Material osagarria

LEHEN HEZKUNTZA

Badakizu zer janzten

duzun?

Etiketak esaten dizu

2

HELBURUA

EDUKIAK

Janzteko erak historian eta munduan zehar.

Ehun motak eta ehunen ezaugarriak.

Arropa aukeratzeko aldagaiak (urtaroa, prezioa, kalitatea, moda...).

Ehungintzako etiketak.

JARDUERA OSAGARRIAK

AURRETIKO JARDUERAK

1. ZIKLOA

1. Zer jantziko diot?

2. ZIKLOA

1. Ehunak

3. ZIKLOA

1.. Zer esan nahi du?

GEROKO JARDUERAK

1. ZIKLOA

1. Arropa zaharra

2. Kolorez

2. ZIKLOA

1. Kontserbazio etiketak

2. Arropa denda

3. ZIKLOA

1. Moda

2. Eboluzioa

Arropak modu kritikoan eta kontzientean aukeratzen ikastea; betiere, irizpide logikoetan

oinarrituta: ehun motaren arabera, etiketak duen informazioaren arabera, urtaroaren ara-

bera...

3

OINARRIZKO KONPETENTZIEKIKO LOTURA

Zie

ntz

ia

tekn

olo

gia

eta

osasu

n

Ku

ltu

rarako

gait

asu

na

Ikaste

n

ikaste

ko

gait

asu

-

na

Mate

mati

-

karako

gait

asu

na

Kom

un

ikazio

-

rako

gait

asu

na

Gait

asu

n

dig

itala

eta

In

form

a-

zio

aren

trata

erakoa

Giz

arte

ra-

ko e

ta

hir

itarta

-

su

nerako

gait

asu

na

Ku

ltu

ra

hu

man

isti

ko

eta

arti

sti

ko

ra-

ko

gait

asu

na

Norb

eraren

au

ton

om

ia-

rako e

ta

ekim

en

era-

ko

gait

asu

na

Zer

jan

tzik

o

dio

t??

Eh

un

ak

Zer

esa

n n

ah

i

du

?

Arr

op

a

zah

arr

a

Kolo

rez

Kon

tserb

azio

eti

keta

k

Arr

op

a

den

da

Mod

a

Ebolu

zio

a

4

AURRETIKO JARDUERAK

5

Gaia bideratu eta ikasleen arreta lortzeko, galdera sorta bat eginez has gaitezke.

Hauek, ikasleen adina eta jakintza mailaren araberakoak izango dira. Ondoren azaltzen

direnak izan daitezke baliagarri:

Ba al dakizu zenbat ehun mota dauden?

Zertarako balio dute arropen etiketek?

Zer gertatuko litzateke arropa batek etiketarik ez balu?

Badakizu zure arropa zerez eginda dagoen?

1. ZIKLOA

NOLA JANTZIKO DIOT? (FITXA1)

Ikasleak lau taldetan banatuko ditugu, eta talde bakoitzari urtaro bat egokituko diogu.

Talde bakoitzari ebakigarri bat eman eta ebakigarrietan irudikatutako haurrentzat arropak

sortzeko eskatuko diegu. Marraztu, margotu eta ebaki egin beharko dituzte. Horren ondo-

ren, gainerako ikaskideei azalduko diete zer jantziko dieten eta zergatik.

2. ZIKLOA

EHUNAK

Ikasleek ehunen zerrenda bat egin beharko dute, eta, horretarako be-

ren, ikaskideen eta senideen arropen etiketei erreparatu beharko diete,

nagusiki. Zerrenda hori tailerrera eraman dezakete.

3. ZIKLOA

ZER ESAN NAHI DU? (FITXA 2)

Hiztegian hitz hauek aurkitu beharko dituzte. Hori egin ondoren, hitz bakoitzaren esanahia

argitu eta adjektibo horiek materia jakin batzuekin lotzerik dagoen erabaki beharko dute.

Hona hemen materiak: belakia, plastikoa, egurra, artilea, larrua eta goma.

Esaldien Ebazpena: 1. Xurgatzailea, 2. Labainezina 3. Transpiragarria eta xurgatzailea 4. Sukoia 5. Traspira-tzailea eta irazgaitza. 6. Isolatzailea 7. Malgua, 8. Elastikoa

6

Fitxa 1: ZER JANTZIKO DIOT?

Azpiko irudientzako janzkera desberdinak sortuko ditugu urtaroak irudikatuz.

7

1. Belakia..................................... da

2. Gomazko txankleta hauek...............................dira . Horrela ez naiz irristatuko.

3. Bero egiten duenean Kotoizko ehunak komenigarriak dira .......................................... eta

................................ dira eta

4. Tresnen kirtenak, egurrez edo plastikoz daude eginak, bi material hauek.....................

direlako.

5. Mendiko oinetakoak..........................eta.............................daude eginak .

6. Hotzetik babesteko antzinatik artilea erabili da.................................termiko ona de-

lako.

7. Larrua, animaliaren azala, ondo landuta baldin badago , gorputzean ondo egokitzen da

material.................................. delako.

8. Kirol egiteko arropetan asko erabilitako fibra sintetikoa elastanoa da........................

delako.

Fitxa 2:ZER ESAN NAHI DU?

Bilatu ondorengo hitz hauek hiztegian eta beraien esanahia idatzi:

Transpiragarria

Irazgaitza

Labainezina

Xurgatzailea

Sukoia

Malgua

Elastikoa

Isolatzailea

8

GEROKO JARDUERAK

9

1. ZIKLOA

2. ZIKLOA

ARROPA ZAHARRA

Ikasle bakoitzak bere armairuan begiratu beharko du. Gutxitan jantzi di-

tuzten arropen zerrenda egingo dute, eta gutxitan zergatik jantzi

dituzten pentsatu beharko dute. Arropa zaharra eskulanak egi-

teko erabil daiteke. Galtzerdi zaharrak, trapuak, hariak eta bo-

toiak erabiliz txotxongiloak egiten saiatuko dira.

Jarduera horren helburua arropa aukeratzen dutenean kolorea elementu garrantzitsua

dela ulertaraztea da.

KOLOREZ

Ikasleei lau arropa hauek marrazteko eskatuko diegu (oraindik ez dituzte

margotu behar): hondartzarako txanoa, mendirako galtzak, bizikletan ibil-

tzeko zira eta buggy-arekin jolasteko likra. Hori egin ondoren, arropa bakoi-

tza egoki deritzoten koloreez margotzeko eskatuko diegu.

Hondartzara eramaten den arropa argia izatea komeni da, berotik babesten gaituelako. Mendirako erabiltzen den arropak natura eta inguruko koloreak izaten ditu, horrela anima-liak ez izutzeko. Bizikletan ibiltzeko aldiz, kolore biziak erabiltzen dira, horrela bidetik zoa-

zela hobeto ikus zaitzaten. Buggiarekin jolasteko, eta uretan zaudela ondo bereizteko ko-lore biziak erabiltzea komeni da.

KONTSERBAZIO ETIKETAK (Fitxa 1)

Jarduera horrek tailerrean ikasitakoa gogorarazteko balio du. Aurkezten zaien

ikur hauetako bakoitzak zer esan nahi duen idatzi beharko dute. “Erosketa irizpide”-en in-

formazio atalean, hauen esanahiak aurki daitezke.

ARROPA DENDA

Arropa saldu eta erosiko bagenu bezala egingo dugu. Horretarako,

ikasleei eskatuko diegu txiki gelditu zaielako erabiltzen ez duten arro-

paren bat ikasgelara eramateko. Arropa horiekin guztiekin denda bat

irekiko dugu, eta dendatik ikasle guztiak pasatuko dira, txandaka,

erosleen eta saltzaileen rolak antzeztuz. Erosleei aholkatuko diegu

arropen osagaiez eta arropak lisatzeko eta garbitzeko moduez interesa-

tzeko, bai eta arropen akatsei begiratzeko ere. Saltzaileek informatu,

aholkuak eman eta produktua saltzen saiatu beharko dute.

10

Ficha 1: KONTSERBAZIO ETIKETAK

Apuntatu ikur hauen esanahia:

30º

P

11

3. ZIKLOA

* Fabrikatzailea identifikatzeko datuak..

* Ehunaren osagaiak.

EBOLUZIOA (Fitxa 2)

Ikasleak taldeka jarriko dira eta bakoitzari aro desberdin bat emango zaio (historiaurrea, Grezia-Roma, errenazimendua, industrializazioa, gaur egun) Talde bakoitzak, Internet,

kontsulta liburu edo eskura daukan beste bitartekoren bat edo guztiak, erabiliko ditu. Be-raien egokitutako aro horretan erabiltzen ziren arropa zein janzkeren irudiak bilatzeko. Irudi horien buruzko ahalik eta informazio gehien lortzea

saiatuko dira:

Kokapen geografikoa Arropa egiteko erabilitako materiala Ze motatako arropa den, egunero erabiltzekoa, tradizionala, uniformea...

Arropa hori erabiltzearen arrazoiak: kulturalak, estetikak, klimatikoak... ...

Bilatutako informazio eta argazkiekin horma irudi bat egingo dute, ondoren gainontzeko kideei azaltzeko. Azalpenak eman ostean, fitxa 2 osatu eta erantzun guztiak

amankomunean jarriko dituzte.

Helburua janzkera arlo guztietan nola garatu eta aldatu den ikustea da. Klima desberdine-tatik babesteko beharra izatetik talde nortasun zein nortasun indibiduala izatera, edota ja-tea bezain oinarrizko gauza bat izatera adibidez.

MODA

Ikasleek beren adineko jendearen artean modan dauden arropak ja-rri beharko dituzte zerrenda batean. Duela urte batzuetako modare-

kin alderaketak ere egin ditzakete. Hori egin ondoren, ikasle bakoi-tzak arropa baten diseinua egin beharko du.

Orri batean arropa marraztu beharko dute, aurretik eta atzetik ikusita, bai eta koloreak eta estanpatuak aukeratu ere, xehetasunik ahaztu gabe; adibidez, poltsikoak, botoiak,

kremailerak, apaingarriak. Beste alde batetik, etiketa sortuko dute, eta etiketetan jarri be-

harreko datu guztiak idatzi beharko dituzte bertan. Hona hemen datu horiek.

12

Fitxa 2: EBOLUZIOA

Ondorengo galderak erantzun:

Asko aldatu al da janzkera denboraren zehar?

Historiaurrean zergatik janzten ziren?

Eta beste aroetan?

Edozein tokitara joan zaitezke, zauden moduan jantzita? Zergatik?

Arropa garrantzitsua da zure ustez? Eman 0tik 10rako puntuazioa (0 ezer eta 10 oso

garrantzitsua)

Arropa erosteko orduan, zeri ematen diozu garrantzi gehien?

- Prezioa.

- Kolorea.

- Egindako erabiltzen den materiala.

- Modan izatea.

- Pertsonai ospetsuren baten janzkera izatea.

- Marka.

- Ondo geratzea.

- Erosoa izatea.

- Nik egin nahi dudanerako

baliagarria izatea(mendirako,

korrika egiteko, jaietara joateko...)