recursos para el docente...04-36_int2d_planificaciones.indd 29 30/11/15 17:05 30 propósitos...

90
RECURSOS PARA EL DOCENTE

Upload: others

Post on 05-Aug-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • RECURSOS PARA EL DOCENTE

  • RECURSOS PARA EL DOCENTE

    Los pampirotes 2. Recursos para el docentees una obra colectiva, creada, diseñada y realizada en elDepartamento Editorial de Ediciones Santillana, bajo ladirección de Mónica Pavicich, por el siguiente equipo:

    Redacción:Prácticas del lenguaje: Ariela Kreimer

    Matemática: Adriana GonzálezCiencias sociales: Marcelo A. AndiñachCiencias naturales: Paola V. Chaves

    Secuencias didácticas: Analía RodanoProyecto integral de lectura: María Victoria Ramos

    Editoras: Ana Laura Pereira y Analía RodanoJefa de edición: Graciela M. Valle

    Gerencia de gestión editorial:Patricia S. Granieri

    01_03_INT2D_preliminares.indd 1 30/11/15 16:59

  • © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    La realización artística y gráfica de este libro ha sido efectuada por el siguiente equipo:

    © 2015, EDICIONES SANTILLANA S.A.Av. Leandro N. Alem 720 (C1001AAP), Ciudad Autónoma de Buenos Aires, Argentina.

    ISBN:978-950- 46-4623-5 Queda hecho el depósito que dispone la Ley 11.723Impreso en Argentina. Printed in Argentina.Primera edición: XXXXXXXX

    Este libro se terminó de imprimir en el mes de XXXXXXX de XXXX, en Artes Gráficas Color Efe, Paso 192, Buenos Aires, República Argentina.

    Los pampirotes 2 : recursos para el docente / Marcelo Andiñach ...[et al.]. 1a ed. . Ciudad Autónoma de Buenos Aires : Santillana,2015.88 p. ; 28 x 22 cm.ISBN 978-950- 46 -4623 -51. Escuela Primaria. 2. Guía del Docente. I. Andiñach, MarceloCDD 371.1

    Este libro no puede ser reproducido total ni parcialmente en ninguna forma, ni por ningún medio o procedimiento, sea reprográfico, fotocopia, microfilmación, mimeógrafo o cualquier otro sistema mecánico, fotoquímico, electrónico, informático, magnético, electroóptico, etcétera. Cualquier reproducción sin permiso de la editorial viola derechos reservados, es ilegal y constituye un delito.

    Jefa de arte: Silvina Gretel Espil.

    Diseño de maqueta: Mercedes Mayans.

    Diagramación: Ana Inés Soca.

    Tapa: Ana Inés Soca.

    Corrección: Miriam Andiñach.

    Desarrollo gráficode personajes: Estudio Ronda.

    Documentación fotográfica: Leticia Gómez Castro, Cynthia R. Maldonado y Nicolas Verdura.

    Fotografía: Archivo Santillana, JOHN FOXX IMAGES.

    Preimpresión: Marcelo Fernández, Gustavo Ramírez y Maximiliano Rodríguez.

    Gerencia de producción: Gregorio Branca.

    01_03_INT2D_preliminares.indd 2 30/11/15 16:59

  • © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Per

    mitid

    a su

    foto

    copi

    a so

    lo p

    ara

    uso

    doce

    nte.

    ÍNDICERecursos para la planificación 4

    NAP 4

    Provincia de Buenos Aires 15

    Ciudad Autónoma de Buenos Aires 26

    Enseñar y aprender en la diversidad 37

    La caja de ciencias 42

    Las paredes del aula 44

    Secuencia didáctica. Prácticas del lenguaje 45

    Secuencia didáctica. Matemática 47

    Proyecto integral de lectura 50

    Banco de actividades 55Prácticas del lenguaje 55

    Matemática 59

    Ciencias 63

    Actividades para evaluar 67Prácticas del lenguaje 67

    Matemática 71

    Ciencias 75

    Para usar todo el año 79Actas y fichas administrativas 79

    Fotocopiables varios 84

    © S

    © S

    © S

    © S

    © S

    © S

    © S

    © Sa

    ntaaaaaaaaill

    ana

    S. A.

    Per

    mitid

    a su

    foto

    copi

    a so

    lo p

    ara

    uso

    doce

    nte.

    Actas y fichas administrativas

    FoFoFoFoFoFoFoFF tocopiables varios

    01_03_INT2D_preliminares.indd 3 30/11/15 16:59

  • 4

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    En r

    elac

    ión

    con

    la c

    ompr

    ensi

    ón y

    pro

    ducc

    ión

    oral

    . La

    par

    ticip

    ació

    n en

    con

    vers

    acio

    nes

    acer

    ca d

    e ex

    per

    ienc

    ias

    per

    sona

    les,

    de

    lect

    uras

    co

    mp

    artid

    as, a

    tend

    iend

    o al

    con

    teni

    do

    y al

    pro

    pós

    ito d

    e la

    com

    unic

    ació

    n.

    La e

    scuc

    ha, c

    omp

    rens

    ión

    y d

    isfr

    ute

    de

    un c

    uent

    o.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    lect

    ura.

    La

    lect

    ura

    com

    par

    tida

    con

    los

    com

    pañ

    eros

    y

    el d

    ocen

    te. L

    a le

    ctur

    a au

    tóno

    ma

    de

    pal

    abra

    s, d

    e or

    acio

    nes

    y co

    nsig

    nas.

    Le

    ctur

    a d

    e p

    oesí

    a.

    En r

    elac

    ión

    con

    la e

    scri

    tura

    . La

    escr

    itura

    de

    text

    os e

    n fo

    rma

    autó

    nom

    a o

    en c

    olab

    orac

    ión

    con

    el d

    ocen

    te, r

    esp

    etan

    do

    las

    corr

    esp

    ond

    enci

    as e

    ntre

    so

    nid

    os y

    letr

    as, t

    raza

    ndo

    letr

    as d

    e d

    istin

    to t

    ipo.

    Con

    vers

    ació

    n co

    n p

    rop

    ósito

    defi

    nid

    o. L

    ectu

    ra, e

    scuc

    ha y

    d

    isfr

    ute

    de

    un c

    uent

    o. R

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e la

    s ac

    cion

    es

    y la

    sec

    uenc

    ia n

    arra

    tiva.

    Com

    ple

    ción

    del

    ab

    eced

    ario

    . R

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e la

    s vo

    cale

    s y

    las

    cons

    onan

    tes.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    tipos

    de

    letr

    as: m

    ayús

    cula

    , min

    úscu

    la,

    imp

    rent

    a y

    curs

    iva.

    Ord

    enam

    ient

    o d

    e p

    alab

    ras

    alfa

    bét

    icam

    ente

    . U

    so d

    el d

    icci

    onar

    io. L

    ectu

    ra r

    ecre

    ativ

    a d

    e co

    pla

    s. C

    omp

    leci

    ón

    de

    vers

    os. R

    imas

    . Rec

    onoc

    imie

    nto,

    uso

    y f

    unci

    ón d

    e la

    list

    a co

    mo

    por

    tad

    or d

    e te

    xto.

    Con

    fecc

    ión

    de

    lista

    s.Le

    ctur

    a p

    or p

    lace

    r d

    e un

    a p

    oesí

    a.

    En r

    elac

    ión

    con

    la c

    ompr

    ensi

    ón y

    pro

    ducc

    ión

    oral

    . La

    escu

    cha,

    co

    mp

    rens

    ión

    y d

    isfr

    ute

    de

    un c

    uent

    o. L

    a p

    rod

    ucci

    ón d

    e na

    rrac

    ione

    s y

    des

    crip

    cion

    es, y

    la e

    scuc

    ha d

    e te

    xtos

    pro

    duc

    idos

    por

    los

    com

    pañ

    eros

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    lect

    ura.

    La

    lect

    ura

    com

    par

    tida.

    La

    com

    pre

    nsió

    n d

    e te

    xtos

    inst

    rucc

    iona

    les:

    las

    rece

    tas.

    Lec

    tura

    de

    poe

    sías

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    esc

    ritu

    ra. L

    a es

    critu

    ra a

    utón

    oma

    de

    text

    os r

    esp

    etan

    do

    la s

    epar

    ació

    n d

    e la

    s p

    alab

    ras

    en la

    ora

    ción

    y e

    l uso

    del

    pun

    to y

    la

    may

    úscu

    la d

    esp

    ués

    del

    pun

    to. R

    edac

    ción

    de

    text

    os ju

    ntam

    ente

    con

    el

    doc

    ente

    .

    Con

    vers

    ació

    n co

    n pr

    opós

    ito d

    efini

    do. L

    ectu

    ra, e

    scuc

    ha y

    dis

    frute

    de

    un

    cuen

    to. R

    ealiz

    ació

    n de

    infe

    renc

    ias

    sobr

    e el

    tiem

    po y

    el

    espa

    cio

    de la

    nar

    raci

    ón.

    Iden

    tifica

    ción

    de

    las

    cara

    cter

    ístic

    as d

    e la

    ora

    ción

    : el p

    unto

    y la

    m

    ayús

    cula

    .R

    econ

    ocim

    ient

    o de

    pal

    abra

    s co

    n R

    y R

    R. C

    ompl

    eció

    n y

    escr

    itura

    de

    pal

    abra

    s. L

    ectu

    ra y

    esc

    ritur

    a de

    pal

    abra

    s co

    n lo

    s gr

    upos

    co

    nson

    ántic

    os B

    L, B

    R, C

    L y

    CR

    . Esc

    ritur

    a de

    fam

    ilias

    de p

    alab

    ras.

    Le

    ctur

    a y

    escr

    itura

    de

    trab

    alen

    guas

    con

    los

    grup

    os c

    onso

    nánt

    icos

    FL

    , FR

    , GL,

    GR

    , PL,

    PR

    , TL,

    TR

    y D

    R.

