programaciÓn didÁctica departamento de matemÁticas · concreciÓns metodolÓxicas para a Área...

147
PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS IES TERRA DE TRASANCOS CURSO 2019/20

Upload: others

Post on 18-Jul-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA

DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS

IES TERRA DE TRASANCOS

CURSO 2019/20

Page 2: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

ÍndiceINTRODUCIÓN e CONTEXTUALIZACIÓN...........................................................5

MISIÓN, PRINCIPIOS E VALORES DO CENTRO:..............................................5ANÁLISE DIAGNÓSTICA DO CENTRO............................................................5

SITUACIÓN............................................................................................6DISTRIBUCIÓN DO CENTRO.....................................................................6OFERTA EDUCATIVA NO CENTRO..............................................................6ALUMNADO E FAMILIAS...........................................................................7

MARCO LEGAL...........................................................................................7PROXECTO CURRICULAR PARA OS CURSOS DE CURRÍCULO LOMCE NA ESO..........9

CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE NA ESO. . .9CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NA ESO......14MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS........................................................15

MATEMÁTICAS - 1º ESO........................................................................16Obxectivos.......................................................................................16Contidos..........................................................................................17Estándares de aprendizaxe avaliables:..................................................17Criterios de cualificación.....................................................................25

MATEMÁTICAS - 2º ESO........................................................................28Obxectivos.......................................................................................28Contidos..........................................................................................28Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................29Criterios de cualificación.....................................................................36

ÁMBITO CIENTÍFICO MATEMÁTICO - 3º ESO PMAR....................................38Obxectivos.......................................................................................38Contidos..........................................................................................38Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................38Criterios de cualificación.....................................................................38

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZAS APLICADAS - 3ºESO..............40Obxectivos.......................................................................................40Contidos..........................................................................................41Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................41Criterios de cualificación.....................................................................48

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZAS ACADÉMICAS - 3º ESO..........51Obxectivos.......................................................................................51Contidos..........................................................................................52

Dep. de Matemáticas Páxina 2 de 147 Curso 2019/20

Page 3: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................52Criterios de cualificación.....................................................................60

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZAS APLICADAS - 4º ESO.............63Obxectivos.......................................................................................63Contidos..........................................................................................63Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................64Criterios de cualificación.....................................................................70

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZAS ACADÉMICAS - 4ºESO...........72Obxectivos.......................................................................................72Contidos..........................................................................................73Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................73Criterios de cualificación.....................................................................80

PROGRAMACIÓN – 1º ESO.....................................................................82Contribución ao desenvolvemento das competencias clave na ESO............82Concrecións metodolóxicas.................................................................82Materiais e recursos didácticos............................................................83Obxectivos.......................................................................................83Contidos..........................................................................................84Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................84Criterios de cualificación.....................................................................86

PROXECTO CURRICULAR PARA OS CURSOS DE CURRÍCULO LOMCE NO BACHARELATO............................................................................................88

CONTRIBUCIÓN XERAL AO DESENVOLVEMENTO DAS COMPETENCIAS CLAVE NO BACHARELATO.........................................................................................88CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO BACHARELATO.........................................................................................90MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS QUE SE UTILIZARÁN..........................93

MATEMÁTICAS I - 1º BACHARELATO........................................................94Obxectivos.......................................................................................94Contidos..........................................................................................94Estándares de aprendizaxe avaliables...................................................95Criterios de cualificación...................................................................102

MATEMÁTICAS APLICADAS ÁS CC.SS. I – 1º BACHARELATO......................105Obxectivos......................................................................................105Contidos.........................................................................................106Estándares de aprendizaxe avaliables.................................................106Criterios de cualificación...................................................................113

MATEMÁTICAS II – 2º BACHARELATO.....................................................115

Dep. de Matemáticas Páxina 3 de 147 Curso 2019/20

Page 4: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Obxectivos......................................................................................115Contidos.........................................................................................115Estándares de aprendizaxe avaliables.................................................116Criterios de cualificación...................................................................122

MATEMÁTICAS APLICADAS ÁS CIENCIAS SOCIAIS II – 2º BACHARELATO....125Obxectivos......................................................................................125Contidos.........................................................................................125Estándares de aprendizaxe avaliables.................................................126Criterios de cualificación...................................................................132

MÉTODOS ESTATÍSTICOS E NUMÉRICOS - 2ºBACHARELATO......................133Obxectivos......................................................................................133Contidos.........................................................................................133Estándares de aprendizaxe avaliables.................................................133Criterios de cualificación...................................................................136

CONSIDERACIÓNS COMÚNS A TODOS OS CURSOS........................................138AVALIACIÓN EXTRAORDINARIA................................................................138ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN E AVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES...........................................................................................138AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS E COLECTIVAS.....................140MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE...................................................140ELEMENTOS TRANSVERSAIS....................................................................141ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO ERASMUS “CHALLENGING EXTREMISMS”....142ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN LECTOR..........................................142ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC................................................142ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DE CONVIVENCIA............................143ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES..............................143INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR O PROCESO DO ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE..............................................................................................143MECANISMOS DE REVISIÓN DAS PROGRAMACIÓNS DIDÁCTICAS.................145MEMBROS DO DEPARTAMENTO.................................................................147

Dep. de Matemáticas Páxina 4 de 147 Curso 2019/20

Page 5: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

INTRODUCIÓN E CONTEXTUALIZACIÓN

MISIÓN, PRINCIPIOS E VALORES DO CENTRO:O noso centro é un centro relativamente pequeno, creemos na tolerancia, no

traballo cooperativo, fomentamos a igualdade entre mulleres e homes e o uso danosa lingua propia nas diferentes actividades que realizamos no centro.

A nosa liña educativa está encamiñada a erradicar calquera tipo dediscriminación por razón de sexo. Fomentarase e darase prioridade a cantas acciónsestean encamiñadas á dita erradicación.

A educación que impartimos é respectuosa coas conviccións relixiosas,morais e ideolóxicas do alumnado e coas diferenzas culturais dos mesmos, nonadoutrinando ao alumnado e rexeitando todo tipo de dogmatismo e sendorespectuoso coa liberdade de opinión de todos os membros da comunidadeeducativa.

No centro manifestamos o respecto polo uso das dúas linguas oficiais enGalicia, dándolle prioridade ao galego na vida administrativa, nas relacións coacomunidade e no labor académico, a partir das pautas fixadas pola administracióneducativa, como medio máis eficaz de lograr a igualdade real entre as dúas linguas,e de contribuír dese xeito á súa normalización.

Alén disto, o centro cumpre a normativa vixente en cada momento.

O proxecto que presento pretendo que sexa un proxecto flexible,participativo e en continua e permanente mellora. Dende a miña experiencia oscentros funcionan mellor cando a transparencia da información, a motivación, aasunción de responsabilidades tanto nos acertos e os erros e a búsqueda daparticipación e o consenso están presentes en toda a actividade educativa, ademaisbuscaremos a implicación directa do profesorado, alumnado, pais nas tarefas deprogramación, execución e control da actividade escolar. Para levar a cabo isto oscanais de comunicación deberán estar sempre abertos, e buscaremos a integracióndo Concello participando nas actividades que nos propoñen e colaborando cosdistintos organismos do mesmo.

En xeral, gustaríame continuar o traballo emprendido este ano, seguirdándolle proxección ao centro e que se converta nun referente para os centros deNarón como exemplo de superación das dificultades, entusiasmo, traballo en equipoe apostando por un ensino que garanta a igualdade de oportunidades para todos,na que o alumno se converta no centro do ensino.

En resume: Conseguir un centro de persoas formando persoas.

ANÁLISE DIAGNÓSTICA DO CENTRO

Dep. de Matemáticas Páxina 5 de 147 Curso 2019/20

Page 6: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

SITUACIÓN

O Instituto de Ensino Secundario Terra de Trasancos é un centro do Concellode Narón (A Coruña) de titularidade pública. Atópase no lugar de Camiño Real S/Ne o acceso principal ao centro resólvese dende a Estrada de Cedeira. A distancia doIES aos núcleos urbanos do concello, así como a procedencia dos alumnos, fai queestes utilicen para o acceso ao centro transporte escolar, e, no caso dos alumnos deciclos, transporte privado cando o seu horario lectivo non coincide co do resto dosalumnos. Este feito supón un condicionante na actividade do centro, pois, napráctica, o desenvolvemento de calquera actividade fóra do horario lectivo implica odesprazamento dos participantes polos seus propios medios sen que exista ninsequera transporte colectivo público nas proximidades.

Os rapaces adscritos ao noso centro proveñen a súa maioría do CEIPGándara e en menor medida do CPR Santiago Apostol e do CEIP Jorge Juan.

DISTRIBUCIÓN DO CENTRO

O centro ocupa unha parcela de aproximadamente 14.000 m2. en dousedificios independentes en torno a un espazo central aberto e pista polideportiva. Oedificio principal está ocupado por aulas, departamentos, a administración e outroslocais secundarios, servindo de acceso principal ás instalacións do centro. A travésdeste edificio chegamos a outro menor, onde atopamos un taller de Tecnoloxía edous de Electrónica ademais dunha aula de Informática no piso superior.

O centro dispón dun Ximnasio, pero as clases de educación físicaimpártense, a maior parte das veces, entre o polideportivo municipal As Lagoas eno Ximnasio do instituto.

Os edificios sinalados dispoñen de espazos abertos e cubertos, nunhasuperficie aproximada de 350 metros cadrados.

OFERTA EDUCATIVA NO CENTRO

O centro imparte os seguintes ensinos:

• Educación Secundaria Obrigatoria. Comprende catro cursos, conalumnos entre doce e dezaseis anos de idade. O noso obxectivo fundamentalnestes cursos é que os alumnos e alumnas adquiran os elementos básicos dacultura; formalos como cidadáns responsables; desenvolver hábitos de estudo e detraballo e preparalos para a súa incorporación a estudos posteriores. Alén disto aatención á diversidade nesta etapa supón un principio fundamental para nós.

• Formación Profesional Básica. Impártense no noso centro dúasmodalidades de Fp Básica: Comercio e Electrónica. O noso principal obxectivo é queos rapaces que participan neste programa alcancen a preparación e titulación quelles abra as portas a outros estudos superiores.

• Bacharelato. Comprende dous cursos, entre os dezaseis e

Dep. de Matemáticas Páxina 6 de 147 Curso 2019/20

Page 7: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

dezaoito anos de idade. No noso centro, impártense dúas modalidades deBacharelato: o Bacharelato de Ciencias e o Bacharelato de Humanidades e CienciasSociais. Nesta etapa intentamos que a oferta sexa adecuada para a educaciónposterior que os alumnos van realizar.

• Ciclos Formativos. Ofértanse os Ciclo Medio de XestiónAdministrativa e o Ciclo Superior de Administración e Finanzas. O nos obxectivo éque os alumnos alcancen a capacitación necesaria para incorporarse ao mundolaboral, ademais fomentamos as prácticas no estranxeiro para os alumnos de CicloSuperior participando no programa Erasmus +.

ALUMNADO E FAMILIAS

Os alumnos do centro proceden, maioritariamente, dun entorno urbano, oidioma que empregan nas súas relacións interpersoais é o castelán, aínda queempregan tamén o galego sen dificultade.

A relación coas familias é, en xeral, moi boa mantendo unha comunicaciónfluida co centro.

O Índice Socioeconómico e Cultural (ISEC) utilizado como elementodefinitorio do contexto dos centros sitúanos nun nivel medio.

MARCO LEGALEsta programación está estruturada conforme ás instrucións recollidas na

resolución do 27 de xullo de 2015 (DOG do 29 de xullo de 2015), no seu artigo 13,relativo a programacións didácticas.

Todos os elementos incluídos nas citadas instrucións son recollidos naredacción deste documento, pero non presentados na orde estritamente literal quefigura alí, senón optimizando a brevidade e claridade a expositiva.

▪ Orde do 28 de agosto de 1995, pola que se regula o procedemento paragarantir o dereito a que o rendemento sexa avaliado con criteriosobxectivos (BOE do 20/09/95).

▪ Orde do 21 de decembro de 2007 pola que se regula a avaliación naESO (DOG do 7 de xaneiro de 2008) e Orde do 23 de xuño de 2008,pola que se modifica esta (DOG do 24 de xuño)

▪ Lei Orgánica 2/2006, do 3 de maio, de Educación (LOE)

▪ Lei Orgánica 8/2013, do 9 de decembro, para a mellora da calidadeeducativa (LOMCE)

Dep. de Matemáticas Páxina 7 de 147 Curso 2019/20

Page 8: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

▪ Real Decreto 1105/2014, do 26 de decembro, polo que se establece ocurrículo da educación secundaria e do bacharelato

▪ Orde ECD/65/2015 pola que se describen as relacións entrecompetencias, contidos e criterios de avaliación na educación primaria,a educación secundaria obrigatoria, e o bacharelato

▪ Decreto 86/2015, do 25 de xuño, polo que se establece o currículo daeducación secundaria obrigatoria e do bacharelato na ComunidadeAutónoma de Galicia.

▪ Orde do 15 de xullo de 2015 pola que se establece a relación dematerias de libre configuración autonómica de elección para os centrosdocentes nas etapas de educación secundaria obrigatoria e bacharelato,e se regula o seu currículo e a súa oferta

▪ Real Decreto 665/2015, do 17 de xullo, polo que se desenvolvendeterminadas disposicións relativas ao exercicio da docencia naeducación secundaria obrigatoria, o bacharelato, a formaciónprofesional e as ensinanzas de réxime especial.

▪ Resolución do 27 de xullo de 2015, da Dirección Xeral de Educación,Formación Profesional e Innovación Educativa, pola que se ditan asinstrución para o curso académico 2015-2016

Este Departamento, respondendo ao principio de autonomía pedagóxica, deorganización e xestión dos centros educativos, adoptará medidas organizativas ecurriculares de xeito que a programación didáctica se adecúe ás características doalumnado e ás posibilidades reais do centro (medios tecnolóxicos, recursoshumanos e aulas dispoñibles para a creación de grupos de reforzo, etc...).

Polo que ás características do alumnado se refire, o campo de extensión docentro IES Terra de Trasancos é parte do Concello de Narón no caso da ESO,mentres que en Bacharelato temos alumnado dos concellos veciños de Valdoviño eSan Sadurniño, convivindo alumnado procedente do medio urbano (principalmente)con alumnado do medio rural. En todo caso, o entorno socioeconómico catalógasede “medio-baixo”.

Unha consecuencia do antedito son as dificultades dunha parte do alumnadopara acadar os niveis mínimos de coñecementos axeitados ó curso no que seatopan.

É un obxectivo prioritario desde Departamento paliar a situación dedesmotivación e abandono da materia.

Dep. de Matemáticas Páxina 8 de 147 Curso 2019/20

Page 9: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

PROXECTO CURRICULAR PARA OS CURSOS DECURRÍCULO LOMCE NA ESO.

CONTRIBUCIÓN AO DESENVOLVEMENTO DASCOMPETENCIAS CLAVE NA ESO

Segundo o decreto 86/2015, do 15 de Xullo, a materia contribúe áconsecución das sete competencias clave recollidas na normativa: comunicaciónlingüística (CCL), matemática e básica en ciencia e tecnoloxía (CMCCT), dixital(CD), aprender a aprender (CAA), sociais e cívicas (CSC), sentido da iniciativa eespírito emprendedor (CSIEE) e conciencia e expresións culturais (CCEC).

Por outra banda, segundo a orden ECD/65/2015 do 21 de Xaneiro de 2015,o desenvolvemento competencial do alumnado valorarase poñendo en relación osestándares de aprendizaxe coas competencias clave, de xeito que se poida graduaro rendemento alcanzado en cada unha delas.

O conxunto de estándares que se relacionan cunha mesma competencia dálugar ao perfil desa competencia, facilitando a avaliación competencial doalumnado.

A continuación, describiremos como a área de matemáticas contribúe áscompetencias clave, e que estándares xenéricos hai asociados a cada unha dascompetencias. Esta descrición é xeral e común a todas as materias e niveiscontemplados nesta programación.

Posteriormente para cada materia e nivel específico, este perfil competencialpode extraerse das táboas de concreción detalladas para cada unha das materiasdo Departamento, que reflicte a relación entre os distintos estándares deaprendizaxe coas sete competencias clave sinaladas pola normativa en vigor.

Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía(CMCCT):

Nunha sociedade onde o impacto das matemáticas, as ciencias e astecnoloxías é determinante, a consecución e sostibilidade do benestar social esixecondutas e toma de decisións persoais estreitamente vinculadas coa capacidadecrítica e coa visión razoada e razoable das persoas.

Dende a área de Matemáticas traballaremos en todos os cursos e materiasfundamentalmente, cos seguintes estándares xenéricos de aprendizaxe asociados aesta competencia:

▪ Toma conciencia dos cambios producidos polo home no entorno naturale as repercusións para a vida futura.

▪ Recoñece a importancia da ciencia na nosa vida cotiá.

Dep. de Matemáticas Páxina 9 de 147 Curso 2019/20

Page 10: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

▪ Aplicar métodos científicos rigorosos para mellorar a comprensión darealidade circundante.

▪ Manexa os coñecementos sobre ciencia e tecnoloxía para solucionarproblemas e comprender o que ocorre ó noso arredor.

▪ Manexa a linguaxe matemática con precisión en calquera contexto.

▪ Identifica e manipula con precisión elementos matemáticos (números,datos, elementos xeométricos…) en situacións cotiás.

▪ Aplica os coñecementos matemáticos para a resolución de situaciónsproblemáticas en contextos reais e en calquera materia.

▪ Realiza argumentacións en calquera contexto con esquemas lóxico-matemáticos.

▪ Aplica as estratexias de resolución de problemas a calquera situaciónproblemática.

Comunicación Lingüística (CCL):

A competencia en comunicación lingüística é o resultado da accióncomunicativa dentro de prácticas sociais determinadas, nas cales o individuo actúacon outros interlocutores e a través de textos en múltiples modalidades, formatos esoportes. Estas situacións e prácticas poden implicar o uso dunha ou varias linguas,en diversos ámbitos e de maneira individual ou colectiva.

Esta visión da competencia en comunicación lingüística vinculada conprácticas sociais determinadas ofrece unha imaxe do individuo como axentecomunicativo que produce, e non solo recibe, mensaxes a través das linguas condistintas finalidades.

Desde a área de Matemáticas traballaremos, fundamentalmente, cosseguintes estándares xenéricos de aprendizaxe asociados a esta competencia:

▪ Comprende o sentido dos textos escritos.

▪ Capta o sentido das expresións orais: ordes, explicacións, indicacións,relatos…

▪ Expresa oralmente, de maneira ordenada e clara, calquera tipo deinformación.

▪ Utiliza os coñecementos sobre a lingua para buscar información e lertextos en calquera situación.

▪ Produce textos escritos de diversa complexidade para o seu uso ensituacións cotiás ou de materias diversas.

Dep. de Matemáticas Páxina 10 de 147 Curso 2019/20

Page 11: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Competencia dixital (CD):

A competencia dixital é aquela que implica o uso creativo, crítico e segurodas tecnoloxías da información e a comunicación para alcanzar os obxectivosrelacionados co traballo, a empleabilidade, a aprendizaxe, o uso do tempo libre, ainclusión e participación na sociedade.

Esta competencia supón, ademais da adecuación aos cambios queintroducen as novas tecnoloxías na alfabetización, a lectura e a escritura, unconxunto novo de coñecementos, habilidades e actitudes necesarias hoxe en díapara ser competente nun entorno dixital.

Desde área de Matemáticas traballaremos, fundamentalmente cos seguintesestándares xenéricos de aprendizaxe asociados a esta competencia:

▪ Emplea distintas fontes para a busca de información.

▪ Selecciona ouso das distintas fontes segundo a súa fiabilidade.

▪ Elabora e publica información propia derivada de información obtida através de medios tecnolóxicos.

▪ Comprende as mensaxes que veñen dos medios de comunicación.

▪ Manexa ferramentas dixitais para a construción de coñecemento.

▪ Actualiza o uso das novas tecnoloxías para mellorar o traballo e facilitara vida diaria.

▪ Aplica criterios éticos no uso das tecnoloxías.

Aprender a aprender (CAA):

A competencia de aprender a aprender é fundamental para a aprendizaxepermanente que se produce ao longo da vida e que ten lugar en distintos contextosformais, non formais e informais.

Esta competencia caracterízase pola habilidade para iniciar, organizar epersistir na aprendizaxe. Isto esixe, en primeiro lugar, a capacidade para motivarsepor aprender. Esta motivación depende de que se xere a curiosidade e a necesidadede aprender, de que o estudante se sinta protagonista do proceso e do resultado dasúa aprendizaxe e, finalmente, de que chegue a acadar as metas de aprendizaxepropostas e, con eso, que se produza nel unha percepción de autosuficiencia. Todoo anterior contribúe a motivalo para abordar futuras tarefas de aprendizaxe.

Desde a área de Matemáticas traballaremos, fundamentalmente, cosseguintes estándares xenéricos de aprendizaxe asociados a esta competencia:

▪ Identifica potencialidades persoais: estilos de aprendizaxe, intelixenciasmúltiples, funcións executivas…

▪ Aplica estratexias para a mellora do pensamento creativo, crítico,

Dep. de Matemáticas Páxina 11 de 147 Curso 2019/20

Page 12: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

emocional, interdependente…

▪ Desenvolve estratexias que favorezan a comprensión rigorosa doscontidos.

▪ Planifica os recursos necesarios e os pasos a realizar no proceso deaprendizaxe.

▪ Segue os pasos establecidos e tomar decisións sobre os pasos seguintesen función dos resultados intermedios.

▪ Avalía a consecución de obxectivos de aprendizaxe.

▪ Toma conciencia dos procesos de aprendizaxe.

Competencias Sociais e cívicas (CSC):

As competencias sociais e cívicas implican a habilidade e a capacidade parautilizar os coñecementos e as actitudes sobre a sociedade –entendida dende asdiferentes perspectivas, na súa concepción dinámica, cambiante e complexa–, parainterpretar fenómenos e problemas sociais en contextos cada vez máisdiversificados; para elaborar respostas, tomar decisións e resolver conflitos, asícomo para interactuar con outras persoas e grupos conforme a normas baseadas norespecto mutuo e en conviccións democráticas.

Desde a área de Matemáticas traballaremos fundamentalmente cosseguintes estándares xenéricos de aprendizaxe asociados a esta competencia:

▪ Desenvolve a capacidade de diálogo cos demais en situacións deconvivencia e traballo e para a resolución de conflitos.

▪ Mostra dispoñibilidade para a participación activa en ámbitos departicipación establecidos.

▪ Recoñece a riqueza na diversidade de opinións e ideas.

Sentido de iniciativa e espírito emprendedor (CSIEE):

A competencia sentido de iniciativa e espírito emprendedor implica acapacidade de transformar as ideas en actos. Isto significa adquirir conciencia dasituación onde intervir ou resolver, e saber elixir, planificar e xestionar oscoñecementos, destrezas ou habilidades e actitudes necesarios con criterio propio,co fin de acadar o obxectivo previsto.

Esta competencia está presente nos ámbitos persoal, social, escolar e laboralnos que se desenvolven as persoas, permitíndolles o desempeño das súasactividades e o aproveitamento de novas oportunidades. Constitúe igualmente abase de outras capacidades e coñecementos máis específicos, e inclúe a concienciados valores éticos relacionados.

Dep. de Matemáticas Páxina 12 de 147 Curso 2019/20

Page 13: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Desde a área de Matemáticas traballaremos fundamentalmente cosseguintes estándares xenéricos asociados a esta competencia:

▪ Optimiza recursos persoais apoiándose nas fortalezas propias.

▪ Asume as responsabilidades encomendadas e dar conta delas.

▪ É constante no traballo superando as dificultades.

▪ Dirime a necesidade de axuda en función da dificultade da tarefa.

▪ Prioriza a consecución de obxectivos grupais a intereses persoais.

▪ Xera novas e diverxentes posibilidades desde coñecementos previos dotema.

▪ Optimiza o uso de recursos materiais e persoais para a consecución deobxectivos.

▪ Actúa con responsabilidade social e sentido ético no traballo.

Conciencia e expresións culturais (CCEC):

A competencia en conciencia e expresión cultural implica coñecer,comprender, apreciar e valorar con espírito crítico, cunha actitude aberta erespectuosa, as diferentes manifestacións culturais e artísticas, utilizalas comofonte de enriquecemento e desfrute persoal e consideralas como parte da riqueza eo patrimonio dos pobos.

Esta competencia incorpora tamén un compoñente expresivo referido ápropia capacidade estética e creadora e ó dominio daquelas outras relacionadas cosdiferentes códigos artísticos e culturais, para poder utilizalas como medio decomunicación e expresión persoal. Implica igualmente manifestar interese polaparticipación na vida cultural e por contribuír á conservación do patrimonio culturale artístico, tanto da propia comunidade como doutras comunidades.

Dende a área de Matemáticas traballaremos fundamentalmente cosseguintes estándares de aprendizaxe asociados a esta competencia:

▪ Amosa respecto ás obras máis importantes do patrimonio cultural anivel mundial.

▪ Aprecia os valores culturais do patrimonio natural e da evolución dopensamento científico.

▪ Elabora traballos e presentacións con sentido estético.

Dep. de Matemáticas Páxina 13 de 147 Curso 2019/20

Page 14: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DEMATEMÁTICAS NA ESO

O proceso de ensinanza-aprendizaxe entendemos que debe cumprir osseguintes requisitos:

▪ Partir do nivel de desenvolvemento do alumnado e das súasaprendizaxes previas.

▪ Asegurar a construción de aprendizaxes significativas a través damobilización dos seus coñecementos previos e da memorizacióncomprensiva.

▪ Posibilitar que os alumnos realicen novas aprendizaxes por si sos.

▪ Favorecer situacións nas que os alumnos deban actualizar os seuscoñecementos.

▪ Proporcionar situacións de aprendizaxe que teñen sentido para osalumnos, co fin de que resulten motivadoras.

▪ Facilitar a integración e interconexión das aprendizaxes das distintosbloques curriculares para o desenvolvemento conxunto dascompetencias clave.

▪ Incorporar materiais curriculares motivadores.

En coherencia co exposto, os principios que orientan a nosa prácticaeducativa son os seguintes:

▪ Elaboración dunha avaliación inicial que permita establecer un punto departida e unha detección precoz das necesidades do alumnado.

▪ Metodoloxía activa, que supón a integración activa dos alumnos nadinámica xeral da aula e na adquisición e configuración dasaprendizaxes, e a participación no deseño e desenvolvemento doproceso de ensinanza/aprendizaxe.:

▪ As matemáticas serán presentadas como un conxunto de coñecementose procedementos en continua evolución, resaltando os aspectosindutivos e construtivos, e non só os dedutivos. É dicir, na aprendizaxereforzarase o uso do razoamento empírico indutivo en paralelo co usodo razoamento dedutivo.

▪ Motivación, que implica partir dos intereses, demandas, necesidades eexpectativas de cada un. Tamén será importante arbitrar dinámicas quefomenten o traballo en grupo

▪ Realización de actividades de aprendizaxe integradas, orientadas aestándares correspondentes a distintos bloques e enfocadas á

Dep. de Matemáticas Páxina 14 de 147 Curso 2019/20

Page 15: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

interdisciplinariedade:

▪ O profesor introducirá os novos conceptos a partir da realidade cotiá doalumnado, conectando cos saberes adquiridos noutros cursos oumaterias, para posteriormente formalizalos matematicamente eproceder á realización das actividades necesarias para a consolidacióndas novas aprendizaxes.

▪ Recolleita de información doutras fontes (webs ou bibliografía), e autilización ferramentas técnicas específicas para a realización decálculos, gráficos, ou presentacións xeométricas (follas de cálculo,Geogebra).

▪ Atención á diversidade do alumnado, que supón ter en conta osdiferentes ritmos de aprendizaxe, así como os distintos intereses emotivacións.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS▪ Material elaborado polo profesorado do Departamento.

▪ Fotocopias de actividades deseñadas polo Departamento.

▪ Calculadora científica.

▪ Ordenadores (das Aulas Abalar, ou doutras aulas de Informática doCentro)

▪ Software informático: folla de cálculo, Geogebra,...

▪ Uso de recursos educativos en internet:

▪ Apuntes de cidead:http://recursostic.educacion.es/secundaria/edad/index_mat.htm

▪ Unidades didácticas online: http://cedec.ite.educacion.es/

▪ Apuntes de outras webs: amolasmates, vitutor,...

▪ Material de xeometría do departamento.

▪ Instrumentos de debuxo (regra, compás, escuadra e cartabón,transportador de ángulos, papel milimetrado).

Dep. de Matemáticas Páxina 15 de 147 Curso 2019/20

Page 16: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS - 1º ESO

Obxectivos

As matemáticas deste curso contribuirán ó logro dos obxectivos xerais daESO a través dos obxectivos específicos seguintes:

▪ Incorporar os números negativos ó campo numérico coñecido.

▪ Iniciar o estudo das relacións de divisibilidade e de proporcionalidade,incorporando os recursos que ofrecen á resolución de problemasaritméticos.

▪ Operar con números naturais, enteiros, fraccións, e decimais pararesolver situacións problemáticas da vida cotiá tendo en conta axerarquía das operacións.

▪ Obter o resultado de operación sinxelas (con números enteiros,fraccións e decimais) empregando o cálculo mental e escrito.

▪ Calcular porcentaxes en situacións de rebaixas e incrementos de prezosou outras situacións da vida cotiá.

▪ Observar a necesidade de dar o valor exacto ou aproximado dunresultado como unha forma de diversidade e susceptibilidade darealidade.

▪ Aplicar os modos propios das matemáticas en situacións habituais e naresolución de problemas elixindo a estratexia máis axeitada,empregando a linguaxe precisa e perseverando para atopar a solución.

▪ Deseñar estratexias persoais para a resolución de problemas utilizandodistintos recursos (debuxando bosquexo, descompoñendo figuras).

▪ Perseverar na procura de solucións, cambiando se cómpre a estratexiade resolución empregada.

▪ Empregar programas informáticos que simulen procedementosmatemáticos con axuda para a aprendizaxe de determinados contidos.

▪ Utilizar correctamente a calculadora como un recurso tecnolóxico quefacilita a resolución de situacións problemáticas.

▪ Razoar de forma lóxica (razóns, proporcións, porcentaxes), e organizare relacionar informacións (táboas e gráficos sinxelos) para resolverproblemas da vida cotiá.

▪ Comunicar con precisión e rigorosidade a información utilizando asdistintas formas de expresión matemática (numérica, gráfica,xeométrica e lóxica).

▪ Cuantificar determinados aspectos da realidade mediante a recolla dedatos, confección de táboas e gráficas, e procedementos de medidas.

▪ Ler, interpretar e construír táboas a partir de diferentes fontes de

Dep. de Matemáticas Páxina 16 de 147 Curso 2019/20

Page 17: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

información (textos, números, gráficas, outras táboas).

▪ Recoñecer e construír os principais gráficos estatísticos que aparecen navida diaria e a súa achega na comprensión das mensaxes.

▪ Identificar os elementos xeométricos básicos, as súas relacións mutuase aplicar os procedementos de construción que permiten representalosno plano.

▪ Visualizar as principais figuras xeométricas (polígonos, figuras circularese poliedros) analizando as súas propiedades xeométricas e calculando oseu perímetro e área, e volumes sinxelos.

▪ Recoñecer o desenvolvemento histórico das matemáticas a través debiografías de personaxes e de achegas de diferentes culturas.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes trazos.

▪ 1ª Avaliación: Números Naturais. Números Enteiros. Divisibilidade.Decimais.

▪ 2ª Avaliación: Fraccións. Proporcionalidade. Iniciación á álxebra.Elementos básicos de xeometría no plano.

▪ 3º Avaliación: Polígonos. Círculo e circunferencia. Poliedros. Funcións egráficas. Estatística Descritiva. Probabilidade.

Estándares de aprendizaxe avaliables:

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegundo a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Dep. de Matemáticas Páxina 17 de 147 Curso 2019/20

Page 18: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente e de formarazoada o proceso seguidona resolución dunproblema.

MAB1.1.1. Expresa verbalmente e deforma razoada o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Exposiciónoral de la

resolución delproblema

CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MAB1.2.1. Analiza e comprende oenunciado dos problemas (datos,relacións entre os datos, e contexto doproblema).

Todo o curso A Explicacióndel problema

con suspropiaspalabras

CMCCT

MAB1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MAB1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas para resolver, valorando a súautilidade e eficacia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAB1.2.4. Utiliza estratexias heurísticas eprocesos de razoamento na resolución deproblemas, reflexionando sobre o procesode resolución.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CAA

B1.3. Describir e analizarsituacións de cambio, paraencontrar patróns,regularidades e leismatemáticas, en contextosnuméricos, xeométricos,funcionais, estatísticos eprobabilísticos, valorando asúa utilidade para facerpredicións.

MAB1.3.1. Identifica patróns,regularidades e leis matemáticas ensituacións de cambio, en contextosnuméricos, xeométricos, funcionais,estatísticos e probabilísticos.

Todo o curso C Observ. CMCCTCCEC

MAB1.3.2. Utiliza as leis matemáticasachadas para realizar simulacións epredicións sobre os resultados esperables,valorando a súa eficacia e idoneidade.

Todo o curso C Observ. CMCCT

B1.4. Afondar enproblemas resoltosformulando pequenasvariacións nos datos,outras preguntas, outroscontextos, etc.

MAB1.4.1. Afonda nos problemas logo deresolvelos, revisando o proceso deresolución e os pasos e as ideas asimportantes, analizando a coherencia dasolución ou procurando outras formas deresolución.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MAB1.4.2. Formula novos problemas apartir dun resolto, variando os datos,propondo novas preguntas, resolvendooutros problemas parecidos, formulandocasos particulares ou máis xerais deinterese, e establecendo conexións entreo problema e a realidade.

Todo o curso C Observ. CMCCT

CAA

B1.5. Elaborar e presentarinformes sobre o proceso,resultados e conclusiónsobtidas nos procesos deinvestigación.

MAB1.5.1. Expón e argumenta o procesoseguido, ademais das conclusións obtidas,utilizando distintas linguaxes (alxébrica,gráfica, xeométrica e estatístico-probabilista).

Todo o curso C Traballo CCL CMCCT

B1.6. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ou

MAB1.6.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Observ. CMCCT CSC

MAB1.6.2. Establece conexións entre unproblema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacen

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIEE

Dep. de Matemáticas Páxina 18 de 147 Curso 2019/20

Page 19: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

probabilísticos) a partir daidentificación de situaciónsproblemáticas darealidade.

nel e os coñecementos matemáticosnecesarios.

MAB1.6.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos sinxelos quepermitan a resolución dun problema ouduns problemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MAB1.6.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MAB1.6.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso C Observ. CMCCT

B1.7. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MAB1.7.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre el e os seusresultados, valorando outras opinións.

Todo o curso C Observ. CMCCT CAACSC

B1.8. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MAB1.8.1. Desenvolve actitudes axeitadaspara o traballo en matemáticas (esforzo,perseveranza, flexibilidade e aceptaciónda crítica razoada).

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIEE CSC

MAB1.8.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, o esmeroe o interese adecuados ao nivel educativoe á dificultade da situación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MAB1.8.3. Distingue entre problemas eexercicios, e adopta a actitude axeitadapara cada caso.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MAB1.8.4. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular e formularsepreguntas e procurar respostas axeitadas,tanto no estudo dos conceptos como naresolución de problemas.

Todo o curso C Observ. CMCCT CAACCEC

MAB1.8.5. Desenvolve habilidades sociaisde cooperación e traballo en equipo.

Todo o curso C Observ. CMCCTCSIEE CSC

B1.9. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MAB1.9.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a súa conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso C Observ. CMCCTCSIEE

B1.10. Reflexionar sobreas decisións tomadas, eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MAB1.10.1. Reflexiona sobre osproblemas resoltos e os procesosdesenvolvidos, valorando a potencia e asinxeleza das ideas clave, e apréndeopara situacións futuras similares.

Todo o curso C Observ. CMCCT CAA

B1.11. Empregar asferramentas tecnolóxicasaxeitadas, de formaautónoma, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,

MAB1.11.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos, cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso C Traballo CMCCT CD

Dep. de Matemáticas Páxina 19 de 147 Curso 2019/20

Page 20: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MAB1.11.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAB1.11.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAB1.11.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAB1.11.5. Utiliza medios tecnolóxicospara tratar datos e gráficas estatísticas,extraer información e elaborarconclusións.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.12. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando eseleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

MAB1.12.1. Elabora documentos dixitaispropios coa ferramenta tecnolóxicaaxeitada (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.) como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, e compárteos paraa súa discusión ou difusión.

Todo o curso C Traballo CD

CCL

MAB1.12.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso C Traballo CCL

MAB1.12.3. Usa axeitadamente os mediostecnolóxicos para estruturar e mellorar oseu proceso de aprendizaxe, recollendo ainformación das actividades, analizandopuntos fortes e débiles do seu procesoeducativo e establecendo pautas demellora.

