maktuik : joão maria cristo rei · 2016. 3. 3. · autór: joão maria cristo rei edisaun...

31
Ga’u Manau go dirin no go liin rarahik Maktuik : João Maria Cristo Rei

Upload: others

Post on 19-Jan-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

       

Ga’u

       

Manau go dirin no go liin rarahik

Maktuik : João Maria Cristo Rei

                       

 

Page 2: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

Ga’u

(Tetun: Ha'u)

Lian: Galolen

Autór: João Maria Cristo Rei

Edisaun ne'e 2012

(c) João Maria Cristo Rei

This book is made available with the support of the University of Melbourne.

Page 3: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

Li sasaro Li Kahorik no ni Literatura eletan parte nehe do’i kultura nasionál no eletan símbolu rahahi’in dirir (orgullu) no ilaik rea nehe nin, Li Kahorik (Lian Inan) o eletan ilete (ponte) roko rodi komprende valór, norma, regulamentu, lisan nst. Maitoo mia era globál ele ruk agora le’i Li Kahorik no ni Literatura nene mamesar do’i evolusaun nehe main nabalesu mia komunidade ni let. Do’i ilan tini atabauk nenehek tenki nene edukasaun li do’i Li Kahorik, ele ilan, faktór transmisaun entre derasaan eletan faktór importante roko rodi ranatu li nehe ni mamorin. Ga’u fiar hinila gita to’un li irua (bilíngue) e li wawa'i (multilíngue) la’a atabauk agora megan eletan akat estratéjiku roko forma atabauk tolerentu no edukadu, naka lo’e no dezenvolve atabauk ni koñesimentu nehe main mia megan no nalihu e nalateha siensi aeheu (modernu) no armonia, natatoon, eletan kultura atabauk nin. No rezan sia ilan tini, ga’u rigur ga dirik odi tui libru nehe le’i odi kontribui no ajuda mestri sia no odi fasilita alunu sia roko komprende lalan li tan materi e lisaun nehe main mestri sia to’un. Do’i li kahorik ne peraan nodi nanahiit e nadaha emosaun no sosiál eskolante nehe nin.

Page 4: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

Tatui libru GA’U la’a ensinu báziku eletan esforsu maktuik niniin noko kompleta materiál ensinu todi alkansa objektivu aprendizajen li Tetun no Portugués mia nivel báziku. Gita sa’odi totus bu’a, tatui libru nehe le’i noko domina estilu makdalen ka matetek Li Kahorik (Lian Inan), te bukan matetek (falante) nativu li Galolen. Ga’u tui libru nehe le’i, laido’i koñesimentu no gananauk eletan itobu Galolen anan e Timór anan nehe. Maksanik (leitór) no maksi’ak (utente) nahula, manhalin ga’u heti, mi roko ne sujestaun konstrutivu hain eletan bahan oko odi adi’a tatui nehe le’i, I ga’u ea libru nehe le’i baluri nariku materiál ensinu nin mia matéria ensinu Li Kahorik. I’uk mai ga ne obrigadu no agradese waki rais la’a ga babatak no ga anak sia nahula no ajuda sia nir ga’u baluri asoruk libru nehe le’i.

Manatuto lelon 25 hulan Hetan ton 2012

Maktuik,

Joao Maria Cristo Rei

Page 5: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

         

Ga’u amoras banku.  

Page 6: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

       

Ga’u anan rama.  

Page 7: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

     

Ga’u ablihuk no bola.

 

Page 8: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

       

Ga’u abuu balaun sabaun wen.  

Page 9: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

       

Ga’u dahar radi.  

Page 10: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                       

Ga’u eu.  

Page 11: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

     

Ga’u enu we.  

Page 12: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                     

Ga’u ena.  

Page 13: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                   

Ga’u getu ai-hunan.  

Page 14: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                       

Ga’u ha’as ai.  

Page 15: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

       

Ga’u kais.  

Page 16: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                   

Ga’u kuda ai-anan.  

Page 17: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

       

Ga’u lai ahoit.  

Page 18: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

       

Ga’u lo’e konan.

 

Page 19: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

       

     

Ga’u mali.  

Page 20: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

       

Ga’u nesu.  

Page 21: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                     

Ga’u rei ai-talin.  

Page 22: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

             

Ga’u sar rea.  

Page 23: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

     

Ga’u sole.  

Page 24: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

           

Ga’u suri papagaiu.  

Page 25: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

               

Ga’u sa’e ai.  

Page 26: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                           

Ga’u soru gerobak.  

Page 27: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

                         

Ga’u tui.  

Page 28: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

           

Ga’u u’an masán.  

Page 29: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

     

Ga’u unu atabauk.  

Page 30: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the

 

Page 31: Maktuik : João Maria Cristo Rei · 2016. 3. 3. · Autór: João Maria Cristo Rei Edisaun ne'e 2012 (c) João Maria Cristo Rei This book is made available with the support of the