afriga 117 edición en galego

P R O D U C I Ó N D E L E I T E

Nº 117A N O X X I

Xuño-Xullo 2015

A F R I G AE S T A M O S E N W W W . R E V I S T A A F R I G A . C O M , F A C E B O O K E T W I T T E R

SÁNCHEZ 635, GRAN CAMPIONA DA ILLA TERCEIRA

GOLDWYN TANIA REPITE TRIUNFO NO CONCURSO MICAELENSE

D O S S I E R : C A L I D A D E D O L E I T E

VITORIA DE MANTEIGA XACOBEO CLEMENTINA EN FEIRADEZA

afriga117_Portada_galego.indd 2 30/06/2015 09:57

z

pub_fontao_delano.indd 2 26/06/2015 16:17

AFRIGA ANO XXI - Nº 117

sumario 3

A F R I G AP R O D U C C I Ó N D E L E C H E

XENÉTICAResultados das probas de Conafe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6

CONVOCATORIASPoxa Outeiro Holstein . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Charla formativa de Africor Lugo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10Concurso Rexional de Raza Frisona de Asturias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11Concurso de Raza Frisona Feiradeza . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12Concurso Rexional da Raza Frisia do Alto Miño . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16Concurso Terceirense da Raza Holstein Frisia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18Concurso Micaelense da Raza Holstein Frisia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20Estadía profesional de estudantes de EFA Fonteboa en Bourgogne . . 24

EXPLOTACIÓNSAT Arenas (Camargo, Cantabria) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28

DOSSIER: CALIDADE DO LEITEAvaliación de máquinas de muxido en termos de “ordeñabilidade” . . 36Certificación de produto de leite cru Ribeiras do Miño . . . . . . . . . . . . 52Apoio á calidade do leite na illa de San Miguel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 Preparación para o muxido e o sobremuxido inicial . . . . . . . . . . . . . . . 66

MANEXOTer ou non vacas con cornos? Consideracións sobre o benestar animal . . . 72

SANIDADESon os traumatismos no sistema locomotor unha causa emerxente de desvelle nas explotacións intensivas de gando vacún de aptitude láctea? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82

ECONOMÍAO seguro de explotación de gando vacún para reprodutores e recría . . . . . 92

If you would like to receive Afriga magazine via e-mail write to us at:

Se desexa recibir a revista Afriga por correo electrónico escríbanos a:

Síganos tamén en Twitter e FacebookSíganos también en Twitter y FacebookFollow us on Twitter and Facebook

ou visite a nosa webo visite nuestra webor visit our web

Si desea recibir la revista Afriga por correo electrónico escríbanos a:

[email protected]

www.revistaafriga.com

Edita: AFRIGA, Asociación Frisona Galega . Xunta de Goberno de Afriga: PRESIDENTE, Juan Francisco Novo García . VICEPRESIDENTE, Fernando Couto Silva . SECRETARIA, Josefina Iglesia Andión . TESOUREIRO, Manuel Berdomás Tejo . VOGAIS, José Ramón Pazos Fondevila, José Rodríguez Berbetoros e José Mercador Fontenla .

Produce: TRANSMEDIA Comunicación & Prensa . DIRECTOR EXECUTIVO, José Manuel Gegúndez . DIRECTOR DE ARTE, Marcos Sánchez . DESEÑO-MAQUETACIÓN, Marcos Sánchez, Martín Sánchez .COORDINACIÓN-EDICIÓN, Verónica Rodríguez Gavín . REDACCIÓN, Begoña Gómez Rielo .CORRECCIÓN LINGÜÍSTICA, Alexandra Cabaleiro Carro .FOTOGRAFÍA E REALIZACIÓN EN AFRIGA TV, Raquel Anido .Enderezo: Ronda das Fontiñas, 272, Entreplanta A . 27002 LUGO . Teléfonos: 982 221 278, 636 952 893, 610 215 366 . Email: transmedia@ctransmedia .com . Web: www .transmedia .es

Administración: AGER Servicios Empresariais SL . Praza da Mercé de Conxo 1, 1º B . 15706 Compostela . Teléfono: 981 534 350 . Email: ager@ager .com .es . Web: www .ager .com .es

Tiraxe: 15 .000 exemplares

Depósito Legal: C-1 .292/94 - Afriga non se responsabiliza do contido dos artigos e colaboracións asinados .

ISSN: 2444-149X

ISBN: 978-84-606-9154-9

Membro de

Dispoñible en

Que ten?

Descarga a nosa app no móbil e na tablet

• Acceso directo a noticias do sector (sen conexión a Internet!)

• Acceso directo á revista (co último número visible tamén sen conexión a Internet!)

• Acceso directo aos vídeos de Afriga .tv

NOVIDADES!

A R E V I S T A A F R I G A S E M P R E Á M A N !

Descargar último número

50%Descargando . . .

Noticias

Vídeos

Números anteriores

A F R I G A

A revista Afriga dispoñible

sen acceso a Internet!

afriga117_Sumario_galego.indd 3 24/06/2015 22:37

AFRIGA ANO XIX - Nº 106

nueva entrega

Principales características del remolque integrado KXON EXILIS:• Se puede montar en toda la gama FR de New Holland• Capacidad de la tolva: 29 m3

• Sistema de tracción a las cuatro ruedas. La tracción es hidrostática e independiente a la de la picadora New Holland

• Consola de mando con todas las funciones del KXON EXILIS• Descarga por doble hilera de cadenas con doble velocidad• Componente reforzados• Depósito de combustible de 1.500 l• Portón de apertura telescópico

JAVIER BARAHONA “BARANDA”ENSILADOS AYLLÓNAyllón (Segovia)

“ESTE REMOLQUE LLEVA MUCHA MÁS TECNOLOGÍA QUE LOS OTROS QUE TENEMOS EN LAS OTRAS PICADORAS”

¿Por qué os habéis decantado por esta máquina?Porque no hay otra mejor.

¿Habéis trabajado antes con este tipo de picadoras o esta va a ser la primera vez?En la empresa ya tenemos otras dos picadoras más con remolque integrado; esta es la tercera.

¿Qué esperáis de ella?Rendimiento, que nos dure muchos años, que no se averíe nunca y que gaste muy poco gasoil.

¿Y con respecto a una picadora estándar?Con respecto a una picadora sin remolque integrado no lo sabemos porque nosotros nunca hemos probado esas máquinas.

¿Qué uso le vais a dar?La vamos a usar con todo tipo de forrajes: maíz, hierba, veza, alfalfa…

¿Influyó en vuestra compra que Durán sea el distribuidor oficial de las picadoras New Holland en España?Sí, porque este remolque lleva mucha más tecnología que los otros que tenemos en las otras picadoras. Además, el servicio de recambios que tienen en Durán es muy rápido, y eso, para estas máquinas de campaña, es fundamental.

¿Ya conocíais la empresa anteriormente?Sí, ya éramos clientes.

Tel. +34 982 227 165www.duranmaquinaria.com

publIRRepoRtAxe4

PICaDOra De FOrraJe COn

reMOLQue IntegraDORepresentantes de Ensilados Ayllón y Durán Maquinaria Agrícola posan delante de la New Holland FR700 KXON EXILIS

AFRIGA117_publirreportaxe_Duran.indd 4 25/06/2015 18:56

Búscanos en

Tel. +34 982 227 165www.duranmaquinaria.com

Esparcidores de estiércolGama de 8 a 24 m3

Batidores trituradores de purínDe 5 a 10,5 m

PICHONEquipos para la ganadería

Cargadoras articuladasDe 26 a 60 CV

Cubas de purín TCIGama de 2.600 a 30.000 litros

afriga117_pub_duran_picon_A4.indd 5 25/06/2015 18:56

Código I.A.: código de inseminación artificialAno nac.: ano de nacemento do touroIPP: índice de patas e pésFiab. Prod: fiabilidade para a proba de produción

ICU: índice combinado de ubresIXT: índice xeral de tipoFiab. Tipo: fiabilidade para a proba de tipoRCS: valor xenético para reconto celular

Lonx.: valor xenético para lonxevidadeICO: índice xenético globalPERC: percentil

50 MELLORES TOUROS PROBADOS ESPAÑOIS POR ICOValoración xenética PRODUCIÓN Valoración xenética TIPO RCS Lonxevidade ICO

Orde NOMECódigo

I.A.Ano nac.

Kg Leite

% Graxa

Kg Graxa

% Prot.

Kg Prot.

Fiab. Prod.

IPP ICU IXTFiab. Tipo

RCSFiab. RCS

Lonx.Fiab. Lonx.

ICO PERC

1 APINA DELANO 111880 2010 778 0,08 36 0,12 37 97 1,40 1,22 1,08 98 112 96 124 50 3.635 992 BOS SEIJO BOLTON TORREL ET 111690 2007 1.386 -0,15 34 -0,11 32 97 2,24 1,03 1,70 98 106 96 108 76 3.436 993 THOS PLANET LION 111842 2009 776 0,45 74 0,11 36 96 0,97 0,84 0,75 97 118 94 120 56 3.412 994 BROEKS ELSAR 111909 2010 769 -0,15 12 0,01 26 89 0,46 2,23 1,40 92 102 86 125 48 3.327 995 BAIXO SHOTTLE GERARDO 111928 2010 843 0,05 36 0,05 32 87 0,28 1,47 1,13 90 111 85 116 54 3.289 996 NODI TURIN ET 111922 2010 484 -0,10 7 0,08 23 87 0,38 1,26 1,20 90 113 84 127 51 3.283 997 KAIGEN GENETICAL DISCOVERY 411066 2006 500 0,22 40 0,09 25 89 1,10 2,29 1,96 90 111 88 111 60 3.218 998 GP MINNESOTA ET 111912 2010 448 0,23 39 0,22 36 91 0,27 0,51 0,02 94 103 88 122 48 3.209 999 PRIESTLAND DAZZLE ET 2110430 2009 954 -0,12 22 -0,09 21 93 0,62 1,49 1,49 93 107 90 122 57 3.184 99

10 EX-BALMORAL BEHOBIA ET A11642 2008 1.076 0,07 46 0,04 39 97 0,40 1,30 0,76 97 100 96 111 69 3.181 9911 GENER GLEN PICACHU ET A11687 2009 548 0,08 28 0,24 42 90 0,92 1,17 0,65 92 93 87 114 53 3.175 9912 WILLSBRO ECLIPSE ET 1HO0950 2010 880 -0,16 15 -0,01 27 82 -0,43 1,33 0,56 82 103 81 117 47 3.155 9913 BEHI-ALDE PLACTON A11719 2010 1.034 -0,03 34 -0,08 24 96 1,20 1,69 1,04 95 100 94 120 55 3.148 9914 NODI XACOBEO XUBILEO 111858 2009 1.249 -0,14 30 -0,13 26 96 0,80 0,67 0,62 97 102 95 111 60 3.131 9915 ERNIO MURANDA SILEX ET A11555 2006 765 0,12 40 0,08 33 97 0,18 0,36 0,05 97 115 96 116 76 3.120 9816 ETXALDE BIARRIZ A11658 2008 919 0,09 42 0,05 35 97 0,96 1,13 1,67 97 116 96 103 74 3.118 9817 BOS GERARD JAY 111929 2010 369 0,12 25 0,10 22 83 0,16 1,55 1,94 86 111 81 122 48 3.094 9818 BOS BAIXO AIRRAID XUDAN ET 111757 2008 1.138 -0,07 34 -0,02 34 97 0,40 1,15 1,23 98 97 96 98 74 3.088 9819 GENER MP BOLET A11674 2009 1.160 0,11 53 0,02 39 92 -0,03 0,74 0,82 93 100 90 103 58 3.046 9820 GP SEELER ET 111918 2010 -305 0,24 11 0,17 6 84 0,51 2,40 1,26 89 126 82 134 51 3.042 9821 ETXALDE PORTU A11692 2009 556 0,17 37 -0,03 15 96 0,86 1,53 1,23 96 106 94 122 59 3.040 9822 BOS PLANET PLANETE ET 111800 2009 1.099 -0,10 29 0,03 38 97 -0,06 0,40 0,22 97 104 95 115 60 3.034 9823 ALH SANDY LIBANO ET TY A11570 2006 961 -0,28 5 -0,04 26 97 0,69 0,45 0,11 97 112 96 112 75 3.011 9824 BOS MAN O MAN MAORI ET 111915 2010 668 0,12 36 0,13 35 83 -0,10 0,73 0,52 86 108 81 112 41 3.007 9825 ALH REGAN MIZUNO ET A11703 2009 877 -0,29 1 -0,04 24 93 0,82 1,24 1,06 93 103 91 115 57 3.005 9826 ANDERSTRUP RALMA COCKER 2110434 2010 757 -0,14 13 -0,11 13 96 1,13 0,92 1,44 96 106 95 114 57 2.996 9827 BROEKS NIATY 111935 2011 1.134 -0,06 34 -0,07 29 83 -0,37 0,45 0,19 89 111 80 112 36 2.986 9828 TEXEL BEAUTY CHOREN 111926 2010 743 -0,30 -4 -0,09 14 80 -0,54 1,27 0,42 88 113 78 124 33 2.983 9829 BOS PLANET LITO ET 111903 2010 702 0,08 33 0,03 25 93 -0,25 0,81 0,58 95 110 91 117 54 2.975 9830 BOS JELDER HORACIO ET 111792 2009 1.066 -0,26 11 0,05 39 96 0,52 0,31 0,44 97 102 95 104 66 2.971 9831 TEXEL BEAUTY COSPEITO 111947 2010 324 0,07 19 0,01 11 87 -0,58 1,71 0,88 89 114 85 129 51 2.957 9832 VENDAIRY WONDER 2110411 2009 51 0,22 23 0,12 13 99 1,35 1,44 1,66 99 114 98 123 69 2.953 9733 CYL GENETICAL LEO 411061 2005 2 0,20 19 0,06 6 94 0,27 2,22 1,37 94 117 92 124 64 2.949 9734 BLANCO VILACOBO 111862 2010 729 -0,04 22 -0,06 17 93 0,03 0,96 0,38 95 119 91 118 58 2.945 9735 DKR HARLEY 111911 2010 665 0,01 25 -0,03 18 87 0,49 1,40 0,70 90 103 85 119 51 2.940 9736 BOS SHOTTLE AMBAR ET 111711 2008 364 0,43 56 0,05 16 98 0,58 1,11 0,91 98 124 96 114 76 2.929 9737 BAIXO XACOBEO XILO ET 111895 2010 222 0,05 13 0,06 13 93 1,53 1,73 1,83 95 102 90 121 57 2.923 9738 XACINTO BAXTER ACACIA CORGO ET 411100 2009 957 -0,28 5 -0,07 23 81 -0,03 0,71 1,00 81 114 80 119 49 2.912 9739 RIDGEFIELD DELETE ET 111693 2007 565 -0,10 10 -0,17 1 99 0,27 2,62 2,48 99 109 99 115 86 2.911 9740 PEREJIL KLASSIC BOTIN ET A11518 2005 621 0,12 34 -0,05 15 99 1,35 1,45 0,95 99 106 98 113 80 2.906 9741 SAN-RIAN JABULANI BRONCO ET 111900 2010 675 0,07 31 0,06 28 90 0,96 0,85 1,20 92 96 88 109 48 2.899 9742 VENTURO XACOBEO DIXIE 111830 2009 729 0,12 39 0,13 37 97 0,93 1,34 1,19 97 87 95 108 63 2.895 9743 BOS SHOTTLE BETANZOS ET 111626 2006 466 -0,07 10 -0,13 2 99 -0,21 2,27 1,89 99 118 98 118 81 2.888 9744 PEREJIL KLASSIC VOLVO ET A11517 2005 850 0,01 32 0,03 30 99 1,02 0,01 -0,56 99 100 99 106 83 2.885 9745 MISS LOTTERY ET TY A11646 2007 1.318 -0,44 0 -0,18 22 96 0,60 0,93 1,15 96 102 95 105 67 2.877 9746 POL PANORAMIX A11738 2010 544 -0,12 7 0,03 20 90 0,85 0,76 0,21 82 110 87 117 51 2.868 9747 BOS PRONTO PROTUS ET 111806 2009 689 -0,08 17 -0,01 21 95 1,44 0,41 0,91 96 94 93 116 55 2.866 9748 BOS GOLDWYN GOSPELL ET 111579 2006 1.039 -0,07 30 -0,02 31 99 -0,51 1,14 1,71 99 109 98 99 81 2.862 9649 MORNING LEGION ET A11713 2010 373 0,30 43 0,09 21 93 1,60 0,41 0,67 90 105 90 112 48 2.849 9650 EX-BALMORAL BIKILA ET A11634 2008 1.233 0,19 65 0,04 44 96 -1,50 -0,22 -0,03 97 98 95 107 65 2.841 96

xenética PROBaS De cOnaFe xUÑO 20156


afriga117_xenetica_galego_02.indd 6 30/06/2015 10:13

es una marca mundial de AGCO.

66MF 6600 ES EL MOMENTOT R A C T O R I M P O R T · B i r l o q u e , 8 6 · A C o r u ñ a · Te l . 9 8 1 1 7 7 7 1 4 · F a x 9 8 1 1 7 7 7 0 6

A CORUÑAM.A.LISTE VILLAVERDE, S.L.OrosoTel. 981681652MUIÑO SUMINISTROS, S.L.San SadurniñoTel. 981404515AGRÍCOLA CARBALLEIRA, S.L.PontedeumeTel. 981431899TALL. CASTELLANA, S.C.ArangaTel. 981789511DESIDERIO FACALCarballoTel. 981703288

LUGOAGROFORESTAL SAN ISIDRO, S.L.LugoTEL. 982207334TALL. FDO. RIVAS, S.L.CospeitoTel. 982520105AGRÍCOLA CADI, S.L.SarriaTEL. 982531187JULIO ALVITE GARCÍAPastorizaTEL. 982349341

MASIDE MAQUINARIA, S.L.BarallaTEL. 982363339CIAL. LEMOS EIRE, S.L.ChantadaTel. 982440274 TALL. LOUREIRORibadeoTel. 982128473

OURENSEDESAGRI, S.L.Quintela de CanedoTel. 988211274AGRÍCOLA SUÁREZXinzo de LimiaTel. 988461127

RED MF DE GALICIA Y ASTURIASPONTEVEDRAAGRÍCOLA MORAÑESAMorañaTel. 986553611MAXIDEZA, S.L.LalinTel. 986781468

ASTURIASJOSÉ MANUEL UZ ALBATineoTel. 985837060

pub_massey_galego.indd 7 20/06/2015 10:17

50 MELLORES XENÓMICOS ESPAÑOIS POR ICOValoración xenética PRODUCIÓN Valoración xenética TIPO RCS Lonxevidade ICO

Orde NOMECódigo

I.A.Ano nac.

Kg Leite

% Graxa

Kg Graxa

% Prot.

Kg Prot.

Fiab. Prod.

IPP ICU IXTFiab. Tipo

RCSFiab. RCS

Lonx.Fiab. Lonx.

ICO PERC

1 ANDERSTRUP BALISTO QUIXOTE ET 1HO1257 2014 1.433 0,15 68 0,12 59 62 1,41 1,27 1,56 69 127 66 134 38 4.519 992 SUPREM ET 1HO1227 2013 1.219 -0,02 42 -0,05 33 62 1,52 1,88 1,55 69 129 66 144 37 4.447 993 PETO A.S. MELVIN ET 2110513 2013 1.814 -0,22 40 -0,06 51 63 1,00 2,07 1,80 69 117 67 127 39 4.390 994 DG DOBERMAN 2110527 2014 738 -0,14 12 0,08 32 62 1,22 4,11 2,98 69 127 66 140 39 4.359 995 JULIUS ET 1HO1267 2014 986 0,34 71 0,20 52 62 1,66 1,84 1,66 69 118 66 134 37 4.310 996 WILLSBRO KL ECLAIR ET 2110537 2014 934 0,21 56 0,08 38 63 1,55 2,58 1,80 69 111 67 139 36 4.303 997 BIKOKA ET 1HO1258 2014 1.465 0,15 69 0,05 52 63 0,93 1,45 1,47 69 117 67 129 39 4.281 998 ANDERSTRUP BIG POINT DELUXE ET 1HO1239 2014 1.729 -0,15 45 -0,02 53 62 1,31 1,49 1,77 69 116 66 126 39 4.252 999 GENER OAXACA ET A110869 2014 1.440 -0,11 40 -0,05 41 63 -0,28 2,11 1,32 69 125 67 133 39 4.204 99

10 RODASINDE XF DOORMAN DERBI ET 1HO1253 2014 1.165 0,19 62 0,02 39 62 1,18 1,95 2,08 69 132 66 127 39 4.192 9911 SAN-RIAN MELENDI DOORMAN ET 1HO1217 2013 669 0,20 44 0,12 34 63 0,52 3,33 2,48 69 126 67 141 39 4.188 9912 OCKEMA CASCOIN KONING 1HO1240 2014 626 0,32 55 0,20 40 63 0,52 2,56 1,91 70 121 67 138 39 4.180 9913 DG JAMIE PERKINS ET A110873 2014 967 0,03 38 0,10 41 63 0,90 1,49 1,06 69 125 67 131 38 4.158 9914 EMBRUXO ET 1HO1265 2014 1.523 -0,12 42 0,04 53 63 0,78 1,32 2,01 69 111 67 127 39 4.154 9915 DG TIMBER ASTRAKAN ET A110874 2014 1.208 0,03 47 0,00 39 63 0,86 1,70 0,94 69 118 67 133 39 4.110 9916 INVICTUS ET 1HO1191 2013 1.511 -0,21 31 -0,18 28 58 1,03 1,99 2,19 66 124 63 130 34 4.109 9917 WETHERTON BRENDAN 2110519 2013 1.164 0,08 50 -0,02 35 66 1,61 2,15 2,06 72 114 69 129 37 4.085 9918 DG LUBBERT 2110515 2013 1.664 -0,05 54 -0,07 45 62 0,31 2,10 1,81 69 113 66 130 39 4.073 9919 BROEKS ALS DUC A110883 2014 1.198 0,07 51 0,04 43 63 0,51 1,92 1,33 70 119 67 129 39 4.041 9920 ALH CARMEN MIXER A110825 2012 1.013 -0,12 24 0,00 32 64 1,39 1,45 1,05 72 122 67 135 38 4.036 9921 VEKIS POEME 2110528 2014 931 0,21 55 0,20 51 62 0,49 1,73 1,59 69 116 66 134 37 4.022 9922 SABINE CARNAVAL ET A110878 2014 792 0,05 34 0,00 25 63 0,99 2,45 2,10 70 117 67 143 39 4.013 9923 SNOWBIZ DG CAPRI 2110525 2014 1.549 0,10 67 0,04 54 65 0,44 0,96 1,47 71 109 69 122 37 4.004 9924 RIETHIL RAIN PARKER A110851 2013 1.710 -0,08 52 0,02 57 58 0,47 0,88 1,34 65 118 63 124 36 4.004 9925 SUMMUM 1HO1262 2014 1.299 0,14 62 0,09 51 62 0,68 2,05 1,48 69 116 66 123 37 4.000 9926 XERCASPORTA EPIC LAXAS ET 1HO1249 2014 1.169 0,05 47 0,04 42 65 0,97 1,63 1,45 71 111 69 128 42 3.983 9927 SNOMIS SNOWSEN ET 1HO1156 2013 1.704 0,00 61 -0,01 53 58 0,94 0,66 1,30 65 112 63 118 36 3.969 9928 TOPMAX ET 1HO1225 2013 1.179 0,11 54 0,01 39 63 0,31 2,63 1,61 70 114 67 124 39 3.967 9929 CRYSTALCLEAR ASCEND 2110524 2014 1.666 -0,11 48 -0,02 51 63 0,14 0,87 1,19 69 111 67 123 39 3.953 9930 EIRAS XF SUPERSIRE CASAL ET 1HO1212 2013 1.389 0,18 70 -0,02 42 65 0,48 1,16 0,90 71 124 69 125 37 3.947 9931 VENDAIRY SPA A110849 2013 1.091 -0,05 34 0,05 40 63 0,81 1,31 0,88 69 115 67 129 39 3.939 9932 XERCAS SIRIO DOORMAN ET 1HO1233 2014 599 0,04 26 0,17 36 63 0,62 2,21 1,96 69 123 67 131 39 3.925 9933 PERFEKT PICARO 1HO1182 2013 914 0,07 40 0,08 37 63 0,47 1,02 0,58 69 125 67 133 39 3.921 9934 GALACTICO ET 1HO1218 2013 993 -0,14 21 -0,02 30 63 0,22 2,40 1,38 70 120 67 139 39 3.921 9935 EXTASIS ET 1HO1230 2014 1.316 0,07 55 0,05 47 62 0,60 0,92 0,95 69 113 66 124 39 3.897 9936 BROEKS GENETICAL ALSEM TY 4110111 2012 806 0,21 51 0,11 37 65 0,94 1,98 1,43 71 115 68 132 44 3.896 9937 PRODIXIO ET 1HO1226 2013 743 0,30 58 0,10 34 62 0,16 2,54 1,51 69 117 66 134 38 3.888 9938 BARBIE MOTOR A110843 2013 1.830 -0,32 29 -0,12 45 63 0,36 1,80 1,17 69 109 67 117 39 3.886 9939 DESTINY MENORCA A110845 2013 1.344 -0,21 26 -0,06 36 63 1,58 1,82 1,50 69 113 67 118 39 3.878 9940 KOEPON SAKUM A110811 2012 1.144 -0,01 40 -0,05 31 65 0,98 1,80 2,12 71 119 68 130 45 3.878 9941 CITIZEN ET 1HO1220 2013 1.121 0,24 66 -0,01 35 62 0,75 2,46 2,12 69 113 66 122 39 3.868 9942 GO-FARM HOK ET 1HO1143 2012 1.094 -0,18 20 -0,06 28 64 1,55 1,65 1,36 72 115 67 132 38 3.866 9943 SELECTO 1HO1199 2013 1.453 -0,10 41 0,03 50 56 0,94 1,07 0,94 64 109 61 122 33 3.861 9944 GENER SUPERBIDS ET A110856 2013 1.679 0,03 64 -0,03 50 66 0,54 0,00 0,59 71 116 69 124 36 3.848 9945 HEIDENSKIPSTER SALNES 1HO1085 2012 1.557 -0,09 46 -0,02 47 65 1,55 0,90 1,15 71 114 68 113 46 3.843 9946 ANDERSTRUP MASVEN A110844 2013 823 0,14 44 0,17 44 66 0,80 1,66 1,34 72 124 70 126 45 3.833 9947 GENER JAPON ET A110876 2014 652 -0,09 14 0,05 26 63 0,63 1,36 1,17 70 128 67 140 38 3.824 9948 FLORA DOORMAN LARRY ET 1HO1238 2014 241 0,19 27 0,22 29 63 1,03 3,42 2,70 69 120 67 132 37 3.818 9949 E.S. HOLLISTER 2110533 2014 667 0,17 41 0,06 27 63 1,27 2,82 2,73 69 121 67 132 38 3.817 9950 JOSMAR NEXTOR ET 2110509 2013 632 0,07 30 0,03 23 66 1,05 2,16 1,26 72 113 70 140 37 3.787 99

Código I.A.: código de inseminación artificialAno nac.: ano de nacemento do touroIPP: índice de patas e pésFiab. Prod: fiabilidade para a proba de produción

ICU: índice combinado de ubresIXT: índice xeral de tipoFiab. Tipo: fiabilidade para a proba de tipoRCS: valor xenético para reconto celular

Lonx.: valor xenético para lonxevidadeICO: índice xenético globalPERC: percentil

xenética PROBaS De cOnaFe xUÑO 20158


afriga117_xenetica_galego_02.indd 8 30/06/2015 10:14

batidor dE purín. EspEcial para pozos dE arEna

batidor cEntríFuGo

FabricaMos En 6, 7 Y 8.5 MEtros

astilladoras vErticalEs Y horizontalEs dE 8,10,12,15, 20 Y 25 tn.

Gradilla nivEladora para caMas dE arEna. dE 4 a 7 discos dE trabajo dEpEndiEndo dEl ForMato dE los cubículos

capacidad dE 3 a 5 M3. ManEjablE por tractorEs pEquEños arriMador-barrEdor

para tElEscÓpicas

EXtEndEdor dE silo

w w w . c o r b a r s l l . c o m

maQUINarIa aGrÍcola corbar, s.l. polígono industrial san julián de la vega, s/n

27614 sarria, lugo // E-mail: [email protected]. y Fax: 982 53 14 63 // www.corbarsll.com

VISÍTANOS O LLÁMANOS

tE harEMos una dEMostraciÓn

distribuidor palas Quicke

para coruña Y pontEvEdra

pÍdanos presupuesto

disponEMos dE EncaMadoras arrastradas Y suspEndidas dE 1 M3, 1.7 M3 Y 2.2 M3

Venta de extendedores de silo usados en alquiler durante campaña de forraje

¡Gran oportunidad! descuentos interesantes

pub_corbar.indd 9 20/06/2015 11:01


convocatorias10

CHARLA FORMATIVA DE AFRICOR LUGO V POXA DE OUTEIRO HOLSTEIN (CHANTADA)

O pasado 26 de xuño Africor Lugo celebrou a súa asem-blea xeral no restaurante lucense La Palloza, tras a cal tivo lu-gar a charla titulada “Eficiencia produtiva en tempos de crise: canto leite debe producir unha gandería para ser rendible”, a cargo do veterinario Manuel Ángel Fernández Sánchez. Ante o numeroso público asistente, o relator transmitiu a necesi-dade de tratar as ganderías como empresas e, polo tanto, de tomar as decisións en función de criterios económicos como única vía para poder permanecer no mercado.

Numerosos compradores procedentes da Coruña, Lugo e Pontevedra non quixeron perder a oportunidade de adquirir os animais que se poxaron na gandería Outeiro Holstein de Chantada por quinto ano consecutivo. Nesta poxa do 20 de xuño, na que se venderon as 11 reses presen-tadas, os prezos oscilaron entre os 2.100 e os 4.100 euros, cantidade esta última que se pagou tanto por Outeiro Shottle Beta coma por Outeiro Snowman Beth ET, ambas fillas de Outeiro Bolton Bety.

Consulta o vídeo na web www.afriga.tv

A IMPORTANCIA DO CONCEPTO DA GANDERÍA COMO EMPRESA

AS FILLAS DE OUTEIRO BOLTON BETY LOGRAN OS PREZOS MÁIS ELEVADOS

Foto

s: Fe

rnan

do R

odríg

uez G

ando

y (Af

ricor

Lugo

)

La Temperatura aumenta… …LEVUCELL® SC maximiza la producción de leche incluso en el

periodo de estrés por calor.

El estrés por calor afecta negativamente a los resultados zootécnicos de las vacas¿Sabía que el estrés por calor puede costarle más de 400 €/vaca/año?1

Las consecuencias del estrés por calor comportan importantes pérdidas de producción de leche (que pueden alcanzar hasta el 35%) como también problemas relacionados con desequilibrios en el rumen y en la reproducción.El impacto del estrés por calor en las vacas lecheras viene determinado por la combinación de temperatura y humedad. Nuevas investigaciones han demostrado que por encima de 20ºC y 50% de humedad relativa disminuye la confortabilidad de las vacas y la producción de leche.21 Saint Pierre et al., 2003 - 2 Burgos & Collier, 2011.

Incluso en condiciones de estrés por calor, LEVUCELL® SC maximiza el potencial de su ración y los Ingresos sobre los Costes de Alimentación (IOFC)• Rendimiento lechero: +1,2 a 2,5 litros/vaca/día• Aumenta la Eficacia Alimentaria: más de 7%*, 120 g de leche/kg MS ingerida• Optimiza el pH del rumen (menos acidosis).

