proverbios - world english bible · proverbios1:9 2 proverbios1:21...

93
PROVERBIOS 1:1 1 PROVERBIOS 1:8 Proverbios Italnamijca camanal Salomón 1 Na niSalomón. Nitanahuatijquet ipan tali Israel huan niicone David. Huan ya ni nopa talnamijca camanali cati nijnequi nitemacas. 2 Nicajoctoc ni camanali para quinmachtis masehualme quenicatza ma motalnamic- tica. Quinilhuis taya ma quichihuaca para itztose cuali. 3 Nijnequi masehualme ma quiselica se talnamijca ca- manali cati quinamiqui para motalnamictise. Quej nopa huelis quipiyase se nemilisti cati cuali huan quichihuase cati melahuac, huan cati xitahuac, huan cati nelcuali. 4 Ni talnamijca camanali quinpalehuis cati huihuitique para motalnamictise. Quinpalehuis telpocame huan ich- pocame para ma quipiyaca se talnamiquilisti cati cuali para amo quichihuase se huihuiyot. 5 Masehualme cati ya talnamiquij ma quitacaquilica cati nica eltoc huan achi más ma motalnamictica. 6 Nochi masehualme ma quitemoca taya quinequi quiijtos sesen ten ni talnamijca camanali, huan ni tatenpohuilisti, huan ni cuali camanali cati quiijtojtoque talnamiquini nica para huelis quimachilise nochi. 7 Quema se masehuali pehua quiimacasi huan quitepanita TOTECO, ya pejtoc para mochihuas talnamiqui. Pero cati huihuitique amo quinequij quicaquise camanali cati quipiya talnamiquilisti huan tamachtili. Tamachtili para telpocame Pr. 1:8―9:18 8 Tinotelpoca, xijtacaquili cati motata huan monana mitzmachtíaj, huan amo xijhuejcamajcahua inincamanal.

Upload: others

Post on 14-Aug-2020

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 1:1 1 PROVERBIOS 1:8

ProverbiosItalnamijca camanal Salomón

1Na niSalomón. Nitanahuatijquet ipan tali Israel huanniicone David. Huan ya ni nopa talnamijca camanalicati nijnequi nitemacas. 2 Nicajoctoc ni camanali paraquinmachtis masehualme quenicatza ma motalnamic-tica. Quinilhuis taya ma quichihuaca para itztose cuali.3 Nijnequi masehualme ma quiselica se talnamijca ca-manali cati quinamiqui para motalnamictise. Quej nopahuelis quipiyase se nemilisti cati cuali huan quichihuasecati melahuac, huan cati xitahuac, huan cati nelcuali.4 Ni talnamijca camanali quinpalehuis cati huihuitiquepara motalnamictise. Quinpalehuis telpocame huan ich-pocame para ma quipiyaca se talnamiquilisti cati cualipara amo quichihuase se huihuiyot.

5 Masehualme cati ya talnamiquij ma quitacaquilicacati nica eltoc huan achi más ma motalnamictica. 6Nochimasehualme ma quitemoca taya quinequi quiijtos sesenten ni talnamijca camanali, huan ni tatenpohuilisti, huanni cuali camanali cati quiijtojtoque talnamiquini nica parahuelis quimachilise nochi.

7 Quema se masehuali pehua quiimacasi huanquitepanita TOTECO, ya pejtoc para mochihuastalnamiqui. Pero cati huihuitique amo quinequijquicaquise camanali cati quipiya talnamiquilisti huantamachtili.

Tamachtili para telpocame Pr. 1:8―9:188 Tinotelpoca, xijtacaquili cati motata huan monana

mitzmachtíaj, huan amo xijhuejcamajcahua inincamanal.

Page 2: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 1:9 2 PROVERBIOS 1:219Pampa nochi cati mitzmachtíaj, mitzhualiquilis tatepan-itacayot. Elis nelcuali para ta quej se yejyectzi costi ipanmoquechcuayo huan quej se corona ipan motzonteco.

10 Notelpoca, sinta hualahuij taixpanoca tacame huanquinequij mitzcajcayahuase, amo xiquincahuili. 11Huelisinijuanti mitzilhuise: “Xihuala tohuaya, ma timotaticahuan tijmictise se acajya masque amo teno techchihuil-ijtoc. 12 Tiquinmictise cati tetic inintacayo. Nimantzimiquise huan yase ipan ostot. 13Tijpantise miyac tamanticati ipati. Tijtemitise tochajchaj ica nochi cati tiquichteq-uise. 14 Xihuala huan techpalehui. Tijpiyase san setzibolsa huan teipa san se timomajmacase nochi cati tomacoajsis.”

15 Pero notelpoca, na nimitzilhuía amo xiya inihuaya,yon amo xijtoquili iniojhui. San xiquintalcahui. 16 Pampainijuanti san tahuel quinequij quichihuase cati fiero,huan quinequij temictise. 17 Quema se totot quiitapara masehualme quitalíaj se taquetzti ica campa yahui,nopa totot amo monechcahuía nopona. 18 Pero nopamasehualme cati huihuitique, amo. Inijuanti ica iniseltimotaquechilíaj para miquise. Eltoc quej motalilíaj selazo iniselti para mocuapilose ica cati amo cuali quichi-huaj. 19Quena, quej nopa tamimiquise nochimasehualmecati quinequij moaxcatise miyac tamanti cati sequinocquipiyaj. Quipantise se miquilisti cati fiero pampa tahuelitzcuime.

Se cati quipiya talnamiquilisti teconsejomaca20 Pero itztoc se cati quipiya talnamiquilisti cati tech-

notza. Eltoc quej moquetza ipan hueyi ojti huan ipantianquis, huan quinojnotza nochi masehualme para maquitacaquilica huan ma motalnamictica. 21 Quena, quin-notza nochi masehualme campa momatij mosentilíaj.

Page 3: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 1:22 3 PROVERBIOS 1:30Quinnotza tequichihuani cati quipiyaj inintequi para teta-jtolsencahuase campa tequicali ipan altepet. 22 Huanyaya cati quipiya talnamiquilisti quinilhuía: “Amojuanticati amo teno anquimatij, ¿hasta quema quej nopa an-mocahuase? Huan amojuanti cati san anquinhuihuiitajnochi masehualme cati talnamiquij, ¿hasta quema tamisanquinhuihuiitase? Huan ¿hasta quema anquicualan-caitase tamachilisti? 23Xihualaca, techtacaquiliquij, huanna nimechmacas miyac talnamiquilisti. Quena, catinimechilhuis amechtalnamiquiltis.

24 “Ya nimechnotztoc miyac huelta, pero amoanquinectoque antechtacaquilise. Talojtzitzinimechmacac nomax huan amo antechchihuilijtoquecuenta. 25 Quena, amojuanti anquihuejcamajcajtoquenopa consejos cati quipiyaj talnamiquilisti.Amo antechtacaquilijque quema tijnequiyayajtimechtacahualtise. 26 Pero ajsis se tonali quemaanitztose ipan miyac taohuijcayot, huan cati quipiyajtalnamiquilisti san amechhuetzquilise. Quena,cati quipiyaj talnamiquilisti amechpinajtise quemaamechajsis nopa cati achi más anquiimacasij. 27 Quena,amechhuetzquilise quema hualas amopani miyactaohuijcayot cati amechnenpolos quej se chicahuacajacat cati nochi quisosolohua. Masehualme cati quipiyajtalnamiquilisti ayecmo huelise amechpalehuise, ipannopahora quemahualas amopani tequipacholi, choquisti,huan taijyohuilisti.

28 “Cati quipiyaj talnamiquilisti ayecmo amechnan-quilise quema anquinojnotzase. Antechtemose para matimechpalehuica, pero amo antechpantise. 29 Pampaamojuanti amo anquinejque anquipiyase talnamiquilisti.Amo anquinejque anquitepanitase TOTECO huan an-motemachise ipan ya. 30 San anquihuejcamajcajque inin-

Page 4: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 1:31 4 PROVERBIOS 2:8camanal cati quipiyaj talnamiquilisti quema amechcon-sejomacayayaj. Amo antechchihuilijque cuenta quematimechtacahualtiyayaj. 31 Huajca yeca antaijyohuisepampa anquiselise amotaxtahuil por cati fiero anquichij-toque. Anquitapejpenijtoquenopafiero ojti para anquito-quilise, campa anquipantise nochi majmajti cati noponaonca. 32 Pampa masehualme cati amo teno quimatijhuan cati quihuejcamajcahuaj camanali cati quipiyajtalnamiquilisti, quipantise miquilisti. Cati huihuitiquemocuapolose pampa amo quipiyaj cuidado ica tamanticati monequi. 33 Pero nochi masehualme cati techta-caquilise tojuanti cati tijpiyaj talnamiquilisti, itztose icatemachili huan tasehuilisti. Itztose ica paquilisti huanamo teno quiimacasise.”

2Hueyi ipati talnamiquilisti

1 Tinotelpoca, xijseli cati nimitzilhuía, huan xicajocuinotanahuatil ipan moyolo. 2 Cuali xijtacaquili nocamanalcati quipiya talnamiquilisti. Quena, ica nochi moyoloximotali para nelcuali tijmachilis nochi. 3 Xijtemo tal-namiquilisti. Quena, ica nochi moyolo ximomachti paramás tijmachilis tamanti. 4Xijtemo ni talnamiquilisti huantaixmatili ica nochi moyolo quej tijtemosquía miyac tomicati motatijtoc, o quej tijtemosquía se tamanti cati nel-patiyo cati tijpolojtoya. 5Huan huajca quena, tijmachilispara tahuel monequi tijtepanitas huan tiquimacasisTOTECO, huan teipa tiquixmatis ya. 6 Pampa san yayaTOTECO temaca talnamiquilisti, huan ten ya huala nochitamatilisti huan tamachilisti. 7Quena, TOTECO quinmacase cuali talnamiquilisti nochi masehualme cati itztoquexitahuaque. Quinmanahuía cati nemij cuali iixpa. 8 YayaTOTECO cati quinmocuitahuía nochi cati monemiltíaj

Page 5: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 2:9 5 PROVERBIOS 2:18cuali. Quena, quinmocuitahuía itatzejtzeloltica mase-hualhua ipan iniojhui.

9QuemaTOTECO quimaca semasehuali talnamiquilisti,yaya quimatis tetajtolsencahuas xitahuac, huan quimatiscati melahuac, huan cati nelía cuali para quichihuas.Quena, tijmatis quenicatza huelis tijtapejpenis nopa ojticati más cuali. 10 Quema tijpiyas miyac talnamiquilistihuan tijmatis miyac tamanti cati melahuac, tijmachilismiyac paquilisti ipan moyolo. 11 Huan pampa tielistitalnamiqui huan tijmatis miyac, motalnamiquilis mitz-mocuitahuis. Quena, cati tijmatis mitzchihuas para tiitz-tos ica temachili.

12 Motalnamiquilis huan nopa cati tijmatis mitz-manahuise para amo tiyas ipan ojti cati amo cuali.Quena, mitzmaquixtis inimaco masehualme cati tahuelfiero camanaltij. 13 Motalnamiquilis mitzmaquixtis tenmasehualme cati quitahuelcahuaj iojhui TOTECO, huanquitoquilíaj se ojti cati quipiya tzintayohuilot. 14 Quena,nopa amo cuajcualme tahuel mopaquilismacaj quemaquinchihuilíaj masehualme cati amo cuali. Ilhuichihuajquema tahuel tecocojtoque huan fiero techihuilijtoque.15 Nopa masehualme nemij ipan se ojti cati huijcoltic,huan yon se tamanti cati quichihuaj amo eltoc cualipampa mocuapolojtoque.

16 Nojquiya quema tijpiyas talnamiquilisti,mitzmanahuis para amo timocajcayahuas inihuayasihuame cati amo cuali ininemilis. Nopa sihuamequinpactía momecatíaj huan quimatij quenicatzatecajcayahuaj ica camanali cati yejyectzi. 17 Sihuame catiquej nopa quichihuaj, ya quincajtejtoque inihuehuejhuacati inihuaya monamictijque quema ichpocame, huanquitahuelcajtoque itanahuatilhua TOTECO. 18 Sinta tiyasipan nopa ojti cati yahui hasta ininchaj nopa sihuame

Page 6: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 2:19 6 PROVERBIOS 3:6cati quej nopa quichihuaj, tijpantis miquilisti. Elisquej tiquitzquis se ojti cati yahui micta. 19 Pampacati mocajcayahuaj inihuaya inon sihuame, ayecmomocualtilíaj. Ayecmo monejnemiltíaj sempa ipan ojtixitahuac campa onca se cuali nemilisti.

20 Pero ta, tinotelpoca, ximonejnemilti ipan nopaojti campa nemij cuajcuali masehualme. Quena, xijto-quili nopa ojti cati ipan nemij cati itztoque xitahuaque.21 Pampa masehualme cati itztoque xitahuaque, itztoseica temachili ipan nopa cuali tali. Quena, nopona moc-ahuase cati senquisa cuali. 22 Pero TOTECO quinquixtismasehualme cati amo quitepanitaj ipan nopa tali. Quena,masehualme cati temajmatíaj TOTECO quintzontamiltis.

3Cati monequi quichihuase masehualme para quipiyase tal-

namiquilisti1Notelpoca, amo xiquelcahua cati nimitzmachtía nica.

Xicajocui notanahuatil ipan moyolo. 2 Pampa sinta ti-jchihuas cati nimitzilhuía, tiitztos paramiyac xihuit huantijpiyas tasehuilisti huan paquilisti ipan moyolo. 3 Amoquema xijcahua xitetasojta huan xiquijto cati melahuac.Maquiitaca nochimasehualmeni cuali tamanti cati tijchi-hua quej quiitasquíaj se costi ipan moquechta. Ma nesitanemijya para ipan moyolo tijtoquilía tanahuatili catixitahuac. 4Huan TOTECO huan masehualme quicualitasecati tijchihua. Quena, mitztepanitase huan camanaltisecuali ten ta.

5 Ximotemachi ipan TOTECO ica nochi moyolo. Amoxijtoquili san catimotalnamiquilismitzilhuía. 6Ximoilhuitaya ipaquilis TOTECO ipan nochi tamanti cati tijchihuas-nequi, huan yaya mitzyacanas ipan se ojti cati xitahuac.

Page 7: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 3:7 7 PROVERBIOS 3:187 Amo ximohueyimati pampa timoilhuía nelía tital-

namiqui. Más cuali xiquimacasi huan xijtepanita TOTECOhuan ximoiyocatali ica nochi cati amo cuali. 8 Quena, nitamanti elis quej cuali pajti cati quichicahuas campa tim-ococohua, huan quimacas chicahualisti motacayo huanmoomiyohua.

9 Xijmaca TOTECO cati iaxca ten nochi cati tijpiyapara tijnextis tijtepanita TOTECO. Xijmaca TOTECO nopaachtohui pixquisti cati tijcuis ipan momila. 10 HuanTOTECOmitztiochihuas huan quitemitis mocuacalhua icatacualisti hasta quitzontis huan ayecmo huelis quicuismás. Yaya amechmacas xocomeca at cati yancuic hastamocahuas para tiquis.

11Notelpoca, amo xicholo ten TOTECO quema mitztal-namictía, yon amo xicualani quema yayamitztacahualtía.12 Pampa cati TOTECO quiicnelía, quitalnamictía quej setetat quixitahua icone cati tahuel quiicnelía.

13 Hueyi paquilisti quipiya se tacat cati quipantía tal-namiquilisti huan mochihua talnamiqui. 14 Pampa tal-namiquilisti tepalehuía miyac. Más ipati que plata huanoro cati nelía cuali. 15 Talnamiquilisti más ipati quenopa piltetzitzi cati tahuel pajpatiyo. Yon se tamanticati tijnequisquía, amo hueli quiaxilis quej ipati nopa tal-namiquilisti. 16Masehualme cati quipiyaj talnamiquilistihuejcahuase itztose. Nojquiya quipantise tatiochihualistihuan tatepanitacayot. 17 Masehualme cati talnamiquijquitoquilíaj se ojti cati quipiya paquilisti. Quena, nopa ojtimitzmacas tasehuilisti ipan moyolo. 18 Talnamiquilistieltoc quej se cuali cuahuit cati temaca se nemilisti catinelía yejyectzi. Sinta timochihuas titalnamiqui huanamo tiquiyocacahuas motalnamiquilis, tijpiyas miyacpaquilisti ipan monemilis.

Page 8: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 3:19 8 PROVERBIOS 3:3319 Ica talnamiquilisti huan tamachilisti, TOTECOquichi-

jchijqui ilhuicacti huan taltipacti. 20 Pampa yaya nochiquimati, quichijqui para ma moxelo nopa hueyi at, huanquichijqui para ten ilhuicac ma hualtemo at para huetzisipan taltipacti.

21 Huajca notelpoca, xijpiya cuali talnamiquilisti huanxijtacaquili ni talnamijca camanali, amo quema xiquelc-ahua, 22 pampa nochi ni talnamiquilisti huan tamachiltilimitzmacas se cuali nemilisti. Quena, quiyejyecchi-huas monemilis quej se costi quiyejyecchihua se mase-huali ipan iquechcuayo. 23 Sinta tijpiyas talnamiquilistihuan ya nopa tijtoquilis, mitzpalehuis para tinejnemisica temachili, huan amo timotepotanis ipan moojhui.24Quema timotecas para ticochis, amo timajmahuis. Tim-otecas huan ticochis nelía cuali. Quena, ticochis icatemachili. 25 Amo monequi tiquimacasis para ipan tenhueli talojtzi hualas cati fiero mopani quej quinajsi amocuajcualme, 26pampa TOTECOmitzmacas temachili. Yayaamo aqui quicahuilis ma mitzmasilti ipan tajtacolot.

27 Quema quinamiqui tijpalehuis se masehuali huantihueli tijchihuas, amo xiquilhui para amo. 28Amo xiquil-hui: “Xihuala mosta huan nimitzmacas”, sinta tijpixtocmomaco para tijmacasquía ama.

29 Amo ximoyolilhui cati amo cuali cati huelis tijchi-huilis seyoc cati motemachía ipan ta. 30 Amo xijtelhuiseyoc san molhui sinta yaya amo teno mitzchihuilijtoc.

31 Amo xiquixtoca inemilis se masehuali cati amoquitepanita TOTECO. Amo xijtoquili yon se iojhui.32 Pampa TOTECO quicualancaita nopa masehualicati huijcoltic iojhui, pero quinicnelía cati itztoquexitahuaque iixpa.

33 Quena, TOTECO quintelchihua cati itztoque ipanininchaj masehualme cati amo quitepanitaj, pero cati

Page 9: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 3:34 9 PROVERBIOS 4:9

itztoque ipan ininchaj masehualme cati xitahuaque iixpaquintiochihua.

34TOTECOquinpinahualtía cati tehuihuiitaj, perohueyiiyolo TOTECO ica masehualme cati moechcapanohuaj.

35 Cati talnamiquij quiselise miyac tatepanitacayot,pero cati huihuitique TOTECO quinpinahualtis.

4Salomón teyolchicahua ma monejnemiltica xitahuac

1 Amojuanti antelpocame, xijtacaquilica catinimechmachtía quej anquitacaquilisquíaj amotata.Xijmachilica cati nimechilhuía para nelía anmochihuaseantalnamiquini. 2 Pampa nica nimechmaca setamachtili cati cuali. Huajca amo quema xijcahuacacati nimechilhuía. 3 Na nojquiya nielqui se conet huannijpixqui notata. Tahuel nechicneliyaya nonana pampanieliyaya niiyojtzi cone.

4 Huan notata nechmachti huan nechilhui: “Amoquema xiquelcahuas ni tamachtili, xijchihua cati nim-itznahuatía ica nochi moyolo huan tiitztos ica cuali.5 Xijtemo talnamiquilisti huan tamachilisti cati TOTECOtemaca. Amo xiquelcahua nocamanal, yon amo quemaximoiyocaquixti ten cati niquijtohua. 6 Amo xijcahuaitalnamiquilis. Xiquicneli nopa talnamiquilisti cati yayatemaca, huan mitzmocuitahuis huan mitzmanahuis icanochi cati amo cuali. 7 Cati más ipati ipan monemilis elispara tijtemos talnamiquilisti huan tamachilisti ica nochitamanti cati tijchihuas. 8Xiquita quenicatza tahuel hueyiipati talnamiquilisti. Quena, xijhueyitali talnamiquilistihuan quema tijpiyas, masehualme mitzhueyitalise huanmitztepanitase. 9 Huan tijselis miyac xochi coronas ipanmotzonteco. Quena, tijselis coronas cati yejyectzitzi

Page 10: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 4:10 10 PROVERBIOS 4:22

quemamasehualmemitznextilise tatepanitacayot pampatijpiya talnamiquilisti.”

10 Notelpoca, techtacaquili huan xijchihua cati nim-itzilhuía. Sinta quej nopa tijchihuas, tiitztos miyac xihuitipan monemilis. 11 Na nimitznejnemiltijtoc ipan ojti catixitahuac huan campa onca talnamiquilisti. 12Huan sintatimonejnemiltis ica talnamiquilisti, amo teno quitzacuilismoojhui. Huan sinta timotalos, amo timotepotanis.13 Xijchijtinemi cati nimitzmachtía huan amo xijcahua.Mojmosta xijhuica ipan moyolo cati nimitzilhuijtoc huantijpiyas se nemilisti nelyejyectzi.

14 Amo xicalaqui ipan iniojhui masehualme cati amoquitepanitaj TOTECO, yon amo xijchihua cati quichihuaj.15 Xijtalcahui campa inijuanti itztoque. Amo xipanonopona. Xicholo ten campa inijuanti yahuij huan xiyaipan seyoc ojti. 16 Pampa inijuanti amo cochij sinta amoquichijtoque cati amo cuali. Amo quinequij mosiyaj-quetzase sinta amo quichijtoque seyoc para ma huetziipan tajtacoli. 17 Quena, fiero tacame quitemohuaj separa quimictise o para quitachtequilise, quej sequinocquitemohuaj tacualisti huan ten quiise.

18 Pero iniojhui masehualme cati itztoque xitahuaqueeltoc yejyectzi quej quema tanestihuala ica ijnaloc. Huanininemilis mochihua más yejyectzi mojmosta hasta nesisquej tonati cati taahuía ica nochi itatanex quema tajco-tona. 19 Pero iniojhui masehualme cati amo quitepanitajTOTECO eltoc quej tzintayohuilot, yon amo quimatij ipantaya motepotaníaj.

20 Pero ta tinotelpoca, xijchihuili cuenta nocamanal.Xijtacaquili nochi cati nimitzilhuía. 21 Amo xiquelcahuacati niquijtojtoc. Xicajocui cati nimitzilhuía ipan moyolopara nimantzi tijtoquilis. 22 Pampa cati nimitzilhuía para

Page 11: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 4:23 11 PROVERBIOS 5:6tijchihuas mitzmacas se nemilisti yejyectzi. Elis quej secuali pajti cati quimacas chicahualisti nochi motacayo.

