gehigarri komertziala gizartea eta enpresa · bestetik, gizarte ekonomia sen-dotzea. horretarako,...

GIZARTEAETA ENPRESA

Boluntario batzuk herritarrek emandako elikagaiak biltzen, saltoki batean, beharrean diren pertsonen artean banatzeko. JUAN CARLOS RUIZ / FOKU

GEHIGARRI KOMERTZIALA

Elkartasuna eta lankidetzaBeharrean diren pertsonei laguntzen eta giza eskubideen aldeko lankidetzaproiektuetan aritzen dira Euskal Herriko enpresa, erakunde eta elkarte ugari.

BERRIA

Osteguna, 2019ko urriaren 17a

Testuak: Joxi Ubeda Goikoetxea

Mundukide

fundazioa

1999. ur-

tean sortu

zen, koo-

peratibe-

tan urte askoan lanean aritutako

eta Arrasate inguruko Garapene-

rako Gobernuz Kanpoko Erakun-

deetan parte hartzen zuten hain-

bat pertsonak bultzatuta. Mon-

dragon Taldeari ideia aurkeztu

ondoren, haren babesa jasota

eman zitzaion hasiera proiektua-

ri.

Mundukide fundazioaren oi-

narrizko zeregina da lankidetza

proiektuetan jardutea, lankidetza

proiektuak bultzatzea, elkarlane-

an aritzea. Hegoaldeko komuni-

tate eta herriekin, hegoaldehitza

ongizate ekonomiko eta soziale-

tik kanpo dauden komunitateak

eta herrialdeak definitzeko erabi-

lita. Arrasateko esperientzia koo-

peratiboak bere ibilbidean hartu-

tako esperientziak, baliabideak

eta ezagutza partekatu nahi ditu

hegoaldeko errealitate desberdi-

nekin.

Mundukide fundazioak aurre-

ra eramaten duen lankidetzak

zentzurik zabalena hartzen du,

lan mundu kooperatiboaren par-

te hartzearen, inplikazioaren eta

sentsibilizazioaren bidez. Parte

hartze horrek, aldi berean, hego-

aldeko komunitate eta herrien

garapen sozioekonomikoan la-

guntzeaz gain, balio eta printzipio

kooperatiboen gauzatzea dakar;

horregatik lortu nahi dute inpli-

katutako bi aldeen garapen auto-

eratua eta integrala.

ELKARTASUNUNIBERTSALAElkartasun unibertsala, lana eta

eraldaketa soziala dira Munduki-

de fundazioak kontuan izaten

dituen balioak lan egiteko

garaian. Izan ere, Mundukide

fundazioan parte hartzen dute-

nen lanaren oinarria elkartasuna

da, bai ekonomia solidarioan

garatutako beste esperientzia

batzuekin eta bai demokrazia

sozialaren alde dihardutenekin

ere, bake, justizia eta garapen

helburuak partekatuz.

Lana ekintza eraldatzaile gisa

hartzen dute, aldaketa ekintza gi-

sa, garapena lortzeko bide mo-

duan. «Mundukiden uste dugu

lana bera ere balio bat dela, eta ka-

pitalaren gainetik dagoela»,

Mundukide fundazioko kideen

hitzetan.

Mundukide fundazioaren as-

moa da eraldaketa soziala bultza-

tzea pertsonak eta jendartea bi-

dezkoagoak izan daitezen, norbe-

re buruaren kudeaketa maila

handiagoa izan dadin arlo guztie-

tan, genero harremanak barne.

Horretarako, autonomia funtsez-

koa da, pertsona, elkarte eta herri

bakoitzak erabaki dezan nolako

jendartea izan nahi duen.

Nazio Batuen Elkarteak 2030.

urterako ezarritako Garapen Sos-

tengarrirako Helburuez gidatuta,

Mundukide fundazioak bi lan ildo

erabiltzen ditu lankidetza progra-

men bitartez. Batetik, eskualdeko

garapen ekonomikoa, pertsonen

gaitasunak sendotuta, garapen

pertsonala eta komunitarioa in-

dartzeko helburuarekin.

Bestetik, gizarte ekonomia sen-

dotzea. Horretarako, lidergo sen-

doa eta eraldaketa sozialerako bo-

kazioa duten talde egituratuetan,

enpresa arloa, antolaketa eta koo-

peratibagintza indartuko duten

programak aurrera eramaten di-

tu, besteak beste, aholkularitza

tekniko eta prestakuntza progra-

mak.