Todo o curso C Traballo CD CAA

MAB1.12.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ideas etarefas.

Todo o curso C Traballo CD

CSC

CSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Utilizar númerosnaturais, enteiros,fraccionarios e decimais, eporcentaxes sinxelas, assúas operacións e as súaspropiedades, para recoller,transformar e intercambiarinformación e resolverproblemas relacionadoscoa vida diaria.

MAB2.1.1. Identifica os tipos de números(naturais, enteiros, fraccionarios edecimais) e utilízaos para representar,ordenar e interpretar axeitadamente ainformación cuantitativa.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.1.2. Calcula o valor de expresiónsnuméricas de distintos tipos de númerosmediante as operacións elementais e aspotencias de expoñente natural, aplicandocorrectamente a xerarquía dasoperacións.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.1.3. Emprega axeitadamente ostipos de números e as súas operacións,para resolver problemas cotiánscontextualizados, representando e

Todo o curso A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 20 de 147 Curso 2019/20

Page 21: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

interpretando mediante mediostecnolóxicos, cando sexa necesario, osresultados obtidos

B2.2. Coñecer e utilizarpropiedades e novossignificados dos númerosen contextos de paridade,divisibilidade e operaciónselementais, mellorando asía comprensión do conceptoe dos tipos de números

MAB2.2.1. Recoñece novos significados epropiedades dos números en contextos deresolución de problemas sobre paridade,divisibilidade e operacións elementais.

1ª Avaliac:Divisibilid.

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.2.2. Aplica os criterios dedivisibilidade por 2, 3, 5, 9 e 11 paradescompoñer en factores primos númerosnaturais, e emprégaos en exercicios,actividades e problemas contextualizados.

1ª Avaliac:Divisibilid.

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.2.3. Identifica e calcula o máximocomún divisor e o mínimo común múltiplode dous ou máis números naturaismediante o algoritmo axeitado, e aplícaoen problemas contextualizados.

1ª Avaliac:Divisibilid.

A Proba escritaTraballo

CMCCT

MAB2.2.4. Realiza cálculos nos queinterveñen potencias de expoñentenatural e aplica as regras básicas dasoperacións con potencias.

1ª Avaliac:Númerosnaturais

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.2.5. Calcula e interpretaadecuadamente o oposto e o valorabsoluto dun número enteiro,comprendendo o seu significado econtextualizándoo en problemas da vidareal.

1ªAvaliac:NúmerosEnteiros

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.2.6. Realiza operacións deredondeo e truncamento de númerosdecimais, coñecendo o grao deaproximación, e aplícao a casosconcretos.

1ªAvaliac:Decimais

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.2.7. Realiza operacións deconversión entre números decimais efraccionarios, acha fraccións equivalentese simplifica fraccións, para aplicalo naresolución de problemas.

1ª Avaliac:DecimaisFraccións

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.2.8. Utiliza a notación científica, evalora o seu uso para simplificar cálculose representar números moi grandes.

1ª Avaliac:NúmerosEnteiros

C Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

B2.3. Desenvolver, encasos sinxelos, acompetencia no uso deoperacións combinadascomo síntese da secuenciade operacións aritméticas,aplicando correctamente axerarquía das operaciónsou estratexias de cálculomental.

MAB2.3.1. Realiza operacións combinadasentre números enteiros, decimais efraccionarios, con eficacia, mediante ocálculo mental, algoritmos de lapis epapel, calculadora ou mediostecnolóxicos, utilizando a notación máisaxeitada e respectando a xerarquía dasoperacións.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Traballo CMCCT

B2.4. Elixir a forma decálculo apropiada (mental,escrita ou con calculadora),usando diferentesestratexias que permitansimplificar as operaciónscon números enteiros,fraccións, decimais eporcentaxes, e estimandoa coherencia e a precisióndos resultados obtidos.

MAB2.4.1. Desenvolve estratexias decálculo mental para realizar cálculosexactos ou aproximados, valorando aprecisión esixida na operación ou noproblema.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteiros

Divisibilid.FracciónsDecimais

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.4.2. Realiza cálculos con númerosnaturais, enteiros, fraccionarios edecimais, decidindo a forma máis

1ª Avaliac:NúmerosNaturais

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 21 de 147 Curso 2019/20

Page 22: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

axeitada (mental, escrita ou concalculadora), coherente e precisa.

NúmerosEnteirosFracciónsDecimais

B2.5. Utilizar diferentesestratexias (emprego detáboas, obtención e uso daconstante deproporcionalidade,redución á unidade, etc.)para obter elementosdescoñecidos nunproblema a partir doutroscoñecidos en situacións davida real nas que existanvariacións porcentuais emagnitudes directamenteproporcionais.

MAB2.5.1. Identifica e discriminarelacións de proporcionalidade numérica(como o factor de conversión ou cálculode porcentaxes) e emprégaas pararesolver problemas en situacións cotiás.

2ª Avaliac:Proporc.

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

B2.6. Analizar procesosnuméricos cambiantes,identificando os patróns eas leis xerais que os rexen,utilizando a linguaxealxébrica para expresalos,comunicalos e realizarpredicións sobre o seucomportamento aomodificar as variables, eoperar con expresiónsalxébricas.

MAB2.6.1. Describe situacións ouenunciados que dependen de cantidadesvariables ou descoñecidas e secuenciaslóxicas ou regularidades, medianteexpresións alxébricas, e opera con elas.

2ª Avaliac:Introducióná álxebra

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.6.2. Identifica propiedades e leisxerais a partir do estudo de procesosnuméricos recorrentes ou cambiantes,exprésaas mediante a linguaxe alxébrica eutilízaas para facer predicións.

2ª Avaliac:Introducióná álxebra

C Traballo CMCCT

B2.7. Utilizar a linguaxealxébrica para simbolizar eresolver problemasmediante a formulación deecuacións de primeirograo, aplicando para a súaresolución métodosalxébricos ou gráficos, econtrastar os resultadosobtidos.

MAB2.7.1. Comproba, dada unhaecuación, se un número é solución desta.

2ª Avaliac:Introducióná álxebra

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB2.7.2. Formula alxebricamente unhasituación da vida real mediante ecuaciónsde primeiro grao, resólvea e interpreta oresultado obtido.

2ª Avaliac:Introducióná álxebra

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Bloque 3: Xeometría:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Recoñecer e describirfiguras planas, os seuselementos e as súaspropiedades característicaspara clasificalas, identificarsituacións, describir ocontexto físico e abordarproblemas da vida cotiá.

MAB3.1.1. Recoñece e describe aspropiedades características dos polígonosregulares (ángulos interiores, ánguloscentrais, diagonais, apotema, simetrías,etc.).

2ªAvaliac:Elementosbásicos dexeometría

planaPolígonos

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB3.1.2. Define os elementoscaracterísticos dos triángulos, trazandoestes e coñecendo a propiedade común acada un deles, e clasifícaos atendendotanto aos seus lados como aos seusángulos.

2ªAvaliac:Elementosbásicos dexeometría

planaPolígonos

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB3.1.3. Clasifica os cuadriláteros e osparalelogramos atendendo ao paralelismoentre os seus lados opostos e coñecendoas súas propiedades referentes a ángulos,lados e diagonais.

2ªAvaliac:Elementosbásicos dexeometría

planaPolígonos

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 22 de 147 Curso 2019/20

Page 23: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MAB3.1.4. Identifica as propiedadesxeométricas que caracterizan os puntosda circunferencia e o círculo.

3ªAvaliac:Círculo ecircunf.

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

B3.2. Utilizar estratexias,ferramentas tecnolóxicas etécnicas simples daxeometría analítica planapara a resolución deproblemas de perímetros,áreas e ángulos de figurasplanas, utilizando alinguaxe matemáticaaxeitada, e expresar oprocedemento seguido naresolución

MAB3.2.1. a. Resolve problemasrelacionados con distancias, perímetros,superficies e ángulos de figuras planas, encontextos da vida real.

2ªAvaliac:Elementosbásicos dexeometría

planaPolígonos3ªAvaliac:Círculo ecircunf.

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB3.2.1. b. Utiliza as ferramentastecnolóxicas e as técnicas xeométricasmáis apropiadas para resolver problemasxeométricos

2ªAvaliac:Elementosbásicos dexeometría

planaPolígonos3ªAvaliac:Círculo ecircunf.

C Traballo CMCCT

MAB3.2.2. Calcula a lonxitude dacircunferencia, a área do círculo, alonxitude dun arco e a área dun sectorcircular, e aplícaas para resolverproblemas xeométricos.

3ªAvaliac:Círculo ecircunf.

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

B3.3. Analizar corposxeométricos, e identificaros seus elementoscaracterísticos (vértices,arestas, caras,desenvolvementos planos,seccións ao cortar conplanos, corpos obtidosmediante seccións,simetrías, etc.).

MAB3.3.1. Analiza e identifica ascaracterísticas de corpos xeométricos,utilizando a linguaxe xeométrica axeitada.

3ª Avaliac:Poliedros

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB3.3.2. Constrúe seccións sinxelas doscorpos xeométricos, a partir de cortes conplanos, mentalmente e utilizando osmedios tecnolóxicos axeitados.

3ª Avaliac:Poliedros

C Traballo. CMCCT

MAB3.3.3. Identifica os corposxeométricos a partir dos seusdesenvolvementos planos ereciprocamente.

3ª Avaliac:Poliedros

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

B3.4. Resolver problemasque leven consigo o cálculode lonxitudes, superficies evolumes do mundo físico,utilizando propiedades,regularidades e relaciónsdos poliedros.

MAB3.4.1. Resolve problemas darealidade mediante o cálculo de áreas evolumes de corpos xeométricos, utilizandoas linguaxes xeométrica e alxébricaadecuadas.

3ª Avaliac:Poliedros

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Bloque 4: Funcións:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Coñecer, manexar einterpretar o sistema decoordenadas cartesianas.

MAB4.1.1. Localiza puntos no plano apartir das súas coordenadas e nomeapuntos do plano escribindo as súascoordenadas.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

B4.2. Manexar as formasde presentar unha función(linguaxe habitual, táboanumérica, gráfica eecuación, pasando dunhas

MAB4.2.1. Pasa dunhas formas derepresentación dunha función a outras eelixe a máis adecuada en función docontexto.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 23 de 147 Curso 2019/20

Page 24: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

formas a outras e elixindoa mellor delas en funcióndo contexto).

B4.3. Comprender oconcepto de función.

MAB4.3.1. Recoñece se unha gráficarepresenta ou non unha función.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

C Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

B4.4. Recoñecer,representar e analizar asfuncións lineais, e utilizalaspara resolver problemas.

MAB4.4.1. Recoñece e representa unhafunción lineal a partir da ecuación oudunha táboa de valores, e obtén apendente da recta correspondente.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB4.4.2. Obtén a ecuación dunha rectaa partir da gráfica ou táboa de valores.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

C Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB4.4.3. Escribe a ecuacióncorrespondente á relación lineal existenteentre dúas magnitudes e represéntaa.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

C Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB4.4.4. Estuda situacións reais sinxelase, apoiándose en recursos tecnolóxicos,identifica o modelo matemático funcional(lineal ou afín) máis axeitado paraexplicalas, e realiza predicións esimulacións sobre o seu comportamento.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

C Traballo CMCCT

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B5.1. Formular preguntasaxeitadas para coñecer ascaracterísticas de interesedunha poboación e recoller,organizar e presentardatos relevantes pararespondelas, utilizando osmétodos estatísticosapropiados e asferramentas adecuadas,organizando os datos entáboas e construíndográficas, calculando osparámetros relevantes eobtendo conclusiónsrazoables a partir dosresultados obtidos.

MAB5.1.1. Comprende o significado depoboación, mostra e individuo desde opunto de vista da estatística, entende queas mostras se empregan para obterinformación da poboación cando sonrepresentativas, e aplícaos a casosconcretos.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

A Observ. CMCCT

MAB5.1.2. Recoñece e propón exemplosde distintos tipos de variables estatísticas,tanto cualitativas como cuantitativas.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB5.1.3. Organiza datos obtidos dunhapoboación de variables cualitativas oucuantitativas en táboas, calcula einterpreta as súas frecuencias absolutas erelativas, e represéntaos graficamente.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

C Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB5.1.4. Calcula a media aritmética, e amoda, e emprégaos para interpretar unconxunto de datos elixindo o máisaxeitado, e para resolver problemas.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB5.1.5. Interpreta gráficos estatísticossinxelos recollidos en medios decomunicación e outros ámbitos da vidacotiá.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Traballo CMCCT

B5.2. Utilizar ferramentastecnolóxicas para organizardatos, xerar gráficasestatísticas, calcular

MAB5.2.1. Emprega a calculadora eferramentas tecnolóxicas para organizardatos, xerar gráficos estatísticos ecalcular as medidas de tendencia central.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

C Traballo CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 24 de 147 Curso 2019/20

Page 25: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

parámetros relevantes ecomunicar os resultadosobtidos que respondan áspreguntas formuladaspreviamente sobre asituación estudada.

MAB5.2.2. Utiliza as tecnoloxías dainformación e da comunicación paracomunicar información resumida erelevante sobre unha variable estatísticaanalizada.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva e

Probabil.

C Traballo CMCCT

B5.3. Diferenciar osfenómenos deterministasdos aleatorios, valorando aposibilidade que ofrecen asmatemáticas para analizare facer prediciónsrazoables acerca docomportamento dosaleatorios a partir dasregularidades obtidas aorepetir un númerosignificativo de veces aexperiencia aleatoria, ou ocálculo da súaprobabilidade.

MAB5.3.1. Identifica os experimentosaleatorios e distíngueos dosdeterministas.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

A Observ. CMCCT

MAB5.3.2. Calcula a frecuencia relativadun suceso mediante a experimentación.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Observ. CMCCT

MAB5.3.3. Realiza predicións sobre unfenómeno aleatorio a partir do cálculoexacto da súa probabilidade ou aaproximación desta mediante aexperimentación.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Observ. CMCCT

B5.4. Inducir a noción deprobabilidade a partir doconcepto de frecuenciarelativa e como medida deincerteza asociada aosfenómenos aleatorios, sexaou non posible aexperimentación.

MAB5.4.1. Describe experimentosaleatorios sinxelos e enumera todos osresultados posibles, apoiándose entáboas, recontos ou diagramas en árboresinxelos.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB5.4.2. Distingue entre sucesoselementais equiprobables e nonequiprobables.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

MAB5.4.3. Calcula a probabilidade desucesos asociados a experimentossinxelos mediante a regra de Laplace, eexprésaa en forma de fracción e comoporcentaxe.

3ªAvaliac:Estatística

Descriptiva eProbabil.

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas de 1º de ESO estándetallados na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos deavaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación de cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS, que determinarán a cualificación noscontidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% na cualificación globalda avaliación.

◦ En cada avaliación realizaranse unha ou varias probas parciais e un examefinal. O exame final avaliará todos os estándares de aprendizaxeestudados ao longo da avaliación.

◦ As ponderacións asignadas ás probas parciais será dun 40% e ao examefinal de avaliación dun 60%.

◦ A cualificación correspondente ás probas parciais de cada avaliaciónobterase coa media aritmética das notas obtidas en cada unha delas.

Dep. de Matemáticas Páxina 25 de 147 Curso 2019/20

Page 26: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

• Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación na cualificaciónglobal do 10%. Terase en conta:

◦ Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios no encerado, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividade desenvolvida naclase.

◦ Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno, revisióndo caderno….

◦ Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada, esforzo,interese por aprender, participación,....

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostas implicaráunha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumno nonentrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dos itemsrecollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte de traballo doalumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

No caso de ter algunha avaliación cunha cualificación inferior a 5 despois darecuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe desas avaliacións; asignándoselle a nota obtida nesaproba a cada unha das avaliacións examinadas.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que as cualificacións de todas asavaliacións non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como amedia aritmética da cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliaciónserá negativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

Dep. de Matemáticas Páxina 26 de 147 Curso 2019/20

Page 27: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 27 de 147 Curso 2019/20

Page 28: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS - 2º ESO

Obxectivos

As matemáticas deste curso contribuirán ó logro dos obxectivos xerais daESO a través dos obxectivos específicos seguintes:

▪ Afondar na planificación do proceso de resolución de problemas.

▪ Formular e elaborar investigacións matemáticas en contextosnuméricos, xeométricos ou funcionais.

▪ Reflexionar sobre os resultados obtidos en diferentes actividades.

▪ Practicar os procesos de modelización matemática tanto de xeitoindividual como en equipo.

▪ Utilizar medios tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe.

▪ Afondar no traballo cos números enteiros, decimais, fraccionarios epotencias.

▪ Desenvolver actividades que requiran entender a xerarquía dasdiferentes operacións matemáticas.

▪ Calcular porcentaxes, razóns e proporcións e resolver problemas que osrequiran.

▪ Utilizar a linguaxe alxébrica para xeneralizar propiedades e modelizarsituacións.

▪ Resolver ecuacións de primeiro e segundo grao e sistemas deecuacións.

▪ Analizar e identificar figuras semellantes.

▪ Manexar figuras poligonais e poliédricas e analizar as súas propiedades.

▪ Comprender o concepto de función e recoñecer, interpretar e analizar asgráficas funcionais.

▪ Manexar táboas e gráficas estatísticas.

▪ Coñecer os conceptos básicos da probabilidade.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes trazos.

▪ 1ª Avaliación: Números enteiros. Fraccións. Decimais. Potencias.Proporcionalidade.

▪ 2ª Avaliación: Expresións alxébricas e polinomios. Ecuacións de 1º e 2ºgrao. Sistemas de ecuacións. Triángulos rectángulos. Semellanza.

Dep. de Matemáticas Páxina 28 de 147 Curso 2019/20

Page 29: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

▪ 3º Avaliación: Poliedros e corpos de revolución. Estudo de funcións.Funcións lineais. Estatística descritiva. Probabilidade.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegundo a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente e deforma razoada oproceso seguido naresolución dunproblema.

MAB1.1.1. Expresa verbalmente e deforma razoada o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Observ. CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MAB1.2.1. Analiza e comprende oenunciado dos problemas (datos,relacións entre os datos, e contexto doproblema).

Todo o curso A Observ. CMCCT

MAB1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MAB1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas para resolver, valorando a súautilidade e eficacia.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MAB1.2.4. Utiliza estratexias heurísticas eprocesos de razoamento na resolución deproblemas, reflexionando sobre o procesode resolución.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CAA

B1.3. Describir e analizarsituacións de cambio, paraencontrar patróns,regularidades e leismatemáticas, en contextos

MAB1.3.1. Identifica patróns,regularidades e leis matemáticas ensituacións de cambio, en contextosnuméricos, xeométricos, funcionais,estatísticos e probabilísticos.

Todo o curso B Observ. CMCCTCCEC

Dep. de Matemáticas Páxina 29 de 147 Curso 2019/20

Page 30: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

numéricos, xeométricos,funcionais, estatísticos eprobabilísticos, valorando asúa utilidade para facerpredicións.

MAB1.3.2. Utiliza as leis matemáticasachadas para realizar simulacións epredicións sobre os resultados esperables,valorando a súa eficacia e idoneidade.

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.4. Afondar enproblemas resoltosformulando pequenasvariacións nos datos,outras preguntas, outroscontextos, etc.

MAB1.4.1. Afonda nos problemas logo deresolvelos, revisando o proceso deresolución e os pasos e as ideas asimportantes, analizando a coherencia dasolución ou procurando outras formas deresolución.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MAB1.4.2. Formúlase novos problemas apartir dun resolto, variando os datos,propondo novas preguntas, resolvendooutros problemas parecidos, formulandocasos particulares ou máis xerais deinterese, e establecendo conexións entreo problema e a realidade.

Todo o curso C Observ. CMCCT

CAA

B1.5. Elaborar e presentarinformes sobre o proceso,resultados e conclusiónsobtidas nos procesos deinvestigación.

MAB1.5.1. Expón e argumenta o procesoseguido, ademais das conclusións obtidas,utilizando distintas linguaxes (alxébrica,gráfica, xeométrica e estatístico-probabilística).

Todo o curso C Traballo CCL

CMCCT

B1.6. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de situaciónsproblemáticas darealidade.

MAB1.6.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Observ. CMCCT

CSC

MAB1.6.2. Establece conexións entre unproblema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacennel e os coñecementos matemáticosnecesarios.

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIEE

MAB1.6.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos sinxelos quepermitan a resolución dun problema ouduns problemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MAB1.6.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MAB1.6.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.7. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MAB1.7.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre el e os seusresultados, valorando outras opinións.

Todo o curso B Observ. CMCCT

CAA

CSC

B1.8. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MAB1.8.1. Desenvolve actitudes axeitadaspara o traballo en matemáticas (esforzo,perseveranza, flexibilidade e aceptaciónda crítica razoada).

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIEE

CSC

MAB1.8.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, o esmeroe o interese adecuados ao nivel educativoe á dificultade da situación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MAB1.8.3. Distingue entre problemas eexercicios, e adopta a actitude axeitada

Todo o curso A Observ. CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 30 de 147 Curso 2019/20

Page 31: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

para cada caso.

MAB1.8.4. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular e formularsepreguntas e procurar respostas axeitadas,tanto no estudo dos conceptos como naresolución de problemas.

Todo o curso C Observ. CMCCT

CAA

CCEC

MAB1.8.5. Desenvolve habilidades sociaisde cooperación e traballo en equipo.

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIEE

CSC

B1.9. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MAB1.9.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a súa conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso C Observ. CMCCTCSIEE

B1.10. Reflexionar sobreas decisións tomadas, eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MAB1.10.1. Reflexiona sobre osproblemas resoltos e os procesosdesenvolvidos, valorando a potencia e asinxeleza das ideas clave, e apréndeopara situacións futuras similares.

Todo o curso C Observ. CMCCT

CAA

B1.11. Empregar asferramentas tecnolóxicasaxeitadas, de formaautónoma, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MAB1.11.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos, cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

MAB1.11.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAB1.11.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MAB1.11.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAB1.11.5. Utiliza medios tecnolóxicospara tratar datos e gráficas estatísticas,extraer información e elaborarconclusións.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.12. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando eseleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

MAB1.12.1. Elabora documentos dixitaispropios coa ferramenta tecnolóxicaaxeitada (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.) como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, e compárteos paraa súa discusión ou difusión.

Todo o curso C Traballo CD

CCL

MAB1.12.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso C Traballo CCL

MAB1.12.3. Usa axeitadamente os mediostecnolóxicos para estruturar e mellorar oseu proceso de aprendizaxe, recollendo ainformación das actividades, analizandopuntos fortes e débiles do seu procesoeducativo e establecendo pautas demellora.

Todo o curso C Traballo CD

CAA

Dep. de Matemáticas Páxina 31 de 147 Curso 2019/20

Page 32: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MAB1.12.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ideas etarefas.

Todo o curso C Traballo CD

CSC

CSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Utilizar númerosnaturais, enteiros,fraccionarios e decimais, eporcentaxes sinxelas, assúas operacións e as súaspropiedades, para recoller,transformar e intercambiarinformación e resolverproblemas relacionadoscoa vida diaria.

MAB2.1.1. Identifica os tipos de números(naturais, enteiros, fraccionarios edecimais) e utilízaos para representar,ordenar e interpretar axeitadamente ainformación cuantitativa.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita CMCCT

MAB2.1.2. Calcula o valor de expresiónsnuméricas de distintos tipos de númerosmediante as operacións elementais e aspotencias de expoñente natural, aplicandocorrectamente a xerarquía dasoperacións.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita CMCCT

MAB2.1.3. Emprega axeitadamente ostipos de números e as súas operacións,para resolver problemas cotiánscontextualizados, representando einterpretando mediante mediostecnolóxicos, cando sexa necesario, osresultados obtidos

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita CMCCT

B2.2. Coñecer e utilizarpropiedades e novossignificados dos númerosen contextos de paridade,divisibilidade e operaciónselementais, mellorando asía comprensión do conceptoe dos tipos de números

MAB2.2.1. Realiza cálculos nos queinterveñen potencias de expoñentenatural e aplica as regras básicas dasoperacións con potencias.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita CMCCT

MAB2.2.2. Realiza operacións deconversión entre números decimais efraccionarios, acha fraccións equivalentese simplifica fraccións, para aplicalo naresolución de problemas.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

B Proba escrita CMCCT

MAB2.2.3. Utiliza a notación científica evalora o seu uso para simplificar cálculose representar números moi grandes.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

B Proba escrita CMCCT

B2.3. Desenvolver, encasos sinxelos, acompetencia no uso deoperacións combinadascomo síntese da secuenciade operacións aritméticas,aplicando correctamente axerarquía das operaciónsou estratexias de cálculomental.

MAB2.3.1. Realiza operacións combinadasentre números enteiros, decimais efraccionarios, con eficacia, mediante ocálculo mental, algoritmos de lapis epapel, calculadora ou mediostecnolóxicos, utilizando a notación máisaxeitada e respectando a xerarquía dasoperacións.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita CMCCT

B2.4. Elixir a forma decálculo apropiada (mental,

MAB2.4.1. Desenvolve estratexias decálculo mental para realizar cálculos

1ª Avaliac:Números

A Observación CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 32 de 147 Curso 2019/20

Page 33: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

escrita ou con calculadora),usando diferentesestratexias que permitansimplificar as operaciónscon números enteiros,fraccións, decimais eporcentaxes, e estimandoa coherencia e a precisióndos resultados obtidos.

exactos ou aproximados, valorando aprecisión esixida na operación ou noproblema.

NaturaisNúmerosEnteiros

Divisibilid.FracciónsDecimais

MAB2.4.2. Realiza cálculos con númerosnaturais, enteiros, fraccionarios edecimais, decidindo a forma máisaxeitada (mental, escrita ou concalculadora), coherente e precisa.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita

Observación

CMCCT

B2.5. Utilizar diferentesestratexias (emprego detáboas, obtención e uso daconstante deproporcionalidade,redución á unidade, etc.)para obter elementosdescoñecidos nunproblema a partir doutroscoñecidos en situacións davida real nas que existanvariacións porcentuais emagnitudes directa ouinversamenteproporcionais.

MAB2.5.1. Identifica e discriminarelacións de proporcionalidade numérica(como o factor de conversión ou cálculode porcentaxes) e emprégaas pararesolver problemas en situacións cotiás.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita CMCCT

MAB2.5.2. Analiza situacións sinxelas erecoñece que interveñen magnitudes quenon son directa nin inversamenteproporcionais.

1ª Avaliac:NúmerosNaturaisNúmerosEnteirosFracciónsDecimais

A Proba escrita

B2.6. Analizar procesosnuméricos cambiantes,identificando os patróns eas leis xerais que os rexen,utilizando a linguaxealxébrica para expresalos,comunicalos e realizarpredicións sobre o seucomportamento aomodificar as variables, eoperar con expresiónsalxébricas.

MAB2.6.1. Describe situacións ouenunciados que dependen de cantidadesvariables ou descoñecidas e secuenciaslóxicas ou regularidades, medianteexpresións alxébricas, e opera con elas.

2ª Avaliac:Expresiónsalxebraicas

B Proba escrita CMCCT

MAB2.6.2. Identifica propiedades e leisxerais a partir do estudo de procesosnuméricos recorrentes ou cambiantes,exprésaas mediante a linguaxe alxébrica eutilízaas para facer predicións.

2ª Avaliac:Expresiónsalxebraicas

B Proba escrita CMCCT

MAB2.6.3. Utiliza as identidadesalxébricas notables e as propiedades dasoperacións para transformar expresiónsalxébricas.

2ª Avaliac:Expresiónsalxebraicas

A Proba escrita CMCCT

B2.7. Utilizar a linguaxealxébrica para simbolizar eresolver problemasmediante a formulación deecuacións de primeirograo, aplicando para a súaresolución métodosalxébricos ou gráficos, econtrastar os resultadosobtidos.

MAB2.7.1. Comproba, dada unhaecuación (ou un sistema), se un númeroou uns números é ou son solución desta.

2ª Avaliac:Ecuacións e

sistemas

A Proba escrita CMCCT

MAB2.7.2. Formula alxebricamente unhasituación da vida real mediante ecuaciónsde primeiro e segundo grao, e sistemasde ecuacións lineais con dúas incógnitas,resólveas e interpreta o resultado obtido.

2ª Avaliac:Ecuacións e

sistemas

B Proba escrita

Traballo

CMCCT

Bloque 3: Xeometría:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

Dep. de Matemáticas Páxina 33 de 147 Curso 2019/20

Page 34: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B3.1. Recoñecer osignificado aritmético doteorema de Pitágoras(cadrados de números eternas pitagóricas) e osignificado xeométrico(áreas de cadradosconstruídos sobre oslados), e empregalo pararesolver problemasxeométricos.

MAB3.1.1. Comprende os significadosaritmético e xeométrico do teorema dePitágoras e utilízaos para a procura deternas pitagóricas ou a comprobación doteorema, construíndo outros polígonossobre os lados do triángulo rectángulo.

2ªAvaliac:Xeometría

plana

A Proba escrita

Observación

CMCCT

MAB3.1.2. Aplica o teorema de Pitágoraspara calcular lonxitudes descoñecidas naresolución de triángulos e áreas depolígonos regulares, en contextosxeométricos ou en contextos reais

2ªAvaliac:Xeometría

plana

A Proba escrita CMCCT

B3.2. Analizar e identificarfiguras semellantes,calculando a escala ourazón de semellanza e arazón entre lonxitudes,áreas e volumes de corpossemellantes.

MAB3.2.1. Recoñece figuras semellantes ecalcula a razón de semellanza e a razónde superficies e volumes de figurassemellantes.

2ªAvaliac:Semellanza

A Proba escrita CMCCT

MAB3.2.2. Utiliza a escala para resolverproblemas da vida cotiá sobre planos,mapas e outros contextos de semellanza.

2ªAvaliac:Semellanza

B Proba escrita CMCCT

B3.3. Analizar corposxeométricos (cubos,ortoedros, prismas,pirámides, cilindros, conose esferas) e identificar osseus elementos

MAB3.3.1. Analiza e identifica ascaracterísticas de corpos xeométricosutilizando a linguaxe xeométrica axeitada.

3ª Avaliac:Xeometríaespacial

B Traballo CMCCT

MAB3.3.2. Constrúe seccións sinxelas doscorpos xeométricos, a partir de cortes conplanos, mentalmente e utilizando osmedios tecnolóxicos axeitados.

3ª Avaliac:Xeometríaespacial

B Traballo CMCCT

MAB3.3.3. Identifica os corposxeométricos a partir dos seusdesenvolvementos planos ereciprocamente.

3ª Avaliac:Xeometríaespacial

A Proba escrita CMCCT

B3.4. Resolver problemasque leven consigo o cálculode lonxitudes, superficies evolumes do mundo físico,utilizando propiedades,regularidades e relaciónsdos poliedros.

MAB3.4.1. Resolve problemas darealidade mediante o cálculo de áreas evolumes de corpos xeométricos, utilizandoas linguaxes xeométrica e alxébricaadecuadas.

3ª Avaliac:Xeometríaespacial

A Proba escrita CMCCT

Bloque 4: Funcións:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Manexar as formasde presentar unha función(linguaxe habitual, táboanumérica, gráfica eecuación), pasando dunhasformas a outras e elixindoa mellor delas en funcióndo contexto.

MAB4.1.1. Pasa dunhas formas derepresentación dunha función a outras, eelixe a máis adecuada en función docontexto.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

B4.2. Comprender oconcepto de función, erecoñecer, interpretar eanalizar as gráficasfuncionais.

MAB4.2.1. Recoñece se unha gráficarepresenta ou non unha función.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

MAB4.2.2. Interpreta unha gráfica eanalízaa, recoñecendo as súaspropiedades máis características.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita

Dep. de Matemáticas Páxina 34 de 147 Curso 2019/20

Page 35: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B4.3. Recoñecer,representar e analizar asfuncións lineais, e utilizalaspara resolver problemas.

MAB4.3.1. Recoñece e representa unhafunción lineal a partir da ecuación oudunha táboa de valores, e obtén apendente da recta correspondente.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita

Traballo

CMCCT

MAB4.3.2. Obtén a ecuación dunha rectaa partir da gráfica ou táboa de valores.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

MAB4.3.3. Escribe a ecuacióncorrespondente á relación lineal existenteentre dúas magnitudes, e represéntaa.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

MAB4.3.4. Estuda situacións reais sinxelase, apoiándose en recursos tecnolóxicos,identifica o modelo matemático funcional(lineal ou afín) máis axeitado paraexplicalas, e realiza predicións esimulacións sobre o seu comportamento.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

C Traballo CMCCT

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B5.1. Formular preguntasaxeitadas para coñecer ascaracterísticas de interesedunha poboación e recoller,organizar e presentardatos relevantes pararespondelas, utilizando osmétodos estatísticosapropiados e asferramentas axeitadas,organizando os datos entáboas e construíndográficas, calculando osparámetros relevantes, eobtendo conclusiónsrazoables a partir dosresultados obtidos

MAB5.1.1. Organiza datos obtidos dunhapoboación de variables cualitativas oucuantitativas en táboas, calcula einterpreta as súas frecuencias absolutas erelativas, e represéntaos graficamente.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

B Proba escrita CMCCT

MAB5.1.2. Calcula a media aritmética, amediana (intervalo mediano), a moda(intervalo modal), o rango e os cuartís,elixe o máis axeitado, e emprégaos parainterpretar un conxunto de datos e pararesolver problemas.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

A Proba escrita

Traballo

CMCCT

MAB5.1.3. Interpreta gráficos estatísticossinxelos recollidos en medios decomunicación e outros ámbitos da vidacotiá.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

B Traballo CMCCT

B5.2. Utilizar ferramentastecnolóxicas para organizardatos, xerar gráficasestatísticas, calcularparámetros relevantes ecomunicar os resultadosobtidos que respondan áspreguntas formuladaspreviamente sobre asituación estudada.

MAB5.2.1. Emprega a calculadora eferramentas tecnolóxicas para organizardatos, xerar gráficos estatísticos ecalcular as medidas de tendencia central,o rango e os cuartís.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

B Traballo CMCCT

MAB5.2.2. Utiliza as tecnoloxías dainformación e da comunicación paracomunicar información resumida erelevante sobre unha variable estatísticaanalizada.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

C Traballo CMCCT

B5.3. Diferenciar osfenómenos deterministasdos aleatorios, valorando aposibilidade que ofrecen asmatemáticas para analizare facer prediciónsrazoables acerca docomportamento dosaleatorios a partir das

MAB5.3.1. Identifica os experimentosaleatorios e distíngueos dosdeterministas.

3ªAvaliac:Probabil.

A Proba escrita CMCCT

MAB5.3.2. Calcula a frecuencia relativadun suceso mediante a experimentación.

3ªAvaliac:Probabil.

B Traballo CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 35 de 147 Curso 2019/20

Page 36: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

regularidades obtidas aorepetir un númerosignificativo de veces aexperiencia aleatoria, ou ocálculo da súaprobabilidade.

MAB5.3.3. Realiza predicións sobre unfenómeno aleatorio a partir do cálculoexacto da súa probabilidade ou aaproximación desta mediante aexperimentación.

3ªAvaliac:Probabil.

B Traballo CMCCT

B5.4. Inducir a noción deprobabilidade a partir doconcepto de frecuenciarelativa e como medida deincerteza asociada aosfenómenos aleatorios, sexaou non posible aexperimentación.

MAB5.4.1. Describe experimentosaleatorios sinxelos e enumera todos osresultados posibles, apoiándose entáboas, recontos ou diagramas en árboresinxelos.

3ªAvaliac:

Probabil.

B Proba escrita CMCCT

MAB5.4.2. Distingue entre sucesoselementais equiprobables e nonequiprobables.

3ªAvaliac:Probabil.

B Proba escrita CMCCT

MAB5.4.3. Calcula a probabilidade desucesos asociados a experimentossinxelos mediante a regra de Laplace, eexprésaa en forma de fracción e comoporcentaxe.

3ªAvaliac:Probabil.

B Proba escrita.Exposición

oral

CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas de 2º de ESO estándetallados na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos deavaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación en cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS ou TRABALLOS, que determinarán acualificación nos contidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% nacualificación global da avaliación.

◦ Os contidos de cada unha das avaliacións dividiranse en diferentes partes,cada unha destas partes avaliarase por medio dun exame ou dun traballoproposto polo profesor.

◦ A cualificación nos contidos da avaliación obterase coa media das notasobtidas en cada unha das partes (xa sexan exames ou traballos)

• Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación na cualificaciónglobal do 10%. Terase en conta:

◦ Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios no encerado, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividade desenvolvida naclase.

◦ Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno, revisión

Dep. de Matemáticas Páxina 36 de 147 Curso 2019/20

Page 37: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

do caderno….

◦ Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada, esforzo,interese por aprender, participación,....