23 Cati más ipati para tijchihuas eltoc para xij-mocuitahui moyolo, pampa nopona pehua nochi mone-milis.

24 Amo quema xicamanalti ica camanali cati fiero, yonamo xiquijto camanali cati tacajcayahua.

25 Nochipa xijtachili para tijchihuas san cati xitahuac.Quena, xijtachili taya eltoc campa tiya. 26Xijtapejpeni secuali ojti para tijtoquilis. Quena, xijtoquili se ojti xitahuachuan nochi elis cuali para ta. 27 Amo ximoiyocataliten nopa ojti cati xitahuac, yon ica monejmat, yon icamoarraves.

5Cati mocalaquis ica se sihuat cati amo itahuical, mocuapo-

los1 Notelpoca, xijchihuili cuenta nopa talnamiquilisti

cati nijpiya. Quena, ximonacasquetza para tijmachilisnocamanal pampa nijmati taya niquijtohua. 2 Huan quejnopa timochihuas titalnamiqui. Huan ticajoctiyas mástamanti cati tijmatis.

3 Icamanal se ahuilnenca sihuat eltoc tzopelic quejnecti. Huan cati quiijtohua nelía yejyectzi, pampa tahuelquimati quenicatza tacajcayahuas. 4 Pero teipa cati yahuiihuaya quipantis cati chichic quej se tamanti pajyo catitemictía. Quimachilis tacuajcualoli quej quiajsisquía ipaniyolo se macheta cati oncac tatequi. 5 Nopa ahuilnencasihuat quihuicas se tacat campa onca miquilisti. Quena,quiyacanas hasta quiaxititi micta. 6Huijcoltic iojhui nopasihuat, pero yon amo quimati sinta fiero campa yahui.Yaya amo quichihuilía cuenta nopa ojti xitahuac catiyahui campa onca se cuali nemilisti.

Page 12: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 5:7 12 PROVERBIOS 5:187 Huajca amojuanti antelpocame, xijtacaquilica cati

nimechilhuía, huan amo quema xiquelcahuaca noca-manal. 8 Xijtalcahuica se ahuilnenca sihuat, yon amoximonechcahuica campa ichaj. 9 Pampa notelpoca, sintatijpaxalos, ayecmo aqui mitztepanitas. Huan cati tijtan-toc ica miyac xihuit ten tequit, tiquinmacas masehualmecati amo quitepanitaj TOTECO huan cati amo tiquinix-mati. 10Amo xiquincahuili seyoc altepet ehuani mamori-cojchihuaca ica cati timotanilijtoc. Ma amo moaxcaticacati tijpanti ica miyac taijyohuilisti huan taohuijcayot.11 Teipa san timochoquilis por nochi cati fiero tijchijtocihuaya nopa sihuat. Huan titaijyohuis quema nopa co-colisti cati tijpanti ihuaya ica yolic mitztzontamiltijtiyas.12 Huan huajca tiquijtos: “Más cuali nijchihuilijtosquíacuenta nopa consejo cati nijcajqui. ¿Para ten amo nijta-caquili quema nechtacahualtiyayaj? ¿Para ten nijchijquisan cati nechpacti? 13 ¿Para ten amo nijnejqui niquin-tacaquilis cati nechconsejomacayayaj? ¿Para ten amoniquinchihuili cuenta quema nechmachtiyayaj cati cuali?14 Ama por notajtacol niitztoc nechca se taixtemolis catinechtzontamiltis. Nihuetztoc ipan se hueyi pinahualistiiniixpa nochi masehualme.”

15 Huajca notelpoca, quema tiamiqui, ximoaixhuiti icaat cati meya ipan ten ta moamel. Amo xijnechcahuise sihuat cati amo mosihua, pampa ica mosihua tij-pantis paquilisti quej se at cati más ajhuiyac. 16 ¿Paraten tiquinconemacas sihuame cati san nentinemij ipancalles? ¿Para ten tijtoyahuas moxinach ipan tianquis?17 Cati moaxca ma eli san para ta. Amo xiquinmacasihuame cati amo tiquinixmati.

18 Ma TOTECO quitiochihua nopa chicahualisti catimitzmacatoc pampa titacat. Huan ximopaquilismacamiyac ica nopa sihuat cati timocuili quema tieliyaya

Page 13: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 5:19 13 PROVERBIOS 6:5titelpocat. 19 Ximoilhui ten mosihua quej se sihuatzimasat cati nelía yejyectzi nejnemi. San xiyolpaqui ica yacati mitzicnelía miyac. Tahuel xipaqui quema yaya mitz-najnahua ipan ten hueli talojtzi. Nochipa ximoixhuiti icaya itaicnelilis. 20 Huajca notelpoca, ¿para ten tinejnemisquej se popoyotzi ica se ahuilnenca sihuat?

Amo quinamiqui tijnajnahuas o tiquitzquis ichichihualse sihuat cati amo mosihua.

21 Pampa TOTECO mitztachilía huan quiita sesentamanti cati tijchihua. Quitachilía campa tiya huansesen pilojtzi cati ipan tinemi. 22 Masehualme cati amoquitepanitaj TOTECO momasiltise ipan inintajtacolhua.Quena, inintaixpanolhua quinitzquis huan quinilpis quejelisquía se lazo. 23Nopamasehualmemiquise pampa amoquinejque quiselise icamanal cati quintacahualtiyaya.Pampa tahuel quinequij tajtacolchihuase, inihuihuiyoquichihuas para ma mocuapoloca para nochipa.

6Amo xijpalehui seyoc para motanehuis tomi

1 Ta tinotelpoca, sinta tijtalijtoc mofirma para tijpale-huis mohuampo para quitanejtise se tenijqui, o sintatitemacatoc mocamanal para tijtaxtahuis cati quitanejtíasinta ya amo hueli ya tacuepas, ya timocalaquijtoc ipanse hueyi tequipacholi. 2 Ica moselti timoilpitoc ica mo-camanal. Quena, ica cati tiquijto timomasiltijtoc ipanse tatzacti. 3 Huajca notelpoca, nimantzi xijchihua catinimitzilhuía para timomanahuis. Ya tiitztoc imaco mo-huampo. Huajca xiquitati huan ximoechcapantali iixpahuan xijtajtani mohuampo chicahuac para ma quiixpo-jpolo motoca campa nesi titatzquitoc ihuaya. 4 Amo xic-ochi, yon amo ximosiyajquetza. Amo xijcahua para seyoctonali. Xijsencahua ni tamanti nimantzi. 5 Xijchihua

Page 14: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 6:6 14 PROVERBIOS 6:15nochi cati tihueli para timomanahuis quej quichihua semasat cati motalohua para mochololtía quema quiita setapejquet, o se totot cati quimasiltijtoya ipan taquetztihuan teipa momanahuía.

6 Ta cati titatzihui, xiquintachili nopa tzitzime queni-catza tequitij. Ximomachti cati quichihuaj para timotal-namictis. 7Masque inijuanti amo quipiyaj se tanahuatij-quet, yon se tayacanquet cati quinahuatía taya monequiquichihuase, 8 inijuanti tequitij chicahuac quema tato-toniya, huan quisentilíaj inintacualis para quipiyase tenquicuase quema taseseyas. 9 Pero ta cati titatzihui, santijnequi ticochis. ¿Hasta quema timijquehuas? Xijmachiliya ni. 10 Sinta tiquijtos: “Noja se quentzi más niix-cochis, huan san se talojtzi más nimomanajnahuas paranimosiyajquetzas”, 11 ica se talojtzi ajsis mopani se hueyimayanti quej nimantzi huala se tachtejquet quema amotijchiya. Huan nimantzi timochihuas se cati teicneltzipampa amo titequitic.

Cati quichihuaj amo cuajcualme12Amo cuajcualme huan cati amo quitepanitaj TOTECO

san istacatitinemij. 13 Quinijcopilíaj inihuampoyohuapara mocamanalhuise. Monextilíaj ica iniicxi campayahuij. Momanextilíaj se ica seyoc cati quinequij quichi-huase. 14 Temitoc iniyolo amo cuajcualme ica tajtacolihuan mojmosta moilhuijtinemij cati fiero hueli quichi-huase. Quinxelohuaj masehualme huan quinchihuaj parama mocualanica. 15 Yeca ica se talojtzi quema nopaamo cuajcualme amo quichiyaj, ininpantis cati fiero.Quinomiyopojpostequis hasta ayecmo oncas pajti. Quena,quintzontamiltis.

Tamanti cati TOTECO amo quinequi quiitas

Page 15: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 6:16 15 PROVERBIOS 6:2616 Onca chicuase tamanti huan hasta chicome cati

TOTECO amo quinequi quiitas. Cati más quicualancamacaeltoc ya ni:17 se cati mohueyimati;se cati teistacahuía;se cati quimictía seyoc cati amo teno quichihuilijtoc;18 se cati moilhuijtinemi cati fiero hueli quichihuas;se cati nimantzi yahui para quichihuas cati amo cuali

pampa tahuel quipactía;19 se cati moquetza quej se testigo huan quiistacahuía cati

amo teno quichijtoc;se cati quipehualtía cualanti ica icnime. Nochi ya ni

TOTECO amo quinequi quiitas.Taya ipantis se tacat cati momecatía

20 Notelpoca, xijtepanita cati motata huan monanamitzilhuijtoque. Amo xijcahua cati mitzmachtijtoque.21 Ipan moyolo nochipa xijpixto inincamanal. Ximoil-huijtinemi cati quiijtojtoque quej timoilpilisquía inin-tamachtil ipan moquechta. 22 Pampa inintamachtilmitzyacanas campa hueli tiyas huan sinta tijtoquilis catimitzilhuijtoque, ticochis cuali huan ica temachili. Icaijnaloc quema tiisas tijcaquis inincamanal cati mitzcon-sejomacas. 23 Pampa inincamanal motatahua eltos quejse taahuili cati quitaahuilis moojhui. Quema se acajyamitztacahualtía o mitztalnamictía, yaya mitznextilía seojti campa onca se cuali nemilisti.

24 Quena, sinta tijneltocas inintamachtil motatahua,mitzmanahuis ten ahuilnenca sihuame. Cati mitzil-huijtoque mitzpalehuis para amo tiquintacaquilis nopafiero sihuame cati tahuel quimatij camanaltise yejyectzi.25 Amo xiquixtoca iyejyejca se sihuat cati quej nopa,yon amo xijcahuili ma mitztani quema mitzijijcopilíaica iixteyol cati yejyectzitzi. 26 Pampa se ahuilnenca

Page 16: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 6:27 16 PROVERBIOS 7:3sihuat quichihua para se tacat ma quinenpolo itomi hastaayecmo quipiyas yon para se pantzi. Quena, se mome-catijca sihuat huelis quicuilis inemilis se tacat. 27 ¿Huelisse tacat moquechilis se ticuahuit iyolixco huan amo mo-tatis? ¡Amo! Temachti motatis. 28 Sinta se tacat nejnemisipan ticoli, temachti icxi atotomocas. 29Quej nopa ipantisse tacat cati momecatía ihuaya se sihuat cati quipiyaihuehue. Quiselise san se tatzacuiltili quej nochi tacamecati quiitzquíaj isihua seyoc tacat.

30 Amo aqui quicualancaita se tachtejquet cati tachte-qui para amomiquis ica mayanti, 31pero quema tequichi-huani quiitzquise, monequi quiixtahuas chicome hueltaimiyaca cati quiichtectoc, masque monequisquía quina-macas nochi cati eltoc ipan icalijtic para taxtahuas.

32 Pero pano huihuitic se masehuali cati momecatía.Amo quipiya talnamiquilisti, pampa ica iselti quinenpolosinemilis. 33 Nopa tacat tahuel taijyohuis huan mase-hualme ayecmo quitepanitase. Huan amo quema huelisquiixpojpolos nopa pinahualisti. 34 Pampa temachtiihuehue quitasomatis nopa sihuat huan tahuel cualanis.Amo quitapojpolhuis nopa tacat quema ajsis tonali paraquicuepilis cati yaya quichihuilijtoc. 35 Ihuehue amoquiselis se taxtahuili para moyoltalis. Amo quitapojpol-huis masque quimacasquía miyac tamanti cati ipati.

7Xiquintahuelcahua momecatijca sihuame

1 Notelpoca, xijneltoca noconsejos huan xicajocui no-camanal ipan moyolo. 2 Sinta tijchihuas cati nimitz-nahuatía, cuali tiitztos. Xijtacaquili nopa tanahuatilicati nimitzmachtía pampa pano ipati. 3 Amo quemaxiquelcahua cati nimitzilhuía. Xijtatzquilti ipan moyolopara mocahuas mohuaya.

Page 17: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 7:4 17 PROVERBIOS 7:184 Xiquicneli talnamiquilisti huan tamachilisti quej

tiquicnelía mosihua icni. Xiquinchihua quej elisquíajmocualhuampoyohua. 5 Inijuanti mitzmanahuise paraamo tijpaxaloti se momecatijca sihuat. Sinta tijpiya tal-namiquilisti huan titamachilía, mitzpalehuis para amo ti-jtacaquilis quema se sihuatmitzcamanalhuis ica yejyectzicamanali para mitzcajcayahuas.

6 Se tonali na niontachixtoya ipan noventana, 7 huanten miyac telpocame niquitac se telpocat cati huihuitic.8 Yaya nejnemiyaya ipan nopa calle nechca se esquinacampa itztoc se ahuilnenca sihuat, huan quiitzqui nopaojti cati yahui ichaj. 9 Ya calactoya tonati huan yapejtoya taixtatayohuiya. 10Nimantzi quisqui nopa sihuatpara quinamiquiqui. Cuali mochijchijtoya para quin-cajcayahuas tacame pampa tahuel quimati quenicatzaquichihuas. 11 Eliyaya se sihuat cati camanalti chicahuachuan yon quentzi amo pinahua. Amo quema quinequiitztos ichaj. 12Quemantica itztoc callejtipa huan queman-tica itztoc ipan tianquis. Tachixtinemi para quinpantistacame cati huelis quincajcayahuas.

13 Quinechcahui nopa telpocat huan quinajnahuajquihuan quitzoponi. Tahuelmosemacac. Yon se quentzi amopinajqui para quiilhuis: 14 “Ya nitemacac notacajcahualispara tasehuilisti huan nijtamichijtoc nochi cati nijtajtol-cajqui nijchihuasquía, huan nijhualica nopa nacat parase cuali tacualisti. 15 Yeca nimitztemohuayaya pampasan ta nijnequiyaya nimitzitas, huan ama nimitzpan-tijtoc. 16 Notapech nijyejyecchijtoc ica ipantzajca catiyejyectzi. Nijcualtalijtoc notapech ica yoyomit cati máscuali cati huala ipan tali Egipto. 17 Huan nicajhuiyalij-toc campa timotecase ica taajhuiyacayot ten mirra, áloehuan canela. 18 Xihuala, ma timopaquilismacaca hastatanesis. Ma tijchihuaca ten hueli para timonextilise para

Page 18: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 7:19 18 PROVERBIOS 8:3nelía timonequij. 19 Pampa nohuehue amo aqui nica,yajtoc paxaloto huejca. 20 Quihuicatoc miyac tomi, huanquiijtojtejqui huejcahuas nepa. Amo mocuepas hastachicahuiyas metzti.”

21Quej nopa, nopa sihuat quiyolyamanili nopa telpocatica icamanal cati yejyectzi. Quiyoltilanqui san ica iistacat-icayo. 22Huan nima nopa telpocat quitoquilijtiyajqui quejse huacax quema quihuicaj para quimictitij, huan quej secati huihuitic cati amo quimati yahui ipan tatzacti campaquiselis itatzacuiltilis. 23 Nopa telpocat eltoc quej nopatotot cati patanti xitahuac para campa eltoc taquetzti.Yon amo quimati sinta miquis hasta quimajcahuilise secuataminti cati ajsis iyolixco.

24 Huajca amojuanti cati antelpocame techtacaquil-ica. Xijchihuaca cati nimechilhuía. 25 Amo quemaxijcahuili motanequilis ma mitzcuapolo para tijtoquilisse ahuilnenca sihuat. Amo xijnechcahui nopa ojti catiyahui ichaj para amo tihuetzis ipan tajtacoli. 26 Pampasihuame cati quej nopa quichihuaj quincajcayajtoquemiyac telpocame. Quena, miyac tacame quintzontamilti-jtoque. 27 Sinta timonejnemiltía ipan nopa ojti para tiyasichaj, huajca tiquitzquitoc nopa ojti cati yahui campamiquilisti.

8Cati quipiya talnamiquilisti quipantis cati cuali

1 ¡Xijtacaquilica! Eltoc quej se cati quipiya tal-namiquilisti huan tamachilisti mitznojnotza chicahuacpara xijchihuili cuenta icamanal huan timochihuas tital-namiqui. 2 ¿Amo tijcactoc yaya cati quinequi mitztalnam-ictis? Eltoc quej moquetza ipan se tepet huejcapantichuan mitztzajtzilía. O eltoc quej moquetza campa mo-maxalohua ojti, 3 huan campa icalte nopa altepet huan

Page 19: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 8:4 19 PROVERBIOS 8:15mitznojnotza, huan quej ni quiijtohua: 4 “Nochi amo-juanti anmasehualme, xijtacaquilica cati nimechilhuía.5 Amojuanti cati amo anquimatij quenicatza anmone-jnemiltise huan anhuihuitique, ximomachtica quenicatzaanquipiyase se cuali talnamiquilisti. 6Xijtacaquilica cualicati nimechilhuis pampa nocamanal nelía miyac ipati.Nochi notamachtil eltoc xitahuac. 7 Na niquijtohua catimelahuac. Amo quema niistacati huan amo quema nita-cajcayahua. 8 Quena, nelía cuali nocamanal huan tepale-huía miyac. Yon se tamanti cati niquijtos elis amo cualio necuiltic. 9 Nochi cati niquijtohua nesi nelía xitahuacpara masehualme cati quimachilíaj tamanti. Quena, catitalnamiquij quimatij nocamanal, huan quinpalehuía paraquimatise más.

10 “Huajca xijselica cati nimechmachtía huan cati nanijmati, pampa achi más ipati que plata huan oro catisenquisa cuali. 11Más cuali tijpiyas talnamiquilisti huanamo nopa piltetzitzi cati más patiyo. Yon se tamanti catitijnequi, amo eli san se ica ya.

12 “Cati quipiya talnamiquilisti nojquiya quimati cualipara quinextilis sequinoc para quichihuase cati xitahuacipan ininemilis. Talnamiquilisti mitzpalehuis para ti-jpiyas cuajcuali taixmatili huan tamachilisti. 13 Se catiquiimacasi huan quitepanita TOTECO, quiijiyas nochicati amo cuali. Amo quinequis quinitas masehualmecati mohueyimatij huan cati mohueyitepanitaj. Amoquinechcahuis cati fiero ininemilis huan cati istacatij.14 Se cati quipiya talnamiquilisti hueli temaca cualiconsejos. Yaya quimati para tetajtolsencahuas xi-tahuac. Quimachilía miyac tamanti huan quipiya miyacchicahualisti. 15 Tanahuatiani mochihuaj talnamiquinipara tanahuatise pampa quipiyaj talnamiquilisti huanquitacaquilíaj consejos. Cati quipiyaj tequiticayot hueli

Page 20: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 8:16 20 PROVERBIOS 8:27quichihuaj tanahuatilme cati xitahuac pampa quipiyajtalnamiquilisti. 16 Nochi tequichihuani hueli tayacanajhuan tetajtolsencahuaj xitahuac pampa quipiyaj tal-namiquilisti.

17 “Masehualme cati quiicnelíaj talnamiquilisti huanquitemohuaj, quipantise huan mochihuase talnamiquini.Huan cati nelnelía quitemohuaj talnamiquilisti, quipan-tise. 18Masehualme cati mochihuaj talnamiquij nojquiyaquipantise ricojyot huan tatepanitacayot. Quena, quipan-tise se ricojyot cati huejcahuas huan mochihuase mase-hualme cati nelxitahuaque. 19 Masehualme cati mochi-huaj talnamiquij temacase tamanti cati más cuali queoro huan plata cati pano cuali. 20 Pampa talnamiquilistiquichihua para semasehuali mamonejnemilti ipan se ojticati xitahuac huan nelcuali. 21 Masehualme cati quiic-nelíaj talnamiquilisti, quipiyase tamanti para inincone-hua. Quena, pampa talnamiquij, quitemitise ininchajchajica tamanti cati nelía ipati.

22 “TOTECO quipixtoya talnamiquilisti ipan ipejyanochi cati onca. Quema ayemo teno quichihuayaya.23 Quena, TOTECO ya ipa quipixtoya talnamiquilistihuejcajquiya quema ayemo oncayaya taltipacti. 24 Yaquipixqui talnamiquilisti quema ayemo oncayaya hueyiat ipan taltipacti, yon quema ayemo oncayaya amelme icanochi inia. 25 TOTECO ya ipa quipixtoya talnamiquilistiquema ayemo quinchihuayaya tepeme huan nochitachiquilme. 26 Quena, ipa quipixtoya talnamiquilistiquema ayemo quichihuayaya taltipacti, mili huan quemaayemo oncayaya yon se quentzi ten nopa taltepocti catiama onca.

27 “TOTECO ya ipa quipixtoya talnamiquilisti quemaquichijchijqui nochi cati onca ipan ilhuicacti, huanquema quichijchijqui nopa huejhueyi ostot para campa

Page 21: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 8:28 21 PROVERBIOS 8:36

ma mocahua huejhueyi at. 28 Yaya ipa quipixtoya tal-namiquilisti quema quitali mixti ma mocahua ipan il-huicacti, huan quinilhui nochi huejhueyi hueyame hastacanque tamisquíaj. 29 TOTECO ya ipa quipixtoya tal-namiquilisti quema quinmacac nopa huejhueyi at ininepahuan quinmacac tanahuatili para amo hueli quipanose.Yaya ya quipixtoya talnamiquilisti quema quitalili itz-inpehualtil ni taltipacti. 30 Huan TOTECO quitequihuiitalnamiquilis ipan nochi itequi, huan nochi cati quichi-jqui quinextía para tahuel miyac talnamiquilisti quipiya.TOTECO amo quema moiyocacahua ten nopa hueyi tal-namiquilisti cati quipiya. 31 TOTECO nelía paqui paraquitequihuía italnamiquilis, huan paqui ica nochi catiquichijchijqui. Quena, pampa quichijqui nochi ica ihueyitalnamiquilis, ama paqui ica ni taltipacti huan nochimasehualme cati quinchijchijqui.