    Pro

    pósi

    tos

    gene

    rale

    s

    Pro

    mov

    er la

    par

    ticip

    ació

    n en

    situ

    acio

    nes

    div

    ersa

    s de

    lect

    ura

    y es

    critu

    -ra

    , con

    fina

    lidad

    es, i

    nter

    locu

    tore

    s y

    ámbito

    s de

    inte

    racc

    ión

    dis

    tinto

    s.

    Ince

    ntiv

    ar e

    l res

    pet

    o y

    el in

    teré

    s por

    las

    pro

    duc

    cion

    es o

    rale

    s y

    escr

    itas.

    P

    rom

    over

    en

    los

    alum

    nos

    el h

    ábito

    de

    la le

    ctur

    a d

    e te

    xtos

    lite

    rario

    s,

    y es

    timul

    ar e

    l con

    ocim

    ient

    o d

    e d

    ifere

    ntes

    aut

    ores

    y g

    éner

    os.

    Es

    timul

    ar e

    n lo

    s al

    umno

    s la

    par

    ticip

    ació

    n en

    múl

    tiple

    s si

    tuac

    ione

    s d

    ond

    e p

    ued

    an le

    er y

    esc

    ribir

    text

    os c

    on u

    n p

    rop

    ósito

    sig

    nific

    ativ

    o,

    cuid

    and

    o el

    sen

    tido

    de

    esta

    s p

    ráct

    icas

    soc

    iale

    s.

    Vin

    cula

    r la

    lect

    ura

    liter

    aria

    y la

    no

    liter

    aria

    con

    exp

    erie

    ncia

    s so

    cial

    es

    y p

    erso

    nale

    s p

    ara

    cono

    cer

    y va

    lora

    r el

    pat

    rimon

    io c

    ultu

    ral.

    C

    onoc

    er d

    ifere

    ntes

    tip

    os t

    extu

    ales

    (na

    rrat

    ivo,

    exp

    licat

    ivo,

    arg

    umen

    ta-

    tivo,

    des

    crip

    tivo,

    inst

    ruct

    ivo

    y dia

    logal

    ).

    Des

    arro

    llar la

    esc

    ucha

    ate

    nta

    y la

    par

    ticip

    ació

    n en

    con

    vers

    acio

    nes.

    A

    pre

    nder

    a tr

    avés

    de

    la p

    artic

    ipac

    ión

    en c

    onve

    rsac

    ione

    s div

    ersa

    s.

    Afia

    nzar

    las

    prá

    ctic

    as d

    e le

    ctur

    a in

    div

    idua

    les

    y co

    lect

    ivas

    .

    Des

    arro

    llar un

    voc

    abul

    ario

    más

    am

    plio

    .

    Rec

    onoc

    er la

    esc

    ritur

    a co

    mo

    un p

    roce

    so.

    R

    eflex

    iona

    r so

    bre

    alg

    unos

    asp

    ecto

    s del

    sis

    tem

    a de

    nues

    tra

    leng

    ua.

    REC

    UR

    SOS

    PAR

    A L

    A P

    LAN

    IFIC

    ACIÓ

    NP

    ráct

    icas

    del

    leng

    uaje

    TRA

    BAJO

    S D

    EL C

    AM

    POY

    LA C

    IUDA

    D

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    lo

    TRA

    BAJO

    S

    NA

    P

    EL M

    UN

    DO

    DE

    LAS

    PLA

    NTA

    SL

    MU

    ND

    OD

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 4 30/11/15 17:04

  • 5

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    loN

    AP

    En r

    elac

    ión

    con

    la r

    eflex

    ión

    sobr

    e la

    leng

    ua (

    sist

    ema,

    nor

    ma

    y us

    o) y

    los

    text

    os. L

    a re

    flexi

    ón s

    obre

    el v

    ocab

    ular

    io: f

    orm

    ació

    n d

    e fa

    mili

    as d

    e p

    alab

    ras.

    El

    rec

    onoc

    imie

    nto

    y la

    ap

    licac

    ión

    de

    conv

    enci

    ones

    ort

    ográ

    ficas

    pro

    pia

    s d

    el

    sist

    ema

    (BL,

    BR

    , CL,

    R y

    RR

    ).

    La re

    ceta

    . Refl

    exió

    n so

    bre

    las

    cara

    cter

    ístic

    as d

    el p

    orta

    dor

    y

    la in

    form

    ació

    n que

    brin

    da.

    Esc

    ritur

    a co

    lect

    iva

    de

    una

    rece

    ta.

    Lect

    ura

    por

    pla

    cer

    de

    una

    poe

    sía.

    En r

    elac

    ión

    con

    la c

    ompr

    ensi

    ón y

    pro

    ducc

    ión

    oral

    . La

    escu

    cha

    com

    pre

    nsiv

    a d

    e te

    xtos

    leíd

    os. E

    xplo

    raci

    ón d

    e va

    riad

    os m

    ater

    iale

    s es

    crito

    s.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    lect

    ura.

    La

    escu

    cha,

    com

    pre

    nsió

    n y

    dis

    frut

    e d

    e un

    cu

    ento

    , pre

    gon

    es, c

    anci

    ones

    tra

    dic

    iona

    les

    y d

    e te

    xtos

    no

    liter

    ario

    s: e

    l avi

    so

    clas

    ifica

    do.

    La

    lect

    ura

    autó

    nom

    a d

    e p

    alab

    ras,

    de

    orac

    ione

    s q

    ue c

    onfo

    rman

    te

    xtos

    . La

    lect

    ura

    de

    imág

    enes

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    esc

    ritu

    ra. L

    a es

    critu

    ra a

    utón

    oma

    y co

    lect

    iva

    de

    pal

    abra

    s y

    orac

    ione

    s q

    ue c

    onfo

    rman

    tex

    tos.

    En re

    laci

    ón c

    on la

    refle

    xión

    sob

    re la

    leng

    ua (s

    iste

    ma,

    nor

    ma

    y us

    o) y

    los

    text

    os. E

    l rec

    onoc

    imie

    nto

    y la

    apl

    icac

    ión

    de c

    onve

    ncio

    nes

    orto

    gráfi

    cas

    (CA

    , C

    O, C

    U, Q

    UE,

    QU

    I, H

    , CH

    ). R

    econ

    ocim

    ient

    o de

    sus

    tant

    ivos

    com

    unes

    y p

    ropi

    os.

    El u

    so d

    e m

    ayús

    cula

    s en

    nom

    bres

    pro

    pios

    .

    Lect

    ura,

    esc

    ucha

    y d

    isfr

    ute

    de

    un c

    uent

    o. C

    omp

    rens

    ión

    lect

    ora.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    acci

    ones

    , per

    sona

    jes

    y se

    cuen

    cia

    narr

    ativ

    a d

    el c

    uent

    o.U

    so y

    esc

    ritur

    a d

    e su

    stan

    tivos

    com

    unes

    y p

    rop

    ios.

    Uso

    de

    la

    may

    úscu

    la p

    ara

    nom

    bre

    s p

    rop

    ios.

    Lect

    ura

    y p

    rod

    ucci

    ón d

    e te

    xtos

    de

    trad

    ició

    n or

    al: p

    reg

    ones

    co

    loni

    ales

    .Es

    critu

    ra d

    e p

    alab

    ras

    que

    tie

    nen

    CA

    , CO

    , CU

    , QU

    E, Q

    UI y

    H

    (inic

    ial).

    Fam

    ilia

    de

    pal

    abra

    s co

    n H

    y e

    l díg

    rafo

    CH

    .Lo

    s av

    isos

    cla

    sific

    ados

    . Uso

    y f

    unci

    ón. P

    rod

    ucci

    ón e

    scrit

    a cr

    eativ

    a y

    cole

    ctiv

    a.Le

    ctur

    a d

    e ca

    nció

    n tr

    adic

    iona

    l.

    En re

    laci

    ón c

    on la

    com

    pren

    sión

    y p

    rodu

    cció

    n or

    al. L

    a es

    cuch

    a co

    mpr

    ensi

    va

    de te

    xtos

    poé

    ticos

    . Par

    ticip

    ació

    n as

    idua

    en

    conv

    ersa

    cion

    es a

    cerc

    a de

    lect

    uras

    co

    mpa

    rtid

    as re

    aliz

    ando

    apo

    rtes

    que

    se a

    just

    en a

    l con

    teni

    do y

    al p

    ropó

    sito

    de

    la c

    omun

    icac

    ión,

    en

    el m

    omen

    to o

    portun

    o.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    lect

    ura.

    La

    lect

    ura

    com

    par

    tida

    con

    los

    com

    pañ

    eros

    y e

    l d

    ocen

    te d

    e cu

    ento

    s y

    otro

    s te

    xtos

    nar

    rativ

    os li

    tera

    rios,

    poe

    sías

    y p

    irop

    os y

    d

    e te

    xtos

    no

    liter

    ario

    s, c

    omo

    los

    cart

    eles

    .En

    rela

    ción

    con

    la e

    scrit

    ura.

    La

    escr

    itura

    asi

    dua

    de te

    xtos

    en

    form

    a au

    tóno

    ma

    y co

    lect

    iva.

    Sel

    ecci

    ón d

    e in

    form

    ació

    n y

    conf

    ecci

    ón d

    e ca

    rtele

    s co

    n pr

    opós

    itos

    defin

    idos

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    refl

    exió

    n so

    bre

    la le

    ngua

    (si

    stem

    a, n

    orm

    a y

    uso)

    y

    los

    text

    os. E

    l rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    la r

    ed s

    emán

    tica

    de

    los

    text

    os le

    ídos

    : p

    alab

    ras

    o fr

    ases

    con

    las

    que

    se

    nom

    bra

    n al

    gun

    os e

    lem

    ento

    s d

    e lo

    s te

    xtos

    , y la

    refl

    exió

    n so

    bre

    las

    exp

    resi

    ones

    par

    a am

    plia

    r el

    voc

    abul

    ario

    . El

    rec

    onoc

    imie

    nto

    y la

    ap

    licac

    ión

    de

    conv

    enci

    ones

    ort

    ográ

    ficas

    (C

    E, C

    I).