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostas implicaráunha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumno nonentrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dos itemsrecollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte de traballo doalumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

No caso de ter algunha avaliación cunha cualificación inferior a 5 despois darecuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe desas avaliacións; asignándoselle a nota obtida nesaproba a cada unha das avaliacións examinadas.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que as cualificacións de todas asavaliacións non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como amedia aritmética da cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliaciónserá negativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 37 de 147 Curso 2019/20

Page 38: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

ÁMBITO CIENTÍFICO MATEMÁTICO - 3º ESO PMAR

Obxectivos

Os obxectivos para o Ámbito científico matemático de 3ºESO PMAR son osrecollidos para as materias Matemáticas Aplicadas de 3º ESO desta mesmaprogramación, Física e Química de 3ºESO e Bioloxía e Xeoloxía de 3º ESO dasprogramacións dos departamentos correspondente.

Contidos

Os contidos que se tratarán en cada avaliación son os marcados nasprogramacións das materias Matemáticas Aplicadas de 3º ESO, Bioloxía e Xeoloxíade 3º ESO e Física e Química de 3º ESO.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución, procedementos einstrumentos de avaliación.

As táboas que relacionan cada estándar cos criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas son as recollidas nesta mesmaprogramación para a materia Matemáticas Aplicadas de 3º ESO, na programacióndo Departamento de Física e Química para a materia Física e Química de 3º ESO ena programación do Departamento de Bioloxía para a materia Bioloxía e Xeoloxíade 3º ESO.

Criterios de cualificación.

Os criterios de avaliación para Ámbito Científico de 3º de PMAR estándetallados na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos deavaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación en cada avaliación

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS, que determinarán a cualificación noscontidos da avaliación e terá unha ponderación do 70% na cualificación globalda avaliación.

◦ En cada avaliación realizaranse tres ou catro exames parciais. En cada

Dep. de Matemáticas Páxina 38 de 147 Curso 2019/20

Page 39: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

exame parcial avaliaranse determinados estándares de aprendizaxe, tantode Matemáticas, Física e Química, e Bioloxía e Xeoloxía, e non será precisoacadar unha puntuación mínima en ningunha parte.

◦ A cualificación nos contidos da avaliación obterase coa media aritméticadas notas dos exames.

• Recollida de TRABALLOS DO ALUMNO, tanto da casa como da clase, cunhaponderación na cualificación global do 30%. Cada vez que se recollantraballos serán puntuados de 0 a 10, e a nota neste apartado será a mediadas puntuacións de todos os traballos recollidos no trimestre.

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostas implicaráunha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumno nonentrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dos itemsrecollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte de traballo doalumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación posterior á sesión da avaliación. Para recuperar unha avaliación, serápreciso obter unha cualificación superior ou igual a 5.

En Xuño, o alumnado terá dereito a un exame final de recuperación de todoo curso.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 39 de 147 Curso 2019/20

Page 40: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZAS APLICADAS- 3ºESO

Obxectivos

▪ Abordar situacións problemáticas da vida cotiá e recoñecemento daspropias capacidades para aplicar os coñecementos matemáticosadquiridos.

▪ Incorporar á linguaxe e a formas habituais de argumentación asdistintas formas de expresión matemática (numérica, alxébrica, defuncións, xeométrica...) co fin de mellorar a súa comunicación enprecisión e rigor.

▪ Ampliar o dominio sobre os distintos campos numéricos ata chegar ósnúmeros racionais e ó coñecemento da existencia de números nonracionais, co fin de mellorar a súa comprensión da realidade e as súasposibilidades de comunicación.

▪ Cuantificar certos aspectos da realidade para interpretala mellor,empregando distintas clases de números (fraccionarios, decimais,enteiros...) mediante a realización de cálculos axeitados a cadasituación.

▪ Observar a diversidade do entorno e constatar a necesidade de darvalores exactos ou aproximados dun resultado cuantificando apropagación do erro.

▪ Aplicar a estratexia matemática máis axeitada para resolver problemasda vida cotiá mediante reparticións proporcionais, descomposiciónsxeométricas, comparación de gráficas, distribucións estatísticas, etc.

▪ Resolver situacións problemáticas relacionadas coas sucesiónsnuméricas empregando as propiedades das progresións aritméticas exeométricas.

▪ Operar con expresións alxébricas (monomios e polinomios) aplicando osalgarismos de cálculo correspondentes.

▪ Resolver ecuacións de primeiro e de segundo grao cunha incógnita esistemas lineais de dúas ecuacións con dúas incógnitas.

▪ Saber utilizar correctamente a calculadora no cálculo numérico, notratamento de cantidades en notación científica e na determinación dosprincipais parámetros estatísticos.

▪ Empregar programas informáticos e a calculadora para resolversituacións problemáticas da vida diaria susceptibles de serencuantificadas.

▪ Elaborar estratexias persoais para a resolución de problemas de

Dep. de Matemáticas Páxina 40 de 147 Curso 2019/20

Page 41: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

xeometría, por exemplo, triangulando ou descompondo figuras ecorpos.

▪ Distinguir as relacións xeométricas e as propiedades dos principaispolígonos e corpos de revolución.

▪ Diferenciar os distintos movementos no plano (translacións, xiros esimetrías).

▪ Recoñecer relacións entre variables numéricas e saber expresalasgraficamente analizando matematicamente a gráfica dunha función.

▪ Pór de manifesto as funcións dos diversos conceptos estatísticos queaparecen nas informacións da vida cotiá para facilitar a súacomprensión.

▪ Cuantificar fenómenos da vida cotiá mediante técnicas de conta dedatos, distribucións estatísticas e medidas de centralización edispersión.

▪ Relacionar os diferentes contidos matemáticos entre si e cos doutrasáreas de coñecemento.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes trazos.

▪ 1ª Avaliación: Números racionais. Potencias. Notación científica.Sucesións. Polinomios.

▪ 2ª Avaliación: Ecuacións. Sistemas. Xeometría no plano

▪ 3º Avaliación: Xeometría no espazo. Funcións. Estatística Descritiva

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegundo a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Dep. de Matemáticas Páxina 41 de 147 Curso 2019/20

Page 42: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de xeitorazoado, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MAPB1.1.1. Expresa verbalmente, dexeito razoado, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Observación CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MAPB1.2.1. Analiza e comprende oenunciado dos problemas (datos,relacións entre os datos, e contexto doproblema).

Todo o curso A Observación CMCCT

MAPB1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso B Observación. CMCCT

MAPB1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas que cumpra resolver, valorandoa súa utilidade e eficacia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAPB1.2.4. Utiliza estratexias heurísticase procesos de razoamento na resoluciónde problemas, reflexionando sobre oproceso de resolución de problemas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CAA

B1.3. Describir e analizarsituacións de cambio, paraatopar patróns,regularidades e leismatemáticas, en contextosnuméricos, xeométricos,funcionais, estatísticos eprobabilísticos, valorando asúa utilidade para facerpredicións.

MAPB1.3.1. Identifica patróns,regularidades e leis matemáticas ensituacións de cambio, en contextosnuméricos, xeométricos, funcionais,estatísticos e probabilísticos.

Todo o curso C Observación CMCCTCCEC

MAPB1.3.2. Utiliza as leis matemáticasatopadas para realizar simulacións epredicións sobre os resultados esperables,e valora a súa eficacia e a súa idoneidade.

Todo o curso C Observación CMCCT

B1.4. Afondar enproblemas resoltosformulando pequenasvariacións nos datos,outras preguntas, outroscontextos, etc.

MAPB1.4.1. Afonda nos problemas logo deresolvelos, revisando o proceso deresolución, e os pasos e as ideasimportantes, analizando a coherencia dasolución ou procurando outras formas deresolución.

Todo o curso C Observación CMCCT

MAPB1.4.2. Formúlase novos problemas,a partir de un resolto, variando os datos,propondo novas preguntas, resolvendooutros problemas parecidos, formulandocasos particulares ou máis xerais deinterese, e establecendo conexións entreo problema e a realidade.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CAA

B1.5. Elaborar e presentarinformes sobre o proceso,resultados e conclusiónsobtidas nos procesos deinvestigación.

MAPB1.5.1. Expón e defende o procesoseguido ademais das conclusións obtidas,utilizando as linguaxes alxébrica, gráfica,xeométrica e estatístico-probabilística.

Todo o curso C Traballo CCL

CMCCT

B1.6. Desenvolverprocesos dematematización en

MAPB1.6.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Observación CMCCT

CSC

Dep. de Matemáticas Páxina 42 de 147 Curso 2019/20

Page 43: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

contextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situaciónsproblemáticas darealidade.

MAPB1.6.2. Establece conexións entre unproblema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacennel, e os coñecementos matemáticosnecesarios.

Todo o curso B Observación CMCCTCSIE

MAPB1.6.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos sinxelos quepermitan a resolución dun problema ouduns problemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso B Observación CMCCT

MAPB1.6.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso B Observación CMCCT

MAPB1.6.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso C Observación CMCCT

B1.7. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MAPB1.7.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre el e os seusresultados, valorando outras opinións.

Todo o curso C Observación CMCCT

CAA

CSC

B1.8. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MAPB1.8.1. Desenvolve actitudesadecuadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade eaceptación da crítica razoada).

Todo o curso B Observación CMCCTCSIEE

CSC

MAPB1.8.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, o esmeroe o interese adecuados ao nivel educativoe á dificultade da situación.

Todo o curso B Observación CMCCT

MAPB1.8.3. Distingue entre problemas eexercicios, e adopta a actitude axeitadapara cada caso.

Todo o curso A Observación CMCCT

MAPB1.8.4. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular e formularsepreguntas, e procurar respostasadecuadas, tanto no estudo dosconceptos como na resolución deproblemas.

Todo o curso B Observación CMCCT

CAA

CCEC

MAPB1.8.5. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso B Observación CMCCTCSIEE

CSC

B1.9. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MAPB1.9.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a súa conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso C Observación CMCCTCSIEE

B1.10. Reflexionar sobreas decisións tomadas eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MAPB1.10.1. Reflexiona sobre osproblemas resoltos e os procesosdesenvolvidos, valorando a potencia e asinxeleza das ideas clave, e aprende parasituacións futuras similares.

Todo o curso B Observación CMCCT

CAA

Dep. de Matemáticas Páxina 43 de 147 Curso 2019/20

Page 44: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.11. Empregar asferramentas tecnolóxicasadecuadas, de xeitoautónomo, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MAPB1.11.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

MAPB1.11.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAPB1.11.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAPB1.11.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAPB1.11.5. Utiliza medios tecnolóxicospara o tratamento de datos e gráficasestatísticas, extraer informacións eelaborar conclusións.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.12. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando eseleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

MAPB1.12.1. Elabora documentos dixitaispropios (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.), como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, coa ferramentatecnolóxica axeitada, e compárteos para asúa discusión ou difusión.

Todo o curso C Traballo CD

CCL

MAPB1.12.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso C Traballo CCL

MAPB1.12.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles de seuproceso educativo e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso C Traballo CD

CAA

MAPB1.12.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ficheiros etarefas.

Todo o curso C Traballo CD

CSC

CSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Utilizar aspropiedades dos númerosracionais e decimais paraoperar con eles, utilizandoa forma de cálculo enotación adecuada, pararesolver problemas, epresentando os resultadoscoa precisión requirida.

MAPB2.1.1. Aplica as propiedades daspotencias para simplificar fraccións cuxosnumeradores e denominadores sonprodutos de potencias.

1ªAvaliac:Númerosracionais

A Proba escrita CMCCT

MAPB2.1.2. Distingue, ao achar o decimalequivalente a unha fracción, entredecimais finitos e decimais infinitosperiódicos, e indica, nese caso, o grupode decimais que se repiten ou formanperíodo.

1ªAvaliac:

Númerosracionais

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 44 de 147 Curso 2019/20

Page 45: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MAPB2.1.3. Expresa certos números moigrandes e moi pequenos en notacióncientífica, opera con eles, con e sencalculadora, e utilízaos en problemascontextualizados.

1ªAvaliac:Potencias enotacióncientífica

A Proba escrita CMCCT

MAPB2.1.4. Distingue e emprega técnicasadecuadas para realizar aproximaciónspor defecto e por exceso dun número enproblemas contextualizados, e xustifica osseus procedementos.

1ªAvaliac:Númerosracionais.

Potencias enotacióncientífica

A Proba escrita CMCCT

MAPB2.1.5. Aplica axeitadamente técnicasde truncamento e redondeo en problemascontextualizados, recoñecendo os erros deaproximación en cada caso paradeterminar o procedemento máisaxeitado.

1ªAvaliac:Númerosracionais.

Potencias enotacióncientífica

A Proba escrita CMCCT

MAPB2.1.6. Expresa o resultado dunproblema, utilizando a unidade de medidaadecuada, en forma de número decimal,redondeándoo se é necesario coa marxede erro ou precisión requiridas, de acordocoa natureza dos datos.

1ªAvaliac:Númerosracionais.

Potencias enotacióncientífica

B Proba escrita CMCCT

MAPB2.1.7. Calcula o valor de expresiónsnuméricas de números enteiros, decimaise fraccionarios mediante as operaciónselementais e as potencias de númerosnaturais e expoñente enteiro, aplicandocorrectamente a xerarquía dasoperacións.

1ªAvaliac:Númerosracionais.

Potencias enotacióncientífica

B Proba escrita CMCCT

MAPB2.1.8. Emprega números racionais edecimais para resolver problemas da vidacotiá, e analiza a coherencia da solución.

1ªAvaliac:Númerosracionais.

Potencias enotacióncientífica

B Proba escrita CMCCT

B2.2. Obter e manipularexpresións simbólicas quedescriban sucesiónsnuméricas, observandoregularidades en casossinxelos que inclúanpatróns recursivos.

MAPB2.2.1. Calcula termos dunhasucesión numérica recorrente usando a leide formación a partir de termosanteriores.

1ªAvaliac:Sucesións

A Proba escrita CMCCT

MAPB2.2.2. Obtén unha lei de formaciónou fórmula para o termo xeral dunhasucesión sinxela de números enteiros oufraccionarios.

1ªAvaliac:Sucesións

B Proba escrita CMCCT

MAPB2.2.3. Valora e identifica a presenzarecorrente das sucesións na natureza eresolve problemas asociados a estas.

1ªAvaliac:Sucesións

C Proba escrita CMCCT

B2.3. Utilizar a linguaxealxébrica para expresarunha propiedade ourelación dada mediante unenunciado, extraendo ainformación relevante etransformándoa.

MAPB2.3.1. Suma, resta e multiplicapolinomios, expresa o resultado en formade polinomio ordenado e aplícao aexemplos da vida cotiá.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

MAPB2.3.2. Coñece e utiliza asidentidades notables correspondentes aocadrado dun binomio e unha suma pordiferenza, e aplícaas nun contextoadecuado.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

B2.4. Resolver problemasda vida cotiá nos que seprecise a formulación e aresolución de ecuacións deprimeiro e segundo grao, e

MAPB2.4.1. Resolve ecuacións de segundograo completas e incompletas medianteprocedementos alxébricos e gráficos.

2ªAvaliac:Ecuacións.3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 45 de 147 Curso 2019/20

Page 46: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

sistemas lineais de dúasecuacións con dúasincógnitas, aplicandotécnicas de manipulaciónalxébricas, gráficas ourecursos tecnolóxicos, evalorar e contrastar osresultados obtidos.

MAPB2.4.2. Resolve sistemas de dúasecuacións lineais con dúas incógnitasmediante procedementos alxébricos ougráficos.

2ªAvaliac:Ecuacións

A Proba escrita CMCCT

MAPB2.4.3. Formula alxebricamente unhasituación da vida cotiá medianteecuacións de primeiro e segundo grao, esistemas lineais de dúas ecuacións condúas incógnitas, resólveas e interpretacriticamente o resultado obtido.

2ªAvaliac:Ecuacións

B Proba escrita CMCCT

Bloque 3: Xeometría:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Recoñecer e describiros elementos e aspropiedades característicasdas figuras planas, oscorpos xeométricoselementais e as súasconfiguraciónsxeométricas.

MAPB3.1.1. Coñece as propiedades dospuntos da mediatriz dun segmento e dabisectriz dun ángulo.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

A Proba escrita CMCCT

MAPB3.1.2. Utiliza as propiedades damediatriz e a bisectriz para resolverproblemas xeométricos sinxelos.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

A Proba escrita CMCCT

MAPB3.1.3. Manexa as relacións entreángulos definidos por rectas que se cortanou por paralelas cortadas por unhasecante, e resolve problemas xeométricossinxelos nos que interveñen ángulos.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

A Proba escrita CMCCT

MAPB3.1.4. Calcula o perímetro depolígonos, a lonxitude de circunferenciase a área de polígonos e de figurascirculares en problemas contextualizados,aplicando fórmulas e técnicas adecuadas.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

B Proba escrita CMCCT

MAPB3.1.5. Calcula áreas e volumes depoliedros regulares e corpos de revoluciónen problemas contextualizados, aplicandofórmulas e técnicas adecuadas.

3ªAvaliac:Xeometríano espazo

B Proba escrita CMCCT

B3.2. Utilizar o teorema deTales e as fórmulas usuaispara realizar medidasindirectas de elementosinaccesibles e para obtermedidas de lonxitudes, deexemplos tomados da vidareal, de representaciónsartísticas como pintura ouarquitectura, ou daresolución de problemasxeométricos.

MAPB3.2.1. Divide un segmento en partesproporcionais a outros dados e establecerelacións de proporcionalidade entre oselementos homólogos de dous polígonossemellantes.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

A Proba escrita CMCCT

MAPB3.2.2. Recoñece triángulossemellantes e, en situacións desemellanza, utiliza o teorema de Talespara o cálculo indirecto de lonxitudes.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

B Proba escrita CMCCT

B3.3. Calcular (ampliaciónou redución) as dimensiónsreais de figuras dadas enmapas ou planos,coñecendo a escala.

MAPB3.3.1. Calcula dimensións reais demedidas de lonxitudes en situacións desemellanza (planos, mapas, fotos aéreas,etc.).

2ªAvaliac:Xeometríano plano

B Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 46 de 147 Curso 2019/20

Page 47: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B3.4. Recoñecer astransformacións que levandunha figura a outramediante movemento noplano, aplicar os referidosmovementos e analizardeseños cotiáns, obras dearte e configuraciónspresentes na natureza.

MAPB3.4.1. Identifica os elementos máiscaracterísticos dos movementos no planopresentes na natureza, en deseñoscotiáns ou obras de arte.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

C Proba escrita CMCCTCCEC

MAPB3.4.2. Xera creacións propiasmediante a composición de movementos,empregando ferramentas tecnolóxicascando sexa necesario.

2ªAvaliac:Xeometríano plano

C Traballo CMCCTCCEC

B3.5. Interpretar o sentidodas coordenadasxeográficas e a súaaplicación na localizaciónde puntos.

MAPB3.5.1. Sitúa sobre o globo terráqueoo Ecuador, os polos, os meridianos e osparalelos, e é capaz de situar un puntosobre o globo terráqueo coñecendo a súalatitude e a súa lonxitude.

3ªAvaliac:Xeometríano espazo

B Proba escrita CMCCT

Bloque 4: Funcións:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Coñecer oselementos que interveñenno estudo das funcións e asúa representación gráfica.

MAPB4.1.1. Interpreta o comportamentodunha función dada graficamente, easocia enunciados de problemascontextualizados a gráficas.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

MAPB4.1.2. Identifica as característicasmáis salientables dunha gráfica, einterprétaos dentro do seu contexto.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

MAPB4.1.3. Constrúe unha gráfica a partirdun enunciado contextualizado, e describeo fenómeno exposto.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

MAPB4.1.4. Asocia razoadamenteexpresións analíticas sinxelas a funciónsdadas graficamente.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

B4.2. Identificar relaciónsda vida cotiá e doutrasmaterias que podenmodelizarse medianteunha función lineal,valorando a utilidade dadescrición deste modelo edos seus parámetros, paradescribir o fenómenoanalizado.

MAPB4.2.1. Determina as formas deexpresión da ecuación da recta a partirdunha dada (ecuación punto-pendente,xeral, explícita e por dous puntos),identifica puntos de corte e pendente, erepreséntaas graficamente.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

MAPB4.2.2. Obtén a expresión analíticada función lineal asociada a un enunciadoe represéntaa.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

B4.3. Recoñecer situaciónsde relación funcional quenecesitan ser descritasmediante funciónscuadráticas, calculando osseus parámetros e as súascaracterísticas.

MAPB4.3.1. Representa graficamenteunha función polinómica de grao 2 edescribe as súas características.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

MAPB4.3.2. Identifica e describesituacións da vida cotiá que poidan sermodelizadas mediante funciónscuadráticas, estúdaas e represéntaasutilizando medios tecnolóxicos cando sexanecesario.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

C Traballo CMCCT

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Dep. de Matemáticas Páxina 47 de 147 Curso 2019/20

Page 48: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B5.1. Elaborarinformacións estatísticaspara describir un conxuntode datos mediante táboase gráficas adecuadas ásituación analizada, exustificar se as conclusiónsson representativas para apoboación estudada.

MAPB5.1.1. Distingue poboación emostra, e xustifica as diferenzas enproblemas contextualizados.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

A Proba escrita CMCCT

MAPB5.1.2. Valora a representatividadedunha mostra a través do procedementode selección, en casos sinxelos.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

B Observación CMCCT

MAPB5.1.3. Distingue entre variablecualitativa, cuantitativa discreta ecuantitativa continua, e pon exemplos.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

A Proba escrita CMCCT

MAPB5.1.4. Elabora táboas defrecuencias, relaciona os tipos defrecuencias e obtén información da táboaelaborada.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

A Proba escrita CMCCT

MAPB5.1.5. Constrúe, coa axuda deferramentas tecnolóxicas, de sernecesario, gráficos estatísticos adecuadosa distintas situacións relacionadas convariables asociadas a problemas sociais,económicos e da vida cotiá.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

B Traballo CMCCT

MAPB5.1.6. Planifica o proceso para aelaboración dun estudo estatístico, dexeito individual ou en grupo.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

C Observación CMCCT

B5.2. Calcular e interpretaros parámetros de posicióne de dispersión dunhavariable estatística pararesumir os datos ecomparar distribuciónsestatísticas.

MAPB5.2.1. Calcula e interpreta asmedidas de posición dunha variableestatística para proporcionar un resumodos datos.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

A Proba escrita CMCCT

MAPB5.2.2. Calcula os parámetros dedispersión dunha variable estatística (concalculadora e con folla de cálculo) paracomparar a representatividade da media edescribir os datos.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

B Proba escrita CMCCT

B5.3. Analizar e interpretara información estatísticaque aparece nos medios decomunicación, e valorar asúa representatividade efiabilidade.

MAPB5.3.1. Utiliza un vocabularioaxeitado para describir, analizar einterpretar información estatística nosmedios de comunicación e noutrosámbitos da vida cotiá.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

B Proba escrita CCL CMCCT

MAPB5.3.2. Emprega a calculadora emedios tecnolóxicos para organizar osdatos, xerar gráficos estatísticos ecalcular parámetros de tendencia centrale dispersión.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

C Traballo CMCCT

MAPB5.3.3. Emprega medios tecnolóxicospara comunicar información resumida erelevante sobre unha variable estatísticaque analizase.

3ªAvaliac:EstatísticaDescriptiva

C Traballo CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas de 3º de ESO estádetallados na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos deavaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Dep. de Matemáticas Páxina 48 de 147 Curso 2019/20

Page 49: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Cualificación en cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS ou TRABALLOS, que determinarán acualificación nos contidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% nacualificación global da avaliación.

◦ Os contidos de cada unha das avaliacións dividiranse en diferentes partes,cada unha destas partes avaliarase por medio dun exame ou dun traballoproposto polo profesor.

◦ A cualificación nos contidos da avaliación obterase coa media das notasobtidas en cada unha das partes (xa sexan exames ou traballos)

• Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación na cualificaciónglobal do 10%. Terase en conta:

◦ Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios no encerado, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividade desenvolvida naclase.

◦ Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno, revisióndo caderno….

◦ Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada, esforzo,interese por aprender, participación,....

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostas implicaráunha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumno nonentrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dos itemsrecollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte de traballo doalumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

No caso de ter algunha avaliación cunha cualificación inferior a 5 despois darecuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe desas avaliacións; asignándoselle a nota obtida nesaproba a cada unha das avaliacións examinadas.

Dep. de Matemáticas Páxina 49 de 147 Curso 2019/20

Page 50: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que as cualificacións de todas asavaliacións non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como amedia aritmética da cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliaciónserá negativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 50 de 147 Curso 2019/20

Page 51: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZASACADÉMICAS - 3º ESO

Obxectivos

▪ Abordar situacións problemáticas da vida cotiá e recoñecemento daspropias capacidades para aplicar os coñecementos matemáticosadquiridos.

▪ Incorporar á linguaxe e a formas habituais de argumentación asdistintas formas de expresión matemática (numérica, alxébrica, defuncións, xeométrica...) co fin de mellorar a súa comunicación enprecisión e rigor.

▪ Ampliar o dominio sobre os distintos campos numéricos ata chegar ósnúmeros racionais e ó coñecemento da existencia de números nonracionais, co fin de mellorar a súa comprensión da realidade e as súasposibilidades de comunicación.

▪ Cuantificar certos aspectos da realidade para interpretala mellor,empregando distintas clases de números (fraccionarios, decimais,enteiros...) mediante a realización de cálculos axeitados a cadasituación.

▪ Observar a diversidade do entorno e constatar a necesidade de darvalores exactos ou aproximados dun resultado cuantificando apropagación do erro.

▪ Aplicar a estratexia matemática máis axeitada para resolver problemasda vida cotiá mediante reparticións proporcionais, descomposiciónsxeométricas, comparación de gráficas, distribucións estatísticas, etc.

▪ Resolver situacións problemáticas relacionadas coas sucesiónsnuméricas empregando as propiedades das progresións aritméticas exeométricas.

▪ Operar con expresións alxébricas (monomios e polinomios) aplicando osalgarismos de cálculo correspondentes.

▪ Resolver ecuacións de primeiro e de segundo grao cunha incógnita esistemas lineais de dúas ecuacións con dúas incógnitas.

▪ Saber utilizar correctamente a calculadora no cálculo numérico depotencias e raíces, no tratamento de cantidades en notación científica ena determinación dos principais parámetros estatísticos.

▪ Empregar programas informáticos e a calculadora para resolversituacións problemáticas da vida diaria susceptibles de serencuantificadas.

▪ Elaborar estratexias persoais para a resolución de problemas dexeometría, por exemplo, triangulando ou descompondo figuras e

Dep. de Matemáticas Páxina 51 de 147 Curso 2019/20

Page 52: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

corpos.

▪ Distinguir as relacións xeométricas e as propiedades dos principaispolígonos, os poliedros e os corpos de revolución.

▪ Diferenciar os distintos movementos no plano (translacións, xiros esimetrías).

▪ Recoñecer relacións entre variables numéricas e saber expresalasgraficamente analizando matematicamente a gráfica dunha función.

▪ Pór de manifesto as funcións dos diversos conceptos estatísticos queaparecen nas informacións da vida cotiá para facilitar a súacomprensión.

▪ Cuantificar fenómenos da vida cotiá mediante técnicas de conta dedatos, distribucións estatísticas e medidas de centralización edispersión.

▪ Coñecer e aplicar correctamente a linguaxe probabilista en situaciónsaleatorias ou deterministas asignando a probabilidade que llecorresponde a un suceso.

▪ Relacionar os diferentes contidos matemáticos entre si e cos doutrasáreas de coñecemento.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes trazos.

▪ 1ª Avaliación: Números racionais. Potencias. Notación científica.Polinomios. Ecuacións

▪ 2ª Avaliación: Sistemas. Sucesións. Xeometría no plano

▪ 3º Avaliación: Xeometría no espazo. Funcións. Estatística Descritiva.Probabilidade.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegundo a táboa seguinte:

Dep. de Matemáticas Páxina 52 de 147 Curso 2019/20

Page 53: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de xeitorazoado, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MACB1.1.1. Expresa verbalmente, dexeito razoado, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Observación CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MACB1.2.1. Analiza e comprende oenunciado dos problemas (datos,relacións entre os datos, e contexto doproblema).

Todo o curso A Observación CMCCT

MACB1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso A Traballo CMCCT

MACB1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas que cumpra resolver, valorandoa súa utilidade e eficacia.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACB1.2.4. Utiliza estratexias heurísticase procesos de razoamento na resoluciónde problemas, reflexionando sobre oproceso de resolución de problemas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CAA

B1.3. Describir e analizarsituacións de cambio, paraatopar patróns,regularidades e leismatemáticas, en contextosnuméricos, xeométricos,funcionais, estatísticos eprobabilísticos, valorando asúa utilidade para facerpredicións.

MACB1.3.1. Identifica patróns,regularidades e leis matemáticas ensituacións de cambio, en contextosnuméricos, xeométricos, funcionais,estatísticos e probabilísticos.

Todo o curso B Observación CMCCT

MACB1.3.2. Utiliza as leis matemáticasatopadas para realizar simulacións epredicións sobre os resultados esperables,e valora a súa eficacia e a súa idoneidade.

Todo o curso B Observación CMCCT

B1.4. Afondar enproblemas resoltosformulando pequenasvariacións nos datos,outras preguntas, outroscontextos, etc.

MACB1.4.1. Afonda nos problemas logode resolvelos, revisando o proceso deresolución, e os pasos e as ideasimportantes, analizando a coherencia dasolución ou procurando outras formas deresolución.

Todo o curso B Observación CMCCT

MACB1.4.2. Formúlase novos problemas,a partir de un resolto, variando os datos,propondo novas preguntas, resolvendooutros problemas parecidos, formulandocasos particulares ou máis xerais deinterese, e establecendo conexións entreo problema e a realidade.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CAA

Dep. de Matemáticas Páxina 53 de 147 Curso 2019/20

Page 54: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.5. Elaborar e presentarinformes sobre o proceso,resultados e conclusiónsobtidas nos procesos deinvestigación.

MACB1.5.1. Expón e defende o procesoseguido ademais das conclusións obtidas,utilizando as linguaxes alxébrica, gráfica,xeométrica e estatístico-probabilística.

Todo o curso B Traballo CCL

CMCCT

B1.6. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situaciónsproblemáticas darealidade.

MACB1.6.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso C Observación CMCCT

CSC

MACB1.6.2. Establece conexións entre unproblema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacennel, e os coñecementos matemáticosnecesarios.

Todo o curso C Observación CMCCTCSIEE

MACB1.6.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos sinxelos quepermitan a resolución dun problema ouduns problemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACB1.6.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACB1.6.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.7. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MACB1.7.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre el e os seusresultados, valorando outras opinións.

Todo o curso C Observación CMCCT

CAA

CSC

B1.8. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MACB1.8.1. Desenvolve actitudesadecuadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade eaceptación da crítica razoada).

Todo o curso B Observación CMCCTCSIEE

CSC

MACB1.8.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, o esmeroe o interese adecuados ao nivel educativoe á dificultade da situación.

Todo o curso B Observación CMCCT

MACB1.8.3. Distingue entre problemas eexercicios, e adopta a actitude axeitadapara cada caso.

Todo o curso A Observación CMCCT

MACB1.8.4. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular e formularsepreguntas, e procurar respostasadecuadas, tanto no estudo dosconceptos como na resolución deproblemas.

Todo o curso B Observación CMCCT

CAA

CCEC

MACB1.8.5. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso B Observación CSC

CSIEE

B1.9. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MACB1.9.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a súa conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso C Observación CMCCTCSIEE

Dep. de Matemáticas Páxina 54 de 147 Curso 2019/20

Page 55: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.10. Reflexionar sobreas decisións tomadas eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MACB1.10.1. Reflexiona sobre osproblemas resoltos e os procesosdesenvolvidos, valorando a potencia e asinxeleza das ideas clave, e aprende parasituacións futuras similares.

Todo o curso C Observación CMCCT

CAA

B1.11. Empregar asferramentas tecnolóxicasadecuadas, de xeitoautónomo, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MACB1.11.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

MACB1.11.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACB1.11.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACB1.11.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACB1.11.5. Utiliza medios tecnolóxicospara o tratamento de datos e gráficasestatísticas, extraer informacións eelaborar conclusións.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.12. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando eseleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

MACB1.12.1. Elabora documentos dixitaispropios (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.), como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, coa ferramentatecnolóxica axeitada, e compárteos para asúa discusión ou difusión.

Todo o curso C Traballo CCL

CD

MACB1.12.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso C Traballo CCL

MACB1.12.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles de seuproceso educativo e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso B Traballo CD

CAA

MACB1.12.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ficheiros etarefas.

Todo o curso B Traballo CD

CSC

CSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Utilizar aspropiedades dos númerosracionais, as raíces eoutros números radicais

MACB2.1.1. Recoñece distintos tipos denúmeros (naturais, enteiros e racionais),indica o criterio utilizado para a súadistinción e utilízaos para representar e

1ªAvaliac:Númerosracionais

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 55 de 147 Curso 2019/20

Page 56: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

para operar con eles,utilizando a forma decálculo e notaciónadecuada, para resolverproblemas da vida cotiá, epresentar os resultadoscoa precisión requirida.

interpretar adecuadamente informacióncuantitativa.

MACB2.1.2. Distingue, ao achar o decimalequivalente a unha fracción, entredecimais finitos e decimais infinitosperiódicos, e indica neste caso o grupo dedecimais que se repiten ou formanperíodo.

1ªAvaliac:Númerosracionais

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.3. Acha a fracción xeratrizcorrespondente a un decimal exacto ouperiódico.

1ªAvaliac:Númerosracionais

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.4. Expresa números moigrandes e moi pequenos en notacióncientífica, opera con eles, con e sencalculadora, e utilízaos en problemascontextualizados.

1ªAvaliac:Númerosracionais

Potenc, N.C.

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.5. Distingue e emprega técnicasadecuadas para realizar aproximaciónspor defecto e por exceso dun número enproblemas contextualizados, e xustifica osseus procedementos.

1ªAvaliac:Númerosracionais

Potenc, N.C.

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.6. Aplica axeitadamentetécnicas de truncamento e redondeo enproblemas contextualizados, recoñecendoos erros de aproximación en cada casopara determinar o procedemento máisadecuado.

1ªAvaliac:Númerosracionais

Potenc, N.C.

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.7. Expresa o resultado dunproblema utilizando a unidade de medidaadecuada, en forma de número decimal,redondeándoo se é necesario coa marxede erro ou a precisión que se requiran, deacordo coa natureza dos datos.

1ªAvaliac:Númerosracionais

Potenc, N.C.

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.8. Calcula o valor de expresiónsnuméricas de números enteiros, decimaise fraccionarios mediante as operaciónselementais e as potencias de expoñenteenteiro, aplicando correctamente axerarquía das operacións.

1ªAvaliac:Númerosracionais

Potenc, N.C.

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.9. Emprega números racionaispara resolver problemas da vida cotiá eanaliza a coherencia da solución.

1ªAvaliac:Númerosracionais

Potenc, N.C.

B Proba escrita CMCCT

MACB2.1.10. Factoriza expresiónsnuméricas sinxelas que conteñan raíces, eopera con elas simplificando osresultados.

1ªAvaliac:Potenc, N.C.

B Proba escrita CMCCT

B2.2. Obter e manipularexpresións simbólicas quedescriban sucesiónsnuméricas, observandoregularidades en casossinxelos que inclúanpatróns recursivos.

MACB2.2.1. Calcula termos dunhasucesión numérica recorrente usando a leide formación a partir de termosanteriores.

1ªAvaliac:Sucesións

B Proba escrita CMCCT

MACB2.2.2. Obtén unha lei de formaciónou fórmula para o termo xeral dunhasucesión sinxela de números enteiros oufraccionarios.

1ªAvaliac:Sucesións

A Proba escrita CMCCT

MACB2.2.3. Identifica progresiónsaritméticas e xeométricas, expresa o seutermo xeral, calcula a suma dos "n"primeiros termos e emprégaas pararesolver problemas.

1ªAvaliac:Sucesións

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 56 de 147 Curso 2019/20

Page 57: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MACB2.2.4. Valora e identifica a presenzarecorrente das sucesións na natureza eresolve problemas asociados a estas.

1ªAvaliac:Sucesións

B Traballo CMCCT

B2.3. Utilizar a linguaxealxébrica para expresarunha propiedade ourelación dada mediante unenunciado, extraendo ainformación salientable etransformándoa.

MACB2.3.1. Realiza operacións conpolinomios e utilízaos en exemplos davida cotiá.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

MACB2.3.2. Coñece e utiliza asidentidades notables correspondentes aocadrado dun binomio e unha suma pordiferenza, e aplícaas nun contextoaxeitado.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

MACB2.3.3. Factoriza polinomios de grao4 con raíces enteiras mediante o usocombinado da regra de Ruffini,identidades notables e extracción dofactor común.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

B2.4. Resolver problemasda vida cotiá nos que seprecise a formulación e aresolución de ecuacións deprimeiro e segundo grao,ecuacións sinxelas de graomaior que dous e sistemasde dúas ecuacións lineaiscon dúas incógnitas,aplicando técnicas demanipulación alxébricas,gráficas ou recursostecnolóxicos, valorando econtrastando os resultadosobtidos.