LEVUCELL® SC levadura viva específica para rumiantes, Saccharomyces cerevisiae I-1077, seleccionada en el INRA (Francia).*Marsola et al, ADSA 2010.

www.lallemandanimalnutrition.comLALLEMAND ANIMAL NUTRITIONTel: +34 93 241 33 80 Email: [email protected]

Outeiro Shottle Beta

afriga117_convocatorias_outeiro_africor.indd 10 26/06/2015 14:34


11convocatorias

XXXVII CONCURSO REXIONAL DE RAZA FRISONA. XIXÓN (ASTURIAS)

A morfoloxía desta vaca presentada pola gandería Flora SC (Valdés) convenceu plenamente ao xuíz italiano Attilio Tocchi na gran final do Rexional de Asturias, polo que coroou un palmarés no que figuran Casa Venturo (Salas) e Manolero (Tineo) como gañadoras dos campionatos de xatas e xovencas, respectivamente.

O certame, organizado pola Asociación Frisona de Asturias (Ascolaf ), celebrouse durante a mañá do sábado 13 de xuño no recinto feiral Luis Adaro da capital xixonesa con 131 animais na pista, levados por un total de 43 gan-derías. Flora Atwood Mahela foi favorita dende a súa par-ticipación coas vacas novas de 31 a 35 meses, momento no que Tocchi xa a valorou como unha “facilísima” primeira de sección, moi equilibrada, harmónica e angulosa e con bos ubres e boas patas. Tamén destacou na recollida de premios Badiola Holstein, cos títulos de vaca intermedia campiona, vaca adulta campiona, gran campiona reserva, mellor cria-dor e mellor rabaño.


VITORIA DE FLORA ATWOOD MAHELA NO PRINCIPADO

GEA Farm Technologies

¿Quiere trabajar con nosotros?

Gracias a la creciente demanda de los sistemas de ordeño

robotizado MIone en Galicia, GEA Farm Technologies Ibérica S.L.

abre el proceso de selección de distribuidor y servicio

técnico para la zona centro y norte de la provincia de A Coruña.

Intreresados pueden contactar en la siguiente direccion:

Avda Sant Julià 147, 08403 Granollers, España

Teléfono: +34 93 861 71 20

e-mail: [email protected]

engineering for a better world GEA Farm Technologies

AFRIGA117_convocatorias_asturias_02.indd 11 19/06/2015 19:27


convocatorias12

XXI CONCURSO DE RAZA FRISONA FEIRADEZA. LALÍN (PONTEVEDRA)

Un total de 88 animais de 16 explotacións das comarcas do Deza e Tabeirós-Terra de Montes competiron os pasados 27 e 28 de xuño no concurso de frisón Feiradeza 2015, no que a gandería Manteiga, de Vila de Cruces, conseguiu os premios de vaca gran campiona, xovenca gran campiona e mellor criador.

O certame, que este ano celebrou a súa vixésimo pri-meira edición, deu comezo o sábado pola tarde coas sec-cións de xatas de xovencas, que foron examinadas na pista polo xuíz cántabro Roberto Saiz Río. De entre estes ani-mais saíu a gran campiona, unha filla de Airlift, de nome Claudia e propiedade da gandería Manteiga. Uns minutos antes, esta femia fora proclamada xata campiona. O pal-marés da primeira xornada completouse co título de xo-venca campiona, que recaeu en Midón Chavela Fever, da gandería Midón de Lalín.

O domingo foi a quenda das vacas de leite. De novo, o premio principal foi para a gandería Manteiga, cuxo exem-plar Manteiga Xacobeo Clementina se converteu na vaca gran campiona Feiradeza 2015 despois de ser nomeada vaca intermedia campiona. Esta gandería tamén recolleu a distinción de mellor criador.

MANEXADORES E POXAO sábado, a continuación do certame de xatas e xovencas, tivo lugar o concurso de novos manexadores, no que participaron 16 rapaces divididos en catro seccións, cuxos primeiros clasi-ficados competiron polo título de mellor manexador nunha final na que o xuíz lle deu a vitoria a Miguel Rial Mato. O segundo clasificado foi Avelino Souto Rozados.

Na sétima poxa de gando frisón, na que se ofertaron 5 femias nadas e criadas en explotacións de Pontevedra, acadouse un volume de negocio de 8.500 euros. O ani-mal polo que máis se pagou, 2.500 euros, foi Mouriscade Lauthority Encarna, nacida en xaneiro de 2013 na finca de Mouriscade, propiedade de Deputación de Ponteve-dra. Encarna foi cuberta con Stantons High Octane ET o pasado 19 de maio.


PLENO PARA A GANDERÍA MANTEIGA

Manteiga Xacobeo Clementina, vaca gran campiona

Xovenca gran campiona

Lote da gandería Manteiga, elixida mellor criador

AFRIGA117_convocatorias_feiradeza.indd 12 29/06/2015 17:56


13convocatorias


Cuando el tiempo y la cosecha son dinero, no puede conformarse con ser el segundo. Confíe en el líder, elija New Holland. Tractores con varios premios, reconocidas cosechadoras, empacadoras gigantes líderes mundiales: con la más amplia y avanzada gama de equipos de cultivo del sector, New Holland siempre le proporciona alta eficiencia y una solución productiva para cualquier operación en todos los campos.

UNA MARCAPARA TODAS LAS NECESIDADES

EXCELENCIAN E W H O L L A N D

www.newholland.es

NEW HOLLAND TOP SERVICE 00800 64 111 111 ASISTENCIA E INFORMACIÓN 24/7. *La llamada es gratuita desde teléfono fijo. Antes de llamar con su teléfono móvil, consulte tarifas con su operador.

lub

rica

nte

sB

TS

PALMARÉSCATEGORÍA GAÑADORA GANDERÍA

XATAS ATA 8 MESES Blanco Picolina BlancoXATAS DE 8 A 10 MESES G.Pereira Barman Nucha PereiraXATAS DE 11 A 13 MESES, XATA CAMPIONA E GRAN CAMPIONA DE XOVENCAS Manteiga Airlift Claudia ManteigaXATAS DE 14 A 16 MESES Blanco Galletera Bimba BlancoXOVENCAS DE 17 A 19 MESES G.Pereira McCutchen Yeni ET PereiraXOVENCAS DE 20 A 22 MESES E XOVENCA CAMPIONA Midón Chavela Fever MidónXOVENCAS DE 23 A 28 MESES Blanco Megamery BlancoVACAS ATA 30 MESES E VACA NOVA CAMPIONA Blanco Sandy BlancoVACAS DE 31 A 36 MESES Boudois Balada Gold SS Blanco BlancoVACAS DE 3 ANOS, VACA INTERMEDIA CAMPIONA E GRAN CAMPIONA DE VACAS Manteiga Xacobeo Clementina ManteigaVACAS DE 4 ANOS Manteiga Shottle Luna ManteigaVACAS DE 5 ANOS Manteiga Xacobeo Mandarina ManteigaVACAS DE 6 ANOS OU MÁIS E VACA ADULTA CAMPIONA Blanco Holstein Anita Ana ET BlancoMELLOR CRIADOR Manteiga

Miguel Rial, mellor manexador

Xovenca campiona

AFRIGA117_convocatorias_feiradeza.indd 13 29/06/2015 18:01

distribución material gandeiro

COMEDEiROSTOLVAS PARA PENSO PARA COLGAR SOBRE BARREiRAS

TOLVASELECTiVA PARA PENSO

Gomas e Camas para Vacas

Limpezas Automáticas

Estabulacións Libres

CURRAiS E MANGAS SELECTORAS

afriga 117_publicidade_dismagan.indd 14 20/06/2015 11:03

BOX INDIVIDUAL EASY CLEAN

BOXES EXTERIORES

- Fáciles de transportar e limpar- Gran número de accesorios- Grande apertura- Novidade: Comedeiro interior

para herba

Polígono Industrial do Corgo, parcela 3, 27163 O Corgo (Lugo)Tfno.: 671 485 702 (Toni) [email protected] - www. dismagan.es

Distribuidor en Asturias: Almacenes Ladislao, S.L.Polígono El Zarrín, S.N. La Espina, 33891 Salas (Asturias)Tfnos.: 985 837 385 - 629 566 [email protected] - www.grupoladislao.com

distribución material gandeiro

afriga 117_publicidade_dismagan.indd 15 20/06/2015 11:04


convocatorias16

A sétima edición do concurso frisón do Alto Miño celebrouse no recinto Expolima os días 13 e 14 de xuño, no marco da Festa do Viño Verde e dos Produtos Rexio-nais. O certame, organizado pola Cooperativa Agrícola dos Agricultores do Val do Lima (Coopalima), reuniu un total de 67 animais procedentes de 9 ganderías da zona. O encargado de valorar os exemplares na pista foi o xuíz nacional de Conafe Bonet Cid.

Vaca gran campiona

A gandería Encanto Natural recolleu os títulos principais no apartado de xatas e xovencas, entre eles os de gran campiona nova e mellor criador. Por outra banda, Vilas Boas & Pereira triunfou nas seccións de vacas leiteiras ao conseguir os galardóns de gran campiona de vacas, mellor ubre e mellor rabaño.

VII CONCURSO REXIONAL DA RAZA FRISIA DO ALTO MIÑO. PONTE DE LIMA (PORTUGAL)

Gran campiona de xatas e xovencas

ENCANTO NATURAL E VILAS BOAS & PEREIRA CENTRARON O PALMARÉS DE PONTE DE LIMA

Foto

s: A

ssoc

iaçã

o pa

ra o

Apo

io á

Bov

inic

ultu

ra L

eite

ira d

o No

rte (A

BLN)

AFRIGA117_convocatorias_pontedelima.indd 16 19/06/2015 20:00


17convocatorias

• ESPECIALISTAS EN TRANSFERENCIA EMBRIONARIA IN VIVO E IN VITRO

• Laboratorio móbil autorizado para exportación• Servizo en toda España e Portugal (leite e carne)• Preñar vacas difíciles? Transferencia embrionaria

terapéutica• Embrións dispoñibles con sistema de xestación

femia garantida

• RAZA HOLSTEIN: OS MELLORES PEDIGREES NO NOSO CATÁLOGO.• WAGYU, BROWN SUISSE, FLECKVIEH, ANGUS, PUSTERTALER

SPRINZEN…• AÍNDA NON TEN SEGURO NA SÚA EXPLOTACIÓN? Pídanos presuposto sen compromiso. Financiamento

total sen custo adicional.• RAZA BLONDA: a eficiencia cárnica por excelencia.

Embrións e animais vivos dispoñibles

Distribuidores exclusivos de

PONDEROSA HOLSTEINS para España e Portugal

ANGUS, a raza chamada a liderar o mercado de carne de calidade

[email protected]@embriovet.esmóbil 649 809 064

[email protected]óbil 616 138 613

Toda a información que

necesitas:

[email protected]

Tel. 981 791 843 • 649 239 488636 977 610

www.embriomarket.com

PALMARÉSCATEGORÍAS GAÑADORA GANDERÍA

XATAS DE 6 A 9 MESES LB Sid 215 Leonel Fernando Batista Barbosa (Ponte de Lima)XATAS DE 10 A 12 MESES Encanto Sid 427 Encanto Natural (Ponte de Lima)XATAS DE 13 A 15 MESES, XATA CAMPIONA E GRAN CAMPIONA Encanto Atwood 420 Encanto Natural (Ponte de Lima)XOVENCAS DE 16 A 18 MESES Encanto Zelgadis 408 Encanto Natural (Ponte de Lima)XOVENCAS DE 21 A 22 MESES Pereira Braxton Lara Vilas Boas & Pereira (Ponte de Lima)XOVENCAS DE 23 A 27 MESES E XOVENCA CAMPIONA QR Cancún Espina Encanto Natural (Ponte de Lima)MELLOR CRIADOR Encanto Natural (Ponte de Lima)VACAS DE 24 A 30 MESES Encanto Zelgadis 380 Encanto Natural (Ponte de Lima)VACAS DE 30 A 36 MESES Encanto Sid 362 Encanto Natural (Ponte de Lima)VACAS DE 3-4 ANOS LB Messi 138 Leonel Fernando Batista Barbosa (Ponte de Lima)VACAS DE 4-5 ANOS Pereira Goldwyn Rita Vilas Boas & Pereira (Ponte de Lima)VACAS DE MÁIS DE 5 ANOS, GRAN CAMPIONA E MELLOR UBRE Pereira Shottle Danya Vilas Boas & Pereira (Ponte de Lima)MELLOR RABAÑO Vilas Boas & Pereira (Ponte de Lima)

Xovenca campiona Mellor rabaño

AFRIGA117_convocatorias_pontedelima.indd 17 23/06/2015 13:37


convocatorias18

O municipio azoriano de Praia de Vitória acolleu unha nova edición do Concurso Terceirense da Raza Holstein Frisia, celebrado no marco da Feira Agrícola Azores 2015. O certame, organizado pola Asociación Agrícola da Illa Terceira, reuniu 47 ganderías e arredor de 200 animais de alta calidade xenética, que foron ava-liados na pista polo xuíz canadense Bloyce Thompson. O evento tamén incluíu un concurso de novos manexa-dores coas xatas presentadas por rapaces e rapazas de ata 14 anos.

A frisona da imaxe, propiedade de Francisco Hildeberto Toledo Ávila, converteuse o pasado 14 de xuño na vaca gran campiona do 17.º Concurso Terceirense da Raza Holstein Frisia. O outro título máis esperado, o de gran campiona de xatas e xovencas, foi para ORP Fever Genial, de Roberto Manuel Cordeiro Ponte.

XVII CONCURSO TERCEIRENSE DA RAZA HOLSTEIN FRISIA. OS AZORES (PORTUGAL)

Xata campiona

SÁNCHEZ 635 SUBIU AO PODIO DA ILLA TERCEIRA


Vaca gran campiona

Mellor rabaño

AFRIGA117_convocatorias_terceira_02.indd 18 19/06/2015 19:30


19convocatorias

DISTRIBUIDOR OFICIALDISTRIBUIDOR OFICIAL

Máquinas de ensilar nuevas y de ocasiónMolinos para pastone RomillBolsas para ensilar Budissa

RecambiosAsistencia técnica

* Financiación condicionada a la aceptación del banco* Financiación condicionada a la aceptación del banco

www.agbag.es www.ensiladosramasa.com

Apr

ovéc

hese

de

las

exce

lent

es c

ondi

cion

es d

e fin

anci

ació

n e

n to

das

nues

tras

máq

uina

s.Po

sibili

dad

de p

ago

de la

s bo

lsas

a fin

al d

e añ

o.

PALMARÉSCATEGORÍA GAÑADORA PAI GANDERÍA

XATAS DE 3 A 6 MESES Pepsi Atwood Nelson Marco BarcelosXATAS DE 6 A 8 MESES Mimosa Planet António José Borges TosteXATAS DE 8 A 10 MESES E XATA CAMPIONA 677 Atwood Jorge Henrique Toledo ÁvilaXATAS DE 10 A 12 MESES 903 Aftershock Francisco Hildeberto Toledo ÁvilaXATAS DE 12 A 14 MESES 0340 Classic NL (avó) Humberto Orlando Costa FreitasXOVENCAS DE 14 A 17 MESES Vitória Frisado José Manuel Moniz OliveiraXOVENCAS DE 17 A 20 MESES, XOVENCA CAMPIONA E GRAN CAMPIONA ORP Fever Genial Fever Roberto Manuel Cordeiro PonteXOVENCAS DE 20 A 23 MESES 8624 Fever José Luis Tavares AmorimXOVENCAS DE 23 A 27 MESES 5277 Tee-off Manuel António Rego RochaMELLOR CRIADOR Jorge Henrique Toledo ÁvilaVACAS EN LACTACIÓN DE 2 A 3 ANOS 790 Dempsey Francisco Hildeberto Toledo ÁvilaVACAS EN LACTACIÓN DE 3 A 4 ANOS 577 Sánchez Jorge Henrique Toledo ÁvilaVACAS EN LACTACIÓN DE 4 A 5 ANOS Corajosa Alta Wildman Francisco Helvídio Da Rocha BarcelosVACAS EN LACTACIÓN DE MÁIS DE 5 ANOS E VACA GRAN CAMPIONA 635 Sánchez Francisco Hildeberto Toledo ÁvilaMELLOR UBRE 635 Sánchez Francisco Hildeberto Toledo ÁvilaMELLOR RABAÑO Francisco Hildeberto Toledo Ávila


Gran campiona de xatas e xovencas

Entrega de premios aos novos manexadores

AFRIGA117_convocatorias_terceira_galego_02.indd 19 21/06/2015 15:15


convocatorias20

XIV CONCURSO MICAELENSE DA RAZA HOLSTEIN FRISIA. OS AZORES (PORTUGAL)

A filla de Goldwyn coa que os Irmãos Rita gañaron o campionato de vacas frisonas da illa de San Miguel no verán de 2014 volveu recoller o trofeo máis esperado na convocatoria deste ano. Xunto a ela no pico do podio situouse Princesa Altaextreme, a xovenca gran campiona propiedade de José Alexandre Braga Pereira.

A Asociación Agrícola de San Miguel e a Coopera-tiva Unión Agrícola CRL levaron a cabo do 26 ao 28 de xuño unha nova edición do Concurso Micaelense, ao que se apuntaron preto de 90 ganderías con 221 reses, exa-minadas na pista do recinto feiral de Santana por David Boyd (Irlanda). O xuíz repartiu os premios máis destaca-dos dos campionatos entre moitas ganderías da illa polo que, ademais dos Irmãos Rita e de José Alexandre Braga Pereira, entraron no palmarés António Manuel C. Estrela Rêgo, Herdeiros de Manuel Elias de Melo Moniz, Óscar Manuel Cordeiro Ponte, Silvestre Oliveira e Sociedade Melosfarm.


TÂNIA REPITE COMO VACA GRAN CAMPIONA

Vaca gran campiona

PALMARÉSCATEGORÍA GAÑADORA PAI GANDERÍA

XATAS DE 6 A 8 MESES 3095 - Maria Angelina Costa Sousa ViveirosXATAS DE 8 A 10 MESES, XATA CAMPIONA E GRAN CAMPIONA DE XOVENCAS Princesa Altaextreme José Alexandre Braga PereiraXATAS DE 10 A 12 MESES Brillion Brillion Manuel Antonio Rego RochaXATAS DE 12 A 14 MESES 4809 Mascalese Pedro António Sousa BotelhoXOVENCAS DE 14 A 17 MESES 4865 Windbrook Jorge Alberto Serpa Costa RitaXOVENCAS DE 17 A 20 MESES Orp Fever Genial Fever Roberto Manuel Cordeiro PonteXOVENCAS DE 20 A 23 MESES E XOVENCA CAMPIONA Orp Atwood Gruta Atwood Óscar Manuel Cordeiro PonteXOVENCAS DE 23 A 27 MESES 1140 Sánchez Paulo Henrique Serpa Costa RitaMELLOR CRIADOR Herdeiros de Manuel Elias de Melo MonizVACAS DE 2 ANOS JÚNIOR ATA 32 MESES Anabela Sid Jorge Alberto Serpa Costa RitaVACA DE 2 ANOS SÉNIOR DE 32 A 36 MESES E VACA NOVA CAMPIONA 2882 Fever Silvestre Oliveira VACAS DE 3 ANOS JÚNIOR DE 36 A 42 MESES 73 Trumpet José Francisco Câmara ArrudaVACAS DE 3 ANOS SÉNIOR DE 42 A 48 MESES Orp Mr Samuelo Eden Samuelo Roberto Manuel Cordeiro PonteVACAS DE 4 ANOS DE 48 A 60 MESES E VACA INTERMEDIA CAMPIONA 1791 Aftershock António Manuel C. Estrela RêgoVACAS DE 5 ANOS DE 60 A 72 MESES 1325 Shottle MassinhasVACAS A PARTIR DE 6 ANOS, VACA ADULTA CAMPIONA E GRAN CAMPIONA Tânia Goldwyn Jorge Alberto Serpa Costa RitaMELLOR UBRE Suprema Mailing Sociedade MelosfarmMELLOR CONXUNTO Sociedade Melosfarm MELLOR MANEXADOR NOVO Rui Filipe Botelho ResendesMELLOR MANEXADOR ADULTO André Ponte Almeida

AFRIGA117_convocatorias_sanmiguel.indd 20 29/06/2015 18:54


21convocatorias


BVL MAXIUM*Carro mezclador autopropulsado

* • Motor Cummis de 4 cilindros y 160 cv.• Modelos con un sinfín, y capacidad de 11 y 13 m3.• Sistema patentado de descarga exacta (EDS).• Sinfín mezclador de alta resistencia al desgaste.• Sistema de gestión DairyFeeder (opcional).

Importador exclusivo para España y Portugal979 728 450 - www.deltacinco.esConsulte nuestra red de distribuidores

1695 Massinhas Salgueiro Sánchez ET, gañadora do Concurso Xuvenil Micaelense

Xovenca gran campiona

Mellor ubre

Mellor conxunto

AFRIGA117_convocatorias_sanmiguel.indd 21 29/06/2015 18:55

SAC, REFERENTE MUNDIAL DE LA TECNOLOGÍA DE ORDEÑO

S.A.CHRISTENSEN & COwww.sac.dk

TUBIO ROMERO

TUBIO ROMERO

Ctra. Santiago-Noia Km 15, 15281 Urdilde – A Coruña - Telf.: 981 805 [email protected] - www.importlait.com

Delegación en Ordes: Rúa da Feira, 14 baixo 15690 Ordes (A Coruña) Telf.: 981 682 419

Aplicación SAC para las Google Glass

SAYCA AutomatizaciónC/Domingo Fontán nº. 4 Madrid, 28028 Tel: 034 645 81 11 82

Google Glass es una tecnología portátil con una óptica de realidad virtual, que muestran la información más relevante en un formato inteligente de manos libres.

SAC ha desarrollado una nueva aplicación para las gafas inteligentes de Google con el objetivo de tener los datos relevantes de la vaca en el ojo durante el ordeño. Cuando se fijan en una vaca, se obtienen datos de esa vaca y no de las demás.

Otro punto a destacar de estas gafas es que dan información manos libres, de forma que el ordeñador puede tomar las decisiones correctas en el momento oportuno porque tiene toda la información en tiempo real y en un solo golpe de vista.

La aplicación SAC de las Google Glass supone un paso evolutivo en la gestión de la granja. SAC puede mostrar los datos individuales y colectivos del rebaño en muchos soportes: PC, smartphone, pantalla táctil y ahora también gafas de realidad virtual.

Datos relevantes que el ordeñador ve en las Google Glass

Vídeo explicativo: https://vimeo.com/122961867

Premio a la Innovación Tecnológica Figan 2015

pub_importlait.indd 22 20/06/2015 11:16

• Con más de 40 años de experiencia en el sector, somos una de las principales referencias en la fabricación y suministro de equipamiento ganadero.

• Contamos con una amplia gama de productos para el completo equipamiento de las granjas, combinando los productos de fabricación propia con la distribución de marcas de referencia mundial.

• Asesoramiento técnico y diseño de instalaciones de todo tipo (vacuno de leche, vacuno de carne, etc).

• Servicio Técnico 24 horas para toda España.

PIDE PRESUPUESTO SIN COMPROMISO. ESTAREMOS ENCANTADOS DE ESTUDIAR TU PROYECTOCONTACTO: 659 594 742 | 948 98 33 90

Líder mundial en material tubularCornadizas, cubículos, barreras, etc

Fabricante líder de suelos de gomaPlanchas para pasillos, salas de espera

El especialista en bebederosBebederos para establo y campo para todo tipo de ganado

Climatización de calidad alemanaSistemas cortavientos y ventiladores de gran caudal

PRODUCTOS ETXE HOLZ

⇒ Sistemas de limpieza para pasillos y canales

• Arrobadera de cable

• Arrobadera de cuerda

• Arrobadera hidráulicas

• Limpieza hidráulico de paletas

⇒ Colchón continuo para cubículos

⇒ Bebederos de gran capacidad de acero inox.

⇒ Amarres fijos para vacas atadas

NUESTRAS MARCAS

pub_importlait.indd 23 24/06/2015 22:41


convocatorias24

ESTUDANTES DE PRODUCIÓN AGROPECUARIA DE EFA FONTEBOA COÑECEN BOURGOGNEUnha vintena de alumnos do Centro de Promoción Rural-EFA Fonteboa gozaron dunha estadía profesional na rexión francesa de Bourgogne, onde permaneceron en explotacións con distintos sistemas de produción.

Luis García FernándezDirector do Centro de Promoción Rural-EFA Fonteboa (Coristanco, A Coruña)

A mobilidade dos estudantes é un dos sinais de iden-tidade do Centro de Promoción Rural-EFA Fonteboa. Os alumnos de formación profesional efectúan frecuentes pe-ríodos de preparación en granxas, industrias alimentarias ou empresas de servizos do rural, no que se denomina for-mación en alternancia. Estas estadías profesionais normal-mente lévanse a cabo no ámbito galego e, ocasionalmente, fóra de España; por exemplo, no curso 2014-15 os destinos foron Francia e Irlanda.

Algunhas destas actividades organízanse contando co financiamento dalgún programa europeo. Neste cur-so que remata, a convocatoria Erasmus + permitiu que 20 rapaces do ciclo formativo de grao medio de Produ-ción Agropecuaria estivesen tres semanas en Bourgog-ne, rexión reputada polos viños pero na que hai outras realidades agropecuarias que a fan moi interesante pola complementariedade e as sinerxías que se derivan na eco-nomía rural.

Por outra banda, en correspondencia ás saídas dos alumnos ao exterior, en setembro e outubro recibíronse en Fonteboa dous grupos de estudantes de La Vendée, que participaron nos programas de visitas e encontros para coñecer as potencialidades e realidades das comarcas do noroeste da provincia da Coruña. Tamén visitaron o cen-tro de Coristanco estudantes de bacharelato profesional agrario dos departamentos de Maine et Loire (Pays de la Loire) e de Yonne (Bourgogne); estes dous grupos es-tiveron acollidos en familias con actividade agraria. Esta circunstancia ofrécelles aos responsables de Fonteboa a posibilidade de establecer convenios de colaboración con outros centros e de dispoñer dunha ampla rede de contac-tos para presentar outros programas de clara incidencia na formación.

Os alumnos participaron nos traballos das granxas coas familias de acollida

AFRIGA117_convocatorias_efa_borgonha_galicia_02.indd 24 23/06/2015 13:44

15 18 de Sept. I RENNES - FRANCIA I PLANETA GANADERÍA

EL SALÓN INTERNACIONAL DE LAS PRODUCCIONES ANIMALES

SPACE: el Salón con una oferta completa en todos los sectores: bovino (leche-carne), porcino, avícola, ovino y cunícola.

Más de 1.400 expositores repartidos en 11 pabellones, y al aire libre.

Se esperan más de 114.000 visitantes profesionales, entre ellos,

más de 13.000 internacionales.

Se presentan más de 700 animales.

Una superfi cie neta de exposición superior

a 116.000 m2.

Más de 300 periodistas, entre ellos, 70 internacionales.

phid

eel.f

r

Tel. +33 223 48 28 80 I [email protected]

pub_space.indd 25 20/06/2015 10:19


convocatorias26

A dispoñibilidade de palla facilita o uso de cama quente

TRES SEMANAS EN BOURGOGNEDende o 26 de abril ata o 16 de maio deste ano, 20 alum-nos do ciclo formativo de grao medio de Produción Agro-pecuaria do centro realizaron unha estancia profesional, baixo o paraugas do Programa de Mobilidade Europeo Erasmus + e seguindo o guión do proxecto denominado “PEACE-Practicando En Agricultura Con Europa”, na rexión francesa de Bourgogne, 150 quilómetros ao sudeste de París.

Na organización do devandito proxecto contouse coa co-laboración da Maison Familiale Rurale de Villevallier. Os responsables deste centro e os de Fonteboa traballaron en conxunto para elaborar un proxecto pedagóxico orientado a acadar uns obxectivos profesionais, culturais e lingüísti-cos dos alumnos participantes.

Os estudantes desprazados a esta rexión distribuíronse en 17 explotacións, das cales dez eran ganderías de vacún de leite e cultivos, dúas de produción de cultivos, unha de cabalos para actividades deportivas, unha de polos broiler, unha de cabras con elaboración de queixo, unha de vacas de carne Charolaise e Limousin e unha de caracois, isto é, unha ampla representación das posibilidades que ofrece o rural. Cada alumno estivo na produción elixida en función das súas preferencias e expectativas profesionais.

UNHA REXIÓN CON NOTABLES DIFERENZAS RESPECTO A GALICIABourgogne, ao igual que Galicia, ten catro provincias (de-partamentos en Francia) e unha superficie similar (31.500 km2 Bourgogne e 29.575 km2 Galicia), inda que o clima é diferente: aquí, oceánico e en Bourgogne, continental, con veráns máis calorosos e invernos máis fríos. Non obstante, estas condicións non impiden que haxa unha agricultura diversificada e innovadora.

Desde o punto de vista agrario chama especialmente a atención a magnitude dos campos: extensos campos de cereais e de colza nos que se perde a vista. Na primavera o contraste entre o verde dos cereais (trigo e cebada) e o amarelo da colza florecente dálle unha especial vistosida-de á paisaxe agraria. Trátase dunha agricultura dinámica e moi especializada: cereais, oleaxinosas, gando vacún de leite e carne e viticultura. É un territorio moi ordenado no que souberon conservar as masas forestais autóctonas e manter un equilibrio entre os diferentes usos do solo; a superficie agraria ocupa o 60 % do territorio, unha porcen-taxe tres veces superior á de Galicia. A superficie media por parcela é de 10 hectáreas.

Na produción de vacún de leite e carne, o sistema é de pastoreo. Hai producións intensivas de aves (polos, pavos, patos, pintadas etc.) e porcino, principalmente. Tamén contan con granxas de caracois, non en van é un dos pratos típicos de Bourgogne.

Profesión, cultura e linguaOs obxectivos desta actividade de mobilidade dos estu-dantes son tres: coñecer a estrutura e o funcionamento das explotacións francesas para que poidan comparalas coas súas en Galicia; estudar a forma de afrontar a PAC no país galo e de superar o factor determinante do pago verde na elección dos cultivos e, por último, descubrir unha nova lingua e cultura afondando no coñecemento do idioma.

O programa organizouse en función deses obxectivos, polo que durante a semana cada participante estivo na súa respectiva granxa e durante a fin de semana houbo actividades de grupo: visitas de tipo cultural a París, Auxerre etc.

Á volta do período de formación, os alumnos realizaron unha xornada de presentación das explotacións ante os pais e as nais e ante outros alumnos do centro, unha maneira de poñer en orde todos os coñecementos e a vivencia asimila-dos durante esas intensas semanas de inmersión profesio-nal, lingüística e cultural.

Na produción de vacún de leite e carne o sistema é de pastoreo

Un dos obxectivos desta actividade é coñecer a estrutura e o funcionamento das explotacións francesas para comparalas coas de Galicia

AFRIGA117_convocatorias_efa_borgonha_galicia_02.indd 26 23/06/2015 23:05

VEA STRIGOSAPratex R1

www.rocalba.com Expresión vegetal

MESTURAS FORRAXEIRASAmplo catálogo de fórmulas adaptadas a distintos usos e terreos

Forraxescon nome

propioVEA STRIGOSA

Pratex R1

www.rocalba.com Expresión vegetal

MESTURAS FORRAXEIRASAmplo catálogo de fórmulas adaptadas a distintos usos e terreos

Forraxescon nome

propio

pub_rocalba_galego.indd 27 20/06/2015 10:21


explotación28

Alfonso de la Fuente Calva, Eduardo Entrecanales Fernández e a nai deste último, Beatriz Fernández Val-dés, son os socios da SAT Arenas. Esta gandería, creada en 2005, é o resultado da unión da granxa de Eduardo e do seu pai, Faustino Entrecanales (falecido o ano pasado), e a de Alfonso.

