fecha: 2020/11/18. publicación: suplemento la voz de la ... · la voz de la escuela tiveron que...

8
LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO A marea negra tivo efectos de- sastrosos na biodiversidade, pe- ro tamén na economía das comu- nidades costeiras galegas depen- dentes da pesca. Os mariñeiros (6.000) e as mariscadoras (800) non puideron saír a traballar. O fuel arrasou cos peixes e afogou os moluscos nas praias. Moitas fa- milias quedaron sen ingresos e co medo a ter que colgar os apare- llos por moito tempo, xa que ha- bía que rexenerar a costa antes de autorizar a actividade pesqueira. O Goberno aprobou o Plan Ga- licia, un programa para investir 12.495 millóns de euros cos que impulsar a recuperación. Esten- déronse moitas subvencións aos afectados polo parón pesqueiro, unha medida controvertida por- que foi en época de eleccións mu- nicipais. O do Prestige foi o ter- ceiro accidente máis custoso da historia. LA VOZ DE GALICIA MIÉRCOLES, 18 de NOVIEMBRE del 2020 N.ª 1.256 Aves asfixiadas, cetáceos varados e contaminación do plancto O parque nacional das Illas Atlánticas (Ons, Sálvora e Cíes) quedou gravemente contamina- do. Calculouse que morreran en- tre 150.000 e 250.000 aves polo chapapote (o fuel é moi pesado e pegañento e as aves que o to- caban non po- dían nadar nin voar). Despois do afundimen- to multiplicá- ronse os vara- doiros de gol- fiños, focas, londras e tarta- rugas. Aínda que a xente tentou reanimar aos rescatados, poucos animais saíron adiante. Os cien- tíficos calcularon que o impacto do Prestige no ecosistema mari- ño perduraría entre dez e doce anos, con efectos tóxicos sobre o plancto, alimento de moitas es- pecies mariñas. Aprende con la PAC Práctica de éxito Dámaso Ferreiro, profesor en Japón La fragilidad de las abejas afecta a nuestra alimentación Un proyecto global sobre el coronavirus para 5.º de primaria «Aquí hay más vacaciones escolares que en España» página 5 página 4 página 3 CRISTINA PORTEIRO O 13 de novembro do 2002 salta- ron as alarmas: un buque mono- casco (sen reforzo de segurida- de) que transportaba 77.000 tone- ladas de fuel —imaxina máis de 3.200 camións grandes de gaso- lina cheos dun combustible tan sucio que xa se usaba pouco da- quela— sufría unha avaría a 57 quilómetros de Fisterra a causa do temporal. Ninguén sabía ne- sas primeiras horas que seis días despois ese barco afundiría, pro- vocando a maior catástrofe am- biental de España. No amencer do 19 de novembro, o Prestige afun- día a 250 quilómetros da costa. O mar tornouse negro. Os primeiros sinais de perigo chegaron cando o barco derrama- ra parte do combustible no mar. A empresa que remolcaba o buque a terra recibiu orde das autorida- des españolas de afastalo a mar aberto. Mais esta decisión deixou o petroleiro á mercé do mar, que seguía embravecido. O 14 de no- vembro, cando se atopaba á al- tura do cabo Touriñán, o Prestige daba un gol- pe de temón e comeza- ba unha travesía a ningu- res que rematou co cas- co partido en dous. A na- ve afundiu. Pechar as fendeduras A dúbida da xente era que ía ser da carga de fuel. O que nese momento era o segundo do Goberno, Mariano Rajoy (quen despois foi presidente), admitiu a existencia dunhas 16 fendeduras —tardaron nove meses en pecha- las— por onde vertían cada día 126 toneladas de fuel (cinco deses ca- mións que transportan gasolina) coma «peque- peque- ños hilitos de plastilina», o que foi unha das frases máis co- ñecidas da crise. Esas verteduras comezaron a chegar á costa ga- lega e destruíron praias enteiras. As enormes manchas, empuxadas polo vento e as correntes, chegan a terra en forma da chamada ma- rea negra, porque a superficie do mar está desa cor. Ao mesturar- se coa area, as pedras e as algas, forman unha masa sólida chama- da chapapote. Ese chapapote aso- lagou toda a costa atlántica gale- ga, aínda que a forza das corren- tes mariñas conduciu unha gran parte á costa cantábrica, chegan- do a Francia. Ante a falta de me- dios oficiais, a xente botouse ao mar para comezar unha loita de- sigual. Os mariñeiros sacaban o chapapote coas súas mans. En te- rra, as mariscadoras e milleiros de voluntarios vían como a cada marea os areais se tinguían unha e outra vez de negro. A indignación social e o poste- rior xuízo motivaron cambios tra- la traxedia. Ata agora, 18 anos des- pois, Galicia non tivo que lamen- tar outra catástrofe como a do Prestige. Pero podería repetirse? 18 ANOS DA TRAXEDIA DO PRESTIGE O 19 de novembro do 2002 o buque petroleiro afundiu preto da costa galega provocando a maior catástrofe ambiental de España O día que o mar tornou negro Un grupo de mariñeiros, protexidos con prendas de traballo, recollendo coas mans o fuel vertido para evitar que chegue á costa. Foto: Vítor Mejuto Ave morta ADEUS A MAN O HOME QUE MORREU DE PENA Manfred Gnädinger, Man, chegara a Camelle en 1962. Ficara a vivir alí, á beira do mar, namorado da natureza na que se inspirou para crear esculturas. Morreu 45 días despois da vertedura, que arrasou co seu museo e a praia que tanto quería. Por iso moitos pensan que morreu de pena. Para ver a ruta do Prestige neses días antes de afundiu, le o QR ou teclea https://cutt.ly/ qg4K6ZK

Upload: others

Post on 23-Mar-2021

3 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

LA VOZ DE LA ESCUELA

Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras

IMPACTO AMBIENTAL

IMPACTO ECONÓMICO

A marea negra tivo efectos de-sastrosos na biodiversidade, pe-ro tamén na economía das comu-nidades costeiras galegas depen-dentes da pesca. Os mariñeiros (6.000) e as mariscadoras (800) non puideron saír a traballar. O fuel arrasou cos peixes e afogou os moluscos nas praias. Moitas fa-milias quedaron sen ingresos e co medo a ter que colgar os apare-llos por moito tempo, xa que ha-bía que rexenerar a costa antes de autorizar a actividade pesqueira.

O Goberno aprobou o Plan Ga-licia, un programa para investir 12.495 millóns de euros cos que impulsar a recuperación. Esten-déronse moitas subvencións aos afectados polo parón pesqueiro, unha medida controvertida por-que foi en época de eleccións mu-nicipais. O do Prestige foi o ter-ceiro accidente máis custoso da historia.

