sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

39
7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 1/39  Disponible en: http://www.redalyc.org/src/inicio/ArtPdfRed.jsp?iCve=58922946006  Redalyc Sistema de Información Científica Red de Revistas Científicas de América Latina, el Caribe, España y Portugal Bödeker, Hans Erich Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual. Temas, problemas, perspectivas Historia y Grafía, núm. 32, 2009, pp. 131-168 Departamento de Historia Distrito Federal, México  ¿Cómo citar? Número completo Más información del artículo Página de la revista Historia y Grafía ISSN (Versión impresa): 1405-0927 [email protected], [email protected] Departamento de Historia México www.redalyc.org Proyecto académico sin fines de lucro, desarrollado bajo la iniciativa de acceso abierto

Upload: wilfrido-llanes

Post on 03-Apr-2018

241 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 1/39

 

Disponible en: http://www.redalyc.org/src/inicio/ArtPdfRed.jsp?iCve=58922946006

 

RedalycSistema de Información Científica

Red de Revistas Científicas de América Latina, el Caribe, España y Portugal

Bödeker, Hans Erich

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual. Temas, problemas, perspectivas

Historia y Grafía, núm. 32, 2009, pp. 131-168

Departamento de Historia

Distrito Federal, México

  ¿Cómo citar? Número completo Más información del artículo Página de la revista

Historia y Grafía 

ISSN (Versión impresa): 1405-0927

[email protected], [email protected]

Departamento de Historia

México

www.redalyc.orgProyecto académico sin fines de lucro, desarrollado bajo la iniciativa de acceso abierto

Page 2: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 2/39

Sobre el perl metodológico

de la historia conceptual.emas, problemas, perspectivas * ** 

Hans EricH BödEkEr

Max Planck Institute of Gottingen

resumenEt atílo po y poa la opó la htoa optalpopta po Rhat Kollk oo a htoa oal o a hto-a la tala ato habla oao optalt;

aá la to y lao popta po t ato t o-pto, palaba, objto y o.

Palaba la: laj, ao, a, o, otto.

* Ua ó alá t tto apaó o l títlo “Ro übBfhht al Mtho”, Ha Eh Bök (op.), Begrifsges-chichte, Diskursgeschichte, Metapherngeschichte , Gota, Wallt, 2002, pp.73-121.** Nota l tato. Dbo a la lta paa o Alaa b-

bloaía pañol aa la pla, y a o aa at y a tta ao ya oo o ato po oto, hé ao, ta ta-ó, olo oa aa oba lé, pal Te History o Political and Social Concepts, Ml Rht (Na Yok, Oo U-ty P, 1995), y Te Meaning o Historical erms and Concepts. New Studies on Bfhht, oplao po Hatt Lha y l o MlRht (Wahto, dc, Ga Htoal Ittt, 1996). A popóto opto a pa y aaa y o a laa taó o aa oba láa la pla, h o po oa l o-

b alá y aa t paét taó; aq lo h tao la a lo pobl, h to q a oloo, “tpoal-zaó” paa ta Verzeitlichung .

Historia y Grafía, UIA, núm. 32, 2009

Page 3: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 3/39

132 / Hans Erich Bödeker

O n  the   methOdOlOgic  prOfile  Of  cOnceptual histOry .

s ubjects , prOblems , perspectives .

Tis article sets out and poders the conception o conceptual history proposed 

by Reinhart Koselleck as a social history or a history o mentalities o speech

acts ordered conceptually. Dealing with the distinctions and relations pro- posed by this author between concept, word, object and speech.

Key words: language, meaning, reerence, speech, context.

a htoa lo opto to tto –RhatKollk oló a z tat– a taa 

htooáa: ot la htoa la oaó o-pto, plo y abo”.1 S objto to la h-toa óa y, ob too, aóa lo ao o lüíto aoat oo, yo aál, tato “otaó oo ao”,2 oa a “aa l oto htóo”.3 Coo “opto la loto htóo”, o ao pt t-ta pa y otto aotto la “longue 

durée” . La htoa lo opto o htoa optal (Be-

 grifsgeschichte ) toa – tato htoa lo ao téo oo– aa l ala oal lo opto pto otto htóo; tatza la pota -

1 Rhat Kollk, “Bfhhtlh Pobl Va-

hhthb”, Rhat Kollk, Gegenstand und Begrife der Veras-sungsgeschichtsschreibung (D Staat, Bht 6), Blí, 1983, pp. 15, 7-21, y “A Rpo to Cot o th ‘Ghhtlh Gbf’ ”, HattLha y Ml Rht (op.), Te Meaning o Historical erms and Con-cepts. New Studies on Begrifsgeschichte, Wahto, Ga Htoal Ittt,1996, pp. 62, 59-70.2 Rhat Kollk, “Elt”, Otto B, W Coz y RhatKollk (op.), Geschichtliche Grundbegrife. Historisches Lexikon zur poli-tisch-sozialen Sprache in Deutschland , Stttat, Kltt-Cotta, 1972, ol. i, pp.

 xxii, xiii-xxviii.3 Ibid., p. xxii. Ibid., p. xiii y .

“L

Page 4: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 4/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 133

lat, añaoa, aatzaoa lo opto po po-líto y oal; y aalza l abo ttal l ábto la époa, la oa y la políta tato ét aalzabloo abo la pa, la ptata y la toía.5 Eto téo laa oal o políta o tptaopo lo htoao optal oo ao la -taa talüíta taa po llo –po jplo,la taoaó tta oal at lo poo h-tóo–, tato oo to o paa op lopoo oal. “Sólo ta obl oa op llaj oo ao y ato l étoo la htoa op-tal otty apo taó popo”.6 Et opto a o pa tóa tal: po lao, la t q la htoa ta y atla opto, y ta oa p tptaa, y, po oto, la t q toopto t a htoa q ja oba a taé lotpo: “La htoa optal t po ta la oa opto htoa”.7 Aí ó ta oaó Kollk, aa apoíta, l objto ooto la pla.

Dho ato baya t o t la htoa optal.8 E p la, éta “ étoo palzao la íta la t”9 q aalza l plo optooopolíto tal, a pla ala paa la a

5 Ibid., passim.6 H Shltz, “Bfhht Atatohht”, R-hat Kollk (op.), Historische Semantik und Begrifsgeschichte , Stttat,Kltt-Cotta, 1978, pp. 5, 3-7-5.7 Rhat Kollk, “Rhtl ü a Lko polth-ozal Bf Nzt”,  Archiv ür Begrifsgeschichte, ú. 5, 1972, pp. 86, 81-99.8 Kollk, “Elt”, op. cit., y “Rhtl ü a Lko...”, op. cit.;aá, Rhat Kollk, “Bfhht Sozalhht”, Chta Lz (op.), Soziologie und Sozialgeschichte. Aspekte und Probleme ,Opla, Wtth Vla, 1972, pp. 116-31. Véa tabé Hlt B-

, “Bfhht Sozalhht”, Historische Zeitschrit, ú.223, 1976, pp. 98-110.9 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 120.

