zuberoa lapurdi - euskaltzaindia · ehha 14 bizkaia arrazola (atxondo): ulé kiʃkó r̄ arrieta:...

2
EHHA 14 Bizkaia Arrazola (Atxondo): ulékiʃkór ̄ Arrieta: ulétʃilimor̄ðó Bakio: ulekiríβiʎau̯ Bermeo: tʃirikíʎau̯ Berriz: ír̄íʃau̯, *kírimíʎu Bolibar: ulekríśpau̯, uleonduláu̯, *ulekirímiʎu Busturia: kirimíʎo Dima: uʎekír̄u Elantxobe: ulékiríβiʎau̯ Elorrio: er̄íśau̯, *ulékiśkur̄ Errigoiti: uler̄íśeu̯, *kir̄ú Etxebarri: uʎékir̄u Etxebarria: ulékiʃkɔ́r ̄ Gamiz-Fika: er̄íʃau̯, *ulékir̄ú Getxo: er̄íśeðu Gizaburuaga: ulekirikíʎau̯ Ibarruri (Muxika): kír̄u, ir̄iśéu̯ Kortezubi: ulekríśpau̯, uleonduláu̯, *tʃirimiʎáu̯ Larrabetzu: ulekír̄u Laukiz: uléxirun Leioa: uʎéer̄iśaðu, kirúnau̯te Lekeitio: ulekirikíɲau̯ Lemoa: ulexíreu̯, *kír̄eu̯ Lemoiz: er̄íśeðu Mañaria: ulekíʃkor̄, kír̄u Mendata: uler̄iśáu̯, *ulekír̄u Mungia: ulér̄iśau̯, kír̄u Ondarroa: ulékiśkor ̄ Orozko: onduláðu, *kíśkur̄ Otxandio: kárakol, *kíśkur̄ Sondika: ulér̄iśau̯ Zaratamo: uʎekír̄u Zeanuri: uʎexíroi ̯ Zeberio: tʃír̄βo Zollo (Arrankudiaga): úʎetʃir̄βo Zornotza: ulekríśpo Araba Aramaio: r̄íśau̯, óndulau̯, *kiríβiʎo, *ulékiśkor̄ Gipuzkoa Aia: iʎékiskúr ̄ Amezketa: kiʃkúr ̄ Andoain: kiskúr ̄ Araotz (Oñati): ulekíśkur ̄ Arrasate: ulékiríβiʎo Arroa (Zestoa): iʎékiskúr ̄ Asteasu: kiskúr ̄ Ataun: iʎekiskúr ̄ Azkoitia: kíʃkur̄, r̄isáu̯ Azpeitia: iʎékiśkúr̄, iʎékiʃkúr̄ Beasain: iʎekuśkúr ̄ Beizama: kiʃkúr ̄ Bergara: iʎékiʃkúr ̄ Deba: kiʃkúr ̄ Donostia: íʎekiskúr ̄ Eibar: íʃkur Elduain: r̄ísatú, iʎékiʃkúr̄ Elgoibar: iʎé k iʃkúr Errezil: iʎékiʃkúr ̄ Ezkio-Itsaso: iʎékiʃkúr ̄ Getaria: iʎékiʃkúr ̄ Hernani: kiʃkúr ̄ Hondarribia: iʎekiśkur ̄ Ikaztegieta: iʎékiskúr̄, kiskúr̄, iʎér̄isátue (mark.), *kuskúr̄e (mark.) (?) Lasarte-Oria: r̄ísatú, *iʎékiʃkúr̄ , *iʎéʃ i múr̄ (?) Legazpi: iʎékiʃkúr̄, r̄isáu̯e (mark.), r̄isátue Leintz Gatzaga: ulékiʃkur ̄ Mendaro: iʎékíʃkur̄, iʎékuśkúr̄ Oiartzun: iʎék i skúr̄ Oñati: kíśkur ̄ Orexa: iʎekískur ̄ Orio: kiʃkúr ̄ Pasaia: r̄íʃatú Tolosa: kiskúr ̄ Urretxu: kíʃkur̄, kiskúr̄a (mark.) Zegama: iʎékuʃkúr ̄ Nafarroako Foru Komunitatea Abaurregaina / Abaurrea Alta: tsimúr̄a (mark.), r̄isátwa (mark.) Alkotz: kiskúr̄e (mark.) Aniz: iʎér̄ i sétu, *kiskúr̄ , *kiʃkúr̄ Arbizu: íʎakiʃkúr Beruete: kiʃkúr ̄ Donamaria: i ʎékuskur, kuskúr̄a (mark.) Dorrao / Torrano: iʎakískur ̄ Erratzu: sisúr ̄ Etxalar: iʎék u skúr̄ Etxaleku: kískur̄é (mark.) Etxarri (Larraun): r̄isatú, *iʎíkiskúr̄ Eugi: kiskúr̄e (mark.), r̄isétwe (mark.) Ezkurra: iʎekiskúr ̄ Gaintza: íʎékiskúr ̄ Goizueta: kískur̄, grisátú Igoa: kiskúr ̄ Jaurrieta: karakóleatrík, kiskór̄trik Leitza: kiskúr ̄ Lekaroz: ilékiʃkur ̄ Luzaide / Valcarlos: bilosíspur ̄ Mezkiritz: bilókiskúr̄e (mark.), bilónáśie (mark.) Oderitz: kiʃkúr ̄ Suarbe: iʎekískur ̄ Sunbilla: i ʎɛ́kuskúr Urdiain: ílekúśkur̄á (mark.), r̄ísatuβá (mark.) Zilbeti: kískur, kíʃkur̄e (mark.) Zugarramurdi: sisúr Lapurdi Ahetze: ilekRóśkoi̯l Arrangoitze: ilefrizátu, ilékrośkói̯la Azkaine: frizatúa (mark.), kRośkóʎatúa (mark.), *kiʃkúRa (mark.) Bardoze: fríʒatja (mark.), *kákoʎái̯k (mark.) Beskoitze: bilófRizátu, kúśkulátu Donibane Lohizune: kRóśkoik a u, *íʎekiʃkúRa (mark.) Hazparne: fRizátu, kuʃkulátu Hendaia: fRísatu, *kiʃkúRa (mark.) Itsasu: ilekúśkul, kuśkúi̯latu, iléisúR Makea: bilókoʃkóRatu Mugerre: friʒatu Sara: ilefRiśatúa (mark.), kRośkói̯ʎ Senpere: ilefRísatú, *ilekRóśkoi̯l Urketa: frizátuja (mark.) Uztaritze: ilekúʃkui̯l Nafarroa Beherea Aldude: kiskur̄á, ilekiskúr̄ Arboti: friźátja (mark.), kakóʎatja (mark.) Armendaritze: kuʃkúlatu: Arnegi: biloʃiʃpúr Arrueta: kákoʎatu Baigorri: kuskula (mark.), ilekuskula (mark.), *kískur Bastida: friʒátu Behorlegi: frisatú, biloiʃúr, * bílokuskúr̄a (mark.) Bidarrai: ilekúʃkul, kíʃkor Ezterenzubi: kiʃkor̄átu, frize, kiʃkór̄a (mark.) Gamarte: kúskur̄a (mark.) Garrüze: f r iźátu, ʃíŋgolakátø, *kyʃkýlatø, *kuʃkúʎatø Irisarri: ísuR, fRísatu Izturitze: eðer, oskétatu, kuʃkúlatu Jutsi: kuskur̄atu Landibarre: bilókuśkulátu Larzabale: kuʃkulatja (mark.) Uharte Garazi: kúʃkur̄íkatú, frísatu Zuberoa Altzai: friźatýi̯k, kakoʎát Altzürükü: kákoʎát, bílhokakoʎát, friźát Barkoxe: bilhokakoʎáta (mark.), *friźát Domintxaine: bílofriʒáty, kúʃkulatýi̯k (mark.) Eskiula: friźát Larraine: bilhokakoʎat Montori: friźát, *kakoʎát Pagola: friźáty, friźát, iʃýrty, *kakoʎáty Santa Grazi: friźáty, hár̄o Sohüta: friźát, kakoʎát Urdiñarbe: friźát Ürrüstoi: friźáty Mapan sartzen ez diren erantzunak: Aramaio (A): *ulékiśkor̄ Lasarte-Oria (G): *iʎéʃ i múr̄