LA VOZ DE GALICIAMIÉRCOLES, 18 de NOVIEMBRE del 2020N.ª 1.256

Aves asfixiadas, cetáceos varados e contaminación do planctoO parque nacional das Illas Atlánticas (Ons, Sálvora e Cíes) quedou gravemente contamina-do. Calculouse que morreran en-tre 150.000 e 250.000 aves polo chapapote (o fuel é moi pesado e pegañento e as aves que o to-caban non po-dían nadar nin voar). Despois do afundimen-to multiplicá-ronse os vara-doiros de gol-fiños, focas, londras e tarta-rugas. Aínda que a xente tentou reanimar aos rescatados, poucos animais saíron adiante. Os cien-tíficos calcularon que o impacto do Prestige no ecosistema mari-ño perduraría entre dez e doce anos, con efectos tóxicos sobre o plancto, alimento de moitas es-pecies mariñas.

Aprende con la PAC

Práctica de éxito Dámaso Ferreiro, profesor en Japón

La fragilidad de las abejas afecta a nuestra alimentación

Un proyecto global sobre el coronavirus para 5.º de primaria

«Aquí hay más vacaciones escolares que en España»

página 5 página 4página 3

CRISTINA PORTEIRO

O 13 de novembro do 2002 salta-ron as alarmas: un buque mono-casco (sen reforzo de segurida-de) que transportaba 77.000 tone-ladas de fuel —imaxina máis de 3.200 camións grandes de gaso-lina cheos dun combustible tan sucio que xa se usaba pouco da-quela— sufría unha avaría a 57 quilómetros de Fisterra a causa do temporal. Ninguén sabía ne-sas primeiras horas que seis días despois ese barco afundiría, pro-vocando a maior catástrofe am-biental de España. No amencer do 19 de novembro, o Prestige afun-día a 250 quilómetros da costa. O mar tornouse negro.

Os primeiros sinais de perigo chegaron cando o barco derrama-ra parte do combustible no mar. A empresa que remolcaba o buque a terra recibiu orde das autorida-des españolas de afastalo a mar aberto. Mais esta decisión deixou o petroleiro á mercé do mar, que seguía embravecido. O 14 de no-vembro, cando se atopaba á al-

tura do cabo Touriñán, o Prestige daba un gol-pe de temón e comeza-ba unha travesía a ningu-res que rematou co cas-co partido en dous. A na-ve afundiu.

Pechar as fendedurasA dúbida da xente era que ía ser da carga de fuel. O que nese momento era o segundo do Goberno, Mariano

Rajoy (quen despois foi presidente), admitiu a existencia dunhas 16 fendeduras —tardaron nove meses en pecha-las— por onde vertían cada día 126 toneladas de fuel (cinco deses ca-mións que transportan gasolina) coma «peque-peque-ños hilitos de plastilina»,

o que foi unha das frases máis co-ñecidas da crise. Esas verteduras

comezaron a chegar á costa ga-lega e destruíron praias enteiras. As enormes manchas, empuxadas polo vento e as correntes, chegan a terra en forma da chamada ma-rea negra, porque a superficie do mar está desa cor. Ao mesturar-se coa area, as pedras e as algas, forman unha masa sólida chama-da chapapote. Ese chapapote aso-lagou toda a costa atlántica gale-ga, aínda que a forza das corren-tes mariñas conduciu unha gran parte á costa cantábrica, chegan-do a Francia. Ante a falta de me-dios oficiais, a xente botouse ao mar para comezar unha loita de-sigual. Os mariñeiros sacaban o chapapote coas súas mans. En te-rra, as mariscadoras e milleiros de voluntarios vían como a cada marea os areais se tinguían unha e outra vez de negro.

A indignación social e o poste-rior xuízo motivaron cambios tra-la traxedia. Ata agora, 18 anos des-pois, Galicia non tivo que lamen-tar outra catástrofe como a do Prestige. Pero podería repetirse?

18 ANOS DA TRAXEDIA DO PRESTIGE

O 19 de novembro do 2002 o buque petroleiro afundiu preto da costa galega provocando a maior catástrofe ambiental de España

O día que o mar tornou negro

Un grupo de mariñeiros, protexidos con prendas de traballo, recollendo coas mans o fuel vertido para evitar que chegue á costa. Foto: Vítor Mejuto

Ave morta

ADEUS A MAN

O HOME QUE MORREU DE PENA

Manfred Gnädinger, Man, chegara a Camelle en 1962. Ficara a vivir alí, á beira do mar, namorado da natureza na que se inspirou para crear esculturas. Morreu 45 días despois da vertedura, que arrasou co seu museo e a praia que tanto quería. Por iso moitos pensan que morreu de pena.

■ Para ver a ruta do Prestige neses días antes de afundiu, le o QR ou teclea https://cutt.ly/qg4K6ZK

Page 2: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

Os desastres ambientais esixen cambios

ENTENDER

■ Sabías que Galicia xa sufrira outros desastres ambientais antes do Prestige? O Polycomander (1790), o Urquiola (1976), o Andrios Patria (1978) ou o Mar Exeo (1992) tamén provocaron mareas negras. Por iso os galegos esixiron un cambio no modelo de navegación dos buques con cargas tóxicas. Dende hai 18 anos, tan só hai constancia dun incidente: o do buque Blue Star (2019) na ría de Ares. Afortunadamente non houbo verteduras.

■ Podería haber outro Prestige? Cada ano circulan á altura das nosas costas milleiros de buques con substancias perigosas. A Xunta asegura que hai máis medios e barreiras anticontaminación, pero algúns activistas, expertos e políticos reclaman un protocolo para saber que facer se acontece de novo.

■ Unha proposta que se pensou foi establecer os chamados portos seguros como refuxio para levar o barco, extraer o fuel e evitar a propagación pola costa, pero a medida non prosperou polo custo político para os gobernantes da zona de acollida.

A prohibición dos buques monocasco Os vellos monocasco son máis perigosos que os modernos bar-cos que se empregan para trans-portar petróleo. A crise do Pres-tige motivou un cambio na lexis-lación europea para prohibir a circulación destas naves de máis de 23 anos preto da costa, unha práctica que xa estaba prohibida en Francia, pero non en España. Tamén estableceu un calendario para a súa retirada gradual, que debería terse feito no 2010, pero hai oenegués que sosteñen que algúns destes buques seguiron a circular preto da costa.

2 LA VOZ DE LA ESCUELAMiércoles, 18 de noviembre del 2020

A marea negra do Presti-ge deixou imaxes terribles

na memoria da xente, pero tamén nos brindou unha das historias máis fermosas de solidariedade. Protagonizárona os 300.000 vo-luntarios que viñeron a Galicia para axudar nas labores de lim-peza aos mariñeiros a ás maris-cadoras. Algo nunca visto. Acu-diron de todas partes de España e do estranxeiro. Unha enorme marea branca de mulleres e ho-mes que, impotentes ante a mag-nitude da traxedia, a ineficacia das medidas oficiais e a falta de medios, decidiron coller cubos e pas e poñerse a retirar o cha-papote. Traballaron sen descan-so. Despois de pasar días entei-ros agochados e derreados polo esforzo, algúns sufriron proble-mas respiratorios, mareos e vó-mitos de respirar gases tóxicos (imaxina o cheiro dunha gaso-lineira). Para evitar estas doen-zas formáronse grupos de subs-titución, quendas de traballo. Os ánimos comezaron a esmorecer a medida que as correntes ma-riñas volvían unha e outra vez a tinguir os areais de negro.

