plantilla normalizada para word · 2020. 10. 14. · - javier otaola, vocal - natalia vara, vocal -...

24
2020 Literatura Gaztelaniaz / Literatura en Castellano Euskarazko Literatura Itzulpena / Traducción Literaria al Euskera Saiakera Euskaraz / Ensayo en Euskera Saiakera Gaztelaniaz / Ensayo en Castellano 2020ko urriaren 14an / 14 de octubre de 2020

Upload: others

Post on 27-Feb-2021

2 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

2020

Literatura Gaztelaniaz / Literatura en Castellano

Euskarazko Literatura Itzulpena / Traducción Literaria al Euskera

Saiakera Euskaraz / Ensayo en Euskera

Saiakera Gaztelaniaz / Ensayo en Castellano

2020ko urriaren 14an / 14 de octubre de 2020

Page 2: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

PRENTSA OHARRA NOTA DE PRENSA

Aixa de la Cruz Regúlez, Idoia Santamaria Urkaregi, Uxue Alberdi Estibaritz eta Borja Barragué Calvo dira

gainontzeko Euskadi Literatura sarien irabazleak

- Literatura Gaztelaniaz, Euskarazko Literatura Itzulpena, Saiakera Euskaraz eta Saiakera

Gaztelaniaz modalitateetako irabazleak dira, hurrenez hurren.

Donostia, 2019/10/14 Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak ezagutzera eman ditu gaur Euskadi Literatura Sarietako aurtengo gainontzeko lau irabazleak, Donostiako San Telmo museoan. Literatura Gaztelaniaz, Euskarazko Literatura Itzulpena, Saiakera Euskaraz eta Saiakera Gaztelaniaz modalitateetako irabazleak dira gaurkoan ezagutzera eman direnak:

Literatura Gaztelaniaz: Aixa de la Cruz Regúlez, Cambiar de idea

Euskarazko Literatura Itzulpena: Idoia Santamaria Urkaregi. Aldibereko (Ingeborg Bachmann)

Saiakera Euskaraz: Uxue Alberdi Estibaritz, kontrako eztarritik

Saiakera Gaztelaniaz: Borja Barragué Calvo, Larga vida social a la democracia

Joan den astean ezagutzera emandako gainontzeko hiru sarituekin batera iragarri dira, dagoeneko, aurtengo Euskadi Literatura sarietako zazpi irabazleak. Honakoak dira joan den astean iragarritako gainontzeko hirurak:

Euskarazko Literatura: Karmele Jaio Eiguren, Aitaren Etxea.

Euskarazko Haur eta Gazte Literatura: Iñigo Astiz Martinez, Joemak eta Polasak.

Lan Literarioaren Ilustrazioa: Miren Asiain Lora, un millón de ostras en lo alto de la montaña.

Bingen Zupiria sailburuak nabarmendu duenez, “Euskadi Litaratur sarien epaimahaiek, generoz genero, sarituen idazlanetan azpimarratu dituzten balio literarioek irakurleongan egiten dute benetako bidea eta irakurleen bidez lortzen, benetako zabalkundea”. Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburuak gaineratu duenez, “aurreko astean ezagutzera eman genituen sariekin batera (Euskarazko Literatura, Haur eta gazte literatura eta Ilustrazioa), gorputz bat osatzen dute gaur aditzera emandako literatura sariok, baina, aldi berean, sari bakoitzak bere esparru propioa du”.

Saridun bakoitzak 18.000 euroko saria izango du, eta beste 4.000 euro eskura ditzake bere lana beste hizkuntza batean argiratzen bada. Euskarazko Literatura Itzulpenaren irabazleak 18.000 euro jasoko ditu. Datorren azaroaren 19an banatuko dira aurtengo Euskadi Literatura Sariak Azkuna zentroan egingo den ekitaldi batean. Egun horretan zazpi modalitateetako irabazleak bilduko dira. Gaur ezagutzera emandako lau modalitate hauen inguruko informazio guztia hurrengo orrialdetan kontsulta daiteke.

Page 3: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

PRENTSA OHARRA NOTA DE PRENSA

Aixa de la Cruz Regúlez, Idoia Santamaria Urkaregi, Uxue Alberdi Estibaritz y Borja Barragué Calvo reciben los

Premios Euskadi de Literatura restantes

-Corresponden a las categorías Literatura en Castellano, Traducción Literaria al Euskera, Ensayo en Euskera y

Ensayo en Castellano respectivamente.

Vitoria-Gasteiz, 14/10/2019

El consejero de Cultura y Política Lingüística del Gobierno Vasco, Bingen Zupiria, ha anunciado hoy los cuatro

Premios Euskadi de Literatura 2020 restantes, en el Museo San Telmo de Donostia/San Sebastián. Corresponden

a las categorías Literatura en Castellano, Traducción Literaria al Euskera, Ensayo en Euskera y Ensayo en Castellano

respectivamente:

Literatura en Castellano: Aixa de la Cruz Regúlez, Cambiar de idea

Traducción Literaria al Euskera: Idoia Santamaria Urkaregi. Aldibereko (Ingeborg Bachmann)

Ensayo en Euskera: Uxue Alberdi Estibaritz, Kontrako eztarritik

Ensayo en Castellano: Borja Barragué Calvo, Larga vida social a la democracia

Así, si les añadimos los tres premios anunciados la semana pasada, completan las siete personas ganadoras de los

Premios Euskadi de Literatura de este año. Los tres premios anunciados la semana pasada son los siguientes:

Literatura en Euskera: Karmele Jaio Eiguren, Aitaren Etxea.

Literatura Infantil y Juvenil en Euskera: Iñigo Astiz Martínez, Joemak eta Polasak.