    Escr

    itura

    de

    plu

    rale

    s.

    Con

    vers

    ació

    n co

    n un

    pro

    pós

    ito d

    efini

    do.

    Lec

    tura

    , esc

    ucha

    y

    dis

    frut

    e d

    e un

    a p

    oesí

    a. N

    oció

    n d

    e ve

    rso

    y rim

    a.El

    gén

    ero

    y nú

    mer

    o d

    e lo

    s su

    stan

    tivos

    . Con

    cord

    anci

    a co

    n el

    ar

    tícul

    o.Es

    critu

    ra d

    e p

    lura

    les:

    S, E

    S, y

    plu

    rale

    s d

    e p

    alab

    ras

    term

    inad

    as

    con

    Z.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    la c

    antid

    ad d

    e sí

    lab

    as e

    n un

    a p

    alab

    ra.

    Sila

    beo

    . Uso

    del

    gui

    on p

    ara

    sep

    arar

    síla

    bas

    .G

    rup

    os o

    rtog

    ráfic

    os C

    E y

    CI.

    Text

    o d

    e tr

    adic

    ión

    oral

    : el p

    irop

    o. U

    sos

    y ca

    ract

    erís

    ticas

    .Ex

    plo

    raci

    ón d

    e la

    s ca

    ract

    erís

    ticas

    , uso

    y f

    unci

    ones

    del

    car

    tel

    com

    o p

    orta

    dor

    de

    text

    o. P

    rod

    ucci

    ón e

    scrit

    a cr

    eativ

    a y

    cole

    ctiv

    a.Le

    ctur

    a d

    e p

    oesí

    a.

    En r

    elac

    ión

    con

    la c

    ompr

    ensi

    ón y

    pro

    ducc

    ión

    oral

    . La

    par

    ticip

    ació

    n en

    con

    vers

    acio

    nes

    acer

    ca d

    e ex

    per

    ienc

    ias

    per

    sona

    les,

    de

    lect

    uras

    co

    mp

    artid

    as y

    par

    a p

    lani

    ficar

    div

    ersa

    s ta

    reas

    ate

    ndie

    ndo

    al c

    onte

    nid

    o y

    al

    pro

    pós

    ito d

    e la

    com

    unic

    ació

    n, e

    n el

    mom

    ento

    op

    ortu

    no.

    En r

    elac

    ión

    con

    la le

    ctur

    a. L

    a le

    ctur

    a co

    mpar

    tida

    con

    los

    com

    pañ

    eros

    y

    el d

    ocen

    te d

    e cu

    ento

    s, c

    olm

    os y

    de

    text

    os n

    o lit

    erar

    ios,

    com

    o no

    tas

    de

    enci

    clop

    edia

    sob

    re c

    onte

    nidos

    que

    se

    está

    n es

    tudia

    ndo.

    Lect

    ura,

    esc

    ucha

    y d

    isfr

    ute

    de

    un c

    uent

    o. R

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e la

    s ca

    ract

    erís

    ticas

    de

    los

    per

    sona

    jes.

    R

    econ

    ocim

    ient

    o, u

    so y

    fun

    ción

    de

    los

    adje

    tivos

    cal

    ifica

    tivos

    .U

    so d

    e la

    com

    a en

    la e

    num

    erac

    ión.

    Gru

    pos

    ort

    ográ

    ficos

    : GE

    , GI,

    GU

    E, G

    UI.

    Text

    o d

    e tr

    adic

    ión

    oral

    : los

    col

    mos

    . Car

    acte

    rístic

    as. E

    scrit

    ura

    gru

    pal

    .

    VIVI

    R E

    N

    LA C

    OLO

    NIA

    MU

    ND

    O

    AN

    IMA

    L

    NU

    ESTR

    O

    CU

    ERPO

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 5 30/11/15 17:04

  • 6

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    En r

    elac

    ión

    con

    la e

    scri

    tura

    . La

    escr

    itura

    de

    text

    os e

    n fo

    rma

    autó

    nom

    a

    y en

    col

    abor

    ació

    n co

    n el

    doc

    ente

    . La

    escr

    itura

    aut

    ónom

    a d

    e p

    alab

    ras

    y or

    acio

    nes

    que

    con

    form

    an t

    exto

    s in

    form

    ativ

    os r

    esp

    etan

    do

    las

    corr

    esp

    ond

    enci

    as e

    ntre

    son

    idos

    y le

    tras

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    refl

    exió

    n so

    bre

    la le

    ngua

    (si

    stem

    a, n

    orm

    a y

    uso)

    y lo

    s te

    xtos

    . El r

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e p

    alab

    ras

    con

    las

    que

    se

    nom

    bra

    n o

    califi

    can

    alg

    unos

    ele

    men

    tos

    de

    los

    text

    os. E

    l eje

    rcic

    io d

    e la

    dud

    a so

    bre

    la c

    orre

    cta

    escr

    itura

    de

    pal

    abra

    s, e

    l rec

    onoc

    imie

    nto

    y la

    ap

    licac

    ión

    de

    conv

    enci

    ones

    or

    tog

    ráfic

    as p

    rop

    ias

    del

    sis

    tem

    a. E

    l uso

    de

    sig

    nos

    de

    pun

    tuac

    ión

    par

    a la

    le

    ctur

    a y

    la e

    scrit

    ura

    de

    text

    os.

    Ad

    jetiv

    os t

    erm

    inad

    os e

    n -O

    SA

    y -

    OS

    O. C

    onco

    rdan

    cia

    del

    ad

    jetiv

    o co

    n el

    sus

    tant

    ivo.

    Uso

    del

    dic

    cion

    ario

    . Com

    pre

    nsió

    n d

    e d

    efini

    cion

    es.

    Exp

    lora

    ción

    de

    las

    cara

    cter

    ístic

    as, u

    so y

    fun

    cion

    es d

    e un

    tex

    to

    info

    rmat

    ivo:

    la e

    ncic

    lop

    edia

    . Pro

    duc

    ción

    esc

    rita

    crea

    tiva.

    Lect

    ura

    de

    una

    poe

    sía.

    En r

    elac

    ión

    con

    la c

    ompr

    ensi

    ón y

    pro

    ducc

    ión

    oral

    . La

    escu

    cha

    com

    pre

    nsiv

    a d

    e te

    xtos

    leíd

    os. L

    a p

    artic

    ipac

    ión

    asid

    ua e

    n co

    nver

    saci

    ones

    ac

    erca

    de

    lect

    uras

    com

    par

    tidas

    rea

    lizan

    do

    apor

    tes

    que

    se

    ajus

    ten

    al

    cont

    enid

    o y

    al p

    rop

    ósito

    de

    la c

    omun

    icac

    ión,

    en

    el m

    omen

    to o

    por

    tuno

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    lect

    ura.

    La

    lect

    ura

    com

    par

    tida

    con

    los

    com

    pañ

    eros

    y e

    l d

    ocen

    te d

    e cu

    ento

    s, t

    anta

    nes

    y p

    oesí

    as; y

    de

    text

    os n

    o lit

    erar

    ios

    com

    o lo

    s m

    ensa

    jes.

    En r

    elac

    ión

    con

    la e

    scri

    tura

    . La

    escr

    itura

    aut

    ónom

    a d

    e p

    alab

    ras

    y or

    acio

    nes

    que

    con

    form

    an t

    exto

    s se

    par

    and

    o la

    s p

    alab

    ras

    en la

    ora

    ción

    e

    inic

    iánd

    ose

    en e

    l uso

    del

    pun

    to y

    ap

    arte

    .En

    rela

    ción

    con

    la re

    flexi

    ón s

    obre

    la le

    ngua

    (sis

    tem

    a, n

    orm

    a y

    uso)

    y lo

    s te

    xtos

    . El r

    econ

    ocim

    ient

    o de

    la re

    d se

    mán

    tica

    de lo

    s te

    xtos

    leíd

    os y

    esc

    ucha

    dos:

    pa

    labr

    as o

    fras

    es c

    on la

    s qu

    e se

    nom

    bran

    ele

    men

    tos

    de lo

    s te

    xtos

    . La

    duda

    so

    bre

    la c

    orre

    cta

    escr

    itura

    de

    pala

    bras

    y e

    l des

    cubr

    imie

    nto,

    el r

    econ

    ocim

    ient

    o y

    la a

    plic

    ació

    n de

    con

    venc

    ione

    s or

    togr

    áfica

    s pr

    opia

    s de

    l sis

    tem

    a.

    Lect

    ura,

    esc

    ucha

    y d

    isfrut

    e de

    un c

    uent

    o. C

    ompre

    nsió

    n le

    ctor

    a.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    la s

    ecue

    ncia

    nar

    rativ

    a del

    cue

    nto.

    La e

    xager

    ació

    n. Id

    entifi

    caci

    ón d

    e pre

    fijos

    que

    dan

    idea

    de

    hipér

    bol

    e.N

    oció

    n de

    pár

    rafo

    . Bús

    que

    da

    de

    info

    rmac

    ión

    en u

    n te

    xto.

    Id

    entifi

    caci

    ón d

    e un

    pár

    rafo

    en

    el c

    uent

    o. C

    opia

    con

    sen

    tido.

    Uso

    y

    func

    ión

    del

    pun

    to y

    apar

    te y

    del

    pun

    to y

    seg

    uido.

    Iden

    tifica

    ción

    y d

    ifere

    ncia

    ción

    de

    sinó

    nim

    os y

    ant

    ónim

    os.

    Aum

    enta

    tivos

    . Ter

    min

    acio

    nes

    -ON

    A, -

    ÓN

    , -A

    ZO y

    -O

    TA.

    Com

    ple

    ción

    de

    pal

    abra

    s.Ex

    plo

    raci

    ón d

    e la

    s ca

    ract

    erís

    ticas

    , uso

    y fu

    ncio

    nes

    de

    un m

    ensa

    je.