Moitos veciños da costa, con-

movidos, non dubidaron en re-partir comida e bebida quente e en ofrecer acubillo. Como mos-tra de agradecemento, algúns po-bos levantaron esculturas ou fi-xeron homenaxes aos volunta-rios. En Muxía, o centro da ca-tástrofe, abriron un museo para recordar o paso das 67.000 per-soas que axudaron.

A marea branca foi vital para mitigar o dano ambiental en Ga-licia. Tamén tivo un papel moi importante á hora de protexer os recursos. As tarefas de reti-rada diaria evitaron a solidifica-

ción do fuel e a asfixia de moitos bancos de marisco e poboacións de polbo. Pero tamén tiveron un peso crucial por ter axudado a concienciar á xente sobre a im-portancia de protexer a nature-za e de facelo como so-ciedade.

Seguramente tes al-gún amigo, familiar ou coñecido que fixo labo-res de voluntario, lim-pando bosques e praias ou axudando a apagar lumes. Que poderías fa-cer ti para mellorar a contorna?

OS VOLUNTARIOS

Máis de 300.000 persoas, chegadas de todas partes do mundo, formaron unha cadea humana para limpar o chapapote das praias

Unha marea de solidariedade

ATRÉVETE A PENSAR

REPASA, ENTENDE E ANALIZALendo o código QR (se tes un PC con cámara podes

baixar unha «app» específica), irás ás actividades para traballar a noticia na aula segundo tres niveles de dificultade. Podes mandarnos as actividades que fagas na clase a

[email protected]

Un grupo de voluntarios traballando nun areal galego para eliminar as verteduras. Foto: José Manuel Casal

■ Le o QR ou teclea https://cutt.ly/lg7Psqs

■ Podes ler este código QR ou teclear na barra de Internet https://cutt.ly/Pg81GCy para escoitar os recordos dun dos primeiros voluntarios

A xestión política foi moi criticada, e froito da mobilización social naceu o Nunca Máis

PROFUNDIZAR

■ A xestión da crise por parte dos Gobernos central e autonómico (ambos do PP, daquela) foi moi criticada dende o inicio. Tanto a decisión de afastar e «pasear» o petroleiro pola costa como a lenta reacción para poñer medios de contención e limpeza foron moi discutidas polos cidadáns e os expertos. Cando o fuel comezou a anegar as praias, moitos dos responsables políticos quitaron importancia á traxedia, asegurando que non había marea negra. Os medios de comunicación tamén enfrontaron trabas para poder informar.

■ Ao menos 12.000 pescadores da Coordinadora de Cofradías Dañadas por el Prestige anunciaron accións legais. Para evitar os xulgados, o Goberno ofreceu axudas urxentes a quen renunciase a acudir á Xustiza. A medida foi vista como unha manobra para silenciar aos afectados.

■ Froito da indignación social, xurdiu a plataforma Nunca Máis, un movemento de xente anónima, portavoces do sector da pesca, políticos da oposición e profesionais da cultura que mobilizou a miles de persoas en toda España para esixir dimisións políticas —que non houbo— e cambios lexislativos co fin de protexer a costa galega, tan castigada nos últimos 70 anos. En xaneiro do 2003 denunciaron aos propietarios do

buque, ao capitán e ás autoridades españolas por delitos ambientais.

■ Que foi do xuízo? O Tribunal Supremo condenou no 2016 ao capitán do barco (Apostolos Mangouras) a dous anos de cárcere por delito ambiental e á propietaria do Prestige e á súa aseguradora ao pago de 1.500 millóns de euros. Estas obrigaron a España a acudir a un arbitraxe en Londres e o caso aínda non se pechou.

Unha moza co lema da protesta nunha manifestación.

Documentais e novelas gráficas para non esquecerSeguramente oíches falar al-gunha vez do Prestige aos teus pais ou profesores, pero non tes recordos do acontecido. É nor-mal. Pasaron xa 18 anos! Sempre podes botar man da hemerote-ca, non só da do xornal, para sa-ber máis sobre o tema. A novela gráfica de Carlos Portela e Sergi San Julián A conta atrás recons-trúe os feitos con personaxes fic-ticios. Tamén se publicaron mul-titude de documentais con teste-muñas de mariñeiros afectados, voluntarios e responsables polí-ticos. Un exemplo é Marea blan-ca, dirixido por Isabel Coixet.

MEMORIA

CAMBIOS NA LEI

Page 3: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

Miércoles, 18 de noviembre del 2020

LA VOZ DE LA ESCUELA 3

SARA CARREIRA

Hacer de la necesidad virtud. Ese podría ser el resumen de uno de los primeros trabajos

de Javier García al frente de la clase de 5.º A del CEIP Torre-I-lla, en A Illa de Arousa. Y es que en un año infectado por el covid, este coronavirus se puede con-vertir en el eje de un proyecto que llegue a casi todas las asig-naturas del curso.

Javier García lleva años convir-tiendo la cotidianeidad de los ni-ños en su forma de aprender los contenidos del currículo. Fue di-rector del CEIP Viñagrande, en Vilanova, e hizo de este centro una referencia de la innovación educativa en Galicia, con clases mixtas (de alumnos de dos cur-sos), trabajo por proyectos y coo-perativo, ausencia de libros, exá-menes y deberes, y una relación muy estrecha con las familias.

Entender Javier García afirma que este año «os rapaces escoitan falar do co-ronavirus, pero todo é moi difuso para eles» y, por ejemplo, «non

1 2UN PROYECTOUsar un solo tema para desarrollar el currículo de diferentes asignaturas es una práctica cada vez más habitual en primaria. En infantil, por ejemplo, ya está totalmente asumido que los niños aprenden mejor así. En este caso, Javier García estuvo durante años practicando en el CEIP Viñagrande (Vilanova) este sistema, que promueve alumnos más autónomos, reflexivos, capaces de afrontar retos sin la tutela constante de un profesor y muy trabajadores.

PISALLADAComo el coronavirus impide a Javier García mantener sus habituales encuentros semanales con las familias de los alumnos, ha optado por una web como forma de comunicación. Se llama Pisallada, que es una comida habitual de A Illa compuesta por pan, moras y azúcar. «Cóntolles aos rapaces que igual que as tres cousas son ricas por separado pero xuntas melloran, así somos as persoas: soas podemos facer moito, pero xuntas somos invencibles, e todos temos algo que achegar».

