ies ant on losada di eguez - biblioteca · adicados ao proxecto lector e a biblioteca,...
TRANSCRIPT
IES ANT�ON LOSADA DI�EGUEZ
- BIBLIOTECA -
PLAN LECTOR. CURSO 2015-16
0. T�aboa de contidos Plan Lector 1/47
T�aboa de contidos
1. Li~nas prioritarias . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
1.1. Organizaci�on e xesti�on . . . . . . . . . . . . . . . . 2
1.2. Dinamizaci�on e promoci�on . . . . . . . . . . . . . . 4
1.3. Formaci�on de usuarios . . . . . . . . . . . . . . . . 5
1.4. Fomento da lectura. . . . . . . . . . . . . . . . . . 6
1.5. Outras actuaci�ons . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.6. Criterios e procedementos de avaliaci�on. . . . . . . . 7
1.7. Persoa responsable, equipo e horario. . . . . . . . . 8
2. Programaci�on Anual . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
2.1. Actuaci�ons coti�ans . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
3. Plan lector . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10
3.1. Departamento de Matem�aticas . . . . . . . . . . . 10
3.2. Departamento de Filosof��a . . . . . . . . . . . . . . 15
3.3. Departamento de Biolox��a e Xeolox��a . . . . . . . . 15
3.4. Departamento de L��ngua Latina . . . . . . . . . . . 17
3.5. Departamento de Grego . . . . . . . . . . . . . . . 18
3.6. Departamento de L��ngua Castel�a . . . . . . . . . . 18
3.7. Departamento de Xeograf��a e Historia . . . . . . . . 20
3.8. Departamento de Tecnolox��a . . . . . . . . . . . . . 30
3.9. Aula de Teatro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
6 de novembro do 2015
2/47 Plan Lector 1. Li~nas actuaci�on
1. Li~nas prioritarias de actuaci�on. Curso 2015-16
1.1. Organizaci�on e xesti�on
Continuar reformando os andeis e sinalar de xeito claro as distintas
secci�ons.
Habilitar na Sala de Profesores un espazo complementario da Biblioteca,
onde depositar fondos antigos e outros espec���cos para o profesorado.
Preparar as paredes do corredor da Biblioteca, con cortiza ou outro
material, para facilitar a colacaci�on da informaci�on e das exposici�ons.
Mercar mobiliario espec���co para colocar DVDs e buscarlle un lugar
apropiado dentro do local da Biblioteca.
Mercar mobiliario espec���co para colocar xornais e os n�umeros recentes
das revistas e buscarlle un lugar apropiado dentro do local da Biblioteca.
Mercar lectores de libros electr�onicos (4-6), para facilitar a lectura com-
partida no Club de Lectura e nas aulas, e divulgar o uso das novos
tecnolox��as.
Contribu��r �a compra do material que necesite a Aula de Teatro do Cen-
tro: `Avela��~nas Teatro'.
Mercar cascos para os ordenadores.
Continuar coa centralizaci�on dos recursos situados noutros espazos do
centro.
Seguir difundindo o uso do programa MEIGA entre o profesorado e o
alumnado (autoempr�estito).
Reforzar a colaboraci�on coas titor��as e o Departamento de Orientaci�on
para dar a co~necer o funcionamento e organizaci�on da Biblioteca entre
a comunidade educativa.
Colaborar con ANPA para difundir entre as familias os fondos existentes
e darlles a co~necer as normas de uso e funcionamento.
Concienciar aos usuarios da importancia de cumprir as normas de empr�esti-
tos (prazos) e de non levar documentos sen rexistrar (carteis, campa~na
nas titor��as, etc.).
6 de novembro do 2015
1. Li~nas actuaci�on Plan Lector 3/47
Insistir na necesidade de cubrir todas as horas lectivas con gardas do
profesorado, sobre todo no horario de tarde-noite, evitando a presenza
de usuarios na Biblioteca sen a presenza dun profesor/a.
Volver a solicitar a apertura da Biblioteca polas tardes (luns, m�ercores e
xoves) entre as 17 e as 19:00 horas. O profesado responsable (volunta-
rio) contar��a esas horas no seu horario o�cial, e poder��a impartir clases
de apoio para o alumnado con di�cultades.
Creaci�on de grupos de traballo dentro do Equipo da Biblioteca: Organi-
zaci�on e Xesti�on- TICs; Dinamizaci�on; Formaci�on de Usuarios; Proxecto
Lector...
Sinalar e recoller nunha base de datos espec���ca os fondos das distin-
tas secci�ons que polas s�uas caracter��sticas poden ser m�ais �utiles para
atender ao alumnado con necesidades educativas especiais, atender a
diversidade, educaci�on para a igualdade de x�enero e contra o racismo
e a xenofobia. En colaboraci�on cos distintos departamentos, nomeada-
mente co Departamento de Orientaci�on.
Dotar a biblioteca de fondos relacionados co tema que traballamos este
curso: `Alimentaci�on saudable'
Ampliar a colaboraci�on cos centros de ensino da localidade e coa Bi-
blioteca Municipal, tanto na organizaci�on de actividades como no uso
compartido dos fondos respectivos.
Fomentar a colaboraci�on coa Concellar��a de Educaci�on e Cultura do
Concello da Estrada para difundir no noso centro as s�uas actividades
e artellar mecanismos que faciliten a asistencia �as mesmas do noso
alumnado.
Solicitar ao Concello da Estrada a adxudicaci�on dun traballador/a con
formaci�on sobre Bibliotecas, para axudar na xesti�on e organizaci�on dos
fondos, durante o tempo que as posibilidades permitan.
Habilitar unha caixa de suxesti�ons para que os usuarios formulen as
s�uas propostas de melloras da organizaci�on, xesti�on ou calquera outros
aspecto da Biblioteca.
6 de novembro do 2015
4/47 Plan Lector 1. Li~nas actuaci�on
1.2. Dinamizaci�on e promoci�on dos recursos da bibliote-
ca, a s�ua integraci�on no tratamento do curr��culo e a
s�ua contribuci�on ao desenvolvemento das competen-
cias b�asicas do alumnado.
En primeiro lugar, a Biblioteca procurar�a dotar a todo o alumnado dos
recursos necesarios para unha educaci�on en condici�ons de igualdade,
contribu��ndo a superar as diferenzas econ�omicas ou sociol�oxicas exis-
tentes entre as familias e que di�cultan o acceso equitativo aos recursos
did�acticos e culturais.
Reforzar a colaboraci�on coa ANPA para informalos dos fondos da bi-
blioteca, actividades... E, sobre todo, fomentar o uso da biblioteca por
parte do alumnado e das s�uas familias: maletas viaxeiras, club de lectura
de adultos, etc.
Na compra de fondos prestaremos maior interese a aqueles que con-
trib�uan as competencias b�asicas, e especialmente, como xa dixemos
arriba, procuraremos aumentar e difundir as colecci�ons destinadas a
atender necesidades educativas especiais, diversidade... E a contribu��r a
unha sociedade m�ais xusta e igualitaria (educaci�on para a igualdade de
x�enero, racismo, etc.).
Na adquisici�on de fondos prestarase unha atenci�on particular a actua-
lizaci�on dos documentos en galego e, tam�en, a s�ua difusi�on entre os
usuarios.
Na biblioteca existe un caderno de suxesti�ons de compras, e o Equipo
continuar�a atendendo con dilixencia as mesmas (cuns principios m��nimo
de calidade e respecto aos dereitos humanos), xa que consideramos
importante que os usuarios perciban a biblioteca como algo propio, que
satisfaga os seus gustos e necesidades.
En colaboraci�on coas titor��as farase unha listaxe do alumnado que non
tes acceso a Internet na s�ua casa, e que ter�an preferencia �a hora de
utilizar os ordenadores con �ns did�acticos.
Propo~ner actividades e recursos espec���cos para as distintas materias e
cursos: exposici�ons, cuestionarios, concursos, etc.
Difusi�on das actividades da biblioteca con carteis nos corredores, no
taboleiro da Biblioteca, na prensa, no blog e na p�axina web do centro.
6 de novembro do 2015
1. Li~nas actuaci�on Plan Lector 5/47
Ao longo do curso a Biblioteca participar�a nas conmemoraci�ons e cele-
braci�ons do centro, con distintas actividades: exposici�ons; certames de
lectura, escritura, fotograf��a, oralidade...; v��deos e presentaci�ons; confe-
rencias e actuaci�ons; traballos de aula; etc. Procurarase a colaboraci�on
cos departamentos e o Equipo de Normalizaci�on, e a participaci�on acti-
va do alumnado. Entre elas podemos citar: D��a da Ciencia; D��a da Non
Violencia contra as mulleres; D��a da Paz; D��a da Muller; D��a do Libro;
D��a das Letras Galegas.
Potenciaci�on do uso da Biblioteca como espazo did�actico.
Fomento e apoio ao grupo de teatro da Biblioteca, `Avela��~nas Teatro',
como un instrumento e�caz e l�udico de adquisici�on das competencias
b�asicas e superaci�on das desigualdades. O grupo de teatro ter�a un pro-
tagonismo principal nas actividades de dinamizaci�on da Biblioteca.
Difusi�on de Bolet��ns de Novidades e exposici�on das mesmas.
1.3. Formaci�on de usuarios e educaci�on para o acceso �a in-
formaci�on.
Analizar a posibilidade de crear un grupo de traballo ou seminario per-
manente sobre alg�un dos aspectos a traballar na Biblioteca (formaci�on
de usuarios, proxecto lector, MEIGA, etc.) dentro do profesorado do
equipo.
Difundir o folleto de uso e pr�estamo, co plano da Biblioteca, nas titor��as,
e elaborar outro sobre recursos dixitais.
Realizar visitas peri�odicas do alumnado das distintas titor��as �a Biblio-
teca, como espazo did�actico e para a realizaci�on de xogos e outras
actividades que requiran un co~necemento das normas de funcionamen-
to.
Fomentar a participaci�on aut�onoma do alumnado no servizo de auto-
empr�estito.
Difundir os medios inform�aticos desde onde buscar os fondos da Biblio-
teca, e os materiais que permitan acadar unha maior competencia no
tratamento da informaci�on.
6 de novembro do 2015
6/47 Plan Lector 1. Li~nas actuaci�on
�E importante tam�en promover a participaci�on responsable do alumnado
nos espazos web (blog, p�axina, rede social) baixo a supervisi�on, pero
sen a intermediaci�on, do profesorado e as familias. Procurarase contar
con expertos no tema que realicen talleres e charlas para os distintos
niveis educativos.
1.4. Fomento da lectura e desenvolvemento do Proxecto
Lector.
As actividades de dinamizaci�on, sinaladas antes, te~nen como obxectivo
fundamental o fomento da lectura e enm�arcanse dentro do Proxecto
Lector.
A principios do trimestre recolleranse as propostas de modi�caci�on do
Proxecto Lector realizadas polos Departamentos e decidaranse os cam-
bios que se consideren pertinentes nunha reuni�on da CCP.
Recolleranse os plans lectores dos departamentos, que, xunto ao pro-
xecto da Biblioteca, constituir�an o Plan Lector Anual do centro.
Dese~no e distribuci�on entre o alumnado da ESO dunha axenda de lec-
turas. sinxela e barata, para utilizar ao longo do curso.
Creaci�on de ?bibliotecas de corredor' con lecturas seleccionadas por
niveis para utilizar nas horas de lectura das materias e nas horas de
garda.
Elaboraci�on de Gu��as (e Fichas) de Lectura de libros, c�omics, pel��culas...
de interese, ao longo do ano, coa colaboraci�on do alumnado do Club de
Lectura.
Listaxe de libros, pel��culas, c�omics ?que non se poden deixar de ler' por
niveis.
