presup. bilbao, 2014

Orria/Pgina 1

1. AURREKONTU OROKORRA PRESUPUESTO GENERAL

Orria/Pgina 3


1.1. Memoria Orokorra Memoria General



Orria/Pgina 4

MEMORIA OROKORRA MEMORIA GENERAL

1.- 2014 Aurrekonturako edukia 1.- Contenido del Presupuesto 2014

1.1.- Honako hauek dira Bilboko Udalaren aurrekontu orokorra osatzen dutenak:

a).- Udalaren beraren aurrekontua.

b).- Udalaren erakunde autonomiadunen aurrekontuak. Hona erakunde autonomiadunak :

- Bilboko Udal Etxebizitzak, TEA. - Bilbao Kirolak, TEA. - Bilbao Musika, TEA.

c).- Udalaren sozietate publikoenak. Aurrekontu araubideari dagozkio-nez, toki erakundeen sozietate publikoak dira sozietatearen kapitalaren edo fondoaren %50 baino gehiago halako batek duenekoak:

- Alondegia Aisialdi eta Kultur Zentroa. - Bilboko Berregokipenerako Hirigintza Elkartea, SA

(SURBISA). - Artxandako Funikularra, SA. - Bilboko Udalaren Informatika Zentroa, SA

(CIMUBISA). - Arriaga Antzertia Kultur Jardueretako Erakunde,

SA. - Bilbao Kirolak, SA. - Mercabilbao, SA.

d).- Tokiko Enpresa Erakunde Publikoenak. Hona hemen sozietateak:

- Bilbao Zerbitzuak-Servicios. - Bilbao Ekintza.

Aurrekontu hauek finantza-orekaren, unibertsaltasunaren, afektazio ezaren eta osotasunaren printzipioekin bat etorrita egin dira eta ekitaldi ekonomiko eta aurrekontu-ekitaldi bakoitzean udalak egin beharreko jarduna zuzentzen duen programa osatzen duten erabaki guztien multzoa finantza eta kontabilitate-terminoetan islatzen dute dokumentu bidez. Era berean, aurrekontuak udalaren baliabideen administrazio zuzenaren kontrolerako tresna dira.

1.2.- Beste alde batetik, honako dokumentu hauek dira Bilboko Udalaren aurrekontu orokorra osatzen dutenak:

a).- Memoria orokor hau. b).- Ekonomia eta finantza arloko txosten bat. c).- Itxitako azken ekitaldiaren likidazioa,

diruzaintzako soberakina eta aurrekontuaren emaitzak ere agertzen direla.

d).- Programa funtzionalen azalpen-lauki bat.

e).- Aurrekontuen laburpena kapituluka eta

1.1.- El Presupuesto General del Ayuntamiento de Bilbao est integrado por:

a).- El Presupuesto de la Entidad Municipal.

b).- El Presupuesto de sus Organismos Autnomos Municipales:

- Viviendas Municipales de Bilbao, OAL. - Bilbao Kirolak, OAL. - Bilbao Musika, OAL.

c).- El Presupuesto de las Sociedades Pblicas en las que la Entidad participa en proporcin superior al 50% de su capital o fondo social:

- La Alhndiga Centro de Ocio y Cultura, SA. - Sociedad Urbanstica de Rehabilitacin de Bilbao,

SA (SURBISA). - Funicular Artxanda, SA. - Centro Informtico Municipal de Bilbao, SA

(CIMUBISA). - Centro de Actividades Culturales Teatro Arriaga,

SA. - Bilbao Kirolak, SA. - Mercabilbao, SA.

d).- Y el Presupuesto de las Entidades Pblicas Empresariales Locales:

- Bilbao Zerbitzuak-Servicios. - Bilbao Ekintza.

Estos Presupuestos que se han confeccionado con respeto a los principios de equilibrio financiero, universalidad, no afectacin e integridad, son la expresin formal documental, en trminos financieros y contables, del conjunto integrado de decisiones que constituyen el programa directivo de la actividad econmica a realizar por el Ayuntamiento en cada ejercicio econmico y presupuestario y constituyen, a su vez, el instrumento de control de la correcta administracin de los recursos municipales.

1.2.- El Presupuesto General del Ayuntamiento de Bilbao est integrado adems por los siguientes documentos:

a).- La presente Memoria General. b).- Un Informe Econmico Financiero. c).- La Liquidacin del ltimo ejercicio cerrado, con

referencia al Remanente de Tesorera y al Resultado Presupuestario.

d).- Un Cuadro descriptivo de programas funcionales.

e).- Un Resumen de los Presupuestos por



Orria/Pgina 5

aurrekontu finkatua. f).- Aurrekontua Betetzeko Arauak, entitatearen

beraren antolamendura, zirkunstantzietara eta kudeaketa zuzenerako beharrezko direnetara aurrekontu-arloko xedapen orokorrak nola egokitu diren jasotzen du, baita, ahal den modurik onenean, gastuak egiteko eta baliabideak biltzeko egoki iritzitako oharrak eta aginduak ere.

captulos y el Presupuesto Consolidado. f).- La Norma de Ejecucin Presupuestaria que

contiene la adaptacin de las disposiciones generales en materia presupuestaria a la organizacin y circunstancias de la propia Entidad, as como aqullas otras necesarias para su acertada gestin, estableciendo cuantas prevenciones se consideran oportunas y conveniente para la mejor realizacin de los gastos y recaudacin de los recursos.

2.- Alderdi behinenak

2.- Aspectos ms significativos.

2014ko aurrekontua egitean izandako alderdirik aipagarrienak hauek ditugu:

a.- Aurrekontuaren indarraldia. Ekitaldi ekonomiko edo aurrekontukoa egutegiko urtea da.

b.- Aurrekontuetako unitatea. Eurotan eman dira aurrekontuetako diru-kopuru guztiak (euroaren hamarrenak ez dira erabiltzen).

c.- Arautegi aplikagarria. Aurrekontuak abenduaren 2ko 10/2003 Foru Araua, Bizkaiko Lurralde Historikoko Toki Entitateen Aurrekontuei buruzkoa, eta 2004ko abenduaren 15eko 235/2004 Foru Dekretua Bizkaiko toki erakundeetako aurrekontuen egitura eta kontabilitate publikoko plan nagusia, eta 5/2013 Foru Araua, ekainaren 12koa, Bizkaiko Toki-Erakundeen aurrekontu-egonkortasunari eta finantza-iraunkortasunari buruzkoa aplikatu beharko dira. Horretarako honako hauek nabarmenduko ditugu:

- Loturak. Aurrekontu hauekin batera azaltzen den Aurrekontua Betetzeko Arauan ezarritako kreditu-arloko loturak kontuan hartuta, gastu-atalen garapen eta sailkapen zuzena egiteko ardura berezia izan dugu. Horrela aurrekontu-mailako nahiko informazioa emango dute.

- Konpromisoko kredituak. 4., 6 , 7. eta 8. kapituluetako obligazio juridiko-ekonomikoei aurre egiteko diren konpromisoko kredituak zehazten dira. Konpromiso hori kreditua onartzen den ekitaldiaren hurrengo ekitaldi batzuetan ere egiten jarraituko diren jarduketak burutzeko kontraitu beharra dago. Ondorio horretarako dago hornituta dagokion ordainketa-kreditua.

- Inbertsioak. Ekitaldian egin beharreko inbertsioak definitu dira eta ekitaldiko aurrekontuekin batera azaltzen den Inbertsioen eranskinean zehaztuta daude.

d.- Egitura organikoak. Egitura organikoen kodifikazioa egiteko kontuan hartu dira dagozkien antolaketa-ebazpen eta araudietan jasota egonik indarrean dauden udalaren egitura organikoak eta hauen arabera burutu da hura. Aurrekontu-mailan gastuaren kudeaketaguneak islatu dira horrela.

e.- Egitura funtzionala. Udalaren aurrekontua eta bere administrazio-erakunde autonomiadunen aurrekontuak osatzen dituzten ordainketa-kredituak programen arabera daude sailkatuta.

f.- Udalaren sailen, ordezkaritzen eta erakunde autonomiadunen proiektuak. Aurrekontuetako kreditu

Podemos destacar los aspectos ms significativos de la elaboracin del Presupuesto para el 2014.

a.- Vigencia Presupuestaria: El ejercicio econmico o presupuestario coincide con el ao natural.

b.- Unidad de presupuestacin: Toda la informacin presupuestaria se presenta en euros (No se emplean decimales de euros).

c.- Normativa aplicable: El Presupuesto se presenta sometido a la aplicacin de la Norma Foral 10/2003, de 2 de diciembre, Presupuestaria de la Entidades Locales del Territorio Histrico de Bizkaia y al Decreto Foral 235/2004, de 15 de diciembre, por el que se aprueban la estructura presupuestaria y el plan general de contabilidad pblica de las entidades locales de Bizkaia, y por la Norma Foral 5/2013, de 12 de junio, de estabilidad presupuestaria y sostenibilidad financiera de las Entidades Locales de Bizkaia, a cuyo efecto interesa destacar los siguientes aspectos:

- Vinculaciones: Teniendo en cuenta las vinculaciones de crdito establecidas en la Norma de Ejecucin Presupuestaria unida a este Presupuesto, se ha procurado un desarrollo y correcta clasificacin de las diferentes partidas de gasto de manera que ofrezcan suficiente informacin presupuestaria.

- Crditos de compromiso: Se especifican los crditos de compromiso destinados a hacer frente a las obligaciones jurdico-econmicas de los captulos 4, 6, 7 y 8 que han de contraerse para la financiacin de acciones cuya ejecucin debe prolongarse a ejercicios presupuestarios posteriores a aqul en que tales crditos se aprueban, y a cuyo efecto est dotado el correspondiente crdito de pago.

- Inversiones: se han definido las inversiones a realizar durante el ejercicio que se detallan en el correspondiente Anexo de Inversiones que se une al Presupuesto del ejercicio.

d.- Estructuras Orgnicas: La codificacin de las estructuras orgnicas se ha realizado siguiendo las Estructuras Orgnicas Municipales vigentes que se establecen en los correspondientes Reglamentos y Resoluciones de Organizacin y que responden a la definicin de los correspondientes centros de gestin del gasto a nivel presupuestario.

e.- Estructuras Funcionales: Los crditos de pago integrantes del Presupuesto Municipal y de sus Organismos Autnomos Administrativos se presentan adecuadamente clasificados por programas.

f.- Proyectos de las reas o Delegaciones y de los Organismos Autnomos Municipales: Al objeto de



Orria/Pgina 6

jakin batzuen analisia egin ahal izateko, bereziki 4., 6. eta 7. kapituluetako batzuen analisia egin ahal izateko, aurreikusitako proiektuak definitu dira eta aurrekontu-mailako jarraipen eta kontrol hobeak burutu ahal izateko Inbertsioen eranskinean jaso dira.

g.- Europako Erkidegoaren, Estatuaren, Euskal Autonomia Erkidegoaren, Bizkaiko Foru Aldundiaren eta gainerako erakunde eta instituzio publiko zein pribatuen fondoak. Edozein erakunde edo instituzio publikok finantzatu edo horiei loturiko aurrekontuetako gastuak Europako Erkidegoko fondoak, Estatuaren programak, Euskal Autonomia Erkidegoarenak, Bizkaiko Foru Aldundiarenak eta abar- eta bai erakunde pribatuenak ere gastuen aurrekontuan jaso dira. Termino berberekin diru-sarrera gisa jaso dira aurrekontuetan finantza-bide honen bitartez lortutako kopuruak, baita urte bat baino gehiagokoak ere, izaera hori duten diru-laguntzak eta bestelako laguntzak izanez gero

h.- Genero-ikuspegia. Bilboko Udalak generoaren alorrean dituen politiken ikuspegia islatu nahi izan dugu dokumentuan.

poder efectuar un anlisis agregado de determinados crditos presupuestarios, en especial en los captulos 4, 6 y 7, se han definido los Proyectos que se prev se ejecutarn, incluidos en el Anexo de Inversiones, para un mejor seguimiento y control presupuestario.

g.- Fondos Europeos, del Estado, de la Comunidad Autnoma del Pas Vasco, de la Diputacin Foral de Bizkaia y dems Instituciones o Entidades Pblicas o Privadas: Los gastos presupuestarios que estn afectos o financiados por cualquiera Instituciones o Entidades Pblicas -Fondos Europeos, Programas del Estado, de la Comunidad Autnoma del Pas Vasco, de la Diputacin Foral de Bizkaia, etc.- o Privadas se han incluido en el Presupuesto de gastos. En estos trminos, tambin se han presupuestado como ingresos los importes obtenidos por este medio financiero, incluso con carcter plurianual en el caso de subvenciones o ayudas que tengan este carcter.

h.- Enfoque de Gnero: Se ha procurado reflejar en la documentacin presupuestaria el compromiso del Ayuntamiento de Bilbao con un enfoque de las polticas presupuestarias en trminos de gnero.