Ilustración de Obra Literaria: Miren Asiain Lora, un millón de ostras en lo alto de la montaña.

Durante su intervención el consejero de Cultura y Política Lingüística, Bingen Zupiria, ha deseado que "los valores

literarios que, género por género, cada jurado ha destacado de las obras premiadas, contribuyan a su

conocimiento a través de los y las lectoras que a buen seguro disfrutarán de las creaciones y contribuirán a su

difusión”.

Cada premio tiene una dotación de 18.000 euros, que puede aumentar en 4.000 euros más si la obra es publicada

en otra lengua. La ganadora en la categoría Traducción Literaria al Euskera recibirá 18.000 euros.

Los Premios Euskadi de Literatura de este año se entregarán el próximo 19 de noviembre, en un acto celebrado

en Azkuna Zentroa. En dicho acto estarán presentes las personas premiadas en las siete modalidades.

Toda la información sobre las cuatro modalidades anunciadas hoy está disponible en las páginas siguientes.

Page 4: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

EUSKADI LITERATURA SARIAK PREMIOS EUSKADI DE LITERATURA

2020

Literatura Gaztelaniaz – Literatura en Castellano

Irabazlea - Ganadora: AIXA DE LA CRUZ REGÚLEZ Izenburua - Título: Cambiar de idea Argitaletxea - Editorial: Caballo de Troya

Euskarazko Literatura Itzulpena – Traducción Literaria al Euskera Irabazlea - Ganadora: IDOIA SANTAMARIA URKAREGI Izenburua - Título: Aldibereko (Ingeborg Bachmann) Argitaletxea - Editorial: Erein & Igela

Saiakera Euskaraz-Ensayo en Euskera

Irabazlea - Ganadora: UXUE ALBERDI ESTIBARITZ Izenburua - Título: kontrako eztarritik Argitaletxea - Editorial: Susa

Saiakera Gaztelaniaz – Ensayo en castellano Irabazlea - Ganador: BORJA BARRAGUÉ CALVO Izenburua - Título: Larga vida social a la democracia Argitaletxea - Editorial: Ariel

Page 5: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

EUSKADI LITERATURA SARIA

LITERATURA GAZTELANIAZ 2020

Epaimahaia:

- Ramon Eder, presidente del jurado - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal

Irabazlea eta saria Irabazlea: Aixa de la Cruz Regúlez Izenburua: Cambiar de idea Argitaletxea: Caballo de Troya 18.000 euroko saria, eta beste 4.000 euro lan saritua beste hizkuntza batean argitaratzen bada. Epaimahaiak ikusitako merituak Cambiar de idea lan apurtzailea da bere gaian eta berritzailea bere diskurtsoan, ni ‑ aren azalpen bat proposatzen du eta, aldi berean, ni hori bera zalantzan jartzea, errealitatea ikusteko modu desberdinak erabiltzeko aukera ematen baitu.

Hibridazio literarioa proposatzen du, narrazioa, saiakera eta kronika txikia bezalako generoen nahasketa, baina horrek ez du eragozten diskurtsoak testuaren bidez aurrera egitea; aitzitik, irakurlea etengabe aztertzen eta zalantzan jartzen den ni horren diskurtsoari lotzen laguntzen du, zintzotasunez eta erabateko hordikeriaz.

Eferbeszentzia, abiadura, intentsitate narratiboa eta freskotasuna Aixa de la Cruzen testuaren idazkeraren ezaugarriak dira, erritmo handiko istorio baten ezaugarri nabarmenenak dira, baita sormen apustu berritzailea eta teknika asko menderatzen duen idazketa baten ezaugarriak ere. Aixa de la Cruz Regúlez Bilbo, 1988 Ingeles Filologian lizentziatua eta Literaturaren Teoria eta Literatura Konparatuan doktorea da. De música ligera (451 Editores, 2009) eta La línea del frente (Salto de Página, 2017) eleberriak, Modelos Animales (Salto de Página, 2015) ipuin-liburua eta Diccionario en guerra (La Caja Books, 2018) argitaratu ditu, feminismoari buruzko fikziozko eta ez-fikziozko proposamen hibridoa. Era berean, hainbat antologiatan parte hartu du, besteak beste, Best European Fiction (Dalkey Archive, 2015) ingelesezko idazle europarren hautaketan. Cambiar de idea

Hogeita hamar urte betetzear dagoela, Aixa de la Cruzek bere bizitzako unerik esanguratsuenetako batzuk zeharkatzen dituzten memoriak idazten ditu: bere lagunik onenetako batek auto istripu zorigaiztoko bat izaten duenetik bere dibortziora arte; doktore tesi bat idaztearen ondorioetatik beste emakume batzuekin izan zituen sexu harremanetaraino; "bioaitarikk" gabe heldu zen haurtzarotik feminismoaren aurkikuntzaraino…

Page 6: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

PREMIOS EUSKADI DE LITERATURA LITERATURA EN CASTELLANO

2020 Jurado:

- Ramon Eder, presidente del jurado - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal

Ganadora y premio Ganadora: Aixa de la Cruz Regúlez Título: Cambiar de idea Editorial: Caballo de Troya Premio de 18.000 euros y 4.000 euros si la obra premiada se publica en otra lengua. Méritos observados por el jurado Cambiar de idea es una obra rompedora en su temática e innovadora en su discurso, propone una exposición del yo y, al mismo tiempo, un cuestionamiento de ese mismo yo que abre la posibilidad de manejar distintas maneras de ver la realidad. Propone una hibridación literaria, una mezcla de géneros como narración, ensayo y pequeña crónica, que no impide que el discurso vaya avanzando a través del texto, al contrario, contribuye a enganchar al lector al discurso de ese yo que continuamente se analiza y cuestiona, con sinceridad y mordacidad absoluta. Efervescencia, velocidad, intensidad narrativa y frescura son características de la escritura del texto de Aixa de la Cruz, son los rasgos más destacados de una historia con mucho ritmo y una escritura en la que se aprecia una apuesta creativa innovadora y un gran dominio de la técnica. Aixa de la Cruz Regúlez Bilbao, 1988 Es licenciada en Filología Inglesa y doctora en Teoría de la Literatura y Literatura Comparada. Ha publicado las novelas De música ligera (451 Editores, 2009) y La línea del frente (Salto de Página, 2017), el libro de cuentos Modelos animales (Salto de Página, 2015) y Diccionario en guerra (La Caja Books, 2018), una propuesta híbrida de ficción y no ficción sobre feminismo. Asimismo, ha participado en diversas antologías, entre las que destaca la selección de escritores europeos en lengua inglesa Best European Fiction (Dalkey Archive, 2015). Cambiar de idea

A punto de cumplir los treinta, Aixa de la Cruz pone en marcha la escritura de unas memorias que recorren algunos de los momentos más significativos de su vida: desde el día en que una de sus mejores amigas sufre un fatídico accidente de coche hasta su propio divorcio; desde las consecuencias de escribir una tesis doctoral hasta sus relaciones sexuales con otras mujeres; desde una infancia en la que maduró sin un “biopadre” hasta su descubrimiento del feminismo…

Page 7: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Aurreko edizioetako irabazleak /Premios ediciones anteriores:

(1997) Ugarte, Pedro. Los cuerpos de las nadadoras, Ed. Anagrama. (1998) Fernández de la Sota, José. Todos los santos, Ed. Hiperión. (1999) Atxaga, Bernardo. Lista de locos y otros alfabetos, Siruela. (2000) Díaz-Mas, Paloma. La tierra fértil, Ed. Anagrama. (2001) Aramburu, Fernando. Los ojos vacíos, Tusquets editores. (2002) González San Martín. Miguel, Pobeñeses, Bassarai. (2003) Altarriba, Antonio. La memoria de la nieve, Espasa narrativa. (2004) Gil Bera, Eduardo. Historia de las malas ideas, Destino. (2005) Pinilla, Ramiro. Verdes Valles, Colinas Rojas. 1. La tierra convulsa, Tusquets. (2006) De Dios, Javier. Comida para peces, Hiru. (2007) Bas, Juan. Voracidad, Ediciones B. (2008) Leguineche, Manu. El club de los faltos de cariño, Seix Barral. (2009) Etxenike, Luisa. El ángulo ciego, Bruguera. (2010) Fernández De la Sota, José. Vacilación, Bassarai. (2011) Bilbao, Jon. Bajo el influjo del cometa, Salto de página. (2012) Márquez, Juan Carlos. Tangram, Salto de página. (2013) Pinilla, Ramiro. Aquella edad inolvidable, Tusquets Editores. (2014) Estornés, Idoia. Cómo pudo pasarno esto, Erein. (2015) Olmos, Martín. Escrito en negro, Pepitas de Calabaza. (2016) Ybarra Pasch, Gabriela. El Comensal, Caballo de Troya. (2017) Aramburu, Fernando. Patria, Tusquets Editores. (2018) C. Iribarren, Karmelo. Mientras me alejo, Visor Libros. (2019) Eder, Ramón. Palmeras solitarias, Renacimiento

Page 8: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Ganadora: Aixa De la Cruz Regúlez Título: Cambiar de idea Editorial: Caballo de Troya

Page 9: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

EUSKADI LITERATURA SARIAK

EUSKARAZKO LITERATURA ITZULPENA 2020

Epaimahaia:

- Isabel Etxeberria epaimahaiburua - Ander Arana epaimahaikidea - Iker Sancho epaimahaikidea - Asun Garikano epaimahaikidea - Gidor Bilbao epaimahaikidea

Sariduna Egilea: Idoia Santamaria Urkaregi Izenburua: Aldibereko (Ingeborg Bachmann) Argitaletxea: Erein & Igela 18.000 euroko saria. Epaimahaiak ikusitako merituak Euskadi Literatura Sarietako 2020ko Euskarazko Literatura Itzulpenaren modalitateko epaimahaiak saria Idoia Santamaría Urkaregiri ematea erabaki du, Ingeborg Bachmann idazle austriarraren Simultan (euskaraz Aldibereko) ipuin-bilduma alemanetik euskarara ekartzean egindako lanagatik. Bachmannek idatzi zuenez, “Aldibereko izenburuak erakutsi nahi du itzulpena ezinezkoa dela egiatan, pertsona batek ezin duela benetan itzuli beste batek pentsatzen eta sentitzen duena”. Bere ipuinetako batean ere esaten du Nadja, ipuin horretako pertsonaia nagusia, ez zela “gai esaldi hura beste hizkuntza batera itzultzeko; ustez, bazekizkien hitz bakoitzaren esanahia eta erabilera, baina ez zekien zerez zegoen egina benetan esaldi hura”. Idoia Santamaría Urkaregi itzultzailea ezinezkoa egiten tematu da eta, epaimahaiaren ustez, erabaki ausarten bidez lortu du liburuko bost ipuinetan protagonismoa hartzen duten Vienako sei emakumeen ahotsa irakurle euskaldunari entzunaraztea, eta 1968tik 1972ra bitartean idatzitako bost istorioak XXI. mendeko euskal irakurlearentzat unibertso sinesgarri bihurtzea. Bachmannen prosa alemanez irakurri duenak badaki ez dela irakurlearentzat erraza, eta askotan lan nekeza dela hitz egiten ari diren pertsonaien ahotsak, gogoetak eta are narratzailearena bereiztea, idazleak nahita jolastu baitu puntuazioaren arauei izkin eginez, baina aldi berean pertsonaiak hizkuntzaren bidez marraztuz. Idoia Santamaríaren euskarazko itzulpenean, epaimahaiaren ustez, ondo ezagutzen dira alemanezko istorioetako gizon eta emakumeak, eta itzultzaileak harturiko erabaki batzuen ausardiari zor zaio, hain zuzen, Ingeborg Bachmannek istorio bakoitzean ezarritako tonua euskarazko irakurleari helaraztea lortu izana. Idoia Santamaría Urkaregi

