waanzin of wondermiddel? - roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_bizz_in... ·...

21
www.trends.be FINANCIEEL-ECONOMISCH WEEKBLAD VAN 19 TOT 25 SEPTEMBER 2013 Option JAN CALLEWAERT HERBEGINT NOG MAAR EENS Beleggen CRISIS IN GROEI- LANDEN. GOED INSTAPMOMENT? > TRENDS NR 38 - 39STE JAARGANG - 5,50 19 SEPTEMBER 2013 ISSN 0776-3387 - P509560 - www.trends.be Duits recept: waanzin of wondermiddel? TELECOM Neelie Kroes verdeelt en heerst

Upload: others

Post on 18-Jul-2020

0 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

www.trends.be

FINANCIEEL-ECONOMISCH WEEKBLAD VAN 19 TOT 25 SEPTEMBER 2013

Option

JAN CALLEWAERT HERBEGINT NOGMAAR EENS

Beleggen

CRISIS IN GROEI-LANDEN. GOEDINSTAPMOMENT?

>

TREN

DS

NR

38

- 39

STE

JAA

RG

AN

G -

€5,

50

19 S

EPTE

MB

ER 2

013

ISSN

077

6-33

87 -

P50

9560

- w

ww

.tre

nd

s.b

e

Duits recept:waanzin of wondermiddel?

TELECOMNeelie Kroes

verdeelt en heerst

TR38-001_Layout 2 16/09/13 14:42 Pagina 1

Page 2: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

In maart lanceerde Yuri Hellyn het marketingplatform TalkToo.be, waarop klanten hun indrukkenover bedrijven kunnen achterlaten. 80 procent van die meldingen zijn problemen en klachten. “Het voordeel voorde consument is dat hij op één plaats terechtkan voor de interactie met een bedrijf. Anoniem reageren kan niet.Consumenten moeten zich registreren, maar na de eerste registratie hoeven ze hun klantengegevens niet meer inte geven.” Voor ondernemingen is de website interessant omdat ze er alle klachten en woorden van lof over henverzameld zien, terwijl die nu verspreid zitten op fora, blogs en sociale media. “We bundelen de informatie overdie bedrijven ook in statistieken”, zegt Hellyn. TalkToo werkt onder meer via AdWords aan zijn naamsbekend-heid. Het aantal ervaringen van consumenten dikt al goed aan. Een zestigtal bedrijven heeft zich inmiddels gere-gistreerd. Het businessmodel is gericht op ondernemingen die een account aanmaken en betalen voor diensten.Vijf bedrijven betalen op dit moment. Yuri Hellyn benadrukt dat TalkToo geen klachtenwebsite is en dat zijn be-drijf geen consumentenorganisatie is. “We plaatsen ons neutraal tussen de consument en het bedrijf, en we wil-len beide partijen dichter bij elkaar brengen. De bedoeling is dat consumenten en ondernemingen via een co-creatietool, die nog in ontwikkeling is, samenwerken aan producten.” Hellyn wil volgend jaar met zijn platform naar Franstalig België en naar het buitenland trekken. “De platformenin het buitenland focussen vooral op klachten, terwijl wij ons richten op de relatie tussen klanten en bedrijven.”Hellyn, die in 2011 al de zoekmachinemarketing- en reclamespecialist Suri Marketing oprichtte, stichtte TalkToobinnen die vennootschap, maar hij wil er een apart bedrijf van maken. z BENNY DEBRUYNE

15.732GEBRUIKERS

telde TalkToo beginseptember. Ze lieten

13.428 ervaringenachter. 2949 gemelde

problemen werdenondertussen opgelost.

WWW.TRENDS.BE | 19 SEPTEMBER 2013 97

BizzP

N

S T A R T E R : T A L K T O O

TUSSEN BEDRIJF EN CONSUMENT

Page 3: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

98 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

BIZZ START-UPS

C R E A T I E F O N D E R N E M E R N I C K D E C R O C K O V E R D E B E R L I J N S E I C T S T A R T E R S

Nick Decrock ontvangt me inKaai.16, de Hasseltse broed-plaats die hij in 2008oprichtte voor creatieveondernemers en starters. Die

creatieve hotspot, waar zo’n twintig bedrij-ven gevestigd zijn, wil een soort minia-tuurversie zijn van de start-uphubs vanSilicon Valley in San Francisco en die inLonden en Berlijn. Duitsland geldt meerdan ooit als de motor van de Europese eco-nomie. Berlijn profileert zich als het Euro-pese Silicon Valley in wording. Decrock iseen kenner van de Berlijnse start-upsceneen hij heeft er vele contacten.

Wat zijn de kenmerken van de Berlijnsestart-upscene?NICK DECROCK. “Silicon Valley bestaat aldertig jaar, maar de geschiedenis ervangaat terug tot de jaren dertig. De starters-scene in Berlijn is nog jong. Dat ze zo veelaandacht krijgt, komt vooral doordat zezich goed in de markt zet. De echte hubvan Europa is Londen; de scene is daar ookveel groter. De reden waarom Berlijn vaakwordt vergeleken met Silicon Valley, is datde start-upcultuur er veel dichter bij Sili-con Valley staat dan die in Londen, Stock-holm of Singapore.

“De drie basisfactoren die de Amerikaansestadssocioloog Richard Florida aanhaaltals redenen waarom creatieve mensen zichin een stad vestigen, zijn sterk aanwezigin Berlijn: talent, tolerantie en technolo-gie. Net als in San Francisco is het in Ber-lijn oké om weird te zijn. Er hangt een bohe-miencultuur, er is een undergroundsceneen veel cultuur. Berlijn is no-nonsense enprogressief. Zeker het oosten heeft nograuwe kanten, in tegenstelling tot het veel-eer chique Londen. Je kunt in Berlijn ookontzettend goedkoop wonen, en dat komtjonge starters met weinig middelen goeduit. Ze kunnen zich gemakkelijk vestigenin oude, leegstaande kantoorgebouwen.”

Hoe komt het dan dat de jonge start-upscene in Berlijn meer aandacht naarzich toe trekt dan Londen?DECROCK. “In Berlijn zoeken de start-upselkaar op, meer dan in andere steden. Inde Rosenthalerstrasse is een oud restau-rant uitgegroeid tot dé ontmoetingsplaatsvoor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemersdelen graag hun ervaringen, zelfs als zezijn mislukt. Ze praten voortdurend overwaar ze mee bezig zijn, niet alleen op Face-book of Twitter, maar ook op een radio-

programma voor starters. Heb je een straatwaar een paar start-ups bij elkaar zitten,dan wordt die meteen ‘Silicon Allee’genoemd. Berlijners zijn goed in marke-ting.”

Is het Berlijnse model overzetbaar naarBelgië?DECROCK. “De grootste start-upgemeen-schap in België is Betagroup in Brussel.Daarnaast heb je ecosysteempjes in Gent,Antwerpen en Kaai.16 Hasselt. Om talentaan te trekken moet je een interessanteomgeving kunnen aanbieden. Het is ont-zettend duur om in die steden te wonenen te werken. En een nultolerantie voorcannabis afkondigen zoals Antwerpenonlangs heeft gedaan, is dodelijk voor detolerante cultuur die je nodig hebt om cre-atieve mensen aan te trekken. Eigenlijk isdie maatregel een vorm van tegenmarke-ting voor de stad. Vlaanderen is ook wei-nig tolerant voor ondernemers. Geld ver-dienen wordt gezien als iets vies en mis-lukken doe je maar beter niet.

‘In Berlijn mag je weird zijn’De start-upscene van Berlijn profileert zich als het Europese Silicon Valley inwording. Kan Vlaanderen daar lessen uit trekken? “Om talent aan te trekkenmoet je een interessante omgeving kunnen aanbieden”, zegt kenner Nick Decrock.BENNY DEBRUYNE

PN

NICK DECROCK“Meer dan een initiatiefnemer, moet

de overheid een facilitator zijn.”