Orria/Pgina 7


1.2. Ekonomiari eta Finantzei buruzko Txostena Informe Econmico Financiero



Orria/Pgina 8

EKONOMIARI ETA FINANTZEI BURUZKO TXOSTENA INFORME ECONOMICO FINANCIERO

1.-Sarrera eta alderdi adierazgarrienak 1.- Introduccin y aspectos ms significativos

Suspertze ekonomikoa atzeratzen ari da, eta, egia esan, Nazioarteko Diru Funtsaren aurreikuspenen arabera, munduko hazkunde ekonomikoa % 3,1ekoa izango da 2013an, hau da, apirilean argitaratutako aurreikuspena baino 0,2 gutxiago. Euroguneko hazkunde-aurreikuspena ere beherantz berrikusi da pixka bat (-% 0,6 2013an). Espainiako ekonomiaren kasuan, berriz, ia hiru aldiz txarragoa izan da bilakaera (-% 1,6).

Euskal ekonomiaren kasuan, Eusko Jaurlaritzak ere berrikusi egin ditu hazkunde-aurreikuspenak, eta 2013an BPG % 1,2 jaitsiko dela kalkulatu du (-0,1 pp apirilarekiko). Hiruhilekoka aztertuta, tasa negatiboak ikusten dira 2013 guztian zehar (eskaintza eta eskariaren ikuspegitik), baina susperraldi ekonomikoa finkatzen joango da pixkanaka urteak aurrera egin ahala. Euskal ekonomia, hain zuzen, 2014an % 0,8 haziko dela aurreikusten da, finantza-baldintzak hobetzearen, zerga-politika malguagoa ezartzearen, eta nazioarteko ingurunea hobetzearen ondorioz.

2013ko bigarren hiruhilekorako, hain zuzen, BPGak urte arteko % 1,7ko jaitsiera izatea aurreikusten da. Barne-eskariaren ikuspegitik, % 2,2ko beherakada aurreikusten da (-% 1,8 batez beste 2013an). Ekarpen negatiboak izango dituzte etxeetako kontsumoak (-% 1,1 bigarren hiruhilekoan), kontsumo publikoak (-% 3,3) eta kapital-eraketa gordinak (-% 4,2). Eta azken hiruhilekoetan gertatu den moduan, kanpoko saldoak bakarrik izango du ekarpen positiboa agregatuan (% 0,6 bigarren hiruhilekoan).

Eskaintzaren ikuspegitik, 2013rako aurreikuspenek ere hazkunde negatiboak erakusten dituzte hiruhileko bakoitzaren amaieran, baina txikiagoak urteak aurrera egiten duen heinean. Horrela, bada, eraikuntza % 6,1 uzkurtzea espero da 2013ko bigarren hiruhilekoan, doikuntza-prozesu nabarmena mantenduz industriarekin edo zerbitzuen sektorearekin alderatuta (-% 2,7 eta -% 0,8, hurrenez hurren).

2013an euskal ekonomiak hondoa joko duela aurreikusiz, enpleguaren bilakaerari dagozkion zenbatespenek 21.000 lanposturen galera erakusten dute guztira 2013rako (-% 2,3 urtez urtekoa) eta beste 6.000 enpleguren galera 2014rako (-% 0,7). Hiruhilekoko bilakaeran, gainera, ez da aurreikusten urte arteko tasa positiborik, ezta 2014ko bigarren erdian ere.

Bilboko hiribilduko lan-merkatuko kopuru nagusiek erakusten dutenez, biztanleria aktiboa nabarmen hazi da 2013ko lehen hiruhilekoarekiko (% 6,6), eta okupazioak bilakaera positiboa izan du (% 6,5), baina langabeziak, aldiz, bilakaera txarra (% 7,1). Biztanleria langabearen hazkundea (hiribilduko 30.000

La recuperacin econmica se est retrasando y de hecho, las ltimas previsiones del Fondo Monetario Internacional estiman que el crecimiento econmico mundial ser del 3,1% en 2013, porcentaje 0,2 puntos inferior a la previsin publicada en el mes de abril. La previsin de crecimiento en el conjunto de la zona euro tambin se ha revisado ligeramente a la baja (-0,6% en 2013), manteniendo en el caso de la economa espaola una evolucin casi tres veces ms desfavorable (-1,6%).

En el caso de la economa vasca, el Gobierno Vasco tambin ha revisado las previsiones de crecimiento, estimando que el PIB se contraer un 1,2% en 2013 (-0,1 pp respecto al mes de abril). Trimestralmente se avanzan tasas negativas a lo largo de todo 2013 (desde la perspectiva de la demanda y la oferta), si bien la recuperacin econmica se ir consolidando de forma paulatina segn vaya avanzando el ao. De hecho, se prev que la economa vasca crecer una media del 0,8% en 2014, como resultado de la mejora de las condiciones financieras, una poltica fiscal ms flexible y un mejor entorno internacional.

Para el segundo trimestre de 2013, concretamente, se prev que el PIB registrar un retroceso interanual del 1,7%. Desde la perspectiva de la demanda interna, se prev una cada del 2,2% (-1,8% de media en 2013), con contribuciones negativas del consumo de los hogares (-1,1% en el segundo trimestre), del consumo pblico (-3,3%) y de la formacin bruta de capital (-4,2%). Y como viene ocurriendo en los ltimos trimestres, nicamente el saldo exterior contribuir de forma positiva (0,6% en el segundo trimestre) al agregado.

Desde la perspectiva de la oferta, las previsiones para el ao 2013 tambin avanzan crecimientos negativos sectoriales al cierre de cada trimestre, aunque de menor magnitud conforme avance el ao. As, se prev que la construccin se contraiga un 6,1% en el segundo trimestre de 2013, manteniendo un marcado proceso de ajuste en comparacin con la industria (-2,7%) o el sector servicios (-0,8%).

Previendo que la economa vasca toque fondo en 2013, las estimaciones relativas a la evolucin del empleo apuntan a una prdida de un total de 21.000 puestos de trabajo en 2013 (-2,3% anual) y de otros 6.000 empleos en 2014 (-0,7%). En la evolucin trimestral, adems, no se prevn tasas interanuales positivas ni siquiera en la segunda mitad de 2014.

Las principales magnitudes del mercado laboral en la Villa de Bilbao reflejan un considerable aumento de la poblacin activa respecto al primer trimestre de 2013 (6,6%), con una evolucin favorable de la ocupacin (6,5%) pero desfavorable en el caso del paro (7,1%). El incremento de la poblacin parada (que ya alcanza a



Orria/Pgina 9

biztanletara heldu da jada) emakumeen artean gauzatu da esklusiboki, eta agerian geratu da krisi ekonomikoaren eragina eta aurrez lan-merkatuan aktibo ez zeuden pertsonak lan-merkatuan txertatu direla. Ondorioz, biztanleen arteko langabezia-tasa % 18an geratu da, eta pixka bat handiagoa da gizonen artean (% 19,2) emakumeen artean baino (% 16,7).

Biztanleria okupatua 136,7 mila pertsonakoa da (hiruhileko arteko % 6,5eko hazkundea izan du, beraz), eta enplegu-tasa, berriz, % 47,8koa da biztanleria egoiliar guztiarentzat. Industriako okupazioak izan du, nabarmen, bilakaerarik positiboena (% 19,2), baina zerbitzuek jarraitzen dute biztanleria okupatuaren zati handiena biltzen, hau da, 112,8 milaka pertsona (aurreko hiruhilekoan baino % 5,2 gehiago). Eraikuntzako okupazioak, bestalde, beheranzko doikuntzarekin jarraitzen du, % 1,6ko beherakada izan baitu.

Emaitza horiek alde handia erakusten dute hiribilduko enpresetan afiliatutako biztanleriak izandako bilakaerarekin alderatuta, ia ez baitu aldaketarik izan aurreko hiruhilekoaren amaierako datuarekin alderatuta (-% 0,1). Zehazki esanda, 2013ko bigarren hiruhilekoaren amaieran hiribilduko enpresetan 163.227 pertsona zeuden Gizarte Segurantzan afiliatuta: 218 pertsona gutxiago lehen hiruhilekoaren amaieran baino. Kotizazio-erregimenen arabera, pixka bat behera egin du Erregimen Orokorreko afiliazioak (-% 0,2), baina gainerako erregimenek tasa positiboak izan dituzte, kopuru txikiko hazkundeak lortuz.

Sektorekako bilakaerak % 0,2ko batez besteko beherakada erakutsi du zerbitzuen sektoreko afiliazioan, guztira 144.117 pertsona afiliatura helduz ekainaren amaieran (biztanleria afiliatu guztiaren % 88,3). Hirugarren sektoreko jardueren baitan, hezkuntzaren arloko afiliazioaren beherakada nabarmentzen da, ia 900 pertsonako galera garbia izan baitu martxoarekiko (-% 5,6). Industria eta energiaren sektoreko eta eraikuntzaren sektoreko jardueretan 9.000 pertsona afiliatu inguru aritzen dira kasu bakoitzean, eta izan dituzten hiruhileko arteko aldakuntzak aurkako ikurrekoak dira: +% 1,2 eta -% 0,3, hurrenez hurren.

Bilbon bizi den biztanleriaren lan-kontratazioak, bestalde, beheranzko joera nabarmena izan du. Bigarren hiruhilekoan zehar, zehazki, 25.424 lan-kontratu formalizatu dira guztira, hau da, Bilboko biztanleriak aurreko urteko hiruhileko berean izenpetutakoak baino 4.566 kontratu gutxiago (-% 15,2). Sexuaren arabera, emakumezkoen kontratazioak gizonezkoenak baino askoz portaera txarragoa duela ikusten da (-% 22,8, -% 5,7ren aldean), eta adin-tartearen arabera ere beherakada izan da oro har, nahiz eta alderatuta nabarmen txikiagoa izan 25 urtetik beherakoen artean (-% 20,2).

Maiatzean hiribilduan erregistratutako langabeen kopurua maximo historikora heldu bazen ere 32.646ko pertsonarekin, ekainean zehar kopuru hori doituz joan da. 32.210 pertsonarekin amaitu da hilabetea, eta, beraz, 349 enplegu-eskatzaile gutxiago izan dira martxoan baino (-% 1,1). Hala eta guztiz ere, urte arteko kopurutan oso txarra izaten jarraitzen du balantzeak, 2012ko ekainean enplegu-eskatzaile gisa erregistratutakoak baino 2.519 pertsona gehiago baitira (% 8,5 gehiago).

30.000 residentes en la Villa) se concentra exclusivamente entre las mujeres, poniendo de manifiesto el impacto de la crisis econmica y la incorporacin al mercado de trabajo de personas que anteriormente, no estaban activas en el mercado laboral.

Consecuentemente, la tasa de paro de la poblacin residente se cifra en un 18,0%, siendo ligeramente superior entre los hombres (19,2%) que entre las mujeres (16,7%).

La poblacin ocupada asciende a 136,7 miles de personas, lo que supone un incremento intertrimestral del 6,5% y una tasa de empleo del 47,8% para el conjunto de la poblacin residente. La ocupacin en la industria, presenta, con diferencia, la evolucin ms favorable (19,2%) si bien los servicios siguen concentrando la mayor parte de la poblacin ocupada con un total de 112,8 miles de personas (5,2% ms que el trimestre anterior). La ocupacin en la construccin, por su parte, mantiene su ajuste a la baja con un descenso del 1,6%.