32 “Huajca antelpocame, xijtacaquilica quema se catiquipiya talnamiquilisti amechcamanalhuía. Quej nopaanquipantise miyac paquilisti huan tatiochihualisti.33 Xijtacaquilica cuali quema se cati talnamiquiamechmaca consejos ten quenicatza anmotalnamictise.Amo xijhuejcamajcahuaca.

34 “Hueyi paquilisti quipantis nopa tacat catiquitacaquilis se cati quipiya talnamiquilisti huanmojmosta quinequis más, masque inon tacat monequiquichiyas campa ichaj nopa tetalnamictijquet parama quitalnamicti achi más. 35 Pampa cati quipantíatalnamiquilisti, quipiyas se nemilisti cati nelía cuali,huan TOTECO quitachilis ica miyac paquilisti. 36 Perocati amo quinequi quitacaquilis nopa tetalnamictijquetpara quichihuas huan quitahuelcahuas, mococos icaya iselti. Cati amo quinequij mochihuase talnamiquiniquitemohuaj miquilisti.”

Page 22: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 9:1 22 PROVERBIOS 9:109

Amo san se talnamiquilisti huan huihuiyot1 Yaya cati nelía quipiya talnamiquilisti quichijqui

se yejyectzi cali ica chicome taquetzalme iixpa.2 Quicualtalijtoc se hueyi tacualisti, huan quichijchijtocse taili cati más cuali. Ya quisencajtoc nopa cuamesa icamiyac tamanti tacuali. 3 Quintitanqui itequipanojcahuapara ma yaca huan ma quinotzaca nochi masehualmepara ma hualaca huan ma mochihuaca talnamiquini.Eltoc quej yaya cati quipiya talnamiquilisti moquetzacampamás tahuejcapa nechca nopa altepet pampa tahuelquinequi tetalnamictis. Huan cati quipiya talnamiquilistiquiijtohua: 4 “Xihualaca nochaj amojuanti catianhuihuitique huan cati amo anquimachilíaj cati cualipara anquichihuase. 5 Xihualaca, xijcuaqui notacualishuan xiquiquij tailisti cati cuali cati nijsencajtoc.6 Xijcajtehuaca nochi huihuiyot, huan nimechnextilisquenicatza huelis anquipiyase se nemilisti cati yejyectzi.Xinejnemica ipan nopa ojti cati nimechnextilis huanximotalnamictica.”

7 Sinta tijchihuas campeca para tijtalnamictis se tacatcati quinhuihuiita sequinoc o se cati fiero inemilis, yayasan mitzpinahualtis huan chicahuac mitznajnanquilis.8 Huajca amo xijtacahualti se cati tehuihuiita pampa sanmitzcualancaitas. Pero sinta tijxitahuas se masehualicati talnamiqui, yaya más mitzicnelis. 9 Xijmachti semasehuali cati talnamiqui, huan achi más mochihuastalnamiqui. Huan sinta tijmachtis se cati xitahuac mone-jnemiltía, achi más quimatis cati cuali para quichihuas.

10 Pampa talnamiquilisti pehua quema se acajya qui-imacasi huan quitepanita TOTECO. Huan sinta se acajyaquiixmatis TOTECO cati tatzejtzeloltic, quichihuas paraquimachilis miyac tamanti.

Page 23: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 9:11 23 PROVERBIOS 10:211 Huan talnamiquilisti mitzchihuas xiitzto miyac

tonali. Quena, quimiyaquilis nopa xihuit ipan monemilis.12 Sinta timochihuas titalnamiqui, tiquisas cuali. Perosinta tijhuihuiitas talnamiquilisti, huajca ica moselti tim-ochihuilis cati fiero.

13 Se sihuat cati huihuitic teyolcocohua pampa amoteno cati cuali quimati. Chicahuac camanalti huan sen-quisa huihuitic. 14 Yaya mosehuía ipan cuasiyaj icaltenocampa achi más tahuejcapa ipan nopa altepet. 15 Huanquinotza tacame cati panoj, masque inijuanti san quito-quilijtiyahuij se ojti cati xitahuac. 16 Pero nopa sihuatamo quincahua ma panoca, quinotza huan quinilhuía:“Xihualaca nochaj.” Huan nopa telpocame cati amoteno quimachilíaj quitacaquilíaj icamanal quema quinil-huía: 17“Xihualaca nohuaya huan nimechmacas cati nelíacuali.” Quena, cati itztoc ihuaya se sihuat quej nopaquipiya paquilisti se talojtzi quej se at cati tachtecti eltocmás tzopelic, o quej se tacualisti cati se quiichtequi huanquicua ixtacatzi ihuaya seyoc quimachilía más ajhuiyac,18 pero cati yahuij campa ichaj nopa sihuat amo quimatijsinta nopa tacame cati achtohuiya quipaxalojque, amaitztoque micta.

10Nopa achtohui amatajcuiloli ten talnamijca camanali ten

Salomón Pr. 10:1―22:161 Ya ni nopa talnamijca camanali cati Salomón qui-

ijcuilo. Se telpocat cati talnamiqui quipaquilismaca itatahuan inana, pero se cati quej hueli nemi, quinmaca miyactequipacholi.

2Tamanti cati tachtecti amo temaca paquilisti, yon amohuejcahua. Pero nochi masehualme cati nemij xitahuaciixpa TOTECO momanahuise ten se miquilisti cati fiero.

Page 24: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 10:3 24 PROVERBIOS 10:123 TOTECO amo quicahuas para se masehuali cati nemi

xitahuacmamayancamiqui, yon amoquicahuilis semase-huali cati amo quitepanita TOTECO ma ixhuis. Nochipaquinequis más.

4 Se cati tatzihui nimantzi mochihuas se cati teicneltzi,pero se cati tequiti chicahuac, moricojchihuas.

5 Talnamiqui nopa tacat cati quisentilía itacualis ipannopa tonali quema noja tatotoniya. Pero cati cochi ipannopa hora para pixcas, pinahuas quema amo quiaxilisitacualis.

6 TOTECO quimacas miyac tatiochihualisti se tacat catinemi xitahuac iixpa, pero amo cuajcualme quipantíajmiyac tamanti tatehuilisti por cati fiero quichihuaj.

7 Quema miqui se tacat cati xitahuac, nochi quiel-namiquij ica cuali. Pero quema miquij cati amo cua-jcualme, teipa ayecmo aqui quinelnamiqui pampa quini-taj quej se tamanti cati pojyajtoc.

8 Se cati talnamiqui quiselía tanahuatili ica paquilisti,pero se cati huihuitic camanalti miyac huan nima huetziica ixayac ipan tequipacholi.

9 Se cati monejnemiltía xitahuac quipiya temachiliipan inemilis. Pero se cati nemi ipan ojti cati huijcolticmotepotanis huan tahuel mococos.

10 Masehualme cati amo teno quichihuaj quema setacat quiixpano seyoc, tahuel temacaj tequipacholi. Perocati quinajhuaj chicahuac cati fiero quichihuaj quisehuíajcualanti.

11 Quema camanalti se tacat cati itztoc xitahuac eltocquej se ameli cati temaca se nemilisti cati cuali. Peroipan inincamac amo cuajcualme quisa cati quipehualtíacualanti.

12 Se cati quincualancaita sequinoc quipehualtíacualanti. Pero cati teicnelía quintapojpolhuía catiquiixpanoj.

Page 25: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 10:13 25 PROVERBIOS 10:2113Quema semasehuali cati talnamiqui camanalti, nochi

cati quicaquij momacaj cuenta para quimachilía miyactamanti. Pero quema se cati huihuitic camanalti, nochimomacaj cuenta para monequi se acajya quihuitequis icase cuahuit.

14 Masehualme cati talnamiquini nochipa quinequijquimatise más tamanti. Pero se cati huihuitic camanaltiquej hueli huan san motanilía tequipacholi.

15 Se cati tominpiya huelis momanahuis ica itomi paraitztos ica temachili. Pero se cati teicneltzi motequipa-chohua pampa amo teno quipiya para ica mopalehuis.

16 Nochi cati quitani se masehuali cati itztoc xitahuacquipalehuía para quipiyas cati cuali ipan inemilis. Peroamo cuajcualme san quinenpolohuaj inintomi ipan tajta-coli.

17 Se masehuali cati quitacaquilía quema seyoc quix-itahua nemi ipan nopa ojti cati yahui campa onca ne-milisti. Pero se cati amo quitacaquilía cati quinequiquitalnamictis, mocuapolos.

18 Se cati tecualancaita huan mochihua quej teicnelía,yaya se istacatiquet. Huan se cati tetaijilhuía nelía hui-huitic.

19 Se cati tahuel camanalti amo polihui para quiijtosse camanali cati ica taixpanos. Pero se cati talnamiquiquipiya miyac cuidado ica cati quiijtohua.

20Quema se tacat cati itztoc xitahuac iixpa TOTECO ca-manalti, monequi tijtacaquilis pampa icamanal ipati quejplata cati más cuali. Pero inincamanal amo cuajcualmeamo teno ipati.

21Masehualme cati nemij xitahuac iixpa TOTECO huelitemacaj cuali consejos. Pero cati huihuitique miquisepampa amo quipiyaj talnamiquilisti para monejnemiltisecuali.

Page 26: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 10:22 26 PROVERBIOS 10:3022 Quema TOTECO quitiochihua se masehuali, yaya

moricojchihua ica cati nelía ipati. Huan TOTECO quimacamiyac paquilisti.

23 Se tacat cati huihuitic paqui para quichihua catifiero. Pero se cati talnamiqui paqui para quipiyas mástalnamiquilisti.

24 Nopa tamanti cati amo cuali cati tahuel quiimacasise masehuali, ya nopa cati ipantis. Pero masehualme catiitztoque xitahuaque iixpa TOTECO, yaya quinmacas nopatamanti cati quinequij.

25 Quena, quej se hueyi ajcomalacat san hualpano-tiquisa, quej nopa nojquiya itztoque masehualme catiamo quitepanitaj TOTECO pampa amo huejcahuaj paraitztose. Pero masehualme cati itztoque xitahuac iixpaTOTECO huejcahuase pampa moquetztoque ipan se tatz-inpehualtili cati temachti.

26 Se tetequipanojquet cati tatzihui tahuel quicuesol-maca iteco quej pocti cati calaqui ipan iixteyol, o quejvinagre cati quiajsi itancoch hasta cuajcualo.

27 Quema se masehuali quiimacasi huan quitepanitaTOTECO, TOTECO quichihuas ma itzto miyac xihuit. PeroTOTECO quincotonilis inixihui cati amo cuajcualme.

28 Cati itztoque xitahuaque iixpa TOTECO quichiyajtamanti cati temaca paquilisti. Pero masehualme catiamo quitepanitaj TOTECO quichiyaj tamanti cati santapic.

29 TOTECO quinmocuitahuía cati nemij xitahuaqueiixpa, pero quintzontamiltía masehualme cati quichihuajcati amo cuali.

30 TOTECO quintiochihuas cati itztoque xitahuaqueiixpa huan amo quema tatzintahuetzise. Pero quinquixtismasehualme cati amo quitepanitaj ipan ni tali, pampaamo quincahuilis ma huejcahuaca itztose.

Page 27: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 10:31 27 PROVERBIOS 11:731 Quema camanalti se masehuali cati itztoc xitahuac

iixpa TOTECO, tetalnamictía. Pero se tecajcayajquet,TOTECO quitzontamiltis para ayecmo huelis camanaltis.

32 Quema camanalti se cuali tacat, icamanal tepale-huía. Pero amo cuajcualme quiijtohuaj camanali catitacajcayahua.

111TOTECO tahuel quicualancaita cati tecajcayahua huan

amo ajsitoc tatamachihua. Quinequi xitatamachihua xi-tahuac pampa ya nopa quimaca paquilisti.

2 Quema se masehuali pehua mohueyimati, sequinocayecmo quitepanitase. Pero cati moechcapantalíajquipantise talnamiquilisti.

3Masehualme cati monejnemiltíaj xitahuac quipiyaj seiniyolo cati cuali cati quinyacana huan quinilhuía tayama quichihuaca. Pero masehualme cati quinpactía tajta-colchihuase motzontamiltise pampa tacajcayajtinemij.

4 Ipan nopa tonali quemaTOTECO tetajtolsencahuas, it-omi se tominpixquet amo quipalehuis. Pero masehualmecati itztoque xitahuaque iixpa TOTECOmomanahuise tenmiquilisti.

5 Nochi cati cuali quichihua se masehuali cati itztocxitahuac quipalehuía para ma quipiya se ojti cati alaxtic.Pero masehualme cati amo cuajcualme huetzise por inin-tajtacolhua.

6 Nopa tamanti cati cuali cati cuajcualme quichihuajquinmanahuis ten miyac taquetzti, pero cati fiero quichi-huaj tajtacolchijca masehualme quinmasiltis.

7 Quema miqui se tacat cati amo cuali, tami nochi catiyaya quichiyayaya quichihuas. Masque yaya se tacat tetic,nenpolihuis nochi cati mochiyayaya para quichihuas.

Page 28: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 11:8 28 PROVERBIOS 11:16

8TOTECO quinmanahuis cati itztoque xitahuaque iixpaten taijyohuilisti. Pero masehualme cati amo quitepani-taj, TOTECO quincahuilis ma quinajsi.

9 Se tacat cati quipiya ome ixayac quinyolcocohuaihuampoyohua ica icamanal cati fiero. Pero cati itztocxitahuac iixpa TOTECO mochololtía ten taohuijcayot pornopa cuali talnamiquilisti cati quipiya.

10 Ipan se altepet nochi masehualme paquij quemanochi quisa cuali para se cuali tacat. Pero se altepetilhuichihua quema miquij amo cuajcualme.

11 Nopa miyac tatiochihualisti cati quiselíaj mase-hualme cati itztoque xitahuaque quihueyitalía inialtepe.Pero amo cuajcualme quinenpolohuaj inialtepe ica catifiero quiijtohuaj.

12 Se cati amo cuali italnamiquilis camanalti fiero tenseyoc cati itztoc icalnechca. Pero se tacat cati talnamiquiamo molinía.

13 Se cati teejelnamictinemi amo quema hueli quimatise camanali cati ixtacatzi huan amo teyolmelahuas. Perose tacat cati temachti quimati miyac tamanti cati amotematiltía.

14Campa amo onca tequichihuani cati talnamiquij paratayacanase, tatzintahuetzise nopa masehualme. Peroquema masehualme ipan se altepet quintequitalíaj miyacmasehualme cati quinmacaj cuali consejos, itztose icatemachili.

15 Quipantis tequipacholi cati quitalis ifirma para tax-tahuas por seyoc sinta yaya amo taxtahuas. Pero se catiamo quitalis ifirma para seyoc, itztos ica temachili.

16 Se sihuat cati quipiya iyolo ica sequinoc, quipan-tis tatepanitacayot. Pero tacame cati amo quitepanitajTOTECO san quinequij quipantise tomi.

Page 29: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 11:17 29 PROVERBIOS 11:2517 Se tacat cati tetasojta mochihuilía cati cuali pampa

moyolpactía, pero se tacat cati tecocohua motanahuíapampa moyolcocohua.

18 Se tacat cati amo cuali italnamiquilis tacajcayahuahuan nopa tomi cati quitantoc ica tacajcayahualisti saneltoc para se talojtzi. Pero se tacat cati quichihua catixitahuac iixpa TOTECO quiselis se itaxtahuil cati nelíaipati.

19 Se cati quichihua cati xitahuac, yas campa oncanemilisti. Pero se cati quitoquilía cati fiero, quipantismiquilisti.

20 TOTECO quincualancaita cati moilhuíaj quenicatzahueli tacajcayahuase. Pero quincualita cati nemij nelcualihuan amo aqui hueli quintelhuía.

21 Temachti se tonali TOTECO quintatzacuiltis mase-hualme cati amo quitepanitaj. Pero ininconehua mase-hualme cati itztoque xitahuaque iixpa, TOTECO quin-manahuis ten taohuijcayot.

22 Se sihuat cati yejyectzi pero amo quipiya tal-namiquilisti, eltoc huihuitic san se quej se pitzo catiquihuica ipan iyacatzol se anillo ten oro.

23 Cati cuali quinchiya masehualme cati quichihuajcati cuali. Pero icualancayo TOTECO quinchiya amocuajcualme.

24 Cati quinpactía temajmacase cati quipiyaj, achi másmoricojchihuase. Pero cati itzcuime huan amo quinequijtemajmacase sequinoc cati iniaxca, teipa mochihuaseteicneltzitzi.

25 Quena, se masehuali cati hueyi iyolo huan miyacquinmaca sequinoc ten cati quipiya, moricojchihuas más.Huan cati quinpalehuía sequinoc, TOTECO quitiochihuashuan quipiyas nochi cati monequi.

Page 30: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 11:26 30 PROVERBIOS 12:226 Se cati amo quinemaquiltía itrigo quema sequinoc

quitemohuaj pampamoilhuía patiyohuas, ialtepe ejcahuaquitelchihuase. Pero cati quinemaquiltía sequinoc quemaamo quipiyaj, TOTECO quitiochihuas.

27 Sinta tijtemohua cati cuali para tijchihuas, TOTECOmitzcualitas, pero sinta tijtemohua cati amo cuali paratijchihuas, ya nopa tijpantis.

28 Cati motemachía ipan itomi huetzis quej se xihuitcati huactoc. Pero masehualme cati quichihuaj cati cualiquipiyase tetili quej imacuayohua se cuahuit cati nochipaxoxohuixtoc.

29 Se huihui telpocat cati quihualica taohuijcayot ipanifamilia amo teno quiselis teipa cati itatahua quicahuili-jtehuase. Huan yaya cati huihuitic teipa monequis quite-quipanos seyoc cati talnamiqui.

30 Pero se masehuali cati itztoc xitahuac iixpa TOTECOtepalehuía quej se cuahuit cati temaca cuali nemilisti.Huan cati quinotza sequinoc ma quitoquilica TOTECO,yaya nelía talnamiqui.

31 Sinta cati itztoque xitahuaque quiselíaj inintaxtahuilnica ipan ni taltipacti por cati quichijtoque, huajca mástemachti cati amo cuajcualme huan cati tajtacolchihuajquiselise cati quinamiqui.

12Masehualme cati xitahuaque huan inijuanti cati amo

quitepanitaj TOTECO1 Se cati quipactía quiselía tamachtili cati quixitahua

quipiya talnamiquilisti cati cuali. Pero se cati amoquinequi quitacaquilis cati quixitahua nelía huihuitic.

2 TOTECO quicualita se masehuali cati cuali. PeroTOTECO quitalis tatzacuiltilisti ipan nopa tacat cati moil-huía cati fiero huelis quichihuas.

Page 31: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 12:3 31 PROVERBIOS 12:113 Se masehuali amo quipantis temachili ipan inemilis

por cati fiero quichihua. Pero masehualme cati quichi-huaj cati cuali, quena, quipiyaj ininelhuayo cati calaquihuejcata huan amo teno quinolinis.

4Se sihuat cati nelcuali quihualiquilía ihuehue tatepan-itacayot pampa masehualme quiitaj quej se tanahuatij-quet ica se corona ipan itzonteco. Pero se sihuat catiquihualiquilía ihuehue pinahualisti quicocohua ihuehuequej se cocolisti cati quicua iomiyohua.

5 Se cuali masehuali moilhuía quichihuas cati xitahuac,pero amo cuajcualme moilhuíaj quenicatza hueli tacaj-cayahuase.

6 Inincamanal masehualme cati amo quitepanitajTOTECO tecocohua hasta temictía. Pero inincamanalmasehualme cati itztoque xitahuaque temanahuía tenmiquilisti.

7 TOTECO quintzontamiltis amo cuajcualme, pero in-inteipan ixhuihua masehualme cati quichihuaj cati cualiitztose temachti para nochipa.

8 Masehualme quitepanitaj se tacat cati quipiya cualiitalnamiquilis, pero se cati huihuitic quiitaj para amo tenoipati.

9Más cuali se cati tequiti chicahuac huan mosoquihuíaipan itequi para quitanis cati yaya huan itequipanojcahuaquicuase, huan amo se masehuali cati mohueyimati huanamo quinequi motequihuis para quipiyas ten quicuas.

10Se cualimasehualimotequipachohua por itapiyalhuapampa amo quinequi ma taijyohuica. Pero se masehualicati amo quitepanita TOTECO amo teno moyolilhuía paraquitasojtas itapiyal.

11 Se masehuali cati tequiti chicahuac ipan imilanochipa quipiyas miyac tacualisti. Pero se cati huihuiticquinenpolohua itonal pampa tatzihui.

Page 32: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 12:12 32 PROVERBIOS 12:2012Tachtequini cualanij quemaquiitaj para inintequixpo

quiichtectoque tamanti cati más hueyi ipati que ya. Perocuajcualme quitanij ica inintequi para huelis quinpale-huise sequinoc.

13 Amo cuajcualme istacatij huan inincamanal quin-masiltía pampa nima nesi para amo melahuac. Perocuajcualme amo istacatij huan momanahuíaj ten miyactamanti taohuijcayot.

14 Se tacat cati quiijtohua cati melahuac quipantismiyac tamanti cati cuali huan cati quitemitis inemilis icapaquilisti. Huan yaya cati tequiti cuali ica imax quiselis setaxtahuili cati cuali.

15 Se cati huihuitic moilhuía para nemi ipan se ojtixitahuac huan amo quinequi consejos. Pero se masehualicati talnamiqui quintacaquilía cati quiconsejomacaj parama monejnemilti más cuali.

16 Se cati huihuitic nimantzi cualani quema sequinocquitaijilhuíaj. Pero se cati talnamiqui quipiya iyolo quemaquitaijilhuíaj, huan amo quinextía cualanti.

17 Se testigo cati quiijtohua nochi cati senquisamelahuac, quichihua cati xitahuac. Pero se testigo catiistacati quichihua pampa quinequi tacajcayahuas.

18 Itztoque sequij tacame cati tecocohuaj ica ininca-manal quej elisquía se macheta cati tatequi. Pero ininca-manal talnamiquini eltoc quej se pajti cati teyolchicahuahuan teyoltalía.

19 Icamanal se testigo cati quiijtohua nochi cati sen-quisa melahuac huejcahuas pampa nochi quiitase paraxitahuac. Pero icamanal se testigo cati istacati amohuejcahuas pampa nima monextis para amo melahuac.

20 Nochi cati moilhuíaj quichihuase cati amocuali, quisencahuaj ipan iniyolo quenicatza huelistacajcayahuase. Pero cati itztoque xitahuaque quipiyaj

Page 33: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 12:21 33 PROVERBIOS 13:1paquilisti ipan iniyolo pampa moyolilhuíaj cati cualihuelis quichihuase.