    Men

    saje

    s en

    pap

    el y

    en

    correo

    ele

    ctró

    nico

    . Com

    pre

    nsió

    n de

    un

    men

    saje

    : em

    isor

    , des

    tinat

    ario

    , pro

    pós

    ito d

    el m

    ensa

    je.

    Lect

    ura,

    com

    pre

    nsió

    n y

    pro

    duc

    ción

    de

    tant

    anes

    . Le

    ctur

    a de

    una

    poe

    sía.

    En r

    elac

    ión

    con

    la c

    ompr

    ensi

    ón y

    pro

    ducc

    ión

    oral

    . La

    escu

    cha

    com

    pre

    nsiv

    a d

    e te

    xtos

    leíd

    os o

    exp

    resa

    dos

    en

    form

    a or

    al p

    or e

    l doc

    ente

    . P

    artic

    ipac

    ión

    en c

    onve

    rsac

    ione

    s ac

    erca

    de

    lect

    uras

    com

    par

    tidas

    at

    end

    iend

    o al

    con

    teni

    do

    y al

    pro

    pós

    ito d

    e la

    com

    unic

    ació

    n.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    lect

    ura.

    La

    lect

    ura

    com

    par

    tida

    de

    cuen

    tos,

    can

    cion

    es

    pop

    ular

    es y

    de

    text

    os n

    o lit

    erar

    ios

    com

    o la

    not

    icia

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    esc

    ritur

    a. L

    a es

    critu

    ra a

    utón

    oma

    de

    pal

    abra

    s y

    orac

    ione

    s que

    con

    form

    an te

    xtos

    res

    pet

    ando

    la s

    epar

    ació

    n de

    pal

    abra

    s e

    inic

    iánd

    ose

    en e

    l uso

    del

    pun

    to y

    apar

    te.

    En re

    laci

    ón c

    on la

    refl

    exió

    n so

    bre

    la le

    ngua

    (sis

    tem

    a, n

    orm

    a y

    uso)

    y

    los

    text

    os. E

    l rec

    onoc

    imie

    nto

    de la

    red

    sem

    ántic

    a de

    los

    text

    os le

    ídos

    y

    escu

    chad

    os: p

    alab

    ras

    o fra

    ses

    con

    las

    que

    se n

    ombr

    an o

    cal

    ifica

    n al

    guno

    s el

    emen

    tos

    de lo

    s te

    xtos

    , y la

    refle

    xión

    sob

    re la

    s pa

    labr

    as. E

    l eje

    rcic

    io d

    e la

    du

    da s

    obre

    la c

    orre

    cta

    escr

    itura

    de

    pala

    bras

    , el r

    econ

    ocim

    ient

    o y

    la a

    plic

    ació

    n de

    con

    venc

    ione

    s or

    togr

    áfica

    s pr

    opia

    s de

    l sis

    tem

    a (e

    jem

    plo:

    MP

    , MB

    , NV

    ).

    Lect

    ura,

    esc

    ucha

    y d

    isfr

    ute

    de

    un c

    uent

    o. C

    arac

    teriz

    ació

    n de

    los

    per

    sona

    jes

    y lo

    s es

    pac

    ios

    del

    cue

    nto.

    Con

    vers

    ació

    n co

    n pro

    pós

    ito d

    efini

    do.

    U

    tiliz

    ació

    n de

    los

    signo

    s de

    inte

    rrog

    ació

    n y

    excl

    amac

    ión

    según

    laac

    titud

    del

    hab

    lant

    e. R

    econ

    ocim

    ient

    o y

    escr

    itura

    de

    orac

    ione

    s in

    terr

    ogat

    ivas

    y e

    xcla

    mat

    ivas

    .G

    rupos

    con

    soná

    ntic

    os M

    P, M

    B y

    NV.

    Com

    ple

    ción

    de

    pal

    abra

    s.D

    imin

    utiv

    os. T

    erm

    inac

    ione

    s -I

    TO, -

    ITA

    , -C

    ITO

    y -

    CIT

    A. L

    a no

    ticia

    : us

    o, fu

    nció

    n y

    cara

    cter

    ístic

    as. P

    arte

    s de

    una

    notic

    ia. E

    scrit

    ura

    de

    titul

    ares

    .Le

    ctur

    a de

    text

    os d

    e tr

    adic

    ión

    oral

    : la

    canc

    ión

    pop

    ular

    . P

    roduc

    ción

    esc

    rita

    cole

    ctiv

    a y

    crea

    tiva.

    LOS

    PRO

    DU

    CTO

    SEL

    ABO

    RA

    DO

    S

    LOS

    MED

    IOS

    DE

    TRA

    NSP

    OR

    TE

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    loN

    AP

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 6 30/11/15 17:04

  • 7

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    En re

    laci

    ón c

    on la

    com

    pren

    sión

    y p

    rodu

    cció

    n or

    al. L

    a es

    cuch

    a co

    mpr

    ensi

    va

    de u

    n cu

    ento

    . Par

    ticip

    ació

    n en

    con

    vers

    acio

    nes

    acer

    ca d

    e le

    ctur

    as

    com

    partid

    as re

    aliz

    ando

    apo

    rtes

    que

    se

    ajus

    ten

    al c

    onte

    nido

    y a

    l pro

    pósi

    to d

    e la

    com

    unic

    ació

    n, e

    n el

    mom

    ento

    opo

    rtun

    o. L

    a pr

    oduc

    ción

    de

    desc

    ripci

    ones

    y

    la e

    scuc

    ha a

    tent

    a de

    text

    os p

    rodu

    cido

    s po

    r los

    com

    pañe

    ros.

    En r

    elac

    ión

    con

    la le

    ctur

    a. L

    a le

    ctur

    a co

    mp

    artid

    a d

    e cu

    ento

    s, p

    oesí

    as,

    refr

    anes

    y d

    e te

    xtos

    no

    liter

    ario

    s co

    mo

    el a

    fiche

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    esc

    ritur

    a. L

    a es

    critu

    ra a

    sidua

    de

    text

    os e

    n fo

    rma

    autó

    nom

    a o

    en c

    olab

    orac

    ión

    con

    el d

    ocen

    te (

    dis

    cutir

    y c

    onse

    nsua

    r el

    pro

    pós

    ito, i

    dea

    r y

    redac

    tar

    el te

    xto

    real

    izan

    do

    una

    escr

    itura

    com

    par

    tida)

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    refl

    exió

    n so

    bre

    la le

    ngua

    (si

    stem

    a, n

    orm

    a y

    uso)

    y lo

    s te

    xtos

    . El r

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e p

    alab

    ras

    con

    las

    que

    se

    nom

    bra

    n el

    emen

    tos

    de

    los

    text

    os. E

    l eje

    rcic

    io d

    e la

    dud

    a so

    bre

    la c

    orre

    cta

    escr

    itura

    de

    pal

    abra

    s y

    la a

    plic

    ació

    n d

    e co

    nven

    cion

    es o

    rtog

    ráfic

    as (

    E, G

    ÜI,

    HIE

    , HU

    E, H

    UM

    ).

    Lect

    ura,

    esc

    ucha

    y d

    isfr

    ute

    de

    un c

    uent

    o. C

    omp

    rens

    ión

    lect

    ora.

    R

    econ

    ocer

    y c

    omp

    rend

    er e

    l con

    flict

    o d

    el c

    uent

    o. P

    rod

    ucci

    ón

    escr

    ita g

    rup

    al d

    e un

    con

    flict

    o.N

    oció

    n d

    e ve

    rbo

    com

    o cl

    ase

    de

    pal

    abra

    que

    ind

    ica

    acci

    ón o

    es

    tad

    o.Id

    entifi

    caci

    ón d

    e ve

    rbos

    en

    orac

    ione

    s. E

    scrit

    ura

    de

    orac

    ione

    s re

    spet

    and

    o la

    per

    sona

    y la

    con

    cord

    anci

    a en

    tre

    el s

    usta

    ntiv

    o y

    el

    verb

    o.U

    so y

    fun

    ción

    de

    los

    refr

    anes

    . Con

    vers

    ació

    n co

    n un

    pro

    pós

    ito

    defi

    nid

    o.

    Gru

    pos

    ort

    ográ

    ficos

    E, G

    ÜI,

    HIE

    , HU

    E, H

    UM

    .Le

    ctur

    a y

    com

    pre

    nsió

    n d

    e te

    xto

    exp

    ositi

    vo. U

    sos

    y fu

    ncio

    nes

    del

    afic

    he. P

    rod

    ucci

    ón g

    rup

    al e

    scrit

    a y

    crea

    tiva

    de

    un a

    fiche

    .Le

    ctur

    a d

    e un

    a p

    oesí

    a.

    En r

    elac

    ión

    con

    la c

    ompr

    ensi

    ón y

    pro

    ducc

    ión

    oral

    . La

    escu

    cha

    com

    pre

    nsiv

    a d

    e un

    tex

    to t

    eatr

    al. P

    artic

    ipac

    ión

    asid

    ua e

    n co

    nver

    saci

    ones

    ac

    erca

    de

    lect

    uras

    com

    par

    tidas

    rea

    lizan

    do

    apor

    tes

    que

    se

    ajus

    ten

    al

    cont

    enid

    o y

    al p

    rop

    ósito

    de

    la c

    omun

    icac

    ión,

    en

    el m

    omen

    to o

    por

    tuno

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    lect

    ura.