Estos resultados contrastan con la evolucin observada en la poblacin afiliada en las empresas de la Villa, que prcticamente se mantiene invariable con respeto al dato de cierre del trimestre anterior (-0,1%). Concretamente, a finales del segundo trimestre de 2013 las empresas de la Villa cuentan con un total de 163.227 personas afiliadas a la Seguridad Social: 218 menos que la cifra de cierre del primer trimestre. Por regmenes de cotizacin, retrocede levemente la afiliacin al rgimen general (-0,2%), en tanto que los restantes regmenes registran tasas positivas, aunque con incrementos de escasa entidad.

La evolucin sectorial pone de manifiesto un retroceso medio del 0,2% en la afiliacin al sector servicios, hasta un total de 144.117 personas afiliadas a finales del mes de junio (88,3% del total de la poblacin afiliada). Dentro de las actividades terciarias destaca la cada de la afiliacin en el sector de la educacin, con una prdida neta de casi 900 personas respecto al mes de marzo (-5,6%). Las actividades de industria y energa y del sector de la construccin concentran en torno a 9.000 personas afiliadas en cada caso, con variaciones intertrimestrales de signo contrario: +1,2% y -0,3%, respectivamente.

La contratacin laboral de la poblacin residente en Bilbao, por su parte, mantiene una tendencia de marcado descenso. A lo largo del segundo trimestre, concretamente, se han formalizado un total de 25.424 contratos de trabajo, es decir, 4.566 contratos menos que los suscritos por la poblacin bilbana en el mismo periodo del ao anterior (-15,2%). Por sexos, se aprecia que la contratacin femenina muestra un comportamiento mucho ms desfavorable que la masculina (-22,8%, frente a un -5,7%) y por estratos de edad la cada tambin es generalizada, aunque comparativamente ms significativa entre los menores de 25 aos (-20,2%).

A pesar de que en el mes de mayo se registr un mximo histrico de 32.646 personas paradas registradas en la Villa, a lo largo del mes de junio esta cifra se ha ido ajustando, hasta finalizar el mes con un total de 32.210 personas, lo que supone 349 demandantes menos que en el mes de marzo (-1,1%). Con todo, en trminos interanuales el balance sigue siendo muy negativo, ya que supone 2.519 personas ms que las registradas como demandantes de empleo en junio de 2012 (8,5% ms).



Orria/Pgina 10

Sexuaren arabera xehatuz, hiruhileko arteko bilakaera desberdinak ikusten dira: gizonezkoen artean erregistratutako langabezia-tasa % 2,3 jaitsi da, eta emakumezkoen artean, aldiz, hazkunde txiki bat lortu da. Adinari begira ere ez da homogeneotasunik ikusten, erregistratutako langabezia jaitsi egin baita 35 urtetik beherako biztanleen artean (-% 6,3 16tik 14 urte bitartekoen artean eta % 5,6 25 eta 34 urte bitartekoen artean), eta pixka bat igo adin horretatik gorako eskatzaileen artean. Nabarmendu beharreko emaitza da, halaber, biztanleria langabearen % 52k horrela erregistratuta daramala urtebete gutxienez (eta % 31k bi urte gutxienez).

Eskaintzaren ikuspegitik, aurreko hiruhilekoetan bezala, sektorekako koiunturaren bilakaeraren adierazleek agerian jartzen dute jarduera ekonomikoa okertu dela, eta joera atzerakorrarekin jarraitzen duela. Zerbitzuen sektore osoa hartuta, salmenten bilakaeraren indizeak % 5,1eko jaitsiera nominala izan du Bizkaian1 2013ko lehen hiruhilekoan, oro har beherakadak izan baitira merkataritzan (-% 4,8 batez beste) eta hirugarren sektoreko gainerako jardueretan: garraioan, ostalaritzan, informazioa eta komunikazioak arloan, enpresentzako zerbitzuetan, etab. (-% 9,3 batez beste).

Gainera, krisiaren eraginak ukaezina izaten jarraitzen du zerbitzuen sektoreko enpleguaren eta enpresa-sarearen enplegu-mailetan, urte arteko aldakuntza negatiboek jarraitzen baitute, bai Bizkaiko sektore osoko langile okupatuen indizea kontuan hartzen baita, eta bai hiriburuko afiliazioaren eta Gizarte Segurantzan izena emandako enpresen kopuruak kontuan hartzen badira ere (-% 2,1 eta -% 2,3 hurrenez hurren, etxeko zerbitzuaren azpisektorea deskontatu ondoren).

Turismoari dagokionez, bigarren hiruhilekoan izandako emaitzak okerragoak dira urtebete lehenago izandakoak baino. Hiribilduko hotel-establezimenduen kasuan, ostatu-gauek atzera egin dute nabarmen (-% 11,4) Estatuko eskaria asko uzkurtu delako (-% 20,2 eta -% 11,4 ostatu-gauen eta sarreren arabera, hurrenez hurren). Atzerriko turismoak, bestalde, joera positiboarekin jarraitu du (% 5,7 bidaiari gehiago eta % 1,6 ostatu-gau gehiago), baina aurreko hiruhilekoetan baino maila txikiagoan.

Bilboko aireportuko bidaiari-fluxua kontuan hartzen badugu, 2013ko bigarren hiruhilekoan izandako balantzea ere negatiboa da, 138.750 bidaiariren galera garbia izan baita aurreko urteko aldi berarekiko (-% 12,3). Hotel-establezimenduetan bezala, nazioko emaitza txarrek (-% 18,8) eragin handia dute emaitza globalean, nazioarteko hegaldien trafikoa ia ez baita erori joan den urtearekiko (-% 0,7).

Industria-jarduerari dagokionez, Bizkaiko industria-ekoizpenaren indizeak eboluzio negatiboari eutsi dio. Urte arteko % 1,6ko beherakada izan da apirilean eta maiatzean.

Orotara, moteltze txiki bat sumatu da ekoizpenaren beherakadaren erritmoan, urteko lehen hiruhilekoan erregistratutako batez besteko atzerakada handixeagoa izan baita (-% 2,8). Orotara, industria-ekoizpenaren bilakaera txarra ez dator bat esportazio bizkaitarren eta Bilboko Portuko salgaien itsas trafikoaren hazkunde handiarekin (% 39,1 eta %

El desglose por sexos refleja una evolucin intertrimestral contraria, ya que el paro registrado masculino cae un 2,3%, en contraste con el leve incremento registrado por el colectivo femenino. Tampoco se aprecia homogeneidad atendiendo a la edad, con una cada del paro registrado entre la poblacin de menos de 35 aos (-6,3% en el estrato de 16 a 24 aos y -5,6% de 25 a 34 aos) y un leve aumento entre los demandantes que superan esta edad. Otro resultado a destacar es que el 52% de la poblacin parada lleva registrada como tal por lo menos un ao (y el 31%, al menos dos aos).

Desde la perspectiva de la oferta, al igual que en los trimestres precedentes, los indicadores de evolucin coyuntural sectorial ponen de manifiesto el deterioro de la actividad econmica, que prolonga su senda recesiva. En el conjunto del sector servicios, el ndice de evolucin de ventas registra en Bizkaia1 una cada nominal del 5,1% en el primer trimestre de 2013, como resultado de las cadas generalizadas en comercio (-4,8% de media) y el resto de las actividades terciarias tales como transporte, hostelera, informacin y comunicaciones, servicios a empresas, etc. (-9,3% en promedio).

Adems, el impacto de la crisis sigue siendo innegable en los niveles de empleo y el tejido empresarial del sector servicios, ya que se prolongan las variaciones interanuales negativas, tanto si se considera el ndice de personal ocupado en el conjunto del sector en Bizkaia (-4,0%), como en el caso de los datos de afiliacin y empresas inscritas a la Seguridad Social en la capital (-2,1% y -2,3%, respectivamente, una vez descontado el subsector de servicio domstico).

En lo que respecta al turismo, los resultados del segundo trimestre empeoran con respecto a los obtenidos un ao antes. En el caso de los establecimientos hoteleros de la Villa, el nmero de pernoctaciones registra un significativo retroceso (-11,4%) debido a la fuerte contraccin de la demanda procedente del Estado (-20,2% y -11,4% en trminos de pernoctaciones y entradas, respectivamente). El turismo extranjero, por su parte, mantiene la tendencia positiva (con un 5,7% ms de viajeros y un 1,6% ms de pernoctaciones), aunque en menor medida que en trimestres anteriores.

Si se considera el flujo de viajeros en el aeropuerto de Bilbao, el balance del segundo trimestre de 2013 tambin es negativo, al registrarse una prdida neta de 138.750 pasajeros con respecto al mismo periodo del ao anterior (-12,3%). Al igual que en los establecimientos hoteleros, los malos resultados nacionales (-18,8%) determinan el resultado global, ya que el trfico en vuelos internacionales (-0,7%) apenas cae con respeto al ao anterior.

Por lo que respecta a la actividad industrial, el ndice de produccin industrial de Bizkaia mantiene su evolucin negativa, con una cada interanual del 1,6% en los meses de abril y mayo.

Con todo, se observa una ligera desaceleracin en el ritmo de descenso de la produccin, dado que el retroceso medio registrado en el primer trimestre del ao ha sido algo superior (-2,8%). Con todo, la desfavorable evolucin de la produccin industrial contrasta nuevamente con el fuerte aumento de las exportaciones vizcanas y del trfico martimo de mercancas en el



Orria/Pgina 11

17,9ko urte arteko hazkundea apirila-maiatza aldian, hurrenez hurren).

TESTUINGURUA MUNDUKO EKONOMIA

Uztailean munduko ekonomiaren hazkundearen ikuspegiak eguneratzean, Nazioarteko Diru Funtsak aurreikusi du 2013an % 3,1ekoa izango dela munduko hazkundea. Horrek esan nahi du, beraz, pixka bat jaisten direla apirilean egindako proiekzioak (% 3,3), eta horren oinarria hauxe da, Nazioarteko Diru Funtsaren arabera: barne-eskaria ahuldu egin dela eta garrantzia handiko merkatu emergenteetako ekonomia batzuetan hazkundea hoztu egin dela, eta, gainera, eurogunean atzeraldia luzatzen ari dela. 2014rako, urteko hazkundearen aurreikuspena % 3,8koa da, hau da, 0,2 pp beherago hau ere apirilean egindako zenbatespena baino (% 4,0).

Aurreikuspenak eremu geografiko handietan xehatuz gero, ekonomia aurreratuetan orotara % 1,2ko hazkundea aurreikusten da 2014rako, eta % 5,0 eta % 5,4ko tasak merkatu emergenteetako ekonomietan eta garatzen ari direnetan 2013 eta 2014 urteetarako, hurrenez hurren. Aipatu beharrekoa da bi herrialde taldeetako hazkunde-aurreikuspenak beherantz berrikusi direla, Udaberriko Txostenean adierazitakoa baino portaera txarragoa aurreikusten baita herrialde gehienetarako.

Eurogunean, berriz, batez beste % 0,6 jaitsi dira hazkunde-aurreikuspenak 2013an, apirilean egindako aurreikuspena baino 0,2 puntu beherago geratuz. 2014rako hazkunde positiboaren aurreikuspena mantentzen da (% 0,9), baina aurreko hiruhilekoan aurreikusitakoa baino pixka bat txikiagoa (-% 0,1 pp).

Nazioarteko Diru Funtsaren arabera, 2012an euroguneko atzeraldia espero baino sakonagoa izan zen, izan ere, eskari txikiaren, konfiantza deprimituaren eta balantze ahulen interakzioak areagotu egin baitzituen hazkundeko ondorioak eta baldintza fiskal eta finantzario murriztaileen eragina. 2013 eta 2014 urteei dagozkien aurreikuspenen arabera, aurreikusitako susperraldiaren atzeratu egingo da, eta gako-eremuetako politiken ezarpena ere atzeratu egingo da.

Espainiako ekonomiari dagokionez, zehazki, Nazioarteko Diru Funtsak hazkunde negatiboaren zenbatespena % 1,6an mantentzen du 2013rako. 2014rako, aldiz, beheranzko berrikuspen handi samarra egiten du, eta zero hazkundeko tasa zenbatesten du, 0,7 puntu portzentual jaitsiz apirilean egindako aurreikuspena.