HOGEI URTE LANEANMundukide fundazioak hogei ur-

te egin ditu jadanik elkartasun ko-

operatiboa munduan zehar sus-

tatzen. Kooperatiben babesare-

kin, hasieran boluntarioekin ba-

karrik eta gero langileekin ere bai,

erakundea haziz joan da. Horrela,

hogei urteotan, hamar herrialde-

tan lan egin du Mundukidek, 250

pertsona aritu dira zeregin horre-

tan, langileak eta boluntarioak

kontuan hartuta, hegoaldeko 300

elkarterekin baino gehiagorekin,

eta 70 euskal kooperatiba baten

baino gehiagoren laguntzarekin.

Elkarlan horren emaitzak, batez

ere, hegoaldeko pertsonengan

izan du eragina. Izan ere, 2018ko

lanak 75.000 pertsonaren bizitze-

tan eragina izan zuen.

Aurrera begira, hainbat erron-

ka ditu Mundukidek. Batetik,

Brasilen, Mozambiken, Malawin,

Etiopian, Kolonbian eta Ekuado-

rren lankidetza jarduera handitu-

ko du. Bestetik, eta hain globaliza-

tuta eta interkonektatuta dagoen

mundu honetan, hegoaldean ez

ezik iparraldeko gizartean ere al-

daketak sustatzeko lanean hasi

da, eta, horretarako, gizarte eral-

daketarako, hezkuntzaren aldeko

apustua egin du.

Aldi berean, parekidetasuna

sustatuko dute Mundukideko ki-

deek: «Hurrengo urteetan ema-

kumeak indartzeko apustua egin

nahi dugu, gure erakundetik ha-

sita, eta guk sustatzen ditugun

programetan eta lan egiten dugun

erakundeekin genero ekitatea in-

dartuz».

URTEURRENEKOEKITALDIAKMundukide fundazioak 20 urte

bete dituela eta, hainbat ekitaldi

antolatuko dira 20 urte jabetzen.

Mundu justuago baten alde lan

egiteko lekua duzu lelopean.

Hasteko, Kooperatiben Arteko 5.

Mundukide Lasterketa Solidarioa

egingo da Urkulu urtegiaren in-

guruan, Aretxabaletan, urriaren

20an. Ekitaldi nagusia azaroaren

7an izango da Arrasateko Kultu-

rateko klaustroan , eta biharamu-

nean kontzertu solidarioa egingo

da Aba Taano gospel talde ugan-

darrarekin Arrasateko Amaia an-

tzokian.

Azkenik, abenduaren 12an, Las

escuelas de mujeres del MST en la

region Cantuquiriguaçu liburua

aurkeztuko da Arrasateko Kultu-

raten. Brasilgo Cantuquiriguaçu

eskualdeko MST edo Lurrik

Gabeko Nekazarien Mugimen-

duaren emakumeen eskolen

nondik norakoak ematen ditu

liburuak.

Pobreziaren aurka egiteko eta

bizi baldintzak hobetu nahi dituz-

ten pertsonei aukerak emateko

lanean, norbanakoek Mundukide

fundazioarekin bat egin dezateke,

eta modu batean edo bestean la-

gundu: bazkide egin, diru lagun-

tza eman, postal solidarioak ero-

si... Halaber, enpresek eta garape-

nerako gobernuz kanpoko era-

kundeek mundukide fundazioa-

rekin elkarlanean aritzeko parada

ere badute.

LANKIDETZA KOOPERATIBOAMundukide fundazioa beharrean diren munduko hainbat herrirekin lankidetzan aritzen da,esperientziak, baliabideak eta ezagutza partekatzen, garapen autoeratua eta integralasustatzeko. Horretarako, lan mundu kooperatiboaren elkartasuna bideratzen du.

II b Gizartea eta enpresa BERRIA


Informazio gehiago bildunahi izanez gero, bisitatuwebgune hau:www.mundukide.org

@

Mundukide fundazioa aholkularitza tekniko eta prestakuntza programak lantzen ari da Kolonbian. MUNDUKIDE

Mundukide fundazioa lankidetza proiektu batean lanean ari da Etiopian,

garapen sozioekonomikoa bultzatzeko, eta garapen pertsonala eta

komunitarioa indartzeko. MUNDUKIDE

Bere giza baliabi-deen talentuariesker sortzen arida etorkizunekoM e r c a d o n a .Guztira 85.800

pertsona kontratu finkoarekinaritzen dira Mercadona konpai-niaren supermerkatuetan,2018aren amaierako datuen ara-bera. Euskal Autonomia Erkide-goan (EAE) 1.640 langile dira, etaNafarroan, 604. Iaz 258 lanpostufinko berri egin ziren EAEn, eta30 lanpostu finko berri Nafarro-an. Azpimarragarria da Mercado-na konpainiarekin aritzen direnlangile guztiek kontratu mugaga-bea dutela.Langile bakoitzaren talentua-

