zertan datza euskal gizartearen aniztasuna eta konplexutasuna

ZERTAN DATZA EUSKAL GIZARTEAREN ANIZTASUNA ETA

KONPLEXUTASUNA

HELBURU NAGUSIA

Gizartea eta eskolaren arteko elkarrekintza bada aztergai aurrean dugun moduluaren nahi garrantzitsuena, derrigortuta gaude antzematen nahiz adierazten gizarte horren eragileak eta ezaugarriak zeintzuk diren.

Honatx, bada, gaurko saioaren helburu nagusia :

Euskal errealitatearen deskripzioa, interpretazioa eta

hausnarketa ahalbideratzea


KONPLEXUTASUNA (GIDOIA)•HELBURU NAGUSIA1. ZERK/NORK BALDINTZATZEN GAITU? (ERAGILEAK)1.1. ERAGILE GEOGRAFIKOA1.2. ERAGILE HISTORIKOA2. INDUSTRIALIZAZIOA ETA INMIGRAZIOA2.1. POLARIZAZIOTIK ANIZTASUNERA3. EUSKAL HERRIA XXI. MENDEARI BEGIRA3.1. DEMOGRAFIA: BIZTANLERIA ZAHARTUZ3.2. EKONOMIA :SEKTORE EKONOMIKOAK3.3. SOZIOPOLITIKA3.4. KULTURA 3.5. GIZA BALOREAK4. IPARRALDEA: HIL ALA BIZIKO EGOERA


KONPLEXUTASUNA (GIDOIA)

htt

p:/

/ww

w.k

ultura

.ejg

v.eu

skad

i.net

/r46-1

9815/e

u/c

onte

nid

os/i

nfo

rmac

ion/i

bilb

idea

k/eu

_ib

ilbid

e/ib

ilbid

eak.

htm

l

http://www.kultura.ejgv.euskadi.net/r46-19815/eu/contenidos/informacion/ibilbideak/eu_ibilbide/ibilbideak.html


KONPLEXUTASUNA

1. ZERK/NORK BALDINTZATZEN GAITU? (ERAGILEAK)

ZERK EDOTA NORK BULTZATZEN GAITU, ZERK EDOTA NORK BULTZATZEN GAITU, BADA, HAIN HERRI ANITZA ETA KONPLEXUA BADA, HAIN HERRI ANITZA ETA KONPLEXUA IZATERA?: GEOGRAFIAK AGIAN? IZATERA?: GEOGRAFIAK AGIAN? HISTORIAK AGIAN? BIAK AGIAN? (...)HISTORIAK AGIAN? BIAK AGIAN? (...)


KONPLEXUTASUNA

1.1./1.2. Eragileak: Geografiko/historikoak

UR MUGA ERAGILE

http://images.google.es/imgres?imgurl=http://www.geocities.com/ostadar.geo/gr_eh_map_ub_207x176.gif&imgrefurl=http://www.geocities.com/ostadar.geo/u_ibilbidea_g.htm&h=176&w=207&sz=3&hl=es&start=7&usg=__QumezqFJlWRsjnOOPlW8NmKklsI=&tbnid=BW-S-VfKxmkHNM:&tbnh=89&tbnw=105&prev=/images?q=divisoria+de+aguas&gbv=2&hl=es&sa=G

AUÑAMENDI BARDEAK MIARRITZE

UNTZUEKANTAURI MENDILERROA


KONPLEXUTASUNA

POLARIZAZIOTIKPOLARIZAZIOTIK

ANIZTASUNERAANIZTASUNERA

NAZIONALISTAKSOZIALISTA, ERREPUBLIKA ZALEAK...

MONARKIKOAK, KONTSERBADOREAK...

XIX. MENDEA (1876 arte)

1876tik AURRERA

2. INDUSTRIALIZAZIOA/INMIGRAZIOA2. INDUSTRIALIZAZIOA/INMIGRAZIOA


KONPLEXUTASUNA

3. EUSKAL HERRIA XXI. MENDERA BEGIRA3.1. DEMOGRAFIA

BIZTANLERIA HIRUKOIZTU

JAIOTZAK JAITSI

MIGRAZIOAK BIZKORTU

BIZTANLERIA ZAHARTU


KONPLEXUTASUNA

925.370

1.643.2721.982.995

2.565.3772.881.384 2.902.962 2.992.609

3.005.670

0

500.000

1.000.000

1.500.000

2.000.000

2.500.000

3.000.000

3.500.000

1877 1887 1900 1910 1920 1930 1940 1950 1960 1970 1981 1991 2001 2005 2006

BIZTANLERIAREN BILAKAERA 1950-1970

Iturria: EUSTAT eta GAINDEGIA


KONPLEXUTASUNA

JAIOTZA-HERIOTZA TASA: BIZTANLERIA ZAHARTU

21,819,6

15,9

10,158,2 8,1 7,6 7,7 8,5

9,810,1 9

8,6 9,18,8

8,1

0

5

10

15

20

25

1962-6

8

1968-7

5

1975-8

2

1982-9

0

1990-9

9

1999-0

1 2004

2006

JAIOTZAHERIOTZA

PIRAMIDEA, 2006

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

0-29 30-59 60+



KONPLEXUTASUNA

MIGRAZIO SALDOA (1962-2005)