Euskal Ekonomia

Eusko Jaurlaritzako Ekonomia eta Plangintza Zuzendaritzak uztailean argitaratu ditu 2013 eta 2014 urteetarako Euskadiko hazkunde ekonomikoaren aurreikuspen berriak. Hazkunde ekonomikoaren zenbatespen berriak aztertzen baditugu, euskal ekonomia % 1,2 uzkurtuko da 2013an (apirilean egindako aurreikuspena baino puntu portzentual bat gutxiago), eta hazkunde txiki bat (% 0,8) izango du

Puerto de Bilbao (39,1% y 17,9% de incremento interanual en abril-mayo, respectivamente).

CONTEXTO Economa Mundial

En la actualizacin de las perspectivas de crecimiento mundial correspondiente al mes de julio, el Fondo Monetario Internacional (FMI) prev que en 2013 el crecimiento mundial ser del 3,1%. Supone, por tanto, un leve retroceso con respecto a las proyecciones realizadas en el mes de abril (3,3%), que segn el FMI, se fundamenta en el debilitamiento de la demanda interna y al enfriamiento del crecimiento en varias economas de mercados emergentes de importancia crtica, as como al prolongamiento de la recesin de la zona del euro. Para el ao 2014, la previsin de crecimiento mundial se cifra en 3,8%, tambin 0,2pp por debajo que la estimacin realizada en el mes de abril (4,0%).

El desglose de las previsiones por grandes reas geogrficas apunta a un crecimiento conjunto de las economas avanzadas del 1,2% en 2013 y del 2,1% en 2014, frente a unas tasas del 5,0% y 5,4% para el conjunto de las economas de mercados emergentes y en desarrollo en 2013 y 2014, respectivamente. Cabe sealar que en ambos grupos de pases las previsiones de crecimiento medio se han revisado a la baja, al preverse -para la mayora de los pases- un peor comportamiento que lo sealado en el llamado Informe de Primavera.

En la zona euro, las previsiones de crecimiento estiman una cada media del 0,6% en el ao 2013, situndose 0,2 puntos por debajo de la previsin realizada en abril. Para el ao 2014 se mantiene la previsin de crecimiento positivo (0,9%), aunque ligeramente por debajo de lo previsto el trimestre anterior (-0,1pp).

Segn el FMI, la recesin de la zona del euro en 2012 fue ms profunda de lo esperado, dado que la interaccin entre la escasa demanda, la confianza deprimida y los balances dbiles exacerb los efectos en el crecimiento y el impacto de condiciones fiscales y financieras restrictivas y las previsiones relativas a 2013 y 2014 reflejan el retraso previsto de la recuperacin as como el retraso en la implementacin de polticas en mbitos clave.

Para la economa espaola, concretamente, el FMI mantiene la estimacin de crecimiento negativo del 1,6% en 2013. En cambio, para el ao 2014 realiza una revisin a la baja de cierta magnitud y estima una tasa de crecimiento cero, empeorando 0,7 puntos porcentuales la previsin realizada en el mes de abril.

Economa Vasca

La Direccin de Economa y Planificacin del Gobierno Vasco ha publicado en el mes de julio las nuevas previsiones de crecimiento econmico del Pas Vasco para los aos 2013 y 2014. Atendiendo a las nuevas estimaciones de crecimiento econmico, la economa vasca se contraer un 1,2% en 2013 (un punto porcentual inferior a la previsin realizada en el mes de abril), y registrar un leve crecimiento (0,8%) en 2014



Orria/Pgina 12

2014an, baldintza finantzarioak hobetuko direlako, eta nazioarteko egoera hobetuko delako.

Aurreikusten den hiruhileko bilakaerak erakusten duenez, hazkundeak negatiboak izango dira, 2013 guztian zehar, bai eskariaren eta bai eskaintzaren ikuspegitik. Hala eta guztiz ere, susperraldi ekonomikoa finkatzen joango da pixkanaka urteak aurrera egin ahala, eta urte arteko tasak ikur positibokoak izatera pasatuko dira 2014ko lehen hiruhilekotik aurrera.

Barne-eskariaren kasuan, eta azken hiruhilekoetan gertatzen ari den moduan, 2013 guztian zehar BPGaren hazkundearen agregatu guztien ekarpena negatiboa izango dela aurreikusten da. 2013ko bigarren hiruhilekorako aurreikuspenen arabera, zehazki, barne-eskaria % 2,2 jaitsiko da (-% 1,8 urte guztian) faktore hauen bilakaera txarraren ondorioz: etxeetako kontsumoa (-% 1,1) bigarren hiruhilekoan), kontsumo publikoa (-% 3,3) eta kapital-eraketa gordinean (-% 4,2).

Kanpo-eskariari dagokionez, bestalde, 2013an ere positiboa izaten jarraituko duela espero da, urteko % 0,6ko batez besteko hazkundearekin, eta gainerako agregatuen ekarpen negatiboa partzialki neutralizatuko duen elementua izango da. Nolanahi ere, aipatu beharra dago azken aurreikuspenen arabera kanpo-eskariak 2013ko hazkunde ekonomikoan egingo duen ekarpena hiru puntu txikiagoa izango dela apirilean zenbatetsitakoa baino (% 0,9).

LAN-MERKATUA

Magnitude Nagusiak

Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera, 2013ko bigarren hiruhilekoan Bilbon bizi den biztanleria aktiboa 166,7 milaka pertsonakoa da, eta horrek esan nahi du % 6,6 hazi dela joan den hiruhilekoarekiko. Termino absolutuetan, hazkunde horrek esan nahi du 10.300 pertsona aktibo gehiago daudela lehen hiruhilekoan baino: 8.300 gehiago pertsona okupatuen artean eta gainerako 2.000 pertsona langabezian.

Bilbon bizi den biztanleriaren jarduera-tasa 3,7 puntu portzentual hazi da aurreko hiruhilekoarekiko, % 58,2ko batez bestekora helduz 2013ko bigarren hiruhilekoan. Gizonezkoen jarduera-tasak ia 10 punturekin gainditzen du emakumezkoena, % 64,1eko eta % 53,3ko batez bestekoak baitituzte, hurrenez hurren.

Biztanleria okupatua 136.700 pertsonakoa da, eta, beraz, hiruhileko arteko % 6,5eko hazkundea izan du. Ondorioz, hiribilduan bizi den biztanleriaren enplegu-tasa % 47,8an geratzen da, aurreko hiruhilekoan baino hiru puntu portzentual gorago (% 44,8). Okupazioaren bilakaera hobexeagoa izan da gizonezkoen artean (% 7,8, 4,9 milaka gehiago) emakumezkoen artean baino (% 5,2, 3,4 milaka). Horrela, bada, gizonezkoen enplegu-tasa % 47,9koa izatetik % 51,8koa izatera pasatzen da, eta emakumeena, aldiz, 2,2 puntu igo da, % 44,4an geratuz.

Jarduera-sektoreen arabera, zerbitzuen sektoreko okupazioak nagusi izaten jarraitzen du hiribilduan bizi den biztanleriaren artean 112,8 milioi pertsonarekin. Hazkunde nabarmena izan da azken hiruhilekoan (% 5,2, 5.600 pertsona gehiago). Industriako okupazioak

gracias a la mejora de las condiciones financieras, a una poltica fiscal ms flexible y a un mejor entorno internacional.

La evolucin trimestral prevista apunta a que los crecimientos sern negativos a lo largo de todo 2013, tanto desde la perspectiva de la demanda como desde la oferta. Con todo, la recuperacin econmica se ir consolidando de forma paulatina segn vaya avanzando el ao, y las tasas interanuales pasarn a ser de signo positivo a partir del primer trimestre de 2014.

En el caso de la demanda interna, y como viene ocurriendo en los ltimos trimestres, se prev que la contribucin de todos los agregados al crecimiento del PIB ser negativa a lo largo de todo 2013. Para el segundo trimestre de 2013, concretamente, las previsiones sealan una cada de la demanda interna del 2,2% (-1,8% para el conjunto del ao), debido a la desfavorable evolucin del consumo de los hogares (-1,1% en el segundo trimestre), del consumo pblico (-3,3%) y de la formacin bruta de capital (-4,2%).

Por su parte, la demanda externa se prev que siga siendo positiva a lo largo de 2013, con un crecimiento medio anual del 0,6% para el conjunto del ao y actuar como elemento que neutralice parcialmente la contribucin negativa del resto de agregados. Con todo, debe sealarse que las ltimas previsiones reflejan que la contribucin de la demanda externa al crecimiento econmico de 2013 ser tres puntos inferior a la estimada en el mes de abril (0,9%).

MERCADO DE TRABAJO

Principales Magnitudes

Segn la Encuesta de Poblacin Activa, en el segundo trimestre de 2013 la poblacin activa residente en Bilbao suma 166,7 miles de personas, lo que supone un aumento del 6,6% con respecto al trimestre precedente. En trminos absolutos, este incremento se traduce en 10.300 personas activas ms que en el primer trimestre: 8.300 ms que engrosan el nmero de personas ocupadas y las 2.000 restantes en situacin de desempleo.

La tasa de actividad de la poblacin residente en Bilbao se incrementa en 3,7 puntos porcentuales respecto al trimestre anterior, hasta una media del 58,2% en el segundo trimestre de 2013. La tasa de actividad masculina supera en casi diez puntos la media femenina, con una media del 64,1% frente a un 53,3%, respectivamente.

La poblacin ocupada asciende a 136.700 personas, con un incremento intertrimestral del 6,5%. Consecuentemente, la tasa de empleo de la poblacin residente en la Villa se sita en un 47,8%, tres puntos por encima del promedio del trimestre anterior (44,8%). La evolucin de la ocupacin ha sido algo ms favorable entre los hombres (7,8%, 4,9 miles ms) que entre las mujeres (5,2%, 3,4 miles). As, la tasa de empleo masculina pasa del 47,9% al 51,8%, en tanto que entre las mujeres el incremento ha sido de 2,2 puntos hasta el 44,4%.

Por sectores de actividad, la ocupacin en el sector servicios sigue siendo mayoritaria entre la poblacin residente con un total de 112,8 miles de personas, con un significativo aumento en el ltimo trimestre (5,2%, 5.600 personas ms). La ocupacin en la industria



Orria/Pgina 13

izan du hazkunde erlatibo handiena (% 19,2, 2.800 pertsona), eta eraikuntzako sektoreak, aldiz, bilakaera txarra izan du, % 1,6 jaitsiz, 6.300 pertsona arte guztira.

Azaldutako moduan, biztanleria langabea 2.000 pertsona gehitu da, 30.000 pertsona arte helduz guztira bigarren hiruhilekoan, eta horrek esan nahi du langabezia-tasa % 18,0koa dela. Hazkunde hori Bilboko emakumezkoen artean bildu da esklusiboki (13.900 pertsona), gizonezko langabeak 16.100 baitira. Bilakaera horren arabera, emakumezkoen langabezia-tasa % 16,7ra arte hazi da, eta gizonezkoena, aldiz, % 19,2n geratu da.

Biztanleria Afiliatua

2013ko bigarren hiruhilekoaren amaierako datuen arabera, hiribilduko enpresetan Gizarte Segurantzara afiliatutako biztanleak jaitsi egin dira pixka bat lehen hiruhilekoarekiko. Erantsitako grafikoan ikus daitekeenez, apirilean eta maiatzean afiliatutako pertsonen kopuruak gora egin zuen pixka bat (163.627 eta 164.003, hurrenez hurren), baina ekainaren amaieran, aldiz, pixka bat behera egin zuen biztanleria afiliatuak, 163.227 pertsona arte: 258 gutxiago martxoan baino (-% 0,1). Orotara, urte arteko balantzeak negatiboa izaten jarraitzen du, 4.914 pertsona afiliaturen galera garbia izan baita 2012ko ekaineko datuarekin alderatuta (-% 2,9).

% 7,1 hazi da biztanleria langabea, lehen hiruhilekoan 28,0 milaka pertsona izatetik 30,0 milaka pertsona izatera pasatuz bigarren hiruhilekoan. Horrela, bada, Bilboko biztanleriaren langabezia-tasa % 18,0koa da, eta % 17,9koa izen aurreko hiruhilekoan. Emakumezkoen langabezia-tasa % 16,7 arte igo da, eta hala ere gizonezkoena baino txikiagoa izaten jarraitzen du, bigarren hiruhilekoan, eta 1,3 puntu portzentual jaitsi ondoren, % 19,2n geratu baita.