ren alde egiten duen talde profe-sional bat osatzen dute guztiek,eta talentu hori da haien bereizga-rria: egiten dituzten akatsetatikikasten dute, eta ahalik eta gehienaprobetxatzen dituzte baliabide-ak, gaitasunak eta ezagutzak, en-presaren helburua betez, bezeroaerabat gogobetetzeko. Langile guztiek ahalegin han-

dia egin dute beren lanpostuetanbikaintasuna lortzeko. Ordaine-tan, egiaztatu dute konpainiakhaiengan jarritako konfiantzakemaitza zehatzak dakartzala: en-plegu kalitatekoa eta egonkorra,sektoreko batez bestekoaren gai-netik dauden soldatekin, ezagu-tza eta gaitasunak hobetzeko au-

kera ematen duten trebakuntzaplanekin, eta konpainiaren errit-moan alderdi pertsonalean etaprofesionalean hazten segitzekoaukera ematen dieten ibilbideprofesionaleko planekin. Horri guztiari esker, Mercado-

nak sektoreko giza baliabiderikonenak ditu: errendimendu han-diko lantalde bat, kohesionatuaeta ohiko lanean bikaintasunalortzearekin tematua. Lantaldehorren inplikazioa eta produkti-bitatea dira konpainiak etorkizu-nean izango duen hazkundearenbermeak.

GIZA BALIABIDEENEREDUAMercadona konpainiak sustatzenduen giza baliabideen eredua na-zioartean aintzatetsia dago. Au-rreko urteetan ere, Harvard Busi-ness Review aldizkariak konpai-niaren giza baliabideen politikanabarmendu izan du langileei«etekinik handiena» ateratzea-gatik, «langileen sormen gaitasu-nak eta arazoak konpontzekogaitasunak aprobetxatu baitituhobekuntzak proposa ditzaten»,eta 2018an ere aintzatespena jasodu. Hain zuzen ere, 2018an, bana-

keta sektoreko lehen enpresa izanda Mercadona talentua erakar-tzen, eta seigarrena sektore guz-tiak kontuan hartuta, Monitor Es-pañol de Reputacion Corporativa

(Merco) ebaluazio monitorearensailkapenaren arabera. 2018an, Mercadonak Enpresa-

ko Hitzarmen Kolektibo berriaeta Berdintasun Plana izenpetuzituen. 2019ko urtarrilaren 1eanjarri ziren biak indarrean, eta bosturte iraungo dute. Lan hitzarmenberriak are gehiago bermatzenditu berdintasuna eta langileeneskubideak, eta sendotu egitendu Mercadonak enplegu egonko-rra eta kalitatezkoa izatearekinduen konpromisoa. Halaber, indartu egiten du lan-

gileen erosahalmena hobetzekoenpresaren erabakia: 1.328 euro-ko soldata gordina hileko, gehikonpainiaren ordainketa politi-karen araberako osagarriak(urtean % 11ko igoera), oinarrizkosoldataren igoera progresiboa,KPIaren araberakoa, eta hobe-kuntzak gauean lan egiteagatiketa hotzagatik ordaintzen direnplusetan.

BEHATOKI PAREKIDEA 2018an, behatoki parekide batsortzea ere adostu zuten sindika-tuek eta Mercadonak. Hitzarme-na sinatu duten alde guztiek osa-tzen dute behatokia, eta helburuahau da: malgutasun eta eragin-kortasun handiagoa ematea kon-painiari lanaldiei eta haien bana-ketari dagozkien hobekuntzakezartzeko. Behatokiak etengabe jasoko

duenez Mercadonaren proiektuberrien gaineko informazioa, al-dez aurretik bidal diezazkiokekonpainiari lanaldiari eta harenbanaketari buruzko gomendio-ak.

BERDINTASUNA ETA DIBERTSITATEA Mercadonak sustatzen dituenfuntsezko balioak dira berdinta-suna eta dibertsitatea. Konpro-miso sakon baten bidez egiten dahori: edozein diskriminazio motadela ere, zero tolerantziaren poli-tika. Hori dela eta, tratu eta aukera

berdintasunaren printzipioa es-parru guztietan eta ondorio guz-tietarako betetzea eskatzen da.Izan ere, ez da onartuko sexuan,sexu orientazioan, egoera zibile-an, desgaitasunean, adinean,arrazan, politika eta erlijio ustee-tan, sindikatu afiliazioan edo bes-te edozertan oinarritutako diskri-minaziorik. Mercadonarentzat, gainera,

ekitatea balio oso garrantzitsu batda, utziezina, 1997tik, printzipiohonetan zehazten dena: «eran-tzukizun bera, soldata bera». Ho-rrela, langileen % 64 emakumez-koak dira; 2018an lanpostuz igodiren 860 pertsonetatik % 41 (355langile guztira) emakumezkoakdira, eta konpainiaren zuzendari-tza postuetan 1.750 emakumedaude, % 47 guztira.