TRABAJO COLABORATIVO■ ¿Quieres ver la unidad didáctica que realizó Javier García? Lee el código QR o teclea en la barra de Internet: https://cutt.ly/4g7ADyK

PRÁCTICA DE ÉXITO

Javier García, profesor en el CEIP Torre-Illa, crea un proyecto de tres semanas de duración sobre el covid que abarca casi todas las materias de quinto de primaria

El coronavirus, eje de todas las asignaturas

Foto de portada de la web de los alumnos de Torre-Illa: Pisallada.

entendían por que o virus ataca máis aos países desenvolvidos».

Para arrancar el curso con un contenido que fuese significati-vo, García optó por ver el covid de diferentes maneras y así ayu-dar a sus 24 alumnos a entender qué estaba pasando y, a la vez, a aprender los lexemas, la célu-la, la esfera frente a la circunfe-rencia, los países del mundo o el lenguaje publicitario y hasta

a ejercitar el pensamiento críti-co. Hizo un proyecto general de dos o tres semanas de duración con las emociones como telón de fondo: «Eu sempre digo que en infantil os rapaces necesitan tocar, en primaria facer e en se-cundaria falar. E estes rapaces de quinto necesitaban facer e falar, e iso fixemos».

Hablaron de las emociones sur-gidas durante y después del con-

finamiento de marzo, de la ira que podían encerrar o de la tristeza, y también de la alegría, cómo no. Javier destaca especialmente el trabajo hecho en ese campo de las emociones y en el del pensa-miento crítico: «Cando comeza-«Cando comeza-mos xa lles dixera que non tiña-mos respostas, só preguntas, pre-guntas incómodas para algúns».

Y entre dudas y análisis, el re-sultado es que los niños de 5.º A

del Torre-Illa saben mucho vo-cabulario (pandemia, epidemia, endemia...), entienden cómo se expande el virus por una habita-ción y cómo invade las células de su huésped, por qué el tráfico de personas y mercancías aumenta la expansión de los virus (y por tanto se centra en el mundo ri-co). Ya saben dibujar la verdade-ra forma del covid, esférica, glo-bal y mortal.

DOLORES VÁZQUEZ

Nunca es pronto para el aprendi-zaje-servicio, una forma de traba-jar el currículo que supone ayu-dar al desarrollo de la comuni-dad al mismo tiempo, con lo que además de aprender contenido los alumnos reflexionan sobre el concepto de ciudadanos. Es-to es lo que ha hecho la activa AMPA de la unitaria de Pravio, en Cambre, que decidió emprender una campaña para incentivar las donaciones de particulares pa-ra completar la atención que el Ayuntamiento local da a 300 fa-milias de la zona. Con su movili-zación, han llenado los pasillos de la escuela de alimentos no pere-cederos y productos de higiene.

No hay que ver la serie Gam-bito de dama para enamorar-se del ajedrez, basta con saber los movimientos y practicar un poco: las posibilidades que se abren ante cada jugada, la pa-sión de obtener piezas y ganar al contrincante y la elegancia de los movimientos se impon-drán a la falta de pericia de los nuevos jugadores.

El ajedrez es una asignatura de libre configuración que la Xunta ofrece a los centros en el primer ciclo de ESO, y que permite a los alumnos desarro-

llarse intelectualmente sin nin-gún condicionante. Por eso ca-da vez más centros lo acogen y disfrutan, aunque la pandemia ha dado al traste con la posibi-lidad de enfrentarse cara a ca-ra ante las 64 casillas. Para so-lucionar este problema, el IES Urbano Lugrís de A Coruña ha puesto en marcha un progra-ma para jugar en línea: los in-teresados se anotan en una web especializada y cada torneo se irá anunciando en la página del instituto. Un sistema sencillo y eficaz de seguir con el ajedrez.

La AMPA movilizó a los 17 alumnos de la escuela de Cambre para ayudar al concello en la recogida de alimentos

El centro potencia este deporte incluso en este curso tan singular

Integrantes de la AMPA de la unitaria de Pravio (Cambre). Foto: D. Vázquez

La unitaria de Pravio, al rescateEl IES Urbano Lugrís, de A Coruña, convierte su torneo en virtual

SOLIDARIDAD EN LA ESCUELAAJEDREZ TELEMÁTICO

Pero además de hacer una ta-rea social encomiable, han que-rido que esta tenga un carácter educativo, por lo que implicaron a sus hijos, a pesar de su corta

edad (de 3 a 8 años). Los 17 alum-nos de la escuela San Bartolomeu pintaron unos carteles diseñados por sus padres y los distribuye-ron por todo el municipio.

Page 4: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

Miércoles, 18 de noviembre del 2020

LA VOZ DE LA ESCUELA4

OLGA SUÁREZ

Este gallego de Carballo es co-mo un nativo más en la Univer-sidad de Hiroshima, donde im-parte clases de Literatura Japo-nesa. «A mucha gente le resulta curioso que un gallego dé clases en inglés de literatura japonesa porque, además, casi todos mis alumnos son de Japón», comen-ta Dámaso Ferreiro en una vi-deoconferencia en la que expli-ca cómo es el paso a la universi-dad en el país asiático.—¿Cómo es el sistema educativo japonés?—En líneas generales, es pare-cido al de España: primaria em-pieza a los 6 años, aunque luego hay tres cursos de secundaria y otros tres de bachillerato. Lo que sí hay son más vacaciones: el cur-so empieza en abril y se termi-na a principios de febrero. Entre estos dos meses son las vacacio-nes de primavera y las de verano son desde finales de agosto has-ta principios de octubre.—Y en secundaria, ¿las materias son similares?—Hay asignaturas comunes y otras que elige el alumno, pero aquí no hay una selectividad úni-ca, sino que los jóvenes hacen un examen de acceso en las univer-sidades que les interesan; esas pruebas siempre tienen una parte de lengua materna, inglés y cien-cias. Después, varía en función del tipo de universidad. Ade-más, hay una entrevista perso-nal que cuenta un 40 % de la ca-lificación final.—¿Los estudiantes entran a la universidad a los 18 años?—Sí, pero la tendencia está cam-biando un poco en los últimos

años. Aquí en Japón la universi-dad no es muy exigente, porque en el momento en el que una per-sona entra en una empresa, le de-dica la vida entera, así que la eta-pa universitaria es el último mo-mento antes de empezar una vi-da de ataduras; es difícil entrar, pero una vez que acceden no es

difícil conseguir buenas notas. Y ahora cada vez hay más jóvenes que se rebelan contra esta socie-dad demasiado estricta y viajan al extranjero antes de empezar una carrera.—A los 18 años, ¿quién llega más preparado, un español o un ja-ponés?

—En el aspecto educativo el nivel es similar, pero yo sí noto mucha diferencia a nivel cultural. La ma-yoría de edad aquí se adquiere a los 20 años, así que los alumnos de primer curso son más infan-tiles que en España, te mandan muchas preguntas, también son más responsables.—¿Qué exportaría de su siste-ma educativo?—Una cosa que me gusta mu-cho es el respeto. El profesor aquí siempre está en un nivel superior, aunque al mismo tiempo existe un paternalismo que hace que al final entre profesor y alumno termine habiendo una relación mucho más estrecha que la que hay en España.