Kotizazio-erregimen desberdinak aztertuz, ikusi da erregimen orokorrak hartzen duela biztanleria afiliatu guztiaren % 82,2, ondoren Langile Autonomoen Erregimen Berezia dagoela (% 13,5), eta ondoren Etxeko Langileen Erregimena (% 3,8). Itsasoko Langileen Erregimen Berezian eta Nekazaritzako Erregimen Berezian dagoen afiliazio-partaidetza, beraz, oso-oso txikia da (guztizkoaren % 0,4).

Azken hiruhilekoan izandako bilakaera aztertuz gero, ikusten da egoera ez dela ia aldatu martxokoarekiko. Nolanahi ere, aipa daiteke Erregimen Orokorreko pertsona afiliatuen kopurua pixka bat jaitsi arren (-% 0,2), gainerako kotizazio-erregimenetako afiliazioak bilakaera ona izan duela (hazkunde txikiekin izan bada ere).

Jarduera-adarrak aztertuz, ikusten da Bilbon zerbitzuetako jarduerek 144.117 pertsona afiliatu dituztela ekainaren amaieran (biztanleria afiliatu guztiaren % 88,3), eta batez beste % 0,2ko beherakada izan duela martxoaren amaierako kopuruarekiko.

Nolanahi ere, aipatu beharra dago hirugarren sektorearen azpisektoreen bilakaera heterogeneoa izan dela lehen hiruhilekoarekiko. Izan ere, nabarmentzekoa da hezkuntzaren sektoreak izandako beherakada erlatiboa (-% 5,6, 900 pertsona afiliaturen galera garbiarekin martxoarekiko), edo ostalaritzarena

registra el mayor incremento relativo (19,2%, 2.800 personas), mientras que en el sector de la construccin presenta una evolucin desfavorable y desciende un 1,6% hasta un total de 6.300 personas.

Tal como se ha sealado, la poblacin parada residente se ha incrementado en 2.000 personas hasta un total de 30.000 en el segundo trimestre de 2013, lo que supone una tasa de paro del 18,0%. Este incremento se ha concentrado exclusivamente entre la poblacin femenina de Bilbao (13.900 personas), dado que la poblacin parada masculina se mantiene en 16.100 personas. A la vista de esta evolucin, la tasa de paro femenina ha aumentado hasta el 16,7%, mientras que la masculina se sita en un 19,2%.

Poblacin Afiliada

El segundo trimestre de 2013 se cierra con un ligero descenso de la poblacin afiliada a la Seguridad Social en las empresas de la Villa con respecto al primer trimestre. Tal como refleja el grfico adjunto, tras el leve incremento registrado en el nmero de personas afiliadas durante los meses de abril (163.627) y mayo (164.003), a finales de junio la poblacin afiliada retrocede levemente hasta un total de 163.227 personas: 258 menos que en el mes de marzo (-0,1%). Con todo, el balance interanual sigue siendo negativo, ya que representa una prdida neta de 4.914 personas afiliadas en comparacin con el dato de junio de 2012 (-2,9%).

Aumenta la poblacin parada un 7,1% pasando de 28,0 miles de personas en el primer trimestre de 2013 a 30,0 miles en el segundo. As, la tasa de paro de la poblacin bilbana se sita en un 18,0% frente al 17,9% en el trimestre anterior. La tasa de paro femenina aumenta hasta el 16,7% y sigue estando por debajo de la masculina que, en este segundo trimestre y tras reducirse 1,3 puntos porcentuales, se queda en 19,2%.

Atendiendo a los distintos regmenes de cotizacin, el rgimen general aglutina al 82,2% del total de la poblacin afiliada, seguido del Rgimen Especial de Trabajadores Autnomos (13,5%) y el Rgimen Especial de Empleadas del Hogar (3,8%). La participacin de la afiliacin a los Regmenes Especiales de Trabajadores del Mar y del Sector Agrario es, por tanto, testimonial (0,4% del total).

El anlisis de la evolucin registrada en el ltimo trimestre muestra que la situacin apenas ha variado con respecto al mes de marzo. Con todo, puede researse que mientras el nmero de personas afiliadas al rgimen general ha disminuido ligeramente (-0,2%), la afiliacin al resto de los regmenes de cotizacin ha evolucionado de forma favorable (aunque con incrementos de escasa entidad).

Atendiendo a las distintas ramas de actividad se observa que en Bilbao las actividades de servicios suman un total de 144.117 personas afiliadas a finales del mes de junio (88,3% del total de la poblacin afiliada), con un retroceso medio del 0,2% con respecto a la cifra de cierre de marzo.

Sin embargo, debe researse que la evolucin de los diferentes subsectores del sector terciario ha sido heterognea con respecto al primer trimestre. As, por ejemplo, destaca la cada relativa que experimenta el sector de la educacin (-5,6%, con una prdida neta de casi 900 personas afiliadas respecto a marzo) o la



Orria/Pgina 14

(-% 4,9, 411 pertsona gutxiago), eta, bestalde, osasunaren sektorean izandako afiliazio-susperraldia (% 3,8, 424 pertsona gehiago), edo ostatu-zerbitzuetakoa (% 5,5, 65 pertsona gehiago). Merkataritzako azpisektoreak (20.834 pertsona afiliatu ditu guztira) hiruhileko arteko % 0,2ko hazkundea izan du.

Industria eta energiaren jardueretako afiliazioak, bestalde, 9.616 pertsona ditu guztira, eta batez beste % 1,2ko hazkundea izan da martxoarekiko. Talde horren baitan, bereziki nabarmentzen da hondakinen kudeaketarekin eta urarekin zerikusia duten jardueretako afiliazioak izandako hazkundea (% 8,0). Bestalde, eraikuntzaren sektoreko afiliazioa jaitsi egin da % 0,3 (9.120 pertsona arte guztira), eta lehen sektoreko afiliazioa, berriz, % 3,9 (374 pertsona bakarrik).

Azkenik, afiliazioaren bilakaera beste euskal hiriburuetakoarekin alderatzen badugu, (% 0,8 batez beste) Bilbok izan du bilakaera txarrena, eta hiruhileko arteko tasa negatiboa duen bakarra da. Nabarmentzekoa da afiliazioak Iruean izan duen hazkundea (% 1,3 martxoarekiko), Donostiaren eta Gasteizen lortutako tasak bikoiztuz (% 0,6 eta % 0,5, hurrenez hurren).

Bestalde, Espainiako bost hiriburu handienen multzoan heterogeneoa izan da bilakaera (-% 0,4). Izan ere, okerrera egin du afiliazioak martxoarekiko Valentziako enpresetan (-% 1,6), Sevillakoetan (-% 1,4) eta Madrilgoetan (-% 0,2), eta bilakaera positiboa izan du, aldiz, Bartzelonakoetan (+% 1,0) eta Zaragozakoetan (+% 0,2).

Kontratuak

Martxoaren eta ekainaren artean, Bilbon bizi den biztanleriak 25.424 lan-kontratu formalizatu zituen, eta horrek esan nahi du urte arteko % 15,2ko beherakada izan zela 2012ko bigarren hiruhilekoan erregistratutako kontratuen kopuruarekiko (4.566 kontratu gutxiago kopuru absolutuetan).

Sexuaren arabera xehatuz datuak, agerian geratzen da kontratazioak askoz portaera txarragoa izan duela emakumezkoen artean, 3.811 kontratu gutxiago erregistratu baitira 2012ko bigarren hiruhilekoan baino (-% 22,8). Gizonezkoen arteko kontratazioak ere behera egin du, baina askoz maila txikiagoan (755 kontratu gutxiago, -% 5,7ko urtez arteko aldakuntza).

Kontratatutako pertsonen adina kontuan hartzen bada, aipatu beharreko lehen emaitza hauxe da: formalizatutako kontratuen kopuruak behera egin duela oro har. Nolanahi ere, nabarmentzekoa da behera egin duela kontratazioak 25 urtetik beherakoen artean (-% 20,2) eta 44 urtetik gorakoen artean (-% 17,5), gainerako beste segmentuekin alderatuta.

Aldi baterako kontratuek nagusi izaten jarraitzen dute argi eta garbi, 2013ko bigarren hiruhilekoan Bilboko biztanleriak izenpetutako kontratu guztien % 92, hain zuzen. Kontratu horiek % 9,9 jaitsi dira joan den urteko epealdi berarekin alderatuta, kontratu mugagabeek (hasierako kontratuek eta bihurketek barne) ia bost aldiz jaitsiera handiagoa izan baitute (-% 49,4), 2.000 kontratuko galera garbiarekin. Kontratazio mugagabearen beherakada handia emakumeen artean gertatu da bereziki (-% 65, 1.934 lanposturen galera garbiarekin), gizonezkoen artean beherakada askoz

hostelera (-4,9%, 411 personas menos), en contraste con la recuperacin de la afiliacin en sanidad (3,8%, 424 personas ms) o los servicios de alojamiento (5,5%, +65). El subsector de comercio, que suma un total de 20.834 personas afiliadas, registra por su parte un incremento intertrimestral del 0,2%.

Por su parte, la afiliacin a las actividades de industria y energa concentra un total de 9.616 personas, con un incremento medio del 1,2% con respecto a finales de marzo. Dentro de este grupo, destaca especialmente el aumento en la afiliacin de las actividades relacionadas con la gestin de residuos y agua (8,0%). Por su parte, la afiliacin en el sector de la construccin retrocede un 0,3% (hasta un total de 9.120 personas) y la correspondiente al sector primario (con tan solo 374 personas) un 3,9%.

Finalmente, si se compara la evolucin de la afiliacin con el resto de las capitales vascas (0,8% de media) Bilbao presenta la evolucin ms desfavorable, siendo la nica que registra una tasa intertrimestral de signo negativo. Destaca el incremento de la afiliacin en Pamplona-Irua (un 1,3% respecto a marzo), doblando las tasas correspondientes a Donostia-San Sebastin (0,6%) y Vitoria-Gasteiz (0,5%).

Por su parte, en el grupo de las cinco mayores capitales espaolas (-0,4% intertrimestral de media) la evolucin es heterognea. De hecho, mientras la afiliacin en las empresas ubicadas en Valencia (-1,6%), Sevilla (-1,4%) y Madrid (-0,2%) empeora con respecto al mes de marzo, Barcelona (+1,0%) y Zaragoza (+0,2%) presentan una evolucin positiva.

Contratos

Entre los meses de marzo y junio la poblacin residente en Bilbao ha formalizado un total de 25.424 contratos de trabajo, lo que supone una cada interanual del 15,2% con respecto a la cifra de contratos registrados en el segundo trimestre de 2012 (4.566 contratos menos, en trminos absolutos).

El desglose por sexos pone de manifiesto un comportamiento mucho ms desfavorable en la contratacin femenina, al contabilizarse 3.811 contratos menos que en el segundo trimestre de 2012 (-22,8%). La contratacin masculina tambin retrocede, aunque en mucha menor medida (755 contratos menos, -5,7% interanual).

Considerando la edad de las personas contratadas, el primer resultado a resear es que se registra una cada generalizada del nmero de contratos formalizados. Con todo, destaca el retroceso de la contratacin entre los menores de 25 aos (-20,2%) y los mayores de 44 aos (-17,5%), en comparacin con el resto de segmentos considerados.

Los contratos temporales siguen predominando con claridad, representando el 92% del total de contratos suscritos por la poblacin bilbana en el segundo trimestre de 2013. Estos contratos han retrocedido un 9,9% con respecto al mismo periodo del ao anterior, en tanto que los contratos indefinidos (considerando los contratos iniciales y las conversiones) registran una cada casi cinco veces superior (-49,4%), con una prdida neta de 2.000 contratos. El fuerte retroceso de la contratacin indefinida se concentra especialmente entre las mujeres (-65,0%, con una prdida neta de 1.934



Orria/Pgina 15

txikiagoa izan baita (-% 6,3).