Page 5: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 5/39

134 / Hans Erich Bödeker

“htóa” oal y l laj. El hho q l htoaoba t t l laj la t y l laj la a o, t ota oa –oo l ato ha otao–, a la htoa optal. Kollk otata tabé oa o-t q “lo a htoa lóa lo opto o t o otpoáa”.10 E o la, a tha oó t la pla y la htoa oaltaa la htoa la tta. La htoa optal, to oo, la “conditio sine qua non paa la pta o-ohtóa”,11 pto q oplta lo aál óo la htoa oal q tatza tao y tao t-poal o aál aóo lo q tpta l a-bo a lao plazo l ao lo opto. Jtatta laaó poa opto pt abo a lao plazo la tta. Dtá ta aaó ta la t Kollk q tato la htoa loopto oo la htoa oal o tata pa lía aotto úo ptbl, o q aalza á bpto y tta tata.12 S bao, tao- apaa t aál popo la htoa lo op-to y aál l ábto la htoa oal qa ataa l pto ta l étoo, ao o l ato -oao: alt, la pa pa la ó baa la a la a q pl toolóat o poo, ottyéo aí a pla tía 

yo objto l aál la pó lüíta l abo la pa y la toía. E , la htoa optal o a a “htoa total” y taa poyto loó-o paallo; pt alta abo époa paa loa,

10 Rhat Kollk, “Vahhthb”,  Kollk, Gegens-tand und Begrife der..., op. cit., p. 13, y “A Rpo to Cot...”, op. cit.,

pp. 65 y .11 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 127.12 Kollk, “Vahhthb”, op. cit., passim.

Page 6: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 6/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 135

ta aa, a ó la oa, aí oo a oa á aa la popa époa po pat lo hto-ao. Al aa aa la laó tpoal t hho y tta, aí oo la ltaa y la o ltaa opto y tao la oa, allaa l ao paa aa-o ttal q p ola oo tplaoíta y aío a a htoa oal q p ha la-o o tta y ltaa.13

La htoa optal bozaa po Kollk aál t-tal htóo-íto, pobla atal y tóo-htooáo,tooloía htóa y oolóa, aí oo oq aalítoolóo y ooaolóo toao pétao la l-üíta.1 Et platato htóo-optal la t-aó ta laat otao l pto ta  la htoa la a o lo zo llao a abo la Rpúbla Fal Alaa at lo año ta o la ala a a tha oopaó t la htoa y la a oal táta. La htoa optal ó opoó a a htoa políta otaa a la ó ooló-a aotto, a a ta la htoa potta y atao q laba l plo híto toía hpót, aí oo a a htoa la a pa lotto políto y oal tato la la ottohtóo al oala immutable ideas (Ath O. Lojoy).15 

13 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., pp. 122 y . Ela p. 12 l: “E po to q la htoa lo opto p poaooto q aál atal o t ta. El laj lo opto í o ott paa tatza la apaa ptaó y olz la toía”.1 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.15 Aa t otto, éa ppalt Ml Rht, Te History o  Political and Social Concepts. A Critical Introduction, Na Yok/Oo, O-

o Uty P, 1995; tabé, Chto Dpp, “D ‘GhhtlhGbf’. Vo Bfhht z To htoh Zt”, Historische Zeitschrit, ú. 270, 2000, pp. 281-305.

Page 7: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 7/39

136 / Hans Erich Bödeker

S bao, ltaía añoo qpaa la htoa op-tal, otaa a la htoa la tta, o a íta lhtoo, ya q la pa “ apla –oo Kollk ñalóala z– a ólo htoo”.16

La taó l ábto la htoa lo opto Alaa laoa p that o l poyto loao Geschichtliche Grundbegrife. Historisches Lexikon zur 

 politisch-sozialen Sprache in Deutschland [gg] (Conceptos básicos en

historia. Diccionario histórico del lenguaje político y social en Ale-

mania ). La hpót tabajo q ó l oao q tó poo oao Sattelzeit , tao t 1750y 1850, ao, la optalzaó políta y oal, aopaña-a po la oló la oa la, tató laatbo a la oa. La taó htoa optaltá p a al oao aq o ja a hpó-t tabajo; l o Kollk ha olao ttt a al b “t opto ha llao a o áq a ha aaza l poyto […] D alq oa la hpó-t ob la ta poo jat o pta  papl l étoo ao la Bfhht”.17 Paa lto l ábto la htoa lo opto o á -potat ota hpót. Et lla, la obaó Kollk  q tato oalt plal lazao opto al y lao a la oó “la po”; q opto alt ólo ooo t lo -

po á to o poat oto -tato oal (Demokratisierung , oatzaó); q toopto báo ao too lo pobl oo aa la po-léa y a oa aao abüa (Ideologisierbar-

keit , olozaó), y q, oo t, to “opto oto” aao ptata y objto, y

16 Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 71.17 Kollk, “Rpo”, op. cit., p. 69.

Page 8: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 8/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 137

to otao al to, olo á habtal a ota  la pa htóa a a llo. Kollk ta obaó lo téo “tpoalzaó” (Verzeitlichung ) y “poltzaó” (Politisierung ).18

Et bozo poaáto a “áta htóa” b aoo, aq, po l otao, la páta la htoa optal lo atílo lo Geschichtliche  Grundbegrife at taa po hab qao to pto ta bozo.19 E patla, pao l potololóo y la apta plaa a pta htóo-o-ptal ob a oal y oata, oaopo to –y aú hoy– aao.20 E l to la í-ta poía ota a y ota z la ló la t lo atílo, q ozoat oía a “o pola b la htoa la a”, bo a q aoíaa lo a tóo “aozao”, Atótl hata KalMa, “ ota ptata oal aa to l oa políto otao”.21 Dbo a llo, o paba la taoal toía la a y o plía la apaóoohtóa, paa a taé la a a t p-tata l pto ta oal. La potta ota la 

18 Kollk, “Elt”, op. cit., pp. v y vii.19 E to, éa Hlt B, “Bfhht” Lz (op.),Soziologie und Sozialgeschichte..., op. cit.; Ja Shha, “Bfhht:Toy a Pat”,  Journal o Modern History, ú. 50, 1978, pp. 312-

9; éa alo apto tao Ftz Ha, “Spa-hhht al Mtaltäthht. Übl z S Fo Gta htoh Satk”, Aa Gat, Kla J. Matth y Oka Rha (op.), Sprachgeschichte des Neuhochdeutschen. Gegenstän-de, Methoden, Teorien, ba, 1995, pp. 85, 69-102.20 Véa Pt o Polz, “Rzo ‘Ghhtlh Gbf’ ”,

 Zeitschrit ür Germanistische Linguistik, ú. 1, 1973, pp. 239, 227-1, y Sh-ha, “Bfhht: Toy a Pat”, op. cit.21 Rol Rhat, “Elt”, Rol Rhat y Ebhat Shtt (op.),

Handbuch politisch-sozialer Grundbegrife in Frankreich, 1680-1820 , Ht 1/2,Mh, Olbo, 1985, pp. 25-6, 39-18; éa tabé Shltz, “Bf-hht Atatohht”, op. cit., p. 50.

Page 9: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 9/39

138 / Hans Erich Bödeker

ltaó a tto tóo “ptato” lo atílo o ato a la íta a a la ta ta-alt aóa lo to htóo-optal -tt.22

Po, ob too, la íta tó ato al oqtóo y toolóo la htoa optal; patla lolüta tao lo léto ato toolóo,tat t la pa tóa lüíta y la htoo-áa.23 E to, lo aao la htoa optal opoía a a toía la áta htóa aa la a l laj. U lto tal la íta -taa po lo lüta la tó la htoa optalt palaba y opto, aí oo t htoa la palaba htoa l opto, a la q hay q a la objó q la laa oohtóa la htoa lo opto y, o lla,la apaa lo opto t a la htoa atal oqaba atao tóat aa ot.