PROFESORES GALLEGOS POR EL MUNDO DÁMASO FERREIRO POSSEDocente de Literatura Japonesa en la Universidad de Hiroshima

Del sistema educativo del país en el que vive exportaría el respeto a los profesores

Paula Lorenzo sortea con fibra óptica las limitaciones de la pandemia

«Primaria son seis cursos, tres de secundaria y otros tres de bachillerato»

«El profesor aquí está a un nivel superior, se le tiene más respeto»

«En Japón no hay selectividad, hacen prueba de acceso en cada universidad»

Debido a la pandemia, este curso aún no ha vuelto a la facultad e imparte las clases por Internet.

Por la pandemia, este curso Lorenzo no está en Moscú e imparte las clases desde Alfoz

ESTUDIAR EN JAPÓN

1

2

3

4

LA PANDEMIA

Los escolares japoneses dejaron de ir a clase a finales de febrero y no volvieron hasta septiembre. El covid ha reabierto un debate sobre el cambio del inicio del curso, de abril a septiembre, para ajustarse al modelo del hemisferio norte.

TRADICIÓNEl sistema educativo inculca la tradición y cultura. Además de las materias troncales, aprenden arte japonés, caligrafía, poesía, cocina o costura.

EXTRANJEROSCada vez más extranjeros optan por realizar algún año de intercambio o un posgrado en una universidad japonesa. Las carreras más prestigiosas a nivel científico están o en Estados Unidos o en Japón.

PÚBLICA Y PRIVADALa universidad pública es muy barata, pero las plazas son muy limitadas y el nivel es muy alto. Las privadas son más caras, pero tienen más plazas.

YOLANDA GARCÍA

Paula Lorenzo Geada, natural de Alfoz, es profesora de Lengua Castellana en el Liceo Pablo Ne-ruda, de Moscú, pero por culpa de la pandemia y las restriccio-nes de visado, lo es a 4.000 kiló-metros de distancia. «Dou clase a 130 alumnos, todos rusos, ata

sétimo curso, de español como lingua estranxeira. Os seus anos van dos 9 aos 17. Chámanme Pau-la, pero algúns dinme usted. Den-de marzo non os vexo [físicamen-te]», explica. «Coa fibra óptica da casa de meus pais fanse mi-lagres», afirma, algo impensable hace no mucho tiempo, aunque

sabe que este tipo de docencia exige formación específica, que ella se ha buscado por su cuenta.

«No caso dos maiores de 12 anos, moitos non me poñen a cámara (tamén pode ser que a conexión sexa frouxa)», como les ocurre a muchos profesores en España. «O resto dos docen-

tes denominámoslle a sesión de espiritismo, porque un pregun-ta ante un fondo negro: “¡Hola! ¿Estás ahí?”», añade. Entiende que «é moi inxusto este tipo de ensinanza», porque no se llega a todos, ya que la dependencia de la tecnología es alta a la hora de trabajar en línea.

DE ALFOZ A MOSCÚ

Enseñar español a 4.000 kilómetros

Page 5: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

Miércoles, 18 de noviembre del 2020

LA VOZ DE LA ESCUELA 5

■ Para poder ver o vídeo da entrevista de Rebeca Atencia le este código QR ou teclea na túa barra de Internet:: https://cutt.ly/Qg7cCkU

S. C.

Rebeca Atencia é a versión ga-lega da coñecida primatóloga Ja-ne Goodall. Esta veterinaria fe-rrolá está á fronte do centro de rehabilitación de chimpancés de Tchimpouga (República Demo-crática do Congo).

E os alumnos galegos poderán coñecer moito mellor a impor-tante misión desta experta gale-ga de primeira man, contada pola propia Rebeca Atencia, que par-ticipa no programa Girl STEM.

APRENDE IGUALDADE

Esta veterinaria ferrolá participa no programa Girl STEM

Rebeca Atencia, a Jane Goodall galega

Este ciclo de conversas —que organizan a Asociación Galega de Empresas de Software Libre (Agasol) e a Xunta de Galicia, a través da Axencia para a mo-dernización Tecnolóxica de Ga-licia (Amtega)— xa contou coa presenza de Begoña Vila Costas, unha enxeñeira astrofísica natu-ral de Vigo que traballa na NASA, onde desempeña o seu labor co-mo especialista no estudo de ga-laxias espirais.

O programa Girl STEM busca reducir a fenda entre mulleres e homes nos estudos dos campos da ciencia, a tecnoloxía, as ma-temáticas e a enxeñería (STEM polas súas siglas en inglés), e po-derá seguirse este ano dende as aulas galegas. Porque o ciclo foi

LA INFORMACIÓNEDUCATIVA, EN LA VOZ DE GALICIA

La Voz de Galicia se vuelca con la educación, especialmente con la gallega, y lo hace desde muchos ámbitos: La Voz de Galicia, en papel y en versión digital (en la web y las redes), que llega a los lectores con toda la información; cada lunes a las once de la mañana, quienes se hayan dado de alta (es gratis) recibirán en su correo electrónico un boletín con un resumen de noticias de todo el mundo, y análisis de estudios e informes; y a ese esfuerzo se suman La Voz de la Escuela y su web (Prensa-Escuela) y, desde la Fundación Santiago Rey Fernández-Latorre, el programa ambiental Voz Natura e InspiraTICs, el plan formativo para profesores en unión con la Fundación Amancio Ortega.

transformado nunha acción to-talmente dixital e pedagóxica pa-ra tratar de adaptarse ao coro-navirus, pero tamén para avan-zar cara a dinámicas máis efica-ces que acheguen recursos cos que traballar de forma transver-sal nas aulas de todos os centros de ensino de Galicia. Agasol fa-rá chegar aos centros a conversa

con Atencia en forma de pílula audiovisual, acompañada dunha unidade didáctica coa súa bio-grafía, a explicación do seu tra-ballo e os proxectos que está a desenvolver.

Rebeca Atencia dirixe o Centro de Rehabilitación de Chimpan-cés de Tchimpouga, situado na República Democrática do Con-go e dependente do Instituto Jane Goodall. Na charla en Girl STEM recoñece que ao principio, o fei-to de ser moza e muller foi un re-to, porque o colectivo que esta-ba traballando, e mesmo as au-toridades, querían saber ata on-de podía chegar. Ela mantívose firme e agora sabe que non está soa, que esas persoas son o seu equipo para axudar aos animais.

M. C.

Hace unos días una abeja se coló en mi coche. Cuando la vi, paré, baje la ventanilla e intenté que continuara su camino. Salvar a aquella abeja no fue más que una forma de agradecerle todo lo que las de su especie hacen por la hu-manidad. En esa línea iba la ini-ciativa ciudadana registrada en junio del año pasado en Bruselas (sede de la Unión Europea) para reclamar la articulación de me-didas dirigidas a proteger a este insecto. No es para menos, por-que sobre un 9,2 % de las pobla-ciones de abejas en Europa están en peligro de extinción.