Page 4: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers
Page 5: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

“De overheid hoeft niet veel instanties tecreëren, maar moet de voorwaarden schep-pen voor het ondernemerschap. Je kunthet vergelijken met tuinieren: je hebtvruchtbare grond, wind en zon nodig, endan groeien de planten vanzelf. De start-upcultuur in Berlijn is heel organischgegroeid, ze is niet van boven opgelegd.”

De grond bij ons is minder vruchtbaar?DECROCK. “De Vlaamse en de federaleoverheid doen de jongste jaren opeens heelhard hun best om creativiteit en innova-tie te steunen door acceleratoren, incuba-toren en allerlei instanties op te richten.Aan de ene kant is het goed dat er ietsgebeurt, maar aan de andere kant is dieaanpak veel te top-down, en dat kan ver-

stikkend werken. De overheid zou vooraleen economisch klimaat moeten creërendat het ondernemerschap stimuleert. Inandere landen zie je dat starters mindersociale lasten betalen in de eerste jaren datze nog geen winst maken. De aandelen-structuur is er ook eenvoudiger, het belas-tingklimaat is voordeliger en ondernemerskunnen er gemakkelijker visa krijgen omtalent uit andere landen aan te trekken.

“De overheid hoeft niet altijd zelf het ini-tiatief te nemen, ze kan beter spontane ini-tiatieven steunen. Toen Amsterdam vast-stelde dat er creatieve dingen gebeurdenin een oud gebouw, bood het zelf aan deelektriciteit te betalen. Meer dan een ini-tiatiefnemer, moet de overheid een facili-tator zijn.”

Is het niet te eenvoudig om aan te nemendat de bedrijfjes vanzelf wel zullengroeien? DECROCK. “De overheid kan nog eenbelangrijke rol vervullen: die van klant. Datheeft mee geleid tot het succes van SiliconValley. Daar was vruchtbare grond meteen goed belastingklimaat, je had er de uni-versiteit van Stanford, een aantrekkelijke

culturele omgeving en grote bedrijven alsHewlett-Packard die als trekker kondenfungeren. Maar vaak wordt vergeten datde overheid — waaronder het Amerikaanseleger en de NASA — veel opdrachten gafaan de bedrijven in Silicon Valley. Bij onszouden de NMBS, bpost of andere over-heidsdiensten aan startende ondenemin-gen kunnen aanbieden om in hun gebou-wen te komen werken en gebruik te maken

van hun infrastructuur en overheidsgege-vens. “De NMBS deed net het tegenovergestelde.Toen we met ons reclamebureau Nocusenkele jaren geleden een mobiele app voorde treinregeling maakten, sloot ze de toe-gang tot de treingegevens af. Een anderepartij werd zelfs bijna voor de rechtbankgesleept. Pas jaren later besloot de spoor-wegmaatschappij zelf een app te maken.In Londen en Stockholm heeft de over-heid wel begrepen hoe het moet door open-dataplatformen op te richten en te inves-teren in snel internet. Vergelijk dat metBrussel, waar we pas volgend jaar 4G heb-ben.”

Moet België zich als start-upland welmeten met Berlijn of Londen?DECROCK. “België hoeft geen Berlijn ofLonden te zijn, maar ook hier kunnenbedrijfjes worden opgericht die naar hetbuitenland trekken om te groeien en kapi-taal op te halen. We moeten ook aantrek-kelijker worden voor buitenlands talent.Ook in Berlijn komt heel wat start-upta-lent uit het buitenland. Het grootste suc-cesverhaal van de Berlijnse scene is Sound-cloud; dat bedrijf werd opgericht in Stock-holm en kwam naar Berlijn omdat de stadinternationaler is en een grotere muziek-cultuur heeft. Vlaanderen kan zich ookspecialiseren in start-ups in bepaaldeniches, zoals gezondheidszorg, biotech-nologie en duurzaamheid. Op die terrei-nen staan we nu al sterk.”

Veel hangt af van het aanwezige kapi-taal. In België is dat er te weinig vanafeen bepaald bedrag. Is het in Berlijnbeter?DECROCK. “De verhuizing van de Euro-pese durfkapitalist Earlybird VC van Ham-burg naar Berlijn heeft veel betekend voorde stad. De investeerders zaten dichter bijde start-ups en Earlybird heeft goede con-necties met Amerikaanse investeerders.Waarom gaan we niet eens met Earlybirdpraten? Ik heb vorig jaar met een mede-werker van Earlybird gesproken. Het bleekdat ze niet eens wisten dat er zoiets als eenBelgische start-upscene bestaat. Netlog,Engagor, Twitspark, Mobile Vikings ofAcquia van Dries Buytaert kenden ze wel,maar ze wisten niet dat dit Belgen waren.We hebben dringend meer rolmodellennodig.” z

BIZZ START-UPS

100 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

“Je kunt het vergelijken met tuinieren: je hebt vruchtbare grond, wind en zonnodig, en dan groeien de planten vanzelf”

NICK DECROCK“We hebben dringend meer rolmodellen nodig.”

PN

Page 6: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

Met de steun van Mediapartners

OB

5605

5

START UW BUSINESS IN 1 DAG! Ontmoet het Agentschap Ondernemen, VOKA, UNIZO en tal van andere exposanten. Neem deel aan de Starters Day van Securex en woon het grote startersdebat ‘You have a big idea’ bij. En dit allemaal onder één dak op 24 oktober 2013 in Gent.

Mis deze unieke kans niet! Ontdek nu alle exposanten en conferenties. SCHRIJF U GRATIS IN voor de grootste Vlaamse beurs voor kmo’s, starters en zelfstandigen.

24 oktober 2013Flanders Expo - Gent

FINANCIERING INFORMATIE

E-COMMERCE

HR

MARKETINGBOEKHOUDING

SUBSIDIES

WWW.ONDERNEMENINVLAANDEREN.BE

ondernemenin vlaanderen 2013

5de

editie

OB56055_starter_MAGA 2.indd 1 17/09/13 11:05

certified PDF

Page 7: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

102 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

BIZZ STARTERS

V O O R M A L I G T E L E N E T C O O J A N V O R S T E R M A N S H E L P T S T A R T E R S

Jan Vorstermans (53) is graaggezien bij de Europese kabel -operatoren. Dat hij als net-werkverantwoordelijke vanTelenet de snelste operator van

ons land heeft gemaakt, is daar nietvreemd aan. Als ex-CEO Duco Sickinghehet gezicht was van Telenet, dan was hetVorstermans die ervoor zorgde dat allesbleef draaien.

Een maand geleden trok de Antwer-penaar de deur achter zicht dicht inMechelen. “Ik had het wereldje welgezien. Uiteraard waren er mogelijkhe-den, maar ik heb geen zin om nog eenste doen wat ik al gedaan heb. Het is tijdvoor iets anders.”

Met Qunova wil Vorstermans jongebedrijfjes helpen en ondernemers coa-chen. Vorstermans heeft altijd interessegetoond in innovatieve starters. “Als jenaar België en Europa kijkt, dan merk jedat die bedrijfjes het moeilijk hebben.Niet om op te starten — dat geld vinden

de meesten wel bij vrienden en familie— maar wel bij de volgende stap, het vin-den van de 1 tot 2 miljoen euro die nodigis om het product op punt te stellen enachter de eerste klanten aan te kunnengaan.”

Zelf heeft de voormalige operationeeldirecteur nooit een onderneming opge-start, maar hij kan toch enkele troevenvoorleggen. “Ik heb wat geld verzamelddat ik kan investeren als businessangelen ik kan bogen op een uitgebreid net-werk. Bovendien ben ik geloofwaardigop technisch niveau, en heb ik heel watervaring in sales en marketing, en op

managementniveau. Er is dus zeker eenmatch met de wereld van de start-ups.”