MACB2.4.1. Formula alxebricamente unhasituación da vida cotiá medianteecuacións e sistemas de ecuacións,resólveas e interpreta criticamente oresultado obtido.

2ªAvaliac:EcuaciónsSistemas

A Proba escrita

Traballo

CMCCT

Bloque 3: Xeometría:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Recoñecer e describiros elementos e aspropiedades característicasdas figuras planas, oscorpos xeométricoselementais e as súasconfiguraciónsxeométricas.

MACB3.1.1. Coñece as propiedades dospuntos da mediatriz dun segmento e dabisectriz dun ángulo, e utilízaas pararesolver problemas xeométricos sinxelos.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

75% Proba escrita CMCCT

MACB3.1.2. Manexa as relacións entreángulos definidos por rectas que se cortanou por paralelas cortadas por unhasecante, e resolve problemas xeométricossinxelos.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

85% Proba escrita CMCCT

MACB3.1.3. Identifica e describe oselementos e as propiedades das figurasplanas, os poliedros e os corpos derevolución principais.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Xeometríano espazo

75% Proba escrita CMCCT

B3.2. Utilizar o teorema deTales e as fórmulas usuaispara realizar medidasindirectas de elementosinaccesibles e para obteras medidas de lonxitudes,áreas e volumes doscorpos elementais, deexemplos tomados da vidareal, representaciónsartísticas como pintura ou

MACB3.2.1. Calcula o perímetro e a áreade polígonos e de figuras circulares enproblemas contextualizados, aplicandofórmulas e técnicas adecuadas.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Proba escrita CMCCT

MACB3.2.2. Divide un segmento en partesproporcionais a outros dados, e establecerelacións de proporcionalidade entre oselementos homólogos de dous polígonossemellantes.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 57 de 147 Curso 2019/20

Page 58: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

arquitectura, ou daresolución de problemasxeométricos.

MACB3.2.3. Recoñece triángulossemellantes e, en situacións desemellanza, utiliza o teorema de Talespara o cálculo indirecto de lonxitudes encontextos diversos.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Proba escrita CMCCT

MACB3.2.4. Calcula áreas e volumes depoliedros, cilindros, conos e esferas, eaplícaos para resolver problemascontextualizados.

3ªAvaliac:Xeometríano espazo

Proba escrita CMCCT

B3.3. Calcular (ampliaciónou redución) as dimensiónsreais de figuras dadas enmapas ou planos,coñecendo a escala.

MACB3.3.1. Calcula dimensións reais demedidas de lonxitudes e de superficies ensituacións de semellanza: planos, mapas,fotos aéreas, etc.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Xeometríano espazo

Proba escrita CMCCT

B3.4. Recoñecer astransformacións que levandunha figura a outramediante movemento noplano, aplicar esesmovementos e analizardeseños cotiáns, obras dearte e configuraciónspresentes na natureza

MACB3.4.1. Identifica os elementos máiscaracterísticos dos movementos no planopresentes na natureza, en deseñoscotiáns ou en obras de arte.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Proba escrita CMCCTCCEC

MACB3.4.2. Xera creacións propiasmediante a composición de movementos,empregando ferramentas tecnolóxicascando sexa necesario.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Traballo CMCCTCCEC

B3.5. Identificar centros,eixes e planos de simetríade figuras planas, poliedrose corpos de revolución.

MACB3.5.1. Identifica os principaispoliedros e corpos de revolución,utilizando a linguaxe con propiedade parareferirse aos elementos principais.

3ªAvaliac:Xeometríano espazo

Proba escrita CMCCT

MACB3.5.2. Identifica centros, eixes eplanos de simetría en figuras planas, enpoliedros, na natureza, na arte e nasconstrucións humanas.

3ªAvaliac:Xeometríano plano

Xeometríano espazo

CMCCTCCEC

B3.6. Interpretar o sentidodas coordenadasxeográficas e a súaaplicación na localizaciónde puntos.

MACB3.6.1. Sitúa sobre o globo terráqueoo Ecuador, os polos, os meridianos e osparalelos, e é capaz de situar un puntosobre o globo terráqueo coñecendo a súalatitude e a súa lonxitude

3ªAvaliac:Xeometríano espazo

CMCCT

Bloque 4: Funcións:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Coñecer oselementos que interveñenno estudo das funcións e asúa representación gráfica.

MACB4.1.1. Interpreta o comportamentodunha función dada graficamente e asociaenunciados de problemascontextualizados a gráficas.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

MACB4.1.2. Identifica as característicasmáis salientables dunha gráficainterpretándoas dentro do seu contexto.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 58 de 147 Curso 2019/20

Page 59: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MACB4.1.3. Constrúe unha gráfica a partirdun enunciado contextualizado,describindo o fenómeno exposto.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita CMCCT

MACB4.1.4. Asocia razoadamenteexpresións analíticas a funcións dadasgraficamente.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

MACB4.1.5. Formula conxecturas sobre ocomportamento do fenómeno querepresenta unha gráfica e a súa expresiónalxébrica

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

B4.2. Identificar relaciónsda vida cotiá e doutrasmaterias que podenmodelizarse medianteunha función lineal,valorando a utilidade dadescrición deste modelo edos seus parámetros, paradescribir o fenómenoanalizado.

MACB4.2.1. Determina as formas deexpresión da ecuación da recta a partirdunha dada (ecuación punto pendente,xeral, explícita e por dous puntos),identifica puntos de corte e pendente, erepreséntaa graficamente.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

MACB4.2.2. Obtén a expresión analíticada función lineal asociada a un enunciadoe represéntaa.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

B4.3. Recoñecer situaciónsde relación funcional quenecesitan ser descritasmediante funciónscuadráticas, calculando osseus parámetros e as súascaracterísticas.

MACB4.3.1. Calcula os elementoscaracterísticos dunha función polinómicade grao 2 e represéntaa graficamente.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

A Proba escrita CMCCT

MACB4.3.2. Identifica e describesituacións da vida cotiá que poidan sermodelizadas mediante funciónscuadráticas, estúdaas e represéntaasutilizando medios tecnolóxicos cando sexanecesario.

3ªAvaliac:Funcións e

gráficas

B Proba escrita

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B5.1. Elaborarinformacións estatísticaspara describir un conxuntode datos mediante táboase gráficas adecuadas ásituación analizada,xustificando se asconclusións sonrepresentativas para apoboación estudada.

MACB5.1.1. Distingue poboación e amostra, e xustifica as diferenzas enproblemas contextualizados.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.1.2. Valora a representatividadedunha mostra a través do procedementode selección, en casos sinxelos.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Observación CMCCT

MACB5.1.3. Distingue entre variablecualitativa, cuantitativa discreta ecuantitativa continua, e pon exemplos.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.1.4. Elabora táboas defrecuencias, relaciona os tipos defrecuencias e obtén información da táboaelaborada.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.1.5. Constrúe, coa axuda deferramentas tecnolóxicas, en casonecesario, gráficos estatísticos adecuadosa distintas situacións relacionadas convariables asociadas a problemas sociais,económicos e da vida cotiá.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Traballo CSC

B5.2. Calcular e interpretaros parámetros de posicióne de dispersión dunhavariable estatística para

MACB5.2.1. Calcula e interpreta asmedidas de posición (media, moda,mediana e cuartís) dunha variableestatística para proporcionar un resumo

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 59 de 147 Curso 2019/20

Page 60: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

resumir os datos ecomparar distribuciónsestatísticas.

dos datos.

MACB5.2.2. Calcula e interpreta osparámetros de dispersión (rango,percorrido intercuartílico e desviacióntípica) dunha variable estatística,utilizando a calculadora e a folla decálculo, para comparar arepresentatividade da media e describir osdatos.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Traballo CMCCT

B5.3. Analizar e interpretara información estatísticaque aparece nos medios decomunicación, valorando asúa representatividade e asúa fiabilidade.

MACB5.3.1. Utiliza un vocabularioaxeitado para describir, analizar einterpretar información estatística dosmedios de comunicación e outros ámbitosda vida cotiá.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CCL

MACB5.3.2. Emprega a calculadora emedios tecnolóxicos para organizar osdatos, xerar gráficos estatísticos ecalcular parámetros de tendencia centrale dispersión.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Proba escrita CD

MACB5.3.3. Emprega medios tecnolóxicospara comunicar información resumida erelevante sobre unha variable estatísticaanalizada

3ªAvaliac:Estat. Descr.

C Traballo CD

5.4. Estimar a posibilidadede que aconteza un sucesoasociado a un experimentoaleatorio sinxelo,calculando a súaprobabilidade a partir dasúa frecuencia relativa, aregra de Laplace ou osdiagramas de árbore, eidentificando os elementosasociados ao experimento.

MACB5.4.1. Identifica os experimentosaleatorios e distíngueos dosdeterministas.

3ªAvaliac:Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.4.2. Utiliza o vocabulario axeitadopara describir e cuantificar situaciónsrelacionadas co azar.

3ªAvaliac:Probabilid.

A Observación CMCCT CCL

MACB5.4.3. Asigna probabilidades asucesos en experimentos aleatoriossinxelos cuxos resultados sonequiprobables, mediante a regra deLaplace, enumerando os sucesoselementais, táboas ou árbores, ou outrasestratexias persoais.

3ªAvaliac:Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.4.4. Toma a decisión correctatendo en conta as probabilidades dasdistintas opcións en situacións deincerteza.

3ªAvaliac:Probabilid

A Proba escrita CSIEE

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas de 3º de ESO estádetallados na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos deavaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación en cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS ou TRABALLOS, que determinarán acualificación nos contidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% nacualificación global da avaliación.

◦ Os contidos de cada unha das avaliacións dividiranse en diferentes partes,cada unha destas partes avaliarase por medio dun exame ou dun traballo

Dep. de Matemáticas Páxina 60 de 147 Curso 2019/20

Page 61: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

proposto polo profesor.

◦ A cualificación nos contidos da avaliación obterase coa media das notasobtidas en cada unha das partes (xa sexan exames ou traballos)

• Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación na cualificaciónglobal do 10%. Terase en conta:

◦ Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios no encerado, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividade desenvolvida naclase.

◦ Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno, revisióndo caderno….

◦ Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada, esforzo,interese por aprender, participación,....

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostas implicaráunha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumno nonentrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dos itemsrecollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte de traballo doalumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

No caso de ter algunha avaliación cunha cualificación inferior a 5 despois darecuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe desas avaliacións; asignándoselle a nota obtida nesaproba a cada unha das avaliacións examinadas.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que as cualificacións de todas as

Dep. de Matemáticas Páxina 61 de 147 Curso 2019/20

Page 62: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

avaliacións non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como amedia aritmética da cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliaciónserá negativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 62 de 147 Curso 2019/20

Page 63: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZAS APLICADAS -4º ESO

Obxectivos

▪ Planificar e expresar verbalmente o proceso de resolución deproblemas.

▪ Reflexionar sobre os resultados obtidos nas diferentes actividades.

▪ Formular proxectos e investigacións matemáticas escolares.

▪ Desenvolver procesos de matematización en contextos de realidadecotiá.

▪ Desenvolver e cultivar as actitudes persoais inherentes ao quefacermatemático.

▪ Confiar nas propias capacidades para resolver tarefas matemáticas.

▪ Utilizar medios tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe.

▪ Investigar regularidades, relacións e propiedades que aparecen enconxuntos de números e expresalos en linguaxe alxébrica.

▪ Coñecer as identidades notables e operar con polinomios.

▪ Resolver ecuacións e sistemas de dúas ecuacións lineais con dúasincógnitas.

▪ Coñecer os teoremas de Tales e Pitágoras e as propiedades das figurassemellantes.

▪ Resolver problemas xeométricos no mundo físico.

▪ Interpretar fenómenos descritos mediante táboas, enunciados, gráficasou expresións analíticas.

▪ Analizar criticamente gráficas e táboas estatísticas.

▪ Construír e interpretar diagramas de dispersión.

▪ Calcular probabilidades mediante a Regra de Laplace.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes trazos.

▪ 1ª Avaliación: Números reais. Proporcionalidade. Polinomios. Ecuacións

▪ 2ª Avaliación: Sistemas de ecuacións. Semellanza. Áreas e volumes

▪ 3º Avaliación: Funcións. Estatística Descritiva. Probabilidade

Dep. de Matemáticas Páxina 63 de 147 Curso 2019/20

Page 64: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegundo a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de xeitorazoado, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MAPB1.1.1. Expresa verbalmente, dexeito razoado, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso A Observ. CCL CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MAPB1.2.1. Analiza e comprende oenunciado dos problemas (datos,relacións entre os datos, e contexto doproblema).

Todo o curso A Observ. CMCCT

MAPB1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MAPB1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas que cumpra resolver, valorandoa súa utilidade e eficacia.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MAPB1.2.4. Utiliza estratexias heurísticase procesos de razoamento na resoluciónde problemas, reflexionando sobre oproceso de resolución de problemas.

Todo o curso B Traballo CMCCT CAA

B1.3. Describir e analizarsituacións de cambio, paraatopar patróns,regularidades e leismatemáticas, en contextosnuméricos, xeométricos,funcionais, estatísticos eprobabilísticos, valorando asúa utilidade para facerpredicións.

MAPB1.3.1. Identifica patróns,regularidades e leis matemáticas ensituacións de cambio, en contextosnuméricos, xeométricos, funcionais,estatísticos e probabilísticos.

Todo o curso A Observ. CMCCTCCEC

MAPB1.3.2. Utiliza as leis matemáticasatopadas para realizar simulacións epredicións sobre os resultados esperables,e valora a súa eficacia e a súa idoneidade.

Todo o curso B Observ. CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 64 de 147 Curso 2019/20

Page 65: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.4. Afondar enproblemas resoltosformulando pequenasvariacións nos datos,outras preguntas, outroscontextos, etc.

MAPB1.4.1. Afonda nos problemas logo deresolvelos, revisando o proceso deresolución, e os pasos e as ideasimportantes, analizando a coherencia dasolución ou procurando outras formas deresolución.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MAPB1.4.2. Formúlanse novos problemas,a partir de un resolto, variando os datos,propondo novas preguntas, resolvendooutros problemas parecidos, formulandocasos particulares ou máis xerais deinterese, e establecendo conexións entreo problema e a realidade.

Todo o curso B Observ. CMCCT CAA

B1.5. Elaborar e presentarinformes sobre o proceso,resultados e conclusiónsobtidas nos procesos deinvestigación.

MAPB1.5.1. Expón e defende o procesoseguido ademais das conclusións obtidas,utilizando as linguaxes alxébrica, gráfica,xeométrica e estatístico-probabilística.

Todo o curso C Traballo CCL CMCCT

B1.6. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situaciónsproblemáticas darealidade.

MAPB1.6.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Observ. CMCCT CSC

MAPB1.6.2. Establece conexións entre unproblema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacennel, e os coñecementos matemáticosnecesarios.

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIE

MAPB1.6.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos sinxelos quepermitan a resolución dun problema ouduns problemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MAPB1.6.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MAPB1.6.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.7. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MAPB1.7.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre el e os seusresultados, valorando outras opinións.

Todo o curso B Observ. CMCCT CAA

CSC

B1.8. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MAPB1.8.1. Desenvolve actitudesadecuadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade eaceptación da crítica razoada).

Todo o curso A Observ. CMCCTCSIEE CSC

MAPB1.8.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, o esmeroe o interese adecuados ao nivel educativoe á dificultade da situación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MAPB1.8.3. Distingue entre problemas eexercicios, e adopta a actitude axeitadapara cada caso.

Todo o curso A Observ. CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 65 de 147 Curso 2019/20

Page 66: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MAPB1.8.4. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular e formularsepreguntas, e procurar respostasadecuadas, tanto no estudo dosconceptos como na resolución deproblemas.

Todo o curso B Observ. CMCCT CAACCEC

MAPB1.8.5. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso A Observ. CMCCTCSIEE CSC

B1.9. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MAPB1.9.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a súa conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso C Observ. CMCCTCSIEE

B1.10. Reflexionar sobreas decisións tomadas eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MAPB1.10.1. Reflexiona sobre osproblemas resoltos e os procesosdesenvolvidos, valorando a potencia e asinxeleza das ideas clave, e aprende parasituacións futuras similares.

Todo o curso C Observ. CMCCT CAA

B1.11. Empregar asferramentas tecnolóxicasadecuadas, de xeitoautónomo, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MAPB1.11.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso B Traballo CMCCT CD

MAPB1.11.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MAPB1.11.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MAPB1.11.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MAPB1.11.5. Utiliza medios tecnolóxicospara o tratamento de datos e gráficasestatísticas, extraer informacións eelaborar conclusións.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.12. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando eseleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

MAPB1.12.1. Elabora documentos dixitaispropios (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.), como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, coa ferramentatecnolóxica axeitada, e compárteos para asúa discusión ou difusión.

Todo o curso B Traballo CD

CCL

MAPB1.12.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso B Traballo CCL

MAPB1.12.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles de seuproceso educativo e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso C Traballo CD

CAA

Dep. de Matemáticas Páxina 66 de 147 Curso 2019/20

Page 67: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MAPB1.12.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ficheiros etarefas.

Todo o curso B Traballo CD

CSC CSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Coñecer e utilizaros tipos de números eoperacións, xunto coassúas propiedades eaproximacións, pararesolver problemasrelacionados coa vidadiaria e outras materiasdo ámbito educativo,recollendo,transformando eintercambiandoinformación.

▪ MAPB2.1.1. Recoñece os tipos denúmeros (naturais, enteiros, racionaise irracionais), indica o criterio seguidopara a súa identificación, e utilízaospara representar e interpretaraxeitadamente a informacióncuantitativa.

1ªAvaliación A Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.1.2. Realiza os cálculos coneficacia, mediante cálculo mental,algoritmos de lapis e papel, calculadoraou ferramentas informáticas, e utiliza anotación máis axeitada para asoperacións de suma, resta, produto,división e potenciación.

1ªAvaliación A Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.1.3. Realiza estimacións e xulgase os resultados obtidos son razoables.

1ªAvaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.1.4. Utiliza a notación científicapara representar e operar (produtos edivisións) con números moi grandes oumoi pequenos.

1ªAvaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.1.5. Compara, ordena, clasificae representa os tipos de númerosreais, intervalos e semirrectas, sobre arecta numérica.

1ªAvaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.1.6. Aplica porcentaxes áresolución de problemas cotiáns efinancieros, e valora o emprego demedios tecnolóxicos cando acomplexidade dos datos o requira.

1ªAvaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.1.7. Resolve problemas da vidacotiá nos que interveñen magnitudesdirecta e inversamente proporcionais.

1ªAvaliación A Proba escrita CMCCT

B2.2. Utilizar condestreza a linguaxealxébrica, as súasoperacións e as súaspropiedades.

▪ MAPB2.2.1. Exprésase con eficacia,facendo uso da linguaxe alxébrica.

1ªAvaliación A Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.2.2. Realiza operacións desuma, resta, produto e división depolinomios, e utiliza identidadesnotables.

1ªAvaliación A Proba escrita CMCCT

▪ MAPB2.2.3. Obtén as raíces dunpolinomio e factorízao, mediante aaplicación da regra de Ruffini.

1ªAvaliación C Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 67 de 147 Curso 2019/20

Page 68: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B2.3. Representar eanalizar situacións eestruturas matemáticas,utilizando ecuacións dedistintos tipos pararesolver problemas.

▪ MAPB2.3.1. Formula alxebricamenteunha situación da vida real medianteecuacións de primeiro e segundo graoe sistemas de dúas ecuacións lineaiscon dúas incógnitas, resólveas einterpreta o resultado obtido.

1ªAvaliación

2ª Avaliación

B Proba escrita CMCCT

Bloque 3: Xeometría:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

▪ B3.1. Calcular magnitudesefectuando medidas directas eindirectas a partir de situaciónsreais, empregando osinstrumentos, as técnicas ouas fórmulas máis adecuados, eaplicando a unidade demedida máis acorde coasituación descrita.

▪ MAPB3.1.1. Utiliza instrumentos, fórmulas etécnicas apropiados para medir ángulos,lonxitudes, áreas e volumes de corpos e defiguras xeométricas, interpretando as escalas demedidas.

2ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB3.1.2. Emprega as propiedades das figurase dos corpos (simetrías, descomposición enfiguras máis coñecidas, etc.) e aplica o teoremade Tales, para estimar ou calcular medidasindirectas.

2ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB3.1.3. Utiliza as fórmulas para calcularperímetros, áreas e volumes de triángulos,rectángulos, círculos, prismas, pirámides,cilindros, conos e esferas, e aplícaas pararesolver problemas xeométricos, asignando asunidades correctas.

2ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB3.1.4. Calcula medidas indirectas delonxitude, área e volume mediante a aplicacióndo teorema de Pitágoras e a semellanza detriángulos.

2ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ B3.1. Calcular magnitudesefectuando medidas directas eindirectas a partir de situaciónsreais, empregando osinstrumentos, as técnicas ouas fórmulas máis adecuados, eaplicando a unidade demedida máis acorde coasituación descrita.

▪ MAPB3.2.1. Representa e estuda os corposxeométricos máis relevantes (triángulos,rectángulos, círculos, prismas, pirámides,cilindros, conos e esferas) cunha aplicacióninformática de xeometría dinámica, e comprobaas súas propiedades xeométricas.

2ª Avaliación C Proba escrita CMCCT

Bloque 4: Funcións:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

▪ B4.1. Identificar relaciónscuantitativas nunha situación,determinar o tipo de función

▪ MAPB4.1.1. Identifica e explica relacións entremagnitudes que se poden describir medianteunha relación funcional, asociando as gráficas

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 68 de 147 Curso 2019/20

Page 69: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

que pode representalas, eaproximar e interpretar a taxade variación media a partirdunha gráfica, de datosnuméricos ou mediante oestudo dos coeficientes daexpresión alxébrica.

coas súas correspondentes expresiónsalxébricas.

▪ MAPB4.1.2. Explica e representa graficamente omodelo de relación entre dúas magnitudes paraos casos de relación lineal, cuadrática,proporcional inversa e exponencial.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.1.3. Identifica, estima ou calculaelementos característicos destas funcións(cortes cos eixes, intervalos de crecemento edecrecemento, máximos e mínimos,continuidade, simetrías e periodicidade).

3ª Avaliación C Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.1.4. Expresa razoadamente conclusiónssobre un fenómeno, a partir da análise dagráfica que o describe ou dunha táboa devalores.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.1.5. Analiza o crecemento ou odecrecemento dunha función mediante a taxa devariación media, calculada a partir da expresiónalxébrica, unha táboa de valores ou da propiagráfica.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.1.6. Interpreta situacións reais queresponden a funcións sinxelas: lineais,cuadráticas, de proporcionalidade inversa eexponenciais.

3ª Avaliación C Proba escrita CMCCT

▪ B4.2. Analizar informaciónproporcionada a partir detáboas e gráficas querepresenten relaciónsfuncionais asociadas asituacións reais, obtendoinformación sobre o seucomportamento, a súaevolución e os posiblesresultados finais.

▪ MAPB4.2.1. Interpreta criticamente datos detáboas e gráficos sobre diversas situaciónsreais.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.2.2. Representa datos mediante táboase gráficos, utilizando eixes e unidadesaxeitadas.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.2.3. Describe as características máisimportantes que se extraen dunha gráfica esinala os valores puntuais ou intervalos davariable que as determinan, utilizando tanto lapise papel como medios informáticos.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.2.4. Relaciona táboas de valores e assúas gráficas correspondentes en casossinxelos, e xustifica a decisión.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB4.2.5. Utiliza con destreza elementostecnolóxicos específicos para debuxar gráficas.

3ª Avaliación C Proba escrita CMCCT

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

▪ B5.1. Utilizar o vocabularioaxeitado para a descrición de

▪ MAPB5.1.1. Utiliza un vocabulario adecuado paradescribir situacións relacionadas co azar e a

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 69 de 147 Curso 2019/20

Page 70: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

situacións relacionadas coazar e a estatística, analizandoe interpretando informaciónsque aparecen nos medios decomunicación e fontespúblicas oficiais (IGE, INE,etc.).

estatística.

▪ MAPB5.1.2. Formula e comproba conxecturassobre os resultados de experimentos aleatorios esimulacións.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB5.1.3. Emprega o vocabulario axeitadopara interpretar e comentar táboas de datos,gráficos estatísticos e parámetros estatísticos.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB5.1.4. Interpreta un estudo estatístico apartir de situacións concretas próximas.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ B5.2. Elaborar e interpretartáboas e gráficos estatísticos,así como os parámetrosestatísticos máis usuais, endistribucións unidimensionais,utilizando os medios máisaxeitados (lapis e papel,calculadora, folla de cálculo),valorando cualitativamente arepresentatividade dasmostras utilizadas.

▪ MAPB5.2.1. Discrimina se os datos recollidosnun estudo estatístico corresponden a unhavariable discreta ou continua.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB5.2.2. Elabora táboas de frecuencias apartir dos datos dun estudo estatístico, convariables discretas e continuas.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB5.2.3. Calcula os parámetros estatísticos(media aritmética, percorrido, desviación típica,cuartís, etc.), en variables discretas e continuas,coa axuda da calculadora ou dunha folla decálculo.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB5.2.4. Representa graficamente datosestatísticos recollidos en táboas de frecuencias,mediante diagramas de barras e histogramas.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ B5.3. Calcular probabilidadessimples e compostas pararesolver problemas da vidacotiá, utilizando a regra deLaplace en combinación contécnicas de reconto como osdiagramas de árbore e astáboas de continxencia.

▪ MAPB5.3.1. Calcula a probabilidade de sucesoscoa regra de Laplace e utiliza, especialmente,diagramas de árbore ou táboas de continxenciapara o reconto de casos.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

▪ MAPB5.3.2. Calcula a probabilidade de sucesoscompostos sinxelos nos que interveñan dúasexperiencias aleatorias simultáneas ouconsecutivas.

3ª Avaliación B Proba escrita CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para Matemáticas Aplicadas Orientadas ásEnsinanzas aplicadas están detallados na táboa de concrecións, así como osprocedementos e instrumentos de avaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación en cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS, que determinarán a cualificación noscontidos da avaliación e terá unha ponderación do 80% na cualificación global

Dep. de Matemáticas Páxina 70 de 147 Curso 2019/20

Page 71: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

da avaliación.

◦ En cada avaliación realizaranse tres ou catro exames parciais. En cadaexame parcial avaliaranse determinados estándares de aprendizaxe, e nonserá preciso acadar unha puntuación mínima en ningunha parte.

◦ A cualificación nos contidos da avaliación obterase coa media aritméticadas notas dos exames.

• Recollida de TRABALLOS DO ALUMNO, tanto da casa como da clase, cunhaponderación na cualificación global do 20%. Cada vez que se recollantraballos serán puntuados de 0 a 10, e a nota neste apartado será a mediadas puntuacións de todos os traballos recollidos no trimestre.

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostasconlevará unha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumnonon entrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dositems recollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte detraballo do alumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación posterior á sesión da avaliación. Para recuperar unha evaluación, serápreciso obter unha cualificación superior ou igual a 5.

En Xuño, o alumnado terá dereito a un examen final de recuperación de todoo curso.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 71 de 147 Curso 2019/20

Page 72: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS ORIENTADAS ÁS ENSINANZASACADÉMICAS - 4ºESO

Obxectivos

▪ Planificar procesos de resolución de problemas.

▪ Reflexionar sobre os resultados obtidos en diferentes actividades.

▪ Formular proxectos e investigacións matemáticas escolares.

▪ Practicar procesos de matematización e modelización.

▪ Confiar nas propias capacidades para superar as dificultades propias damateria.

▪ Utilizar medios tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe.

▪ Traballar con números reais e representalos na recta real.

▪ Operar con potencias de expoñente enteiro ou fraccionario e radicaissinxelos.

▪ Coñecer e entender a xerarquía das operacións.

▪ Entender a definición e as propiedades dos logaritmos.

▪ Construir e interpretar expresión alxébricas.

▪ Realizar operacións con polinomios e identidades notables efactorizalos.

▪ Resolver problemas cotiáns mediante ecuacións e sistemas.

▪ Utilizar as distintas unidades angulares.

▪ Utilizar conceptos y relacións da trigonometría básica

▪ Aplicar os coñecementos xeométricos na resolución de problemasmétricos do mundo físico.

▪ Coñecer e utilizar os coñecementos básicos da xeometría analíticaplana.

▪ Estudar as funcións elementais.

▪ Construir e interpretar gráficas.

▪ Resolver situacións utilizando as técnicas básicas da combinatoria e ocálculo de probabilidades.

▪ Calcular probabilidades simples ou compostas.

▪ Resolver problemas sinxelos asociados á probabilidade condicionada.

▪ Identificas as fases dun estudo estatístico.

▪ Elaborar e interpretas táboas e gráficos estatísticos.

Dep. de Matemáticas Páxina 72 de 147 Curso 2019/20

Page 73: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes rasgos.

▪ 1ª Avaliación: Números reais. Potencias e radicais. Porcentaxes. Xurosimple e composto. Logaritmos. Polinomios. Ecuacións de grao superiora dous.Fraccións alxébricas. Inecuacións.

▪ 2ª Avaliación: Trigonometría. Semellanza. Funcións elementais

▪ 3º Avaliación: Vectores. Xeometría Analítica. Combinatoria.Probabilidade. Estatística descritiva.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegún a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de xeitorazoado, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MACB1.1.1. Expresa verbalmente, dexeito razoado, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso A Observ. CCL CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MACB1.2.1. Analiza e comprende oenunciado dos problemas (datos,relacións entre os datos, e contexto doproblema).

Todo o curso A Observ. CMCCT

MACB1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MACB1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas que cumpra resolver, valorandoa súa utilidade e eficacia.

Todo o curso A Traballo CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 73 de 147 Curso 2019/20

Page 74: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MACB1.2.4. Utiliza estratexias heurísticase procesos de razoamento na resoluciónde problemas, reflexionando sobre oproceso de resolución de problemas.

Todo o curso B Traballo CMCCT CAA

B1.3. Describir e analizarsituacións de cambio, paraatopar patróns,regularidades e leismatemáticas, en contextosnuméricos, xeométricos,funcionais, estatísticos eprobabilísticos, valorando asúa utilidade para facerpredicións.

MACB1.3.1. Identifica patróns,regularidades e leis matemáticas ensituacións de cambio, en contextosnuméricos, xeométricos, funcionais,estatísticos e probabilísticos.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACB1.3.2. Utiliza as leis matemáticasatopadas para realizar simulacións epredicións sobre os resultados esperables,e valora a súa eficacia e a súa idoneidade.

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.4. Afondar enproblemas resoltosformulando pequenasvariacións nos datos,outras preguntas, outroscontextos, etc.

MACB1.4.1. Afonda nos problemas logode resolvelos, revisando o proceso deresolución, e os pasos e as ideasimportantes, analizando a coherencia dasolución ou procurando outras formas deresolución.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACB1.4.2. Formúlase novos problemas,a partir de un resolto, variando os datos,propondo novas preguntas, resolvendooutros problemas parecidos, formulandocasos particulares ou máis xerais deinterese, e establecendo conexións entreo problema e a realidade.

Todo o curso C Observ. CMCCT CAA

B1.5. Elaborar e presentarinformes sobre o proceso,resultados e conclusiónsobtidas nos procesos deinvestigación.

MACB1.5.1. Expón e defende o procesoseguido ademais das conclusións obtidas,utilizando as linguaxes alxébrica, gráfica,xeométrica e estatístico-probabilística.

Todo o curso B Traballo CCL CMCCT

B1.6. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situaciónsproblemáticas darealidade.

MACB1.6.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Observ. CMCCT CSC

MACB1.6.2. Establece conexións entre unproblema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacennel, e os coñecementos matemáticosnecesarios.

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIEE

MACB1.6.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos sinxelos quepermitan a resolución dun problema ouduns problemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACB1.6.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MACB1.6.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.7. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MACB1.7.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre el e os seusresultados, valorando outras opinións.

Todo o curso A Observ. CMCCT CAA

CSC

Dep. de Matemáticas Páxina 74 de 147 Curso 2019/20

Page 75: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.8. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MACB1.8.1. Desenvolve actitudesadecuadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade eaceptación da crítica razoada).

Todo o curso A Observ. CMCCTCSIEE CSC

MACB1.8.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, o esmeroe o interese adecuados ao nivel educativoe á dificultade da situación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACB1.8.3. Distingue entre problemas eexercicios, e adopta a actitude axeitadapara cada caso.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MACB1.8.4. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular e formularsepreguntas, e procurar respostasadecuadas, tanto no estudo dosconceptos como na resolución deproblemas.

Todo o curso B Observ. CMCCT CAACCEC

MACB1.8.5. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso B Observ. CSC CSIEE

B1.9. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MACB1.9.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a súa conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso B Observ. CMCCTCSIEE

B1.10. Reflexionar sobreas decisións tomadas eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MACB1.10.1. Reflexiona sobre osproblemas resoltos e os procesosdesenvolvidos, valorando a potencia e asinxeleza das ideas clave, e aprende parasituacións futuras similares.

Todo o curso B Observ. CMCCT CAA

B1.11. Empregar asferramentas tecnolóxicasadecuadas, de xeitoautónomo, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MACB1.11.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso B Traballo CMCCT CD

MACB1.11.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACB1.11.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACB1.11.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACB1.11.5. Utiliza medios tecnolóxicospara o tratamento de datos e gráficasestatísticas, extraer informacións eelaborar conclusións.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.12. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando e

MACB1.12.1. Elabora documentos dixitaispropios (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.), como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, coa ferramentatecnolóxica axeitada, e compárteos para a

Todo o curso C Traballo CCL CD

Dep. de Matemáticas Páxina 75 de 147 Curso 2019/20

Page 76: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

seleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

súa discusión ou difusión.

MACB1.12.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso C Traballo CCL

MACB1.12.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles de seuproceso educativo e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso C Traballo CD CAA

MACB1.12.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ficheiros etarefas.

Todo o curso C Traballo CD CSCCSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Coñecer os tipos denúmeros e interpretar osignificado dalgunhas dassúas propiedades máiscaracterísticas(divisibilidade, paridade,infinitude, proximidade,etc.).

MACB2.1.1. Recoñece os tipos denúmeros reais (naturais, enteiros,racionais e irracionais), indicando ocriterio seguido, e utilízaos pararepresentar e interpretar axeitadamenteinformación cuantitativa.

1ªAvaliac:Números

reais

A Proba escrita CMCCT

MACB2.1.2. Aplica propiedadescaracterísticas dos números ao utilizalosen contextos de resolución de problemas.

1ªAvaliac:Números

reais

A Proba escrita CMCCT

B2.2. Utilizar os tipos denúmeros e operacións,xunto coas súaspropiedades, para recoller,transformar e intercambiarinformación, e resolverproblemas relacionadoscoa vida diaria e conoutras materias do ámbitoeducativo.

MACB2.2.1. Opera con eficaciaempregando cálculo mental, algoritmosde lapis e papel, calculadora ouprogramas informáticos, e utilizando anotación máis axeitada.

1ªAvaliac:Números

reais

B Proba escrita

Observación

CMCCT

MACB2.2.2. Realiza estimaciónscorrectamente e xulga se os resultadosobtidos son razoables.

1ªAvaliac:Números

reais

A Observación CMCCT

MACB2.2.3. Establece as relacións entreradicais e potencias, opera aplicando aspropiedades necesarias e resolveproblemas contextualizados.

1ªAvaliac:Números

reais

A Proba escrita CMCCT

MACB2.2.4. Aplica porcentaxes áresolución de problemas cotiáns efinanceiros, e valora o emprego de mediostecnolóxicos cando a complexidade dosdatos o requira.

1ªAvaliac:Números

reais

A Traballo CMCCT

MACB2.2.5. Calcula logaritmos sinxelos apartir da súa definición ou mediante aaplicación das súas propiedades, e resolveproblemas sinxelos.

1ªAvaliac:Números

reais

B Proba escrita CMCCT

MACB2.2.6. Compara, ordena, clasifica erepresenta distintos tipos de númerossobre a recta numérica utilizando diversasescalas.

1ªAvaliac:Números

reais

A Proba escrita CMCCT

MACB2.2.7. Resolve problemas querequiran propiedades e conceptos

1ªAvaliac:Números

B Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 76 de 147 Curso 2019/20

Page 77: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

específicos dos números. reais

B2.3. Construír einterpretar expresiónsalxébricas, utilizando condestreza a linguaxealxébrica, as súasoperacións e as súaspropiedades.

MACB2.3.1. Exprésase con eficaciafacendo uso da linguaxe alxébrica.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

MACB2.3.2. Obtén as raíces dunpolinomio e factorízao utilizando a regrade Ruffini, ou outro método máisaxeitado.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

MACB2.3.3. Realiza operacións conpolinomios, igualdades notables efraccións alxébricas sinxelas.

1ªAvaliac:Polinomios

A Proba escrita CMCCT

MACB2.3.4. Fai uso da descomposiciónfactorial para a resolución de ecuacións degrao superior a dous.