21 Amo quipantise tatzacuiltili cati monejnemiltíaj xi-tahuac, pero miyac taohuijcayot quipantise ipan inine-milis amo cuajcualme.

22 TOTECO quincualancaita masehualme cati istacatij.Pero nochi cati quiijtohuaj cati melahuac, TOTECO quin-cualita.

23 Se cati talnamiqui amo mohueyimati, yon amoquinextilía sequinoc nochi cati quimati. Pero cati hui-huitique tahuel mohueyimatij huan quiijtohuaj miyactamanti huihuiyot.

24 Xitequiti chicahuac huan tielis se tayacanquet, perosinta timochihuas titatzihui tielis itequipanojca seyocmasehuali.

25 Se masehuali cati moyoltequipachohua nelía taijy-ohuía, pero se cuali camanali quimacas paquilisti ipaniyolo.

26 Se masehuali cati monejnemiltía xitahuac quiny-acana ihuampoyohua ipan se cuali ojti, pero amocuajcualme quinhuicaj sequinoc ipan se ojti campamocuapolose.

27 Se masehuali cati tatzihui amo quinequi quitemosyon cuahuit para quiicxitis cati quipejtoc, san xoxohuicquicuas, pero se cati quipactía tequitis quitanis cati nelcuali.

28 Masehualme cati quichihuaj cati cuali quitoquilíajnopa ojti cati tehuica campa onca nemilisti. Iniojhui amoyahui campa onca miquilisti.

131 Se telpocat cati talnamiqui quiselía cati itata quiijto-

hua quema quitalnamictía, pero se cati tahuihuiita amoquitacaquilía cati quitacahualtía.

Page 34: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 13:2 34 PROVERBIOS 13:102Semasehuali cati camanalti cuajcuali tamanti quipan-

tis cati cuali ipan inemilis, pero masehualme cati amoquitepanitaj TOTECO san quipantise tatehuilisti.

3 Se cati quipiya miyac cuidado ica cati quiijtohua huanamo quej hueli camanalti, quimocuitahuía inemilis. Perose cati quej hueli ontananquilijtiquisa quipantía taohuij-cayot.

4 Se tacat cati tatzihui quinequi miyac tamanti, peroamo quinpantía por itatzcayo. Pero se cati tequiti chic-ahuac, moricojchihuas.

5 Se masehuali cati itztoc xitahuac iixpa TOTECOamo quinequi quiitas istacatili, pero nopa masehualmecati amo quitepanitaj TOTECO teijistacahuijtinemij, huanhuetzij ipan pinahualisti.

6 Nopa cuali tamanti cati quichihuaj cuajcualme quin-manahuía mojmosta ipan ininemilis. Pero cati fieroquichihuaj tajtacolchijca masehualme quintzontamiltía.

7 Itztoque sequij masehualme cati pilteicneltzitzi, peromohueyimatij huan monextíaj quej tominpiyani. Huanitztoque sequinoc cati nelía tominpiyani, pero moechca-pantalíaj huan mochihuaj quej teicneltzitzi.

8Quema quiichtequij se masehuali cati tominpiya huanquihuicaj huejca, quitajtaníaj ma taxtahua miyac tomipara quimanahuis inemilis. Pero se cati teicneltzi amomonequi quiimacasis ajquiya quiitzquis huan tajtanistomi.

9 Inemilis se cuali masehuali eltoc quej se taahuili catitatanextía campa hueli. Pero ininemilis tajtacolchihuanieltoc quej se taahuili cati talojtzitzi sehui.

10 Se masehuali cati motepanita quipantis tanajnan-quilisti. Pero cati moechcapanohua huan quitacaquilíaconsejos, quipiyas talnamiquilisti.

Page 35: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 13:11 35 PROVERBIOS 13:1911 Cati moilhuía quitanis miyac tomi ipan se talojtzi

mocajcayajtoc. Pero cati quisentilía tomi sesentzitzi huanica miyac tequit, quipiyas tomi cati momiyaquilis.

12Quema semasehuali mojmosta quichiya para quiselisse tenijqui huan amo ajsi imaco, nelía quiyolcocohua.Pero quema se quinequi se tamanti huan teipa quiselía,nelía yolpaqui.

13 Se masehuali cati amo quinequi quiitas itanahuatil-hua TOTECO, mocuapolos pampa amo quintoquilía. Perocati quintepanitas tanahuatilme, TOTECO quitiochihuas.

14 Itamachtil se cati talnamiqui eltoc quej se amelicampa temaca se cuali nemilisti. Huan cati quitacaquilíajicamanal se cati talnamiqui momanahuíaj ten nopataquetzti cati quimictisquía.

15 Se masehuali cati talnamiqui quimachilía miyactamanti huan sequinoc quicualitaj. Pero iniojhui tacaj-cayahuani tahuel ohui pampa quiselise tatzacuiltili porinintajtacolhua.

16Nochi tacame cati talnamiquij moyolilhuíaj achtohuisinta cuali para quichihuase se tamanti o amo. Perocati huihuitique amo moyolilhuíaj achtohui. Nimantziquichihuaj ten hueli tamanti huan quinextíaj inihuihuiyo.

17 Se tayolmelajquet cati amo quitepanita TOTECOquichihua ma onca cualanti. Pero se tayolmelajquet catitemachti teyolchicahua.

18Quema se masehuali amo quinequi quitacaquilis catiquiconsejomaca, mochihuas teicneltzi huan teipa tahuelpinahuas. Pero se cati quitacaquilía cati quinequi quixi-tahuas teipa quiselis tatepanitacayot.

19 Se paquilisti quema mochihua se cuali tamanti quejse quinequiyayamamochihua. Pero cati huihuitique amoquinequij quicahuase tenfiero quichihuaj para quipantisecati cuali.

Page 36: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 13:20 36 PROVERBIOS 14:320 Se masehuali cati nemi inihuaya cati talnamiquij

mochihuas talnamiqui. Pero cati nemi inihuaya cati hui-huitique, quipantis ajquiya quipojpostequis iomiyohua.

21 Tamanti cati amo cuali quintoquilijtinemi tajta-colchihuani. Pero cati quichihuaj cati cuali quipantisemiyac tatiochihualisti.

22 Quema miqui se cuali masehuali, quicajtehua miyactamanti cati cuali para iconehua huan hasta para iixhui-hua. Pero quemamiqui se cati tajtacolchijtinemi, iricojyopanos ica se cati quichihua cati cuali.

23 Se masehuali cati teicneltzi huelis quipiyas imil catitahuel taeliltía huan quimaca miyac tacualisti. Pero sintaamo onca tanahuatilme cati xitahuac ipan ialtepe, fieromasehualme huelis quiichtequilise nochi.

24 Se masehuali cati amo quitacahualtía icone quemaquichihua tamanti cati amo cuali, quinextía para amoqui-icnelía. Pero cati nelía quiicnelía icone, pehua quixitahuaquema noja pisiltzi.

25 Se masehuali cati quichihua cati cuali quipiya miyactacualisti para huelis tacuas hasta ixhuis. Pero amocuajcualme mayancamictinemij pampa amo tequitij.

141Se sihuat cati talnamiqui mojmosta quisencahua ichaj

para ma eli más cuali, pero se cati huihuitic quisosolohuaichaj ica cati quichihua.

2 Cati monejnemiltía ipan nopa ojti cati xitahuac qui-imacasi huan quitepanita TOTECO. Pero se cati necuilticnemi amo quinequi quiitas.

3 Icamanal se huihui masehuali quihualiquilía tatza-cuiltili. Pero inincamanal talnamiquini quinmocuitahuíaten cati amo cuali.

Page 37: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 14:4 37 PROVERBIOS 14:134Quema amo onca torojme para taxahuase, amo oncas

trigo ipan cuacali para pantzi. Pero quema onca toro-jme cati tequitij ica nochi ininchicahualis, momiyaquilispixquisti.

5 Se testigo cati temachti amo quema istacati, pero setestigo cati quipactía tacajcayahua, mojmosta istacati.

6 Se cati tehuihuiita amo quema quipantistalnamiquilisti masque quiijtohua quitemohua. Pero secati quimachilía miyac tamanti, yaya amo ohui quipantíatalnamiquilisti.

7 Ximohuejcatali ica ten quichihua se masehuali catihuihuitic, pampa yaya amo mitznextilis yon se tamanticati cuali.

8 Se cati talnamiqui yaya moilhuía cati imelac hualaipan iojhui. Pero se cati huihuitic mocajcayahua ica iseltiica ihuihuiyo.

9 Cati huihuitique san huetzcaj quema tajtacolchihuaj.Pero masehualme cati xitahuac nemij moilhuíaj ipaniniyolo para monejnemiltise noja más xitahuac.

10 Sese masehuali quimati nopa tequipacholi o nopapaquilisti cati quipiya ipan iyolo. Huan amo aqui huelisquimachilis senquisa cati seyoc quimati.

11 Nopa yejyectzi cali cati amo cuajcualme quipiyajsosolihuis. Peromasquemasehualme cati xitahuaque sanquipiyaj ininchaj cati teicneltzi nochi elis cuali para catinopona itztoque.

12 Onca ojti cati masehualme moilhuíaj para xitahuac,pero amo cana; pampa cati yahuij ipan nopa ojti quipan-tíaj miquilisti.

13 Masque se masehuali huetzca, hueli onca tamanticati quitequipachohua miyac. Huan quema tami huetzca,noja quimachilía nopa tequipacholi.

Page 38: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 14:14 38 PROVERBIOS 14:22

14 Amo cuajcualme mocahuaj cuesijtoque ica nochicati fiero quichihuaj. Pero nochi cati quichihua se cualimasehuali quitemitía iyolo ica paquilisti.

15 Se cati huihuitic nimantzi quineltoca nochi catiihuampoyohua quiilhuíaj ma quichihua, pero se mase-huali cati talnamiqui achtohui moilhuía sinta cuali paraquichihuas se tamanti o amo.

16 Se cati talnamiqui quiimacasi cati amo cuali huanmohuejcatalía. Pero se cati huihuitic mochihua quej amoteno quiimacasi huan momajcahua san quej hueli campatamanti mahuilili.

17 Se tacat cati yolquentzi nimantzi cualani huanquichihua tamanti cati amo quinamiqui. Huan nochimasehualme quicualancaitaj se cati moyolilhuía queni-catza huelis tecocos o tacajcayahuas.

18 Cati huihuitique san quipiyaj huihuiyot ipan in-intzonteco, pero cati talnamiquij inijuanti quipiyaj tal-namiquilisti quej se yejyectzi corona cati quihuicaj ipaninintzonteco.

19 Fiero masehualme mohuijtzomase iniixpacuajcualme. Quena, motancuaquetzase iniixpa catiquichihuaj cati xitahuac huan quintajtanise tapalehuili.

20 Icamasehualme cati teicneltzitzi hasta ininteixmatc-ahua amo quinequij quinitase. Pero tominpiyani quipiyajmiyac inihuampoyohua.

21 Tajtacolchihua cati amo quinequi quiitas se catiicalnechca. Pero hueyi ipaquilis se tacat cati quintasojtacati teicneltzitzi huan quinpalehuía.

22 Cati moyolilhuíaj para quichihuase san cati amocuali, mocuapolose; pero cati moyolilhuíaj para quichi-huase san cati cuali quipantise teicnelijcayot huan catimelahuac.

Page 39: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 14:23 39 PROVERBIOS 14:31

23 Cati tequitij cuali quiselise inintaxtahuil. Pero catisan camanaltij huan amoquichihuaj inintequimocahuaseteicneltzitzi.

24Nopa ricojyot cati masehualme cati talnamiquij qui-tanij quinhualiquilía miyac tatepanitacayot. Pero catihuihuitique san quitanij más huihuiyot.

25Se testigo cati quiijtohua cati melahuac quimanahuíaininemilis masehualme cati amo teno quichijtoque. Perose testigo cati tacajcayahua san istacati.

26 Masehualme cati quiimacasij huan quitepanitajTOTECO itztoque ica temachili, huan ininconehua no-jquiya momanahuise ipan TOTECO.

27 Quema se masehuali quiimacasi huan quitepanitaTOTECO eltoc quej se ameli cati temaca se cuali nemilisti,huan quimanahuía cati eltoc nechca miquilisti.

28 Quema tahuel momiyaquilíaj masehualme ipan setali, inintanahuatijca mohueyichihua. Pero quema moc-ahuaj san se quesqui masehualme ipan ital se tayacan-quet, tantiyas itequiticayo.

29 Se masehuali cati amo cualani nimantzi, quinextíapara talnamiqui. Pero se cati nimantzi cualani quinextíaihuihuiyo.

30 Quema se masehuali quipiya tasehuilisti ipan iyolo,nopa tasehuilisti quimaca se nemilisti cati huejcahuasipan ni taltipacti. Pero sinta tiquixtocas cati sequinocquipiyaj, quicuas moomiyo quej se cocolisti huan amotihuejcahuas.

31 Cati quitaijyohuiltía se cati teicneltzi quiixpanoTOTECODios cati quichijchijqui. Pero cati quintasojta catiteicneltzitzi quinextilía TOTECO tatepanitacayot.

Page 40: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 14:32 40 PROVERBIOS 15:532 Masehualme cati amo quitepanitaj TOTECO mot-

zontamiltise ica inintajtacolhua. Pero cati itztoque xi-tahuaque iixpa TOTECO motemachíaj ipan ya cati hueliquinmanahuis ten miquilisti.

33 Talnamiquilisti onca ipan iniyolo masehualme catitalnamiquij. Pero amo onca talnamiquilisti ipan iniyolocati huihuitique.

34 Quema nochi masehualme ipan se tali monejne-miltíaj xitahuac, sequinoc quihueyitalíaj inintal. Peroquema masehualme tajtacolchijtinemij, quihualiquilíajpinahualisti.

35 Se tanahuatijquet yolpaqui ica itequipanojcahua catitalnamiquij huan quimatij taya quichihuase. Pero sintase itequipanojca quihualica pinahualisti, quiajsis icualan-cayo nopa tayacanquet.

151Quema se acajya quinanquilía ica cuali, se cati cualan-

toc, nimantzi quiyoltalía. Pero sinta quinanquilis chic-ahuac, achi más quicualancamacas.

2 Se cati talnamiqui quicualtalía icamanal para maquiyolilti paquilisti. Pero se cati huihuitic san camanaltihuihuiyot cati amo teno ipati.

3 TOTECO itztoc campa hueli huan quitachilía tayaquichihuaj nochi masehualme. Quintachilía cati quichi-huaj masehualme cati amo quitepanitaj TOTECO huantaya quichihuaj cuajcualme.

4Semasehuali cati camanalti ica camanali cati yamanictemaca se nemilisti cati cuali. Pero cati quiijtohua ca-manali cati tecajcayahua nelía teyolcocohua.

5 Se telpocat cati huihuitic amo quinequi quitacaquilisitata quema quitacahualtía. Pero se cati talnamiqui, yayaquena. Quicaqui huan quichihua cati itata quiilhuía.

Page 41: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 15:6 41 PROVERBIOS 15:14

6 Ipan ichaj se masehuali cati itztoc xitahuac oncamiyac ten ica panos. Pero se masehuali cati amoquitepanita TOTECO san quitani taohuijcayot.

7 Inincamanal talnamiquini temaca talnamiquilisti.Pero masehualme cati amo quitepanitaj TOTECO amoquipiyaj talnamiquilisti para temacase.

8 TOTECO amo quinequi quiitas nopa tacajcahualisticati fiero masehualme quimacaj. Pero quimaca miyacpaquilisti quema motatajtíaj masehualme cati itztoquexitahuaque iixpa.

9 TOTECO amo quinequi quiitas nopa ojti cati quito-quilíaj amo cuajcualme. Pero yaya quinicnelía catiquinequij quitoquilise cati nelxitahuac ipan nochi catiquichihuase.

10 TOTECO quintatzacuiltis chicahuac cati quicajte-huaj iojhui TOTECO para sempa quichihuase cati fiero.Pero sinta se amo quinequis quicualtalis inemilis quemaTOTECO quixitahua, TOTECO quintzontamiltis.

11 TOTECO quimati nochi cati pano ica cati itztoqueipan ostot huan campa micta, huajca noja más quimatisesen piltamantzitzi cati eltoc ipan iniyolo masehualme.

12 Se cati tehuihuiita amo quiicnelía cati quitacahualtíahuan quinequi quixitahuas. Amo quinequi quinechcahuiscati talnamiquij pampa amo quinequi ma quiixcoilhuicapara amo cuali cati quichihua.

13Se cati yolpactoc, tenextilía ipaquilis pampa huetzca,huan se cati moyoltequipachojtoc, nimantzi quinextíaipan ixayac.

14 Iyolo se masehuali cati talnamiqui tahuel quinequiquimachilis más tamanti. Pero se cati huihuitic sanmoixhuitía ica más huihuiyot.

Page 42: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 15:15 42 PROVERBIOS 15:2315Semasehuali cati yolcuesihui quiita nochi tonali para

nelfiero, pero se cati yolpactoc, mojmosta quiita quejelisquía ilhuit.

16 Más cuali para se masehuali elis teicneltzi huanquiimacasis huan quitepanitas TOTECO, huan amo paraquipiyas miyac tomi ica tequipacholi.

17Achimás cuali se quicuas san quilit ipan se cali campaonca taicnelijcayot, huan amo quicuas toro nacat campaonca cualanti.

18 Se masehuali cati nimantzi cualani quintatehuiltíasequinoc, pero se cati quipiya iyolo, yaya quinyoltalía.

19 Se cati tatzihui quiohuijmati nochi tamanti ipanni nemilisti huan quiita nochi tamanti quej huitzti catiohui para quipanos, pero masehualme cati quichihuajcati xitahuac quiitaj para amo ohui nopa tamanti catiquinixnamictihuala. Ininemilis eltoc quej se ojti catipatahuac.

20 Se telpocat cati talnamiqui quinmaca miyacpaquilisti itatahua, pero se cati huihuitic quincualancaita.

21 Se cati amo talnamiqui mopaquilismaca ica nochihuihuiyot cati quichihua, pero se cati quimachilía miyactamanti quichihua campeca paramoxitahuas huan quito-quilis nopa ojti cati cuali.

22Quema se acajya quinequi quichihuas se tamanti peroamomotatzintoquilía quenicatza quichihuas o sinta cualipara quichihuas, amo quisa cuali itequi. Pero quema semotajtanía miyac consejos ica talnamiquini, nochi catiquichihua quisa cuali.

23Nochi masehualme quinpactía quema se tananquilíacuali huan quinpalehuía sequinoc ma quimachilise más.Nelía cuali quema se acajya quimati quenicatza quica-manalhuis se masehuali huan quiilhuis cati quinamiquiipan nopa talojtzi quema monequi.

Page 43: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 15:24 43 PROVERBIOS 15:3224 Masehualme cati talnamiquij quitoquilíaj nopa ojti

ica huejcapa cati tehuica ilhuicac campa onca nemilisti.Inijuanti quihuejcacajtoque nopa ojti cati tehuica micta.

25 TOTECO quisosolos ininchaj masehualme cati mo-hueyimatij huan nochi tamanti cati quipiyaj, pero yayaquimocuitahuía nochi cati iniaxca sihuame icnotzitzi.

26TOTECO amo quinequi quiitas cati fiero moyolilhuíajamo cuajcualme, pero quipiya paquilisti ica cati quiij-tohuaj masehualme cati yoltapajpactique pampa cualiinincamanal.

27 Se masehuali cati quinequi tacajcayahuas huanmoaxcatis cati seyoc iaxca quihualicas taohuijcayot ipanihuicalhua, pero cati amoquiselis tomi cati amoquitantocitztos ica cuali.

28 Se masehuali cati itztoc xitahuac iixpa TOTECOmoy-olilhuía quenicatza tananquilis quej quinamiqui, pero semasehuali cati amo quitepanita TOTECO ontananquilij-tiquisa nimantzi ica camanali cati amo cuali.

29 TOTECO mohuejcatalijtoc ten masehualme cati fieroininemilis, pero quintacaquilía quema motatajtíaj o mo-maijtohuaj masehualme cati xitahuaque iixpa.

30 Quema se acajya ixpaqui, quinchihua sequinoc maquipiyase paquilisti ipan iniyolo, huan quema se qui-hualica se camanali cati cuali, quinmaca masehualmechicahualisti hasta ipan iniomiyo.

31 Nopa masehuali cati quichihuilía cuenta quemaseyoc quimaca consejo para quimanahuis inemilis, teipaitztos inihuaya cati nelía talnamiquij.

32 Cati amo quichihuilía cuenta cati quinequi quital-namictis, ica iselti mochihuilía cati fiero. Pero se catiquitacaquilía quema seyoc quixitahuasnequi, quimachilismiyac tamanti.

Page 44: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 15:33 44 PROVERBIOS 16:9

33 Sinta tiquimacasi huan tijtepanita TOTECO mitzchi-huas tielis titalnamiqui. Huan cati moechcapantalía iixpaya, teipa quipantis tatepanitacayot.

161 Tojuanti hueli tijcualtalise ipan toyolo taya tijchi-

huase, pero TOTECO quiijtos sinta cuali o amo para tijchi-huase cati timoilhuijtoque.

2Semasehuali quiita nochi tamanti cati quichihua paracuali, pero TOTECO quitachilía iyolo huan quiita para tenquichijqui cati quichijtoc.

3 Nochi cati ta timoilhuía para tijchihuas xijcahuiliimaco TOTECO paramitzyacanas, huan yayamitzpalehuispara quisas cuali cati timoilhuijtoc.

4TOTECO quichijchijqui nochi tamanti para se tamanti.Quinchijchijtoc fiero masehualme para ma quiselica inin-taijyohuilis ipan nopa tonali cati amo cuali.

5 TOTECO quincualancaita nochi masehualme cati mo-hueyimatij, huan temachti quiselise inintatzacuiltilis.

6 Para se quixitahuas cati tajtacolchihua monequimiyac teicnelijcayot huan camanali cati melahuac.Huan quema yaya pehuas quiimacasis huan quitepanitasTOTECO, moiyocatalis ica tamanti cati amo cuali.

7 Quema iojhui se masehuali quipactía TOTECO, hastaicualancaitacahua nojquiya moyoltalise ica nopa mase-huali.

8Más paqui se masehuali cati quipiya pilquentzi tomi,peromonejnemiltía xitahuac, que se cati quitantocmiyactomi ica tacajcayahualisti.

9Tojuanti hueli timoyolilhuíaj canque cuali tiyase, peroyaya TOTECO cati quiijtohua sinta nopona tiyase o amo.

Page 45: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 16:10 45 PROVERBIOS 16:1910 TOTECO quipalehuía se tanahuatijquet para quiij-

tos cati xitahuac quema tetajtolsencahua, huajca amoquinamiqui para istacatis huan mocuapolos.