Donostia, 1962 Euskal Filologian lizentziaduna. Elhuyarren lan egiten du itzultzaile, zuzentzaile eta trebatzaile. Elhuyarren hasi aurretik, Luxenburgon lan egin zuen Europar Batasuneko itzultzaile. Literatura-itzulpenean, F. Dürrenmatten Epailea eta haren borreroa euskaratu du.

Page 10: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Aldibereko

Paper-ertz batean egindako bozeto moduko batzuk dira ipuinok Bachmannentzat, eta, emakume batzuen erretratua egiteaz gainera, garai jakin bateko ohiturak ere erakutsi nahi izan zituen. Ipuin independenteak dira denak, baina egitura zikliko bat osatzen dute denen artean. Lehenengo ipuina (Aldibereko) eta azkena (Aintzirarako hiru bide) liburuaren bizkar-hezurra dira: ipuin horietako bi emakume protagonistak profesional arrakastatsuak dira –aldibereko interpretea bata, kazetari eta argazkilaria bestea-, eta kontraste nabarmena egiten dute beste hiru istorioetako emakumeekin, zeinak nartzisismo hutsalean, beldurrean eta errealitatea ukatzeko ahaleginean katramilatuta baitaude.

Page 11: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

PREMIOS EUSKADI DE LITERATURA

TRADUCCIÓN LITERARIA AL EUSKERA 2020

Jurado:

- Isabel Etxeberria, presidenta del tribunal - Ander Arana, vocal - Iker Sancho, vocal - Asun Garikano, vocal - Gidor Bilbao, vocal

Premio y premiada Autora: Idoia Santamaria Urkaregi Título: Aldibereko (Ingeborg Bachmann) Editorial: Erein & Igela Premio de 18.000 euros. Razonamiento del jurado El jurado de la modalidad de Traducción literaria en Euskera 2020 de los Premios Euskadi de Literatura, ha decidido otorgar el premio a Idoia Santamaría Urkaregi por su trabajo en la traducción al euskera de la colección de cuentos en alemán Simultan (en euskera Aldibereko) de la escritora austriaca Ingeborg Bachmann. Bachmann escribió que "el título Simultan quiere demostrar que la traducción es imposible en realidad, que una persona no puede realmente traducir lo que otra piensa y siente". También dice en uno de sus cuentos que Nadja, el personaje principal de ese cuento, "No era capaz de traducir aquella frase a otro idioma; supuestamente sabía el significado y el uso de cada palabra, pero no sabía de qué estaba hecha realmente aquella frase". La traductora Idoia Santamaría Urkaregi se ha empeñado en hacer lo imposible y ha conseguido, según el jurado, a través de atrevidas decisiones, hacer oír al lector euskaldun la voz de las seis mujeres vienesas que toman el protagonismo en los cinco cuentos del libro, y convertir las cinco historias escritas entre 1968 y 1972 en un universo creíble para el lector vasco del siglo XXI. Quien haya leído la prosa de Bachmann en alemán sabe que no es fácil para el lector y que muchas veces es una ardua tarea distinguir las voces de los personajes que están hablando, las reflexiones y hasta la del narrador, ya

que el escritor ha jugado intencionadamente esquivando las reglas de la puntuación, pero al mismo tiempo dibujando personajes a través del lenguaje. En la traducción al euskera de Idoia Santamaría, el jurado considera que se conoce bien a los hombres y mujeres de las historias en alemán, y que la valentía de algunas decisiones tomadas por el traductor han conseguido trasladar al lector en euskera el tono que Ingeborg Bachmann ha establecido en cada historia.

Page 12: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Idoia Santamaría Urkaregi

Donostia, 1962 Licenciada en Filología Vasca. Trabaja en Elhuyar como traductora, correctora e instructora. Antes de empezar en Elhuyar, trabajó en Luxemburgo como traductora de la Unión Europea. En traducción literaria ha traducido al euskera Epailea eta haren borreroa de F. Dürrenmatt. Aldibereko

Los cuentos son una especie de bocetos hechos en un borde del papel para Bachmann, que además de retratar a algunas mujeres quiso mostrar las costumbres de una época determinada.

Son todos cuentos independientes, pero forman una estructura cíclica entre todos. El primer cuento (Aldibereko) y el último (Aintzirarako hiru bide) son la columna vertebral del libro: las dos mujeres protagonistas de estos cuentos