Azkenik, aipatu beharra dago zerbitzuen sektoreari atxikitako kontratuek nabarmen nagusi izaten jarraitzen dutela biztanleria egoiliarraren artean (guztizkoaren % 89), nahiz eta bilakaera txarrena izan % 16,8ko urte arteko beherakadarekin. Eraikuntzako jarduerei atxikitako kontratuek ere behera egin dute (-% 5,6), baina industrian formalizatutakoek, aldiz, bilakaera positiboa izan dute (% 2,6). Azkenik, lehen sektoreko kontratazioa, oso txikia bada ere, hobetu egin da joan den urtearekiko (% 31,0).

Erregistratutako Langabezia

Krisi ekonomikoaren eraginak oso negatiboa izaten jarraitzen badu ere jarduera-ekonomikoaren plano guztietan, Bilboko langabezia erregistratuak jaitsiera txiki batekin amaitu du 2013ko bigarren hiruhilekoa. Langabezian dauden 32.646 pertsonako maximo historikoa erregistratu ondoren maiatzean, ekainaren amaieran kopurua 32.210 pertsonakoa izan da, eta horrek esan nahi du % 1,1 jaitsi dela lehen hiruhilekoaren amaierarekiko (349 pertsona gutxiago).

Nolanahi ere, kopuru hori 2012ko ekainaren amaieran erregistratutakoarekin alderatzen bada, azken urteko balantzeak oso negatiboa izaten jarraitzen du, 2.519 pertsona gutxiago baitzeuden erregistratuta enplegu-eskatzaile gisa (% 8,5eko urte arteko hazkundea).

Erregistratutako langabezia-tasa nahiko orekatuta dago sexuaren arabera, baina emakumeen langabeziak gainditu egiten du hala ere gizonezkoena kopuru absolutuetan (16.423 langabe 15.787ren aldean). Gainera, bi taldeek aurkako hiruhileko arteko bilakaera dute, gizonezkoen artean erregistratutako langabeziak % 2,3ko jaitsiera izan baitu (379 pertsona gutxiago martxoaren amaieran baino) eta emakumezkoen langabeziak, aldiz, igoera txiki bat (+% 0,2, 30 pertsona gutxiago).

Adin-segmentuen arabera xehatuz datuak, agerian geratzen da gazteen artean erregistratutako langabeziaren jaitsiera: % 6,3 16 eta 24 bitarteko pertsonen artean (161 pertsona gutxiago martxoaren amaieran baino), eta % 5,6 25 eta 34 urte bitarteko pertsonen artean (432 pertsona gutxiago). Bestalde, 35 urtetik gorako biztanleriaren artean bilakaera txarra izan du, hiruhileko arteko % 0,6ko hazkundearekin 35 eta 44 urte bitarteko pertsonen artean, eta % 1,4ko hazkundearekin 45 urtetik gorakoetan.

Biztanleria langabearen ia herenak (% 30,7) urte erdi baino gutxiago darama enplegu-eskatzaile gisa izena emanda, eta bosten batek baino gutxixeagok (% 17,3) urte erdi eta urtebete bitartean. Gainerako % 52k langabezian darama urtebete gutxienez, banaketa nahiko berdintsuarekin kontuan hartutako iraupen-tarteen artean: % 21 1 eta 2 urte bitartean egon da enplegu-eskatzaile gisa, % 14,4 2 eta 3 urte bitartean, eta gainerako % 16,6k egoera horretan darama 3 urte baino gehiago.

Erregistratutako langabezia erreferentziako hiriburuetan oro har jaitsi egin da lehen hiruhilekoaren amaierarekiko. Nolanahi ere, aipatu beharra dago Bilbok duela, Valentziarekin batera, bilakaera txarrena, % 1,1eko beherakadarekin bi kasuetan. G-5 taldean,

contratos), ya que en el colectivo masculino la cada relativa es muy inferior (-6,3%).

Finalmente, cabe sealar que los contratos adscritos al sector servicios siguen siendo claramente predominantes entre la poblacin residente (89% del total), a pesar de que presentan la evolucin ms desfavorable con una cada interanual del 16,8%. Los contratos atribuidos a las actividades de construccin tambin retroceden (-5,6%), en tanto que los formalizados en sector de la industria evolucionan de forma positiva (2,6%). Por ltimo, la contratacin en el sector primario, aunque testimonial, tambin mejora con respecto al ao anterior (31,0%).

Paro Registrado

A pesar de que el impacto de la crisis econmica sigue siendo muy negativo en todos los planos de la actividad econmica, el segundo trimestre de 2013 termina con un leve descenso del paro registrado en Bilbao. Tras registrar un mximo histrico de 32.646 personas registradas como desempleadas en el mes de mayo, a finales de junio la cifra se ha situado en 32.210 personas, lo que supone un descenso del 1,1% con respecto al dato de cierre del primer trimestre (349 personas menos).

Con todo, si se compara esta cifra con la registrada a finales de junio de 2012, el balance del ltimo ao sigue siendo muy negativo, ya que supone 2.519 personas ms que estn registradas como demandantes de empleo (8,5% de incremento interanual).

La cifra de paro registrado est bastante equilibrada en funcin del sexo, si bien las mujeres superan en trminos absolutos a los hombres (16.423 frente a 15.787). Adems, ambos colectivos muestran una evolucin intertrimestral contraria, ya que el paro registrado masculino presenta un retroceso del 2,3% (379 personas menos que a finales de marzo), en contraste con el leve incremento registrado por el colectivo femenino (+0,2%, 30 personas ms).

El desglose por segmentos de edad pone de manifiesto la cada del paro registrado entre la poblacin ms joven, cifrada en un 6,3% entre las personas de entre 16 y 24 aos (161 personas menos que a finales de marzo) y en un 5,6% entre la que tienen entre 25 y 34 aos (432 personas menos). Por el contrario, entre la poblacin de ms de 35 aos la evolucin es desfavorable, con un incremento intertrimestral medio del 0,6% en el estrato de 35 a 44 aos y del 1,4% en el de 45 y ms aos.

Casi la tercera parte de la poblacin parada lleva inscrita como demandante de empleo menos de medio ao (30,7%), y algo menos de la quinta parte (17,3%), entre medio ao y un ao. El restante 52% lleva en paro por lo menos un ao, con un reparto bastante equitativo entre los estratos de duracin considerados: el 21% consta como demandante de empleo entre 1 y 2 aos, el 14,4% entre 2 y 3 aos y el restante 16,6% lleva en esta situacin ms de tres aos.

El descenso del paro registrado con respecto al cierre del primer trimestre es generalizado entre las capitales de referencia. Con todo, cabe destacar que Bilbao registra, junto con Valencia, la evolucin menos favorable, con una cada del -1,1% en ambos casos.



Orria/Pgina 16

Bartzelonan erregistratutako langabeziaren hobekuntza nabarmendu behar da (-% 6,3), Madrilen eta Zaragozan erregistratutako beherakadak gaindituz, adibidez (-% 3,9 eta -% 3,7, hurrenez hurren).

Gainerako euskal hiriburuetan, batez beste % 4,5 jaitsi da erregistratutako pertsona langabeen kopurua, eta, beraz, jaitsierak handiagoak izan dira. Donostian, zehazki, erregistratutako langabezia % 2,7 jaitsi da martxoarekiko, Gasteizen % 3,6, eta Iruean % 7,3.

MERKATARITZA

Bizkaiko merkataritza-sektoreak bilakaera negatiboarekin jarraitzen du, krisi ekonomikoaren eragina etxeetako eta enpresetako kontsumo-ahalmenean oso handia izaten ari dela erakutsiz. Horrela, bada, 2013ko lehen hiruhilekoan merkataritzako salmenta-indize orokorrak urte arteko % 4,8ko beherakada izan du; bilakaera negatiboa duen zortzigarren hiruhilekoa da jarraian.

Azpisektorekako azterketak erakusten duenez, beherakada orokorra dago salmenta-bolumenean, batez besteko % 3,0ko jaitsierarekin txikizkako merkataritzan (gasolina-zerbitzuguneak kontuan hartu gabe) , eta -% 2,1ekoa handizkako merkataritzan eta -% 3,7koa motordun ibilgailuen salmenta eta konponketaren azpisektorean. Txikizkako merkataritzaren baitan, 2013ko lehen hiruhilekoan % 2,8ko beherakada izan du janarien salmenta-indizeak, eta % 3,1ekoa gainerako produktuenak.

Bizkaiko azalera handietako bilakaera ez dator bat lehen adierazitakoarekin, 2013ko lehen hiruhilekoko joera positiboari eutsi baitzaio. Zehazki esanda, bigarren hiruhilekoan salmenta-indize orokorrak urte arteko % 3,0ko hazkundea izan du bai janari-produktuen salmentek eta bai gainerako produktuek izandako portaera onari esker (% 4,5 eta % 2,3ko hazkundeak, hurrenez hurren). Bi produktu-taldeetan, gainera, hobetu egin da aurreko hiruhilekoan lortutako emaitza.

Bizkaiko matrikulazioak, bestalde, urte arteko % 3,2ko hazkundea izan du 2013ko bigarren hiruhilekoan. Zehazkiago esanda, 3.546 automobil matrikulatu dira, eta, beraz, lehen urte arteko hazkundea da azken urte eta erdiko hiruhilekoko matrikulazioen kopuruan.

Matrikulazioen banaketa aurreko txostenetan azaldutakoaren antzekoa da: guztizkoaren % 74,8 automobil partikularrak dira, % 11,0 haziz 2012ko bigarren hiruhilekoan zehar matrikulatutako bolumenarekiko. Gainerako % 25,2 enpresako automobilak edo bestelakoak dira, eta, kasu horretan, urte arteko aldakuntza negatiboa da (-% 14,7).

Merkataritzaren sektoreko enpleguaren bilakaera kontuan hartuta, krisiaren eraginak oso handia izaten jarraitzen du, eremu horretako erreferentziako adierazleek erakusten duten moduan. Bizkaia guztian, sektore horretan okupatutako langileen indizea % 2,7 jaitsi da 2013ko lehen hiruhilekoan, aurreko urteko epealdi berarekiko. Eta azalera handiei dagokienez, salmentetan bilakaera positiboa izan arren, enpleguak behera egin du, urte arteko % 2,3ko beherakadarekin 2013ko bigarren hiruhilekoan.

Dentro del grupo G-5 destaca la mejora del paro registrado en Barcelona (-6,3%), superando los retrocesos registrados en Madrid (-3,9%) o Zaragoza (-3,7%), por ejemplo.

El resto de las capitales vascas, con una cada del 4,5% de media en el nmero de personas paradas registradas, muestran descensos ms significativos. Concretamente, en Donostia-San Sebastin el paro registrado disminuye un 2,7% con respecto a marzo, en Vitoria-Gasteiz desciende un 3,6% y en Pamplona un 7,3%

COMERCIO

El sector comercial de Bizkaia sigue registrando una evolucin negativa, como reflejo del fuerte impacto de la crisis econmica en la capacidad de consumo de los hogares y las empresas. As, en el primer trimestre de 2013 el ndice general de ventas de comercio registra una cada interanual del 4,8%, tasa negativa que se produce por octavo trimestre consecutivo.

El anlisis por subsectores refleja una cada generaliza en el volumen de ventas, con un retroceso medio del 3,0% en el caso del comercio minorista (sin considerar las estaciones de servicio), del -2,1% en el comercio al por mayor y del -3,7% en el subsector de venta y reparacin de vehculos de motor. Dentro del sector de comercio minorista, el primer trimestre de 2013 se salda con una cada del 2,8% en el ndice de ventas de los productos alimenticios y del 3,1% en el correspondiente al resto de productos.

La evolucin de las ventas en las grandes superficies de Bizkaia contrasta con lo sealado anteriormente, al prolongarse la tendencia positiva del primer trimestre de 2013. Concretamente, en el segundo trimestre el ndice general de ventas registra un incremento interanual del 3,0%, como consecuencia no slo del buen comportamiento de las ventas de los productos de alimentacin (4,5%), sino tambin del resto de productos (2,3%). En ambos grupos de productos, adems, se mejora el resultado obtenido el trimestre precedente.

Por su parte, la matriculacin de automviles en Bizkaia registra un incremento interanual del 3,2% en el segundo trimestre de 2013. Concretamente, se han matriculado un total de 3.546 automviles, lo que supone el primer incremento interanual en el nmero de matriculaciones trimestrales en el ltimo ao y medio.