Su desaparición sería una ver-dadera catástrofe. No solo para ellas, sino también para la huma-nidad. Porque sin abejas no ha-bría biodiversidad, nuestra ali-mentación sería realmente pobre y no tendríamos pastos, no habría flores en primavera, no podría-mos disfrutar del dulce sabor de las frutas o no tendríamos el gus-to de deleitarnos viendo las pe-ripecias de animales que comen frutas, como los monos.

Más allá de cereales como el

APRENDE CON LA PAC EN DOS MINUTOS

Este insecto, responsable de polinizar plantas de las que proceden casi dos tercios de la dieta humana, es fundamental para la biodiversidad que persigue la Unión Europea

Operación Bee: proteger a las abejas

trigo, el maíz o el arroz, cuya polinización se produce por el viento, en torno a dos tercios de la dieta que consumen los hu-manos procede de plantas que antes fueron polinizadas por las abejas. De ahí que políticas co-mo la reducción de pesticidas en la agricultura que favorece la política agraria común (PAC) resultan de una gran importan-cia para cubrirles las espaldas a

ese ejército de polinizadores. La misión es salvarlas, porque ellas son un elemento fundamental para la conservación del me-dio ambiente, objetivo priori-tario dentro de la nueva arqui-tectura verde de la PAC.

Porque ¿cual es la labor de-sempeñan, más allá de producir un amplio abanico de varieda-des de miel? Polinizar. Al ir de flor en flor para recoger su néc-

tar, hacen las veces de avión de pasajeros en el que transportan el polen para luego generar se-millas. El valor económico que generan es de unos 15.000 mi-llones de euros anuales.

Son tan rápidas —pueden ale-tear hasta unas 200 veces por segundo— que son capaces de pasar por unas 2.000 flores ca-da día. De hecho, durante su vi-da pueden recorrer unos 800 ki-

lómetros. No se pierden. Tie-nen memoria y por eso son ca-paces de reconocer el camino de vuelta a la colmena, aunque hayan ido a recoger néctar le-jos, muy lejos.

Los peligrosPero a las abejas las cosas se les están poniendo difíciles. Llevan años luchando con peligros como la agricultura industrial, los pes-ticidas, los fertilizantes, el desa-rrollo urbano, el fuego, las velu-tinas (avispas llegadas de Asia)... Pero ahí están. Luchando. Ayu-dando a la humanidad.

No cabe duda de que las hue-llas de las abejas están por todas partes. Cuando una manzana es deforme, por ejemplo más abul-tada de un lado que de otro, es una prueba de que la abeja solo ha estado en un lado de la flor que dio paso a ese fruto. Pero esa es solo una pista de por dón-de ha pasado una abeja. Mirad hacia arriba, hacia abajo, obser-vad vuestro alrededor. Encon-traréis muchas más.

■ Queres ver o vídeo sobre a importancia das abellas? Le este código QR ou teclea no buscador: https://cutt.ly/cg72fIy

ILUSTRACIÓN PINTO&CHINTO

Page 6: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

6 LA VOZ DE LA ESCUELAMiércoles, 18 de noviembre del 2020

ORIENTACIÓN EDUCATIVA

Salir a andar en bici o darse una vuelta en patinete son actividades que pueden hacer que te sientas bien. Foto: Eduardo Pérez

ANA T. JACK «¡Bien!, ¡por fin!», ex-clamamos aliviados al conocer la noticia de los avances de va-

cunas contra el covid-19 en me-dio de tantos datos dramáticos. Nos agarramos a ese rayito de esperanza para aliviar un poco nuestro nivel de estrés. ¡Y es que la pandemia dura ya demasia-do! Solo en verano nos permiti-mos creer (un poco) en el espe-jismo de que parte del peligro había pasado.

Con esta buena nueva sobre la eficacia de un posible reme-dio que podría estar disponible para la población en los prime-ros meses del 2021, nos sentimos más optimistas y alegres, y con mejor ánimo para enfrentarnos a los retos de nuestro día a día. Nos da mucha fuerza, además, pen-sar que quizá el próximo año las cosas vuelvan a la normalidad, y

que podamos retomar en buena parte nuestras vidas.

Este respiro emocional es al-go muy beneficioso para nuestra salud mental: ya solo el hecho de enfrentarnos con ánimo a la realidad nos carga de una ener-gía vital que nos permite sentir-nos más capaces, realizados y fe-lices. Incluso aunque tengamos que esperar más que unos meses (quizá años) para encontrar un remedio eficaz, habrá merecido la pena este período de recupera-ción de la confianza. Porque vivir instalados de forma permanente en la incertidumbre, el miedo o la tristeza es algo que desgasta. Necesitamos noticias como esta para recuperar la actitud positi-va y optimista que nos impulse a seguir adelante… y lidiar con los imprevistos que puedan surgir.

Y es que las emociones tienen mucha fuerza, hasta el punto de que moldean nuestro comporta-

miento. Nos conducen a respon-der de una u otra forma en nues-tra relación con los demás o a la hora de enfrentarnos a nuestras obligaciones. Cuando nos sen-timos bien, estamos tranquilos, calmados, equilibrados, satisfe-chos y alegres. Por eso es impor-tante que cada uno de nosotros, en nuestro día a día, a pesar de las restricciones, confinamientos y cuarentenas, busque lo que le hace sentirse bien y encuentre un rato para practicarlo.

Algunas ideasEstas son, por ejemplo, algunas cosas que a mucha gente le ha-cen sentirse bien y cargarse de energía positiva:■ Quedar con los amigos.■ Estar con padres, hermanos o abuelos y compartir actividades.■ Echar una mano a los demás mostrándose solidario.■ Pasear por el monte.

■ Salir a caminar (solo o acom-pañado).■ Jugar con los amigos.■ Escuchar música.■ Leer un libro o un cómic.■ Pasarse la tarde dibujando.■ Tocar la guitarra, o el clarine-te o la armónica…■ Conectarse a la consola y ju-gar online.■ Dar una vuelta en bici o en pa-tinete.■ Hacer yoga, pilates, boxeo…■ Sorprender a la familia coci-nando un menú especial.■ Ver una película de risa.■ La compañía de un perro o un gato…

Algunas de ellas, es verdad, muchos no las podemos practi-car ahora... Pero otras muchas, sí.

Y a ti, ¿qué actividades o situa-ciones te cargan las pilas? Y es que ser felices, sean cuales sean nuestras circunstancias, también está en nuestras manos.

La noticia de que firmas farmacéuticas están muy cerca de obtener vacunas contra el covid-19 nos carga de emociones positivas

Una luz al final del túnel

ESCUELA DE FAMILIAS

TEMA DEL MESLas emociones ante la pandemia.

CONVIENE EVITARConfiar demasiado en la vacuna y relajar las medidas de protección personal frente al coronavirus.

ALGUNAS CLAVESTransmitir a nuestros hijos la importancia de la actitud positiva, la fortaleza y la calma para cuidar nuestra salud emocional.

LA FRASE«Hay una grieta en todo: así es como entra la luz» (Leonard Cohen).

ETAPASInfancia y adolescencia.

PARA SABER MÁSHasta en las condiciones más difíciles uno puede recurrir a las actitudes positivas para seguir vivo y mantener la esperanza. Lo demuestra el psiquiatra judío Víctor E. Frankl en su libro «El hombre en busca de sentido», que relata su experiencia como prisionero en un campo de exterminio nazi. Frankl acuñó el término logoterapia para referirse al método terapéutico que cura a través de la capacidad que todo individuo tiene para pensar, hablar y dirigirse a sí mismo en positivo. Para público más joven, el libro «Cosquillas para el corazón: 10 cuentos para aprender a ser feliz», de la editorial Parramón, es una excelente propuesta para alegrar los corazones más apagados y llenarlos de nuevo de luz.

Técnica de la respiración profunda. ¡Date un respiro!

ACTIVIDADES

Existe una estrecha relación en-tre respiración y bienestar perso-nal. En un estado de bienestar o relajación la respiración es pro-longada, regular, lenta. Sin em-bargo, cuando estamos en ten-sión o excesivamente nerviosos, nuestra respiración es superficial y demasiado rápida, por lo que no nos llega el oxígeno… y nos encontramos peor.

La técnica de la respiración

profunda es una forma de apren-der a inspirar y espirar correcta-mente, condición básica para es-tar relajado. Aunque este ejerci-cio puede practicarse en distintas posiciones, lo más recomendable es tumbarse poca arriba, mejor sobre una esterilla o alfombra mullida, con las rodillas ligera-mente flexionadas para liberar de tensión la zona lumbar. Estos son los pasos que debes seguir:

PosturaColoca una mano sobre el abdo-men (vientre) y otra sobre el tó-rax (pecho).

InspiraciónCoge aire, lenta y profundamente por la nariz y hazlo llegar hasta el abdomen levantando la mano que tienes colocada sobre él. El tórax se moverá solo un poco, y a la vez que el abdomen.

EspiraciónVuelve a inhalar aire por la nariz y sácalo por la boca haciendo un ruido suave y relajante, como el viento. Así, tu boca y tu lengua se relajarán.

RepeticionesHaz respiraciones largas, lentas y profundas que eleven y bajen el abdomen, y fíjate en la sensa-ción de relajación que te produ-

cen cada vez que respiras.

TiempoEste ejercicio debe durar de 5 a 10 minutos, y puedes hacerlo una o dos veces al día durante algu-nas semanas. Una vez que lo do-mines, podrás ponerlo en prác-tica en cualquier posición (sen-tado, de pie o acostado) y en las situaciones que te creen ansie-dad. ¡Verás el resultado!

Page 7: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

Miércoles, 18 de noviembre del 2020

LA VOZ DE LA ESCUELA 7

JESÚS GARRIDO

O traballo co xornal podería ter tres tem-pos se o que preten-demos e fomentar a

creatividade e estimular a imaxi-nación dos alumnos: buscar a no-ticia, estudala na aula e imaxinar por onde poderían ir algunhas solucións. Primeiro acudimos ao xornal para que os alumnos ve-xan o que sucede na sociedade. En segundo lugar, estudamos na aula, segundo as nosas relativas posibilidades, algúns deses pro-blemas ou acertos que existen, e seleccionamos un deles. E, por fin, buscamos dalgún modo pe-quenos intentos de por onde po-derían ir algúns dos pasos cara a un camiño de solución.

Este intento do dobre balance de ida e volta sociedade-colexio e colexio-sociedade esixe métodos creativos e dinámicos cando es-tudamos as noticias na aula. Ve-laquí algunhas descricións que podemos puntuar de 0 a 4 pola súa importancia, deixando para o final a selección:

■ Ao intentar a lectura de situa-cións difíciles, os alumnos danse conta dos problemas reais que existen, non tratan de evadilos e senten a necesidade de achegar solucións creativas [...]

■ Toman conciencia das opor-tunidades que perderían se non intentan prepararse para resolver no futuro eses problemas ou non saben como facelo [...]

■ Aprenden a ver os problemas como un reto que teñen diante e un estímulo para actuar en favor propio e dos demais [...]

■ Adéstranse en buscar peque-nas alternativas creativas na vi-da e non se deixan levar por un certo pesimismo ante noticias que mostran a dificultade de que as cousas teñan arranxo [...]

■ Que a actitude creativa estu-dando algunhas noticias desen-volva nos profesores e alumnos un espírito crítico e un certo grao de alerta que nos facilite o saber elixir con maior garantía o que resultaría máis adecuado en cada situación ou momento [...]■ Fanse conscientes de que a creatividade non é algo exclu-sivo dos xenios, senón que todos

GUÍA DO PROFESOR

Case todo depende do obxectivo principal que nos tiñamos marcado con respecto ao traballo coa noticia na aula. Se o único que pretendemos é que os alumnos estuden, sen máis, as noticias porque o seu coñecemento pode

axudarlles na vida, a actitude pode ser moi diferente. Pero se o facemos dun modo creativo, se estimulamos a imaxinación, conseguiremos que non só acumulen os datos que lles proporciona o profesor

e que están ao seu dispor nos xornais e nos libros, senón que utilicen métodos de exploración para entender mellor as noticias e, sobre todo, para que as apliquen na súa aprendizaxe e para que as leven á súa vida.

Promover a creatividade ante a noticia

É necesario buscar noticias que xustifiquen, fortalezan e dean actualidade aos obxectivos e metodoloxías de diversas áreas. Paco Rodríguez

somos capaces de ser creativos e de buscar novas solucións no traballo, na relación cos demais e no desenvolvemento da nosa persoa [...]

■ Que é moi importante manter continuamente a mente aberta e creativa para adoptar os cam-bios e a mobilidade necesaria, sen permitirnos ancorarnos de-masiado en reaccións de inhibi-ción ou derrotistas [...]

■ Que a creatividade sexa prác-tica e busque un produto real, e que non poida confundirse cun estado de imaxinación impro-dutiva [...]

■ Que a actitude creativa leve a considerar as necesidades es-pecíficas de cada persoa ou gru-po, a facilitar a súa aprendizaxe e apoiar o seu crecemento [...]

■ Que é necesario saber buscar noticias importantes que xustifi-quen, fortalezan e dean actuali-dade aos obxectivos e metodolo-xías de diversas áreas de aprendi-zaxe que han de servir no futuro dunha mellora da sociedade [...]

CREATIVIDADE NA AULA

1

2

3 5

74

6

TRÍOS DINÁMICOSPromove, por exemplo, a idea de constitución de tríos dinámicos no grupo, tendo en conta o criterio dos alumnos e as súas preferencias creativas ou dificultades cognitivas.