1ªAvaliac:Ecuacións

A Proba escrita CMCCT

B2.4. Representar eanalizar situacións erelacións matemáticasutilizando inecuacións,ecuacións e sistemas pararesolver problemasmatemáticos e decontextos reais.

MACB2.4.1. Formula alxebricamente asrestricións indicadas nunha situación davida real, estúdao e resolve, medianteinecuacións, ecuacións ou sistemas, einterpreta os resultados obtidos.

1ªAvaliac:EcuaciónsSistemas

Inecuacións

B Proba escrita

Traballo

CMCCT

Bloque 3: Xeometría:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Utilizar as unidadesangulares dos sistemasmétrico sesaxesimal einternacional, así como asrelacións e as razóns datrigonometría elemental,para resolver problemastrigonométricos encontextos reais.

MACB3.1.1. Utiliza conceptos e relaciónsda trigonometría básica para resolverproblemas empregando mediostecnolóxicos, de ser preciso, para realizaros cálculos.

2ªAvaliac:Trigonom.

B Proba escrita

Traballo

CMCCT

B3.2. Calcular magnitudesefectuando medidasdirectas e indirectas apartir de situacións reais,empregando osinstrumentos, as técnicasou as fórmulas máisadecuadas, e aplicando asunidades de medida.

MACB3.2.1. Utiliza as ferramentastecnolóxicas, as estratexias e as fórmulasapropiadas para calcular ángulos,lonxitudes, áreas e volumes de corpos efiguras xeométricas.

2ªAvaliac:Trigonom.

B Traballo CMCCT

CD

MACB3.2.2. Resolve triángulos utilizandoas razóns trigonométricas e as súasrelacións.

2ªAvaliac:Trigonom.

A Proba escrita CMCCT

MACB3.2.3. Utiliza as fórmulas paracalcular áreas e volumes de triángulos,cuadriláteros, círculos, paralelepípedos,pirámides, cilindros, conos e esferas, eaplícaas para resolver problemasxeométricos, asignando as unidadesapropiadas.

2ªAvaliac:Xeometría

A Proba escrita CMCCT

B3.3. Coñecer e utilizar osconceptos e osprocedementos básicos daxeometría analítica planapara representar, describire analizar formas econfiguracións xeométricassinxelas.

MACB3.3.1. Establece correspondenciasanalíticas entre as coordenadas de puntose vectores.

3ªAvaliac:

Xeom. An.

A Proba escrita CMCCT

MACB3.3.2. Calcula a distancia entre douspuntos e o módulo dun vector.

3ªAvaliac:

Xeom. An.

A Proba escrita CMCCT

MACB3.3.3. Coñece o significado dependente dunha recta e diferentes formasde calculala.

3ªAvaliac:

Xeom. An.

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 77 de 147 Curso 2019/20

Page 78: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MACB3.3.4. Calcula a ecuación dunharecta de varias formas, en función dosdatos coñecidos

3ªAvaliac:

Xeom. An.

A Proba escrita CMCCT

MACB3.3.5. Recoñece distintas expresiónsda ecuación dunha recta e utilízaas noestudo analítico das condicións deincidencia, paralelismo eperpendicularidade.

3ªAvaliac:

Xeom. An.

A Proba escrita CMCCT

MACB3.3.6. Utiliza recursos tecnolóxicosinteractivos para crear figurasxeométricas e observar as súaspropiedades e as súas características.

3ªAvaliac:

Xeom. An.

B Traballo CMCCT

CD

Bloque 4: Funcións:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Identificar relaciónscuantitativas nunhasituación, determinar otipo de función que poderepresentalas, e aproximare interpretar a taxa devariación media a partirdunha gráfica ou de datosnuméricos, ou mediante oestudo dos coeficientes daexpresión alxébrica.

MACB4.1.1. Identifica e explica relaciónsentre magnitudes que poden ser descritasmediante unha relación funcional, easocia as gráficas coas súascorrespondentes expresións alxébricas.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

A Proba escrita CMCCT

MACB4.1.2. Explica e representagraficamente o modelo de relación entredúas magnitudes para os casos derelación lineal, cuadrática,proporcionalidade inversa, exponencial elogarítmica, empregando mediostecnolóxicos, de ser preciso.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

A Proba escrita

Traballo

CMCCT

MACB4.1.3. Identifica, estima ou calculaparámetros característicos de funciónselementais.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

B Proba escrita CMCCT

MACB4.1.4. Expresa razoadamenteconclusións sobre un fenómeno a partirdo comportamento dunha gráfica ou dosvalores dunha táboa.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

A Proba escrita CMCCT

MACB4.1.5. Analiza o crecemento oudecrecemento dunha función mediante ataxa de variación media calculada a partirda expresión alxébrica, unha táboa devalores ou da propia gráfica.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

A Proba escrita CMCCT

MACB4.1.6. Interpreta situacións reaisque responden a funcións sinxelas:lineais, cuadráticas, de proporcionalidadeinversa, definidas a anacos e exponenciaise logarítmicas.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

Proba escrita CMCCT

B4.2. Analizar informaciónproporcionada a partir detáboas e gráficas querepresenten relaciónsfuncionais asociadas asituacións reais obtendoinformación sobre o seucomportamento, aevolución e os posiblesresultados finais.

MACB4.2.1. Interpreta criticamente datosde táboas e gráficos sobre diversassituacións reais.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

A Proba escrita CMCCT

MACB4.2.2. Representa datos mediantetáboas e gráficos utilizando eixes eunidades axeitadas.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

A Proba escrita CMCCT

MACB4.2.3. Describe as característicasmáis importantes que se extraen dunhagráfica sinalando os valores puntuais ouintervalos da variable que as determinanutilizando tanto lapis e papel comomedios tecnolóxicos.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 78 de 147 Curso 2019/20

Page 79: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MACB4.2.4. Relaciona distintas táboas devalores, e as súas gráficascorrespondentes.

2ªAvaliac:Funcións

elementais

CMCCT

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B5.1. Resolver situacións eproblemas da vida cotiáaplicando os conceptos docálculo de probabilidades etécnicas de recontoaxeitadas.

MACB5.1.1. Aplica en problemascontextualizados os conceptos devariación, permutación e combinación.

3ªAvaliac:Combinat.

B Proba escrita CMCCT

MACB5.1.2. Identifica e describesituacións e fenómenos de carácteraleatorio, utilizando a terminoloxíaaxeitada para describir sucesos.

3ªAvaliac:Probabilid.

B Observación CMCCT

MACB5.1.3. Aplica técnicas de cálculo deprobabilidades na resolución de situaciónse problemas da vida cotiá.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.1.4. Formula e comprobaconxecturas sobre os resultados deexperimentos aleatorios e simulacións.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Traballo CMCCT

MACB5.1.6. Interpreta un estudoestatístico a partir de situacións concretaspróximas.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Traballo CCEC

B.5.2. Calcularprobabilidades simples oucompostas aplicando aregra de Laplace, osdiagramas de árbore, astáboas de continxencia ououtras técnicascombinatorias.

MACB5.2.1. Aplica a regra de Laplace eutiliza estratexias de reconto sinxelas etécnicas combinatorias.

3ªAvaliac:Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.2.2. Calcula a probabilidade desucesos compostos sinxelos utilizando,especialmente, os diagramas de árbore ouas táboas de continxencia.

3ªAvaliac:Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.2.3. Resolve problemas sinxelosasociados á probabilidade condicionada.

3ªAvaliac:Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MACB5.2.4. Analiza matematicamentealgún xogo de azar sinxelo,comprendendo as súas regras ecalculando as probabilidades adecuadas.

3ªAvaliac:Probabilid.

B Proba escrita CMCCT

B5.3. Utilizar o vocabularioaxeitado para a descriciónde situacións relacionadasco azar e a estatística,analizando e interpretandoinformacións que aparecennos medios decomunicación e fontespúblicas oficiais (IGE, INE,etc.).

MACB5.3.1. Utiliza un vocabularioadecuado para describir, cuantificar eanalizar situacións relacionadas co azar.

3ªAvaliac:

Probabilid.

B Observación CCL

B5.4. Elaborar einterpretar táboas egráficos estatísticos, asícomo os parámetrosestatísticos máis usuais, endistribuciónsunidimensionais ebidimensionais, utilizandoos medios máis axeitados(lapis e papel, calculadoraou computador), evalorando cualitativamentea representatividade das

MACB5.4.1. Interpreta criticamente datosde táboas e gráficos estatísticos.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CSIEE

MACB5.4.2. Utiliza medios tecnolóxicospara o tratamento de datos e gráficasestatísticas, para extraer informacións eelaborar conclusións.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Traballo CMCCT

MACB5.4.3. Calcula e interpreta osparámetros estatísticos dunha distribuciónde datos utilizando os medios máisaxeitados (lapis e papel, calculadora oucomputador).

3ªAvaliac:Estat. Descr.

A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 79 de 147 Curso 2019/20

Page 80: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

mostras utilizadas. MACB5.4.4. Selecciona unha mostraaleatoria e valora a representatividade demostras pequenas.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Traballo CMCCT

MACB5.4.5. Representa diagramas dedispersión e interpreta a relación entre asvariables.

3ªAvaliac:Estat. Descr.

B Proba escrita CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas de 4º de ESO estádetallados na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos deavaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación de cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS, que determinarán a cualificación noscontidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% na cualificación globalda avaliación.

◦ En cada avaliación realizaranse unha ou varias probas parciais e un examefinal. O exame final avaliará todos os estándares de aprendizaxeestudados ao longo da avaliación.

◦ As ponderacións asignadas ás probas parciais será dun 40% e ao examefinal de avaliación dun 60%.

◦ A cualificación correspondente ás probas parciais de cada avaliaciónobterase coa media aritmética das notas obtidas en cada unha delas.

• Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación na cualificaciónglobal do 10%. Terase en conta:

◦ Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios na pizarra, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividade desenvolvida naclase.

◦ Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno, revisióndo caderno….

◦ Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada, esforzo,interese por aprender, participación,....

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostasconlevará unha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumnonon entrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dos

Dep. de Matemáticas Páxina 80 de 147 Curso 2019/20

Page 81: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

items recollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte detraballo do alumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

No caso de ter algunha avaliación cunha cualificación inferior a 5 despois darecuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe desas avaliaicións; asignándoselle a nota obtida nesaproba a cada unha das avaliacións examinadas.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que as cualificacións de todas asavaliacións non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como amedia aritmética da cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliaciónserá negativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 81 de 147 Curso 2019/20

Page 82: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

PROGRAMACIÓN – 1º ESO

Contribución ao desenvolvemento das competencias clave na ESO

A contribución da materia de Programación ao desenvolvemento dascompetencias clave dependerá en grande medida do tipo de actividades; é dicir, dametodoloxía empregada. Neste sentido, a comunicación lingüística desenvolverasena medida en que o alumnado adquira e utilice un vocabulario técnico preciso,elabore programas e documentos, explique conceptos ou elabore e expoñainformación. A competencia matemática e as competencias básicas en ciencia etecnoloxía poden alcanzarse aplicando técnicas de tratamento e almacenamento dedatos, deseñando algoritmos e analizando o funcionamento de programas, oumediante a análise e a valoración das repercusións da informática na sociedade. Acompetencia dixital, que é a específica desta materia, desenvolverase co empregoconstante das TIC para procurar e almacenar información, para obter e presentardatos ou para elaborar programas e utilidades informáticas que sirvan para resolverproblemas.

Para que o alumnado poida aprender a aprender, as actividades debenpermitir que tome decisións cun certo grao de autonomía, que organice o procesoda propia aprendizaxe e que aplique o aprendido a situacións cotiás das que poidaavaliar os resultados. Do mesmo xeito, as competencias sociais e cívicasalcanzaranse procurando que o alumnado traballe en equipo, interactúe con outraspersoas e con grupos de forma democrática, e respecte a diversidade e as normas,e tamén mediante a análise da interacción entre o desenvolvemento das TIC e oscambios socioeconómicos e culturais que produce.

O sentido de iniciativa e espírito emprendedor conséguese nesta materia através do deseño, da planificación e da xestión de proxectos informáticos sinxelos,ao transformar as ideas propias en programas ou en documentos para a web. E aconciencia e as expresións culturais reflíctense na análise da influencia dos fitostécnicos das TIC en distintas culturas e no seu desenvolvemento e progreso.

Concrecións metodolóxicas

Desde o punto de vista metodolóxico, a programación informática admitetratamentos moi diversos, porque serve tanto para integrar as restantes materiasdo currículo como para afondar en aspectos específicos da programación ou daelaboración de contidos, sen esquecer que está nomeadamente indicada parareflexionar sobre os temas tecnolóxicos e de actualidade. Esta materiacaracterízase pola realización de actividades nas que se resolven problemasutilizando un contorno informático de programación e ferramentas dedesenvolvemento de contidos, contexto no que a iniciativa, a colaboración e orespecto polos dereitos dos colectivos relacionados coa cultura ou coa produción deprogramas informáticos son tan importantes como o dominio dos recursosinformáticos. A participación pode potenciarse nesta materia resolvendo

Dep. de Matemáticas Páxina 82 de 147 Curso 2019/20

Page 83: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

colaborativamente os problemas mediante a análise e o desenvolvemento deprogramas, e coa procura e a análise de información en internet, aspectos quetamén favorecen a propia aprendizaxe. Débese reflexionar e traballar en grupoprocurando solucións a problemas nos que se poidan aplicar os coñecementosadquiridos, e procurar información adicional, se se require, para fomentar o espíritoemprendedor.

Materiais e recursos didácticos

▪ Material elaborado polo profesorado do Departamento.

▪ Aula de informática

▪ Software informático: Sistema operativo: Lubuntu, Scratch, LibreOffice,moodle, ...

Obxectivos

▪ Coñecer e empregar os recursos e posibilidades que as TIC podenofrecer para unha aprendizaxe ao longo da vida.

▪ Ser quen de demostrar un pensamento creativo, construíndocoñecemento e desenvolvendo produtos innovadores, empregando asTIC.

▪ Empregar medios e ámbitos dixitais para comunicarse e traballar enrede, para obter, avaliar e usar información, e para apoiar aaprendizaxe individual e contribuír á aprendizaxe doutros.

▪ Desenvolver e usar habilidades de pensamento crítico para planificar econducir unha investigación, administrar proxectos, resolver problemase tomar decisións informadas usando ferramentas e recursos dixitaisapropiados.

▪ Poñer en práctica condutas éticas e legais e entender os asuntoshumanos, culturais e sociais relacionados coa tecnoloxía.

▪ Acadar un entendemento axeitado dos conceptos, sistemas efuncionamento da tecnoloxía; adquirindo unha formación ética,mediante un exercicio constante de reflexión e práctica democráticaante o uso das TIC.

▪ Adquirir un coñecemento global e contextualizado, integrando asaprendizaxes, relacionándoas cos contidos curriculares das diversasáreas e materias, asumíndoas de maneira que sexan transferibles eaplicables en diversas situacións e contextos de ensino-aprendizaxe através das TIC.

Dep. de Matemáticas Páxina 83 de 147 Curso 2019/20

Page 84: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes rasgos.

▪ 1ª Avaliación: Diagramas de fluxo e programación por bloques.

▪ 2ª Avaliación: Diagramas de fluxo e programación por blques.

▪ 3º Avaliación: Programación web.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegún a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1.Diagramas de fluxo:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Representaralgoritmos mediantediagramas de fluxo.

PROB1.1.1. Elabora diagramas de fluxopara deseñar e representar algoritmos.

Todo o curso C Observación etraballo

CMCCT

CD

CAA

CSIEE

B1.2. Resolver problemassinxelos utilizandoalgoritmos.

PROB1.2.1. Analiza problemas paraelaborar algoritmos que os resolven.

Todo o curso C Observación etraballo

CMCCT

CD

CSIEE

PROB1.2.2. Obtén o resultado de seguirun algoritmo partindo de determinadascondicións.

Todo o curso C Observación etraballo

CMCCT

CD

B1.3. Analizar a estruturadun programa informático,identificando os elementospropios da linguaxe deprogramación utilizada e asúa función.

PROB1.3.1. Identifica elementoscaracterísticos da linguaxe deprogramación en programas sinxelos.

Todo o curso C Observación etraballo

CMCCT

CD

Bloque 2. Programación por bloques:

Dep. de Matemáticas Páxina 84 de 147 Curso 2019/20

Page 85: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Empregar asconstrucións básicas dunhalinguaxe de programaciónpor bloques para resolverproblemas.

PROB2.1.1. Describe o comportamentodos elementos básicos da linguaxe.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CCL

CMCCT

CD

PROB2.1.2. Emprega correctamente oselementos do contorno de traballo deprogramación.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

PROB2.1.3. Implementa algoritmossinxelos usando elementos gráficos einterrelacionados para resolver problemasconcretos.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

CAA

CSIEE

B2.2. Resolver problemassinxelos nunha linguaxe deprogramación por bloquesempregando instruciónsbásicas.

PROB2.2.1. Realiza programas sinxelos nalinguaxe de programación empregandoinstrucións básicas.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

CAA

CSIEE

B2.3. Resolver problemasnunha linguaxe deprogramación por bloquesempregando instruciónsiterativas.

PROB2.3.1. Realiza programas demediana complexidade na linguaxe deprogramación empregando instruciónscondicionais e iterativas.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

CAA

CSIEE

PROB2.3.2. Descompón problemas decerta complexidade en problemas máispequenos susceptibles de serenprogramados como partes separadas.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

CSIEE

B2.4. Resolver problemasnunha linguaxe deprogramación por bloquesempregando variables eestruturas de datos.

PROB2.4.1. Explica as estruturas dealmacenamento para diferentesaplicacións tendo en conta as súascaracterísticas.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CCL

CMCCT

CD

PROB2.4.2. Realiza programas de certacomplexidade na linguaxe deprogramación empregando variables eestruturas de almacenamento.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

CAA

CSIEE

B2.5. Resolver problemasnunha linguaxe deprogramación por bloquesempregando controis,eventos e fíos.

PROB2.5.1. Realiza programas de certacomplexidade na linguaxe deprogramación empregando eventos,sensores e fíos.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

CAA

CSIEE

B2.6. Verificar ofuncionamento dosprogramas para depuralosou para optimizar o seufuncionamento.

PROB2.6.1. Obtén o resultado de seguirun programa escrito nun códigodeterminado, partindo de determinadascondicións.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

PROB2.6.2. Depura e optimiza o códigodun programa dado aplicandoprocedementos de depuración.

1ª e 2ª Aval B Observación etraballo

CMCCT

CD

Bloque 3. Programación web:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Empregar oselementos das linguaxesde marcas para crearcontidos accesibles.

PROB3.1.1. Describe as característicasfundamentais e os comportamentos doselementos das linguaxes de marcas.

3ª Aval C Observación etraballo

CCL

CMCCT

CD

CSC

Dep. de Matemáticas Páxina 85 de 147 Curso 2019/20

Page 86: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

CCEC

PROB3.1.2. Identifica as propiedades doselementos da linguaxe de marcasrelacionadas coa accesibilidade e ausabilidade das páxinas.

3ª Aval C Observación etraballo

CCL

CMCCT

CD

PROB3.1.3. Deseña páxinas web sinxelase accesibles.

3ª Aval C Observación etraballo

CCL

CMCCT

CD

CAA

CSC

CSIEE

CCEC

B3.2. Elaborar e publicarcontidos na webintegrando informacióntextual, gráfica emultimedia.

PROB3.2.1. Elabora contidos utilizando asposibilidades que permiten as ferramentasde creación de páxinas web e contidos2.0.

3ª Aval C Observación etraballo

CCL

CMCCT

CD

CAA

CSC

CSIEE

CCEC

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Programación de 1º de ESOestán detallados na táboa de concrecións, así como os procedementos einstrumentos de avaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación en cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PRÁCTICAS individuais, que determinarán a cualificación noscontidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% na cualificación globalda avaliación.

◦ A avaliación destas prácticas farase atendendo aos seguintes criterios:

Práctica Cualificación sobre 10

Sen erros 10

Sen erros fóra de tempo 7

Con un/dous erros 5

Con un/dous erro fóra detempo

3

Corrixida +2

◦ A cualificación nos contidos da avaliación obterase coa media aritméticadas notas de todas as prácticas propostas.

• Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación na cualificaciónglobal do 10%. Terase en conta:

◦ Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,

Dep. de Matemáticas Páxina 86 de 147 Curso 2019/20

Page 87: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios na pizarra, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividade desenvolvida naclase.

◦ Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno, revisióndo caderno….

◦ Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada, esforzo,interese por aprender, participación,....

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante a mellora dasprácticas feitas durante a citada avaliación.

So será recuperable a parte correspondente ás PRÁCTICAS e PROXECTO(90% da cualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDEserá a mesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que todas as cualificacións dasavaliacións non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como amedia aritmética da cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliaciónserá negativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

Dep. de Matemáticas Páxina 87 de 147 Curso 2019/20

Page 88: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

PROXECTO CURRICULAR PARA OS CURSOS DECURRÍCULO LOMCE NO BACHARELATO.

CONTRIBUCIÓN XERAL AO DESENVOLVEMENTODAS COMPETENCIAS CLAVE NO BACHARELATO.

Tal e como se describe na LOMCE, todas as áreas ou materias do currículodeben participar no desenvolvemento das distintas competencias do alumnado.Estas, de acordo coas especificacións da lei, son:

1.º Comunicación lingüística.

2.º Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía.

3.º Competencia dixital.

4.º Aprender a aprender.

5.º Competencias sociais e cívicas.

6.º Sentido de iniciativa e espírito emprendedor.

7.º Conciencia e expresións culturais.

Neste curso, en Bacharelato, tal e como suxire a lei, tratarase de potenciar odesenvolvemento das competencias de comunicación lingüística, competenciamatemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía; ademais, para alcanzarunha adquisición eficaz das competencias e a súa integración efectiva no currículoincluíronse actividades de aprendizaxe integradas que permitirán ao alumnadoavanzar cara aos resultados de aprendizaxe de máis dunha competencia ao mesmotempo. Para valoralos, utilízanse os estándares de aprendizaxe avaliables, comoelementos de maior concreción, observables e medibles, poñeranse en relacióncoas competencias clave, permitindo graduar o rendemento ou o desempeñoalcanzado en cada unha delas.

As materias de Matemáticas e Matemáticas Aplicadas, I e II utilizan unhaterminoloxía formal que permitirá ao alumnado incorporar esta linguaxe ao seuvocabulario, e utilizalo nos momentos axeitados con propiedade abonda. Asímesmo, a comunicación dos resultados das actividades e/ou problemas e outrostraballos que realicen favorece o desenvolvemento da competencia en comunicaciónlingüística.

A competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxíason as competencias fundamentais da materia. Para desenvolver esta competencia,o alumnado aplicará estratexias para definir problemas, resolvelos, deseñar

Dep. de Matemáticas Páxina 88 de 147 Curso 2019/20

Page 89: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

pequenas investigacións, elaborar solucións, analizar resultados, etc. Estascompetencias son, xa que logo, as máis traballadas na materia.

A competencia dixital fomenta a capacidade de buscar, seleccionar e utilizarinformación en medios dixitais, ademais de permitir que o alumnado se familiaricecos diferentes códigos, formatos e linguaxes nos que se presenta a informacióncientífica (datos estatísticos, representacións gráficas, modos xeométricos...). Autilización das tecnoloxías da información e a comunicación na aprendizaxe dasciencias para comunicarse, recadar información, retroalimentala, simular evisualizar situacións, para a obtención e o tratamento de datos, etc., é un recursoútil no campo das matemáticas que contribúe a mostrar unha visión actualizada daactividade científica.

A adquisición da competencia de aprender a aprender fundaméntase nestamateria no carácter instrumental de moitos dos coñecementos científicos. Aomesmo tempo, operar con modos teóricos fomenta a imaxinación, a análise, osdotes de observación, a iniciativa, a creatividade e o espírito crítico, o que favorecea aprendizaxe autónoma. Ademais, ao ser unha materia progresiva, o alumnadoadquire a capacidade de relacionar os contidos aprendidos durante anterioresetapas co que vai ver no presente curso e no próximo.

Esta materia favorece o traballo en grupo, onde se fomenta odesenvolvemento de actitudes como a cooperación, a solidariedade e o respectocara ás opinións dos demais, o que contribúe á adquisición das competenciassociais e cívicas. Así mesmo, o coñecemento científico é unha parte fundamental dacultura cidadá que sensibiliza dos posibles riscos da ciencia e da tecnoloxía epermite formar unha opinión fundamentada en feitos e datos reais sobre o avancecientífico e tecnolóxico.

O sentido de iniciativa e espírito emprendedor é básico á hora de levar acabo o método científico de forma rigorosa e eficaz, seguindo a consecución depasos desde a formulación dunha hipótese ata a obtención de conclusións. Énecesaria a elección de recursos, a planificación da metodoloxía, a resolución deproblemas e a revisión permanente de resultados. Isto fomenta a iniciativa persoale a motivación por un traballo organizado e con iniciativas propias.

A achega matemática faise presente en multitude de producións artísticas,así como as súas estratexias e procesos mentais fomentan a conciencia e expresióncultural das sociedades. Igualmente, o alumno, mediante o traballo matemáticopoderá comprender diversas manifestacións artísticas sendo capaz de utilizar osseus coñecementos matemáticos na creación das súas propias obras

Dep. de Matemáticas Páxina 89 de 147 Curso 2019/20

Page 90: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DEMATEMÁTICAS NO BACHARELATO

O proceso de ensinanza-aprendizaxe entendemos que debe ter en contadiversos factores:

a) O nivel de coñecementos dos alumnos e as alumnas ao terminar osegundo ciclo da Ensinanza Secundaria Obrigatoria

Na actualidade, está unanimemente estendida entre a comunidade deeducadores a premisa de que toda ensinanza que pretenda ser significativa debepartir dos coñecementos previos dos alumnos e as alumnas. Dese xeito, partindodo que xa saben, poderemos construír novas aprendizaxes que conectarán cos quexa teñen de cursos anteriores ou de o que aprenden fóra da aula, ampliándoos encantidade e, sobre todo, en calidade.

b) Ritmo de aprendizaxe de cada alumno ou alumna

Cada persoa aprende a un ritmo diferente. Os contidos deben estarexplicados de tal xeito que permitan extensións e gradación para a súaadaptabilidade.

c) Preparación básica para un alumnado de Ciencias ou Enxeñería (para amateria de Matemáticas) e para un alumnado de Ciencias Sociais (para a materiade Matemáticas Aplicadas)

Os alumnos e as alumnas destes bacharelatos requiren unha formaciónconceptual e procedemental básica para un estudante de Ciencias ou de CienciasSociais: unha boa bagaxe de procedementos e técnicas matemáticas, unha sólidaestrutura conceptual e unha razoable tendencia a buscar certo rigor no que se sabe,en como se aprende e en como se expresa.

d) Atención ás necesidades doutras materias

O papel instrumental das Matemáticas obriga a ter en conta o uso que delasse pode necesitar noutras materias. Concretamente, as necesidades da Físicaimpoñen que os temas de derivadas e integrais se traten con algo máis deprofundidade do que se faría de non darse ese requirimento.

Unha concepción construtivista da aprendizaxe

Desde a perspectiva construtivista da aprendizaxe en que se basea o nosocurrículo oficial e, consecuentemente, este proxecto, a realidade só adquiresignificado na medida en que a construímos. A construción do significado implica unproceso activo de formulación interna de hipóteses e a realización de numerosasexperiencias para contrastalas coas hipóteses. Se hai acordo entre estas e osresultados das experiencias, “comprendemos”; se non o hai, formulamos novas

Dep. de Matemáticas Páxina 90 de 147 Curso 2019/20

Page 91: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

hipóteses ou abandonamos. As bases sobre as que se asenta esta concepción dasaprendizaxes están demostrando que:

1. Os conceptos non están illados, senón que forman parte de redesconceptuais con certa coherencia interna.

2. Os alumnos e as alumnas non saben manifestar, a maioría das veces, assúas ideas.

3. As ideas previas e os erros conceptuais déronse e seguen a darse,frecuentemente, en alumnos da mesma idade noutros lugares.

4. Os esquemas conceptuais que traen os estudantes son persistentes, enon é fácil modificalos.

Todo isto ten como consecuencias, que deben ser tomadas en consideraciónpolo profesorado, cando menos, as seguintes:

- Que o alumnado sexa consciente de cal é a súa posición de partida.

- Que se lle faga sentir a necesidade de cambiar algunhas das súas ideas departida.

- Que se propicie un proceso de reflexión sobre o que se vai aprendendo eunha autoavaliación para que sexa consciente dos progresos que vai realizando.

Así pois, o noso modelo de aprendizaxe, que se basea no construtivismo, tenen conta os coñecementos previos dos estudantes, o campo de experiencias no quese moven e as estratexias interactivas entre eles e co profesorado.

Di Polya que non hai máis que un método de ensinanza que sexa infalible: seo profesor se aburre coa súa materia, toda a clase se aburrirá irremediablementecoa materia. Expresa, como elementos dunha metodoloxía que compartimos,algúns detalles como os seguintes: “Deixa que os estudantes fagan conxecturasantes de darlles ti apresuradamente a solución; déixalles investigar por si mesmostanto como sexa posible; deixa que os estudantes fagan preguntas; déixalles quedean respostas. A toda custa, evita responder preguntas que ninguén formulara,nin sequera ti mesmo.”

O estilo que cada profesor ou profesora lles dea ás súas clases determina otipo de coñecementos que o alumno constrúe. Neste sentido, hai un xeito de “facernas clases” que xera aprendizaxes superficiais e memorísticas, mentres que noutroscasos se producirán aprendizaxes con maior grao de comprensión e profundidade.

De acordo co famoso parágrafo 243 do informe Cockcroft, que tantasrepercusións está tendo nos últimos tempos, deberiamos “equilibrar” asoportunidades para que nunha clase de Matemáticas haxa:

- Explicacións a cargo do profesor.

- Discusións entre profesor e alumnos e entre os propios alumnos.

Dep. de Matemáticas Páxina 91 de 147 Curso 2019/20

Page 92: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

- Traballo práctico apropiado.

- Consolidación e práctica de técnicas e rutinas fundamentais.

- Resolución de problemas, incluída a aplicación das Matemáticas asituacións da vida diaria.

- Traballos de investigación.

Utilizaremos en cada caso o máis axeitado dos procedementos anteriorespara lograr a mellor aprendizaxe dos alumnos sobre feitos, algoritmos e técnicas,estruturas conceptuais e estratexias xerais. Calquera planificación da ensinanza oucalquera metodoloxía que inclúa de forma equilibrada os catro aspectos poderávalorarse como un importante avance respecto á situación actual. Ata estemomento, veuse insistindo moito no dominio case exclusivo de algoritmos etécnicas, o que, efectivamente, produce resultados dun certo tipo a curto prazo,pero anula moitos aspectos de comprensión, non favorece, ou obstaculiza, odesenvolvemento de estruturas conceptuais e, en definitiva, non fai nada porfavorecer o desenvolvemento de estratexias xerais.

Por outra parte, hai capacidades en Matemáticas que non se desenvolvendominando con soltura algoritmos e técnicas. Trátase de capacidades máisnecesarias no momento actual e, con toda seguridade, no futuro. Referímonos áresolución de problemas, elaboración e comprobación de conxecturas, abstracción,xeneralización... Por outra parte, ademais de ser capacidades máis necesarias, arealidade das clases demostra que os alumnos “o pasan mellor” cando se llespropoñen actividades para desenvolvelas nas aulas; é dicir, cando actúan como ofan os matemáticos.

Non se pon en dúbida o feito de que se requiren certos algoritmos e rutinasen Matemáticas. Só se pretende poñer énfase en que non son o máis importante, e,desde logo, non son o único que debemos facer nas clases.

Na actualidade, numerosos documentos, actas de congresos e libros derecente publicación avogan por un ensino das Matemáticas onde haxa moito dedescubrimento de conceptos, regularidades e leis por parte do alumno e menos deretransmisión a cargo do profesor. Máis de conflito durante a aprendizaxe e menosde acumulación de técnicas, algoritmos e conceptos “cociñados” previamente poloprofesor.

Sería bo que, ante a formulacións de cuestións polo profesor, os alumnospuidesen dar respostas rápidas que facilitasen coñecer a situación de partida, epermitirlles logo contrastala co resultado final, para que poidan apreciar os seus“progresos”. É esta unha maneira de ir xerando confianza. Unha vez elaboradas asprimeiras hipóteses de traballo, a discusión co profesor poñerá de manifesto oacertado do pensamento e a reformulación das conclusións, se procede.

Lembraremos a concepción das Matemáticas expresada por JeremyKilpatrick (ICMI-5, 1985, Adoaida): “As Matemáticas son unha cuestión de ideas

Dep. de Matemáticas Páxina 92 de 147 Curso 2019/20

Page 93: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

que un estudante constrúe na súa mente (e isto é algo que só o estudante podefacer por si mesmo). Estas ideas veñen de experiencias... e non están previamentecodificadas en linguaxe natural. Novas ideas son construídas sobre as ideas que oestudante xa ten na mente, combinándoas, revisándoas, etc., a miúdo dunhamaneira metafórica. A aprendizaxe efectivo require non puramente facer algo,senón tamén reflexión sobre o que se fixo despois do que fixeches...”

Esta concepción traerá como consecuencias, entre outras, que:

a) A aprendizaxe deberá empezar con experiencias das que xurdirán ideas.

b) Non deberiamos empezar co que os alumnos teñen que facer, co queteñen que aprender..., senón propoñendo algunha cuestión, formulando algunhasituación ou tarefa para ser realizada.

MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS QUE SEUTILIZARÁN.

▪ Material elaborado polo profesorado do Departamento.

▪ Fotocopias de actividades deseñadas polo Departamento.

▪ Calculadora científica.

▪ Ordenadores das aulas de Informática do Centro.

▪ Software informático: folla de cálculo, programas de representación defuncións,...

▪ Uso de recursos educativos en internet:

▪ Apuntes de cidead:http://recursostic.educacion.es/secundaria/edad/index_mat.htm

▪ Unidades didácticas online: http://cedec.ite.educacion.es/

▪ Apuntes de outras webs: amolasmates, vitutor,...

Dep. de Matemáticas Páxina 93 de 147 Curso 2019/20

Page 94: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS I - 1º BACHARELATO

Obxectivos

O desenvolvemento desta materia contribuirá a que as alumnas e osalumnos adquiran as seguintes capacidades:

▪ Aplicar a situacións diversas os contidos matemáticos para analizar,interpretar e valorar fenómenos sociais, co obxecto de comprender osretos que formula a sociedade actual.

▪ Adoptar actitudes propias da actividade matemática como a visiónanalítica ou a necesidade de verificación. Asumir a precisión como uncriterio subordinado ao contexto, as apreciacións intuitivas como unargumento que contrastar e a apertura a novas ideas como un reto.

▪ Elaborar xuízos e formar criterios propios sobre fenómenos sociais eeconómicos, utilizando tratamentos matemáticos. Expresar e interpretardatos e mensaxes, argumentando con precisión e rigor e aceptandodiscrepancias e puntos de vista diferentes como un factor deenriquecemento.

▪ Formular hipóteses, deseñar, utilizar e contrastar estratexias diversaspara a resolución de problemas que permitan enfrontarse a situaciónsnovas con autonomía, eficacia, confianza en si mesmo e creatividade.

▪ Utilizar un discurso racional como método para abordar os problemas:xustificar procedementos, encadear unha correcta liña argumental,achegar rigor aos razoamentos e detectar inconsistencias lóxicas.

▪ Facer uso de variados recursos, incluídos os informáticos, na buscaselectiva e o tratamento da información gráfica, estatística e alxébricanas súas categorías financeira, humanística ou doutra índole,interpretando con corrección e profundidade os resultados obtidos desetratamento.

▪ Adquirir e manexar con fluidez un vocabulario específico de termos enotacións matemáticos. Incorporar con naturalidade a linguaxe técnicae gráfica a situacións susceptibles de ser tratadas matematicamente.

▪ Utilizar o coñecemento matemático para interpretar e comprender arealidade, establecendo relacións entre as matemáticas e o ámbitosocial, cultural ou económico e apreciando o seu lugar, actual ehistórico, como parte da nosa cultura.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes rasgos.

Dep. de Matemáticas Páxina 94 de 147 Curso 2019/20

Page 95: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

▪ 1ª Avaliación: Números Reais. Números Complexos. Álxebra.

▪ 2ª Avaliación: Análise. Trigometría

▪ 3º Avaliación:. Xeometría Analítica. Cónicas. Estatística Bidimensional.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegún a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de formarazoada, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MA1B1.1.1. Expresa verbalmente, deforma razoada, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Observ. CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MA1B1.2.1. Analiza e comprende oenunciado para resolver ou demostrar(datos, relacións entre os datos,condicións, hipótese, coñecementosmatemáticos necesarios, etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA1B1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MA1B1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas para resolver, valorando a súautilidade e a súa eficacia.

Todo o curso A Traballo CMCCT

MA1B1.2.4. Utiliza estratexias heurísticase procesos de razoamento na resoluciónde problemas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CAA

MA1B1.2.5. Reflexiona sobre o proceso deresolución de problemas.