Upload: others

Post on 01-Jun-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

EHHA14

Bizkaia

Arrazola (Atxondo): ulé kiʃkó r Arrieta: ulé tʃilimorðó Bakio: ulekirí βiʎauBermeo: tʃirikí ʎauBerriz: í rí ʃau, *kí rimí ʎuBolibar: ulekrí śpau, uleondulá u,

*ulekirí miʎuBusturia: kirimí ʎoDima: uʎekí ruElantxobe: ulé kirí βiʎauElorrio: erí śau, *ulé kiśkurErrigoiti: ulerí śeu, *kirú Etxebarri: uʎé kiruEtxebarria: ulé kiʃkɔr Gamiz-Fika: erí ʃau, *ulé kirú Getxo: erí śeðuGizaburuaga: ulekirikí ʎauIbarruri (Muxika): kí ru, iriśé uKortezubi: ulekrí śpau, uleondulá u,

*tʃirimiʎá uLarrabetzu: ulekí ruLaukiz: ulé xirunLeioa: uʎé eriśaðu, kirú nauteLekeitio: ulekirikí ɲauLemoa: ulexí reu, *kí reuLemoiz: erí śeðuMañaria: ulekí ʃkor, kí ruMendata: uleriśá u, *ulekí ruMungia: ulé riśau, kí ruOndarroa: ulé kiśkor Orozko: ondulá ðu, *kí śkurOtxandio: ká rakol, *kí śkurSondika: ulé riśauZaratamo: uʎekí ruZeanuri: uʎexí roi Zeberio: tʃí rβoZollo (Arrankudiaga): ú ʎetʃirβoZornotza: ulekrí śpo

Araba

Aramaio: rí śau, ó ndulau, *kirí βiʎo, *ulé kiśkor

Gipuzkoa

Aia: iʎé kiskú r Amezketa: kiʃkú r

Andoain: kiskú r Araotz (Oñati): ulekí śkur Arrasate: ulé kirí βiʎoArroa (Zestoa): iʎé kiskú r Asteasu: kiskú r Ataun: iʎekiskú r Azkoitia: kí ʃkur, risá uAzpeitia: iʎé kiśkú r, iʎé kiʃkú r Beasain: iʎekuśkú r Beizama: kiʃkú r Bergara: iʎé kiʃkú r Deba: kiʃkú r Donostia: í ʎekiskú r Eibar: í ʃkurElduain: rí satú , iʎé kiʃkú r Elgoibar: iʎé kiʃkú rErrezil: iʎé kiʃkú r Ezkio-Itsaso: iʎé kiʃkú r Getaria: iʎé kiʃkú r Hernani: kiʃkú r Hondarribia: iʎekiśkur Ikaztegieta: iʎé kiskú r, kiskú r,

iʎé risá tue (mark.), *kuskú re (mark.) (?)Lasarte-Oria: rí satú , *iʎé kiʃkú r, *iʎé ʃimú r (?)Legazpi: iʎé kiʃkú r, risá ue (mark.), risá tueLeintz Gatzaga: ulé kiʃkur Mendaro: iʎé kí ʃkur, iʎé kuśkú r Oiartzun: iʎé kiskú r Oñati: kí śkur Orexa: iʎekí skur Orio: kiʃkú r Pasaia: rí ʃatú Tolosa: kiskú r Urretxu: kí ʃkur, kiskú ra (mark.)Zegama: iʎé kuʃkú r

Nafarroako Foru Komunitatea

Abaurregaina / Abaurrea Alta: tsimú ra (mark.), risá twa (mark.)

Alkotz: kiskú re (mark.)Aniz: iʎé risé tu, *kiskú r, *kiʃkú r Arbizu: í ʎakiʃkú rBeruete: kiʃkú r Donamaria: iʎé kuskur, kuskú ra (mark.)Dorrao / Torrano: iʎakí skur Erratzu: sisú r Etxalar: iʎé kuskú r Etxaleku: kí skuré (mark.)

Etxarri (Larraun): risatú , *iʎí kiskú r Eugi: kiskú re (mark.), risé twe (mark.)Ezkurra: iʎekiskú r Gaintza: í ʎé kiskú r Goizueta: kí skur, grisá tú Igoa: kiskú r Jaurrieta: karakó leatrí k, kiskó rtrikLeitza: kiskú r Lekaroz: ilé kiʃkur Luzaide / Valcarlos: bilosí spur Mezkiritz: biló kiskú re (mark.), biló ná śie

(mark.)Oderitz: kiʃkú r Suarbe: iʎekí skur Sunbilla: iʎɛkuskú rUrdiain: í lekú śkurá (mark.), rí satuβá

(mark.)Zilbeti: kí skur, kí ʃkure (mark.)Zugarramurdi: sisú r

Lapurdi

Ahetze: ilekRó śkoilArrangoitze: ilefrizá tu, ilé krośkó ilaAzkaine: frizatú a (mark.), kRośkó ʎatú a

(mark.), *kiʃkú Ra (mark.)Bardoze: frí ʒatja (mark.), *ká koʎá ik

(mark.)Beskoitze: biló fRizá tu, kú śkulá tuDonibane Lohizune: kRó śkoikau,

*í ʎekiʃkú Ra (mark.)Hazparne: fRizá tu, kuʃkulá tuHendaia: fRí satu, *kiʃkú Ra (mark.)Itsasu: ilekú śkul, kuśkú ilatu, ilé isú RMakea: biló koʃkó RatuMugerre: friʒatuSara: ilefRiśatú a (mark.), kRośkó iʎSenpere: ilefRí satú , *ilekRó śkoilUrketa: frizá tuja (mark.)Uztaritze: ilekú ʃkuil