E taa, apto ta íta ha opoao labo ppta la taó q Rol Rhat ha obo y taoao platato.2 Eta aat l ábto la htoa optal ba ta la pl “-o po la b”, taa o jta. El Handbuch

 politisch-sozialer Grundbegrife in Frankreich 1680-1820 ( Manual 

de conceptos básicos políticos y sociales en Francia entre 1680 y 1820 )ha o po a azó a tto al aát olto

oo t pltaa. Eto al pal paa oa-

22Véa to la íta Shha, “Bfhht: Toy a Pat”, op. cit.23 Et llo, ppalt, Dth B, Historische Semantik. Analyse eines Programms , Stttat, Kltt-Cotta, 1987. Véa alo atílo Kollk  Rhat Kollk, Historische Semantik und Begrifsgeischictite, op. cit .2 Véa Rol Rhat, “Z Ghht polth-ozal Bf Fak-

h zwh Abolt Rtaato. Votll Foho-hab”,  Zeitschrit ür Literaturwissenschat und Lingustik, ú. 12, Ht 7,1982, pp. 9-7, y Rhat, “Elt”, op. cit.

Page 10: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 10/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 139

o, lopa, ta, póo, lblo, alaaq, at-o y potoolo oa boáto, q alúa aa táta. Aí, l Handbuch pt poba q, lohho, la htoa optal a atalt la htoa la a a la ja aza y, tabé, q p a htoa tato lo o oáto oo la oa pa olto. Ua oó pa paa ta ataó la t l aát oal l laj o; ta qKollk aa aú q lo opto lat lpto ta htóo y oal tato ao pootao la htoa al oo ato htóo,25 l pla-tato htóo-optal Rhat, ao la o-oloía, tpta lo opto ta ólo oo ato al.26

Paa la pobla y la ltao l plata-to htóo-optal ao pta aa la ottó l “ao” (iii) q al paa tatza la po-bláta la apaa la “palaba” paa a la “oa”(iv); la htoa optal, tt oohtóa, t- p t opto y oa, y laoa al o o l oto. Ko-llk atby a alo t otto al hho opobao q la htoa lo opto o p plaza a la hto-a atal, aí oo tapoo a la htoa lo aottoy la tta. abé Rhat, q aa a la o-loía a ayo “áa patla”, ppo baoq opto y ato b atalt to.

Po últo, ha tataa al o la pobl laot la htoa lo opto y la htoa l o (v).Eta taó b tala al “opto” oo objto -tó la pa (ii), pto q a pat la íta a la ottó tóa la pla lta la a a toía l opto pjoa l pto ta 

25 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xiv.26 E to, éa Rhat, “Elt”, op. cit., p. 67.

Page 11: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 11/39

140 / Hans Erich Bödeker

lüíto.27 Co to o po za ha alaa, aqí ata poo á, lo étoo y lo toat a pobl toía la htoa optal, aú abto hoapto. Eta o pt ha á tapat la oplja la ó l ábto la htoa ta pla.

ii

El “opto” ppto po la htoa optal oo la “tlzaó l téo la looía l laj paa a a lo pao o ao yo ao obto a taé opao abtaó”.28 E to, la htoa optal pza po la palaba,29 pto q o-ta po l “hlo oto la palaba al”,30 o lo q aboa la pobláta tó lüíta, bóla y tóa – l plao la toía l ooto– t palaba y o-pto.31 E la htoa optal, palaba y opto o-a, qíoat, o ta aa q, blaoaa t í, po ala tta. E ta a-taó, lo opto la, tato “palaba p-al”, la “palaba pl”. E ao tto, Kollk ha tatao b y pla tóat ta tó,32 q

27 E tal o a, éa B, Historische Semantik. Analyse eines…, op.cit., pp. 80 y .28 Ha Ulh Gbht, “Fü phäooloh F ozalh-toh Bfhht”, Kollk, Historische Semantik und Begrifsges-chichte, op. cit ., pp. 8, 75-101.29 Véa Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 3:“Wothht al Et”.30 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.31 Véa B, Historische Semantik. Analyse eines …, op. cit ., pp. 50 y .32

Kollk pla “opto” oo hpóo “palaba”; éa Kollk,“Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 119; bao, o ta ta oa otat; al pto, éa Pt o Polz, “Rz-

Page 12: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 12/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 141

alt tpta oo a tó t tpo aao o tao l o plao oaó.

El ao la palaba –ñala a oaó oa paaáta– t p a lo ao, a azoa-to, a tao oa, téta, y aí ah pl ao a la palaba, aq alta alt lotto, hablao o to, y opo ltáa-t o la taó a la q al. Ua palaba optoao t otto aó, l q –y po l q– la palaba tlzaa, a la palaba. El opto aha la palaba po al o tpo á q lla.33

Lo opto t aí la palaba pl po a apaa aó otta oo t qo o ayo pó. Lo opto o palaba la q la “plt […] otto aó, lq […] a […] la palaba q tlzaa”.3 La palabat, oo a to, “pobla aó”; lo o-pto, abo, ú í “plt ao” y o,“a a la palaba, p abo”.35 “La plt ao ot q l opto o ja t pobla aó”.36 S tal óla ot-by a t l opto aboao po Kollk, to- ét ob l “opto ‘palaba’ ba a oo

ptat lo otto htóo-ltal lo q t-

o ‘Ghhtlh Gbf’ ” op. cit., p. 237: “Lo opto o aqía la opltat pal palaba a tato a pó l laj […] Po oto lao, l opto tabé o aqíoo a oto l laj…”.33 Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 86.3 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxii.35

Ibid., pp. xx, xxii y .; éa tabé Kollk, “Bfhht So-zalhht”, op. cit., p. 123.36 Ibid., p. 127.

Page 13: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 13/39

142 / Hans Erich Bödeker

la tlzaó”.37 Po llo lo “opto” t la pl palaba, “otao oo oto -ato q ah a la palaba y po a alahtóa q , í, t…”. Y Kollk otúa: “Loao la palaba p tablo o attat o; lo opto ólo p tpta-o”.38 Paa q a palaba l a la atoía optoo p ja aalza totalt, pto al ta la la oo ao pto a la tó oata oo tao oa. La ploao l ato ob l “o-pto” ba aa a lo ao lüíto ot-tó la pa oal y pt aolla otto aó q pa po l plo o lüítopatla: “U opto – Kollk–, t ólo a-o aqllo ao téo la q ñala tao oa opato ta o y o jao otto á allá pl o otata”.39

Co llo, o laat lo otto ooto y tptaó, a lo q al al pla opto lo a-to oato, lo q lo htoao optal pt- ala o tto ó “opto” y lo qb ott l objto to la taó htóo-áta.

U to paa aatza l “opto” , ú Kollk,la “abüa” o la “ltpla ao”,0 q p-

37 Cl Kobloh, “Übl z To Bfhht apah- kokatowhatlh Sht”,  Archiv ür Begrifsge-schichte, ú. 37, 1993, pp. 13, 7-2.38 Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 86.39 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxiii.0 Kollk t éat a z y ota t apto; lo ha p-o “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., pp. xxii-xxiii; Gt Sholtz,

“Bfhht al htoh Phlooph phloophh Hto”, Gt Sholtz (op.), Die Interdisziplinarität der Begrifsgeschichte, Ha-bo, Fl M, 2000, pp. 183-200; p. 193, habla ataat

Page 14: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 14/39

Page 15: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 15/39

144 / Hans Erich Bödeker

ta á apat oto ao. Aí lo op-to báo o at opljo. Ello p o tatoototo oo tao. E to lo q ha q taao htóo y ba l o téo pat té-o o pooal. N la aó políta, la ota oalp a ala ía ta opto bá-o q haya pao lao poo, habo apa-o pt, apao y apao; o habo otaoao ápa o ltat. Po lo tato tal optob tptao paa pla últpl ao,otao ta y aplao aaa t -tato oal.2

E l ao l bat ob lo “opto báo”, hatabl la otoa too a lo lít la atoaoal paa . “E lo opto ptao lo po o-al atla oa poaáta ta, olala aloao í o aí oo ppta oal,pa la ta ota, y tabé ó bóla a,la lao oopolíta poat”.3 Q o pobla, l pto ta lüíto, l téo “o-pto báo” l téo “opto”, ya ha pto l l ppo.