Seguimento de Proxecto Lector por parte do grupo do Equipo, en con-
tacto cos departamentos, e nas reuni�ons da CCP.
O Club de Lectura `Os Retelladores do Gali~neiro' ter�a un papel central
no fomento de lectura entre o alumnado en xeral, como exemplo de
goce co h�abito lector. Procurase manter o n�umero de membros do
club e diversi�car as s�uas actividades, facendo do mesmo o motor da
din�amica coti�a da biblioteca e das distintas actividades.
6 de novembro do 2015
1. Li~nas actuaci�on Plan Lector 7/47
A dinamizaci�on da Mesa de Intercambio, procurando unha maior impli-
caci�on da comunidade educativa na s�ua dotaci�on, �e un medio de facerse
con libros ou pel��culas gratis e de compartir materiais. �E unha maneira
de que todos contribuiamos ao fomento da lectura e a facilitar o acceso
�a cultura.
Elaborar gu��as de lectura para as vacaci�ons de nadal e ver�an, axudan a
dar a co~necer os fondos de xeito atractivo, espertan a curiosidade entre
as persoas carentes de h�abito lector e facilitan a elecci�on das lecturas
que nos gustan.
Premiar aos mellores lectores e os mellores comentarios de lecturas no
espazos web e na axenda de lecturas, supo~nen tam�en un aliciente para
os usuarios da Biblioteca.
A trav�es dos certames (relatos de medo, poes��a, lectura en voz alta, con-
ta contos) para as distintas etapas, contribu��mos �a mellora na expresi�on
escrita e oral, ademais de facer da lectura unha actividade pracenteira
para actores e espectadores.
1.5. Outras actuaci�ons
Para o curso 2015-16, desde o equipo da Biblioteca proponse como
tema interdisciplinar `Alimentaci�on Saudable'.
Con maior ou menor intensidade, todos os departamentos e a Biblioteca
tratar�an ese tema nas s�uas actividades lectoras. A Biblioteca proporcio-
nar�a os recursos necesarios (en funci�on do orzamento) e far�a propostas
de actividades aos departamentos e �a comunidade educativa en xeral.
Continuaremos compartindo o proxecto no blog e no Facebook, onde
se ir�an subindo recursos de interese sobre o tema, tanto os recollidos
en fontes alleas, como os materiais que vaian elaborando os distintos
departamentos e a propia Biblioteca.
1.6. Criterios e procedementos de avaliaci�on.
Os criterios de avaliaci�on ser�an basicamente os pr�estamos realizados,
as melloras de organizaci�on e xesti�on, a formaci�on dos usuarios e o
desenvolvemento e repercusi�on das actividades de fomento da lectura e
proxecto lector.
6 de novembro do 2015
8/47 Plan Lector 2. Programaci�on Anual
Analizaremos o desenvolvemento do proxecto nas reuni�ons peri�odicas do
equipo e escoitaremos a opini�on dos usuarios (entre as que ter�an especial
relevancia a dos membros do club de lectura e os titores). Recolleremos
as melloras propostas e actualizaremos o desenvolvemento do proxecto
en funci�on das avaliaci�ons parciais.
Ao remate do curso realizaremos unha enquisa de avaliaci�on �nal, cuxos
resultados, xunto aos apartados das memorias de ciclos e departamentos
adicados ao Proxecto Lector e a Biblioteca, incorporaranse �a Memoria
da Biblioteca, de cara ao curso 2016-2017.
1.7. Persoa responsable, equipo e horario.
A persoa responsable do equipo �e Enrique Cao Rodr��guez (Tecnolox��a),
que contar�a cun equipo de profesores de apoio. O coordinador con-
tar�a con 7 horas de adicaci�on exclusiva e o profesorado de apoio coas
que poida asignarlle o Centro en funci�on do horario, procur�andose que
nos per��odos lectivos e recreos haxa sempre un profesor do equipo de
garda na Biblioteca. Os distintos grupos creados dentro do Equipo reu-
niranse cando o consideren necesario.
Membros do equipo:
Eladio Anxo Fern�andez Manso (CC SS), Margarita Casal (Ciclo Admi-
nistrativo), Jos�e Luis Fern�andez (Ciclo Administrativo), Fernando Lojo
(CC SS), Lola Mu��~nos (Ciclo Administrativo), Pilar Gato (Ingl�es), Mª
Milagros Villanueva (Ciencias da Natureza), Carlos Santos (Lingua Cas-
tel�a), Jes�us Cend�an (CC SS), Xabier Camba (Lingua Galega), In�es Vidal
(L��ngua Catel�a), Mª Carmen Castro (Administrativo),
2. Programaci�on Anual
Este curso o proxecto interdisciplinar versar�a sobre o tema `Alimentaci�on
Saudable', de tal xeito que, ademais de impulsar actuaci�ons concretas, nas
actividades habituais ter�a un papel protagonista o tema elixido.
D��a da Biblioteca (24 de outubro): exposici�ons, presentaci�ons, m�usica,
mural, lecturas... arredor do tema.
D��a da Ciencia en Galego (4 de novembro): VideoConferencia e 'Expe-
rimentos de Ciencias na Biblioteca'.
6 de novembro do 2015
2. Programaci�on Anual Plan Lector 9/47
D��a da Non Violencia contras as Mulleres (25 de novembro): Traballo
nas titor��as; Concursos de fotograf��a e relatos curtos; Conferencia de
Ana Arceo (M�edicos Sen Fronteiras).
D��a da Paz (30 de xaneiro): O Con ito Sirio; Proxecci�on de �lmes e
documentais.
D��a das Mulleres (8 de marzo): Mulleres matem�aticas.
Xornadas de poes��a e teatro (17-31 de marzo): Lecturas; actuaci�ons;
charlas; certames; exposici�ons...
D��a do Libro (23 de abril): lecturas, xogo na Biblioteca, exposici�on e
venda de libros (librar��a da Estrada)...
D��a das Matem�aticas (12 de maio): Presentaci�ons, charlas, lecturas...
D��a das Letras Galegas (17 de maio): exposici�ons, charlas...
2.1. Actuaci�ons coti�ans ao longo do curso
Mantemento e actualizaci�on dos blogs: `Retelladores do gali~neiro'.
Colocaci�on de carteis nos corredores: traballos...
Exposici�ons de novidades e tem�aticas no corredor.
Creaci�on dunha wiki con de�nici�on de conceptos signi�cativos sobre ali-
mentaci�on, realizadas polo alumnado das distintas materias, xestionada
polo alumnado do Ciclo de Inform�atica.
Colaboraci�on cos Departamentos en todos os proxectos que presenten.
Contribu��r ao espallamento e utilizaci�on responsable das TIC.
Proxecci�ons de pel��culas de �cci�on e documentais para o alumnado.
6 de novembro do 2015
10/47 Plan Lector 3. Plan lector
3. Plan Lector
A Biblioteca procurar�a desenvolver as actuaci�ons previstas no Proxecto
Lector, nomeadamente no tempo de lectura libre das distintas materias: Hora
de Ler. E tam�en nos Plans Lectores dos distintos departamentos, alg�uns dos
cales desenvolvemos abaixo:
3.1. Departamento de Matem�aticas
CONTRIBUCI�ON AO PLAN LECTOR DO CENTRO:
Tendo en conta que a lectura �e a ferramenta fundamental de calquera
actividade sexa de tipo propiamente ling�u��stico ou cient���co, desde o depar-
tamento de Matem�aticas tratarase de facer actividades que conduzan a unha
maior desenrolo desta capacidade entre o alumnado. A linguaxe matem�atica
(num�erica, gr�a�ca, xeom�etrico e alx�ebrica) �e un veh��culo de comunicaci�on
de ideas que destaca pola precisi�on nos seus termos e pola s�ua capacidade
para comunicar grazas a un l�exico propio de car�acter sint�etico, simb�olico e
abstracto.
As medidas que se propo~nen para colaborar no plan de fomento da lectura,
son as seguintes:
ACCI�ONS DE TIPO XERAL:
O departamento colaborar�a nas propostas que faga o equipo da biblioteca.
Tr�atase de traballar a lectura en todo momento e non dedicar sesi�ons �xas
�a comprensi�on lectora, para iso utilizaremos diversas estratexias de lectura.
Cando aparezan textos, enunciados de problemas, explicaci�ons te�oricas, etc,
farase unha lectura en voz alta, tratando de corrixir os defectos de entoaci�on
e ritmo. Alternarase coa lectura silenciosa. Farase �ncap�e no vocabulario uti-
lizado.
OUTRAS ACCI�ONS:
En t�odolos cursos se tratar�a, co nivel adecuado, o tema da resoluci�on de
problemas, tratando de fomentar as�� a comprensi�on e expresi�on oral e escrita
Utilizar material de diferentes p�axinas Web: Busca de informaci�on, obtenci�on
e tratamento de datos. Lecturas relacionadas coa historia das matem�aticas,
biograf��as, ... Realizaci�on de xogos matem�aticos que melloren a comprensi�on e
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 11/47
a busca de estratexias para a s�ua resoluci�on Lectura de libros de tipo cient���co
e mesmo de novelas que te~nan como argumento as matem�aticas, a ciencia
ou aspectos relacionados con elas. En cada curso da ESO incluirase un libro
como lectura obrigatoria:
1º ESO: El se~nor del cero. Mª Isabel Molina. Ed. Alfaguara Juvenil. Serie
azul. ISBN: 9788420464930
2º ESO: El asesinato del profesor de matem�aticas. Jordi Sierra i Fabra. Ed.
Anaya. Colecci�on Duende verde
3º ESO: O curioso incidente do can a media noite. Mark Haddon
4º ESO: La f�ormula preferida del profesor. Yoko Ogawa. Ed. Funambulista
Outras lecturas recomendadas:
Primeiro Ciclo da ESO
Malditas matem�aticas: Alicia en pa��s de los n�umeros. Carlo Frabetti Edi-
torial: Alfaguara Juvenil. Colecci�on: Serie Azul. ISBN:9788420464954
Matecuentos. Cuentos con problemas. Joaqu��n Collantes, Antonio P�erez
Sanz Editorial: Nivola
Matecuentos 2. Cuentos con problemas. Joaqu��n Collantes, Antonio
P�erez Sanz Editorial: Nivola
Matecuentos 3. Cuentos con problemas. Joaqu��n Collantes, Antonio
P�erez Sanz Editorial: Nivola
Cuentos del cero. Luis Balbuena Editorial: Nivola. ISBN: 978-84-96566-
18-7
Los diez magn���cos. Anna Cerasoli Editorial: Maeva. ISBN: 978-84-
96231-27-6
La sorpresa de los n�umeros. Anna Cerasoli Editorial: Maeva. ISBN: 978-
84-96748-03-3
Mister Cuadrado. Anna Cerasoli Editorial: Maeva. ISBN: 978-84-92695-
09-6
6 de novembro do 2015
12/47 Plan Lector 3. Plan lector
El misterio de la isla de T�okland. Joan Manuel Gisbert Editorial: Plane-
talector. Colecci�on: Cuatrovientos +12. ISBN: 978-84-08-09080-9
El crimen de la Hipotenusa. Emili Teixidor Editorial: Planeta (planetade-
libros - Infantil y Juvenil). Colecci�on: Narrativa Juvenil - Cuatrovientos
+12. ISBN: 978-84-08-09060-1
Alicia en el pa��s de las adivinanzas. Raymond Smullyan Editorial: C�ate-
dra. ISBN: 84-376-0479-6
Segundo ciclo da ESO
El gran juego. Carlo Frabetti Editorial: Alfaguara. Colecci�on: Serie roja
Los cr��menes de Oxford (o Cr��menes Imperceptibles). Guillermo Mart��nez
Editorial: Destino. Colecci�on: �Ancora y Delf��n
El diablo de los n�umeros. HANS MAGNUS ENZENSBERGER Editorial:
Ediciones Siruela
Un cuento enmara~nado. Lewis Carroll Editorial: Nivola
Lee a Julio Verne: el amor en tiempos de criptograf��a.Susana Mataix
Editorial: Rubes Editorial. Colecci�on: Matematica
Andr�es y el drag�on matem�atico. Mario Campos P�erez Editorial: Laertes
SA
El hombre que calculaba. MALBA TAHAN Editorial: Del Nuevo Extre-
mo
Cuentos de Matem�aticas. Juan Carlos Herv�as y otros Editorial: Proyecto
Sur
Alicia a trav�es del espejo. Lewis Carroll Editorial: Juventud
Bachharelato e Cilos Formativos
El t��o Petros y la conjetura de Goldbach. Apostolos Dioxadis Editorial:
Ediciones B. Colecci�on: Tiempos modernos. ISBN: 8440694903
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 13/47
El teorema del loro: Una novela para aprender matem�aticas. Denis Guedj
Editorial: Anagrama. Colecci�on Panorama de narrativas. ISBN: 978-84-
339-6908-8
La inc�ognita Newton. Catherine Shaw. Editorial: Roca editorial. ISBN:
84-96284-74-3
El matem�atico del rey. Juan Carlos Arce Editorial: Planeta. Colecci�on:
Autores espa~noles e iberoamericanos. ISBN: 8408035266
El libro in�erno. Carlo Frabetti Editorial LENGUA DE TRAPO. Colec-
ci�on Nueva Biblioteca. ISBN 978-84-8381-030-9
Los Jardines Cifrados. Carlo Frabetti Editorial LENGUA DE TRAPO.