La distribucin de las matriculaciones es similar a la sealada en informes anteriores: el 74,8% del total corresponde a automviles particulares, con un incremento del 11,0% con respecto al volumen matriculado a lo largo del segundo trimestre de 2012. El restante 25,2% son automviles de empresa o de otro tipo, y en este caso, la variacin interanual es de signo negativo (-14,7%).

Considerando la evolucin del empleo en el sector de comercio, el impacto de la crisis sigue siendo de gran calado, tal y como reflejan los indicadores de referencia en este mbito. Para el conjunto de Bizkaia, en el primer trimestre de 2013 el ndice de personal ocupado en el sector retrocede un 2,7% con relacin al mismo periodo del ao anterior. Y por lo que respecta a las grandes superficies, a pesar de la evolucin favorable de las ventas el empleo sigue ajustndose a la baja, con una cada interanual del 2,3% en el segundo trimestre de 2013.



Orria/Pgina 17

Bizkaiko hiriburuan, urte arteko bilakaera negatiboa izan du biztanleria afiliatuak, % 4,1eko beherakada izan baitu aurreko urteko epealdi berarekiko (880 pertsona gutxiago kopuru absolutuetan).

Azpisektoreka xehatuz datuak, afiliazioaren galera orokorra ikusten da. Galera hori handixeagoa da handizkako merkataritzan (-% 5,5) txikizkako merkataritzan baino (-% 3,5) edo motordun ibilgailuen salmenta eta konponketan baino (-% 3,8).

Nolanahi ere, martxoaren amaieran erregistratutako afiliazio-mailak alderatuz, susperraldi txiki bat ikusten da azken hiruhilekoan, batez beste % 0,2 hazi baita merkataritza sektore osoan (38 pertsona afiliatu gehiago, eta horietatik 24 handizkako merkataritzako enpresei atxikitakoak).

Merkataritza-sektoreko zailtasunak nabari dira enpresa-sarearen galera kontuan hartzean ere. Ekainaren amaieran, zehazki, merkataritza sektoreari atxikitako 2.908 enpresa daude Gizarte Segurantzan alta emanda Bilbon: 145 gutxiago urtebete lehenago zeudenak baino (-% 4,7). Txikizkako merkataritzak 78 enpresako galera garbia izan du (-% 3,9), handizkakoak 59 enpresakoa (-% 7,3), eta ibilgailuen salmenta eta konponketako jarduerek 8 enpresakoa (-% 3,5).

TURISMOA

Bilboko hotel-establezimenduetako eskariak joera negatiboari eutsi dio 2013ko bigarren hiruhilekoan, eta okertu egin ditu aurreko hiruhilekoan lortutako emaitzak, Aste Santua egokitutako daten ondorioz2.

Zehazki esanda, apirilaren eta ekainaren artean Bilboko hotel-establezimenduek 187.003 bidaiariren sarrera erregistratu du guztira, eta horrek esan nahi du % 4,6ko jaitsiera egon dela 2012ko epealdi berarekiko. Emaitza horretan sartzen dira bidaiari nazionalen jaitsiera handia (-% 11,4) eta atzerritar jatorriko bidaiarien gorakadak (% 5,7).

Ostatu-gauei dagokionez, bilakaera txarragoa izan da, urte arteko % 11,4ko jaitsiera erregistratuz (187.003 guztira). Nazioarteko bidaiarien ostatu-gauak guztizkoaren erdia baino gehixeago dira (% 56), eta % 20,2ko beherakada izan dute 2012ko bigarren hiruhilekoarekiko.

Bestalde, atzerriko turisten ostatu-gauak gehitu egin dira pixka bat (% 1,6), eta partzialki orekatzen dute hotel-eskari nazionalak izandako jaitsiera handia. Establezimenduen kategoria aztertuz gero, ikusten da ostatu-gauen jaitsiera antzekoa izan dela hiru izarreko eta gehiagoko hotel-establezimenduetan (-% 11) eta kategoria txikiagoko ostatuetan (-% 13,1).

Bien bilakaera txarraren ondorioz, eta ostatu-gauen kopuruak izandako jaitsiera nabarmen handiagoa izan denez sarrerek izandakoa baino, Bilboko hotel-establezimenduetako batez besteko egonaldia 1,81 egunekoa izan da 2013ko bigarren hiruhilekoan, eta, beraz, urte arteko % 7,2ko jaitsiera erregistratu da.

Hiribilduko hotel-jardueraren emaitzak txarrak nabarmen geratu dira erreferentziako beste hiriburuetan lortutakoekin alderatzean. Izan ere, 2013ko bigarren hiruhilekoan ostatu-gauak batez beste

Por lo que se refiere a la capital vizcana, la evolucin interanual de la poblacin afiliada en el segundo trimestre ha sido negativa, al registrar una cada del 4,1% respecto al mismo periodo del ao anterior (880 personas menos, en trminos absolutos).

El desglose pos subsectores tambin refleja una prdida de afiliacin generalizada, siendo algo ms significativa en el comercio mayorista (-5,5%), en comparacin con el comercio minorista (-3,5%) o las actividades de venta y reparacin de vehculos de motor (-3,8%).

Con todo, la comparacin con los niveles de afiliacin registrados a finales de marzo reflejan una leve recuperacin en el ltimo trimestre, con un incremento medio del 0,2% para el conjunto del sector comercio (38 personas afiliadas ms, de las que 24 se adscriben a empresas de comercio al por mayor).

Las dificultades del sector comercial tambin se ponen de manifiesto al considerar la prdida de tejido empresarial. A finales de junio, concretamente, Bilbao cuenta con 2.908 empresas de alta en la Seguridad Social adscritas al sector comercio: 145 menos que las existentes un ao antes (-4,7%). El comercio minorista registra una prdida neta de 78 empresas (-3,9%), el mayorista pierde 59 empresas (-7,3%) y las actividades de venta y reparacin de vehculos 8 empresas (-3,5%).

TURISMO

La demanda en los establecimientos hoteleros de Bilbao prolonga la tendencia negativa en el segundo trimestre de 2013, y empeora los resultados obtenidos el trimestre anterior, por las fechas en las que ha coincidido la celebracin de la Semana Santa2.

Concretamente, entre los meses de abril y junio los establecimientos hoteleros de Bilbao han registrado un total de 187.003 entradas de viajeros, lo que supone un descenso del 4,6% con respecto al mismo periodo de 2012. Este resultado combina el fuerte retroceso de los viajeros nacionales (-11,4%), con el incremento de viajeros de origen extranjero (5,7%).

En lo que a pernoctaciones se refiere, la evolucin ha sido ms desfavorable, al registrarse un retroceso interanual del 11,4% (187.003 en total). Las pernoctaciones de viajeros nacionales representan algo ms de la mitad del total (56%) y registran un retroceso del 20,2% con respecto al segundo trimestre de 2012.

Por su parte, las pernoctaciones de los turistas extranjeros aumentan levemente (1,6%), y contrarrestan parcialmente la fuerte cada de la demanda hotelera nacional. Si se atiende a la categora de los establecimientos, se observa que la cada de pernoctaciones ha sido similar en los establecimientos hoteleros de tres y ms estrellas (-11,0%) y en los alojamientos de menor categora (-13,1%).

Como consecuencia de la desfavorable evolucin de ambos y debido a que el descenso en el nmero de pernoctaciones ha sido notablemente superior al correspondiente a entradas, la estancia media en establecimientos hoteleros de Bilbao ha sido de 1,81 das en el segundo trimestre de 2013, lo que supone un descenso interanual del 7,2%.

Los malos resultados de la actividad hotelera de la Villa se ponen de relieve al compararlos con los obtenidos en las principales capitales de referencia. De hecho, en el segundo trimestre de 2013 las



Orria/Pgina 18

% 5,6 jaitsi dira gainerako euskal hiriburuetan.

Emaitza horren arrazoi nagusia Gasteizko hotel-establezimenduetako ostatu-gauen jaitsiera handia da (-% 19,9), Iruean erregistratutakoak % 3,0 gehitu baitira, eta Donostiakoak mantendu aurreko urtearekiko (% 0,1).

Espainiako bost hiriburu handienen multzoan, hoteletako ostatu-gauek batez beste % 1,4 egin dute behera 2012ko bigarren hiruhilekoarekiko. Kasu honetan, Bartzelonan eta Sevillan pixka bat gora egin dute (% 1,7ko hazkundea bietan), eta Madrilgo hotelek, aldiz, emaitza txarragoa lortu dute, urte arteko % 8,0ko jaitsierarekin. Valentziak (-% 1,6) eta Zaragozak (-% 0,8), bestalde, beherakada txikiak izan dituzte.

GARRAIOA

ITSAS GARRAIOA

Bilboko Portuko salgaien itsas trafikoak 5.039 mila tonako trafikoa izan du guztira apirilean eta maiatzean, eta, beraz, urte arteko % 17,9ko hazkundea lortu du aurreko urteko epealdi berarekiko. Portuko trafikoaren bilakaera onari eutsi zaio, 2012 urtearen amaieraz geroztik bilakaera positiboak izan baititu etenik gabe.

Ontziratu gabeko likidoak dira kontuan hartu diren bi hilabeteetan kargaren erdia (% 49,5), eta kasu honetan urte arteko % 32,7ko hazkundea izan du jarduerak aurreko urtearekiko. Kargaren beste heren bat salgai orokorrak dira (% 33,9); horien bolumena % 2,6 hazi da. Gainerako trafikoa ontziratu gabeko solidoak (urte arteko % 4,5eko hazkundea), eta bestelako karga dira.

Bestalde, aipatu beharrekoa Bilboko Portua 493 merkataritza-ontzik erabili dutela kontuan hartutako bi hilabeteetan zehar, eta horrek esan nahi du % 5,8ko hazkundea egon dela aurreko urteko epealdi berarekiko.

Aireko Garraioa

Bilboko aireportuak 2013ko bigarren hiruhilekoan 989.921 bidaiari izan ditu guztira, eta horrek esan nahi du % 12,3ko beherakada egon dela aurreko urteko epealdi berarekiko. Kopuru absolutuetan, 138.750 bidaiariko galera garbia da, eta, beraz, batez beste 46.000 bidaiaritik gora gutxiago hilero.

Loiuko aireportutik pasatu diren ia bidaiari guztiek merkataritza-hegaldietan bidaiatu dute (% 99,7); hegaldi nazionaletako bidaiarien kopuruaren bilakaera oso txarra izan da, urte arteko % 18,8ko beherakada izan baitu 2012ko bigarren hiruhilekoarekiko. Nazioarteko hegaldietako bidaiari-kopuruak ere tasa negatiboa erregistratu du, baina askoz txikiagoa (-% 0,7).

Hegaldi nazionalek hartzen dituzte garraiatutako bidaiari gehienak, guztira 593.508 pertsona bigarren hiruhilekoan (guztizkoaren % 60,1). Barajas (Madril) eta El Prat (Bartzelona) aireportuekiko konexioek hartzen dute hegaldi nazionaletako trafikoaren erdia, bidaiarien % 26,7 eta % 26,2ko kuotekin, hurrenez

pernoctaciones han descendido una media del 5,6% en el resto de las capitales vascas.

Este resultado se ha debido fundamentalmente a la fuerte cada de las pernoctaciones en los establecimientos hoteleros de Vitoria-Gasteiz (-19,9%), ya que las registradas en Pamplona han aumentado un 3,0% y en Donostia-San Sebastin se han mantenido con respecto al ao anterior (0,1%).

En el grupo de las cinco mayores capitales espaolas, las pernoctaciones hoteleras retroceden una media del 1,4% con respecto al segundo trimestre de 2012. En este caso, Barcelona y Sevilla aumentan levemente (1,7% de incremento en ambos casos) mientras que los hoteles madrileos presentan el peor resultado, con una cada interanual del 8,0%. Valencia (-1,6%) y Zaragoza (-0,8%), registran, por su parte, leves retrocesos.

TRANSPORTE

Transporte Martimo

El transporte martimo de mercancas del Puerto de Bilbao ha registrado un volumen de trfico total de 5.039 miles de toneladas en los meses de abril y mayo, lo que supone un incremento interanual del 17,9% con respecto al mismo periodo del ao anterior. Se prolonga por tanto la favorable evolucin del trfico portuario, que desde finales del ao 2012 viene registrando crecimientos positivos de forma ininterrumpida.

