tema 8. impactos abientais
TRANSCRIPT
Xacobo de Toro. Maio 2010
Tema 8. Os impactos ambientais do aproveitamento dos recursos xeolóxicos
Animacións flash, vídeos, audio…e máis…
Xacobo de Toro. Maio 2010
Intro
Recurso: ben natural preciso: escaso e valioso
Preciso coñecer reservas e distribución
Minimizar os impactos da súa explotación
Impactos: Sempre os houbo Dende a Industrialización o impacto
fíxose enorme Priman intereses económicas Posible catástrofe ecolóxica
Xacobo de Toro. Maio 2010
1. OS RECURSOSEmbaixo hai animacións Flash con link a cada un (somentes en rede)
Xacobo de Toro. Maio 2010
1.Recursos Ben natural preciso para o home:
Bens. Tipo:▪ Natural▪ Enerxético▪ Social
Reserva: parte do recurso explotable a condicións económicas e técnicas existentes
Clasificación:▪ Uso:
▪ Enerxético /Non enerxético
▪ Natureza▪ Minerais▪ Orgánicos▪ Hídricos
▪ Taxa rexeneración▪ Renovables: Demanda menor a reserva. Explotación máis lenta ca renovación
E.solar, hidráulica, eólica, mareomotriz, xeotérmica▪ Non renovables: Explotación maior a renovación. Comb fósiles. Min radiactivos, rochas..▪ Potencialmente renovables: Renovables se a xestión non supera a capacidade de
explotación Biomasa, Edáficos, biolóxicos, paisaxísticos, hídricos
Faise preciso: Estudo emprego dos recursos e avaliación dos mesmos
Xacobo de Toro. Maio 2010
Recursos xeolóxicos Recursos extraídos da terra Enerxéticos:
Combustibles minerais:▪ Riadiactivos, carbón , petróleo, gas
natural▪ Emprego masivoGraves impactos
ambientais▪ Esgotamento seguro
Enerxías renovables:▪ Solar, eólica, mareomotriz,
hidroeléctrica, xeotérmica.▪ Todas cun impacto mínimo
Non enerxéticos Rochas & minerais:
▪ materias primas▪ Usadas en construcción , ornamentación▪ Minerais mena: de ferro, sulfatos, pedras
prezosas, seixo… Recursos hídricos: se o seu emprego
é maior ca taxa de renovación
Xacobo de Toro. Maio 2010
FACTORES FISICO QUIMICOS
FACTORES ESTÉTICOS
SOCIAIS
ECONÓMICOS
CULTURAIS
FACTORES BIOLÓXICOS
2. O IMPACTO AMBIENTAL
Xacobo de Toro. Maio 2010
2.1.impacto Ambiental Conxunto de consecuencias que afectan ao medio
ambiente pola intervención humana. Modificacións: totais/parciais Consecuencias: +, -, ambas Necesidade de AIA para ordenación territorio O impacto do proxecto é a diferenza entre o futuro
do medio modificado polo proxecto respecto a como evolucionaría de xeito natural
Condicionamentos: Carencia de info detallada sobre a resposta dos
compoñentes Información detallada Desviacións do proxecto Incertidume
Tipos Impacto: Atmosféricos: contaminacióna aire, cambio clima Edáficos: contamin solos, erosión desertizaciój Hidrolóxicos: contaminación auga, alteración caudais, … Xeomorfolóxicos: modif pendentes, afundimentos Visuais e acústicos: cambios de paisaxe: ruidos Biolóxicos e ecolóxicos: perda biodiversidade e hábitat Socioeconómicos: cambios actividade poboación
Xacobo de Toro. Maio 2010
Anexo 5
10
8
18
78 Parámetros ambientais
1
2
7
14
3
2
5
4
1
2
24 1
7
19
4
5
3
4
3
Xacobo de Toro. Maio 2010
Pautas AIA (II)5. Avaliación
Metodoloxía:▪ Listas de revisión, ▪ Matrices sinxelas,▪ Superposición de mapas,▪ Matrices complexas
6. Proposta Medidas Correctivas & Preventivas
Correctivas▪ Serven para reducir os efectos negativos ocasionados.▪ Ás veces Non chegan ou son moi custosas
Medidas preventivas. Evitan o impacto Recomendacións: Onde, como e cando aplicalas EN f(x) do anterior, podemos:
▪ Recuperación do Sistema ,▪ Substitución ▪ Restauración
7. Seguemento e Control do estudo de AIA. Controla que as condicións de deterioro
ambiental estén baixo control durante:▪ A vida do proxecto ▪ Despóis do desmantelamento.