169.991

124.975

-69.154 -47.991

23.086

72.684

-100.000

-50.000

0

50.000

100.000

150.000

200.000

1962-68

1968-75

1975-82

1982-90

1990-99

1999-2005



KONPLEXUTASUNA

ATZERRITAR BIZTANLERIA ESPAINIA eta E.A.E-n (1998-2008)

0

2

4

6

8

10

12

Espainia 2 2 2 3 5 6 7 8,5 8,7 11,3

EAE 0,7 0,8 1 1,3 1,8 2,3 2,8 3,4 3,9 5,4

1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2008



KONPLEXUTASUNA

3.2. EKONOMIA: SEKTORE EKONOMIKOAK

4,6 3,7 3

53,2

37,138,5

53,1

8,3

42,3

35,4

59,3 61,6

0

10

20

30

40

50

60

70

1975 1991 1999 2001

Nekazaritza

Industria

Zerbitzuak


\\Ganbaraberri\Lankideak\Norberarenak\Iñigo Ramirez de Okariz\Iñigo\Ingurunea\2008-2009\JARDUERA EKONOMIKOAK\SARRERA.avi


KONPLEXUTASUNA

3.3. EGOERA SOZIOPOLITIKOA GAUR

ANIZTASUNETIK

BIR POLARIZAZIORA

EUROPAKO BATASUNEAN KOKATU NAHIAN

IPARRAL-HEGOALDE

EKIALDE-MENDEBALDE DESAFIOAK

GARAPEN MOLDE BERRI BILA

GLOBALIZAZIOA


KONPLEXUTASUNA

3.4. KULTURA

HIZKUNTZA

IRAKASKUNTZA

“Todos los españoles tienen el deber de conocer la lengua

castellana y el derecho de usarla”.

(Constitución de 1978)

A-B-D-X-G...

EREDUAK

TRANSMISIO ETENA?

FAMILIA EGITURA/OHITURA ALDAKETA


KONPLEXUTASUNA

EREDUAK IRAKASKUNTZAN EUSKAL HERRIAN, 2006-2007 (18 URTE ARTEKO)

O8-09 MATRIKULA DATUAK (%)O8-09 MATRIKULA DATUAK (%)

EREDUAKEREDUAK EAE EAE NAFARROANAFARROA

D 54.3 24

B 25.2 114 ikasle

A 20.4 19

X/G 0 56

Br -- 1 (1325 ikasle)


KONPLEXUTASUNAETORKINAK ETA SAREA E.A.E.n

(2008-2009ko ikasturtea)

Sare Publikoa66%

Itunpekoa34%


KONPLEXUTASUNA

3.5. EUSKAL GIZA BALOREAK 2. FAMILIA ETA LAGUNAK3. LANA4. AISIALDIA5. ERLIJIOA6. POLITIKA7. (...)

TRADIZIOZ JASOTAKO BALORE ASKO ZALANTZAN


KONPLEXUTASUNA

4. IPARRALDEA: HIL ALA BIZIKO EGOERANAINTZAT HARTZEKOAK

3. Euskal lurraldeen arteko lankidetza beharra4. Eragile sozio-ekonomikoen inplikazio beharra5. Ipar Euskal Herria bere osotasunean aintzat

hartuko duen instituzionalizazio beharraKEZKATZEKOAK

7. Ipar Euskal Herriko gazteen bizi-leku aldatzea8. Mugaren eragina9. Kohesio eza10. Euskararen gainbehera herritarren artean


KONPLEXUTASUNAWEB ITURRIAK

http://www.insee.fr (Frantziako Estatistika Erakundea: Iparralderako beharrezkoa)•http://www.ine.es (Espainiako Estatistika Erakundea)•http://www.cfnavarra.es/estadistica (Nafarroako Gobernua: Estatistika saila)•http://eustat.es (Euskal Autonomi Erkidegoa: Estatistika saila)•http://www.alava.net (Arabako Foru Aldundia)•http://www.bizkaia.net (Bizkaiko Foru Aldundia)•http://www.gipuzkoa.net (Gipuzkoako Foru Aldundia)•http://www.navarra.es (Nafarroako Gobernua)•http://www.euskadi.net (Eusko Jaurlaritza)•www.ikuspegi.org (Inmigrazioaren Euskal Behatokia)•http://www.gaindegia.org (Euskal Herriko ekonomia eta gizarte garapenerako behategia•http://www.datutalaia.net (Ekonomia eta gizarte mailako Euskal Herriari buruzko datu estatistiko ugari)

http://www.insee.fr/

http://www.cfnavarra.es/estadistica

http://www.ikuspegi.org/

http://www.gaindegia.org/

http://www.datutalaia.net/

zertan datza euskal gizartearen aniztasuna eta konplexutasuna

Economy & Finance