Mercadonaren ereduak lider-goa sustatzen duen etengabekohobekuntzaren kultura bultza-tzen du. Gainera, ahalegina, kon-promisoa eta erantzukizuna fun-tsezko balioak dira konpainiaren-tzat alderdi pertsonalean eta pro-fesionalean hazteko, eta talde la-na bultzatzen du sektoreannabarmentzeko eta errendimen-du handiko lantalde lehiakor batosatzeko funtsezko faktore gisa. 2018an, beste urte batez, Mer-

cadonak bere lantaldea sendotuzuen trebakuntzan inbertituta,70 milioi eurotik gorako inber-tsioarekin, kalitateko 1.800 lan-postu egonkor sortu dira. 66.500lagunek parte hartu zuten treba-kuntza planetan.

ETEKINAK LANGILEEKINBANATUOrdainsariei dagokienez, 2018anere lantaldeko kideen ahaleginasaritu zuen sektoreko batez bes-tekoaren gainetik dagoen solda-tarekin. Ordainetan, produktibi-tateak ere gora egiten segitu du,eta konpainiaren eraginkortasu-na sendotu da beste urte batez. Halaber, konpromisoa eta li-

dergoa sustatzeko, Mercadonakordainsari aldakorraren politikabat du, eta langileak saritzen dituezarritako helburuak betetzeaga-tik. Urtean lortutako mozkinaklangileekin banatzen ditu, urte-bete baino gehiagoko antzinata-suna duten langileak sarituz.2018an, 325 milioi euro banatu zi-tuen sari gisa langileen % 98renartean.

FAMILIA ETA LANAUZTARTUMercadonak 1993an ezarri zuenErabateko Kalitatearen Eredua.Ordudanik, lana eta familia uz-tartzearen aldeko konpromisoamantentzen du, eta egitasmo ai-tzindariak abian jarri ditu, eten-gabeko hobekuntzaren alde egi-ten duen giza baliabideetako poli-tika baten bitartez. Azkenik, Mercadonarentzat,

langileen laneko osasuna eta se-gurtasuna etengabeko konpro-miso bat da. Etengabeko kon-tzientziazio lana egiten du, etabarne prozesu guztiak eta jardue-ra guztiak aztertzen ditu, lanpos-tu bakoitzari segurtasun eta ergo-nomia handiagoa eman ahal iza-teko. Prebentzioaren arloan,2018an 9,9 milioi euroko inber-tsioa egin zen trebakuntzan etaebaluazioan.

GIZA BALIABIDEEN TALENTUAETA ERRENDIMENDU HANDIAMercadonak 1.640 langile ditu EAEn, eta 604 Nafarroan. Guztiek kontratu mugagabea dute, etasektoreko batez bestekoaren gainetik dauden soldatak jasotzen dituzte.

Informazio gehiago bildunahi izanez gero, bisitatuwebgune hau:www.mercadona.es

@

Rebeca, Berangoko (Bizkaia) Mercadona supermerkatu eraginkor berriko langilea, eta Ion eta Iker, Lizarrako (Nafarroa) Merkatondoa supermerkatu

eraginkorreko langilea eta bezero bat. MERCADONA

Gizartea eta enpresa b IIIBERRIA


Pobreziaren Aur-kako Nazioarte-ko Eguna delaeta, mobilizazio,jarduera eta eki-taldi ugari egingo

dira gaur Euskal Herrian, azkenurteetan bezala. Pobreziaren Aurkako Nazioar-

teko Eguna Parisen egin zen le-hen aldiz, 1987. urteko urriaren17an. 100.000 lagunek bainogehiagok manifestazio bat eginzuten egun horretan, pobrezia,gosea, bortizkeria eta beldurra ja-saten dituztenen giza eskubideeneta askatasunaren alde. 1992an,Nazio Batuen Erakundeak Pobre-ziaren Aurkako NazioartekoEgun izendatu zuen egun hori,urriaren 17a, alegia. Helburua da ezagutaraztea

mundu osoko milaka pertsonakbizi duten benetako egoera, txi-rotasunean bizi direla, elikagai-rik, edateko urik, saneamenduegokirik eta hezkuntzarik gabe,eta herritar guztiak kontzientzia-tzea. Nazio Batuen GarapenerakoProgramak jakinarazi duenez,mundu osoan 800 milioi pertso-na inguru egunero 1,25 dolar bai-no gutxiagorekin (1,14 euro) bizidira, eta, Unesco erakundeakohartarazi duenez, 2018an mun-du osoko 258 milioi haur, nerabeeta gazte ez zeuden eskolaturik.