Fai click co
rato
Xacobo de Toro. Maio 2010
2.2.Estudio Avaliación Ambiental EAIA: Estudo para identificar, previr e rectificar
unha intervención humana Obxectivo:
Evitar o deterioro ambiental que supoña custo ecolóxico e económico debido a un proxecto
Función Preventiva Lexislación aplicable:
R.D1302/86 R.D.L1131/88 Lei augas, costas, protección do ambiente atmosférico,
Conservación dos espazos naturais e flora e fauna silvestres Decretos autonómicos:
Emisións a auga ou a atmosfera Parámetros cualitativos:
Causa –efecto: Directos (1os) Indirectos (2os) Persistencia do impacto: temporal permanente Reversivilidade: si non. Recuperación por medidas correctoras Extensión: Cuantitativo. En conta a superficie
▪ Local Global Singularidade: se o ben afectado é de interés ou protexido Sinerxia: cando actúan 2 impactos conxuntaente e
magnificándose Ocurrencia (probabilidade). Seguros, probables ou
improbables Magnitude do impacto: grao no que o impacto afecta ao
sistema. En f(x) das medidas correctoras e reversibilidade▪ Compatiblesmoderadosseveroscríticos
Fai click co
rato
Xacobo de Toro. Maio 2010
Pautas AIA1. Definición de obxectivos
1. Claros , exhaustivos2. Fontes e técnicas de recompilación da información3. Tratamento dos datos
2. Descrición do proxecto1. Datos promotor2. Produto- servizo3. Proceso fabricación , producción, busca das materias
primas4. Lugar emprazamento5. Tratamento residuos…
3. Estudo do medio1. Estado inicial e futuro sen proxecto:
1. Climatoloxía, 2. Litoloxía, 3. Solos,4. Hidroloxía, 5. Vexetación &fauna, 6. Aspectos culturais 7. Socioeconómicos
4. Identificación Impactos1. Exame procesos produción, extracción materias
primas e Infraestruturas da obra
Xacobo de Toro. Maio 2010
A.
MO
DIF
ICA
CIÓ
N
DE
L R
ÉG
IME
N
B.T
RA
NS
F.
DE
L S
UE
LO
Y C
ON
ST
RU
C.
C.
EX
T.
DE
RE
CU
RS
OS
D.
AL
T.
DE
TE
RR
EN
OS
D.
RE
NO
VA
CIÓ
N D
E
RE
CU
RS
OS
E.
AC
UM
UL
AC
IÓN
Y T
RA
TA
MIE
NT
O
DE
RE
SID
UO
S
F.
AC
CID
EN
TE
S
Modific
ació
n d
el hábitat
Altera
ció
n d
e la c
ubie
rta d
el suelo
Quem
as
Ruid
o y
vib
racio
nes
Excava
r y r
ellenar
Excava
cio
nes y
resta
ura
ció
n
Pais
ajism
o
Refo
resta
ció
n
Conserv
ació
n y
gestión d
e la n
atu
rale
za
Recic
lado d
e r
esid
uos
Infiltra
cio
nes s
ubte
rráneas
Acum
ula
ció
n d
e r
esto
s
Elim
inació
n d
e c
hata
rras
Fallos o
pera
tivo
s
A. CARACTERISTICASTIERRA SuelosFISICAS Y Morfología del terreno
QUÍMICAS AGUA SubterráneaCalidad
ATMOSFERA CalidadPROCESOS Compactación y asentamiento
B. CONDICIONES FLORA ÁrbolesBIOLÓGICAS Herbáceas
CultivosMicroflora
FAUNA InsectosAnimales terrestresMicrofauna
C. FACTORES ESTÉTICA E Vistas esénicas y panorámicasCULTURALES INTERES HUMANOComposición del paisaje
ESTATUS Salud y seguridadCULTURAL EmpleoACTIVIDADES Eliminación de residuos
D. RELACIONES Insectos vectores y enfemedadesECOLÓGICAS Cadenas tróficas
ACCIONES
ELEMENTOS
Impactos Ambientales de la Actividad al EntornoImpactos Ambientales de la Actividad al Entorno
MATRIZ CUALITATIVA DE LEOPOLD
Xacobo de Toro. Maio 2010
3. Impacto do Aproveitamento Recursos Enerxéticos & Xeolóxicos
http://www.box.net//static/flash/box_explorer.swf?widget_hash=6pvqtn65i5&v=0&cl=0
Xacobo de Toro. Maio 2010
.3.1Impacto Ambiental. Aproveitamento Combustibles fósiles
Explotación: Traballo de campo:
▪ Tomas mostras e datos▪ Propeción do recurso
▪ Análise de mostras
▪ Sondaxes Explotación comercial
▪ Impacto: Dependendo do Recurso Tecnoloxía de explotación Consumo recurso
▪ Extracción & Transporte: Impactos comúns:
Cont atmosférica : Gases: CO2, NO2, Ppartic sólidas: maquinaria e