    La

    lect

    ura

    com

    par

    tida

    con

    los

    com

    pañ

    eros

    y e

    l d

    ocen

    te d

    e un

    tex

    to tea

    tral

    , chi

    stes

    y d

    e te

    xtos

    no

    liter

    ario

    s.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    esc

    ritu

    ra. L

    a es

    critu

    ra d

    e te

    xtos

    en

    form

    a au

    tóno

    ma

    o en

    col

    abor

    ació

    n (c

    onse

    nsua

    r el

    pro

    pós

    ito, r

    edac

    tar

    el t

    exto

    rea

    lizan

    do

    una

    escr

    itura

    com

    par

    tida,

    rel

    eer

    el b

    orra

    dor

    ). La

    rev

    isió

    n d

    e la

    esc

    ritur

    a.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    refl

    exió

    n so

    bre

    la le

    ngua

    (sis

    tem

    a, n

    orm

    a y

    uso)

    y lo

    s te

    xtos

    . El r

    econ

    ocim

    ient

    o de

    la r

    ed s

    emán

    tica

    de

    los

    text

    os le

    ídos

    : pal

    abra

    s o

    fras

    es c

    on la

    s que

    se

    califi

    can

    elem

    ento

    s de

    los

    text

    os, y

    la r

    eflex

    ión

    sobre

    la

    s pal

    abra

    s y

    expre

    sion

    es p

    ara

    amplia

    r el

    voc

    abul

    ario

    .

    Lect

    ura,

    esc

    ucha

    y d

    isfr

    ute

    de

    un t

    exto

    tea

    tral

    . Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    los

    per

    sona

    jes

    y su

    s ac

    cion

    es. O

    bse

    rvac

    ión

    de

    la t

    ram

    a d

    ialo

    gad

    a. Id

    entifi

    caci

    ón d

    e la

    s ac

    otac

    ione

    s, la

    ray

    a d

    e d

    iálo

    go

    y su

    s fu

    ncio

    nes.

    R

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e lo

    s tie

    mp

    o ve

    rbal

    es: p

    asad

    o, p

    rese

    nte

    y fu

    turo

    . Esc

    ritur

    a d

    e or

    acio

    nes

    emp

    lean

    do

    verb

    os e

    n lo

    s d

    ifere

    ntes

    tie

    mp

    os.

    Lect

    ura

    y es

    critu

    ra c

    reat

    iva

    de

    chis

    tes.

    Com

    pre

    nsió

    n d

    e la

    s ca

    ract

    erís

    ticas

    de

    este

    tip

    o d

    e te

    xtos

    de

    trad

    ició

    n or

    al.

    Elab

    orac

    ión

    de

    lista

    s. T

    rab

    ajo

    con

    cam

    po

    sem

    ántic

    o.R

    eflex

    ión

    sob

    re e

    l uso

    y f

    unci

    ones

    del

    vol

    ante

    . Pro

    duc

    ción

    co

    lect

    iva

    y cr

    eativ

    a d

    e un

    vol

    ante

    . Le

    ctur

    a p

    lace

    nter

    a d

    e p

    oesí

    a.

    LOS

    MAT

    ERIA

    LES

    Y LA

    LU

    Z

    LA T

    IER

    RA

    Y

    SUS

    MO

    VIM

    IEN

    TOS

    Eval

    uaci

    ónS

    e su

    gie

    re t

    ener

    en

    cuen

    ta:

    1) P

    ara

    eval

    uar

    la o

    ralid

    ad:

    D

    esar

    rolla

    r pro

    gres

    ivam

    ente

    el h

    abla

    y la

    esc

    ucha

    ate

    nta

    y re

    spet

    uosa

    .

    Rec

    uper

    ar e

    pis

    odio

    s na

    rrad

    os.

    A

    mpl

    iar e

    l voc

    abul

    ario

    , los

    mod

    os d

    e de

    cir y

    la m

    aner

    a de

    exp

    resa

    rse.

    2) P

    ara

    eval

    uar

    la le

    ctur

    a:

    Rec

    onoc

    er, u

    bica

    r y c

    uida

    r mat

    eria

    les

    de le

    ctur

    a.

    Rec

    onoc

    er lo

    s ob

    jetiv

    os q

    ue p

    ersi

    gue

    cada

    lect

    ura.

    Id

    entifi

    car l

    a re

    laci

    ón g

    rafe

    ma-

    fone

    ma.

    R

    econ

    ocer

    los

    soni

    dos

    de la

    s pa

    labr

    as.

    C

    onoc

    er y

    reco

    noce

    r los

    dife

    rent

    es p

    orta

    dore

    s y

    tipo

    de te

    xtos

    .

    Valo

    rar l

    as in

    terp

    reta

    cion

    es p

    ropi

    as y

    la d

    e lo

    s ot

    ros.

    D

    esar

    rolla

    r la

    capa

    cida

    d de

    dis

    frute

    por

    dife

    rent

    es te

    xtos

    lite

    rario

    s.3

    ) Par

    a ev

    alua

    r la

    esc

    ritur

    a:

    Rec

    onoc

    er p

    ara

    qué

    y p

    ara

    qui

    én s

    e es

    crib

    e.

    Com

    par

    tir la

    esc

    ritur

    a co

    n lo

    s ot

    ros.

    Es

    crib

    ir in

    div

    idua

    lmen

    te, e

    n p

    eque

    ños

    gru

    pos

    y d

    e m

    aner

    a co

    lect

    iva.

    A

    pre

    nder

    que

    la e

    scrit

    ura

    req

    uier

    e re

    visi

    ón y

    enr

    ique

    cim

    ient

    o.

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    lo

    ecto

    raNA

    P

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 7 30/11/15 17:04

  • 8

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Uso

    soc

    ial d

    e lo

    s nú

    mer

    os. N

    úmer

    os h

    asta

    el 1

    00

    . Esc

    alas

    de

    1 en

    1, 2

    en

    2,

    5 e

    n 5

    y 1

    0 e

    n 10

    . Rel

    acio

    nes

    num

    éric

    as: a

    nter

    ior,

    pos

    terio

    r, “m

    ayor

    que

    ”, “m

    enor

    que

    ”. Es

    trat

    egia

    s d

    e cá

    lcul

    o m

    enta

    l. S

    umas

    y r

    esta

    s. S

    ituac

    ione

    s p

    rob

    lem

    átic

    as q

    ue in

    volu

    cran

    a la

    su

    ma

    y a

    la r

    esta

    .

    Lect

    ura

    y es

    critu

    ra d

    e nú

    mer

    os. R

    econ

    ocim

    ient

    o e

    inte

    rpre

    taci

    ón d

    e in

    form

    ació

    n q

    ue s

    umin

    istr

    an lo

    s nú

    mer

    os. E

    scrit

    ura

    con

    letr

    as y

    núm

    eros

    d

    e d

    ifere

    ntes

    por

    cion

    es d

    e la

    ser

    ie n

    umér

    ica.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    núm

    eros

    in

    corr

    ecto

    s y

    escr

    itura

    de

    núm

    eros

    de

    la s

    erie

    num

    éric

    a d

    e 1

    en 1

    , de

    2 e

    n 2

    , de

    5 e

    n 5

    , de

    10 e

    n 10

    . Rel

    ació

    n d

    e “a

    nter

    ior”,

    “p

    oste

    rior”,

    “m

    ayor

    que

    ” y

    “men

    or q

    ue”

    entr

    e d

    os n

    úmer

    os. R

    esol

    ució

    n d

    e cá

    lcul

    os q

    ue d

    an 1

    00

    y

    situ

    acio

    nes

    de

    sum

    a y

    rest

    a q

    ue a

    pun

    tan

    a d

    ifere

    ntes

    sig

    nific

    ados

    .

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Núm

    eros

    has

    ta

    el 2

    50

    . Ub

    icac

    ión

    de

    un n

    úmer

    o en

    una

    ser

    ie. O

    rden

    amie

    nto

    de

    núm

    eros

    de

    men

    or a

    may

    or. S

    uces

    ión

    num

    éric

    a d

    e 10

    en

    10

    a p

    artir

    de

    núm

    ero

    par

    o im

    par

    . Esc

    alas

    asc

    end

    ente

    s y

    des

    cend

    ente

    s. C

    omp

    lem

    ento

    s d

    e 10

    y 1

    00

    . Est

    rate

    gia

    s p

    erso

    nale

    s d

    e re

    sta.

    En r

    elac

    ión

    con

    la g

    eom

    etrí

    a y

    la m

    edid

    a. R

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e fig

    uras

    geo

    mét

    ricas

    por

    la c

    antid

    ad y

    tip

    o d

    e la

    dos

    .

    Escr

    itura

    , lec

    tura

    y o

    rden

    amie

    nto

    de

    núm

    eros

    . Ord

    enam

    ient

    o d

    e nú

    mer

    os

    de

    10 e

    n 10

    en

    form

    a as

    cend

    ente

    y d

    esce

    nden

    te, r

    econ

    ocim

    ient

    o d

    e in

    trus

    os.

    Bús

    que

    da

    de

    núm

    eros

    que

    form

    en e

    scal

    eras

    asc

    end

    ente

    s y

    des

    cend

    ente

    s d

    e 5

    en

    5 y

    de

    8 e

    n 8

    , y q

    ue p

    erm

    itan

    arm

    ar s

    umas

    y r

    esta

    s q

    ue d

    en 1

    0 y

    10

    0. P

    roce

    dim

    ient

    os p

    erso

    nale

    s q

    ue p

    erm

    itan

    reso

    lver

    cál

    culo

    s d

    e re

    sta.

    Inte

    rpre

    taci

    ón d

    e p

    ista

    s q

    ue p

    erm

    itan

    iden

    tifica

    r fig

    uras

    geo

    mét

    ricas

    .

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Núm

    eros

    has

    ta

    el 3

    00

    . Com

    pos

    ició

    n y

    des

    com

    pos

    ició

    n ad

    itiva

    de

    núm

    eros

    . S

    ituac

    ione

    s p

    rob

    lem

    átic

    as q

    ue im

    pliq

    uen

    dis

    tinto

    s se

    ntid

    os

    de

    la s

    uma

    y la

    res

    ta. A

    lgor

    itmo

    inte

    rmed

    io y

    alg

    oritm

    o co

    nven

    cion

    al d

    e la

    sum

    a.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    geo

    met

    ría

    y la

    med

    ida.

    La

    reg

    la.

    Cen

    tímet

    ros

    y m

    etro

    s. R

    ecor

    ridos

    y t

    raye

    ctor

    ias.

