xenetica tema3 4eso
TRANSCRIPT
CONCEPTOS FUNDAMENTAIS DE XENÉTICA
Cada carácter físico depende de dous xenes un en cada cromosoma herdado de cada proxenitor. Nun deles o carácter está activado e no outro desactivado.
Os xenes representanse con letras: M, m, A, b, D,…
Os xenes poden ser de dous tipos:
1.- DOMINANTES : son aqueles que activan un determinado carácter. Represéntanse sempre cunha letra maiuscula. Por exemplo a
producción de melanina, para pigmentar a pel, representase cun M.
2.- RECESIVOS : son aqueles que desactivan un determinado carácter. Represéntanse sempre cunha letra minuscula. Por exemplo a
imposibilidade de producir de melanina representase cun m.
A combinación dos dous xenes nun mesmo individuo pode dar lugar os seguintes tipos xeneticamente:
• HOMOCIGÓTICOS: aqueles que posuen dous xenes iguais. Por exemplo: AA, aa.
• HETEROCIGÓTICOS ou HÍBRIDOS: aqueles que posuen douu xenes distintos. Por exemplo: Aa
CONCEPTOS FUNDAMENTAIS DE XENÉTICA
XENES CODOMINANTES: Son aqueles que exercen o seu dominio ó mesmo tempo. Por exemplo a cor das flores que posuen distintas tonalidades na súa pigmentación para unha mesma especie, como : vermello – rosa – branco.
Xene R`que impide a producción do pigmento
1º.- Onde se atopan os xenes?
2º.- En que molécula está contida a información xenética?.
3º.- Si no can o número diploide é de 78 cromosomas, cantos terá un espermatozoide?.
4º.- Si na mosca común o número haploide é de 6 cromosomas, cantos terá un óvulo?.
5º.- Como se chama a unidade hereditaria responsable dun determinado carácter?.
6º.- Como se chaman as diferentes variedades dun xen referidas a un mesmo carácter ?.
7º.- Que é o xenotipo ?.
8º.- Que é un individuo homocigótico ?.
9º.- Como clasificarias a un individuo que ten un xenotipo do tipo Aa?.
10º.- Como se chama a manifestación externa do xenotipo?.
1º.- Onde se atopan os xenes?. Nos cromosomas
2º.- En que molécula está contida a información xenética?. No ADN
3º.- Si no can o número diploide é de 78 cromosomas, cantos terá un espermatozoide?. 39 cromosomas
4º.- Si na mosca común o número haploide é de 6 cromosomas, cantos terá un óvulo?. 6 cromosomas
5º.- Como se chama a unidade hereditaria responsable dun determinado carácter?. Xen
6º.- Como se chaman as diferentes variedades dun xen referidas a un mesmo carácter ?. Dominante e Recesivo
7º.- Que é o xenotipo ? O conxunto de xenes que posue un individuo para un carácter.
8º.- Que é un individuo homocigótico ? O que ten o xenotipo respecto a un carácter formado por xenes iguais
9º.- Como clasificarias a un individuo que ten un xenotipo do tipo Aa?. Heterocigótico
10º.- Como se chama a manifestación externa do xenotipo?. Fenotipo
EXERCICIOS DE XENÉTICA.
LEIS DE MENDEL (1822 ).
xeración P
xeración P
xeración F1 100% “A”
Primeira Lei ou "lei da Uniformidade".-“Cando se cruzan dous individuos puros cada un para as formas alternativas Cando se cruzan dous individuos puros cada un para as formas alternativas dun carácter biolóxico como a cor da semente (amarelo ou verde), os híbridos dun carácter biolóxico como a cor da semente (amarelo ou verde), os híbridos obtidos dese cruzamento son todos iguais entre siobtidos dese cruzamento son todos iguais entre si".