Paa la htoa optal –q, otat o la pa a áta lüíta, q t l opto oo

haz pa y ptata, oo y o-

2 Kollk, “A Rpo to Cot”, op. cit., pp. 6-5.3 Et apto ha o tao tt, laó o la htoa lo opto, po Ml Rht, “Coptalz th Cottabl: ‘Bf-hht’ a Poltal Copt”, Sholtz (op.), Die Interdisziplinarität der Begrifsgeschichte, op. cit., pp. 135-3, y po Ka Palo, “D Uttt-ht Bf b Ma Wb”, ibid ., pp. 15-58.

Véa Rol P. Hota, “Kt ü Gbf. Ak z Dko”, Kollk, Historische Semantik und Begrifsgeschchte, op.cit., pp. 37-2.

Page 16: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 16/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 145

lo plaó la ala htóa–, l opto ólo opto t oto la.5 U opto apa pt a a oto,6 pto q ta lppo qa optal, otlao tóa, oao opto. E tato htoa l oo-to tato po l laj, la htoa optal b t- p ta, po tato, la tta ta laot opto, ya q o l opto patla l q úto otty l objto lo zo l ao la -pla, o la totala a ípoa y atal op-tala; lo opto, oazao ojto ttao, y pla tat. La htoa optal hato la laó lo opto t í objto t-o l ozo; olao ota aa: aalza hoopto oo lto apo áto o lüíto, b opto ha la títlo la ayo pat lo ao. La taó htóo-optal baa laatla toloía y la htoa l opto patla y aolla -tta áta. Aalza la po opta, a y paalla lao o la palaba l títlo tao. Jto a lo óo y po qalt, t objt-o tabé a la ató a lo opto alo o, y,aí, a la oa q tatza ala l pobl aátoptto o tatéo la o y lo o l o-pto. Eto “opot toal”, q b ota

o ólo oa al, o tabé at ao y hablat al, lta alo ao a y ota z la ottalzaó aa o lo t tto optalzaó la htoa l opto. E ólo aí oola tata a aa a lo otto oal.7

5 Folao apoyo a Kt Rütt, “Phloophh Bfhht”,

Dialektik, ú. 16, 1988, pp. 158-76.6 Kollk, “Rhtl ü a Lko…” op. cit., y “Elt”, op. cit.7 Véa a ppta lüíta al pto, ob too B, Historische 

Page 17: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 17/39

146 / Hans Erich Bödeker

E la ota ó Kollk ob la “htoa loopto” en passant t tpo opto q lato, bao, o ota á tallaat. E to-ó al Geschichtlichen Grundbegrifen oa, aa poáa, opto ottoal, palaba la, a-o í o, opto oto, opto tal,téta.8 Po á lla aó o añao“opto lha”, “opto aó”, “opto t-o”, “opto ppta”, “opto ala”, “o-pto ptata”, “opto opaó”, “opto taó”, téta,9 p oa pobl o lo opto otto oopolíto y po l qllo o lat al ooto tóo. Co“opto lha”, po jplo, a l ato la ópaáta q p pl a palaba la pta políta;“aao”, oo ha otao taat,50 “o-pto lha” lo oao pao 1800 y ta,p, a “aa poléa” a ota “la ata oa la” y la “ala jía lata”. “Caao” aí, tato a palaba añaa a l lo xviii, “o-pto lha” q aa o plo laaba to oo la pta ala políta ota too lo qía plo htao. “Caao” ta a la z, oa atpatoa, “ olo ottoal a a-lza”.51 Et tpo olao ta habtalt

Semantik. Analyse eines…, op. cit., p. 6.8 Kollk, “Elt”, op. cit.,  passim.9 Kollk, “Rhtl ü a Lko…”, op. cit., pp. 92 y . E l í Rhat Kollk, Vergangene Zukunt. Zur Semantik geschichtlicher Zeiten, Fat l Ma, Shkap, 1979, apa alo o oa t-po opto. Eta palaba oa pobl o lo ottooopolíto, aq b alaa q to opto o p a 

la ó l ooto tóo.50Véa Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., pp. 117 y .51 Ibid ., p. 113.

Page 18: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 18/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 147

Kollk, po jplo, ao ñala q “lo opto to” ía paa “ola oátat poo” qpt aa l to po alatao,52 ao aa q la oaa oo “opto ptata” pja pa-latat a toa la ota oa ottoal “a la lal-a”,53 y ao ot oo t q a lo lao l aollohtóo lta aa z ayo l “ahlo alzaó o-to” ho opto.5 “Copto oto”q paa l ato o oa oata o típo t t poaáto oto optal. a-bé p ta aa la ó l ao l op-to q la laat oobl a palaba, la al apaa ólo oba objto o tao oa, al -o tpo pa paa atla b. Sú Kollk to laat oobl, po a pat, l o l -o alá –zu verwirklichende  (lzao), zu errigende  (aj-ao), téta y, po ota pat, la palaba “lala”y “ahlo”. Co to po ato q l to y la ó lo opto htóo-políto báo aa b. Kollk o ólo ja p la pat ptal ao l opto, o tabé la ppta, o,oo tabé lo p llaa, l ao otolóo lo la.55

52 Idem.53 Ibid ., p. 123.5 Ibid ., p. 118; éa tabé Kollk, “A Rpo to Cot”, op. cit.,pp. 60-1. Fatal paa ta ataó lta l atílo RhatKollk, “ ‘Eaha’ ‘Ewathozot’ – zw htoh Ka-to”, Ulh Elhat, Volk Sll y Hot Stk (op.), Soziale Bewegung und politische Verassung. Beiträge zur Geschichte der modernen Welt ,Stttat, 1976, pp. 13-33.55 Véa Ftz Ha, “Doth atolo. E lth Bta z Itptato Gob Poa (1959) Sozalokat-

h Pat Dthla”, Jo Kl (op.), Politische Semantik. Bedeu-tungsanalytische und sprachkritische Beiträge zur politischen Sprachverwendung,Opla, Kltt-Cotta, 1989, pp. 69-19.

Page 19: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 19/39

148 / Hans Erich Bödeker

Aqí apa a ó la htoa lo optoq l ato a pla la toía, po q a y ota ztatza oo plíto: pat la q lo optooal htóo-políto báo tty y o tlzaopo pato q al o tpo ta o-ao llo;56 aa ptó lo l a la a, y po oo l pato, p ppto, b toao ta paa q l opto pa t ottoto. Caa o opto otby, po tato, a ota-l o ol obolto o oto o l laj. Eta op-ta lo opto y ao t, bao,té htóo pat bo a q la a lo l laj a aopañaa a a l o lpato. “Co aa opto o platao taohozot po tabé lít a la pobl taó y a la toía aabl”.57 S t, ao o Kollk, lopto oo a, oo hílo l pato, tolta lao q l plo habtal tao optopla pa ajao la ta. Po to tabé l o-pto t, paa Kollk, ta poa áa at oola palaba: “Él o , oo”,58 y pat -at l o.

Eto oq l aál l opto oo ó oopltao po ato aabl, to , oq o a-loaó l aát pato, q p á ta a 

la o htóo-optal. A pat l éa la atalza oal l laj, R-

hat po a la za laata téo htóo lo aál l opto.59 

56E to, éa Kollk, “Bfhht Sozalhht”,op. cit.57

Kollk, “Rhtl ü a Lko…”, op. cit., p. 89.58 Kobloh, “Übl z To …”, op. cit., pp. 22, 7-2.59Véa Rhat y Shtt (op.), Politisch-soziale Begrife in…, op. cit ., p. 5.