son profesionales de éxito -una intérprete simultánea, una periodista y fotógrafa- que contrastan notablemente con las mujeres de las otras tres historias, enredadas en el narcisismo insignificante, el miedo y el intento de negar la realidad. Aurreko edizioetako irabazleak / Premios en las anteriores ediciones: (1997) Morales, Jose, Gure garaiko heroia, Lermontov, M.J., Ibaizabal arg. (1998) Muñoz, Jon, Harreman arriskutsuak, Declos, Ibaizabal arg. (1999) Garzia Garmendia, Juan, Ipuin hautatuak, Borges, J.L., Ibaizabal arg. (2000) Aldasoro, Irene, Dublindarrak, Joyce, J., Alberdania. (2001) Zabaleta, Josu, Fantasiazko ipuinak, Maupassant, G Ibaizabal arg. (2002) Mendiguren, Iñaki, Harri Potter eta sekretuen ganbera, Rowling J. K., Elkarlanean. (2003) Navarro, Koro, Zortzi kontakizun, Bashevis Singer Isaac, Alberdania. Elkarlanean. (2004) Garikano, Antton, Bederatzietatik bederatzietara, Leo Perutz, Alberdania & Elkar. (2005) Zabalo, Karlos, Parisen sabela, Alberdania & Elkar. (2006) Olarra, Xabier, Estilo ariketak, Igela. (2007) Rey, Fernando, Pereirak dioenez, Igela. (2008) Zabaleta, Josu, Gaueko gezurrak, Alberdania & Elkar. (2009) Olano, Antton, Ilargi-harria, Alberdania & Elkar. (2010) Mendizabal, Jesús Mari, Eguzki kolpea, Alberdania-Elkar. (2011) Zabala, Karlos, Zubi bat Drinaren gainean, Elkar. (2012) Olarra, Xabier eta Royo, Arantzazu, Jakobian eraikina, Igela. (2013) Mendiguren, Iñaki eta Turtle, Sarah. Tom Sawyer-en abenturak. Alberdania-Erein-Igela. (2014) Roque, Iñigo. Gauzen ordena naturala. Alberdania-Erein-Igela. (2015) Garzia, Juan. Sonetoa, Aztarna (2016) Olarra, Xabier. Ulises, Igela. (2017) Mugica, Marias. Testamentua (François Villon). Erein-Igela (2018) Aldasoro, Irene. Gailur ekaiztsuak. Erein-Igela. (2019) Etxeberria, Isabel. Etsaiak, lagunak, ezkongaiak, maitaleak, senar-emazteak (Alice Munro), Erein & Igela

Page 13: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Irabazlea - Ganadora: Idoia Santamaria Urkaregi Izenburua - Título: Aldibereko (Ingeborg Bachmann) Argitaletxea - Editorial: Erein & Igela

Page 14: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

EUSKADI LITERATURA SARIA

SAIAKERA EUSKARAZ 2020

Epaimahaia:

- Mitxelko Uranga epaimahaiburua - Santiago Urrutia epaimahaikidea - Monika Madinabeitia epaimahaikidea - Ainhoa Novo epaimahaikidea - Joxemari Iturralde epaimahaikidea

Irabazlea eta sariaren nolakoa Irabazlea: Uxue Alberdi Estibaritz Izenburua: kontrako eztarritik Argitaletxea: Susa 18.000 euroko saria, eta beste 4.000 eurokoa lan saritua beste hizkuntza batean argitaratzen bada. Epaimahaiak ikusitako merituak Emakumeen, eta, zehazki, emakume publikoen, bertsolarien, unibertsaltasun ezaren inguruko hausnarketa egiten du lanak. Eremu publikoa maskulinizatuta dago, gizonek okupatuta, ordezkatuta, pentsatuta, bideratuta eta antolatuta. Genero-identitatea da, oraindik ere, gizarte guztiak banatzen dituen elementu nagusia eta giza harreman gehienen oinarria. Horrela, egun “bakan bakanak dira izaki unibertsaltzat, komunitate osoaren ordezkari eta eredutzat, hartzen diren emakumeak”. Uxue Alberdik, unibertsalak ez diren heinean, emakume gorputzek eta bertsolari gorputzek talka egiten dutela erakusten digu, kontraesanean daude, arrotzak, artifizialak dira haien eta gizartearen imajinarioan. Uxueren helburua ez da soilik emakume bertsolarien unibertsalitate ezak bertsolarien lana mugatzen duela aldarrikatzea, horrek bertsolaritzaren etorkizunean duen eragina ikusaraztea ere; “Niri neuri tamalgarria iruditzen zait horren bizi laburreko bertsolariak ekoizten dituen sistema” edo “sustrai sakoneko ideologien aurpegi dikotomikoak izan daitezke, bertsolaritza biziraupenerako eta osasunerako arriskutsuak”. Hala ere, bertsolaritzatik haratago doa lana, mugatze-mekanismoak unibertsalak dira, mundua eta garaiak zeharkatzen dituzte. Uxuek gidatzen dituen bertsolarien testigantzak irakurlearekin emozioen bidez bat egiten du, irakurleak bere egunerokoan muga-mekanismoen materializazioa identifikatuz. Garai ezberdinetako autore anitzen hausnarketak biltzen ditu mekanismo bakoitza lehenago pentsatua, kontzeptualizatua izan dela erakutsiz. Ez dira soilik testigantza partikularrak, pertsonalak, pribatuak edo intimoak, unibertsalak eta errepikakorrak baizik. Emakumeen testigantza hauek gizarte osoari begiratzen diote. Egileak unibertsaltzat hartzen ez diren egoerak unibertsalak direla sentiarazten du, emakumezko bertsolarien bizipenen benetakotasunak irakurlea hunkitzeko daukan gaitasunaz. Egituran lan ordenatua da eta horrek errazten du bere tesiaren defentsa. Muga-mekanismoaren kontzeptualizaziorekin ematen dio hasiera atal bakoitzari, horretako autore ezberdinen ekarpenez baliatzen da. Besteak beste honako mekanismoak aipatzen ditu; itxuragatik epaitua izatea, merezimendu falta, aitakeria, biolentziaren naturalizazioa, eranskintzat hartzea, ikusezintasuna edo eta gutxiespen ekonomikoa. Gero, kontzeptuak, mugak, testigantzekin lotzen ditu, orokorretik partikularrerako bidea eginez. Testigantza partikularraz baliatzen da bere tesia indartzeko. Atal ezberdinen bitartez bertsolaritza munduak dituen esparruak jasotzen ditu; faseak (eskola, plaza, txapelketak), elementuak (gaia, gai-jartzailea, ikusleak, kideak) eta giza-harremanak (kontaktua, kontratuaren negoziaketa, hierarkia edo mailaketa).