Nafarroa Beherea

Aldude: kiskurá , ilekiskú r Arboti: friźá tja (mark.), kakó ʎatja (mark.)Armendaritze: kuʃkú latu:Arnegi: biloʃiʃpú rArrueta: ká koʎatuBaigorri: kuskula (mark.),

ilekuskula (mark.), *kí skur

Bastida: friʒá tuBehorlegi: frisatú , biloiʃú r,

* bí lokuskú ra (mark.)Bidarrai: ilekú ʃkul, kí ʃkorEzterenzubi: kiʃkorá tu, frize, kiʃkó ra

(mark.)Gamarte: kú skura (mark.)Garrüze: friźá tu, ʃí ŋgolaká tø, *kyʃký latø,

*kuʃkú ʎatøIrisarri: í suR, fRí satuIzturitze: eðer, oské tatu, kuʃkú latuJutsi: kuskuratuLandibarre: biló kuśkulá tuLarzabale: kuʃkulatja (mark.)Uharte Garazi: kú ʃkurí katú , frí satu

Zuberoa

Altzai: friźatý ik, kakoʎá tAltzürükü: ká koʎá t, bí lhokakoʎá t, friźá tBarkoxe: bilhokakoʎá ta (mark.), *friźá t Domintxaine: bí lofriʒá ty,

kú ʃkulatý ik (mark.)Eskiula: friźá t Larraine: bilhokakoʎatMontori: friźá t, *kakoʎá tPagola: friźá ty, friźá t, iʃý rty, *kakoʎá tySanta Grazi: friźá ty, há roSohüta: friźá t, kakoʎá tUrdiñarbe: friźá tÜrrüstoi: friźá ty

Mapan sartzen ez diren erantzunak:

Aramaio (A): *ulé kiśkorLasarte-Oria (G): *iʎé ʃimú r

EHHA15

100

ERANTZUNAK: a Bak o!nd oa Bak a!nd oaBa ka!n doa Bak and oaBa! kan do!s! ol a!i8 j‹o

ka r@ a! ma r@ t saaBa! kan dob¸ !S e rami S e! r@mi s!e ra !o ma! Ra

2066. Mapa: rizado / frisé / curly

GALDERA: 58070

riza(t)ufrisatukizkurkuzkurizurzizurzizpurkuxkula(tu)kakollat(u)kirrukroskoilkiribilauulejireukrispauondula(d)u bestelakoak

Leioa: Ulle errisadue. “Ulle kirunaute deko”.Azkoitia: Oin bái, “rizáue” esáte á. “Rizáue” ta “kixkúrre” iguéla dié. Oñ, “kixkúr”ekíñ ez al

dá kási enténditzen... kiríbillotzuaguék? “Kixkúrre” izén leikezú ondúlau, rizáu, zéa... bañe “kixkúrre” ola... biríbill... Eztakítt, eh?

Pasaia: Ille rixatua daka!Aniz: “Kizkurre” da, kizkurre xia... usue... ta “rizetue”, berriz, ya bakanxago...Uharte Garazi: Axúriain ta ilia bezala, tínke-tínkia [“kuxkurrikatu”].Izturitze: Bildotsek e ze bilho kuxkulatu pollitak.Domintxaine: Frijatüik, kuxkulatüik, bilo frijatü bat...Altzürükü: Frisat, zankhuekin emaiten bitie, frisatak, ber elhia [dantza-urrats bat da].Sohüta: Kakollat süstut haur ttipietan, bilhua kakollat.

- Ileaz mintzatuz kiribildua dagoena nola izendatzen den galdetu da.- Ileak momentu zehatz batean duen egoera nahasia izendatzeko “kalpar” jaso da hainbat herritan. Azpeitian: Domáu nai eztien illék. “Kalpárra”, ténte geátze ián oyék. Andoainen: “Kalparra” deitze you ille aundi samarra dakanai... “a ze kalparra!”. Arro samarra dulako.- Bestelakoak: bilonasie (Mezkiritz), eder (Izturitze), harro (Santa Grazi), ileximur (Lasarte-Oria), karakol (Otxandio), karakoleatrik (Jaurrieta), ozketatu (Izturitze), txirbo (Zeberio), tzimurra (Abaurregaina), uletxilimordo (Arrieta), ulletxirbo (Zollo), xingolakate (Garrüze).