A explotación está situada na antiga localización da granxa da familia de Eduardo –no barrio de Arenas, pertencente á localidade de Escobedo–. No entanto, ao longo destes anos investiron en novas instalacións para chegar aos 230 animais que teñen na actualidade, dos que 118 son vacas en muxidura, 18 estaban secas o día da nosa visita e o resto son xatas e xovencas, que crían no Rancho Las Nieves. A nave do gando e os edificios anexos, os pa-tios e a finca de descanso ocupan aproximadamente unha hectárea e media de superficie.

SAT ARENAS. CAMARGO (CANTABRIA)

Alfonso (esquerda) e Eduardo, da gandería Arenas

Os propietarios desta explotación cántabra conseguiron reducir o custo de alimentación a menos da metade do que ingresan pola venda de leite cunha extensión agrícola axustada ao seu rabaño e cultivando as súas propias forraxes.

Na granxa traballan unicamente Eduardo e Alfonso. Cada un libra medio día á semana e, cando hai un festi-vo, tamén se alternan para coller a tarde libre. Ademais, dispoñen dun domingo completo ao mes e de 10 días de vacacións ao ano. Neste caso, collen outra persoa para que o traballo non se vexa afectado.

A explotación conta con 45 hectáreas de extensión agrícola. En 27-30, depende do ano, cultivan millo; pos-teriormente, nese mesmo terreo sementan raigrás ou ben unha mestura de raigrás con trevo, e unha parte déixana a barbeito. O tamaño medio das parcelas, nas que xuntaron fincas propias e en arrendamento, é dunha hectárea. A su-perficie restante é pradería natural ou sementada. Comen-ta Eduardo que aínda non teñen moi claro como lles vai afectar a rotación de cultivos da nova PAC, pero si cren que dispoñen do terreo suficiente para o número de cabezas que teñen que alimentar.

UNHA PRODUCIÓN SUPERIOR A 40 LITROS CUN CUSTO DE ALIMENTACIÓN MODERADO


AFRIGA117_explot_SAT_Arenas_galego_02.indd 28 23/06/2015 13:46


29explotación

A maquinaria redúcese practicamente a un tractor con pa, a outro que teñen enganchado ao carro mesturador e a unha segadora. Os traballos do campo subcontrátanllelos a em-presas especializadas, de forma que eles só segan unha parte das forraxes e, no momento do ensilado, pisan os silos.

DATOS DE PRODUCIÓN E SISTEMA DE MUXIDOEn 2010, antes de instalar os dous robots de muxido, ti-ñan unha produción de 1.200.000 litros con 105 vacas en lactación; o ano pasado, con 120 vacas, chegaron a 1.745.000 litros. A media de 2014 foi de 40,5 litros vaca/día, cun 3,40 % de graxa, un 3,10 % de proteína e un RCS inferior a 200.000.

Así mesmo, afirman que a media dos últimos meses (de-cembro-abril) ascende a 42,5 litros e que cada ano, grazas ás melloras continuas en xenética, alimentación e confort, a produción por vaca e día increméntase lixeiramente. Porén, subliñan que non sería posible conseguir bos resultados sen a axuda de técnicos, veterinarios e nutrólogos.

Na actualidade, a media de extraccións cos robots é de 3,1 por vaca e día. Alfonso e Eduardo móstranse satisfeitos con este sistema xa que, despois de cinco anos, a produ-ción incrementouse en máis de cinco litros por vaca e día, e a súa previsión é que aumente máis. “Aínda temos un pouco de marxe en todo, no confort, nos software do robot, que se van actualizando, e tamén mellorou a velocidade do brazo, e iso notouse en que aumentou o número de muxi-dos. Calculamos que con cada robot, desde hai dous anos para aquí, pódense producir 25.000 litros máis ao ano”, explica Eduardo.

O custo de alimentación ascende a 5,8 € vaca/día


CON 118 VACAS EN MUXIDURA, A MEDIA DE PRODUCIÓN DE 2014 FOI DE 40,5 LITROS VACA/DÍA, CUN 3,40 % DE GRAXA, UN 3,10 % DE PROTEÍNA E UN RCS INFERIOR A 200.000

www.fondrigomaquinaria.com

“Estamos seguros que estas cargadoras Schäffer contribuirán a aumentar el rendimiento de sus explotaciones ganaderas”

Lavadora de parrillas

ARRIMADOR DE COMIDA CON CEPILLO Y PLACA LATERAL O ESPIRAL PARA VOLTEO DE MEZCLA*

Castro de Rei (Lugo)

DIStRIbuIDORES pARA ESpAñA y pORtugAL

Avda. Galicia, 109 • 33770 Vegadeo (Asturias) • Tel./Fax: (+34) 985 634 238

Comercial: [email protected]: [email protected]

Máquina

destaca en

CIMAg-gANDAgRO

2015



explotación30

IMPORTANCIA DO CONFORTUnha das máximas desta gandería é que o número de animais non supere nunca o de cubículos. As camas das produtoras son de area. Neste sentido, Eduardo refírese a estudos que aseguran que as vacas permanecen máis tempo deitadas neste tipo de cama, o que supón un sensible au-mento da produción e, ademais, ao ser un material inerte, enténdese que vai haber menos casos de mastite.

Aínda que xa dispoñían de ventiladores, o ano pasado abriron a parede do establo que dá ao noroeste para dimi-nuír a temperatura do interior e mellorar a ventilación, e ese verán xa notaron que a produción se mantivo un pouco mellor, cando outras veces a baixada era máis acusada. Agora teñen previsto incorporar un ventilador de hélices que mellore aínda máis a circulación do aire.

A podoloxía é outro dos factores de benestar ao que lle dan unha especial importancia. Cada seis meses, un servizo especializado recórtalles os pezuños aos animais para redu-cir o número de coxeiras.

Tamén contan cun arrimador de comida que lles axu-da a que a inxestión non se resinta, xa que non posúen cornadizas para todos os animais –só teñen 75–. De fei-to, desde a instalación do robot, as vacas aumentaron a inxestión en 1,3 kg de materia seca. Así mesmo, notaron a presenza do arrimador na cantidade de tempo que afo-rran nesta faena, unha semana de traballo ao ano, segun-do os seus cálculos.

LOTES E ALIMENTACIÓNCando instalaron os robots consideráronse dúas opcións respecto ao deseño do establo. A primeira consistía en meter todas as vacas nun único lote, tal como están ago-ra, de maneira que cada unha puidese entrar ao robot que quixese. A outra opción, que rexeitaron, era dividir a nave e facer dous lotes, un de xovencas de primeiro parto e outro de femias de segunda lactación ou máis. A día de hoxe, os propietarios desta granxa están convencidos de ter tomado a mellor decisión porque así, aseguran, “aprovéitanse me-llor os dous robots”.

As vacas en muxidura inxiren no presebre unha ración formada por 23 kg de silo de millo, 15 kg de silo de herba, 6,1 kg de penso, 1,5 kg de penso líquido, 1 kg de palla e os minerais correspondentes. Por outra banda, no robot comen entre 7 e 7,5 kg de penso, en función da produ-ción de cada unha e do momento da lactación. O custo de alimentación ascende a 5,8 € vaca/día. “Buscamos unha alimentación relativamente barata que conseguimos culti-vando as nosas propias forraxes”, sostén Eduardo. Co nivel de produción actual (42 l vaca/día), o custo por litro de lei-te é de 13,8 céntimos, menos da metade do que lles pagan polo litro de leite.

A ración das secas e das xovencas próximas ao parto in-clúe 6,3 kg de palla picada de trigo e cebada, 1,8 kg de herba seca, 5 kg de silo de millo, 3,5 kg de concentrado e medio quilo de penso líquido. Este grupo pode saír ao ex-terior cando quere, de maneira que cada animal pode elixir o mellor sitio para descansar, ou ben fóra na finca ou ben nos cubículos de colchón do interior.

A MEDIA DE EXTRACCIÓNS COS ROBOTS É DE 3,1 POR VACA E DÍA. ALFONSO E EDUARDO MÓSTRANSE SATISFEITOS CON ESTE SISTEMA XA QUE, DESPOIS DE CINCO ANOS, A PRODUCIÓN INCREMENTOUSE EN MÁIS DE 5 LITROS VACA/DÍA

As vacas pódense muxir en calquera dos dous robots

O confort dos animais é prioritario para os propietarios desta granxa



• Vacas productoras y de muy buena conformación.• De excelentes ubres y con buenas patas.• Mucha longevidad y bajo recuento celular.• De muy fácil parto, para utilizar en novillas.

BEHI-ALDE PORTU 5827 (BB-83)

Coop. Behi-Alde - Aramaiona – Araba

P L A N E T x O M A N x F R E E L A N C E x O U T S I D E

LAS NIEVES PORTU SELMA (BB-83)David Saiz Díaz - Servillas - Cantabria

ESCOLMO, S.L.Distribuidor para Galicia y AsturiasC/ Magnolia, 80 bajo27003 - LugoTfno.: 982 217 633Fax: 982 213 144e-mail: [email protected]

PORTU5%

pub_escolmo.indd 31 24/06/2015 22:42


explotación32

O ano pasado abriron a parede do establo para diminuír a temperatura do interior e mellorar a ventilación

As secas e as xovencas en fase final de xestación saen a este patio exterior

XENÉTICA E REPRODUCIÓNComenta Eduardo que o seu pai sempre utilizou moito touro canadense pero que agora eles se foron abrindo a outras opcións porque “o tema da xenética xa está máis globalizado, non é que en cada país haxa uns touros es-pecíficos para unha cousa”. O criterio que utilizan para a selección xenética é o de touros con bos datos de produ-ción e, dentro destes, decántanse polos que tamén teñen bos índices en tipo, de maneira que na granxa hai touros americanos, canadenses, españois e italianos.

A media ICO da explotación é de 2.060 puntos e a de cualificación, de 82,5. Do total do rabaño, 46 vacas teñen cualificación MB e 2 EX. O índice xenético de tipo é de 1,46, o de ubre é de 1,27 e o de patas, de 0,84.

Desde 2013 estanlles facendo probas xenómicas ás xatas para saber cales van ser as mellores reprodutoras e extraer-lles embrións ás máis destacadas. Ata o momento, os em-brións implántanos unicamente noutras vacas da granxa, aínda que algunha vez intercambiaron algún con outros gandeiros amigos e, de cara ao futuro, están a considerar a posibilidade de comercializar con eles.

O CRITERIO QUE UTILIZAN PARA A SELECCIÓN XENÉTICA É O DE TOUROS CON BOS DATOS DE PRODUCIÓN, E, DENTRO DESTES, DECÁNTANSE POLOS QUE TAMÉN TEÑEN BOS ÍNDICES EN TIPO

Os traballos agrícolas subcontrátanos con empresas especializadas




explotación34

Co arrimador de comida melloraron a inxestión dos animais

A media de inseminacións por preñez do conxunto do rabaño é de 2,8; a inseminación a tempo fixo fáiselles a todas as vacas que non foron inseminadas a partir dos 60 días en lactación. O intervalo medio entre partos é de 424 días.

Como adiantabamos antes, a recría téñena no Rancho Las Nieves, en Zaragoza, e as xovencas volven á gandería na última fase de xestación; a media de idade ao primeiro parto é de 23,6 meses.

Grazas ás melloras aplicadas nos diferentes ámbitos, en-tre eles no robot de muxido, Eduardo e Alfonso notaron un incremento non só da produción senón tamén da media de partos, que actualmente está en catro ou máis. “Temos unha reposición de menos do 22 %, que incluso forzamos para obrigar a meter 30 xovencas ao ano para non avellen-tar demasiado o rabaño”, afirma Eduardo. Ao ter un índice de reposición tan baixo, o excedente de xovencas véndeno, así como algunha xata.

Desde hai un par de anos acadaron o tope de animais cos que queren traballar e o seu obxectivo agora é tratar de optimizar o rendemento dos que teñen. Neste sentido, compénsalles utilizar touros de carne coas femias xeneti-camente peores, posto que no mercado a rendibilidade dos xatos cruzados é superior á dos frisóns.

PREZO DO LEITE E FUTURO DO SECTORNa gandería Arenas véndenlle o leite a Nestlé, industria que actualmente lles está pagando o quilo a 0,33 € máis/menos calidades (graxa e proteína) e IVE. Asinaron un contrato anual que se pode revisar a partir de xullo segun-do os datos da Inlac.

O futuro do sector veno “complicado” debido á incer-teza do que pasará agora que o mercado de cotas quedou no pasado. De momento, estes gandeiros xa sufriron unha baixada de 6 céntimos por litro de leite con respecto á me-dia de 2014.

Gran parte desa incerteza, explican, débese ás condicións do terreo da cornixa cantábrica, que fan máis difícil au-mentar o número de animais, que é o que buscan as empre-sas lácteas para recoller máis cantidade de leite percorren-do menos quilómetros. Os altos custos de alimentación, conclúen, poden xogar en desvantaxe para as explotacións españolas en comparación coas doutros países, como Ale-maña ou Francia, con granxas máis extensivas.

DESDE HAI UN PAR DE ANOS ACADARON O TOPE DE ANIMAIS COS QUE QUEREN TRABALLAR E O SEU OBXECTIVO AGORA É TRATAR DE OPTIMIZAR O RENDEMENTO DOS QUE TEÑEN

Ás xatas fanlles a proba xenómica

A maquinaria redúcese a un tractor con pa, a outro enganchado ao carro mesturador e a unha segadora



Debido á nosa situación e ao coñecemento da actividade gandeira e, sobre todo, aos cambios nas políticas medioambientais que se van levar a cabo, especializámonos na construción de balsas de

polietileno para o almacenamento de purín, tanto na construción de bal-sas novas coma na impermeabilización de zanxas que están sendo utili-zadas e que vai ser obrigatorio impermeabilizar.

As vantaxes deste tipo de balsas con respecto ás fosas tradicionais son innumerables:

• RAPIDEZ DE INSTALACIÓN (1-2 DÍAS).

• REDUCIÓN DE ATA A TERCEIRA PARTE CON RESPECTO AO CUSTO DUNHA FOSA TRADICIONAL. O QUE QUERE DICIR QUE O MESMO INVESTIMENTO PERMITE CUBICAR O TRIPLE DE CAPACIDADE, PERMITINDO, POLO TANTO, ALMACENAR ABONO ORGÁNICO

DE FÓRA DA EXPLOTACIÓN E TAMÉN PURÍN PARA AS ÉPOCAS DE ABONADO, CO CORRESPONDENTE AFORRO EN ABONADO E MELLORA DA ESTRUTURA DO SOLO.

• PERMITE UN CRECEMENTO DA EXPLOTACIÓN MÁIS FLEXIBLE, XA QUE EN 1-2 DÍAS PÓDESE FACER UNHA AMPLIACIÓN DA BALSA A UN CUSTO REDUCIDO.

• CONSECUENTE CO IMPACTO AMBIENTAL, XA QUE PODE SER DESMONTADA CON FACILIDADE, O QUE PERMITIRÍA UN CAM-BIO DE LOCALIZACIÓN CUN CUSTO MÍNIMO.

Dispoñemos tamén dun enxeñeiro técnico agrícola dedicado ao deseño e a situación das balsas e tamén á tramitación de subvencións se fose necesario.

BAP SC é unha empresa galega situada na zona centro da provincia de Lugo e dedicada á fabricación e montaxe de balsas para almacenamento de auga, puríns e todo tipo de residuos, lagos e encoros artificiais e todo tipo de impermeabilizacións, como cubertas, canles de rego etc. Para iso contamos cunha ampla gama de materiais en pvc e polietileno.

bap s.c.• DESDE UNHA PESETA POR LITRO• SUBVENCIONADAS POLA XUNTA DE GALICIA• RAPIDEZ DE INSTALACIÓN (1-2 DÍAS)• AMORTIZABLE ATA EN 3,5 ANOS

• BALSAS PARA ALMACENAMENTO DE PURÍN• BALSAS DE POLIETILENO PARA ALMACENAMENTO DE

PURÍN, LAGOS ORNAMENTAIS, ENCOROS, ESTANQUES E IMPERMEABILIZACIÓNS

NECESIDADES PLAN DE ABONADO ELIXIDO PARA CUBRIR NECESIDADES DE CULTIVOCULTIVO PARA 600 quilos de Triple 15 40.000 litros de purín vaca 40.000 litros de purín vaca 80.000 litros de purín vaca15 Tms DE MS/ha 200 quilos de Urea 46% 600 quilos de Triple 15 600 quilos de 20/12/8 300 quilos de 20/12/8DE PRODUCIÓN 300 quilos de Cloruro potásico 100 quilos de Urea 46% (especial millo) (especial millo)

NITRÓXENO 195 UF de N 195 195 195 195FÓSFORO 90 UF de P2O5 90 126 108 102

POTASIO 225 UF de K20 225 260 225 360

Custo abonado por ha (sen labores) 377,00 €/ha 258,00 € /ha 205,00 €/ha 84,00 €/ha

Aforro en euros por ha con utlización de purín con respecto a abono típico (600 quilos de Triple 15 e 100 quilos de urea) 175 €/ha

AFORRO PARA SUPOSTO 10 ha 1750 €Anos para amortizar balsa purín de 800 m3 3,5 anos

• O cálculo da amortización estimado para unha balsa de 800 m3 faise con prezos de mercado de abonados nos que non se ten en conta unha posible suba dada polo incremento de prezo do petróleo.

• Deste xeito, unha suba no prezo do petróleo trae consigo que o período de amortización se reducirá considerablemete ata 2,5 ou 3 anos.

DISTRIBUIDORES DE DEPÓSITOS DE ALMACENAMENTO DE AUGA DE ATA 500 m3

Posibilidade de recubrilas con estrutura metálica e lonaBalsa de 1.700 m3, instalada na gandería Coto de Goi. O Picato - Guntín (Lugo)

AFRIGA ANO XIV - Nº 74

publirreportaxe 35

RAMIL - TABOADA - LUGO - Telf: 609 379 636

publi_bap_galego.indd 35 20/06/2015 10:22

AFRIGA ANO XXI- Nº 117

36

A avaliación da máquina de muxido constitúe unha parte fundamental dun programa de calidade de leite, dada a súa relación coa condición de tetos e coa taxa de novas infeccións intramamarias. Esta avaliación debe asegurar o desenvolvemento dunha muxidura eficiente, en condicións de “ordeñabilidade”, o cal significa colocar a unidade de muxido de maneira oportuna en tetos limpos, secos e ben estimulados para extraerlles o leite dispoñible no ubre no menor tempo posible, conseguindo altos fluxos de maneira continua e ininterrompida desde o inicio da munguidu-ra. Isto lógrase co afianzamento no tempo dunha rutina de muxido eficaz e consistente, que asegure o reflexo de baixada do leite, e cun funcionamento óptimo do equipo de muxido.

Neste artigo abórdase a correcta avaliación do equipo de muxido co obxectivo de asegurar unha muxidura eficiente, que asegure o reflexo de baixada do leite dunha maneira óptima e sen causar patoloxías nos tetos da vaca.

Tradicionalmente, nos establos leiteiros vénse realizan-do polo menos unha inspección técnica anual acorde aos estándares de normas ISO sobre deseño e funcionamento con caudais de aire previstos. Esta testaxe é necesaria e útil, sempre e cando se corrixan as deficiencias atopadas, pero resulta, ás claras, insuficiente, xa que estas probas “en seco” non aseguran unha muxidura eficiente. A carga de traballo que pode ter o sistema de pulsación en moitas explotacións e a súa relación directa coa condición de tetos requiren dun control máis exhaustivo, xa que as normas ISO son pouco específicas e “de mínimos” no conxunto tetoeira-teto-pul-sación, e inexistentes para os medidores de fluxo asociados aos retiradores automáticos, elementos accesorios pero xa comúns nas unidades de muxido, con grande implicación no desenvolvemento dunha muxidura eficiente. Calquera elemento accesorio colocado na unidade de muxido entre o colector e a condución de leite, e distinto dun tubo longo de leite aliñado e de diámetro interno suficiente, é suscep-tible de provocar unha caída de baleiro entre a condución de leite e o colector en condicións de uso durante o muxi-do. Esta caída de baleiro será máis acusada canto máis alta sexa a media de produción do establo.

José Luís Míguez VázquezServizo de Calidade do Leite de Seragro, S. Coop. Galega

AVALIACIÓN DE MÁQUINAS DE MUXIDO EN TERMOS DE “ORDEÑABILIDADE”

DOSSIER: CALIDADE DO LEITE

AFRIGA117_dossier_calidade_testaxe_galego_03.indd 36 23/06/2015 23:07


37DOSSIER: CALIDADE DO LEITE 37

www.gaherproga.com

NO ESPERES A VER LOS SÍNTOMAS.Consigue unas ubres sanas y mantén la mamitis bajo control.

• BASADO EN UN COMPLEJO DE YODO ACTIVO• REGISTRADO COMO MEDICAMENTO VETERINARIO PREVENTIVO DE MASTITIS EN 13 PAÍSES DE LA UE• ECONÓMICO• DISPONIBLE EN INMERSIÓN O EN SPRAY

Kenostart®

Keno™pure

• LIMPIA• ACONDICIONA LA PIEL

• VERSATILIDAD DE USO

TRATAMIENTO COMPLETO DE

PEZONES ANTES DEL ORDEÑO

EL SELLADOR YODADO CONDICIONANTE PREMIUM

www.cidlines.com

O baleiro de muxido axustarémolo regulando o baleiro de traballo no regulador a fin de obter un baleiro suficiente en colector e punta de teto. E máis que axustalo para cada sistema de muxido (liña alta, media ou baixa), débese fa-cer para cada explotación leiteira en particular. Para iso, o técnico debe realizar continuas visitas ao muxido, instau-rar unha rutina efectiva, comprobar a súa execución, o seu desenvolvemento, os tempos de muxidura e a condición de tetos. As medicións dinámicas son o procedemento ade-cuado para avaliar a xeración e a regulación de baleiro de calquera máquina de muxido baixo as súas condicións de uso. Estas probas consisten no rexistro dos niveis de balei-ro e as súas flutuacións en diferentes unidades durante a munguidura. A testaxe dinámica convértese así na ferra-menta imprescindible para determinar a eficiencia dunha máquina de muxido e o desenvolvemento dunha muxidu-ra eficiente. A avaliación dos rexistros dinámicos require práctica e experiencia, o coñecemento da física dos siste-mas de muxido e “ser observador”, é dicir, ver e escoitar o que ocorre no muxido para correlacionar e diferenciar entre o achacable a vacas particulares, a erros da rutina e aos verdadeiros fallos dun sistema de muxido.

ELECCIÓN DO BALEIRO DE TRABALLOUn valor de baleiro medio en colector de entre 39 e 42 quilopascais (kps) durante o período de máximo fluxo de leite no muxido (pico fluxo) pode considerarse óptimo para munguir vacas en condicións de “ordeñabilidade”, é dicir, de maneira rápida, continua e completa. Un nivel insuficiente de baleiro en colector pode dar lugar a un in-cremento de esvaróns de tetoeira sobre o teto, caídas de tetoeiras, flutuacións de baleiro e aumento do tempo total de muxidura.

Figura A. Percorrido do leite ao longo dunha unidade de muxido



38

Figura B. Se o valor dinámico medio diminuíu, permanecendo constante a media de produción do establo, e mellorou a condición de tetos, é sinal de que os fluxos de leite aumentaron. Podemos concluír que se realiza unha rutina de muxido eficaz e consistente.

Figura 4. Rexistro dinámico con grandes flutuacións de baleiro e réxime turbulento correspondente a unha vaca con altísima velocidade de muxido. Nestes casos pódese considerar un rexistro “normal” para este tipo de vacas, onde as oscilacións se normalizan cara ao final do muxido, cando os fluxos diminúen.

Figura 5. Rexistro dinámico de 2 vacas. A igual baleiro de traballo en regulador, a gráfica inferior corresponde á vaca con maior velocidade de muxido, onde o colector recibe maior cantidade de leite.

Figura 6. Rexistro dinámico correspondente a un muxido con pulsación simultánea, onde se moxen os catro tetos á vez. As caídas de baleiro corresponden a que o colector recibe o dobre de leite que nos muxidos con pulsación alternada.

Figura 7. Rexistro dinámico no que o patrón inicial reflicte a inundación completa por leite do colector, por obstrución do orificio de toma de aire do colector.

Figura 2. Rexistro dinámico que reflicte un nivel suficiente e estable de baleiro en colector para asegurar un muxido rápido, continuo e ininterrompido.

Figura 3. Rexistro dinámico que reflicte un nivel insuficiente de baleiro en colector. A flutuación de baleiro entre os valores máximo e mínimo non debe superar os 7 kps nos sistemas de muxido en liña baixa e os 10 kps para os sistemas de muxido de liña alta.

Figura 1. Testaxe dinámica

EFICIENCIA DA UNIDADE DE MUXIDOUnha máquina de muxido é máis eficiente canto máis pequena é a diferenza entre o nivel de baleiro de traballo marcado polo regulador e o baleiro de muxido en punta de teto en pico fluxo de leite. Desta forma, as máquinas con condución de leite a receptor pechada en anel e sistema de muxido en liña baixa serían as candidatas a máis eficiencia. Na maioría das instalacións, as diferenzas de baleiro entre regulador e receptor non adoitan ser tan manifestas como si o son as existentes entre a liña de leite e o colector. Así, poida que sexa máis interesante falar dos elementos que interveñen na eficiencia dunha unidade de muxido.

Para iso haberá que ter en conta factores como:• Sistema de muxido en liña alta, media ou baixa, é dicir,

o nivel ao que está a condución de leite en relación ao ubre, ou entre este e a boquilla de entrada de leite dos depósitos medidores para os sistemas de muxido con depósito medidor.

• A media dos caudais máximos de leite.• Restricións ao paso de aire e de leite cara á condución

principal de leite debidas a accesorios situados no tubo longo de leite, como son a existencia de medidores de fluxo.

• Boquillas de entrada á condución principal de leite de diámetro insuficiente.

As flutuacións de baleiro acíclicas, sen un patrón defini-do, pódense evidenciar na testaxe dinámica das unidades de muxido. Estas, ademais de por esvaróns de tetoeiras, poden deberse a fugas nos colectores, nos tapóns de peche dos colectores, a anormalidades no orificio de toma de aire do colector, a fugas nos medidores de fluxo, a admisións de aire na condución principal de leite e a fallos no sistema de produción e regulación de baleiro.




39DOSSIER: CALIDADE DO LEITE

Figura 8. Rexistro dinámico dunha flutuación de baleiro acíclica, por esvarón de tetoeira sobre o teto e perda de baleiro no colector. Este rexistro é común en caso de colocar a tetoeira sobre cuarteiróns anulados ou con moi baixa produción. Estamos provocando unha ralentización do muxido dos demais cuarteiróns. En instalacións con reserva de baleiro insuficiente, estas caídas de baleiro pódense transmitir ás unidades de muxido contiguas.

Figura 10. Rexistro dinámico reflexo da inundación do tubo longo de leite nun muxido con pulsación simultánea e sistema de muxido en liña alta, onde hai un colapso por esmagamento da luz interior do tubo longo de leite. Afecta á unidade de muxido que se mide, e a consecuencia directa é un aumento do tempo de muxidura.

Figura C. Un nivel de baleiro insuficiente dá lugar a un incremento dos esvaróns e caídas de tetoeiras, flutuacións de baleiro en colector e aumento do tempo de muxido.

Figura 9. Rexistro dinámico de flutuacións de baleiro acíclicas en colector. Corresponde a un circuíto de muxido con reserva insuficiente de baleiro. As caídas de baleiro corresponden á admisión de aire na condución principal de leite desde as unidades contiguas no momento da posta de tetoeiras. As admisións de aire afectan ao tempo de muxido das vacas.

As flutuacións de baleiro cíclicas seguen un patrón repe-titivo e obedecen a causas diversas. As máis comúns parten da existencia de medidores de fluxo que verten á condu-ción principal de leite a través de boquillas de entrada de leite de diámetro insuficiente.



40

As figuras 15, 16, 17 e 18 corresponden a rexistros dinámicos en colector que reflicten oscilacións de baleiro por fallos no sistema de produción e regulación de baleiro (figuras 19 e 20). Obtéñense rexistros similares en instalacións onde hai un funcionamento deficiente dos variadores de baleiro. Provocan oscilacións de baleiro en punta de teto e no sistema de pulsación.

As medidas a tomar para mellorar o muxido e a capaci-dade de evacuación de leite son:• Diminuír, na medida do posible, a altura dos medido-

res volumétricos, no caso de que existan. Se coexisten cunha retirada manual da unidade de muxido, esta medi-da axudará a diminuír o efecto prexudicial da exposición do teto a baleiro, en caso de sobremuxido final.

• Usar tubos longos de leite máis curtos e/ou de maior diá-metro, e diminuír a caída de baleiro e turbulencias na me-dida do posible evitando rizos. Se o tubo longo de leite e o de pulsación viaxan xuntos, estes deberían aliñarse co-rrectamente (figuras 21 e 22). O diámetro interno do tubo longo de leite non debería ser inferior a 16 mm desde o colector á liña de condución de leite.

Figura 21

Figuras 19 e 20

Figura 11. Rexistro dinámico correspondente a un muxido con pulsación simultánea. O patrón ondulante correspóndese cunha tensión insuficiente da polea da bomba de baleiro. Esta deficiencia na xeración de baleiro provoca caídas de baleiro en punta de teto e no sistema de pulsación.

As figuras 12, 13 e 14 corresponden a rexistros dinámicos onde se observa unha caída de baleiro cíclica coincidente no tempo coa descarga de leite desde o medidor de fluxo cara á condución principal de leite e/ou o paso do leite a través de boquillas de entrada de diámetro insuficiente. A consecuencia é o aumento no tempo de muxido.

• As boquillas de entrada do leite na condución de forma oblicua e tanxencial favorecen que o aire e o leite entren na condución na dirección na que circula o caudal cara ao receptor.

Con todo, as flutuacións de baleiro en colector no pe-ríodo de máximo fluxo de leite non deberían superar os 7 kps nos sistemas de muxido en liña baixa, nin os 10 kps para os sistemas de muxido en liña alta, para unha mostra representativa de vacas de alta produción.

UNHA MÁQUINA DE MUXIDO É MÁIS EFICIENTE CANTO MÁIS PEQUENA É A DIFERENZA ENTRE O NIVEL DE bALEIRO DE TRAbALLO MARCADO POLO REGULADOR E O bALEIRO DE MUXIDO EN PUNTA DE TETO EN PICO FLUXO DE LEITE


Figura 22


GEA Farm Technologiesengineering for a better world

GEA Farm Technologies Ibérica S.L.

Avda Sant Julià 147 -08403 Granollers, BarcelonaTel: +34 938 617 120email: [email protected] www.gea.com | www.gea-farmtechnologies.es

Descubra el mejor robot de ordeño multicabina del mercado

El mejor robot de ordeño multicabina del mercado

MIone. Calidad de ordeño para una buena calidad de vida

El Sistema inteligente MIone integra de manera suave la tecnología en el proceso de ordeño, para un ordeño de altas prestaciones. Su sistema One step coloca, estimula, limpia, seca, despunta y ordeña con una única colocación. Sistema limpio y rápido para la máxima calidad de leche. MIone mantiene los elevados niveles de calidad en el ordeño exigidos por GEA Farm Technologies en sus más de 80 años de historia.

Sistema One Step Sistema Milk Rack

EL MEJOR ROBOT DE ORDEÑO SEGÚN

ESTUDIO INDEPENDIENTE

Farm Test 2012 Danish Research Bureau

pub_gea.indd 41 24/06/2015 22:49


42

PROBA DE RESERVAÁ parte de comprobar a estabilidade de baleiro en cada unidade de muxido mediante a testaxe dinámica, é moi útil realizar a proba de reserva de baleiro en condicións de munguidura normal, onde hai posta e retirada de tetoeiras, posible esvarón de unidades e cos caudais de leite e aire presentes na explotación. A caída de baleiro na condución de leite non debe superar os 2 kps, polo menos durante o 95 % do período normal de muxido, e a caída de unidades debería ser un suceso pouco frecuente.