Todo o curso B Observ. CMCCT

CAA

B1.3. Realizardemostracións sinxelas depropiedades ou teoremasrelativos a contidosalxébricos, xeométricos,

MA1B1.3.1. Utiliza diferentes métodos dedemostración en función do contextomatemático e reflexiona sobre o procesode demostración (estrutura, método,linguaxe e símbolos, pasos clave, etc.).

Todo o curso C Observ. CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 95 de 147 Curso 2019/20

Page 96: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

funcionais, estatísticos eprobabilísticos.

B1.4. Elaborar un informecientífico escrito que sirvapara comunicar as ideasmatemáticas xurdidas naresolución dun problemaou nunha demostración,coa precisión e o rigoradecuados.

MA1B1.4.1. Usa a linguaxe, a notación eos símbolos matemáticos adecuados aocontexto e á situación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MA1B1.4.2. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MA1B1.4.3. Emprega as ferramentastecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema, situación para resolver oupropiedade ou teorema para demostrar,tanto na procura de resultados como paraa mellora da eficacia na comunicación dasideas matemáticas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

B1.5. Planificaradecuadamente o procesode investigación, tendo enconta o contexto en que sedesenvolve e o problemade investigaciónformulado.

MA1B1.5.1. Coñece a estrutura doproceso de elaboración dunhainvestigación matemática (problema deinvestigación, estado da cuestión,obxectivos, hipótese, metodoloxía,resultados, conclusións, etc.).

Todo o curso C Traballo CMCCT

MA1B1.5.2. Planifica axeitadamente oproceso de investigación, tendo en contao contexto en que se desenvolve e oproblema de investigación formulado.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSIEE

MA1B1.5.3. Afonda na resolución dalgúnsproblemas, formulando novas preguntas,xeneralizando a situación ou osresultados, etc.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.6. Practicar estratexiaspara a xeración deinvestigaciónsmatemáticas, a partir daresolución dun problema eo afondamento posterior, axeneralización depropiedades e leismatemáticas, e oafondamento nalgúnmomento da historia dasmatemáticas, concretandotodo iso en contextosnuméricos, alxébricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos.

MA1B1.6.1. Xeneraliza e demostrapropiedades de contextos matemáticosnuméricos, alxébricos, xeométricos,funcionais, estatísticos ou probabilísticos.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MA1B1.6.2. Procura conexións entrecontextos da realidade e do mundo dasmatemáticas (a historia da humanidade ea historia das matemáticas; arte ematemáticas; tecnoloxías e matemáticas,ciencias experimentais e matemáticas,economía e matemáticas, etc.) e entrecontextos matemáticos (numéricos exeométricos, xeométricos e funcionais,xeométricos e probabilísticos, discretos econtinuos, finitos e infinitos, etc.).

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSC

CCEC

B1.7. Elaborar un informecientífico escrito querecolla o proceso deinvestigación realizado, coaprecisión e o rigoradecuados.

MA1B1.7.1. Consulta as fontes deinformación adecuadas ao problema deinvestigación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MA1B1.7.2. Usa a linguaxe, a notación eos símbolos matemáticos adecuados aocontexto do problema de investigación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MA1B1.7.3. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso C Observ. CCL

CMCCT

MA1B1.7.4. Emprega as ferramentas Todo o curso C Traballo CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 96 de 147 Curso 2019/20

Page 97: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

tecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema de investigación.

CD

MA1B1.7.5. Transmite certeza eseguridade na comunicación das ideas, asícomo dominio do tema de investigación.

Todo o curso C Observ. CCL

MA1B1.7.6. Reflexiona sobre o proceso deinvestigación e elabora conclusións sobreo nivel de resolución do problema deinvestigación e de consecución deobxectivos, e, así mesmo, formulaposibles continuacións da investigación,analiza os puntos fortes e débiles doproceso, e fai explícitas as súasimpresións persoais sobre a experiencia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.8. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situacións da realidade.

MA1B1.8.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSC

MA1B1.8.2. Establece conexións entre oproblema do mundo real e o matemático,identificando o problema ou os problemasmatemáticos que subxacen nel, así comoos coñecementos matemáticosnecesarios.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MA1B1.8.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos axeitados quepermitan a resolución do problema ouproblemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MA1B1.8.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso A Proba escritaTraballo

CMCCT

MA1B1.8.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.9. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MA1B1.9.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre os logrosconseguidos, resultados mellorables,impresións persoais do proceso, etc.,valorando outras opinións

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.10. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MA1B1.10.1. Desenvolve actitudesaxeitadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade paraa aceptación da crítica razoada,convivencia coa incerteza, tolerancia dafrustración, autoanálise continua,autocrítica constante, etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

CSC

CSIEE

MA1B1.10.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, esmero einterese adecuados ao nivel educativo e ádificultade da situación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA1B1.10.3. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formularse preguntas e buscarrespostas axeitadas, revisar de formacrítica os resultados atopados, etc

Todo o curso B Observ. CMCCT

CAA

Dep. de Matemáticas Páxina 97 de 147 Curso 2019/20

Page 98: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MA1B1.10.4. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso B Traballo CSC

CSIEE

B1.11. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MA1B1.11.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSIEE

B1.12. Reflexionarsobre as decisiónstomadas, valorando asúa eficacia eaprendendo delas parasituacións similaresfuturas.

MA1B1.12.1. Reflexiona sobre os procesosdesenvolvidos, tomando conciencia dassúas estruturas, valorando a potencia, asinxeleza e a beleza das ideas e dosmétodos utilizados, e aprendendo disopara situacións futuras.

Todo o curso C Observ. CMCCT

CAA

B1.13. Empregar asferramentas tecnolóxicasaxeitadas, de formaautónoma, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MA1B1.13.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CD

MA1B1.13.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MA1B1.13.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MA1B1.13.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MA1B1.13.5. Utiliza medios tecnolóxicospara o tratamento de datos e gráficasestatísticas, extraer información eelaborar conclusións.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.14. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando eseleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

MA1B1.14.1. Elabora documentos dixitaispropios (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.), como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, coa ferramentatecnolóxica axeitada, e compárteos para asúa discusión ou difusión.

Todo o curso C Traballo CD

MA1B1.14.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso B Observ. CCL

MA1B1.14.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles do seuproceso educativo, e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso C Observ. CD

CAA

MA1B1.14.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ideas etarefas.

Todo o curso B Traballo CD

CSC

CSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Dep. de Matemáticas Páxina 98 de 147 Curso 2019/20

Page 99: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Utilizar os númerosreais, as súas operacións eas súas propiedades, pararecoller, transformar eintercambiar información,estimando, valorando erepresentando osresultados en contextos deresolución de problemas.

MA1B2.1.1. Recoñece os tipos númerosreais e complexos e utilízaos pararepresentar e interpretar axeitadamenteinformación cuantitativa.

1ª Avaliac. B Observ. CMCCT

MA1B2.1.2. Realiza operacións numéricascon eficacia, empregando cálculo mental,algoritmos de lapis e papel, calculadoraou ferramentas informáticas.

1ª Avaliac. A Observ. CMCCT

MA1B2.1.3. Utiliza a notación numéricamáis adecuada a cada contexto e xustificaa súa idoneidade.

1ª Avaliac. B Observ. CMCCT

MA1B2.1.4. Obtén cotas de erro eestimacións nos cálculos aproximados querealiza, valorando e xustificando anecesidade de estratexias axeitadas paraminimizalas.

1ª Avaliac. B Traballo CMCCT

MA1B2.1.5. Coñece e aplica o concepto devalor absoluto para calcular distancias emanexar desigualdades.

1ª Avaliac. B Proba escrita CMCCT

MA1B2.1.6. Resolve problemas nos queinterveñen números reais, a súarepresentación e a interpretación na rectareal, e as súas operacións.

1ª Avaliac. A Proba escritaTraballo

CMCCT

B2.2. Coñecer os númeroscomplexos como extensióndos números reais, eutilizalos para obtersolucións dalgunhasecuacións alxébricas.

MA1B2.2.1. Valora os números complexoscomo ampliación do concepto de númerosreais e utilízaos para obter a solución deecuacións de segundo grao concoeficientes reais sen solución real.

1ª Avaliac. A Proba escrita CMCCT

MA1B2.2.2. Opera con númeroscomplexos e represéntaos graficamente, eutiliza a fórmula de Moivre no caso daspotencias, utilizando a notación máisadecuada a cada contexto, xustificando asúa idoneidade.

1ª Avaliac. B Proba escrita CMCCT

B2.3. Valorar as aplicaciónsdo número "e" e doslogaritmos utilizando assúas propiedades naresolución de problemasextraídos de contextosreais.

MA1B2.3.1. Aplica correctamente aspropiedades para calcular logaritmossinxelos en función doutros coñecidos.

1ª Avaliac. A Proba escrita CMCCT

MA1B2.3.2. Resolve problemas asociadosa fenómenos físicos, biolóxicos oueconómicos, mediante o uso delogaritmos e as súas propiedades.

1ª Avaliac. B Proba escritaTraballo

CMCCT

B2.4. Analizar, representare resolver problemasformulados en contextosreais, utilizando recursosalxébricos (ecuacións,inecuacións e sistemas) einterpretando criticamenteos resultados.

MA1B2.4.1. Formula alxebricamente asrestricións indicadas nunha situación davida real, estuda e clasifica un sistema deecuacións lineais formulado (comomáximo de tres ecuacións e tresincógnitas), resólveo mediante o métodode Gauss, nos casos que sexa posible, eaplícao para resolver problemas.

1ª Avaliac. A Proba escrita CMCCT

MA1B2.4.2. Resolve problemas nos que seprecise a formulación e a resolución deecuacións (alxébricas e non alxébricas) einecuacións (primeiro e segundo grao), einterpreta os resultados no contexto doproblema.

1ª Avaliac. B Proba escritaTraballo

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 99 de 147 Curso 2019/20

Page 100: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Bloque 3: Análise:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Identificar funciónselementais dadas a travésde enunciados, táboas ouexpresións alxébricas, quedescriban unha situaciónreal, e analizar cualitativa

e cuantitativamente assúas propiedades, para

representalas graficamentee extraer informaciónpráctica que axude a

interpretar o fenómeno doque se derivan.

MA1B3.1.1. Recoñece analiticamente egraficamente as funcións reais de variablereal elementais e realiza analiticamente

as operacións básicas con funcións.

2ª avaliac: A Observ. CMCCT

MA1B3.1.2. Selecciona adecuadamente ede maneira razoada eixes, unidades,

dominio e escalas, e recoñece e identificaos erros de interpretación derivados

dunha mala elección.

2ª avaliac: A Observ. CMCCT

MA1B3.1.3. Interpreta as propiedadesglobais e locais das funcións,

comprobando os resultados coa axuda demedios tecnolóxicos en actividades

abstractas e problemas contextualizados.

2ª avaliac: B Proba escritaTraballo

CMCCT

MA1B3.1.4. Extrae e identificainformacións derivadas do estudo e a

análise de funcións en contextos reais.

2ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

B3.2. Utilizar os conceptosde límite e continuidade

dunha función aplicándoosno cálculo de límites e oestudo da continuidade

dunha función nun puntoou un intervalo.

MA1B3.2.1. Comprende o concepto delímite, realiza as operacións elementais do

seu cálculo, aplica os procesos pararesolver indeterminacións e determina a

tendencia dunha función a partir docálculo de límites.

2ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

MA1B3.2.2. Determina a continuidade dafunción nun punto a partir do estudo doseu límite e do valor da función, para

extraer conclusións en situacións reais.

2ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B3.2.3. Coñece as propiedades dasfuncións continuas e representa a función

nun ámbito dos puntos dedescontinuidade.

2ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

B3.3. Aplicar o concepto dederivada dunha función

nun punto, a súainterpretación xeométrica eo cálculo de derivadas ao

estudo de fenómenosnaturais, sociais ou

tecnolóxicos, e á resoluciónde problemas xeométricos.

MA1B3.3.1. Calcula a derivada dunhafunción usando os métodos axeitados e

emprégaa para estudar situacións reais eresolver problemas.

2ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B3.3.2. Deriva funcións que soncomposición de varias funcións elementais

mediante a regra da cadea.

2ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

MA1B3.3.3. Determina o valor deparámetros para que se verifiquen as

condicións de continuidade ederivabilidade dunha función nun punto.

2ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

B3.4. Estudar erepresentar graficamente

funcións obtendoinformación a partir das

súas propiedades eextraendo información

sobre o seucomportamento local ou

global.

MA1B3.4.1. Representa graficamentefuncións, despois dun estudo completodas súas características mediante as

ferramentas básicas da análise.

2ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

MA1B3.4.2. Utiliza medios tecnolóxicosaxeitados para representar e analizar o

comportamento local e global dasfuncións.

2ª avaliac: C Traballo CMCCT

Bloque 4: Xeometría:

Dep. de Matemáticas Páxina 100 de 147 Curso 2019/20

Page 101: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Recoñecer e traballarcos ángulos en radiáns,manexando con soltura asrazóns trigonométricas dunángulo, do seu dobre e ametade, así como astransformaciónstrigonométricas usuais.

MA1B4.1.1. Coñece e utiliza as razónstrigonométricas dun ángulo, o seu dobre ea metade, así como as do ángulo suma ediferenza doutros dous.

2ª avaliac: A Observ. CMCCT

B4.2. Utilizar os teoremasdo seno, coseno etanxente, e as fórmulastrigonométricas usuaispara resolver ecuaciónstrigonométricas e aplicalasna resolución de triángulosdirectamente ou comoconsecuencia da resoluciónde problemas xeométricosdo mundo natural,xeométrico ou tecnolóxico.

MA1B4.2.1. Resolve problemasxeométricos do mundo natural,xeométrico ou tecnolóxico, utilizando osteoremas do seo, coseno e tanxente, e asfórmulas trigonométricas usuais, e aplicaa trigonometría a outras áreas decoñecemento, resolvendo problemascontextualizados.

2ª avaliac: B Proba escritaTraballo

CMCCT

B4.3. Manexar a operacióndo produto escalar e assúas consecuencias;entender os conceptos debase ortogonal eortonormal; e distinguir emanexarse con precisiónno plano euclídeo e noplano métrico, utilizandoen ambos os casos as súasferramentas e propiedades.

MA1B4.3.1. Define e manexa asoperacións básicas con vectores no plano,utiliza a interpretación xeométrica dasoperacións para resolver problemasxeométricos e emprega con asiduidade asconsecuencias da definición de produtoescalar para normalizar vectores, calcularo coseno dun ángulo, estudar aortogonalidade de dous vectores ou aproxección dun vector sobre outro.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B4.3.2. Calcula a expresión analíticado produto escalar, do módulo e docoseno do ángulo.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

B4.4. Interpretaranaliticamente distintassituacións da xeometríaplana elemental, obtendoas ecuacións de rectas, eutilizalas para resolverproblemas de incidencia ecálculo de distancias.

MA1B4.4.1. Calcula distancias entrepuntos e dun punto a unha recta, asícomo ángulos de dúas rectas.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B4.4.2. Obtén a ecuación dunha rectanas súas diversas formas, identificando encada caso os seus elementoscaracterísticos.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B4.4.3. Recoñece e diferenciaanaliticamente as posicións relativas dasrectas.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

B4.5. Manexar o conceptode lugar xeométrico noplano e identificar asformas correspondentes aalgúns lugares xeométricosusuais, estudando as súasecuacións reducidas eanalizando as súaspropiedades métricas.

MA1B4.5.1. Coñece o significado de lugarxeométrico e identifica os lugares máisusuais en xeometría plana, así como assúas características.

3ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

MA1B4.5.2. Realiza investigaciónsutilizando programas informáticosespecíficos naquelas hai que seleccionar,que estudar posicións relativas e realizarinterseccións entre rectas e as distintascónicas estudadas.

3ª avaliac: C Traballo CMCCT

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

Dep. de Matemáticas Páxina 101 de 147 Curso 2019/20

Page 102: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B5.1. Describir e compararconxuntos de datos dedistribuciónsbidimensionais, convariables discretas oucontinuas, procedentes decontextos relacionados comundo científico, e obteros parámetros estatísticosmáis usuais, mediante osmedios máis adecuados(lapis e papel, calculadoraou folla de cálculo),valorando a dependenciaentre as variables.

MA1B5.1.1. Elabora táboas bidimensionaisde frecuencias a partir dos datos dunestudo estatístico, con variablesnuméricas (discretas e continuas) ecategóricas.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B5.1.2. Calcula e interpreta osparámetros estatísticos máis usuais envariables bidimensionais.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B5.1.3. Calcula as distribuciónsmarxinais e distribucións condicionadas apartir dunha táboa de continxencia, asícomo os seus parámetros (media,varianza e desviación típica).

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B5.1.4. Decide se dúas variablesestatísticas son ou non dependentes apartir das súas distribuciónscondicionadas e marxinais.

3ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

MA1B5.1.5. Avalía as representaciónsgráficas para unha distribución de datossen agrupar e agrupados, usandoadecuadamente medios tecnolóxicos paraorganizar e analizar datos desde o puntode vista estatístico, calcular parámetros exerar gráficos estatísticos.

3ª avaliac: C Traballo CMCCT

CD

B5.2. Interpretar a posiblerelación entre dúasvariables e cuantificar arelación lineal entre elasmediante o coeficiente decorrelación, valorando apertinencia de axustarunha recta de regresión e,de ser o caso, aconveniencia de realizarpredicións, avaliando afiabilidade destas nuncontexto de resolución deproblemas relacionadoscon fenómenos científicos.

MA1B5.2.1. Distingue a dependenciafuncional da dependencia estatística eestima se dúas variables son ou nonestatisticamente dependentes mediante arepresentación da nube de puntos.

3ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

MA1B5.2.2. Cuantifica o grao e o sentidoda dependencia lineal entre dúasvariables mediante o cálculo e ainterpretación do coeficiente decorrelación lineal.

3ª avaliac: A Proba escrita CMCCT

MA1B5.2.3. Calcula e representa as rectasde regresión de dúas variables, e obténpredicións a partir delas.

3ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

MA1B5.2.4. Avalía a fiabilidade daspredicións obtidas a partir da recta deregresión, mediante o coeficiente dedeterminación lineal.

3ª avaliac: B Proba escrita CMCCT

B5.3. Utilizar o vocabularioaxeitado para a descriciónde situacións relacionadascoa estatística, analizandoun conxunto de datos ouinterpretando de formacrítica informaciónsestatísticas presentes nosmedios de comunicación, apublicidade e outrosámbitos, detectandoposibles erros emanipulacións napresentación tanto dosdatos como dasconclusións.

MA1B5.3.1. Describe situaciónsrelacionadas coa estatística utilizando unvocabulario adecuado e elabora análisescríticas sobre traballos relacionados coaestatística aparecidos en medios decomunicación e noutros ámbitos da vidacotiá.

3ª avaliac: C Traballo CCL

CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas I están detallados

Dep. de Matemáticas Páxina 102 de 147 Curso 2019/20

Page 103: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos de avaliaciónpara cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación en cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

▪ Realización de PROBAS ESCRITAS, que determinarán a cualificación noscontidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% na cualificaciónglobal da avaliación.

• En cada avaliación realizarase un exame parcial (30%) e un examefinal (70%). No exame final versará sobre todos os contidos de ditaavaliación.

• A cualificación nos contidos da avaliación obterase coa mediaponderada das notas dos dous exames.

▪ Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación nacualificación global do 10%. Terase en conta:

• Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios na pizarra, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividadedesenvolvida na clase.

• Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno,revisión do caderno….

• Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada,esforzo, interese por aprender, participación,....

• A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostasconlevará unha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se unalumno non entrega ou ten cualificación negativa, polo menos, nametade dos items recollidos durante a avaliación, poderá levar un 0na parte de traballo do alumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

No caso de ter algunha avaliación cunha cualificación inferior a 5 despois da

Dep. de Matemáticas Páxina 103 de 147 Curso 2019/20

Page 104: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

recuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe desas avaliaicións; asignándoselle a nota obtida nesaproba a cada unha das avaliacións examinadas.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que todas as cualificacións dasavaliacións superen os 5 puntos e a cualificación obterase como a media aritméticada cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliación será negativa eterase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 104 de 147 Curso 2019/20

Page 105: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS APLICADAS ÁS CC.SS. I – 1º BACHARELATO

Obxectivos

O desenvolvemento desta materia contribuirá a que as alumnas e osalumnos adquiran as seguintes capacidades:

▪ Comprender e aplicar os conceptos e procedementos matemáticos asituacións diversas que permitan avanzar no estudo das propiasmatemáticas e doutras ciencias, así como na resolución razoada deproblemas procedentes de actividades cotiás e diferentes ámbitos dosaber.

▪ Considerar as argumentacións razoadas e a existencia dedemostracións rigorosas sobre as que se basea o avance da ciencia e datecnoloxía, mostrando unha actitude flexible, aberta e crítica anteoutros xuízos e razoamentos.

▪ Utilizar as estratexias características da investigación científica e asdestrezas propias das matemáticas (formulación de problemas,planificación e ensaio, experimentación, aplicación da indución ededución, formulación e aceptación ou rexeitamento das conxecturas,comprobación dos resultados obtidos) para realizar investigacións e enxeral explorar situacións e fenómenos novos.

▪ Apreciar o desenvolvemento das matemáticas como un procesocambiante e dinámico, con abundantes conexións internas eintimamente relacionado co doutras áreas do saber.

▪ Empregar os recursos achegados polas tecnoloxías actuais para obter eprocesar información, facilitar a comprensión de fenómenos dinámicos,aforrar tempo nos cálculos e servir como ferramenta na resolución deproblemas.

▪ Utilizar o discurso racional para formular acertadamente os problemas,xustificar procedementos, encadear coherentemente os argumentos,comunicarse con eficacia e precisión, detectar incorreccións lóxicas ecuestionar aseveracións carentes de rigor científico.

▪ Mostrar actitudes asociadas ao traballo científico e á investigaciónmatemática, tales como a visión crítica, a necesidade de verificación, avaloración da precisión, o interese polo traballo cooperativo e osdistintos tipos de razoamento, o cuestionamento das apreciaciónsintuitivas e a apertura a novas ideas.

▪ Expresarse verbalmente e por escrito en situacións susceptibles de sertratadas matematicamente, comprendendo e manexandorepresentacións matemáticas.

Dep. de Matemáticas Páxina 105 de 147 Curso 2019/20

Page 106: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes rasgos.

▪ 1ª Avaliación: Números Reais. Aritmética Mercantil. Álxebra.

▪ 2ª Avaliación: Análise.

▪ 3º Avaliación: Estatística Bidimensional. Probabilidade.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegún a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de formarazoada, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MACS2B1.1.1. Expresa verbalmente, deforma razoada, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Observ. CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MACS2B1.2.1. Analiza e comprende oenunciado que cumpra resolver (datos,relacións entre os datos, condicións,coñecementos matemáticos necesarios,etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACS2B1.2.2. Realiza estimacións eelabora conxecturas sobre os resultadosdos problemas que cumpra resolver,contrastando a súa validez e valorando asúa utilidade e eficacia.

Todo o curso A Traballo CMCCT

MACS2B1.2.3. Utiliza estratexiasheurísticas e procesos de razoamento naresolución de problemas, reflexionandosobre o proceso seguido.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CAA

B1.3. Elaborar un informecientífico escrito que sirvapara comunicar as ideas

MACS2B1.3.1. Usa a linguaxe, a notacióne os símbolos matemáticos adecuados aocontexto e á situación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 106 de 147 Curso 2019/20

Page 107: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

matemáticas xurdidas naresolución dun problema,coa precisión e o rigoradecuados.

MACS2B1.3.2. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MACS2B1.3.3. Emprega as ferramentastecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema, á situación que cumpraresolver ou á propiedade ou o teoremaque se vaia demostrar.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

B1.4. Planificaradecuadamente o procesode investigación, tendo enconta o contexto en que sedesenvolve e o problemade investigaciónformulado.

MACS2B1.4.1. Coñece e describe aestrutura do proceso de elaboracióndunha investigación matemática:problema de investigación, estado dacuestión, obxectivos, hipótese,metodoloxía, resultados, conclusións, etc.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACS2B1.4.2. Planifica adecuadamente oproceso de investigación, tendo en contao contexto en que se desenvolve e oproblema de investigación formulado.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSIEE

B1.5. Practicar estratexiaspara a xeración deinvestigaciónsmatemáticas, a partir daresolución dun problema eo afondamento posterior;da xeneralización depropiedades e leismatemáticas; e doafondamento nalgúnmomento da historia dasmatemáticas, concretandotodo iso en contextosnuméricos, alxébricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos.

MACS2B1.5.1. Afonda na resolucióndalgúns problemas formulando novaspreguntas, xeneralizando a situación ouos resultados, etc.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.5.2. Procura conexións entrecontextos da realidade e do mundo dasmatemáticas (a historia da humanidade ea historia das matemáticas; arte ematemáticas; ciencias sociais ematemáticas, etc.).

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSC

CCEC

B1.6. Elaborar un informecientífico escrito querecolla o proceso deinvestigación realizado, coaprecisión e o rigoradecuados.

MACS2B1.6.1. Consulta as fontes deinformación adecuadas ao problema deinvestigación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MACS2B1.6.2. Usa a linguaxe, a notacióne os símbolos matemáticos adecuados aocontexto do problema de investigación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MACS2B1.6.3. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso C Observ. CCL

CMCCT

MACS2B1.6.4. Emprega as ferramentastecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema de investigación, tanto naprocura de solucións coma para mellorar aeficacia na comunicación das ideasmatemáticas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

MACS2B1.6.5. Transmite certeza eseguridade na comunicación das ideas, asícomo dominio do tema de investigación.

Todo o curso C Observ. CCL

MACS2B1.6.6. Reflexiona sobre o procesode investigación e elabora conclusiónssobre o nivel de resolución do problemade investigación e de consecución deobxectivos, formula posiblescontinuacións da investigación, analiza ospuntos fortes e débiles do proceso, e faiexplícitas as súas impresións persoaissobre a experiencia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 107 de 147 Curso 2019/20

Page 108: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.7. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situaciónsproblemáticas darealidade.

MACS2B1.7.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSC

MACS2B1.7.2. Establece conexións entreo problema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacennel, así como os coñecementosmatemáticos necesarios.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.7.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos axeitados quepermitan a resolución do problema ou dosproblemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACS2B1.7.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso A Proba escritaTraballo

CMCCT

MACS2B1.7.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.8. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MACS2B1.8.1. Reflexiona sobre o procesoe obtén conclusións sobre os logrosconseguidos, resultados mellorables,impresións persoais do proceso, etc.,valorando outras opinións.

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.9. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MACS2B1.9.1. Desenvolve actitudesaxeitadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade eaceptación da crítica razoada, convivenciacoa incerteza, tolerancia da frustración,autoanálise continuo, etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

CSC

CSIEE

MACS2B1.9.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, esmero einterese adecuados ao nivel educativo e ádificultade da situación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACS2B1.9.3. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular ou formularsepreguntas e procurar respostas axeitadas,revisar de forma crítica os resultadosachados, etc.

Todo o curso B Observ. CMCCT

CAA

MACS2B1.9.4. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso B Traballo CSC

CSIEE

B1.10. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MACS2B1.10.1. Toma decisións nosprocesos (de resolución de problemas, deinvestigación, de matematización ou demodelización), valorando asconsecuencias destas e a convenienciapola súa sinxeleza e utilidade.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSIEE

B1.11. Reflexionar sobreas decisións tomadas,valorando a súa eficacia, eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MACS2B1.11.1. Reflexiona sobre osprocesos desenvolvidos, tomandoconciencia das súas estruturas, valorandoa potencia, a sinxeleza e a beleza dasideas e dos métodos utilizados, e aprendediso para situacións futuras.

Todo o curso C Observ. CMCCT

CAA

Dep. de Matemáticas Páxina 108 de 147 Curso 2019/20

Page 109: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.12. Empregar asferramentas tecnolóxicasadecuadas, de xeitoautónomo, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MACS2B1.12.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos, cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso B Traballo CD

CMCCT

MACS2B1.12.2. Utiliza mediostecnolóxicos para facer representaciónsgráficas de funcións con expresiónsalxébricas complexas e extraerinformación cualitativa e cuantitativasobre elas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.12.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.12.4. Recrea ámbitos eobxectos xeométricos con ferramentastecnolóxicas interactivas para amosar,analizar e comprender propiedadesxeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACS2B1.12.5. Utiliza mediostecnolóxicos para o tratamento de datos egráficas estatísticas, extraer información eelaborar conclusións.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.13. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación de xeitohabitual no proceso deaprendizaxe, procurando,analizando e seleccionandoinformación salientable eninternet ou noutras fontes,elaborando documentospropios, facendoexposicións eargumentacións destes, e

MACS2B1.13.1. Elabora documentosdixitais propios (de texto, presentación,imaxe, vídeo, son, etc.) como resultadodo proceso de procura, análise e selecciónde información salientable, coaferramenta tecnolóxica axeitada, ecompárteos para a súa discusión oudifusión.

Todo o curso C Traballo CD

MACS2B1.13.2. Utiliza os recursoscreados para apoiar a exposición oral doscontidos traballados na aula.

Todo o curso B Observ. CCL

MACS2B1.13.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles do seuproceso educativo, e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso C Observ. CD

CAA

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Utilizar os númerosreais e as súas operaciónspara presentar eintercambiar información,controlando e axustando amarxe de erro esixible encada situación, encontextos da vida real.

MACS2B2.1.1. Recoñece os tipos númerosreais (racionais e irracionais) e utilízaospara representar e interpretaraxeitadamente información cuantitativa.

1ª Avaliac: B Observ. CMCCT

MACS2B2.1.2. Representa correctamenteinformación cuantitativa medianteintervalos de números reais.

1ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B2.1.3. Compara, ordena, clasificae representa graficamente calqueranúmero real.

1ª Avaliac: Proba escrita CMCCT

MACS2B2.1.4. Realiza operaciónsnuméricas con eficacia, empregando

1ª Avaliac: Proba escritaTraballo

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 109 de 147 Curso 2019/20

Page 110: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

cálculo mental, algoritmos de lapis epapel, calculadora ou programasinformáticos, utilizando a notación máisaxeitada e controlando o erro candoaproxima.

B2.2. Resolver problemasde capitalización eamortización simple ecomposta utilizandoparámetros de aritméticamercantil, empregandométodos de cálculo ou osrecursos tecnolóxicos máisaxeitados.

MACS2B2.2.1. Interpreta e contextualizacorrectamente parámetros de aritméticamercantil para resolver problemas doámbito da matemática financeira(capitalización e amortización simple ecomposta) mediante os métodos decálculo ou recursos tecnolóxicosapropiados.

1ª Avaliac: Proba escrita CMCCT

B2.3. Transcribir a linguaxealxébrica ou gráficasituacións relativas ásciencias sociais, e utilizartécnicas matemáticas eferramentas tecnolóxicasapropiadas para resolverproblemas reais, dandounha interpretación dassolucións obtidas encontextos particulares.

MACS2B2.3.1. Utiliza con eficacia alinguaxe alxébrica para representarsituacións formuladas en contextos reais.

1ª Avaliac: Observ. CMCCT

MACS2B2.3.2. Resolve problemasrelativos ás ciencias sociais mediante autilización de ecuacións ou sistemas deecuacións.

1ª Avaliac: Proba escrita CMCCT

MACS2B2.3.3. Realiza unha interpretacióncontextualizada dos resultados obtidos eexponos con claridade.

1ª Avaliac: Proba escritaTraballo

CMCCT

Bloque 3: Análise:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Interpretar erepresentar gráficas defuncións reais tendo enconta as súascaracterísticas e a súarelación con fenómenossociais.

MACS2B3.1.1. Analiza funciónsexpresadas en forma alxébrica, por mediode táboas ou graficamente, e relaciónaascon fenómenos cotiáns, económicos,sociais e científicos, extraendo ereplicando modelos.

2ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B3.1.2. Selecciona adecuadamentee razoadamente eixes, unidades eescalas, recoñecendo e identificando oserros de interpretación derivados dunhamala elección, para realizarrepresentacións gráficas de funcións.

2ª Avaliac: A Observ. CMCCT

MACS2B3.1.3. Estuda e interpretagraficamente as características dunhafunción, comprobando os resultados coaaxuda de medios tecnolóxicos enactividades abstractas e problemascontextualizados.

2ª Avaliac: B Traballo CMCCT

B3.2. Interpolar eextrapolar valores defuncións a partir de táboas,e coñecer a utilidade encasos reais.

MACS2B3.2.1. Obtén valoresdescoñecidos mediante interpolación ouextrapolación a partir de táboas ou datos,e interprétaos nun contexto.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

B3.3. Calcular límitesfinitos e infinitos dunhafunción nun punto ou noinfinito, para estimar astendencias.

MACS2B3.3.1. Calcula límites finitos einfinitos dunha función nun punto ou noinfinito para estimar as tendencias dunhafunción.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B3.3.2. Calcula, representa einterpreta as asíntotas dunha función enproblemas das ciencias sociais.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 110 de 147 Curso 2019/20

Page 111: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B3.4. Coñecer o conceptode continuidade e estudara continuidade nun puntoen funcións polinómicas,racionais, logarítmicas eexponenciais.

MACS2B3.4.1. Examina, analiza edetermina a continuidade da función nunpunto para extraer conclusións ensituacións reais.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

B3.5. Coñecer e interpretarxeometricamente a taxa devariación media nunintervalo e nun punto comoaproximación ao conceptode derivada, e utilizar asregra de derivación paraobter a función derivada defuncións sinxelas e dassúas operacións.

MACS2B3.5.1. Calcula a taxa de variaciónmedia nun intervalo e a taxa de variacióninstantánea, interprétaasxeometricamente e emprégaas pararesolver problemas e situacións extraídasda vida real.

2ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B3.5.2. Aplica as regras dederivación para calcular a funciónderivada dunha función e obter a rectatanxente a unha función nun punto dado.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

Bloque 4: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Describir e compararconxuntos de datos dedistribuciónsbidimensionais, convariables discretas oucontinuas, procedentes decontextos relacionados coaeconomía e outrosfenómenos sociais, e obteros parámetros estatísticosmáis usuais mediante osmedios máis axeitados(lapis e papel, calculadora,folla de cálculo) evalorando a dependenciaentre as variables.

MACS2B4.1.1. Elabora e interpreta táboasbidimensionais de frecuencias a partir dosdatos dun estudo estatístico, convariables numéricas (discretas econtinuas) e categóricas.

3ª Avaliac: A Observ. CMCCT

MACS2B4.1.2. Calcula e interpreta osparámetros estatísticos máis usuais envariables bidimensionais para aplicalos ensituacións da vida real.

3ª Avaliac: B Observ. CMCCT

MACS2B4.1.3. Acha as distribuciónsmarxinais e diferentes distribuciónscondicionadas a partir dunha táboa decontinxencia, así como os seusparámetros, para aplicalos en situaciónsda vida real.

3ª Avaliac: B Observ. CMCCT

MACS2B4.1.4. Decide se dúas variablesestatísticas son ou non estatisticamentedependentes a partir das súasdistribucións condicionadas e marxinais,para poder formular conxecturas.

3ª Avaliac: B Traballo CMCCT

MACS2B4.1.5. Avalía as representaciónsgráficas apropiadas para unha distribuciónde datos sen agrupar e agrupados, e usaaxeitadamente medios tecnolóxicos paraorganizar e analizar datos desde o puntode vista estatístico, calcular parámetros exerar gráficos estatísticos.

3ª Avaliac: B Traballo CMCCT

B4.2. Interpretar a posiblerelación entre dúasvariables e cuantificar arelación lineal entre elasmediante o coeficiente decorrelación, valorando apertinencia de axustarunha recta de regresión ede realizar predicións apartir dela, avaliando afiabilidade destas nun

MACS2B4.2.1. Distingue a dependenciafuncional da dependencia estatística eestima se dúas variables son ou nonestatisticamente dependentes mediante arepresentación da nube de puntos encontextos cotiáns.

3ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B4.2.2. Cuantifica o grao e osentido da dependencia lineal entre dúasvariables mediante o cálculo e ainterpretación do coeficiente de

3ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 111 de 147 Curso 2019/20

Page 112: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

contexto de resolución deproblemas relacionadoscon fenómenos económicose sociais.

correlación lineal para poder obterconclusións.

MACS2B4.2.3. Calcula e representa asrectas de regresión de dúas variables eobtén predicións a partir delas.

3ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B4.2.4. Avalía a fiabilidade daspredicións obtidas a partir da recta deregresión mediante o coeficiente dedeterminación lineal en contextosrelacionados con fenómenos económicos esociais.

3ª Avaliac: B Traballo CMCCT

B4.3. Asignarprobabilidades a sucesosaleatorios en experimentossimples e compostos,utilizando a regra deLaplace en combinacióncon diferentes técnicas dereconto e a axiomática daprobabilidade, empregandoos resultados numéricosobtidos na toma dedecisións en contextosrelacionados coas cienciassociais.