voladuras. Acústica. Cambios xeomorfolóx
Eliminación cobertera vexetal. Paisaxítico& visual Socioeconómico (+ e -)
▪ Almacenamento▪ Tratamento▪ Emprego directo recurso
Xacobo de Toro. Maio 2010
Impactos na minería do carbón
Impactos Comúns vistos Impactos específicos:
Contam. augas▪ Química=lixiviados ▪ Física= finos suspensión
Edáfico: ▪ Física=erosión ▪ Contaminación química
Flora: elimin cobertera vexetal Fauna: eliminación hábitats e
contam acústica Graves por desenvolverse a ceo
aberto A pirita se oxida producindo
ácidos acidificación solos e augas Moitos residuos: 0’4 Tn/ 1Tn
carbón Afectación sistema respiratorio
dos mineiros
Xacobo de Toro. Maio 2010
Extracción petróleo
Extracción: Subsidencia: por
compactación de estratos Reventóns en pozos
mariños ao escapar por planos de fallas
Transporte Trasporte mariño:
▪ Barcos: ▪ Afundimentos, sentinazos
Transporte terrestre: ▪ Oleoductos:
▪ Roturas e escapes
Xacobo de Toro. Maio 2010
3.2.Impactos do emprego do recurso Combustibles fósiles:
Principal contaminación atm▪ Transporte :50%▪ Centrais térmicas: 30%
Natureza contaminante. En f(x)▪ Tipo combustible e condicións
combustión▪ Contaminantes:
▪ CO2, CO, NOx, SOx, hidrocarbonados, partículas sólidas, emisións cuarzo
Contaminación Local:▪ Cidades grandes e zonas industriais▪ Maior índice contaminación
atmosferica:▪ Smog ácido e fotoquímico
Contaminación Global▪ Choiva ácida▪ Efecto invernadoiro antropoxénico
Xacobo de Toro. Maio 2010
Efectos da contaminación: Local Smog: Gases contam :SO3,
CO2, NO, NO2, O3▪ Combustión con alta humidade▪ Orixe fotoquímico: rad UV sobre
NOx e hidrocarburos Efecto contam. Depende de:
▪ Concentración e tipo contaminante
▪ Tempo permanencia▪ Sensibilidade receptores▪ Dano sobre:
▪ Aparellos respiratorios animais▪ Vexetais▪ Deterioro, mal ambiente, materiais
(mal da pedra). Mala visibilidade
Xacobo de Toro. Maio 2010
Efectos da contaminación: Global
Choiva ácida: Queima comb fósiles: SO2, NO2 Deposición seca ou…. HNO3 e H2SO4, precipitando coa
chuvia con ph<5,6 Efectos:
▪ Degrada ecosist acuáticos e terrestres▪ Acidifica solos, absorción nutrientes▪ Danos fisiolóxicos Microflora e fauna▪ Altera estrutura solo▪ Cambio pH, solos, lagos e ríos▪ Procesos corrosivos edificacións▪ Agricultura▪ Norte de Europa os más efectados▪ En España 40,000 Ha afectadas en
Cataluña e País Vasco
Xacobo de Toro. Maio 2010
Animación Flash Choiva aceda
Xacobo de Toro. Maio 2010
Animación Flash SMOG
Efecto inverndoiro: responsable quencemento capas baixas CO2 transparente a radiación o.corta pero non a infravermella E. Invernadeiro antropoxénico: CO2 aumentou debido a comb. Fósiles Informe IPCC: Tª aumentou 0’6 ºC no sec.XX, maior aumento dos derradeiro 1000 anos [CO2]: 280360 ppm
Efectos da contaminación Global.Efecto invernadoiro
Consecuencias :• Incremento Tª media: 1,4-1,8 º C ata o 2100•Aumento nivel mar•Modificación correntes mariñas
Xacobo de Toro. Maio 2010
Variación de CO2 con picos estacionais
Xacobo de Toro. Maio 2010
Variación da Tª mundial
Fonte: http://www.ipcc.ch/pdf/assessment-report/ar4/syr/ar4_syr_sp.pdf Xacobo de Toro. Maio 2010
Xacobo de Toro. Maio 2010
Efecto Invernadoiro: Flash
Xacobo de Toro. Maio 2010
Efecto Invernadoiro 2
Xacobo de Toro. Maio 2010
Impacto Ambiental.E. nuclear Extracción:
Minería Uranio. Evolución parella ao tec. Nuclear
Risco na saúde dos mineiros por materiais radioactivos
Volume importante residuos da actividade mineira e no proceso de enriquecemento
Residuos : ▪ Sólidos▪ Líquidos: lixiviación▪ Gaseosos: Radón