11 TOTECO quinequi para nochi tamanti tatamachi-huali cati motequihuía ma eli xitahuac. Yaya TOTECOcati quichihua nochi tanahuatili huan nochi masehualmemonequi quichihuase cati yaya quiijtojtoc.

12 TOTECO amo quinequi quiitas se tanahuatijquetcati quichihua cati amo cuali, pampa se cati quipiyatequiticayot monequi itztos xitahuac para itanahuatilhuaquipiyas chicahualisti.

13 Tanahuatiani yolpaquij quema inimasehualhua qui-ijtohuaj cati xitahuac. Quinicnelíaj cati quinyolmelahuajsenquisa cati melahuac.

14 Icualancayo se tanahuatijquet huelis quichihuas parama miqui se masehuali, pero se cati talnamiqui quiy-oltalis.

15Masehualme cati quichihuaj cati quipactía se tanahu-atijquet quiselíaj miyac tamanti cati cuali. Inijuantipaquij quej quema se quiita para huala mixti quema amohuetztoc at para miyac tonali.

16 Nelía más cuali sinta tijtemos talnamiquilisti huantijmachilis miyac tamanti, huan amo oro o plata.

17 Iniojhui cati itztoque xitahuaque moiyocatalía tencampa onca cati amo cuali. Catimomocuitahuía para amoquichihuas cati amo cuali quimocuitahuía inemilis.

18Cati achtohuimohueyimati, teipamotepotanis, huancati achtohui motepanita teipa huetzis huan tahuel mo-cocos.

19 Más cuali timoechcapantalis huan tiitztos inihuayateicneltzitzi, huan amo timochihuas titominpiya icatamanti tachtecti inihuaya cati mohueyimatij.

Page 46: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 16:20 46 PROVERBIOS 16:29

20 Se masehuali cati quitacaquilía tamachtili quipantiscati cuali. Huan TOTECO quintiochihuas cati ipan yamotemachíaj.

21 Talnamiquini moixmatij pampa quimachilíaj miyactamanti. Huan cati quitequihuíaj cuajcuali camanaliquema camanaltij achi más mochihuaj talnamiquini.

22 Sinta tijpiya tamachilisti para timonejnemiltis nelíacuali, eltoc quej se ameli moyoltipa cati temaca se ne-milisti cati yejyectzi. Pero nojquiya huihuitique catiquichihuaj campeca quinxitahuase cati huihuitique.

23 Pampa cuali itzonteco se masehuali cati talnamiqui,momocuitahuía ica cati quiijtohua. Cuali quimatipara teyoltalis huan teyolpitzahuas ica icamanal quejquinamiqui.

24 Camanali cati yamanic eltoc quej necti. Quichihuasmás tzopelic monemilis huan eltoc quej se pajti catitemaca chicahualisti.

25 Onca se ojti cati masehualme quiitaj para cualihuan xitahuac, pero nopa ojti quinhuicas xitahuac campamicta.

26 Quema mayana se tequipanojquet, quipalehuía.Quichihua nopa tequipanojquet ma tequiti cuali paraquipiyas itacualis.

27 Se masehuali cati amo quitepanita TOTECO quite-mohua cati amo cuali cati sequinoc quichijtoque paraquipanextis. Icamac eltoc quej se tilelemecti cati quitatíanochi.

28 Se tacat cati amo quitepanita TOTECO quiyoliltíacualanti. Huan se cati tetaijilhuía quinxelohua cati mon-elhuampochijtoque.

29 Se masehuali cati fiero inemilis quicajcayahua hastainelhuampo. Quihuica ipan ojti cati amo cuali.

Page 47: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 16:30 47 PROVERBIOS 17:630 Ijcopi iixteyol quema moyolilhuía para quichihuas

cati amo cuali. Motanatzcua para quinequisquía mamochihua cati fiero moilhuía.

31 Nopa cuaichti eli quej se xochi corona para semasehuali cati ya huehuejtixtoc, huan mopantía campamasehualme cati monejnemiltíaj xitahuac.

32Más cuali cati quipiya iyolo huan amocualani que catitahuel tetic. Más cuali cati monahuatía ica iselti para amoquichihuas cati fiero, que se cati quitani se altepet.

33 Se masehuali huelis quimajcahuas nopa piltetzitzipara quitemos isuerte, pero eltoc TOTECO cati quiijtohuataya panos ipan inemilis.

171Más cuali para quipiyase san tochoj para quicuase ipan

se cali campa onca tasehuilisti, huan amo para quipiyasemiyac tacualisti ipan se cali campa nochi mocualaníaj.

2 Se tequipanojquet cati talnamiqui quipiyastequiticayot para quinahuatis itelpoca iteco cati amotatepanita. Nopa cuali tequipanojquet quixelos inihuayanopa icnime cati iteco quicajtehuas.

3 Ica tit quipajpacaj plata huan oro para ma mocahuasenquisa cuali, pero yaya TOTECO quiyejyecohua huanquipajpaca toyolo.

4 Amo cuajcualme huan istacatini quitacaquilíaj ca-manali cati fiero. Quichihuilíaj cuenta inincamanal mase-hualme cati quinequij quintzontamiltise sequinoc.

5 Cati quipinajtía cati teicneltzi quiixpano TOTECO.Huan nochi cati quihuetzquilíaj se cati taijyohuía,TOTECO temachti quintatzacuiltis.

6 Se huehue tacat yolpaqui por iixhuihua. Conemeyolpaquij por inintatahua.

Page 48: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 17:7 48 PROVERBIOS 17:167 Se huihuitacat amo quinamiqui camanaltis ica miyac

talnamiquilisti. Huan se tanahuatijquet amo quinamiquiistacatis.

8Se cati quitaxtahuía se tequichijquet ixtacatzi paramaquipalehui moilhuía para quipiya suerte. Moilhuía paranochi quisas cuali para ya campa hueli yahui.

9 Cati amo tenextilía itajtacol ihuampo cati quiixpanoquipiya teicnelijcayot, pero cati talojtzitzi tematiltía qui-huejcatalía ihuampo.

10 Se cati talnamiqui más nimantzi moxitahua quemaseyoc san se quentzi quitacahualtía, huan amo quej mox-itahua se cati huihuitic masque quimaquilise cien hueltasicuitapa.

11 Masehualme cati amo tatepanitaj quitemohuaj catiamo cuali para quichihuase, pero TOTECO quintitanilisitayolmelajca cati temajmati para quintatzacuiltis chic-ahuac.

12Más cuali elisquía sinta timonamiquisquía ica se tenaosa cati quiichtequilijtoque ipilconehua, huan amo ica secati huihuitic cati quinextijtoc ihuihuiyo iniixpa miyacmasehualme.

13Cati quicuepilis ica cati amo cuali se cati quichihuilij-toc cati cuali, nochipa quipiyas tatelchihualisti ipan ichaj.

14 Se cati quipehualtía se cualanti eltoc quej se catiquitzintapohua se hueyat para ma pano ipan ichaj, elisohui teipa para quitilquetzas. Huajca achi cuali xijcahuacualancayot huan amo xijpehualti para ximonajnanquiliica seyoc.

15TOTECO quincualancaita cati quitapojpolhuíaj se catimelahuac quihuica tajtacoli, huan nojquiya quincualan-caita cati quitatzacuiltíaj se cati amo teno quichijtoc.

16 San tapic para titaxtahuas para ma momachtis másse cati huihuitic, cati ipan iyolo yon quentzi amo quipiyao amo quinequi talnamiquilisti.

Page 49: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 17:17 49 PROVERBIOS 17:2717 Se tocualhuampo temachti techicnelía nochipa.

Quema onca taohuijcayot techpalehuía quej elisquía setoicni.

18 Amo quipiya talnamiquilisti cati quiijtohua quiix-tahuas cati ihuampo tahuica. Huihuitic cati mocuiltíaquiixtahuas cati seyoc tahuica, o temacas ifirma paraseyoc.

19 Cati quipactía tanajnanquilis quipactía tajtacolchi-hua. Cati mohueyimati ica iselti motemohuilía taohuij-cayot.

20 Se cati fiero iyolo amo quema quipantis cati cuali,huan se cati tacajcayajtinemi ica cati quiijtohua quipantiscati amo cuali.

21Nelía se hueyi tequipacholi quipantis itata se telpocatcati tahuel huihuitic. Amo quema yolpaquis itata se catiamo tatepanita.

22 Yolpaquilisti tepalehuía quej elisquía se cuali pajti.Pero quema se masehuali moyolcuesohua quitamiltíaichicahualis quej se cocolisti cati quihuatza iomiyo.

23 Tequichihuani cati amo cuajcualme quiselíaj tax-tahuili ixtacatzi, huan yeca tatajtolsencahuaj amo xi-tahuac.

24 Masehualme cati talnamiquij senquisa quitachilíajtalnamiquilisti pampa quinequij quipiyase más, perocati huihuitique campa hueli tachixtiyahuij pampa amoquimatij taya quinequij.

25Se telpocat cati amo quitepanita TOTECO quincuesol-maca itatahua. Quichihua ininemilis ma eli ohui.

26Amo quinamiqui para se quitalilis tatzacuiltili se catiamo taixpanotoc. Yon amo quinamiqui quihuitequise secati nemi xitahuac.

27 Se cati quimocuitahuía icamac para amo camanaltismiyac, yaya quipiya talnamiquilisti. Se masehuali catiquimachilía miyac tamanti amo nimantzi cualani.

Page 50: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 17:28 50 PROVERBIOS 18:9

28Masque huihuitic, se masehuali nesi para talnamiquiquema amomolinía. Quema se quitzacua icamac nesi quejtamachilía.

181 Se cati itzcuimit moiyocacahua ten sequinoc mase-

hualme pampa san moilhuía cati yaya iselti quinequi.Monajnanquilía ica nochi cati cuali inintalnamiquilis.

2 Masehualme cati huihuitique amo teno quinequijquiyecose, san quinequij tepohuilijtinemise cati eltocipan iniyolo.

3 Se tacat cati fiero inemilis quimati tehuihuiita. Ni-mantzi pehua tepinahualtía huan tanajnanquilía pampaayecmo teno quitepanita.

4 Icamanal se tacat cati talnamiqui eltoc quej hueyatcati tahuel huejcata ica se at cati temaca se cuali nemilisti.Quej meya miyac at ipan se ameli, icamanal tepalehuíahuan temaca talnamiquilisti.

5 Tajtacoli sinta se juez quipalehuis se cati amo cualiquichihua. Nojquiya amo cuali sinta se juez quitatza-cuiltis se cati amo teno quichijtoc.

6 Cati huihuitique quiijtohuaj camanali cati talojtzitziquipehualtía tanajnanquilisti. Inincamanal quihualicamiyac tatehuilisti.

7 Ica icamac se cati huihuitic monenpolos. Ica catiquiijtohua moijilpía ipan taohuijcayot.

8 Icamanal se cati ixtacatzi mitzilhuis se camanali catiica quiejelnamiqui seyoc, eltoc quej se tamanti ajhuiyacipan mocamac, pero cati quiejelnamiqui, calaqui hastamás ipan iyolijtic para quicocos.

9 Se masehuali cati tatzihui ipan itequi eltoc san se icase cati san quinempolohua tamanti cati iaxca iteco.

Page 51: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 18:10 51 PROVERBIOS 18:1910 TOTECO eltoc quej se huejcapantic tepancali campa

masehualme hueli momanahuise. Cuajcualme yahuijcampa TOTECO huan ayecmo aqui hueli quincocos.

11 Cati tominpiyaj moilhuíaj para inintomitemachti huelis quinmanahuis ica miquilisti. Ipaninintalnamiquilis inintomi quinmaca temachili quejse hueyi altepet cati cuali tzactoc ica se tepamit catitilahuac, pero mocajcayajtoque.

12 Quema se masehuali mohueyimati, huetzisipan pinahualisti, pero quema se moechcapantalía,quihualiquilía tatepanitacayot.

13Nelía se huihuiyot huan se pinahualisti sinta titanan-quilis quema noja ayemo tijcactoc nochi cati quichihuajcampeca para mitzilhuise.

14 Se masehuali hueli quiijyohuis se cocolisti ipan ita-cayo, pero sinta se tahuel quiyolcocos, nelía ohui quiijy-ohuis.

15 Se masehuali cati talnamiqui nochipa quinequiquimachilis tamanti yancuic. Nochipa tacactoc paraquicaquis más talnamiquilisti.

16 Se masehuali cati temaca nemacti quitapohua miyaccaltepamit para ipan calaquis. Huan huelis ajsis hastainiixpa huejhueyi masehualme.

17 Nesi xitahuac cati quiijtohua nopa achtohui mase-huali cati monextía iixpa se juez para momanahuis, peroteipa hualas seyoc huan tenextilis para nelía taixpanotoc.

18 Nopa tequichihuani hueli quiquixtise suertes paraquimatise quenicatza quisencahuase se cualanti cati ohui.Ica suertes tamis camanali.

19 Nelía ohui para sempa timohuampojchihuas ihuayase moicni cati tiquixpanotoc, huelis más amo ohui paratijtanis se altepet cati yahualtic tzactoc ica tepamit.Cualanti quixelohua cati mohuampojchijtoque quej se

Page 52: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 18:20 52 PROVERBIOS 19:4

caltemit ica candado quixelohua cati calijtic huan cal-teno.

20 Se cati quinpalehuía sequinoc huan temaca cualitamachtili, quitemitía ten ya iyolo quej se tacualisti catiquiixhuitía iijti. Quema se masehuali quiijtohua catiquinamiqui, momaca miyac paquilisti.

21 Se huelis quipantis miquilisti o se cuali nemilisti porcati quiijtohua. Huan se cati tahuel quinequi camanaltisquiselis cati quitantoc ica icamanal masque cuali o amo.

22 Se tacat cati mocuilía se sihuat quipantía se tamanticati cuali. Nopa sihuat eltoc se tatiochihualisti catiTOTECO quititanilía.

23 Se teicneltzi motajtanía tapalehuili ica cuali, peronopa masehuali cati tominpiya quinanquilía chicahuac.

24 Se masehuali cati quinequi quinpiyas ihuampoy-ohua, monequi quinpalehuis sequinoc quej mochihuajmasehualme cati mohuampojchijtoque. Pero itztoquetohuampoyohua cati más techicnelíaj que toicnihua.

191 Más cuali se masehuali teicneltzi cati monejne-

miltía xitahuac huan amo se huihui masehuali cati amoquitepanita TOTECO.

2 Mahuilili sinta se acajya nimantzi quinequi quichi-huas se tamanti cati amo quimati. Huelis nima huetzisipan tajtacoli.

3 Se masehuali ica ihuihuiyo quicuapolohua iojhui caticuali, huan teipa quitajtacoltía TOTECO ica cati quipan-otoc.

4 Se masehuali cati tominpiya quinpiya miyac ihuam-poyohua, pero se cati teicneltzi hasta ihuampoyohuaquitahuelcahuaj.

Page 53: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 19:5 53 PROVERBIOS 19:13

5 Se testigo cati san tacajcayahua quiselis itatza-cuiltilis, huan cati istacatij iixpa se juez amo huelisemomanahuise.

6 Miyac masehualme quitemohuaj se cati hueyi iyoloica cati teicneltzitzi para ma quinchihuili se favor. Nochiquinequij mohuampojchihuase ihuaya.

7 Sinta hasta iicnihua se teicneltzi quitahuelcahuaj,huajca achi más ihuampoyohua amo quinequise quiitase.Cati teicneltzi quintemohuahuan quinojnotza ihuampoy-ohua, pero inijuanti amo quichihuilíaj cuenta.

8 Se cati mochijtoc talnamiqui moicnelía. Huanse masehuali cati quichihua campeca para mojmostaquimachilis más, quisas cuali ipan nochi cati quichihua.

9 Se testigo cati quiijtohua cati amo melahuac iixpa sejuez quiselis se tatzacuiltili. Huan cati istacati mocuapo-los para nochipa.

10Amo cuali nesi para se cati huihuiticmohueyichihuashuan quipiyas miyac ricojyot. Yon amo nesi cuali para setequipanojquet quinahuatis tanahuatiani tayama quichi-huaca.

11Semasehuali cati quimachilía amo yolquentzi. Mase-hualme quitepanitaj pampa amo quichihuilía cuentaquema sequinoc quiixpanoj.

12 Icualancayo se tanahuatijquet nelmahuilili quej ti-jcaqui nanalca se león monechca. Pero quema setanahuatijquet quipiya hueyi iyolo huan quinequi tepale-huis temaca paquilisti quej ajhuechti cati huetzi ipansacapetat.

13 Se telpocat cati huihuitic quimaca itata miyac tacua-jcualoli. Huan se sihuat cati mojmosta quinajnanquilíaihuehue itztoc quej se tacuajcualoli cati amo hueli caxani.

Page 54: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 19:14 54 PROVERBIOS 19:25

14 Se tetaj hueli quiaxcatis icone se cali huan nochitamanti cati ica moricojchihuas, pero san TOTECO hueliquimaca se tacat isihua cati cuali italnamiquilis.

15Nopamasehuali cati tatzihui tahuel cochi, pero teipatahuel mayana pampa amo tequitic.

16 Cati quintepanita itanahuatilhua TOTECOquimocuitahuía inemilis, pero cati quintahuelcahuaitanahuatilhua miquis.

17 Quema se quipalehuía se cati teicneltzi eltoc quejquitanejtía TOTECO. Huan yaya mitztaxtahuis por nochicati cuali tijchijtoc.

18 Xiquinxitahua moconehua quema noja onca pajtihuan quema ayemo quipiyaj miyac xihuit. Sinta amotiquintalnamictía eltoc quej tijnequi ma miquica.

19 Se masehuali cati sencualantoc quiselis nopa tatza-cuiltili cati quinamiqui, huan sinta tijmanahuis para maamoquiseli tatzacuiltili, huajca nojamásfiero quichihuas.

20 Xijtacaquili nochi consejos huan xijseli inincamanalcati mitztacahualtíaj, huan tijpiyas miyac talnamiquilisticati huejcahuas nochi monemilis.

21 Se masehuali hueli moyolilhuía miyac tamanti paraquichihuas, pero cati TOTECO quiijtojtoc para oncas, yanopa cati oncas.

22 Masehualme cati tetasojtaj quipiyaj yolpaquilisti.Más cuali tielis se teicneltzi huan amo se istacatiquet.

23 Cati quiimacasi huan quitepanita TOTECO quipantisnemilisti. Nojquiya quipiyas temachili huanmomanahuisten cati amo cuali.

24 Itztoque sequij cati tahuel tatzihuij hasta amoquinequij momatananase para tacuase.

25 Quema se juez quihuitequi se cati tehuihuiita, se-quinoc cati nojquiya tehuihuiitaj quichihuilise cuenta

Page 55: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 19:26 55 PROVERBIOS 20:5huan moxitahuase. Huan sinta quitacahualtis se catitalnamiqui, yaya noja más talnamiquis.

26 Telpocame cati quinmaquilíaj inintatahua o quin-quixtíaj ininanahua, nelía mopinahualtíaj iniixpa nochisequinoc huan quinpinahualtíaj inintatahua.

27 Notelpoca, sinta ayecmo tijtacaquilis cati mitztal-namictía, huajca timohuejcatalis ten nopa cuali tal-namiquilisti.

28 Nopa testigo cati istacati iixpa se juez quinhuet-zquilía cati quinequij tetajtolsencahuase xitahuac. Nochicati quiijtohuaj amo cuajcualme eltoc fiero.

29 Tatzacuiltilisti quinchiya cati quinhuihuiitaj se-quinoc. Huan cati huihuitique quinhuitequise inin-cuitapa miyac huelta.

20Tamachtili para amo taise

1Cati quii vino huan tailisti cati chicahuacmochihua secati tehuihuiita huan tatehuía. Cati moihuintía ica tailistinelía huihuitic.

2 Se tanahuatijquet cati tahuel cualani hasta mosisiníaeli quej nanalca se león. Huan cati quicualancamaca,quipolohua inemilis.

3 Masehualme quitepanitaj se cati moiyocacahua tentanajnanquilisti, pero se cati huihuitic talojtzitzi quinequiquipehualtis cualanti.

4 Se masehuali cati tatzihui amo momiltía quema ipo-hual, huan amo teno quipiya quema ajsi tonali parapixquisti.

5Masque tahuel huejcata ipan iyolo se masehuali eltocnopa tamanti cati cuali cati yaya quinequi quichihuas,se cati talnamiqui quimati quenicatza quipalehuis paraquipanextis.

Page 56: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 20:6 56 PROVERBIOS 20:15

6 Miyac masehualme mitzilhuise para huelis timo-temachis ipan inijuanti para elise monelhuampoyohuaipan ten hueli talojtzi, pero nelía ohui tijpantis se catihueli ipan timotemachis.

7 Masehualme cati cuajcualme monejnemiltíaj xi-tahuac, huan TOTECO quintiochihuas ininconehua.

8 Quema se tanahuatijquet mosehuía ipan caltanahu-atili para tetajtolsencahuas, quitachilía ica miyac cuidadosesen tamanti cati masehualme quiilhuíaj para huelisquitamiltis cati amo cuali.

9Amo aqui ica iselti huelis quiijtos: “Nimoyolpajpactochuan ama amo nijpiya yon se notajtacol.”

10TOTECO amo quinequi quiitas yon se tatamachihualicati amo ajsitoc. Quicualancaita cati quitequihuía omehilos para quitamachihuas tali o ome tamanti teme paraamo temacas se kilo ajsitoc.

11 Sinta cuali quichijtinemi se masehuali, masque yayase conet, nochi quiitaj para itztoc xitahuac. Nochi quiitajsinta monejnemiltía quej monequi huan sinta tapajpacticiyolo iixpa TOTECO.

12 TOTECO techmacatoc tonacas para titacaquise huantoixteyol para titachiyase. Nochi ome quisencajtocTOTECO.

13Amo xisencochto para amo timochihuas titeicneltzi.Más cuali xiisa cualca huan xitequiti chicahuac paratijpiyas nochi cati tijnequi para tijcuas.

14 Se tacojquet quema tacohua quiijtohua: “Inin amocuali” parama quitemohuilise ipati, pero quema ya quico-jtoc se tamanti, camanalti cuali pampa quipantijtoc catinelcuali.

15 Onca oro huan piltetzitzi cati yejyectzitzi cati nelíapatiyo ipan ni taltipacti, pero achi más ipati se masehuali

Page 57: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 20:16 57 PROVERBIOS 20:25

cati talnamiqui huan cati camanalti ica camanali catisenquisa cuali.

16 Sinta se masehuali mocuiltía para taxtahuas porseyoc masque amo quiixmati o se huejca ejquet, xijpiyamiyac cuidado ica ya. Achi cuali xijcuili itaque o cati ipaticati iaxca hasta mitztamitaxtahuis.