Para realizar a proba de reserva procedemos do seguinte modo: coa proba dinámica rexistramos o nivel de baleiro medio no tubo longo de leite á saída do colector dunha unidade de muxido colgada boca abaixo en posición de muxido e con tapóns. Mentres, provocamos a entrada de aire por unha unidade colgada boca abaixo en posición de muxido e sen tapóns na liña de leite oposta ou contraria. Para instalacións con menos de 32 unidades, o baleiro non debería caer máis de 2 kps cunha unidade aberta, é dicir, a bomba de baleiro debería dar suficiente caudal de reserva de fluxo de aire para facer fronte á caída dunha unidade de muxido. Para instalacións con máis de 32 unidades, a reser-va de fluxo de aire debería compensar a caída de 2 unidades sen que o baleiro caia máis de 2 kps.

Figura 24. Proba de reserva con resultado correcto para un sistema de muxido en liña alta (circuíto de muxido) con 4 unidades, con baleiro de traballo de 50 kps. Aos 11 segundos de medición, rexístrase unha caída de baleiro que non supera os 2 kps ao momento de abrir unha unidade de muxido. A segunda caída de baleiro corresponde á apertura dunha segunda unidade.

Figura 25. Proba de reserva con resultado incorrecto para un sistema de muxido en liña baixa e baleiro de traballo de 45 kps, no cal non hai caudal de reserva para facer fronte á entrada de aire por unha unidade de muxido.

Figura 23. Proba de reserva con resultado correcto para un sistema de muxido en liña baixa e baleiro de traballo de 42 kps, no cal aos 10 segundos de medición se deixa entrar aire por unha unidade, sen apenas variación. Aos 23 segundos déixase entrar aire por unha segunda unidade aberta, rexistrándose unha caída dun quilopascal.

Á parte dunha inapropiada localización do regulador, unha inadecuada produción e/ou regulación do baleiro, os factores que inflúen na capacidade de evacuación de leite dunha condución son:• O diámetro interno da condución• O grao de pendente descendente cara ao receptor• As entradas de aire no seu percorrido• Se está ou non pechada en anel• A súa lonxitude

Figura E

Figura 26. Fluxo laminar correcto na entrada de leite a receptor nunha instalación con sistema de muxido en liña baixa, condución de leite a receptor pechada en anel e con diámetro e pendente adecuados.

Figura D. Para instalacións con menos de 32 unidades, o baleiro non debería caer máis de 2 kps cunha unidade aberta, é dicir, a bomba debería ter suficiente reserva de fluxo de aire para facer fronte á caída dunha unidade de muxido.





Figura G

Figura F

AS TETOEIRAS DÉBENSE SUBSTITUÍR SEGUNDO AS RECOMENDACIÓNS DO FABRICANTE, CADA 2.500 MUXIDOS AS DE CAUCHO E CADA 5.000 MUXIDOS AS DE SILICONA

TETOEIRA E SISTEMA DE PULSACIÓNUn muxido eficiente non depende soamente do sistema xerador e regulador de baleiro, senón tamén do sistema de pulsación. É necesario controlar e interpretar regularmen-te os parámetros de pulsación, e máis dependendo da fre-cuencia de muxidura ou cando existe unha ampla relación vacas/pulsador, caso de instalacións pouco dimensionadas ou cando un pulsador alimenta dúas ou máis unidades de muxido.

A integridade anatómica e funcional do esfínter do teto é a principal defensa da vaca contra novas infeccións in-tramamarias. A máquina de muxido inflúe directamente no nivel de exposición a patóxenos causantes de mastite polo seu efecto sobre a saúde e a integridade do conduto e a pel do teto. Isto non debe deixar lugar a dúbidas, xa que a tetoeira é a única parte da instalación de muxido que con-tacta coa vaca e en cuxo interior se produce a munguidura. Con todo, as normas ISO non establecen especificacións para o calibre, a tensión de montaxe e a lonxitude dos man-guitos das tetoeiras, nin para o peso da unidade, caracterís-ticas que determina o fabricante.

Cabe lembrar que un teto perfectamente estimulado e preparado para a muxidura é a parte protagonista para que todo este conxunto funcione como unha correcta engre-naxe. Para iso é necesaria unha rutina de muxido continua-mente eficaz. Imos expor a continuación como se desen-volve a munguidura no interior da tetoeira.

En cada ciclo de pulsación distínguense unha fase de muxido A+B, onde ‘A’ é o tempo de apertura da tetoeira e ‘B’ é o tempo que permanece totalmente aberta, e unha fase de masaxe C+D, onde ‘C’ representa o peche da te-toeira e ‘D’, o tempo que permanece totalmente pechada. Á vez, durante estes tempos están a producirse cambios cíclicos de presión na cámara de pulsación. Ao conectar o pulsador á cámara de pulsación da tetoeira e incrementarse o nivel de baleiro producirase a apertura do manguito na fase ‘A’ do ciclo de pulsación. Na fase de muxidura A+B do ciclo de pulsación, o orificio da canle do teto abrirase paulatinamente e, de igual forma, incrementarase o fluxo de leite cara ao exterior do teto pola diferenza de presión entre o seu exterior e o interior. O orificio do teto conti-núase abrindo se o nivel de baleiro se incrementa, ata o límite de elasticidade da pel. Unha medida importante é o nivel de baleiro en punta de teto durante a fase ‘B’ de pul-sación (baleiro de muxido). Este baleiro é o que provoca a extracción de leite (muxidura), pero tamén provocará a re-tención de líquidos circulantes polos tecidos da parede do teto (sangue e linfa), desenvolvendo fenómenos de conxes-tión e de edema que poden diminuír o diámetro efectivo da canle do teto e, por tanto, reducir o fluxo de leite. Un incremento do 5 % no grosor da parede do teto despois do muxido debe ser interpretado como unha resposta dos tecidos do teto á acción da máquina de muxido. O ciclo de pulsación complétase coa fase de masaxe C+D, que exerce unha compresión lineal sobre o extremo do teto para di-minuír os efectos prexudiciais derivados da exposición ao baleiro (conxestión e edema) e que permite unha nutrición e oxixenación do teto.

Unha pulsación efectiva alcánzase cando a combinación de accións do pulsador e a tetoeira proporcionan un ade-cuado tempo de muxido ao teto, óptimos fluxos de leite e ausencia de fenómenos de conxestión e de edema ao final da muxidura.

A norma ISO para pulsación establece:• Unha variación máxima de 3 ciclos por minuto na fre-

cuencia de pulsación dos valores dados polo instalador.• Unha variación < 5 % na relación de muxido-masaxe

entre as dúas canles de pulsación para sistemas con pul-sación alternada (coxeo).

• Unha fase B de polo menos o 30 % do ciclo de pulsa-ción (300 milisegundos).

• Unha fase D de polo menos o 15 % do ciclo de pulsa-ción (150 milisegundos).

Unha pulsación máis “axustada” tería unha relación muxi-do/masaxe do 60 ao 65 %, igual para cuarteiróns dianteiros e traseiros, unha fase D de masaxe de polo menos o 20 % do ciclo de pulsación (200 milisegundos) e un rango de 55 a 60 pulsacións por minuto.



44

A necesidade de incrementar a velocidade de muxido en vacas de alta produción para asegurar a utilización do pico de oxitocina leva consigo unha maior tensión do teto e unha menor eficacia dos mecanismos de defensa. Cal é o fluxo máximo posible do leite “aspirado” cara á luz da tetoeira aberta? Se se prolonga a duración da fase B e se mide o fluxo de leite a través da canle do teto, este diminúe polo incremento de grosor das paredes da canle do teto por mor da conxestión e do edema derivados da exposición ao baleiro. Veuse establecendo que por riba de 42 kps en pun-ta de teto non se obtería unha maior velocidade de muxi-do nin un beneficio apreciable en maior medida. Cando o incremento no grosor da parede do teto tras a muxidura é superior ao 5 % hai unha maior taxa de infección de cuar-teiróns.

O Club Internacional del Pezón define que a primeira correlación coa hiperqueratose (graos 3 e 4 da puntuación ou condición de tetos) é a duración do período de baixo fluxo de leite (fluxo de leite en muxido menor a 1 litro/minuto) xunto a un relativo nivel alto de baleiro, ao mesmo tempo. Puntuación de tetos en graos 3 e 4 non deberían aparecer en máis do 20 % dos tetos dun rabaño, como lími-te crítico. Existe unha relación directa entre hiperqueratose e desconforto de muxidura pola duración do muxido, por baixos fluxos de retirada (sobremuxido final) e pola dura-ción deste período de baixo fluxo.

Hai unha relación directa entre os fenómenos de conxes-tión e edema cunha “ampla” duración da fase B, cunha fase D “insuficiente”, con maior tempo de muxidura e coa ex-posición a maior baleiro de muxido “relativo” en ausencia de fluxo de leite ao final do muxido.

A testaxe estática de unidades mide as diferenzas cíclicas de presión no espazo formado pola cámara de pulsación, os tubos curtos de pulsación, a chave de baleiro e os tubos longos de pulsación. Por tanto, non soamente se teñen en conta a regulación, a interpretación e a correlación dos pa-rámetros de pulsación coa puntuación de tetos e os tempos de muxido, senón tamén a existencia de fugas de baleiro que nos fagan perigar a eficiencia da muxidura.

Figuras 27 e 28. Gráfica de pulsación alternada cunha relación de pulsación do 65 % e relación muxido-masaxe de 65/35.

Figuras 29 e 30. Gráfica de pulsación alternada cunha relación de pulsación do 60 % e relación muxido-masaxe do 60/40. Obsérvase unha duración excesiva da fase D e un peche violento da tetoeira (C) que poden exacerbar a hiperqueratose do teto.

Figuras 31 e 32. Gráfica de pulsación alternada con relación de pulsación do 60 %, onde unha das canles de pulsación da unidade de muxido permanece co baleiro máximo durante todo o ciclo de pulsación, é dicir, a tetoeira permanece sempre aberta en posición de muxido. Provócase conxestión e edema dos dous tetos afectados.

Figuras 33 e 34. Gráfica de pulsación simultánea, con relación de pulsación do 60 %. Prodúcese o muxido simultáneo dos catro tetos.

Figura H



Perfecta higiene de la ubre con la familia BlueMAX

Los Emolientes marcan la Diferencia.Mantener la piel de los pezones suave y saludable, comienza por aplicar un baño a los pezones antes y después del ordeño con la calidad BlueMAX para ayudar a prevenir la sequedad, el agrietamiento y daños de la piel del pezón. Cada baño de pezones de la familia BlueMAX contiene emolientes – que son los ingredientes especiales que condicionan la piel del pezón para mantenerla suave y blanda reponiendo los aceites naturales que se pierden durante la desinfección y el ordeño.

Baño de pezones BlueMAX.• Ingredientes de limpieza y desinfección de Alta Calidad.• Excelentes propiedades cosméticas.• Sumamente hidratantes.

BouMatic.com

BlueMAX XtremSellador acondicionador de la piel de los pezones con dióxido de cloro listo para usar.

Es el primer y único producto de higiene de la ubre en la industria lechera basado en dióxido de cloro listo para usar en pre y post ordeño!

BlueMAX Premium

Pre

miumeu B Clean

D C

ontrol Barrier

Xtr

em

pub_boumatic.indd 45 20/06/2015 10:23


46

RETIRADORES AUTOMÁTICOSOs medidores de fluxo asociados aos retiradores automáti-cos de tetoeiras son un compoñente accesorio da unidade de muxido de uso común nas instalacións modernas. A súa instalación “de fábrica” asegura, na maioría dos casos, o so-bremuxido de tetos por baixos fluxos de retirada. Por iso, a programación eficaz dos retiradores automáticos débese facer co compromiso dunha rutina de muxidura eficaz, que renda altos fluxos de leite ao comezo do muxido, asegure o uso do pico de oxitocina e evite sobremuxidos iniciais.

Ao situarse no percorrido do tubo longo de leite, entre o colector e a condución principal de leite ou entre o co-lector e a boquilla de entrada dos medidores volumétricos para os sistemas de muxido con depósito medidor, estes elementos supoñen unha restrición ao paso de aire e de leite que incrementa a diferenza de baleiro existente entre o colector e a liña de condución ou ben entre este e os medidores volumétricos nas máquinas con depósito medi-dor. Faise imprescindible utilizar a testaxe dinámica para rexistrar os niveis de baleiro en tempo de muxido e axustar así un baleiro de traballo en regulador que garanta un nivel suficiente de baleiro de muxido en colector en condicións de pico-fluxo de leite.

As tetoeiras débense substituír segundo as recomenda-cións do fabricante, cada 2.500 muxidos as de caucho e cada 5.000 muxidos as de silicona. Coa carga de traballo, o colapso no mesmo plano dá lugar a unha rugosidade inte-rior formada por microporos que permiten a colonización por bacterias, ofrecen dificultade para lograr un saneamen-to correcto nos ciclos de lavado e acelera os fenómenos de rotura lonxitudinal. O uso continuado por enriba da súa vida útil conduce ao aplanamento lateral e, consecuente-mente, a un maior grao de compresión lineal sobre o teto que acelera a hiperqueratose. É importante tamén vixiar frecuentemente o aliñado do manguito da tetoeira sobre o casquillo e a correcta tensión de montaxe. É recomendable usar os manguitos orixinais recomendados polo fabricante. Unha coñecida regra dita que “se o muxido mellorou des-pois dun cambio de tetoeiras, entón deberíanse cambiar antes”.

Figuras 35 e 36. Gráfica de pulsación simultánea con relación de pulsación do 60 %, onde o nivel de baleiro máximo é menor nunha das canles. Deben investigarse posibles fugas no casquillo (figuras 37 e 38), nos tubos de pulsación (figura 39), na chave de baleiro (figura 40), no propio manguito da tetoeira (figura 41) e na montaxe do manguito da tetoeira sobre o casquillo (figura 42). Se a fuga é grande, o muxido será deficiente por apertura incorrecta da tetoeira.

Figura 43. Gráfica de pulsación alternada onde non se rexistra fase D nun dos canais. Prodúcese conxestión e edema nos tetos muxidos por esa canle da unidade de muxido.

Figuras 44 e 45. Lecturas de gráficas de pulsación con diferente grao de coxeo, é dicir, o grao de diferenza involuntaria expresado en porcentaxe entre as dúas canles dun pulsador.

Figuras 46 e 47. Aliñados correcto e incorrecto, respectivamente, de dúas tetoeiras. De pouco ou nada serve avaliar equipos de muxido cando a única parte da máquina que contacta coa vaca non está nas condicións adecuadas de utilización. Salvo condicións de laxitude, na montaxe sobre o casquillo ou caídas da unidade de muxido, o achado frecuente nunha explotación é anormal e pode denotar unha muxidura violenta.

Figura 37 Figura 38

Figura 39 Figura 40

Figura 41 Figura 42





Granxa 2. Móxense ao redor de 120 vacas nunha sala de muxido de 8x2 unidades con sistema de muxido en liña baixa. A media de produción é de 32 litros/día, a dous muxidos diarios. O baleiro de traballo é de 48 kps e o balei-ro medio dinámico é de 41-43 kps. A relación de pulsación é do 65 %, con fase B do 50 % e fase D do 25 % do ciclo de pulsación. Utilízanse tetoeiras de caucho, cun período de cambio ao redor dos 3.500 muxidos. Obsérvase un 6,15 % de tetos con grao 3-4 de hiperqueratose. Utilízase cama de area nos cubículos.

A rutina de muxidura consiste no predip con espuma de xabón, limpeza de tetos con papel individual de bovina desbotable e, a continuación, despuntado de tetos. Logo iníciase a colocación de unidades. O apoio do leite é co-rrecto, e unha ampla maioría de vacas verte leite ao colocar a unidade de muxido.

A continuación, exponse a evolución no tempo dos re-contos celulares en tanque e individuais de dúas granxas. En ambas as dúas procédese a un control mensual do muxido, onde se realiza a testaxe estática das unidades e a testaxe dinámica para avaliar os niveis de baleiro e a súa correlación coa rutina de muxidura e a condición de tetos.

Granxa 1. Móxense ao redor de 340 vacas nunha sala rotativa de 32 unidades con sistema de muxido en liña me-dia. A produción media é de 35 litros/día, a dous muxidos diarios. O baleiro de traballo é de 48 kps e o baleiro medio dinámico é de 41-43 kps. A relación de pulsación é do 65 %, con fase B do 50 % e fase D de 24 % do ciclo de pulsa-ción. Utilízanse tetoeiras de caucho, cun período de cam-bio dilatado, ao redor dos 5.000 muxidos. Obsérvase un 9,37 % de tetos con grao 3-4 de hiperqueratose. Utilízase cama de area nos cubículos.

A rutina de muxidura consiste no predip con espuma io-dada, despuntado de tetos e un novo predip. Tras o tempo de apoio, un segundo muxidor realiza a limpeza de tetos con papel individual de bovina desbotable e a colocación de unidades de muxido. O apoio do leite é correcto, e unha ampla maioría das vacas verte leite ao colocar a unidade de muxido.

º

Tel. (+34) 985 303 752 – www.easy-covering.com P. de Somonte, c/Mª Glez. La Pondala nº 41, C.P. 33393 Gijón

(Asturias)

Naves Ganaderas, Almacenes y Cobertizos

Gran aislamiento y luminosidad · Ventilaciones Automáticas · Mejores Condiciones internas

· AHORRO DE HASTA UN 90% EN CIMENTACIÓN

· MENOR ESTRÉS TÉRMICO

EASY-COVERING

Morejo (Cantabria) Friol (Lugo)

Nave para 120 vacas en ordeño Nave para 200 vacas en ordeño



48

BIBLIOGRAFíANorma Española. UNE 68048. Instalaciones de ordeño. Construcción y funcionamiento.

National Mastitis Council. Procedimientos para la evaluación de niveles de vacío y flujo de aire en sistemas de ordeño. Julio 2001.

Understanding the Influence of Machine Milking on Teat Defen-se Mechanisms. D.J. Reinemann, R. Bade, M. Zucali, C. Spanu and P.L.Ruegg

Milking Machine Tuning to Improve Udder Health and to Reduce Teat end Hyperkeratosis in Dairy Cows. R. Ortega, M.A. Pérez, R. Mu-ñiz and R. Fernández.

A Portable Measurement System for Dynamic Evaluation of Milking Systems. E.J.O Callaghan.

A Study of Factors Affecting the Efficiency of Milking Operations. E.J.O Callaghan, P.M.Murphy and D.E.Gleeson.

Effect of Machine Milking on Bovine Teat Sinus Injury and Teat Canal Keratin. D.E. Gleeson, D. Kilroy, E. O Callaghan, E. Fitzpatrick and M. Rath.

Effects of Milkline Vacuum, Pulsator Airline Vacuum, and Cluster Weight on Milk Yield, Teat Condition and Udder Health. M.D. Ras-mussen and N.P. Madsent.

Effect of Liner Age on Milking Characteristics. M.A. Davis, D.J. Rei-nemann and G.A. Mein.

Effects of Milking Vacuum of Milking Performance and Teat Condi-tion. D.J. Reinemann, M.A. Davis, D. Costa and A. C. Rodriguez.

Equipment Specifications and Methods for Dynamic Testing. D. J. Reinemann and G.A. Mein

Evaluating Milking Machine Performance. D. J. Reinemann, G. A. Mein and P. L. Ruegg.

Milk Harvesting Systems for High-Producing Cows. G. Mein.Milking Machines and Mastitis Risk: A Storm in a Teatcup. G. Mein,

D. Reinemann, N. Schuring and I. Ohnstad.Milking Parlor Management. Making the Right Choice. M. J.

Vanbaale.

A CAÍDA De bAleiro NA CoNDUCiÓN De leiTe NoN Debe SUPerAr oS 2 KPS, Polo MeNoS DUrANTe o 95 % Do PerÍoDo NorMAl De MUXiDo, e A CAÍDA De UNiDADeS DeberÍA Ser UN SUCeSo PoUCo FreCUeNTe

O presente artigo recolle a experiencia práctica do autor. Por tanto, pode expresar opinións ou ideas non compar-tidas por outros autores, que poden ser fonte de debate. En calquera caso, calquera corrección ou crítica será ben recibida ([email protected]). As medicións ex-postas no presente artigo realizáronse cun pulsógrafo PT-V Exendis.

data vacas totais media RCS media RCS

LIGAL vacas < 200

RCS % s/total vacas > 201 < 400 % s/total vacas

> 401 < 1.000 % s/total vacas > 1.001 % s/total

feb-2012 102 164,51 133,00 87 85,29 7 6,86 5 4,90 3 2,94mar-2012 109 219,89 155,00 87 79,82 11 10,09 4 3,67 7 6,42abr-2012 116 156,22 174,00 97 83,62 6 5,17 10 8,62 3 2,59mai-2012 112 135,79 162,00 101 90,18 3 2,68 5 4,46 3 2,68xuñ-2012 116 331,72 179,00 106 91,38 2 1,72 3 2,59 5 4,31xul-2012 119 273,94 172,00 100 84,03 6 5,04 5 4,20 8 6,72set-2012 117 188,91 149,00 105 89,74 4 3,42 4 3,42 4 3,42out-2012 121 147,67 133,00 108 89,26 5 4,13 3 2,48 5 4,13nov-2012 118 159,00 125,00 108 91,53 2 1,69 3 2,54 5 4,24dec-2012 125 173,19 124,00 113 90,40 4 3,20 5 4,00 3 2,40xan-2013 124 123,67 120,00 113 91,13 7 5,65 3 2,42 1 0,81feb-2013 122 210,58 110,00 105 86,07 9 7,38 4 3,28 4 3,28mar-2013 129 115,64 99,00 117 90,70 7 5,43 4 3,10 1 0,78abr-2013 130 80,02 85,00 120 92,31 7 5,38 3 2,31 0 0,00mai-2013 127 89,90 73,00 117 92,13 5 3,94 3 2,36 2 1,57xuñ-2013 134 79,46 76,00 123 91,79 5 3,73 6 4,48 0 0,00

Totais 1.921 1.707 88,86 90 4,69 70 3,64 54 2,81Medias 120 165,66 129,31 107 6 4 3


data vacas totais media RCS media RCS

LIGAL vacas

< 200 RCS % s/total vacas > 201 < 400 % s/total vacas

> 401 < 1.000%

s/totalvacas

> 1.001 % s/total

feb-2012 307 352,92 257,00 195 63,52 45 14,66 46 14,98 21 6,84mar-2012 330 258,35 257,00 221 66,97 51 15,45 42 12,73 16 4,85abr-2012 335 221,15 237,00 240 71,64 45 13,43 31 9,25 19 5,67mai-2012 353 241,65 209,00 261 73,94 49 13,88 28 7,93 15 4,25xuñ-2012 351 249,92 208,00 254 72,36 53 15,10 26 7,41 18 5,13xul-2012 350 258,63 210,00 259 71,00 48 13,71 22 6,29 21 6,00set-2012 344 320,30 226,00 240 69,77 52 15,12 30 8,72 22 6,40out-2012 334 228.35 232,00 246 73,65 47 14,07 28 8,38 13 3,89nov-2012 332 320,00 219,00 245 73,80 44 13,25 56 7,83 17 5,12dec-2012 330 239,52 198,00 246 74,55 40 12,12 33 10,00 1 3,33xan-2013 330 223,41 178,00 256 77,58 46 13,94 19 5,76 9 2,73feb-2013 345 181,90 169,00 271 78,55 37 10,72 27 7,93 10 2,90mar-2013 341 191,48 166,00 278 81,52 32 9,38 17 4,99 14 4,11abr-2013 337 259,93 169,00 263 78,04 36 10,68 22 6,53 16 4,75mai-2013 348 196,57 175,00 271 77,87 41 11,78 24 6,90 12 3,45xuñ-2013 350 237,87 182,00 279 79,71 35 10,00 19 5,46 17 4,86

Totais 5.417 4.025 74,30 701 12,94 440 8,12 251 4,63Medias 339 248,87 205,75 252 44 28 16


pub_charriau.indd 49 21/06/2015 15:06

pub_progenex.indd 50 20/06/2015 10:24

pub_progenex.indd 51 20/06/2015 10:24


52

No ano 2001 constitúese en Meira a Asociación de Gandeiros de Vacún Ribeiras do Miño coa finalidade de xestionar en conxunto diferentes servizos veterinarios para a mellora das súas explotacións. O ámbito territorial des-ta agrupación abrangue os concellos de Castro de Rei, A Pastoriza, Meira, Pol, O Corgo, Castroverde, Ribeira de Piquín, A Pontenova, Vilalba e Xermade.

Unha das actividades na que máis se traballou foi a cali-dade do leite, xa que é o elo máis importante entre a pro-dución na granxa e o consumidor. Esta tarefa atinxe moitas áreas pero fundamentalmente a saúde do ubre. O obxectivo é conseguir que ao consumidor lle chegue un produto de alta calidade, para o que é necesario que as nosas granxas

Dende o ano 2010 o sistema de certificación da asociación gandeira Ribeiras do Miño regulamenta o funcionamento de máis de trinta explotacións gandeiras na provincia de Lugo co obxectivo de acadar a mellor organización no proceso produtivo que incremente a competitividade empresarial.

lle subministren á industria un leite cunhas características hixiénico-sanitarias excelentes, o que se ten que conseguir respectando o medio ambiente e o benestar animal. Ao tempo, isto repercute sobre o gandeiro, pois mellora a súa rendibilidade económica.

No referente á seguridade alimentaria, un grupo de gandeiros desta asociación sentiu a necesidade de ir un paso por diante do que esixe a lexislación vixente (Regu-lamento n.º 853/2004 do Parlamento Europeo e do Con-sello) e decidiu crear unha normativa interna que regula-mente a produción de leite nas súas granxas. O obxectivo desta norma é garantir a trazabilidade de todo o proceso da produción, controlando dende o estado sanitario dos animais incorporados ás súas explotacións, pasando pola alimentación, as patoloxías, o benestar e o muxido, ata o almacenamento do leite mentres non é recollido pola empresa transformadora.

Mónica García MonCentro Veterinario Meira

CERTIFICACIÓN DE PRODUTO DE LEITE CRU RIBEIRAS DO MIÑO

Unha explotación gandeira cualifícase como apta ou non apta dependendo dos resultados das auditorías


AFRIGA117_dossier_calidade_certificacion_galego_01.indd 52 19/06/2015 20:04



A mamite é unha das patoloxías máis custosas da explo-tación debido á perda de produción, á maior cantidade de leite descartado e aos gastos en tratamentos e servizos ve-terinarios, en reposición de animais e en traballo extra para o gandeiro. Por todo isto, a produción de leite de calidade debe estar suxeita a unhas esixencias superiores ás estable-cidas pola lexislación vixente.

No ano 2010 vinte explotacións da agrupación entran no sistema de certificación Ribeiras do Miño (certificación de produto n.º CP/LVC/003/2010 recoñecido pola Ad-ministración o 12 de setembro de 2012) co fin de formar un grupo de explotacións que no seu traballo diario lle dea resposta á necesidade social dunha produción de leite máis acorde coas esixencias e coas necesidades do noso tempo e dun futuro inmediato. O obxectivo primordial é o desen-volvemento e a implantación de coñecementos e de con-dicións de produción que nos permitan formar ganderías profesionais cunha mellor organización e xestión do pro-ceso produtivo que incremente a competitividade empre-sarial. Posteriormente entraron outras once explotacións máis e no ano 2014 a asociación produciu unha cantidade superior a 30 millóns de kg de leite.

O sistema de xestión de calidade baseado na Norma UNE 9001/2000 dispón dun manual de calidade que des-

PhytodipLA EFICACIA DE LO NATURAL

NUEVO PRODUCTO DE HIGIENE DE PEZONES CON PRINCIPIOS ACTIVOS NATURALES

Eficacia del ácido láctico potenciado con una mezcla estudiada de extractos naturales de plantas con propiedades antibacterianas y fungicidas (cumple la norma en 1656).

Altísima calidad cosmética por sus principios activos que respetan el manto ácido de la piel y por la alta concentración de dermoprotectores.

Acción potenciadora de las defensas naturales de la piel.

No gotea y posee una alta persistencia entre ordeños.

Acción ahuyentadora de insectos por sus extractos naturales.

Diseño, desarrollo y fabricación de productos para higiene ganadera.

www.proquideza.comFabricado y distribuido por: PROQUIDEZA S.L. B-36.354.694 Telf. (+34) 986 787 537 Fax (+34) 986 787 603 Pol. Industrial Lalín 2000 Parcela C42/43 - 36500 Lalín (Pontevedra) España • [email protected]

UNHA DAS ACTIVIDADES NA QUE MÁIS SE TRABALLOU FOI A CALIDADE DO LEITE, XA QUE É O ELO MÁIS IMPORTANTE ENTRE A PRODUCIÓN NA GRANXA E O CONSUMIDOR

cribe as disposicións aplicables tomadas por Ribeiras do Miño para realizar o proceso de xestión da información procedente das explotacións gandeiras, asegurar a súa efi-cacia e asegurar ademais a calidade dos produtos.

O sistema xira en torno a tres eixes:• O gandeiro, responsable dos autocontrois, dos rexistros

e da corrección das incidencias existentes.• A entidade responsable das auditorías internas, a cal

establece as accións correctivas con base nas non con-formidades xurdidas e leva a cabo o traballo interno de xestión do sistema de calidade.

• A certificadora externa, empresa independente acredi-tada por ENAC, responsable de realizar as auditorías externas pertinentes e de emitir o certificado acredita-tivo no caso de resultado positivo.



54

Os gandeiros que voluntariamente adoptaron este sis-tema de xestión de calidade seguiron un proceso, que se compón de tres pasos: 1. Realización de cursos de formación nos que se explica

a metodoloxía de traballo.2. Posta en funcionamento na granxa, que consiste nunha

visita na que se realizan as seguintes tarefas: apertura dunha serie de rexistros que o gandeiro deberá man-ter actualizados, inspección da rutina de muxido e dos protocolos de tratamento de lactación e secado, e re-visión da eficacia de lavado da máquina de muxido e do tanque refrixerante. Tamén se analiza e clasifica a documentación necesaria para o sistema. O labor re-mata coa asignación dunha puntuación conforme aos resultados obtidos.

3. Realización de auditorías. Unha vez superadas as fa-ses anteriores, a explotación xa está dentro do sistema e comeza o ciclo de auditorías (unha cada tres meses a cada unha das explotacións). Nas auditorías na granxa avalíanse:

• O axeitado arquivo da documentación da explotación necesaria para o sistema.

• A correcta actualización e o arquivo dos rexistros para garantir a trazabilidade en todo momento.

• A instauración, o mantemento e o seguimento das boas prácticas medioambientais e SOP.

• A comprobación de que as instalacións e o sistema pro-dutivo se adapten aos criterios definidos polo sistema.

• A verificación de que os resultados das análises das mostras se atopan dentro dos criterios definidos en canto ao punto crioscópico, aos residuos de antisépticos e de antibióticos, aos xermes, aos recontos celulares e á cantidade de graxa e proteína.

Durante a auditoría en granxa, o técnico responsable debe realizar unha valoración da adaptación do sistema de produción da explotación ás esixencias definidas polo gru-po, mediante a emisión dun informe de cualificación. Des-te proceso realizado trimestralmente xorden dous tipos de informes: a auditoría excluínte e a auditoría non excluínte. Unha explotación gandeira cualifícase como apta ou non apta dependendo dos resultados das auditorías, de maneira que unha auditoría excluínte é apta se cumpre todos os re-quisitos e non apta se incumpre algún. Unha auditoría non excluínte é apta ou non apta en virtude dunha puntuación de corte definida polo equipo de calidade.