Page 20: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 20/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 149

La htoa optal o p t paa él la ó -plaza la htoa ú la ta q tal a y ota z Kollk p a la aao ota, o q blta a popo papl: l b l bto la ataa oal htóa lo ao lüíto laát tpoalt alao l ooto oal.60

Lo o lüíto, oto objto l aál loapo áto, o Rhat ao “títlo” ya úa ó ot ota lo tlazato pto-lóo, aq o a llo a za ottta la oa. S platato l ao la áta lapo la palaba 61 ta lo to téo alao a-lzao po la htoa optal, tato ta, t ota,tta áta y paátat atlaa palaba áta la otto lüíto. Eta la -tao op tabé too lo opto tát-o opto –atoa oal– l opto tao. Coayo za q la páta lo atílo l Geschichtlichen

Grundbegrife , l aál áto l apo la palaba Rhat toa oaó tátat l ao oal ptaó, l ábto o la po o-ata lo lo t éo ttal, y la apa ptaó lo opto, aá aboa po q aplq l “poto la paáta ttal htóa”.62 

E alq ao, él o úa paat la pobloa lo ltao aál: al o tpoq éto latza l opto la opoó áta, él

60 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., p. 70.61 Véa, jto a Rhat, Politisch-soziale Begrife in..., op. cit., l oato, “Wotl – Bl – Sath Ntz. Bpl tzplä

Qll Mtho Htoh Satk”, Sholtz  (op.), Interdisziplinarität der Begrifsgeschichte, op. cit., pp. 111-33.62 Véa Rhat, Politisch-soziale Begrife in..., op. cit ., p. 36.

Page 21: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 21/39

150 / Hans Erich Bödeker

la pobl a a “opó aplaa l aooáto”63 l hozot.

iii

Mta la laó t opto, ao y o a -pla, la ptó la htoa optal, oo htoa looto oal otto a taé l laj y la p-a htóa, o patt l plo qa pl htoa la a.6 “La htoa lo opto ólo ot áta htóa ao b la ooa-ó la pa htóa oo poo la ottó ao lo ato lüíto patla”.65 Ptaob l ao lta patlat oplao a-to a opto políto y oal tat paa la pla oo “tabajao”, “bé” y “oaa”, aq tabépto a oto q p ao oo atoía tatopta oo olóa. Natalt, ta o o zla habtalt l o tal opto; lota a otpoáo aba o, po lo h-toao b a toa ota oala po paao aál. Dtá lla o l t pobla la to-ía l ao:66 ¿pta “ta” ota o abtata– l to a áta alta– po l lal ao a pó? ¿O l ao o

oáto oa a ó l to a á-ta paáta? E l bat tóo ob l ao -ta o olo tptato: po lao, boo popa l o oáto o la a; po oto, tpta oo poo o l o lüíto ólo po-

63 B, Historische Semantik. Analyse eines…, op. cit ., p. 70.6

Sob l otto tóo, éa ibid., pp. 39 y .65 Ibid., p. 28.66 Ibid., p. 5.

Page 22: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 22/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 151

tao to ao a a ó l ato o-ato. Eto, l ao a pó alt la oa y la aa ala.67

Lo aao zo alzao l ao la htoa optal paa obt a ataó tóa o ha po-o pla o a l opto “ao”. Po lao, paa ttat palaba y ao; po oto, aa otatoa, ao y opto oa po looú oa paalla. Eta altaa aatíta p-at la tpaa ó toolóa plaa poKollk. E la tal tto optal-zaó, t ato aa: “El ao a palaba tp a lo ao, a ét pato o a oa. Dta oa ah l ao a la palaba, po l ooo alta l oto tal popto, l otto,to o hablao, y la taó oal”.68 Co to, Kollk paa l ao la palaba, po lao, y la laó a, po oto. No la palaba la q t a lo a-o, o l ao o.69 El ato oao toaqí la laó la palaba o l pato, q añaa la laó l o o la oa ota la opóláa l o. Sú él, ta aa, pato, palaba y oa a lo ao. Ahí o la toía lo ooloa l pato, Kollk túa l ao. “El -ao o po lo tato la laó o o lo ao,

o a ta ptolóa o a o ayo póq p ta at laó o lo ao”.70

67 Véa ibid., pp. 53-, y, l o ato, “Kokat Hal alpahthoth Goll htoh Satk”, Lw Jä(op.),  Zur historischen Semantik des deutschen Geühlswortschatzes. Aspekte,Probleme und Beispiele seines lexikographischen Erassens,  Aqá, 1988, pp.252 y ., 28-77.68

Kollk, “Elt”, op. cit., pp. xxii, xiii.69 Ibid., p. xxii.70 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., p. 27.

Page 23: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 23/39

152 / Hans Erich Bödeker

Sú ta tptaó, l “ao” alo a-ho al o lüíto. Y, al ob l “ao” oopopa l o, a aát poo. Ello a la -pó q lo htoao optal ppo o-tat la t q “ao” y “to” po a ta atal y o ophbl aa éta. Y tal opó alta, q tpta la lao ípo-a t o lüíto y ao oo lao ayo o o a ja, o taaño aabl, atbytabé la poó to la oaó lüíta a lo ao état to lo -o lüíto patla. El o, l plo l opto, tpta oo alo atal l ao. La opó lo “opto” oo “palaba q ot paltao” ly, to, últa taa, “la óta téo ooto lo ato oatoq otty opto”.71 “La abtaó ‘ao’ lo o al a abtaó la oa lo a-to”.72 La pobabl aa la pobla aóy la pbl pa l otto y la taó lo lo o lüíto apa úa olo tptaó htóo-optal oo ét.

La laó t aoloía y ooaoloía,73 a la qKollk oa a y ota z pabl lo tabajoalzao l ao la pla, ta alq ao

q ato ot q l aát poo la oaó lüíta y la ottó ao bpa ala oa. “E opó, ólo p a-lzaa pa, oa al, l to la alat la pó lo ato oato oo l-

71 Ibid., p. 105.72

Idem.73 Véa Kollk, “Rhtl”, op. cit., pp. 83 y ., y alt Kollk,“Rpo to ot…”, op. cit., pp. 6 y .

Page 24: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 24/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 153

a la alzaó l to q l állo lo atoatúa oo oó pa ato oto laó oó paa la ottó l to oato”.7

Lo zo optalzaó l ao la pla o p ha apao al plo ñala lo “opto” y l “ao” oo “a” á o o táta, oo “bo-ao”. E la páta htóo-optal lo atílo lGeschichtlichen Grundbegrife, llo ojo habtalt al -to la htoa la a taoal. Aí lo toob l apot píat lüíto a la ottó ooto y ala o pltao o a la páta.

La tó, p, l ao la htoa optal, -t “palaba pl” y “opto” laó o la otaa  ao, ata la t q alo to últo la htoa oltaa plo aopta ol ayo q oto. Q lo lüta o opata la pta apaa aó tta lo o l-üíto75 o aba q l poo la alzaó l to la taó oata o l ozo ppo la optalzaó htóo-optal. E té-o ta tptaó, la ta éa Kollk q a l o lo opto otto htóo,to to á aplo, p oa aqí, alal q pta aa l cui bono y l “ala oal”

lo opto.76 E at platato po a optalzaó htóo-optal, ato plata la po-bla t l opto oo a atoía q obla ptao ota laó o ato oaó

7 B, Historische Semantik, Analyse eines..., op. cit ., p. 91.75

Ibid., pp. 80 y .76 Véa olat Kollk, “Elt” op. cit., pp. xxii-iii, y, l oato, “Rhtl ü a Lko…”, op. cit., p. 87.