Page 15: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Uxue Alberdik hitzen balioa zaintzen du lan honetan ere. Testigantzen ordenak, aipuen aukeraketak errazten du lanaren irakurketa. Atal batek hurrengora zaramatza, amaierako “berdintasunezko bertsolaritza bizigarriaren alde, topa lagunok” esaldi arte. Uxue Alberdi Estibaritz Elgoibar, 1984 Idazlea eta bertsolaria. Bi ipuin liburu Aulki bat elurretan (Elkar, 2007) eta Euli-giro (Susa, 2013) eta bi nobela Aulki-jokoa (Elkar, 2009) eta Jenisjoplin (Susa, 2017) idatzi ditu. Haur literaturan lan ugari ditu argitaratuak, Besarkada

(Elkar, 2015) lanarekin Euskadi Literatura Saria Euskarazko Haur eta Gazte Literatura modalitatean lortu zuen. 2012an Bertso Eskola Feminista sortu zuen Ainhoa Agirreazaldegirekin batera eta Bertsolaritza: begirada feminista bat hitzaldiak egin zituzten herriz herri. Ez da kasualitatea eta Kafkaren aulkia emanaldien bultzatzaileetako bat izan da. 2018ko Bertsolaritzaren bilakaera genero ikuspegitik infografia sortu zuen taldean parte hartu zuen. Ahalduntze Bertso Eskolako kidea da. kontrako eztarritik Uxue Alberdi idazle eta bertsolariak hamabost bertsolari elkarrizketatu ditu LISIPEren bosgarren ale honetan. Helburua, aldiz, ez da bertsogintzaren teknika finduez, koplen kalitateaz edo zortzikoen flow-az mintzatzea, ezpada horiek guztiak nortzuek, nondik eta norentzat sortuak diren aztertzea; bertsolaritza praktika sozial bat baita eta praktika sozial oro baita gure garaiko botere harremanen dispositibo. Hala adieraziko dute elkarrizketatuek. Emakume mordoak omen dihardu bertsolaritzan. Hori entzuten dugu behin eta berriro, baina datuak eta pertzepzioak ez datoz bat. Guk badakigu emakumeen ikusgarritasuna gizonezkoen desiraren neurrira egina dela, eta, Alberdik bikain argitzen duen moduan, gizon publikoaren osagarri rola betetzen duen bitartean, emakumea (singularrean) onartua da gizonen espazioetan, baina gizonenak dira espazio publikoak.

Page 16: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

PREMIOS EUSKADI DE LITERATURA

ENSAYO EN EUSKERA 2020

Jurado:

- Mitxelko Uranga epaimahaiburua - Santiago Urrutia epaimahaikidea - Monika Madinabeitia epaimahaikidea - Ainhoa Novo epaimahaikidea - Joxemari Iturralde epaimahaikidea

Ganadora y dotación del premio Ganadora: Uxue Alberdi Estibaritz Título: kontrako eztarritik Editorial: Susa Premio de 18.000 euros y 4.000 euros si se publica la obra ganadora en otra lengua. Méritos observados por el jurado El trabajo reflexiona sobre la falta de universalidad de las mujeres, y en concreto de las mujeres públicas, de las bertsolaris. El espacio público está masculinizado, ocupado, representado, pensado, orientado y organizado por los hombres. La identidad de género sigue siendo el elemento central que separa a todas las sociedades y la base de la mayoría de las relaciones humanas. De este modo, actualmente son "raras las mujeres consideradas como seres universales, representantes y modelos de toda la comunidad". Uxue Alberdi, en tanto que no universales, nos muestra que los cuerpos de mujeres y los cuerpos de bertsolaris chocan, se contradicen, son extraños, artificiales en su imaginario y en el de la sociedad. El objetivo de Uxue no es sólo reivindicar que la falta de universalidad de las mujeres bertsolaris limita el trabajo de las bertsolaris, sino también hacer ver la influencia que eso tiene en el futuro del bertsolarismo; "a mí me parece lamentable el sistema que produce bertsolaris de tan corta vida" o "pueden ser caras dicotómicas de ideologías de raíz profunda, peligroso para la supervivencia del bertsolarismo y la salud". Sin embargo, el trabajo va más allá del bertsolarismo, los mecanismos de delimitación son universales, atraviesan el mundo y los tiempos. El testimonio de las bertsolaris que conduce Uxue se une al lector a través de las emociones, identificando el lector en su día a día la materialización de los mecanismos de limitación. Recoge reflexiones de múltiples autoras de diferentes épocas demostrando que cada mecanismo ha sido premeditado, conceptualizado. No son sólo testimonios particulares, personales, privados o íntimos, sino universales y repetitivos. Estos testimonios de mujeres miran a toda la sociedad. La autora hace sentir que situaciones que no se consideran universales son universales, de la capacidad que tiene la autenticidad de las vivencias de las bertsolaris femeninas para emocionar a la lectora. Es un trabajo ordenado en la estructura y eso facilita la defensa de su tesis. Inicia cada apartado con la conceptualización del mecanismo de limitación, para ello se sirve de las aportaciones de diferentes autores. Entre otros menciona los siguientes mecanismos: ser juzgado por apariencia, falta de mérito, paternidad, naturalización de la violencia, consideración como anexo, invisibilidad o menosprecio económico. Luego relaciona conceptos, límites, con testimonios, recorriendo el camino de lo general a lo particular. Se sirve del testimonio particular para reforzar su tesis. A través de diferentes apartados recoge los diferentes ámbitos del mundo del bertsolarismo; fases (escuela, plaza, campeonatos), elementos (tema, persona que plantea los temas, espectadores, compañeros

y compañeras) y relaciones humanas (contacto, negociación del contrato, jerarquía o graduación). Uxue Alberdi también cuida el valor de las palabras en este trabajo. El orden de los testimonios, la selección de

Page 17: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

citas facilita la lectura del trabajo. Un apartado te lleva al siguiente, hasta la frase final “berdintasunezko

bertsolaritza bizigarriaren alde, topa lagunok”. Uxue Alberdi Estibaritz Elgoibar, 1984 Escritora y bertsolari. Ha escrito dos libros de cuentos Aulki bat elurretan (Elkar, 2007) y Euli-giro (Susa, 2013) y dos novelas Aulki-jokoa (Elkar, 2009) y Jenisjoplin (Susa, 2017). Ha publicado varias obras de Literatura Infantil y con Besarkada (Elkar, 2015) obtuvo el Premio Euskadi de Literatura en la modalidad de Literatura Infantil y Juvenil

en Euskera.

En 2012 fundó la Bertso Eskola Feminista junto a Ainhoa Agirreazaldegi y ofrecieron conferencias pueblo a pueblo bajo el título: Bertsolaritza: begirada feminista bat. Ha sido una de las impulsoras de las actuaciones Ez da kasualitatea y Kafkaren aulkia. En 2018 participó en el grupo que creó la infografía Bertsolaritzaren bilakaera genero ikuspegitik. Es miembro de la Ahalduntze Bertso Eskola. kontrako eztarritik La escritora y bertsolari Uxue Alberdi ha entrevistado a quince bertsolaris en este quinto número de LISIPE. El objetivo no es hablar de las técnicas refinadas del bertsolarismo, de la calidad de las coplas o del flow de los zortzikos, sino analizar quiénes, de dónde y para quién son creados, ya que el bertsolarismo es una práctica social y toda práctica social es un dispositivo de las relaciones de poder de nuestro tiempo. Así lo manifestarán las entrevistadas. Dicen que hay un montón de mujeres que se dedican al bertsolarismo. Eso lo escuchamos una y otra vez, pero los datos y las percepciones no coinciden. Sabemos que la visibilidad de las mujeres está hecha a medida del deseo masculino, y mientras que, como aclara perfectamente Alberdi, desempeña el papel de complemento del hombre público, la mujer (en singular) es admitida en los espacios de los hombres, pero los espacios públicos son de los hombres.

Page 18: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Aurreko edizioetako irabazleak / Premios en las anteriores ediciones: (2010) Azurmendi Otaegi, Joxe. Azken egunak Gandiagarekin, Elkar. (2011) Sarrionaindia, Joseba. Moroak gara behelaino artean?, Pamiela. (2012) Mujika Iraola, Inazio. Xabier Lete (Auto)biografia bat, Alberdania. (2013) Sudupe Martija, Jon. Oi Europa!, UPV/EHU. (2014) Gabilondo Alberdi, Joseba. New York Martutene, UPV/EHU. (2015) Azurmendi Otaegi, Joxe. Historia, arraza, nazioa, Elkar. (2016) Uranga Álvarez, Mitxelko. Mina, boterea eta egia, Pamiela. (2017) Urretabizkaia, Arantxa. Bidean Ikasia. Pamiela. (2018) Altonaga, Kepa. Patagoniara Hazparnen barrena, Pamiela. (2019) Etxegoien, Juan Carlos ‘Xamar’. Etxera bidean, Pamiela

Page 19: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Irabazlea - Ganadora: Uxue Alberdi Estibaritz Izenburua - Título: kontrako eztarritik Argitaletxea - Editorial: Susa

Page 20: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

EUSKADI LITERATURA SARIAK

SAIAKERA GAZTELANIAZ 2020

Epaimahaia:

- Daniel Innenarity, presidente del jurado - Amaia Bacigalupe, vocal - Carmen Peñafiel, vocal - Manuela Alvarez, vocal - Xabier Aierdi, vocal

Sariduna Egilea: Borja Barragué Calvo Izenburua: Larga vida social a la democracia Argitaletxea: Ariel 18.000 euroko saria, eta beste 4.000 eurokoa lan saritua beste hizkuntza batean argitaratzen bada. Epaimahaiak ikusitako merituak Larga vida a la socialdemocracia gaur egungo gai bati buruzko testu bat da, ausardiaz tratatua. Dilema klasikoak

planteatzen dira, sozialdemokraziak funtsean esaten zuena gogoratzen da, postulatu klasikoen aldarrikapen bat dago eta gaur egunera egokitzea proposatzen da.

Publiko handiarentzat lan eskuragarria da, dibulgaziozko tonu zorrotza eta irakurketa atsegina egiten duen estetika egokia nabarmentzen dira, liburu atsegina eta irakasgarria da, ondo idatzia, testua zuzena eta argia da eta ironia presente dago. Proposamen ireki gisa egindako saiakerak galderak irekitzen ditu, pentsarazten ditu eta belaunaldi desberdinak lotu ditzake. Borja Barragué Calvo

Donostia, 1981

Zuzenbidean eta Zientzia Politikoetan lizentziatua eta UNEDeko Filosofia Juridikoko Departamentuko irakaslea da. Madrilgo Unibertsitate Autonomoko Zuzenbidearen Filosofia irakaslea, Euskal Herriko Unibertsitateko Ekonomia Fakultateko ikertzailea, Agenda Publikoaren editorea eta Osasun, Kontsumo eta Gizarte Ongizate Ministerioko aholkularia izan da. Gizarte-politikei eta filosofia politiko analitikoari buruzko artikulu zientifiko eta dibulgatzaile askoren egilea da.

Page 21: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Larga vida a la socialdemocracia Europa ia osoko hauteskundeetako beherakadari ideia-falta bat gehitu behar zaio munduan zehar dabilen krisi ekonomiko eta politikoaren aurrean. Trebetasunez eta umore-zentzu sotilez Borja Barraguék egoeraren diagnostikoa egiten du, eta gizarte-justiziaren eta sozialdemokraziaren noraez ideologikoa markatu duten pentsalarien oinarrizko kontzeptuak jorratzen ditu. Baina liburua askoz haratago doa: argumentu eta datu berriez beteta, eta tradizio sozialdemokratari berari autokritika egiten dion ausardiaz, erretorika hutsalari izkin egiten dioten ideiak proposatzen ditu egileak, eta zurrunbilotik ateratzeko iradokizun berritzaileak zirriborratzera abenturatzen da. Ziurgabetasun- eta bizkortze-garai hauetan, sobera daude sozialdemokrazia erreformista bat defendatzeko arrazoiak, gizarte berriaren errealitate teknologiko, demografiko eta laboraletara egokitutakoa, justizia sozial birdefinitu baten bandera goratzen duena eta neoliberalismo ikaragarriaren eta ultraeskuindarraren oldarra hausten duena.

Page 22: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

PREMIOS EUSKADI DE LITERATURA

ENSAYO EN CASTELLANO 2020

Jurado:

- Daniel Innenarity, presidente del jurado - Amaia Bacigalupe, vocal - Carmen Peñafiel, vocal - Manuela Alvarez, vocal - Xabier Aierdi, vocal

Premio y premiado Autor: Borja Barragué Calvo Título: Larga vida social a la democracia Editorial: Ariel Premio de 18.000 euros y 4.000 euros si la obra premiada se publica en otra lengua. Razonamiento del jurado Larga vida a la socialdemocracia es un texto sobre una temática actual tratada con audacia. Se plantean clásicos dilemas, se recuerda lo que la socialdemocracia venía a decir en esencia, hay una reivindicación de postulados clásicos y se propone su adecuación a la actualidad. Es una obra asequible al gran público, destacan el tono utilizado divulgativo pero riguroso y una estética adecuada que hace la lectura agradable, es un libro ameno e instructivo, bien escrito, el texto es directo y claro y está presente la ironía. Un ensayo como propuesta abierta que abre interrogantes, hace pensar y puede enganchar a diferentes generaciones. Borja Barragué Calvo

Donostia, 1981

Es licenciado en Derecho y en Ciencias Políticas y profesor en el Departamento de Filosofía Jurídica de la UNED.

Ha sido profesor de Filosofía del Derecho en la Universidad Autónoma de Madrid, investigador en la Facultad de Económicas de la Universidad del País Vasco, editor de Agenda Pública y asesor en el Ministerio de Sanidad, Consumo y Bienestar Social. Es autor de numerosos artículos científicos y de divulgación sobre políticas sociales y filosofía política analítica.

Larga vida a la socialdemocracia Al declive electoral en casi toda Europa se le suma una aparente falta de ideas ante la crisis económica y política que recorre el mundo. Con desenvoltura y un sutil sentido del humor, Borja Barragué hace un diagnóstico de la situación y aborda los conceptos básicos de la justicia social y de los pensadores que han marcado la deriva ideológica de la socialdemocracia. Pero el libro va mucho más allá: cargado de argumentos y datos recientes, y

Page 23: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

con valentía no exenta de autocrítica a la propia tradición socialdemócrata, el autor propone ideas que esquivan la retórica vacua y se aventura a esbozar innovadoras sugerencias para salir del atolladero. En estos tiempos de incertidumbre y aceleración sobran las razones para defender una socialdemocracia reformista, ajustada a las realidades –tecnológicas, demográficas, laborales- de la nueva sociedad, que enarbole la bandera de una redefinida justicia social y combata la arremetida del neoliberalismo desbocado y el rancio ultraderechismo. Aurreko edizioetako irabazleak / Premios en las anteriores ediciones: (2010) Sánchez Ostiz, Miguel. Sin tiempo que perder, Alberdania. (2011) Uriarte, Iñaki. Diarios 1999-2003, Pepitas de calabaza. (2012) Innerarity, Daniel. La democracia del conocimiento, Paidos. (2013) Zaldua, Iban. Ese idioma raro y poderoso, Lengua de trapo (2014) Juaristi, Jon. Espaciosa y triste. Ensayos sobre España, Espasa (2015) Zulaika Irureta, Joseba. Vieja Luna de Bilbao. Nerea. (2016) Mikelarena, Fernando. Sin piedad. Limpieza política en Navarra, 1936, Pamiela (2017) Izagirre, Ander. Potosí. Libros del K.O. (2018) Zunzunegui, Santos. Bajo el signo de la melancolía. Cátedra. (2019) Innerarity, Daniel. Política para perplejos. Galaxia Gutenberg

Page 24: Plantilla normalizada para WORD · 2020. 10. 14. · - Javier Otaola, vocal - Natalia Vara, vocal - Maria Jose Martinez, vocal - Elena Sierra, vocal Ganadora y premio Ganadora: Aixa

Irabazlea - Ganador: Borja Barragué Calvo Izenburua - Título: Larga vida social a la democracia

Argitaletxea - Editorial: Ariel :