lx& tari jiu 2049 :rkou

16
AXGA|IN% M<AKOUJA|IN :U FASARAKAKAN <ABAJAJ:RJ LX& TARI JIU 2049 :RKOU<ABJI% 5 S:PT:MB:R 2016 • VOL. XXXVI, NO 2049 • LUNDI, 5 SEPTEMBRE 2016 • MONDAY, SEPTEMBER 5, 2016 Հալէպի մէջ զոՀուած է զինծառայող յարութ պաղտոյեան Շուրջ ամիս մը առաջ անհետացած սու- րիական բանակի հայ զինուորական ծառայող` 1992-ի Ռաքքայի ծնունդ Յարութ Մանուկ Պաղտոյեան նահատակուած է: Սուրիոյ բանակի զինուորը ծառայած էր Իտլիպ, Տարայա եւ Դամասկոս քաղաքներուն մէջ, ու ան վերջին անգամ տեսնուած է Հա- լէպի մէջ եւ նահատակուած է Հալէպի հա- րաւարեւմտեան շրջանի մարտերուն ընթաց- քին: Փութին պարգեւատրած է նալբա նդեանը Ուրբաթ՝ 26 Օգոստոս 2016-ին, Ռուսիոյ նախա- գահ Վլատիմիր Փութին հրա- մանագիր ստորագրած է` Հայաստանի Հանրապետու- թեան արտաքին գործոց նախարար Էդուարդ Նալ- բանդեանը պարգեւատրելու վերաբերեալ: Նալբանդեան պարգե- ւատրուած է «Բարեկամու- թեան» շքանշանով` «Ռու- սիոյ հետ բարեկամութեան եւ համագործակցութեան ամրապնդման գործին մէջ մեծ ներդրում ունենալու հա- մար»: լեւոն մնացականեան. «մենք տակաւին կարելիութիւն կ’ունենանք վերադարձնելու մեր կորսնցուցած դիրքերը» Լեռնային Ղարաբաղի պաշտպանութեան նա- խարար, զօր. Լեւոն Մնա- ցականեան ապրիլեան քա- ռօրեայ պատերազմին վե- րաբերող հարցազրոյց տը- ւած է «Ռեկնում» լրատու գործակալութեան: Ստո- րեւ, հարցազրոյցէն հատ- ւածներ կը ներկայացնենք: Լրագրողը նախ ուզած է գիտնալ, թէ ինչո՞ւ այդքան մեծ եղած են մարդկային եւ տարածքային կորուստ- ները` հարց տալով, որ կրնա՞յ ատիկա նկատուիլ հետախուզութեան ձախողու- թիւն. «Իսկ ո՞վ ըսաւ, որ կորուստները մեծ են»: Բնական է, որ մեզի համար իւրաքանչիւր կորուստ անթոյլատրելի է, սակայն մարտական գործողութիւնները դաժան են, որով- հետեւ մարդկային եւ տարածքային կորուստներ կը պատ- ճառեն: Այդ պատճառով ըսել` կորուստները շատ եղած են, թէ քիչ, ընդհանրապէս ինչ որ գնահատական տալ` սխալ է: Ատրպէյճանական կողմին կորուստները շատ աւելին եղած են: «Ինչ կը վերաբերի հետախուզութեան, ապա մենք օգտա- գործած ենք մեզի համար հասանելի բոլոր հետախուզա- կան միջոցները եւ տեղեկութիւն ունեցած ենք հակառակոր- դի գործողութիւններուն մասին ու քայլերու ձեռնարկած ենք: Այդ պատճառով կարելի չէ ըսել, որ հետախուզութիւնը ձախողած է: Այնուամենայնիւ, մենք տեղեկութիւն չունէինք, որ այդ տարողութեամբ յարձակում կրնայ ըլլալ: Այդ իմաստով` որոշ բացթողումներ կան, կարճ ժամանակի մէջ, սակայն, յաջողեցանք վերադարձնել կարգ մը դիրքեր, եւ վստահ եմ, որ մենք տակաւին կարելիութիւն կ’ունենանք վերադարձնելու մեր կորսնցուցած դիրքերը», ըսած է զօր. Մնացականեան: Պատասխանելով այն հարցումին, որ պատերազմի օրերուն երկու կողմերը աշխուժ կերպով անօդաչու սարքեր Շար. էջ 2 զախարովա չի հաւատար, որ արց ախի տագնապի լուծման գծով` ամերիկ ա ռուսիոյ ա ռաջնորդութիւն պիտի տայ «Փանորամա» կը հաղոր- դէ, որ Ռուսիոյ արտաքին գործոց նախարարութեան պաշտօնական ներկայացու- ցիչ Մարիա Զախարովայի 26 Օգոստոսի ճեպազրոյ- ցին ընթացքին, լրագրող մը հարց տուած է, թէ ճի՞շդ են այն յայտարարութիւնները, ըստ որոնց, Մոսկուա կատա- րած վերջին այցելութեան ընթացքին Միացեալ Նա- հանգներու արտաքին գործոց նախարար Ճոն Քերրի առա- ջարկած է Լեռնային Ղարաբաղի տագնապին լուծման գծով Ռուսիոյ տալ լիարժէք առաջնորդութիւն, իսկ անոր փոխա- րէն` առաջարկած է զիջումներ Սուրիոյ հարցով: Ըստ Ռուսիոյ արտաքին գործոց նախարարութեան պաշ- տօնական կայքին, Զախարովա պատասխանած է. «Թէ Միացեալ Նահանգներ որեւէ հարցով մեզի լիարժէք առաջ- նորդութիւն կու տա՞յ` չե՛մ հաւատար: Նման քայլ մը ան- կիւնադարձային կ’ըլլայ»: Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտ- պանութեան նախարարութիւնը հերքեց Ատրպէյճանի կողմէ հայկական անօդաչու սարքի ջախջախման մասին տարածուած տեղեկութիւնները: Այս մասին «Արմէնփրէս»-ին տեղեկա- ցուցին Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտպանութեան նախարարութեան տե- ղեկատուութեան եւ հասարակութեան հետ կապերու վարչութենէն, որ Ատրպէյճանի պաշտպանութեան նախարարութեան տա- րածած լուրը այն մասին, թէ հայկական անօդաչու սարք ջախջախուած է Նախի- ջեւանի մէջ, չի համապատասխաներ իրա- կանութեան: Աւելի կանուխ ատրպէյճանական կողմը տեղեկութիւններ տարածած էր այն մասին, թէ ատրպէյճանական հակաօդային պաշտ- պանութեան ուժերը Նախիջեւանի մէջ ջախ- ջախած են հայկական անօդաչու սարք մը: Հայաստանի պաշտպանութեան նախարարութիւնը կը հերքէ հայկական անօդաչու սարքի ջախջախումը Գերմանիա կը պատրաստուի հեռանալու ինճ իրլիքէն «Ռոյթըրզ» կը հաղորդէ, որ Գերմանիոյ զինեալ ուժերու հրամանատարութիւնը կը քննարկէ իր օդանաւերուն թրքական Ին- ճիրլիք ռազմակայանէն Յորդանան կամ Կիպրոս տեղափոխման կարելիութիւնը: Ըստ անանուն զինուորական աղբիւրնե- րու, օդուժի այդպիսի տեղափոխումը նուա- զագոյնը երկու ամիսով պիտի դադրեցնէ գերմանական օդանաւերուն հետախուզա- կան թռիչքները: Գերմանիոյ պաշտպանութեան նախարա- րութեան հաղորդագրութեան մէջ նշուած է. «Մենք կը փափաքէինք մեր առաքելութիւնը Թուրքիայէն շարունակել, սակայն այլընտրանքային ռազմակայաններ կան»: Զինուորական աղբիւրներ գերմանական «Տեր Շփիկըլ» պարբերաթերթին յայտնած են, որ գերմանական բանակը կը պատրաստուի «Թոռնետօ» տիպի վեց հետախուզական օդա- նաւեր հեռացնելու Ինճիրլիքի ռազմակայանէն, որովհետեւ Անգարա կը շարունակէ մերժել գերմանացի օրէնսդիրներուն կողմէ ռազմակայանին մէջ տեղակայուած գերմանական ուժերուն այցելութիւն տալը: Աղբիւրները նշեցին, որ այդ օդանաւերը կ’օժանդակեն ամերիկեան ղեկավարութեամբ Միջազգային դաշինքի ՏԱՀԵՇ-ի դէմ կատարած յարձակումներուն` աւելցնելով. «Այդպիսի քայլ մը առնուազն երկու ամիսով պիտի խանգարէ հետախուզական առաքելութիւնը»:

Upload: others

Post on 08-Sep-2020

22 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2049 :RKOU<ABJI% 5 S:PT:MB:R 2016

• VOL. XXXVI, NO 2049 • LUNDI, 5 SEPTEMBRE 2016 • MONDAY, SEPTEMBER 5, 2016

Հալէպի մէջ զոՀուած է զինծառայող յարութ պաղտոյեան

Շ ո ւ ր ջ ա մ ի ս մ ը ա ռ ա ջ ա ն հ ե տ ա ց ա ծ ս ո ւ -րիական բանակի հայ զինուորական ծառայող`1 9 9 2 - ի Ռ ա ք ք ա յ ի ծ ն ո ւ ն դ Յ ա ր ո ւ թ Մ ա ն ո ւ կՊաղտոյեան նահատակուած է:

Ս ո ւ ր ի ո յ բ ա ն ա կ ի զ ի ն ո ւ ո ր ը ծ ա ռ ա յ ա ծ է րԻտլիպ, Տարայա եւ Դամասկոս քաղաքներունմէջ, ու ան վերջին անգամ տեսնուած է Հա-լ է պ ի մ է ջ ե ւ ն ա հ ա տ ա կ ո ւ ա ծ է Հ ա լ է պ ի հ ա -րաւարեւմտեան շրջանի մարտերուն ընթաց-քին:

Փութին պարգեւատրած էնալբանդեանը

Ո ւ ր բ ա թ ՝ 2 6 Օ գ ո ս տ ո ս2 0 1 6 - ի ն , Ռ ո ւ ս ի ո յ ն ա խ ա -գահ Վլատիմիր Փութին հրա-մ ա ն ա գ ի ր ս տ ո ր ա գ ր ա ծ է `Հայաստանի Հանրապետու-թ ե ա ն ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ցն ա խ ա ր ա ր Է դ ո ւ ա ր դ Ն ա լ -բանդեանը պարգեւատրելուվերաբերեալ:

Ն ա լ բ ա ն դ ե ա ն պ ա ր գ ե -ւատրուած է «Բարեկամու-թ ե ա ն » շ ք ա ն շ ա ն ո վ ` « Ռ ո ւ -սիոյ հետ բարեկամութեանե ւ հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա նամրապնդման գործին մէջմեծ ներդրում ունենալու հա-մար»:

լեւոն մնացականեան. «մենք տակաւին կարելիութիւնկ’ունենանք վերադարձնելու մերկորսնցուցած դիրքերը»

Լ ե ռ ն ա յ ի ն Ղ ա ր ա բ ա ղ իպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա -խարար, զօր. Լեւոն Մնա-ցականեան ապրիլեան քա-ռօրեայ պատերազմին վե-րաբերող հարցազրոյց տը-ւած է «Ռեկնում» լրատուգ ո ր ծ ա կ ա լ ո ւ թ ե ա ն : Ս տ ո -րեւ, հարցազրոյցէն հատ-ւածներ կը ներկայացնենք:

Լրագրողը նախ ուզած էգիտնալ, թէ ինչո՞ւ այդքանմեծ եղած են մարդկայինեւ տարածքային կորուստ-ն ե ր ը ` հ ա ր ց տ ա լ ո վ , ո րկրնա՞յ ատիկա նկատուիլ հետախուզութեան ձախողու-թիւն. «Իսկ ո՞վ ըսաւ, որ կորուստները մեծ են»: Բնական է,որ մեզի համար իւրաքանչիւր կորուստ անթոյլատրելի է,սակայն մարտական գործողութիւնները դաժան են, որով-հետեւ մարդկային եւ տարածքային կորուստներ կը պատ-ճառեն: Այդ պատճառով ըսել` կորուստները շատ եղած են,թէ քիչ, ընդհանրապէս ինչ որ գնահատական տալ` սխալ է:Ատրպէյճանական կողմին  կորուստները շատ աւելին եղածեն:

«Ինչ կը վերաբերի հետախուզութեան, ապա մենք օգտա-գործած ենք մեզի  համար հասանելի բոլոր հետախուզա-կան միջոցները եւ տեղեկութիւն ունեցած ենք հակառակոր-դի գործողութիւններուն մասին ու քայլերու  ձեռնարկածենք: Այդ պատճառով կարելի չէ ըսել, որ հետախուզութիւնըձախողած է: Այնուամենայնիւ, մենք տեղեկութիւն չունէինք,ո ր ա յ դ   տ ա ր ո ղ ո ւ թ ե ա մ բ յ ա ր ձ ա կ ո ւ մ կ ր ն ա յ ը լ լ ա լ : Ա յ դիմաստով` որոշ բացթողումներ կան, կարճ ժամանակի մէջ,սակայն, յաջողեցանք  վերադարձնել կարգ մը դիրքեր, եւվստահ եմ, որ մենք տակաւին  կարելիութիւն կ’ունենանքվերադարձնելու մեր կորսնցուցած դիրքերը», ըսած է զօր.Մնացականեան:

Պ ա տ ա ս խ ա ն ե լ ո վ ա յ ն հ ա ր ց ո ւ մ ի ն , ո ր պ ա տ ե ր ա զ մ իօրերուն երկու կողմերը աշխուժ կերպով անօդաչու սարքեր

Շար. էջ 2

զախարովա չի հաւատար, որ արցախիտագնապի լուծման գծով` ամերիկառուսիոյ առաջնորդութիւն պիտի տայ

«Փանորամա» կը հաղոր-դ է , ո ր Ռ ո ւ ս ի ո յ ա ր տ ա ք ի նգ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա նպաշտօնական ներկայացու-ց ի չ Մ ա ր ի ա Զ ա խ ա ր ո վ ա յ ի2 6 Օ գ ո ս տ ո ս ի ճ ե պ ա զ ր ո յ -ցին ընթացքին, լրագրող մըհարց տուած է, թէ ճի՞շդ ենայն յայտարարութիւնները,ըստ որոնց, Մոսկուա կատա-ր ա ծ վ ե ր ջ ի ն ա յ ց ե լ ո ւ թ ե ա նը ն թ ա ց ք ի ն Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա -հանգներու արտաքին գործոց նախարար Ճոն Քերրի առա-ջարկած է Լեռնային Ղարաբաղի տագնապին լուծման գծովՌուսիոյ տալ լիարժէք առաջնորդութիւն, իսկ անոր փոխա-րէն` առաջարկած է զիջումներ Սուրիոյ հարցով:

Ըստ Ռուսիոյ արտաքին գործոց նախարարութեան պաշ-տօնական կայքին, Զախարովա պատասխանած է . «ԹէՄիացեալ Նահանգներ որեւէ հարցով մեզի լիարժէք առաջ-նորդութիւն կու տա՞յ` չե՛մ հաւատար: Նման քայլ մը ան-կիւնադարձային կ’ըլլայ»:

Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը հ ե ր ք ե ցԱտրպէյճանի կողմէ հայկական անօդաչուսարքի ջախջախման մասին տարածուածտեղեկութիւնները:

Ա յ ս մ ա ս ի ն « Ա ր մ է ն փ ր է ս » - ի ն տ ե ղ ե կ ա -ցուցին Հայաստանի Հանրապետութեանպաշտպանութեան նախարարութեան  տե-ղեկատուութեան եւ հասարակութեան հետկապերու վարչութենէն, որ Ատրպէյճանիպաշտպանութեան նախարարութեան տա-ր ա ծ ա ծ լ ո ւ ր ը ա յ ն մ ա ս ի ն , թ է հ ա յ կ ա կ ա նանօդաչու սարք ջախջախուած է Նախի-ջեւանի մէջ, չի համապատասխաներ իրա-կանութեան:

Աւելի կանուխ ատրպէյճանական կողմըտեղեկութիւններ  տարածած էր այն մասին,թէ ատրպէյճանական հակաօդային պաշտ-պանութեան ուժերը Նախիջեւանի մէջ ջախ-ջախած են հայկական անօդաչու սարք մը:

Հայաստանի պաշտպանութեաննախարարութիւնը կը հերքէ հայկականանօդաչու սարքի ջախջախումը

Գերմանիա կը պատրաստուի հեռանալու ինճիրլիքէն

«Ռոյթըրզ» կը հաղորդէ, որ Գերմանիոյզինեալ ուժերու հրամանատարութիւնը կըքննարկէ իր օդանաւերուն թրքական Ին-ճ ի ր լ ի ք ռ ա զ մ ա կ ա յ ա ն է ն Յ ո ր դ ա ն ա ն կ ա մԿիպրոս տեղափոխման կարելիութիւնը:

Ըստ անանուն զինուորական աղբիւրնե-րու, օդուժի այդպիսի տեղափոխումը նուա-զագոյնը երկու ամիսով պիտի դադրեցնէգերմանական օդանաւերուն հետախուզա-կան թռիչքները:

Գերմանիոյ պաշտպանութեան նախարա-րութեան հաղորդագրութեան մէջ նշուած է.«Մենք կը փափաքէինք մեր առաքելութիւնըԹուրքիայէն շարունակել, սակայն այլընտրանքային ռազմակայաններ կան»:

Զինուորական աղբիւրներ գերմանական «Տեր Շփիկըլ» պարբերաթերթին յայտնած են,որ գերմանական բանակը կը պատրաստուի «Թոռնետօ» տիպի վեց հետախուզական օդա-նաւեր հեռացնելու Ինճիրլիքի ռազմակայանէն, որովհետեւ Անգարա կը շարունակէ մերժելգերմանացի օրէնսդիրներուն կողմէ ռազմակայանին մէջ տեղակայուած գերմանականուժերուն այցելութիւն տալը:

Աղբիւրները նշեցին, որ այդ օդանաւերը կ’օժանդակեն ամերիկեան ղեկավարութեամբՄիջազգային դաշինքի ՏԱՀԵՇ-ի դէմ կատարած յարձակումներուն` աւելցնելով. «Այդպիսիքայլ մը առնուազն երկու ամիսով պիտի խանգարէ հետախուզական առաքելութիւնը»:

Page 2: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: [email protected]

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ԼՂՀ-ի մԷջհամաներումկը յայտարարուի

Լ Ղ Հ հ ռ չ ա կ մ ա ն 2 5 – ր դ տ ա ր ե -դարձին առիթով  համաներում յայ-տ ա ր ա ր ե լ ո ւ մ ա ս ի ն Ա Ժ ո ր ո շ մ ա ննախագիծը Օգոստոս 25-ին ընդուն-ւած է ԱԺ արտահերթ նստաշրջանիլիագումար նիստին: Այս մասին կըյայտնեն ԼՂՀ ԱԺ-էն:

Որոշման նախագիծին կողմ  քուէ-ա ր կ ա ծ ե ն բ ո լ ո ր ` 2 8 պ ա տ գ ա մ ա -ւորները:

Յիշեցնենք, որ Օգոստոս 24-ին ԼՂՀԱզգային ժողովի նախագահ ԱշոտՂ ո ւ լ ե ա ն խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ի փ ո խ ն ա -խագահի, մշտական յանձնաժողով-ն ե ր ո ւ ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ո ւ ե ւ ա շ խ ա -տակազմի պատասխանատուներում ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ հ ր ա ւ ի ր ա ծ է րաշխատանքային խորհրհրդակցու-թեան` քննարկելով Արցախի Հան-րապետութեան նախագահի առա-ջարկը ԼՂՀ հռչակման 25–րդ տարե-դարձին առիթով համաներում յայ-տարարելու մասին:

Որոշման նախագիծը պատգամա-ւորները քննարկած էին ԱԺ պետա-կան-իրաւական հարցերու մշտա-կ ա ն յ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի ն ե ւ ա ն հ ր ա -ժեշտ պարզաբանումներ ստացածԼ Ղ Հ ն ա խ ա գ ա հ ի ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ի չԱրայիկ Լազարեանէն:

Արցախի նուիրուած վաւերագրականֆիլմի շնորհանդէս Իտալիոյ Ռիմինի քաղաքին մէջ

Երեքշաբթի՝ 23 Օգոստոս 2016-ին, Իտալիոյ Ռիմինի քաղաքի «NeriC o n a i » դ ա հ լ ի ճ ի ն մ է ջ կ ա յ ա ց ա ւիտալացի լրագրող Ճիան Միքալե-սինի «Լեռնային Ղարաբաղ. պատե-ր ա զ մ ի վ ե ր ա դ ա ր ձ ը » վ ա ւ ե ր ա գ -րական ֆիլմի շնորհանդէսը: Ձեռ-նարկը կազմակերպած էր «Խաղա-ղութեան եւ ազատութեան միջազ-գ ա յ ի ն կ ե դ ր ո ն ը » ` Ռ ի մ ի ն ի ի 3 7 - ր դհանդիպման ծիրէն ներս:

Ցուցադրութենէն առաջ ողջոյնիխօսքով հանդէս եկան Իտալիոյ մէջՀ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա նդ ե ս պ ա ն Վ ի ք թ ո ր ի ա Բ ա ղ դ ա ս ա ր -եանը, ֆիլմի հեղինակ Ճիան Միքա-լեսին եւ «Խաղաղութեան եւ ազա-տ ո ւ թ ե ա ն մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն կ ե դ ր ո ն ի »տնօրէն Ռոպերթօ Ֆօնթոլան:

Դեսպան Բաղդասարեան իր ելոյ-թին մէջ շնորհակալութիւն յայտնեց

ֆիլմի հեղինակին` Արցախի, ինչպէսնաեւ հակամարտութեան գօտիինմէջ Ատրպէյճանի կողմէ սանձազեր-ծուած ապրիլեան յարձակումներունմասին ճշմարտութիւնը ներկայաց-նելու, ինչպէս նաեւ ձեռնարկի կազ-մակերպիչներուն` դեսպանութեանհ ե տ ս ե ր տ հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ե լ ո ւ ե ւֆիլմի շնորհանդէսը կազմակերպե-լու համար: ՀՀ դեսպանը հակիրճներկայացուց ղարաբաղեան հիմ-ն ա հ ա ր ց ի պ ա տ մ ո ւ թ ի ւ ն ն ո ւ է ո ւ -թ ի ւ ն ը : Դ ե ս պ ա ն Բ ա ղ դ ա ս ա ր ե ա նընդգծեց, որ Ճիան Միքալեսինի ֆիլ-մը ոչ միայն կը ներկայացնէ Լեռ-նային Ղարաբաղի ժողովուրդի պայ-ք ա ր ի պ ա տ մ ո ւ թ ի ւ ն ը , ա յ լ ե ւ կ ո չկ’ընէ անտարբեր չըլլալ մարդոց ուժողովուրդներուն հանդէպ իրակա-նացուող խտրականութեան ու բռնու-թեան հանդէպ:

Լեւոն Մնացականեան. «Մենք տակաւին...Շար. էջ 1-էն

գործածած են, իսկ հայկական արտադրութեան անօդաչուները ինչպէ՛սգործած են Ատրպէյճանի կողմէ օգտագործուող իսրայէլեան սարքերունհետ բաղդատելով, պաշտպանութեան նախարարը ըսած է, որ դժուար էհամեմատել սարքերը, քանի որ անոնք ուղղակիօրէն իրարու դէմ չենկռուիր: «Ամէն պարագայի` մեր կողմէ կիրարկուած անօդաչու սարքերըցոյց տուին իրենց արդիւնաւէտութիւնը. մեր առջեւ դրուած խնդիրներըկատարուեցան», շեշտած է ան:

Լրագրողը հետաքրքրուած է նաեւ` կա՞ն, արդեօք, մեթոտներ, որոնքկ’օգնեն հակազդելու իսրայէ լեան ժամանակակից հակահրասայ լայինհրթիռային համակարգերուն , որոնք պատերազմի օրերուն մեծ հարցդարձան: Ի պատասխան, Մնացականեան ըսած է. «Վստահաբար, մենք կըկատարելագործենք հակառակորդի հակահրասայլային համալիրներունհետ պայքարի միջոցները` զանազան ձեւերով: Մենք յոյս կը դնենք ժա-մանակակից արհեստագիտութեան վրայ»:

Լրագրողը հարցուցած է, թէ ինչի՞ տրամադրուած է սփիւռքի կողմէ հա-ւաքուած մօտ 8 միլիոն տոլարը, արդեօք բանակը մթերքով, ժամանա-կակից զինամթերքով ապահովելո՞ւ. Մնացականեան պատասխանած է, որիրենք այդ բոլորին համար ունին միջոցներ: «Աւելի՛ն. մենք ներդրում կըկատարենք շատ աւելի մեծ գումարներով, քան դուք նշեցիք», ընդգծած էան:

«Ինչ կը վերաբերի օգնութեան, ապա, վստահաբար, անիկա դրակա-նօրէն ազդած է մեր կարելիութիւններուն վրայ», աւելցուցած է նախարա-րը:

Լրագրողը ըսած է, որ պատերազմի օրերուն Ատրպէյճան սպառնացՍտեփանակերտը ռմբակոծել, «Սմերչ» գործածել եւ հարց տուած է, թէնման պարագայի ի՞նչ պիտի ըլլար Լեռնային Ղարաբաղի պատասխանը:«Եթէ Ատրպէյճան հարուածէ Ստեփանակերտը, ապա պիտի ձեռնարկուինհամապատասխան քայլեր: Ինչպիսի՞, թող հանելուկ մնայ: Պատասխանըանհամեմատելի պիտի ըլլայ», հաստատած է զօրավարը:

Լրագրողը հետաքրքրուած է նաեւ զինուորական գործողութիւններուվերսկսման հաւանականութեամբ: «Անշուշտ, զինուորական գործողու-թիւններու վերսկսման կարելիութիւնը միշտ կայ, աւելին` անիկա բարձր է:Դատելով հակառակորդի այսօրուան պահուածքէն` ան  տակաւին ամբող-ջութեամբ չէ հրաժարած նման միտքերէ: Այդ պատճառով որեւէ ժամանակզինուորական գործողութիւններու վերսկսումը հաւանական է: Այնուամե-նայնիւ, ապրիլեան պատերազմը կարգ մը  զսպող ազդեցութիւններ ունե-ցաւ հակառակորդին վրայ: Ատիկա կ’երեւի անոնց յայտարարութիւններէն.առաջ կ’ըսէին, թէ կը յաղթեն 3 օրուան մէջ, այժմ նման բան չեն ըսեր: Յոյսունիմ, որ ընդհանրապէս կը հրաժարին նման միտքերէ», պատասխանած էԼեռնային Ղարաբաղի պաշտպանութեան նախարարը:

ԱպաքինմանՄաղթանք

Գանատահայ գաղութի ծա-նօթ ազգայիններէն եւ թերթիսջ ե ր մ բ ա ր ե կ ա մ Պ ր ն . Յ ա կ ո բԱմիրեան, անցեալ շաբաթ յա-ջ ո ղ կ ե ր պ ո վ ե ն թ ա ր կ ո ւ ա ծ էվիրաբուժական գործողութեանմը եւ այժմ կ’անցնէ ապաքին-ման շրջան մը:

Այս առիթով արագ եւ ամբող-ջական ապաքինման մեր լաւա-գոյն մաղթանքները կը փոխան-ցենք մեր սրտագին բարեկամՊրն. Ամիրեանին:

ԱՊԱԳԱՅ

Եւրոպականերկիրներու մէջհակաիսլամականտրամադրութիւններ

ՀՈԼԱՆՏԱՅԻ Ազատութեան կու-սակցութիւնը , ըստ իր տարածածը ն տ ր ա կ ա ն ծ ր ա գ ի ր ի ն , կ ը ջ ա ն ա յե ր կ ր ի ն տ ա ր ա ծ ք ի ն բ ո լ ո ր մ զ կ ի թ -ները փակել եւ Քուրանը արգիլե լ :Կուսակցութեան ղեկավար, երես-փ ո խ ա ն Կ ե ր թ Վ ի լ տ ը ր զ կ ո ւ ս ա կ -ցութեան 2017-2021 թուականնե-րու ընտրական ծրագիրին մէջ կըյ ա յ տ ն է , ո ր « Ի ս լ ա մ ն ե ր ո ւ ն բ ո լ ո րմ զ կ ի թ ն ե ր ն ո ւ դ պ ր ո ց ն ե ր ը պ ի տ իփ ա կ ո ւ ի ն ե ւ Ք ո ւ ր ա ն ը պ ի տ ի ա ր -գիլուի»` նշելով. «Հոլանտան դարձ-եալ մեզի պիտի ըլ լայ , կը յուսանքվ ե ր ջ տ ա լ ե ր կ ր ի ն ի ս լ ա մ ա կ ա -նացման, մասնաւորաբար սահման-ներու եւ ապաստանի դիմումի կեդ-րոններու փակումով, ինչպէս նաեւիս լամական երկիրներէն գաղթա-կաններու ժամանումն ու պետականպաշտօնի վրայ լաչակ կրելը եւ Սու-ր ի ո յ մ է ջ ի ս լ ա մ ա կ ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր -պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ մ ի ա ց ա ծ ա ն ձ ե ր ո ւվերադարձը արգիլել»:

ՖՐԱՆՍԱՅԻ նախկին նախագահՆիքոլա Սարքոզի, որ վերջերս յայ-տարարեց, պիտի առաջադրուի իբ-ր ե ւ ն ա խ ա գ ա հ ի պ ա շ տ օ ն ի թ ե կ -նածու, յայտնեց, որ պիտի արգիլէի ս լ ա մ ա կ ա ն լ ո ղ ա զ գ ե ս տ ի ` պ ո ւ ր -քինիի կրումը Ֆրանսայի ամբողջտարածքին:

Ֆրանսայի հարաւ-արեւելքը գտնը-ւող 15 քաղաքներու մէջ լողափե-րուն պուրքինիի կրումը արդէն ար-գիլուած է:

« Տ Է Օ Չ Լ Ա Ն Տ Թ Ր Ե Ն Տ » - ի կ ա տ ա -րած հարցախոյզի տուեալները ցոյցկու տան, որ Գերմանիոյ քաղաքա-ցիներուն ճնշող մեծամասնութիւնը(81 առ հարիւր) կը զօրակցի գոնէհասարակական վայրերու մէջ նի-քապ` դէմքը ամբողջովին ծածկողհ ա ն դ ե ր ձ ա ն ք կ ր ե լ ո ւ ա ր գ ի լ մ ա ն :Գերմանացիներուն կէսը կը զօրակ-ցի նիքապի ամբողջական արգիլ -ման, իսկ մէկ երրորդին կարծիքովաւելի տեղին է մասնակի արգիլումը,որ պիտի գործէ պետական հաստա-տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ւ դ պ ր ո ց ն ե ր ո ւ նմէջ: Միայն 15 առ հարիւրը յայտա-րարած է, որ կտրուկ կերպով դէմ էնման արգելքին:

«Ինտիփենտընթ» օրաթերթը վեր-ջերս հաղորդած էր, որ հիւսիսայինԳ ե ր մ ա ն ի ո յ Օ ս ն ա պ ր ի ւ ք ք ա ղ ա ք իդ ա տ ա ր ա ն ը ի ս լ ա մ ա շ ա կ ե ր տ ո ւ -հ ի ն ե ր ո ւ ն ա ր գ ի լ ա ծ է ն ի ք ա պ ո վդպրոց յաճախել:

Page 3: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016 • ABAKA • 3

Առաջնորդ Սրբազան Հայրը այցելեց «Արարատ» ճամբարըՕգոստոս 17-19, 2016, Գանա-

տահայոց Թեմի Առաջնորդ Գերա-շնորհ Տ . Աբգար Եպիսկոպոս Յո-վակիմեան, ուղեկցութեամբ Թեմիսհոգեւորականներուն, այցելեց Ամե-լիազպուրկ, Օնթարիօ նահանգի մէջկայացած Գանատահայոց Թեմինպատկանող «Արարատ» ամառնա-յին տարեկան ճամբարը։ Առաջնոր-դութեամբ ճամբարի հոգեւորական՝Արժ. Տ. Միւռոն Քհնյ. Սարգիսեանի,Գ ո ր ծ ա դ ի ր Տ ն օ ր է ն ո ւ հ ի Տ ի կ . Ա ն իԱ լ թ ո ւ ն ե ա ն ի , Ճ ա մ բ ա ր ի Տ ն օ ր է ն ՝Տիկին Արփի Քիւրքճեանի եւ խումբմը անձնուէր կամաւորներու , Գա-նատայի չորս կողմէ 126 մասնա-կիցներն ու հսկիչները վայե լեցինա ն մ ո ռ ա ն ա լ ի շ ա բ ա թ մ ը տ ո գ ո ր -ւ ա ծ բ ա զ մ ա զ ա ն գ ի տ ե լ ի ք ն ե ր ո վ ՝կ ր օ ն ա կ ա ն դ ա ս տ ի ա ր ա կ չ ա կ ա ն ,հայկական ազգային աւանդութիւն-ն ե ր , պ ա տ մ ո ւ թ ի ւ ն , ե ր գ ե ր , պ ա ր ,խաղեր եւ այ լ գործունէութիւննե-րով։

Այս տարի, ճամբարին մասնակիցնորահաս Սուրիահայերու թիւը առ

ա ւ ե լ ի է ր ք ա ն ն ա խ ո ր դ տ ա ր ի ն ,շնորհիւ Գանատահայոց Թեմի օժան-դակութեան։

Օգոստոս 19-ին, ճամբարի մաս-

նակիցներուն առիթը ընծայուեցաւո ր հ ա ն դ ի պ ի ն Թ ե մ ա կ ա ն Խ ո ր -հուրդի անդամներուն հետ, որոնքճ ա մ բ ա ր ե կ ա ծ է ի ն հ ա ն դ ի պ ե լ ո ւ

ճ ա մ բ ա ր ի մ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր ո ւ ն ե ւմասնակցելու հոգեւորականներուու Թեմական Խորհուրդի ժողովնե-րուն:

Յայտնի երաժիշտ եւ երգահանՍերժ Թանքեան յայտարարած է, որա ւ ա ր տ ա ծ է ա շ խ ա տ ա ն ք ը Հ ա յ ո ցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն մ ա ս ի ն « Խ ո ս -տում» ֆի լմին համար իր մշակածերգին:

« Շ ա տ ե ր ջ ա ն ի կ ե մ , ո ր ա ւ ա ր -տ ե ց ի ա յ ս հ ի ա ն ա լ ի ե ր գ ը , ո ր ո ւ նվրայ Authentic Light Orchestra-ի ըն-կ ե ր ն ե ր ո ւ ս հ ե տ ա շ խ ա տ ա ծ ե մ«Խոստում» ֆիլմին համար», գրածէ Թ ա ն ք ե ա ն ի ր « Ի ն ս թ ը կ ր ա մ » ի նվրայ:

Ֆի լմի արտադրութիւնը կ ’իրա-կ ա ն ա ց ո ւ ի հ ա ն գ ո ւ ց ե ա լ ա զ գ ա յ ի նբարերար Գըրգ Գըրգորեանի միջոց-ներով:

Ֆ ի լ մ ը ա ռ ա ջ ի ն ա ն գ ա մ պ ի տ իներկայացուի 2016-ի Դեկտեմբե-րին, Թորոնթոյի մէջ:

Սերժ Թանքեանաւարտած է«Խոստում» ֆիլմին համար իր երգին մշակումը

Գանատահայ բեմադրիչի վաւերագրականժապաւէնը՝ Ցեղասպանութեան մասին

Երկուշաբթի՝ 22 Օգոստոս 2016-ին, Մոնթ-րէալի Գոնգորտիա համալսարանին մէջ ներկա-յացուեցաւ Գանատահայ Տիանա Սգայայի եւԼիլիանա Գոմորոսքայի բեմադրած «Հօրս» վա-ւերագրական ժապաւէնը։

Վաւերագրականը կը ներկայացնէ Խորհըր-դային Միութեան Ուքրանիոյ սահմաններունմէջ գտնուող լեհաբնակ Վինիցիա քաղաքինմէջ 1937-1938 տեղի ունեցած սպանութիւն-ն ե ր ո ւ ժ ա մ ա ն ա կ ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ը ։ « Ս թ ա լ ի ն ե ա նմաքրագործումներ»ու օղակին մաս կազմողՎինիցիայի ցեղասպանութեան մասին առաջինանգամ ըլլալով վաւերագրական նման ժապա-ւ է ն կ ը ն կ ա ր ա հ ա ն ո ւ ի ։ Վ ի ն ի ց ի ա յ ի ե ւ ա ն ո րշրջակայ բնակավայրերուն մէջ 1937-1938 100հազար լեհ ցեղասպանութեան ենթարկուած է։

Բ ե մ ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ը կ ը կ ե դ ր ո ն ա ն ա յ Շ ո ւ շ իծնած հօր կողմէ հայկական արմատներով բե-մադրիչ Տիանա Սգայայի լեհ մօրաքրոջ ԱլինաՊանտրոսքայի յուշագրութեան վրայ։ Յուշե-րուն մէջ Ալինա Պանտրոսքա կը պատմէ Վինի-ցիա բնակող իր բանաստեղծ հօր Ադամ Պանտ-րոսքիի մասին։ Լեհ բանաստեղծը կը գնդակա-հ ա ր ո ւ ի ս ո վ ե տ ա կ ա ն գ ա ղ տ ն ի ս պ ա ս ա ր կ ո ւ -թիւններուն կողմէ։

Գեղարուեստական համադրումով ներկա-յացուած այս վաւերագրական կարճամեթրաժժապաւէնը զգացական իր ուժգնութեամբ կըստիպէ հանդիսատեսին ամբողջ 25 վայրկեան տեւո-ղութեամբ հետեւելու իւրաքանչիւր դրուագի եւ խո-րասուզուելու բանաստեղծատիպ ոճով գրուած բեմագ-

րութեան տողերուն մէջ։Նշենք, որ ժապաւէնը ներկայացուած է այս տար-

ւան Գաննի ֆիլմի փառատօնին։

Իսթանպուլի Պալըքլը հայկական գերեզմանատան մէջխաչքար մը տեղադրուած է

Իսթանպուլի Պալըքլը գերեզմանատան մէջ Հա-յաստանէն տարուած խաչքար մը  տեղադրուած է:

Ըստ պոլսահայ «Ակօս» թերթին` չափերով բաւա-կան պատկառելի խաչքարին օծումը տեղի ունեցածէ օրեր առաջ Պոլսոյ հայոց պատրիարքարանի հոգե-ւորականներուն իրականացուցած ծիսակարգով:Արարողութիւնը գլխաւորած է պատրիարքի ընդհա-նուր փոխանորդ Արամ արքեպիսկոպոս Աթէշեանը:

Կը նշուի, որ խաչքարը պատրաստուած եւ Թուր-քիա տեղափոխուած Իսթանպուլի Սամաթիա թա-ղամասի Սուրբ Գէորգ հայկական եկեղեցւոյ կառա-վարման խորհուրդի անդամներ Արիս Տէմիրի եւ Սե-ւան Տուրմազի մեկենասութեամբ:Խաչքարին մօտ՝ Սուրբ Յարութեան եւ Ծննդեանտօներուն յաջորդող օրերուն մեռելոցի ծիսակարգպիտի կատարուի:

Page 4: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

4 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

«Հայկական Աշխարհը Համացանցում»խորագիրով գիտաժողով

Հայաստանի Հանրապետութեան սփիւռքի նախարարութեան եւ Երե-ւանի պետական համալսարանի նախաձեռնութեամբ Օգոստոս 25-ին, Երե-ւանի պետական համալսարանին մէջ մեկնարկեց «Հայկական աշխարհըհամացանցում» խորագիրով գիտաժողովը:

Ողջոյնի խօսքով հանդէս եկան ՀՀ սփիւռքի նախարար Հրանոյշ Յակոբ-եան, ԵՊՀ ղեկավար Արամ Սիմոնեան, ՀՀ ԳԱԱ հայագիտութեան եւ հասա-ր ա կ ա կ ա ն գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ բ ա ժ ա ն մ ո ւ ն ք ի ա կ ա դ ե մ ի կ ո ս ք ա ր տ ո ւ -ղար  Եուրի Սուվարեան, «Սինոփսիս Արմէնիա» ընկերութեան գործադիրտնօրէն Յովիկ Մուսայէլեան:

Ողջունելով գիտաժողովի մասնակիցները՝ ՀՀ սփիւռքի նախարարը յատ-կ ա պ է ս շ ե շ տ ե ց ա յ ն հ ա ն գ ա մ ա ն ք ը , ո ր տ ե ղ ե կ ա տ ո ւ ա կ ա ն ճ ա ր տ ա ր ա -գիտութիւններու վերջին զարգացումները նպաստեցին, որպէսզի Հայ-րենիքի եւ Սփիւռքի միջեւ կապը առաւել դիւրանայ եւ արագանայ:

«Որպէս սփիւռքի նախարար` տարբեր առիթներով նշել եմ, որ շնոր-հակալ եմ , երախտապարտ եմ համացանց ստեղծողին: Դուք պատկե-րացրէք, որպէսզի մենք ձեզ հետ կապուէինք` ամիսներ պէտք կը լինէր`որեւէ նամակ տեղ հասցնելու համար: Այսօր մէկ րոպէի ընթացքում, ձեռքիմէկ հպումով` ամբողջ աշխարհասփիւռ հայութեանը կարողանում ենք փո-խանցել, տեղեկացնել անհրաժեշտ տեղեկատուութիւնը եւ նրանցից տե-ղեկութիւններ ստանալ»,- նշեց Հրանոյշ Յակոբեանը եւ յոյս յայտնեց, որգիտաժողովի մասնակիցները գործնական քայ լեր պիտի ձեռնարկեն՝միասնական համահայկական եւ ազգ օգուտ ցանց ստեղծելու ուղղու-թեամբ, որ աւելի պիտի խթանէ հայկական ներուժին համախմբումը, հայ-կական աշխարհին հզօրացումն ու միասնականութիւնը:

Հայաստանի զինուած ուժերուպատուիրակութիւնը մեկնած էԱսթանա

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի զ ի ն ո ւ ա ծ ո ւ ժ ե ր ո ւհ ա կ ա օ դ ա յ ի ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա նզօրքերու պետական-վարչութեանպետ, գնդապետ Արմէն Վարդան-եանի գլխաւորած աշխատանքայինխումբը 24 Օգոստոսին մեկնած էՂազախստան:

Հայաստանի պաշտպանութեաննախարարութեան համաձայն, Հա-յաստանի զինուած ուժերու պատ-ւիրակութիւնը 24-26 Օգոստոսին

Ասթանայի մէջ մասնակցած են ԱՊՀմասնակից պետութիւններու պաշտ-պանութեան նախարարներու խոր-հ ո ւ ր դ ի ն ա ռ ը ն թ ե ր Հ ա կ ա օ դ ա յ ի նպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա դ ր մ ա նկ ո մ ի տ է ի հ ե ր թ ա կ ա ն ն ի ս տ ի ն ե ւռազմաօդային ուժերու հակաօդա-յին, զենիթահրթիռային, օդատիե-զերական պաշտպանութեան զօր-քերու հրամանատարներու ուսում-նամեթոտական հաւաքին:

ԼՂՀ-ի մԷջ համաներում կըյայտարարուի

ԼՂՀ հռչակման 25–րդ տարեդարձին առիթով  համաներում յայտարա-րելու մասին ԱԺ որոշման նախագիծը Օգոստոս 25-ին ընդունուած է ԱԺարտահերթ նստաշրջանի լիագումար նիստին: Այս մասին կը յայտնեն ԼՂՀԱԺ-էն: Որոշման նախագիծին կողմ  քուէարկած են բոլոր` 28 պատգա-մաւորները:

Յիշեցնենք, որ Օգոստոս 24-ին ԼՂՀ Ազգային ժողովի նախագահ ԱշոտՂուլեան խորհրդարանի փոխնախագահի, մշտական յանձնաժողովներուղեկավարներու եւ աշխատակազմի պատասխանատուներու մասնակ-ցութեամբ հրաւիրած էր աշխատանքային խորհրհրդակցութեան` քննար-կելով Արցախի Հանրապետութեան նախագահի առաջարկը ԼՂՀ հռչակման25–րդ տարեդարձին առիթով համաներում յայտարարելու մասին:

Որոշման նախագիծը պատգամաւորները քննարկած էին ԱԺ պետական-իրաւական հարցերու մշտական յանձնաժողովին եւ անհրաժեշտ պար-զաբանումներ ստացած ԼՂՀ նախագահի ներկայացուցիչ Արայիկ Լա-զարեանէն:

Մ Ա Կ - ի զ ա ր գ ա ց մ ա ն ծ ր ա գ ի ր ըԿանաչ կլիմայական հիմնադրամինկողմէ ստացած է 20 միլիոն տոլարիդրամաշնորհ՝ ամբողջ Հայաստանիտարածքով ուժանիւթի արդիւնա-ւէտութիւնը բարձրացնելու , ծախ-սերը, ինչպէս նաեւ ածխածինի եր-կ օ ք ս ի տ ի ա ր տ ա ն ե տ ո ւ մ ը ն ո ւ ա -զեցնելու համար: Ուժանիւթի ոլոր-տին մէջ տրուող այս դրամաշնորհըա ռ ա ջ ի ն ն է Ե ւ ր ո պ ա յ ի ե ւ Կ ե դ ր ո -ն ա կ ա ն Ա ս ի ո յ մ է ջ ե ւ ե ր կ ր ո ր դ ը ՝ամբողջ աշխարհի մէջ:

Ֆ ի ն ա ն ս ա ւ ո ր ո ւ մ ը ծ ր ա գ ի ր իխ ո ւ մ բ ի ն կ ա ր ե լ ի ո ւ թ ի ւ ն կ ո ւ տ ա յա ր դ ի ա կ ա ն ա ց ն ե լ ո ւ շ ո ւ ր ջ 6 0 0 0ընտանիքներու բնակարաններու եւ150 հանրային շէնքերու, ներառեալդպրոցներու եւ մանկապարտէզնե-րու արտաքին պատերը, մուտքը,

տանիքները, առաստաղները, պա-տուհանները եւ յատակները: Ծրա-գ ի ր ի ն ն պ ա տ ա կ ն է լ ո ւ ծ ո ւ մ տ ա լտ ո ւ ն ե ր ո ւ ե ւ հ ա ն ր ա յ ի ն շ է ն ք ե ր ո ւո ւ ժ ա ն ի ւ թ ի ա ր դ ի ւ ն ա ւ է տ ո ւ թ ե ա նխ ն դ ի ր ն ե ր ո ւ ն ՝ ա յ դ պ ի ս ո վ ն ո ւ ա -զեցնելով անտառահատումները եւուժանիւթի սպառումը:

«Սա ամենամեծ ներդրումն է, որըմեր գրասենեակը երբեւէ ստացել է:Մ ե ն ք հ պ ա ր տ ե ն ք ՝ պ ա տ կ ե ր ա ց -նելով, թէ այս ներդրումը ինչ կարողէ նշանակել մեր երկրի ապագայիհ ա մ ա ր » , ը ս տ   A r m e n p r e s s . a m - իյ ա յ տ ն ա ծ է Մ Ա Կ - ի զ ա ր գ ա ց մ ա նծրագիրի հայաստանեան գրասեն-ե ա կ ի կ լ ի մ ա յ ա կ ա ն փ ո փ ո խ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ փ ո ր ձ ա գ է տ Տ ի ա ն աՅարութիւնեան:

Դրամաշնորհ՝ ՀՀ ուժանիւթիարդիւնաւէտութիւնը բարձրացնելուհամար

Հայ հոգեւոր երաժշտութեան «Շարական»փառատօնը` Տաթեւի վանական համալիրին մէջ

Հ ա յ հ ո գ ե ւ ո ր ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ե ա ն   « Շ ա ր ա -կան» փառատօնը առաջին անգամ տեղիպիտի ունենայ Սեպտեմբեր 14-16 Տաթեւիվանական համալիրին մէջ:

« Շ ա ր ա կ ա ն » փ ա ռ ա տ օ ն ի ն պ ա տ ա կ ն էպահպանել եւ խթանել հայ հոգեւոր երա-ժըշտութեան ժառանգութիւնը: «Շարական»փառատօնը ամէնամեայ փառատօն է , որշ ա ր ո ւ ն ա կ ա բ ա ր պ ի տ ի զ ա ր գ ա ց ն է հ ա յհոգեւոր երաժշտութեան կարեւորութեանգ ա ղ ա փ ա ր ը ե ւ ա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ը ը ն դ հ ա ն -

րապէս, կ ’ըսուի փառատօնի կազմակեր-պիչներու հաղորդագրութեան մէջ:

Փառատօնը հայ երաժիշտներուն եւ հե-տաքրքրուած հանդիսատեսին պիտի տրա-մադրէ հարթակ մը` այս հարուստ եւ բազմա-բովանդակ երաժշտութեան ու արուեստինաւելի խորը ծանօթանալու համար:

Փառատօնի կազմակերպիչներն են Musicof Armenia–ն եւ «Տաթեւի վերածնունդ» հիմ-նադրամը:

Page 5: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016 • ABAKA • 5

Թրքական զօրքեր մուտք գործեցին Սուրիա

Թրքական հրասայլեր հիւսիսային Սուրիոյ Ժարապլոս քաղաքին մէջՉորեքշաբթի՝ 24 Օգոստոսի առաւօտեան ժամը 4:00-ին թրքական բա-նակի շղթայազերծած «Եփրատի վահան» գործողութեան ծիրին մէջ մուտքգործեցին Սուրիա: Թուրքիոյ կառավարութիւնը յայտարարեց, որ գոր-ծողութեան սկսման մասին տեղեակ պահած է Ռուսիոյ, Իրանի եւ ՄիացեալՆահանգներու կառավարութիւնները:

Զինուորական գործողութեան մասնակցեցան նաեւ թրքական օդուժը,հրետանին եւ մասնայատուկ ուժերը: Միացեալ Նահանգներու փոխնա-խագահ Ճօ Պայտընի Թուրքիա այցելութեան ընկերակցող ամերիկացիբարձրաստիճան պաշտօնատար մը յայտնեց, որ Ուաշինկթըն թրքականգործողութեան օդային ծածկոյթ պիտի ապահովէ:

Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողան սահմանամերձ շրջան-ներուն դէմ իրերայաջորդ յարձակումներուն վերջ դնելու համար ՏԱՀԵՇ-նու քրտական Ժողովուրդի պաշտպանութեան ջոկատները թիրախ դարձնողգործողութեան մը շղթայազերծումը յայտարարեց:

Նշենք, որ Սուրիական ազատ բանակին մաս կազմող զինեալ խմբաւո-րումներ թրքական հողամասերուն վրայ արդէն քանի մը օրէ ի վեր կըպատրաստուէին այս ճակատամարտին:

Քրտական Ժողովրդավարական միութիւն կուսակցութեան ղեկավարՍալեհ Մուսլիմ` մեկնաբանելով թրքական գործողութիւնը, «Թուիթըր»-իվրայ գրեց. «Թուրքիան Սուրիոյ ճահիճին մէջ պիտի մատնուի պարտու-թեան, ճիշդ ինչպէս պարտութեան մատնուեցաւ ՏԱՀԵՇ-ը»:

Սուրիոյ արտաքին գործոց նախարարութիւնը դատապարտեց թրքականհրասայլերուն սուրիական հողեր մուտք գործելը` զայն նկատելով սուրիա-կան գերիշխանութեան ոտնահարում: «Ահաբեկչութեան դէմ պայքարըՏԱՀԵՇ-ը վտարելով եւ անոր տէր Անգարայի աջակցութիւնը վայելող այլահաբեկչական խմբաւորումներու տեղաւորումով չ՛ըլ լար», ըսաւ նախա-րարութիւնը:

Նշենք, որ «Անատոլու» լրատու գործակալութիւնը հաղորդեց, որ սու-րիական զինեալ ընդդիմութենէն խմբաւորումներ գրաւած են Ժարապլոսէն5 քիլոմեթր հեռաւորութեան վրայ գտնուող Քիքլիճա գիւղը: Աւելի ուշ հա-ղորդուեցաւ, որ անոնք մուտք գործած են Ժարապլոսի կեդրոնը:

Ռուսիոյ արտաքին գործոց նախարարութիւնը խոր մտահոգութիւնարտայայտեց Սուրիոյ մէջ թրքական միջամտութեան նկատմամբ եւ շեշ-տեց, որ Անգարան Սուրիոյ սահմանին վրայ ահաբեկչութեան դէմ պայքարըպէտք է համակարգէ Դամասկոսի հետ:

Թուրքիա կը մերժէ Ռուսիոյ կողմէԻնճիրլիքի օգտագործման կարելիութիւնը

« Ա ր մ է ն փ ր է ս » ` վ կ ա յ ա կ ո չ ե լ ո վթրքական «Էն.Թի.Վի.» պատկերաս-փ ի ւ ռ ի կ ա յ ա ն ը , կ ը հ ա ղ ո ր դ է , ո րԹուրքիոյ փոխվարչապետ ՆումանՔ ո ւ ր թ ո ւ լ մ ո ւ շ յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է , ո րռուսական կողմը չի կրնար իր նպա-տակներուն ծառայեցնել Թուրքիոյհարաւը տեղակայուած Ինճիր լիքռազմակայանը, որովհետեւ նշեալռազմակայանը կը գտնուի ՕԹԱՆ-ի

վերահսկողութեան տակ:«Ինճիրլիքը ՕԹԱՆ-ի ռազմակա-

յան է: Ռուսիան ՕԹԱՆ-ի անդամ չէ,այդ պատճառով ալ Ռուսիոյ կողմէռազմակայանի օգտագործումը կա-րելի չէ», ըսած է ան:

Նախապէս Թուրքիոյ վարչապետՊինալի Եը լտըրըմ Ռուսիո յ կողմէԻնճիրլիքի օգտագործումը հաւա-նական նկատած էր:

Քեսապի Ս. Միքայէլ վանքի վնասուածպատմական զանգակներըվերանորոգուեցան

Աստուծոյ շնորհքով, Հայ Կաթո-ղ ի կ է Պ ա տ ր ի ա ր ք ա ր ա ն ի օ գ ն ո ւ -թեամբ եւ Միացեալ ՆահանգներուՀայ Կաթողիկէ առաջնորդարանինուիրատւութեամբ, ահաբեկիչներուկողմէ Քեսապի Ս. Միքայէլ վանքիքանդուած պատմական զանգակ-ները վերանորոգուեցան Լիբանանի« Պ է յ դ Շ ա պ ա պ » ի մ է ջ ո ւ վ ե ր ա -դարձան Քեսապ: Այս մասին կը տե-ղեկացնէ Նարեկ Լուսինեան։

Կիրակի՝ 21 Օգոստոս 2016-ին,

ա ռ ա ւ օ տ ե ա ն ժ ա մ ը 9 : 3 0 - ի ն , հ ա յ -ր ա պ ե տ ա կ ա ն Ս . Պ ա տ ա ր ա գ մ ա -տուցանեց Արհիապատիւ՝ Տէր Գէ-ւ ո ր գ Ե պ ս . Ա ս ա տ ո ւ ր ե ա ն , ա ռ ա ջ -ն ո ր դ Լ ի բ ա ն ա ն ի Հ ա յ Կ ա թ ո ղ ի կ էԹեմին:Պատարագի աւարտին տեղիո ւ ն ե ց ա ւ վ ե ր ա ն ո ր ո գ զ ո յ գ զ ա ն -գ ա կ ն ե ր ո ւ օ ծ ո ւ մ ը ե ւ Ե ր ջ ա ն կ ա -յիշատակ՝ Կարդինալ Գրիգոր Պետ-րոս ԺԵ. Աղաճանեան ԿաթողիկոսՊատրիարքին նոր դահլիճի բացու-մը:

Յառաջիկայ Հոկտեմբերին Թուրքիոյ մէջպիտի ցուցադրուի «Քարաւան 1915» ֆիլմը

Հոկտեմբեր 7-ին Թուրքիոյ մէջպ ի տ ի ց ո ւ ց ա դ ր ո ւ ի Հ ա յ ո ց Ց ե -ղասպանութեան մասին պատ-մող առաջին ֆիլմը` «Քարաւան1915»-ը: Վկայակոչելով թրքա-կան «İnternethaber» լրատուա-կայքը՝ Ermenihaber.am կը տե-ղ ե կ ա ց ն է , թ է ֆ ի լ մ ի ս ե ն ա ր ի նհեղինակն ու բեմադրիչը ԻսմայիլԿիւնեշն է, արտադրողը` ԱյնուրԿիւնեշը:

Ֆիլմին մէջ օգտագործուածերաժշտութիւնները կը պատկա-նին երաժշտահան Սուրէն Ասա-տըրեանին, գլխաւոր դերեր ունին Մուրաթ Հանը, Այշէ Աքընը, ԻբրահիմՔէնտիրճին, Իփէք Թուզճուօղլուն, Ֆաթիհ Այհանը, Ալի Քեմալ Եըլմազը եւՄերիչ Պաշարանը:

1915-ի մասին Թուրքիոյ մէջ նկարահանուած առաջին ֆի լմը հան-դիսացող «Քարաւան 1915»-ին մէջ Հայոց Ցեղասպանութիւնը կը ներ-կայացուի իբրեւ բռնի տեղահանութիւն: Ֆիլմին մէջ կը պատմուի Առաջինաշխարհամարտի ընթացքին Սեւ Ծովու ափին գտնուող Կիրեսունին մէջբնակող 200 հայ կանանց ու երեխաներու` դէպի Հալէպ երկարող փոր-ձութիւններով լի բռնագաղթին մասին:

Հայկական հին դրամներու նուիրուած՝անգլերէն լեզուով հատոր մը լոյս տեսաւ

Դասական դրամագիտական խմբակին (CNG) նախաձեռնութեամբ,հայկական վաղեմի դրամներու նուիրուած անգլերէն հատոր մը՝ «ArmenianCoinage in the Classical Period» անունով, լոյս տեսած է հեղինակութեամբքալիֆորնիացի դրամագէտ Ֆրենք Լ. Քովաքսի։

Հատորը, որ 10-րդն է նշեալ խմբակին հրատարակած «Դասական Դրա-մագիտական Ուսումնասիրութիւններ» շարքին, հայկական դրամներումասին վերջին տասնամեակին լոյս տեսած առաջին աշխատասիրութիւննէ, որ կը քննէ ամենահին հայկական դրամանիշէն (275 ք.ա.) սկսած աւելիքան 300 դրամներ։

142 էջնոց լաթակազմ հատորին գինը 90 տոլար է, ներառեալ՝ առաքումՄիացեալ Նահանգներէն ներս։ Միջազգային ապսպրանքներու սակը 125տոլար է։ Հատորին տարածումը ստանձնած է Հայկական դրամագիտականընկերակցութիւնը, որուն հասցէն է՝

POBox 210313, Milwaukee, WI 53221-8006։Յաւելեալ տեղեկութեանց համար, այցելել www.anasociety.org կայքը։

Page 6: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

6 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

Գէորգ Ալմասեան. «Օտարերկրացիները շատ լաւ տպաւորութիւն ունին հայերուն մասին»

«Պատերազմը քննութիւն է մերմ ա ր դ կ ա յ ն ո ւ թ ե ա ն : Ա յ ն ա ն ձ ը , ո րպատերազմի ժամանակ հաւատա-րիմ կը մնայ   իր իսկական զգաց-մունքներուն, այն անձերէն է, որոնքկը պահեն իրենց մարդկայնութիւնը:Քանի քանի մարդիկ ձախողեցանա յ ս ք ն ն ո ւ թ ե ա ն մ է ջ » , - « Հ Ա Յ Ե ր ՆԱՅՍՕր»-ի զրուցակից`   Գէորգ Ալ -մասեանը այսպէս կը պատկերացնէպատերազմը:

Ս ո ւ ր ի ա հ ա յ     Գ է ո ր գ Ա լ մ ա ս ե ա -նը քաղաքագէտ-լրագրող է, ան վեր-լ ո ւ ծ ա կ ա ն յ օ դ ո ւ ա ծ ն ե ր ո վ հ ա ն դ է սկ ո ւ գ ա յ շ ա ր ք մ ը ա ր ա բ ա կ ա ն ե ւօտար կայքերու մէջ:

- Հետաքրքրուա՞ծ էք Հայաս-տանով եւ կը տարածէ՞ք Հայաս-տանի լուրերը օտարներուն քով:

- Ա ն շ ո ւ շ տ , հ ե տ ա ք ր ք ր ո ւ ա ծ ե մՀայկական իրադարձութիւններով,մ ա ն ա ւ ա ն դ Ա տ ր պ է յ ճ ա ն ի ն հ ե տտեղի ունեցած հակամարտութիւն-ներով, եւ միշտ կը փորձեմ կեդրո-ն ա ն ա լ Ա ր ց ա խ ի լ ո ւ ր ե ր ո ւ ն վ ր ա յ :Ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ մ տ ա հ ո գ ո ւ ա ծ ե մՍ ո ւ ր ի ո յ ե ւ Լ ի բ ա ն ա ն ի հ ա յ հ ա -մայնքներու հարցերով, մանաւանդո ր հ ա յ ե ր ո ւ գ ո յ ո ւ թ ի ւ ն ը վ տ ա ն գ իտ ա կ ե ղ ա ւ Ս ո ւ ր ի ո յ պ ա տ ե ր ա զ մ ըս կ ս ե լ է ն ե ւ ա հ ա բ ե կ չ ա կ ա ն կ ա զ -մակերպութիւններ ձեւաւորուելէնետք:

-   Ի՞նչ էր հայերուն կեցուածքըՍուրիոյ պատերազմին վերաբեր-եալ:

- Սուրիոյ պատերազմը, ուզենքթէ չուզենք, գոյութեան պատերազմէ: Հայերուն կեցուածքը գնահատելիէ ժողովրդական առումով, քանի որհայերը Սուրիոյ պետութեան կող-քին էին: Բայց իմ կարծիքովս հայ-կական կազմակերպութիւնները հայհամայնքին համար յստակ ուրուա-գ ի ծ մ ը պ է տ ք է գ ծ է ի ն , ո ր պ է ս զ իհամայնքը գիտակցէր թէ ինչ պէտքէ ը ն է ր , ա ռ ա ն ց ո ւ ր ո ւ ա գ ի ծ ի հ ա -մայնքը ցրուած մնաց:

- Ի՞նչ էր Թուրքիոյ դերը Սու-րիոյ պատերազմին մէջ:

- Թ ո ւ ր ք ի ո յ դ ե ր ը Ս ո ւ ր ի ո յ պ ա -տերազմին մէջ յստակ էր առաջին

ի ս կ օ ր է ն , ե ր բ Է ր տ ո ղ ա ն ը դ ի մ ե ցնախագահ Ասատին, որպէսզի կա-ռավարութեան երկու երրորդը Մու-սուլման եղբայրներուն տայ: Եւ երբմերժեց Ասատը, Էրտողան անցաւիսլամական ծայրայեղական խմբա-ւորումները զինելու գործին, մանա-ւ ա ն դ Ս ո ւ ր ի ո յ հ ի ւ ս ի ս ա յ ի ն տ ա -ր ա ծ ք է ն ն ե ր ս ե ւ մ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է սՀ ա լ է պ ի մ է ջ : Ք ա ն ի ո ր հ ո ն տ ե ղ իզինուած խմբաւորումերու մեծա-մասնութիւնը կը համագործակցիթրքական հետախուզական ծառա-յութիւններուն հետ, որոնք կ’ապա-հովեն խմբաւորումերու բոլոր տե-ս ա կ ի ռ ա զ մ ա կ ա ն ո ւ ն ի ւ թ ա կ ա նաջակցութիւնները:

- Ի՞նչ պէտք է ընենք Հայոց ցե-ղասպանութեան միջազգային ճա-նաչման հասնելու համար, ի՞նչ էհայուն պարտականութիւնը:

- Հ ա յ հ ա մ ա յ ն ք ն ե ր ը պ է տ ք էշ ա ր ո ւ ն ա կ ե ն ի ր ե ն ց խ ա ղ ա ղ ք ա -ղաքական պայքարը, համայն աշ-խարհի պետութիւններու և ժողո-վուրդներու ճանաչումը ստանալուհամար: Սակայն պէտք է զգուշանալկարգ մը պետութիւններու քաղա-քական շահագործումերէն, որոնքիրենց շահերէն ել լելով՝ զիջումներստանալու նպատակով, Թուրքիոյվ ր ա յ ժ ա մ ա ն ա կ ա ւ ո ր ճ ն շ ո ւ մ կ ըգործադրեն եւ հայերո ւն կը դ նեն

ք ա ղ ա ք ա կ ա ն շ ո ւ կ ա յ ի հ ա շ ո ւ ե կ -շիռին մէջ: Ամենաթարմ օրինակն էԳ ե ր մ ա ն ի ո յ Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թեան ճանաչումը, որ պարզապէսքաղաքական շանտաժ էր, Էրտողա-նին վրայ փախստականներու հար-ց ո վ ճ ն շ ո ւ մ գ ո ր ծ ա դ ր ե լ ո ւ ն պ ա -տակով:

- Հայը ինչպիսի՞ տպաւորու -թիւն ձգեր է օտարներուն քով:

- Օտարերկրացիները գրեթէ շատլաւ տպաւորութիւն ունին հայերունմասին: Կ’ըսեն, թէ հայերը շատ լաւո ւ ա շ խ ա տ ա ս է ր մ ա ր դ ի կ ե ն , ե ւա մ ե ն ա կ ա ր ե ւ ո ր ը ա ն կ ե ղ ծ ե ն ո ւ ՝վստահելի:

Վ ե ր ջ ի ն տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ն ա յ ց ե լ ե ց իտասէն աւե լի տարբեր երկիրներ:Բոլորին տպաւորութիւնները նոյննէին, դրական էին մօտեցումները:

- Հայաստան այցելա՞ծ էք: Կըմ տ ա ծ է ՞ ք փ ո խ ա դ ր ո ւ ի լ Հ ա յ ա ս -տան:

- Երկու անգամ եկած եմ Հայաս-տան, բայց ներկայիս չեմ մտածերփոխադրուիլ, Հայաստանի մէջ աշ-խ ա տ ա ն ք չ ո ւ ն ե ն ա լ ո ւ ս պ ա տ ճ ա -ռով:

Սեւան Քելեշեան

Իտալիոյ մէջ պատահած երկրաշարժը վնա-սած ու  քանդած է  պատմական նշանակութիւնո ւ ն ե ց ո ղ 2 9 3 շ է ն ք : Ա յ դ մ ա ս ի ն , ը ս տ Y e r k i r -media.am-ի,  յայտնած է է  երկրի մշակոյթի նա-խարար Տարիօ Ֆրանչեսքինին:

Ըստ France-Presse գործակալութեան հա-ղորդած տեղեկութեան` խօսքը առաւելապէս կըվերաբերի XIII – XIV դարերու տաճարներու, պա-լատներու եւ յուշարձաններու: Տարերքը լիովինոչնչացուցած է  Ամատրիչէի պատմական կեդ-րոնը , որ ժամանակին ճանչցուած է   «Հարիւրեկեղեցիներու քաղաք»:

Քաղաքի գխաւոր տեսարժան կառոյցը` սուրբՖրանչիսկոսի պազիլիկը, քանդուած է  մասնա-կիօրէն: Սուրբ Օգոստինոսի եկեղեցին, որ կա-ռ ո ւ ց ո ւ ա ծ է   1 4 2 8 թ ո ւ ա կ ա ն ի ն ե ւ կ ը գ տ ն ո ւ իԱ մ ա տ ր ի չ է ի մ ե ր ձ ա կ ա յ ք ը , ա մ բ ո ղ ջ ո վ ի ն ք ա ն -դըուած է:

Տարածաշրջանին մէջ երկրաշարժի աշխոյժու-թիւնը չի դադրիր, հաղորդած է «ՌԻԱ Նովըսթ»ին:

Իտալիոյ վարչապետ Մաթէօ Ռենցին արտա-կ ա ր գ դ ր ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է ե ր կ ր ի ա յ նշըրջաններուն մէջ, որոնք տուժած են լոյս Օգոս-

տոս 24-ի գիշերը տեղի ունեցած երկրաշարժէն:Ըստ վերջին տուեալներուն` տարերային աղէտինհ ե տ ե ւ ա ն ք ո վ զ ո հ ո ւ ա ծ ն ե ր ո ւ ն թ ի ւ ը հ ա ս ա ծ է250-ի, կը տեղեկացնէ BBC-ին:

Զոհուածներու մեծամասնութիւնը` գրեթէ 200մարդ, Ամատրիչէ քաղաքէն էին:

Իտալիոյ կառավարութիւնը 50 միլիոն եւրօյ ա տ կ ա ց ո ւ ց ա ծ է տ ո ւ ժ ա ծ ն ե ր ո ւ ն օ գ ն ո ւ թ ի ւ նցուցաբերելու համար: Ռենցին խոստացած է, որշուտով պիտի յատկացուին լրացուցիչ միջոցներ:

Ա ր դ է ն ե ր կ ր ո ր դ գ ի շ ե ր ն է ` ա ւ ե ր ո ւ ա ծ ք ա -ղ ա ք ն ե ր ո ւ ն մ է ջ կ ը շ ա ր ո ւ ն ա կ ո ւ ի ն ո ր ո ն ո ղ ա -փըրկարարական աշխատանքները, որոնք կըբարդանան պարբերաբար կրկնուող ստորգետն-եայ ցնցումներով:

Իտալիոյ մշակոյթի նախարարութիւնը յայտա-ր ա ր ա ծ է , ո ր տ ո ւ ժ ա ծ ն ե ր ո ւ ն պ ի տ ի ո ւ ղ ա ր կ էբոլոր այն միջոցները, որոնք պիտի ստացուինյառաջիկայ Կիրակի օր թանգարանային ցուցադ-ր ա ն ք ն ե ր ո ւ տ ո մ ս ե ր ո ւ վ ա ճ ա ռ ք է : Մ շ ա կ ո յ թ ինախարարը յորդորած է իտալացիներուն` այցե-լել թանգարաններ` ի նշան երկրաշարժէն տու-ժածներու հետ համերաշխութեան:

Իտալիոյ մէջ պատահած երկրաշարժին հետեւանքովվնասուած է պատմական 293 շինութիւն

Շուէտի մէջ՝ ՀայոցՑեղասպանութեաննուիրուած խաչքարիբացում

Շ ո ւ է տ ի Ս է օ տ ե ր թ ե լ ի ք ա ղ ա ք ի Ս . Ա ս տ ո ւ ա -ծ ա ծ ի ն հ ա յ կ ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ բ ա կ ի ն մ է ջ 2 1Օգոստոսին տեղի ունեցաւ Հայոց Ցեղասպա-նութեան զոհերու յիշատակին նուիրուած խաչ-քարի հանդիսաւոր բացումը եւ օծումը՝ ձեռամբՈւքրանիոյ Հայոց թեմի առաջնորդ Մարկոս եպս.Յովհաննիսեանի:

Ըստ News.am-ի՝ արարողութեան ընթացքինողջոյնի խօսքով հանդէս եկան Շուէտի մէջ Հա-յաստանի Հանրապետութեան դեսպան ԱրտակԱպիտօնեան, Սէօտերթելի քաղաքապետ ՊօէլԿոտներ, Կեդրոնական Եւրոպայի հայրապետա-կ ա ն պ ա տ ո ւ ի ր ա կ Տ ի ր ա ն վ ր դ . Պ ե տ ր ո ս ե ա ն :Ձեռնարկին ներկայ էին նաեւ Շուէտի պետականմարմիններու եւ քոյր եկեղեցիներու ներկայա-ցուցիչներ եւ հայ համայնքի անդամներ:

Իր խօսքին մէջ դեսպան Ապիտօնեան նշեց, որՇուէտի մէջ Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերույիշատակին նուիրուած առաջին խաչքարը ոչմիայն կրօնական եւ մշակութային արժէք կը ներ-կայացնէ, այլ կը խորհրդանշէ Շուէտի հայ հա-մայնքի նուիրուածութիւնը ազգային ինքնու -թեան, ինչպէս նաեւ հայ ժողովուրդի վճռակա-նութիւնը՝ շարունակելու պայքարը Հայոց Ցե-ղասպանութեան ճանաչման եւ դատապարտմանուղղութեամբ:

Page 7: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

Le Premier ministrearménien, Hovik Abra-hamian, a effectué unevisite officielle dans larégion de Meghri. LePremier ministre s’estinformé des travaux dedouane et des servicesfournis. Les douanes ysont ouvertes 24 heurespar jour. L’organisationdu passage des citoyenset des biens prend envi-ron 10-15 minutes.

Il a également noté quele transport des voya-geurs avait augmenté defaçon significative à la suite de l’abolition du régime des visas avec l’Iran. Dansce même cadre, le Premier ministre a déclaré vouloir diminuer la périoded’attente pour les passagers et le transport de fret, ainsi que de poursuivre l’amé-lioration de la qualité des services fournis.

Par la suite, Abrahamian a visité la zone de libre-échange prévue pour un ave-nir proche. Cette zone devrait faciliter le commerce, l’économie ainsi que la poli-tique industrielle avec l’Iran, ce qui contribuera à l’approfondissement et à l’élar-gissement des relations économiques bilatérales. Des services qui permettrontdes échanges économiques entre l’Iran et l’Union économique eurasienne sontprévus.

Le Premier ministre a souligné l’importance d’établir une zone de libre-échan-ge à la frontière iranienne, qui permettra d’organiser de nouvelles productions,augmenter les exportations, démarrer de nouvelles entreprises de transforma-tion, et ainsi créer de nouveaux emplois.

Selon le ministre de l’Economie d’Arménie, Artsvik Minasian, la mise en placede la zone de libre-échange est en ligne avec les orientations clés de l’économiearménienne et ouvrira des possibilités nouvelles et plus étendues pourl’Arménie, en particulier dans la région de Meghri.

Minasian a également noté que le projet de mise en place de la zone de libre-échange à la frontière iranienne a été envoyé à tous les organismes concernés.« Cette zone de libre-échange, qui comprendra à la fois des constituants indus-triels et des infrastructures, ainsi que des services, devrait être mise en placedans un court laps de temps, » a ajouté le ministre.

Abrahamian a également visité les communautés d’Agarak et de Meghri. Il arencontré des résidents locaux et s’est enquis de leurs problèmes. Dans le cadrede la visite, Il s’est également informé de la mise en œuvre des programmes com-munautaires, ainsi que des questions nécessitant une solution urgente.

Le gouvernement arménien mettra en œuvre de grands projets d’infrastructu-re dans la province de Syunik, ce qui contribuera à la dynamisation économiquedes collectivités et de la province dans son ensemble, et de nouveaux investisse-ments.

« L’ouverture de nouveaux emplois dans notre pays est l’une des questionsclés du gouvernement, et notre politique vise à en créer dans toutes les pro-vinces, » a conclu Abrahamian.

EDITORIAL ECRIT EN ANGLAIS PAR EDMOND Y. AZADIAN ET PUBLIE DANS THE ARMENIAN MIRROR-SPECTATOR EN DATE DU 18 AOUT 2016

L’effondrement de l’Union sovié-tique a laissé de nombreuses questionsterritoriales non résolues qui ont rapi-dement été classées comme « conflitsgelés ». Le Haut-Karabagh est l’un deces « conflit gelé, » qui aujourd’hui aété décongelé, dégelé, et est mêmedevenu l’un des endroits les pluschauds de la région.

Le Karabagh est maintenant prisdans une tourmente générée par lesrécentes reconfigurations des puis-sances de la région du Caucase.

Un axe s’est formé, réunissantla Russie, l’Iran, la Turquie etl’Azerbaïdjan. L’Arménie est laissée decôté sans émouvoir personne, mais leconflit du Karabagh reste l’une despierres d’achoppement jusqu’à lapleine agglutination de la nouvellealliance.

Depuis la signature du cessez-le-feuentre l’Arménie et l’Azerbaïdjan, en1994, négocié par le Kremlin, la ques-tion du Karabagh est toujours à l’ordredu jour de l’Organisation pour la sécu-rité et la coopération en Europe(OSCE). Durant un certain temps, leKarabagh participait aux négociations,mais sur les objections del’Azerbaïdjan, il a dû se retirer de latable de négociation et Erévan n’a pasinsisté, afin de ne pas compromettreles pourparlers en cours. Cependant,les négociations se sont actuellementintensifiées entre la Russie, la Turquie,l’Iran et l’Azerbaïdjan, et l’Arménieelle-même a été marginalisée.

Après sa récente rencontre avec leprésident Vladimir Poutine à Saint-Pétersbourg, le président RecepTayyip Erdogan a fait une déclarationsingulière au quotidien turc Aksam :« Il y a des progrès dans la résolutiondu conflit du Karabagh... Pour com-mencer, si les cinq régions occupéespar les forces arméniennes sont libé-rées, alors nous pourrons parler deprocessus de régulation de la région...Le monde entier est conscient que lesterritoires azerbaïdjanais ont été occu-pés par l’Arménie... Si toutes les par-ties acceptent ce fait, alors pourquoine pas mettre un terme à l’occupa-tion ?

Ajoutant l’insulte à l’injure, leministre des Affaires étrangères turc,Mevlüt Çavusoglu, a déclaré que leconflit du Karabagh sera discuté entrel’Azerbaïdjan, la Turquie et la Russie,afin de satisfaire toutes les parties. Leministre des Affaires étrangères a déli-bérément laissé de côté l’Arménie et leKarabagh insinuant que quelle que soitla résolution qui en découlera, ces der-niers devront l’accepter.

D’ordinaire, ces déclarations pour-raient être prises à leur valeur nomina-le, leur donnant du poids. Le fait que,dans le discours du président SergeSargissian, il donne l’assurance qu’iln’y aura pas de « concessions unilaté-rales » dans le règlement des négocia-tions sur le Karabagh laisse croire que

quelque chose est en cours pour forcerla reddition de certains territoires. Ladéclaration de Sargissian est exacer-bée par la déclaration du présidentPoutine, après que le président IlhamAliev ait fait allusion aux cinq régionsque les forces arméniennes devraientcéder, en réponse à la question d’unjournaliste : « Je n’interprète pas lesdéclarations de mes collègues. »

Par conséquent, la question restesans réponse et ouverte à interpréta-tion et spéculation.

L’un des déclencheurs de l’agitationrécente en Arménie était la rumeurque le gouvernement avait déjà accep-té de rendre les territoires. Ceux quisont contre cette concession fontvaloir que l’Azerbaïdjan est déterminéà mener une guerre à tout moment. Sicette guerre survient après avoir cédéles territoires et accepté l’élargisse-ment des frontières avec l’Azerbaïdjan,ce qui rendrait le Karabagh plus vulné-rable, il vaut mieux une guerre actuel-lement alors qu’il existe encore unecertaine force.

D’autre part, l’agitation est causéenon seulement en raison des dévelop-pements dans le conflit du Karabagh,mais également pour d’autres facteurs,dont la principale est la perte totale dela crédibilité du gouvernement.Un certain nombre de facteurs légi-times ont conduit à la révolte.

Personne ne remet en question lepatriotisme des membres de SasnaTsrer, qui ont pris les armes et ontoccupé le poste de police d’Erebounien juillet dernier. Mais d’autregroupes, qui ont mené une « révolu-tions de couleur » ailleurs tablent surces causes légitimes pour promouvoirleurs agendas égoïstes. La tornade desentiments antirusses appelant à adhé-rer à l’OTAN (parmi eux, le cinéasteDikran Xmalian) pointe vers l’adhé-sion aux marchands des révolutions decouleur à la base de certains destroubles.

Les Arméniens sont confrontés auchoix désagréable de terre ou paix.Mais est-ce possible de résoudre leproblème à jamais alors qu’Aliev conti-nue de répandre le mensonge voulantque l’Arménie actuelle soit considéréecomme une terre azérie historique etqu’au 21e siècle, le vice-premierministre Bilani Yildirim de Turquiemaintient que l’expulsion (ou génoci-de) des Arméniens était justifiée en1915 et, si nécessaire, devrait êtrerépétée ?

Si le plan de terre pour la paix estmis en place, qui peut garantir la sécu-rité de l’Arménie ?

Suite à la page 8

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016

Le Karabagh dans la tourmente

Une zone de libre-échange dansla région de Meghri

Code des douanes de la Communautééconomique eurasienne signé endécembre prochain

Selon le service de presse du Bélarus, l’accord de laCommunauté économique eurasienne (CEE) sur codedes douanes devrait être être signé en décembre 2016.

« Les gouvernements des Etats-membres de la CEE,y compris l’Arménie, sont chargés d’assurer la coordi-nation nationale du projet de code des douanes. »

Le projet d’accord est entièrement basé sur le fluxde documents. En outre, un institut des opérateurséconomiques agréés sera mis en place. Ce nouvelaccord permettra d’assurer une flexibilité sur la réglementation douanièreunique au sein de la Communauté économique eurasienne.

Page 8: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

Dans une récente entrevue avec lejournal en ligne du Parlement français,le président de la République du Haut-Karabagh, Bako Sahakian, tout en pré-conisant l’idée d’un compromis « rai-sonnable, juste et adéquate » commemoyen de régler le conflit, a insisté surle fait que ces concessions nedevraient pas « perturber la sécuritéde notre pays et créer des opportuni-tés à notre adversaire de lancer denouvelles attaques contre nous. »

Le porte-parole de Sahakian, DavidBabayan a expliqué plus tard que lepropos du président du Karabaghn’impliquait pas de concessions terri-toriales à l’Azerbaïdjan. Le ministreadjoint des Affaires étrangères del’Arménie, Kotcharian, a égalementprésenté une vision claire pour la par-tie arménienne du compromispossible : « Le Haut-Karabagh ne peutpas faire partie de l’Azerbaïdjan ; desgaranties de sécurité doivent être pré-vues pour l’Etat du Karabagh et poursa population. »

« En ce qui concerne les détails surla façon d’y parvenir, c’est une autrequestion, qui est également condition-née par la position de notre adversaire.Et sa position est très dure, donc par-ler de détails dans ce cas est inutile, »a expliqué le diplomate arménien.

Kotcharian a souligné que l’Arménien’a pas le pouvoir de parler de l’intégri-té territoriale du Haut-Karabagh.« Pour moi ou pour tout autre respon-sable de l’Arménie, il n’y a pas de

notion de compromis ou de conces-sion, parce que ces questions liées aurèglement sont principalement de lacompétence de la République du Haut-Karabagh. En d’autres termes, pas unseul responsable arménien n’a le droitd’en parler. Même si l’Arménie partici-pe au processus de négociation dansla situation actuelle, alors que laRépublique du Haut-Karabagh n’y estpas pleinement impliquée, elle le faitafin de ne pas interrompre le proces-sus, ce qui est un autre sujet. Maisl’Arménie n’a pas le pouvoir de parlerpour le Haut-Karabagh ni de son sta-tut, ni de son intégrité territoriale, » adéclaré le ministre adjoint des Affairesétrangères.

Selon Kotcharian, aucun accordautour d’un règlement du conflit duKarabagh n’a été atteint lors desrécentes discussions arméno-azerbaïd-janaises à Vienne et à Saint-Pétersbourg. Il a souligné que lors deces deux réunions, il n’avait été discu-té que des moyens de renforcer le régi-me de cessez-le-feu.

Le Karabagh...Suite de la page 7

Regardons quelques précédents his-toriques. Pour mettre fin aux atrocitésau Soudan, le Soudan du Sud a étécréé, mais la guerre se poursuit, cettefois entre factions soutenant le prési-dent et le vice-président. De même, laSerbie a été amputée afin de créer leKosovo, qui jusqu’à aujourd’hui, estsous la tutelle de l’OTAN. Dès quel’OTAN se retirera, la guerre repren-dra.Selon toute probabilité, Moscou seraravi de présenter ses forces de main-tien de la paix dans la région. Mais lesArméniens ont en mémoire le parallèlehistorique de Cilicie, où ils sont reve-nus après une guerre victorieuse. Lescolonisateurs français, qui avaient pro-mis une patrie sous leur protection,ont désarmé les Arméniens et les onttrahis, se joignant aux kémalistes.

Par conséquent, à moins quel’Arménie ne développe une puissancemilitaire durable pour se défendre, ellene peut déléguer la sécurité et la vie deses citoyens à un allié stratégique.Jusqu’à présent, l’OSCE a été le princi-pal forum traitant du conflit duKarabagh. Avec deux de ses membres,à savoir la Russie et la Turquie, à ladérive, la question a été transféréevers une autre arène et ce changementse reflète dans les déclarations arro-gantes des leadeurs de Turquie etd’Azerbaïdjan. Rien de concret n’estsorti des récentes négociations. Lespositions et les politiques sur le conflit

du Karabagh sont discutées en fonc-tion de maigres fuites dans les médias.L’Azerbaïdjan n’a jamais concédé quele Karabagh pouvait devenir indépen-dant après avoir cédé les sept régionsen question. Il n’a même pas acceptél’idée d’un référendum sur son avenirimmédiat. Tout ce que Bakou a promisest un « niveau élevé d’autonomie àl’intérieur des frontières del’Azerbaïdjan, » ce qui est uniquementune promesse vague, avec en réponsel’intransigeance de la partie arménien-ne.Après beaucoup d’anticipation et despéculation, un ancien initié duKremlin, Andranik Mihranian, a laisséle chat sortir du sac dans une entre-vue, le 14 août dernier, à www.tert.am.Il a dit : « Je croyais que même unenfant en Arménie pouvait com-prendre que les territoires devaientêtre échangés avec l’approbation d’unstatut d’indépendance pour le Haut-Karabagh par le gouvernement del’Azerbaïdjan, la communauté interna-tionale – le Groupe de Minsk et autres- étant les garants. »M. Mihranian estime que même un sta-tut provisoire serait « une fantastiquevictoire éclatante pour le Haut-Karabagh, » car « cela lui permettraitde cesser d’être une partie del’Azerbaïdjan en droit international. »L’Azerbaïdjan soutient que leKarabagh est partie intégrante de sonterritoire. Mais le Karabagh, en tantque région autonome, a été placé sousla juridiction de Bakou durant l’èresoviétique. Le Karabagh a respecté lavalidité de la constitution soviétique et

à la chute de l’Union soviétique a tenuun référendum. En outre, laRépublique d’Azerbaïdjan considère ladomination soviétique comme uneoccupation illégale de son territoire.Par conséquent, si la juridiction sovié-tique était illégale, commentl’annexion soviétique de Karabagh àl’Azerbaïdjan est-elle valide ? Mais laTurquie et l’Azerbaïdjan ont utilisé lacarte islamique pour faire adopterquatre résolutions aux Nations Uniescontre l’Arménie afin d’être en mesurede citer que la « communauté interna-tionale » approuve la demande deBakou.« Aucun dirigeant arménien, » poursuitMihranian, « surtout Serge Sargissian,qui s’est dès le début impliqué dans lalutte pour l’indépendance de l’Artzakh,ne rendra un pouce de territoire, sansaucune raison, sans garanties pourl’indépendance et la sécurité du Haut-Karabagh. »Si les déclarations de Mihraniann’avaient pas été confirmées pard’autres sources, il aurait été considé-ré comme une voix prêchant dans ledésert. Actuellement, une autre voixappuie ses revendications. Cette sour-ce est un autre joueur du Kremlin,l’analyste politique OlegMatveychenko, qui a publié un articleintitulé « Il est temps de guérir lesblessures. » On croit que l’article estun ballon d’essai afin de tester lesréactions en Arménie, au Karabagh eten Azerbaïdjan au sujet de nouvellespropositions présentées par l’OSCE.Sous cinq titres, l’auteur détaille lescénario de l’échange de territoires

contre l’indépendance du Karabagh etle droit de se joindre à l’Arménie.Comme on dit, le diable est dans lesdétails ; l’auteur propose un couloirdans la région de Meghri, qui empiètesur la souveraineté de l’Arménie. Lecouloir étroit, de seulement 150mètres de large, permettrait àl’Azerbaïdjan de communiquer avec leNakhitchevan, autre oblast arméniendonné à l’Azerbaïdjan par les suzerainssoviétiques. C’est une sorte de propo-sition Paul Goble 2, à laquelle l’ancienprésident Levon Ter-Petrosian avaitrépondu que lorsque la paix sera éta-blie, les camions, trains et avions azer-baïdjanais traverseront l’Arménie sansentente spéciale tout en compromet-tant sa souveraineté.D’autres détails, si appliqués, pour-raient être rejeté par les deux parties.La proposition, dans ses grandeslignes, semble positive. Mais le motindépendance du Karabagh doit êtreprononcé par la partie azerbaïdjanaise.La question est de savoir si le récenttollé en Arménie renforcera ou affai-blira la main du président à la table denégociation. Il semble néanmoins quela volonté populaire a résonné au-delàdes frontières de l’Arménie, avertis-sant toutes les parties intéressées quel’Arménie est dos au mur et ne peutpas être poussée plus loin.Actuellement, le Karabagh se trouvedans le tourbillon des négociations.Une fois ce tourbillon apaisé, noussaurons si le Karabagh deviendra indé-pendant, semi-indépendant ou encoreassiégé.

Traduction N.P.

8 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

L’Arménie et la Belgique s’engagentsur la voie d’une coopération aérienne

Le gouvernementarménien a entériné, le18 août dernier, uneproposition en vue d’unaccord avec le gouver-nement belge relatif à lacoopération dans lesliaisons aériennes.