O leite dunha explotación gandeira non apta nunha au-ditoría excluínte é produto non conforme (en caso con-trario é produto conforme). O responsable das auditorías comunícalle ao gandeiro esta circunstancia para que tome as medidas necesarias e resolva a desconformidade co obxectivo de obter a cualificación de apto e poder así co-mercializar o leite baixo a normativa de Ribeiras do Miño.

Ademais dos controis analíticos mencionados, tamén se levan a cabo outras tarefas:• Seguimento e prevención da mamite da explotación,

identificando o axente causal e instaurando o trata-mento axeitado de ser o caso.

• Control da limpeza das superficies en contacto co leite.• Vixilancia da calidade microbiolóxica e nutritiva dos

ensilados.• Inspección das características de salubridade da auga.• Control da temperatura de refrixeración do tanque.• Testaxe da máquina de muxido e do tanque de refrixe-

ración.• Inspección do muxido. Obsérvanse detalladamen-

te todas as tarefas que se levan a cabo, como limpeza dos animais, manexo, limpeza e desinfección dos te-tos, colocación das tetoeiras, retirada, fluxos, tempos de muxido, aplicación axeitada do baño de tetos, testaxes dinámicas, valoración de esfínteres...

Unha vez ao mes faise unha revisión de todos os datos do sistema e, se é necesario, ábrese unha non conformidade que se tratará de solucionar no menor tempo posible.

Cada ano establécense uns novos obxectivos cada vez máis esixentes nos que se traballará ao longo do ano. A consecución destas metas fará que as explotacións vaian crecendo de forma sostible e fagan rendibles ao máximo os seus recursos.

Finalmente, unha vez ao ano as explotacións son audita-das por unha empresa externa, acreditada por ENAC, que dá o seu visto e prace emitindo un informe positivo acom-pañado dun diploma acreditativo a cada granxa certificada.

Este sistema foi recoñecido pola Xunta de Galicia no ano 2012 como un dos esquemas de leite certificado de Galicia, pero aínda falta que todas as industrias incentiven economicamente o gandeiro pola venda dun produto dife-renciado, garante da seguridade alimentaria, valorando así o seu esforzo por acadar estes obxectivos.

O pagamento diferencial é o primeiro paso para producir un leite de calidade e distinguir así os produtores.

Entidade nacionalacreditadora

Certifica en base a unha NORMA RECOÑECIDA

Acredita en base a ISO 45.0011

Certificadora acreditada

Empresa produtoraOrganización

Produto Empresa compradora

Q

Gráfica que resume o procedemento dunha certificación Sistema de xestión de calidade baseado na Norma UNE 9001/2000

1 Gandeiro •Facer as cousas segundo o MC•Rexistralo segundo o MC

2Auditoría interna

•Comprobar que o gandeiro fai as cousas e as rexistra segundo o MC

•Verificación do sistema

3Auditoría externa

•Comprobar ao gandeiro e á auditoría interna•CERTIFICA GANDERÍAS E SISTEMA segundo o MC



Especialistas en el cuidado y la higiene

de Tu Ganado

Cuhigen - Grupo Inatega - Tl. 987 213 172 - www.inatega.com

pub_cri.indd 55 20/06/2015 10:25


56

INTRODUCIÓN A produción agrícola é o sector máis importante da econo-mía azoriana, do cal o 70 % o ocupa a produción de leite, un feito que lle dá a esta última un peso económico e social moi salientable. Ao longo dos anos a produción leiteira está a aumentar substancialmente non só en termos globais senón

Entre os servizos de apoio existentes en San Miguel para garantir a calidade de leite destaca a creación en 2013 do Laboratorio de Microbioloxía do Leite, que dende entón contribúe ao coñecemento da condición das explotacións no relativo aos axentes causantes de mastite.

tamén no que se refire á media de produción por animal, pois estase facendo unha grande aposta polo melloramento xenético na rexión. En 2014 foron producidos nos Azores 579,1 millóns de litros de leite, cifra que corresponde a un terzo da produción nacional. Destes, a illa de San Miguel foi responsable da produción de preto de 377,2 millóns, é dicir, o 65 % da produción nos Azores.

Tendo en conta a relevancia que a produción leiteira ocupa na economía da illa de San Miguel e todo o in-vestimento feito ao longo dos anos, é imperativo crear servizos de apoio ás explotacións que permitan maximi-zar a calidade do seu produto. Neste sentido, a Asocia-ción Agrícola de San Miguel (AASM) está a desenvolver equipos de apoio e consello ao produtor e conta xa cun vasto equipo de veterinarios que participan no asesora-mento diario directo ás explotacións. A AASM facilita tamén o servizo de control leiteiro, que acolle o 25 % das vacas en toda a illa. Ademais deste, a asociación ofrece un servizo de reconto de células somáticas que lle permite a calquera asociado avaliar o RCS dos seus animais, ben traendo mostras individuais ou ben solicitando visitas de campo para recollidas in situ.

Pedro ReisMédico veterinario

APOIO Á CALIDADE DO LEITE NA ILLA DE SAN MIGUEL


AFRIGA117_dossier_calidade_sanmiguel.indd 56 20/06/2015 11:33



A estes servizos sumouse o Laboratorio de Microbioloxía do Leite, creado en 2013 para cubrir o baleiro existente no que respecta ao diagnóstico fidedigno dos axentes responsa-bles das mastites. En dous anos de actividade, este laborato-rio xa analizou un total de 1.736 mostras de leite e realizou 952 probas de sensibilidade a antibióticos (TSA). O labo-ratorio permite unha asistencia aínda máis pormenorizada á explotación, na cal se axuda tanto o produtor na detección de problemas de manexo coma os veterinarios asistentes na escolla da mellor acción terapéutica para cada animal.

METODOLOXÍA DE ASISTENCIA ÁS EXPLOTACIÓNSA asistencia ás explotacións faise mediante a solicitude do asociado, coa frecuencia que este queira. Este aseso-ramento aséntase na identificación das vacas con proble-mas, na mostraxe para microbioloxía e no consello sobre as accións que se deben tomar, ben individualmente ou ben de xeito colectivo.

A primeira visita é normalmente feita polo equipo de control leiteiro. Este servizo recolle mostras de todas as vacas en muxido, identificando o seu RCS, o que permite revelar as vacas problemáticas, ao mesmo tempo que se lle confire ao produtor unha visión global do estado do seu rabaño. Cando o asociado pertence ao control leiteiro, a determinación de RCS é feita mensualmente por rutina.

A ASOCIACIÓN AGRÍCOLA DE SAN MIGUEL ESTÁ A DESENVOLVER EQUIPOS DE APOIO E CONSELLO AO PRODUTOR E CONTA XA CUN VASTO EQUIPO DE VETERINARIOS QUE PARTICIPAN NO ASESORAMENTO DIARIO DIRECTO ÁS EXPLOTACIÓNS

Tras a identificación das vacas con problemas, faise unha nova visita ao muxido, con vistas a coller mostras para aná-lise microbiolóxica co fin de identificar o axente causante das mastites. Nesta visita, normalmente efectuada polo médico veterinario asistente, realízase tamén unha ava-liación máis detallada da rutina de muxido, revelando os puntos que poden ser mellorados. Para iso, o veterinario observa a rutina do muxidor e procura sinais de compor-tamento alterado das vacas (couces, defecación frecuente, axitación...) ou dun muxido incorrecto, que sexa demasia-do agresivo para o teto (hiperqueratose, cianose...).

A selección das vacas para mostraxe microbiolóxica fai-se con base na fase de ciclo produtivo no que se encontra, no seu historial de RCS e nas análises microbiolóxicas que teñan feito no pasado. Se hai unha selección máis coi-dada, permite reducir o número de análises efectuadas, o que diminúe o gasto para o produtor sen detrimento do servizo prestado.



58

As mostras para análise microbiolóxica proveñen tanto de mastites subclínicas como clínicas

Tras a emisión do resultado da microbioloxía, 48 horas despois da súa entrada no laboratorio, faise unha reunión co produtor na que se busca, por un lado, corrixir erros verificados durante as dúas primeiras visitas e, polo outro, establecer unha acción para cada animal, xa sexa tratamen-to, secado ou descarte.

Outra forma de apoio que se lle presta ao produtor é a toma de decisións fronte a mastites clínicas. Neste caso, é recomendada a mostraxe das vacas no momento de esta-blecer o tratamento con antibioterapia no sentido de en-tender cal é o axente causante da mastite, co fin de corrixir o tratamento prescrito no caso de que sexa necesario.

A maioría dos produtores posúe un modo de actuación fronte a mastites clínicas establecido na explotación: cha-mar o médico veterinario asistente cando a mastite ten características que saen dos parámetros aos que está habi-tuado ou, na maioría dos casos, cando a mastite é resistente ao tratamento aplicado.

Ao realizar a mostraxe cando se fixo o primeiro trata-mento, o médico veterinario asistente obtén unha ferra-menta moi importante que axuda na escolla dun trata-mento alternativo e con iso consegue un menor número de tratamentos por caso de mastite. Con esta acción lógrase, por un lado, a redución da utilización de antibióticos e, por outro, unha diminución dos custos para o produtor.

O Laboratorio de Microbioloxía contribúe, en suma, ao coñecemento da condición da explotación no relativo aos axentes causantes de mastite e permite, co paso do tempo, crear un histórico da explotación, axudando na detección de problemas de manexo e muxido. Ao crear un rexistro dos axentes existentes e da súa sensibilidade aos antibió-ticos dispoñibles, permite tamén perfeccionar as interven-cións iniciais, co obxectivo de conseguir unha maior efica-cia no primeiro tratamento de mastites clínicas.

DATOS DO LABORATORIOComo explicamos anteriormente, as mostras para análi-se microbiolóxica proveñen tanto de mastites subclínicas coma clínicas. Así, clasificáronse as mostras recibidas en mastite clínica (MC) ou mastite subclínica de acordo co score de TCM: +, ++, +++. Para ofrecer unha idea da varia-ción do tipo de mostras, o gráfico 1 mostra a súa evolución ao longo do ano.

Consegue verse, polo gráfico ilustrado, que a variación do tipo de mostras ao longo do ano é acentuada; no entanto, pódese concluír que as mastites subclínicas son predomi-nantes e, dentro destas, as mastites cun TCM de score +++, o que revela a importancia da asistencia ás explotacións.

Por outro lado, con este tipo de análise de datos, é po-sible detectar alteracións no padrón de casos de mastites tanto no ámbito global (na illa) como individual (da ex-plotación). Ese é o exemplo do mes de decembro de 2014, que revela un aumento substancial da proporción de mas-tites clínicas fronte ás mastites subclínicas. Posteriormen-te pódese investigar cales son os axentes máis detectados por cada tipo de mastite e tentar percibir cal é a diferenza que ocorreu naquel mes procurando saber que factores in-fluenciaron esta alteración. Esta metodoloxía posibilita a detección de casos puntuais que alteran o perfil de mastites esperado ou a introdución de alteracións e así pódese ava-liar o seu resultado.

Gráfico 1. Distribución das mostras de microbioloxía ao longo do último ano consonte o tipo de mastite (clínica/subclínica) e o score do TCM

EN DOUS ANOS DE ACTIVIDADE, O LABORATORIO XA ANALIZOU UN TOTAL DE 1.736 MOSTRAS DE LEITE E REALIZOU 952 PROBAS DE SENSIBILIDADE A ANTIBIÓTICOS

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

mai.14 xuñ.14 xull.14 ago.14 set.14 out.14 nov.14 dec.14 xan.15 feb.15 mar.15 abr.15

+ ++ +++ MC

Dun modo xeral, as mastites subclínicas diagnostica-das son na súa maioría causadas por Staphylococcus aureus, Streptococcus uberis e Streptococcus agalactiae, por esta orde. Xa no caso das mastites clínicas, estas son causadas princi-palmente por Streptococcus uberis, Escherichia coli, fermentos e outros axentes menos comúns.

O gráfico 2 mostra a proporción de cada axente detec-tado en todo o período de funcionamento do laboratorio e mostra tamén cal é a porcentaxe de mostras contaminadas e cultivos negativos.



GALICALCALES E DOLOMÍAS AGRÍCOLAS

Arieiras s/n P.I. Louzaneta27294 LUGO

Teléfono: 982 221 484Fax: 982 221 408

E-mail: [email protected]: www.galical.es

GALICAL, S.L.L.CALES E DOLOMÍAS AGRÍCOLAS

Nº1 EN CAMAS DE VACÚN

Un dos obxectivos

primordiais das explotacións

de vacún é manter unha

hixiene axeitada que evite

infeccións indesexables

no gando. Estas infeccións

poden ocasionar perdas

na produción láctea e o

incremento dos gastos.

O CARBONATO CÁLCICO DE GALICAL PARA CAMAS DE VACÚN proporciónalles aos animais hixiene e descanso e reduce as posibles infeccións de mamites causadas por bacterias de

tipo ambiental (E. coli, estreptococos, enterobacterias etc.).

Tamén reduce os problemas de dermatite interdixital e dixital, úlceras e colledizos nos pezuños, evitando coxeiras e perdas de produción.

Por outra banda, manter o gando libre de sucidade facilita o manexo durante o muxido.

O carbonato cálcico pode subministrarse en: Bolsa grande de 1.100 quilogramos A granel en camión basculante, con servizo a calquera punto de Galicia

NOVA

MESTURA DE

SERRÍN E

CARBONATO

CÁLCICO PARA

CAMAS DE

VACÚN!

pub_galical_galego.indd 59 20/06/2015 10:26


60

A grande incidencia de S. aureus débese precisamente ao elevado número de mastites subclínicas analizadas no ámbito da asistencia ás explotacións e é o principal axente contaxioso detectado ata agora.

En relación aos resultados de cultivo negativo, estes son salientables en ata o 30 % dos casos (a incidencia neste laboratorio é do 17 %), debido ás limitacións da propia téc-nica de mostraxe e de inoculación. Esta é unha técnica es-tudada para conseguir un bo ratio de detección/fiabilidade, xa que, ao tentar reducir o número de cultivos negativos, pode en consecuencia aumentarse o número de mostras contaminadas ou o crecemento de bacterias comensais da pel dos tetos, o que invariablemente non contribúe para o correcto diagnóstico da mastite en análise.

O limiar de detección da técnica utilizada é de 100 UFC (unidades formadoras de colonia) por ml. Isto significa que calquera feito que cause unha redución da concentra-ción de bacterias na mostra de leite é susceptible de resul-tar en cultivo negativo. As principais causas relaciónanse maioritariamente coa bioloxía dos microorganismos. Por exemplo, o Mycoplasma spp. non pode ser detectado pola técnica utilizada e necesita de equipamento e condicións máis específicas. No caso de S. aureus, S. uberis e E. coli

Ac�nomyces spp. Mostra contaminada

Bacillus spp.Clostridium spp.

Corynebacterium spp.

Cul�vo nega�vo

E. coli

EnterobacteriaceaeEnterococcus faecalis

Klebsiella spp.

FermentosPasteurella spp.

Prototheca spp.

Staphylococcus aureus

Staphylococcus coagulase

Streptococcus agalac�ae

Streptococcus spp. Streptococcus uberis

Axentes detectados

pode haber unha excreción do axente dunha forma irregu-lar ou, no caso específico da E. coli, os síntomas poden ser causados por endotoxinas resultantes da morte bacteriana e non polas bacterias en si.

Agora a detección de Corynebacterium spp. e de Staphylo-coccus coagulase negativo (SCN), bacterias comensais da microflora da pel dos tetos, pode non significar que estes son os axentes causados pola mastite analizada. Nestes ca-sos é importante manter un seguimento do animal e, en caso necesario, repetir a mostra antes de efectuar un trata-mento, para indagar con exactitude cal é o axente que está a provocar a mastite. Por outro lado, está descrito que o 70 % das mastites por SCN teñen unha cura espontánea sen necesidade de ningunha antibioterapia. Por este motivo, a detección de axentes comensais é normalmente indicación para repetir a mostra co fin de confirmar a causa da mastite.

Co obxectivo de mellorar o asesoramento na toma de decisión fronte a cada caso de mastite en particular e ao problema da explotación en xeral, efectúase, sempre que sexa posible (consonte o número de colonias e a pureza aparente da mostra), unha proba de sensibilidade aos anti-bióticos (TSA). Esta proba permite saber da existencia de resistencias in vitro aos antibióticos dispoñibles e confírelle ao veterinario asistente unha boa ferramenta para escoller un protocolo terapéutico, a pesar das súas limitacións.

O certo é que é importante non confundir sensibilida-de/resistencia na proba co comportamento do antibióti-co fronte ao caso de mastite específico. Un exemplo é o do S. aureus, cuxa bioloxía promove unha resistencia moi acentuada a calquera protocolo establecido, aínda que teña unha alta taxa de sensibilidade a todos os antibióticos a gran maioría das veces.

A pesar diso, o feito de detectarse unha resistencia no TSA debe ser considerado como un factor que predispón a unha baixa eficacia de determinado antibiótico relativo a aquel axente. Como forma indicativa, a táboa 1 mostra o grao de sensibilidade de cada axente estudado fronte a cada antibiótico facilitado, indicando tamén o número total de TSA efectuados como forma de ilustrar o grao de fiabili-dade referente a cada bacteria. A táboa 2 mostra a lista dos antibióticos utilizados e as respectivas siglas.

Gráfico 2. Proporción global dos resultados obtidos, incluíndo os axentes diagnosticados e a proporción de mostras contaminadas e cultivos negativos

A detección de axentes comensais é normalmente indicación para repetir a mostra co fin de confirmar a causa da mastite



pub_syva.indd 61 20/06/2015 10:28


62

Táboa 2. Lista de antibióticos utilizados A GRANDE INCIDENCIA DE S. AUREUS DÉBESE PRECISAMENTE AO ELEVADO NÚMERO DE MASTITES SUBCLÍNICAS ANALIZADAS NO ÁMBITO DA ASISTENCIA ÁS EXPLOTACIÓNS E É O PRINCIPAL AXENTE CONTAXIOSO DETECTADO ATA AGORA

Desa forma sería posible promover un estudo da evolu-ción das mastites na illa e mellorar as opcións de manexo co obxectivo de reducir os casos de mastite clínica e a inciden-cia de mastites subclínicas e crónicas, así como aumentar a rendibilidade das explotacións. Estas medidas que se han de poñer en funcionamento teñen que ser ben analizadas, pois a transposición de rutinas utilizadas noutras rexións pode que non se aplique cando se trata dun modelo de pro-dución tan específico coma o dos Azores. Principalmente, respecto do muxido, o feito de existir un número signifi-cativo de explotacións con máquina de muxido móbil no lugar de sala de muxido fai que a adaptación das rutinas de muxido e de manexo sexa imperativa, polo que se necesita dun estudo aplicado ás súas especificidades.

Por conseguinte, é intención da AASM participar nese estudo xunto cos produtores, axudando na súa evolución de forma simultánea e promovendo o crece-mento sustentable daquela que é a actividade central da economía azoriana.

Táboa 1. Sensibilidade de cada axente aos antibióticos presentados e número total de TSA efectuados para cada microorganismo detectado

Axente CEQ PFD CFX CNM MAR AMC L+N CLX CFP KZL KAN PEN SXTTotal TSA

Actinomyces spp. 77 % 100 % 100 % 100 % 92 % 100 % 100 % 77 % 85 % 100 % 100 % 67 % 80 % 13

Corynebacterium spp. 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 95 % 94 % 55

E. coli 97 % 63 % 57 % 69 % 100 % 82 % 36 % 0 % 94 % 63 % 30 % 0 % 82 % 67

Enterobacteriaceae 100 % 100 % 71 % 90 % 90 % 86 % 67 % 0 % 100 % 67 % 67 % 0 % 100 % 10

Enterococcus faecalis 92 % 100 % 67 % 85 % 52 % 96 % 65 % 44 % 92 % 89 % 40 % 40 % 24 % 28

Klebsiella spp. 100 % 100 % 100 % 71 % 100 % 67 % 25 % 14 % 100 % 33 % 33 % 33 % 100 % 7

Pasteurella spp. 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 67 % 100 % 100 % 100 % 100 % 100 % 3

Staphylococcus aureus 99 % 100 % 97 % 98 % 94 % 98 % 98 % 92 % 98 % 96 % 85 % 24 % 92 % 457

Staphylococcus coagulase 100 % 100 % 97 % 100 % 97 % 100 % 97 % 97 % 100 % 95 % 90 % 40 % 92 % 32

Streptococcus agalactiae 100 % 100 % 100 % 87 % 81 % 100 % 100 % 83 % 97 % 92 % 100 % 92 % 56 % 31

Streptococcus spp. 100 % 100 % 100 % 100 % 56 % 100 % 88 % 71 % 100 % 100 % 55 % 55 % 57 % 18

Streptococcus uberis 100 % 100 % 98 % 100 % 38 % 98 % 87 % 78 % 100 % 98 % 36 % 43 % 21 % 225

Sigla Antibiótico

CEQ Cefquinoma

PFD Penetamato + framicetina + dihidroestreptomicina

CFX Kanamicina + cefalexina

CNM Cefalonio

MAR Marbofloxacina

AMC Amoxicilina + clavulanato

L+N Lincomicina + neomicina

CLX Cloxacilina

CFP Cefoperazona

KZL Cefazolina

KAN Kanamicina

PEN Penicilina G

SXT Sulfametoxazole + trimetropim

Esta táboa permite axudar na escolla da primeira opción terapéutica, só con base na sospeita da etioloxía da mastite que se está a analizar, no caso das mastites clínicas. Xa no caso das mastites subclínicas, o principal valor desta inter-vención reside na avaliación da eficacia dos antimicrobianos de secado, xa que é no período seco no que se concentran os esforzos de cura de axentes como o S. aureus.

CONCLUSIÓNS O apoio ás explotacións agropecuarias no ámbito da cali-dade do leite asume cada vez máis importancia, tendo en conta as especificidades do mercado e a crecente necesida-de dunha calidade incuestionable do produto final.

Neste sentido, a AASM veuse abastecendo de ferramen-tas capaces de permitir un aconsellamento o máis fidedig-no posible. A capacidade de resposta do equipo respon-sable da calidade do leite é cada vez maior e o obxectivo principal é o de crear protocolos de control regular cos produtores interesados, no sentido de cubrir as necesida-des de monitorización máis axustada que no momento se fan sentir.




TraTamienTo para CAMA DE ANIMALES

S E C A • H I G I E N I Z A • N O D E C A N T A • F E R T I L I Z AD O L O F O S®

C/ alfonso Álvarez de miranda, 2839408 LoS CorraLeS De BUeLna (Cantabria)Tel. 942 832 462 - 629 519 793 [email protected]

Las algas forman parte de los primeros signos de vida de la tierra y son extremadamente ricas en minerales y microelementos. Cuando mueren, su esqueleto muy poroso (similar al de un coral blanquecino), rico en calcio, magnesio y oligoelementos, posee un gran poder de absorción. Una vez molido es usado en agricultura, Ganadería, industria, Cosmética, alimentación, etc.

Es el tratamiento ideal para cama de animales (VACUNO, EQUINO, PORCINO, AVES, etc.) procedente exclusivamente de algas calcáreas, tipo Lithothamnium Calcareum, que le confieren una gran porosidad. Gracias a ello, posee un gran poder de absorción y secado. Así como un insecticida natural.

Somos la primera y única empresa especializada en absorbentes y secantes procedentes de algas calcáreas, destinados también a uso industrial “SECAN-VITE” y agrícola “LITHOALGAS”.

Empecemos por el principio...

ECOLÓGICO

P R E S E N TA C I Ó NG R A N U LO M E T R Í A

PRINCIPALES VENTAJAS•�elimina la humedad de las camas, reduciendo enfermedades del

ganado (mamitis, mastitis, etc.).•�Higieniza y desinfecta, evitando infecciones en pezuñas y ubres.•�no decanta ni endurece en el fondo del estercolero.•�Fertiliza el estiércol, aportando calcio, magnesio y microelementos.•�neutraliza el olor a amoniaco y otros malos olores.•�insecticida, fungicida y acaricida “ecológico”.•�opcionalmente puede llevar aromas (lavanda, limón, etc.).•�no contiene ácidos, arenas, sodio, serrín, etc.

BUSCAMOS DISTRIBUIDORES

Ganaderia LA MESQUERIA

Cubeta5 lts.

publi_secan_galego.indd 63 27/06/2015 06:56

Un rabaño máis tranquiloDebido ao modelo regular do Lely Juno, as vacas de rango baixo poden tamén acceder á forraxe fresca, unha vez que as vacas de rango alto (dominantes) to-maron a súa ración.

Aforro de custosA mellora do consumo de alimento su-pón unha redución do desperdicio. Lely Juno aforra tamén traballo, carburante e pezas de recambios. Lely Juno está equi-pado cun motor eléctrico con baixo con-sumo enerxético.

Mínimo uso de enerxíaLely Juno mantén un consumo extre-madamente eficiente da enerxía e ten un efecto positivo sobre as emisións de CO

2. Anualmente, un tractor ou unha

máquina arrimando a comida utilizan dez veces máis enerxía e emiten aproxi-madamente catro veces máis de CO

2.

Aforro de man de obra e máis flexibilidadeSe tomamos como referencia tres roldas diarias de alimentación de 10 minutos cada unha, con Lely Juno aforrará polo menos 183 horas, isto é, 22 días labo-rables de 8 horas ao ano. Ademais, Lely Juno garante unha flexibilidade insupe-rable: pode deixar que o Juno empuxe a ración cando vostede queira, 24 horas ao día, todos os días do ano.

CARACTERÍSTICASLely Juno é un empuxador de ración ali-mentado por batería, equipado cun mo-tor de baixo consumo. A superficie xirato-ria na parte inferior de Lely Juno empuxa a forraxe cara ao valo de alimentación a medida que a máquina se move en liña recta. O “corpo” do empuxador de ra-ción está formado por un pesado bloque de formigón que garante que a máquina teña suficiente masa para empuxar a fo-rraxe. Lely Juno é ideal para todos os co-rredores. Pode seguir varios tipos de valos de alimentación e empuxar alimento ata unha altura de 65 cm.

LELY JUNOÉ ben sabido que a dispoñibilidade cons-tante de forraxe fresca repercute nun aumento do consumo de alimento seco e un incremento da produción láctea. Ademais, a alimentación frecuente ten unha influencia positiva sobre a saúde xeral do animal. Con moita frecuencia a man de obra é un factor limitador da dispoñibilidade de forraxe fresca para as vacas. Grazas a Lely Juno este problema xa pertence ao pasado.

Lely Juno móvese automaticamente polo corredor de alimentación seguindo a cornadiza. Cando está en marcha a má-quina empuxa a ración cara á cornadiza sen molestar as vacas. Como Lely Juno é unha máquina autónoma, apenas se necesita modificar o establo e pode utili-zarse en case calquera tipo de nave.

VANTAXES E RENDIBILIDADEFuncionamento 24 horas diarias e au-mento do consumo de alimentoA dispoñibilidade constante de alimento estimula o tráfico de vacas e aumenta o consumo de alimento seco (+3,5 %), es-pecialmente de noite. Ademais, redúce-se a formación de residuos de alimentos.

Mellora do benestar do animalEmpuxar a ración durante todo o día mellora o tráfico das vacas e permite dis-por de forraxe en todo momento.

Forraxe de calidade uniforme dispoñible día e noiteLely Juno empuxa alimento constante-mente cara ao valo de alimentación. As vacas non poden ser selectivas porque sempre dispoñen da mesma cantidade de forraxe no valo, día e noite.

Uso máis frecuente do robot de muxidoAo ser utilizado xunto ao robot de muxi-do, Lely Juno demostrou aumentar a frecuencia das visitas ao robot (+10,9 %) día e noite. O aumento das visitas resulta nunha maior produción de leite, especialmente nas vacas de rango baixo. Ademais, o robot de muxido utilízase de forma máis eficiente e aparecen menos vacas na lista de atención.

O ARRIMADOR DE PRESEBE LELY JUNO. O EMPREGADO SILENCIOSO

Conta Javier a satisfacción que lle provoca chegar todas as mañás ás 7:00 h á súa explotación e ver todas as súas vacas comendo na presebeira. O seu empregado máis fiel, Lely Juno, estivo traballando cada 3 horas arrimando a comida. As vacas comen máis e, por suposto, a produción aumenta. En granxas con pouca cornadiza é unha máquina tan necesaria como imprescindible.

www.lely.com innovators in agriculture

EVOLVE.

ES14001-DE-advertisement-Frisona Espanola-210x297-TL.indd 1 31-Jan-14 09:19:30

Empuxada dinámicaA optimización do programa Lely Juno permítelle facer unha empuxada diná-mica (ver imaxe). Isto significa que Juno decide por si mesmo a distancia ata o valo de alimentación, dependendo da cantidade de alimento no corredor de alimentación. O programa intelixente tamén aforra traballo. Independente-mente do sistema de alimentación que elixa, o empuxador de ración Lely Juno empuxa o alimento correctamente en calquera situación.

OFERTA JUNO 2015Compre e probe un Juno na súa explo-tación e se nunha semana non hai un in-cremento da produción de leite de polo menos 1 litro/vaca e día, retirarémosllo sen custo ningún.

AFRIGA117_publi_lely_galego.indd 64 20/06/2015 11:36


66 DOSSIER: CALIDADE DO LEITE

A actual tendencia nas explotacións de leite é a de muxir máis vacas, con altas producións por vaca e en salas de muxido cada vez máis grandes. Por iso segue a estar de actualidade o control da rutina de muxido. A rutina de muxido é un conxunto de accións que se realizan de maneira secuencial sobre cada lote de vacas que chegan á sala de muxido e que repetimos durante o muxido de todo o rabaño. Divídese en tempo de preparación e tempo de muxido. Este último iníciase coa colocación da unidade de muxido sobre os tetos e termina coa retirada da unidade. O tempo de muxido será o máis curto posible de acordo co volume de leite do animal, é dicir, debemos conseguir altos fluxos de leite por minuto. O tempo de muxido é única e exclusivamente de extracción de leite, de maneira “visible”

Ofrecemos algunhas recomendacións para mellorar na rutina de preparación e muxido das nosas vacas, unha acción fundamental para manter o seu confort e lograr así óptimos resultados na calidade do leite.

e continua. Non cabe esperar nada positivo dunha vaca coa unidade de muxido colocada e sen fluxo de leite.

Centrándonos no tempo de preparación, segundo as esixencias de cada situación pódense adoptar rutinas de preparación secuencial e territorial. Na territorial, cada muxidor ten asignado un certo número de unidades de muxido ou vacas e realiza tanto a preparación coma a co-locación da unidade de muxido. Na secuencial, dous ou máis muxidores realizan as tarefas, de modo que un pri-meiro realiza unha tarefa, seguido por outro que a certa distancia realiza unha segunda. Sexa dun modo ou outro, pola parte que lle toca á vaca ten lugar un “contacto” físico entre as mans do muxidor e os tetos, que se limpan, des-puntan, masaxean... E este contacto é “efectivo” se logra desencadear o reflexo de baixada do leite mediado pola oxitocina. Deste xeito, nos instantes seguintes o leite en-camíñase dende o tecido mamario cara á cisterna do teto, dando lugar ao chamado “apoio”.