Pobreziaren Aurkako Nazioar-teko Egunean, pobrezia eta baz-terketa soziala desagerraraztekoaldarria egiten dute urtero NazioBatuen Erakundeak eta Unescoeta Unicef erakundeek, besteakbeste. Euskal Herriko zenbait era-kundek, sindikatuk, elkartek etaherri mugimendu ugarik ere mo-bilizazio, ekitaldi eta jardueraugari egiten dituzte. Euskadikoeta Nafarroako GarapenerakoGobernuz Kanpoko ErakundeenKoordinakundeek, Eapn EuskadiGobernuz Kanpoko Erakundeensareak, Pobreziaren eta GizarteBazterketaren Kontrako Nafarro-ako sareak, Alboan GobernuzKanpoko Erakundeak, Ongi Eto-rri Errefuxiatuak plataformak,Zero Pobrezia, Reas, Cear eta Do-nostia Munduen Artean elkarte-ek, eta beste hainbatek. Erakunde eta elkarte horiek

guztiak urte osoan aritzen dira la-nean, pobrezia, bazterketa sozialaeta desberdintasunak desagerra-razteko neurri zehatzak eta era-ginkorrak lortzeko ahaleginakegiten.

ESKUBIDEEN URRAKETABesteak beste, Pobreziaren Aur-kako Nazioarteko Egunaren hari-ra, Euskadiko Garapenerako Go-bernuz Kanpoko Koordinakun-deak hainbat ekintza antolatu

ditu Gipuzkoan eta Bizkaian, Es-kubide guztiak emakume guz-

tientzat lelopean. «Pobrezia ego-eran dauden milioika pertsona-ren giza eskubideak neurririkgabe urratzen dira, bereziki ema-kumeenak; horien artean, pobre-ziaren eta desberdintasunen, ga-tazken, gerren eta hondamendinaturalen eraginpean emigratubeste aukerarik ez dutenak, babe-sa edo bizi hobea bilatzeko as-moz», azpimarratu dute.

Horrela, Donostian, ZeroPobrezia-Donostia plataformare-kin elkarlanean antolatuta, bizimartxa egingo dute urriaren20an, eta hainbat film emangodituzte azaroaren 11n, SOS Arra-zakeriaren Etxeko Langileen tal-dearen laguntzarekin. Bilbon,berriz, manifestazioa antolatukodute gaurko, zenbait erakundesozial, auzo kolektibo eta sindi-katurekin elkarlanean, Pobrezia:giza eskubideen arazo bat. RGI

murrizketarik ez! lelopean. RGIDiru sarrerak Bermatzeko Erren-ta da (DSBE). Oinarrizko beha-rrak estaltzeko baliabide ekono-mikorik ez duten edo baliabideekonomiko nahikorik ez duteneta baldintza jakin batzuk bete-tzen dituzten pertsonentzat da.Lanik ez duten pertsonak, balia-bide gutxi dituzten langileak,pentsiodunak, bestelako pentsiobatzuen onuradunak, bizilekubaimenik ez duten atzerritarraketa abar izan daitezke.Zero Pobrezia-Donostia plata-

formak nabarmendu du klima al-daketa dela munduan migraziogehien eragiten dituen arrazoia.«Salatzen dugu egungo errealita-tean, migrazio-krisia deritzona-ren azpian, sistema sozioekono-mikoak sortutako zibilizazio-kri-sia dagoela, eta horren ondoriozmilioika pertsonak ezinbesteanmigratu behar dutela».Nafarroako Garapenerako Go-

bernuz Kanpoko ErakundeenKoordinakundeak ere «salaketaeta aldarria» egingo du gaurIruñean, Ez dezagun inor atzeanutzi! lelopean antolatu den elka-rretaratzean.

POBREZIARENAURKAKOAHALEGINAKBazterketa soziala eta desberdintasunakdesagerrarazteko aldarria egingo da gaurPobreziaren Aurkako Nazioarteko Egunean.