Uso:Impactos pola radioactividade:▪ Centrais nucleares:
▪ Contaminación térmica nos ríos ao verquer a auga que enfría o reactor
▪ Residuos radioactivos con alto nivel de penetración e activos durante miles de anos
▪ Acumulados en cemiterios nucleares que cumpren requisitos imprescindibles
▪ Accidentes nucleares: Blanco militar en contenda bélica ou acción terrorista
Xacobo de Toro. Maio 2010
Fontes de Enerxía renovables
Podense tomarse 2 tipos de medidas: Preventivas: Aforro enerxético Avance tecnolóxico: Enerxías
limpas:▪ E. Solar:
▪ Impacto visula e paisaxístico
▪ E. Eólica▪ Impacto visual e paisaxístico▪ As aspas poden matar aves▪ Reducen humidade do solo
▪ E. Hidráulica▪ Desplazamento poboacións▪ Afecta zonas interese ecolóxico▪ Retetención de sedimentos: retroceso de
deltas e afecta ecosistemas
▪ E. Mareomotriz▪ Poden provocar alteracións nos sistemas
mariños
▪ E. Xeotérmica▪ Modificacións das caracteríticas do terreo▪ Sobreexplotación dos sistemas hídricos.
Xacobo de Toro. Maio 2010
3.2. Recursos non enerxéticos
Minerais e rochas industriais Magnitude depende de
▪ Tipo recurso▪ Tipo explotación
Extraccuión metais pesados:▪ Lixiviación e contaminación acuíferos
Recursos hídricos. Construcción de presas▪ Efectos socioculturais▪ Alteración de poboacións de especies peixes▪ Alteración sedimentación▪ Alteración especies ribeira: flora e fauna▪ Contaminación augas superficiais
Augas subterráneas:▪ Sobrexplotación acuífero: explotación >recarga.
Ex: Tablas Daimiel▪ Degradación fauna e flora dependentes▪ Intrusión mariña para compensar nivel freático en
zonas costeiras
Xacobo de Toro. Maio 2010
4.Desenvolvemento SostibleE Cumbres Internacionais
Xacobo de Toro. Maio 2010
4. Desenvolvemento Sostible
Busca de equilibrio da explotación Renovación Recursos
Minimización Impacto Ambiental Concepto:Informe Grundland 1987. Texto
básico da PNUMA (ONU). Desenvolvemento que satisface as necesidades
do presente sen poñer en perigo a satisfacción das necesidades das xeracións futuras:▪ Ritmo explotación recursos renovables ≤ Ritmo
de rexeneración▪ Ritmo consumo recursos non renovables ≤ Ritmo
non que se substitúen por rercursos renovables▪ Ritmo emisión de contaminante ≤ Capacidade
de aire, auga e solo para asimilalos e absorbelos. Fin:
▪ Saúde e benestar▪ Mantemento Biodiversidade▪ Calidade aceptable de auga, aire e solo
Xacobo de Toro. Maio 2010
Características Sociedade Sostible
Social: Acceso a toda a población aos recursos da natureza Formación ambiental que entenda beneficios sotenibilidade pero… 20% sustenta 80% riqueza
Político Plans políticos de desenvolvemento local nacional e mundial Plans a medio e longo plazo Alianxas intercomunitarias: principios de sostenibilidad
Económico Debe achegarse a unha situación de equilibrio Cambiar pautas de mercado de consumo masivo recursos Debe incluirse unha taxa exolóxica nos productos (custes ambientais xerados
na producción) Conferencia da ONU sobre o Medio e Desenvolvemento de 1992
(Conferencia de Río). Maior Conf Medioambiental ate o momento. 178 países. Elaboraron 5 documentos ambientais:
▪ Convenio Cambio climático▪ Convenio Biodiversidade▪ Convenio sobre os bosques▪ Axenda 21: medidas e estratexias para un desenvolv. Sostible.
Os países , na Declaración de Río, se comprometían a explotar o medio pero protexeendoo, con accións prioritarias:▪ Eliminación pobreza▪ Cooperación países▪ Creación Dereito internacional
1997, Sesión de revisión. Non houbo avances Houbo exepcións: Alemaña:redución CO2 nun 10%
2002. Cumbre Desenvolvemento sostibe. Revisión da axenda 21
20%
80%