    Lect

    ura,

    esc

    ritur

    a. d

    e nú

    mer

    os c

    on le

    tras

    y c

    on c

    ifras

    . Des

    com

    pos

    ició

    n d

    e nú

    mer

    os u

    sand

    o b

    illet

    es d

    e $

    100

    y $

    10

    y m

    oned

    as d

    e $

    1. B

    úsq

    ued

    a d

    e eq

    uiva

    lenc

    ias

    entr

    e $

    100

    y $

    10

    . Res

    oluc

    ión

    de

    situ

    acio

    nes

    pro

    ble

    mát

    icas

    q

    ue a

    pun

    tan

    a d

    ifere

    ntes

    sig

    nific

    ados

    de

    la s

    uma

    y la

    res

    ta; a

    sí c

    omo

    cálc

    ulos

    de

    sum

    a d

    e d

    os fo

    rmas

    dife

    rent

    es.

    Det

    erm

    inac

    ión

    de

    qué

    form

    a se

    deb

    e us

    ar la

    reg

    la p

    ara

    med

    ir. M

    edic

    ión

    usan

    do

    la r

    egla

    . Mar

    caci

    ón d

    e un

    rec

    orrid

    o. D

    escr

    ipci

    ón c

    on p

    alab

    ras

    del

    re

    corr

    ido

    mar

    cad

    o.

    Pro

    pósi

    tos

    gene

    rale

    s

    Pla

    ntea

    r si

    tuac

    ione

    s p

    rob

    lem

    átic

    as q

    ue p

    erm

    itan

    reso

    luci

    ones

    ind

    i-vi

    dua

    les

    y/o

    gru

    pal

    es.

    P

    rop

    oner

    act

    ivid

    ades

    que

    per

    mita

    n la

    bús

    que

    da

    de

    dis

    tinta

    s es

    -tr

    ateg

    ias

    de

    reso

    luci

    ón.

    P

    rom

    over

    el i

    nter

    cam

    bio

    y la

    dis

    cusi

    ón c

    omo

    una

    prá

    ctic

    a ne

    cesa

    ria

    par

    a la

    con

    stru

    cció

    n de

    saber

    es s

    igni

    ficat

    ivos

    .

    Mat

    emát

    ica

    TRA

    BAJO

    S D

    EL C

    AM

    PO

    Y LA

    CIU

    DAD

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    lo

    EL M

    UN

    DO

    DE

    LAS

    PLA

    NTA

    S

    VIVI

    R E

    N

    LA C

    OLO

    NIA

    NA

    P

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 8 30/11/15 17:04

  • 9

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Núm

    eros

    ha

    sta

    el 5

    00

    . Rel

    acio

    nes

    “may

    or q

    ue”,

    “men

    or q

    ue”,

    “ant

    erio

    r”,

    “pos

    terio

    r”, “

    entr

    e”. A

    lgor

    itmo

    inte

    rmed

    io y

    alg

    oritm

    o co

    nven

    cion

    al d

    e la

    res

    ta. C

    álcu

    lo m

    enta

    l de

    sum

    as y

    res

    tas.

    C

    alcu

    lad

    ora:

    her

    ram

    ient

    a g

    ener

    ador

    a d

    e p

    rob

    lem

    as.

    En r

    elac

    ión

    con

    la g

    eom

    etrí

    a y

    la m

    edid

    a. C

    uerp

    os

    geo

    mét

    ricos

    . Rel

    ació

    n en

    tre

    las

    cara

    s d

    e lo

    s cu

    erp

    os y

    las

    figur

    as g

    eom

    étric

    as.

    En r

    elac

    ión

    con

    el e

    spac

    io. I

    nter

    pre

    taci

    ón d

    e p

    lano

    s.

    Ord

    enam

    ient

    o d

    e nú

    mer

    os d

    e m

    enor

    a m

    ayor

    . Est

    able

    cim

    ient

    o d

    e re

    laci

    ones

    “m

    ayor

    que

    ”, “m

    enor

    que

    ”, “a

    nter

    ior”,

    “p

    oste

    rior”,

    “en

    tre”

    . R

    esol

    ució

    n d

    e cá

    lcul

    os d

    e re

    sta

    med

    iant

    e p

    roce

    dim

    ient

    os p

    erso

    nale

    s y

    el

    alg

    oritm

    o tr

    adic

    iona

    l. R

    esol

    ució

    n d

    e ad

    ivin

    anza

    s nu

    mér

    icas

    con

    sum

    as y

    re

    stas

    de

    cálc

    ulos

    con

    ocid

    os y

    cál

    culo

    s co

    n la

    cal

    cula

    dor

    a.M

    arca

    ción

    y d

    escr

    ipci

    ón d

    e re

    corr

    idos

    que

    per

    mite

    n ir

    de

    un lu

    gar

    a o

    tro.

    R

    elac

    ión

    entr

    e ob

    jeto

    s d

    e la

    rea

    lidad

    y fo

    rmas

    de

    cuer

    pos

    geo

    mét

    ricos

    . Id

    entifi

    caci

    ón d

    e la

    s hu

    ella

    s q

    ue lo

    s cu

    erp

    os d

    ejan

    .

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Núm

    eros

    has

    ta

    el 7

    00

    . Est

    rate

    gia

    s d

    e cá

    lcul

    o m

    enta

    l en

    el c

    onte

    xto

    del

    din

    ero.

    P

    rob

    lem

    as d

    e m

    ultip

    licac

    ión

    rela

    cion

    ados

    con

    com

    bin

    ator

    ia.

    Tab

    la p

    itag

    óric

    a.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    geo

    met

    ría.

    Fig

    uras

    sim

    étric

    as y

    asi

    mét

    ricas

    .

    Lect

    ura

    de

    cartel

    es. R

    ealiz

    ació

    n de

    cálc

    ulos

    rela

    cion

    ados

    con

    dob

    le y

    la

    mita

    d. R

    esol

    ució

    n m

    enta

    l de

    situ

    acio

    nes

    de

    pag

    o y

    situ

    acio

    nes

    pro

    ble

    mát

    icas

    so

    bre

    com

    bin

    ator

    ia. C

    omple

    ción

    de

    la ta

    bla

    pita

    gór

    ica

    sigui

    endo

    pis

    tas.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    letr

    as s

    imét

    ricas

    y a

    sim

    étric

    as.

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Núm

    eros

    ha

    sta

    el 1

    .00

    0. C

    omp

    osic

    ión

    y d

    esco

    mp

    osic

    ión

    de

    núm

    eros

    . S

    ituac

    ione

    s d

    e m

    ultip

    licac

    ión

    y d

    e su

    ma.

    Dife

    renc

    ias.

    P

    rob

    lem

    as d

    e m

    ultip

    licac

    ión

    rela

    cion

    ados

    con

    la o

    rgan

    izac

    ión

    con

    dis

    pos

    ició

    n re

    ctan

    gul

    ar. P

    rob

    lem

    as e

    n el

    con

    text

    o d

    el

    din

    ero.

    En r

    elac

    ión

    con

    la m

    edid

    a. R

    epro

    duc

    ción

    de

    figur

    as. M

    edid

    as

    de

    pes

    o: g

    ram

    o, k

    ilog

    ram

    o, ½

    kilo

    y ¼

    kilo

    .

    Ace

    rtijo

    s nu

    mér

    icos

    rela

    cion

    ados

    con

    la d

    esco

    mpos

    ició

    n ad

    itiva

    de

    núm

    eros

    y

    las

    rela

    cion

    es “en

    tre”,

    “may

    or q

    ue”,

    “men

    or q

    ue”,

    “ant

    erio

    r”, “

    pos

    terio

    r”.

    Refl

    exió

    n ac

    erca

    de

    la d

    ifere

    ncia

    ent

    re la

    sum

    a y

    la m

    ultip

    licac

    ión.

    Res

    oluc

    ión

    de

    situ

    acio

    nes

    pro

    ble

    mát

    icas

    con

    org

    aniz

    acio

    nes

    rect

    angul

    ares

    . Cál

    culo

    s en

    form

    a m

    ultip

    licat

    iva

    y si

    tuac

    ione

    s de

    sum

    a y

    rest

    a en

    las

    cual

    es e

    stá

    invo

    lucr

    ado

    el d

    iner

    o.R

    epro

    duc

    ción

    de

    figur

    as g

    eom

    étric

    as e

    iden

    tifica

    ción

    . Bús

    que

    da

    de

    equi

    vale

    ncia

    ent

    re 1

    kilo

    , ½ k

    ilo y

    ¼ k

    ilo.

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Núm

    eros

    has

    ta

    el 1

    .00

    0. E

    scal

    as a

    scen

    den

    tes

    y d

    esce

    nden

    tes

    de

    20

    , 50

    y 1

    00

    . S

    ituac

    ione

    s p

    rob

    lem

    átic

    as c

    on m

    ultip

    licac

    ión.

    Org

    aniz

    ació

    n d

    e in

    form

    ació

    n en

    fila

    s y

    colu

    mna

    s. D

    oble

    s y

    trip

    les.

    Situ

    acio

    nes

    pro

    ble

    mát

    icas

    que

    invo

    lucr

    an e

    l aná

    lisis

    del

    val

    or d

    e la

    cifr

    a.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    geo

    met

    ría

    y la

    med

    ida.

    Med

    idas

    de

    long

    itud

    : met

    ro, m

    edid

    as m

    ayor

    es y

    men

    ores

    a u

    n m

    etro

    .

    Com

    par

    acio

    nes

    num

    éric

    as y

    ord

    enam

    ient

    o d

    e nú

    mer

    os d

    e m

    enor

    a

    may

    or. E

    scal

    as a

    scen

    den

    tes

    de

    20

    en

    20

    , de

    50

    en

    50

    y d

    e 10

    0 e

    n 10

    0.