IV b Gizartea eta enpresa BERRIA


Pobreziaren Aurkako Nazioarteko Eguna zela-eta Bilbon iaz egindako manifestazioa. LUIS JAUREGIALTZO /FOKU

Boluntarioak migratzaileei jatekoa ematen, Baionan. BOB EDME / IPARLA

Arabako, Biz-

kaiko, Gipuz-

koako, Nafa-

rroako, Baio-

nako eta Mau-

leko elikagai

bankuek lan handia egiten dute

pobreziari aurre egiteko. Irabazi

asmorik gabeko erakundeak dira,

eta elikagai bilketa sustatzen dute

Euskal Herri osoan.

Elikagaiak alferrik galtzearen

kontra borroka egiten dute. Salto-

ki eta enpresa ugarik ematen diz-

kieten elikagaiak beren instala-

zioetan gordetzen dituzte, eta, ge-

ro, behartsuei jaten ematea hel-

buru duten arreta zentroetan ba-

natzen dituzte. Horiez gain, Guru-

tze Gorriak eta irabazi asmorik

gabeko beste erakunde eta elkarte

batzuek ere ematen dizkiete eli-

kagaiak beharrean direnei.

Saltoki eta enpresa bakoitzak

ematen dituen elikagaiez gain,

norbanakoek ere ematen dituzte

saltokietan, saltokiek martxan

jartzen dituzten kanpainetan, eta

beste hainbat bilgunetan ere bai.

Elikagai bankuek hainbat bil-

tegi dituzte probintzia bakoitze-

an, elikagaiak jaso eta gordetze-

ko. Nafarroa Beherekoak Baiona-

ko Elikagai Bankuak kudeatzen

ditu, eta Paueko Elikagai Ban-

kuak Maulekoa kudeatzen du.

Barazkiak, fruta, lekaleak,

arroza, pasta, jogurtak, esnea...

Elikagai tona ugari biltzen dute

ELIKAGAIBILKETASOLIDARIOAKElikagai bankuek ahalegin handiak egitendituzte pobreziari aurre egiteko; elikagaiakbiltzen dituzte beharrean diren pertsonentzat.

beharra duten pertsonen artean

banatzeko, milaka tona, urtetik

urtera gero eta gehiago. Esatera-

ko, 2017an, guztira, 13.000 tona

inguru janari bildu zituzten Eus-

kal Herriko elikagai bankuek, eta

ia 90.000 pertsonari eman zieten

laguntza. Hain zuzen ere, gero eta

handiagoa da beharrean direnen

kopurua, bazterketa egoeran

daudenak, guraso bakarreko

familiak, adinekoak, oso soldata

txikia dutenak...

Hozkailu erraldoiak dituzte,

jogurtak eta esnea gordetzeko.

Fruta eta barazkiak, berriz, zuze-

nean otarreetan prestatzen dituz-

te, betiere garbitu eta ongi daude-

la ziurtatu ostean. Zorrotz aritzen

dira saskiak prestatzeko; ongi

zehaztu eta neurtzen dituzte.

EKOIZPENOSASUNGARRIAKElkarte bakoitzari behar adina

baino ez baitiote ematen. Alegia,

herri batean pertsona kopuru ba-

tek hartzen badu saskia, pertsona

horientzat zehazki kalkulatzen

dituzte janari neurriak.

Halaber, kontuan izaten dute

haurrak dauden edo erlijio arra-

zoiak direla medio produkturen

bat kontsumitzen ez duenik ba-

den. Horrez gain, higiene katea

errespetatzen dute, eta elikadu-

ren arteko oreka zaintzen dute.

Ekoizpen sanoak izan daitezen

ahalegintzen dira.

Milaka boluntariok lan egiten

dute Euskal Herriko elikagai ban-

kuetan. Lan handia eskatzen du

elikagai bankuetan lan egiteak,

baina gogoz aritzen dira, beharra

dagoelako egiten baitute.

Gizartea eta enpresa bVBERRIA


Baionako Elikagai Bankua. NAHIA GARAT / IPARLA

Ee lkar lanarenbidez eta pausozpauso, munduosoko pertsonaguztientzat jus-tuagoa eta iraun-

korragoa den garapen eredu bateraikitzen ahalegintzen ari diraEuskadiko eta Nafarroako Gara-penerako Gobernuz KanpokoErakundeen Koordinakundeak.Euskadiko Garapenerako

Gobernuz Kanpoko ErakundeenKoordinakundea Arabako, Biz-kaiko eta Gipuzkoako 79 Garape-nerako Gobernuz Kanpoko Era-kundeen kolektibo bat da, etagarapenerako hezkuntzan etanazioarteko lankidetzan dihar-dute, balio hauek sustatzen:elkartasunaren kultura, demo-krazia parte-hartzailea, indepen-dentzia, gardentasuna, koheren-tzia eta genero ekitatea.