Los graneles lquidos suponen la mitad de la carga transportada en el bimestre considerado (49,5%), registrando en este caso un incremento interanual del 32,7% con respecto al ao anterior. Otro tercio de la carga corresponde a mercancas en general (33,9%), cuyo volumen ha aumentado un 2,6%. El trfico restante corresponde a graneles slidos (con un incremento interanual del 4,5%) y otro tipo de carga.

Por otra parte, cabe sealar que en el Puerto de Bilbao han operado un total de 493 buques mercantes a lo largo del bimestre considerado, lo que supone un incremento del 5,8% respecto al mismo periodo del ao anterior.

Transporte Areo

El aeropuerto de Bilbao ha registrado en el segundo trimestre de 2013 un total de 989.921 pasajeros, lo que supone un retroceso del 12,3% con respecto al mismo periodo del ao anterior. En trminos absolutos, este resultado se traduce en una prdida neta de 138.750 pasajeros, lo que supone una media de ms de 46.000 personas al mes.

Prcticamente la totalidad de los viajeros que han transitado por el aeropuerto de Loiu han viajado en vuelos comerciales (99,7%), destacando la evolucin francamente desfavorable del trnsito de viajeros en vuelos nacionales, que registra una cada interanual del 18,8% con respecto al segundo trimestre de 2012. Los viajeros en vuelos internacionales tambin registran una tasa negativa, pero mucho menos relevante (-0,7%).

Los vuelos nacionales siguen aglutinando la mayor parte de los pasajeros transportados, con un total de 593.508 personas en el segundo trimestre (60,1% del total). Las conexiones con los aeropuertos de Barajas (Madrid) y El Prat (Barcelona) concentran la mitad del trfico de vuelos nacionales, con cuotas respectivas del



Orria/Pgina 19

hurren. Bestalde, nazioarteko hegaldietako bidaiari-kopurua 393.000 izan da; kasu honetan Londres (nazioarteko trafikoaren % 17,6), Frankfurt (% 14,4), Munich (% 13,8) eta Paris (% 10,9) hiriekiko konexioak nabarmentzen dira.

Espero izatekoa denez, Loiuko aireportuko hegaldi-kopuruak (iritsierak eta irteerak) ere bilakaera negatiboa izan du 2013ko bigarren hiruhilekoan (-% 12,7), 1.637 hegaldi gutxiago izan baitira 2012ko hiruhileko berarekiko.

Erreferentziako gainerako aireportuetan erregistratutako hiruhileko bilakaerarekin alderatuz gero, oro har, ikusten den bilakaera ez da Loiuko aireportuan erregistratutakoa bezain txarra.

Espainiako bost hiriburu handien multzoan, El Prat aireportua da bidaiarien aireko trafikoko urte arteko tasa positiboa duen bakarra, oso eskasa bada ere (% 0,3). G-5 multzoko trafikoaren urte arteko beherakada metatua % 8,3koa da; beherakada handiak egon dira Madrilgo aireportuan (-% 15,0), Sevillakoan (-% 14,7) eta Zaragozakoan (-% 12,9).

Bestalde, gainerako euskal hiriburuetan % 10,7ko beherakada metatua erregistratu da 2013ko bigarren hiruhilekoan, Donostiako aireportuan eta Iruekoan izandako bidaiari-beherakadaren ondorioz (-% 3,3 eta -% 6,6, hurrenez hurren).

EKONOMIA PRODUKTIBOA

Barne Produktu Gordina

2013ko lehen hiruhilekoan Bizkaiko ekonomiak uzkurdurari eutsi dio, urte arteko -% 1,7ko aldakuntza-tasa erregistratu baitu BPGak. Beherakada hori zertxobait hobea bada ere Autonomia Erkidego osoan (-% 1,9), Araban (-% 2,0) eta Gipuzkoan (-% 2,1) lortutakoa baino, Bizkaiko BPGaren urte arteko bosgarren beherakada da jarraian.

Bizkaiko ekonomiak ere joera negatiboarekin jarraitzen du hiruhileko arteko bilakaeran, 2012 urtearen amaieran erregistratutako hazkundea baino % 0,3 beherago geratuz. Kasu honetan, 2011ko laugarren hiruhilekoaz geroztik izandako hiruhileko arteko seigarren beherakada da jarraian.

Zerbitzuak

Zerbitzuen sektoreko salmenta-indize orokorraren bilakaerak negatiboa izaten jarraitzen du, eta 2013ko lehen hiruhilekoan urte arteko % 5,1eko beherakada izan du Bizkaian. Emaitza aurreko hiruhilekoan izandakoa baino zertxobait hobea izan arren (-% 6,1), adierazle horren urte arteko bederatzigarren beherakada da jarraian, erantsitako grafikoak islatzen duen moduan.

Lehen esan bezala, merkataritzaren sektoreko salmenta-indize orokorrak urte arteko % 4,8ko beherakada erregistratu du. "Gainerako zerbitzuak" epigrafeak (garraioa, ostalaritza, informazioa eta komunikazioak, enpresentzako zerbitzuak, etab.) % 9,3ko beherakada nominala izan du batez beste. Bi kasuetan (merkataritzan eta gainerako zerbitzuetan), gainera, salmenta-indizearen bilakaera txarragoa da aurreko hiruhilekoan erregistratutakoa baino.

Jarduera-adarrei erreparatzen badiegu, aipatu beharreko lehen alderdia da oro har mantendu egiten

26,7% y 26,2% de los pasajeros, respectivamente. Por su parte, los vuelos internacionales suman ms de 393.000 pasajeros, destacando en este caso las conexiones con Londres (17,6% del trfico internacional), Frankfurt (14,4%), Mnich (13,8%), y Paris (10,9%).

Como cabe esperar, el nmero de vuelos operados en el aeropuerto de Loiu (llegadas y salidas) tambin ha registrado una evolucin negativa en el segundo trimestre de 2013 (-12,7%), al contabilizarse 1.637 vuelos menos que en el mismo trimestre de 2012.

La comparacin con la evolucin trimestral registrada en el resto de los aeropuertos de referencia muestra, en general, una evolucin menos desfavorable que la registrada en el aeropuerto de Loiu.

En el grupo de las cinco grandes capitales espaolas, nicamente en aeropuerto del Prat registra una tasa interanual positiva del trfico areo de pasajeros, aunque de muy escasa cuanta (0,3%). La cada interanual del trfico acumulado en el grupo G-5 se cifra en un 8,3%, con retrocesos significativos en los aeropuertos de Madrid (-15,0%), Sevilla (-14,7%) y Zaragoza (-12,9%).

Por su parte, el resto de las capitales vascas presentan una cada acumulada del 10,7% en el segundo trimestre de 2013, resultado que se fundamenta en la prdida de viajeros en los aeropuertos del Donostia-San Sebastin (-3,3%) y Pamplona (-6,6%).

ECONOMA PRODUCTIVA

Producto Interior Bruto

En el primer trimestre de 2013 la economa vizcana prolong su contraccin, al registrar el PIB una tasa de variacin interanual del -1,7%. A pesar de que este retroceso es algo menos desfavorable que el obtenido en el conjunto de la Comunidad Autnoma (-1,9%), en lava (-2,0%) y en Gipuzkoa (-2,1%), constituye la quinta cada interanual consecutiva del PIB en el territorio de Bizkaia.

La economa de Bizkaia tambin mantiene una tendencia negativa en su evolucin intertrimestral, situndose un 0,3% por debajo del crecimiento registrado al cierre de 2012. En este caso, supone la sexta cada intertrimestral consecutiva que se ha registrado desde el cuarto trimestre de 2011.

Servicios

La evolucin del ndice general de ventas del sector servicios sigue siendo negativa y en el primer trimestre de 2013 registra una cada interanual del 5,1% en Bizkaia. Aunque el resultado es algo menos desfavorable que el registrado el trimestre precedente (-6,1%), supone la novena cada interanual consecutiva que registra este indicador, tal como refleja el grfico adjunto.

Tal como se ha sealado anteriormente, el ndice general de ventas del sector comercio ha registrado una cada interanual del 4,8%, correspondiendo al epgrafe resto de servicios (que engloba las actividades de transporte, hostelera, informacin y comunicaciones, servicios a empresas, etc.) una cada nominal media del 9,3%. En ambos casos (comercio y resto de servicios), adems, la evolucin del ndice de ventas es ms desfavorable que la registrada el trimestre anterior.

Si se atiende al detalle por ramas de actividad, el primer aspecto a destacar es que se mantiene la cada



Orria/Pgina 20

dela salmenten beherakada 2013ko hiruhilekoan zehar. Erantsitako koadroak islatzen duenez, merkataritzakoak ez diren hirugarren sektoreko adar guztietan salmentak asko okertu dira 2012ko lehen hiruhilekoarekiko (% 10 inguruko edo gehiagoko beherakadekin). Salbuespena izan da garraioaren eta komunikazioen adarra, horri lotutako adierazleak % 3,6 egin baitu behera.

Enpleguaren bilakaerari dagokionez, 2013ko lehen hiruhilekoan Bizkaiko zerbitzuen sektorean okupatutako langileen indizeak % 4,0 egin du behera aurreko urteko epealdi berarekiko, eta, beraz, suspertze txiki bat ikusi da aurreko hiruhilekoan erregistratutako beherakadarekiko (-% 4,8). Emaitza horrek finkatu egiten du zerbitzuen sektoreko okupazioak izandako bilakaera negatiboa (jarraian erregistratutako urte arteko seigarren aldakuntza), eta agerian jartzen du enpresa gehienetan zailtasunak izaten ari direla.

Zerbitzuen sektoreko lan-merkatuaren okertzea argi ikusten da hiriburuan ere: ekainaren amaieran, hain zuzen, Bilbon 144.117 pertsona zeuden afiliatuta zerbitzuen sektorean, eta 2012ko ekainean, aldiz 147.053.

Hortaz, afiliazioen galera garbia 2.936 pertsonakoa3 izan da, eta hori urte arteko % 2,0ko beherakada da. Azpisektoreka xehatuz gero, bereziki nabarmendu beharrekoa da sektore hauetako afiliazio-galera: informazioa eta komunikazioak (-% 10,9), garraioa eta biltegiratzea (-% 6,5), eta finantza eta aseguruetako jarduerak (-% 6,0).

Industria

2013ko apirilari eta maiatzari dagokienez, Bizkaiko industria-ekoizpenak aurreko hiruhilekoetako joera negatiboari eutsi dio, eta % 1,6ko beherakada erregistratu du aurreko urteko epealdi berarekiko.

Industria-jarduerako sektore desberdinek izandako bilakaerak beherakada orokorra erakusten du ekoizpenean, baina indar desberdinekoak. Horrela, bada, manufaktura-industrietako enpresetako ekoizpenak jaitsiera txiki bat izan du aurreko urteko apiril eta maiatzarekiko (-% 0,7), energia, gas eta uraren jarduerei atxikitako enpresetako ekoizpenak % 7,4 egin du behera, eta erauzketa-industriei dagokien ekoizpena, aldiz, % 39,8 murriztu da.

Kanpo Merkataritza

Apirilean eta maiatzean zehar, Bizkaitik kanpora egindako salmentak 1.730,2 milioi eurokoak izan dira guztira, eta lurraldeko inportazioak, aldiz, 1.629,8 milioi eurokoak. 2012ko bihileko berarekin alderatuz gero, ikusi da esportazioak % 39,1 hazi direla, eta ehuneko hori ia hamar aldiz handiagoa da inportazioen balioaren hazkundea baino (% 4,1).

Esportazioen bultzada handia argi ikusten da 100,4 milioi euroko kanpo-merkataritzaren saldoan, eta horrek esan nahi du % 106,2ko kanpo-estaldura izan dela apirilean eta maiatzean.

JARDUERA EKONOMIKOAK

Hiribilduan 36.137 jarduera-lizentzia ekonomiko

generalizada de las ventas a lo largo del trimestre de 2013. Tal como refleja el cuadro adjunto, todas las ramas terciarias ajenas al comercio registran un significativo deterioro de las ventas con respecto al primer trimestre de 2012 (con cadas en torno o superiores al 10%), con la nica excepcin de la rama de transporte y comunicaciones, cuyo ndice asociado

presup. bilbao, 2014

Documents