    Situ

    acio

    nes

    pro

    ble

    mát

    icas

    rel

    acio

    nad

    as c

    on o

    rgan

    izac

    ione

    s re

    ctan

    gul

    ares

    , co

    n cá

    lcul

    os e

    n fo

    rma

    mul

    tiplic

    ativ

    a. R

    ealiz

    ació

    n d

    e cá

    lcul

    os d

    e d

    oble

    y

    trip

    le. O

    rden

    amie

    nto

    de

    pre

    cios

    y d

    eter

    min

    ació

    n d

    e un

    tot

    al a

    par

    tir d

    e p

    ista

    s d

    adas

    .A

    ntic

    ipac

    ión

    de

    la lo

    ngitu

    d d

    e ob

    jeto

    s d

    el a

    ula

    y ve

    rifica

    ción

    a p

    artir

    de

    la

    med

    ició

    n co

    n el

    met

    ro.

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    lo

    MU

    ND

    O

    AN

    IMA

    L

    NU

    ESTR

    O

    CU

    ERPO

    LOS

    PRO

    DU

    CTO

    SEL

    ABO

    RA

    DO

    S

    LOS

    MED

    IOS

    DE

    TRA

    NSP

    OR

    TE

    NA

    P

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 9 30/11/15 17:04

  • 10

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    lo

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Núm

    eros

    has

    tael

    1.0

    00

    . Rel

    acio

    nes

    “may

    or q

    ue”,

    “men

    or q

    ue”,

    “ant

    erio

    r”,

    “pos

    terio

    r”. R

    elac

    ión

    entr

    e la

    s ta

    bla

    s d

    el 3

    y la

    del

    6. T

    abla

    s d

    e p

    rop

    orci

    onal

    idad

    . Situ

    acio

    nes

    pro

    ble

    mát

    icas

    con

    o s

    in

    reso

    luci

    ón, o

    con

    más

    de

    una

    solu

    ción

    pos

    ible

    .En

    rel

    ació

    n co

    n la

    med

    ida.

    Med

    idas

    de

    tiem

    po:

    día

    s,

    sem

    anas

    y m

    eses

    . La

    hora

    , la

    med

    ia h

    ora

    y el

    cua

    rto

    de

    hora

    . El

    rel

    oj y

    el c

    alen

    dar

    io c

    omo

    herr

    amie

    ntas

    de

    med

    ició

    n d

    el

    tiem

    po.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    núm

    eros

    nom

    bra

    dos

    . Esc

    ritur

    a d

    el n

    úmer

    o an

    terio

    r, p

    oste

    rior,

    may

    or y

    men

    or a

    uno

    dad

    o. E

    stab

    leci

    mie

    nto

    de

    la r

    elac

    ión

    que

    exi

    ste

    entr

    e lo

    s m

    últip

    los

    de

    3 y

    6. C

    omp

    leci

    ón d

    e ta

    bla

    s d

    e p

    rop

    orci

    onal

    idad

    de

    2, 4

    y 5

    ele

    men

    tos

    en s

    ituac

    ione

    s p

    rob

    lem

    átic

    as.

    Det

    erm

    inac

    ión

    de

    situ

    acio

    nes

    pre

    sent

    adas

    y s

    obre

    si s

    e p

    ued

    en o

    no

    reso

    lver

    .U

    so d

    el c

    alen

    dar

    io y

    det

    erm

    inac

    ión

    del

    nom

    bre

    del

    día

    , de

    alg

    unas

    fech

    as,

    de

    la c

    antid

    ad d

    e se

    man

    as y

    día

    s d

    el m

    es. L

    ectu

    ra d

    e la

    hor

    a ta

    nto

    en

    relo

    jes

    dig

    itale

    s co

    mo

    de

    aguj

    a.

    En r

    elac

    ión

    con

    el n

    úmer

    o y

    las

    oper

    acio

    nes.

    Res

    oluc

    ión

    de

    situ

    acio

    nes

    pro

    ble

    mát

    icas

    con

    dis

    tinta

    s op

    erac

    ione

    s.

    Trat

    amie

    nto

    de

    la in

    form

    ació

    n. O

    rgan

    izac

    ión

    de

    la

    info

    rmac

    ión.

    Tab

    las

    y g

    ráfic

    os d

    e b

    arra

    s. S

    ituac

    ione

    s p

    rob

    lem

    átic

    as d

    e re

    par

    to y

    par

    tició

    n.En

    rel

    ació

    n co

    n la

    med

    ida.

    Med

    idas

    de

    cap

    acid

    ad: 1

    litr

    o, ½

    lit

    ro y

    ¼ li

    tro.

    Lect

    ura

    y es

    critu

    ra d

    e nú

    mer

    os. O

    rden

    amie

    nto

    de

    núm

    eros

    . Situ

    acio

    nes

    rela

    cion

    adas

    con

    las

    rela

    cion

    es “

    ante

    rior”,

    “p

    oste

    rior”

    y “

    entr

    e”.

    Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    las

    oper

    acio

    nes

    que

    per

    mite

    n d

    ar r

    esp

    uest

    a a

    un

    inte

    rrog

    ante

    pla

    ntea

    do.

    Situ

    acio

    nes

    a p

    artir

    de

    dat

    os q

    ue fi

    gur

    an e

    n un

    cu

    adro

    . Lec

    tura

    de

    un g

    ráfic

    o. S

    ituac

    ione

    s re

    laci

    onad

    as c

    on r

    epar

    to y

    p

    artic

    ión

    de

    la d

    ivis

    ión

    exac

    ta d

    e nú

    mer

    os n

    atur

    ales

    .S

    ituac

    ione

    s p

    ara

    trab

    ajar

    la e

    qui

    vale

    ncia

    ent

    re li

    tro,

    ½ li

    tro

    y ¼

    litr

    o;

    esta

    ble

    cien

    do,

    en

    alg

    unos

    cas

    os, m

    ás d

    e un

    a re

    spue

    sta.

    Eval

    uaci

    ón

    Leer

    y e

    scrib

    ir nú

    mer

    os.

    D

    escu

    brir

    reg

    ular

    idad

    es e

    n la

    ser

    ie n

    umér

    ica.

    R

    ealiz

    ar e

    scal

    as a

    scen

    den

    tes

    y d

    esce

    nden

    tes.

    U

    tiliz

    ar d

    ifere

    ntes

    est

    rate

    gia

    s d

    e co

    nteo

    .

    Des

    com

    pon

    er y

    com

    pon

    er n

    úmer

    os.

    O

    rden

    ar n

    úmer

    os.

    S

    umar

    y r

    esta

    r us

    and

    o d

    ifere

    ntes

    est

    rate

    gia

    s.

    Res

    olve

    r p

    rob

    lem

    as a

    tend

    iend

    o al

    aná

    lisis

    de

    dat

    os y

    pre

    gun

    tas.

    U

    sar

    la c

    alcu

    lad

    ora.

    Em

    ple

    ar l

    a m

    edic

    ión

    y ap

    roxi

    mar

    se a

    ins

    trum

    ento

    s d

    e m

    edic

    ión

    conv

    enci

    onal

    es y

    no

    conv

    enci

    onal

    es. M

    edid

    as d

    e lo

    ngitu

    d, c

    apac

    i-d

    ad, p

    eso

    y tie

    mp

    o.

    Inte

    rpre

    tar

    y d

    escr

    ibir

    pos

    icio

    nes

    de

    obje

    tos.

    In

    terp

    reta

    r d

    esp

    laza

    mie

    ntos

    y t

    raye

    ctos

    .

    Iden

    tifica

    r las

    car

    acte

    rístic

    as d

    e la

    s fig

    uras

    y lo

    s cu

    erpos

    geo

    mét

    ricos

    .

    LOS

    MAT

    ERIA

    LES

    Y LA

    LU

    Z

    LA T

    IER

    RA

    Y S

    US

    MO

    VIM

    IEN

    TOS

    Not

    as

    NA

    P

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 10 30/11/15 17:04

  • 11

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    Las

    acti

    vida

    des

    hum

    anas

    y la

    org

    aniz

    ació

    n so

    cial

    . El

    con

    ocim

    ient

    o d

    e q

    ue e

    n el

    mun

    do

    actu

    al c

    onvi

    ven

    gru

    pos

    d

    e p

    erso

    nas

    con

    dife

    rent

    es c

    ostu

    mb

    res,

    inte

    rese

    s y

    oríg

    enes

    q

    ue a

    cced

    en d

    e m

    odo

    des

    igua

    l a lo

    s b

    iene

    s m

    ater

    iale

    s y

    sim

    ból

    icos

    . El t

    rab

    ajo

    en la

    ciu

    dad

    . El t

    rab

    ajo

    en la

    s zo

    nas

    rura

    les.

    Cam

    bio

    s y

    cont

    inui

    dad

    es e

    n el

    mun

    do

    del

    tra

    baj

    o.

    Técn

    icas

    y t

    ecno

    log

    ías.

    La

    apar

    ició

    n d

    e nu

    evas

    pro

    fesi

    ones

    y

    ofici

    os. L

    a p

    rod

    ucci

    ón a

    rtes

    anal

    e in

    dus

    tria

    l. C

    ircui

    tos

    pro

    duc

    tivos

    .

    Lect

    ura

    de

    imág

    enes

    . Rec

    onoc

    imie

    nto

    de

    dis

    tinto

    s tip

    os d

    etr

    abaj

    os. I

    den

    tifica

    ción

    de

    trab

    ajos

    en

    zona

    s ur

    ban

    as y

    rur

    ales

    .R

    ealiz

    ació

    n d

    e en

    trev

    ista

    s a

    trab

    ajad

    ores

    par

    a co

    noce

    r un

    tra

    baj

    o.

    Lect

    ura

    de

    test

    imon

    io m

    ostr

    and

    o la

    s ca

    ract

    erís

    ticas

    de

    trab

    ajos

    rur

    ales

    . C

    omp

    leci

    ón d

    e cu

    adro

    s. Id

    entifi

    caci

    ón d

    e ac

    tivid

    ades

    rur

    ales

    y u

    rban

    as.

    Res

    pue

    stas

    esc

    ritas

    y o

    rale

    s a

    div

    ersa

    s p

    reg

    unta

    s.