MACS2B4.3.1. Calcula a probabilidade desucesos en experimentos simples ecompostos, condicionada ou non,mediante a regra de Laplace, as fórmulasderivadas da axiomática de Kolmogorov ediferentes técnicas de reconto.

3ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B4.3.2. Constrúe a función deprobabilidade dunha variable discretaasociada a un fenómeno sinxelo e calculaos seus parámetros e algunhasprobabilidades asociadas.

3ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B4.3.3. Constrúe a función dedensidade dunha variable continuaasociada a un fenómeno sinxelo, e calculaos seus parámetros e algunhasprobabilidades asociadas.

3ª Avaliac: C Proba escrita CMCCT

B4.4. Identificar osfenómenos que podenmodelizarse mediante asdistribucións deprobabilidade binomial enormal, calculando os seusparámetros edeterminando aprobabilidade de sucesosasociados.

MACS2B4.4.1. Identifica fenómenos quepoden modelizarse mediante adistribución binomial, obtén os seusparámetros e calcula a súa media e adesviación típica.

3ª Avaliac: C Proba escrita CMCCT

MACS2B4.4.2. Calcula probabilidadesasociadas a unha distribución binomial apartir da súa función de probabilidade ouda táboa da distribución, ou mediantecalculadora, folla de cálculo ou outraferramenta tecnolóxica, e aplícaas endiversas situacións.

3ª Avaliac: B Traballo CMCCT

MACS2B4.4.3. Distingue fenómenos quepoden modelizarse mediante unhadistribución normal, e valora a súaimportancia nas ciencias sociais.

3ª Avaliac: CMCCT

MACS2B4.4.4. Calcula probabilidades desucesos asociados a fenómenos quepoden modelizarse mediante adistribución normal a partir da táboa dadistribución ou mediante calculadora, follade cálculo ou outra ferramentatecnolóxica, e aplícaas en diversassituacións.

3ª Avaliac: CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 112 de 147 Curso 2019/20

Page 113: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MACS2B4.4.5. Calcula probabilidades desucesos asociados a fenómenos quepoden modelizarse mediante adistribución binomial a partir da súaaproximación pola normal, valorando sese dan as condicións necesarias para quesexa válida.

3ª Avaliac: CMCCT

B4.5. Utilizar o vocabularioaxeitado para a descriciónde situacións relacionadasco azar e a estatística,analizando un conxunto dedatos ou interpretando dexeito crítico informaciónsestatísticas presentes nosmedios de comunicación, apublicidade e outrosámbitos, e detectarposibles erros emanipulacións tanto napresentación dos datoscoma das conclusións.

MACS2B4.5.1. Utiliza un vocabularioadecuado para describir situaciónsrelacionadas co azar e a estatística.

3ª Avaliac: CCL

MACS2B4.5.2. Razoa e argumenta ainterpretación de informacións estatísticasou relacionadas co azar presentes na vidacotiá.

3ª Avaliac: CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas Aplicadas ás CC.SS.I están detallados na táboa de concrecións, así como os procedementos einstrumentos de avaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación de cada avaliación:

A cualificación global na avaliación obterase a partir de:

• Realización de PROBAS ESCRITAS, que determinarán a cualificación noscontidos da avaliación e terá unha ponderación do 90% na cualificación globalda avaliación.

◦ En cada avaliación realizaranse unha ou varias probas parciais e un examefinal. O exame final avaliará todos os estándares de aprendizaxeestudados ao longo da avaliación.

◦ As ponderacións asignadas ás probas parciais será dun 40% e ao examefinal de avaliación dun 60%.

◦ A cualificación correspondente ás probas parciais de cada avaliaciónobterase coa media aritmética das notas obtidas en cada unha delas.

• Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación na cualificaciónglobal do 10%. Terase en conta:

◦ Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios na pizarra, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividade desenvolvida naclase.

Dep. de Matemáticas Páxina 113 de 147 Curso 2019/20

Page 114: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

◦ Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno, revisióndo caderno….

◦ Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada, esforzo,interese por aprender, participación,....

◦ A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostasconlevará unha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se un alumnonon entrega ou ten cualificación negativa, polo menos, na metade dositems recollidos durante a avaliación, poderá levar un 0 na parte detraballo do alumno.

Recuperacións:

As avaliacións suspensas poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante a avaliación.

No caso de ter algunha avaliación cunha cualificación inferior a 5 despois darecuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe desas avaliaicións; asignándoselle a nota obtida nesaproba a cada unha das avaliacións examinadas.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que as cualificacións de todas asavaliacións non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como amedia aritmética da cualificación de cada avaliación. En caso contrario, a avaliaciónserá negativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de setembro.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 114 de 147 Curso 2019/20

Page 115: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS II – 2º BACHARELATO

Obxectivos

O desenvolvemento desta materia contribuirá a que as alumnas e osalumnos adquiran as seguintes capacidades:

▪ Planificar e expresar verbalmente o proceso de resolución deproblemas.

▪ Iniciarse á demostración en matemáticas.

▪ Utilizar medios tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe.

▪ Planificar e desenrolar proxectos matemáticos a partir de contextos darealidade.

▪ Aplica as operacións e propiedades das matrices para resolversituacións problemáticas extraídas de contextos reais.

▪ Coñece as propiedades dos determinantes e as utiliza para calcular orango dunha matriz e a matriz inversa.

▪ Discute e resolve sistemas de ecuacións lineais.

▪ Estuda a continuidade dunha función.

▪ Aplica os conceptos de límites e derivada, así como os teoremasrelacionados con eles na resolución de problemas.

▪ Resolve problemas de optimización.

▪ Calcula integrais de funcións sinxelas.

▪ Aplica o cálculo integral no cálculo de recintos planos.

▪ Resolve problemas xeométricos espaciais utilizando vectores.

▪ Resolve problemas de incidencia, perpendicularidade e paralelismoentre rectas e planos.

▪ Calcula a probabilidade de sucesos aplicando a fórmula de Bayes.

▪ Calcula probabilidades asociadas á distribución binomial e normal.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes rasgos.

▪ 1ª Avaliación: Álxebra. Xeometría

▪ 2ª Avaliación: Análise.

▪ 3º Avaliación: Probabilidade e Estatística.

Dep. de Matemáticas Páxina 115 de 147 Curso 2019/20

Page 116: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegún a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de formarazoada, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MA2B1.1.1. Expresa verbalmente, deforma razoada, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Observ. CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MA2B1.2.1. Analiza e comprende oenunciado para resolver ou demostrar(datos, relacións entre os datos,condicións, hipótese, coñecementosmatemáticos necesarios, etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA2B1.2.2. Valora a información dunenunciado e relaciónaa co número desolucións do problema.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MA2B1.2.3. Realiza estimacións e elaboraconxecturas sobre os resultados dosproblemas para resolver, valorando a súautilidade e a súa eficacia.

Todo o curso A Traballo CMCCT

MA2B1.2.4. Utiliza estratexias heurísticase procesos de razoamento na resoluciónde problemas.

Todo o curso A Traballo CMCCT

CAA

MA2B1.2.5. Reflexiona sobre o proceso deresolución de problemas.

Todo o curso A Observ. CMCCT

CAA

B1.3. Realizardemostracións sinxelas depropiedades ou teoremasrelativos a contidosalxébricos, xeométricos,funcionais, estatísticos eprobabilísticos.

MA2B1.3.1. Utiliza diferentes métodos dedemostración en función do contextomatemático.eflexiona sobre o proceso dedemostración (estrutura, método,linguaxe e símbolos, pasos clave, etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA2B1.3.2. Reflexiona sobre o proceso dedemostración (estrutura, método,linguaxe e símbolos, pasos clave, etc.).

Todo o curso B Observ.

Dep. de Matemáticas Páxina 116 de 147 Curso 2019/20

Page 117: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.4. Elaborar un informecientífico escrito que sirvapara comunicar as ideasmatemáticas xurdidas naresolución dun problemaou nunha demostración,coa precisión e o rigoradecuados.

MA2B1.4.1. Usa a linguaxe, a notación eos símbolos matemáticos adecuados aocontexto e á situación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA2B1.4.2. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA2B1.4.3. Emprega as ferramentastecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema, situación para resolver oupropiedade ou teorema para demostrar,tanto na procura de resultados como paraa mellora da eficacia na comunicación dasideas matemáticas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CD

B1.5. Planificaradecuadamente o procesode investigación, tendo enconta o contexto en que sedesenvolve e o problemade investigaciónformulado.

MA2B1.5.1. Coñece a estrutura doproceso de elaboración dunhainvestigación matemática: problema deinvestigación, estado da cuestión,obxectivos, hipótese, metodoloxía,resultados, conclusións, etc.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MA2B1.5.2. Planifica axeitadamente oproceso de investigación, tendo en contao contexto en que se desenvolve e oproblema de investigación formulado.

Todo o curso A Traballo CMCCT

CSIEE

MA2B1.5.3. Afonda na resolución dalgúnsproblemas, formulando novas preguntas,xeneralizando a situación ou osresultados, etc.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.6. Practicar estratexiaspara a xeración deinvestigaciónsmatemáticas, a partir daresolución dun problema eo afondamento posterior, axeneralización depropiedades e leismatemáticas, e oafondamento nalgúnmomento da historia dasmatemáticas, concretandotodo iso en contextosnuméricos, alxébricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos.

MA2B1.6.1. Xeneraliza e demostrapropiedades de contextos matemáticosnuméricos, alxébricos, xeométricos,funcionais, estatísticos ou probabilísticos.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA2B1.6.2. Busca conexións entrecontextos da realidade e do mundo dasmatemáticas (a historia da humanidade ea historia das matemáticas; arte ematemáticas; tecnoloxías e matemáticas,ciencias experimentais e matemáticas,economía e matemáticas, etc.) e entrecontextos matemáticos (numéricos exeométricos, xeométricos e funcionais,xeométricos e probabilísticos, discretos econtinuos, finitos e infinitos, etc.).

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSC

CCEC

B1.7. Elaborar un informecientífico escrito querecolla o proceso deinvestigación realizado, coaprecisión e o rigoradecuados.

MA2B1.7.1. Consulta as fontes deinformación adecuadas ao problema deinvestigación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA2B1.7.2. Usa a linguaxe, a notación eos símbolos matemáticos adecuados aocontexto do problema de investigación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MA2B1.7.3. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso B Observ. CCL

CMCCT

MA2B1.7.4. Emprega as ferramentastecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema de investigación.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CD

Dep. de Matemáticas Páxina 117 de 147 Curso 2019/20

Page 118: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MA2B1.7.5. Transmite certeza eseguridade na comunicación das ideas, asícomo dominio do tema de investigación.

Todo o curso B Observ. CCL

MA2B1.7.6. Reflexiona sobre o proceso deinvestigación e elabora conclusións sobreo nivel de resolución do problema deinvestigación e de consecución deobxectivos, e, así mesmo, formulaposibles continuacións da investigación,analiza os puntos fortes e débiles doproceso, e fai explícitas as súasimpresións persoais sobre a experiencia.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.8. Desenvolverprocesos dematematización encontextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situacións da realidade.

MA2B1.8.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso A Traballo CMCCT

CSC

MA2B1.8.2. Establece conexións entre oproblema do mundo real e o matemático,identificando o problema ou os problemasmatemáticos que subxacen nel, así comoos coñecementos matemáticosnecesarios.

Todo o curso A Traballo CMCCT

MA2B1.8.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos axeitados quepermitan a resolución do problema ouproblemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MA2B1.8.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso A Proba escritaTraballo

CMCCT

MA2B1.8.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.9. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MA2B1.9.1. Reflexiona sobre o proceso eobtén conclusións sobre os logrosconseguidos, resultados mellorables,impresións persoais do proceso, etc.,valorando outras opinións

Todo o curso A Observ. CMCCT

B1.10. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MA2B1.10.1. Desenvolve actitudesaxeitadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade paraa aceptación da crítica razoada,convivencia coa incerteza, tolerancia dafrustración, autoanálise continua,autocrítica constante, etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

CSC

CSIEE

MA2B1.10.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, esmero einterese adecuados ao nivel educativo e ádificultade da situación.

Todo o curso A Observ. CMCCT

MA2B1.10.3. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular e formularsepreguntas e buscar respostas axeitadas,revisar de forma crítica os resultadosachados, etc

Todo o curso A Observ. CMCCT

CAA

MA2B1.10.4. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso A Traballo CSC

CSIEE

Dep. de Matemáticas Páxina 118 de 147 Curso 2019/20

Page 119: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.11. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MA2B1.11.1. Toma decisións nos procesosde resolución de problemas, deinvestigación e de matematización ou demodelización, valorando as consecuenciasdestas e a conveniencia pola súasinxeleza e utilidade.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSIEE

B1.12. Reflexionarsobre as decisiónstomadas, valorando asúa eficacia eaprendendo delas parasituacións similaresfuturas.

MA2B1.12.1. Reflexiona sobre os procesosdesenvolvidos, tomando conciencia dassúas estruturas, valorando a potencia, asinxeleza e a beleza das ideas e dosmétodos utilizados, e aprendendo disopara situacións futuras.

Todo o curso B Observ. CMCCT

CAA

B1.13. Empregar asferramentas tecnolóxicasaxeitadas, de formaautónoma, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MA2B1.13.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso A Traballo CMCCT

CD

MA2B1.13.2. Utiliza medios tecnolóxicospara facer representacións gráficas defuncións con expresións alxébricascomplexas e extraer informacióncualitativa e cuantitativa sobre elas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MA2B1.13.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso A Traballo CMCCT

MA2B1.13.4. Recrea ámbitos e obxectosxeométricos con ferramentas tecnolóxicasinteractivas para amosar, analizar ecomprender propiedades xeométricas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MA2B1.13.5. Utiliza medios tecnolóxicospara o tratamento de datos e gráficasestatísticas, extraer información eelaborar conclusións.

Todo o curso A Traballo CMCCT

B1.14. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación demaneira habitual noproceso de aprendizaxe,procurando, analizando eseleccionando informaciónsalientable en internet ounoutras fontes, elaborandodocumentos propios,facendo exposicións eargumentacións destes, ecompartíndoos en ámbitosapropiados para facilitar ainteracción.

MA2B1.14.1. Elabora documentos dixitaispropios (de texto, presentación, imaxe,vídeo, son, etc.), como resultado doproceso de procura, análise e selección deinformación relevante, coa ferramentatecnolóxica axeitada, e compárteos para asúa discusión ou difusión.

Todo o curso B Traballo CD

MA2B1.14.2. Utiliza os recursos creadospara apoiar a exposición oral dos contidostraballados na aula.

Todo o curso A Observ. CCL

MA2B1.14.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles do seuproceso educativo, e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso B Observ. CD

CAA

MA2B1.14.4. Emprega ferramentastecnolóxicas para compartir ideas etarefas.

Todo o curso A Traballo CD

CSC

CSIEE

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

Dep. de Matemáticas Páxina 119 de 147 Curso 2019/20

Page 120: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B2.1. Utilizar a linguaxematricial e as operaciónscon matrices para describire interpretar datos erelacións na resolución deproblemas diversos.

MA2B2.1.1. Utiliza a linguaxe matricialpara representar datos facilitadosmediante táboas ou grafos e pararepresentar sistemas de ecuacións lineais,tanto de xeito manual como co apoio demedios tecnolóxicos axeitados.

1ª Avaliac.

Matrices

B Proba escrita CMCCT

MA2B2.1.2. Realiza operacións conmatrices e aplica as propiedades destasoperacións adecuadamente, de xeitomanual ou co apoio de mediostecnolóxicos.

1ª Avaliac.

Matrices

A Proba escrita CMCCT

B2.2. Transcribir problemasexpresados en linguaxeusual á linguaxe alxébricae resolvelos utilizandotécnicas alxébricasdeterminadas (matrices,determinantes e sistemasde ecuacións), einterpretar criticamente osignificado das solucións.

MA2B2.2.1. Determina o rango dunhamatriz, ata orde 4, aplicando o método deGauss ou determinantes.

1ª Avaliac.

Matrices

A Proba escrita CMCCT

MA2B2.2.2. Determina as condicións paraque unha matriz teña inversa e calcúlaaempregando o método máis axeitado.

1ª Avaliac.

Matrices

A Proba escrita CMCCT

MA2B2.2.3. Resolve problemassusceptibles de seren representadosmatricialmente e interpreta os resultadosobtidos

1ª Avaliac.

Matrices

A Proba escrita CMCCT

MA2B2.2.4. Formula alxebricamente asrestricións indicadas nunha situación davida real, estuda e clasifica o sistema deecuacións lineais formulado, resólveo noscasos en que sexa posible (empregando ométodo máis axeitado), e aplícao pararesolver problemas.

1ª Avaliac.

Matrices

B Proba escrita CMCCT

Bloque 3: Análise:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Estudar acontinuidade dunhafunción nun punto ou nunintervalo, aplicando osresultados que se derivandiso.

MA2B3.1.1. Coñece as propiedades dasfuncións continuas e representa a funciónnun ámbito dos puntos dedescontinuidade.

2ª avaliac:

Análise

A Proba escrita CMCCT

MA2B3.1.2. Aplica os conceptos de límitee de derivada á resolución de problemas,así como os teoremas relacionados.

2ª avaliac:

Análise

A Proba escrita CMCCT

B3.2. Aplicar o concepto dederivada dunha funciónnun punto, a súainterpretación xeométrica eo cálculo de derivadas aoestudo de fenómenosnaturais, sociais outecnolóxicos, e á resoluciónde problemas xeométricos,de cálculo de límites e deoptimización.

MA2B3.2.1. Aplica a regra de L'Hôpitalpara resolver indeterminacións no cálculode límites.

2ª avaliac:

Análise

A Proba escrita CMCCT

MA2B3.2.2. Formula problemas deoptimización relacionados coa xeometríaou coas ciencias experimentais e sociais,resólveos e interpreta o resultado obtidodentro do contexto.

2ª avaliac:

Análise

B Proba escrita CMCCT

B3.3. Calcular integrais defuncións sinxelas aplicandoas técnicas básicas para ocálculo de primitivas.

MA2B3.3.1. Aplica os métodos básicospara o cálculo de primitivas de funcións.

2ª avaliac:

Análise

A Proba escrita CMCCT

B3.4. Aplicar o cálculo deintegrais definidas namedida de áreas derexións planas limitadas

MA2B3.4.1. Calcula a área de recintoslimitados por rectas e curvas sinxelas oupor dúas curvas.

2ª avaliac:

Análise

B Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 120 de 147 Curso 2019/20

Page 121: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

por rectas e curvassinxelas que sexandoadamenterepresentables e, en xeral,á resolución de problemas.

MA2B3.4.2. Utiliza os medios tecnolóxicosaxeitados para representar e resolverproblemas de áreas de recintos limitadospor funcións coñecidas.

2ª avaliac:

Análise

B Traballo CMCCT

Bloque 4: Xeometría:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Resolver problemasxeométricos espaciais,utilizando vectores.

MA2B4.1.1. Realiza operacións elementaiscon vectores, manexando correctamenteos conceptos de base e de dependencia eindependencia lineal, e define e manexaas operacións básicas con vectores noespazo, utilizando a interpretaciónxeométrica das operacións con vectorespara resolver problemas xeométricos.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

B4.2. Resolver problemasde incidencia, paralelismoe perpendicularidade entrerectas e planos utilizandoas ecuacións da recta e doplano no espazo.

MA2B4.2.1. Expresa a ecuación da rectadas súas distintas formas, pasando dunhaa outra correctamente, identificando encada caso os seus elementoscaracterísticos, e resolvendo os problemasafíns entre rectas.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

MA2B4.2.2. Obtén a ecuación do planonas súas distintas formas, pasando dunhaa outra correctamente, identificando encada caso os seus elementoscaracterísticos.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

MA2B4.2.3. Analiza a posición relativa deplanos e rectas no espazo, aplicandométodos matriciais e alxébricos.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

MA2B4.2.4. Obtén as ecuacións de rectase planos en diferentes situacións.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

B4.3. Utilizar os produtosentre vectores paracalcular ángulos,distancias, áreas evolumes, calculando o seuvalor e tendo en conta oseu significado xeométrico.

MA2B4.3.1. Manexa o produto escalar evectorial de dous vectores, o significadoxeométrico, a expresión analítica e aspropiedades.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

MA2B4.3.2. Coñece o produto mixto detres vectores, o seu significadoxeométrico, a súa expresión analítica e aspropiedades.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

MA2B4.3.3. Determina ángulos,distancias, áreas e volumes utilizando osprodutos escalar, vectorial e mixto,aplicándoos en cada caso á resolución deproblemas xeométricos.

1ª avaliac:

Xeometría

A Proba escrita CMCCT

MA2B4.3.4. Realiza investigaciónsutilizando programas informáticosespecíficos para seleccionar e estudarsituacións novas da xeometría relativas aobxectos como a esfera.

1ª avaliac:

Xeometría

B Traballo CMCCT

Bloque 5: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

Dep. de Matemáticas Páxina 121 de 147 Curso 2019/20

Page 122: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B5.1. Asignarprobabilidades a sucesosaleatorios en experimentossimples e compostos(utilizando a regra deLaplace en combinacióncon diferentes técnicas dereconto e a axiomática daprobabilidade), así como asucesos aleatorioscondicionados (teorema deBayes), en contextosrelacionados co mundoreal.

MA2B5.1.1. Calcula a probabilidade desucesos en experimentos simples ecompostos, condicionada ou non,mediante a regra de Laplace, as fórmulasderivadas da axiomática de Kolmogorov ediferentes técnicas de reconto.

3ª avaliac:

Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MA2B5.1.2. Calcula probabilidades apartir dos sucesos que constitúen unhapartición do espazo mostral.

3ª avaliac:

Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MA2B5.1.3. Calcula a probabilidade finaldun suceso aplicando a fórmula de Bayes.

3ª avaliac:

Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

B5.2. Identificar osfenómenos que podenmodelizarse mediante asdistribucións deprobabilidade binomial enormal, calculando os seusparámetros edeterminando aprobabilidade de diferentessucesos asociados.

MA2B5.2.1. Identifica fenómenos quepoden modelizarse mediante adistribución binomial, obtén os seusparámetros e calcula a súa media edesviación típica.

3ª avaliac:

Probabilid.

B Proba escrita CMCCT

MA2B5.2.2. Calcula probabilidadesasociadas a unha distribución binomial apartir da súa función de probabilidade, datáboa da distribución ou mediantecalculadora, folla de cálculo ou outraferramenta tecnolóxica.

3ª avaliac:

Probabilid.

A Proba escrita

Traballo

CMCCT

MA2B5.2.3. Coñece as características e osparámetros da distribución normal evalora a súa importancia no mundocientífico.

3ª avaliac:

Probabilid.

B Traballo CMCCT

MA2B5.2.4. Calcula probabilidades desucesos asociados a fenómenos quepoden modelizarse mediante adistribución normal a partir da táboa dadistribución ou mediante calculadora, follade cálculo ou outra ferramentatecnolóxica.

3ª avaliac:

Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

MA2B5.2.5. Calcula probabilidades desucesos asociados a fenómenos quepoden modelizarse mediante adistribución binomial a partir da súaaproximación pola normal, valorando sese dan as condicións necesarias para quesexa válida.

3ª avaliac:

Probabilid.

A Proba escrita CMCCT

B5.3. Utilizar o vocabularioaxeitado para a descriciónde situacións relacionadasco azar e a estatística,analizando un conxunto dedatos ou interpretando deforma crítica informaciónsestatísticas presentes nosmedios de comunicación,en especial os relacionadoscoas ciencias e outrosámbitos, detectandoposibles erros emanipulacións tanto napresentación dos datoscomo na das conclusións.

MA2B5.3.1. Utiliza un vocabularioaxeitado para describir situaciónsrelacionadas co azar e elabora análisescríticas sobre traballos relacionados coaprobabilidade e/ou a estatísticaaparecidos en medios de comunicación enoutros ámbitos da vida cotiá.

3ª avaliac:

Estatística

B Traballo CCL

CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas II están detallados

Dep. de Matemáticas Páxina 122 de 147 Curso 2019/20

Page 123: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

na táboa de concrecións, así como os procedementos e instrumentos de avaliaciónpara cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación de cada un dos bloques:

A cualificación de cada bloque obterase a partir de:

▪ Realización de PROBAS ESCRITAS, que determinarán a cualificación noscontidos, terá unha ponderación do 90% na cualificación global dobloque.

• Realizarase un exame final que versará sobre todos os contidos dobloque.

▪ Observación do TRABALLO DO ALUMNO, cunha ponderación nacualificación global do 10%. Terase en conta:

• Traballo na aula: realización das actividades indicadas polo profesor,respostas a controis orais ou escritos sobre algún contido ouprocedemento, realización de exercicios no encerado, corrección dosexercicios no caderno de traballo,... e calquera actividadedesenvolvida na clase.

• Traballo na casa: realización das tarefas marcadas, realización deactividades de reforzo e ampliación cando se considere oportuno,revisión do caderno….

• Observación da ACTITUDE do alumno na aula: atención prestada,esforzo, interese por aprender, participación,....

• A reiteración da non realización ou entrega das tarefas propostasimplicará unha cualificación de cero neste apartado, é dicir, se unalumno non entrega ou ten cualificación negativa, polo menos, nametade dos items recollidos durante a avaliación, poderá levar un 0na parte de traballo do alumno.

Recuperacións:

Os bloques suspensos poderanse recuperar mediante un exame derecuperación.

So será recuperable a parte correspondente ás PROBAS ESCRITAS (90% dacualificación) polo que a nota correspondente ao TRABALLO e á ACTITUDE será amesma que a que obtivo o alumno durante o bloque correspondente.

No caso de ter algún dos bloques cunha cualificación inferior a 5 despois darecuperación correspondente, o alumno realizará un exame final sobre osestándares de aprendizaxe deses bloques; asignándoselle a nota obtida nesa proba

Dep. de Matemáticas Páxina 123 de 147 Curso 2019/20

Page 124: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

a cada un dos bloques examinados.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

Cualificación en cada avaliación:

A cualificación de cada avaliación obterase como a media aritmética dosbloques avaliados ata o momento da citada avaliación sempre que os bloques teñanunha cualificación igual ou superior a 5. No caso contrario a máxima cualificaciónque poderá obter un alumno na avaliación será dun 4.

Cualificación final:

Para aprobar a materia será necesario que todas as cualificacións dosbloques non sexan inferiores aos 5 puntos e a cualificación obterase como a mediaaritmética da cualificación de cada bloque. En caso contrario, a avaliación seránegativa e terase que acudir á avaliación extraordinaria de xuño.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 124 de 147 Curso 2019/20

Page 125: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MATEMÁTICAS APLICADAS ÁS CIENCIAS SOCIAIS II – 2ºBACHARELATO

Obxectivos

O desenvolvemento desta materia contribuirá a que as alumnas e osalumnos adquiran as seguintes capacidades:

▪ Planificar e expresar verbalmente o proceso de resolución deproblemas.

▪ Elaborar informes científicos sobre o proceso seguido na resolución deproblemas.

▪ Elaborar representacións gráficas de datos numéricos, funcionais ouestatísticos.

▪ Utilizar medios tecnolóxicos no proceso de aprendizaxe.

▪ Estudar as matrices e os determinantes como obxectos matemáticosútiles para o tratamento de datos.

▪ Representar matricialmente, discutir e resolver sistemas de ecuaciónslineais.

▪ Aplicar a programación lineal para resolver diferentes problemas.

▪ Estudar a continuidade en funcións elementais e definidas a anacos.

▪ Aplicar as derivadas ao estudo de funcións.

▪ Resolver problemas de optimización.

▪ Estudas e representar graficamente diferentes funcións.

▪ Calcular primitivas e integrais indefinidas.

▪ Utilizar o cálculo integral para calcular as áreas de recintos planos.

▪ Calcular probabilidades utilizando o teorema de Bayes.

▪ Calcular probabilidades asociadas á distribución da media mostral e daproporción mostral.

▪ Utilizar, en contextos reais, a inferencia estatística, a estimacións porintervalos de confianza e o contraste de hipóteses.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes trazos.

▪ 1ª Avaliación: Álxebra.

Dep. de Matemáticas Páxina 125 de 147 Curso 2019/20

Page 126: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

▪ 2ª Avaliación: Análise.

▪ 3º Avaliación: Probabilidade e Estatística.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegundo a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Procesos, métodos e actitudes en matemáticas:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Expresarverbalmente, de xeitorazoado, o proceso seguidona resolución dunproblema.

MACS2B1.1.1. Expresa verbalmente, dexeito razoado, o proceso seguido naresolución dun problema, coa precisión eo rigor adecuados.

Todo o curso B Observ. CCL

CMCCT

B1.2. Utilizar procesos derazoamento e estratexiasde resolución deproblemas, realizando oscálculos necesarios ecomprobando as soluciónsobtidas.

MACS2B1.2.1. Analiza e comprende oenunciado que cumpra resolver (datos,relacións entre os datos, condicións,coñecementos matemáticos necesarios,etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACS2B1.2.2. Realiza estimacións eelabora conxecturas sobre os resultadosdos problemas que cumpra resolver,contrastando a súa validez e valorando asúa utilidade e eficacia.

Todo o curso A Traballo CMCCT

MACS2B1.2.3. Utiliza estratexiasheurísticas e procesos de razoamento naresolución de problemas, reflexionandosobre o proceso seguido.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CAA

B1.3. Elaborar un informecientífico escrito que sirvapara comunicar as ideasmatemáticas xurdidas naresolución dun problema,coa precisión e o rigor

MACS2B1.3.1. Usa a linguaxe, a notacióne os símbolos matemáticos adecuados aocontexto e á situación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MACS2B1.3.2. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso C Observ. CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 126 de 147 Curso 2019/20

Page 127: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

adecuados. MACS2B1.3.3. Emprega as ferramentastecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema, á situación que cumpraresolver ou á propiedade ou o teoremaque se vaia demostrar.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

B1.4. Planificaradecuadamente o procesode investigación, tendo enconta o contexto en que sedesenvolve e o problemade investigaciónformulado.

MACS2B1.4.1. Coñece e describe aestrutura do proceso de elaboracióndunha investigación matemática(problema de investigación, estado dacuestión, obxectivos, hipótese,metodoloxía, resultados, conclusións,etc.)

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACS2B1.4.2. Planifica adecuadamente oproceso de investigación, tendo en contao contexto en que se desenvolve e oproblema de investigación formulado.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSIEE

B1.5. Practicar estratexiaspara a xeración deinvestigaciónsmatemáticas, a partir daresolución dun problema eo afondamento posterior;da xeneralización depropiedades e leismatemáticas; e doafondamento nalgúnmomento da historia dasmatemáticas, concretandotodo iso en contextosnuméricos, alxébricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos.

MACS2B1.5.1. Afonda na resolucióndalgúns problemas formulando novaspreguntas, xeneralizando a situación ouos resultados, etc.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.5.2. Procura conexións entrecontextos da realidade e do mundo dasmatemáticas (a historia da humanidade ea historia das matemáticas; arte ematemáticas; ciencias sociais ematemáticas, etc.).

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSC

CCEC

B1.6. Elaborar un informecientífico escrito querecolla o proceso deinvestigación realizado, coaprecisión e o rigoradecuados.

MACS2B1.6.1. Consulta as fontes deinformación adecuadas ao problema deinvestigación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MACS2B1.6.2. Usa a linguaxe, a notacióne os símbolos matemáticos adecuados aocontexto do problema de investigación.

Todo o curso C Observ. CMCCT

MACS2B1.6.3. Utiliza argumentos,xustificacións, explicacións e razoamentosexplícitos e coherentes.

Todo o curso C Observ. CCL

CMCCT

MACS2B1.6.4. Emprega as ferramentastecnolóxicas adecuadas ao tipo deproblema de investigación, tanto naprocura de solucións coma para mellorar aeficacia na comunicación das ideasmatemáticas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

CD

MACS2B1.6.5. Transmite certeza eseguridade na comunicación das ideas, asícomo dominio do tema de investigación.

Todo o curso C Observ. CCL

MACS2B1.6.6. Reflexiona sobre o procesode investigación e elabora conclusiónssobre o nivel de resolución do problemade investigación e de consecución deobxectivos, formula posiblescontinuacións da investigación, analiza ospuntos fortes e débiles do proceso, e faiexplícitas as súas impresións persoaissobre a experiencia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.7. Desenvolverprocesos dematematización en

MACS2B1.7.1. Identifica situaciónsproblemáticas da realidade susceptiblesde conter problemas de interese.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSC

Dep. de Matemáticas Páxina 127 de 147 Curso 2019/20

Page 128: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

contextos da realidadecotiá (numéricos,xeométricos, funcionais,estatísticos ouprobabilísticos) a partir daidentificación de problemasen situaciónsproblemáticas darealidade.

MACS2B1.7.2. Establece conexións entreo problema do mundo real e o mundomatemático, identificando o problema ouos problemas matemáticos que subxacennel, así como os coñecementosmatemáticos necesarios.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.7.3. Usa, elabora ou constrúemodelos matemáticos axeitados quepermitan a resolución do problema ou dosproblemas dentro do campo dasmatemáticas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACS2B1.7.4. Interpreta a soluciónmatemática do problema no contexto darealidade.

Todo o curso A Proba escritaTraballo

CMCCT

MACS2B1.7.5. Realiza simulacións epredicións, en contexto real, para valorara adecuación e as limitacións dosmodelos, e propón melloras queaumenten a súa eficacia.

Todo o curso C Traballo CMCCT

B1.8. Valorar amodelización matemáticacomo un recurso pararesolver problemas darealidade cotiá, avaliando aeficacia e as limitaciónsdos modelos utilizados ouconstruídos.

MACS2B1.8.1. Reflexiona sobre o procesoe obtén conclusións sobre os logrosconseguidos, resultados mellorables,impresións persoais do proceso, etc.,valorando outras opinións.

Todo o curso B Observ. CMCCT

B1.9. Desenvolver ecultivar as actitudespersoais inherentes aoquefacer matemático.

MACS2B1.9.1. Desenvolve actitudesaxeitadas para o traballo en matemáticas(esforzo, perseveranza, flexibilidade eaceptación da crítica razoada, convivenciacoa incerteza, tolerancia da frustración,autoanálise continuo, etc.).

Todo o curso B Observ. CMCCT

CSC

CSIEE

MACS2B1.9.2. Formúlase a resolución deretos e problemas coa precisión, esmero einterese adecuados ao nivel educativo e ádificultade da situación.

Todo o curso B Observ. CMCCT

MACS2B1.9.3. Desenvolve actitudes decuriosidade e indagación, xunto conhábitos de formular ou formularsepreguntas e procurar respostas axeitadas,revisar de forma crítica os resultadosachados, etc.

Todo o curso B Observ. CMCCT

CAA

MACS2B1.9.4. Desenvolve habilidadessociais de cooperación e traballo enequipo.

Todo o curso B Traballo CSC

CSIEE

B1.10. Superar bloqueos einseguridades ante aresolución de situaciónsdescoñecidas.

MACS2B1.10.1. Toma decisións nosprocesos (de resolución de problemas, deinvestigación, de matematización ou demodelización), valorando asconsecuencias destas e a convenienciapola súa sinxeleza e utilidade.

Todo o curso B Traballo CMCCT

CSIEE

B1.11. Reflexionar sobreas decisións tomadas,valorando a súa eficacia, eaprender diso parasituacións similaresfuturas.

MACS2B1.11.1. Reflexiona sobre osprocesos desenvolvidos, tomandoconciencia das súas estruturas, valorandoa potencia, a sinxeleza e a beleza dasideas e dos métodos utilizados, e aprendediso para situacións futuras.

Todo o curso C Observ. CMCCT

CAA

Dep. de Matemáticas Páxina 128 de 147 Curso 2019/20

Page 129: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B1.12. Empregar asferramentas tecnolóxicasadecuadas, de xeitoautónomo, realizandocálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos,facendo representaciónsgráficas, recreandosituacións matemáticasmediante simulacións ouanalizando con sentidocrítico situacións diversasque axuden á comprensiónde conceptos matemáticosou á resolución deproblemas.

MACS2B1.12.1. Selecciona ferramentastecnolóxicas axeitadas e utilízaas para arealización de cálculos numéricos,alxébricos ou estatísticos, cando adificultade destes impida ou non aconsellefacelos manualmente.

Todo o curso B Traballo CD

CMCCT

MACS2B1.12.2. Utiliza mediostecnolóxicos para facer representaciónsgráficas de funcións con expresiónsalxébricas complexas e extraerinformación cualitativa e cuantitativasobre elas.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.12.3. Deseña representaciónsgráficas para explicar o proceso seguidona solución de problemas, mediante autilización de medios tecnolóxicos.

Todo o curso B Traballo CMCCT

MACS2B1.12.4. Recrea ámbitos eobxectos xeométricos con ferramentastecnolóxicas interactivas para amosar,analizar e comprender propiedadesxeométricas.

Todo o curso C Traballo CMCCT

MACS2B1.12.5. Utiliza mediostecnolóxicos para o tratamento de datos egráficas estatísticas, extraer información eelaborar conclusións.