Page 25: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 25/39

154 / Hans Erich Bödeker

lüíto.77 Eta ó ya oa la toó alGeschichtlichen Grundbegrifen: “U opto […] b pa- abo paa po opto. […] Lo ao lapalaba p tao o att at -o, po lo opto ólo p tptao”.78

No obtat, la otó htóo-optal lootto aó tato o o lüítopatla q, oo tal, lta oo y otao -tta a aaa poía obaloa la ó opto alao l oto ato oato y tto,y, ta oa, hpotaa la a oáta, q ólo otty, ao t l htoao optal, a-to atal la ooaó la oa. E a taé la ó aalíta –ta oo “ó al” la obao t ñal áta, tato tt-a pobla potal plo– oo lo optoaq la potaa paa l aál la oa q lohtoao optal l atby, y o oo a lo lüíto á t, l q la palaba p t ao atal.

Co ayo ta q lo htoao optal qlo po, Rhat baya l apot ottto l l-aj, p a ot tabé la hpoté tabajo q la htoa b a “ala atal” tá apot, q,oo tal, p htóo y po tato lato. “La htoa

lo opto –ata ota Kollk– [o ] htoa o-al [...] poq lo opto, á o o alao, j la 

77 Eto ya lo ha plao tpaat Kollk “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 118: “Etá lao q l to po [ o-pto] ólo lta […] otto, po tabé b o la taó l ato y l tatao, aá q la taó políta y ltao al la oa la ata Pa o tabé a oa, oo

tabé b opo l o lüíto l ato, otpoáoy la aó ato o q él ó a oa oáta”.78 Kollk, “Elt”, op. cit., pp. xxii y .

Page 26: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 26/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 155

ala atal l paao, o, ppalt, poq éta p-po l aát oal l laj”.79 A a lo hho la taoal htoa lo opto, Rhat ba -t, po a pat, t la ala oal lo ptopt htóo, q la htooaía p ot aa á abaaoa al ta t otaa aat-zaoa, y o “plt” toa, l poo htóo y po la ota pat, ba t la oa htóa lata  pto otpoáo, aaa po l ootolüítat otto. Qa lao q Rhat ooq la oa oa y oto a époa oaatzaa po la t “ttoal”, tato oo po la ó oal, ao ot q

lo ao lo opto [oa] at paotaa taa poo “ooto oal” olüíto lo al otby a la taó la ppó ob la ló ta y la ottó o-to hata a la oao lo “poo ottó to”.80

Eto poo p aí ob la ala, ú Rhat, l otto la oaó lüíta y oal. Al o oall laj aalzao pt tato la oaó otaa  tto y poo oal oo la ó ob ta 

ala. La páta htóo-optal b po ota á allá l aál ttoo lüíto patla-: a la oa oáta y a la oo la oaataa lla. No obtat, t oq o apta a a “ottó” la “oa” a taé l habla to

79

Rhat y Shtt (op.), Handbuch politisch-sozialer Grundbegrife ..., op.cit ., p. 52.80 Ibid ., p. 53.

Page 27: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 27/39

156 / Hans Erich Bödeker

aplo, o al tpao y a la ltaó aoa y bl to to y ao potal.81 Dhollo o aza, “La oaó oal otty l objto to tato típat oaa y a, po lla o otty l ‘atal’ oao aa tpaoa”.82 Eta ó la htoa optal tapoo a ta ljo oopaa tpta “ao” oo “o” l to aal q Lw Wttt lo ha. Eto ta oa, l o-oto ob l plo a palaba ía l oo-to alo oato y, á pat, l ooto “ao”.83

iv 

Sú lo htoao optal, lo opto o apo q laoa la palaba o la taa h-tóa y b tpta otto htóo, to l to á aplo.8 E pat to lo q t htoa l aál lüíto oal. La htoa optal,“al tata la laó la ‘palaba’ o l ‘objto’ ( la ‘pa-laba’ al ‘ta’), l opto oao téo políta-oal y o ó lüíta”,85 y , to,o ólo a htoa lo opto to tto, oa htoa la lao lo opto o la palaba y o la taa htóa. La taó htóo-o-

ptal pla p aál, po a pat, la ló

81 Véa, pto a t oq, Ha-Ulh Gbht, “Fü phäo-oloh F ozalhtoh Bfhht”, Kollk,Historische Semantik und Begrifsgeschichte, op. cit., pp. 75-101, al q Rhat plítat.82 Kobloh, “Übl z To ...”, op. cit., pp. 10.83 Aa la ó ob “ao” oo “o lüíto”, éa B,

Historische Semantik und Begrifsgeischichte, op. cit., pp. 11-22.8 Véa Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit., p. 118.85 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.

Page 28: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 28/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 157

la “htoa ta” y, po la ota, la la ao ípoat éta y la htoa lo opto. La htoa optalpt oo q la ala htóa tá laa al la- j y q ólo abl tato tal,86 o lo q la laó tla “palaba” y la “oa” l o lo pobla pt-olóo la la pla. Kollk hzo ota ta laóao oó al laj la t a époa t-aa “táoa paa la htoa”.87 E ota olaó ápoa, la htoa optal t la “oa o-pto htoa oo ta”. “La htoa ía to htoa tato q haya o ya ta aí. E téo la toía looto, aa htóo había o o hba olaboao optalt”. El o ato, tóat o-t ñala al o tpo q aha “ta la t la o-a l plo alt la htoa optal”.88

La htoa lo opto htooáat apo to t lo ábto pala qlo opto t y l laj q atla.89 La ala htóa, po a pat, y l laj, po ota, t t hozot tptato, aa o po lao, popa h-toa y áa htóa la, q, po últo, la -tao htóo-optal b y at a.E tptao ta pobláta, Kollk alta t t poo tóa. Po lao, la htoa o-ptal, ú él, apta a la “htoa objta” “pat

l abo pta aolóa y ooaolóa”.90 Sbao, at l aa haa la “oa” a, ta aa qíoa la opó la optala épo-

86 Véa Kobloh, “Übl z To Bfhht...”, op. cit.,pp. 13 y .87 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xiii.88

Véa Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 125.89 Ibid., pp. 119 y ., y l o ato, “Elt”, op. cit., p. xxii.90 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 127.

Page 29: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 29/39

158 / Hans Erich Bödeker

a ato: “El objto lo to htóo-optalo l óo htóo opo, o jo la oa a taé l laj. La htoa lo opto opta p qé ha o la oaó (Hhat) ‘ í’, oqé ha o to oo tal po lo o atao”.91

La htoa optal t to la taa aalza tao, tato aóa oo óat la -laó t palaba y oa. E tato, o t tapoo a azó paa pa l póo la taoaó htóo-optal, po lo o o ta “laj” y “oa” téjto a abo.

E t to, la htoa optal ta la op-ó l o époa paaa y óo op a ía ta últa ao ta y pa loopto plao. Eta po tato o ólo la laó thtoa la palaba htoa atal, o tabé l aoy la taó lo opto ao y ato lopoo htóo oaó to. Ua htoa op-tal ta ta aa o ólo t q o l joy la jaó optal lo óo oal, o tabé aa taal o l poo paó tltal.El poyto Kollk o po o llo a opoa  po t palaba, opto y taa htó-a. Él o ñala la taao q la “tlzaóotaa a palaba, oaa í a, o -

o t taa aabl”.92 So patla paa y la oplaa ao t palaba,opto y poo htóo, la q t l té -taal la htoa lo opto:

91 Véa Dth Hl, 12 “T z Bfhht”, “Potokoll a üb Mthoa polth-htoh Satk”, a-

to, 1975, t. Ha-Kt Shlz, “Mätk Bfhht”, Kollk (op.), Historische Semantik, op. cit., pp. 23, 22-61 y .92 Kollk, “Elt”, op. cit., p. xxi.