Selon le gouverne-ment arménien, l’accordvise à introduire lesprincipes de la politiquede ‘ciel ouvert’ ouvrantla voie à une coopéra-tion plus étroite des dif-férents acteurs concernés des deux pays. « L’adoption de ce texte permettra dedévelopper la coopération arméno-belge dans le secteur de l’aviation et contri-buera au développement des relations bilatérales dans l’économie comme le tou-risme, » s’est félicité le gouvernement arménien dans une déclaration publiée àErévan. Le projet de loi définit et encadre les autorités, droits et obligations descompagnies aériennes ayant vocation à assurer le transport aérien international,ainsi que les dispositions relatives aux opérations de maintenance des appareils,et à la sécurité maximale des vols ainsi que tous les aspects juridiques et com-merciaux du secteur.

Le gouvernement arménien s’était converti à la politique du ‘ciel ouvert’, soitla libéralisation du secteur de l’aviation civile, en 2013, quelques mois après lafaillite de la compagnie nationale Armavia, dont la mauvaise gouvernance, aprèsune série d’échecs d’autres compagnies, avait contraint les autorités armé-niennes à renoncer au monopole pour ouvrir le secteur à la concurrence. AirArmenia, une compagnie privée spécialisée jusque-là dans le seul transport defrêt, avait tenté de prendre la place laissée vacante par Armavia et de se conver-tir au transport de passagers dans le cadre de la nouvelle politique aérienne prô-née par la gouvernement arménien. Mais elle avait dû interrompre ses vols dès lafin 2014, en invoquant la concurrence trop féroce et malhonnête des compagniesrusses. En juillet, une autre compagnie aérienne, baptisée tout simplementArmenia, dont un riche homme d’affaires arménien détient la majorité des parts,s’est lancé dans la course, en inaugurant des liaisons desservant plusieurs desti-nations, dont Moscou, et prévoit de se développer par étapes, afin de ne pasconnaître le sort des autres compagnies.

Distorsion autour des proposdu Président du Karabagh

Page 9: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY SEPTEMBER 5 2016

Gold and Rust fromOlympic GamesBY EDMOND Y. AZADIAN

During the 31st summer OlympicGames held in Rio de Janeiro as theUS swimming legend Michael Phelpswas hoarding gold, I was reminded ofa parable told by an Armenian hero,Khrimian Hairig, upon his return fromBerlin to Constantinople, dashingArmenia’s dreams of emancipation.The year was 1878 and the scene wasthe Conference of Berlin, a follow-upconference to that of San Stefano thesame year, when the Armenian Casewas brought to an international forumfor the first time in modern history.

Upon his return to Constantinople,Khrimian Hairig related his famousparable of “The Iron Ladle.” He com-pared the conference in Berlin to afeast with a huge pot of harissa on thetable. Those participants who had ironladles in their hands were able to taketheir share of harissa. He, on the otherhand, had only a paper ladle, whichdisintegrated in the harissa and there-fore he had returned home emptyhanded.

Watching the Olympic games, I waswaiting for the Armenian iron ladle,which finally was capable of gettingsomething for the nation with the goldmedal won by Artur Aleksanyan in the98-kilogram category of Greco-Romanwrestling.

It was not enough that he defeatedhis Cuban opponent, Yasmany LugoCabrera; he had made it to the finalsby defeating the Turkish wrestler CenkIldem, rendering his gold medal victo-ry all the more meaningful.Aleksanyan, whose nickname is theWhite Bear, let off a roar after win-ning, which was cheered on by manyaround the world.

The Olympic Games represent theultimate test for all the participatingathletes, who train and prepare foryears, pampered by associations andsupported by their respective govern-ments.

For Armenian athletes, depravationand neglect are the first challengesthey have to meet, before they canconcentrate on their training anddream about the medals they can win.

Those athletes carry their nationaltragedies with them. It was heart-wrenching to witness the championAleksanyan, during the medal ceremo-ny, wearing a t-shirt with the picture ofa 19-year-old war hero Artur Abadjian,who had been killed during the AprilKarabagh attack by Azerbaijan.Aleksanyan also dedicated his goldmedal to all Karabagh heroes.

Compared to Turkey, which has apopulation of 75 million, and

Azerbaijan, with a population of 9 mil-lion, Armenia did really well, winningone gold medal and three silvers.

Armenia’s team had 32 members,while Azerbaijan, with its 56 memberswon four silvers and six bronzes, andTurkey, with its 103 athletes, only wontwo silver and two bronze.

One of the most controversial con-tests was again in the Greco-Romancategory wrestling, where MihranHarutyunyan received a silver medal,which he later tossed away disdainful-ly, an obvious challenge to the refer-ee’s unjust verdict. The latter declaredthat Harutyunian’s Serbian opponent,Davon Stefanek, was the winner, adecision which elicited boos from thecrowd. Had he won what was due tohim, Armenia would have been farahead of its neighbors in the medalcount. Already a petition is being cir-culated to restore the gold medal toHarutyunyan.

On the other hand, Rasul Chunayev,the Azeri athlete who was defeated byHarutyuynan, is in hot water. He hasreceived many death threats upon hisreturn home, because an Armenianathlete defeated him.

In ancient Greece, the Olympicgames represented a sacrosanct timewhen all wars and hostilities were sus-pended through the duration of thegames. Unfortunately, in moderntimes, the pure spirit of competition isnot always observed. Throughout thelast Olympics, Azerbaijan continuedviolating the ceasefire, thereby fuelinghatred — rather than the spirit of com-petition — between the two nations.

Another sad story which wasdragged all the way into the limelightof Rio was the case of silver medalistGor Minasyan. An article was circulat-ed on the Internet by LevonBarseghyan, titled “Gor Minasian’sfamily deserves a new home” (see itsEnglish translation on page 3 of thisissue). The article was accompaniedby photos of the athlete’s trainingfacility, a dilapidated shed contaminat-ed with all kinds of hazardous agents.On top of that it is reported that theOlympic champion has been living

Cont;d on page 10

Ohanian says People of Artsakh haveRight to Self-Determination

“The primary goal of Armenia regarding the Nagorno-Karabakh conflict is thatthe people of Artsakh are recognized to have the right to self-determination,”Armenian Defense Minister Seyran Ohanian said to participates of a youth campon Tuesday, reports Armenpress.am.

Answering a question about conflict settlement based on mutual concessions,Ohanian said that many nations around the globe have the right to self-determi-nation, including the newly-independent state Kosovo. “Thus, the people ofArtsakh have the right to self-determination in Armenian highlands, since it istheir own historic homeland. If we rule out the self-determination of unificationwith Armenia, speaking of any other mutual concessions is senseless” he contin-ued.

Ohanian stated that under the situation where Azerbaijan declines confidence-building mechanisms, tries to speak in the language of power, and makesArmenophobic announcements, speaking about mutual concessions makes nosense. “I have always said and now reiterate, if something happens to Artsakh,we will defend every single inch of it,” the Minister concluded.

On Monday, August 22, Ohanyan and Artsakh President Pago Sahagian visitedthe south-eastern border of Nagorno-Karabakh. And earlier that day, Sahakianmet with Ohanian in Stepanakert to discuss issues related to expansion of thearmy and cooperation between the two Armenian states.

Demining issues discussed in Karabakh

The President of the Nagorno-Karabakh Republic (NKR/Artsakh)Bako Sahakyan on Tuesday receivedthe delegation of the “HALO Trust”organization headed by its chief execu-tive officer James Cowan.

Issues related to the demining

process in Artsakh were on the agendaof the meeting.

President Sahakyan underscoredthe importance of the “HALO Trust”organization’s activity in the republic,expressing gratitude for the renderedhumanitarian and professional aid.

Yerevan hosts Armenia-China trade andeconomic commission meeting

Ninth meeting of the Armenian-Chinese Joint Commission on Trade andEconomic Issues was convened Monday, at the Ministry of Foreign Affairs(MFA) of Armenia, in capital city Yerevan.

Deputy Foreign Minister for Economic Affairs of Armenia RobertHarutyunyan, and Vice Minister of Commerce of China Qian Keming chaired themeeting.

The discussants conferred on Armenia-China cooperation in several domains,the MFA informed Armenian News-NEWS.am.

The parties also summed up the results of the efforts toward the developmentof bilateral cooperation and trade and economic relations.

At the end of the event, Harutyunyan and Qian signed the minutes of the ses-sion.

According to the agreement that was reached, the next meeting of this com-mittee will be held in the coming year in China’s capital city of Beijing.

Page 10: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

Armenian Justice Minister proposespunishment for unjust enrichment

YEREVAN. - The Justice Ministry ofArmenia proposes to punish for unjustenrichment, Armenian Justice MniisterArpine Hovhannisyan told ArmenianNews – NEWS.am, commenting on herspeech at the Government session onAugust 18.

“When significant growth is record-ed in the property or expenses of ahigh-ranking official, this being incom-parable with the lawful incomes, aquestion arises: where does he get thatincome? The law enforcement systemwill be entitled to ask that question.

The law enforcement officers willcheck the correspondence betweenlawful income and actual expenses of officials,” the Minister said.

The re-registration of the property on relatives will also not be a way out: thelaw enforcement authorities may disclose this as well, the Minister added.

10 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

Gold and Rust...Cont’d from page 9

since his childhood in one of thedomiks in Gyumri. Those metal shacksare not meant to be used for morethan two or three years. However,Gor’s family, among the 3,000 there,have called domiks home for the past28 years.

It is said that Shirak Center andSOS have built 100 apartments fordomik dwellers during the last sixyears. God knows when the rest of the3,000 families can move to decent liv-ing quarters. It is claimed that the cityhas no funds to build homes for thosedestitute families, never mind that themayor or one of his cronies has built aVersailles-style opulent hotel for thetourists.

Imagine the glorious hero, GorMinasyan, returning to his domik inGyumri after the limelight and glitz ofRio.

Other athletes of Armenian descenthave chosen to represent Armenia,though they were not born there.Houry Gebeshian left her mark on theOlympics history by introducing a newmove named for her. She was the firstArmenian female gymnast in theOlympics, bringing pride to Armeniansnot only in Armenia, but especiallyMassachusetts, where she was born.

There are also Armenian-born ath-letes who represent other countries,such as boxer Artem Harutyunyan,who won a bronze medal for Germany.

Millions of sports fans watched theOlympics on TV screens, while many

made sacrifices to attend the games.For all the enthusiasts, the games pre-sent entertainment in the pure spirit ofcompetition.

As we delve into the life stories ofeach Armenian athlete, we realize thatthey carry with them the tragedies oftheir nation. They have to overcomechallenges to be able to compete withthe champions from around the world,which makes every victory a cause fornational pride and every medal thatmuch more meaningful.

As we can see, all these athletesalso bring home some rust with theglitter of gold and silver. They bringalso pride to a battered nation, muchin need of some cheer.

During the last two years,Armenians have been on a rollercoast-er. The Genocide centennial commem-oration marked the revival of a nation,despite all machinations by the Turks.Germany recognized the Genocide andFrance renewed its efforts to criminal-ize Genocide denial and the messagereverberated around the globe.

Then came the Aurora Prize and thePope’s visit to Armenia, once againfocusing world attention on that tinycountry, tucked away in the Caucasus.

But whatever was gained in termsof international attention was cloudedover by the sacrifices of the April warand the unrest which followed domes-tically as a result.

Compared to its size, Armeniaattained a respectable place in the RioOlympics. The athletes will returnhome to a hero’s welcome. We dohope that this time, the spotlight ofglory proves to be more enduring.

Famous Turkish Historian Taner Akcam’sbook about Forceful Islamization ofArmenians released in Yerevan

Famous Turkish historian Taner Akcamhas released a three-part book devoted tothe forceful Islamization of the Armenians.

In the first part, the author talks aboutthe impossibility of being impartiallyinvolved in examining the issue of theArmenian Genocide in Turkey, the hard-ships that he has faced and the govern-ment’s repressions against him.

As reports Akunq.net, in the second part,Akcam presents the biased and discrimina-tory discussions on the release of hisTurkish version of the memoirs of SarkisTorosian (an Armenian officer who wasserving in the Ottoman Turkish army during WWI), during which Turkeylaunched another large-scale campaign of slander, groundless allegations andrepressions against him.

In the third part, the author presents the policy on forceful Islamization of theArmenians and assimilation between 1915 and 1918 with numerous facts. Akcamviews these less known phenomena as structural elements of the ArmenianGenocide.

The book has been translated and prepared for publication at the Center forResearch on Western Armenians’ Issues.

Article was translated from Turkish into Armenian by Meline AnumyanResponsible editor: Haygazun AlvrtsianThe book was translated under the sponsorship of the Jirair Nshanyan Foun-

dation and in memory of the innocent martyrs of the Armenian Genocide of1915.

The Center for Research on Western Armenians’ Issues expresses its gratitudeto Taner Akçam for permitting the translation of the book and to the JirairNshanian Foundation for sponsoring the Armenian translation and publication ofthe book.

The translation and publication of the book was made possible through theefforts of Archbishop Vigen Aykazian, for which we express our deep gratitude.

Armenia and Indonesia develop ties in field of higher education

The Armenian Ambassador to IndonesiaAnna Aghajanyan held a meeting with theIndonesian Minster of Research, Technologyand Higher Education Muhammad Nasir onWednesday.

The sides discussed prospects for thecooperation in the area of higher education,the MFA press-service reports.

Underscoring the importance of develop-ing the ties between the two states, the inter-locutors exchanged views on the implementa-tion of projects of mutual interest.

Apart from this, issues concerning studentexchanges, as well as development of cooper-ation between universities and agencies werediscussed.

Nasdaq OMX Armenia President: Armeniahas good risk premiums for foreign investors

Risk premiums for foreign investors are more than enough in the Armeniansecurities market.

General Director of Nasdaq OMX Armenia, Konstantin Saroyan, told the afore-mentioned to Armenian News – NEWS.am.

When assessing whether to enter the new developing market or not, foreigninvestors pay attention to how the possible risks, including currency ones, arecovered. This is either hedging or, in its absence, risk premium, which is veryadequate in Armenia now, Saroyan added.

Referring to the currency risks, Mr Saroyan noted that during the recent 5years, the average devaluation of dram didn’t exceed 5 percent annually.Apparently, there have also been fluctuations, like at the end of 2014, but longerterms and trends should be assessed with regard to bonds, he stressed.

In this case, if considering that the yield of bonds in Armenian drams consti-tutes 13-14 percent in Armenia annually, 5 percentage points out of them makeup the currency risk premium.

Thus, the profitability of dollar bonds on the Armenian market (where there isno such risk and no premium is needed) can total 7-8 percent (and this is usuallythe case), an index close to the sovereign Eurobonds of the republic, assessed inthe range of 7-7.5 percent, Saroyan added.

Dollar bonds in Armenia are assessed 5-6 percentage points lower than thedram bonds (i.e. dollar bonds are considered to be more reliable).

Page 11: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016 • ABAKA • 11

AÂO{+APAFAKAN

Բազմաթիւ վիճակագրութիւններկը փաստեն թէ ամէն տարի միլիո-նաւոր մարդիկ կը մահանան հիւան-դութիւններէ, որոնք կարելի պիտիըլլար կանխարգիլել կամ դարմանելնախքան այդ հիւանդութիւններուբարդութիւնները արմատաւորուէինմարմնին մէջ: Ուսումնասիրութիւնմ ը յ ա յ տ ն ա բ ե ր ա ծ է թ է Մ ի ա ց ե ա լՆահանգներու մէջ 2004 տարուանը ն թ ա ց ք ի ն մ ա հ ա ց ո ղ ն ե ր ո ւ թ ի ւ ի նկ է ս ի ն պ ա ր ա գ ա յ ի ն կ ա ր ե լ ի է ր ո րհիւանդութիւնը կանխարգիլուէր ուհիւանդը դարմանուէր: Այդ դասա-կարգի հիւանդութիւններն են քաղց-կ ե ղ ի , ս ր տ ա ն օ թ ա յ ի ն դ ր ո ւ թ ե ա ն ,շնչառութեան համակարգի, շաքա-րախտի բարդութիւններու եւ որոշվարակիչ հիւանդութիւններու յա-ռաջացուցած հանգրուանները, երբընդհանուր առմամբ վնասները ան-դ ա ռ ն ա լ ի կ ը լ լ ա ն ե ւ դ ա ր մ ա ն ո ւ մ -ն ե ր ը ՝ ա ն զ օ ր : Հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի նԱռողջապահական Կազմակերպու-թիւնը (WHO), 2011 տարուան ըն-թացքին ամբողջ աշխարհի 55 մի-լիոն մահացածներու 2/3-ին վախ-ճանումի գլխաւոր պատճառները կընկատէ վերոյիշեալ հիւանդութիւն-ները: Եթէ այս հիւանդութիւններըի ր ե ն ց ս կ զ բ ն ա կ ա ն վ ի ճ ա կ ի ն մ է ջբժշկական հոգածութեան ենթար-կ ը ո ւ է ի ն , դ ա ր մ ա ն ո ւ մ ն ե ր ո ւ ա ր -դիւնքները 75 տոկոսով պիտի ապա-հովէին աւելի երկար եւ աւելի որա-կաւոր կեանք մը:

Ք ա ղ ա ք ա կ ի ր թ ա շ խ ա ր հ ի ն մ է ջզգալի յառաջդիմութիւններ արձա-նագրուած են այդ դասակարգի հի-ւ ա ն դ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է ն շ ա ք ա ր ա խ տ իկ ա ն ո ւ խ ա խ տ ա ճ ա ն ա չ մ ա ն , ա պ -րելակերպի բարեփոխութիւններուեւ դարմանումներու նորարարու -թիւնները, որոնք զգալապէս արգելքկը հնդիսանան այդ հիւանդութեանաւերիչ բարդութիւններու զարգաց-ման:

Հ ա ս կ ն ա լ ի մ տ ա ծ ո ւ մ մ ը ն է շ ա -տերու մօտ, թէ՝ քանի ինք առողջ կըզգայ, պէտք չունի ինքզինք բժշկա-

կ ա ն ա ն տ ե ղ ի ք ն ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ե ւժամավաճառութիւններու ենթար-կելու : Սակայն, տարին անգամ մըընդհանուր ֆիզիքական եւ արեանքննութեամբ մը կարելի է «մաղել»( s c r e e n ) հ ա ս ա ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւյայտնաբերել լուրջ հիւանդութիւն-ներ որոնք դարմանուելու ատակ են,ն ա խ ք ա ն ա ն դ ա ր մ ա ն ե լ ի բ ա ր դ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ զ ա ր գ ա ց ո ւ մ ը : Շ ա ք ա -րախտը այդ կարգի ամենալաւ օրի-նակներէն մին կը հանդիսանայ:

Բ ն ա կ ա ն ո ն ը ն թ ա ց ք ո վ , ա ր ե ա նմէջի շաքարը կը տարբաղադրուիբանգրէասի արտադրած ինսիւլինիկ ո ղ մ է ե ւ շ ա ք ա ր ը կ ը վ ե ր ա ծ ո ւ իբջիջներու կողմէ օգտագործուելիք«վառելանիւթ»ի, իսկ աւելցած մասըկ ’ ա մ բ ա ր ո ւ ի ո ր պ է ս ճ ա ր պ : Բ ա յ ցեթէ ինսիւլինը բաւարար չէ, արեանմէջ բարձրացած շաքարի մակար-դակը կը վնասէ արեան երակներուեւ մազերակներու ներքին պատը,յառաջացնելով երակներու սեղմումեւ խցում, լրջօրէն աւերելով զանա-զան օրկաններու գործունէութիւնը:Չտարբաղադրուած շաքարը ի վեր-ջոյ կը վերածուի ճարպային նիւթիե ւ կ ’ ա մ բ ա ր ո ւ ի մ է ջ ք ի ն շ ո ւ ր ջ :

Վ ն ա ս ո ւ ա ծ օ ր կ ա ն ն ե ր ը , թ է ե ւ ո չմիշտ բո լորը նո յնժամանակ, ընդ-հանրապէս հետեւեալները կ’ըլլան.