    Num

    erac

    ión

    de

    los

    pas

    os p

    ara

    la e

    lab

    orac

    ión

    de

    un p

    rod

    ucto

    . Arm

    ado

    de

    afich

    es.

    Las

    soci

    edad

    es a

    tra

    vés

    del t

    iem

    po. E

    l con

    ocim

    ient

    o d

    e la

    vid

    a co

    tidia

    na d

    e fa

    mili

    as d

    e d

    istin

    tos

    gru

    pos

    soc

    iale

    s en

    la

    soc

    ied

    ad c

    olon

    ial.

    Los

    dis

    tinto

    s g

    rup

    os q

    ue f

    orm

    aban

    la

    soci

    edad

    col

    onia

    l. C

    amb

    ios

    y co

    ntin

    uid

    ades

    en

    las

    form

    as d

    e p

    rod

    ucir

    y co

    mer

    ciar

    . La

    pla

    za c

    omo

    esp

    acio

    púb

    lico.

    Lect

    ura

    de

    imág

    enes

    de

    la é

    poc

    a. R

    esp

    uest

    as o

    rale

    s y

    escr

    itas

    a d

    iver

    sas

    pre

    gun

    tas.

    Inve

    stig

    ació

    n d

    el o

    rigen

    de

    cier

    tos

    pro

    duc

    tos.

    C

    lasi

    ficac

    ión,

    com

    par

    ació

    n y

    reco

    noci

    mie

    nto

    de

    los

    dis

    tinto

    s g

    rup

    os d

    e la

    so

    cied

    ad c

    olon

    ial.

    Com

    par

    ació

    n d

    e d

    eter

    min

    ados

    asp

    ecto

    s d

    e la

    ép

    oca

    colo

    nial

    con

    la a

    ctua

    lidad

    .R

    ealiz

    ació

    n d

    e d

    ibuj

    os e

    his

    torie

    tas.

    Nar

    raci

    ón d

    e hi

    stor

    ias

    ficci

    onal

    es

    amb

    ient

    adas

    en

    la é

    poc

    a co

    loni

    al.

    Las

    acti

    vida

    des

    hum

    anas

    y la

    org

    aniz

    ació

    n so

    cial

    . Noc

    ione

    sd

    e m

    ater

    ia p

    rima

    y p

    rod

    ucto

    s el

    abor

    ados

    . Pro

    ceso

    pro

    duc

    tivo

    arte

    sana

    l. P

    roce

    so p

    rod

    uctiv

    o in

    dus

    tria

    l. La

    fáb

    rica

    com

    o es

    pac

    io p

    rod

    uctiv

    o. M

    áqui

    nas

    y te

    cnol

    ogía

    s in

    dus

    tria

    les.

    C

    amb

    ios

    y co

    ntin

    uid

    ades

    en

    el t

    iem

    po.

    Rec

    onoc

    er c

    amb

    ios

    y p

    erm

    anen

    cias

    en

    la f

    orm

    a d

    e p

    rod

    ucci

    ón e

    n el

    pas

    ado

    con

    resp

    ecto

    a la

    for

    ma

    de

    pro

    duc

    ción

    act

    ual.

    Noc

    ión

    de

    circ

    uito

    p

    rod

    uctiv

    o.

    Iden

    tifica

    ción

    y re

    laci

    ón d

    e m

    ater

    ias

    prim

    as y

    pro

    duct

    os e

    labo

    rado

    s. Id

    entifi

    caci

    ón

    de

    las

    dife

    rent

    es e

    tapas

    del

    trab

    ajo

    edito

    rial y

    de

    la v

    arie

    dad

    de

    trab

    ajad

    ores

    y

    pro

    fesi

    onal

    es q

    ue in

    terv

    iene

    n en

    el p

    roce

    so. L

    ectu

    ra y

    reco

    noci

    mie

    nto

    de

    pas

    os p

    ara

    la e

    labor

    ació

    n del

    pap

    el in

    dus

    tria

    l. O

    bse

    rvac

    ión

    y le

    ctur

    a de

    imág

    enes

    . Res

    pue

    stas

    esc

    ritas

    a d

    iver

    sas

    pre

    gun

    tas.

    Ela

    bor

    ació

    n de

    ficha

    s de

    libro

    s. N

    umer

    ació

    n de

    los

    pas

    os d

    e un

    circ

    uito

    pro

    duc

    tivo.

    Arm

    ado

    de

    un

    libro

    de

    form

    a ar

    tesa

    nal.

    Pro

    pósi

    tos

    gene

    rale

    s

    Pro

    pici

    ar s

    ituac

    ione

    s qu

    e le

    s br

    inde

    n a

    los

    alum

    nos

    la p

    osib

    ilidad

    de

    apro

    xim

    arse

    al e

    stud

    io d

    e la

    real

    idad

    soc

    ial y

    sus

    dis

    tinta

    s di

    men

    sion

    es.

    R

    econ

    ocer

    cam

    bio

    s y

    per

    man

    enci

    as e

    n el

    tie

    mp

    o, e

    nriq

    ueci

    end

    o y

    com

    ple

    jizan

    do

    la m

    irad

    a q

    ue lo

    s al

    umno

    s tie

    nen

    en rel

    ació

    n co

    n el

    co

    noci

    mie

    nto

    de

    la s

    ocie

    dad

    .

    Fa

    vore

    cer

    el u

    so d

    e dis

    tinta

    s he

    rram

    ient

    as c

    once

    ptu

    ales

    pro

    mov

    ien-

    do

    la o

    bse

    rvac

    ión

    y la

    inve

    stig

    ació

    n so

    cial

    .

    Gen

    erar

    pos

    ibili

    dad

    es p

    ara

    que

    los

    alu

    mno

    s p

    ued

    an a

    cerc

    arse

    al

    cono

    cim

    ient

    o y

    a la

    com

    pre

    nsió

    n d

    e d

    ifere

    ntes

    situ

    acio

    nes

    de

    la

    vid

    a co

    tidia

    na d

    e la

    ép

    oca

    colo

    nial

    y a

    ctua

    l.

    Cie

    ncia

    s so

    cial

    es

    TRA

    BAJO

    S D

    EL C

    AM

    PO

    Y LA

    CIU

    DAD

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    lo

    VIVI

    R E

    N

    LA C

    OLO

    NIA

    LOS

    PRO

    DU

    CTO

    SEL

    ABO

    RA

    DO

    S

    NA

    P

    04-36_INT2D_Planificaciones.indd 11 30/11/15 17:04

  • 12

    © Sa

    ntill

    ana

    S.A.

    Pro

    hibi

    da s

    u fo

    toco

    pia.

    Ley

    11.

    723

    Prop

    uest

    as p

    ara

    la e

    nseñ

    anza

    Reco

    rte

    de c

    onte

    nido

    s po

    r eje

    sCa

    pítu

    lo

    Las

    soci

    edad

    es y

    los

    espa

    cios

    geo

    gráfi

    cos.

    El c

    onoc

    imie

    nto

    de

    las

    prin

    cip

    ales

    car

    acte

    rístic

    as d

    e un

    sis

    tem

    a d

    e tr

    ansp

    orte

    , an

    aliz

    and

    o la

    s p

    rinci

    pal

    es r

    elac

    ione

    s en

    tre

    el e

    spac

    io r

    ural

    y

    el e

    spac

    io u

    rban

    o, e

    ntre

    las

    activ

    idad

    es r

    ural

    es y

    urb

    anas

    . Fu

    nció

    n d

    e lo

    s tr

    ansp

    orte

    s. M

    edio

    s d

    e tr

    ansp

    orte

    y t

    ecno

    log

    ías.

    C

    amb

    ios

    y co

    ntin

    uid

    ades

    . El u

    so s

    ocia

    l y la

    bor

    al d

    e lo

    s m

    edio

    s d

    e tr

    ansp

    orte

    . Los

    tra

    nsp

    orte

    s y

    el p

    rob

    lem

    a am

    bie

    ntal

    .

    Lect

    ura

    de

    imág

    enes

    . Com

    ple

    ción

    de

    cuad

    ro. R

    esp

    uest

    as o

    rale

    sy

    escr

    itas

    a d

    iver

    sas

    pre

    gun

    tas.

    Dib

    ujo

    del

    med

    io d

    e tr

    ansp

    orte

    utili

    zad

    o p

    ara

    ir a

    la e

    scue

    la. L

    a en

    trev

    ista

    com

    o es

    trat

    egia

    par

    aco

    noce

    r m

    aner

    as d

    e tr

    ansp

    orta

    rse

    de

    un lu

    gar

    a o

    tro.

    Rea

    lizac

    ión

    de

    dib

    ujo

    y re

    cono

    cim

    ient

    o d

    e d

    ifere

    ncia

    s. L

    ectu

    ra d

    e re

    lato

    . C

    omp

    arac

    ión

    de

    imág

    enes

    de

    ciud

    ades

    peq

    ueña

    s y

    gra

    ndes

    en

    rela

    ción

    co

    n lo

    s tr

    ansp

    orte

    s. A

    rmad

    o d

    e fic

    has

    par

    a un

    jueg

    o. R

    elac

    ión

    med

    iant

    e fle

    chas

    ent

    re t

    exto

    s e

    imág

    enes

    .

    LOS

    MED

    IOS

    DE

    TRA

    NSP

    OR

    TEO

    SM

    EDIO

    S

    Eval

    uaci

    ón

    Con

    ocer

    e i

    den

    tifica

    r d

    istin

    tos

    tipos

    de

    trab

    ajos

    tan

    to e

    n la

    zon

    a ur

    ban

    a co

    mo

    rura

    l.

    Rea

    lizar

    com

    par

    acio

    nes

    iden

    tifica

    ndo

    par

    ecid

    os y

    dife

    renc

    ias

    entr

    e as

    pec

    tos

    y si

    tuac

    ione

    s d

    e la

    s so

    cied

    ades

    est

    udia

    das

    .

    C

    ontr

    asta

    r ca

    ract

    erís

    ticas

    de

    las

    soci

    edad

    es a

    tra

    vés

    del

    tie

    mp