Todo o curso B Traballo CMCCT

B1.13. Utilizar astecnoloxías da informacióne da comunicación de xeitohabitual no proceso deaprendizaxe, procurando,analizando e seleccionandoinformación salientable eninternet ou noutras fontes,elaborando documentospropios, facendoexposicións eargumentacións destes, e

MACS2B1.13.1. Elabora documentosdixitais propios (de texto, presentación,imaxe, vídeo, son, etc.) como resultadodo proceso de procura, análise e selecciónde información salientable, coaferramenta tecnolóxica axeitada, ecompárteos para a súa discusión oudifusión.

Todo o curso C Traballo CD

MACS2B1.13.2. Utiliza os recursoscreados para apoiar a exposición oral doscontidos traballados na aula.

Todo o curso B Observ. CCL

MACS2B1.13.3. Usa axeitadamente osmedios tecnolóxicos para estruturar emellorar o seu proceso de aprendizaxe,recollendo a información das actividades,analizando puntos fortes e débiles do seuproceso educativo, e establecendo pautasde mellora.

Todo o curso C Observ. CD

CAA

Bloque 2: Números e álxebra:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Organizarinformación procedente desituacións do ámbito socialutilizando a linguaxematricial, e aplicar asoperacións con matricescomo instrumento para otratamento da devanditainformación.

MACS2B2.1.1. Dispón en forma de matrizinformación procedente do ámbito socialpara poder resolver problemas con maioreficacia.

1ª Avaliac: B Observ. CMCCT

MACS2B2.1.2. Utiliza a linguaxe matricialpara representar datos facilitadosmediante táboas e para representarsistemas de ecuacións lineais.

1ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B2.1.3. Realiza operacións conmatrices e aplica as propiedades destasoperacións adecuadamente, de xeitomanual e co apoio de medios

1ª Avaliac: Proba escrita CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 129 de 147 Curso 2019/20

Page 130: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

tecnolóxicos.

B2.2. Transcribir problemasexpresados en linguaxeusual á linguaxe alxébricae resolvelos utilizandotécnicas alxébricasdeterminadas (matrices,sistemas de ecuacións,inecuacións eprogramación linealbidimensional),interpretando criticamenteo significado das soluciónsobtidas.

MACS2B2.2.1. Formula alxebricamente asrestricións indicadas nunha situación davida real e o sistema de ecuacións lineaisformulado (como máximo de tresecuacións e tres incógnitas), resólveo noscasos que sexa posible e aplícao pararesolver problemas en contextos reais.

1ª Avaliac: Proba escrita CMCCT

MACS2B2.2.2. Aplica as técnicas gráficasde programación lineal bidimensional pararesolver problemas de optimización defuncións lineais que están suxeitas arestricións, e interpreta os resultadosobtidos no contexto do problema.

1ª Avaliac: Proba escrita CMCCT

Bloque 3: Análise:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Analizar e interpretarfenómenos habituais dasciencias sociais de xeitoobxectivo traducindo ainformación á linguaxe dasfuncións, e describilomediante o estudocualitativo e cuantitativodas súas propiedades máiscaracterísticas.

MACS2B3.1.1. Modeliza con axuda defuncións problemas formulados nasciencias sociais e descríbeos mediante oestudo da continuidade, tendencias,ramas infinitas, corte cos eixes, etc.

2ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B3.1.2. Calcula as asíntotas defuncións sinxelas racionais, exponenciais elogarítmicas.

2ª Avaliac: A Observ. CMCCT

MACS2B3.1.3. Estuda a continuidade nunpunto dunha función elemental oudefinida a anacos utilizando o concepto delímite.

2ª Avaliac: B Traballo CMCCT

B3.2. Utilizar o cálculo dederivadas para obterconclusións acerca docomportamento dunhafunción, para resolverproblemas de optimizaciónextraídos de situaciónsreais de caráctereconómico ou social eextraer conclusións dofenómeno analizado.

MACS2B3.2.1. Representa funcións eobtén a expresión alxébrica a partir dedatos relativos ás súas propiedades locaisou globais, e extrae conclusións enproblemas derivados de situacións reais.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B3.2.2. Formula problemas deoptimización sobre fenómenosrelacionados coas ciencias sociais,resólveos e interpreta o resultado obtidodentro do contexto.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

B3.3. Aplicar o cálculo deintegrais na medida deáreas de rexións planaslimitadas por rectas ecurvas sinxelas que sexandoadamenterepresentables, utilizandotécnicas de integracióninmediata.

MACS2B3.3.1. Aplica a regra de Barrowao cálculo de integrais definidas defuncións elementais inmediatas.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B3.3.2. Aplica o concepto deintegral definida para calcular a área derecintos planos delimitados por unha oudúas curvas.

2ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

Bloque 4: Estatística e probabilidade:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

Dep. de Matemáticas Páxina 130 de 147 Curso 2019/20

Page 131: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

B4.1. Asignarprobabilidades a sucesosaleatorios en experimentossimples e compostos,utilizando a regra deLaplace en combinacióncon diferentes técnicas dereconto persoais,diagramas de árbore outáboas de continxencia, aaxiomática daprobabilidade e o teoremada probabilidade total, eaplica o teorema de Bayespara modificar aprobabilidade asignada aun suceso (probabilidadeinicial) a partir dainformación obtidamediante aexperimentación(probabilidade final),empregando os resultadosnuméricos obtidos na tomade decisións en contextosrelacionados coas cienciassociais.

MACS2B4.1.1. Calcula a probabilidade desucesos en experimentos simples ecompostos mediante a regra de Laplace,as fórmulas derivadas da axiomática deKolmogorov e diferentes técnicas dereconto.

3ª Avaliac: A Observ. CMCCT

MACS2B4.1.2. Calcula probabilidades desucesos a partir dos sucesos queconstitúen unha partición do espazomostral.

3ª Avaliac: B Observ. CMCCT

MACS2B4.1.3. Calcula a probabilidadefinal dun suceso aplicando a fórmula deBayes.

3ª Avaliac: B Observ. CMCCT

MACS2B4.1.4. Resolve unha situaciónrelacionada coa toma de decisións encondicións de incerteza en función daprobabilidade das distintas opcións.

3ª Avaliac: B Traballo CMCCT

B4.2.Describirprocedementos estatísticosque permiten estimarparámetros descoñecidosdunha poboación cunhafiabilidade ou un erroprefixados, calculando otamaño mostral necesarioe construíndo o intervalode confianza para a mediadunha poboación normalcon desviación típicacoñecida e para a media eproporción poboacional,cando o tamaño mostral ésuficientemente grande.

MACS2B4.2.1. Valora a representatividadedunha mostra a partir do seu proceso deselección.

3ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B4.2.2. Calcula estimadorespuntuais para a media, varianza,desviación típica e proporciónpoboacionais, e aplícao a problemas reais.

3ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B4.2.3. Calcula probabilidadesasociadas á distribución da media mostrale da proporción mostral, aproximándoaspola distribución normal de parámetrosaxeitados a cada situación, e aplícao aproblemas de situacións reais.

3ª Avaliac: A Proba escrita CMCCT

MACS2B4.2.4. Constrúe, en contextosreais, un intervalo de confianza para amedia poboacional dunha distribuciónnormal con desviación típica coñecida.

3ª Avaliac: B Traballo CMCCT

MACS2B4.2.5. Constrúe, en contextosreais, un intervalo de confianza para amedia poboacional e para a proporción nocaso de mostras grandes.

CMCCT

MACS2B4.2.6. Relaciona o erro e aconfianza dun intervalo de confianza cotamaño mostral, e calcula cada un destestres elementos, coñecidos os outros dous,e aplícao en situacións reais.

CMCCT

B4.3. Presentar de formaordenada informaciónestatística utilizandovocabulario erepresentaciónsadecuadas, e analizar dexeito crítico e argumentado

MACS2B4.3.1. Utiliza as ferramentasnecesarias para estimar parámetrosdescoñecidos dunha poboación epresentar as inferencias obtidas medianteun vocabulario e representaciónsaxeitadas.

3ª Avaliac: B Proba escrita CCL

CMCCT

Dep. de Matemáticas Páxina 131 de 147 Curso 2019/20

Page 132: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

informes estatísticospresentes nos medios decomunicación, napublicidade e noutrosámbitos, prestandoespecial atención á súaficha técnica e detectandoposibles erros emanipulacións na súapresentación e conclusións.

MACS2B4.3.2. Identifica e analiza oselementos dunha ficha técnica nun estudoestatístico sinxelo.

3ª Avaliac: B Proba escrita CMCCT

MACS2B4.3.3. Analiza de xeito crítico eargumentado información estatísticapresente nos medios de comunicación enoutros ámbitos da vida cotiá.

3ª Avaliac: C Proba escrita CMCCT

CSC

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Matemáticas Aplicadas ásCiencias Sociais II están detallados na táboa de concrecións, así como osprocedementos e instrumentos de avaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación de cada avaliación:

A obtención da nota media dunha avaliación farase do seguinte xeito:

▪ Calcularase o 90% da nota media das probas escritas, nas que seavalían os correspondentes estándares de aprendizaxe.

▪ O 10% restante corresponderá á observación diaria e aos traballosfeitos.

Finalmente a nota final de curso será a nota media das cualificacións de cadaavaliación.

O alumnado que non aprobe algunha das avaliacións terá a oportunidade,durante o curso, de facer unha recuperación de esa-s avaliación-s. O alumnado teráfinalmente a posibilidade dun exame final, en Xuño.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 132 de 147 Curso 2019/20

Page 133: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MÉTODOS ESTATÍSTICOS E NUMÉRICOS - 2ºBACHARELATO

Obxectivos

O desenvolvemento desta materia contribuirá a que as alumnas e osalumnos adquiran as seguintes capacidades:

▪ Identificar fenómenos que poden modelizarse mediante distribuciónsestatísticas.

▪ Presentar e describir adecuadamente información estatística.

▪ Asignar probabilidades a sucesos aleatorios.

▪ Analizar series temporais

▪ Utilizar técnicas de cálculo numérico na resolución de problemas.

▪ Coñecer os fundamentos da interpolación polinómica.

Contidos

Co fin de facilitar a temporalización relativa aos estándares de aprendizaxe,relacionamos aquí os contidos que se tratarán en cada avaliación, a grandes trazos.

▪ 1ª Avaliación: Mostraxe e Estatística Inferencial.

▪ 2ª Avaliación: Probabilidade Condicionada e Series Temporais.

▪ 3º Avaliación: Programación Lineal e Métodos Numéricos.

Estándares de aprendizaxe avaliables

Temporalización, grao mínimo de consecución , procedementos einstrumentos de avaliación.

Con cada estándar relacionamos: os criterios de avaliación, atemporalización, o grao mínimo de consecución, os procedementos e instrumentosde avaliación, e as competencias clave asociadas.

Describiremos o grao de consecución dun estándar avaliable de aprendizaxesegundo a táboa seguinte:

A Adquirido e consolidado

B Adquirido

C En vías de adquisición

D Non adquirido

Bloque 1: Mostraxe:

Dep. de Matemáticas Páxina 133 de 147 Curso 2019/20

Page 134: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B1.1. Identificar osfenómenos quepoden modelizarsemediante asdistribucións deprobabilidadebinomial e normal,calculando os seusparámetros,asignando aprobabilidade aossucesoscorrespondentes etomando decisiónsante situaciónsque se axusten aunha distribuciónbinomial ounormal, por medioda asignación deprobabilidades aossucesoscorrespondentes.

MENB1.1.1. Distingue fenómenosaleatorios, discretos ou continuos, quepoden modelizarse mediante unhadistribución binomial ou normal, emanexa con soltura as correspondentestáboas para asignarlles probabilidadesaos sucesos, analizándoos e decidindo aopción máis conveniente.

1ª Avaliac:

Mostraxe

B Proba escrita CMCCT

B1.2 Planificar e realizarestudos concretospartindo da elaboraciónde enquisas, selección damostra e estudoestatístico dos datosobtidos acerca dedeterminadascaracterísticas dapoboación estudada parainferir conclusións,asignándolles unhaconfianza medible.

MENB1.2.1. Valora a representatividadedunha mostra a partir do seu proceso deselección.

1ª Avaliac:

Mostraxe

B Traballo CMCCT

CSIEE

MENB1.2.2. Aplica os conceptosrelacionados coa mostraxe para obterdatos estatísticos dunha poboación eextrae conclusións sobre aspectosdeterminantes da poboación de partida.

1ª Avaliac:

Mostraxe

B Traballo CMCCT

B1.3. Presentar edescribir ordenadamenteinformación estatísticautilizando vocabulario eunhas representaciónsadecuados, e analizar deforma crítica eargumentada informesestatísticos presentes nosmedios de comunicación,publicidade e outrosámbitos, prestandoespecial atención á súaficha técnica e detectandoposibles erros emanipulacións na súapresentación econclusións e analizando,de forma crítica, informesestatísticos presentes nosmedios de comunicacióne noutros ámbitos,detectando posibles errose manipulacións napresentación dedeterminados datos.

MENB1.3.1. Analiza de forma crítica eargumentada información estatísticapresente nos medios de comunicación eoutros ámbitos da vida cotiá, valorandoa incidencia dos medios tecnolóxicos notratamento e representación gráfica dedatos estatísticos que proveñen dediversas fontes.

1ª Avaliac:

Mostraxe

B Traballo CMCCT

CCL

CD

CSC

CCEC

Dep. de Matemáticas Páxina 134 de 147 Curso 2019/20

Page 135: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Bloque 2: Estatística Inferencial:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B2.1. Estimar parámetrosdescoñecidos dunhapoboación cunhafiabilidade ou un erroprefixados.

MENB2.1.1. Obtén estimadores puntuaisde diversos parámetros poboacionais eos intervalos de confianza deparámetros poboacionais en problemascontextualizados, partindo dasdistribucións mostrais correspondentes.

1ª Avaliac:

EstatísticaInferencial

B Proba escrita CMCCT

MENB2.1.2. Leva a cabo un contraste dehipóteses sobre unha poboación,formula as hipóteses nula e alternativadun contraste, entende os erros de tipo Ie de tipo II, e define o nivel designificación e a potencia do contraste.

1ª Avaliac:

EstatísticaInferencial

B Proba escrita CMCCT

CAA

Bloque 3: Probabilidade condicionada:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B3.1. Asignarprobabilidades a sucesosaleatorios enexperimentos simples ecompostos.

MENB3.1.1. Aplica as regras do produto,as probabilidades totais e a regra deBayes ao cálculo de probabilidades desucesos.

2ª Avaliac:

Prob.Condic.

B Proba escrita CMCCT

B3.2. Modelar situaciónscontextualizadas dosmundos científico,tecnolóxico, económico esocial, utilizando ascadeas de Markov paraestudar a súa evolución,asignándollesprobabilidades aosdiferentes estados.

MENB3.2.1. Identifica fenómenos davida cotiá que se modelizan mediantecadeas de Markov, distingue os seusestados, represéntaos e calcula asprobabilidades correspondentes,utilizando as operacións con matrices ououtros métodos.

2ª Avaliac:

Prob.Condic.

B Proba escrita CMCCT

Bloque 4: Series temporais:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B4.1. Analizar einterpretar cuantitativa ecualitativamente seriescronolóxicas mediante oestudo das compoñentesque aparecen nelas.

MENB4.1.1. Describe e interpreta,cualitativa e cuantitativamente, oscompoñentes das series de tempo querepresentan distintos fenómenoscientíficos ou sociais cando veñen dadaspor unha táboa ou por unha gráfica, ecalcula e utiliza a curva de tendencia eos índices cíclicos e estacionais comomodelos matemáticos que permitenrealizar predicións.

2ª Avaliac:

SeriesTemporais

B Proba escrita CMCCT

Bloque 5: Programación lineal:

Dep. de Matemáticas Páxina 135 de 147 Curso 2019/20

Page 136: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B5.1. Resolver problemasde optimización extraídosde situacións reais decarácter científico,tecnolóxico, económico esocial enunciados nalinguaxe natural,traducíndoos á linguaxealxébrica e utilizando astécnicas de programaciónlineal, e interpreta assolucións obtidas.

MENB5.1.1. Resolve problemasprovenientes de diversos campos,utilizando a linguaxe alxébrica consoltura e a programación lineal con dúasvariables para obter a solución, einterpreta os resultados obtidos nocontexto do problema formulado.

3ª Avaliac:

Progr. Lineal

B Proba escrita CMCCT

CAA

CSC

Bloque 6: Métodos numéricos:

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Temporaliz. Grao mínimode

consecución

Instrum. eprocedem. de

avaliación

Compet.clave

relacs.

B6.1. Utilizar as técnicasde cálculo numérico naresolución de problemascontextualizados doscampos científico,tecnolóxico oueconómico, traducíndoosá linguaxe alxébricaadecuada e estudando asrelacións funcionais queinterveñen neles.

MENB6.1.1. Analiza os problemas edetermina o método de cálculo dasolución apropiado a cada caso,empregando números aproximados eacoutando o erro cometido, e contrastao resultado coa situación de partida.

3ª Avaliac:

Mét. Núm.

B Proba escrita CMCCT

CSIEE

MENB6.1.2. Calcula áreas utilizandométodos numéricos.

3ª Avaliac:

Mét. Núm.

B Proba escrita CMCCT

B6.2. Utilizar táboas egráficas comoinstrumento para oestudo de situaciónsempíricas, axustándoas aunha función, e obter osseus parámetros paraadquirir informaciónsuplementaria,empregando os métodosde interpolación eextrapolación adecuados.

MENB6.2.1. Axusta os datos obtidos apartir dunha situación empírica a unhafunción e obtén valores descoñecidos,utilizando técnicas de interpolación eextrapolación.

3ª Avaliac:

Mét. Núm.

B Proba escrita CMCCT

MENB6.2.2. Analiza relacións entrevariables que non se axusten a ningunhafórmula alxébrica e amosa destreza nomanexo de datos numéricos.

3ª Avaliac:

Mét. Núm.

B Traballo CMCCT

Criterios de cualificación

Os criterios de avaliación para a materia de Métodos Estatísticos eNuméricos I están detallados na táboa de concrecións, así como os procedementose instrumentos de avaliación para cada estándar de aprendizaxe.

Cualificación de cada avaliación:

A obtención da nota media dunha avaliación farase do seguinte xeito:

▪ Calcularase o 90% da nota media das probas escritas, nas que seavalían os correspondentes estándares de aprendizaxe.

Dep. de Matemáticas Páxina 136 de 147 Curso 2019/20

Page 137: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

▪ O 10% restante corresponderá á observación diaria e aos traballosfeitos.

Finalmente a nota final de curso será a nota media das cualificacións de cadaavaliación.

O alumnado que non aprobe algunha das avaliacións terá a oportunidade,durante o curso, de facer unha recuperación de esa-s avaliación-s. O alumnado teráfinalmente a posibilidade dun exame final, en Xuño.

Calquera alumno que teña unha avaliación aprobada poderá subir acualificación desa avaliación presentándose á recuperación correspondente. Sopoderá subir a cualificación da parte das probas escritas. A efectos de calcular amedia do curso contabilizarase a maior das cualificacións obtidas.

No caso de detectarse algún intento por copiar ou empregarcalquera tipo de ferramenta tecnolóxica non autorizada nunha probaescrita, recuperación, exame final,etc. a cualificación de dita proba será 0.

Dep. de Matemáticas Páxina 137 de 147 Curso 2019/20

Page 138: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

CONSIDERACIÓNS COMÚNS A TODOS OS CURSOS

Os seguintes epígrafes se refiren a todos os cursos da ESO e Bacharelato.

AVALIACIÓN EXTRAORDINARIA.Os alumnos de ESO e 1º de Bacharelato terán unha avaliación

extraordinaria en setembro, e, os de 2º de Bacharelato terana en xuño. Nesteúltimo caso, o alumnado de 2º de Bacharelato avaliarase de todas as materias quenon teña aprobadas xa sexan de 1º de Bacharelato ou de 2º de Bacharelato.

Dita avaliación constará dun exame que recolla contidos do impartidodurante o curso escolar . A cualificación será de 0 a 10 sendo necesario acadar 5puntos para poder aprobar

ACTIVIDADES DE SEGUIMENTO, RECUPERACIÓN EAVALIACIÓN DAS MATERIAS PENDENTES

A continuación detállase o procedemento para a recuperación das materiaspendentes na ESO e para as materias de 1º de Bacharelato das que estánmatriculados alumnos de 2º de Bacharelato.

O Xefe ou Xefa do Departamento entregará ós alumnos unhas follas conexercicios de cada unha das partes. O seguimento o fará o profesor actual doalumno e no caso que no teñan matemáticas no curso actual o seguimento o fará oXefe do Departamento.

▪ Faranse dous exames parciais e un final. Cada exame constará dunhaparte con exercicios similares ós dos boletíns entregados a principio decurso.

▪ As recuperacións de pendentes na ESO faranse nas datas orientativasque se indican a continuación e cada profesor/a que imparta cursosdeste nivel encargarase de corrixir as probas tanto parciais como finaldos seus alumnos/as durante o presente curso académico, para asífacer un seguimento mais próximo dos progresos destes.

▪ As recuperacións de bacharelato faranse tamén nas datas seguintes eencargarase de corrixir as probas o Xefe do Departamento.

▪ As probas se poñerán conxuntamente entre tódolos membros doDepartamento e serán iguais para tódalas seccións dun mesmo cursoaínda que sexan corrixidas por diferentes profesores/as.

Dep. de Matemáticas Páxina 138 de 147 Curso 2019/20

Page 139: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Datas dos exames:

▪ Primeiro exame parcial: Novembro.

▪ Segundo exame parcial: Febreiro.

▪ Exame final: Abril/maio.

Avaliación:

▪ Faremos a media aritmética entre as dúas notas obtidas nas probasparciais sempre que as puntuacións sexan como mínimo de 4.5 puntosen cada unha das partes.

▪ No caso de que as dúas probas teñan unha puntuación maior ou igualque 4.5 e a media entre elas sexa 5 ou mais, a materia quedarárecuperada.

▪ No caso de ter unha puntuación menor de 4.5 puntos nunha das partestendo a outra cunha puntuación maior ou igual que 5 non se fará amedia.

• O alumno poderá elixir entre facer o exame final de toda a materiaou repetir só esa parte suspensa.

◦ a) No caso de elixir repetir só a parte suspensa, para facer a notafinal, contará a nota obtida na repetición desta. Se esta é de 4.5ou máis, fará media coa nota da parte aprobada. Se a media émenor que 5 a materia queda sen recuperar. Se é de 5 ou maisqueda recuperada.

◦ b) No caso de elixir facer un exame final, terá que acadar neste acualificación de 5 ou mais para poder aprobar.

▪ Os alumnos que teñan as dúas partes suspensas, farán o exame final,en Maio.

Alumnado de 2º PMAR e 3º PMAR que teña algunha materia dodepartamento pendente:

Encargarase o profesor do ámbito do presente curso de deseñar un planespecífico de recuperación e de realizar as probas que considere oportunas paracertificar a consecución dos obxectivos da materia pendente.

O profesor/a informará debidamente ao alumando.

O profesor valorará ao alumnado con materia pendente tendo en conta asnecesidades educativas de cada alumno/a de xeito individual.

No presente curso o profesorado encargado do alumnado de PMAR é:

• Alumnado de 2ºPMAR: Yolanda Romalde (Dep. Física e Química)

Dep. de Matemáticas Páxina 139 de 147 Curso 2019/20

Page 140: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

• Alumnado de 3º PMAR: Javier Gómez (Dep. Matemáticas)

AVALIACIÓN INICIAL E MEDIDAS INDIVIDUAIS ECOLECTIVAS.

Nas primeiras semanas do curso o profesorado realizará unha avaliacióninicial para detectar alumnos que amosan deficiencias ou sobredotación na materia.Os mecanismos para levar isto a cabo son: na clase, realización de probas escritassobre contidos do curso anterior e observación do traballo diario; mediantereunións informativas entre profesorado do curso anterior e do actual, incidindo noscasos mais salientables (e recadando información do Depto. de Orientación e dosanteriores titores); e finalmente poñendo en común todas estas informacións naspropias sesións de avaliación que terán lugar entre principios e mediados deoutubro).

Os alumnos ós que se lles detecte algún tipo de dificultade en canto áaprendizaxe, realizarán unha avaliación psicopedagóxica e posteriormentedecidirase a conveniencia de aplicar reforzo educativo ou adaptación curricular (oude continuala, nos que a teñan aínda vixente).

MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE.Enténdese por atención á diversidade o conxunto de medidas e accións que

teñen como finalidade adecuar a resposta educativa ás diferentes características enecesidades, ritmos e estilos de aprendizaxe, motivacións, intereses e situaciónssociais e culturais de todo o alumnado.

As medidas de atención á diversidade, rexeranse polo recollido no Plan deAtención á diversidade do centro e na lexislación vixente, indo sempre do ordinarioao extraordinario e podendo ser modificadas froito da avaliación continuada dasmesmas.

Dentro do departamento de Matemáticas facemos as seguintes concrecións:

▪ Programa de Mellora da Aprendizaxe. Somos responsable do ámbitoCientífico-Matemático de 3ºESO.

▪ Reforzos educativos e adaptacións curriculares. Estableceranse os quesexan necesarios partindo da avaliación inicial e a avaliación continua econtando co asesoramento do Departamento de Orientación.

▪ Apoios por parte do profesorado do departamento e/ou afíns. Oprofesorado con dispoñibilidade horaria realizará apoios segundoaparecen na seguinte táboa

Dep. de Matemáticas Páxina 140 de 147 Curso 2019/20

Page 141: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Curso e grupo Número de horas semanais Profesora de apoio na aula

1º ESO A 1 Vicente Suárez

1º ESO B 1 Vicente Suárez

• Estes apoios desenvolveranse inicialmente dentro da aula ordinaria.Será posible realizalos fóra da aula ordinaria previa valoración encolaboración co Departamento de Orientación.

▪ Programas específicos personalizados para alumnado repetidor

▪ Programa de reforzo para alumnado exento da 2ª Lingua Estranxeira(Francés). Desenvólvese en 1º e 2º ESO cunha carga horaria de 1 horasemanal.

A relación de alumnado que é obxecto de medidas de atención á diversidaderecollerase nas actas de departamento.

ELEMENTOS TRANSVERSAIS.O tratamento da educación en valores maniféstase de dúas formas:

▪ Mediante a actitude no traballo na clase, na formación dos grupos, nosdebates, nas intervencións e directrices do profesor, etc.

▪ Nos materiais púxose especial coidado en que nin na linguaxe, nin nasimaxes, nin nas situacións de presentación de problemas existanindicios de discriminación por sexo, nivel cultural, relixión, riqueza,aspecto físico, etc.

Ademais desta presentación xeral, algúns temas especialmente implicadosnas matemáticas son os seguintes:

▪ Educación no espírito crítico: fomentarase a análise racional dassituacións, o escepticismo ante feitos non claramente probados oudemostrados, e a actitude crítica ante os dogmatismos.

▪ Educación moral e cívica: calquera actividade na que aparezandiferencias de raza, relixión, etc., poden servir de motivo para fomentarvalores de solidariedade, igualdade e cooperación entre os sereshumanos.

▪ Educación do consumidor: algúns textos ocúpanse de contidos talescomo proporcionalidade, medida, azar, etc., e axudan a formarse unhaactitude crítica ante o consumo. As actividades concretas orientadas aeste fin son numerosas.

▪ Educación para a saúde: ás matemáticas correspóndelles utilizarintencionalmente certos problemas. Por exemplo, cando se dá acuantificación absoluta e proporcional dos diversos ingredientes dunha

Dep. de Matemáticas Páxina 141 de 147 Curso 2019/20

Page 142: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

receita, ó indicar a importancia do consumo de fibra para a saúde, osefectos beneficiosos da práctica do deporte ou os riscos dos cambiosbruscos de peso nos enfermos de obesidade.

▪ Educación ambiental: tanto nalgunhas situacións iniciais da unidade,como nas actividades preséntanse e analizan intencionadamente temasvinculados á educación ambiental, como a importancia da reciclaxe paracoida-lo medio, a necesidade de evita- la contaminación dos ríos paraconserva-la biodiversidade, o problema da seca, etc.

▪ Educación non sexista: as actividades que se desenvolven en grupofavorecen a comunicación dos alumnos e fomentan actitudesdesexables de convivencia e de igualdade entre os sexos.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO ERASMUS“CHALLENGING EXTREMISMS”

No curso 2018/19 o IES Terra de Trasancos comezou a traballar no programaErasmus “Challenging extremisms” en colaboración con centros de Ferrol, Gales ePolonia. Este programa levarase a cabo en todas as materias impartidas en 2º ESO.

Como consecuencia da participación neste programa, o alumno afectadotraballará nos seguintes temas:

• Extremismo positivo e negativo

• Fake news

• Relacións sanas e tóxicas

• Resolución de conflictos

• Educación emocional

• Dereitos da infancia

O Departamento de Matemáticas participará activamente no deseño,planificacíon e impartición dos anteriores temas, ademais de propoñer lecturasmatemáticas relacionadas coa loita contra os extremismos.

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN LECTOR(Ver Plan Lector)

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN TIC(Ver Plan TIC)

Dep. de Matemáticas Páxina 142 de 147 Curso 2019/20

Page 143: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

ACCIÓNS DE CONTRIBUCIÓN AO PLAN DECONVIVENCIA

(Ver Plan de Convivencia)

ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS EEXTRAESCOLARES.

(Ver Plan Anual de Actividades Complementarias e Extraescolares)

INDICADORES DE LOGRO PARA AVALIAR OPROCESO DO ENSINO E A PRÁCTICA DOCENTE.

Análise da práctica docente:

Utilizaremos os seguintes indicadores de logro para a análise da prácticadocente:

SI NON

• Sobre a planificación

− Os obxectivos están ben definidos

− Os contidos están ben organizados

− É axeitado o tempo asignado ós contidos teóricos

− É axeitado o tempo asignado ás actividades de natureza práctica

− O ritmo de traballo é o adecuado ás características do alumnado

− Acadáronse os obxectivos previstos

− Tratáronse todos os contidos

• Sobre os instrumentos e procedementos de avaliación

− Son obxectivos e xustos

− Teñen en conta as dificultades inherentes ás características da materia

− Teñen en conta o esforzo e traballo do alumnado

− Adecúanse ós estándares avaliables

− As probas escritas foron deseñadas tendo en conta os graos mínimos requiridos de cada estándar

− Atenden á diversidade

• Sobre actividades prácticas e exercicios de ensino-aprendizaxe

− Teñen a duración axeitada

− O nivel de dificultade é o axeitado ós coñecementos previos do alumnado

− Proporcionan a posibilidade dunha aprendizaxe significativa.

Dep. de Matemáticas Páxina 143 de 147 Curso 2019/20

Page 144: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

− Son motivadoras e procuran conectar cos intereses dos estudantes

− Facilitan unha aprendizaxe colaborativa

− Favorecen a implicación do alumno

− Atenden á diversidade

• Sobre os materiais empregados

− Permiten manipulación por parte do alumnado

− Son accesibles

− Son suficientes

− Son atractivos

− Atenden á diversidade

• Sobre as medidas de atención á diversidade

− Fixéronse as ACIs pertinentes

− Fixéronse os agrupamentos específicos necesarios

− Deseñáronse actividades específicas como resposta ás necesidades educativas que xurdiron

SI NON

− Ofrecéronse distintos materiais curriculares en beneficio da atención á diversidade

• Uso das TIC na aula:

− Foi posible dispoñer da aula de informática coa debida frecuencia

− Deseñáronse actividades que implicasen o manexo de ferramentas específicas como folla de cálculoe Geogebra

• Transversalidade e interdisciplinariedade

− Houbo participación con outros departamentos na elaboración de material didáctico, tanto para anosa área como para outras

− O tratamento do fomento da lectura recibiu a atención necesaria

− Procurouse un equilibrio no tratamento de todas as competencias clave

− Prestouse atención ós temas transversais e á educación en valores

• Relación coas familias:

− A comunicación coas familias foi cordial e fluída

− Percibiuse por parte das familias confianza na labor docente

− Percibiuse implicación e colaboración por parte das familias no proceso educativo dos seus fillos

− Usouse a páxina web do centro para facilitar información de interese

Grao de cumprimento da programación:

Con respecto ao grao de cumprimento da programación, cumprimentaremoso seguinte modelo:

DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS. CURSO 2018-2019

Trimestre, curso e grupo Grao de desenvolvemento acadado naprogramación:

Alteracións, desfase,incidencias conrespecto á

Observacións:

Dep. de Matemáticas Páxina 144 de 147 Curso 2019/20

Page 145: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

programación:

Obxectivos, contidos ecriterios de avaliación

Inferior ó previsto

Segundo o previsto

Superior ó previsto

U.D. (Distribución temporalde contidos)

Segundo programación

Menos

Máis

Metodoloxía

Aprendizaxes básicasNº cualificacións negativas

Nº cualificacións. positivas

Procedementos deavaliación e cualificación

Os establecidos

Con modificacións (aclarar):

Medidas de atención ádiversidade (A. C. I.)

A.C.I. significativas

A.C.I. non significativas

Reforzos a alumnos condificultades de aprendizaxe

Saen a clases de apoio (nºalumn.):

Obteñen reforzo en aula (nºalum.):

Plan de lecturaLect. Oblig.

Lect. Volunt. (media grupo)

Recursos

Manual (libro de texto)

Apuntes ditados

Fotocopias

Vídeos, DVDs, CDs

Calculadora. Internet

Actividades extraescolares

MECANISMOS DE REVISIÓN DAS PROGRAMACIÓNSDIDÁCTICAS.

Neste apartado pretendemos promover a reflexión docente e aautoavaliación da realización e o desenvolvemento de programacións didácticas.Para iso, ao finalizar cada unidade didáctica proponse unha secuencia de preguntasque permitan ao docente avaliar o funcionamento do programado na aula eestablecer estratexias de mellora para a propia unidade. Esta avaliación poderasefacer a título individual, ou consecuencia dun debate de ideas que se leve a cabonas Reunións de Dpto.

De igual modo, propoñemos o uso dunha ferramenta para a avaliación daprogramación didáctica no seu conxunto; esta pódese realizar ao final de cadatrimestre, para así poder recoller as melloras no seguinte. A devandita ferramentadescríbese a continuación:

ASPECTOS PARA AVALIAR PARA DESTACAR... PARA MELLORAR... PROPOSTAS DEMELLORA PERSOAL

Temporalización das unidadesdidácticas

Dep. de Matemáticas Páxina 145 de 147 Curso 2019/20

Page 146: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

Desenvolvemento dosobxectivos didácticos

Manexo dos contidos daunidade

Descritores e desempeños competenciais

Realización de tarefas

Estratexias metodolóxicasseleccionadas

Recursos

Claridade nos criterios de avaliación

Uso de diversas ferramentas deavaliación

Portfolio de evidencias dos estándares de aprendizaxe

Atención á diversidade

Interdisciplinariedade

Dep. de Matemáticas Páxina 146 de 147 Curso 2019/20

Page 147: PROGRAMACIÓN DIDÁCTICA DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS · CONCRECIÓNS METODOLÓXICAS PARA A ÁREA DE MATEMÁTICAS NO ... Atópase no lugar de Camiño Real S/N e o acceso principal

MEMBROS DO DEPARTAMENTONa seguinte táboa reflíctense os membros do Departamento, así como as

materias que impartirán no presente curso:

Nome Materias impartidas

Patricia Ferro Jove Matemáticas 2º ESO B

Reforzo de Matemáticas 2º ESO B (1 hora)

Matemáticas 3º ESO A

Matemáticas 3º ESO B

Matemáticas I – 1º BACH

J. Javier Gómez Corral Ámbito Científico-Matemático 3ºESO PMAR

Matemáticas Orientadas ás Ensinanzas Aplicadas 4º ESO

Métodos Estatísticos e Numéricos – 2º BACH

Matemáticas Aplicadas ás CCSS II – 2º BACH

Icía Álvarez Rodríguez Matemáticas 1º ESO A

Reforzo de Matemáticas 1º ESO A (1 hora)

Matemáticas 1º ESO B

Reforzo de Matemáticas 1º ESO B (1 hora)

Matemáticas Orientadas ás Ensinanzas Académicas 4º ESO A

Matemáticas Aplicadas ás CCSS I – 1º BACH

Vicente Suárez Sanjuás Programación 1º ESO A

Programación 1º ESO B

Apoio dentro da aula 1º ESO A (1 hora)

Apoio dentro da aula 1º ESO B (1 hora)

Matemáticas 2º ESO A

Reforzo de Matemáticas 2º ESO A (1 hora)

Matemáticas Orientadas ás Ensinanzas Académicas 4º ESO B

Matemáticas II 1º BACH

Asinan a Programación do Departamento de Matemáticas:

Patricia Ferro Jove J. Javier Gómez Corral

Icía Álvarez Rodríguez Vicente Suárez Sanjuás

Dep. de Matemáticas Páxina 147 de 147 Curso 2019/20