GIZARTEA ERALDATUGarapen iraunkorraren alde lanegiten dute, «justizia soziala lor-tzeko eta gizartea eraldatzeko,betiere pertsonen bizitza etaeuren duintasuna politikenerdialdean kokatuz». Pobrezia,desberdintasunak eta bazterkeriaezabatzeko borrokan, munduosoko talde sozial ugarirekin ari-tzen dira Beste mundu bat posi-

ble da leloarekin bat eginez.1988tik, garapenerako lanki-

detza «kalitate onekoa» izandadin lanean aritzen dira institu-zio publikoetan, pribatuetan etakoordinakundeko kideak direnGarapenerako Gobernuz Kanpo-ko Erakundeetan (GGKE). «Gurekoordinakundeko erakundeeiberen prozesuetan laguntzendiegu, eta gure ingurunean ereeragiten dugu, gizartea eralda-tzen lagundu nahian».Honako hauek dira haien jar-

dueren ardatz nagusiak: «Herri-tarrengan elkartasunaren kultu-ra sustatzea, desberdintasunaketa pobrezia eragiten dituztenegiturak alda daitezen bultzatzea,parte hartzea sustatzea, eta ezta-baida kritikoa piztea gure gara-pen eredu patriarkalak eta neoli-

lioek gidatzen baitute EuskadikoGGKEn Koordinakundearen etahorko kideen jarduna.Sentsibilizazio eta salaketa

mobilizazioak eta ekinbideakantolatzen dituzte, eta bilerak etaekintzak ere egiten dituzte EuskalAutonomia Erkidegoko instituziopublikoekin eta alderdi politikoe-kin, lankidetzarako politika«garden eta deszentralizatua»bultzatzeko. Helburu berakdituzten beste gizarte mugimen-du eta eragile batzuekin ere lanegiten dute, besteak beste, erre-fuxiatuen aldeko plataformekineta mugimendu feministarekin.

PRESTAKUNTZA SAIOAKETA IKERKETAKHalaber, GGKEentzat bereziki,baina beste zenbait gizarte eragi-leentzat ere bai —herri mugimen-du sozialak eta gizartea oro har—,Euskadiko GGKEen Koordina-kundeak prestakuntza saioakantolatzen ditu, eta lankidetzareninguruko ikerketak ere egitenditu.Euskal lankidetza politikak

indartzen jarraitzeko asmoz,urriaren 4an batzar orokorra egindu Aieteko Kultur Etxean,Donostian. Batzarrean, erakun-derako estrategikoak diren zen-bait dokumentu onartu dira:Jasangarrirako Garapen Helbu-ruei buruzko eredu dokumen-

tua, esaterako, eta baita ereGenero arrazoiak direla-eta

jazarpen sexuala ekiditeko, hel-

tzeko eta ordaintzeko Euskadiko

GGKEen Koordinakundearen

protokoloa, eta Barne Araudia-ren Erregimen berria. Dokumen-tu horiek eskuragarri izango diraEuskadiko GGKEen Koordina-kundearen webgunean (www.

ongdeuskadi.org) .Bestalde, Eusko Jaurlaritzak

sustatutako Migraziorako EuskalItun Sozialarekiko atxikimenduaere onartu da batzar horretan.

KONPROMISOPOLITIKOA ETA SOZIALANafarroako GGKEen Koordina-kundea 1998a sortu zen. Nafarro-ako berrogeita hamar bat GGKE-en kolektibo bat da. Elkarteplurala da, eta haren asmoa dagizartea engaiaraztea munduangarapen eredu bidezkoagoa izandadin, konpromiso politikoareneta sozialaren, prestakuntzaren,gogoetaren eta esperientzien tru-kearen bidez. Horrez gain,GGKEen arteko talde lana etaGGKE bakoitzaren lana sendo-tzea, eta parte hartzea eta generoekitatea bultzatzea.Bere zeregina hainbat arlotan

egiten du:

BIDEZKOA DEN GARAPENEREDU BATEN ALDEKO LANAJende ororentzat bidezkoa eta iraunkorra den garapen eredu bat sortzeko lan egiten ari diraEuskadiko eta Nafarroako Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundeen Koordinakundeak.