Ս կ ս ե լ ո վ ա չ ք ե ր է ն ՝ ր է թ ի ն ա յ ի ն( լ ո յ ս ի ա մ ե ն ա զ գ ա յ ո ւ ն հ ի ւ ս կ է ն ը )մազերակներուն հասցուած վնասըեթէ շարունակուի, անդառնալի կու-րութիւն կը յառաջանայ : Նո յնժա-մ ա ն ա կ կ ը յ ա ռ ա ջ ա ն ա յ ա չ ք ե ր ո ւներքին հեղուկային գերճնշում (կլո-ք օ մ ա ) ե ւ ա չ ք ե ր ո ւ ո ս պ ն ե ա կ ը կ ըկ ո ր ս ն ց ն է ի ր թ ա փ ա ն ց ի կ ո ւ թ ի ւ ն ը( ք ա թ ա ր ա ք թ ) : Ո ւ ղ ե ղ ի ե ւ ս ր տ իգլխաւոր երակներու ու մազերակ-ներու կանխահաս խցումը կը յառա-ջացնէ ուղեղի կաթուած (stroke) ,ս ր տ ի կ ա թ ո ւ ա ծ ( h e a r t a t t a c k ) ,երիկամներու անդարմանելի խան-գարումներ (տիալիզ պահանջող) ,սրունքներու եւ ոտքերու անդար-մ ա ն ե լ ի խ ո ց ե ր ո ւ ց ա ւ ե ր , ո ր ո ն քկ’առաջնորդեն անդամահատում-ներու (amputation): Ջիղերու արիւնհասցնող մազերակներու խցումէնկ ը վ ն ա ս ո ւ ի ն ա յ դ ջ ի ղ ե ր ը , ս տ ե ղ -ծելով զգայազիրկ բաժիններ (նիւ-ր օ բ ա թ հ ի ) , ո ր ո ն ք կ ը վ ե ր ա ծ ո ւ ի նբաց վէրքերու: Անշուշտ այս բոլորընոյն անձին մէջ հազուադէպ է որնոյնժամանակ գոյանայ, բայց նոյ -նիսկ միայն մէկ բարդութիւն բաւա-րար է որ լրջօրէն ազդուի ենթակա-յին կեանքը:

Իսկ եթէ սկզբնական շրջանի ար-եան մէջի շաքարի բարձր քանակըհաւասարակշռուի յատուկ դեղերով(ինսիւ լին կամ այ լ ) , եւ սննդակա-նոնով, զանազան մարզանքներովեւ այլ տրամադրելի համապարփակդարմանումներ կիրարկելով, մարմ-նին կը խնայուին կամ կը մեղմանանվերոյիշեալ ահաւոր բարդութիւն-ները: Ուրեմն, տարին մէկ անգամբժշկական ընդհանուր քննութիւնմը , արեան եւ մեզի քննութեամբ,կրնայ յայտնաբերել շաքարախտիս կ զ բ ն ա ւ ո ր ո ւ թ ի ւ ն ը , ն ո յ ն ի ս կ ե ր բե ն թ ա կ ա ն չ ի տ ա ռ ա պ ի ր ո ր ե ւ էախտանշանէ, ու կարելի կը դառնայկանխարգիլել մահացու եւ տառա-

պեցնող շաքարախտը: Եւ որովհետեւ շաքարախտը որոշ

չափով ժառանգական է, մասնաւորուշադրութիւն պարտին կիրարկելանոնք որոնց ընտանեկան պարա-գաներուն մէջ եղած են շաքարախ-տէ տառապողներ: Անոնք պարտինյատկապէս զգուշանալ գիրութենէեւ ճիգ չխնայեն սննդականոններովեւ մարզանքներով իրենց մարմնիկշիռքը պահելու ընդունուած սահ-մ ա ն ն ե ր ո ւ մ է ջ , ո ր պ է ս ա ռ ա ջ ի նքայլը կանխարգիլելու շաքարախտիյ ա յ տ ն ո ւ թ ի ւ ն ը : Ա յ ս դ ա ս ա կ ա ր գ իանձերուն համար նախընտրելի է որա ւ ե լ ի յ ա ճ ա խ ՝ ( վ ե ց ա մ ի ս ը մ է կ )կատարեն արեան շաքարի աստի-ճանի քննութիւնը եւ բժիշկի կողմէքննութիւնը: Նոյն տրամաբանու-թ ե ա մ բ , պ է տ ք է հ ե տ ա պ ն դ ե լ գ ի -ր ո ւ թ ե ն է տ ա ռ ա պ ո ղ ե ր ա խ ա յ ի նա պ ր ե լ ա կ ե ր պ ը , մ ա ն ա ւ ա ն դ ե թ էը ն տ ա ն ի ք ի ն մ է ջ ե ղ ա ծ ե ն շ ա ք ա -րախտէ տառապողներ, որպէսզի իրմարմնի կշիռը պահուի ընդունուածսահմաններու մէջ, հետեւի սննդա-կանոնի եւ միշտ կիրարկէ մարմնա-մարզութիւնը:

Շ ա ք ա ր ա խ տ ո վ ա խ տ ա ճ ա ն ա չ -ւ ա ծ ե ն թ ա կ ա ն ո ր պ ա ր տ ի հ ե տ ե -ւ ե լ ո ւ բ ժ շ կ ա կ ա ն խ ո ր հ ո ւ ր դ ն ե ր ո ւ ,պէտք է պատրաստ ըլլայ իր կեան-քին եւ կենցաղին մէջ որոշ փոփո-խութիւններ կատարելու, հետեւելովեւ օգտուելով իր շրջանի բժշկականհաստատութիւններու ծրագիրնե-րէն եւ տրամադրուած օժանդակու-թիւններէն՝ սննդականոնի, վէրքե-ր ո ւ դ ա ր մ ա ն ո ւ մ ի , դ ե ղ ե ր ո ւ ճ ի շ դօ գ տ ա գ ո ր ծ ո ւ մ ի , մ ա ր զ ա ն ք ն ե ր ո ւ ,եւլն: Իր ընտանեկան պարագաներըեւս պարտին զօրավիգ հանդիսա-նալ ենթակային: Այդ կատարուածզ ո հ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը շ ա տ ա ւ ե լ ի ո վկ ’արդարանան այն երկարաժամ-կ է տ ա ռ ա ւ ե լ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ , ո ր ո ն քկ’ապահովեն ենթակային կարելիլաւագոյն կեանքի պայմաններ:

ՏՕքթ. Յարութիւն արզումանեան

ՇԱՔԱՐԱԽՏԻ ԱՒԵՐՆԵՐԸ ԿԱՆԽԱՐԳԻԼԵԼՈՒԿԱՐԵՒՈՐՈՒԹԻՒՆԸ

Երբ քեզ չեն հասկնար. շուրջդ կրնան շատ մարդիկ ըլլալ, բայց մարդըայնպէս ստեղծուած է, որ անոր համար անհրաժեշտ են կենդանի եւ լիար-ժէք յարաբերութիւնները: Իւրաքանչիւր մարդ չի կրնար ոեւէ մէկուն մօտանկեղծանալ եւ «հոգին դատարկել»: Բայց երբ մէջդ չափէն շատ բան կըկուտակուի, վտանգ կայ, որ ատիկա ընդմիշտ կը մնայ մէջդ: Փակ մարդունչեն փրկեր յարաբերութիւնները, ընկերները, երբեմն նոյնիսկ հոգեբան-ները: Հոգեկան վէրքը կեանքի բոլոր ոլորտներուն վրայ արտացոլուելույատկութիւն ունի: Զայն յաղթահարելու համար անհրաժեշտ է առերեսուիլանոր: Գտէք ձեր բարդոյթը եւ խոստովանեցէք դուք ձեզի, իսկ յետոյ վերջտուէք անկէ ամչնալուն: Միշտ ցաւալի է բանալ այն, ինչ փակ է, բայց ատի-կա աւելի ցաւալի չէ, քան մշտապէս շրջիլ իրմով: Բաց եղէք, ձեր գաղտ-նիքները պատմեցէք անոնց, որոնց արժանի կը համարէք, բայց երբեքոչինչ ձեր մէջ պահեցէք:

Երբ դուն չես ինքնաիրացուած. իւրաքանչիւր մարդու մէջ դրուած է որոշճակատագիր` անոր կոչումը, այն, որուն համար ան նախատեսուած է:Մենք ի ծնէ որեւէ տաղանդ, որոշ բաներու հանդէպ որեւէ հետաքրքրու-թիւն ստացած ենք եւ մեր խնդիրն է բացայայտել զանոնք: Մենք այնքանտարբեր ենք եւ բացառիկ, որ ինքնաիրացման մակարդակը կ՝որոշուի մեզ-մէ իւրաքանչիւրի մօտ անհատականօրէն: Եւ նոյնիսկ մեր երկրորդ կէսինհանդիպելէ յետոյ այն կրակը, որ կեանքը վառած է մեր մէջ, պիտի շա-րունակէ այրիլ եւ պահանջել, որ ցոյց տանք աշխարհին: Մի թաղէք ձերկարողութիւնները, նպատակները եւ երազանքները: Զարգացէք: Ոչ ոք ձերփոխարէն պիտի ընէ ատիկա, ոչ մէկը ձեզ ուրախութիւն կը նուիրէ, եթէդուք զայն չգտնէք սիրելի գործի մէջ:

Երբ դուն դժգոհ ես քեզմէ. մարդոց միայնութեան վերջին, բայց ամենա-

ժողովրդական պատճառը ինքնագնահատականն է: Եթէ դուք մշտապէս կըքննադատէք ձեզ, միայն թերութիւններ կը տեսնէք եւ չէք յարգեր, մշտա-պէս ձեզ միայնակ կը զգաք, որքան ալ մարդիկ շրջապատեն ձեզ: Այդխնդիրը շատ այժմէական է մեր ժամանակներուն: Մենք մեզ մշտապէս կըհամեմատենք այլ մարդոց հետ: Ամենազարմանալին այն է, որ այդ համե-մատութիւնը կ՝արտայայտուի ոչ միայն արտաքինի մէջ, այլեւ բոլոր չա-փանիշներու: Այստեղ ոչ մէկ դեղ կ՝օգնէ, չէ՞ որ մենք պէտք է հասկնանք, որայս անցողիկ աշխարհի մէջ միշտ պիտի գտնուի մեզմէ լաւը: Խնդիրը այն է,որ անոնք, որոնք աւելի վատ են, անհամեմատ աւելի շատ կ՝ըլլան, բայցմենք երբեք ուշադրութիւն չենք դարձներ անոր: Այստեղ գլխաւորը կանգառնելը եւ միայն ինքն իրեն նայիլն է:

Միայնութեան երեք պատճառ, որ սիրով չի բուժուիր

Page 12: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

12 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

«Ունեցածդ ամուր բռնէ»Դոկտ. Հրայր ՃէպէՃեան

Հ ա յ Ա ւ ե տ ա ր ա ն ա կ ա ն ե կ ե -ղ ե ց ւ ո յ հ ո վ ա ն ա ւ ո ր ա ծ Ջ ա ն ի ցե ր ի տ ա ս ա ր դ ա ց ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ -թիւնը եղած է բազմաթիւ երի-տասարդներու հոգեւոր եւ ազ-գային ինքնութիւններու կազ-

մաւորման կռուան:Շաբաթական դրութեամբ կազմակերպուող

յայտագիրներուն առընթեր՝ առիթ կ’ունենայինքամրան շրջանին մասնակցելու համագումար-ներու, որոնք տակաւին կը շարունակուին Պէյ-րութի եւ Քեսապի ՔՉԱԿ կեդրոններուն մէջ: Կարժ ա մ ա ն ա կ , ե ր բ հ ա մ ա գ ո ւ մ ա ր ն ե ր ը կ ’ ը լ լ ա յ ի նմիացեալ. Սուրիայէն, Լիբանանէն եւ տարածա-շրջանային այլ երկիրներէ երիտասարդներ քով-քովի գալով՝ մէկ շաբթուան ընթացքին կը լից-քաւորուէինք հոգեւոր, ազգային ու ընկերայինդասաւանդութիւններով: Այդ երիտասարդական«աղմուկին» ու տակաւին «անհանդարտ» տրա-մադրութիւններուն մէջ իրարու կը ծանօթանա-յինք աւելի եւս: Հայեր էինք՝ տարբեր երկիրներէեկած. այդ համագումարները կը նպաստէին, որարժէքներ սերմանուին մեր հոգիներուն եւ միտ-քերուն մէջ:

Տարի մըն ալ իբրեւ համագումարի բնաբանընտրուած էր «Ունեցածդ ամուր բռնէ»ն: Պիտիփորձէինք սորվիլ, բայց նաեւ տեսնել, թէ մարդ-կային կեանքը ֆիզիքականէն եւ շօշափելիէնշատ աւելի անդին կ’անցնի, որովհետեւ կան հո-գեւոր, մտաւոր եւ ազգային արժէքներ, որոնքմ ա ր դ ո ւ ն կ ո ւ տ ա ն ա պ ր ե լ ո ւ ի ն ք ն ո ւ թ ի ւ ն , ե ւորոնք պէտք է իւրացուին եւ կիրառկուին մերկեանքերուն մէջ: Բայց նաեւ անհրաժեշտ էր այդինքնութիւնները ՝ իբրեւ մեր «ունեցածները» ,ա մ ո ւ ր բ ռ ն ե լ ՝ ո ր պ է ս յ ե ն ա ր ա ն , ո ր ի ւ ր ա ք ա ն -չիւրիս պիտի տար ապրելու ուղղութիւն եւ կեան-քի ոճ:

Երիտասարդական տարիներուս այս բոլորը«հունտեր» էին, որոնք կը սերմանուէին մեր մէջ,բայց՝ ոչ անպայմանօրէն այդ ժամանակ անդրա-դառնալու անոնց արժէքին եւ ծիլեր արձակելուտրամադրութեամբ...

Կեանքի փորձառութիւնը, ապրուած փոխյա-րաբերութիւնները եւ անոնց բովանդակութիւն-ները տարիներու ընթացքին մէկիկ-մէկիկ պիտիբացայայտէին այդ բո լոր «հունտերը» ՝ որպէսիրական եւ ապրող վկայութիւն: Վկայութիւն մը,որ պիտի դառնար մեր անհատական, բայց նաեւհաւաքական կեանքերու նկարագիրը՝ իմա’ մեր«ունեցածը», որ մեզի համար ինքնութիւն էր եւարժէք:

Իմ փորձառութիւններուս մէջ կայ իմ ասպա-

րէզային կեանքիս ճամբորդական օրերու ժամա-նակահատուածը՝ իր տարբեր դրուագներով:

Յունուար 2015: Քուէյթէն կ’անցնիմ Տուպայ:Նկատի ունենալով, որ Քուէյթ կեցութեան կար-գ ա վ ի ճ ա կ ո ւ ն ի մ , մ տ ա հ ո գ ո ւ ա ծ չ ե մ Տ ո ւ պ ա յ իմուտքի արտօնագիրով.: Կրնամ ստանալ տեղ-ւոյն վրայ՝ օդակայանէն, բայց այս անգամ կա-ցութիւնը քիչ մը տարբեր էր: Պաշտօնեան գան-ձեց արտօնագիրին արժէքը եւ անցագիրը առ-նելով, տարաւ զայն օդակայանի ապահովականգրասենեակ՝ յաւելեալ ստուգումի համար: Քիչանց ցո յց տալով քովընտի սենեակը՝ խնդրեցինձմէ սպասել այնտեղ:

Մխիթարական էր այն, որ միեւնոյն սենեակինմ է ջ կ ա յ ի ն ն ա ե ւ մ ե ծ թ ի ւ ո վ ա յ լ ա ն ձ ե ր , ի ս կարաբերէնով եղած խօսակցութիւններէն դժուարչ ե ղ ա ւ կ ռ ա հ ե լ , թ է բ ո լ ո ր ս լ ի բ ա ն ա ն ց ի ն ե ր ե ւսուրիացիներ էինք:

Նստած էի սենեակին մէջ, բայց մտքով ու հո-գիով հոն չէի, գացած էի բաւական հեռուները՝մտածելով, թէ ասպարէզիս բերումով աւելի քան25 տարիներու ընթացքին կատարած բազմաթիւճամբորդութիւններուս ընթացքին ասիկա քա-նիերո’րդ անգամ էր, որ անցագիրս կ’առնուէրի ն ձ մ է ՝ յ ա ւ ե լ ե ա լ ս տ ո ւ գ ո ւ մ ի հ ա մ ա ր : Պ է յ ր ո ւ թծնած եմ եւ սիրած եմ զայն ու տակաւին մինչեւայսօր եւ այդ ալ՝ շա’տ: Լիբանան ինծի տուաւբազմաթիւ արժէքներ, որոնք իմս են, նաեւ հա-ւաքականօրէն՝ մեր մայրենիներու այս երկրին:Բայց ինչո՞ւ մեր երկիրը պիտի դառնար տարա-ծաշրջանի ընկերային-քաղաքական «քաշքշուք-ներու» խաղաքարտ: Անիկա այնքան «քաշքշուե-ցաւ» ու՝ տակաւին, որ թուլցաւ եւ կորսուեցաւիր/մեր «ունեցածը» այն աստիճան, որ իր (Լիբա-նանի) ինքնութիւնը ու մեր (իմ) անցագիրներըպիտի ուղարկուէին ապահովական գրասենեակ՝մեր «(չ)ունեցա՞ծը» ստուգելու համար...:

Մտային «ուղեւորութիւնէս» իրականութեանվերադառնալով՝ սկսած էի մտիկ ընել սենեակինմիջի խօսակցութիւնները: Երեւի բոլորին համարնոր փորձառութիւն էր կատարուածը: «Բայց չէ՞որ բոլորս ալ արաբներ ենք, ինչո՞ւ այս միջո-ցառումները»: Չափահաս մըն էր խօսողը: «Շատվարկաբեկիչ է...», ուրիշ երիտասարդ մըն է ար-տայայտուողը:

Բայց ինծի համար այս բոլորը «հին» փորձա-ռութիւններ էին, զորս շատ անգամ ապրած էի:Բայց նախապէս աւե լի դիւրին կ ’ընկալէի այսբոլորը, հիմա արդէն կը դժուարանամ: Հաւանա-բ ա ր տ ա ր ի ՞ ք ն է ո ւ ա ն ո ր հ ե տ ձ ե ռ ք բ ե ր ո ւ ա ծփորձառութիւննե՞րը:

Մէջս կայ ոտնակոխուած արժանապատուու-թ ի ւ ն , բ ա յ ց ն ա ե ւ ՝ զ ս պ ո ւ ա ծ բ ա ր կ ո ւ թ ի ւ ն , ո րծ ն ո ւ ն դ կ ո ւ տ ա յ հ ա ր ց ա դ ր ո ւ մ ի մ ը : « Ո ր պ է սլիբանանցի՝ ինչո՞ւ մեր արժէքը մեր ունեցածը

ամուր չկրցանք բռնել»: Եւ երեւի մինչեւ այսօրշարունակուող իրականութիւն է ասիկա:

Մէկ ժամ ետք ապահովական գրասենեակիպաշտօնեան՝ ձեռքին մեծաթիւ անցագիրներ,դ ո ւ ր ս ե կ ա ւ ե ւ ս կ ս ա ւ ա ն ո ւ ն ն ե ր ը կ ա ն չ ե լ :Անցագիրին տեսակէն կրցայ տեսնել, թէ իմինիսկը նայէր եւ հայկական անուն ըլլալով՝ կը փորձէրանունս գէթ հնչել: Կանխեցի զինք եւ վերցնելովա ն ց ա գ ի ր ս մ օ տ ե ց ա յ մ ի ւ ս պ ա շ տ օ ն ե ա յ ի ն ,որպէսզի կնքէր մուտքի արտօնագիրը: Պաշտօն-եան նայեցաւ անցագիրի տարբեր էջերուն, թէքանի’ անգամ Տուպայ մտած եմ եւ զարմանքովհարց տուաւ. «Ինչո՞ւ անցագիրդ ներս տարին,երբ այսքան յաճախ եկած ես մեր երկիրը»:

Բ ա ւ ա կ ա ն ա ց ա յ մ ի ա յ ն ե ր ի տ ա ս ա ր դ տ ղ ո ւ նա չ ք ե ր ո ւ ն ն ա յ ե լ ո վ , տ ր ա մ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն չ ո ւ ն է իխօսակցութեան սկսելու : «Չեմ գիտեր», եղաւարագ ու կարճ պատասխանս: Բայց իրականու-թեան մէջ գիտէի: Մեր ունեցածն է , որ ամուրչենք կրցած բռնել:

Յունուար 29, Երեւան, Ծիծեռնակաբերդ: Նա-խագահ Սերժ Սարգսեանի կողմէ կարդացուածՑեղասպանութեան հռչակագիրը իր պետականեւ քաղաքական ռազմավարութեամբ ու համա-հայկական միացեալ դիրքորոշումով եկաւ ոգե-ւորելու զիս Յունուարէն առաջ ունեցած Տու-պայի փորձառութենէս ետք: Այս հռչակագիրիմէջ եւ անոր ընդմէջէն վերապրեցայ իմ «ունե-ց ա ծ ս » , բ ա յ ց մ ա ն ա ւ ա ն դ ա պ ր ե ց ա յ դ ա ր ձ ե ա լ«ունեցածս ամուր բռնելու» գիտակցութիւնը: Մէկկողմէ հայրենի պետականութիւնը եւ անոր հետսփիւռքեան ու համահայկական մէկ ու միացեալդ ի ր ք ո ր ո շ ո ւ մ ը , ո ւ ր հ ա յ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ա ւ ո ր պ է սապրող ինքնութիւն եւ նկարագիր, միւս կողմէ՝այն իրականութիւնը, թէ հայը ինչպէ’ս բացա-յայտ դարձուց իր արժէքը համահայկական ամ-բողջական գիտակցութեամբ՝ հաստատելով, որ«պիտի յիշենք», բայց նաեւ՝ «պահանջենք»: Ա’յսէ հայուն արժէքը, որ պէտք է ամուր բռնենք:

Յունուար 2015՝ Տուպայէն մինչեւ Երեւան:Երկու տարբեր փորձառութիւններ, բայց մէկ հա-ս ա ր ա կ յ ա յ տ ա ր ա ր ե ւ մ ա ր տ ա հ ր ա ւ է ր ՝ « Ո ւ ն ե -ցածդ ամուր բռնէ»:

Ծիծեռնակաբերդէն հնչած հռչակագիրը փաս-տեց, որ հայը «ունեցածը ամուր բռնած է» եւ պի-տի շարունակէ այդպէս, որովհետեւ մեր ունե-ցածը ամուր բռնելով՝ պիտի հպարտանանք եւզօրանանք:

Իսկ հայուն հպարտութիւնը եւ զօրութիւնըազգային ուժ է, որ մեր ունեցածն է, եւ մեր ունե-ցածը ամուր բռնելով է, որ պիտի շարունակենքապրիլ:

Ա պ ր ի լ ը ՝ « յ ի շ ե լ ո վ » , « պ ա հ ա ն ջ ե լ ո վ » , բ ա յ ցնաեւ... «ապրեցնելով»:

Աշխարհի յառաջատար Fastcompany.com լրատուամիջոցը հրապա-րակած է 10 քաղաքներու ցանկը, որոնք մատչելի են արտասահմանի մէջա պ ր ե լ ո ւ ե ւ ա շ խ ա տ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր : Ա յ ս մ ա ս ի ն կ ը տ ե ղ ե կ ա ց ն է A r m e n -press.am-ը։

Այդ քաղաքներուն մէջ է նաեւ Երեւանը:«Ինտոնեզիայի  ծովափերէն մինչեւ Հայաստանի գեղատեսիլ լեռները:

Շատ ֆրիլանսերներ եւ գործարարներ յաճախ կը փախչին իրենց լուսաւորգրասենեակներէն եւ արտերկրի մէջ աշխատանք կը գտնեն` փնտռելովաւելի քիչ «աւանդական գրասենեակներ»: Ես նման մարդոց հանդիպածեմ, ես անոնցմէ մէկն եմ»,- գրած է յօդուածագիրը:

Անդրադառնալով Երեւանին` յօդուածի հեղինակը կը նկատէ, որ վերջերսարձանագրուած տնտեսական վերելքը Երեւանի սրճարանները լեցուցած էօտարերկրեայ աշխատակիցներով:

Ապրելու եւ աշխատելու համար 10 մատչելի քաղաքներու ցանկին մէջյայտնուած են նաեւ Պանկքոգը (Թայ լանտ) , Չիանկ Մայը (Թայ լանտ) ,Թայփէյը (Թայուան), Ուպուտ Պալին (Ինտոնեզիա), Ֆուքեթը (Թայլանտ),Եոհոր Պահրուն (Մալայզիա), Պելկրատը (Սերպիա), Քուիտոն (Էքուատոր),Հօ Շի Մին Սիթին (Վիեթնամ):