José Luis Míguez VázquezServizo de Calidade de Leite Seragro, Sociedade Cooperativa Galega

PREPARACIÓN PARA O MUXIDO E O SOBREMUXIDO INICIAL

O muxido é eficiente se se coloca a unidade de muxido sobre tetos limpos, secos, túrxidos e cargados de leite

AFRIGA117_dossier_mamite_sobremuxido.indd 66 20/06/2015 11:37



O contacto é efectivo se logra desencadear o reflexo de baixada do leite mediado pola oxitocina

Un aspecto moitas veces debatido na posta en marcha das rutinas de preparación para o muxido é o emprego dos produtos de hixiene, limpeza e desinfección de te-tos. Na nosa experiencia consideramos que o uso destes produtos, independentemente da súa natureza química, é, sen dúbida, vantaxoso respecto da limpeza ou preparaci-ón en seco.

Con independencia de que o réxime de explotación sexa intensivo ou pastoreo, e do manexo de patios, zonas de descanso e cubículos, as vacas acoden ao muxido con máis ou menos sucidade adherida á superficie dos tetos. Tráta-se de mesturas de material de cama e esterco cunha nada desprezable carga microbiolóxica nas proximidades e no orificio do teto. Ademais, o estado inicial da pel do teto ha de afrontar un novo e importante desafío como é a fricción e tensión lineal coa tetoeira.

A clave está en que co emprego do predip un teto húmi-do ha de ser obrigatoriamente secado e manipulado, o cal reforza o desencadeamento do reflexo de baixada do leite. O despunte dos primeiros chorros de leite tras deixar a pel do teto suavizado e terso será mellor tolerado pola vaca que se é realizado coa pel seca e áspera.

Falamos dun muxido eficiente “se se moxen” e isto quere dicir “se se coloca a unidade de muxido” sobre tetos visible-mente limpos, secos, túrxidos e cargados de leite. Un muxi-dor plenamente cualificado deberá ser capaz de conseguir e avaliar este aspecto. O obxectivo final é estandarizar o manexo do muxido vaca a vaca, protexer o teto da exposi-

ción innecesaria ao baleiro e protexer a glándula mamaria dun desafío microbiolóxico e dunha nova infección intra-mamaria.

O deseño dunha rutina de muxido terá éxito e mello-rará a eficiencia do muxido única e exclusivamente a base de educar e mellorar a eficiencia do muxidor. Nas vacas, o desencadeamento do reflexo de baixada do leite é de natu-reza neuroendocrina, non pode admitir variacións dunha actividade humana caprichosa e indesexable. Na optimiza-ción da máquina de muxido e dos retiradores automáticos, debemos educar o muxidor no uso da máquina, pois unha vez pescudado e regulado o baleiro de traballo mediante testaxes dinámicas e programado o fluxo de retirada da unidade de muxido, lixeiras variacións na rutina de prepa-ración poden dar lugar a un resultado inconsistente, no cal a vaca non confía.

GREEN chemical 984 032 018 628 117 577 [email protected]

GREEN SERENITY

MOLÉCULAANTI-ESTRÉS

MEJORALA CALIDAD YCANTIDAD DE

PRODUCCIÓN LECHERA

ELIMINA LASENSACIÓN DE

CALORMÁS PLACER

AL COMER

AUMENTA EL APETITOEN VACUNO, PORCINO,

EQUINO, AVÍCOLA,CAPRINO...

GREEN SERENITY

G

O DESEÑO DUNHA RUTINA DE MUXIDO TERÁ ÉXITO E MELLORARÁ A EFICIENCIA DO MUXIDO ÚNICA E EXCLUSIVAMENTE A BASE DE EDUCAR E MELLORAR A EFICIENCIA DO MUXIDOR




punta de teto é de 50 quilopascais. Chegado este mo-mento, comeza de novo o fluxo de leite e alcánzase un pico-fluxo aos 60 segundos de colocada a unidade. Real-mente o muxido comezou un minuto despois de colocar a unidade de muxido!

O sobremuxido inicial ten lugar nunha rutina de muxi-do mal deseñada, na cal non se estimulan adecuadamen-te as vacas para desencadear o reflexo de baixada do leite, pero tamén se observa en muxidos ben deseñados, cando o muxidor non é consciente de avaliar o grao de turxidez ou enchido do teto no momento de colocar a unidade. Isto sucede comunmente en vacas de baixa produción se a preparación se desenvolve demasiado rápido. Algo si-milar ocorre en vacas de alta produción cando chegan ao muxido cos tetos cheos e derramando leite. A estas vacas adóitaselles colocar a unidade de muxido coa certeza de que están estimuladas e o que se moxe é leite non glandular que está a ocupar as cisternas do ubre.

O sobremuxido inicial provoca na vaca dor, disconfort e falta de confianza no muxido. O teto está sometido a un baleiro innecesario en ausencia de fluxo de leite. Prodú-cese un trepado da tetoeira sobre o teto, conxestión, ede-ma e aplanamento lateral do teto por aumento das forzas compresivas da tetoeira sobre o teto na fase de masaxe. En casos graves obsérvanse patadas á unidade e retirada desta cando os retiradores automáticos rexistran a falta de fluxo de leite. Solucionalo mediante o emprego da máquina en modo manual e/ou o uso de oxitocina é un erro común que non fai máis que agravar o problema.

É un erro tratar de gañar tempo nunha sala de muxido restándolle importancia á rutina de preparación e en non poucas ocasións elimínanse ou cuestiónanse os procede-mentos de predip e despunte. A falta de preparación e o so-bremuxido inicial dan lugar a un aumento do tempo total de muxido, a un muxido “lento”, a un aumento do período de baixo fluxo de leite ao final do muxido e, finalmente, a un empeoramento da condición de tetos e aumento de novas infeccións intramamarias.

Para avaliar e interpretar a condición dos tetos, por unha banda debemos coñecer as condicións de muxido ofrecidas pola máquina, como son o rango e a relación de pulsación, pero especialmente o baleiro de traballo e particularmente o nivel sen carga medio dinámico medido no colector; pola outra, debemos observar e valorar a rutina de preparación das vacas para o muxido e prestarlle especial atención á existencia de sobremuxido tanto ao final coma ao principio do muxido. Deste xeito, a condición dos tetos é un dato básico que reflicte a calidade da preparación, o emprego de produtos de hixiene, limpeza e desinfección, e o muxido recibido polas vacas. Pode ser un valor flutuante en curtos períodos de tempo se a rutina de muxido é ineficaz e in-consistente. Como límite crítico, non debería haber nun rabaño máis dun 20 % de tetos lesionados.

Moi poucos muxidores chegan a entender o significado de manter unha constancia, pero a gran maioría admite facer sempre o mesmo. As variacións na rutina de prepa-ración teñen lugar porque no día a día, semana a semana, mes a mes, a tarefa nunha sala de muxido é fixa, diaria e recorrente; é o lugar de encontro, de traballo e de faladoiro.

Limpamos, hixienizamos e despuntamos os tetos coa mesma consistencia e dedicándolle o tempo necesario, vaca a vaca, durante todos os muxidos?

Avaliamos a baixada do leite e a turxidez dos tetos no momento de colocar a unidade de muxido, vaca a vaca, du-rante todos os muxidos?

Retiramos a unidade de muxido co mesmo fluxo, vaca a vaca, durante todos os muxidos?

Preguntámoslles ás nosas vacas se moxen da mesma for-ma e teñen as mesmas sensacións muxido tras muxido?

A resposta é non.A avaliación e o seguimento da rutina de muxido son os

alicerces fundamentais dun programa de calidade de leite.

A gráfica superior corresponde a unha medición diná-mica, na cal se rexistran variacións sen carga en punta de teto. Neste caso colocouse a unidade de muxido antes da baixada ou apoio do leite. Trátase do chamado sobre-muxido ao comezo do muxido. A tempo cero, cando se coloca a unidade, hai un baleiro medio de 42 quilopas-cais en punta de teto. O fluxo inicial de leite diminúe progresivamente segundo transcorre o tempo e, aos 40 segundos de colocar a unidade, o baleiro rexistrado en

A CONDICIÓN DOS TETOS É UN DATO BÁSICO QUE REFLICTE A CALIDADE DA PREPARACIÓN, O EMPREGO DE PRODUTOS DE HIXIENE, LIMPEZA E DESINFECCIÓN, E O MUXIDO RECIBIDO POLAS VACAS

Medición dinámica dun sobremuxido inicial

Fonte: Gesgando-Seragro

A avaliación e o seguimento da rutina de muxido son fundamentais nun programa de calidade de leite


Camiño vello de Mourelle, s/n – 15840 Santa Comba (A Coruña) – ESPAÑATelf. 981 88 05 50 – 981 88 05 75 • Fax. 981 88 06 06 e-mail: [email protected] • web: www.elmega.com

Consulte prezos sen compromiso

Coma sempre, os primeiros dende 1975

Coas nosas novas camas para area gaste só a area imprescindible

Colchóns elmega: confort, duración, suavidade e impermeabilidade

TanQUes de FrÍoBaixo consumo e alto rendemento

salas de ordeño

Calidade e limpeza co mínimo consumo

• PLÁSTICO BRANCO PARA REXEITAR A CALOR• CURRAL GALVANIZADO EN QUENTE• PREGABLE PARA FACILITAR A ENTRADA DO XATO E A LIMPEZA• CAPACIDADE PARA UN OU DOUS XATOS• AMOREABLE PARA AFORRAR ESPAZO E TRANSPORTE• PREZOS DE FÁBRICA

BOXES DE XATOS FABRICADOS EN ELMEGA PARA OFRECER MELLOR CALIDADE E MELLOR PREZO!

oFerTa ESPECIAL

aTa o 30 de AGOSTO

pub_elmega_galego.indd 69 23/06/2015 23:17



Para unha mesma explotación, con igual nivel de produ-ción e para un nivel sen carga de traballo constante en regu-lador, variacións no nivel sen carga medio dinámico medido á saída dos colectores obedecen a cambios na velocidade de muxido e fluxos de leite. Estes cambios son consecuencia e reflexo da eficiencia na rutina de preparación levada a cabo polos muxidores. A medición periódica mediante testaxe di-námica dos niveis sen carga en colector, xunto coa avaliación da condición de tetos, dános unha boa información sobre o desenvolvemento das rutinas de muxido.

A informática aplicada ás máquinas de muxido per-mítenos coñecer en tempo real os parámetros de muxi-do, é dicir, niveis de fluxo de leite e tempos de muxido que nos indican se este é rápido, continuo e ininterrom-pido e se estas condicións estamos a mantelas muxido tras muxido.

Cada vaca aparece representada polo seu número de es-tablo, de modo que se pode visualizar a rapidez de entrada de cada fila á sala de muxido, o tempo que transcorre entre esta entrada e o inicio do muxido (Mux) –tempo dedicado á preparación e ao apoio–, a produción de cada vaca e o seu tempo e a súa velocidade de muxido.

O paralelismo nos trazos permítenos estudar se existe unha constancia na preparación das vacas, se se respecta o tempo de baixada do leite e cantos muxidores están a realizar a posta de tetoeiras.

Tras acabar o muxido e retirada a unidade, só cabe reali-zar o selado de tetos. Optar pola revisión de cuarteiróns, o despunte de tetos e a recolocación de unidades de muxido é unha práctica nefasta que ten lugar en moitas ganderías. En definitiva, trátase da falta total de confianza no muxi-do por parte dunha persoa que realizou unha preparación precaria de tetos.

Imaxe microscópica dun teto san, grao 1. Fonte: Francesca Neijenhuis, Teat Condition in Dairy Cows (Utrecht, 2004) Imaxe microscópica dun teto

lesionado, grao 4. Fonte: Francesca Neijenhuis, Teat Condition in Dairy Cows (Utrecht, 2004)

Variacións nos baleiros medios dinámicosFonte: Gesgando-Seragro

A aplicación dun produto comercial de selado de tetos posmuxido ten por misión lavar os restos de leite que que-dan adheridos á pel do teto e que son un excelente medio de cultivo para os microorganismos, ademais de hidratar e suavizar a pel do teto. Estes produtos experimentaron un gran desenvolvemento tecnolóxico e de innovación e atópanse no mercado produtos que mesmo son aptos para o emprego premuxido e posmuxido. O emprego destes produtos de consistencia máis líquida permite inundar por capilaridade o interior da canle do teto e a limpeza dos tetos máis lesionados con hiperqueratose.

CONCLUSIÓNSO obxectivo dun muxido eficiente é estandarizar o muxido vaca a vaca mediante a optimización de rutinas que eviten a exposición innecesaria do teto ao baleiro e os sobremuxidos. O emprego de produtos de limpeza, hixiene e desinfección de tetos para o muxido axuda a desencadear o reflexo de baixada do leite, a reducir os tempos de muxido e a dimi-nuír a porcentaxe de novas infeccións intramamarias.

Tras acabar o muxido e retirada a unidade, só cabe realizar o selado de tetos

No seguinte gráfico, o computador recolle todo o que ocorre no transcurso do muxido nunha sala en espiña de peixe con 7x2 puntos de muxido, onde 2 muxidores traballan nunha rutina secuencial de preparación para o muxido. Na parte inferior o reloxo mostra unha escala de 5 minutos.


THE

RAÚL RODRÍGUEZ SAT Proída (Marco de Álvare, A Pastoriza)

MANUEL LIZ LÓPEZServicios Veterinarios da Pontenova SLP(Servepo SLP)

ESPACIO CETOSIS. TODO LO QUE HAY QUE SABER espaciocetosis.com

Vacas en ordeño: 90Animales en total: 160

“The Vital 90™ Days” es el periodo crítico que abarca desde dos meses antes hasta un mes después del parto. Del éxito de la transición durante “The Vital 90™ Days” dependerá la capacidad de la vaca para afrontar las demás fases de la lactación.

Elanco, Keto-test, The Vital 90 y la barra diagonal son marcas registradas propiedad de Eli Lilly and Company, sus filiales o afiliados, o bien autorizadas por ellos. © 2015 Elanco Animal Health. ESDRYKTO00037.

¿Cómo hacen el manejo desde el secado hasta el siguiente pico de lactación?Aquí las vacas se secan con una media de 66 días antes del parto. A continuación las pasamos a unas instalaciones antiguas que, la verdad, es una área de mejora pendiente. Tenemos un lote de posparto en el cual les controlamos la temperatura, la cetona y las producciones durante unos 20 días. Después, cuidarlas lo mejor posible para conseguir el pico de lactación más alto que se pueda.

¿Cuáles son los principales retos sanitarios a los que se enfrentan en lo referente a la producción de leche?Los retos sanitarios podemos decir que son todos, desde controlar enfermedades relacionadas con ADS, con saneamiento… hasta las diferentes patologías, como mamitis, cetosis y todo lo relacionado con eso.

¿Considera la cetosis un problema de fondo de todos los demás?Aquí lo que más nos preocupa son otras patologías que puedan ser causantes de la cetosis, aunque se

¿Cuáles son las recomendaciones de manejo en el período desde el secado al siguiente pico de lactación?Las granjas son todas distintas. Si hablamos concretamente de esta explotación [SAT Proída], lo que recomendamos en el secado es que tengan mucho espacio y muy poco estrés, que puedan ser vigiladas constantemente. Respecto del estrés, aquí es muy frecuente sacar las vacas fuera, por lo que hay que tener en cuenta el estrés ocasionado por moscas o parásitos, que a veces se olvida.

¿Cuáles son los principales retos sanitarios a los que se enfrentan sus explotaciones en lo referente a la producción de leche?Cada explotación es distinta, pero los retos sanitarios son siempre los mismos. Habría que bajar el número de enfermedades y también monitorizar esas enfermedades porque a cero nunca las podemos reducir, pero habría que detectarlas rápidamente para actuar rápidamente y establecer también áreas de mejora en función de los valores que obtengamos en esa monitorización.

¿Considera la cetosis un problema de fondo con respecto a las demás enfermedades?Considero la cetosis como un problema que, si no detectas los otros antes, lo vas a ver al final. La

cetosis también puede ser primaria, eso ya es más frecuente en graves errores de alimentación, en vacas que engordan mucho, problemas de engrasamiento del hígado…, pero la cetosis siempre aparece al final. Considero que es un síntoma que está presente en prácticamente el 100 % de las otras enfermedades: vacas cojas, mamitis, metritis, estómagos... A veces es causa pero casi siempre está al final de cualquiera de todas estas enfermedades.

¿Ha desarrollado algún programa de monitorización para evaluar el porcentaje de vacas afectadas por cetosis en el posparto en las ganaderías en las que trabaja?Sí, tenemos implantados programas de monitorización en varias. En esta concretamente [SAT Proída] lo llevamos haciendo 4 años. El primer año y medio lo hicimos en sangre, midiendo betahidroxibutirato; luego, durante 15 meses, lo hicimos en leche y siempre, diariamente, lo hacemos en tiras de orina, que quizás no tienen la sensibilidad más adecuada pero dan muy buena información cogiéndole el tranquillo y haciéndolo todos los días, y es muy barato.

¿De qué porcentaje de vacas estamos hablando?En el año 2014, en esta explotación el porcentaje de cetosis fue muy bajo. Cuando miramos en leche, en 15 meses, sobre el 10 %, que es bastante bajo. Pero, luego, cuando miramos las fichas individuales de cada animal, realmente descubrimos que vacas con sólo acetona teníamos en total 6 casos, un 5 % aproximadamente.

¿Y en las otras granjas?Es superior, bastante superior. La diferencia es que aquí hay un control en el posparto muy bueno y durante muchos días de las patologías, así que, cuando encuentras la patología a tiempo, posiblemente la cetonemia declarada no aparezca, por eso no te das cuenta ni de que la hay, incluso mirando la subclínica. En este establo se miran las

producciones diariamente, entonces salta la alarma en la producción y, al saltar la alarma, inmediatamente se detecta en el animal la metritis, la mamitis, el estómago desplazado… Intentamos tener controlada la enfermedad que va a provocar la cetonemia para poder tratarla a tiempo. De todas formas, si hay muchos casos estamos ante un problema y ahí es donde hay que buscar en las vacas secas y corregir algún problema que seguramente está habiendo. Concretamente, esta es una área de mejora que tenemos que establecer; lo sabemos y estamos peleando con ello.

¿Utiliza algún tratamiento específico para controlar la cetosis?Sí, para controlar la cetosis hacemos tratamientos diana, si se puede decir así, en el sentido de que, cuando miramos el listado de las vacas que van a parir, fijamos un corte de 450 días, por ejemplo, y con las vacas que vayan a hacer un intervalo entre partos superior a eso o que se sequen con una condición corporal superior a 3,75 hacemos un tratamiento con bolos de monensina en este caso y, en cualquier caso, sabemos que estamos ante una vaca problemática. Podemos usar otro tipo de sustancias, coleréticos, colagogos… que nos pueden ayudar a aliviar un poco esa situación, que ya sabemos que tiene más posibilidades de traer patologías.

Desde el punto de vista profesional, ¿cómo le afectaría que el problema de la cetosis estuviera controlado?Es un tema controvertido. Entiendo que me afectaría muy positivamente porque cada céntimo que gane más el ganadero yo creo que es un céntimo que puede dar a ganar en parte al veterinario. Tenemos muchas otras áreas de trabajo que afrontar y no las estamos afrontando porque las patologías que aparecen no nos lo permiten, de momento. Pero siempre es positivo, todo lo que sea para mejorar el ganadero va a mejorar nuestro sector en general.

“CONTROLAR LA CETOSIS SUPONDRÍA MÁS TRANQUILIDAD, MENOS PÉRDIDAS Y, SOBRE TODO, MÁS TIEMPO”

“CONSIDERO LA CETOSIS COMO UN PROBLEMA QUE, SI NO DETECTAS LOS OTROS ANTES, LO VAS A VER AL FINAL”

cuenta con ella en vacas gordas y, sobre todo, en vacas con intervalos entre partos altos.

¿Han desarrollado algún programa de monitorización para evaluar el porcentaje de vacas afectadas por cetosis en el posparto?Las controlamos con sangre y también con tiras de orina en el lote de posparto todos los días durante, por lo menos, un mes.

¿Cómo valoraría las consecuencias de la cetosis en su explotación desde el punto de vista económico?Las consecuencias son negativas. Hay que tener en cuenta que es una enfermedad y, por lo tanto, genera pérdidas económicas, de tiempo y demás.

¿Qué supondría para su ganadería tener controlada la cetosis?Habría mucha más tranquilidad, menos pérdidas y, sobre todo, más tiempo. Las pérdidas económicas no las tenemos evaluadas exactamente, pero sí son considerables si hay algún caso.

AFRIGA117_publirreportaxe_elanco_galego.indd 71 20/06/2015 11:39


manexo72

En Europa o 81,5 % do vacún de leite non ten cornos (ALCASDE, 2009). Comunmente moitos gandeiros men-cionan que o gando sen cornos se manexa con máis facili-dade e se evitan accidentes por feridas entre os animais ou mesmo entre o persoal que manexa e moxe o gando, pero, doutra banda, eliminar unha característica natural dos ani-mais pode ser cuestionable dende o punto de vista ético. Ademais, se o descornado ou desmouchado se realiza de forma incorrecta xérase dor no animal, o que lle afecta ao seu benestar, e non se consegue evitar o crecemento dos cornos.

COMO DECIDIR MANTER OU NON OS ANIMAIS CON CORNOS?Hai gandeiros que manteñen os cornos no gando vacún de leite porque na súa opinión, aínda que as lesións cau-sadas polos cornos son un punto de preocupación, tamén é un alivio non ter que facer o desmouchado. Segundo as súas experiencias, relatan que o desmouchado é un mo-

Neste artigo pretendemos orientar sobre cales serían as boas prácticas centradas en benestar animal se se decide manter o gando con cornos ou cando se opta por facer o desmouchado ou o descornado.

mento desagradable, xa que, ao colocar o ferro quente para queimarlles os cornos, os animais o pasan mal: saltan, ca-becean e póñense moi nerviosos. Esta é unha cuestión im-portante que retrata como os gandeiros consideran que é un procedemento doloroso para os xatos, pero a dor pode ser facilmente eliminada co uso de anestesia e analxesia en conxunto, veremos máis adiante.

Para decidir ter ou non animais con cornos nunha gran-xa é necesario avaliar as vantaxes e desvantaxes de cada opción: os custos directos e indirectos, a dor ou o estrés que sofren os animais ao realizar o desmouchado ou o des-cornado cirúrxico, os tratamentos veterinarios por lesións causadas por cornos, riscos de manexo para o persoal e posibles danos das instalacións, ademais de avaliar se as instalacións e condicións de transporte son adecuadas ou non para animais con cornos.

Por unha banda, conservar os cornos nos animais, que son unha característica natural, permite a expresión com-pleta do seu comportamento de defensa e ataque e evita o sufrimento do desmouchado ou descornado, pero, pola outra, deixalos con cornos no rabaño pode significar un aumento de lesións superficiais ou profundas, do nivel de estrés ao manexalos e do risco de sufrir accidentes para o gandeiro ou para calquera persoa que necesite manexar o

Costa, B. G.1; Pedernera. C.2, Iglesias, C. 3, Blanco-Penedo, I.2

1 Facultade de Medicina Veterinaria e Zootecnia - Universidade de São Paulo2 Subprograma de Benestar Animal. Institut de Recerca i Tecnologia Agroalimentàries (IRTA)3 Granxa EVAM. Institut de Recerca i Tecnologia Agroalimentàries (IRTA)

TER OU NON VACAS CON CORNOS? CONSIDERACIÓNS SOBRE O BENESTAR ANIMAL

AFRIGA117_manexo_cornos_galego_02.indd 72 23/06/2015 23:29


manexo 7373

gando. Tamén se debe considerar a posible necesidade de suxeitar animais máis temperamentais ao realizar o descor-nado, que é unha intervención invasiva e cruenta.

Por exemplo, é importante considerar que o comporta-mento dos animais nos patios está influenciado pola xe-rarquía. Individuos de baixa xerarquía adoitan tratar de evitar os animais dominantes. Estes últimos poden virarse e atacar os animais subordinados e como o animal derrota-do escapa pode atropelar o persoal que manexa os animais (Stafford, 2005).

CAL É A FUNCIÓN DOS CORNOS NO GANDO?Comprender a función dos cornos e como os bovi-nos actúan socialmente é moi importante para o deseño das instalacións e o establecemento dun manexo racio-nal de acordo coas características do rabaño e da granxa. Algunhas das funcións dos cornos en condicións naturais son a defensa contra depredadores, competición por recur-sos, protección materna a xatos, autoaseo e trazo sexual nos machos (Estes, 1991; Taschke, 1995).

OS CORNOS NO GANDO POTENCIAN A AGRESIVIDADE OU DOMINANCIA NO RABAÑO? Os bovinos son animais sociais que viven naturalmente en grupos. A presenza de cornos pode afectar cualitativamente e cuantitativamente ás interaccións e relacións sociais (Irr-gang, 2012). Por exemplo, a presenza de cornos fai posible que durante unha pelexa os animais permanezan dalgunha maneira enganchados, o que permite que se exerza unha forza impulso, mentres que as vacas sen cornos teñen que exercer unha forza proveniente da musculatura do pescozo e ombreiros, sufrindo impactos directos por interaccións cabeza-cabeza (Sambraus, 1978).

O comportamento social do vacún está influenciado por varios factores xenericamente agrupados en dous grandes grupos: os xenéticos (raza do individuo) e os ambientais (manexo e as instalacións) [Knut e Færevik, 2003].

O manexo e as instalacións teñen un efecto importante no comportamento, sobre todo no ámbito da competencia por:

- número de prazas para deitarse- número de prazas no comedeiro- número e tamaño dos bebedoiros- dispoñibilidade de espazoTamén hai que considerar a composición do grupo e o

tamaño deste, así como a experiencia social previa dos ani-mais, tanto a temperá, é dicir, de xatos, como as posibles reagrupacións cando xa son animais adultos. Por exemplo, a dispoñibilidade de espazo está influenciada polo espazo ou pola distancia individual, que é aquela que o animal es-tablece como segura entre el mesmo e o resto dos animais (Wilson, 1975). Esta distancia, que se coñece como dis-tancia de fuga, depende dos lazos sociais e das relacións de dominancia entre eles. Os animais con cornos teñen un espazo individual ou distancia de fuga maior que os animais sen cornos (Irrgang, 2012). Por tanto, os animais sen cornos poden ser máis adecuados que os animais con cornos se se pretende reducir o estrés social. A raza tamén parece ter un efecto importante na definición deste espazo individual (Stricklin, 1983).

Mentres a agresividade vén definida polo temperamen-to de cada individuo, a dominancia en grupos de animais sociais pode basearse nas asimetrías que son importantes para as interaccións agonistas entre os animais (como a masa corporal) ou noutros sinais “convencionais” (como a idade). Por exemplo, as vacas maiores, mesmo con poucas habilidades de loita, son respectadas (Sárová et al., 2013). As relacións de dominancia establécense mediante inte-raccións agresivas que poden consistir en pelexas propia-mente ditas ou en comportamentos moito máis sutís, tales como o desprazamento dun animal por outro sen contacto físico. No pasteiro estas interaccións sutís poden ser máis frecuentes en vacas con cornos, mentres que as interaccións agresivas poden ocorrer máis en vacas sen cornos (Graf, 1974). Isto pode explicarse a través de experiencias negati-vas previas con outras vacas que teñen cornos, por exemplo, algunha pelexa que fai que as vacas con cornos sexan máis respectadas no rabaño.

A presenza de cornos en vacún non parece ter un efecto determinante sobre a xerarquía dos animais porque apa-rentemente a combinación co tamaño corporal é máis im-portante (Bouissou, 1972) e a idade é un dos factores de-terminantes do rango xerárquico. Unha vez establecidas, as relacións xerárquicas son bastante constantes (Graf, 1974).

COMO A DOMINANCIA E A XERARQUÍA PODEN AFECTARLLE AO MEU RABAÑO?Cando as dominancias no rabaño están moi marcadas, existe estrés social no rabaño e modificacións no daily bud-get dos animais. O daily budget de 24 horas representa a resposta neta dun animal ao seu espazo, é dicir, o tempo dedicado a cada actividade diaria: a vaca dedica 3-5 ho-ras para comer; está deitada 12-14 h; 2-3 horas emprégaas para interaccións sociais; ruminación 7-10 h, bebe 30 mi-nutos e está fóra do establo (muxidos, traslados...) aproxi-madamente 2,5-3,5 h. As desviacións das rutinas de com-portamento animal, vacas que esperan a que as dominantes coman ou a que exista algunha praza libre para deitarse, representan desviacións do seu comportamento natural. Hoxe en día, estas desviacións son a base para estimar o rendemento e a perda económica cando sucede que as es-tratexias de manexo son deficientes (Grant, 2003).

Cando nun rabaño os animais máis dominantes son ta-mén os máis produtores, isto estanos indicando un pro-blema de competencia entre eles. Será necesario revisar se a infraestrutura do establo é apropiada e se hai suficiente auga, alimento e zona de descanso para todos.

DEMOSTROUSE QUE A UTILIZACIÓN DE SEDACIÓN, ANESTESIA LOCAL E ANALXESIA EN CONXUNTO SON FUNDAMENTAIS PARA O BENESTAR DOS XATOS DESPOIS DO DESMOUCHADO

AFRIGA117_manexo_cornos_02.indd 73 19/06/2015 19:11


manexo74

O rango social pódelle afectar indirectamente á produ-ción ao incrementar a incidencia dalgunhas enfermidades que diminúen o rendemento técnico. Galindo e Broom (2000) estudaron a relación entre o comportamento social de vacas leiteiras e a ocorrencia de laminite en tres rabaños, e descubriron que as vacas de baixo rango social, calcula-do de acordo ao índice de desprazamento, permaneceron menos tempo deitadas e máis tempo de pé nos corredo-res e que, ao incrementarse o tempo total que permane-cían paradas, se incrementou tamén o número de casos de laminites.

COMO MANEXAR ANIMAIS CON CORNOS?Un bo manexo é a peza fundamental para que o núme-ro de lesións sexa menor. Para manter animais con cor-nos na granxa hai que considerar as necesidades físicas dos animais ao deseñar as instalacións (táboa 1). Durante as avaliacións de comportamentos sociais e lesións en 35 ra-baños de gando criados en estabulación libre (Menke et al., 1999), non atoparon un alto número de feridas nos ani-mais, polo que concluíron que un bo manexo é importan-te para a redución de lesións. Algunhas instalacións non deseñadas para vacas con cornos esíxenlles unha adap-tación a espazos menores, o cal lles pode causar danos e tensións. Os animais con cornos necesitan espazos maio-res no comedeiro ou bebedoiro que os animais sen cornos (Fernández Rodríguez et al., 2013). Para o gando en sis-temas máis intensivos a presenza de cornos fai máis nece-sario contar co número suficiente de prazas, que permitan unha boa mobilidade tanto para deitarse como para levan-tarse, e cunha densidade animal que lles permita camiñar libremente, sen o risco de lesionar a outros animais, tanto en estabulacións libres coma nos corredores ou na sala de muxido. Se as instalacións non están ben deseñadas, existe o risco de dano e un consecuente aumento nos custos de mantemento.

Pero, por riba de todo, o máis importante é avaliar os in-dicadores baseados nos animais. Aínda que as dimensións das instalacións sexan correctas, pode ser que os animais non poidan camiñar libremente ou que presenten moitas lesións (adoitan ser lineais ou en forma de punta, super-ficiais ou profundas nos lados do animal, no ubre ou no cuarto traseiro) causadas por cornos e, por tanto, é necesa-rio reavaliar os espazos da granxa.

A reagrupación de animais debe ocorrer só cando real-mente é necesaria porque a introdución de novos animais ao grupo con frecuencia xera un período de restablecemen-to de xerarquías e, por tanto, un aumento de comporta-mentos agonísticos, que poden resultar na ocorrencia de graves lesións cando hai vacas con cornos no rabaño.

Tamén é moi importante ter en conta a seguridade dos traballadores. Algúns animais non agresivos poden causar lesións por accidente sen ter intención de facelo. Duran-te os procedementos rutineiros de manexo, vacinación ou tratamentos veterinarios os traballadores deben facer un manexo suave, sen berros ou violencia para que os animais non se poñan nerviosos. Tamén deben estar protexidos por barreiras que sexan resistentes.