Euskadiko Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundeen Koordinakundeak Donostian egindako ekintza sinboliko

bat. JUAN CARLOS RUIZ / FOKU

beralak desberdintasunekin etapobreziarekin duen loturaz»Garapenerako lankidetzan,

pertsonen garapena eragoztenduten oztopoak ezabatzeko herripobretuekin batera lan egiten du-

te. «Prozesuaren oinarrian betie-re elkartasuna, elkarrekikotasu-na, eskuzabaltasuna eta doakota-suna daude, inoiz ez transferen-tzia ekonomiko hutsa. Lankide-tzak, gainera, beti dakar herrita-

rrak heztea, sentsibilizatzea etakontzientziatzea giza garapenaoztopatzen duten mekanismoeiburuz». Jokabide kode komunbati jarraituz aritzen dira, bertanjasota dauden printzipioek eta ba-

VI b Gizartea eta enpresa BERRIA


• Garapenerako lankidetza etaheziketa areagotu eta hobetu, etaherritarren kontzientziazioa sus-tatu gai horien gainean.• Garapena eta nazioarteko lanki-detza politikak bultzatzeko ekin-tzak koordinatu administraziopublikoen, eragile sozialen etapolitikoen, eta Nafarroako iritzipublikoaren aurrean.• Prestakuntza planak eta jardue-rak antolatu koordinakundekokideak diren erakundeentzat etabaita helburu berak dituzten bes-te batzuentzat ere.• Boluntariotza sozialaren aldekoinformazioa eman eta sentsibili-zazioa sustatu.• Pobreziaren bidegabekeriari bu-ruzko kanpainak, argitalpenaketa beste zenbait jarduera egin iri-tzi publikoarentzat, eta horri au-rre egiteko parte hartzearen be-harra azpimarratu.• Lantaldeak antolatu erakundesozialen indarra eta ikuspuntuakbilduta, eta sarean lan egitea sus-tatu.• Jokabide Kodearen bete dadinzaindu.• GGKEen sareetan parte hartzeasustatu.

Informazio gehiago bildunahi izanez gero, bisitatuwebgune hauek:www.ongdeuskadi.orgwww.congdnavarra.org

@

• Laguntzaileak diren erakundee-kin hitzarmenak sinatu.• Koordinakundearen berareneta koordinakundeko kideen in-teres komunak defendatu esku-dunak diren mota guztietako era-kundeetan.Nafarroako GGKEen Koordina-

kundeak bultzatzen duen egitas-

mo bat da Elkartasun Eskolak.

Programa aitzindaria da, 2009-

Gizartea eta enpresa bVIIBERRIA


5 urtez fundazio.

100 urte luzez laguntzaile.

5 años como

fundación.

Más de 100 de compromiso.

Nafarroako Garapenerako Gobernuz Kanpoko Erakundeak aurten egin duen batzar nagusia, Iruñean.

NAFARROAKO GGGK-EN KOORDINAKUNDEA

2010eko ikasturtean martxan jarri

zuen, eta, horren bitartez, garape-

nerako heziketari buruz aholku-

laritza eta prestakuntza saioak

ematen dizkie Nafarroako irakas-

leei. Aberastasunaren eta boterea-

ren banaketan zein desberdinta-

sun dauden kontura daitezen,

arrazoiak eta ondorioak zeintzuk

diren jakinaraziz, eta erakusteko

zeintzuk izan daitezkeen konpro-

miso soziala sustatzeko jarrera so-

lidario egokiak bidezkoagoa den

mundu bat eraikitzeko.

Elkartasun Eskolak programanparte har dezakete garapenerakoheziketaren alde lan egin nahiduten Nafarroako Haur Hezkun-tzako, Lehen Hezkuntzako eta Bi-garren Hezkuntzako ikastetxee-tako irakasleek.Ekainaren 12an, Elkartasun Es-

kolak programaren hamargarrenaldiari amaiera eman ziotenIruñean, Nafarroako Unibertsita-te Publikoan egin zen ekitaldi ba-tean. Aurten, 51 ikastetxetako 488irakaslek parte hartu dute Elkar-tasun Eskolak programan, etaadin guztietako 12.500 ikaslek erebai. Jarduerak antolatzen, Nafarro-

ako GGKEen Koordinakundee-ko kideak diren hamabi erakun-de aritu dira: Alboan fundazioa,OCSI (Nazioarteko Lankidetza etaElkartasun Erakundea), SED (El-kartasuna, Heziketa eta Garape-na), Unrwa Nafarroako Nazio Ba-tuen Erakundearen agentzia, Fa-bre fundazioa, Bakea etaElkartasuna, Oxfam Intermon,ACPP (Bakerako Lankidetza Ba-tzarra), Onay (Herrien Artean La-guntzeko Nafarroako Erakun-dea), IPES Gizarte IkerketarakoTalde Eragilea, eta Proclade Yana-pay eta Madre Coraje elkarteak.

gehigarri komertziala gizartea eta enpresa · bestetik, gizarte ekonomia sen-dotzea. horretarako,...

Documents