Colecci�on Nueva Biblioteca. ISBN 8496080218
La ciudad rosa y roja. Carlo Frabetti. Editorial LENGUA DE TRAPO.
Colecci�on Nueva Biblioteca. ISBN 8489618356
El n�umero de Dios. Jos�e Luis Corral Lafuente Editorial: Edhasa. ISBN:
8435061116
La medici�on del mundo. Daniel Kehlmann Editorial: Maeva. ISBN: 84-
96231-97-6
El contador de arena. Gillian Bradshaw Editorial: Salamandra. ISBN:
9788498380323
Cr��menes pitag�oricos. Mijailidis, Tefcros Editorial: ROCA EDITORIAL
DE LIBROS, S.L. ISBN: 9788492429455
El teorema. Adam Fawer Editorial: Planeta. ISBN: 8408060961
La Hermandad invisible (Los hermanos invisibles). Kurt Aust Editorial:
Destino. 2008 ISBN: 9788423340309
Ra��ces cuadradas. Nikita Lalwani Editorial: Planeta. 2008. ISBN: 9788496580343
MATEM�ATICAS ES NOMBRE DE MUJER MATAIX, SUSANA
Cuentos con cuentas. Miguel de Guzm�an NIVOLA; ISBN: 84?95599?56-
X
PROBLEMAS DE ALMOHADA. Pensados en las horas pasadas des-
pierto Lewis Carroll
6 de novembro do 2015
14/47 Plan Lector 3. Plan lector
A CIENCIA NO PUNTO DE MIRA. Jorge Mira
Ciclo de cine MATEPELIS
Durante o curso programarase un ciclo de cine de pel��culas con contido
relacionado coas matem�aticas. Tratarase de interferir o menos posible noutras
materias tendendo para elo a desenrolar este ciclo en d��as clase pr�oximos aos
per��odos vacacionais e coincidindo o m�ais posible coas sesi�ons de clase de
matem�aticas. Programarase polo menos unha pel��cula para cada grupo ou
nivel educativo que te~na matem�aticas no seu curr��culo. Entre as pel��culas que
se poder�an por neste ciclo e que se tratar�an de conseguir para os fondos da
Bibliotecas est�an as seguintes:
El indomable Will Hunting
La verdad oculta (Proof)
Una mente maravillosa
Galileo
El genio del amor
Enigma
Los cr��menes de Oxford
�Agora
C'est la tangente que je prefere
La vida de Pi
La f�ormula preferida del profesor
El peque~no Tate
Escuela de genios
El amor tiene dos caras
La habitaci�on de Fermat I
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 15/47
3.2. Departamento Filosof��a
Dentro das diversas actividades de fomento da lectura e de desenvolve-
mento da capacidade de comprensi�on lectora levadas a cabo polo Departa-
mento de Filosof��a e que se recollen na Programaci�on do Departamento, cabe
salientar o traballo diario que se leva a cabo tanto na aula f��sica como na aula
virtual de lectura de textos moi diversos (textos �los�o�cos, literarios, cient���-
cos, artigos de prensa, entradas de blogs ou wikis, etc.). Interpretaci�on de
textos e hipertextos para cuia comprensi�on se trata de dotar aos estudantes
das pertinentes ferramentas de an�alise de textos. Ademais, c�ompre engadir a
este anticipo do Plan Lector o que constit�uen as lecturas obrigatorias que de-
ben facer os escolares ao longo do curso. Para este ano acad�emico as lecturas
ser�an as seguintes:
Educaci�on para a Cidadan��a (2º ESO): Savater, Fernando. �Etica para
Amador. Ed. Ariel.
Educaci�on �etico-c��vica (4º ESO): Arist�ofanes, Lis��strata. Alianza Edi-
torial.
Filosof��a (1º Bach.): Golding, William. El se~nor de las moscas. Alianza
Editorial.
Historia da Filosof��a (2º Bach.): Plat�on, Apolox��a de S�ocrates. Crit�on.
Alianza Editorial.
3.3. Departamento de Biolox��a e Xeolox��a
Contribuci�on ao Plan Lector do Centro
Tendo en conta que a lectura �e a ferramenta fundamental de calquera
actividade sexa de tipo propiamente ling�u��stico ou cient���co, desde o DCN
tratarase de facer actividades que conduzan a unha maior desenvolvemento
desta capacidade entre o alumnado.
As medidas que se propo~nen para colaborar no plan de fomento da lectura,
son as seguintes:
Acci�ons de tipo xeral:
6 de novembro do 2015
16/47 Plan Lector 3. Plan lector
Tr�atase de traballar a lectura en todo momento e non dedicar sesi�ons
�xas �a comprensi�on lectora, para iso utilizaremos diversas estratexias
de lectura.
Cando aparezan textos, enunciados de problemas, explicaci�ons te�oricas,
etc, farase unha lectura en voz alta, tratando de corrixir os defectos de
entoaci�on e ritmo. Alternarase coa lectura silenciosa.
Farase �ncap�e no vocabulario utilizado.
OUTRAS ACCI�ONS:
En t�odolos cursos se tratar�a, co nivel adecuado, o tema da resoluci�on
de problemas, tratando de fomentar as�� a comprensi�on e expresi�on oral
e escrita
Utilizar material de diferentes p�axinas Web: Busca de informaci�on, ob-
tenci�on e tratamento de datos.
Lecturas relacionadas coa historia das ciencias, biograf��as, ...
Realizaci�on de xogos matem�aticos que melloren a comprensi�on e a busca
de estratexias para a s�ua resoluci�on
Lectura de libros de tipo cient���co e mesmo de novelas que te~nan como
argumento as matem�aticas, a ciencia ou aspectos relacionados con elas.
Con t�odolos cursos tratarase de participar no tema `Alimentaci�on Sau-
dable' elixido polo equipo da biblioteca para este curso, e dende un punto
de vista cient���co: abordaranse os problemas relacionados co acceso a auga
potable e as posibles soluci�ons, os problemas de sa�ude e enfermidade : sida,
malaria, dengue, as campa~nas de vacinaci�on, os h�abitos de vida saudables,
e os problemas relacionados coa alimentaci�on (estados carenciais e desnutri-
ci�on), e cos m�ais pequenos.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 17/47
3.4. Departamento de L��ngua Latina
LAT�IN II. 2º BACHARELATO
Seguindo as directrices da comisi�on Interuniversitaria efectuaranse as se-
guintes lecturas:
1. Historiograf��a: Livio, I, 56, 4-60
2. Oratoria: T�acito, .Agr��cola", 29-38.
3. �Epica: Ovidio, "Metamorfoses", I, 452-567; IV, 55-166; X, 1-71.
4. L��rica: Catulo, 51, 2, 86, 87, 109, 5, 7, 3, 85, 70, 8, 11.
5. Teatro: calquera comedia de Plauto.
LAT�IN I. 1º BACHARELATO
1º trimestre
`El asombroso viaje de Pomponio Flato' Eduardo Mendoza
`As�� aman los dioses' Concha Romero
`Un salmantino en Roma' Fernando Lillo
`Ana y la sibila' Antonio S�anchez Escalonilla
`Thermae Romae' Mari Yamazaki.
`Gu�ardate de los Idus' Lola G�andara
2º trimestre
Ast�erix en Hispania
Los laureles del C�esar
Ast�erix y Cleopatra
La residencia de los dioses
El regalo del C�esar
El papiro del C�esar
6 de novembro do 2015
18/47 Plan Lector 3. Plan lector
VALORES �ETICOS. 3º ESO
1º trimestre
`Yo soy Malala'
2º trimestre
`�Etica de Urgencia'. Cap��tulos: `Internet y realidad' e `Internet y
Derechos'.
3.5. Departamento de Grego
Sobre a animaci�on �a lectura, este departamento pretende fomentar o
desenvolvemento de actividades que estimulen o interese e o h�abito da lectura
e da expresi�on oral. Nese sentido, formar�an parte da rutina diaria a lectura en
voz alta de textos (orixinais e traducidos), as recomendaci�ons de libros ade-
cuados aos intereses e madurez dos estudantes, a exposici�on oral de traballos
ante o grupo, e cantas actividades se propo~nan polo centro para reforzar estes
aspectos. Por outra banda, as lecturas para cada avaliaci�on est�an recollidas
na seguinte t�aboa:
Avaliaci�on Unidades Did�acticas Traballo de Lectura
Primeira 1,2,3 Arturo P�erez: `La Civilizaci�on Griega' (cap. 2 e 3) Fecha l��mite: 16-12-15
Segunda 4,5,6 R. L�opez Melero: `As�� viv��an en la Grecia Antigua' (cap 3,4) Fecha l��mite: 5-2-16
Terceira 7,8,9 Eur��pides, Medea Fecha l��mite: 6-5-16
3.6. Departamento de L��ngua Castel�a
Por la propia naturaleza de las materias correspondientes al Departamento
de Lengua castellana y Literatura, la lectura y el contacto con el mundo
del libro es una constante en todos los cursos y a lo largo de todo el a~no.
Continuamente se trabaja con textos, literarios o no literarios, que se leen
en voz alta, se analizan y comentan formal y conceptualmente; de hecho,
en los Contenidos m��nimos de todos los cursos se incluye la `capacidad de
leer correctamente e interpretar textos de di�cultad media', di�cultad que se
ajusta a los diferentes niveles a los que se imparten clases.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 19/47
Como complemento a esta permanente actividad lectora el aula, los alum-
nos tienen que realizar a lo largo del curso una serie de lecturas (un libro por
evaluaci�on) y la correspondiente prueba de comprensi�on-expresi�on.
Los libros de lectura obligatoria a lo largo de este curso son:
Alberto M�endez: Los girasoles ciegos
Andreu Mart��n: Todos los detectives se llaman Fl�anagan
Antonio Buero Vallejo: La fundaci�on.
Antonio Machado: Campos de Castilla.
Antonio Mu~noz Molina: Plenilunio
Camilo Jos�e Cela: La colmena
David Lozano: Donde surgen las sombras.
Eduardo Mendoza: El misterio de la cripta embrujada.
Gabriel Garc��a M�arquez: Cr�onica de una muerte anunciada.
Jordi Serra i Fabra: Campos de fresas.
Jordi Serra i Fabra: El asesinato de la profesora de lengua.
Maite Carranza: Palabras envelenadas
Mar��a Men�endez Ponte: Nunca ser�e tu h�eroe.
Mar��a Paz Salido Amoroto: Alicia, Cecilia y sus demonios.
Mario Vargas Llosa: La t��a Julia y el escribidor
Miguel Delibes: El camino
Robert Louis Stevenson: La isla del tesoro.
Adem�as, en algunos cursos, por ejemplo en 3º PMA, se dedica una unidad
al libro como objeto: historia del libro (c�odices, incunables, tipograf��a antigua,
el libro electr�onico, etc.), componentes (cubierta, portada, portadilla, lomo,
tejuelo, etc.), �chas bibliogr�a�cas y bibliotecas (c�omo se busca un libro, CDU,
c�omo se organizan las bibliotecas, bibliotecas tem�aticas).
6 de novembro do 2015
20/47 Plan Lector 3. Plan lector
3.7. Departamento de Xeograf��a e Historia
A lectura �e unha parte indispensable das materias do departamento, sendo
imprescindible unha boa comprensi�on lectora para acadar os obxectivos m��ni-
mos das materias impartidas. As lecturas que forman parte do temario e as
obrigatorias est�an especi�cadas na programaci�on anual de cada materia, polo
que non imos repetilas aqu��. En todo caso �e obvio que nas clases se desenvol-
ver�an constantes lecturas de textos relacionados cos contidos, tanto en voz
alta (lectura compartida orientada e explicada polo profesorado), como en si-
lencio para a an�alise individual. As lecturas obrigartorias realizaranse na casa,
sendo despois comentadas na aula e, acot��o, o alumnado deber�a responder a
un cuestionario sobre as mesmas.
Co mesmo proceso de lectura as imaxes (mapas, fotograf��as, obras de
arte...) e os materiais audiovisuais (documentais, �lmes, v��deos, radio...) ter�an
un papel destacado na tarefa educativa ao longo de todo o curso.
Por outra banda, ademais de libros, material gr�a�co ou audiovisuais, os
artigos xornal��sticos tam�en estar�an presentes acot��o nas nosas clases. Analizar
e comprender a realidade do presente �e un obxectivo fundamental das nosas
materias, polo que debemos recorrer �a lectura da prensa diaria, ou a artigos de
revistas de informaci�on xeral ou especializadas en temas de historia, xeograf��a
ou arte.�A hora de seleccionar as lecturas os aspectos relacionados cos temas trans-
versais ter�an un peso fundamental, xa que consideramos que o seu tratamento
nas aulas �e imprescindible para acadar unha verdadeira educaci�on do alum-
nado, como cidad�ans conscientes dos seus dereitos e da s�ua capacidade para
contribu��r a un futuro mellor. A escola ten un papel fundamental na loita con-
tra contra a discriminaci�on sexual, contra as actitudes xen�ofobas ou racistas,
contra a destruci�on do medio ambiente, contra a violencia e contra calque-
ra tipo de desigualdade social e econ�omica. E isto plasmar�emola no traballo
diario da aula, no que as lecturas de todo tipo de documentos ser�an unha
ferramenta esencial.
Hora de Ler
Nas clases do Departamento adicarase un m��nimo de 25' de lectura libre
cada seis sesi�ons nos cursos da ESO e 1º de Bacharelato diurno, que cada
profesor organizar�a libremente en funci�on das caracter��sticas do alumnado de
cada grupo e da evoluci�on das clases.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 21/47
Este tempo de lectura desenvolverase preferentemente na Biblioteca e
cos materiais da mesma, e permitirase que o alumnado lea o documento que
queira, a��nda que o profesor guiar�a e orientar�a, buscando que a lectura lles
agrade e te~na un m��nimo de calidade. A implicaci�on do alumnado ser�a avaliada
polo profesor, como calquera outra actividade de aula.
Colaboraci�on coa Biblioteca
Os membros do Departamento formamos parte do equipo da Biblioteca,
polo que a participaci�on nas actividades organizadas pola mesma est�a asegu-
rada. Este curso o tema interdisciplinar escollido pola Biblioteca �e: 'Alimen-
taci�on saudable'. O Departamento ten previsto aportar, en colaboraci�on con
outros departamentos do Centro, respecto ao tema escollido, as seguintes
actividades:
Exposici�on sobre h�abitos alimenticios ao longo da Historia: textos e
imaxes.
Exposici�on: Os alimentos nas manifestaci�ons art��sticas ao longo da His-
toria.
Exposici�on sobre demograf��a e alimentaci�on na Historia de Galicia: tex-
tos e imaxes.
Por outra banda, ao longo do curso, o Departamento elaborar�a unha gu��a
comentada de documentos da Biblioteca (libros, c�omics, audiovisuais, etc.)
considerados de interese para as nosas materias, e que se difundir�an entre a
comunidade educativa, especialmente entre o alumnado. Finalmente, segui-
remos colaborando na compra de materiais para a Biblioteca, tanto usando
os fondos propios como facendo suxesti�ons de compra a cargo dos fondos
xerais.
Club de Lectura: C�omics e Historia
Desde o Departamento proporase a creaci�on dun grupo dentro do Club
de Lectura `Retelladores do Gali~neiro' do IES, adicado especialmente �a lectu-
ra de bandas dese~nadas con referencias hist�oricas, art��sticas ou xeogr�a�cas.
Destinado ao alumnado de 3º da ESO en adiante, a participaci�on no mesmo
terase en conta nas notas das distintas materias.
6 de novembro do 2015
22/47 Plan Lector 3. Plan lector
Lecturas previstas: Maus; Pers�epole; El arte de volar; Los surcos del
azar; Jerusal�en; Adolf; Una historia popular del pueblo americano; Congo...
A elecci�on do c�omic depender�a da posibilidade de contar cun n�umero de
exemplares su�ciente.
Lecturas e actuaci�ons por curso e materia
1º ESO
Na programaci�on did�actica deste curso cont�emplase a obrigatoriedade da
elaboraci�on dun traballo por trimestre, o cal �e cuali�cado en base a unha serie
de lecturas ou de materiais audiovisuais que son entregados ao alumnado.
Ditos pr�acticos val�oranse ata con un 15% da nota �nal da avaliaci�on. As�� as
cousas, durante o 1º trimestre traballarase a Xeograf��a de xeito constante
mediante diversas presentaci�ons de PowerPoint, unha das cales, elaborada
polo profesor Isaac Buzo, os estudantes deber�an consultar e ler atentamente
pois �e fundamental para a elaboraci�on do climograma que constit�ue a citada
parte pr�actica.
Ao longo do 2º trimestre traballaremos aspectos referidos ao cambio
clim�atico, aspectos que, ademais das pertinentes explicaci�ons de aula, se ver�an
substanciados mediante a proxecci�on do documental ?Unha verdade inc�omo-
da?. De xeito complementario, os rapaces deber�an consultar diferentes lec-
turas e informaci�ons na Internet acerca do seu autor, Al Gore, plasm�andoas
posteriormente no traballo resumo que entregar�an.
No 3º trimestre, xa abordando os temas referidos �a Historia, continuamos
coa mesma metodolox��a imperante durante todo o curso, �e dicir, o emprego
masivo da tecnolox��a PowerPoint onde os rapaces, ademais de recibir unha
educaci�on visual, se ver�an na obriga de ler as diferentes informaci�ons aporta-
das.
Complementariamente, o pr�actico desta avaliaci�on versar�a acerca da ob-
tenci�on, tratamento e emprego tradicional do li~no. Para iso, realizarase unha
visita ao museo etnogr�a�co Casa do Patr�on, onde os nosos estudantes obser-
var�an in situ todos aqueles elementos empregados para tal proceso; ademais
das pertinentes explicaci�ons da gu��a, deber�an de consultar de xeito individual
os diferentes carteis e tr��pticos espallados polas diferentes salas de exposici�on.
Para substanciar estos co~necementos procederemos a proxecci�on na clase do
documental O li~no, producido polo mesmo museo, onde se amosa o laborioso
proceso do li~no desde a sementeira ata a elaboraci�on de tecidos. Cabe des-
tacar que, ademais disto, no meu corpus metodol�oxico at�opase botar man
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 23/47
do alumnado para que este realice diferentes lecturas a viva voz contidas no
libro de clase e sempre referidas �os contidos a tratar ese d��a. Evidentemente,
p��dense voluntarios para levar isto a cabo, se ben �e certo que ante a falta dos
mesmos ou ante o feito de que os mesmos alumnos sexan os que se ofrecen
unha e outra vez, en m�ultiples ocasi�on decido chamar de xeito aleatorio para
que todo o mundo participe. De igual xeito, botaremos man dos ordenadores
do Plan Abalar para traballar con p�axinas ou programas espec���cos, sobre
todo de xeograf��a.
2º ESO
Como introduci�on �o �nal do Imperio romano proporemos o visionado do
inicio do �lme de Ridley Scott, Gladiator. Gladiator (1ª escena batalla con-
tra os xermanos e Marco Aurelio, 121-180 ) Discurso de Gladiator: batalla
Germania (3,39 min.) Para ilustrar a ca��da de Bizancio a mans dos otomanos
proxectaremos unha visi�on turca a trav�es de imaxes da pel��cula Fetih 1453
- My Life For My Flag Aproveitando a posibilidade de introducir nos temas
de Idade Media unha mestura de lecturas e pel��culas xogaremos co texto de
Umberto Eco e as imaxes da pel��cula de J. J. Annaud: El nombre de la rosa.
Tam�en leremos e visionaremos fragmentos de varias obras que nos axudar�an
a encadrar unha �epoca tan afastada, no material, dos nosos alumnos.
Libros:
Os piares da terra
A catedral do mar
Pel��culas:
Excalibur
Os viquingos
Ivanhoe
Coa intenci�on de axudar a pensar criticamente utilizaremos en varias oca-
si�ons textos hist�oricos comparados. Un bo exemplo ser�a o material sobre as
Cruzadas:
Doc. A Ibn AL-ATHIR (1160-1233)
6 de novembro do 2015
24/47 Plan Lector 3. Plan lector
Doc. B Urbano II (1095)
Doc. C An�onimo (s. XII)
Ou os textos sobre a Inquisici�on:
Doc. A Bernardo Guy, T�ecnica de Inquisici�on, 1307
Doc. B John Fox, O libro dos m�artires, 1563
Doc. C John Lynch, Os Austrias, 1992
Xa nos temas de Idade Moderna proporemos actividades a partires dos
libros de Arturo Perez Reverte, El capit�an Alatriste. Tam�en proxectaremos a
recreaci�on da batalla de Racroi coa que remata a versi�on cinematogr�a�ca. A
cr�onica do rei pasmado e a versi�on �lmica de Imanol Uribe dar�an moito xogo
para ilustrar a �epoca dos Austrias menores. Utilizaremos materiais centrados
na Arte Moderna: Renacemento. El tormento y el �extasis. Barroco. La chica
de la perla.
3º ESO
Na programaci�on did�actica deste curso cont�emplase a obrigatoriedade da
elaboraci�on dun traballo por trimestre, o cal �e cuali�cado en base a unha serie
de lecturas ou de materiais audiovisuais que son entregados ao alumnado.
Ditos pr�acticos val�oranse ata cun 15% da nota �nal da avaliaci�on.
As��, durante o 1º trimestre traballarase a Xeograf��a f��sica de xeito cons-
tante mediante diversas presentaci�ons de PowerPoint que os estudantes de-
ber�an consultar e ler atentamente pois ser�a fundamental para a elaboraci�on
do climograma ?igual que no caso de 1º de ESO pero cun nivel de esixencia e
complexidade a todas luces superior- que constituir�a a citada parte pr�actica.
Ao longo do 2º trimestre procederemos �a lectura de diferentes art��culos
de opini�on ?extra��dos sobre toda da Internet- acerca da problem�atica da con-
taminaci�on do medio e de si este proceso debe ser unha peaxe que debemos
pagar polo noso proceso constante. De xeito complementario proxectarase o
documental ?Comprar, tirar, comprar.acerca da obsolescencia programada e
da sociedade de consumo na que vivimos. Dito documental incluir�a multitude
de testemu~nas en ingl�es, polo que os alumnos deber�an seguir estas opini�ons
mediante a lectura dos subt��tulos complementarios en lingua castel�a. Poste-
riormente, entregar�an o traballo obrigatorio referido ao visionado do mesmo.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 25/47
Finalmente, no 3º trimestre continuamos coa mesma metodolox��a impe-
rante durante todo o curso, �e dicir, o emprego masivo da tecnolox��a Power-
Point onde os rapaces, ademais de recibir unha educaci�on visual, se ver�an na
obriga de ler as diferentes informaci�ons aportadas. Faremos unha pausa no
tratamento dos temas do curriculum para facer sitio �as unidades do Proxecto
Terra que nos son facilitadas polo Colexio de Arquitectos de Galicia. Faremos
unha lectura conxunta das mesmas para achegarnos �a arquitectura popular
as�� como a novas terminolox��as, entre as que me gustar��a destacar o fe��smo,
do cal faremos un `Concurso de fe��smo rural' na vila de A estrada e arredo-
res. O Proxecto Terra completarase cunha visita �a cidade de Santiago e coa
lectura da banda dese~nada A mansi�on dos Pamp��n de Miguelanxo Prado, da
cal se entregar�a traballo obrigatorio.
O alumnado realizou diferentes lecturas a viva voz contidas no libro de
clase e sempre referidas �os contidos a tratar ese d��a. Evidentemente, p��dense
voluntarios para levar isto a cabo, se ben �e certo que ante a falta dos mesmos
ou ante o feito de que os mesmos alumnos sexan os que se ofrecen unha
e outra vez, en m�ultiples ocasi�on decido chamar de xeito aleatorio para que
todo o mundo participe. De igual xeito, botarase man dos ordenadores do
Plan Abalar para traballar sobre todo os mapas f��sicos e os mapas pol��ticos.
4º ESO
1ª Avaliaci�on
A nosa 1ª aposta literaria no curso de 4º de ESO ser�a unha novela que
sit�ua o espazo f��sico do Antigo R�exime. Paisaxe, roupa, estamentos sociais e
por suposto, olores: El perfume, Patrick S�uskind.
Leremos en clase conxuntamente o inicio da novela apoiada ademais na
pel��cula de Tom Tykwer e proporemos a lectura completa da mesma. Adem�ais,
ser�an recomendadas outras lecturas indicando as di�cultades e virtudes das
mesmas: Historia de dos ciudades, Charles Dickens; Guerra y paz, Le�on Tols-
toi. Tam�en nesta Avaliaci�on ser�an proxectados na aula fragmentos de diversas
pel��culas (varias delas parten dunha novela) como ambientaci�on de diferentes
acontecementos e procesos hist�oricos.
2ª Avaliaci�on
Na 2ª Aval. comenzaremos tratando a guerra da Independencia espa~nola
polo que proporemos a lectura da novela: Un d��a de c�olera, Arturo P�erez
Reverte. Ser�a o paso previo a an�alise da obra de Goya centr�andonos nos seus
6 de novembro do 2015
26/47 Plan Lector 3. Plan lector
cadros hist�oricos m�ais senlleiros e no caderno de gravados: Los desastres de
la guerra, Francisco de Goya.
Para os procesos de uni�caci�on nacional de �nais do s�eculo XIX utiliza-
remos varias escenas do �lme de Lucchino Visconti, El Gatopardo, recomen-
dando, por suposto a novela de Lampedusa.
Para o an�alise da Revoluci�on Industrial partiremos das imaxes documen-
tais de Mitchell e Kenyon, recollidas no DVD `Electric Edwardians' e das
fotograf��as de Lewis Hine sobre o traballo infantil. Para situar a �epoca Vito-
riana proporemos a seguinte actividade:
Busca unha foto e os datos esenciais da biograf��a dun destes escritores
vitorianos: Charles Dickens; Irm�as Bronte (Emily, Charlotte e Anne); Lewis
Carroll; H.G. Wells; Oscar Wilde; Arthur Conan Doyle; Bram Stoker; Robert
Louis Stevenson; Jane Austen; Rudyard Kipling; Mary Shelley; Lord Byron;
Charles Darwin; William Fox Talbot; Jack o destripador.
Nesta unidade centrar�emonos nas seguintes pel��culas: Daens, Stijn Coninx.
Germinal, Claude Berri.
3ª Avaliaci�on
Na 3ª avaliaci�on trataremos o Imperialismo. O punto de partida ser�a a
an�alise dun comic que permitir�a afondar nas causas ideol�oxicas do proceso
colonizador: Tint��n en el Congo, Herg�e.
Tam�en traballaremos co libro: El fantasma del rey Leopoldo, Adam Ho-
chschild.
Prepararemos unha actividade a modo de webquest a partires de materiais
presentados aos alumnos e da informaci�on que aporta a wikipedia sobre este
libro. Tam�en comentaremos en clase outras obras como: Zul�u, la batalla de
Isandwana, Carlos Roca; El coraz�on de las tinieblas, Joseph Conrad; Todo
se esfarela, Chinua Achebe; El asesinato de Lumumba, Ludo de Witte. Para
traballar a 1ª Guerra Mundial centrar�emonos en d�uas obras. Unha novela
(ou recompilaci�on de relatos) e un c�omic: Compa~n��a K, William March; Puta
Guerra, Tardi.
Tam�en citaremos outros 2 exemplos. Unha novela xa cl�asica e un curioso
comic: Sin novedad en el frente, Erich Mar��a Remarque; La gran guerra, Joe
Sacco
No periodo de entreguerras utilizaremos o seguinte material de lectura:
Para a Revoluci�on rusa e o Stalinismo decidimos centrarnos neste 2º apartado
e comentar os problemas de censura e de persecuci�on persoal de moitos
intelectuais:
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 27/47
Osip Mandelstam, do que leremos o epigrama contra Stalin que marcou
o seu tr�axico destino e recomendaremos as memorias da s�ua viuva.
As poetisas Anna Ajmatova e Marina Tsvetaieva, cunha selecci�on dos
seus poemas.
Vasili Grossman, coa s�ua magna obra: Vida y destino.
Aleksandr Solzhenitsyn, con Archipi�elago Gulag.
Tam�en presentaremos o comic de Pellejero e Lapiere, El vals del Gulag.
Para os EE.UU. de entreguerras comentaremos a magn���ca novela: El
gran Gatsby, Scott Fitgerald. E veremos a escena inicial da s�ua �ultima ver-
si�on cinematogr�a�ca. E a obra mestra: Las uvas de la ira, John Steinbeck.
Para tratar o tema do Fascismo italiano utilizaremos a pel��cula de Bernar-
do Bertolucci, Novecento. Finalmente, para analizar a �gura de Adolf Hitler
compararemos as visi�ons contrapostas: El gran dictador, Charles Chaplin e El
triunfo de la voluntad, Leni Riefensthal.
1º DE BACHARELATO: Hª. do Mundo Contempor�aneo
Actuaci�ons:
Hora de ler: unha sesi�on cada quince d��as, de documentos relacionados
coa materia (c�omics, xornais, revistas, libros, v��deos, radio...). Elabo-
rarase un cat�alogo de materiais dispo~nibles na Biblioteca para que o
alumnado escolla coa orientaci�on do profesor. O alumnado tam�en po-
der�a aportar material propio sempre que o profesor o considere axeitado.
As sesi�ons desenvolveranse, de ser posible, na Biblioteca do instituto.
Lecturas e audiovisuais obrigatorios por trimestre:
� 1º trimestre: - Enderezo Desco~necido; - A guerra das trincheiras
ou Maus; - Campos de muerte (El Siglo del Pueblo, BBC), Las
uvas de la ira e El deber de recordar.
� 2º trimestre: - Ru��do, relatos de guerra ou <V�emonos en Kosovo!;
- Pers�epole; - En tierra de nadie e Un lugar en el mundo.
6 de novembro do 2015
28/47 Plan Lector 3. Plan lector
� 3º trimestre: - O gatopardo; -Sufragista ou Congo; - El hombre
que pudo reinar, Daens e Tiempos Modernos.
Textos fonte, xornal��sticos, literarios e imaxes (obras de arte). Frag-
mentos audiovisuais.
Relaci�on de recursos complementarios: Proporcionarase ao alumnado
un cat�alogo comentado de documentos (libros, c�omics, documentais,
pel��culas...), dispo~nibles na Biblioteca, cuxa utilizaci�on ser�a valorada
como un traballo voluntario e terase en conta na nota.
Investigaci�on sobre fotograf��as e documentos hist�oricos dispo~nibles no
�ambito familiar do alumnado. Exposici�on de fotograf��as no Centro.
Realizaci�on de traballos por grupos sobre a alimentaci�on e h�abitos ali-
menticios no per��odo estudado, en formato panel para seren expostos
no Centro.
Semipresencial:
Ademais de fragmentos seleccionados, visionaranse dous documentais da
serie 'El siglo del pueblo' (BBC): Campos de muerte (1ª Guerra Mundial) e
La guerra total (II Guerra Mundial); e o documental El deber de recordar,
sobre os republicanos espa~nois presos en Mauthausen. Lerase e comentarase
na aula a banda dese~nada La guerra de las trincheras. Outros c�omics que se
animar�a a ler ao alumnado, presentes na biblioteca ser�an: Una historia popular
del Imperio Americano; Maus; Los Surcos del azar; As Serpes Cegas ou Kon-
go. Os alumnos tam�en ler�an, e contestar�an posteriormente un cuestionario,
a breve novela epistolar Enderezo desco~necido.
2º BACH: Historia da Arte
As esixencias propias do 2º de Bacharelato non fan deste curso un dos
m�ais propicios para as recomendaci�ons literarias ou f��lmicas. Pero, de t�odo-
los xeitos, non renunciaremos a estas propostas tendo en conta, adem�ais,
que para unha materia coma Historia da Arte poden resultar especialmente
ilustrativas. Cada tema do programa comez�amolo cun pequeno relato.
Por suposto, o longo do curso utilizaremos unha gran variedade de textos
historiogr�a�cos que contextualizaban a materia. Entre estes destacamos: Las
vidas de los m�as excelentes arquitectos, pintores y escultores italianos desde
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 29/47
Cimabue a nuestros tiempos, Giorgio Vasari. Dentro dos manuais m�ais uti-
lizados e recomendados durante o curso sinalamos o estudo xa cl�asico: La
Historia del Arte, Ernst H. Gombrich.
En cada avaliaci�on ser�an propostos diferentes materiais audiovisuais (do-
cumentais, pel��culas,?) e literarios (novelas, comics,?). Evidentemente a pro-
posta neste curso non pode partir da lectura e visionado da totalidade dos
mesmos. Durante o curso ser�an proxectados ou lidos en clase moitos frag-
mentos de obras como as seguintes: La cueva de los sue~nos olvidados, Werner
Herzog; 300 (Comic de Alan moore e a pel��cula); Alejandro Magno; �Agora,
Alejandro Amenabar; Serie de novelas do detective Marco Didio falco, Lind-
say Davies; Comic, Alix Senator; Roma, serie de TV da HBO; El nombre de
la rosa, Umberto Eco; El tormento y el �extasis, Carol Reed.; La chica de la
perla, Tracy Chevalier (+ pel��cula, Peter Webber); Habladles de batallas, de
reyes y elefantes, Mathias Enard; La vida secreta de los edi�cios (del Parten�on
a las vegas en trece historias), Edward Hollis; Vidas contadas (biograf��as de
arquitectos), Anatxu Zabalbeascoa e Javier Rodr��guez Marcos; El loco del
pelo rojo, Vincente minelli; Pollock, Ed Harris; Exit through the gift shop,
Banksy; Arte, Yasmina Reza; El olor a sangre humana no se me quita de los
ojos (conversaciones con francis Bacon), Franck Maubert; David Hockney. El
gran mensaje, Conversaciones con martin Gayford.
2º BACH: Historia de Espa~na
Usaranse con frecuencia fragmentos de pel��culas (do portal Cliphistoria) e
a serie documental `Memoria de Espa~na'.
Animarase ao alumnado e premiarase na nota a lectura de libros e c�omics,
e o visionado de pel��culas, sobre os contidos da materia, cos que contamos na
biblioteca. Por exemplo: La Voz Dormida (libro e pel��cula), Bienvenido M��ster
Marshall, La Colmena, O lapis do carpinteiro, A noite branca, Los surcos
del azar, Paracuellos, 36-39 malos tiempos, As serpes cegas, Divisi�on Azul,
Trilox��a da Guerra de Cuba, El arte de volar, Las guerras silenciosas, etc.
2º BACH: Xeograf��a de Espa~na
Na aula traballarase acot��o con noticias de prensa relacionadas cos conti-
dos da materia. As explicaci�ons acompa~naranse en moitas ocasi�ons de frag-
mentos da serie documental `Espa~na desde el aire'.
6 de novembro do 2015
30/47 Plan Lector 3. Plan lector
Debido ao apertado dos contidos non poder�an usarse m�ais recursos que
aos apuntamentos e materias complementarios moi seleccionados e `raciona-
dos': mapas, gr�a�cas, textos...
3.8. Departamento de Tecnolox��a
Tecnolox��as 2º e 3º ESO
Elaboraci�on da documentaci�on necesaria para presentar a Memoria do
proxecto t�ecnico desenvolvido en cada avaliaci�on.
Realizaci�on de resumos e esquemas das unidades.
Procura de informaci�on en Internet.
Procura de informaci�on en cat�alogos.
Exposici�on oral, ante o resto de compa~neiros, das pr�acticas desenvolvi-
das en cada avaliaci�on (explicaci�on do funcionamento utilizando a ter-
minolox��a adecuada, descrici�on dos problemas xurdidos e as soluci�ons
adoptadas, explicaci�on de posibles aplicaci�ons reais)
Utilizaci�on con soltura de vocabulario t�ecnico.
Manexo e comprensi�on das Fichas T�ecnicas de caracter��sticas.
Lecturas diversas.
As actividades levaranse a cabo no aula/taller e na casa do alumno.
Tecnolox��a 4º ESO
Elaboraci�on da documentaci�on necesaria para presentar a Memoria do
proxecto T�ecnico desenvolvido para cada unha das pr�acticas.
Exposici�on oral, ante o resto de compa~neiros, das pr�acticas desenvolvi-
das en cada avaliaci�on (explicaci�on do funcionamento utilizando a ter-
minolox��a adecuada, descrici�on dos problemas xurdidos e as soluci�ons
adoptadas, explicaci�on de posibles aplicaci�ons reais)
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 31/47
Lecturas diversas, sobre a prevenci�on de accidentes laborais relacionados
con este campo de traballo.
Procura de informaci�on en Internet.
Procura de informaci�on en cat�alogos.
Utilizaci�on con soltura de vocabulario t�ecnico.
Tecnolox��a industrial: 1º e 2º Bach
Lectura e interpretaci�on de artigos actuais, relacionados cos diferen-
tes bloques tem�aticos (novos materiais, sistemas de control, sistemas
neum�aticos, electr�onica, ensaio de materiais)
Utilizaci�on con soltura de vocabulario t�ecnico.
Manexo e comprensi�on da Fichas T�ecnicas Caracter��sticas.
Elaboraci�on de diversos documentos ou arquivos, dos diferentes progra-
mas cos que se vai a traballar, documentos de texto, follas de c�alculo,
bases de datos, presentaci�ons electr�onicas
Lecturas diversas, sobre o impacto social e econ�omico derivado do uso
das TIC, no quefacer coti�an.
3.9. Aula de Teatro: `Avelai~nas Teatro'
Na sociedade actual seguen a ser imprescindibles actividades educativas
que convirtan ao alumnado en protagonista da aprendizaxe para atanguer
unha formaci�on interdisciplinar, plena e equilibrada. Para lograr isto, nada
mellor que unha actividade din�amica, que fomenta o di�alogo sobre tem�ati-
cas variadas, a creaci�on de textos literarios, a re exi�on sobre as diferentes
actitudes do ser humano ante a vida? ademais de mellorar as habilidades
psicomotrices, equilibrar a autoestima e potenciar as relaci�ons sociais.
O TEATRO �e unha ferramenta que posibilita adquirir todo isto dunha
forma l�udica e contrib�ue de xeito �rme a acadar unha maior seguridade e au-
tocontrol nun mesmo, desenvolve e potencia capacidades de comunicaci�on,
propicia unha optimizaci�on das relaci�ons interpersoais (xa que melloran as ha-
bilidades xestuais, orais e corporais dos participantes) favorece a desinhibici�on,
6 de novembro do 2015
32/47 Plan Lector 3. Plan lector
a creatividade, a autoestima equilibrada; logra unha comunicaci�on efectiva e
propicia a adaptaci�on do ser humano ao seu medio.
O Obradoiro `TEATRANDO NO LOSADA', que se iniciar�a en outubro e
rematar�a en xu~no, pretende que o alumnado acade a trav�es dunha aprendizaxe
activa, motivadora e creativa a adquisici�on de diferentes t�ecnicas vocais, cor-
porais, ling�u��sticas, literarias, esc�enicas e ter�a como obxectivos fundamentais:
1. Sensibilizar ao alumnado no obxectivo de conquerir unha sociedade m�ais
igualitaria, que sexa respectuosa co medio ambiente, coa diferenza e
rexeite os comportamentos violentos.
2. Metamorfosear a contorna de aprendizaxe sobre a tem�atica mencionada
no apartado anterior nun contexto activo, protagonizado polos partici-
pantes.
3. Concienciarse dos vestixios sexistas que seguen a estar presentes no
�ambito educativo (aulas, patio, actividades de ocio, actividades docen-
tes, relaci�ons interpersoais?)
4. Analizar de xeito cr��tico diferentes temas de actualidade: o papel fe-
minino e o masculino na escola e na sociedade en xeral; o opresor e o
oprimido; a liberdade; os medios de comunicaci�on; as novas tecnolox��as,
o rural, o valor da cultura propia?
ESTRUTURA DO CURSO.
IMPARTIDO POR:
Profesorado do centro.
A docencia impartirase OS MARTES entre as 15:00 e as 16:00 horas.
Existe tam�en a posibilidade excepcional de ensaiar en recreos ou tardes dos
s�abados que se �xar�an co alumnado.
Antes de cada estrea e do IV Festival de Teatro Escolar da Estrada en abril
haber�a unha rolda de prensa teatralizada para presentar os espect�aculos aos
medios de comunicaci�on. As datas �xadas dos espect�aculos son as seguintes:
1. Martes, 15 de decembro, no Sal�on de Actos do IES Ant�on Losada
Di�eguez.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 33/47
2. M�ercores, 16 de decembro, no Teatro Principal da Estrada.
3. Xoves, 19 de decembro, no Sal�on de Actos do CEIP Figueroa da Estrada
para alumnado de Educaci�on Infantil e Primaria deste centro educativo.
Ademais destas funci�ons participarase nun CIRCU�ITO GALEGO DE TEA-
TRO ESCOLAR que se v�en celebrando en diversos centros educativos e con-
cellos desde hai anos. Isto propiciar�a que se presenten os dous espect�aculos
preparados ao longo do curso nos seguintes FESTIVAIS DE TEATRO ES-
COLAR:
1. Funci�on solidaria no Teatro Principal de Ourense en colaboraci�on coa
ONG Meni~nos, de apoio �a infancia, no mes de febreiro (a data est�a por
determinar e est�a suxeita �a disponibilidade do Teatro Principal de Ou-
rense).
2. No II Festival de Teatro Escolar de Melide o s�abado, 12 de marzo.
Haber�a actuaci�ons na Casa de Cultura de Melide e un roteiro teatral,
m�usical e po�etico en colaboraci�on con diferentes asociaci�ons culturais e
musicais do Concello.
3. No IX Festival de Teatro Escolar de Palas de Rei que se celebrar�a o s�aba-
do, 9 de abril, na Casa de Cultura desta localidade. Haber�a un roteiro
teatral, m�usical e po�etico pola aldea de Santo Xusto. Nel participar�an
persoas do entorno rural, da Asociaci�on Palacio do Rei, da Asociaci�on
Cultural ?Entreportas? e do evento SON D?ALDEA.
4. No IV Festival de Teatro Escolar que organiza o IES Ant�on Losada da
Estrada o s�abado, 23 de abril, no Teatro Principal da Estrada. Haber�a un
roteiro teatral, m�usical e po�etico por unha aldea do Concello.
5. Na IX Mostra de Teatro Escolar de Touro o s�abado, 7 de maio, na Casa
de Cultura de Touro. Haber�a un roteiro teatral, m�usical e po�etico pola
aldea de Remesquide.
6. En Vila Real, Lisboa, Set�ubal e Castelo Branco (Portugal); os d��as 12,
13, 14, 15 e 16 de maio. Estas actuaci�ons ir�an enmarcadas nunha viaxe
para o alumnado de Secundaria e Bacharelato con marcado car�acter
did�actico e realizaranse en colaboraci�on coa Aula de Teatro do CPI de
Touro, a Aula de Teatro do CPI de Vedra, o Obradoiro Municipal de
Teatro de Palas de Rei, a Escola Municipal de Teatro de Laxe e a Aula
de Teatro do IES de Melide, ?Teiroa Teatro?.
6 de novembro do 2015
34/47 Plan Lector 3. Plan lector
7. Na IX Mostra de Teatro escolar de Laxe, TEATRAPA, a �nais do mes
de maio. Haber�a un roteiro musical, teatral e po�etico polas r�uas de
Laxe organizado en colaboraci�on con diferentes Asociaci�ons musicais e
culturais do Concello de Laxe.
8. Venres, 17 de xu~no, no Sal�on de Actos do IES Ant�on Losada Di�eguez,
como peche do curso escolar.
9. En todas aquelas localidades e instituci�ons que o demanden e cubran os
gastos de desprazamento do grupo.
Destinatarios/as:
Alumnado de Secundaria, Bacharelato, ciclos, profesorado?
Obxectivos do curso:
Xerais:
1. Transmitir valores igualitarios e non discriminatorios por raz�on de se-
xo/x�enero.
2. Reforzar unha educaci�on baseada na NON VIOLENCIA.
3. Potenciar a TOLERANCIA CERO ante actitudes violentas.
4. Difundir unha cultura da IGUALDADE, INTERCAMBIO E INTERRE-
LACI�ON entre persoas de toda a comunidade educativa (Nais, pais,
persoal non docente, profesorado?) e da sociedade en xeral.
5. Favorecer a re exi�on e a adopci�on de comportamentos adecuados para
a prevenci�on da violencia e as pr�acticas igualitarias.
6. Experimentar as posibilidades comunicativas de linguaxes non orais co-
mo a expresi�on corporal, a expresi�on pl�astica e art��stica, a linguaxe mu-
sical... favorecendo a comprensi�on e valoraci�on das potencialidades das
mesmas nas s�uas diferentes facetas.
7. Incidir de forma m�ais plena na competencia comunicativa global dos
participantes.
8. Valorar as diferentes manifestaci�ons dram�aticas das distintas �epocas,
x�eneros, autores e estilos.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 35/47
9. Reco~necer e valorar en maior medida os recursos literarios que potencian
a mensaxe do texto.
10. Achegarse por medio da dramatizaci�on �a an�alise profunda e �a com-
prensi�on dun texto literario e dos seus trazos, as�� como aos elementos
fundamentais que conforman a s�ua estrutura interna como poden ser
as acotaci�ons, os personaxes, o tempo narrativo, o tratamento do cro-
notopo, etc.
11. Fomentar o gusto pola lectura.
12. Comprender en profundidade o texto que se manexa ou que se est�a a
constru��r coa intenci�on de, posteriormente, poder transmitilo a un p�ubli-
co receptor do mesmo conservando e potenciando todos os seus valores
en conxunto.
13. Achegar aos participantes �a literatura desde unha perspectiva activa,
l�udica e motivante.
14. Provocar a preocupaci�on por unha correcta formulaci�on da mensaxe.
15. Incrementar as capacidades expresivas analizando a s�ua potencialidade
comunicativa.
16. Favorecer a creaci�on dunha rica gama de situaci�ons que permitan me-
llorar a expresi�on oral.
Espec���cos:
1. Establecer relaci�ons equilibradas, solidarias e construtivas coas persoas
que nos rodean independentemente do seu sexo.
2. Superar os estereotipos e discriminaci�ons sexistas.
3. Co~necer e empregar unha linguaxe non sexista e discriminatoria a trav�es
dos exercicios dram�aticos.
4. Sensibilizarse coa necesidade dun reparto diferente das responsabilidades
familiares e a utilidade social e persoal do traballo dom�estico e re ectir
esa necesidade no espect�aculo �nal.
5. Consolidar a s�ua propia identidade persoal, mellorando e equilibirando a
s�ua autoestima.
6 de novembro do 2015
36/47 Plan Lector 3. Plan lector
6. Superar as formas verbais sexistas a trav�es do xogo dram�atico.
7. Realizar unha lectura cr��tica dos medios de comunicaci�on dende unha
perspectiva non sexista.
8. Re exionar sobre as situaci�ons de discriminaci�on das mulleres nos �ambi-
tos laboral, pol��tico e social e amosalo na obra �nal.
9. Descubrir as posibilidades l�udicas do teatro como actividade de ocio.
10. Fomentar o gusto pola creaci�on art��stica e por ser part��cipes da narraci�on
dunha historia.
11. Descubrir distintas formas de expresi�on pl�astica de forma activa, por
medio da experimentaci�on propia.
12. Contribu��r a despertar inquietudes art��sticas e creativas.
13. Propiciar que os participantes sexan receptivos cara o proceso de crea-
ci�on art��stica e os resultados en xeral deste.
14. Valorar todo tipo de manifestaci�on art��stica como a literatura, a expre-
si�on pl�astica en todos os seus aspectos (pintura, escultura, arquitectura,
dese~no, etc.) ou a m�usica.
15. Descubrir e explorar a riqueza expresiva de diferentes estilos e tipos de
m�usica en moitas ocasi�ons consideradas minoritarias ou simplemente
desco~necidas polos participantes.
16. Comprender e valorar por medio das diferentes manifestaci�ons art��sticas
empregadas outras realidades e outras culturas.
Actitudinais:
1. Favorecer a participaci�on e integraci�on das/-os alumnas/-os na activi-
dade por medio dun traballo en equipo que enfoque o esforzo individual
cara un obxectivo com�un, superando todo tipo de diferenzas de raza,
sexo, estatus social, nivel econ�omico, etc.
2. Fomentar o respecto cara outras persoas por enriba de todas as dife-
renzas individuais.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 37/47
3. Crear ou potenciar unha conciencia de compromiso co entorno, coa
conservaci�on do medio ambiente, da cultura?
Contidos:
O corpo. Imaxe e percepci�on. Coordinaci�on, reco~necemento das propias
posibilidades e mellora das mesmas?
O movemento. O xesto. Desinhibici�on. Equilibrio ? desequilibrio. Parti-
turas corporais?
A acci�on interpretada.
A creatividade. Utilizaci�on de diferentes recursos (dos medios de co-
municaci�on, inform�aticos, libros, l�aminas, teas, materiais de refugallo e
naturais?) �a s�ua disposici�on para a elaboraci�on individual e colectiva de
produci�ons art��sticas.
O espazo. Estruturaci�on espacial e temporal.
O son. A voz. Articulaci�on e dicci�on. Exploraci�on das posibilidades so-
noras e expresivas da voz, do corpo, dos obxectos e dos instrumentos.
Desenvolvemento de h�abitos de coidado da voz.
Improvisaci�on. Habilidades t�ecnicas.
Interpretaci�on. A capacidade expresiva.
Construci�on e estudo do personaxe.
A iluminaci�on: potenciaci�on do universo tem�atico.
A maquillaxe. Caracterizaci�on.
A produci�on: elemento potenciador e indispensable nun espect�aculo tea-
tral.
A creaci�on literaria: unha �estra aberta ao co~necemento e ao crece-
mento como ser humano.
O grupo. Aportaci�ons. Di�cultades. Resoluci�on de con itos.
6 de novembro do 2015
38/47 Plan Lector 3. Plan lector
Competencias B�asicas
No marco da proposta realizada pola Uni�on Europea, introducironse unha
serie de competencias b�asicas no curr��culo educativo publicado no DOGA
do 13 de xullo do 2007. Ao longo deste obradoiro de teatro tentarase que os
receptores adquiran a capacidade de po~ner en pr�actica de forma integrada, en
contextos e situaci�ons diversas, os co~necementos, as habilidades e as actitudes
persoais adquiridas. As competencias b�asicas que se traballar�an neste curso
de teatro ser�an as seguintes:
1. Competencia en comunicaci�on ling�u��stica.
Utilizaci�on da linguaxe como instrumento de comunicaci�on oral e
escrita, de representaci�on e comprensi�on da realidade, de constru-
ci�on e comunicaci�on do co~necemento e de organizaci�on e autorre-
gulaci�on do pensamento das emoci�ons e da conduta.
Expresi�on de pensamentos, emoci�ons, vivencias e opini�ons de forma
adecuada a cada contexto en forma e fondo.
Proporcionar coherencia e cohesi�on ao discurso e �as propias ac-
ci�ons e tarefas, adoptar decisi�ons, desfrutar escoitando, lendo ou
expres�andose de forma oral e xestual.
Desenvolvemento da autoestima e autocon�anza.
Establecemento de v��nculos e relaci�ons construtivas cos demais e
co contorno.
Utilizaci�on activa e efectiva e efectiva de c�odigos e habilidades
ling�u��sticas e non ling�u��sticas e das regras propias do intercambio
comunicativo en diferentes situaci�ons.
Axuda para acceder a m�ais e diversas fotes de informaci�on, comu-
nicaci�on e aprendizaxe.
Dominio da lingua oral e escrita en m�ultiples contextos, e o seu
uso funcional.
2. Competencia matem�atica.
Traballo da habilidade para interpretar e expresar con claridade e
precisi�on informaci�ons, datos e argumentaci�ons, o que aumenta a
posibilidade real de seguir aprendendo ao longo da vida, tanto no
�ambito acad�emico ou escolar como f�ora del, e favorece a partici-
paci�on efectiva na vida social.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 39/47
Habilidade para seguir determinados procesos de pensamento (co-
mo a induci�on e a deduci�on, entre outros).
Identi�caci�on da validez dos razoamentos e valoraci�on do grado de
certeza asociado aos resultados derivados dos razoamentos v�alidos.
Disposici�on favorable e de progresiva seguridade e con�anza cara
a informaci�on e �as situaci�ons.
Respecto e gusto pola certeza na s�ua procura a trav�es do razoa-
mento.
3. Competencia no co~necemento e interacci�on co mundo f��sico.
Habilidade para interactuar co mundo f��sico, tanto nos seus aspec-
tos naturais como nos xerados pola acci�on humana, de tal modo
que se posibilite a comprensi�on de sucesos, a predici�on de conse-
cuencias e a actividade dirixida �a mellora e preservaci�on das condi-
ci�on de vida propia, das demais persoas e do resto de seres vivos.
Destreza para desenvolverse adecuadamente, con autonom��a e ini-
ciativa persoal, en �ambitos da vida e do co~necemento moi diversos
e para interpretar o mundo.
Adecuada percepci�on do espazo f��sico en que se desenvolven a vida
e a actividade humana, tanto a grande escala coma no contorno
inmediato, e a habilidade para interactuar co espazo circundante.
Sensibilizaci�on sobre a solidariedade global e interxeracional.
An�alise das mensaxes informativas e publicitarias, as�� como dos
h�abitos de consumo responsables na vida coti�a.
Utilizaci�on do movemento para un maior co~necemento de si mes-
mo, para unha utilizaci�on m�ais produtiva do contorno, unhas mello-
res relaci�ons entre as persoas e un incremento da calidade de vida
e da s�aude, entendida como un estado de benestar f��sico, mental
e social.
Habilidade progresiva para po~ner en pr�actica os procesos e actitu-
des propios da an�alise sistem�atica e de indagaci�on cient���ca.
4. Tratamento da informaci�on e competencia dixital.
Habilidade para buscar, obter, procesar e comunicar informaci�on e
transformala en co~necemento.
6 de novembro do 2015
40/47 Plan Lector 3. Plan lector
Utilizaci�on das tecnolox��as da informaci�on e da comunicaci�on como
elemento esencial para informarse, aprender e comunicarse.
Selecci�on, procura e rexistro e tratamento ou an�alise da informa-
ci�on, utilizando t�ecnicas e estratexias diversas para acceder a ela
segundo a fonte �a cal se acuda e o soporte que se utilice (oral,
impreso, audiovisual, dixital ou multimedia)
Dominio de linguaxes espec���cas b�asicas (textual, ic�onica, visual,
gr�a�ca e sonora) e das s�uas pautas de descodi�caci�on e de trans-
ferencia.
Aplicaci�on de destrezas de razoamento para organizar, relacionar,
analizar e sintetizar a informaci�on acadada e incorporala aos es-
quemas previos de co~necemento.
Comunicaci�on h�abil da informaci�on e os co~necementos adquiridos
empregando recursos expresivos que incorporen non s�o diferentes
linguaxese t�ecnicas espec���cas, sen�on tam�en as posibilidades que
ofrecen as tecnolox��as da informaci�on e da comunicaci�on.
Adquisici�on de competencias na utilizaci�on das tecnolox��as da infor-
maci�on e da comunicaci�on extraendo o seu m�aximo rendemento.
5. Competencia social e cidad�a.
Comprensi�on da realidade social na que se vive e compromiso para
a s�ua mellora.
Participaci�on na toma de decisi�ons, elecci�on de comportamento en
determinadas situaci�ons e responsabilizaci�on das elecci�ons e deci-
si�ons adoptadas.
An�alise multicausal e sist�emica para axuizar os feitos e problemas
sociais e para re exionar sobre eles de forma global e cr��tica.
Comprensi�on da pluralidade da sociedade actuale do seu car�acter
evolutivo.
Aplicaci�on das habilidades sociais que permiten saber que os con-
itos de valores e de intereses forman parte da convivencia e reso-
luci�on con actitude constutiva.
Creaci�on de din�amicas persoais ou de grupo a trav�es do propio
corpo, en situaci�ons de cooperaci�on e de oposici�on.
Expresi�on das propias ideas, comunicaci�on �optima en distintos con-
textos, escoita respectuosa de ideas alleas e valoraci�on do punto
de vista alleo, a��nda sendo diferente ao propio.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 41/47
Valoraci�on das diferenzas e reco~necemento da igualdade de de-
reitos entre os diferentes colectivos, en particular entre homes e
mulleres.
Pr�actica do di�alogo e da negociaci�on para chegar a acordos como
forma de resolver os con itos, tanto no �ambito persoal como no
social.
6. Competencia cultural e art��stica.
Co~necemento, valoraci�on, e comprensi�on cr��tica das diferentes ma-
nifestaci�ons culturais, art��sticas e deportivas, utilizadas como fonte
de enriquecemento e desfrute e consideraci�on das mesmas como
parte do patrimonio dos pobos.
Valoraci�on do feito cultural en xeral, e o feito art��stico en particular,
en especial o espect�aculo teatral.
Incremento das capacidades de percepci�on, de sensibilizaci�on, de
pensamento e de sentido est�etico para comprender e valorar a
manifestaci�on cultural e art��stica.
Reelaboraci�on de ideas e sentimentos propios e alleos: atopar fon-
tes, formas e canles de comprensi�on e expresi�on; plani�car, avaliar
e axustar os procesos necesarios para alcanzar uns resultados, xa
sexa no �ambito persoal ou acad�emico.
Fomento da iniciativa, a imaxinaci�on e a creatividade para expre-
sarse mediante c�odigos art��sticos.
Potenciaci�on do traballo colectivo e, polo tanto, das habilidades
de cooperaci�on para contribu��r �a consecuci�on dun resultado �nal.
Co~necemento b�asico das principais t�ecnicas, recursos e conven-
ci�ons das diferentes linguaxes art��sticas, as�� como das obras e ma-
nifestaci�ons m�ais destacadas.
Concienciaci�on da evoluci�on do pensamento, das correntes est�eti-
cas, das modas e dos gustos, as�� como da importancia represen-
tativa, expresiva e comunicativa que os factores est�eticos desem-
pe~naron e desempe~nan na vida coti�a da persoa e das sociedades.
Aprecio da creatividade impl��cita na expresi�on de ideas, experien-
cias ou sentimentos a trav�es de diferentes medios art��sticos, como
a m�usica, a literatura, as artes visuais e esc�enicas, ou as diferentes
formas que adquiren as chamadas artes populares.
6 de novembro do 2015
42/47 Plan Lector 3. Plan lector
Valoraci�on do di�alogo intercultural e a realizaci�on de experiencias
art��sticas compartidas.
7. Competencia para aprender a aprender.
A�anzamento das habilidades de aprendizaxe e da autonom��a.
Adquisici�on da conciencia das propias capacidades (intelectuais,
emocionais, f��sicas) e do proceso e das estratexias necesarias para
desenvolvelas, as�� como do que se pode facer coa axuda doutras
persoas ou recursos.
Disposici�on dun sentimento de competencia persoal, que redunda
na motivaci�on, na autocon�anza e no gusto por aprender.
Concienciaci�on do que se sabe e do que c�ompre aprender, de como
se aprende e de como se xestionan e controlan de forma e�caz os
procesos de aprendizaxe, optimiz�andoos e orient�andoos a satisfacer
os obxectivos persoais.
Co~necemento das propias carencias e potencialidades, sacando
proveito das segundas e tendo motivaci�on e vontade para superar
as segundas desde unha expectativa de �exito, aumentando progre-
sivamente a seguridade para afrontar novos retos de aprendizaxe.
Potenciaci�on das capacidades que entran en xogo na aprendiza-
xe, como a atenci�on, a concentraci�on, a memoria, a comprensi�on
e a expresi�on ling�u��stica ou a motivaci�on de logro, entre outras,
e obter un rendemento m�aximo e personalizado delas coa axuda
de diferentes t�ecnicas e estratexias: do estudo, da observaci�on e
rexistro sistem�atico de feito e relaci�ons, de traballo cooperativo...
8. Autonom��a e iniciativa persoal.
Adquisici�on da conciencia e aplicaci�on dun conxunto de valores
e actitudes persoais interrelacionadas, como a responsabilidade,
a perseveranza, o co~necemento de si mesmo e a autoestima, a
creatividade, a autocr��tica, o control emocional, a capacidade de
elixir, de calcular riscos e de afrontar os problemas, as�� como a
capacidade de demorar a necesidade de satisfacci�on inmediata, de
aprender dos erros e de asumir riscos.
Fomento de elixir con criterio propio, de imaxinar proxectos e de
levar adiante as acci�ons necesarias para desenvolver e plans per-
soais responsabiliz�andose deles, tanto no �ambito persoal coma no
social ou no laboral.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 43/47
Transformaci�on das ideas en acci�ons, plani�caci�on e posta en pr�acti-
ca de proxectos, reelaboraci�on das formulaci�ons previas, busca de
soluci�ons e elaboraci�on de novas de novas ideas.
An�alise de posibilidades e limitaci�ons. Autoavaliaci�on.
Fomento da autonom��a e iniciativa persoal.
Metodolox��a:Traballarase en todo momento cunha metodolox��a participativa e din�amica
que axude �a re exi�on e an�alise dos contidos. Para iso trataranse os diferentes
temas dende diferentes perspectivas dentro da realidade m�ais pr�oxima aos
participantes, a trav�es de din�amicas e t�ecnicas l�udicas e atractivas que os
convirtan en protagonistas �a hora de elaborar os guions do espect�aculo �nal
e que est�an baseadas no TEATRO DO OPRIMIDO, de Augusto Boal e nos
principios metodol�oxicos das teor��as da actuaci�on de Jerzy Grotowski.
En todos os obradoiros empregarase material audiovisual nas sesi�ons de
ensaio que despois aparecer�a integrado nas obras de teatro que constr�uan.
Para aumentar a motivaci�on efect�uanse actividades diversas con distintos
graos de di�cultade para que poida intervir todo tipo de alumnado, tratando de
combinar contidos, materiais e espazos (escenario, contorno natural, contorno
social). Ao mesmo tempo fomentarase a necesidade do traballo en equipo,
da COLOBARACI�ON como forma imprescindible de acadar os espect�aculos
�nais.
A metodolox��a utilizada fomentar�a a busca, a an�alise e a aplicaci�on da
informaci�on tratada na aula ordinaria, deste xeito pret�endese que o alumnado
sexa capaz de aplicar os co~necementos adquiridos e contrib�ua, a trav�es das
s�uas aportaci�ons, investigaci�ons e opini�ons, ao desenvolvemento dos ensaios.
Igualmente, as actividades dese~nadas te~nen uns contidos espec���cos de-
pendendo do alumnado ao que van dirixidas. Est�an plani�cadas segundo a
idade dos integrantes da Aula de Teatro, o curso escolar e as necesidades
propias de cada un.
As ferramentas que se utilizar�an nestes obradoiros teatrais caracterizaran-
se polos seguintes aspectos:
1. Fomentar os valores igualitarios e non-discriminatorios por raz�on de
sexo/x�enero nos diferentes niveis do sistema educativo.
2. Favorecer a interacci�on e a participaci�on social no contorno.
6 de novembro do 2015
44/47 Plan Lector 3. Plan lector
3. Resolver de forma pac���ca os con itos como base para unha aprendizaxe
de respecto e igualdade.
4. Evitar o uso dunha linguaxe sexista ou discriminatoria.
5. Potenciar un crecemento persoal e individual.
6. Valorar a propia identidade e mellorar h�abitos sociais.
Canles, Recursos e Medios de Difusi�on:
A informaci�on das actividades que se van desenvolver farase p�ublica unha
semana antes do comezo para que haxa tempo su�ciente para formar os
grupos. Da plani�caci�on destas actividades informarase puntualmente a trav�es
da p�axina web do instituto, as�� como a trav�es de carteis que se pegar�an nos
taboleiros das aulas e dos corredores do centro educativo. As actuaci�ons ser�an
anunciadas a trav�es da carteler��a que se po~ner�a en diversos puntos do n�ucleo
urbano e nas aldeas da Estrada, ademais de enviar a informaci�on aos medios
de comunicaci�on: radio, televisi�on e prensa escrita?
Avaliaci�on:
A avaliaci�on do proceso de aprendizaxe ser�a continua e diferenciada se-
gundo as distintas idades. Avaliarase ao alumnado tendo en conta todos os
elementos que compo~nen este proxecto. Neste sentido a avaliaci�on debe en-
tenderse como un conxunto de actividades programadas para recoller e anali-
zar informaci�on e por iso debe dotarse de t�ecnicas e instrumentos que garantan
a s�ua calidade facendo dela un proceso rigoroso e sistem�atico.
A avaliaci�on empregarase nesta actividade para a deteci�on e a satisfaci�on
das necesidades educativas e ser�a un proceso continuo que deber�a proporcio-
nar datos que sirvan para:
1. Descubrir as di�cultades de aprendizaxe do alumnado e prever estrate-
xias para a s�ua superaci�on.
2. Valorar a aprendizaxe do participante controlando o grao de desenvol-
vemento das capacidades previstas e de asimilaci�on dos contidos e, se
�e o caso, realizar as modi�caci�ons necesarias.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 45/47
Isto ao alumnado posibilitaralle co~necer a evoluci�on realizada dende a si-
tuaci�on de partida, corrixir estratexias e comportamentos inadecuados, iden-
ti�car as di�cultades do seu proceso de aprendizaxe para superalas.
As��, en relaci�on ao alumnado participante nas actividades efectuarase unha
avaliaci�on inicial coa que se pretende co~necer o punto de partida: co~nece-
mentos previos, identi�caci�on dos puntos fortes e febles para potenciar os
primeiros corrixir os segundos.
Ao rematar as actividades propostas realizarase unha avaliaci�on �nal na
que se vai valorar de cada integrante do grupo tanto o seu comportamento
como os co~necementos adquiridos. Desa valoraci�on sacarase un informe no
que se ter�an en conta os seguintes aspectos:
1. Actitude positiva.
2. Asertividade comunicativa.
3. Colaboraci�on co grupo na creaci�on dos espect�aculos �nais.
4. Progresi�on no proceso de ensino- aprendizaxe.
5. Observaci�ons.
En cada un dos apectos observarase se o seu grado de consecuci�on �e BAI-
XO, MEDIO, ALTO.
Aos/�as alumnos/-as, ao �nalizar as actividades, entreg�araselles un cues-
tionario de avaliaci�on da actividade, para poder avaliar o seu grao de satis-
facci�on.
Mecanismos de Coordinaci�on:
A coordinaci�on da plani�caci�on e das propias actividades desenvolverase
a trav�es do profesorado de diferentes Departamentos did�acticos do centro
educativo que impartir�a, coordinar�a e organizar�a a actividade. Estableceranse
reuni�ons co equipo directivo do centro, con asociaci�ons culturais e musicais,
cos Teatros Principais da Estrada e de Ourense, coa ONG Meni~nos? A trav�es
destas reuni�ons lograse desenvolver e avaliar o proxecto.
Avaliaci�on do Proceso:
Ao �nalizar o proxecto realizarase unha Memoria das acci�ons levadas a
cabo. Neste documento constar�an de xeito global os resultados obtidos po-
los/as alumnos/-as, o seu nivel de interese e participaci�on, o seu impacto
6 de novembro do 2015
46/47 Plan Lector 3. Plan lector
na comunidade educativa, na sociedade en xeral e nos medios de comunica-
ci�on e proporanse actividades para mellorar a realidade social e reforzar os
co~necementos adquiridos en vindeiros obradoiros.
6 de novembro do 2015
3. Plan lector Plan Lector 47/47
A Estrada, 6 de novembro do 2015
O Coordinador da Biblioteca
6 de novembro do 2015