tema 6 actividade industrial

ACTIVIDADE INDUSTRIAL

TEMA 6

IES Universidade Laboral

Xeografía 2º de Bacharelato 2

Definición de industria

A industria é a actividade que transforma as materias iprimas en produtos semielaborados ou elaborados utilizando unha fonte de enerxía.



MATERIAS PRIMAS

Son recursos a partir dos cales se obteñen produtos elaborados ou semielaborados.

Tipos: Orgánicas: vexetais (actividade agraria e forestal), animais. Minerais:

Metálicos: Destínanse á industria básica e mecánica Produción escasa

Non metálicos: Destínase á construción e industria química A produción incrementouse Localízase nas formas palezoicas e nas concas terciarias.

Rochas de canteira: Empréganse na construción A súa produción experimentou un incremento España atópase entre os primeiros produtores



Problemas da minería

España foi tradicionalmente produtora de minerais pero: 1.-Os filóns están esgotados 2.-Baixa calidade 3.-Mineralización irregular 4.-Minifundismo empresarial



a)Minerais metálicos

Ferro, piritas, cinc, chumbo, cobre e mercurio



b)Minerais non metálicos

Caolín, cuarzo, espato-flúor, feldespato, sales



c)Rochas industriais

Arxilas, arenistos, calcario, granito, mármore, sílice, xeso.



Produción

É insuficiente para o autoabastecemento. Deficitario en minerais metálicos e non metálicos. Obriga a ir ao comercio exterior. As rochas industriais si satisfán a demanda interna

e xeran excedentes, agás a mármore, caolín, magnesita.

O problema non é a existencia ou non dos minerais, senón os PREZOS.



Política mineira española

Buscan: Incrementar a competitividade da minería nacional. Mellorar o medio e o hábitat mineiro. Fomentar a investigación e o desenvolvemento

tecnolóxico. Peche de minas de mineral metálico pola existencia

doutros máis rendibles fóra da UE.



Fontes de enerxía



CARBÓN

Orixe É unha rocha que se forma pola descomposición de restos vextais ao longo de millóns de anos.Tipos: antracita, lignito e hulla

Balance histórico 1.-Na 1ª R.Industrial tivo hexemonía e aumentou a produción polo proteccionismo.2.-Ao final da autarquía foi substituido polo petróleo e pecháronse minas.3.-Coa crise do petróleo en 1975 de novo se impulsou o consumo.4.-A partir de 1984 a produción descendeu polos seus problemas

Problemas -Esgotamento-Baixa calidade -Enorme custo-Minifundismo -Diminución da demanda-A entrada na UE cando se liberalizan os prezos.

Produción Procede de trece grandes concas. Está en descenso debido:-á súa difícil explotación.-á reducción da demanda-reconversión industrial

autoabastecemento Insuficiente, hai que IMPORTAR

Destino Produción de electricidade nas centrais térmicas.Na obtención de ferro na siderúrxica.

Transporte Ferrocarril



Mina de As Pontes de García Rodríguez



PETRÓLEO

Orixe É aceite mineral formado pola descomposición de organismos vexetais e animais no medio mariño.

Balance histórico 1.-Auxe a partir de 1960 co auxe da industria e o emprego de petróleo como fonte de enerxía principal.2.-A crise de 1975 fai diminuír o consumo en España.3.-Entre 1985 e 1995 o custo do petróleo sofre altos e baixos

Problemas Flutuacións dos prezos.

Produción Moi escasa en Tarragona e Burgos.

autoabastecemento Insuficiente

Destino Numerosos derivados e electricidade.

Transporte PetroleirosOleodutos



Refinería en Tarragona

Petróleo en Burgos



GAS NATURAL

Orixe É unha mistura de hidrocarburos gasosos na que predomina o metano. Alto poder calorífico, baixo prezo.

Balance histórico É unha fonte de recente consumo, a partir de 1969.

Problemas É insuficiente a súa produción polo que fai que se dependa do exterior (Alxeria e Libia).Incrementouse a infraestruturas con tres regasificadoras

Produción Localízase no País Vasco e Huelva.

autoabastecemento

Destino Obtense o propano, butano, naftas para uso industrial, transformación en electricidade.

Transporte Buques (en estado licuado)Gasodutos



NUCLEAR HIDROELÉCTRICA

Orixe Obtense pola separación de átomos pesados de uranio.

Obtense da auga embalsada en presas que ao saltar fai mover unhas turbinas.

Balance histórico É moi recente en España expansionouse pero dende 1984 a súa expansión paralizouse (moratoria nuclear) pola oposición popular

Tivo gran importancia entre 1940 e 1972 pero a partir de 1976 estancouse

Problemas Dependencia externa do uranio e tecnoloxía.Ricsos que supón.O almacenamento dos residuos (agora na mina de Cabril en Córdoba)Alto custo de desmantelamento.