Para o movemento dos animais débese considerar a dis-tancia de fuga de cada animal (figura 1) e lembrar que nos animais con cornos, esta é maior. De maneira tranquila e acougada o persoal debe aproximarse aos animais por unha banda ou de fronte, pero nunca por detrás porque o animal non o pode ver, como se ilustra na figura 1. Achegándose pola fronte do punto de equilibrio, o animal cambiará o sentido de movemento e irá cara a atrás. Por iso é impor-tante manterse na posición correcta (rexión B da figura 1) para que o gando camiñe cara a adiante.

Figura 1. Posicións consideradas polo persoal para o movemento de animais de maneira calma, segura e eficaz (adaptado de Grandin, 2010 en Pañuela et al., 2011)

O persoal debe actuar de maneira firme establecendo dende o principio quen é o líder pero sen a necesidade de agresións. Agredir os animais é un factor que xera moito estrés, medo e, por tanto, movementos moi rápidos e ines-perados no vacún. Estas son as situacións onde se aumenta a incidencia de accidentes e lesións noutros animais ou no persoal e que pode ser agravada pola presenza de cornos. Goldblum et al. (1997) atoparon lesións oculares en gan-deiros causadas por cornos de vacas leiteiras. A maioría das lesións supuñan unha discapacidade severa e permanente.

A PRESENZA DE CORNOS NOUTRAS PRÁCTICAS DE MANEXOAdemais do deseño das instalacións e do manexo, o gandeiro deberá garantir o benestar dos animais den-de a granxa ata o matadoiro. É importante considerar o transporte deste tipo de animais. A carga-descarga e a forma de agrupar os animais dentro do vehículo poden representar unha ameaza para a integridade do gando, xa que en razas con cornos longos se atoparon hemorraxias musculares internas (Minka e Ayo, 2007). Os medios de transporte deben dispor de bo espazo e a condución do camión debe ser realizada por persoal adestrado para transportar animais buscando sempre autoestradas en bo estado de conservación.

Táboa 1. Instalacións. medidas recomendadas (adaptado de Irrgang, 2012)

Espazo de comedeiroAncho do corredor

detrás do comedeiroAnimal/comedeiro

75-100 cm 3,5-5 m 1-1,2

Animal/bebedeiro Ancho de corredores Lonxitude da praza

10-20 3,5-4 m 3,0 m

OS ANIMAIS SEN CORNOS PODEN SER MÁIS ADECUADOS QUE OS ANIMAIS CON CORNOS SE SE PRETENDE REDUCIR O ESTRÉS SOCIAL


spain_rumi.indd 75 20/06/2015 10:29


manexo76

Durante o reagrupamento de animais en matadoiros a presenza dos cornos tamén pode ser un factor que cause lesións nos animais xerando dor, estrés e diminucións na calidade de carne pola presenza de hemorraxias internas. En matadoiros onde o box de atordamento é precario, o disparo no lugar correcto pode ser difícil pola presenza dos cornos, o que afecta ao éxito do atordamento e, por tanto, ao benestar animal e á seguridade do traballador.

DESMOUCHADO E DESCORNADO: QUE TRATAMENTOS EXISTEN E QUE PROBLEMAS DEBEMOS EVITAR? Como alternativa a manter vacas con cornos, moitos gandeiros optan por quitar os cornos por medio do des-mouchado ou do descornado. Algunhas granxas con gando con cornos optan por quitar só as puntas dos cornos para evitar problemas de danos a outros animais ou ás instala-cións. O desmouchado é unha práctica relativamente fre-cuente en explotacións de vacún de leite e ten o obxectivo de evitar o crecemento dos cornos en xatos de ata 2 meses de idade. O descornado é unha cirurxía no gando novo ou adulto con cornos desenvolvidos realizada por motivos estéticos, trauma nos cornos ou pola ocorrencia previa de problemas de agresividade ou destrución das instalacións, sendo un procedemento estresante para o gando.

De acordo coas conclusións do proxecto ALCASDE (2009), que avaliou as prácticas e alternativas ao desmou-chado en Europa, os gandeiros prefiren o desmouchado ao descornado, porque o primeiro se trata dun método máis rápido que se realiza en xatos e o segundo consiste nunha cirurxía destinada a animais maiores con cornos desenvol-vidos e é realizada por un veterinario.

Os dous procedementos, desmouchado e descornado, son moi dolorosos e lle afectan ao benestar dos animais se non se realizan correctamente. A táboa 2 (na páxina seguinte) indica algunhas características de cada procede-mento.

COMO FACER UN BO DESMOUCHADO E DESCORNADO? O desmouchado pode facerse mediante cauterización ou mediante a aplicación dunha substancia cáustica e debe realizarse durante os primeiros dous meses de vida dos xa-tos (Vickers et al., 2005) cando os botóns dos cornos teñen

entre 5 e 10 mm de lonxitude (Mainau et al., 2012) e os xatos aínda están en establos individuais. A idade de dúas a catro semanas de vida é unha idade óptima para o desmou-chado sempre e cando o botón do corno se aprecie ben. O gandeiro é a persoa que comunmente o fai (ALCASDE, 2009) e a utilización de pasta cáustica é o método máis utilizado no sur e leste europeo (ALCASDE, 2009). O desmouchado é un dos primeiros procedementos altamen-te dolorosos que sofre o xato. Estudos comproban que os xatos teñen capacidade cognitiva, quedan tristes e apáticos despois de procedementos dolorosos e tamén poden aso-ciar lugares e persoas a situacións estresantes (Passilé et al., 1996; Naeve et al., 2014) prexudicando unha boa relación humano-animal a curto e longo prazo. Por tanto, durante a cauterización ou a aplicación de pasta cáustica é esencial un bo control da dor coa utilización de anestesia local e analxesia. En estudos onde se determinaron os niveis de cortisol (indicador de estrés) demostrouse que a utilización de sedación, anestesia local e analxesia en conxunto son fundamentais para o benestar dos xatos despois do des-mouchado (Stafford e Mellor, 2005). Con todo, só un 20 % destes reciben algunha medicación durante o desmoucha-do en Europa (ALCASDE, 2009).

Utilizar só anestesia local durante o desmouchado non é efectivo para o control de dor. Unha adecuada contención química con xilacina é necesaria para que durante o pro-cedemento tanto o xato coma o persoal non sufran danos adicionais noutras partes do corpo, como queimaduras na pel, nos ollos ou nas orellas (figura 2).

Lidocaína ou bupivacaína como anestesia local e keto-profeno como analxésico son altamente efectivos cando son utilizados en conxunto (Falkner e Weary, 2000). Hai que considerar a posibilidade de prolongar o tratamento analxésico con ketoprofeno porque dentro das primeiras 48 horas a dor pode estar presente (Mainau et al., 2012). Un control adecuado da dor garante o benestar animal du-rante e despois do desmouchado.

Figura 2. Desmouchado en xatos contidos quimicamente por xilacina. A imaxe da dereita ilustra un xato desmouchado con pasta cáustica e a imaxe de abaixo ilustra un xato desmouchado por cauterización

Foto

s: U

BC -

Anim

al W

elfa

re P

rogr

am


HLM EPIC MANCHEGO TV TL TY EPIC X MAN-OMAN X GOLDWYN

NIETO DE LA CAMPEONA DEL ROYAL Y MADISON, EASTSIDE LEWISDALE GOLD MISSY EX 95 .

CAPA CASEINA BB.TRANSMITE TIPO Y LECHE CON EXCELENTES

DATOS SECUNDARIOS.FACIL PARTO.

Abuela: EASTSIDE LEWISDALE GOLD MISSY EX95

MANCHEGO

Madre: AL.CE ATWOOD SAMUELA VG89

Nº 1 DEL RANKING POR TIPO Y UBREHIJO DE AL. CE ATWOOD SAMUELA VG89 (3 AÑOS).

AL. CE MERIDIAN SNEAKER ET MERIDIAN X ATWOOD X MAC

SNEAKER

EL PACK COMPLETO CON PEDIGREE DIFERENTE.TIPO + UBRE + PATAS + CALIDADES DE LECHE

+ RASGOS DE SALUD = RENTABILIDADFACIL PARTO.

FANTASY TIMOTHY TV TL TY EUDON X GOLDEN DREAMS X TOYSTORY

Madre: FANTASY RENATA

TIMOTHY

SEMENZOO NEXT GENERATION

P. N . E u r ó p o l i s C / L o n d r e s 2 9 A - 2 8 2 3 2 L A S R O Z A S ( M a d r i d ) - T. 9 1 6 3 7 3 4 7 8 ~ s e m e n z o o @ s e m e n z o o . e sw w w . s e m e n z o o . i t

pub_semenzoo.indd 77 20/06/2015 11:40


manexo78

(Carter, 1983). É moi importante considerar un protocolo analxésico de longa duración para que o animal non sinta dor nos días seguintes ao descornado. A cirurxía debe ser realizada nun local limpo, tranquilo, nunha superficie con-fortable e suave porque, aínda que a contención con xilacina lle permite ao animal estar de pé, sempre hai risco de que caia e quede deitado en superficies duras, o que lle ocasio-naría danos nos nervios das patas. É importante considerar que os bovinos teñen mellor sentido do olfacto que as per-soas. Identificouse que algúns tipos de sangue e fariña de óso causan comportamentos irritables no vacún. É por iso que o sangue no chan despois de descornado ou a castración pode provocar que o animal se resista a entrar na manga de ma-nexo e á súa posterior inmobilización (Stafford, 2005), por tanto, é moi importante limpar o local despois da cirurxía.

COMO SABEMOS QUE O TRATAMENTO ELIXIDO PARA O DESMOUCHADO E DESCORNADO FOI BEN APLICADO?Un adecuado desmouchado ou descornado significa au-sencia de dor, unha boa cicatrización e frear o crecemento dos cornos.

Para avaliar se o tratamento elixido é o adecuado po-demos utilizar indicadores comportamentais baseados no animal como vocalizacións, rascar a cabeza, movementos continuos de orellas e cabeza e inquietude. No entanto, se o persoal non recibiu formación para avaliación de com-portamento de xatos, moitas veces non é posible percibir claramente respostas comportamentais á dor nalgúns ani-mais. O uso de antiinflamatorios non esteroidais está re-comendado para prolongar a analxesia e para reducir a dor inflamatoria; con todo, os protocolos de analxesia varían moito nos diferentes países de Europa. O descornado no gando asociouse con respostas comportamentais, neuroen-docrinas e fisiolóxicas que son indicadores de dor. Se non se xustifica esta práctica, a dor asociada cun procedemento rutineiro podería contribuír a unha percepción pública ne-gativa das prácticas de produción gandeira.

Cando se utiliza a pasta cáustica é importante non poñer demasiado produto e que o xato non estea en contacto direc-to con outros xatos. Para evitar un grande estrés en caso de xatos criados en grupo aconséllase manter o contacto visual con outros xatos, pero non o contacto físico. O manexador debe observar constantemente o animal, porque os comporta-mentos típicos de dor posdesmouchado como rascar a cabeza poden esparexer a pasta por outras áreas coma os ollos ou as orellas, o que dá lugar a graves queimaduras (figura 3).

Figura 3. A frecha indica unha queimadura por pasta cáustica despois do desmouchado Fo

to: B

ianc

a Co

sta

O descornado é unha técnica realizada en animais que xa teñen cornos aparentes: comunmente é realizada por estética ou en animais adultos que presentan algunha característica máis agresiva, ou por causaren danos nas instalacións ou por lesionaren outros animais. É sempre preferible facer desmouchado en xatos que un descor-nado en adultos.

O descornado xera un grande estrés no vacún, ten altos riscos de complicacións poscirúrxicas, como mala cicatriza-ción, hemorraxia ou infeccións graves, como, por exemplo, a sinusite podescornado, que pode ser fatal e esixe un longo tratamento con antibióticos, limpeza e vendaxes. Por tan-to, o descornado debe ser evitado sempre que sexa posible. Cando este sexa necesario, sempre debe ser realizado por un veterinario. Para facilitar a execución e para o control de dor é necesaria a contención química, a anestesia local e analxesia. A electroinmobilización non é recomendable

Táboa 2. Comparación entre desmouchado e descornadoDesmouchado Descornado

Indicacións Evitar o crecemento de cornos Retirada de cornos deformes ou lesionados, animais agresivos, dano a instalacións, estética

Idade Ata 2 meses >2 meses (cornos en desenvolvemento ou desenvolvidos)

Quen o pode facer? Gandeiro con orientación previa dun veterinario Veterinario

Manexo da dor Contención química + anestesia local + analxesia Contención química + anestesia local + analxesia

Tempo 5-15 minutos 30-60 minutos

Facilidade de execución Fácil Laboriosa

Vantaxes Facilidade de execución, menor risco de complicacións Técnica que permite quitar cornos desenvolvidos

Desvantaxes

-Dor prolongada, estrés-Risco de infeccións e lesións

-Queimaduras no persoal

- Dor prolongada- Contención prolongada

- Estrés- Cirurxía cruenta

- Alto risco de complicacións poscirúrxicas- Coidados intensivos despois da cirurxía

Se o manexo da dor non é adecuado pode prexudicar a futura interacción humano-animal

Complicacións

- Cornos mal formados- Mala cicatrización

- Lesión nos tecidos circundantes- Risco de infeccións

- Mala cicatrización- Hemorraxias

- Infeccións locais- Sinusites

- Septicemia- Dor crónica

AFRIGA117_manexo_cornos_galego_02.indd 78 23/06/2015 23:30

• Mejora las fermentaciones ruminales• Mejora la digestibilidad de la fibra• Mejora la calidad de la leche

Feroes - PlantaMix

FEROES PLANTAMIXN-122 Km 407. Torrecilla de la Abadesa, Valladolid

Telf.:+34 669 933 068 / +34 639 389 [email protected] • [email protected] • www.feroes.net

M e z c l A s p A r A A l i M e N T A c i ó N A N i M A l

eXeNTA De pOlVO Y pieDrAs

Disponemos de servicio de transporte. Ventas por cargas completas con la posibilidad de combinar productos.

- Alfalfa- Avena- Festuca

PAJA PICADA DE LA MEJOR CALIDAD:- paja F0 (< 2 cm)- paja F1 (2 - 4 cm)- paja Fc (4 - 8 cm)- paja para camas

Alfalfa

silo

Mexcla Mix

somo especialistas en elABOrAr MezclAs a su medida de TODO

TipO de FOrrAJes

- raygras- Triticale- Veza

prODUcTOs:

seleccionamos todos los productos por su calidad, con los que elaboramos las mejores mezclas para cada tipo de ganado.

¿QUe HAceMOs?

¡NUEVO!primer productor

de pAJA eNriQUeciDA con MelAzA y

prOTeÍNA.

VENTAJAS

pub_feroes.indd 79 20/06/2015 10:30


manexo80

Outra posible alternativa ao descornado inclúe a selec-ción de gando sen cornos dentro dos rabaños e así se evitan a dor e a perda de produción (Spurlock et al., 2013).

En conclusión, a decisión de ter vacún con cornos é unha alternativa persoal de cada gandeiro pero, sexa cal sexa a opción elixida, debe facerse pensando, sobre todo, no be-nestar animal e na seguridade das persoas que traballan na explotación.

BIBLIOGRAFÍAALCASDE (2009). Appendix 26 Final recommendations to DG-SANCO regarding alternatives to dehorning. Study on the improved methods for animal-friendly production, in particular on alternatives to the castration of pigs and on alternatives to the dehorning of cattle. Europe Union.Pg D233-5 ? D233-6. Dis-poñible en http://ec.europa.eu/food/animal/welfare/farm/docs/calves_alcasde_d-2-3-3.pdf. Acceso en 15 abril. 2015.

Bøe, K.E., Færevik, G. (2003). Grouping and social prefe-rences in calves, heifers and cows. Applied Animal Behaviour Science 80(3), 175-190.

Bouissou. M.F. (1972). Influence of body weight and presence of horns on social rank in domestic cattle. Animal Behaviour 20 (3), 474?477.

Carter, P.D., Johnston, N.E., Corner, L.A., Jarrett, R.G. (1983). Observations on the effect of electroimmobilisation on the dehorning of cattle. Australian Veterinary Journal 60, 17-19.

Lestes, R.D. (1991). The significance of horns and other male secondary sexual characters in female bovids. Applied Animal Behaviour Science 29, 403-451.

Faulkner, P.M., Weary, D.M. (2000) Reducing pain after de-horning in dairy calves. Journal of Dairy Science 83(9), 2037-41.

Fernández Rodríguez ME, Cantalapiedra Álvarez, J.J., Bran-co Penedo, I., Carreira Pérez, X.C., Mariño Allegue, R.A., Mén-dez Lodos, M., Pereira González, J.M., Pérez Cancio, X., Torres Lavandeira M.L. (2013). Benestar animal e instalacións. Gando Vacún leiteiro. Ed. Xunta de Galicia. Santiago de Compostela. ISBN: 978 84 453 50799.

Galindo, F., D. M. Broom. (2000). The relationships between social behaviour of dairy cows and the ocurrence of lameness in three herds. Research in Veterinary Science 69, 75-79.

Goldblum, D., Frueh, B., Koerner, F. (1999). Eye inxuries cau-sed by horn cows. Retina 19(4):314-7.

Graf, B. (1974). Aktivitäten von enthornten und nicht en-thornten Milchkühen auf der Weide. Diploma Thesis, ETH Zúric, Switzerland.

Grandin, T. (2010). Auditing animal welfare at slaughter plants. Meat Science 86:56-65.

Grant, R.J. (2003) Taking advantage of dairy cow behaviour: cost of ignoring estafe budgets, Cornell Nutr. Conf. Feed Manu-fac., University Syracuse, NY.

Irrgang, N. (2012). Horns in cattle-implications of keeping horned cattle or not. Dissertation zur Erlangung deas aka-demischen Grades eines Doktors der Agrarwissenschaften 28/09/2012. Universität Kassel. Witzenhausen. Dispoñible en https://kobra.bibliothek.uni-kassel.de/bitstream/urn:nbn:de:hebis:34-2013032142658/3/DissertationNoraIrrgang.pdf.

Mainau, E., Amorne, D., Manteiga, X. (2012). Efecto do des-

cornado e do desmochado no benestar do gando vacún. Fichas Técnica sobre Benestar de Animais de Granxa. Farm Animal Welfare Education Centre Nº2/ agosto 2012. Dispoñible en http://www.fawec.org/download/fact_sheet_n2_es_descorna-do_vacuno.pdf.

Menke, C., Waiblinger, S., Fölsch, D. W., Wiepkema, P.R. (1999). Social Behaviour and Inxuries of Horned Cows in Loose Housing Systems. Animal Welfare 8 (3), 243-258.

Minka, N.S., Ayo, J.Ou. (2007). Effects of loading behaviour and road transport stress on traumatic inxuries in cattle trans-ported by road during the hot-dry season. Livestock Science. Acceso online 4 de abril de 2015.

Naeve, H. W., Darvos, R.R., Costa, J. H. C., von Keyserlin-gk, M. A.G., Weary, D.M. (2014). Pain and Pessimism: Dairy Calves Exhibit Negative Judgement Bias following Hot-Iron Disbudding. PLoS ONE 9(4): e96135. doi: 10.1371/journal.pon.0096135.

Passillé, A. M.; Rushen, J., Ladewig, J., Petherick, C. (1996). Dairy calves’ discrimination of people based on previous han-dling. Journal of Animal Science 74, 969-974.

Sambraus, H.H. (1978). Rind. Sozialverhalten. (Cattle. Social Behaviour) en Nutztierethologie. Verlag Paul Parey, Berlin, Ger-many. pp. 49-72.

Sárová, R.; Spinka, M., Stehulová, I., Ceacero, F., Simecková, M., Kotrba, R. (2013). Pay respect to the elders: age, more than body mass, determines dominance in female beef cattle. Animal Behaviour 86, 1315-1323.

Spurlock, D.M., Stock, M.L., Coetzee. J.F. (2014). The impact of 3 strategies for incorporating polled genetics into a dairy catt-le breeding program on the overall herd genetic merit. Journal of Dairy Science 97, 5265-5274.

Stafford, K.J. (2005). Cattle Handling Skills. ThinkSafe. Dis-poñible en http://www.acc.co.nz/prd_ext_csmp/groups/exter-nal_ip/documents/publications_promotion/wim2_065192.pdf. Acceso 16 de maio 2015.

Stafford, K.J., Mellor, D.J. (2005) Dehorning and disbudding distress and its alleviation in calves.Review. The Veterinary Jour-nal 169, 337?349.

Stricklin, W.R. (1983). Matrilinear social dominance and spa-tial relationship among Angus and Hereford. Journal of Dairy Science 57, 1397-1405.

Taschke, A.C. (1995). Ethologische, physiologische und his-tologische Untersuchungen zur Schmerzbelastung der Rinder bei der Enthornung (behavioural, physiological and histological investigations of pain in cattle during dehorning). PhD Disser-tation University of Zúric, Switzerland.

Wilson, E.Ou. (1975). Sociobiology: The new synthesis, Belk-nap, Cambridge MA. pp, 698.

O DESCORNADO XERA UN GRANDE ESTRÉS NO VACÚN E TEN ALTOS RISCOS DE COMPLICACIÓNS POSCIRÚRXICAS, COMO MALA CICATRIZACIÓN, HEMORRAXIA OU INFECCIÓNS GRAVES


pub_agita.indd 81 21/06/2015 15:05


sanidade82

INTRODUCIÓN E OBXECTIVOSA idea xeral que se desprende dos traballos que estudan este tema é que as principais causas de desvelle nas explo-tacións intensivas de gando vacún de aptitude láctea son baixa fertilidade, baixa produción, mamite, problemas do sistema locomotor, desprazamento de abomaso, pneumo-nías etc.

Por tanto, este traballo, a través da casuística dos animais sinistrados, pretende focalizar a atención cara aos motivos principais de desvelle observados neste tipo de explota-cións, coa esperanza de dispoñer de máis ferramentas coas

Dado o aumento na sinistralidade dos traumatismos do sistema locomotor observado nos animais destas granxas, este traballo pretende chamar a atención dos profesionais do sector cara a estas patoloxías, cada vez máis presentes nos nosos rabaños leiteiros.

que tentar diminuír as perdas nun rabaño leiteiro e, deste modo, contribuír a mellorar os resultados económicos des-tas granxas.

SON OS TRAUMATISMOS NO SISTEMA LOCOMOTOR UNHA CAUSA EMERXENTE DE DESVELLE NAS EXPLOTACIÓNS INTENSIVAS DE GANDO VACÚN DE APTITUDE LÁCTEA?

Rodríguez Lago, J.M.1 e Sierra Toral, Ana2

1 Veterinario perito taxador colaborador con Agroseguro, S.A. e profesor asociado da Facultade de Veterinaria de León (Universidade de León) 2 Doutora en Veterinaria, técnica veterinaria na Sección de Sanidade e Produción Animal de Palencia (Xunta de Castela e León)

AFRIGA117_sanidade_traumatismos.indd 82 20/06/2015 10:37


sanidade 83

MATERIAL E MÉTODOSO estudo levouse a cabo en 119 explotacións intensivas de gando vacún de aptitude láctea da provincia de León, na zona noroeste de España. Todas as granxas están con pólizas do Seguro Agrario Combinado na modalidade da liña denominada Seguro de Explotación de Gando Vacún Reprodutor e Recría (liña 102) xestionada pola Agrupa-ción Española de Entidades Aseguradoras dos Seguros Agrarios Combinados, S.A. (Agroseguro).

Este estudo realizouse a partir de 3.307 peritaxes de fe-mias de raza frisona de produción láctea media-alta, sinis-tradas durante os anos 2011, 2012, 2013 e 2014. O número total de animais destas explotacións é de 20.246, cun ta-maño medio de 170 animais totais/explotación, oscilando entre 42 e 982 animais coa seguinte proporción do tamaño de rabaños: de 1 a 50 animais, o 11,19 %; de 50 a 100, o 21,64 %; de 100 a 200, o 36,56 %; de 200 a 300 animais, o 20,89 %, e de máis de 300 animais, o 9,70 %.

Nas explotacións a cantidade media de leite por vaca e ano é de 9.912,5 kg, cifra que oscila entre 9.150 kg e 10.675 kg en lactacións normalizadas a 305 días (datos obtidos a partir daquelas granxas incluídas no programa de control oficial lei-teiro. As restantes son manexadas con medios de produción, alimentación e obxectivos similares).

TRABALLO deriva de

• Liña 102 – EXPLOTACIÓN DE GANDO VACÚN REPRODUTOR E RECRÍA

• PERITAXES DE ANIMAIS SINISTRADOS CUBERTOS POLA PÓLIZA DO SEGURO PECUARIO

ESTE ESTUDO REALIZOUSE A PARTIR DE 3.307 PERITAXES DE FEMIAS DE RAZA FRISONA DE PRODUCIÓN LÁCTEA MEDIA-ALTA, SINISTRADAS DURANTE OS ANOS 2011, 2012, 2013 E 2014



sanidade84

RESULTADOS E DISCUSIÓNOs resultados obtidos no noso estudo poñen de mani-festo que a principal causa de sinistros nestes rabaños se debeu a traumatismos no sistema locomotor: ano 2011 (19,69 %), ano 2012 (23,58 %), ano 2013 (21,64 %) e ano 2014 (22,20 %).

As 3.298 causas de sinistro cualificadas, peritadas e rexis-tradas proporcionáronnos datos para coñecer cantos casos de cada tipo nos atopamos durante os anos nos que se le-vou a cabo o presente estudo (2011, 2012, 2013 e 2014) e observouse que a primeira causa de sinistralidade sus-ceptible de indemnización nos animais peritados foron “os traumatismos do sistema locomotor”, cun total de 718 femias bovinas refugadas nos catro últimos anos (media interanual do 21,77 %).

Os rabaños son de réxime intensivo con sistema de esta-bulación permanente e deles o 64,71 % ten patio de cama quente, mentres que un 35,29 % do total de explotacións ten cubículos.

No momento da peritaxe recóllese toda a información da explotación á que pertence o animal, así como os datos da res sinistrada (raza, idade, identificación etc.).

Realízanse a exploración (no caso de tratarse de animais vivos) e a necropsia (no caso de animais mortos) e rexís-transe entón todos os datos tomados, o que nos vai permi-tir identificar o tipo de sinistro e a súa cualificación.

ESTE TRABALLO PRETENDE FOCALIZAR A ATENCIÓN CARA AOS MOTIVOS PRINCIPAIS DE DESVELLE OBSERVADOS NAS EXPLOTACIÓNS LÁCTEAS, COA ESPERANZA DE PODER CONTRIBUÍR A MELLORAR OS SEUS RESULTADOS ECONÓMICOS

64,71 % 35,29 %

Patios de cama quente Cubículos


pub_agroseguro.indd 85 20/06/2015 10:41


sanidade86

Se abordamos a discusión destes resultados, o primeiro que debemos ter en conta, tal como vimos sinalando, é que este traballo deriva das peritaxes realizadas nos animais sinistrados de granxas que teñen contratada a póliza do seguro pecuario de explotación de gando de vacún de leite e, por tanto, os casos están limitados polas garantías reco-llidas no contrato de devandito seguro.

Neste sentido, a maioría dos autores consultados, Bas-com & Young (1998), Gröhn et al. (1998), Whiaker et al. (2000), Vitela et al. (2004) e Pinedo et al. (2010), presen-tan os problemas de fertilidade e da baixa produción como dúas das causas principais de desvelle nos rabaños leiteiros, por diante de pneumonías, mamites, problemas dixestivos, partos e complicacións, desprazamentos de abomaso, trau-matismos do sistema locomotor etc.

Aínda así, non se recollen esas dúas causas de refugallo (problemas de fertilidade e baixa produción) no presente estudo, ao non seren tidas en conta nas garantías cubertas pola póliza do seguro.

Con todo, os resultados mostran os traumatismos do sis-tema locomotor como causa principal de desvelle involun-tario nos rabaños do noso estudo e parécennos suficiente-mente salientables como para presentalos e tentar estudar que tipos de lesións no sistema locomotor destes animais son as máis habituais e cales poderían ser as causas dos feitos observados.

Así, debemos sinalar que os problemas da exploración que vimos observando máis frecuentemente son as paráli-ses traumáticas do terzo posterior a consecuencia de:

1. Lesións nas articulacións: principalmente na co-xofemoral e a femorotibiorrotuliana, que adoitan cursar como subluxacións (con inflamación local, dor, incapa-cidade motora e/ou claudicación). En menor medida, obsérvanse tamén lesións articulares de tarso, luxación sacroilíaca etc.

OS RABAÑOS SON DE RÉXIME INTENSIVO CON SISTEMA DE ESTABULACIÓN PERMANENTE: EN PATIOS CON CAMA DE PALLA UN 64,71 %, OU EN CUBÍCULOS O 35,29 % DO TOTAL DE EXPLOTACIÓNS

2. Lesións músculo-tendinosas: neste caso atopámonos con frecuencia lesións nos músculos adutores con hiperab-dución non fisiolóxica (o que coloquialmente se denomina “vaca aberta”), lesións do músculo peroneo (con hiperex-tensión do tarso) e a rotura do tendón de Aquiles e/ou os músculos gastrocnemios.

Lesión na articulación coxofemoral dereita

Lesión na articulación femorotibiorrotuliana esquerda e dereita respectivamente

Lesión de músculos adutores con hiperabdución (“vaca aberta”)

Lesión de músculos gastrocnemios


pub_impex_europa.indd 87 20/06/2015 10:42


sanidade88

3. Lesións nerviosas con parálise: afectan aos nervios obturador, isquiático, tibial, peroneo e aos nervios que per-corren a raque, principalmente na zona torácica e lumbar.

Por outra banda, debemos sinalar que a casuística de traumatismos no terzo anterior observada no noso estudo é moi inferior, aínda que se diagnosticaron parálises por lesión do nervio supraescapular e do nervio radial ou trau-matismos por subluxación-luxación escápulo-umeral etc.

NO MOMENTO DA PERITAXE RECÓLLESE TODA A INFORMACIÓN DA EXPLOTACIÓN Á QUE PERTENCE O ANIMAL, ASÍ COMO OS DATOS DA RES SINISTRADA (RAZA, IDADE, IDENTIFICACIÓN ETC.)

Resulta curioso que, ao longo dos anos nos que se levou a cabo este estudo, á vez que vimos comprobando este au-mento de traumatismos no sistema locomotor nos animais destas granxas, vimos como en moitas delas se abordaron reformas nas súas instalacións ou nos seus sistemas de ma-nexo para responder:

1. Á estreita marxe de beneficios que existiu nestes últi-mos anos (cunhas materias primas moi caras e un prezo do kg de leite moi baixo).

2. A un intento de adaptación ao novo horizonte dun mercado de leite sen cotas lácteas, o que facía necesarias máis vacas na explotación para aumentar o volume de pro-dución.

Para os autores deste estudo esta estratexia puido traer como consecuencia a seguinte reflexión: limítase e redúce-se o espazo dispoñible por animal. Traumatismos no terzo anterior: subluxación-luxación escápulo-umeral

Reformas nas explotacións intensivas de gando vacún de aptitude láctea


HAZ HISTORIA DE LA BVDHAZ HISTORIA DE LA BVDAHORA EN TUS MANOSAHORA EN TUS MANOSUNA SOLUCIÓN ÉPICAUNA SOLUCIÓN ÉPICA

Con Bovela®, finalmente la amenaza de la BVD ha encontrado su rival. Gracias a su innovadora tecnología L2D (vacuna viva con doble deleción),

Bovela® asegura la completa protección del ganado contra los genotipos 1 y 2 del virus de la BVD. Con una única dosis, aplicada a cualquier animal mayor de 3 meses de edad y sin tener en cuenta su status reproductivo, protege frente a la BVD durante todo un año, lo que implica que previene el nacimiento de animales PI por infección transplacentaria. Así con Bovela® puedes ayudar a tus clientes a poner fin a la historia de la BVD. Protección épica, de forma sencilla

Bovela® liofilizado y disolvente para suspensión inyectable para bovino. Composición: Cada dosis (2 ml) contiene: BVDV tipo 1 vivo modificado, cepa no citopática KE-9: 104,0 – 106,0 DICC50. BVDV tipo 2 vivo modificado, cepa no citopática NY-93: 104,0 – 106,0 DICC50. Indicaciones: Inmunización activa de bovino - a partir de los 3 meses de edad - a fin de reducir la hipertermia y minimizar la reducción del recuento de leucocitos provocada por el BVDV-1 y BVDV-2 y para reducir la excreción vírica y la viremia causada por el BVDV-2. Inmunización activa de bovino frente a BVDV-1 y BVDV-2, a fin de prevenir el nacimiento de terneros persistentemente infectados causado por la infección transplacentaria. Inicio de la inmunidad: 3 semanas después de la inmunización. Duración de la inmunidad: 1 año. Posología: Primovacunación: Administrar una dosis (2 ml) por vía intramuscular. Se recomienda vacunar a los bovinos al menos 3 semanas antes de la inseminación / cubrición para suministrar protección fetal desde el primer día de la concepción. Revacunación: Se recomienda la revacunación al cabo de 1 año. Reacciones adversas: Leves hinchazones o nódulos en el punto de inyección. Aumento de la temperatura corporal, dentro de los límites fisiológicos. Tiempo de espera: Cero días. Conservación: Conservar y transportar refrigerado. No congelar. Presentación: 5 o 25 dosis, con 10 o 50 ml de disolvente. Reg. núm: EU/2/14/176/001 (5 dosis) -009 (25 dosis). Titular: Boehringer Ingelheim Vetmedica GmbH.

pub_boehringer.indd 89 20/06/2015 10:45


sanidade90

OS RESULTADOS MOSTRAN OS TRAUMATISMOS DO SISTEMA LOCOMOTOR COMO CAUSA PRINCIPAL DE DESVELLE INVOLUNTARIO NOS RABAÑOS DO NOSO ESTUDO

CONCLUSIÓNSUn cambio no sistema de parques de cama quente a cubí-culos, sen área de esparexemento, con solos de cemento po-los que desprazarse (duros e pouco seguros) e onde os ani-mais teñen moi limitado o espazo e os movementos, lévaos a realizar menor exercicio, o que provoca un posible déficit na súa condición músculo-esquelética e a súa flexibilidade. Os animais fanse aínda máis vulnerables nestas condicións en momentos de maior actividade física (como son os días de proestro e estro) ou en situacións de amontoamento, o que aumenta a porcentaxe de relacións de dominancia. Na nosa opinión estas circunstancias poden levar a unha maior incidencia de traumatismos do sistema locomotor na explotación.

Ante estas observacións preguntámonos se poden es-tes supostos ser a causa de que os animais sexan máis proclives, máis sensibles, a sufrir lesións no seu aparello locomotor.

BIBLIOGRAFÍA-Bascom, S.S. & Young, A.J. (1998) A Summary

of the Reasons Why Farmers Cull Cows Journal of Dairy Science , Vol 81, Pages 2299-2305

-Gröhn, Y.T. Eicker, S.W. Ducrocq, V. Hertl, J.A. (1998) Effect of Diseases on the Culling of Hols-tein Dairy Cows in New York State Journal of Dairy Science Vol. 81, Issue 4, Pages 966-978

- Pinedo, P.J. De Vries, A. Webb, D.W. (2010) Dy-namics of culling risk with disposal codes reported by Dairy Herd Improvement dairy herds. Journal of Dairy Science Vol. 93, Issue 5, Pages 2250-2261

-Smith, J.W., Ely, L.O., Chapa, A.M. (2000) Effect of Region, Herd Size, and Milk Production on Rea-sons Cows Leave the Herd Journal of Dairy Science Vol. 83, Issue 12, Pages 2980-2987.

-Vitela, I, Cruz-Vazquez, C, Ramos, M. (2004). Identificación de las causas de desecho en cinco es-tablos en cinco establos lecheros de Aguascalientes, México. (2004). Téc. Pecu Méx 42(3):437-444.

- Whiaker, DA, Kelly, J.M., Smith, S. (2000) Dis-posal and disease rates in 340 British dairy herds. Vet. Rec 2000: 146, pag. 363-367.

É por iso que este traballo pretende chamar a aten-ción dos profesionais do sector cara á casuística de trau-matismos do sistema locomotor en rabaños leiteiros de produción media-alta, tentando ampliar o estudo sobre o tema e, de confirmarse a súa importancia, facernos conscientes da súa dimensión, co fin, unha vez máis, de optimizar os resultados económicos das granxas que atendemos.



ENTIDAD ESTATAL DE SEGUROS AGRARIOS (ENESA) INFORMA:

entidad estatal de seguros agrarios (enesa)

SEGURO DE EXPLOTACIÓN DE GANDO REPRODUTOR E DE RECRÍADende o 15 de xaneiro e durante este ano atópase aberto o período de contratación do seguro de explotación de gando vacún reprodutor e de recría do plan 2015, tanto para explotacións de gando de aptitude cárnica como de aptitude láctea, produción de bois e centros de recría de xovencas. Son asegurables todas as explotacións que teñan asignado un código de explotación REGA, que identifiquen individualmente as súas reses e que figuren no Libro de rexistro adecuadamente.

É importante lembrar que existen tres opcións de cober-tura: “A”, para todos os animais e sistemas de manexo; “B”, para todos, excepto para bois e recría de xoven-cas; e “C”, unicamente para animais de aptitude lác-

tea. Independentemente da opción elixida, que inclúe os riscos asegurables da garantía básica (accidentes, ataques de animais, morte masiva por un mesmo evento e a perda de produción con-secuente de calquera evento cuberto pola declaración de segu-ro, sinistros propios da produción leiteira, problemas derivados do parto e enfermidades coma a febre aftosa e a EEB), o gandei-ro pode contratar ademais unha serie de garantías adicionais en función do sistema de manexo e do tipo de animais que po-súa na súa explotación, como son síndrome respiratoria bovina, meteorismo agudo, carbunco sintomático e bacteridiano, varias enfermidades, saneamento gandeiro, saneamento extra, pastos estivais e invernais e brote de mamite clínica.

Diferéncianse dous tipos de animais: os reprodutores, que inclúen os sementais e sementais con carta, as femias repro-

dutoras, bois maiores e xovencas de centros de recría, e os animais de recría, que inclúen os animais de ambos os sexos que non son reprodutores e os bois menores e as xatas de centros de recría.

Como novidade do plan 2015 destacan a revisión á alza dos valores unitarios de todos os animais, así como que os valores unitarios nos centros de recría de xovencas se igualan aos valores das explotacións de aptitude láctea ou cárnica segun-do a aptitude dos animais que estean situados neles. Tamén son salientables a posibilidade renovar a garantía de brote de mamite sen requisitos previos e o adianto en 15 días do inicio da cobertura de pastos estivais e invernais.

Para facilitar a contratación deste seguro, o Ministerio, a través de Enesa, concédelles aos asegurados subvencións de ata o 50 % do custo da póliza. Esta subvención obtense mediante a suma das distintas porcentaxes que dependen, entre outros aspectos, das características do asegurado. Son as seguintes:

As comunidades autónomas tamén poden subvencionar este seguro, acumulándose á subvención que achega o Ministerio.

O gandeiro interesado neste seguro pode solicitar máis in-formación na ENTIDADE ESTATAL DE SEGUROS AGRARIOS,

% subvención do seguro para vacún reprodutor e recría % de subvención

máximaBase Contratación colectiva Características do asegurado Renovación de contrato ADSG Produción ecolóxica

Aptitude carne 14 5 10 5 5 3 42

Outros sistemas de manexo 22 5 10 5 5 3 50

C/ Gran Vía de San Francisco 4-6, 2.ª planta, 28005 MADRID, con teléfono 913 475 001, fax 913 475 769 e correo electrónico [email protected], e a través da páxina web www.enesa.es.

AFRIGA110_publirreportaxe_enesa_galego.indd 91 20/06/2015 11:42


92 ECONOMÍA

Os seguros de gando vacún para vida en Galicia rexis-traron durante o exercicio 2014 uns datos de aseguramento nunca alcanzados. Subscribíronse 4.497 pólizas e 305.393 animais coa seguinte distribución entre liñas:

Liña de seguro Pólizas AnimaisL-102. De reprodutores e recrías 4.091 291.317

L-136. De alta valoración xenética 344 6.008

L-185. De aptitude cárnica 52 3.767

L-130. De cebo 10 4.301

Ramón Martín Blanco e Noelia Aparicio MiguélezDirección Territorial Noroeste de Agroseguro

O SEGURO DE EXPLOTACIÓN DE GANDO VACÚN PARA REPRODUTORES E RECRÍA

Comparativamente co exercicio 2013, o incremento en pólizas foi do 4,07 % e en animais do 11,37 %. Os sinistros comunicados ascenderon a 21.559 e as indemnizacións aboadas, a 8,63 millóns de €.

QUE GARANTE O SEGURO?Os danos que sufran os animais reprodutores e de recría, mesmo a perda de produción, cando sexan consecuencia dos riscos incluídos nalgunha das garantías contratadas.

QUE GARANTÍAS PODEN CONTRATARSE?A modo de resumo para vacún de leite, o asegurado ten que elixir entre unha das tres opcións básicas (A-B-C). Unha vez elixida a opción, voluntariamente pode comple-mentar o seu seguro con calquera das garantías adicionais que sexan do seu interese e da súa preferencia.

QUE EXPLOTACIÓNS E TIPO DE ANIMAIS PODEN ASEGURARSE E A QUE VALOR?Son asegurables as explotacións que teñan asignado un código REGA (Real Decreto 479/2004) e identifiquen e rexistren individualmente os animais (Real Decreto 1980/1998). O seguro considera os seguintes tipos de ani-mais, clases de gando e valores de aseguramento:

Tipo de animal Clase de gando Mínimo Máximo

Reprodutores e xovencas

Láctea pura en COL 680,00 1.700,00

Láctea pura 544,00 1.360,00

Láctea non pura 462,40 1.156,00

Láctea pura ecolóxica en COL/IXP 748,00 1.870,00

Láctea pura ecolóxica en IXP 598,40 1.496,00

Láctea non pura ecolóxica en IXP 508,80 1.272,00

Animais de recría e xatas

Láctea pura en COL 340,00 850,00

Láctea pura 272,00 680,00

Láctea non pura 231,20 578,00

Láctea pura ecolóxica en COL/IXP 374,00 935,00

Láctea pura ecolóxica en IXP 299,20 748,00

Láctea non pura ecolóxica en IXP 255,60 639,00

É o mellor instrumento de xestión do risco para garantir as perdas da explotación mediante as múltiples posibilidades de elección de garantías que ofrece. As perdas por accidentes están cubertas dende a opción máis básica e o seguro cobre, ademais, os sinistros masivos por calquera causa e a perda de produción.

AFRIGA117_economia_ seguro_explotacion_galego_02.indd 92 20/06/2015 11:44


93ECONOMÍA

1. Promoción válida desde o 17-10-2014 ata o 31-3-2015 ou ata se esgotaren as existencias (35.000 unidades) por un ingreso mínimo de 2000 €. Para os efectos fiscais, esta promoción considérase unha remuneración en especie e está suxeita a retención a conta segundo a normativa fiscal vixente. NRI: 1069-2014/09681

O comezo dunha gran colleita

Ingresos agrarios

En ”la Caixa” queremos impulsar a súa actividade profesional poñéndolle á súa disposición a liña de produtos e servizos máis completa e innovadora e, asemade, tamén as case 400 oficinas especializadas AgroBank. Ademais, agora, vai levar1 unha práctica friameira polo feito de nos traer os seus ingresos agrarios.

AgroBank

www.laCaixa.es/agrobank

Cadro de garantías que ofrece o seguro

OPCIÓN A•Accidentes•Febre aftosa + EEB•Perda de produción por masivo•Sinistro masivo

OPCIÓN B•Opción A + partos

OPCIÓN C • Opción B + mamite GARANTÍAS ADICIONAIS

•Enfermidades (consultar)•Síndrome respiratoria bovina•Saneamento gandeiro: normal e extra•Outras

SEGURO PARA GANDO VACÚN

(L-102)

A OPCIÓN A: OS ACCIDENTES E OUTROS EVENTOSO seguro garante a indemnización pola morte ou polo sacrificio do animal cando se produza calquera dos even-tos que se garanten para esta opción. Esta garantía regú-lase de acordo aos seguintes criterios:• Accidentes. Entenderase por accidente calquera suce-

so de orixe externa e de natureza traumática, excepto mamite traumática en gando de leite, que sexa impre-visible, fortuíto, repentino e independente da vontade humana.

Ademais dos traumatismos, garántense os seguintes sucesos:• Incendio• Afogamento por inmersión• Obstrución esofáxica por inxestión de alimentos

ou doutros obxectos voluminosos, con resultado de morte

• Ataque de animais salvaxes ou cans asilvestrados• Hipotermia do animal a consecuencia directa de inun-

dación• Traumatismos no sistema mamario que provoquen he-

morraxia aguda mortal• Perforación do tubo dixestivo por inxestión accidental

dun corpo estraño• Intoxicación alimentaria aguda

Debe considerarse que a opción A cobre, tamén, outros eventos que poden causar perdas económicas moi impor-tantes nas explotacións como consecuencia de:• Sinistro masivo: morte ou estado agónico de máis de 3

reprodutores maiores de 6 meses (para a primeira cen-tena) polo mesmo sinistro; superado este mínimo, os animais menores de 6 meses de idade sinistrados no evento tamén son indemnizados.

• Período de recuperación da produción consecutivo ao sinistro masivo: indemnización do 45 % sobre o valor unitario para cada reprodutora

• Febre aftosa (FA) e EEB: morte ou sacrificio obrigato-rio e compensación por inmobilización ata un máximo de 17 semanas por FA

O VALOR ASEGURADO ELÍXEO O GANDEIRO ENTRE UN MÍNIMO E UN MÁXIMO ESTABLECIDO POLO MAGRAMA (ENESA) EN FUNCIÓN DA CLASE DE GANDO E DO TIPO DE ANIMAL



94 ECONOMÍA

A OPCIÓN B: OPCIÓN A + OS PROBLEMAS NO PARTO• OsincluídosnaopciónAantesreferida• Morteousacrificionecesarionossetedíasseguintesao

parto por parto distócico asistido por un veterinario,hemorraxiapospartoehipocalcemiaagudaposparto

• Morteousacrificionecesarionosdezdíasseguintesaopartoporcesárea,prolapsodematrizeprolapsodevaxi-naconsecutivoaoprolapsodematrizataosvintedías

• Mortedacríanopartoounas24horas seguintesaopartooucomoconsecuenciadunpartodistócicoaten-didoporveterinario

A OPCIÓN C: OPCIÓN B + A MAMITE• OsincluídosnaopciónB,antesdescrita• Sacrificio económico por incontinencia da secreción

láctea nun cuarteirón ocasionada por un accidentetraumáticosobreoubre

• Sacrificioeconómicopormamitesépticairreversibleenpolomenosuncuarteirón

• Mortepormamitehiperaguda

AS GARANTÍAS ADICIONAIS DESTACABLES• Úlcerasdecalleiroededuodeno,torsiónouinvaxina-

ciónintestinal,fracasodaintervencióncirúrxicadeco-rrección de torsión/desprazamento de calleiro dentrodos10díasseguintesáintervención(reembolsodeho-norarios),cegueiras,hemoglobinuriapuerperal,tetaniadospastos,actinimicoseeactinobacilose

• Síndromerespiratoriabovina(SRB):pneumoníasdasrecrías

• Saneamentogandeironormal• Saneamentogandeiroextra:conmaiorindemnización

ecompensación(2,65%/valorunitarioesemana)poloperíodonoquenonpodefacerseareposicióndasre-produtorasataunmáximode17semanas

• Garantías para asegurados que renoveno seguro constatusdeneutros,bonusebonus pluscondeterminadoniveldegarantíascontratadas:consultarascondiciónsespeciaisdoseguro(mortesúbita,mortedanaiporcal-queracausatrasopartoenonlimitacióndecrías)

• Outras:pastosinvernaiseestivais,carbunchos,meteo-rismoagudo(salvoenpastosdecarácterextensivo)oubrotedemamiteclínica

Para maior información convén consultar as condi-ciónsespeciaisdoseguro.

A INDEMNIZACIÓN: COMO E CANTO ABOA O SEGUROAindemnizacióndepende,principalmente,dovalorase-guradoedaidadedoanimal,tantoparaasreprodutorascomaparaasrecrías.OvaloraseguradoelíxeoogandeiroentreunmínimoeunmáximoestablecidopoloMagra-ma (Enesa) en funciónda clasedegandoedo tipodeanimal,segundoseespecificanocadroseguinte:

Suposto de indemnización para un accidente coas seguintes características

Explotación de aptitude láctea en Control Oficial Leiteiro

Animal Idade % Valor unitario

Valor unitario

Indemni-zación

Femia

≥ 17 meses a 1o Parto 110 1.700 1.683

≤ 39 meses 125 1.700 1.913

≤ 49 meses 110 1.700 1.683

≤ 59 meses 95 1.700 1.454

≤ 71 meses 75 1.700 1.148

≤ 83 meses 60 1.700 918

≥ 83 meses 40 1.700 612

Semental≥ 24 meses e ≤ 59 meses 120 1.700 1.836

≤ 59 meses 60 1.700 918

Recría

≤ 3 meses 60 850 459

≤ 6 meses 100 850 765

≤ 10 meses 130 850 995

≤ 14 meses 160 850 1.224

≥ 14 meses 200 850 1.530

ExplotacióndelácteapuraenControlOficialLeiteiro(COL),aseguradaa1.700€cadareprodutoraea850€cadarecría.Aplícaselleo10%defranquíaáindemnización.

COMO SE COMUNICA UN SINISTRO DE GANDO?• Por teléfono. Chamando calquera día do ano e en

calquerahorarioacalqueradestesnúmeros:Segurosdevida:910220200/692669300Segurosderetirada:910220220/692669444

• A través de Internet. Soamente para sinistros deretirada de animais mortos, a través da páxina webwww.agroseguro.es.


AGROAMBVALORIZACIÓN E TRATAMENTODE RESIDUOS BIODEGRADABLES

TRESAMBLOXÍSTICA ESPECÍFICA EN CONTEDORES

AGROAMB UTEXESTIÓN E PRESTACIÓN DE SERVIZOSMEDIOAMBIENTAIS

ONEGA ARES, S.L.U.SERVIZOS AVANZADOS DE TECNOLOXÍA AGRARIA

TROBO AGRÍCOLA, S.C.G.PRODUCIÓN INTEGRADA DA TERRA

AgroAmbPonte de outeiro, 10 | 27256 Castro de rei (Lugo) Teléfono (+34) 982 231 365 | Fax (+34) 982 240 534E-mail [email protected] | Web www.agroamb.com

O GRUPO AGROAMB está formado por un conxunto de empresas cuxa actividade completa o ciclo da xestión de residuos. Para iso conta cun equipo multidisciplinar de profesionais con ampla experiencia na Xestión Medioambiental e Agronómica. É unha compañía orientada a dar solucións de valorización e xestión integral de residuos, empregando sempre as mellores técnicas dispoñibles e optimizando a loxística de transporte.

pub_agroamb_galego.indd 95 20/06/2015 10:51

AFRIGA ANO XXI- Nº 117AFRIGA ANO XXI - Nº 117

XENÉTICA FONTAO REVALIDA O SEU LIDERADO NACIONAL NAS PROBAS DE CONAFE

As probas de xuño traen importantes novidades, como son o cambio de base xenética e da fórmula do ICO. Con todo, son claras e contundentes e mostran, unha vez máis, a grande hexemonía da xenética producida en Galicia dentro do contexto nacional, mellorando mesmo o que parecía imposible: as probas de novembro de 2014.

Xenética Fontao sitúa os seus touros nos postos máis altos dos rankings daqueles caracteres que teñen máis importancia na produción de leite: morfolóxicos, produtivos e de saúde.

A presenza dos sementais deste centro na listaxe dos me-llores touros probados (con fillas) de España impresiona. Xenética Fontao ten practicamente o 60 % dos mellores por GICO, tanto no TOP 50 coma no TOP 25 e no TOP 10:•7 touros no TOP 10 GICO•15 touros no TOP 25 GICO•29 touros no TOP 50 GICO

DELANO, O NOVO NÚMERO UNDelano (MOM x Shottle, da familia “Elsa”), que xa foi un tou-ro xenómico destacado no seu día e que debutou como touro

[FOTOS]Delete (en grande)Mai de XubileoAvoa de Venturo…………………………………………………………………………………………………………………………..

[Para a última páxina]

probado nas pasadas avaliacións de novembro de 2014, onde ocupou o posto número 3, é o actual líder da clasificación dos mellores touros probados españois.

Presenta unha proba moi balanceada con excelentes tra-zos de saúde, moi bo tipo e destacadas producións de leite, con porcentaxes positivas de graxa e proteína. Por se isto fose pouco, o seu pedigree, libre de sangue Goldwyn, convértese nun reclamo máis para o seu uso, polo seu fácil apareamento na nosa poboación de vacas.

Os resultados de Delano non foron os únicos bos obtidos polos sementais de Xenética Fontao, pois xusto tras el atópanse Torrel (2.º posto), Thos (3.º), Elsar (4.º), Gerardo (5.º) e Turín (6.º).

Delano, touro probado n.º 1 por GICO

publirreportaxe96


PRODUCIÓNPara quilos de leite, este centro sitúa 6 touros no TOP 10, onde Torrel é o número 1 e Xubileo e Xudán acadan boas posi-cións, a terceira e a sexta, respectivamente.

Para quilos de graxa imponse Thos, á cabeza dos dez pri-meiros touros. Neste ranking tamén entran Ámbar (n.º 3) e Dixie (n.º 10).

No TOP 10 por quilos de proteína hai 5 sementais de Xenéti-ca Fontao: Horacio, Planete, Dixie, Thos e Minnesota.

TIPOCómpre salientar novamente nas probas de tipo e ubre a supremacía de Delete, o mellor touro da historia da raza frisoa española para estes trazos. A piques de cumprir oito anos, e con miles de fillas en España (e tamén en Canadá, Francia, Alemaña e Austria), aparece coma imbatible unha vez máis, despois de sete probas consecutivas. Toda unha fazaña a deste touro que resulta ser o mellor dos seus ir-máns completos, todos auténticos exemplares que melloran o tipo da raza, inda que Delete mostra a proba máis obxecti-va, equilibrada e completa.

Ademais de confirmar as súas excelentes probas de tipo touros como Torrel, Gospell ou Betanzos, merece mención especial a irrupción con forza neste campo dalgún touro de primeira proba, como Jay (Gerard x Goldwyn), procedente dunha recoñecida familia americana sobresaliente en tipo (“Chief Tara”); dalgún fillo do mítico Xacobeo, como Xilo (Xa-cobeo x Duplex, da familia “Precious”), e dun membro da fa-milia de Snowman, como Elsar (Super x BW Marshall), que xa foi no seu día un touro moi destacado para ubres na primeira proba xenómica española oficial.

SAÚDEOs cinco primeiros touros do TOP 10 nacional por reconto de células somáticas son de Xenética Fontao, destacando Seeler como número 1, semental que tamén lidera o ran-king en lonxevidade, onde figuran outros 6 touros máis do centro entre os dez primeiros. No caso do ranking por días abertos, a primeira posición é para Minnesota.

Torrel, n.º 1 en kg de leite e en patas Delete, n.º 1 en tipo e en ubre

Xubileo, n.º 3 en kg de leite

Thos, n.º 1 en kg de graxa

Venturo Xacobeo Dixie

publirreportaxe 97

AFRIGA117_publi_fontao.indd 96 29/06/2015 15:51


XENÉTICA FONTAO REVALIDA O SEU LIDERADO NACIONAL NAS PROBAS DE CONAFE

As probas de xuño traen importantes novidades, como son o cambio de base xenética e da fórmula do ICO. Con todo, son claras e contundentes e mostran, unha vez máis, a grande hexemonía da xenética producida en Galicia dentro do contexto nacional, mellorando mesmo o que parecía imposible: as probas de novembro de 2014.

Xenética Fontao sitúa os seus touros nos postos máis altos dos rankings daqueles caracteres que teñen máis importancia na produción de leite: morfolóxicos, produtivos e de saúde.

A presenza dos sementais deste centro na listaxe dos me-llores touros probados (con fillas) de España impresiona. Xenética Fontao ten practicamente o 60 % dos mellores por GICO, tanto no TOP 50 coma no TOP 25 e no TOP 10:•7 touros no TOP 10 GICO•15 touros no TOP 25 GICO•29 touros no TOP 50 GICO

DELANO, O NOVO NÚMERO UNDelano (MOM x Shottle, da familia “Elsa”), que xa foi un tou-ro xenómico destacado no seu día e que debutou como touro

[FOTOS]Delete (en grande)Mai de XubileoAvoa de Venturo…………………………………………………………………………………………………………………………..

[Para a última páxina]

probado nas pasadas avaliacións de novembro de 2014, onde ocupou o posto número 3, é o actual líder da clasificación dos mellores touros probados españois.

Presenta unha proba moi balanceada con excelentes tra-zos de saúde, moi bo tipo e destacadas producións de leite, con porcentaxes positivas de graxa e proteína. Por se isto fose pouco, o seu pedigree, libre de sangue Goldwyn, convértese nun reclamo máis para o seu uso, polo seu fácil apareamento na nosa poboación de vacas.

Os resultados de Delano non foron os únicos bos obtidos polos sementais de Xenética Fontao, pois xusto tras el atópanse Torrel (2.º posto), Thos (3.º), Elsar (4.º), Gerardo (5.º) e Turín (6.º).

Delano, touro probado n.º 1 por GICO

publirreportaxe96


PRODUCIÓNPara quilos de leite, este centro sitúa 6 touros no TOP 10, onde Torrel é o número 1 e Xubileo e Xudán acadan boas posi-cións, a terceira e a sexta, respectivamente.

Para quilos de graxa imponse Thos, á cabeza dos dez pri-meiros touros. Neste ranking tamén entran Ámbar (n.º 3) e Dixie (n.º 10).

No TOP 10 por quilos de proteína hai 5 sementais de Xenéti-ca Fontao: Horacio, Planete, Dixie, Thos e Minnesota.

TIPOCómpre salientar novamente nas probas de tipo e ubre a supremacía de Delete, o mellor touro da historia da raza frisoa española para estes trazos. A piques de cumprir oito anos, e con miles de fillas en España (e tamén en Canadá, Francia, Alemaña e Austria), aparece coma imbatible unha vez máis, despois de sete probas consecutivas. Toda unha fazaña a deste touro que resulta ser o mellor dos seus ir-máns completos, todos auténticos exemplares que melloran o tipo da raza, inda que Delete mostra a proba máis obxecti-va, equilibrada e completa.

Ademais de confirmar as súas excelentes probas de tipo touros como Torrel, Gospell ou Betanzos, merece mención especial a irrupción con forza neste campo dalgún touro de primeira proba, como Jay (Gerard x Goldwyn), procedente dunha recoñecida familia americana sobresaliente en tipo (“Chief Tara”); dalgún fillo do mítico Xacobeo, como Xilo (Xa-cobeo x Duplex, da familia “Precious”), e dun membro da fa-milia de Snowman, como Elsar (Super x BW Marshall), que xa foi no seu día un touro moi destacado para ubres na primeira proba xenómica española oficial.

SAÚDEOs cinco primeiros touros do TOP 10 nacional por reconto de células somáticas son de Xenética Fontao, destacando Seeler como número 1, semental que tamén lidera o ran-king en lonxevidade, onde figuran outros 6 touros máis do centro entre os dez primeiros. No caso do ranking por días abertos, a primeira posición é para Minnesota.

Torrel, n.º 1 en kg de leite e en patas Delete, n.º 1 en tipo e en ubre

Xubileo, n.º 3 en kg de leite

Thos, n.º 1 en kg de graxa

Venturo Xacobeo Dixie

publirreportaxe 97



Na clasificación dos 50 mellores touros xenómicos, 25 touros son de Xenética Fontao, dos cales cabe pór de relevo os dous que están no máis alto do podio: Quixote (Balisto x Snowman x Shottle x Boliver, da familia “Heidi”) e Suprem (Shotglass x Altagreatest, da familia “Barbie”).

Quixote é un representante da familia “Heidi”, a máis buscada actualmente en Europa. A súa nai, Anderstrup Snow Heaven, ten cinco fillos no TOP 10 xenómico alemán, ademais do n.º 1 xenómico danés, e todos son irmáns maternos del! Ten o que un touro n.º 1 debe ter, é dicir… todo! Unha tremenda proba para produción, con moitos quilos de leite e porcentaxes positi-vas de graxa e proteína (é o touro xenómico n.º 1 en kg de pro-teína e n.º 4 en kg de graxa), unha proba moi equilibrada e sen debilidades en tipo xeral, ubres e patas e destacados trazos de saúde. Ademais, conta cun reclamo máis no seu peculiar pedigree pois, como no caso de Delano, está libre de sangue Goldwyn.

Suprem procede dunha das mellores familias de vacas a ni-vel internacional (“Barbie”), pero posúe un pedigree diferente e peculiar (Shotglass x Altagreatest) que combina o mellor da súa liña materna (tipo excepcional) e da súa liña paterna (altas producións de leite). Así mesmo, é un touro para facer

DOMINANCIA DOS TOUROS DE XENÉTICA FONTAO NO ÚLTIMO TOP 50 XENÓMICOSe a hexemonía de Xenética Fontao na listaxe dos touros probados é clara, no ranking dos touros xenómicos non o é menos. Os máis coñecidos seguen destacando nas súas probas, pero, ademais, un novo elenco de animais do centro irrompe con forza no TOP 50 xenómico publicado en xuño por Conafe.

vacas de futuro polos seus excelentes trazos de saúde (n.º 1 dos touros xenómicos españois para lonxevidade, n.º 2 para RCS e entre os mellores para fertilidade de fillas).

NOVIDADESOutros touros destacados acabados de chegar ao TOP 50 xe-nómico son Julius (Balisto x Epic), con fortes calidades de leite e número 1 en patas que se sitúa no quinto posto do ranking; Bikoka (Balisto x Shottle), na sétima posición, con tremendas producións de leite e altísimas calidades; Deluxe, no posto nú-mero 8, un irmán materno de Quixote, neste caso fillo de Big Point e, por tanto, outro membro máis da familia de vacas “Hei-di”, unha das máis apreciadas hoxe día en Europa e que tan altas xenómicas está a transmitir; e, por último, pechando o TOP 10, Derbi (Doorman x Snowman), un touro moi interesante procedente do programa embrionario de Xenética Fontao, con irmáns completos moi destacados en xenómica noutros países e que non presenta unha soa debilidade na súa proba, ao ofre-cer altas producións e excelente tipo con moi bos trazos de de saúde; Derbi é o touro número 1 por RCS.

Xunto a eles, en postos destacados do TOP 50, continúan ou-tros xenómicos deste centro coma Melendi, Invictus, Snow-sen, Topmax ou Salnés.

Quixote, touro xenómico n.º 1 por GICO e por proteína Suprem, touro n.º 2 por GICO e en RCS e n.º 1 en lonxevidade

publirreportaxe98


afriga117 pub_torrel.indd 99 26/06/2015 11:46

SUPR

EM

pub_fontao_xenomicos.indd 100 26/06/2015 16:19

afriga 117 edición en galego

Documents