SITUACIÓN EMERXENTEEliximos unha situación concreta dunha noticia do xornal sobre un tema que necesita un solución vibrante e creativa?

OPORTUNIDADE ÓPTIMA DE COMUNICARSEUnha clase onde se dá oportunidade de que os alumnos manifesten as súas ideas creativas ante un tema que se explica, ante os seus modos e preferencias de traballar na aula, ante as súas expectativas na vida.

ACTIVIDADES CREATIVASFomentamos as actividades que se van realizar para que profesores e alumnos sintámonos partícipes e podamos coñecer mellor cales son as nosas ideas sobre o desenvolvemento e aplicación dalgunha solución creativa e concreta para ese tema elixido?

BOMBARDEO DE SUXESTIÓNSO profesor ábrese a diversas suxestións para facilitar a tarefa de aprendizaxe cognitiva e a realización efectiva da súa tarefa escolar.

VALORACIÓN DE PROPOSTASRecolle a importancia das ideas dos alumnos no desenvolvemento persoal e promove estruturas para a súa comunicación.

SELECCIÓN DE PROPOSTASO profesor clarifica e explica as ideas. elección de propostas: o profesor clarifica e explica as ideas e resume e expón as ideas e sentimentos suscitados ante diferentes noticias.

Como organizamos na aula a comunicación creativa de ideas? Dispondo tempos e formas para facilitar que poida producirse a comunicación de ideas por parte do alumno, unhas veces por escrito e en forma anónima, outras veces en directo, individualmente ou en grupo:

Page 8: Fecha: 2020/11/18. Publicación: Suplemento La Voz de la ... · LA VOZ DE LA ESCUELA Tiveron que deixar de traballar 6.800 familias mariñeiras IMPACTO AMBIENTAL IMPACTO ECONÓMICO

LA VOZ DE LA ESCUELA LA VOZ DE GALICIACoordinación: Sara Carreira / Asesoría: Jesús Garrido / Redacción: Cristina Porteiro, Olga Suárez, Sara Cabrero, Carlos Ocampo, María Cedrón, Yolanda García, Dolores Vázquez / Vídeo: Senén Rouco / Diseño: Manuela MariñoMIÉRCOLES, 18 de NOVIEMBRE del 2020

O XORNAL NA ESCOLA

Que vou facer este día, esta semana… este curso 2020-2021 co xornal na aula?

Carta de navegación do xornal na escola

«Vivir en sociedade esixe un esforzo de comprensión, de coñecemento da realidade», sostén o Clemi Foto: Santi M. Amil

JESÚS GARRIDO

O título «carta de na-vegación» aplicado ao traballo co xornal na escola é un tanto

despistante e aéreo. Pero repara nesta casualidade: o mesmo día en que se editaba o primeiro nú-mero de La Voz de la Escuela (o 14 de abril de 1982), na páxina 5 invitábase aos alumnos a partici-par tamén no «primeiro campio-nato escolar de avións de papel».

A aeronáutica con minúscu-las, dicíase, ten un aspecto de enorme valor didáctico na rea-lización de avións de papel. Nas súas múltiples variables e forma-tos, os alumnos atopan activida-des para a aprendizaxe de distin-tos conceptos científicos a través dun ambiente lúdico que lles es-perta un incuestionable interese.

En marcha, pois, dicíase en-tón no primeiro número! «Cada semana iremos facilitando da-tos en La Voz de la Escuela, co fin de mellorar as vosas constru-cións de avións de papel [...] in-

vestigando cientificamente al-gunhas variables que debedes experimentar cos vosos mode-los voadores».

Regras de navegación Estas eran as regras para navegar con La Voz de la Escuela na clase.■ O campionato de construción de avións de papel estaba aberto naquela experiencia aos alumnos de EXB, bacharelato, COU e for-mación profesional… dos centros escolares de Galicia.■ A construción dos avións de-bía ser con papel, non con carto-lina nin con cartón, e podía uti-lizarse goma de pegar.■ Definíase o alcance como a me-dida horizontal desde os pés do lanzador ata onde o avión toca-ba o primeiro obstáculo.■ A permanencia no aire indica-ba a duración do voo, cronóme-tro en man.

Seguindo aquela coincidencia casual de comezar o voo de Pren-sa-Escuela co voo dos avións de

papel, temos xa a carta de nave-gación, as regras de voo, o índice de valoración de La Voz da Esco-la na nosa aula? Que imos facer?

Solucións a tres bandasQue fan diariamente os tres mo-delos que presentamos nas no-sas páxinas 8 das últimas sema-nas para lograr que a idea pren-sa-escola navegue con segurida-de e a bo ritmo?

Lección do día («The New York Times»). The New York Times, na súa edición do suplemento The Learning Network, arrán-xao ampla e xenerosamente ca-da día coa súa edición diaria do que titula «Lesson of the Day» (Lección do día), na que ofrece aos profesores e alumnos noti-cias de actualidade, coas súas in-dicacións e recursos. Por exem-plo: «Pfizer’s Covid Vaccine: 11 Things You Need to Know» (11/11/2020), ou «How the Space Station Became a Base to Launch Humanity´s Future» (2/11/2020).

Information sans frontières (Clemi). Xa informou a todos os colexios do seu ámbito que a Semana da Prensa na Escola 2021 non se resignará ás noti-cias que se xeran preto do co-lexio no que estudamos. O seu slogan, que xa están a desenvol-ver, é moito máis amplo: «S’in-fomer pour comprendre le mon-de». Non se resignan a estudar só o que sucede e é noticia uni-camente ao redor de cada lugar ou colexio. E razóao no traballo de cada día: «Informarse é un ac-to útil, necesario e cidadán». «Vi-vir en sociedade esixe un esfor-zo de comprensión, de coñece-mento, de análise crítica, acep-tación da realidade no que nos movemos cada día».

«The Guardian». Ademais da información que presentamos en La Voz de la Escuela do 4 de no-vembro, ten unha divertida e lu-minosa sección aberta e conti-nua de actividades para cada se-mana, día ou momento especial,

que nos pode servir de guía e es-tímulo para cada día. No apartado «Resources» fálanos de que fan os xornalistas, dos estilos que se utilizan na redacción, do modo de formular preguntas desde a esco-la ou a familia, de formas traba-llar na escola coa noticia… mes-mo de como se financia tal pro-xecto a través de The Guardian Foundation. Conecta, por exem-plo, coa sección «News Wise» e atoparás incluso actividades pa-ra facer en casa coa familia. Ou, é outro exemplo, algo importante na vida dun xornalista motivador e directo (t.ly/ou2mH)

Correo abertoO noso proxecto, a nosa carta de navegación que mencionamos no título, por onde debe ir, que se fai ou se pretende facer en cada es-cola? Como lograr que sexa efi-caz e ben admitido por alumnos e profesores… que é, de verdade, o importante? Comunícasnos o teu plan? Nesta páxina podemos dar conta diso.