Flutuacións da produción

Produción En nove centrais nucleares: Almaraz en Cáceres; Trillo en Guadalaxara, Garona en Burgos; Cofrentes en Valencia; Ascó I e II e Vandellós I en Tarragona.-Estabilizada

Metade norte salvo no Mediterráneo.

autoabastecemento 100% 100%

Destino Produción de electricidade, medicina nuclear

Produción de electricidade



Vandellós



Fontes de enerxía renovables

O seu consumo arrinca dende a crise do petróleo. Vantaxes:

Ser inesgotables Limpas Posuír elevada dispersión

Produción: ofrece condicións favorables pero o seu aproveitamento aínda é escaso.

Aplicación: proporcionar enerxía térmica, eléctrica ou mecánica.



Fontes de enerxía renovables

Minicentrais hidráulicas: centrais de pouca potencia que empregan caudal de pequenos ríos. CATALUÑA E CASTELA E LEÓN.

Eólica: forza do vento para electricidade ou enerxía mecánica. GALICIA, NAVARRA, CASTELAS, ARAGÓN, ANDALUCÍA E CANARIAS.

Biomasa: de residuos biolóxicos agrícolas, gandeiros e forestais e subprodutos de industrias agroalimentarias. Proporcionan enerxía por combustión directa ou transformación en biogás ou fermentar. ANDALUCÍA, DÚAS CASTELAS.

Biomasa verde: cultivar plantas ricas en azucres (cereais, remolacha) ou en graxas (xirasol, colza) das que se poden obter hidrocarburantes.

Solar: emprega o calor e a luz do sol. Ten unha aplicación térmica e fotovoltaica: ANDALUCÍA, BALEARES E CANARIAS.

Xeotérmica: usa ovapor ou auga quente subterránea. Aplicase para calefacción de invernadoiros MURCIA e vivendas (OURENSE) ou para electricidade.



SECTORES SUBSECTORES LOCALIZACI TAM. EMPR. PROBLEMAS

SECTORES INDUSTRIAIS PUNTA

Microelectrónicatelemática, automatización,biotecnoloxía, instr. precisión...

Parques tecno- lóxicos ou científicos.

Medianas e pequenas.

Escasa compe-tividade por:Dep. ext. tecn.Tamaño emp.Man de obra e sistema educat. pouco adapt.



Problemas estruturais da industria actual española Especialización desfavorable en sectores maduros en

reconversión: metalúrxica básica e de transformación, electrodomésticos, construción naval, téxtil, coiro e calzado.

Sectores dinámicos: automóbil, químico, agroalimentario e construción, con forte dependencia do capital e tecnoloxía exterior.

Escaso desenvolvemento dos sectores punta (alta tecnoloxía) por dependencia externa en investigación e tecnoloxía, predominio de empresas pequenas e falta de adaptación da man de obra.



Estrutura e problemas da industria actual Aumenta a proporción de técnicos cualificados e a

desregulación laboral. Tamaño inadecuado das empresas: predominio de

PEMES e poucas grandes empresas. Investigación escasa E tecnoloxía atrasada e dependente



1855-1975

Coxuntura -Atraso no inicio da industrialización (deficiencias nalgunhas materias primas e fontes de enerxía, escaso espírito de empresa e capital, atraso tecnolóxico, demanda limitada e situación exterior e política industrial inadecuada). -Crecemento no primeiro terzo do século XX (auxe da minería do carbón, decadencia da exportación de minerais, incorporación dos avances da segunda revolución industrial, aumento do investimento, fomento das obras públicas, política proteccionista). -Estancamento durante a Guerra Civil e a posguerra (destrución de industrias, política autárquica limitativa das importacións de capital e de recursos). -Desenvolvemento entre 1960 e 1975 (liberalización das importacións, conxuntura externa e interna favorables ao investimento, baixo prezo da enerxía, fomento estatal).

Produción -Sectores motrices na segunda metade do século XIX: siderurgia e téxtil do algodón. -Sectores motrices desde o primeiro terzo do século XX: industria básica e de consumo. Menor desenvolvemento dos bens de equipo polo atraso tecnolóxico

Estrutura -Sistema de produción en serie (fordismo), xunto a sistemas tradicionais. -Man de obra abundante e pouco cualificada. -Tamaño contrastado entre pequenas empresas e grandes empresas, estatais (baixo control do INI) e ligadas a holdings

financeiros ou multinacionais. -Atraso tecnolóxico e dependencia técnica, financeira e enerxética. As deficiencias estruturais herdadas profundaron a crise.

Factores delocalización

– Factores clásicos: existencia de materias primas e fontes de enerxía, mercado de consumo, man de obra, transporte, capital, servicios á produción e política industrial favorable.



1855-1975

Tendenciasdelocalización

– Concentración en grandes aglomeraciones urbano-industriales.

ÁreasIndustriais

-Nos inicios da industrialización: áreas de base extractiva (Málaga, Asturias, Cantabria e País Vasco); de base portuaria (Bilbao, Avilés, Barcelona, Valencia), e urbanas (Madrid). -Desde o primeiro terzo do século XX afiánzase a hexemonía das áreas anteriores, que concentran empresas nas grandes metrópoles. Na década de 1960 inícianse procesos de difusión de certas actividades desde o centro metropolitano cara ás periferias. -No desenvolvismo aparecen espazos industriais novos: eixos nacionais (Ebro e Mediterráneo), eixos ligados ás políticas de promoción industrial (litoral galego e Andalucía occidental) e enclaves illados.

Políticaindustrial

-Forte intervención estatal: proteccionismo e creación de empresas públicas en sectores estratéxicos. -Política para corrixir os desequilibrios territoriais: polos de promoción e desenvolvemento, zonas e polígonos de preferente localización industrial, Grandes Áreas de Expansión Industrial e polígonos de desconxestionamento industrial.



Crisis (1975-1985)

Coxuntura -Causas externas: -Encarecemento da enerxía. -Esgotamento do ciclo tecnolóxico anterior (novas tecnoloxías, novos sectores, novas esixencias da demanda e novos sistemas de produción. -Competencia de NPI -Causas internas: -Deficiencias estruturales da industria española. -Conxuntura histórica de incerteza (morte de Franco, Transición). -Consecuencias: peches de empresa, diminución da produción e dos beneficios, aumento do paro.

Produción – Crises dos sectores maduros.

Estrutura -As novas tecnoloxías favorecen a flexibilización produtiva.


– Inicio de novos factoresde localización.


– Inicio de novas tendenciasde localización.

ÁreasIndustriais

– Mantéñense as concentracións industriais herdadas, á vez que a crise estimula os procesos de difusión dalgunhas actividades

Políticaindustrial

-Reconversión dos sectores en crises: axuste da oferta á demanda, diminución da produción, redución de persoais, especialización en produtos de maior demanda e novos sistemas de organización.

-Reindustrialización: diversificación industrial e creación de ZUR.



Actual (desde 1985)

Coxuntura As innovacións da terceira revolución industrial, baseada nas novas tecnoloxías da información e a microelectrónica, permiten a recuperación da industria española, aínda que esta mantén territoriais e medio-ambientais.

Produción -Especialización desfavorable en sectores maduros en reconversión: metalúrxica básica e de transformación, electrodomésticos, construción naval, téxtil, coiro e calzado. -Sectores dinámicos: automóbil, químico, agroalimentario e construción, con forte dependencia do capital e tecnoloxía exterior. -Escaso desenvolvemento dos sectores punta (alta tecnoloxía) por dependencia externa en investigación e tecnoloxía, predominio de empresas pequenas e falta de adaptación da man de obra.

Estrutura – Aumenta a proporción de técnicos cualificados e a desregulación laboral.– Tamaño inadecuado das empresas: predominio de PYMES.e poucas grandes empresas.– Investigación escasa, e tecnoloxía atrasada e dependente.


-Diminúe a importancia dos recursos naturais, da distancia e da proximidade a mercado local. -Adquiren importancia a accesibilidade, a man de obra cualificada e, sobre todo, o acceso á innovación e á información.



Actual (desde 1985)


– Difusión cara espazos periféricos de sectores maduros.– Concentración das sedes sociais e das industriasde novas tecnoloxías en los espazos centrais.

ÁreasIndustriais

-Áreas industriais desenvolvidas: espazos centrais das áreas metropolitanas de Madrid e Barcelona (afundimento de sectores maduros, concentración de innovacións e terciarización industrial). -Áreas e eixos en expansión: coroas metropolitanas (relocalización de industrias banais e instalación de empresas innovadoras); franxas periurbanas (relocalización e localización de industrias banais); eixos de desenvolvemento industrial (Ebro e Mediterráneo); e áreas rurais (industrias tradicionais, relocalizada, ou procedentes de iniciativas endóxenas). -Áreas e eixos en declive, especializadas en sectores maduros: Asturias, Cantabria. -Áreas de industrializacióninducida con enclaves illados (Aragón, Castela e León e Andalucía) e de industrialización escasa (Castela-A Mancha, Estremadura, Baleares e Canarias).

Políticaindustrial

- Diminución da influencia estatal: crecente apertura exterior como resultado da integración na UE e na globalización económica; privatización de empresas públicas. -Política fronte a problemas estruturais: aceleración da reconversión, apoio ás PEMES, ás concentracións e ás redes empresariais; fomento da I D e da modernización técnolóxica. -Política fronte aos desequilibrios territoriais: promoción industrial (Lei de Incentivos Rexionais e Axencias de Desenvolvemento Rexional) e fomento da industrialización endóxena (SODI e distritos industriais). -Política fronte aos problemas ambientais: desenvolvemento sustentable, protección, prevención, medidas correctoras e operacións de rehabilitación de instalacións.

tema 6 actividade industrial

Education