17 Cati istacati para quicuis o quiichtequis se pantzinelía quiajhuiyacmati, pero teipa ipan icamac mocuepaquej cuajnexti.

18 Amo xijchihua cati timoilhuijtoc tijchihuas hastaquema ya timotatzintoquilis ica sequinoc sinta cuali catitimoilhuía. Amo xicalaqui ipan se tatehuilisti hastatiquintajtanilijtosa sequinocparamamitzconsejomacaca.

19 Se cati quipactía teejelnamiqui amo hueli quiajocuise camanali cati tijpohuilis ixtacatzi, huajca más cualiamo ximohuampojchihua ihuaya.

20 Se masehuali cati quitelchihua itata o inana miquisipan tzintayohuilot campa más temajmati.

21 Se cati quitani miyac tamanti ipan se talojtzi quemasanoc telpoca tacat, amo cana se tatiochihualisti pampaayemo quimati quenicatza quimocuitahuis.

22 Amo ximoilhui para timomacuepas ica cati mitzchi-huilíaj ten fiero. Más cuali xijcahuili imaco TOTECO huanyaya quisencahuas cuali huan mitzmanahuis.

23 TOTECO amo quinequi quiitas tatamachihuali catiamo ajsi. Amo cuali cati quitamachihua se tamanti huantacajcayahua.

24 San TOTECO quiijtohua taya tijpantise ipan toojhui,huajca ¿quenicatza hueli timasehualme tijmachilise catitechpano ipan tonemilis?

25Mahuilili sinta se acajya quitencahuas iixpa TOTECOpara quimacas se tamanti, huan teipa motatzintoquilía

Page 58: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 20:26 58 PROVERBIOS 21:4sinta quena o amo quichihuas quema ya moijilpitoc paraquichihuas.

26 Se tanahuatijquet cati talnamiqui quinitzquis amocuajcualme huan quintatzacuiltis chicahuac.

27 TOTECO techmacatoc totonal cati quimati nochi catitimoilhuíaj ipan toyolo. Eltoc quej se taahuili cati quite-mojtinemi nochi cati eltoc ipan tojuanti.

28 Se tanahuatijquet cati quinicnelía imasehualhuahuan quinchihuilía cati xitahuac, quipiya tequiticayotipan se itanahuatilis cati nelía temachti.

29Telpocamemohueyimatij pampa quipiyaj tetili, huancati huehuentzitzi paquij pampa ya quiaxitijque miyacxihuit huan cuaichyoltoque.

30 Se tatzacuiltili cati nelía chicahuac ipan itacayo semasehuali cati amo cuali inemilis eltoc quej se pajtihuan quichihua para ma moyolpata. Eltoc quej nopatatzacuiltili quipajpaca hasta ipan iyolo.

211 Quej se milchijquet cati quiatequía imil quihuica

nopa aojti campa quinequi ma yahui, quej nopa TOTECOquiyolpata se tanahuatijquet para quiyacanas campa yaquinequi.

2 Sese masehuali quiita para xitahuac cati quichihua,pero TOTECO quitachilía sesen toyolo para quiitas paraten tijchihuaj cati tijchihuaj.

3Más quipactía TOTECO quema tijchihuaj cati xitahuachuan cati cuali, huan amo nopa tacajcahualisti cati tij-macaj.

4 Cati mohueyimati huan motepanita, huan nopa amocuajcualme cati sanmoilhuíaj cati fierohueli quichihuase,nochi tajtacolchihuaj.

Page 59: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 21:5 59 PROVERBIOS 21:145 Cati achtohui moilhuía ica miyac cuidado quenicatza

quichihuas se tamanti quiitas para quisas cuali itequihuan moricojchihuas. Pero nopa masehuali cati moma-jcahua nimantzi huan quej hueli quichihua se tequit amoquicualtilis huan yaya mochihuas se teicneltzi.

6Nopa tomi cati se istacatiquet quitani ica iistacaticayoamo huejcahuas. Nochi cati quej nopa quitanij inintomiquitemohuaj miquilisti.

7 Nopa fiero tamanti cati quichihuaj amo cuajcualmequintzontamiltis, pampa inijuanti amo quinequij quichi-huase cati xitahuac.

8 Masehualme cati amo quitepanitaj TOTECO nemijipan se ojti cati huijcoltic, pero masehualme cati cua-jcualme mojmosta quichijtinemij cati xitahuac.

9Más cuali para tiitztos ipan se tapamit moselti, huanamo ipan se cali yejyectzi ica se sihuat cati sencualantoc.

10 Ipan iyolo semasehuali cati amo quitepanita TOTECOquinequi quichihuilis cati icalnechca ten fiero. Amoquema moilhuía para quitasojtas.

11 Se cati huihuitic san motalnamictía quema quinitaquintatzacuiltíaj cati tehuihuiitaj. Pero quema se quitac-ahualtía se cati talnamiqui, nimantzi achi más mochihuatalnamiqui.

12TOTECO cati itztoc xitahuac quimati cati fiero quichi-huaj amo cuajcualme ipan ininchajchaj huan quichihuaspara nenpolihuise.

13 Se cati amo quichihuilía cuenta se cati teicneltziquema quitajtanía se tapalehuili, amo quipantis tapale-huili quema yaya tahuel quitemos.

14 Se masehuali huelis quiyoltalis cati tahuel cualantocica se nemacti ixtacatzi. Huan masque se quinextijtocmiyac icualancayo, se taxtahuili ixtacatzi quitamiltis.

Page 60: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 21:15 60 PROVERBIOS 21:24

15Masehualme cati cuajcualme paquij quema tequichi-huani tetajtolsencahuaj xitahuac. Pero quinchihuaj mamomajmatica miyac masehualme cati amo quitepanitajTOTECO.

16 Se cati quitahuelcahua italnamiquilis huan yahuiipan se ojti cati amo cuali, quipantis miquilisti.

17 Cati san quinenpolohua itomi ica ten hueli tamanticati quipactía teipa elis se teicneltzi. Huan cati san mo-cohuía tailisti huan taajhuiyacayot para ica quiajhuiyaltisitacayo amo quema elis se tominpixquet.

18 Quemantica se masehuali cati amo cuali o cati amoquitepanita TOTECO quiselía tatzacuiltili quej ipataca secati cuali o cati itztoc xitahuac.

19 Más cuali para tiitztos moselti ipan se huactoctali, huan amo ihuaya se sihuat cati sencualantoc huantatelchihua.

20 Se masehuali cati talnamiqui quiajocui itomi huancati patiyo quipiya, pero se cati huihuitic nimantziquinenpolohua nochi cati quipiya.

21 Cati quichihua campeca para quichihuas cati nelxi-tahuac huan para tetasojtas, quipiyas nemilisti, ricojyothuan tatepanitacayot.

22 Soldados cati talnamiquini hueli quitanise se alte-pet masque quipiya imasehualhua cati tahuel tejtetique.Quena, masque inijuanti motemachíaj ipan itepa nopaaltepet para quinmanahuis, talnamiquini hueli quita-misosolose.

23 Se cati quipiya miyac cuidado ica cati quiijtohua,momanahuis para amo mocalaquis ipan cuesoli.

24Masehualme cati panomotepanitaj, nojquiya tepina-jtíaj huan tehuihuiitaj pampa mohueyimatij. Inintocateechcapantaliani.

Page 61: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 21:25 61 PROVERBIOS 22:225 Se masehuali cati tatzihui tahuel quiixtoca miyac

tamanti huan yeca huetzi tatzinta. Pero amo quinequitequitis ica imax huan quipiyas se nemilisti cati cuali.

26 Cati tatzihui nochipa itztoc itzcuimit huan quinequisequinoc ma quimacaca tamanti. Pero masehualme catiitztoque xitahuaque quipiyaj hueyi iniyolo huan temaj-macaj miyac tamanti.

27 TOTECO amo quinequi quiitas nopa tacajcahualisticati amo cuajcualme quihualicaj. Pero achi más quin-cualancaita quemamochihuaj quej cuali iniyolo, pero sanmoijixpataj.

28 Se testigo cati istacati iixpa se juez quinamiquimiquis. Pero se testigo cati quitacaquilía cuali ten qui-tatzintoquilíaj huejcahuas itztos pampa quiijtohua catixitahuac.

29 Se masehuali cati amo quitepanita TOTECO san qui-ijtohua para nochi eltoc cuali masque amo cana, pero semasehuali cati itztoc xitahuac quichihua se tamanti maeli cuali pampa monejnemiltía cuali.

30 Yon se masehuali amo huelis quitanis TOTECO.Amo ipati sinta tahuel talnamiqui, o quimachilía miyactamanti o tahuel quicaqui consejos.

31 Ica miyac cuidado se masehuali hueli quicualtalisnochi cati monequi para quihuicas ipan se tatehuilisti,pero yaya TOTECO cati quichihuas para tatanis.

221 Más cuali para masehualme mitztepanitase pampa

tijchihua cati cuali huan amo para tijpiyas miyac tomi.Más cuali mitzcualitase para tiitztoc xitahuac huan amopara tijpiyas oro huan plata hasta mocahua.

2 Cati tominpixtoque huan cati teicneltzitzi san se itz-toque iixpa TOTECO. Yaya TOTECO quinchijchijqui nochiome.

Page 62: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 22:3 62 PROVERBIOS 22:123 Se masehuali cati talnamiqui nimantzi momaca

cuenta sinta mahuilili campa yahui huan amo pano, perose cati huihuitic amo quichihua cuenta huan quipantíacati amo cuali.

4TOTECOquitaxtahuis catimoechcapantalía, huan qui-imacasi huan quitepanita. Quichihuas mamoricojchihua,huan ma itzto miyac xihuit huan para nochi masehualmema quitepanitaca.

5 Onca miyac taijyohuilisti huan tamanti cati mahuililiipan iojhui se masehuali cati amo quitepanita TOTECO,pero se cati talnamiqui huan quinequi itztosmiyac xihuit,mohuejcatalis ten nochi cati amo cuali.

6 Xijnextili mocone quema noja pisiltzi para ma yahuiipan nopa ojti cati TOTECO quisencajtoc para ya. Huanquema yaya huehuejtiyas noja nopona monejnemiltis.

7Se tominpixquet quipiya tanahuatili ica cati teicneltz-itzi. Huan masehualme cati quitahuiquilíaj tomi eliseitequipanojcahua.

8 Se tanahuatijquet cati fiero inemilis quipantis tatza-cuiltili por cati quichihua, huan tamis itequiticayo cati icatemajmatiyaya.

9 TOTECO quitiochihuas cati quintasojta cati teicneltz-itzi, pampa quinmaca tacualisti para quicuase.

10Quema se quinquixtía cati tehuihuiitaj, ayecmooncastatehuilisti, yon cualanti, huan ayecmo itztose cati tetai-jilhuíaj.

11 Se tanahuatijquet mohuampojchihua inihuaya caticuali iniyolo. Quicualita cati camanalti ica cuali camanalipampa camanalti quej quinamiqui.

12 TOTECO quinmocuitahuía masehualme cati quipiyajtalnamiquilisti, pero yaya quinsosolhuilía cati quisenca-jtoque masehualme cati amo quitepanitaj TOTECO huanmocualtalíaj para quichihuase cati fiero.

Page 63: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 22:13 63 PROVERBIOS 22:2313 Se masehuali cati tatzihui motejtechtía ica miyac

tamanti para amo yas tequititi. Quiijtohua: “Amo niyasnitequititi pampa huelis nijnamiquis se león cati nech-mictis ipan ojti.”

14 Nelía mahuilili icamanal se momecatijca sihuat. El-toc quej se ostot cati tahuel huejcata. Nopona huetzisetacame cati TOTECO quintelchijtoc.

15 Se oquichpil quichihua miyac tamanti huihuiyot pornopa huihuiyot cati eltoc ipan iyolo, pero cati quitalnam-ictía ica se cuapipitzti quiquixtilis ihuihuiyo.

16 Cati moricojchihua pampa quintaijyohuiltía cati te-icneltzitzi o pampa quinmaca nemacti cati ya tominpiyaj,mochihuas teicneltzi.

Nopa treinta talnamijca camanali cati nopa talnamiquiniquiijtojque Pr. 22:17―24:22

17 Xijtacaquili ni talnamijca camanali cati nimitzil-huía. Huan xijtali ipan moyolo nochi cati nimitzmachtía.18 Pampa elis nelía yejyectzi para ta sinta ticajocuisipan moyolo. Quena, xijtzontecomati para nimantzitiquelnamiquis huan huelis tijtenquixtis. 19 Pampa nanijnequi ximotemachi ipan TOTECO, yeca ama nimitzil-huijtoc nochi ni tamanti para ta tijmatis. 20 Ya nimitzi-jcuilhuilijtoc miyac tamachtili para nimitzconsejomacashuan nimitzpalehuis xijmati miyac tamanti cati cuali.21 Pampa nijnequi xijmati para temachti nopa camanalicati melahuac para huelis tiquinhuiquilis camanali catixitahuac cati mitztitanque para tijpantis cati melahuac.

22 Amo xiquintachtequili cati teicneltzitzi pampa amoquipiyaj tomi para se inintatempalehuijca. Yon amoxiquinchihuili cati amo xitahuac iixpa se juez. 23 PampaTOTECO quinmanahuis cati teicneltzitzi huan quichihuaspara nochi quisas xitahuac para inijuanti. Huan TOTECOtahuel quitatzacuiltis cati quincocohuaj.

Page 64: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 22:24 64 PROVERBIOS 23:824 Ximohuejcatali ten masehualme cati mosisiníaj.

Amo xinemi ica se cati sencualantoc. 25 Amo nijnequipara nojquiya tijchihuas quej inijuanti quichihuaj. Huelitimocuapolos ipan tajtacoli huan timiquis.

26 Amo quema ximocuilti para titaxtahuas cati seyocmasehuali tahuica. Yon amo xitemaca cati moaxca paraseyoc quipixtos hasta taxtahuas cati tahuica. 27 Pampaquema tamis nochi cati tijpiya para titaxtahuas seyocicuenta, nojquiya hualase huan mitzcuilise motapech.

28 Amo xiquijcueni nopa nepamit cati huejcajquiyaquitalijque mohuejcapan tatahua.

29Semasehuali cati cuali quimati itequi huanquichihuaica nochi iyolo, yaya quintequipanos tanahuatiani. Amoquintequipanos san ten hueli masehualme.

231 Quema titacua ihuaya se tanahuatijquet, xijtachili

cuali taya eltoc moixpa. 2 Huan masque nelía timayana,amo tahuel xiixhui. Amo xineltacua masque nochi eliscuali huan ajhuiyac. 3Amo tahuel xijnequi sesen tamanticati ajhuiyac cati mitzmaca, pampa huelis ica mitzcaj-cayahuas.

4 Amo tahuel xijchihua campeca para titominpiyas.Amo ximotonalpolo ipan ya nopa. 5 Pampa sinta santomi tijtachilis, amo teno tijpiyas. Quena, nopa tomi quejeltapalyolis huan patanis eltoc quej se cuatojti.

6Amoxitacua ihuaya se cati itzcuimit, pampamocuesospampa mitztamaca. Amo xiquixtoca itacualis o itapale-huil se masehuali cati quej nopa. 7 Pampa yaya huelismitzilhuis: “Xitacua huan xitai”, pero ipan iyolo amopaqui mohuaya. San mocuesos ica quesqui ipati catitijcuajqui. 8 Teipa tiquisotas nochi cati tijcuajqui. Santapic elis para tijtascamatilijtoc ica yejyectzi.

Page 65: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 23:9 65 PROVERBIOS 23:219Amoximotonalpolo para tiquilhuis se cati huihuitic se

consejo, pampa san tapic. Yaya amo quiselis mocamanalmasque nelía eli se cuali tamachtili para ya.

10 Amo xiquijcueni nopa nepamit campa ya eltoyaten huejcajquiya, yon amo xiquinichtequili inintal catiicnotzitzi. 11Pampa yaya TOTECO inintamanahuijca huanquipiya nochi chicahualisti. Yaya mitztelhuis huan mitz-tajtanis cuenta por inijuanti.

12 Ica nochi moyolo xijchihuili cuenta cualitamachtili. Xijtacaquili camanali cati mitzmacas miyactalnamiquilisti.

13 Amo xijcahua para tijtacahualtis huan tijxitahuasmocone. Masque tijmaquilis ica se cuapipitzti, amomiquis. 14 Sinta tijxitahuas cuali, masque monequi tij-maquilis ica cuapipitzti, tijmanahuis para amo yas micta.

15Nocone, sinta ipanmoyolo timochihuas titalnamiqui,na nojquiya nelía niyolpaquis. 16Quena, ica nochi noyolonipaquis quema nimitzcaquis ticamanalti cati melahuachuan cati xitahuac.

17 Amo quema xiquixtoca tijchihuas cati quichihuajtajtacolchihuani. Nochipa xiquimacasi huan xijtepanitaTOTECO. 18 Huan tiquitas nochi quisa cuali para ta.Temachti tijselis nochi cati tijchiya.

19 Techtacaquili, tinotelpoca, huan xieli titalnamiqui.Ximoxitahua ipan moyolo para xijtoquili iojhui TOTECO.20 Amo ximosejcotili inihuaya cati quiij miyac xocome-cat iayo, yon ica cati san quinpactía tacuajtose masqueayecmo mayanaj. 21 Pampa ihuintini huan cati amoquicahuaj tacuaj quema ya ixhuitoque moteicnelchihuaj.Huan cati tatzihuij san quipiyase iniyoyo cati tzayantocpara ica moyoyontise.

Page 66: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 23:22 66 PROVERBIOS 23:3222 Xijtacaquili cati mitzilhuíaj motatahua cati mitzis-

caltijque. Amo xiquinhuejcamajcahua masque ya hue-huentzitzi. 23 Xijtequihui motomi para xijtemo catimelahuac, huan para tijpiyas talnamiquilisti, huan paratijcaquis tamachtili. Quej nopa tijpiyas se motal-namiquilis cati nelcuali. Amo quema xijcahua. Xi-jpixto ni talnamiquilisti huan amo xijcahua para se aca-jya mitzquixtili. 24 Itata se telpocat cati monejnemiltíaxitahuac nelía yolpaqui. Nelía se paquilisti para tijmatiquihuica ta moeso. 25 Huajca xiquinpaquilismaca mo-tatahua catimitziscaltijque. Ma tahuel paquimonana catimitztacatilti.

26 Notelpoca, ica nochi moyolo xijtoquili notamachtilcati mitzmaca talnamiquilisti. Huan xijtachili ica miyaccuidado para timonejnemiltis ipan se ojti xitahuac.27 Ximohuejcatali ten se ahuilnenca sihuat pampa itztocquej se ostot cati mahuilili. Quena, se momecatijca sihuateltoc quej se ostot cati tahuel huejcata huan tzocopilticcampa huetzij tacame huan ayecmo huelij momanahuíaj.28 Se sihuat quej nopa itztoc quej se tachtejquet catimotatía huan quichixtoc ajquiya huelis quicajcayahuas.Quitemohua seyoc tacat para ma quiixpano isihua.

29 ¿Ajquiya taijyohuía? ¿Ajquiya quipiya tacua-jcualoli? ¿Ajquiya talojtzitzi tatehuía huan quihuicajiniixpa tequichihuani? ¿Ajquiya nochipa tetaijilhuía?¿Ajquiya quipiya campa mococojtoc san tapic? ¿Ajquiyaquipiya iixteyol hasta yayahuic? 30 Inijuanti cati quiijmiyac tailisti huan san quitemojtinemij para quipantisese yancuic tailisti cati achi más cococ. 31 Amo xiqui setaili cati cococ. Amo xijnechcahui tailisti cati tiquitanesi para ajhuiyac o cati ya posoni pampa chicahuac.32 Pampa teipa nopa tailisti mitzcocos quej se cohuatmahuilili cati tetanquechía. Elis quej nopa colot cati

Page 67: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 23:33 67 PROVERBIOS 24:8más temaca tacuajcualoli quema tecua. 33 Quema ti-ihuintitoc, mitzchihualtis para tiquitas miyac tamanticati amo melahuac. Mitzchihualtis para xicamanalti catifiero huan quej se tacat cati quipolojtoc italnamiquilis.34 Huan mitzchihualtis para xinejnemi campa hueli quejtiitztosquía tatajco hueyi at, o quej timotatzquilijtos ipanimacuayo se hueyi cuahuit campa san timohuisohuapampa amo tijmati canque tiitztoc. 35 Huan teipa tiqui-jtos: “Nechhuitejque huan nechcocojque, pero amo ni-momacac cuenta, yon amo nijmachili sinta cococ. Huajcaquema niisas se quentzi, sempa niyas huan nijtemoti mástailisti para niquis.”

241Amo xiquixtoca cati quichihuaj amo cuajcualme, yon

amo xijnequi tiitztos inihuaya. 2 Pampa inijuanti mo-jmosta san moilhuíaj taya hueli quiichtequise. Quemacamanaltij, san cati fiero quiijtohuaj.

3 Pero talnamiquini ica inintalnamiquilis quichijchi-huaj se cali, huan ica inintaixmatilis quimatij quitaliliseitzinpehualtil para elis nelía cuali. 4 Pampa inijuantiquimatij quichihuaj miyac tamanti, quicualchijchihuajsese cuarto ipan ininchajchaj, huan quintemitía icamiyactamanti yejyectzitzi huan cati patiyo.

5 Se tacat cati talnamiqui quitanis se cati quipiya tetili.Achi más ipati talnamiquilisti huan amo fuerza. 6 Secati talnamiqui huelis tatanis ipan tatehuilisti pampaquintajtanía talnamiquini miyac consejo.

7 Pero se tacat cati huihuitic amo hueli quipantíatalnamiquilisti, yon amo quimati taya quiijtos quemaquihuicaj ipan tequicali para quitajtolsencahuase.

8 Se cati san moyolilhuía quenicatza quichihuas catiamo cuali, sequinoc quiitaj para eli se masehuali cati fiero

Page 68: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 24:9 68 PROVERBIOS 24:17

italnamiquilis. 9 Nochi cati moilhuíaj para quichihuasecati huihuitique eltoc se tajtacoli. Huan sequinoc mase-hualme amo quinequij quinitase cati tehuihuiitaj pampamohueyimatij.

10 Sinta timotatzcanequis tonaya ipan motequi, nojamás caxantiyas motetilis para tijtamiltis.

11 Xiquinmanahui nopa masehualme cati quinhuicajpara quinmictise masque amo teno quichijtoque.Xiquinmaquixti cati quinhuilantiyahuij para quinmictise.12 Amo huelis timotechtis huan tiquijtos para amotijmatiyaya yon teno. ¿Amo tijmati para TOTECO catiquiixmati iniyolo nochi masehualme quiixmati moyolota, huan yaya quimati para tijmatiyaya?