carácter cor semente: A=amarelo > a= verde
sdfsd
A A
aa
Segunda Lei ou "lei da Separación dos Alelos" “Durante a formación dos grans de pole e óvulos débese producir nos Durante a formación dos grans de pole e óvulos débese producir nos híbridos unha separación ou disxunción ao azar de cada alelo dun carácter, híbridos unha separación ou disxunción ao azar de cada alelo dun carácter, indo cada un a un gameto distinto, non podendo conter un mesmo gameto indo cada un a un gameto distinto, non podendo conter un mesmo gameto as dúas partículas á vezas dúas partículas á vez".
xeración F1
xeración F1
xeración F2
3 amarillos “A”: 1 verdes “a”
AA Aa
Aa aa
GR
AN
S D
E P
OL
EN
ÓVULOS
Xenotipos en F2:1 AA: 2 Aa: 1 aa
Fenotipos en F2: 3 “A” : 1 “a”
A
a
A
a
EXPLICACIÓN DA 2ª LEI DE MENDEL
AABB
AABBaabb
AB ab
OBTENCIÓN DE DIHIBRIDOS PARA EXPLICAR A 3ª LEIcarácter cor semente: A=amarelo > a= verde
carácter aspecto da semente: B=lisa > b=rugosa
xeración P
xeración P
xeración F1 100% “AB”
100% AaBb
AaBb AaBb
ABAb
aB
ab
ABAb
aBab
xeración F1
xeración F1
xeración F2:
9 amarelos-lisos
3 amarelos-rugosos
3 verdes-lisos
1 verdes-rugosos
xeración F2:
9 “AB” 3”Ab” 3”aB” 1 “ab”
Terceira Lei ou "lei da Independencia".“Durante a formación dos grans de pole e óvulos dun dihíbrido (híbrido para Durante a formación dos grans de pole e óvulos dun dihíbrido (híbrido para dous carácteres), a disxunción, separación ou segregación de partículas dun dous carácteres), a disxunción, separación ou segregación de partículas dun carácter é independente da disxunción, separación ou segregación de carácter é independente da disxunción, separación ou segregación de partículas doutro carácter, herdándose ambos os dous carácteres de forma partículas doutro carácter, herdándose ambos os dous carácteres de forma independenteindependente"
AB (1/4) Ab (1/4) aB (1/4) ab (1/4)
AB (1/4) AABB AABb AaBB AaBb
Ab (1/4) AABb AAbb AaBb Aabb
aB (1/4) AaBB AaBb aaBB aaBb
ab (1/4) AaBb Aabb aaBb aabb
GR
AN
S D
E P
OL
EN
ÓVULOS
FENOTIPOS:9/16 “AB”, 3/16 ”Ab”, 3/16 ”aB”, 1/16 “ab”
XENOTIPOS: 1/16 AABB, 2/16 AaBB , 2/16 AABb,
4 AaBb , 1 AAbb , 2 Aabb , 1aaBB , 2 aaBb , 1 aabb
EXPLICACIÓN DA 3ª LEI DE MENDEL
1) En certa especie de plantas a cor azul da flor, (A), domina sobre a cor branca (a) Como 1) En certa especie de plantas a cor azul da flor, (A), domina sobre a cor branca (a) Como poderán ser os descendentes do cruzamento de plantas de flores azuis con plantas de flores poderán ser os descendentes do cruzamento de plantas de flores azuis con plantas de flores brancas, ambas as dúas homocigóticas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.brancas, ambas as dúas homocigóticas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
2) En certa especie de plantas as cores das flores poden ser vermellas, brancas ou rosas. 2) En certa especie de plantas as cores das flores poden ser vermellas, brancas ou rosas. Sábese que este carácter está determinado por dous xenes alelos, vermello (CR) e branco Sábese que este carácter está determinado por dous xenes alelos, vermello (CR) e branco (CB),codominantes. Como poderán ser os descendentes do cruzamento entre plantas de flores (CB),codominantes. Como poderán ser os descendentes do cruzamento entre plantas de flores rosas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.rosas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
3) En certa especie de plantas as cores das flores poden ser vermellas, brancas ou rosas. 3) En certa especie de plantas as cores das flores poden ser vermellas, brancas ou rosas. Sábese que este carácter está determinado por dous xenes alelos, vermello (CR) e branco Sábese que este carácter está determinado por dous xenes alelos, vermello (CR) e branco (CB)codominantes. Como poderán ser os descendentes do cruzamento entre plantas de flores (CB)codominantes. Como poderán ser os descendentes do cruzamento entre plantas de flores rosas con plantas de flores vermellas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.rosas con plantas de flores vermellas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