Fastcompany.com-ը Երեւանը ներառած է աշխարհի ամենամատչելի 10 քաղաքներու ցանկին մէջ

Page 13: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016 • ABAKA • 13

ՀԱՅԱՍՏԱՆ – ՎՐԱՍՏԱՆ

ՅԱկոբ ՄիքԱՅէլեԱն

Ամառ է եւ Օգոս տո սը ար ձա կուր դի յար մար ամիս է, որ -պէս զի տար ուան մը աշ խա տան քա յին յոգնու թե նէ ետք,մար դիկ կազ դուր ուին եւ վե րա դառ նան իրենց աշ խա տանք -նե րուն եւ իրենց երեխա ներն ալ պատ րաստ ըլ լան Սեպ տեմ -բեր 1-ի դպ րո ցա կան առա ջին զան գին:

Ըստ մար դոց  նիւ թա կան կա րո ղու թեան, եղան եւ րո պա -կան եր կիր ներ ճամ բոր դող ներ, եղան նա եւ սահ մա նա կից Վրաս տա նի ծո վե -զեր եայ հանգս տա վայ րե րը ուղ ղուող ներ, իսկ ժո ղո վուր դին չախչա խիչ մե -ծա մաս նու թիւնը մնաց Հա յաս տան եւ բա ւա րար ուե ցաւ Սե ւա նով ու Դի լի -ջա նով, կամ ալ շա րու նա կեց աշ խա տիլ ու բա ւա րար ուիլ մեր ձա կայ պու -րակ նե րով:

Ին ծի ծա նօթ եր կու ըն տա նիք, որոնք Վրաս տա նի Սեւծով եան շըր ջան նե -րը այ ցե լած էին առա ջին ան գամ ըլ լա լով, երբ վե րա դար ձան, դր ուա տի քովխօ սե ցան այդ երկ րին մէջ տի րող պայմաններուն մա սին, մաս նա ւո րա բարշեշ տե ցին, որ կա շառք կոչ ուած բա նը գո յու թիւն չու նի հոն, աշ խա տա վար -ձե րը շատ աւե լի բարձր են բաղ դա տած Հա յաս տա նի եւ շի նա րա րու թիւնըմեծ թա փով յա ռաջ կ՛եր թայ:

Սկիզ բը լռել եայն ընդվ զե ցայ, որ մեր քի թին տակ գտ նուող այդ երկ րինպայ ման նե րը մե րի նէն աւելի լաւ են, ապա ցաւ զգա ցի երբ հաշտո ւե ցայիրա կա նու թեան հետ:

Ին չո՞ւ Վրաս տա նի մէջ կա րո ղա ցած են վե րաց նել կա շա ռա կե րու թիւնը.ին չո՞ւ հոն տն տե սու թիւնը աւե լի բար ւոք վի ճա կի մէջ է. ի՞նչ տու եալ ներ օգ -նած են, որ անոնք տար բեր ըլ լան մեզ մէ, երբ եր կու եր կիր ներն ալ Խորհըր -դա յին հա մա կար գէն մի եւ նոյն ժա մա նակ դուրս եկան: Վրաս տա նը, որ քանգի տեմ, մաս նա ւոր հան քա յին հարս տու թիւն ներ չու նի, սա կայն ծով ու նի եւտա րածք. արդ եօք այդ եր կու տու եալ նե րը բա ւա րա՞ր են զինք այն քան մըբա րե փո խե լու, որ տար բե րու թիւնը այս քան ակն յայտ ըլ լայ, որ պարզ այ ցե -լուն իսկ կա րե նայ նկա տել:

Անոր յա րա բե րու թիւն նե րը սահ մա նա կից Ռուս իոյ հետ լաւ չեն, սա կայնիր դռ նե րը լայն բա ցած է Թուրք իոյ եւ Ատր պէյ ճա նի գոր ծա րար նե րուն առ -ջեւ: Ամէն քայ լա փո խի թր քա կան դրօ շակ նե րով զար դար ուած խա նութ ներու ճա շա րան ներ կը տես նես ու կը զար մա նաս, թէ ին չո՞ւ այս քրիստոնեայեր կի րը հա յե րուն հետ լաւ չէ, սա կայն հա յե րու թշ նա մի նե րուն հետ սիրա-բանութիւններ կ՛ընէ:

Վրաս տա նի մայ րա քա ղաք Թիֆ լի սը` Թիֆ լիս դարձ նող նե րը մեր հա յերնէին, երբ ԺԹ դա րու մեր ամ բողջ Արե ւե լա հայ գրա կա նու թիւնը հոն զար գա -ցաւ, մեր դպ րոց նե րը, թեր թե րը, մեր թատ րո նը… մէկ խօս քով մեր մշա կոյ թըհոն փայ լե ցաւ Սայ եաթ Նո վա յէն, մին չեւ Թու ման եան ու Վեր նա տան ան -դամ նե րը: Իսկ այ սօր մեր դէմ ատե լու թիւն ու նին, այն քան մը, որ մեր մե ծե -րուն գե րեզ ման նե րը վան տա լիզ մի են թարկ ուե ցան վրա ցի խու լի կան նե րուկող մէ:

Ու հի մա նա խան ձով կը տես նենք, թէ ի՛նչ դրա կան բա րե փո խում ներ կա -տար ուած են հոն զանազան մար զե րու մէջ եւ եր կի րը ինչ պի սի՜ յա ռաջ դի -մու թեան մէջ է:

Եւ դարձ եալ մեր գան կե րուն մէջ կը հն չէ նոյն հար ցու մը. «Ին չո՞ւ իրենքեւ ոչ մենք»:

Չի՞ բա ւեր որ քան պար կե ցանք մեր անց եա լի փառ քե րուն վրայ, ժա մա -նա կը չէ՞ ոտ քի կանգ նե լու եւ ներ կան փա ռա ւո րե լու թէ՛ քա ղա քա կան, թէ՛տն տե սա կան եւ թէ՛  մշա կու թա յին բնա գա ւառ նե րուն մէջ դրա կան մեծ փո -փո խու թիւն ներ ընե լով:

ՆՈՐՕՐԵԱՅ ՊԱՏՄՈՒԱԾՔ

Երե ւա նի Կո մի տաս պո ղո տա յէնդէ պի Օփե րա գա ցող հան րա կառ -քին մէջ նս տած էր Անին: Մա յիս եանհրա շա լի իրիկ նա մուտ էր: Հան րա -կառ քը այդ քան լե ցուն չէր ամէն ան -գամ ուան պէս եւ ան կր ցած էր գրա -ւ ե լ ն ս տ ա ր ա ն մ ը : Կ ա ն գ ա ռ ն ե ր ըարա գօ րէն կը յա ջոր դէ ին իրա րու:«Եր թե ւե կու թիւնը թե թեւ է: Լաւ որաւե լի կա նուխ չե լայ ճամ բայ»,- մտա -ծեց ան:

Ամե րիկ եան Հա մալ սա րա նի կան -գա ռին տա րի քոտ կին մը բարձ րա -ցաւ հան րա կառք եւ նս տաւ Անի ինդի մա ցի նս տա րա նին վրայ:   Անի ինթուե ցաւ, թէ  իր մեծ մայ րը կը տես -նէ: Նմա նու թեան  գի ծեր կա յին  այդկնոջ եւ իր մեծ մօր մի ջեւ: «Մա զե րըճիշդ մեծ մօրս մա զե րուն կը նմա նին,հա պա աչ քե՜րը… կ՛ըսես  ամ բող ջու -թեամբ  ինքն է` մեծ մայրս»: Զու գա -հեռ ներ գծե լու  իս կա կան պատ ճառ -նե ր փնտ ռե լով ` երե ւա կա յու թեանթա փը կտ րեց:  Անդ րա դար ձաւ, որզու գոր դու մը մա սամբ կը պար տէրիր վառ երե ւա կա յու թեան:

Պահ մը յի շեց ողոր մած մեծ մայ -րը եւ իրեն թուաց, թէ անոր ձայ նըկ ը   լ ս է հ ա ն ր ա կ ա ռ ք ի ն ա ղ մ ո ւ կ ի նմէջ: Բայց այդ պարզ էր ար դէն: Իրմեծ մօր ձայ նը շատ տպա ւո րած էրզինք եւ յա ճախ կը հն չէր իր ական -ջին մէջ:

«Կր նայ ըլ լալ, որ մե զի ազ գա կանկու գայ» , ըսաւ մտ քին մէջ, եւ նոյնակն թար թին իսկ սկ սաւ այլ վեր լու -ծու թիւն մը կա տա րել. հա սաւ մին չեւԵղեռն…:

Իսկ այդ հիւս ուած քէն, հար ցադ -րում նե րու տա րա փէն, Անի ին միտ -քին մէջ ծնաւ հե տապն դող եւ հա լա -ծիչ հար ցու մը. «Ին չո՞ւ Հա յոց Ցե -ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը տ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ւ :Ա՜խ, եթէ  միայն տե ղի ու նե ցած  չըլ -լար…»:

Ս ր տ ց ա ւ է ն ա կ ն թ ա ր թ մ ը ե տ ք ,Անի ին ստեղ ծա գործ ու ղե ղը սկ սաւնկա րել փո խա րի նող իրա կա նութ -եան մը պատ կե րը:

«Հա յաս տա նը մի աց եալ է, եւ մայ -րա քա ղա քը Վանն է, քա նի որ մայ -րա քա ղա քը երկ րի մը սիր տը պէտք էգտն ուի` անոր կեդ րո նը, չէ՞» , հար -ցու մը տուաւ ինքն իրեն եւ զգաց, որայդ հար ցա կան մտա ծու մը դէմ քինալ հար ցա կան ար տա յայ տու թիւն մըկու տայ եւ ժպ տաց:

«Այո ՛ , Վանն է մայ րա քա ղա քը» ,վճ ռեց եւ շա րու նա կեց իր իմա ցա -կան նկար չա կան աշ խա տան քը: «Եսհի մա, թե րեւս, հոն ըլ լա յի» , երկմը -տաց, «կամ, ըսենք, Պո լիս» ըսաւ

մտո վի, երկ րորդ ան գամ մտա ծե լէետք: «Արդ եօ՞ք քա նի միլի ոն կ՛ըլ լա -յինք»: Խոր հե ցաւ պահ մը հաշ ուել:Բ ա յ ց շ ո ւ տ ո վ   հ ր ա ժ ա ր ե ց ա ւ   ա յ դմտ քէն: Թուա բա նու թեան մէջ փայ -լուն`  միշտ ալ    խու սա փած էր այդհ ա շ ի ւ ը ը ն ե լ է , ն ո յ ն ի ս կ ը ն դ վ զ ա ծ ,որով հե տեւ հա մոզ ուած էր,  որ ան -հե թե թու թիւն է մար դը թիւի վե րա -ծե լը: Ան ցաւ առաջ: Փոր ձեց  անուն -ներ տալ   ցե ղաս պա նու թեան զոհգ ա ց ա ծ մ է կ ո ւ կ է ս մ ի լ ի ո ն է ն ի ւ ր ա -քան չիւ րին… Եւ ահա այդ պա հուն,կար ծես թէ  խո րա պէս զգաց, ըմբռ -նեց ցե ղաս պա նու թեան հե տե ւան -ք ո վ մ ա ր դ կ ա յ ի ն կ ո ր ո ւ ս տ ն ե ր ո ւ նիմաս տը եւ ար ժէ քը : «Մեր նա հա -տակ գրա գէտ նե րը նա հա տակ պի տիչկոչ ուէ ին, այլ մեր տա ղան դա ւոր լու -սա հո գի գրա գէտ նե րը պի տի ը լ լա -յին», մտա ծեց  ափ սո սան քով:

Անին  յի շեց Անդ րա նիկ Ծա ռուկ -եա նի «Սէ րը եղեռ նին մէջ» գիր քը,որ ըն թեր ցած էր տա րի ներ առաջ:

Վե րապ րե ցաւ այդ գիր քին պատ -մու թիւնը եւ կս կի ծէն ու ափ սո սան -քէն  աւե լի ընդվ զում զգաց: Ձեռ քըբռունց քի վե րա ծեց` առանց զգա լու,երբ մտ քին մէջ կը  կրկ նէր Սի ա ման -թո յի խօս քը. «Ով մարդ կա յին ար դա -րու թիւն, թող ես թք նե՛մ քու ճա կա -տին»:

Հա սած էր Օփե րա: Կանգ նե ցաւ:Ա յ դ հ ա ր ա զ ա տ , բ ա յ ց ա ն ծ ա ն օ թկնոջ ժպ տաց նր բօ րէն, եւ վճա րե լովվա րոր դին հա րիւր դրամ` իջաւ հան -րա կառ քէն: Զգաց, որ  տրա մադ րու -թ ի ւ ն ը լ ա ւ չ է : Ն ե ղ ա ց ա ւ ի ր մ տ ա -ծ ո ւ մ ն ե ր է ն : Ա յ դ ո ւ ր կ է ՜ ո ՛ ւ ր ն մ ա նմտա ծում ներ պա շա րած էին զինքերե ւան եան պայ ծառ վեր ջա լոյ սին:

«Ի՛նչ ալ ընեմ, ի՛նչ ալ ըլ լայ, ա՛յս էի ր ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը , փ ա խ ո ւ ս տ չ կ ա յայս մտա ծում նե րէն» , դժ գո հան քովակ նար կեց ինքն իրեն: Յե տոյ` «Այսբո լոր մար դի կը, կը մտա ծե՞ն ին ծիպէս: Թե րեւս ամէն մարդ իւ րո վի  ձե -ւով կ՛ըմբռ նէ ցե ղաս պա նու թեան հե -տե ւանք նե րը» , ե զ ր ա կ ա ց ո ւ ց   ա ն `գիւտ մը ընո ղի պէս:

Մ տ ա ծ ո ւ մ ն ե ր ը կ ը յ ա ջ ո ր դ է ի նիրա րու:  Քա լե լով դէ պի իր ժա մադ -րա վայ րը` ներ քին վճիտ ձայ նով վըճ -ռեց, եւ այս ան գամ աւե լի հաս տա -տուն կը զգար իր վճի ռը.

«Պէտք է սկ սիմ համացանցին մէջհա յե րէ նով գրառել: Գո նէ ա՛յս ձե ւովան մա հա ցու ցած կ՛ըլ լամ մեր նա հա -տակ գրա գէտ նե րը եւ իրենց ժա ռան -գու թիւնը` հա յե րէ նը»:

Ցօղիկ ԱշըգեԱն

Տինքի սպանութեան գործով զբաղողբոլոր քննիչներն ու դատաւորները կը ձերբակալուին

Պոլսահայ լրագրող, «Ակօս» թերթի հիմնադիր Հրանդ Տինքի սպա-նութեան գործով զբաղող բոլոր քննիչներն ու դատաւորները ձերբակալ-ւեցան. այս մասին կը հաղորդէ թրքական «Թէ. 24» լրատուական կայքը:

Ձերբակալեալները կը մեղադրուին 15 Յուլիսի պետական յեղաշրջումիձախող փորձը կազմակերպելու համար մեղադրուող կրօնական քարոզիչՖեթհուլլահ Կիւլենի հետ կապեր ունենալու յանցանքով:

Այս քննչական խումբն էր, որ յայտարարած էր, թէ Տինքի սպանութեանմէջ չկար կազմակերպուած խմբաւորումի մը գործունէութեան որեւէ հետք,եւ թէ յանցանքը ծրագրուած էր անհատներու կողմէ:

Page 14: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

14 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

Քաղուած Սօնա Արշունեցի մէկ յօդուածէն

ՊԷՏՔ Է ՉԵՂԵԱԼ ՀԱՄԱՐԵԼՄՈՍկՈՎԵԱՆ ԲՈԼՈՐՊԱՅՄԱՆԱԳՐԵՐԸ

Ղարաբաղեան պատերազմը երևի այդքան երկար չձգուէր, , եթէ Սովետ-միութեան փլուզումից յետոյ բացուէին ռուսական արխիւներն ու աշխար-հին ներկայացուէր Մոսկովեան պայմանագրերը կապուած թէ՛ արևմտեանմեր տարածքների նուիրատուութեանը, թէ Ղարաբաղի ու ՆախիջևանիՍտալինեան բռնակեցմանը․․․

Այնքան շատ էր հետաքրքրութիւններս ու անհանգստութիւնս այս առի-թով, որ մի օր պարզաբանումների ակնկալիքով նամակով դիմեցի սոցիոլոկԼեուտմիլա Յարութիւնեանին, երբ նա «ԱԶԳ» թերթի Ֆորումի հիւրն էր դե-ռևս 2007 թուականին... 

ՅԱՐԳԱՐԺԱՆ ԼԵՈՒՏՄԻԼԱ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆԱնկախութիւնից ի վեր ես փնտռում եմ իմ հարցերի պատասխանները.Եթէ մենք այսօր համարում ենք Թուրքական կառավարութեանը Օս-

մանեան կայսրութիւնում նրանց նախնիների կատարած ոճրագործութեանպատասխանատուն, ինչու՞ նոյնը չենք պահանջում մեր դաշնակից Ռու-սաստանից, քանի որ նա ոչ պակաս պատասխանատու է Ատրպէյճանինմեր տարածքների բռնակեցման ու մեր պատմական հայրենիքի` Թուր-քիային նուիրատուութեան համար: Միթէ՞ ռուսական արխիւներում չենպահպանւում համապատասխան փաստաթղթեր, թէ՞ մեր դիւանագի-տութիւնն է կաղում վեր հանելու յոյժ կարեւոր մի իրողութիւն, որ լոյս կըսփռի շատ մութ ու կնճռոտ հարցերի վրայ: 

ՆԱ ՊԱՏԱՍԽԱՆԵՑ«Շնորհակալ եմ հարցի համար,

որովհետեւ կարծում եմ` սա Հայաս-տանի վաղուայ արդիական խնդիր-ն ե ր ի ց մ է կ ն է : 1 9 8 9 թ ո ւ ա կ ա ն ի նակադեմիկոս Վիկտոր Համբարձում-եանը սովետմիութեան պատգամա-ւորների առաջին գոնկրէսի ատեա-նից կարդաց մի դիմում, որում պա-հանջւում էր մոսկովեան պայմանա-գիրը չեղեալ համարել: Ու ես մտա-ծ ե ց ի , ո ր ա յ դ հ ա ն ճ ա ր ե ղ մ ա ր դ ըհանճարեղ է ոչ միայն գիտութեան մէջ, այլ նաեւ` քաղաքականութեան.մ ա ր դ ն ի ր հ ե ղ ի ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը դ ր ե ց ` ա յ դ հ զ օ ր ա գ ո յ ն ք ա յ լ ը կ ա տ ա ր ե լ ո ւհամար: Սրա մասին Մոսկուայից խօսուեց, բայց Երեւանից չխօսուեց այնպատճառով, որովհետեւ անկախութիւնից յետոյ Հայաստանի լիդերականկազմը մի խնդիր էր ուզում լուծել` լաւացնել յարաբերութիւնը Թուրքիայիհետ եւ միգուցէ Հայաստանը դուրս բերել շրջափակումից: Չեմ ուզումխորանալ` ճիշդ էր դա, թէ սխալ, բայց Վ. Համբարձումեանի այդ քայլը Հա-յաստանում իշխանութեան կողմից ընկալուել չէր կարող: Սակայն ես կար-ծում եմ, որ այդ հարցը պէտք է բարձրանայ այո. . . Ցաւոք սրտի` հայոցպատմութիւնը դեռ մարսուած չէ, եւ մենք բազում պատմական խնդիրներունենք լուծելու, որոնք երջանիկ պետութիւնները լուծել են պատմականճշգրիտ պահին: Մեր ազգը ճշգրիտ պահին չի կարողացել լուծել եւ թողել էյաջորդ սերունդներին: 

Յարգանքներով’ Լեուտմիլա Յարութիւնեան․․․» 

ԱՅՍ ՊԱՏԱՍԽԱՆ ՆԱՄԱկԸ ԼՈՅՍ ՍՓՌԵՑ ԻՄ ՓՆՏՌՏՈՒՔՆԵՐԻ ՎՐԱՅ․ՀԱՆՃԱՐԵՂ ՀԱՅՆ ԱՅՍ ՆԵՂ ՊԱՀԻՆ ՅՈՒՇԵՑ ԱՅՆ ՄԻԱկ ԵԼՔԸ,  որ մերերկրի փրկութիւնն Է։ Նախագահը Փութինի հետ պէտք է վարի կոշտ քա-ղաքականութիւն՝ հաւասարը՝ հաւասարի և պահանջի չեղեալ համարելմոսկովեան բոլոր պայմանագրերը, այդ թւում ստալինեան բռնակեցմանպատճառով Ատրպէյճանի կազմում յայտնուած Նախիջևանի և Ղարա-բաղի... 