Huan yaya techtaxtahuis sese tojuanti quej quinamiquiica cati tijchijtoque.

13Notelpoca, xijcua sayolnecti pampa nelía cuali huantijmatis para tzopelic. 14 Quej nopa nojquiya moalmaquimatis para nopa talnamiquilisti eltoc nelcuali. Sintatijpantis talnamiquilisti, nochi quisas cuali para ta. Huannochi cati cuali timochiyayaya para tijpantis, quena tij-pantis.

15 ¡Anmasehualme cati amo anquitepanitaj TOTECO!Ayecmo ximochiyaca icalteno se masehuali cati xitahuacpara anquichihuilise cati fiero. Amo xiquichtequilica catiquipiya ipan ichaj. 16 ¿Amo anquimatij para se cualimasehuali masque anquitaijyohuiltise chicome hueltas,nochipa sempa motananas? Pero quema san setzi tai-jyohuilisti amechajsis anamo cuajcualme, elis cuali paraamechtzontamiltis.

17Amo xiyolpaqui quema mocualancaitaca huetzi ipantaohuijcayot. Amo xijhuetzquili quema yaya quipiya

Page 69: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 24:18 69 PROVERBIOS 24:29tequipacholi, 18 pampa TOTECO amo quipactis cati tijchi-huas. Huelis cualanis ica ta huan ayecmo quitatzacuiltisya.

19 Amo ximotequipacho pampa amo tiitztoc quej amocuajcualme, yon amo xiquixtoca inintomi. 20 Pampaamo teno cati cuali quipantise teipa. Ininemilis amocuajcualme sehuis san quej se taahuili.

21 Notelpoca, xiquimacasi huan xijtepanita TOTECOhuan nopa tanahuatijquet. Amo ximomanelo inihuayamasehualme cati amo tatepanitaj. 22 Sinta tiquintoquilía,timomacas cuenta para timotzontamiltijtoc inihuaya,pampa ¿ajquiya quimati hasta canque TOTECO huan nopatanahuatijquet quintaijyohuiltis?

Sequinoc talnamijca camanali ten talnamiquini Pr. 24:23-3423 Nica eltoc talnamijca camanali cati quiijtojque

masehualme cati talnamiquij. Amo cuali para setetajtolsencajquet techicoicnelis quema tetajtolsenc-ahua. 24 Sinta quiilhuis cati taixpanotoc: “Amo tijpiyatajtacoli”, nochi masehualme quicualancaitase huanquitelchihuase. 25 Pero se juez cati tetajtolsencahuasxitahuac huan quintatzacuiltis cati nelía taixpanotoque,quiselis tatiochihualisti.

26Semasehuali quinextilía miyac tatepanitacayot nopamasehuali cati quinanquilía xitahuac quema quitatzinto-quilía se tamanti.

27 Achtohui xijtani nopa tomi cati monequi para icatimopanoltis, teipa ximocualtalili momil huan hasta teipaxijpehualti xijchijchihua mochaj.

28 Amo ximochihua se testigo para tiquijtos cati amomelahuac ten mocalnechca cati xitahuac nemi. Amoxitacajcayahua huan xiistacati ten seyoc. 29 Amo quemaxiquijto: “Quej yaya nechchihuili, na nojquiya nijchi-huilis. Nijcuepilis nochi cati fiero nechchihuilijtoc.”

Page 70: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 24:30 70 PROVERBIOS 25:530 Na nipanoc imila se masehuali cati tatzihui. Quena,

nipanoc ipan ixocomeca mil se cati huihuitic. 31 Huanniquitac para tahuel cuatita eltoya ica huitzti huan xihuit.Huan ya huetztoya nopa tepamit cati ica quitzactoyayahualtic. 32 Huajca quema niquitac nochi ya nopa,nijtzontecontali huan nimoyolilhui quej ni. 33 Sinta semoilhuía: “Noja se quentzi más nicochis huan nimosiya-jquetzas. San se talojtzi más nimomanajnahuas huanamo titequitis.” 34 Cati ya nopa quiijtohua ica se talojtzimochihuas se teicneltzi. Nimantzi itaijyohuilis hualasipani quej se tachtejquet huala ipan se talojtzi quema amoquichiya.

25Nopa ompa amatajcuiloli ica italnamijca camanal Salomón

Pr. 25:1―29:271 Ya ni nojquiya eltoc italnamijca camanal Tanahu-

atijquet Salomón. Tacame cati quitequipanohuayayajEzequías, tanahuatijquet ipan tali Judá, quiijcuilojque nicamanali quema ya mictoya Salomón.

2TOTECOquinextía ihueyitilis ica nochi tamanti cati ix-tacatzi huan amo tihuelij tijmachilíaj. Pero nopa tanahua-tiani quinextíaj inihueyitilis paramomachtíaj huan quite-mohuaj quimachilise nochi cati huelij.

3 Amo aqui hueli quimachilía quesqui ihuejcapancailhuicacti, yon quesqui ihuejcatanca huelis se taxahuasipan taltipacti. Nojquiya amo aqui hueli quimatis nochicati moilhuía se tanahuatijquet ipan italnamiquilis.

4 Quema se quipanoltía plata teposti ipan tit, quisanochi isoquiyo huan mocahua senquisa tapajpactic. Hua-jca quena, nopa teposchijquet hueli ica quichijchihuasse tamanti cati tahuel patiyo. 5 Huan quej nopa no-jquiya xiquinquixtica nochi nopa amo cuajcualme ipan

Page 71: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 25:6 71 PROVERBIOS 25:13icaltanahuatil se tanahuatijquet, huan itanahuatilis elistemachti huan nochi itequichijcahua tetajtolsencahuasexitahuac.

6 Amo xiquilhui se tanahuatijquet ma mitznextilitatepanitacayot, yon amo ximocalaqui campa huejhueyitacame quej tielisquía san se inihuaya. 7 Más cualipara timochiyas huan huelis teipa yaya mitznotzas paraximosehuiti campa achi cuali. Pampa sinta ticalaquisnechca nopa tanahuatijquet, yaya mitzilhuis xiya tatz-inta, huan quej nopa mitzpinahualtis miyacapa.

Masque ipa tiquitztoc cati quichihua, 8 amo ni-mantzi xiya ipan tequicali para tijtelhuis mocualan-caitaca, pampa amo tijmati canque mitzhuicas huanhuelis teipa mitzpinahualtis pampa amo tijmatis tayatiquijtos. 9 Achtohui xijchihua campeca timoxitahuas icacati quichijtoc para san ta huan ya anquimatise. Amoaqui seyoc xijpohuili ten panotoc. 10 Pampa seyoc catimitzcaquis huelis mitztatelhuis quej se titeejelnamijquet,huan quej nopa nochi moilhuise ten ta para nochipa.

11Quema semitzilhuis se camanali cati quinamiqui catimitzpalehuis ipan nopa talojtzi, nelía miyac ipati. Eltocquej se manzana ten oro cati eltoc ipan se chiquihuit catiquichijchijtoque ica plata.

12 Se cati tacaqui quiselía icamanal se talnamijquet catiquitacahualtía quema monequi. Quena, quiita iconsejoquej elisquía se anillo o se costi ten senquisa oro.

13 Se tayolmelajquet cati temachti huan quiijtohuanochi cati melahuac eli quej ya ajsitoc tonali parataseseyas quema huejcajtoc para tahuel tatotoniya.Quena, quimacas iteco cati quititantoc tasehuilisti ipaniyolo pampa quimati para temachti itatitanil tepohuilissenquisa nopa camanali cati quinequi.

Page 72: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 25:14 72 PROVERBIOS 25:24

14 Cati quitencahua temacas se tamanti huan amotemaca, eli quej nopa mixti huan ajacat cati amo quihual-ica at.

15 Xijpiya moyolo huan xicamanalti ica yamanic huanse tanahuatijquet mitzcaquilis mocamanal, huan tijy-oltalis se cati tahuel cualantoc.

16 Sinta tijpantis sayolnecti, amo xijcua miyac masquetahuel ajhuiyac, pampa sinta pano miyac tijcuas, teipatiquisotas.

17 Se cati mocalnechca, amo xijpaxalo neltalojtzitzi,pampa huelis tijcuesihuiltis huan teipa amo quinequismitzitas.

18 Se cati quiistacahuía seyoc masehuali nelía quitaijy-ohuiltía. Quicocohua quej se martillo, o se cuchillo o semacheta cati tahuel tatequi.

19Quema se acajya ipan taohuijcayot motemachía ipanse masehuali cati tacajcayahua, eli quej tacuasquía icaitancoch cati cualotoc o quej nejnemisquía ica se iicxicocojtoc.

20 Sinta timonextis tiyolpactoc iixpa se cati tahuelmoyoltequipachohua, elis quej tiquichtequilisquía iyoyoquema taseseya, o quej tijtalilisquía vinagre o istat campaicocohua.

21 Sinta se mocualancaitaca mayana, xijtamaca. Sintaamiqui, xicamaca. 22 Huan ya nopa quichihualtis mamoixpinahua, huan TOTECO mitztaxtahuis ica cuali.

23Temachti se ajacat cati huala ica norte quihualica at,huan nojquiya temachti se cati camanalti fiero quiyoliltíacualanti.

24 Más cuali para tiitztos moselti ipan se pilcaltzi catisosoltic, huan amo ipan se hueyi cali cati yejyectzi ihuayase sihuat cati sencualantoc.

Page 73: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 25:25 73 PROVERBIOS 26:425 Se cuali camanali cati ajsi ten moteixmatca cati

huejca itztoc ipan seyoc tali, eli cuali quej nopa at seseccati quii se masehuali cati tahuel amiqui.

26 Sinta se cuali masehuali motemaca para quichihuascati fiero inihuaya amo cuajcualme, eltoc quej se catiquisoquihuía o quitetetzohua se ameli.

27Amo cuali para se quicuasmiyac sayolnecti. Nojquiyaamo cuali para se masehuali moilhuis ten nopa tatepani-tacayot cati huelis quinamiqui para quiselis.

28 Se masehuali cati amo hueli motzacuilía para amocualanis huan quichihuas cati amo quinamiqui, nelíamahuilili quej se altepet cati amo quipiya tepamityahualtic para quimanahuis.

261 Amo quinamiqui para tasesecayot huetzis ipan nopa

tonali quema tahuel tatotoniya, yon para huetzis atquema onca pixquisti. Nojquiya amo quinamiqui para secati huihuitic quiselis tatepanitacayot.

2 Quej nopa totot soquipali cati mocuapolojtoc huanquej nopa totome golondrinas cati san patantinemij, no-jquiya se tatelchihualisti amo quiajsis se acajya sinta amoquipiya itajtacol.

3 Se masehuali huelis quinejnemiltis se cahuayo icase cuetaxti imaco. Huelis quinejnemiltis se burro sintaquiquechilpis, huan huelis quinejnemiltis se cati hui-huitic sinta quipiya se cuapipitzti imaco para icuitapa.

4Quema timonajnanquilía ihuaya se cati huihuitic, amoxijnanquili nopa huihuiyot cati quiijtohua quej elisquíacamanali cati quinamiqui pampa ta tinesis tihuihuiticnojquiya.

Page 74: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 26:5 74 PROVERBIOS 26:14

5Pero quema timonajnanquilía ihuaya se cati huihuitic,xijcuepili para tijpanextis para nelía huihuitic nopamase-huali, para yaya amo mohueyimatis huan moilhuis parayaya más talnamiqui.

6Catimotemachía ipan semasehuali cati huihuitic parama quihuica se camanali para quiyolmelahuas seyoc, amoquipiya talnamiquilisti. Yaya eli quej se cati moicxitzon-tequi o quiitzquía se tamanti pajyo cati temictía.

7Se catimetzhuapactic, iicxihua san huiyontoque huanyon quentzi amo quipalehuía para nejnemis. Nojquiya nitalnamijca tamachtili yon quentzi amo quipalehuía se catihuihuitic.

8 Sinta tijtepanitas se cati huihuitic, huajca tijchihuase huihuiyot quej se huihui tacat cati quiilpía se tet ipantatehuitatzti para amo cana yas.

9 Se ihuintiquet amo quimachilía sinta cococ quemamochajcohua ica se huitzti, huan se cati huihuitic amohueli quimachilía ni talnamijca consejos.

10 Sinta se teteco quiselis se tequipanojquet cati hui-huitic o se cati moquetza ipan tianquis, nopa teteco amoquimati taya ipantis. Eltoc quej se soldado cati campahueli tamota huan amo quimati ajquiya quicocos.

11 Quej se chichi mocuepa huan quicua sempa catiquiisotatoc, nojquiya se cati huihuitic sempa quichihuanopa huihuiyot cati sanoc quicajtoc.

12 Pero más amo ohui para tijmachtis se cati huihuiticma eli talnamiqui, huan amo se cati mohueyimati.

13 Para amo yas tequititi se tacat cati tatzihui quiijto-hua: “Huelis itztos se tecuani ipan ojti o ipan tianquis,huajca mahuilili para niquisas.”

14 Huan quej nopa caltemit cati momalacachohuaipan nopa teposti campa motatzquilijtoc, quej nopa se

Page 75: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 26:15 75 PROVERBIOS 26:25tacat cati tatzihui talojtzitzi mocuepa huan moteca ipanitapech.

15 Sequij masehualme itztoque nel tatzihuij hasta quio-huijmatij para tacuase.

16 Cati tatzihuij motepanitaj huan moitaj para nelíatalnamiquij. Moilhuíaj para inintalnamiquilis quipanocati quipiyaj chicome talnamijca masehualme cati tahuelquimatij teconsejomacaj.

17 Se cati mocalaquía ipan se cualanti campa amoicuenta mocalaquía ipan se tamanti cati mahuilili. Huaneltoc san se ica se cati quitanana se chichi ipan inacas.

18 Quej se cati locojti quimajcahua ticuahuit lementochuan cuataminti campa hueli huan amo quichihuilíacuenta sinta temictis, 19 quej nopa nojquiya se cati quica-jcayahua ihuampo huan teipa quiijtohua para san ahuil-camanaltiyaya.

20 Se tit sehuis quema amo quipiya cuahuit, huannojquiya tamis cualanti campa amo aqui se cati teejel-namiqui.

21Cati quipiya ticoli cati xahuantoc o cati quipiya tit ni-mantzi hueli quiticuiltis cuahuit, huan se masehuali catiquipactía tanajnanquilía nimantzi quipehualtía cualanti.

22 Icamanal se cati ixtacatzi mitzilhuis se camanali paraquiejelnamiquis seyoc, eltoc quej se tamanti ajhuiyac ipanmocamac, pero para cati quitaijilhuía, calaqui hasta másiyolijtic para quicocos.

23 Se soqui chachapali cati quialtijtoque ica plata teca-jcayahua quej se masehuali cati pano fiero iyolo peroquitatía ica camanali cati caquisti para cuali.

24 Se masehuali cati ipan iyolo tecualancaita que-mantica quitatía icualancayo ica miyac camanali catiyejyectzi, pero amo xijneltoquili pampa san quichi-hua para mitzcajcayahuas. 25 Masque mitzcamanalhuis

Page 76: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 26:26 76 PROVERBIOS 27:6

quej se cuali masehuali, amo xijneltoquili, pampa ital-namiquilis tahuel temitoc ica nochi cati fiero. 26 Huanmasque ipan nopa talojtzi amo mitznextilis cualanti paramitzcajcayahuas, teipamopanextis icualancayomiyacapahuan nochi quiitase.

27Sinta tijchihua se ostot quej se taquetzti para noponama huetzi mohuampo, nopona timotaquechilía. Huansinta tijcuamimilos se hueyi tet para ma quitzonpechitiseyoc, mocuepati nopa tet huan mitztzonpechiqui ta.

28 Se cati quinistacahuía sequinoc quinextía paraquincualancaita huan quincocohua. Huan se cati ca-manalti cuajcualtzi camanali para quiyejyectalis seyochuan quicajcayahuas, tahuel tasosolohua.

271 Amo ximohueyimati ica cati timoilhuía para tijchi-

huas mosta, pampa amo tijmati taya panos ipan nopaseyoc tonali.

2 Amo xicamanalti para timohueyimatis ica moselti,achi cuali xiquincahuili para sequinoc ma mitzhueyichi-huaca.

3 Se tet nelía etic huan nojquiya etic xali, pero achi másetic quema se cati huihuitic tahuel mitzcualancaita.

4 Achi más mahuilili se cati quiixtoca cati sequinocquipiyaj huan amo cati mosisinía huan tecualancaita.

5 Más cuali se cati mitztacahualtis chicahuac quemamonequi, huan amo se cati mitzilhuis ixtacatzi paramitzicnelía pero amo quema mitznextilía.

6Achimás temachti tohuampo cati techcocohua quemamonequi techajhuas, huan amo se tocualancaitaca catitechtzoponía san para techcajcayahuas.

Page 77: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 27:7 77 PROVERBIOS 27:16

7Se cati ixhuitoc hasta sayolnecti amo quinequi quiitas,pero se cati mayancamictinemi quicua nochi cati quiajsimasque chichic.

8Se totot cati patantehua huejca ten itepasol, eltoc quejse masehuali cati quicajtehua campa tacatqui para huejcayas.

9 Se aceite o se taajhuiyacayot cati ticajhuiyacmatijtechyolpactía. Huan se cuali consejo cati se tohuampotechilhuía techmaca paquilisti hasta campa hueli topani.

10 Amo quema xiquintahuelcahua mohuampoyohua,yon motata ihuampoyohua. Huan quema tijpiyas secuesoli, amo xijtemoti moicni cati itztoc huejca, pampamás cuali se mohuampo cati itztoc nechca huan amo semoicni cati itztoc huejca.

11 Xieli titalnamiqui, tinotelpoca, huan techmacasmiyac paquilisti. Sinta tielis se talnamijquet, huelisniquinanquilis cati nechtaijilhuíaj.

12 Se cati talnamiqui nimantzi momaca cuenta quemaimelac huala cati mahuilili huan momanahuía. Perocati huihuitique amo momacaj cuenta huan quinajsi catiquincocohua.

13 Xijcuili se tamanti cati iaxca nopa masehuali catimocuiltía para mitztaxtahuis cati seyoc mitztahuiquilíacati yaya amo cuali quiixmati. Huan nojquiya xicajocuilimiyac tamanti cati iaxca cati mocuiltía para mitztax-tahuis cati mitztahuiquilía se momecatijca sihuat.

14 Sinta nelijnaloc tijcuatzajtzilis mohuampo para tijta-jpalos, yaya quiitas para tijtelchihua.

15Se sihuat cati talojtzitzimosisinía huan sencualantoc,eli san se ica nopa at cati talojtzitzi chichipica huanmitzcuatotonía miyac quema tami huetzi at. 16 Catimochihua quej quitilquetza icualancayo, eltoc quej

Page 78: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 27:17 78 PROVERBIOS 27:25quichihua campeca para quitzacuilis nopa ajacat o quicuisaceite ipan imax para quihuicas.

17 Monequi se tamanti teposti para quitentis seyocteposti. Huan se masehuali cati talnamiqui quipalehuíaihuampo más motalnamictis.

18 Cati quimocuitahuía itatochua, quicuas itajca. No-jquiya se tequipanojquet cati quimocuitahuía cati iaxcaiteco quiselis tatepanitacayot.

19 Se masehuali hueli moita ipan at huan quiita queni-catza nesi ixayac. Nojquiya cati se masehuali quichihuaica nochi iyolo quinextilía sequinoc sinta yaya itztoc cualio amo cuali.

20 Nochipa miquilisti quinequi quinpantis más mase-hualme para quincuilis ininemilis, huan micta amoquema temi ica mijcatzitzi. Huan se masehuali cati quiitatamanti cati yancuic amo quema yolpaqui ica cati yaquipixtoc, noja quinequi más.

21 Monequi tit para quiyejyecose oro huan plata paraquiitase sinta nelía cuali. Pero quiyejyecohuaj se mase-huali quema sequinoc quihueyimatij. Quej yaya quiselíainincamanal cati quiijtojtoque quinextía sinta cuali iyoloo amo.

22 Se cati huihuitic amo quicahuas ihuihuiyo, masquetijtalisquía ipan sehueyi chilcaxit huan tahuel tijtejtzonaspara tiquiniyocacahuas.

23 Mojmosta cuali xiquintachili quenicatza itztoquemoborregojhua huan mohuacaxhua cati ica timoaxili-jtoc. 24 Pampa masque tahuel titapijpiya, cati tijpiyaamo huejcahuas para nochipa sinta amo tijmocuitahuis.Masque semochijtoc tanahuatijquet amomocahuas nopatequiticayot para iconehua huan iixhuihua sinta amoquimocuitahuía cati pano ipan nopa caltanahuatili icamiyac cuidado. 25 Quema tijtzontequis nopa sacat cati

Page 79: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 27:26 79 PROVERBIOS 28:7chicajtoc, huan chamanis nopa xihuit cati xoxohuic. huanteipa huelis tijpixcas nopa sequinoc xihuime ipan cuatita.26 Moborregojhua mitzmacase iniijhuiyo para tijtequi-huis para timochijchihuilis moyoyo para quema taseseya.Huelis tiquinnamacas mochivojhua huan ica timocohuisse mili. 27 Ica inilechi mosihua chivojhua huelis timo-panoltis inihuaya moteixmatcahua huan motequipanojc-ahua.

281 Se masehuali cati amo quitepanita TOTECO cholohua

masque amo aqui quiquixtía, pero se cati monejnemiltíaxitahuac mosemaca quej se león.

2 Quema tahuel tajtacolchihuaj imasehualhua se tali,momiyaquilíaj inintanahuatijcahua huan inintal huelishuetzis tatzinta. Pero quema tanahuatía semasehuali catiitztoc xitahuac huan talnamiqui, onca temachili ipan setali.

3 Quema se tacat cati teicneltzi quintachtequilía catimás teicneltzitzi que ya, eltoc quej pano chicahuac huetziat huan quitaminenpolohua nochi mili huan amo quic-ahua sinti para oncas taxcali.

4Masehualme cati amo quitepanitaj tanahuatili quiny-olchicahuaj cati amo cuajcualme, pero cati quichihuajcati quiijtohua tanahuatili quincualancaitaj nopa amocuajcualme.

5 Amo cuajcualme amo quimachilíaj quenicatza huelismochihuas cati xitahuac ipan se tali, pero cati quitemo-huaj TOTECO huan quichihuaj cati ipaquilis quimachilíajnochi tamanti.

6 Más cuali tielis se teicneltzi cati monejnemiltía xi-tahuac, huan amo se tominpixquet cati fiero iojhui.

7 Se talnamijca telpocat quintepanita itanahuatilhuaTOTECO, pero se telpocat cati nemi inihuaya cati amo

Page 80: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 28:8 80 PROVERBIOS 28:16

tequitij huan nochi se tonal san tacua quipinahualtíaitata.

8 Se cati quintanejtía itomi pilteicneltzitzi huan quin-inama itanca para más huelis moricojchihuas, quipolosiricojyo. Itomi ajsis imaco seyoc cati hueyi iyolo ica catiteicneltzitzi.

9 Sinta se masehuali amo quitepanita itanahuatilhuaTOTECO, TOTECO amo quitacaquilis quema motatajtía.

10 Se masehuali cati quihuica seyoc cati itztoc xitahuacipan se ojti cati amo cuali, huetzis ipan nopa ostotcati quisencahuayaya para seyoc. Pero cati quinyolchic-ahua cuajcualme para más ma quichihuaca cati xitahuac,quiselis itaxtahuil.

11 Se tominpixquet motepanita huan moilhuía paratalnamiqui, pero se teicneltzi cati talnamiqui nimantziquimati para amo cana.

12 Quema cuajcualme tatanij, nochi masehualme yol-paquij. Pero quema tatanij masehualme cati fiero inin-talnamiquilis, nochi momajmatíaj huan motatíaj.

13 Cati quitatía itajtacolhua amo quisas cuali, pero catiquipohuilía TOTECO nochi itajtacolhua huan quicahua,TOTECO quitapojpolhuis.

14 TOTECO quitiochihuas nopa masehuali cati yamaniciyolo huan quitepanita TOTECO, pero se masehuali catiyoltetic huan amo quichihuilía cuenta TOTECO huetzisipan cati amo cuali.

15Sinta se tanahuatijquet cati amo quitepanita TOTECOquipiya tequiticayot ica masehualme cati teicneltzitzi,nelía mahuilili. Yaya quintzajtziltis quej se león catimayana o se oso cati mosisinía huan nanalca pampaayemo tacuajtoc.

16 Se tanahuatijquet cati huihuitic quintaijyohuiltíaimasehualhua, pero se cati quintepanita imasehualhua

Page 81: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 28:17 81 PROVERBIOS 28:25

huan amo quiixtoca quitanis tomi cati amo quinamiqui,huejcahuas inemilis para tanahuatis.

17 Se temictijquet cati quimachilía para amo cuali tenquichijqui quema temicti nochipa cholojtinemis ten nopatajtacoli cati quihuica hasta nopa tonali quema miquis.Ma amo aqui quichihua campeca para quitzacuilis itacua-jcualol.

18 Cati monejnemiltía xitahuac amo teno ipantis, perocati quichihua cati amo xitahuac nimantzi huetzis.

19 Cati tequiti chicahuac ipan imila quipiyas itacualishasta mocahuas, pero cati san motonalpolohuaj icatamanti cati amo teno ipati, elise teicneltzitzi.

20 Se masehuali cati itztoc temachti quiselis miyactatiochihualisti, pero cati quinequi moricojchihuas ica setalojtzi mohualiquilis taohuijcayot.

21 Amo cuali para se acajya quichicoicnelis se mase-huali huan seyoc, amo. Monequi ma quinchihuili nochimasehualme quej quiijtohua tanahuatili. Pero sequijtajtacolchihuaj huan techicoicnelíaj por se taxtahuili catisan ipati quej se pantzi.

22 Se masehuali cati nochi tamanti quiixtoca quinequi-squíamoricojchihuas san ica se talojtzi. Pero amoquimatiquej nopa más mochihuas teicneltzi.

23 Se cati quitacahualtía ihuampo quema monequi elismás inelhuampo teipa, que seyoc cati san quiyejyectalíaica icamanal pampa amo quinequi quiilhuis cati xitahuac.

24 Cati quitachtequilía itata o inana huan quiijtohuapara ya nopa amo tajtacoli, eli san se ica se temictijquet.

25 Cati quiixtoca moaxcatis cati seyoc iaxca nimantziquiyoliltía cualanti, pero cati motemachía ipan TOTECOquipiyas nochi cati cuali.

Page 82: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 28:26 82 PROVERBIOS 29:526Catimotemachía ipan yaya iselti nelía huihuitic, pero

cati motemachía ipan nopa talnamiquilisti cati TOTECOtemaca, momanahuis ten taohuijcayot.

27 Cati quinpalehuía cati teicneltzitzi amo quemaquipolos cati ica panos, pero cati moixtzacua huan moy-oltetilía para amo quinpalehuis cati teicneltzi quipantismiyac tatelchihualisti.

28Quema amo cuajcualme quiitzquíaj tequiticayot paratanahuatise, masehualme motatíaj ica majmajti. Peroquema nopa amo cuali tequichihuani mopantíaj icamiquilisti, momiyaquilíaj masehualme cati itztoque xi-tahuaque.

291 Cati moyoltetilía huan amo quichihuilía cuenta

quema sequinoc quitacahualtíaj, talochmiquis huanayecmo oncas pajti para momanahuis.

2 Quema tanahuatíaj nopa masehualme catixitahuaque, nochi masehualme yolpaquij, peroquema tanahuatíaj nopa masehualme cati fieroinintalnamiquilis, nopa altepet ehuani taijyohuíaj.

3 Se telpocat cati mojmosta quinequi elis más tal-namiqui quipaquilismacas itata, pero cati nemi campamomecatijca sihuame quipinahualtía itata huan quipolosnochi cati quiselijtoc.

4 Se tanahuatijquet cati tetajtolsencahua xitahuacquichihua para nochi ipan ital ma eli temachti. Pero setequitiquet cati quiselis tomi ixtacatzi para quichihuascati amo xitahuac quitatzintahuetziltía ital.

5 Se cati quihueyimati seyoc ica miyac camanali catiyejyectzi para quicajcayahuas, eltoc quej quitalilía setaquetzti iojtipa para ma ipan huetzi.

Page 83: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 29:6 83 PROVERBIOS 29:156 Se tacat cati amo cuali moijilpía ipan itajtacolhua,

pero cati nemi xitahuac, amo. Yaya huicatinemi huannelía paqui.

7 Cuajcualme tamocuitahuíaj para cati teicneltzitzi maquipiyaca nochi caquihuili cati nopa tanahuatili quiijto-hua para quipiyaj, pero semasehuali cati amo quitepanitaTOTECO amo quema mocuesohua por cati teicneltzitzi.

8 Cati tehuihuiitaj hueli quichihuaj cualanti ica nochimasehualme ipan se altepet, pero masehualme cati tal-namiquij quichihuaj campeca para quisehuíaj cualanti.

9 Quema se cati talnamiqui quihuica se cati huihuiticiixpa se juez, nopa huihui tacat san quihuihuiitas huanquihuetzquilis. Amo teno quisencahuas paramoyoltalise.

10Tacame cati temictíaj quincualancaitaj cati monejne-miltíaj xitahuac, pero cuajcualme quitemohuaj cati eliscuali para nochi, masque amo cuajcualme.

11 Se cati huihuitic cuatzajtzi huan quinextía nochiicualancayo, pero se cati talnamiqui moijyohuía huanmoyoltalía.

12 Sinta se tanahuatijquet quinchihuilía cuenta mase-hualme cati istacatij, nochi itequipanojcahua mocuepaseamo cuajcualme.

13Se teicneltzi cati quitaijyohuiltíaj huan se cati tetaijy-ohuiltía nochi ome quipiyaj se tamanti cati san se. Itztocyaya TOTECO cati quinmacatoc nochi ome nemilisti huantachiyalisti.

14 Nopa tanahuatijquet cati quintajtolsencahua xi-tahuac cati teicneltzitzi quichihuas para itequiticayo mahuejcahuas para miyac xihuit.

15 Se conet cati quitacahualtíaj huan quihuitequij icacuapipitzti quemaquinamiqui, teipa elis talnamiqui. Perose conet cati san quicahuilíaj ma quichihua cati quinequi,quinpinahualtis itatahua.

Page 84: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 29:16 84 PROVERBIOS 29:2416 Quema quipiyaj tequiticayot miyac taixpanoca

masehualme, momiyaquilía tajtacoli, pero masehualmecati monejnemiltíaj xitahuac mocahuase para quinitasequema tamis inintequiticayo.

17 Xijxitahua mocone huan huelis timosiyajquetzashuan amo timoyoltequipachos por ya. Quena, yayaquichihuas para nelía tiyolpaquis.

18 Ipan se tali campa amo aqui quiixmati TOTECO, yonamo aqui tematiltía icamanal, nopa masehualme quichi-huaj miyac tamanti cati fiero. Pero ipan se tali campamasehualme quiixmatij huan quitepanitaj itanahuatilhuaTOTECO, onca hueyi paquilisti.

19 Se tequipanojquet cati amo quitacaquilía san ca-manali, monequi tijtalnamictis huan tijtatzacuiltis sequentzi. Masque quimachilía icamanal iteco, quemanticaamo quichihuilía cuenta cati quinahuatía.

20 ¿Tiquitztoc se masehuali cati camanalti miyac huanamo quichihuilía cuenta cati quiijtohua? Más cuali quisasse tacat cati huihuitic huan amo ya.

21 Sinta tahuel tiquicnelis se motequipanojca hastaquema noja se conetzi, teipa elis quej motelpoca catiquiselis cati tijcajtehuas.

22Se cati yolquentzi quipehualtía cualanti huan quichi-hua miyac tamanti tajtacoli.

23 Se masehuali cati mohueyimati quipantis se aca-jya cati quiechcapantalis, pero cati moechcapanohuajquipantise tatepanitacayot.

24 Se masehuali cati quipalehuía se tachtejquet paratachtequis amo quipatiita inemilis. Quicaqui quema nopajuez quiilhuía para ma tatestigojquetza para quiijtos catixitahuac huan amo quimati sinta quisas más cuali paraquiijtos cati xitahuac o noja quitatis cati quichijqui.

Page 85: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 29:25 85 PROVERBIOS 30:725 Cati más quinimacasij masehualme huan amo

TOTECO mocalaquíaj ipan se taquetzti, pero catimotemachíaj ipan TOTECO itztose ica temachili.

26Miyac masehualme quitajtaníaj nopa tanahuatijquetma quinchihuili se favor para ma quinpalehui quemamonequi quintajtolsencahuas, pero más cuali quitemoseTOTECO pampa yaya nochipa tetajtolsencahua xitahuac.

27 Masehualme cati monejnemiltíaj xitahuac amoquinequij quinitase amo cuajcualme. Huan amo cua-jcualme nojquiya quincualancaitaj masehualme cati ne-mij ipan se ojti cati xitahuac.

30Ya ni nopa talnamijca camanali ten Agur Pr. 30:1-33

1Ya ni nopa talnamijca camanali cati quiijto Agur iconeJaqué cati ejqui Masá. Agur quiijcuilo ya ni para Itielhuan Ucal: 2 Tahuel más nihuihuitic que sequinoc mase-hualme. Amo nijmachilía tamanti cati onca quej sequinoctamachilíaj. 3 Na amo nijpantijtoc talnamiquilisti catieltoc ipan ni taltipacti, ¿quenicatza huelis niquixmatisTOTECO cati tatzejtzeloltic?

4 San yaya TOTECO tejcotoc hasta ilhuicac huan sempahualtemoc. San ya quitzacuilía ajacat ica imax huanquiilpía hueyi at ipan ipayo. San yaya quichijchijquitaltipacti huan nochi cati onca. ¿Tijmati taya itoca huantaya itoca icone?

5 Nochi cati TOTECO quiijtojtoc para quichihuas,mochihuas pampa temachti nochi icamanal. Yaya quin-manahuía nochi cati motemachíaj ipan ya. 6 Amo xijpi-huili cati yaya quiijtojtoc. Yaya huelis mitztacahualtischicahuac huan tenextilis para tiistacatiquet. 7 NoTeco,nimitztajtanilía ome tamanti quema noja niitztoc. Sefavor technanquili huan techchihuili cati niquijtohua.

Page 86: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 30:8 86 PROVERBIOS 30:188 Achtohui techpalehui para amo nimohueyimatis, yonamoniistacatis. Nojquiya amo techricojtili, yon amo tech-pobrejchihua. San techmaca ten ica nipanotos mojmosta.9 Pampa sinta nimoricojchihuas, huelis teipa nimohueyi-matis huan nimoilhuis para amo monequi nimotemachisipan ta TOTECO. Huan sinta nimochihuas tahuel niteic-neltzi, huelis nitachtequis huan nimitzixpanos.

10Amo quema xijtaijilhui se tequipanojquet iixpa iteco,pampa huelis mitztelchihuas huan mitztaijyohuiltis.

11 Itztoque sequij masehualme cati quintelchihuaj in-intatahua. Amo quema quintascamatilíaj. 12 Inijuantimoitaj para tahuel cuajcualme huan para quichihuajnochi cati tapajpactic, pero nelía itztoque soquiyojqueiixpa TOTECO huan miyac inintajtacolhua. 13Nopa mase-hualme tahuel mohueyimatij huan motepanitaj hastaquinitaj sequinoc quej amo teno ininpati. 14Masehualmequej nopa quihuicaj machetas quej imiyaca totancochhuapara ica quintzontamiltise teicneltzitzi. Quena, nochicati teicneltzitzi huan cati amo teno quipiyaj quinequijquinmictise.

15 Onca miyac tamanti quej nopa talcuitaxcoli catiquinequi tapijpiyas más mojmosta. Quena, nimitznextilisnahui tamanti cati amo quema tami ixhuij, huan amoquema quiijtohuaj: “Ya cuali”. 16Micta nochipa quinselíamás mijcatzitzi. Se sihuat cati amo hueli conepiya,nochipa quinequi se conet. Huactoc tali nochipa quinequimás at, huan tit nochipa quitemohua más tamanti paraquitatis.

17 Cati quincualancaita o quinhuetzquilía itatahua,nopa tzojpilome huan cuatojme quiquixtilise iixteyolhuahuan quincuase.

18 Huan onca nahui tamanti cati na amo hueli nij-machilía, huan cati san nijtachilía:

Page 87: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 30:19 87 PROVERBIOS 30:27

19 se cuatojti cati patani ipan ajacat,se cohuat cati mohuahuatatzti ipan huejhueyi tet,nopa barco cati yahui aixco ipan hueyi at cati huejcata,huan quenicatza se tacat mojmosta más quiicnelía nopa

ichpocat cati quiixtoca.20 Nojquiya amo hueli nijmachilía quenicatza se sihuathueli quinamaca itacayo, huan teipa tacua huan moten-pojpohua, huan quiijtohua: “Amo teno cati amo cualinijchijtoc.”

21Huan itztoque nahui tamanti cati quichihuaj ma mo-majmatica masehualme, huan cati inijuanti quichihuajamo hueli quiijyohuíaj:22 se tequipanojquet cati mochihua se tanahuatijquet,se masehuali huihuitic cati quipiya nochi cati quinequi

hasta mocahua cati iaxca huan nelmohueyimati,23 se sihuat cati nochi quicualancaitaj huan teipa monam-

ictía,huan se sihua tequipanojquet cati quicuilía ihuehue nopa

sihuat cati quitequipanohuayaya.24 Itztoque nahui piltapiyaltzitzi ipan taltipacti cati

pisiltzitzi, pero tahuel talnamiquij hasta quinpanoj tal-namiquini ica inintalnamijcayo.25 Talnamiquij tzitzime pampa masque amo quipiyaj

miyac chicahualisti,quisentilíaj inintacualis quema tatotoniya.26Talnamiquij cuatochime cati itztoque campa tet, pampa

masque amo quipiyaj tetili, quichihuaj inintepasolcampa tetzala.

27 Talnamiquij pilchapoltzitzi pampa masque amoquipiyaj inintayacanca, nejnemij nochi ica sepamit campa yahuij.

Page 88: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 30:28 88 PROVERBIOS 31:528Talnamiquij nopa tocamepampamasque amoohui para

tiquitzquis icamomax, itztoque campa hueli hastaipan itequical se tanahuatijquet.

29 Itztoque nahui tamanti cati nelía mosemacaj huanmonemiltíaj quej se hueyi tanahuatijquet:30 se león cati más tetic que sequinoc tapiyalme, yaya amo

cholohua pampa amo teno quimajmatía;31 se cuapele cati tomahuac imetz,se oquich chivo,huan se hueyi tanahuatijquet quema quinyacana isolda-

dos.32 Sinta ica mohuihuiyo timohueyimajtoc huan timo-

yolilhuijtoc para tijchihuas cati amo cuali, xipinahua icacati timoilhuijtoc huan xijtalimomax ipanmocamac, amoxijchihua yon se tamanti cati amo cuali.

33 Sinta tijmanelos chicahuac nopa lechi, temachti ti-jchihuas mantequilla. Huan sinta tijtepachos chicahuacse masehuali iyacatzol, temachti quisas esti. Huan sintatijcualancamacas seyoc, temachti anmotehuise.

31Talnamijca camanali para Lemuel Pr. 31:1-9

1 Ya ni nopa talnamijca camanali cati inana Tanahu-atijquet Lemuel ipan Masá quimachti huan cati yayaquiijcuilo.

2 Ta, tinotelpoca, cati tiquisqui ipan notacayo. Tacati nijmactili TOTECO, xijtacaquili noconsejo. 3 Amoxiquinmaca sihuame mochicahualis. Amo xinemi ipannopa ojti campa miyac tanahuatiani mocuapolojtoque.

4Lemuel, amo cuali para tanahuatiani huan tayacananiquiise xocomecat iayo, o sequinoc tamanti taili cati cococ.5 Pampa sinta taise, quielcahuase cati quiijtohua tanahu-atili, huan quema quintajtolsencahuase cati teicneltzitzi

Page 89: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 31:6 89 PROVERBIOS 31:18huan cati taijyohuíaj miyac, huelis quichihuase cati amoxitahuac huan quinixpanose. 6 Xijcahua nopa taili parama quiica cati taijyohuíaj huan ya miquisnequij, huanpara sequinoc cati taijyohuíaj ipan iniyolo ica miyaccuesoli. 7 Inijuanti hueli quiise huan quielcahuase paranelía teicneltzitzi, huan ayecmo quielnamiquise inintai-jyohuilis.

8 Pero ta xiquintenpalehui cati amo hueli camanaltijcuali para momanahuise. Xijmocuitahui para tequichi-huani quintajtolsencahuase xitahuac nopa masehualmecati teicneltzitzi. 9 Quena, xiquintenpalehui cati te-icneltzitzi huan cati taijyohuíaj. Xiquintajtolsencahuaxitahuac quej quinamiqui.

Se sihuat cati nelía cuali Pr. 31:10-3110 Tahuel ohui para tijpantis se sihuat cati cuali iy-

olo huan neltalnamiqui. Se sihuat quej nopa achi másipati huan amo quej nopa piltetzitzi cati más pajpatiyo.11 Ihuehue hueli motemachía ipan ya ica nochi iyolo.Huan nopa sihuat quichihuas para ihuehue ma quipiya senemilisti cati nelcuali. 12Mojmosta quichihuilis ihuehuecati cuali huan quipalehuis.

13 Quitemos yoyomit ten lino huan ten borregojmeiniijhuiyo, huan tequitis chicahuac para quiijtzomas catimoquentis ifamilia. 14 Yaya itztoc quej se barco ipanhueyi at. Amo majmahui para yas huejca para quitemosnopa tacualisti cati más cuali para cati itztoque ipan ichaj.15 Se sihuat cati cuali, mijquehua quema ayemo tanesipara quisencahuas tacualisti para ifamilia, huan paraquinilhuis itequipanojcahua taya tequit ma quichihuaca.16Nopa sihuat quitachiliti se tali huan quicohuas. Noponaquitocas se xocomeca mili ica cati quitantoc.

17 Nopa sihuat quipiya imetz huan imax cati tetic,huan quinelpactía tequitis. 18 Quimocuitahuía nopa

Page 90: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 31:19 90 PROVERBIOS 31:31tomi cati imaco eltoc para quitequihuis cuali huanica talnamiquilisti. Yaya tequiti hasta tahuel tayohua.19Quimalina borrego ichcat huan quichihua hilera.

20 Nochipa quinpalehuía cati teicneltzitzi ica catiquichijtoc ica imax huan quintemohua cati taijyohuíajpara quinpalehuis.

21 Amo motequipachohua masque tasehuetzi pampaquinchihuilijtoc nochi ifamilia iniyoyo cati tilahuac huantotonic. 22Yaya quichijchihua taquemit cati yejyectzi paraitapech. Moyoyontía ica iyoyo ten moradojtic huan linocati más patiyo cati yaya mochijchihuilijtoc.

23Nochimasehualmequiixmatij ihuehuepampaquital-ijtoque se tequitiquet ipan tequicali ica ne sequinoc taya-canani. Campa hueli nochi quitepanitaj.

24 Nopa cuali sihuat quichijchihua yoyomit huan tzin-quechilpicayot cati más cuali, huan quinemaquiltía tana-macani.

25Nochi quimatij para nopa sihuat quipiya miyac chic-ahualisti huan nochi quitepanitaj. Yaya amomomajmatíapara elis nanatzi. 26 Se cuali sihuat camanalti ica miyactalnamiquilisti, huan tamachtía ica miyac taicnelijcayot.27 Ica miyac cuidado quitachilía sesen piltamantzitzi catiquimonequilía ifamilia. Amo quema tatzihui.

28 Iconehua huan ihuehue quitascamatilíaj. Inijuanticamanaltij cuali ten ya huan quiilhuíaj: 29“Miyac sihuameipanni taltipacti quichihuaj cati cuali huanquipiyajmiyacyajatili, pero ta tiquinpano nochi sequinoc.”

30 Quena, iyejyejca se sihuat amo huejcahuas huanicualnesca huelis mitzcajcayahuas, pero se sihuat catiquitepanita TOTECO, nochi masehualme quihueyichi-huase ipan nochi inemilis. 31 Ma quiseli tatepanitacayotnopa cuali sihuat por nochi cati cuali cati quichihua.

Page 91: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

PROVERBIOS 31:31 91 PROVERBIOS 31:31Huan ma quitascamatilica nochi cati quihuicaj tequit-icayot ipan ialtepe por itequi cati nelcuali.

Page 92: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

92

Icamanal toteco; Santa BibliaBible without Deuterocanon in Nahuatl, Huasteca Central

(MX:nch:Nahuatl, Huasteca Central )copyright © 2005 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: Nahuatl, Huasteca CentralTranslation by: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 2005, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The Bible without Deuterocanonin Nahuatl, Central Huasteca

© 2005, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2014-04-30

Page 93: Proverbios - World English Bible · PROVERBIOS1:9 2 PROVERBIOS1:21 9Pampanochicatimitzmachtíaj,mitzhualiquilistatepan- itacayot. Elisnelcualiparataquejseyejyectzicostiipan

93PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 28 Jul 2020 from source files dated 14 Jul2020c565d9f9-d202-544b-b78a-3c93df26508e