Page 30: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 30/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 159

El étoo htóo-optal op […] l ílo ooq t la palaba a la oa […] Má b, t a t-ó t opto y taa q oa pa, oa  ab at, oa pa olbl. Ua y ota z pobl ta hato t la taa oal y l olüíto q al o t a lla. La taoaó l ao la palaba y la taoaó objta, l a-bo taó y la oblaó a a oao opo oa t lo o o lo oto.93

E l bozo toolóo la htoa optal, olaoppalt po Kollk, ot ta a, po lao, la ppta la laó palaba y oa oo a laó ta t o ato q p a lla o p-t t í y, po oto, la tptaó la ta y la oa oato o oo la oó pa loto. Ala la laao Kollk ob la op-talzaó la pla pa baya l pl aátal l opto. E aí oo t oaa q l aál htóo-áto bía “bla htoa atal q ya ta lo opto”.9 No últola apa –al tpta to últo oo “ao” loto htóo– l plo a otoloía alta qt la “taa htóa” oo “ta”.95 ¿S - ja tpta, bao, tal taa htóa la 

a oa q la oa la a otaa? ¿Et alt objto o tao oa “bé”, “obl”, “lb”, té-ta? E tato a po, lo “opto” , úKollk, palaba y taa “Pto taóat, loopto o oo labo laj o y l o -

93

Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit., p. 125.9 Kollk, “Rhtl ü a Lko...” op. cit., p. 86.95 Kollk, “Elt” op. cit., pp. xxvi-vii.

Page 31: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 31/39

160 / Hans Erich Bödeker

ta-lüíto” .96 Éta alt la azó po la al l atop tpta lo opto oo ao y ato la a oal y políta.

S últpl platato tao a jo ta laó lta, bao, ao. E aí oo p l llo: “palaba y taa t la a a la ota”, “opo la a o la ota” y “ ta tóla a o la ota, po o o aboba la a po laota”, y halla olao oo “la htoa lo op-to atta tao oa”97 q at p la paa-ó t la ala, tato éta paa a l laj,y la oaó lüíta.

Lo htoao optal pat q a taa htóa tabé p apha, últa taa,ptt a lüíta. Eto ,po jplo, Kollk, bo a q la ó lüíta ottta l objto tá aao laa a palaba alaaq o hha “opto” o aalíto.98

Ft a la pto la toía lüíta, Kollk ha laao ttt q la ó oopolíta la laó t palaba y oa l ta tal la htoa lo opto. El laj ooao htóat, y la a oa lo la htoa. oa pa haa a-

q ólo at l laj, y ólo to ha pobl la h-toa. “El laj y la htoa pa a laó ta a q l o olt al oto. D ta oa -a p a obl tó: t a htoa q alza a í a y pobltaó a taé l laj, aí oo t

96 Kollk, “A Rpo to Cot”, op. cit., p. 61.97

Kollk, “Elt”, op. cit., p. xv - xiv: “Nto étoo o laboa ú tao oa”.98 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., p. 8.

Page 32: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 32/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 161

a htoa paaa y poó lüíta”.99 Kollk -t tapjo q laj htoa bía paa -bo a q o p o opltat al oto. Ea pblao, ozao po la lo año ohta,l ato ha ttao pla ta pa:

Et po tato toa la ao q o a a h-toa lto to, po y poto al laj. Elloo poo la oo ltal, oáa, bo-lóa y zoolóa q y toa pó ob la ottó haa lo aotto oal […] [E-to] qto po al laj o [ bao] paopo l hao a taé l laj y tato l -o oto o ata y to.100

 Al t o lo tóo ttalta l o po-a aa, Kollk ha plao o too tall o-ptalzaó l ílo t palaba y oa, t laj y ala, t ato y o. oao l jplo la Rol-ó aa, l ato taa t oa pobl laó:

a) El laj p to atalt a-a ttal y tao a ppta oo-lüíta ó lo po aó políta,

99 Rhat Kollk, “Nzt. Z Satk o Bwbf”, Kollk, Vergangene Zukunt…, op. cit., p. 300.100 Kollk, “Sozalhht Bfhht”, Wola Sh y Volk Sll (op.), Sozialgeschichte in Deutschland , ol. 1, Die Sozialgeschich-te innerhalb der Geschichtswissenschat , Gota, Vahok Rpht,1986, pp. 95, 89-109. Véa la atal o aa la laót laj htoa Rhat Kollk, Historik und Hermeneutik , Rhat Kollk y Ha Go Gaa, Hermeneutik und Historik , H-

lb, C. Wt Utatla, 1987, pp. 9-28; aí oo, l oato, “Spahwal Ehht”,  Merkur, ú. 3, 1989, pp.657-73.

Page 33: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 33/39

162 / Hans Erich Bödeker

o lo q pa póo la aí llaaa htoa al.

b) Laj y ala p tao laó í-poa a taé la taó a, o totalt l o al oto. Paa Lka,po jplo, tata o lüíto ao ao q tato ab pobla pa l o al oo la . Yo o tlzo paa la htoa optal t obl apto, ú l al laoto opto otty tato atol oto htóo oo ao o-to. La ala p tá aa po l laj,lo q o ala l hho q tabé t o-o ottó o lüíta la ala.

) La ta pobla ta opoó ta a la pa: ao o lla, lo tto o toaopo la a ala, a poó Foalt q Gl-hao ha aalzao.

 La talzaó la laó oal lo tto y la qpa-aó, l pto ta la toía l ooto, toa pobla ata l tto al tto q pa lío oo t alo. Et platato Glhao toolóat ot po ja ab-to toat: ao o él, la htoa ólo tá a al

laj. Po lo o, ía ot aa q o po-bl b a htoa alaa ob tto a o al é,o lo q la htoa aía l plo ólo obbloo htoa la oa.101

101 Rhat Kollk, “Pobl Rlatobt t z -oltoä Wklhkt”, Rhat Kollk y Rol Rhat (op.),

Die Französische Revolution als Bruch des gesellschatlichen Bewusstseins , Mh,1988, R. Olbo Vla, pp. 66-6; éa tabé Jaq Glhao,“D Rtät ozal Bwt: o Ah z Bf”,

Page 34: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 34/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 163

La ata Kollk pto a la oló la h-toa l o a t q “ú ato habla [] l ato o [...] q él aya a ppaa, a ata y a jta”.102 E ota pat, bao, pa apta tato laát ato l laj oo l papl, la ottó ao, lo ato habla alzao t ato htó-o, aq to t la ólo o a a a tóa,y l ato p aa la ó lüíta lo hhohtóo: “aq too habla ha, o too hho ato habla”.103

Lo ato Kollk o tá opltat lb la laó t, p ploa, al oa lo ato habla oo “plt” lüíto y a lo hho oo“o” lüíto, p a q al o tpo taa l aátaalíto la tó t habla y ata.10 Po lo ato habla y hho b a l aál, o ly tat aa atal. Ya y t-pao Kollk tptó oo o lüíta la ta-a q b aalza téo htóo-optal; alo tpo, bao, po l l hho q loaotto y la tta htóa a óloa taé l otto o la palaba ñalaa oo ta-o oa ot, o lo q t la otaó.El ato ha oao aí la pobla la htoa o-ptal a la búqa otto apopao plo paa 

taa too oo ya aba y ppta laál. El plo q bya ta ppta l q la pla j oo q la ala htóa tá laa al laj y q ólo lta abl a taé él. La ó

ibid ., pp. 666-8.102 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 9.103

Rhat Kollk, “Fbf”,  Jahrbuch der Deutschen Akademie ür Sprache und Dichtung, 1993, pp. 8, 83-90.10 Kollk, “Bfhht Sozalhht”, op. cit ., p. 95.