4) Certos tipos de miopía na especie humana dependen dun xene dominante (A); o xene para a 4) Certos tipos de miopía na especie humana dependen dun xene dominante (A); o xene para a vista normal é recesivo (a). Como poderán ser os fillos dun varón normal e dunha muller vista normal é recesivo (a). Como poderán ser os fillos dun varón normal e dunha muller miope,heterocigótica? Fai un esquema de cruzamento ben feito.miope,heterocigótica? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
4) Certos tipos de miopía na especie humana dependen dun xene dominante (A); o xene para a vista 4) Certos tipos de miopía na especie humana dependen dun xene dominante (A); o xene para a vista normal é recesivo (a). Como poderán ser os fillos dun varón normal e dunha muller miope normal é recesivo (a). Como poderán ser os fillos dun varón normal e dunha muller miope heterocigótica? Fai un esquema de cruzamento ben feito.heterocigótica? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
5) Na especie humana o pelo en pico depende dun xene dominante (P); o xene que determina o 5) Na especie humana o pelo en pico depende dun xene dominante (P); o xene que determina o pelo recto é recesivo. Como poderán ser os fillos dun varón de pelo en pico, homocigótico, e pelo recto é recesivo. Como poderán ser os fillos dun varón de pelo en pico, homocigótico, e dunha muller de pelo recto, homocigótica? Fai un esquema de cruzamento ben feito.dunha muller de pelo recto, homocigótica? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
6) En certa especie de plantas as cores das flores poden ser vermellas, brancas ou rosas. Sábese 6) En certa especie de plantas as cores das flores poden ser vermellas, brancas ou rosas. Sábese que este carácter está determinado por dous xenes alelos, vermello (CR) e branco que este carácter está determinado por dous xenes alelos, vermello (CR) e branco (CB)codominantes. Como poderán ser os descendentes do cruzamento entre plantas de flores rosas (CB)codominantes. Como poderán ser os descendentes do cruzamento entre plantas de flores rosas con plantas de flores brancas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.con plantas de flores brancas? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
7) Na especie humana poder pregar a lingua depende dun xene dominante (L); o xene que 7) Na especie humana poder pregar a lingua depende dun xene dominante (L); o xene que determina non o poder facer (lingua recta) é recesivo (l). Sabendo que Xoán pode pregar a determina non o poder facer (lingua recta) é recesivo (l). Sabendo que Xoán pode pregar a lingua, Ana non pode facelo e o pai de Xoan tampouco. Que probabilidades teñen Xoan e Ana de lingua, Ana non pode facelo e o pai de Xoan tampouco. Que probabilidades teñen Xoan e Ana de ter un fillo que poida pregar a lingua? Fai un esquema de cruzamento ben feito.ter un fillo que poida pregar a lingua? Fai un esquema de cruzamento ben feito.
FIBROSE QUÍSTICA – Herdanza recesiva
ENFERMIDADE DE HUNTINGTON – Herdanza DOMINANTE
HEMOFILIA – Herdanza Ligada ó sexo
Por qué só padecen hemofilia os homes?
A hemofilia é debida a un xen recesivo localizado no cromosoma X, polo tanto no caso dunha muller (XX) as posibilidades serian:
(XHXH) (XHXh) (XhXh)
NORMAL NORMAL HEMOFÍLICA
Nas mulleres de xenotipo (XhXh) as posibilidades de vida do feto son nulas, polo que nas mulleres SI hai portadoras do xen (XHXh) pero non desenrolan a enfermidade.
SINDROME DE DOWN – Anomalia no número de cromosomas