Risico Dat hij een risico neemt, stoort hem

niet. “Het ís niet vanzelfsprekend te beleg-gen in starters, want de gemiddelde returnon investment is -1 procent. Ik ken ook alheel wat angels die zich verbrand heb-ben. Kijk je enkel naar de toplaag, danmerk je dat er daar een return is van 22procent. Ik zal dus verstandig moeteninvesteren.”

“Gelukkig heb ik twee partners, vrien-den eigenlijk, met wie ik nauw samen-

Jan Vorstermans,voormalig operationeel

directeur van Telenet, wilmet een nieuw investe-

ringsvehikel, Qunova,jonge ondernemingen

helpen te groeien. “Ikvind het vreselijk dat er

niet méér in starterswordt geïnvesteerd.België is toch geen

arm land?” FREDERIK TIBAU

‘We moeten risico’s

“Mensen kopen wel een derde huis, maar beleggen in een start-up, ho maar! Is het dan zo erg als je wat geld verliest op een deal?”

BE

L

JAN VORSTERMANS“Ik wil een brug slaantussen de VS en Europa.”

Page 8: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WWW.TRENDS.BE | 19 SEPTEMBER 2013 103

werk. De Zuid-Afrikaanse seriële inves-teerder Brendon Grunewald van IceVistaheeft al 20 jaar ervaring in de start-upsec-tor, en de Amerikaanse telecomspecia-list Peter Percosan van Digital Strategyheeft ook een aantal bedrijven opgerichten verkocht.”

Het plan is samen een Europees inves-teringsfonds uit te bouwen. “Voorlopigfocus ik op België, maar als we dat fondsvan de grond krijgen, willen we brederkijken. Het is mijn ambitie een brug teslaan tussen de Verenigde Staten enEuropa, en om Amerikaanse investeer-ders zo ver te krijgen dat ze op het OudeContinent investeren. Er is nog wat koud-watervrees — Europa is een moeilijkemarkt — maar het besef begint te groeiendat hier evenveel talent rondloopt als inde VS.”

“Bovendien liggen de waarderingenvoor bedrijven in Europa lager dan in Sili-con Valley, wat maakt dat investeerdersmeer waar krijgen voor hun dollars.Goede Amerikaanse starters wordenduur, het kapitaal dat je op tafel moet leg-gen voor een A-ronde stijgt significant.Dat maakt Europa steeds aantrekkelij-ker.”

Overigens stampen ook Duco Sic-kinghe en Renaat Berckmoes, voorma-lig CEO en financieel directeur van Tele-net, een investeringsvehikel uit de grond,Fortino. Kan er niet met hen samenge-werkt worden? “Ik sluit dat niet uit, maarDuco en Renaat zitten op een anderspoor”, zegt Vorstermans. “Zij willeneen private-equitybedrijf opstarten,waarmee ze investeren in ondernemin-gen die al wat rijper zijn. Familiebe-drijven die zonder opvolger komen tezitten, of organisaties die een zekerematuriteit bereikt hebben en internati-onaal willen gaan.”

Silicon ValleyJan Vorstermans gelooft sterk in het

model van Silicon Valley, waar iedereenelkaar kent en op een open manier met

elkaar omgaat. “Als ik met Belgische star-ters praat, dan is het eerste wat ze vra-gen een NDA (geheimhoudingsverkla-ring, nvdr.) te tekenen. In de VS lachenze dat weg: een starter moet sowieso sterkgenoeg in zijn schoenen staan om zon-der blozen over zijn project te kunnenpraten. Ook bij ons moeten we naar zo’nopen cultuur evolueren.”

“In de Valley leeft ook het besef dat defocus altijd op het bedrijf moet liggen, enniet op de oprichter. Terwijl men bij onssnel de neiging heeft om te zeggen: ‘It’smine, blijf ervan af’. Als investeerder moetje dan hard zijn: ‘Ofwel stel je een nieuweCEO aan, ofwel kan je fluiten naar je cen-ten’.

Er zijn wel initiatieven die starters deAmerikaanse ondernemerscultuur watmeer eigen maken, maar die zijn eerdergoedbedoeld dan efficiënt. “Organisatiesmoeten de middelen krijgen om start-ups te ondersteunen, met kapitaal en metbegeleiding, en daar knelt het schoentje.Kijk naar de resultaten. Hoeveel echt suc-cesvolle bedrijven hebben we al zien ont-

staan de voorbije jaren? Hoeveel inves-teringsfondsen zijn er om op terug te val-len?”

Tegelijk is er in ons land maar weinigappetijt om risico’s te nemen en om geldte steken in starters. “Het is vreselijk dater niet méér wordt geïnvesteerd, Belgiëis toch niet arm? Mensen kopen wel eenderde huis, maar beleggen in een start-up, ho maar! Is het dan zo erg als je watgeld verliest op een deal?”

Accelerator “We moeten risico’s leren te nemen en

professioneler te werk te gaan”, meentVorstermans. “Als ik de dossiers zie dieik soms voor me krijg, met business-plannen waar je zo doorheen kijkt. In deVS zou niemand nog met je praten. Datis zelfs geen verwijt, de eerste keer is altijdmoeilijk.” Met Qunova wil hij naar hetmodel van de accelerator evolueren, waarje verschillende profielen samenbrengtin een soort van ecosysteem, en waarbijdan nieuwe en interessante ideeën gege-nereerd kunnen worden. z

leren te nemen’DE STARTERS WAARIN JAN VORSTERMANS GELOOFTSinds de opstart van Qunova heeft Jan Vorstermans in zes start-ups geïnvesteerd in desectoren ICT en media, smart energy, e-commerce en design. In alle gevallen gaat hetom zaaikapitaal, vóór de eerste echte kapitaalronde dus. De bedragen variëren van50.000 tot 150.000 euro, en het is allemaal smart money, waarbij de investeerder ookparticipant is en meedenkt.

• Limecraft: heeft een digitaal platform gebouwd voor de mediasector (Flow) waarmeescripts en videobestanden uitgewisseld kunnen worden.

• Likva: smart energy-bedrijfje dat de energiefactuur van grote bedrijven wil verminderenen tegelijk de CO2-uitstoot reduceren.

• Viloc: heeft een oplossing bedacht waarmee apparaten snel getraceerd kunnenworden met behulp van tags.

• Moovly: internetplatform dat het maken en publiceren van geanimeerde filmpjes wildemocratiseren.

• The Gentlemen’s Corner: is een e-commercesite met luxeaccessoires voor heren,zoals dassen en manchetknopen.

• B Designs & Projects: wil de designnoden van bedrijven onder de loep nemen, en zaldaartoe met tal van partners samenwerken. Staat nog in de kinderschoenen.

Page 9: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

BIZZ ZOOM

104 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

GF

TS

De Lokerse danstempelCherry Moon sloot in au-gustus definitief de deuren.Het is niet de enige discotheekdie er het bijltje bij neerlegt. Er iseen trend naar kleinschaligheid,en tegelijkertijd naar megafestivals.Discotheken vallen daar net tussen.AD VAN POPPEL

De jeugd fuift nog altijd

De afname van het aantal discotheken betekent nog niet dat ‘de’ jongeren fuifmoe zijn, al zijn ze kennelijk wel discotheekmoe.Onderzoek van De Ambrassade (fuifpunt.be) in 2012 toont aan dat fuiven tot de populairste vrijetijdsbestedingen van jonge-ren hoort. De ‘fuiffrequentie’ ligt anno 2012 hoger dan tien jaar geleden. 96,4 procent gaat wel eens naar een fuif. De helft gaattwee tot vijf keer per maand naar een fuif. 11,4 procent gaat ‘heel graag’ naar de discotheek, 26,5 procent ‘graag’. Tien jaar gele-den kwam de som van de percentages voor ‘graag’ en ‘heel graag’ nog op 57,5 procent.

Kleinschaliger

Gerrit Budts, pers- en communicatieverantwoordelijke van Horeca Vlaanderen, zegt dat er een verschuiving is van discothe-ken naar danscafés. Die zijn kleinschaliger en trekken een meer lokaal publiek. Trendsdeskundige Nathalie Bekx (Bekx & X,Trendhuis) wijst erop dat de discotheek tot een ander tijdperk behoort. “Dancings en disco’s waren een symptoom van hyper-consumptie van de jaren 80 en 90: ze zijn anoniem, globaal, onpersoonlijk.” Een danscafé heeft overigens financiële voorde-len tegenover een discotheek: ze betalen minder aan Sabam en zijn ook overdag al open.

Crisis

De crisis speelt de discotheken ook parten. Discotheekbezoek is duur: parking, entree, drank. Nathalie Bekx: “Vandaag willende jongeren verder springen met hun geld, Ze willen wel uitgaan, maar dan wel goedkoop.” Opvallend is dat er een bewegingnaar uitersten is: lokaal of mega. Als de jongeren dan toch eens het geld willen laten rollen, gaan ze naar de grote festivals enevenementen à la Tomorrowland.

Discotheken uit Discotheken uit

Page 10: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WWW.TRENDS.BE | 19 SEPTEMBER 2013 105

509DANSGELEGENHEDEN

waren er in mei nog inVlaanderen, volgens cijfersvan Horeca Vlaanderen inVlaanderen. Dat zijn 100discotheken en danscafés

minder dan in mei 2006. Dedaling zit vooral bij de

discotheken: van 276 naar156. De danscafés stegen van

333 naar 353.

1941WAS

het jaar dat voor het eerst de benaming ‘discotheek’

gebruikt werd. De naam zoukomen van de

uitgaansgelegenheid LaDiscothèque aan de Rue de la

Huchette in Parijs, die datjaar opende. In plaats van op

livemuziek, dansten debezoekers op de muziek van

grammofoonplaten.

Beleving

Kurt Jacobs, stafmedewerker communicatie van Fuifpunt.be/De Ambrassade, stelt datjongeren in de grote festivals en evenementen een beleving zoeken. “Die vinden ze heelbelangrijk, meer dan het elkaar ontmoeten op zich”, zegt hij. “Het moet dan wel iets spe-ciaals zijn. Evenementen als Tomorrowland bieden één keer per jaar acts die je niet elkedag kunt zien en waar de bezoekers wel een financiële inspanning voor willen doen. Eendiscotheek kan dat niet bieden. Die is wat gewoner.”

Duur

Met de dalende bezoekersaantallen slinken ook de inkomsten en is er minder geld beschik-baar om te investeren. Gerrit Budts van Horeca Vlaanderen: “Het is duur om een disco-theek up-to-date te houden. Dat vraagt een constante investering in geluid, verlichting,show. Vernieuwen is de grote uitdaging. De bezoekers hebben alles al gezien, en alles isook al gebeurd.” Een nieuwe discotheek openen is tegenwoordig haast onmogelijk wegensde investering in een groot en stevig gebouw, de geluidsinstallatie, de uitbating en auteurs-rechten.

de gratie de gratie

Page 11: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

106 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

BIZZ DOSSIER SENSORIËLE MARKETING

N E U R O M A R K E T I N G D I C H T D E K L O O F T U S S E N W A T D E K L A N T Z E G T E N D O E T

Neuromarketing maaktgebruik van informatie uitneuro-onderzoek om pro-ducten aan te passen, mer-ken beter aansluiting te

doen vinden bij de consument of de con-currentie onder de loep te nemen. Datonderzoek giet via verscheidene tech-nieken (zie kader) de intuïtieve gedra-gingen van mensen in een rationele ver-klaring. Wim Hamaekers, managingpartner bij het marktonderzoeksbureauhaystack, geeft het voorbeeld van een

consument die een nieuwe wagen wilkopen. “Soms zie je dat iemand geïnte-resseerd is in een bepaalde wagen, maarnadat hij erin gaan zitten is, toch besluithem niet te nemen. Je kunt niet altijd devinger leggen op wat hem dat besluitheeft doen nemen. Met neuro-onder-zoek proberen we die vraag te beant-woorden.” Zo bracht neuro-onderzoekvan haystack aan het licht dat klanteneen auto sterk beoordelen op basis vanhet dashboard en de versnellingspook.Ze houden ook van een interieur met

materialen die aanvoelen als een men-selijke huid.

Succes of flopHet spreekt voor zich dat die infor-

matie de interesse van bedrijven wekt.De toegevoegde waarde van neuromar-keting is dat je met neuro-onderzoek kanbekijken wat mensen echt drijft en dat jeop basis van die informatie de ontwik-keling van het product of de verpakkingeventueel op tijd kunt bijsturen. Wanteen nieuw product in de markt zetten is

BreinbrekersDe meeste bedrijven geven het niet graag toe, maar ze maken almaar vaker

gebruik van neuromarketing. En met de vooruitgang van de technologie zal dater niet minder op worden. BENNY DEBRUYNE

Page 12: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WWW.TRENDS.BE | 19 SEPTEMBER 2013 107

duur — volgens haystack kost een nieu-wigheid in de rekken van de supermarktbrengen zo’n 50.000 euro — terwijl demeeste van die producten een flop wor-den. Goed kunnen inschatten of eennieuw product zal aanslaan, scheelt danook flink in de kosten. Het grote probleembij klassiek onderzoek is dat mensen nietnoodzakelijk effectief kopen wat ze ineen test hebben aangegeven leuk te vin-den.

Neuro-onderzoek kan hier helpen.Merken gebruiken dan ook techniekenuit neuro-onderzoek om te bestuderenwelke logo’s of reclames het beste wer-ken bij de consument, of welke ingre-diënten of onderdelen van hun productverantwoordelijk zijn voor het succeservan. Want het verschil tussen succesen flop blijkt vaak in details te zitten: ietsmeer of minder van één bepaald kruid ineen recept, de precieze plaats van eenknop, hoe zichtbaar iets is op de verpak-king.

Opvallen in duizenden prikkelsInzichten in de zintuiglijke reacties van

klanten kunnen bedrijven een houvastgeven in het bepalen van hun marke-tingstrategie. Door de duizenden visueleprikkels die we elke dag krijgen door bill-boards in de straat, reclamefilmpjes optelevisie en de merknamen op de tiental-len toestellen en producten die we elkedag gebruiken, wordt het effect vanreclame uitgehold. Je moet steeds meeropvallen als merk of je wordt niet meergezien.

“Merken hebben een volledige zin-tuiglijke beleving nodig om zich te onder-scheiden van hun concurrenten”, zegtWim Hamaekers. “Als een bedrijf bij-voorbeeld een geur kan koppelen aan zijnmerk, dan blijft het beter hangen. Zwitsal

doet dat: het heeft één geur die in al zijnproducten zit, waardoor je die geur met-een herkent en met het merk associeert.”Een ander voorbeeld is een merk van con-sumentenelektronica dat zijn afstands-bedieningen zwaarder maakt omdat deklant dan de indruk krijgt dat het productbeter is.

Walhalla“Toch mag je neuromarketing niet

beschouwen als het nieuwe walhalla vande marketing”, waarschuwt Wim Ha -maekers. “Het is een add-on: je moet deresultaten van neuro-onderzoek nogaltijd interpreteren en daarvoor heb jeook andere marketingtools nodig.”

Bovendien bieden de nieuwste tech-nieken mogelijkheden die ethische vra-gen oproepen. Zo zijn er bedrijven diewerken aan slimme horloges met sen-soren die in staat zijn onze hartslag oftemperatuur te meten. “Het is nietondenkbaar dat de technologie ons instaat stelt objectief te meten wat er inons lichaam gebeurt. Voor de medischewereld zou dat een goede zaak zijn, maarin de marketing is zoiets niet voor mor-gen”, vindt Wim Hamaekers. “In dedatingindustrie kan ik me een toepas-sing voorstellen waarbij mensen via hunhorloge een signaal krijgen wanneeriemand in hun buurt opgewonden raakt.Maar over het algemeen verwacht ik datconsumenten het een brug te ver vin-den om zo’n toestel toe te laten om diepin hen te kijken. Toch kan ik me voor-stellen dat er voor bepaalde applicatieswel een markt is. In de gamingindustriezijn er nu al apparaten op de markt waar-mee je via je hersengolven een gamespeelt. Je zet dan een helm op je hoofden door aan iets te denken gaat je wagenin het spel sneller rijden.” z

ZES TYPES NEUROMARKETINGWim Hamaekers baseert zich op dedefinities van de NeuromarketingScience & Business Association om eenonderscheid te maken tussen verschil-lende types van erkende neuromarke-tingtechnieken. Gerangschikt vangoedkoop naar duur en van eenvoudignaar ingewikkeld, kun je een onderscheidmaken tussen deze technieken.1 Bij een impliciete-associatietestkrijgen proefpersonen beelden enattributen te zien. Ze krijgen bijvoorbeeldeen foto te zien van Brad Pitt en BoyGeorge met daaronder het attribuut‘man’. “Bij dit soort tests kijk je dan naarhoe snel iemand dat attribuut toekentaan de foto. Bij Brad Pitt zal dat snellergebeuren dan bij Boy George, waaruit jekunt afleiden dat Brad Pitt ‘mannelijk-heid’ beter communiceert dan BoyGeorge“, geeft Wim Hamaekers eenvoorbeeld.2 Facial coding is een methode waarbij jede gelaatsuitdrukkingen van menseninterpreteert om hun emoties te bepalen. 3 Eye tracking volgt de oogbewegingen.Met eyetrackingsoftware kun je bijvoor-beeld nagaan waar mensen naar kijkenwanneer ze een reclameaffiche of -filmpje zien.4 Huidgeleiding (galvanic skinresponse) meet de elektrische geleidingvan onze huid. Die hangt af van hoevochtig onze huid is. Het interessantedaarbij is dat ons ‘zweetgehalte’samenhangt met ons zenuwstelsel.Emotionele reacties op producten ofmerken zijn daardoor via onze huid temeten.5 Elektro-encefalografie (EEG) is eenmethode om de hersengolven te meten.Vroeger gebeurde dat vooral door eenhoop elektroden op iemands hersenpante bevestigen en een vloeistof in tespuiten, maar de jongste tien jaar is detechniek fel verbeterd. Nu kun je hersen-golven ook meten met een speciale helmdie op het hoofd wordt gezet.6 De FMRI-techniek houdt in dat iemandin een scanner wordt geschoven, waarnaop de computer te zien is welkehersendelen actief zijn bij het zien vaneen bepaalde reclame. Deze techniek isde duurste en roept ook de meesteethische vragen op.

Inzichten in de zintuiglijke reacties van klanten kunnen bedrijven een

houvast geven in het bepalen van hun marketingstrategie.

Page 13: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

108 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

BIZZ DOSSIER SENSORIËLE MARKETING

K O O P L U S T O P W E K K E N V I A D E V I J F Z I N T U I G E N

Zo’n 2 procent van de bevolkingbestaat uit impulsaankopers,maar ieder van ons koopt wel-eens iets in een opwelling. Vol-gens sommige studies ontstaat

zelfs 60 procent van onze aankopen van-uit een aandrang”, zegt AlexandraBalikdjian. Ze is onderzoekster aan hetstudiecentrum arbeids- en consump-tiepsychologie van de ULB en auteur vaneen thesis over impulsaankopen. Impuls-aankopen hebben een negatieve bijklank,maar dat hoeft niet zo te zijn, zegtBalikdjian. “In ondernemerskringenwordt impulsief handelen en snel beslis-sen als een goede eigenschap beschouwd.Het is trouwens gebleken dat succesvolleondernemers impulsen hebben die ver-gelijkbaar zijn met die van gretige kopers.”

Om die koopimpulsen op te wekkenmaken marketeers gebruik van zoge-noemde sensoriële marketing. Emotiespeelt een belangrijke rol bij de keuzesdie we maken. Voor merken zijn de zin-tuigen een instrument om een merk -identiteit te creëren en een band te sme-den met de consument. “Sensoriële mar-keting vormt dus een aanvulling op tra-ditionele marketing”, zegt de onder-zoekster. “Het doel is de marketing effi-ciënter te maken.” Dat gaat als volgt inzijn werk.

Gezichtsvermogen

We kopen met de ogen“Als we iets bestellen in een fastfood-

restaurant, kopen we meer het afgebeeldeproduct dan de hamburger die we op onsbord krijgen”, legt Balikdjian uit. De visu-ele identiteit van een merk, de verpak-king en de productpresentatie hebbeneen enorme invloed op de kooplust. “Dekleur van een product is altijd weldoor-

dacht. Yoghurt zal nooit zwart zijn. Deidentiteit van Coca-Cola is bijvoorbeeldzo sterk dat het logo nu kan worden ver-vangen door voornamen. Die voornamenwerken ook op de emoties en creëren eenrechtstreekse band met de consument”,vult ze aan. Hoe kan je weerstaan aan eenblikje met je naam erop? En wie zou eraandenken iemand een blikje Coca-Colacadeau te doen, als er geen Love opprijkte?

Smaakzin

Aansluiten bij het gezichtsvermogen

“Ook de smaak is belangrijk, al hoortze vaak gewoon bij het product. De smaakmoet aansluiten bij het visuele aspect enhet imago dat men het product wil geven”,legt de consumptiepsychologe uit. Zedenkt bijvoorbeeld aan Coca-Cola Zero,

Horen, zien en kopenConsumptiepsychologe Alexandra Balikdjian legt uit hoe bedrijven van onzezintuigen een marketingtool maken. LARA VAN DIEVOET

ABERCROMBIE & FITCHAlle zintuigen wordenaangesproken.

“Geurmarketing is in. De geur kan de andere zintuigen lamleggen of herinneringen opwekken”

RE

U

Page 14: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WWW.TRENDS.BE | 19 SEPTEMBER 2013 109

dat volgens de reclame dezelfde smaakheeft als Coca-Cola. Dat geldt niet voorCoca-Cola Light, dat zich specifiek totvrouwen richt en anders smaakt.

Reukzin

Kan andere zintuigen lamleggen“Geurmarketing is in. Dat soort mar-

keting speelt in op het contact dat je hebtmet een product. De geur kan de anderezintuigen lamleggen of herinneringenopwekken”, legt Balikdjian uit. Sommigemerken gebruiken kunstmatige geur-stoffen om de consument te verleiden.“Carrefour heeft in Frankrijk een inte-ressante manier uitgetest om het imagovan zijn visafdeling op te krikken”, geeftze als voorbeeld. “Er werd een jodium-geur verstoven, die de visgeur verdreefen de geur van de zee opriep. Dat bleekeen doeltreffende strategie, want de ver-koop steeg vrijwel meteen. Het systeemwerd overal ingevoerd, maar had in som-mige landen een averechts effect: de ver-koop zakte onmiddellijk. Jodium werder niet geassocieerd met versheid, inte-gendeel.”

Andere merken proberen een eigengeuridentiteit te creëren, zoals het Fransekledingmerk Comptoir des Cotonniers.“De geur is discreter dan die van Aber-crombie, maar wordt steevast verstoven.Ook Swissôtel ontwikkelde zijn eigengeuridentiteit en verstuift het in zijnhotels. Het is een herkenbare geur, dieZwitserse traditie en comfort wil oproe-pen en de klanten geruststellen.”

Gehoor

Invloed op gewoonten “Uit onderzoek blijkt dat geluiden een

invloed hebben op de gewoonten van deconsument, net als op zijn perceptie vantijd of productkwaliteit. Sommige kle-dingketens wijzigen hun playlist volgenshet moment van de dag of de week. Bijeen bepaald moment hoort een bepaaldsoort aankoop”, verklaart de psychologe.Muziek kan inderdaad koopgedrag uit-lokken. “Onderzoekers stelden bijvoor-beeld vast dat er bij klassieke muziekmeer kwaliteitswijn wordt gekocht danbij commerciële muziek.”

Ook de klank van de producten zelf isvan belang. “Over het geluid van een pakjeM&M’s is bijvoorbeeld zorgvuldig nage-dacht. We betasten en inspecteren zo’npakje immers voor we het openmaken.De geluiden die het maakt, beïnvloedenonze perceptie en ons verlangen.”

Tastzin

Het product leren kennenOok het fysieke contact met een pro-

duct heeft uiteraard een invloed op onzekooplust. “Als we een product kunnenaanraken, krijgen we het gevoel dat wehet kennen”, stelt Balikdjian vast. “Tech-nische informatie geven over een tabletheeft op de consument niet dezelfde uit-

werking als hem de tablet laten uittes-ten, zo blijkt uit studies.”

Apple Stores hebben niet alleen eenuitgekiend design, ze spelen ook in ophet belang van aanraking. Het fysiekecontact met het product is essentieel,weet de psychologe. “Het feit dat je bijIKEA door fraai ingerichte kamers wan-delt, dat je kunt gaan zitten en produc-ten aanraken is een van de elementen vanhet succes.”

Combineren maarHeel wat merken en handelszaken

combineren verschillende zintuiglijkestrategieën. “Abercrombie is hiervan hetbeste voorbeeld, met zijn donkere ruim-tes vol flashy kledij, een typische geur dieje al van buiten ruikt en waar aangekochtekleren van doordrongen zijn, luidemuziek, kleren die voor het grijpen lig-gen.” Alle zintuigen worden hier tegelijkaangesproken om de aankoop te stimu-leren.

Balikdjian haalt ook het Belgische merkLe Pain Quotidien aan. “Dat heeft zijnimago wellicht niet opgebouwd rond zin-tuiglijke marketing, maar het maakt erhandig gebruik van: de gemeenschappe-lijke tafels, de geur, het authentiek aan-doende decor en vaatwerk, de sterkespeltgeur die weer in trek is. Je stapt erbuiten met het voornemen om gezond teeten”, meent Balikdjian.

Elk van de vijf zintuigen kan dus dekooplust beïnvloeden. “Maar wat echtdoorslaggevend is en voor de consumenthet verschil maakt, is de identificatie tus-sen hemzelf en het product”, legtBalikdjian uit. Dat geldt vooral in het luxe-segment, waar imago belangrijk is, maaridentificatie op grote schaal wordtgebruikt. Denk maar aan het beeld vande goede moeder, die haar kinderengezonde snacks toestopt, of dat van dejong blijvende Evian-drinker. Merkenspelen in op het ideale ik-beeld. “De win-kels van de parfumerieketen Sephoradoen dat in sterke mate. Met hun rodetapijten doen ze denken aan de zachteluxe van een boudoir. De verkoopstersbehandelen hun klanten met veel egardsen geven hen een beeld van de persoondie ze kunnen zijn als ze de juiste pro-ducten gebruiken.” z

ALEXANDRA BALIKDJIAN“Impulsaankopen hebben een negatievebijklank, maar dat is niet altijd terecht.”

“Voor de consumentmaakt vooral

de identificatietussen hemzelf en het product

het verschil”

Page 15: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

110 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

BIZZ MANAGEMENT

I N T R A P R E N E U R S H I P K A N E E N B E D R I J F V O O R U I T H E L P E N

Een nieuwsgierige en enthou-siaste werknemer die het aan-durft de platgetreden padenin twijfel te trekken en zichin het bedrijf ondernemend

opstelt met ideeën die soms moeilijk vormte geven zijn in de bestaande bedrijfs-structuren. Dat is wat een ‘intrapreneur’

doet. Hoewel veel bedrijven zweren zulkewerknemers te willen, behandelen ze henvaak eerder als lastposten.

“Als je ondernemerschap vertoont ineen bedrijf, ben je bijna per definitie ‘onge-hoorzaam’. Dat komt omdat bedrijvenzich doorgaans organiseren op basis vanafspraken over prestaties, regels en pro-

cedures. Ze worden centraal gestuurd enze verwachten gehoorzaamheid van hunpersoneelsleden, die ze regelmatig con-troleren.”

Die aanpak levert volgens VanMeeuwen niet veel op, want hij leidt totwerknemers die wel aanwezig zijn vannegen tot vijf, maar niet noodzakelijk veel

De aanpak van creatieve, nieuwsgierige medewerkers botst vaak met de klassiekemanier waarop een bedrijf is ingericht. Zeker bij jonge werknemers van de generatiey is die spanning voelbaar, zegt organisatieadviseur Niel Van Meeuwen. Intra-preneurship biedt een antwoord. BENNY DEBRUYNE

Leve de ongehoorzaamheid

NIEL VAN MEEUWEN“Bedrijven moeten net een

paar schroeven losdraaien in de organisatie om meer

vrijheid te creëren.”

PN

Page 16: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WWW.TRENDS.BE | 19 SEPTEMBER 2013 111

meerwaarde creëren. De Leuvenaar, lidvan Kessels & Smit, een netwerk van pro-fessionals, draait de zaak liever om. Hijvertrekt niet van het bedrijf, maar van dewerknemer.

“Kijk eerst naar de talenten van eenpersoon en zoek dan naar een goeie matchtussen wat hij zelf wil doen en de doelenvan het bedrijf. Dat veronderstelt om tebeginnen dat een operationeel leiding-gevende de aspiraties, passies en talen-ten van zijn medewerkers kent. Dat iszelden het geval.”

Die zienswijze zet de wijze waaroppersoneelsdiensten leidinggevendenbegeleiden op losse schroeven. “Nu wor-den leidinggevenden aangestuurd op basisvan salescijfers of besparingen, maar krijgtde manier waarop ze leiding geven enomgaan met hun medewerkers vaak veelminder aandacht”, hekelt Van Meeuwen.

“Je moet hen daarop aanspreken, zodatze die rol op zich nemen. Nu zijn mana-gers het allesbehalve gewoon om met hunteamleden te spreken over wat ze goeden graag doen.” De zelfstandige organi-satieadviseur raadt hr-diensten aan omhiervoor werkvormen te creëren en deleidinggevenden op het hart te drukkendat intrapreneurs graag worden gehol-pen met wat ze moeten doen, maar nietmet hoe ze die taak aanpakken.

Het gevaar van controle“Heel wat managers hebben het idee

dat als je te veel vrijheid geeft aan je per-soneel, ze niet zullen werken en die vrij-heid misbruiken. Hun verkeerde veron-

derstelling is dat als je ze geen vrijheidgeeft, ze wel zullen werken en dat kloptniet.” Dat komt omdat werknemers deheersende bedrijfscultuur overnemen.Heb je een bedrijf dat zweert bij controle,dan zullen de medewerkers die maniervan denken overnemen.

“Je creëert dan mensen die zeggen datze 5 minuten vroeger naar huis mogenomdat ze die ochtend 5 minuten eerderzijn begonnen.” Van Meeuwen raadt aanom medewerkers duidelijke doelen tegeven, zonder hen op te leggen hoe zedie moeten halen, en in te zetten op eenbedrijfscultuur die initiatief nemen envrijheid cultiveert. “Je kunt nu eenmaalniet op bestelling innovatief zijn.”

Dat in Nederland een op de zeven wer-kenden tegenwoordig een zzp’er (zelf-standige zonder personeel) is, heeft vol-gens Van Meeuwen veel te maken metde grote nadruk op controle binnenbedrijven. “Ze willen betekenisvol werkdat bij hen past zonder al te veel verant-woording af te leggen.”

De crisis fnuikt intrapreneurship nogmeer omdat bedrijven nog meer gaanmanagen op basis van kosten en regels —spreadsheetmanagement. “Je ziet dandingen als facturen boven de 1000 eurodie moeten worden goedgekeurd doorhet managementteam. Werknemers gaaneen factuur opsplitsen in twee, bijvoor-beeld eentje van 800 en een van 600 euro,om aan die regel te ontsnappen. Zulkezaken zijn dodelijk voor intrapreneur-ship. Bedrijven moeten net een paarschroeven los draaien in de organisatieom meer vrijheid te creëren.”

Al is de vraag of een bedrijf ooit welwendbaar genoeg is om een intrapreneurtoe te laten snel te schakelen bij de uit-werking van zijn innoverende projecten.Of misschien krijgt hij de smaak zozeerte pakken dat hij ontslag neemt en voorzichzelf begint. Is er overigens wel weten-schappelijk onderzoek dat bewijst datintrapreneurship het bedrijf aan betereresultaten helpt? “Er zijn niet veel cij-fers, maar er is wel een indirect verband.Intrapreneurship verhoogt de betrok-kenheid, motivatie en tevredenheid vande werknemers en er bestaan wel onder-zoeken die de link leggen tussen betrok-kenheid en resultaten.” z

IMEC BOUWT HR-SYSTEMEN VOOR MEER AUTONOMIEHubert De Neve, vicepresidenthuman resources bij hetLeuvense onderzoeksinstituutvoor nanotechnologie en -elektronica Imec, gebruikt determ ‘intrapreneurship’ niet,maar wat de instelling doet,komt wel op hetzelfde neer.Imec werkt niet met klassiekeafdelingen, maar vertaalt debedrijfsdoelen naar teams diezelf bepalen hoe ze die doelen

halen. “Wij geven onze onder-zoekers zo veel mogelijkautonomie en hanterendaarvoor binnen hr viersystemen.”“Ten eerste focussen we ophun competenties. Daarnaastkrijgen onderzoekersvolwaardige loopbaanmodel-len. Ten derde investeren we inopleidingen, bijvoorbeeld overhoe ze goed presentaties

kunnen geven om hunonderzoek naar buiten tebrengen en over de rechten opintellectueel eigendom. Dathelpt hen als ze patentenaanvragen en een spin-offoprichten. Ten vierde zorgenwe, zeker bij jonge onderzoe-kers, voor begeleiding.”“Onze doctoraatsstudentenzijn tegelijk ingeschreven aanhun faculteit en werken bij

Imec. Zij krijgen dagelijksbegeleiding zodat ze er nietalleen voor staan. Hoe we deresultaten hiervan meten? Op twee manieren. We kijkennaar de output: thesissen,doctoraten en publicaties.Daarnaast is er om de tweejaar een tevredenheidsenquêtevoor de onderzoekers en ookeen voor de doctoraatsstuden-ten.”

TIPS VOOR MEERINTRAPRENEURSHIP1 “Ga met professionals in gesprek over

wat hen drijft en waar hun talent zit”,raadt Niel Van Meeuwen aan. “Enover wat ze nodig hebben om dathelemaal tot uiting te brengen.”

2 “Maak met een intrapreneur goedeafspraken over resultaten, maar geefautonomie in hoe die te bereiken.Stuur op het ‘wat’, niet op het ‘hoe’.En koester hoge verwachtingen.”

3 “Onderzoek hoe je de aspiraties enideeën van een intrapreneur kanverbinden met je organisatiedoel-stellingen.”

Page 17: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

S T A R T U P

Omgekeerdepostbode haaltbrieven uit bus endigitaliseert zeOndertussen is zowat alles gedigitali-seerd, maar de post nog niet. Brieven,rekeningen of folders krijg je vaak noggewoon opgestuurd en elke ochtend ofavond maak je de bus leeg. Als het aande Amerikaanse start-up Outbox ligt,behoort ook dat tot het verleden. Hetbedrijf gaat drie keer per week bij zijnklanten langs om de post uit de brie-venbus te halen. Het neemt al dat pa-pier mee en scant het in. Vervolgenskan je de post lezen op je tablet, tele-foon of pc. Als je toch de papieren ver-sie wilt, stuurt Outbox die na. Pakjesworden uiteraard niet meegenomen.De post wordt korte tijd bewaard endaarna versnipperd. De dienstverle-ning werd getest in het TexaanseAustin, waar de start-up werd opge-richt, en behaalde daar naar eigen zeg-gen goeie resultaten. Critici wijzenerop dat er steeds minder papierenpost wordt verstuurd, maar Outbox ge-looft dat er genoeg post overblijft.

BIZZZZAP

112 19 SEPTEMBER 2013 | WWW.TRENDS.BE

Merken breken zich het hoofdover hoe ze creatieve tv-reclameskunnen maken waar de kijkernaar blijft kijken. Hoe je dat kuntdoen, toont een Roemeense recla-mecampagne voor Coca-Cola.Stap 1: zoek een maatschappelijkprobleem. In Roemenië blekenzes op de tien mensen ’s avondsalleen te eten. Stap 2: vertaal hetprobleem in een relevante dienst voor uw consument.Coca-Cola lanceerde eerder dit jaar op een Roemeensezender een tv-spot, waarin het live tweets verwerkte. Met

de hashtag #letseattogether stuur-den mensen elkaar via Twitter eenuitnodiging om samen te eten. Eenhandvol spotjes verscheen live ophet scherm tijdens de commercial.Het zorgde ervoor dat mensen ble-ven kijken naar de reclame.Resultaat: de campagne haalde depers, een bekende chef sprong opde kar en zorgde ervoor dat de

Roemenen Coca-Cola nu meer dan vroeger zien als eendrankje voor bij de maaltijd. Bekijk het filmpje via de qr-code.

Roemeense tv-reclame innoveert door live tweets te integreren

Uw rustig uurDe tijd dat we ongestoord door het le-ven konden gaan, ligt al ver achter ons.Dankzij de moderne communicatie-middelen is ons comfort zonder twijfelaanzienlijk gestegen. De keerzijde isdat we niet meer kunnen beslissen overonze tijd. De baas vindt u probleemloosterug wanneer u op het strand zit, enuw schoonmoeder is altijd in de buurt.Tijdens een werkdag zijn uw collega’swaarschijnlijk de grootste boosdoe-ners. Grote kantoorruimtes waar ieder-een elkaar kan zien en horen, zijn voorveel mensen een echte nachtmerrie.Blijkbaar hebben velen de tijd om hieren daar wat bij te praten over van allesen nog wat. Voetbal, soapseries en watwe gisteren hebben gegeten, blijkenplots de meest interessante onderwer-pen te zijn, terwijl u net een financieelrapport zit af te werken. Intussen be-gint de telefoon te rinkelen en komen

er drie nieuwe mails binnen. Tijd maken voor een rustig uurtje isgoud waard. Als u eerlijk bent, danhoeft u niet 24 uur per dag bereikbaarte zijn. Door de verschillende storingenwordt uw aandacht afgeleid en treedter concentratieverlies op. Die verliezenkunnen zelfs oplopen tot 30 procentvan uw tijd. De belangrijke zaken kuntu dus het beste afhandelen zonder dater een telefoon rinkelt. Sluit de deur envraag aan de receptie geen enkele tele-foon door te laten. Misschien is hetzelfs wenselijk een tijdje offline te wer-ken. Zeg aan uw omgeving dat ze hetuur na de lunch mogen langskomenvoor vragen of opmerkingen. Dat is nietvanzelfsprekend, maar voor bepaaldefuncties is die regeling zeker haalbaar.

De auteur is expert in tijdmanagement bij Time Management Group.

T I M C H R I S T I A E N S , D E T I M E M A N A G E R

Page 18: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WWW.TRENDS.BE | 19 SEPTEMBER 2013 113

Domiciliërings-toepassingzoekt integratiesIn augustus lanceerden Domi-nique Adriansens en Koen Serryde toepassing Twikey, dat bedrij-ven een oplossing biedt om onlineefficiënt een goedkeuring voor do-miciliëringen te onderhandelen.Twikey haakt in op de nieuwe re-gels voor domiciliëringen die be-drijven uiterlijk vanaf 1 februari2014 moeten toepassen. Bedrijvenmoeten dan zelf de goedkeuringvan klanten op papier krijgen enbijhouden. Als het om een domici-liëring tussen bedrijven onderlinggaat, is bovendien een bevestiging

van de bank nodig. “Binnen eenkwartier zorgt Twikey ervoor dateen bedrijf kan opstarten en zijneindklanten een onlinewebpaginakan aanbieden waar ze dit man-daat officieel kunnen onderteke-nen.” Twikey biedt derde partijende mogelijkheid om te integrerenen net op dat vlak is de onderne-ming op zoek naar extra partners.“Wij zoeken nog meer boekhoud-of CRM-systemen die via Twikeyhet domiciliëringsproces willenvereenvoudigen. Ook welkom zijnwebsitebouwers die hun klanteneen alternatief willen aanbiedenom tot acht keer goedkoper dan detraditionele betaalinstrumentenhun onlinebetalingen te kunnendoen.” [email protected]

Hebt u een juridische vraag voor onze experts? Stuur een e-mail naar [email protected].

Ongeoorloofdgebruik van software

In principe wordt het gebruik vansoftware geregeld door een licentie-overeenkomst. Meestal moet de ge-bruiker ook een vergoeding betalendie wordt bepaald door de software-fabrikant. Sommigen vinden het ver-leidelijk om deze informaticapro-gramma’s toch te gebruiken en nietalles te betalen. Zij maken zichschuldig aan namaak, wat aanleiding

kan geven tot burgerlijke en/of straf-rechtelijke vervolging.Om hier paal en perk aan te stellen,nemen de softwarefabrikanten huntoevlucht tot een speciale proceduredie ‘beschrijvend beslag’ wordt ge-noemd. Concreet gaat het om eenwettelijk mechanisme waarmee ze,onder bepaalde voorwaarden, vaneen rechter toelating krijgen vooreen ‘verrassingsinspectie’ van het in-formaticamateriaal van de persoondie van namaak wordt verdacht. Dieinspectie wordt niet verricht door desoftwarefabrikant zelf, wel door eengerechtsdeskundige, vergezeld dooreen gerechtsdeurwaarder en heel

vaak ook door een ‘technische advi-seur’ van de softwarefabrikant endoor diens advocaat. Overigens kande rechter ook tijdelijk beslag toe-staan: de betwiste exemplaren vande softwareprogramma’s mogen danniet langer worden gebruikt — somsgeldt dat zelfs voor de servers en decomputers — op straffe van eendwangsom. Dat kan voor enormeoperationele problemen zorgen, aan-gezien het volledige informaticasys-teem van een onderneming plots kanworden lamgelegd.In een aantal recente uitsprakenwerd vastgesteld dat er soms mis-bruik wordt gemaakt van deze pro-cedure. Softwarefabrikanten maak-ten zich bijvoorbeeld schuldig aanfishing expedition, ze hadden met an-dere woorden geen echte aanwijzin-gen van namaak op het moment datze aan de rechter de toelating vroe-gen voor een verrassingsinspectie. Ineen arrest van 2 mei 2013 wees hetHof van Cassatie erop dat dit in-druist tegen de wet en verwierp hetde bewijzen van namaak die tijdenshet deskundigenonderzoek werdenverzameld. In andere gevallen had-den softwarefabrikanten vooraf aleen voorstel tot minnelijke schikkingopgesteld dat ze, op de dag van hunbezoek, in laakbare omstandighedenlieten ondertekenen.

J U R I D I S C H Nicolas Roland, senior advocaat bij Stibbe

Kan een softwarefabrikant onverwacht in mijn bedrijfbinnenvallen omdat hij mij verdenkt van namaak?

De softwarefabrikantmoet aanwijzingen vannamaak hebben wil hij bijeen onderneming een inval laten doen.

TS

Page 19: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WHEREBUSINESSMEETSPLEASURE

… voor spektakel van de bovenste plank?Wilt u uw personeel, klanten of relaties graag écht verrassen? Trakteer hen op een

exclusieve vertoning van het adembenemende ‘Worlds Away’, een wervelend

3D-filmavontuur van Cirque du Soleil. In deze verbluffend spectaculaire prent over

liefde en verlangen worden uw gasten ondergedompeld in een magie van kleur,

licht, muziek, zang, dans en duizelingwekkende acrobatieën! Maakt u er graag een

compleet VIP-event van? Wij bieden u bij deze meeslepende film ook aangepaste

animatie of exquise catering ‘à la carte’ aan. In elk van onze 11 Belgische bioscopen!

U denkt aan Kinepolis Business voor een onvergetelijk event?Ontdek onze Business formules op : www.kinepolisbusiness.com/nl/cirquedusoleil.

Voor meer info: Lien Van Vynckt – [email protected] - 09 241 01 61

Al eens aan Kinepolis Business gedacht …

Page 20: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

WEG MET DE BULKMAILING…

Leve het gericht bericht!

Brute kracht heeft veel effect, maar kan ook veel kapotmaken. Met een bulkmailing kunt u mensen voor het hoofd stoten. Dat is slopend voor uw campagne. En uw reputatie. Via Trends Top selecteert u heel nauwkeurig uw prospecten uit de belangrijkste zakelijke database van het land. Voor doelgerichte mailings. Naar het hart van uw doelgroep. Met uw boodschap op maat.

Neem nu contact op met Trends Top.

TEL.: 03 620 03 00

[email protected]

Page 21: waanzin of wondermiddel? - Roulartanewsroom.roularta.be/static/18092013/20130919_Bizz_in... · 2013-09-18 · voor starters, waar zelfs contracten wor-den ondertekend. Berlijnse ondernemers

THE INNOVATORS OF COMFORT™(1)

Stressless® Magic Office

Stressless® Consul Office

Stressless® Blues Office

Stressless® Jazz Office

www.stressless.beGemaakt in Noorwegen

Zetel Stressless® Magic Office

N I E U W

12 modellen naar keuze

in meer dan

100 kleurenleder en stof

Stel u eens voor dat de plaats waar u het de meeste tijd doorbrengt - uw werk, uw

kantoor, uw woning - ook ruimte biedt voor evenwicht en welbehagen. Stel u eens voor

dat de 'Innovators of Comfort', die al 40 jaar lang elke Stressless® maken, ook hebben

gedacht aan uw comfort in uw werkomgeving. Laat uw droom werkelijkheid worden

en kom het comfort van Stressless® op wieltjes testen bij uw dealer.

(1)De baanbrekers van comfort

STRESSLESS®

OFFICEEEN WAREKANTOORREVOLUTIE