Page 35: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 35/39

164 / Hans Erich Bödeker

ottta objto y ao ét ólo la apta la h-toa optal ppto. Lo q pobablt t o lo zo alo ptat poaalza “tta”, “oto” y “otto” q llo p-po a la htoa to lüíto.

La áta oohtóa Rhat, aa la o-oloía, a ba taa íta l poaa Kollk, -ñala q lo “opto y ao opot” oo “pl ao la htoa atal o apaa ppó oal, oa olta y tatato atoao q o po aát al o q la laoatal”.105 Co llo, la optala oopolíta o ja paat oo ao taa taaa l laj, o ho á taalt oo ato oopolíto po í o, oo lto oao oa y q po ao, pto q la áta oohtóa ppo l aát oal l laj.

 v 

E opoó tta a la htoa la a taoal, tatohtoa la pta immutable ideas , la htoa lo o-pto tata aa to: “o l o l laj pío tao, to la al lo opto o aollaoy ao po hablat pío”.106 La tao htó-

o-optal oza p, po lo al, o l aáll opto tó q, bao, ly lppo apo áto to oo oto otto atoal lao opto. A la hto-a optal l o lüíto al l oo pto

105

Rhat y Shtt (op.), Handbuch politisch-sozialer Grundbegrife ...,op. cit ., p. 53.106 Kollk, “A Rpo to Cot...”, op. cit ., p. 62.

Page 36: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 36/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 165

pata tao y atalt oo tí-tlo paa lta apo taó. E oto té-o: la pla baa tóat l ppo l plao la palaba la y l plao l tto la; o llo, o tata alt la htoa la la o, poplatato, lo oablao, “too to llaj”.107 A taé la taó ta lao -t opto, la tta opto o la -áta, q ja l aál l o la palaba oo oto, la htoa optal ab poblaal aál pozao la ottó l ooto otto htóo. La lao t opto alao opalaba aalza tabé oo lao t ao,t opljo ao o t oo átaplíta paa lo ao la palaba, lo ao y lo opljo ao.108 Et bto lo o-tto optal a al o tpo b atoptolóo lo q otpoáo o aatot, ya q lo jza atal. S bao, lo olüíto otto htóo ólo p aalzaott toa oaó papl lo o-tto htóo ó, la oo tt-oal y potaota o toa la oo taaly a. D ao o popa ó, la htoa optal q a htoa la pa q la

tato poo la pa oal.E to, t a pat la a q lo op-

to p “tá í oalt jao” y q aatza“l laj la taó oal”.109 E to lo q bya la pta Kollk aa la “taó políta” l

107 B, Historische Semantik. Analyse eines ..., op. cit ., pp. 95-6.108

Véa la tat ataó al pto H Shltz, “Bf-hht Atatohht”, op. cit ., pp. 3-72.109 Rütt, “Phloophh Bfhht”, op. cit ., p. 161.

Page 37: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 37/39

166 / Hans Erich Bödeker

o lo opto, “la to tá” l plo la palaba y oto oal y políto, y l cui bono y lo “tatao” lo opto.110 Lo zo t a-to too a la ataó tóa la htoa op-tal pao tpaat lo tata tao bozopoaáto l Geschichtliche Grundbegrife , y ya t 1981 y 1983 Kollk ató q la “htoa lo opto” o a  ala a oaó aaa paa tao,ya q ot “a la lóa”, p: “ opto ya añao a opota ta tato tal al abo”;lo q aba o l opto, o “o lüíto”.111 Ua a ata lo atílo l ato aqí oao ta q éta a ta a htoa oal y a htoa latala ato habla otao optalt.

La htoa optal píat ota a h-toa abtata la a […]; ota ppalt al olüíto oto la a oal, políta y jal. E lla o a la pa y la ptata ota tal oop ota l to lüíto lo ptoábto jío, oal y políto. Paa llo ta -p opto tal, q ot po pat ptotóa ao abtaó á o o alto. La hto-a optal po la a aa la atlao qpo a oó t l plao ttal y lüíto la

t y la ala políta y oal.112

Lo to ao o l otto la poó Kollk, lo al ha oloao á allá la htoa 

110 Véa Kollk, “Rhtl ü a Lko...”, op. cit ., p. 88.111 Kollk, “Bfhhtlh obl Vahhth-

b”, op. cit ., pp. 1, 3.112 Ibid ., p. 5; éa, tabé Kollk, “A Rpo to Cot...”, op.cit ., pp. 61-2.

Page 38: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 38/39

Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual… / 167

optal paa alaza l aál l o oohtóo,113 po p al plto poaa á q loatílo l Geschichtliche Grundbegrife .

E l plao tóo, la htoa optal o olaya lo t- oato y la pobla o to taoa-l lo ato htóo. El té plíto po la aatl hablat y l oyt l plao la to la o-aó tbjta, po lo ooato bjtoy taoal l o o lo olo atal htóo-políto plao él, t á allá la htoa o-ptal taa oo a páta la htoa la a. La htoa optal q pt la la htoa l pa y lhabla o la htoa la tto, lo hho y lo aot-to tta optal b t po o-plto oo otto o o lo o lüíto a y, aí, tpta al o tpo ta-t. Kollk ha otatao tt, oo pta a a pat íto, la ala ta t a htoa  lo opto y a htoa lo o, o aópa la áa paáto-a q lo optop pla la oaó oal:

 Aq lo opto báo o p to o, llo o pot q a lta alo l a-to. Po ta azó o o q la htoa lo opto

y la htoa l o pa oaa oo o-patbl y opta. Caa a p lblt la ota. U o q opto báo paa pa alopo oplto. Y l aál lo opto ta oatato l otto lüíto oo l talüíto, lto popooao po l o. Sólo o t ooto

113 Véa Wllbal Sttz, Das Sagbare und das Machbare. Zum Wandel poli-tischer Handlungsspielräume: England 1780-1867 , Stttat, Kltt-Cotta, 1993.

Page 39: Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

7/28/2019 Sobre el perfil metodológico de la historia conceptual

http://slidepdf.com/reader/full/sobre-el-perfil-metodologico-de-la-historia-conceptual 39/39

168 / Hans Erich Bödeker

l otto p l aál ta lo q optoúltpl a, oto, potaa y la tó lo q pta.11

U aál táto la pobla y la ltao a oopaó t la htoa lo opto y la hto-a lo o aloaaa apa ha ozao, y loha hho taíat,115 po lo q la tao á po-a aú tá pt. Ella bía t ta, aa z q oa lo tto t ooto y lat pa tóa, t la q ta la t-

ta o laj, la opo t ob la laó t laj y ala htóa, y la tptaot lo ato habla.116

11 Kollk, “A Rpo to Cot…”, op. cit ., p. 65.115 Al pto, éa ppalt Ml Rht, Te History o   Political and Social Concepts…, op. cit ., pp. 12-2, aí oo la att taaa JohC. A. Pook, “Copt a Do: A Df Clt? Coto a Pap by Ml Rht”, Lha y Rht (op.), Te   Meaning o  Historical…, op. cit ., pp. 7-58.116 Ua pa ó to ato apaó o l títlo “Copt– Ma – Do. Bfhht Ro”, Ia Haph-

Mok, Ka la y Fak a V (op.), History o Concept. Compara-tive Perspectives , Ata, Ata Uty P, 1998, pp. 52-6,251-.