ՍՕՆԱ ԱՐՇՈՒՆԵՑԻԳրող հրապարակախօս

AXAT B:M

Թուրքիա 34 երկիրներէ պահանջած էսառեցնել կիւլենի դրամատնայինհաշիւները

«Անատոլու» կը հաղորդէ, որ Թուրքիա 34 երկիրներէ պահանջած է սա-ռեցնել իսլամ քարոզիչ Ֆեթհուլլա կիւլենի կազմակերպութեան` ՖԵԹԷՕ-իդրամատնային հաշիւները:

Անգարա այդ նպատակով պահանջ ներկայացուցած է ՖԱԹՖ-ի անդամերկիրներուն, որոնց շարքին` Միացեալ Նահանգներու, Գերմանիոյ, Չի-նաստանի, Եւրոպական խորհուրդի երկիրներուն եւ Ծոցի համագործակ-ցութեան խորհուրդին:

Թուրքիա նպատակ ունի ՖԱԹՖ-ի միջոցով ամբողջութեամբ ջնջե լՖԵԹԷՕ-ի ելեւմտական կապերը:

Թուրքիան նաեւ ներքին առումով դրամատուներու ստուգումներ կը կա-տարէ: Վերջին տուեալներուն համաձայն, արդէն սառեցուած են դրա-մատնային հաշիւները 400 ընկերութիւններու, որոնք ենթադրաբար կապ-ւած են ՖԵԹԷՕ-ի:

«Օրորա» մրցանակը աշխարհիչ ո ր ս ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ մ է ջ գ ո ւ մ ա ր ն ե րպիտի յատկացնէ՝ գաղթական երե-խաներու եւ որբերու աջակցութեանվերաբերող քանի մը ծրագիրներու:Armenpress.am-ի տեղեկութիւննե-րով՝ մրցանակի առաջին՝ 1 միլիոնտ ո լ ա ր ի ն ո ւ ի ր ա տ ւ ո ւ թ ի ւ ն ը պ ի տ իուղարկուի Ռուանտայի, Եթովպիոյ,Քոնկո յի եւ Պրազիլի մէջ իրակա-նացուող նախագիծերուն՝ պայքա-ր ե լ ո ւ մ ա ն կ ա կ ա ն ա ղ ք ա տ ո ւ թ ե ա նդէմ եւ նպաստելու գաղթական երե-խաներուն ու որբերուն ցուցաբեր-ւող աջակցութեան:

« Օ ր ո ր ա » մ ա ր դ ա ս ի ր ա կ ա ն ն ա -խաձեռնութեան հեղինակ IDeA (Հա-յաստանի զարգացման նախաձեռ-նութիւններ) բարեգործական հիմ-ն ա դ ր ա մ է ն , « Օ ր ո ր ա » մ ր ց ա ն ա կ իդափնեկիր,  Պուրունտիի Խաղաղու-թեան տուն (Maison Shalom) խնա-մատար հաստատութեան եւ ՌԵՄԱհիւանդանոցի հիմնադիր Մարկա-րիթ Պարանքիցէ այս տարի ստա-ցաւ 100 հազար տոլարի պարգեւ եւա ռ ա ւ ե լ ա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն գ ո ր ծ ե լ ո ւկ ա ր ե լ ի ո ւ թ ի ւ ն ՝ 1 մ ի լ ի ո ն տ ո լ ա ր իդրամաշնորհին համար առաջադ-րելով զինք գործի մղած եւ ոգեշըն-չած մարդասիրական կազմակեր-պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը : Պ ա ր ա ն ք ի ց է ը ն տ -րեց իր գործընկերները՝ «Պրիտեր-լեխ Տելեն» (Լիւքսեմպուրկ), «ԺանՖրանսուա Փեթերպրոք» եւ Լիւք-սեմպուրկի Մեծ Դքսի եւ Մեծ Դքսու-հիի հիմնադրամները, որոնք իրենցհերթին 19 Օգոստոսին յայտարա-րած են անունները այն նախագիծե-րուն, որոնց պիտի ուղղուի մրցա-նակի ֆինանսական աջակցութիւնը:

«Օրորա» մրցանակը իւրայատուկէ անով, որ կարելիութիւն կու տայինծի կիսելու պարգեւը՝ զինք մեծա-պէս յուզող հիմնահարցերու լուծ-մ ա ն հ ա մ ա ր » , ը ս ա ծ է « Օ ր ո ր ա »մրցանակի դափնեկիր ՄարկարիթՊարանքիցէ՝ աւելցնելով. «Մրցա-նակին միջոցով մենք կրնանք աշ-խ ա ր հ ի տ ա ր բ ե ր կ ո ղ մ ե ր ը ա պ ր ո ղերեխաներուն իսկապէս ցոյց տալսիրոյ եւ բարութեան զօրութիւնը՝ընդդէմ ատելութեան ու դաժանու-թեան»:

Լիւքսեմպուրկի Մեծ Դքսի եւ ՄեծԴքսուհիի հիմնադրամը իր բաժինըպ ի տ ի տ ր ա մ ա դ ր է Ե գ ի պ տ ո ս է նԵ թ ո վ պ ի ա գ ա ղ թ ա ծ է ր ի տ ր է ա ց ի200 գաղթականներու օժանդակու-թեան: Այս նախագիծին նպատակնէ պ ա շ տ պ ա ն ե լ ե ր ի տ ա ս ա ր դ ն ե ր ըօգտագործումէն եւ բանտարկութե-

նէն, իրականացնել մասնագիտա-կան վերապատրաստում եւ կառու-ցե լ կրթական կեդրոն, ուր կրնանուսանիլ տարեկան առնուազն 200գաղթականներ:

«Օրորա» մրցանակը պիտի օժան-դակէ նաեւ «Ժան Ֆրանսուա Փե-թերպրոք» հիմնադրամին՝ աջակցե-լ ո ւ լ ք ո ւ ա ծ , բ ռ ն ո ւ թ ե ն է ն ե ւ ա յ լդժուարութիւններէ տուժած երիտա-ս ա ր դ կ ի ն ե ր ո ւ ն ո ւ ա ղ ջ ի կ ն ե ր ո ւ ն ՝վ ե ր ա հ ա մ ա ր կ մ ա ն , կ ր թ ա կ ա ն ե ւտնտեսական–վերականգնողականաջակցութեան հնարաւորութիւններընձեռելու միջոցով:

«Պրիտերլեխ Տելեն» հիմնադրա-մը կը նախատեսէ դրամական մի-ջոցները տրամադրել Ռիօ տէ Ժանե-ր ո յ ի մ է ջ շ ա տ ա ղ ք ա տ թ ա ղ ա մ ա -սերու երիտասարդ բնակիչներունկրթութեան կարելիութիւններ ընձե-ռ ե լ ո ւ ն : 1 0 0 ե ր ե խ ա ն ե ր ո ւ ե ւ 6 7մ ե ծ ա հ ա ս ա կ ն ե ր ո ւ հ ա մ ա ր պ ի տ իստեղծուի քաղաքացիական կրթու-թ ե ա ն ծ ր ա գ ի ր ՝ հ մ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ,որոնք անհրաժեշտ են թմրանիւթիծ ո ւ ղ ա կ ն ե ր է ն պ ա շ տ պ ա ն ո ւ ե լ ո ւհ ա մ ա ր : Ռ ո ւ ա ն տ ա յ ի կ ա թ ո ղ ի կ էթեմին հետ անոնք միջոցներ պիտիյատկացնեն նաեւ դպրոցական կա-ռոյցներու բարելաւման ու արդիա-կանացման:

Ե ր ե ք կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըպիտի շարունակեն աջակցիլ Մար-կարիթ Պարանքիցէի «Խաղաղու-թեան Տան», որ հիմնուած է 1993-ին՝դառնալով 25 որբերու խնամակալ,ե ւ մ ի ն չ օ ր ս ա ջ ա կ ց ա ծ է 3 0 , 0 0 0որբերու եւ կարիքաւոր երեխանե-րու:

«Մենք մեծ բաւականութիւն ենքզգում՝ տեսնելով, որ «Աւրորա» անդ-րանիկ մրցանակն իրական եւ էա-կ ա ն փ ո փ ո խ ո ւ թ ի ւ ն է բ ե ր ո ւ մ ա շ -խարհի տարբեր երկրների ամենա-կարիքաւոր համայնքներին», ըսածէ «Օրորա» համաշխարհային մար-դ ա ս ի ր ա կ ա ն ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա նհամահիմնադիր Ռուբէն Վարդան-եան՝ աւելցնելով. «Աւրորա» մրցա-նակը՝ որպէս նախաձեռնութեան միմ ա ս , ս տ ե ղ ծ ո ւ ե լ է մ ի ա ն ա լ ո ւ ա շ -խ ա ր հ ո ւ մ կ ա տ ա ր ո ւ ո ղ բ ա ց ա ռ ի կգործերին՝ որպիսին է ՄարգարիտԲ ա ր ա ն կ ի ց է ի գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն ը :Մարգարիտն ու իր ընտրած կազմա-կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը մ ր ց ա ն ա կ ա յ ի նպ ա ր գ ե ւ ն ո ւ ղ ղ ե լ ո ւ ե ն բ ա ր ե գ ո ր -ծութեան շղթան շարունակելու եւա շ խ ա ր հ ը բ ա ր ե փ ո խ ե լ ո ւ ջ ա ն ք ե -րին»:

«Օրորա» մրցանակը 1 միլիոնտոլար կը տրամադրէ գաղթականմանուկներու եւ որբերու

Page 15: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016 • ABAKA • 15

ՆուիրատուութիւնՏէր եւ տիկին Սարգիս եւ Ռոլանտ Էքիզեան եւ Ալեքս Էքիզեան՝

ի ր ե ն ց ե ղ բ օ ր ե ւ հ օ ր ե ղ բ օ ր ՝ Ս ե դ ր ա կ Է ք ի զ ե ա ն - ի մ ա հ ո ւ ա ն 1 5 - ր դտարելիցին առիթով «Ապագայ» շաբաթաթերթին կը նուիրեն 100 տո-լար:

Վրաստանէն Հայաստան անցնողխողովակաշարը պայթեցնելու գործինմէջ ՏԱՀԵՇ-ի հետք գտնուած է

Վրաստանի Պետական անվտանգութեան ծառայութեան աշխատակից-ները խափանած են Սուկուրամ գիւղին մօտ Ռուսիայէն Հայաստան եր-կարող կազի խողովակաշարին ականահարման փորձը: Ձերբակալուած ենՎրաստանի 7 քաղաքացիներ, որոնց շարքին` Փոթի քաղաքի պարեկայինոստիկանութեան աշխատակից Լեւան Մամփորիան:

Ձերբակալուածներէն մէկուն` Պեքի Պեքաուրիի փաստաբանը պատմածէ, որ իր պաշտպանեալը ունի ՏԱՀԵՇ-ի դրօշին առջեւ առնուած լուսա-նկարներ, որոնք կցուած են դատական գործին:

Ըստ «ՌԻԱ Նովոսթի»-ի, գործի նիւթերուն մէջ կայ նաեւ տեղեկութիւն,որ Պեքաուրի հաւատարիմ է ուահապականութեան, ինչ որ կը հերքէ մե-ղադրեալը:

Կը հաղորդուի, որ Պեքաուրի միակ մեղադրեալն է, որ ընդունած է իրմեղքը: Ան այժմ կը գտնուի հիւանդանոցը:

«Էրմենիհապեր» կը հաղորդէ, որԹուրքիա բնակող յայտնի հայ լրագ-րող Արիս Նալճը եւս ընդգրկուած էԱ տ ր պ է յ ճ ա ն ի ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ցնախարարութեան կողմէ կազմուածտխրահռչակ «սեւ ցանկ»-ին մէջ:

Ը ս տ Պ ո լ ս ո յ « Ա կ օ ս » թ ե ր թ ի ն ,լրագրողը այս մասին տեղեկացած էԱ տ ր պ է յ ճ ա ն ի ա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ցնախարարութեան կողմէ իրեն հաս-ցէագրուած նամակով:

Պ ա ք ո ւ , ի բ ր ե ւ « հ ի մ ն ա ւ ո ր ո ւ մ » ,ներկայացուցած է 2014-ին թրքա-կան «T24.com.tr» կայքին վրայ Նալ-ճըի կողմէ Արցախի մասին հրապա-րակուած յօդուածը, որուն համարՆալճը այցելած էր Ստեփանակերտեւ հարցազրոյց ունեցած էր շարք մըպաշտօնատարներու հետ:

Յիշեցնենք, որ Ատրպէյճանի «սեւցանկ»-ին վրայ են բոլոր այն օտա-րերկրացիները, որոնք առանց Պա-

քուի «արտօնութեան»` այցելած ենԼեռնային Ղարաբաղի Հանրապե-տութիւն: Պաքուի կողմէ անբաղձա-լ ի ն կ ա տ ո ւ ո ղ ն ե ր ո ւ 5 9 1 հ ո գ ի ն ո ցցանկին մէջ կայ նաեւ թուրք գիտ-նական Էզկիսու Պիպերի անունը:

Պոլսահայ Լրագրող Արիս Նալճը Եւս`Ատրպէյճանի «Սեւ Ցանկ»-ին Վրայ

Տոլկով. «Ռուսիան պիտի շարունակէմիջին արեւելքի քրիստոնեաներուպաշտպանութեան քաղաքականութիւնը»

Ռուսիոյ արտաքին գործոց նախարա-րութեան մարդկային իրաւանց, ժողովրդա-վարութեան եւ օրէնքի իշխանութեան հար-ցերով յանձնակատար Քոնսթանթին Տոլ-կով ընդգծեց Միջին Արեւելքի քրիստոն-ե ա ն ե ր ո ւ ի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւ պ ա շ տ պ ա ն ո ւ -թեան մէջ Ռուս ուղղափառ եկեղեցւոյ եւանձամբ Մոսկուայի Քիրիլ պատրիարքիջանքերուն կարեւորութիւնը:

Ան շեշտեց, որ Ռուսիան պիտի շարու-նակէ Միջին Արեւե լքի քրիստոնեաներըպաշտպանելու իր քաղաքականութիւնը` նշելով. «Ռուսական օդուժի գոր-ծ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը ն պ ա ս տ ե ց ի ն Ս ո ւ ր ի ո յ մ է ջ ա հ ա բ ե կ ի չ ն ե ր ո ւ դ ի ր ք ե ր ո ւտկարացման, մշակութային ժառանգութեան պաշտպանութեան, մար-դասիրական կացութեան եւ քրիստոնեաներու կացութեան բարելաւման»:

Տոլկով ընդգծեց, որ Մոսկուա սուրիացիներուն միջեւ կրօնի եւ ազգայինհիմամբ խտրութիւն չի դներ, ինչպէս նաեւ Սուրիոյ մարդասիրական օժան-դակութեան տրամադրումը չի քաղաքականացներ:

Ցեան Քեմի. «Չինական կողմըհետաքրքրուած է հայ-իրանականերկաթուղիի կառուցումով»

Չինական կողմը հետաքրքրուած է հայ -իրանեան երկաթուղիի կա-ռուցումով: Այս յայտարարութիւնը կատարած է Չինաստանի առեւտուրիփոխնախարար Ցեան Քեմին՝ Հայաստանի երթեւեկի եւ կապի նախարարԳագիկ Բեգլարեանի հետ ունեցած հանդիպման ընթացքին, որուն մաս-նակցած են նաեւ Հայաստանի մէջ Չինաստանի դեսպան Թիան Էրլուն,չինական «CCECC» կազմակերպութեան եւ «Սինոհիտրօ Քորփորէյշըն»իներկայացուցիչներ:

Ըստ News.am-ի՝ նախարար Գագիկ Բեգլարեան ընդգծած է, որ երթե-ւեկի եւ կապի ոլորտին մէջ հայ-չինական յարաբերութիւնները օրէ օր կըզարգանան։ «Մի քանի տարի շարունակ չինական մի շարք կազմակեր-պութիւններ Հայաստանի Հանրապետութեան ճանապարհաշինութեանոլորտում փորձում էին իրականացնել տարբեր ծրագրեր եւ, վերջապէս,այս տարի դա յաջողուեց: Մենք այսօր աշխատում ենք «Սինոհիդրօ Քոր-փորէյշն» ընկերութեան հետ, իսկ աւելի երկար տարիներ համագործակ-ցել ենք նաեւ «CCECC» կազմակերպութեան հետ», յայտնած է Գ. Բեգլար-եան:

Ց. Քեմին նոյնպէս կարեւոր նկատած է վերջին շրջանին երկու երկիր-ներուն միջեւ համագործակցութեան ձեռքբերումները, յատկապէս երթե-ւեկի ենթակառուցուածքներու ո լորտին մէջ: Ան յատուկ կերպով անդ-րադարձած է չինական «Սինոհիտրօ Քորփորէյշըն»ի կողմէ «Հիւսիս-հա-րաւ» ճամբու միջանցքի կառուցման նախագիծը շահելուն՝ հաստատելով,որ չինական կողմը ժամանակին եւ որակեալ կերպով աշխատանք պիտիտանի՝ ակնկալելով հայկական կողմին մնայուն ու բազմակողմանի աջակ-ցութիւնը։

Կողմերը անդրադարձած են նաեւ Մետաքսի ճամբու վերականգնմանկարեւորութեան եւ այն դերին, որ, որպէս երթեւեկային հանգոյց, ունի Հա-յաստանի Հանրապետութիւնը Եւրասիական տարածաշրջանին մէջ: Չի-նական կողմը նաեւ նշած է, որ հետաքրքրուած են հայ-իրանեան երկա-թուղիի կառուցմամբ:

Հանդիպման աւարտին Չինաստանի առեւտուրի փոխնախարարը պատ-րաստակամութիւն յայտնած է հետագային եւս շարունակելու համագոր-ծակցութիւնը ճանապարհաշինութեան ոլորտին մէջ: Նախարար Բեգլար-եան վստահեցուցած է, որ հայկական կողմը եւս հետաքրքրուած է երկուերկիրներուն միջեւ երթեւեկի ենթակառոյցներու ոլորտին մէջ փոխշա-հաւէտ, արդիւնաւէտ եւ երկարատեւ համագործակցութեամբ:

Page 16: LX& TARI JIU 2049 :RKOU

16 • ABAKA • LUNDI 5 SEPTEMBRE 2016 - MONDAY SEPTEMBER 5, 2016

www.mirrorspectator.com

Թուրքիոյ 10.000ՊատմամշակութայինՇինութիւններէն4.600-ը Հայկական են

Լ ո ւ ս ա ն կ ա ր ի ն մ է ջ կ ա ր մ ի ր ո վնշուածները հայկական շինութիւն-ներն են։

Պոլսահայ լրագրող, «Ակօս» թեր-թի հիմնադիր Հրանդ Տինքի մահէնետք, անոր ընտանիքին հիմնած եւՍթամպուլի մէջ գործող Հրանդ Տին-ք ի ա ն ո ւ ա ն հ ի մ ն ա դ ր ա մ ը ն ա խ ա -ձեռնած էր «Անատոլիոյ մշակութա-յին ժառանգութիւնը» անուանումովյատուկ նախագիծ, որուն ընթացքինհ ի մ ն ա դ ր ա մ ի ն ա շ խ ա տ ա կ ի ց ն ե ր ըբացայայտած եւ հաշուարկած ենամբողջ Թուրքիոյ տարածքին ազ-գ ա յ ի ն փ ո ք ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւձգած պատմամշակութային շինու-թիւններուն քանակն ու ներկայ վի-ճակը։ Այս մասին կը յայտնէ «Ակօս»թերթը:

Հ ի մ ն ա դ ր ա մ ի ն հ ր ա պ ա ր ա կ ա ծցուցակին համաձայն, Թուրքիոյ մէջառկայ 10.000 պատմամշակութա-յին կոթողներէն 4.600-ը հայկականեն, 4.100-ը` յունական, 650-ը` ասո-րական, 300-ը` հրէական:

Ն ա խ ա գ ի ծ ի հ ա մ ա կ ա ր գ ո ղ Մ ե -ր ո ւ է Ք ո ւ ր տ ը ե ւ հ ե տ ա զ օ տ ո ղ ն ե րԹունա Պաշըպեքը, Զէյնապ Օղուզը,Ալեքսանդրոս Գամպուրիսը եւ Վա-հ ա գ ն Ք է շ ի շ ե ա ն ը ն ա խ ա գ ի ծ ի նծիրէն ներս, երկու տարի շարունակուսումնասիրած են Օսմանեան պե-տական արխիւները, ինչպէս նաեւմեկնած Յունաստան եւ Զուիցերիա`ծանօթանալու արտասահմանեանարխիւներուն:

Մերուէ Քուրտի խօսքով` գրեթէբոլոր պատմական այս կոթողներունանունները այլեւս թրքացուած են:Անոր խօսքով` այս պատմական յու-շարձաններուն զգալի մասը մատ-նըուած է անուշադրութեան եւ լուրջկարիք ունի պահպանութեան տակառնուելու:

Հ ե տ ա զ օ տ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ձ ա յ ն ՝ամենաշատ հայկական պատմականշինութիւնները առկայ են Մուշի մէջ`401 պատմական կառոյց, այնուհե-տեւ Պիթլիսի` 325 շինութիւն, Խար-բերդի` 323 հին հայկական շինու-թիւններով: Ասոնց կը յաջորդեն Սե-բ ա ս տ ի ա ն , Ե ր զ ն կ ա ն , Է ր զ ր ո ւ մ ը ,Կեսարիան,Տերսիմը: Ցուցակը կ՝եզ-րափակէ Վանը` 185 կառոյցով:

Հիմնադրամը, նախագիծին ծիրէններս, հրապարակած է յատուկ քար-տէզ, ուր ցուցադրուած են հայկա-կ ա ն , ա ս ո ր ա կ ա ն , յ ո ւ ն ա կ ա ն ե ւհրէական պատմական կոթողներուվայրերը, այդ քարտէզին վրայ առ-կայ են եկեղեցիներ , վանքեր, գե-րեզմանոցներ, անգամ` հին հայկա-կան դպրոցներու եւ որբանոցներուշէնքեր:

Հիմնադրամի պատասխանատու-ն ե ր ը յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ ե ն , ո ր ի ր ե ն ցստեղծած նոր արխիւը բաց է բոլորիհամար:

Զէյպեքճի. «Թուրքիան կ’ուզէ միանալ Եւրասիականտնտեսական միութեան»

«Արմէնփրէս» կը հաղորդէ, որ Թուրքիոյ տնտեսու-թեան նախարար Նիհաթ Զէյպեքճի թրքական «Տէյ լիՍապահ» օրաթերթին հետ հարցազրոյցի մը ընթացքինյայտարարած է, որ Թուրքիան կ’ուզէ միանալ Եւրա-սիական տնտեսական միութեան:

«Ռուսիան կը գ լխաւորէ Եւրասիական մաքսայինմիութիւնը, որուն մէջ կը մտնեն այնպիսի երկիրներ,ինչպիսիք են Պիելոռուսիան, Խըրխըզիստանը, Ղա-զախստանը եւ Հայաստանը: Ի հարկէ, մենք կ՛ուզենքմիանալ Եւրասիական մաքսային միութեան` սակայնառանց վնասելու Եւրոպական Միութեան անդամակ-ցելու Թուրքիոյ հոլովոյթին», ըսած է Զէյպեքճի:

«Մինչեւ ռուսական օդանաւին վար առնուիլը ` 24Նոյեմբեր 2015-ին, մենք բանակցութիւններ կը վա-րէինք Ռուսիոյ հետ ազատ առեւտուրի գօտի ստեղծելումասին, ինչի վերաբերեալ շրջանակային համաձայ-նութիւնը Ռուսիոյ տնտեսութեան նախարարին հետստորագրուած է Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փու-թինի Թուրքիա կատարած այցելութեան ընթացքին:Այժմ մենք վերականգնած ենք այդ բանակցութիւնները

եւ կ ՛ուզենք զանոնք աւարտել կարելի եղածին չափշուտ», աւելցուցած է ան:

Ըստ թուրք նախարարին, ազատ առեւտուրի գօտինպիտի ընդգրկէ ծառայութիւններու եւ ներդրումներուառաջին հատուածը: Հետագային կողմերը կը ծրագրենայնտեղ մտցնել արդիւնաբերական արտադրութիւնը,մասնաւորաբար, գիւղատնտեսական հատուածը: