www.ibermovilitas.org info@ibermovilitas.org

Manual de Acollida España

www.ibermovilitas.org

PROXECTO IBERMOVILITAS

1. PRESENTACION..................................................................................................... 1

2. OBXETIVOS......................................................................................................... 2

3. ACTIVIDADES........................................................................................................ 4

4. ÁMBITO DE ACTUACIÓN........................................................................................... 6

5. SOCIOS................................................................................................................ 7

ESPAÑA

1. ASPECTOS CULTURAIS........................................................................................... 10

1.1. Linguas Oficiais

1.2. Clima

1.3. Oferta Cultural

1.4. Horarios

1.5. Custo da vida

2. EDUCACIÓN…………………….....................................................................................…… 16

2.1. Sistema Educativo

2.2. Recoñecemento/convalidación das cualificacións profesionais e títulos académicos

3. ASPECTOS LEGAIS.................................................................................................. 23

3.1. Libre circulación de traballadores

3.2. Documentación necesaria

3.2.1. Empadroamento

3.3. Lexislación Laboral

3.3.1. Tipos de Contrato de Traballo

3.3.2. Autoemprego

3.3.3. Salarios

3.3.4. Horas de Traballo

3.3.5. Tempo de descanso

4. EMPREGO............................................................................................................. 37

4.1. Búsqueda de emprego

4.2. Solicitude de emprego

5. SEGURIDADE SOCIAL.............................................................................................. 43

5.1. O Sistema

5.2. Acción protectora: Prestacións

5.3. Protección por desemprego

5.4. A exportación de prestacións por desemprego

6. ASISTENCIA SANITARIA. ......................................................................................... 49

7. VIVENDA............................................................................................................. 51

7.1. Busqueda de vivenda

8. TRANSPORTES E COMUNICACIÓNS............................................................................. 52

8.1. Avión

8.2. Tren

8.3. Estrada

9. ASPECTOS TRIBUTARIOS......................................................................................... 55

9.1. Imposto sobre a renta das persoas físcas IRPF

10. PREGUNTAS FRECUENTES......................................................................................... 56

COMUNIDADES AUTÓNOMAS

11. ANDALUCÍA........................................................................................................ 60

12. CASTELA E LEÓN..................................................................................................78

13. EXTREMADURA....................................................................................................84

14. GALICIA...........................................................................................................103

1

1. PRESENTACION

O proxecto Ibermovilitas, liderado pola Consellería de Traballo e Benestar da Xunta de Galicia enmárcase

dentro da convocatoria de Cooperación Transfronteiriza 2007-2013 financiada polo Fondo Europeo de

Desenvolvemento Rexional (FEDER) e terá unha duración temporal de 2 anos. A nova programación dos

Fondos 2007-2013 modificou o papel da cooperación entre Estados membros, dotándoa de maior entidade

ao convertela nun do tres Obxectivos Prioritarios da Unión Europea, a “Cooperación Territorial Europea".

Aprobado pola Comisión Europea o 25 de outubro de 2007, o Programa de Cooperación transfronteiriza España-Portugal 2007-2013

promove o desenvolvemento das zonas fronteirizas entre España e Portugal, reforzando as relacións económicas e as redes de

cooperación existentes entre as cinco Áreas definidas no Programa.

A misión de IBERMOVILITAS é servir de marco para pór en marcha a experiencia de cooperación en materia de mobilidade do mprego en

todo o territorio que se extende a ambos os dous lados da fronteira hispano-portuguesa. O proxecto abarcará as comunidades de

Andalucía, Castilla e León, Extremadura e Galicia limítrofes co país portugués.

Este Programa permite aproveitar as amplas redes de cooperación existentes que se viñeron desenvolvendo dende 1989, con execución

de proxectos de infraestruturas materiais, ás que se incorporaron progresivamente outros sectores como o turismo, servizos sociais,

medio, innovación tecnolóxica, sanidade, educación ou cultura.

O obxetivo é mellorar e impulsar a movilidade laboral dos cidadas que residen a ambos lados da fronteira.

2

2. OBXECTIVOS

Ibemovilitas preséntase como unha experiencia de cooperación transfronteiriza entre todas as Comunidades Autónomas españolas

linitrofes e o país veciño, Portugal.

O obxectivo principal pasa por impulsar a mobilidade laboral dos cidadáns e cidadás que residen aos dous lados da fronteira, obxectivo

que se alcanzará co deseño de políticas activas de emprego que contribúan a paliar as barreiras existentes á mobilidade.

Pretende contribuír ao impulso da mobilidade transfronteiriza a través da formación profesional articulada e o traballo en común das

oficinas e centros de emprego, impulsando a creación dun mercado laboral máis articulado aos dous lados da fronteira.

Os obxectivos concretos que se pretenden conseguir son os seguintes:

• Creación dun comité técnico de traballo conxunto no que participen técnicos das administracións españolas e portuguesa e

que, sobre a base da metodoloxía de traballo e procedementos ensaiados xa na experiencia de cooperación previa na materia,

será o encargado de deseñar e poñer en marcha todas as actividades do proxecto.

• Identificación daqueles sectores de actividade que, tanto nas rexións fronteirizas de España coma de Portugal, están

considerados de difícil ocupación e os postos de traballo da cal serían susceptibles de ser cubertos por traballadores e

traballadoras transfronteirizos.

• Posta en marcha dun centro de referencia en materia de mobilidade transfronteiriza, que permita ás administracións dos dous

lados da fronteira ter datos permanentemente actualizados do comportamento do mercado laboral transfronteirizo.

3

• Identificación das áreas de formación complementarias que é necesario introducir nos programas de formación profesional para

o emprego para que estes poidan ser recoñecidos aos dous lados da fronteira, primeiro socialmente e, a máis longo prazo,

institucionalmente.

• Fomento do uso das novas tecnoloxías na formación profesional para o emprego.

• Deseño de accións complementarias aos programas formativos que contribúan a eliminar as barreiras existentes á mobilidade e

que fagan das accións formativas que se poñan en marcha en Ibermovilitas verdadeiros itinerarios integrado de inserción.

• Dar a coñecer aos empresarios a cualificación das persoas traballadoras procedentes da outra rexión para desempeñar un

determinado posto de traballo de difícil cobertura.

• Posta en marcha 12 accións formativas e as súas correspondentes accións complementarias de reforzo da empregabilidade

transfronteiriza aos dous lados da fronteira hispano-lusa.

• Implicación de toda a rede de oficinas e centros de emprego do territorio de actuación tratando de impulsar o intercambio de

experiencias, aprendizaxe conxunta e traballo articulado.

• Deseño de procedementos de traballo articulado nas oficinas e centros de emprego das áreas de cooperación transfronteiriza.

• Posta en marcha dun sistema de información áxil que permita o intercambio de información sobre ofertas e demandas de

emprego de interese transfronteirizo.

• Cubrir os postos de traballo considerados de difícil cobertura con persoas cualificadas para o seu desempeño.

• Contribución a empregar as persoas pertencentes aos colectivos con maiores dificultades para conseguir un emprego.

• Posta en marcha dunha "conferencia anual para o impulso da mobilidade transfronteiriza" na que o persoal técnico das

administracións con competencia no territorio de actuación do proxecto poidan seguir colaborando, compartindo información,

experiencias e métodos de traballo a favor da mobilidade.

4

3. ACTIVIDADES

Ibermovilitas está organizado en torno a catro grandes actividades, que se describen a continuación.

ACTIVIDADE 1: "Análise do mercado laboral transfronteirizo e identificación de oportunidades para a mobilidade"

O obxectivo concreto desta primeira actividade reside en identificar aqueles sectores de actividade que, tanto nas rexións fronteirizas

de España coma de Portugal, están considerados de difícil ocupación e os postos de traballo da cal serían susceptibles de ser cubertos

por traballadores e traballadoras transfronteirizos.

ACTIVIDADE 2: "Deseño conxunto das accións concretas para paliar as barreiras existentes á mobilidade"

O obxectivo desta segunda actividade é, en primeiro lugar, e sobre a base das profesións obxecto de actuación, identificar as áreas de

formación específicas que é necesario coñecer para poder desempeñar unha determinada profesión nunha rexión. En segundo lugar,

integrar estes módulos específicos nos programas de formación profesional da rexión veciña e, por último, deseñar itinerarios integrados

de inserción -nestas profesións de difícil ocupación- ao outro lado da fronteira, para todas as persoas participantes no proxecto,

formadas e predispostas á mobilidade.

ACTIVIDADE 3: "Posta en marcha do proxecto piloto nas catro áreas de cooperación orientado a facilitar a inserción laboral

transfronteiriza".

O obxectivo desta actividade é a posta en práctica dos itinerarios integrados de inserción aos dous lados da fronteira.

5

ACTIVIDADE 4: "Potenciación do traballo articulado de oficinas e centros de emprego e transferencia de resultados".

Nesta cuarta actividade o obxectivo último é, por un lado, afondar nos procedementos de colaboración, implicando as oficinas e centros

de emprego de toda a zona transfronteiriza da área de intervención. Por outro lado, preténdese dotar de continuidade á colaboración

entre as institucións dos dous lados da fronteira en materia de mobilidade, emprego e formación.

6

4. AMBITO DE ACTUACIÓN

O ámbito de actuación de IBERMOVILITAS esténdese a todas as Comunidades Autónomas españolas fronteirizas con Portugal e a todo o

territorio portugués fronteirizo con España.

A zona transfonteriza hispano-portuguesa na que se levaría a cabo o proxecto, comprende os seguintes espazos a nivel NUTS II:

1. Comunidades Autónomas fronteirizas con Portugal en

España:

• Galicia

• Castilla e León

• Extremadura

• Andalucía

2. Rexións fronteirizas con España en Portugal:

• Regiâo Norte

• Regiâo Centro

• Regiâo Alentejo

• Regiâo Algarve

A nivel NUTS III, a área de intervención do proxecto abrangue as seguintes zonas:

• Nas CCAA españolas fronteirizas con Portugal: Pontevedra, Ourense, Zamora, Salamanca, Cáceres, Badajoz e Huelva.

• Nas rexións portuguesas fronteirizas con España: Alto Trás os Móntes, Beira Interior Norte, Alentejo e Algarve.

7

5. SOCIOS

CONSELLERÍA DE TRABALLO E BENESTAR DE LA XUNTA DE GALICIA

Xefe de Fila

Enderezo: Complexo Administrativo San Lázaro, s/n

15781-Santiago de Compostela

Teléfono: + 34 981 544 681

Servizo de Emprego: 902 125 000

Web: www.traballo.xunta.es Mail: web.traballo@xunta.es

INSTITUTO DO EMPREGO E FORMAÇAO PROFISSIONAL

Enderezo: Avda. José Malhoa, 11

1099-018 Lisboa

Teléfono: +351 217 227 000

Web: http://portal.iefp.pt/

Mail:webdem@iefp.pt

CONSEJERÍA DE EMPLEO DE LA JUNTA DE ANDALUCÍA

Enderezo: Polígono Hytasa, c/ Seda, nave 541006 Sevilla

Teléfono: + 34 955 033 501

Web: http://juntadeandalucia.es/empleo/

Mail: dgiil.cem@juntadeandalucia.es

CONSEJERÍA DE IGUALDAD Y EMPLEO DE LA JUNTA DE EXTREMADURA

Extremadura Teléfono: + 34 924 027300

Web: http://juntaex.es/consejerias/igualdad-empleo/

Mail: dgfe.ie@juntaextremadura.net

8

SERVICIO PÚBLICO DE EMPLEO DE LA JUNTA DE CASTILLA Y LEÓN

Enderezo: Paseo Arco de Ladrillo, 68 – Edificio Ariza

47008 Valladolid

Teléfono: + 34 983 410 420

Web: http://jcyl.es/

Mail:ecyl.gerente@jcyl.es

9

ESPAÑA

España, país membro da Unión Europea, sitúase na Península Ibérica, ao Sueste de Europa. A súa extensión é de case 506.000 km

cadrados -incluíndo dependencias e rexións insulares- e ocupa grande parte da rexión peninsular xunto con Portugal, con quen limita ao

Oeste. Tamén comparte a fronteira do Norte co Mar Cantábrico, Francia e Andorra, a do Sur co Mar Mediterráneo e o Océano Atlántico,

e a do leste tamén co Mediterráneo. Despois de Suíza, é o país máis elevado de Europa, cunha altura media de 600 metros.

Dotada dunha grande cantidade de praias -máis de 2.000-, posúe

climas xeralmente agradables na maior parte delas. Algunhas dos

grupos costeiros máis visitados e populares son: Costa Brava, Costa

dourada, Costa de Azar, Costa Branca, Mar Menor, Costa Cálida, Costa

do Sol, Costa da Luz, Rías Baixas e Rías Altas, e a Costa Cantábrica,

entre outras.

Hai tamén outras rexións que integran o Estado Español, tales como a

dependencia británica de Xibraltar, a Illas Canarias, as Islas Baleares,

que forman parte das 17 Comunidades Autónomas.

Cada unha das comunidades autónomas divídese á súa vez nunha ou máis provincias, que suman 50 en total, e todas posúen o seu propio

poder lexislativo, administrativo e executivo, amparados polo Estatuto de autonomía correspondente.

10

1. ASPECTOS CULTURAIS

1.1. Lingua oficial: Español

España posúe unha enorme diversidade cultural e iso é algo que se reflicte tamén na variedade de linguas faladas no país. Así, a lingua

oficial en todo o territorio é o español ou castelán, non obstante, en moitas Comunidades Autónomas o devandito idioma coexiste con

outras linguas oficiais como o euskera, catalán e galego nas respectivas áreas xeográficas. Sen ser oficiais, tamén existen en España

outras linguas vernáculas de uso minoritario.

1.2. O Clima

España é un país considerado de clima suave e abundante sol, pero cunha diversidade meteorolóxica importante. Atopamos unha

primeira zona climatolóxica na franxa norte, que comprende as comunidades de Galicia, Asturias, Cantabria e País Vasco, onde as

chuvias son abundantes e constantes, os veráns suaves e os invernos bastante fríos. Ao sur desta franxa, na zona do interior, atopamos a

área de clima continental. Por último, no resto das zonas costeiras, e principalmente Andalucía e Levante, os invernos adoitan ser máis

suaves e os veráns cálidos.

1.3. Oferta cultural

En canto á oferta cultural España é un país cunha grande lista de referentes nunha grande variedade de disciplinas. Dentro da

literatura, España foi dende sempre un referente importante, e aínda que está definidamente marcada por movementos, correntes e

períodos, cada un deles dá claras evidencias da situación histórica e o contexto no que se desenvolveron.

11

Como feito indiscutible, tanto da literatura española como universal, pódese destacar a obra de Miguel de Cervantes, Don Quijote de la

Mancha. De feito, é o instituto que leva o nome deste emblemático autor (Instituto Cervantes) o encargado de promover e difundir o

ensino lingua española por medio da literatura e outras manifestacións culturais relacionadas ao idioma.

Entre os museos máis importantes, pódense destacar o Museo do Prado, de Madrid, que posúe dentro da súa vasta colección obras de El

Greco, Goya, Botticelli e Tiziano, e Rembrandt.Tamén o Museo Nacional Centro de Arte Reina Sofía, o Museo Arqueolóxico Nacional, o

Museo Nacional de Antropoloxía e o Museo Nacional de Ciencias Naturais. E entre outros moitos máis, o Museo Picasso de Barcelona, o

Museo Nacional de Escultura e o MUSAC de Valladolid.

En canto ás bibliotecas, abonda con mencionar a Biblioteca Nacional, en Madrid, orixinalmente pensada como biblioteca Real no ano

1712, para ter un indicio da transcendente oferta española neste aspecto.

Por outra banda, cabe destacar que España é o país con maior cantidade de cidades que posúen monumentos ou lugares catalogados co

título de Patrimonio da Humanidade, como por exemplo A Coruña, Salamanca, Santiago de Compostela e Toledo, entre outras.

Outras celebracións populares teñen a súa orixe en tradicións relixiosas, maioritatiamente católicas; ou ben históricas, consecuencia da

basta e complexa historia do país.

Ademais das festividades oficiais, moitas rexións posúen as súas propias festas, de acordo ás conmemoracións de santos e patróns de

cada unha. Algunhas moi coñecidas son: Os San Fermines, en Pamplona; a Feira de Abril, en Sevilla; As Fallas, de Valencia, e a de Santo

Isidro en Madrid; entre outras.

A mesma diversidade de culturas que pon a súa marca nas festividades de cada rexión, se deixa ver na ampla gama gastronómica ao

longo do país. Unha grande variedade de receitas, costumes culinarios e pratos típicos fan evidentes os trazos de diferentes civilizacións

que pasaron pola Península.

12

1.4. Horarios:

España pertence á zona horaria CET (Central European Estafe) ou CEST (Central European Summer Estafe) durante o espazo de horario

de verán, polo que conta con horario GMT+1 en inverno e GMT+2 en verán (GMT: Greenwich Meridian Estafe).

• O horario de comidas adoita realizarse un pouco máis tarde que no resto de Europa: o almorzo, dun estilo moi parecido ao

continental, tómase entre as 08,00 e as 10,30 horas da mañá. A comida ou xantar nos restaurantes sérvese entre as 13,00 e as

15,30 horas, e a cea dende as 20,30 ata as 23,00 horas. En calquera caso, a maioría dos establecementos turísticos adaptan os

seus horarios ao estándar europeo e, na práctica, é común que cafetarías e bares conten con servizo continuo, sendo posible

tomar tapas, pratos combinados, bocadillos e porcións a calquera hora do día.

• O horario comercial é de 10,00 a 14,00 horas pola mañá e de 17,00 a 20,00-21,00 horas pola tarde. Os grandes almacéns teñen

horario ininterrumpido de 10,00 a 21,00-22,00 horas. As tendas e centros comerciais abren os Sábados pola mañá, aínda que é

cada vez máis frecuente que nas grandes cidades tamén se atopen abertos os Sábados pola tarde e algúns Domingos e Festivos.

Cabe destacar que os pubs, bares de copas e discotecas adoitan permanecer abertos até as 03,00 ou 04,00 horas da mañá durante

as fins de semana.

• Farmacias. As farmacias están abertas durante o horario comercial, aínda que nas grandes cidades é cada vez máis frecuente

atopar farmacias abertas 24 horas. En calquera caso, fose de horario comercial é posible localizar farmacias de garda que

atenden a calquera hora da noite en diferentes puntos da localidade. Exhíbense listados cos seus nomes na porta de todas as

farmacias da mesma localidade.

13

• Os museos e monumentos adoitan ter horario ininterrompido durante o día e normalmente pechan algún día entre Luns e Xoves,

xa que xeralmente permanecen abertos os Sábados, Domingos e algúns festivos.

• As oficinas centrais de Correos adoitan ter horario ininterrompido de Luns a Venres de 08,30 a 20,30 horas e os Sábados de 09,30

a 14,00 horas, pechando os Domingos e festivos. O horario do resto de oficinas de Correos pode variar en función do tipo de

oficina e situación desta.

• En xeral, os organismos públicos (consulados, embaixadas, concellos, etc.) teñen horario de atención ao público entre as 08,30-

09,00 e as 14,00-15,00 horas de Luns a Venres.

14

1.5. Custo da vida:

Pódese observar, o custo xeral de vida en España, a través dos seguintes prezos dalgúns artigos de uso corrente, que poden sufrir

algunha variación dependendo do establecemento e da zona xeográfica de que se trate:

• Aloxamento

Aluguer de piso con 2 cuartos: 500-900 € euros/mes

Aluguer de piso con 3 cuartos: 700-1.200 € euros/mes

*As cidades máis caras son Madrid, Barcelona e San Sebastián. As máis baratas son Pontevedra, Badajoz e Lugo.

• Gastos do fogar

Gasto medio mensual por fogar segundo o Instituto de

Estatística:

Auga: 10,5 € euros/mes.

Electricidade: 22,41 € euros/mes

Gas: 16 € euros/mes.

*A facturación dalgúns destes servizos é bimensual.

• Transporte

Autobús/Metro: Billete sencillo: 1 €

Gasolina sen chumbo 95 (litro): 0,942 €

Gasolina sen chumbo 98 (litro): 1,042 €

Gasóleo A (litro): 0,881 €

15

• Lecer

Entrada de cinema: 4-6 €

Refresco: 2,10 €

Café: 1,10 €

Cervexa (1/2): 2-6 €

Un menú do día nun restaurante de nivel medio-baixo costa de 7 a 10 euros. Se se trata de menú á carta, as tarifas

sitúanse a partir dos 18 euros, que no caso de establecementos de nivel medio se poden situar nos 36 euros por persoa e,

en restaurantes de tres garfos, pode acadar e mesmo superar os 90 euros.

Almorzo(café, bolería e zume): 2-4 €

Aluguer de coche 1 día 73,16 € (coche de gama media).

16

2. EDUCACIÓN

2.1. Sistema educativo

A Lei Orgánica de Educación (LOE) aprobada en maio de 2006, regula a estrutura e organización do sistema educativo nos seus niveis non

universitarios. Nela reitéranse os principios e dereitos recoñecidos na Constitución defendendo unha nova lei de calidade con equidade

para todos. Insístese no carácter inclusivo da educación, en igualdade de trato e non discriminación das persoas baixo ningunha

circunstancia.

A LOE reafirma o carácter de servizo público da educación, considerando a educación como un servizo esencial da comunidade, que

debe facer que a educación escolar sexa alcanzable a todos, sen distinción de ningunha clase, en condicións de igualdade de

oportunidades, con garantía de regularidade e continuidade e adaptada progresivamente aos cambios sociais. O servizo público da

educación pode ser prestado polos poderes públicos e pola iniciativa social.

A LOE establece que o ensino básico comprende dez anos de escolaridad que se desenvolven de forma regular entre o seis e o dezaseis

anos de idade. A educación básica organízase en educación primaria e educación secundaria obrigatoria.

Ademais, a Lei organiza a educación infantil, a educación secundaria postobligatoria, os ensinos artísticos, os ensinos deportivos, os

ensinos de idiomas e a educación de adultos e a distancia, dentro do marco dunha aprendizaxe ao longo da vida. Así mesmo recolle a

17

formulación participativa e os aspectos referentes á organización e funcionamento dos centros, impulsando as súas competencias e

autonomía organizativa, e regula as competencias dos consellos escolares e do claustro de profesores.

As diferentes modalidades de educación son as seguintes:

• Educación infantil: A Educación infantil constitúe a etapa educativa con identidade propia que atende a nenas e nenos desde o

nacemento até o seis anos. Esta etapa ordénase en dous ciclos. O primeiro comprende até o tres anos, e o segundo, desde o tres

ao seis anos de idade. A Educación infantil ten carácter voluntario. O segundo ciclo desta etapa educativa será gratuíto.

• Educación primaria: ten carácter obrigatorio e gratuíto. Comprende tres ciclos de dous anos cada un, en total, seis cursos

académicos, que se seguirán ordinariamente entre o seis e os doce anos de idade. Con carácter xeral, os alumnos e as alumnas

incorporaranse ao primeiro curso da Educación primaria no ano natural no que cumpran seis anos.

A Educación Secundaria Obrigatoria: (ESO). A Educación Secundaria Obrigatoria (ESO) é unha etapa educativa obrigatoria e

gratuíta que completa a educación básica. Consta de catro cursos académicos que se realizarán ordinariamente entre os 12 e os

16 anos de idade. Organízase de acordo cos principios de educación común e de atención á diversidade do alumnado. Presta

especial atención á orientación educativa e profesional.

*Existe a posibilidade para os alumnos maiores de 16 anos, excepcionalmente de 15, que non desexen cursar os itinerarios arriba

descritos de realizar Programas de cualificación Profesional Inicial: (PCPI). Teñen unha duración de dous anos e culminan coa

obtención do Título de Graduado en Educación Secundaria Obrigatoria e a expedición dunha certificación homologada.

18

Bacharelato: O bacharelato forma parte da educación secundaria postobligatoria e, por tanto, ten carácter voluntario. Consta de

dous cursos académicos que se realizan ordinariamente entre os 16 e 18 anos de idade. Desenvólvese en modalidades

diferentes, organízase de modo flexible e, no seu caso, en distintas vías.

Quenes cursen satisfactoriamente o bacharelato en calquera das súas modalidades recibirán o título de Bacharel, que terá efectos

laborais e académicos.

• Modalidade de Artes:

Vía de Artes plásticas, imaxe e deseño.

Vía de Artes escénicas, música e danza.

• Modalidade de Ciencias e Tecnoloxía.

• Modalidade de Humanidades e Ciencias Sociais.

O título de Bacharel facultará para acceder aos distintos ensinos que constitúen a educación superior:

1. Ensino universitario (máis proba de acceso).

2. Ensinos artísticos superiores.

Estudos superiores de música e danza (máis proba específica).

19

Ensinos de arte dramática (máis proba específica).

Ensinos de conservación e restauración de bens culturais (máis proba específica).

Estudos superiores de artes plásticas e deseño, incluídas os de cerámica e vidro (máis proba específica).

3. Formación profesional de grado superior.

4. Ensinos profesionais de artes plásticas e deseño de grao superior (máis proba de acceso).

5. Ensinos deportivos de grao superior (con título de Técnico deportivo, máis proba de acceso para determinadas

especialidades).

• Formacion profesional: Para poder acceder a estudos de Formación Profesional do sistema educativo de forma directa é

necesario ter a titulación académica requirida, a fin de garantir que os aspirantes teñan os coñecementos e habilidades

suficientes para cursar con aproveitamento os ensinos de Ciclos Formativos de grao medio e superior respectivamente.

Por tanto, a normativa vixente, derivada da Lei Orgánica 2/2006, de 3 de maio, de Educación, establece, como requisitos de

acceso directo a estes ensinos ou títulos, determinadas titulacións académicas ou estudos declarados equivalentes efectos

académicos ás mesmas.

Por outra banda, co obxecto de facilitar o acceso a estes estudos das persoas que non posúan os requisitos de acceso directo,

establécese a posibilidade de acceder á Formación Profesional de grao medio e grao superior, superando unha proba.

Tamén existe a posibilidade de obter directamente o título de Técnico ou de Técnico Superior mediante a superación das probas

que as Administracións educativas convocarán periodicamente para ese efecto.

20

• Ensinos universitarios: España conta cunha ampla oferta formativa universitaria de carácter público e privado. A través da

páxina Web do Ministerio de Educación pódese acceder a toda a información acerca da formación universitaria.

Formación Profesional

A partires dos 18 anos

Educación Superior Ensino

Universitario

Universidades Centros de Formación Profesional

2º Programas de Qualificación Profesional

Inicial 1º

2º

Ensino secundario

pos-obrigatorio

Segundo Grao 1º

4º

3º 2º

12- 18 anos

Educación Secundaria

Ensino Secundario Obrigatorio

(ESO) 1º 6º

3º ciclo 5º 4º 2º ciclo 3º 2º

6-12 anos

Ensino Primario

1º ciclo 1º

Obrigatoria entre os 6

e os 16 anos de idade

Ensino Básico

3º 2º 2º ciclo 1º

Ciclo Gratuito

0-6 anos Educación Infantil

1º ciclo

Carácter Voluntario

21

2.2. Recoñecemento/validación de cualificaciones profesionais e títulos académicos

• Homologación e Convalidación de Estudos de Sistemas Educativos Estranxeiros aos seus equivalentes españois de Educación

Non Universitaria

A homologación de títulos obtidos e de estudos cursados conforme a sistemas educativos estranxeiros polos títulos equivalentes

españois de nivel non universitario, é o recoñecemento da súa validez oficial en España. A homologación destes títulos supón o

recoñecemento do grao académico de que se trate, habilita para continuar estudos noutro nivel educativo español, no seu caso, e

implica o recoñecemento dos efectos profesionais inherentes ao título español de referencia, cando se trate de títulos que habilitan

para o seu exercicio.

A convalidación de estudos estranxeiros de educación non universitaria supón a declaración da equivalencia daqueles cos

correspondentes españois, a efectos de continuar estudos nun Centro docente español

Todos os documentos que se acheguen a estes procedementos deberán ser oficiais e estar expedidos polas autoridades competentes

para iso, de acordo co ordenamento xurídico do país de que se trate.

• Legalización dos documentos expedidos no estranxeiro

Non se esixe ningún tipo de legalización para os documentos expedidos en Estados membros da Unión Europea ou signatarios do

Acordo sobre o Espazo Económico Europeo. Nos demais casos, os documentos expedidos no estranxeiro que queiran facerse valer

nestes procedementos deberán estar debidamente legalizados con arranxo a distintas condicións.

22

• Homologación e Convalidación de Estudos de Sistemas Educativos Estranxeiros aos seus equivalentes españois de Educación

Universitaria

Non se esixe ningún tipo de legalización para os documentos expedidos en Estados membros da Unión Europea ou signatarios do

Acordo sobre o Espazo Económico Europeo. Nos demais casos, os documentos expedidos no estranxeiro que queiran facerse valer

nestes procedementos deberán estar debidamente legalizados con arranxo a determinadas condicións.

Son títulos con validez académica oficial no país de orixe os títulos que outorgan graos académicos de educación superior integrantes

dun determinado sistema educativo e os recoñecidos como equivalentes a aqueles polas autoridades competentes do país en que se

impartan.

A homologación outorga ao título estranxeiro, desde a data en que sexa concedida e expídase a correspondente credencial, os

mesmos efectos do título ou grao académico español co cal se homologa, en todo o territorio nacional, de acordo coa normativa

vixente.

Máis información:

Ministerio de Educación: www.educacion.es

23

3. ASPECTOS LEGAIS

3.1. Libre circulación de traballadores

O Real Decreto 240/2007 regula as condicións para o exercicio dos dereitos de entrada e saída, libre circulación, estanza, residencia,

residencia de carácter permanente e traballo en España por parte dos cidadáns doutros Estados membros da Unión Europea (Alemaña,

Austria, Bélxica, Bulgaria, Chipre, Dinamarca, Eslovaquia, Eslovenia, España, Estonia, Finlandia, Francia, Grecia, Holanda, Hungría,

Irlanda, Italia, Letonia, Lituania, Luxemburgo, Malta, Polonia, Portugal, Reino Unido, República Checa, Romanía e Suecia), dos restantes

Estados parte no Acordo sobre o Espazo Económico Europeo (Noruega, Islandia e Liechtenstein) e dos nacionais da Confederación Suíza,

así como as limitacións aos dereitos anteriores por razóns de orde público, seguridade pública ou saúde pública.

3.2. Documentación necesaria

Para entrar en España, así como para permanecer en territorio español por un período de duración inferior a tres meses, só necesitará

vir provisto do seu pasaporte ou, no seu caso, de Documento de Identidade válido, en vigor, nos que conste a súa nacionalidade.

No suposto dunha permanencia por un período superior a tres meses, os interesados estarán obrigados a solicitar persoalmente ante a

Oficina de Estranxeiros da provincia onde pretendan permanecer ou fixar a súa residencia ou, na súa falta, ante a Comisaría de Policía

correspondente, a súa inscrición no Rexistro Central de Estranxeiros.

24

Dita solicitude deberá presentarse no prazo de tres meses contados desde a data de entrada en España, séndolle expedido de forma

inmediata un certificado de rexistro no que constará o nome, nacionalidade e domicilio da persoa rexistrada, o seu número de

identidade de estranxeiro (NIE), e a data de rexistro.

Xunto coa solicitude de inscrición, deberá presentarse o pasaporte ou documento nacional de identidade válido e en vigor do solicitante.

No caso de que devandito documento esté caducado, deberá achegarse copia deste e da solicitude de renovación.

Salvo nos casos de non ter asignado NIE con carácter previo á solicitude haberá que presentar o documento acreditativo do abono da

taxa por expedición do certificado (no resto dos casos, o órgano administrativo ante o que se presente a solicitude, previa asignación de

NIE, fará entrega do impreso para o abono da taxa, a efectos de que este sexa efectuado con carácter previo á expedición do

certificado).

Os membros da familia dun cidadán dun Estado membro da Unión Europea ou dun Estado parte no Acordo sobre o Espazo Económico

Europeo, incluídos no ámbito de aplicación do Real Decreto 240/2007, de 16 de febreiro, que non ostenten a nacionalidade dun dos

devanditos Estados, cando lle acompañen ou se reúnan con el, poderán residir en España por un período superior a tres meses, estando

suxeitos á obrigación de solicitar e obter un «cartón de residencia de familiar de cidadán da Unión.

A solicitude do cartón de residencia de familiar de cidadán da Unión deberá presentarse no prazo de tres meses desde a data de entrada

en España, ante a Oficina de Estranxeiros da provincia onde o interesado pretenda permanecer ou fixar a súa residencia ou, na súa falta,

ante a Comisaría de Policía correspondente.

Máis información e descarga da solicitude de inscrición en: www.mir.es/sgacavt/extranje/ciudadanos_UE/

25

3.2.1. Empadroamento

Todas as persoas que residen en España teñen a obriga de empadroarse no municipio onde vivan. Para realizar este trámite debe acudir

ao Concello.

Este rexistro pode ser requirido para moitos trámites administrativos: colexios dos seus fillos, tarxeta sanitaria, rexistro en Oficinas de

Emprego e para votar nas eleccións municipais.

3.3. Lexislación laboral

Os nacionais dos países membros do Espazo Económico Europeo e de Suíza, teñen os mesmos dereitos que os españois en canto a salario,

condicións de traballo, formación, seguridade social, afiliación sindical, vantaxes sociais e fiscais etcétera.

En España, a idade mínima para traballar son os 16 anos, se ben os menores de 18, salvo que estean emancipados, necesitan unha

autorización dos seus pais ou titores.

3.3.1. Tipos de contrato de traballo

• Contrato indefinido: Acórdase unha relación laboral sen establecer límite de tempo. Pode formalizarse de palabra (verbal) ou por

escrito; a tempo completo ou parcial.

26

• Contratos de duración determinada (temporais): Pode celebrarse contrato temporal nos seguintes supostos:

Contrato por obra ou servizo determinado: Para a realización dunha obra ou prestación dun servizo determinado a execución da

cal, aínda que limitada no tempo, sexa en principio de duración incerta. Se a duración fose superior a un ano, para extinguir o

contrato necesítase un preaviso de 15 días de antelación á finalización da obra ou servizo. Se o empresario incumprise este

preaviso, tense dereito a unha indemnización.

Contrato eventual por circunstancias da produción: Este contrato ten por finalidade atender circunstancias especiais do mercado,

acumulación de tarefas ou exceso de pedidos. A duración máxima deste contrato é de seis meses dentro dun período de 12

meses.

Contrato de interinidade: Cando trátese de substituír o traballador con dereito a reserva do posto de traballo. Debe de

especificar o traballador substituído e a causa de substitución.

Tamén teñen unha duración temporal os contratos formativos:

Contrato para a formación: Mediante este contrato, o traballador recibirá a formación teórica e práctica que lle permita

aprender unha profesión ou oficio.

Poderase facer con traballadores menores de 21 anos que carezan da titulación requirida para facer un contrato en

prácticas. Algúns colectivos tamén poden ser contratados en formación aínda que superen o límite de idade. A

duración deste contrato non poderá ser inferior a seis meses nin exceder de dous anos.

Contrato en prácticas: Mediante este, o traballador adquirirá a práctica profesional correspondente aos estudios cursados.

Celébrase cun traballador que teña algunha titulación universitaria, de Formación Profesional, ou equivalente, sempre que non

27

transcorreran máis de catro anos dende a terminación dos correspondentes estudios ou dende a validación destes en España. Este

período será de seis anos cando o contrato se concerte cun traballador minusválido.

• Outras modalidades.

Contrato de traballo a domicilio e contrato e contrato de traballo en grupo: A súa duración pode ser indefinida ou

determinada. En ambos os dous casos, realizaranse por escrito facendo constar o lugar en que se presten os servizos e a

duración da xornada

Contrato para a Investigación.

3.3.2. Autoemprego

Creación de empresa

Persoas fisicas-empresario individual, Comunidade de Bens, sociedade civil.

1. Trámites de constitución: No precisa proceso prévio de constitución.

2. Trámites para a posta en marcha:

28

LABORAIS

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Afiliación e número da Seguridade Social

Acto administrativo pólo que a Tesoureria Xeral da Seguridade Social recoñece á persoa física a súa inclusión por primeira vez no Sistema da Seguridade Social .

Todas

Comunicación de apertura do centro de traballo

Empresas que inicien a apertura do centro de traballo ou reanuden a súa actividade.

Todas

Alta no Rexime especial de Autónomos da Seguridade Social

Réxime obrigatório para empresários individuais e comunidades de bens e opcional para traballadores de cooperativas. A afliación e alta se farán dentro dos 30 días naturais seguintes á alta no IAE

Personas físicas e opcional para socios de cooperativas

Alta no Rexime Xeral da Seguridade Social

Réxime xeral para traballadores por conta allea. A afliación e a alta serán previas ó comezo da relación laboral

Todas

FISCAIS

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Alta no Censo

Declaración censal de comezo, modificación ou cese da actividade que presentarán a efectos fiscais os empresarios individuais, os profesionais e as sociedades.

Todas

29

LIBRO

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Adquisición e legalización do libro de Visitas

Libro de carácter obrigatorio para as empresas que anota as dilixencias que practiquen os Inspectores de Traballo tralo resultado das visitas realizadas á empresa.

Todas

REGISTRO

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Inscrición no Rexistro da Propiedade Inmobiliaria

Inscrición ou anotación dos actos e contratos relativos ao dominio e demais dereitos reais sobre bens inmobles, é dicir, a título enunciativo, adquisición e transmisión de ditos bes e a constitución e cancelación de hipotecas sobre os mesmos.

Todas

Inscrición no Rexistro Industrial

Inscrición do establecemento no Rexistro Industrial e autorización da posta en marcha da actividad industrial.

Empresas industriais

LICENCIAS MUNICIPAIS

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Licencia municipal de obras Licencia necesaria para a realización de calquer tipo de obras en locais, naves, edificios, etc. dentro dun concello

Todas

Licencia Municipal de Apertura

Todo empresario que desexe comezar calquera actividade deberá estar en posesión da correspondente Licencia Municipal de Apertura. É a orde de comprobación de que a solicitude do administrado é conforme coas normas de uso previstas nos plans de urbanismo.

30

Persoas xuridicas- Sociedades Mercantis

1. Proceso de constitución e adopción da personalidade xurídica:

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Solicitude da certificación negativa de nome ou razón social

Consiste na obtención dun certificado acreditativo da no existencia doutra Sociedade co mesmo nome da que se pretende constituir.

Sociedades

Autorización previa administrativa

Solicitase por un dos promotores do tipo de sociedade que se vai crear. Supón a calificación do proyecto de estatutos.

Sociedades Mercantís Especiais

Otourgamento da escritura pública

Acto polo que os socios fundadores proceden a asinar a escritura de Constitución da Empresa segundo proxecto de estatutos.

Sociedades

Liquidación do imposto de transmisións patrimoniais e actos xurídicos

documentados

Xestión, liquidación, comprobación e inspección do Imposto de Transmisións Patrimoniais e Actos xurídicos documentados. Este tributo grava: as transmisións patrimoniais onerosas, as operacións societarias. Grava a constitución dunha sociedadenun 1% sobre seu capital social.Oos actos xurídicos documentados.

Sociedades

Solicitude do código de identificación fiscal, C.I.F.

Identificación da Sociedad a efectos fiscais

Sociedades e Comunidades de Bens

31

Inscrición no Rexistro Mercantil

Unha vez conseguida a Escritura Pública de Constitución, de procederase á inscripción da sociedade no Rexistro Mercantil, a partir deste momento a sociedade adquire plena capacidade xurídica.

Todas as sociedades agás Cooperativas

Inscrición en rexistros especiais

Inscrición no Rexistro Xeral de Cooperativas. Inscrición no Rexistro Xeral de Sociedades Anónimas Laborais. Inscrición no Rexistro Especial do Ministerio de Economía. Dirección Xeral de Política Financeira. Inscrición no Rexistro Especial do Ministerio de Facenda. Dirección Xeral de Tributos.

Sociedades Cooperativas. Sociedades Laborais. Sociedades de Capital Risco e Sociedades de Garantía Recíproca. Agrupacións de Interese Económico e Unións Temporais de Empresas

2. Trámites para a posta en marcha:

LABORAIS

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Afiliación e número da Seguridade Social

Acto administrativo pólo que a Tesoureria Xeral da Seguridade Social recoñece á persoa física a súa inclusión por primeira vez no Sistema da Seguridade Social .

Todas

Comunicación de apertura do centro de traballo

Empresas que inicien a apertura do centro de traballo ou reanuden a súa actividade.

Todas

32

Alta no Rexime especial de Autónomos da Seguridade Social

Rexime obrigatorio para empresarios individuais e comunidades de bens e opcional para traballadores de cooperativas. A afiliación e alta farase dentro dos 30 días naturais seguientes ao alta no IAE.

Persoas físicas e opcional para socios de cooperativas

Alta no Rexime Xeral da Seguridade Social

Rexime xeral para traballadores por conta allea. A afiliación e alta serán previas ao comezo da relación laboral

Todas

FISCAIS

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Alta no Censo

Declaración censal de comezo, modificación ou cese de actividade que presentaran a efectos fiscais os empresarios individuais, os profesionais e as sociedades.

Todas

Trámites Descrición Tipo de Empresa

Adquisición e legalización

Libro de carácter obrigatorio para as empresas que anota as dilixencias

Todas

3. Trámites Medioambientais:Trámites Medioambientais a considerar no comezo da actividade empresarial.

33

4. Trámites específicos: Determinados sectores econômicos están sometidos a unha lexislación concreta, que obriga a realizar

ás empresas que proxecten exercer actividades comprendidas en éstos, demais dos trámites de carácter xeral que lles

correspondan,outros de carácter específico.

Máis Información:

Axencia Tributaria www.aeat.es, Ministerio de Facenda www.meh.es, Servizo Público de Emprego Estatal www.redtrabaja.es

3.3.3. Salarios

Establécese por convenio colectivo ou en contrato individual e componse de:

• Salario base

• Complementos salariais: antigüidade, pagas extraordinarias, participación en beneficios, os plus de distancia e transporte...

• Os complementos do posto de traballo: penosidade, toxicidade, perigosidade, quendas, traballo nocturno, etc.,

• Primas á produción, manutención, aloxamento, etc...

O pagamento debe efectuarse por períodos non superiores ao mes e é o empresario quen retén a parte de impostos e seguridade social

que corresponden sobre os salarios dos traballadores.

Un aspecto peculiar do salario en España é que o traballador ten dereito anualmente, polo menos, a dúas pagas extraordinarias;

normalmente unha por Nadal e outra en verán. Tamén poden ratearse mensualmente se se acorda en convenio colectivo.

34

O goberno fixa anualmente o salario mínimo interprofesional (SMI), que é unha cantidade mínima por debaixo da cal é ilícito contratar

un traballador.

Para 2010 o salario mínimo para calquera actividade queda determinado en 21,11 euros/día ou 633,30 euros/mes, segundo que o salario

estea fixado por días ou por meses.

En cómputo anual para 2010 a contía do Salario Mínimo Interprofesional, incluída as pagas extraordinarias, non será inferior a 8.866,20

euros para traballadores con xornada completa.

3.3.4. Horas de traballo

A duración da xornada de traballo será a pactada nos convenios colectivos ou contratos de traballo.A duración máxima da xornada

ordinaria de traballo será de corenta horas semanais de traballo efectivo de media en cómputo anual.

Mediante convenio colectivo ou, na súa falta, por acordo entre a empresa e os representantes dos traballadores, poderase establecer a

distribución irregular da xornada ao longo do ano. Dita distribución deberá respectar en todo caso os períodos mínimos de descanso

diario e semanal previstos nesta Lei.

Máis información: Estatuto dos Traballadores.

35

3.3.5. Tempo de descansos

As vacacións anuais poden ser pactadas de forma individual ou colectiva, sen que a súa duración anual poida ser inferior a 30 días con

sábados e domingos incluídos.

Existen varias datas no calendario español que están establecidas como días festivos, xa sexa de ámbito nacional, rexional ou local.

Concretamente para o ano 2010, os seguintes días son festivos non laborables en todo o país:

DATA FESTIVIDADE

1 de xaneiro Ano Novo

6 de xaneiro Epifanía do Señor

19 de Marzo San Xosé

1 de abril Xoves Santo (en toda España, agás en Cataluña)

2 de abril Venres Santo

1 de maio Festividade do Traballo

12 de outubro Festa Nacional de España

1 Novembro Todo os Santos

6 de decembro Día da Constitución

8 de decembro Festividade da Inmaculada Concepción

25 de decembro Día de Nadal

36

CALENDARIO DAS FESTAS POR COMUNIDADES AUTONOMAS PARA 2010

PROVINCIA XANEIRO FEBREIRO MARZO ABRIL MAIO XUÑO XULLO AGOSTO SETEMBRO OUTUBRO NOVEMBRO DECEMBRO

GALICIA 1-6 19 1-2 1-17 12 1 6-8-25

ANDALUCÍA 1-6 1 1-2 1 16 12 1 6-8-25

CASTELA E LEÓN 1-6 19 1-2-23 1 12 1 6-8-25

EXTREMADURA 1-6 19 1-2 1 8 12 1 6-8-25

37

4. EMPREGO

4.1. Búsqueda de emprego

Á hora de buscar emprego en España débese contactar con organismos oficiais con programas de procura de emprego como a rede EURES

que lle proverá información actualizada do mercado laboral en España.

O Servizo Público de Emprego Estatal (SPEE) é un organismo autónomo da Administración Xeral do Estado español cuxa función principal

é a xestión do emprego, rexistro público dos contratos, xestión de subvencións de emprego ás empresas, e xestión das prestacións por

desemprego.

As Comunidades Autónomas dispoñen dunha rede de oficinas a cuxos servizos poden acceder todos os traballadores.

GALICIA

SERVICIO PÚBLICO DE EMPREGO DE GALICIA

ANDALUCÍA SERVICIO ANDALUZ DE EMPLEO

38

CASTELA E LEÓN SERVICIO PÚBLICO DE EMPLEO DE CASTILLA Y LEÓN

EXTREMADURA

SERVICIO EXTREMEÑO PÚBLICO DE EMPLEO

Servizos que se prestan: ofertas de traballo, orientación profesional, formación profesional ocupacional, tramitación de prestacións por

desemprego, información sobre medidas de fomento de emprego.

• Empresas De Traballo Temporal (ETT): Existen empresas especializadas en selección de Recursos Humanos que adoitan utilizar

como vías de captación de candidatos a prensa e Internet. As empresas de traballo temporal sempre inclúen as siglas ETT,

contratan directamente aos traballadores e posteriormente cédenos á Empresa Usuaria, mediante o contrato de posta a

disposición, delegando nelas a dirección e control do traballo a desenvolver. Especialmente útiles para procura de empregos

temporais. As principais ETT´s a nivel nacional son: Randstad, Manpower, Adecco ou Page Personnel.

• Prensa: Todos os xornais españois, nacionais, rexionais e provinciais, teñen unha sección diaria de ofertas de emprego aínda que

é nas edicións dominicais onde máis ofertas de emprego publícanse. Tamén as televisións públicas teñen programas específicos

de emprego; é coñecido o programa “Aquí hai traballo”, que se emite de luns a venres ás 9:45 horas na 2 (RTVE).

39

Entre os diarios de tirada nacional atópanse EI País, ABC, EI Mundo, La Razón en Madrid, i EI Periódico e La Vanguardia en

Barcelona. Todos eles teñen un suplemento especial de emprego na súa edición dominical.

Os xornais e revistas profesionais dispoñibles no EEE poden constituír tamén unha fonte de información útil sobre traballos en

España, particularmente si teñen unha sección especializada en Ofertas de Traballo. Tamén existen publicacións españolas

especializadas en traballo e ofertas de emprego.

El Mundo www.elmundo.es

El País www.elpais.es

ABC www.abc.es

La Razón www.larazon.es

El Períodico www.elperiodico.es

La Vanguardia www.lavanguardia.es

Busca medios www.buscamedios.com

• Internet: Cada vez é máis frecuente que as empresas recorran a Internet para difundir as súas ofertas de emprego. A través da

súa Web as empresas danse a coñecer, e adoitan dispor dun apartado de Recursos Humanos. Debe buscarse nas súas Webs unha

ligazón chamada “traballa connosco” ou “emprego”. Tamén existen portais específicos de emprego, como poden ser:

Becasfacil, Canaloposiciones, 5campus, Computrabajo, Contactos de traballo, Cybersearch , Directorio de empresas, Cámara de

Comercio, Empleopublico, Emprego112, Euro-practice Indeed, Infoempleo, Infojobs, Jobpilot ,Jobrapido, Laboris,Monster,Oficina

Emprego de España, Opositor,Publiempleo ,Todotrabajo, Top Jobs on the Net.

40

• Cámaras de Comercio: As Cámaras de Comercio, tanto no país de orixe como en España, son tamén posibles fontes de

información sobre a economía e as empresas. Especialmente interesante é o seu asesoramento para establecerse como

traballador autónomo.

www.camaras.org

www.camerdata.es/ (ficheiro de empresas)

www.vue.es/ Portelo empresarial única. Trámites para crear empresas

• Gremios e Asociacións empresariais: Si tes boa reputación como profesional podes atopar emprego utilizando os gremios ou

asociacións empresariais correspondentes. Algunhas empresas confían as súas ofertas de traballo aos seus gremios e asociacións

empresariais que son de carácter sectorial e territorial.

• Colexios Profesionais e Universidades: Os colexios e universidades xestionan bolsas de emprego dentro das súas especialidades,

si es licenciado ou colexiado podes utilizar estas bolsas de emprego. Os centros universitarios de orientación e emprego ofrecen

servizos como información sobre bolsas, programas de investigación, cooperación, intercambio e de formación e prácticas en

empresas.

• Sindicatos: Estes organismos ofrecen programas de información, orientación e formación para o emprego. Algúns teñen bolsas de

traballo para determinadas ofertas.

41

4.2. Solicitude de emprego

Á hora de presentar una candidatura, algunhas empresas facilitan un modelo de solicitude, pero a práctica máis estendida é facilitar o

Currículo acompañado dunha carta de presentación. Isto pode facerse como resposta a unha oferta ou a un anuncio en prensa e tamén

presentando unha candidatura espontánea.

Carta de presentación: Non é unha simple formalidade, é a tarxeta de presentación e a primeira imaxe que se transmite á empresa.

Salvo que se indique o contrario a carta e o CV deben estar escritos en español. Escrita en ordenador en formato A4 e nunha soa páxina.

Concisa, utilizando linguaxe formal. A carta debe estar relacionada directamente co posto de traballo que se está a solicitar. Evitar

cartas estándar.

Currículo Vitae: Non hai regras moi estritas na presentación de CV, pero aquí facilítanse algúns consellos:

Debe estar estructurado, ser claro e conciso.

Escrito a ordenador.

Aconséllase un máximo de dúas páxinas, en formato DINA4.

Noné necesaria fotografía, aínda que para algúns postos pode resultar conveniente.

Non se acompaña de títulos e certificados, salvo que así requírase, os mesmos se achegarán durante a entrevista.

Linguaxe: directo, convén usar frases simples.

Evitar siglas e abreviaturas.

42

O curriculum vitae adoita ter a seguinte estrutura:

Datos Persoais: Nome, nacionalidade, dirección completa, teléfono (indicando prefixo internacional), e-mail,

etc...

Formación: Incluír formación académica e formación complementaria. Naqueles postos onde estes sexan

valorados, convén incluír un apartado separado para a formación en idiomas e en informática. Respecto á

formación académica indicar únicamente o título de máximo grao acadado mencionando o centro onde se obtivo,

localidade e data de finalización de estudios.

Experiencia: Pode estruturarse de modo cronolóxico ou cronolóxico inverso e tamén por áreas profesionais.

Mencionar empresa, profesión, datas e tarefas desenvolvidas.

Outros datos: Este apartado opcional e aberto utilízase para consignar outrainformación que poida resultar útil

para o desenvolvemento do posto, por exemplo se se ten permiso de condución, dispoñibilidade para viaxar... Non

é habitual que se inclúan referencias, se ben neste apartado se pode utilizar a fórmula "facilitásense referencias

en caso de ser solicitadas".

Modelos de CV e consellos para redactalos poden atoparse na maior partede dos servizos públicos de emprego en España:

www.redtrabaja.es

43

5. SEGURIDADE SOCIAL

5.1. O Sistema

A Administración da Seguridade Social en España está formada por un conxunto de órganos Administrativos e Organismos Públicos

dirixidos a garantir aos cidadáns españois e, no seu caso, aos estranxeiros residentes no noso país, o conxunto de prestacións

asistenciais, sanitarias e económicas.

A xestión do Sistema de Seguridade Social español atribúese, entre outros, a tres entes públicos:

• O Instituto Nacional da Seguridade Social (INSS)

• A Tesouraría Xeral da Seguridade Social (TGSS)

• O Instituto da Mariña (ISM)

Aplicaranse os Regulamentos Comunitarios en materia de Seguridade Social aos nacionais dun Estado membro da Unión Europea ou do

Espazo Económico Europeo, que sexan traballadores por conta allea ou por conta propia e que estean ou estean suxeitos á lexislación

dun ou de varios dos citados Estados, estudantes, funcionarios e aos apátridas ou refuxiados que residan no territorio dun dos Estados

membros, así como aos seus familiares e sobreviventes. En aplicación do Acordo entre a Unión Europea e Suíza sobre a libre circulación

de persoas, aplícase tamén aos nacionais suízos.

44

5.2. Acción protectora: Prestacións

As prestacións son un conxunto de medidas que pon en funcionamento a Seguridade Social para prever, reparar ou superar determinadas

situacións de infortunio ou estados de necesidade concretos, que adoitan orixinar unha perda de ingresos ou un exceso de gastos nas

persoas que os sofren. As prestacións son as seguintes:

Prestacións:

• Asistencia sanitaria.

• Incapacidade temporal.

• Risco durante o embarazo.

• Risco durante a lactación natural.

• Maternidade.

• Paternidade.

• Incapacidade permanente.

• Lesións permanentes non invalidantes.

• Xubilación.

• Morte e supervivencia:

o Auxilio por defunción.

o Pensión de viuvez.

o Prestación temporal de viuvez.

o Pensión de orfandade.

o Pensión en favor de familiares.

o Subsidio en favor de familiares.

o ou Indemnización especial a tanto alzado, nos supostos de accidente de traballo e enfermidade

profesional.

45

• Prestacións familiares:

o Prestación económica por fillo ou menor acollido a cargo.

o Prestación económica por nacemento/adopción de terceiro ou sucesivos fillos.

o Prestación económica por nacemento/adopción de fillo, en supostos de familias numerosas,

monoparentais e nos casos de nais discapacitadas.

o Prestación económica por parto múltiple.

o Prestación económica por nacemento/ adopción de fillo.

o Prestación non económica.

• Prestacións por desemprego (SPEE)

• Servizos sociais (IMSERSO ou órganos competentes das Comunidades Autónomas con competencias transferidas).

• Prestacións do Seguro Obrigatorio de Vellez e Invalidez (SOVI):

o Vellez SOVI.

o Invalidez SOVI.

o Viuvez SOVI

• Prestacións do Seguro Escolar.

46

5.3. Protección por desemprego

Todos os traballadores de países membros da Unión Europea e países non membros que teñan autorización de residencia e/ou

traballo en vigor e se atopen en situación de desemprego teñen dereito a recoñecemento das prestacións e subsidios de desemprego

si cumpren os requisitos fixados pola normativa de protección por desemprego con carácter xeral para calquera traballador; con

independecia da súa nacionalidade.

Si é Ud. Nacional dun Estado membro da Unión Europea/Espazo Económico Europeo para calquera trámite que queira realizar no

Servizo Público de Emprego Estatal debe presentar o documento de identificación persoal do seu país de orixe ou Cartón de

Identidade de Estranxeiro.

Calquera que sexa a súa nacionalidade será obrigatorio a achega do Número de Identidade de Estranxeiro (NIE).

Máis Información: Ministerio de Traballo e Inmigración www.redtrabaja.es

Servizo Público de Emprego Estatal ou Autonómico.

47

5.4. A exportación de prestacións por desemprego

Si está a percibir unha prestación por desemprego en España durante o tempo que Ud. permaneza no estranxeiro non podo cobrar

prestacións por desemprego, xa que non pode cumprir coa obrigación que esixe a lei de estar a disposición dos Servizos Públicos de

Emprego españois e de atención ao cumprimento do compromiso de actividade. A Lei permite suspender o cobro da prestación cando o

motivo de traslado a outro país sexa a procura ou realización dun traballo, un labor de cooperación internacional ou realizar estudos que

melloren a cualificación profesional. Nestes casos:

• Si o período de permanencia no estranxeiro é inferior a 12 meses ao regresar a España pode solicitar a continuación da

prestación.

• Si o período de permanencia no estranxeiro esigual ou superior a 12 meses o dereito extínguese, sen posibilidade de renovar o

cobro da prestación ao regresar a España.

O desprazamento ao estranxeiro por calquera causa distinta ás indicadas supón a extinción da prestación que vén percibindo.

Si trátase dunha saída ocasional por un tempo máximo acumulado de 15 días ao ano, non se interrompe o cobro da prestación, sempre

que se comunique na Oficina de Emprego e autorícese o traslado

Si a súa intención é trasladarse a buscar emprego a un Estado pertencente á Unión Europea ou a Suíza, vostede ten a posibilidade de

“exportar” a prestación contributiva ou o subsidio de desemprego recoñecido en España para cobralo no país de destino durante un

período máximo de 3 meses, sempre que estea inscrito como demandante de emprego en España, polo menos 4 semanas. A Portugal

permítese exportar a prestación por todo o período de dereito pendente de percibir.

Para ter dereito a exportar a prestación debe inscribirse nos servizos de emprego do país ao que pretende desprazarse. Por esta razón:

48

• Se é vostede nacional dun dos países incorporados á Unión Europea despois do 1 de Maio de 2004 debe ter en canta as limitacións á

libre circulación de traballadores establecidas para cada unha deses países, que poidan afectar á posibilidade de inscribirse nos

Servizos de Emprego e exercer legalmente un traballo no país de destino.

• Se é vostede nacional de calquera país non pertencente á Unión Europea pode exportar a prestación para buscar traballo en países

membros (excepto a Dinamarca, Islandia, Noruega e Liechtenstein), sempre que acredite a posibilidade de inscribirse nos Servizos

de Emprego e exercer legalmente un traballo no país onde pretenda desprazarse, mediante a correspondente autorización de

residencia ou de traballo.

Se vostede desexa solicitar a exportación da súa prestación debe de presentar a solicitude na Oficina de Emprego correspondente ao seu

domicilio xunto coa expedición da serie de formularios E.303.

Se traballou e cotizado a desemprego en España:

• Vostede poderá facer uso dos períodos cotizados á Seguridade Social española para cobrar prestacións por desemprego noutro

país da Unión Europea/EEE, en Suíza e Australia.

• Para acreditar no estranxeiro os períodos traballados en España debe Ud. solicitar antes de saír de España o documento E.301 ou

o formulario acordado ao efecto con Australia nas dependecias do Servizo Público de Emprego Estatal.

49

6. ASISTENCIA SANITARIA

A Constitución Española de 1978 establece, no seu artigo 43, o dereito á protección da saúde e á atención sanitaria de todos os

cidadáns. Os principios e criterios substantivos que permiten o exercicio deste dereito regúlase pola Lei 14/1986, Xeneral de Sanidade.

O Sistema Nacional de Saúde é por tanto o conxunto coordinado dos servizos de saúde da Administración do Estado e dos servizos de

saúde das Comunidades Autónomas que integra todas as funcións e prestacións sanitarias que, de acordo coa lei, son responsabilidade

dos poderes públicos.

Cartón Sanitario Europeo (TSE)

Este cartón é individual e certifica o dereito do seu titular a recibir as prestacións sanitarias que sexan necesarias desde un punto de

vista médico, durante unha estancia temporal en calquera dos países integrantes da Unión Europea, do Espazo Económico Europeo e

Suíza, tendo en conta a natureza das prestacións e a duración prevista da estancia. O período de validez consta no Cartón Sanitario

Europea. A asistencia sanitaria recibirase en igualdade de condicións cos asegurados do país ao que se despraza. Lémbrase que o Cartón

Sanitario Europea non é válida si o motivo polo que se despraza a outro Estado é recibir un tratamento médico específico. Para a súa

obtención debe acudirse en calquera dos Centros de Atención e Información da Seguridade Social do seu país de orixe. Si se esquece o

Cartón Sanitario Europea (TSE): Deberá pagar os custos hospitalarios, médicos e farmacéuticos por adiantado, e solicitar ao seu

organismo de afiliación o reembolso dos gastos, sempre presentando as facturas.

Unha vez fixada a súa residencia en España e realizar os trámites de empadroamento poderá dirixirse ao centro de saúde que lle

corresponde e solicitar a documentación necesaria para recibir asistencia sanitaria. Para recibir asistencia sanitaria é necesario ser

maior de 18 anos e presentar fotocopia do pasaporte, estar empadroado e solicitar no Centro de Saúde máis cercano a asistencia

50

sanitaria para persoas sen recursos (no caso de non ter traballo). Cada Comunidade Autónoma ten o seu propio servizo sanitario como se

reflicte na seguinte táboa.

GALICIA

SERVIZO GALEGO DE SAÚDE

ANDALUCÍA CONSEJERÍA DE SALUD

CASTELA E LEÓN SALUD CASTILLA Y LEÓN

EXTREMADURA SALUD EXTREMADURA

En canto á prestación farmacéutica, son os médicos de atención primaria e atención especializada, os que mediante receita médica,

prescriben os medicamentos oportunos aos pacientes. Os medicamentos cómpranse nas farmacias, pois en condicións xerais, e para a

maioría da poboación excepto para os pensionistas, teñen un custo para o paciente. É dicir, a prestación farmacéutica non é totalmente

gratuíta, unha parte do custo total págao o usuario e a outra parte a paga a Seguridade Social.

51

7. VIVENDA

7.1. Busca de vivenda

O prezo da vivenda en España, como o doutros bens, depende de diversos factores entre outros do emprego, os salarios, a evolución

demográfica, inmigración, prezo do chan, número de vivendas en construción e os tipos de interese.

Algunha das vías para buscar vivenda en España son:

1. - Prensa especializada en oferta inmobiliaria.

2. - Anuncios por palabras da prensa xeral.

3. - Suplementos especializados de oferta inmobiliaria na prensa xeral.

4. - Servizos estatais ( Ministerio de Vivenda), municipais ou autonómicos.

5. - Axencias inmobiliarias.

6. - Bolsas inmobiliarias de Internet: www.paginasamarillas.es; www.fotocasa.es; www.tucasa.com;

www.idealista.com; www.globaliza.com; www.expocasa.com; www.portae.com.

Existen axudas, dentro do Plan Estatal de Vivenda e Rehabilitacion 2009-2012, que se destinan a cada unha das formas máis habituais

de acceso á vivenda: a compra e o arrendamento.

Máis información: Ministerio de Vivenda www.mviv.es

52

8. TRANSPORTES E COMUNICACIÓNS

España conta cunha rede de transportes e comunicacións -tanto para os ámbitos nacional como internacional, urbano e interurbano- que

cumpre os niveis máis esixentes de seguridade, calidade, profesionalidade e eficacia. Os diferentes tipos de transporte son os seguintes:

8.1. Avión

As grandes cidades españolas están perfectamente comunicadas entre si grazas ás conexións aéreas. Os principais aeroportos, son o de

Barajas, en Madrid, e o do Prat, en Barcelona, que son os que contan cun maior número de voos diarios.

A extensa rede aérea de España comunica diariamente as illas co territorio peninsular. Na Illas Canarias, os aeroportos máis importantes

son os de Grande Canaria, Tenerife Sur e Tenerife Norte conectados coas principais cidades da península en traxectos inferiores a tres

horas. Nas Illas Baleares, o aeroporto con maior actividade é o de Palma de Mallorca.

Ademais, a maioría dos aeroportos están situados a menos de 20 quilómetros do centro das principais cidades, ás que poderá chegar en

tren, taxi, autobús ou metro.

Información práctica: Tamén pode obter máis información sobre as aerolíneas que operan en España, os tipos de voos, normas de

seguridade, límites de equipaxe e facturación a través da web de AENA (Aeroportos Españois e Navegación Aérea).

53

8.2. Tren

A Rede Nacional de Ferrocarrís Españois (RENFE) conecta todas as capitais con Madrid e conta cada vez con máis liñas de trens de alta

velocidade (AVE). Ademais, ofrece servizos de longa distancia e trens que comunican cidades próximas entre si.

Os servizos AVE operativos neste momento en España son os seguintes:

Orixe Punto intermedio Destino

Madrid Cidade Real - Puertollano - Córdoba Sevilla

Madrid Zaragoza - Lleida - Camp Tarragona Barcelona

Madrid Guadalajara - Calatayud - Zaragoza Huesca

Madrid Córdoba Málaga

Madrid Segovia Valladolid

8.3. Estrada

En autobús: Os servizos de autobús de España chegan a máis de 170 destinos nun máximo de 12 horas, xa que multitude de compañías

percorren os máis de 16.000 quilómetros de autovías e autoestradas que se estenden por todo o país.

Todas as provincias están conectadas con Madrid, as dúas grandes estacións (Avenida de América e a Estación do Sur) do cal realizan

saídas a un grande número de cidades aproximadamente cada hora. Barcelona tamén está moi ben comunicada co resto do país. As súas

estacións principais son a de Sants e a do Paseo de Gracia. Moitas das estacións ofrecen un servizo de conexión cos aeroportos.

54

En coche: España ten máis de 16.000 quilómetros de estradas rápidas entre autovías e autoestradas. Algunhas das estradas máis

importantes son as seguintes:

- A1: Madrid – Burgos.

- A2: Madrid – Huesca.

- A3: Madrid – Valencia.

- A4: Madrid - Sevilla (Continúa ata Cádiz coa AP4)

- A6: Madrid - A Coruña.

- AP7: De norte a sur, a costa mediterránea. Dende a fronteira con Francia até Málaga.

- A8: Estrada do norte. Dende Torrelavega a Avilés.

- AP9: Dende Ferrol e La Coruña á fronteira con Portugal (Tui)

Lenda: A = Autovía (Gratuíta) AP = Autoestrada (De peaxe)

55

9. ASPECTOS TRIBUTARIOS

9.1. Imposto sobre a renda das persoas físicas, IRPF

Están obrigados a tributar as persoas físicas que perciban rendementos íntegros do traballo procedentes dun mesmo pagador por importe

superior a 22.000 euros anuais e teñan a súa residencia habitual en territorio español. Enténdese por residencia habitual o establecido

na normativa legal vixente na materia (permanencia en España máis de 183 días).

A declaración deste imposto faise durante os meses de maio e xuño do ano seguinte ao declarado. A súa non presentación ou facelo fose

do prazo establecido, do mesmo xeito que ocorre co resto dos impostos, leva a imposición de sancións.

No entanto, e a diferenza do anterior, existe un réxime especial de tributación polo imposto sobre a renda de Non Residentes de

determinados contribuíntes por IRPF, a tal efecto, os Estados membros da Unión Europea han celebrado entre eles convenios fiscais

(Convenios de Dobre Imposición, CDI) con obxecto de evitar a dobre imposición das rendas das persoas que viaxen ou residen en distintos

países da Unión.

Máis información: Axencia Tributaria www.aeat.es

56

10. PREGUNTAS FRECUENTES

10.1. ¿Que requisitos son necesarios para poder conducir?

Cumprir 18 anos:

Para conducir en España é necesario cumprir os 18 anos. Para alugar un vehículo, os 21 anos. Moitas empresas, ademais, esixen unha

antigüidade dun ou dous anos no carné de conducir. Recorde que tamén deberá posuír unha tarxeta de crédito á hora de alugar o

vehículo.

O permiso de condución en vigor:

Se procede dos países membros da UE, Suíza, Noruega, Islandia e Liechtenstein, así como daqueles países que adoptaran o modelo de

permiso previsto nos Convenios de Xenebra ou Viena: só necesita levar o carné de conducir en vigor. Se procede dun país distinto dos

anteriores deberá posuír un Permiso de Conducir Internacional.

Dado que as condicións poden variar, recomendámoslles que se poñan en contacto co Consulado ou Embaixada de España para verificar

estes requirimentos antes de iniciar a viaxe

10.2. ¿Que documentación necesita para viaxar a España?

Se é cidadán da UE, Suíza, Noruega, Islandia e Liechtenstein: necesita o pasaporte ou o documento de identidade en vigor. Os menores

de 16 anos poderán figurar incluídos no pasaporte do seu pai, nai ou titor, cando teñan a mesma nacionalidade do titular do pasaporte e

viaxen con este. Ademais, en caso de que o menor de idade viaxe co documento de identidade, este deberá ir acompañado dun permiso

paterno.

57

10.3. ¿Onde poden chamar en caso de emerxencia?

Ao número de teléfono gratuíto 112 (é válido en todo o territorio de España). Atenderano en español e, nas zonas turísticas, tamén en

inglés francés e alemán.

10.4. ¿Onde está situada a embaixada portuguesa?

Embaixada:

Rúa Piñeiral, 1 28006 Madrid

Tel. +34 917824960 / Fax +34 917824972

Viceconsulado:

Rúa Marqués de Valladares, 23-1º 36201

Vigo (Pontevedra)

Tel. +34 986436911 +34 986433477 / Fax +34

986433064

Consulados Honorarios:

Rúa Virxe de La Soledad, 15 -1º 06001

Badajoz (Badajoz)

Tel. +34 924224624 / Fax +34 924224624

Praza dos Viraventos, 3 10003

Cáceres (Cáceres)

Tel. +34 927291147 / Fax +34 927291147

Rúa Vázquez López, 11 21001

Huelva (Huelva)

Tel. +34 959540679 / Fax +34 959540451

Grande Vía de San Marcos, 328 24002

León (León)

Tel. +34 987241690 / Fax +34 987232254

58

Rua do Paseo, 19 -1º D 32003

Ourense (Ourense)

Tel. +34 988211387 / Fax +34 988212092

Rúa Doutor Piñuela, 2 -3º 37002

Salamanca (Salamanca)

Tel. +34 923214186 / Fax +34 923218469

Avenida do Cid, 1 41004

Sevilla (Sevilla)

Tel. +34 954231152 / Fax +34 954236013

Rúa Canavais, 15 29002

Málaga (Málaga)

Tel. +34 952347677 / Fax +34 952344158

10.5. ¿Onde cambiar divisas?

Todas as oficinas bancarias, cun horario aberto ao público de luns a sábados de 8.30 a 14.00 horas (agás os meses de xuño a setembro

que pechan os sábados), así como as oficinas de cambio nas principais cidades, ofrecen ao viaxeiro a posibilidade de cambiar divisas. O

devandito servizo tamén se ofrece en boa parte dos hoteis e axencias de viaxe.

10.6. ¿Como chamar dende/a España?

Se desexa efectuar unha chamada a España dende o estranxeiro, deberá marcar +34 (código de España) e, a continuación, o número

de teléfono, composto de 9 cifras.

Se desexa chamar dende España a outro país deberá marcar 00 seguido do código do país e o número de teléfono. Pode efectuar

chamadas dende cabinas telefónicas. Estas cabinas funcionan con moedas ou con tarxetas que se poden adquirir nos estancos.

Se desexa efectuar chamadas dentro de España deberá marcar o número sen ningún tipo de prefixos. Este número consta sempre de 9

59

díxitos, sexa un teléfono fixo ou móbil.

Se desexa utilizar o seu móbil en España debe saber que a cobertura se basea na tecnoloxía GSM, que non é compatible coa dalgúns

países como Estados Unidos ou Xapón. Neste caso é necesario dispoñer dun móbil tribanda. Se a súa tecnoloxía é compatible, resulta

conveniente que contacte co operador do seu país para asegurarse de que pode utilizar o seu móbil en España (o seu operador deberá

activarlle o servizo de itinerancia internacional roaming). Unha vez realizados os pasos no seu país de orixe, poderá utilizar o móbil en

España coma se o seu terminal fose español: é dicir, deberá marcar o 00 + o código do país para realizar chamadas internacionais.

10.7. ¿Que relixión se practica en España?

A liberdade de culto está garantida pola Constitución Española, se ben a grande maioría da poboación é de relixión Católica. Outras

relixións practicadas en España son a musulmá, a hebrea, a protestante ou a hindú, que contan con lugares onde practicar os seus

respectivos cultos.

10.8. ¿Pódese beber auga da billa?

En España está asegurado a subministración de auga potable na totalidade do territorio nacional. O noso país conta con rigorosos

sistemas de control que garanten a calidade da auga. Non obstante, nalgunhas zonas do litoral mediterráneo e illas está moi estendido o

consumo de auga embotellada.

60

COMUNIDADES AUTÓNOMAS

11. ANDALUCÍA

Lingua Oficial: Castelán

Clima: O clima de Andalucía é de tipo mediterráneo temperado-cálido e maniféstase con veráns secos e calurosos e invernos curtos e de

temperaturas suaves. As precipitacións son irregulares e escasas, concentradas xeralmente no outono e a primavera e ausentes case por

completo no verán. Andalucía é unha das rexións máis cálidas de Europa e é característica a súa luminosidade, consecuencia do grande

número de horas de sol.

Superficie en km2: 87.268 Km2. É a segunda rexión máis extensa de España, despois de Castela e León. Cidades/Provincias/Municipios: Andalucía está formada por oito provincias, o nome das cales coincide co das súas respectivas capitais e

son as seguintes:

• Huelva: Fronteiriza con Portugal e bañada polo Océano Atlántico, sitúase ao oeste de Andalucía, limita ao Norte coa provincia de

Badajoz, ao Leste coas provincias de Sevilla e Cádiz, ao Sur co Océano Atlántico e ao Oeste con Portugal. Conta con 79

municipios.

• Almería: No Sueste da Península Ibérica, a beiras do Mar Mediterráneo. Conta con 102 municipios.

61

• Cádiz: É a provincia máis meridional da Península Ibérica, dista tan só 14 Km do continente africano. Limita ao Norte coas

provincias de Sevilla e Huelva, ao Leste coa provincia de Málaga e ao Sur co Estreito de Xibraltar e a colonia británica de

Xibraltar. Conta con 44 municipios.

• Córdoba: A provincia de Córdoba sitúase na parte Norte-central da Comunidade Autónoma de Andalucía. Limita coas provincias

de Málaga, Sevilla, Badajoz, Cidade Real, Jaén e Granada. Conta con 75 municipios.

• Granada: A beiras do Mar Mediterráneo e en plena cordilleira Penibética. Limita, ao Oeste coas provincias de Málaga e Córdoba;

ao Norte con Jaén, ao Leste con Almería e ao Sur ten saída ao Mediterráneo. Conta con 168 municipios.

• Jaén: A provincia de Jaén é a porta de Andalucía, situada ao Nordés da Comunidade Autónoma andaluza, xustamente na

cabeceira do río Guadalquivir, a cabalo entre Serra Morena e as Cordilleiras Béticas. Conta con 97 municipios.

• Málaga: A provincia de Málaga sitúase ao Sur da costa mediterránea, entre as provincias de Granada e Cádiz, e limitando ao Norte

coas de Córdoba e Sevilla. Conta con 101 municipios.

• Sevilla: É a capital de Andalucía e a provincia de maior extensión da Comunidade Autónoma. Limita coas provincias de Málaga e

Cádiz ao Sur, Huelva ao Oeste, Badajoz ao Norte, e Córdoba ao Leste. Conta con 105 municipios.

62

Festividades locais:

O Día de Andalucía é o 28 de febreiro, festivo en toda a Comunidade Autónoma. Sinalamos a continuación algunhas das máis

significativas de cada provincia:

• Huelva: A Romería del Rocío, Fiestas Colombinas,

Tamén declaradas festas de Interés Turístico son as

Fiestas de la Cinta, o 8 de septiembre; e as Fiestas

Patronales de San Sebastián, o 20 de xaneiro.

• Almería: A Romería de la Virgen del Mar, A Feria de

Almería.

• Cádiz: Carnaval de la provincia de Cádiz, declarada

festa de Interese Turístico Internacional.

• Córdoba: La Fiesta de las Cruces, la Fiesta de los

Patios Cordobeses.

• Granada: La fiesta grande de Granada, la Feria del

Corpus e a Fiesta de la Toma de Granada.

• Jaén: A Feria de San Lucas e A Romería de la Virgen

de la Cabeza.

• Málaga: A Feria de Agosto e A Fiesta de la Virgen del

Carmen.

• Sevilla: A Semana Santa é a festa maior de Sevilla.

Tamén é famosa pola Feria de Abril.

63

Datos de transporte

Aeroporto: Catro aeroportos internacionais (Málaga, Sevilla, Xerez e Almería) e dous nacionais (Granada e Córdoba) aseguran a conexión

co exterior. A eles súmanse os de Faro (Portugal) e Xibraltar, que cumpren funcións complementarias ao canalizar viaxeiros o destino

final dos cales é Andalucía.

O tráfico aéreo rexional atópase, non obstante, moi concentrado no aeroporto de Málaga que, pola súa localización nun dos maiores

focos turísticos do Mediterráneo, se destaca como o cuarto de España en número de pasaxeiros (en torno a 13 millóns ao ano).

Aeroporto de Almería

Estrada De Níjar KM 9,

04006 Almería

Tel.: 902 404 704

Aeroporto de Córdoba

Estrada Aeroporto KM 5,8,

14005 Córdoba

Tel.: 902 404 704

Aeroporto de Federico García Lorca

Granada-Jaén

Estrada Málaga s/n

18330 Chauchina

Tel.: 958 245 223/902 404 704

Aeroporto de Xerez da Fronteira

Ctra. De Sevilla N IV, Km 631

11401 Xerez da Fronteira ( Cádiz)

Km 631, 11401

Tel: 956 150 000

Aeroporto de Málaga

Avenida García Morato, s/n

29004 Málaga

Tel.: 952 048 838/844

Aeroporto de Sevilla

Estrada Nacional IV Madrid - Cádiz KM 532

41020 Sevilla

Tel.: 95 4449000

64

Estación Autobuses: Grande número de compañías circulan polas estradas andaluzas, ofrecendo unha ampla e extensa rede de

transportes con autocares que, nalgúns casos, conectan poboacións ás que non chega a liña férrea. Normalmente, ditas compañías

contan con oficina de información e reservas nas principais estacións de autobuses ou dispoñen de teléfonos de atención ao cliente.

Recoméndase contactar previamente coa compañía de transportes correspondente para verificar as condicións das rutas establecidas.

Estación de autobuses de Huelva Dr. Rubio, s/n 21002 Huelva

Tel.: 959 25 69 00

Estación de autobuses de Córdoba Avenida de la Libertad s/n

14011 Córdoba Tel.: 957404040

Estación de autobuses de Málaga Paseo de los Tilos, s/n

29006 Málaga Tel.: 952 35 00 61

Estación de autobuses de Almería Pza. Estación, s/n

04006 Almería Tel.: 950262098

Estación de autobuses de Granada

Carretera de Jaén, s/n 18014 Granada

Tel.: 958 185 480 / 958 185 010

Estación de autobuses de Sevilla Plaza de

Armas Avenida Cristo de la Expiración, s/n

41002 Sevilla Tel.: 954908040

Estación de autobuses de Cádiz Plaza Hispanidad 1

11004 Cádiz Tel.: 956211763

Estación de autobuses de Jaén Plz. Coca De Piñera ,6

23003 Jaén Tel.: 953 25 01 06

65

Estación Tren: Andalucía posúe unha ampla rede de ferrocarrís. Ademais conta, dende 1992, coa primeira liña española de alta

velocidade, a AVE, que enlaza Sevilla e Madrid en dúas horas e media. A este trazado súmase o que une Málaga coa capital de España,

aberto en 2007, así como as futuras conexións con Huelva, Cádiz, Algeciras, Granada e Jaén. A incorporación de Almería á alta

velocidade ferroviaria realizarase, vía Murcia, a través do corredor mediterráneo que chega até Barcelona.

Estación de trenes de Huelva

Avenida Italia, s/n 21001 Huelva

Tel.: 902240202

Estación intermodal de Almería

Estación, s/n 04006 Almería

Tel.: 902 432 343

Estación de trenes de Cádiz

Plaza Sevilla, 1 11006 Cádiz

Tel.: 902 432 343

Estación de trenes de Córdoba

Glorieta de las Tres Culturas, s/n

14006 Córdoba Tel.: 902 240 202

Estación de trenes de Granada

Avenida Andaluces s/n, 18014 Granada Tel.: 902 432 343

Estación de trenes de Jaén

Plaza Jaén Por La Paz s/n

23007 Jaén Tel.: 902 432 343

Estación de trenes de Málaga María Zambrano

Explanada de la Estación s/n

29002 Málaga Tel.: 902 432 343

Estación de trenes de Sevilla Santa Justa

Avenida Kansas City, s/n

41007 Sevilla Tel.: 902240202

Estradas: Todos os municipios de Andalucía se atopan conectados pola Rede Nacional de Estradas do Estado, a Rede Autonómica ou a

Rede Provincial. Os tramos Cádiz-Sevilla (AP-4) e Málaga-Guadiaro (AP-7) son autoestradas de peaxe e existen quilómetros de autovías

entre as capitais andaluzas.

66

Datos Culturais

Monumentos de interese:

• Huelva: Catedral de Nuestra Señora de la Merced,

Iglesia de la Concepción, Santuario de Nuestra Señora de

La Cinta, Convento de Nuestra Señora de la Merced,

Iglesia de San Pedro, Convento de Santa María de Gracia

e o Monasterio de La Rábida.

• Almería: Catedral de Almería, Alcazaba e a Muralla de

la Hoya.

• Cádiz: Catedral de Cádiz, a Cárcel Real, Oratorio de San

Felipe Neri, Arco de la Rosa e o Ayuntamiento: Situado

na praza de San Juan de Dios. Construido en 1699 sobre

os asentamentos das anteriores Casas Consistoriales.

• Córdoba: Mezquita Catedral, Medina Azahara, Palacio

de Viana, Templo Romano e la Torre de la Calahorra.

• Granada: La Alhambra e El Generalife, la Catedral e o

Monasterio de San Jerónimo.

• Jaén: Catedral de Jaén, Baños Árabes e o Palacio da

Diputación Provincial.

• Málaga: Alcazaba, o Castillo de Gibralfaro, a Catedral e

Iglesia de Santiago.

• Sevilla: A Catedral de Sevilla, a Giralda, Os Reales

Alcázares, Palacio Arzobispal e a Torre del Oro

67

Museos:

Huelva

Museo de Huelva

Alameda Sundheim 13

Tel. 959650424

Casa Museo Zenobia y Juan Ramón

Jiménez

www.fundacion-jrj.es

Juan Ramón Jiménez, 10

Moguer

Tel. 959372148

Almería

Museo de Almería

Carretera de Ronda, 91.

Tel. 950175510

Cádiz

Museo de Cádiz

Plaza de la Mina, s/n

Tel. 956203368 / 956203377

Museo Catedralicio

Plaza Fray Félix S/N, 11005 Cádiz

Tel. 956 259 812

Museo Provincial De Cádiz

Plaza Minas s/n, 11004 Cádiz

Tel. 956 203 368

Museo Castillo De Santa Catalina

C/ Campo De Las Balas s/n, 11002

Tel. 956 22 63 33

Museo Iconográfico e Histórico De Las

Cortes y Sitio De Cádiz

C/ Santa Inés 9, 11003 Cádiz

Tel. 956 221 788

Córdoba

Museo de Bellas Artes

Plaza del Potro, 1

Córdoba

Tel.: 957355550

Museo Municipal Taurino

Plaza Maimónides, s/n

Córdoba

Tel.: 957201056

Museo Julio Romero de Torres

Plaza del Potro, 1

Córdoba

Tel.: 957491909

Museo Arqueológico

Plaza Jerónimo Páez, 7

Córdoba

Tel.: 957474011

68

Granada

Museo de Bellas Artes

Palacio de Carlos V (Alhambra)

Tel. 958224843

Museo Arqueológico

Acera del Darro, 41

Tel. 958225640

Parque de las Ciencias

Avda. Del Mediterráneo, s/n

Tel. 958131900

Casa Museo Federico García Lorca

Virgen Blanca, s/n

Huerta de San Vicente

Tel. 958258466

Jaén

Museo de Jaén

Paseo de la Estación, 27

Tel. 953250320

Baños Árabes Museo de Artes y

Costumbres Populares

Plaza Santa Luisa de Marillac, s/n

Málaga

Museo Municipal de Málaga

Paseo de Reding, 1

Tel. 952225106

Museo Picasso

San Agustín, 8

Tel. 902443377

Museo de Artes y Costumbres Populares

Pasillo de Santa Isabel, 10

Tel. 952217137

Centro de Arte Contemporáneo

Alemania, s/n

Tel. 952120055

Sevilla

Museo de Bellas Artes

Plaza del Museo, 9

Sevilla

Tel. 954220790

Museo de Arte Contemporáneo

Santo Tomás, 5

Tel. 954215830

Museo de Artes y Costumbres Populares

Parque de María Luisa

Tel. 954232576

Museo Arqueológico Provincial

Parque de María Luisa

Tel. 954232401

Museo Catedralicio

Avda. Constitución, s/n

Tel. 954563321

69

Bibliotecas:

Huelva

Biblioteca Provincial de Huelva

www.juntadeandalucia.es/cultura/openc

ms/export/bibliotecas/bibhuelva

Avda. Martín Alonso Pinzón, 16

Tel. 959650397

Biblioteca Universitaria

www.uhu.es/biblioteca/

Campus “El Carmen”

Avda. Fuerzas Armadas, s/n

Tel. 959219294

Almería

Biblioteca de Almería

www.juntadeandalucia.es/cultura/openc

ms/export/bibliotecas/bibalmeria/

C/ Hermanos Machado s/n

Tel. 950175568

Cádiz

Biblioteca Pública de Cádiz

www.juntadeandalucia.es/cultura/openc

ms/export/bibliotecas/bibcadiz

Avda. Ramón de Carranza, 16

Tel. 956 20 33 24

Biblioteca Municipal José Celestino Mutis

C/ San Miguel 17

Tel. 956 22 61 57

Biblioteca Casino Gaditano

Plaza San Antonio 15

Tel. 956 21 17 64

Córdoba

Red Municipal de Bibliotecas de Córdoba

www.biblioteca.ayuncordoba.es

Biblioteca Provincial de Córdoba

www.juntadeandalucia.es/cultura/openc

ms/export/bibliotecas/bibcordoba

Amador de los Ríos, s/n

Biblioteca Central Universidad de

Córdoba

www.uco.es/webuco/buc

Granada

Biblioteca Provincial de Granada

Profesor Sainz Cantero, 6

Tel. 958575650

Biblioteca Universitaria.

Universidad de Granada

www.ugr.es/~biblio

70

Jaén

Biblioteca Pública Provincial de Jaén

www.juntadeandalucia.es/cultura/openc

ms/export/bibliotecas/bibjaen

Santo Reino, 1

Tel. 953313419

Biblioteca Universitaria de Jaén

www.ujaen.es/serv/biblio

Campus Las Lagunillas

Tel. 953121298

Málaga

Biblioteca Universitaria de Málaga

www.juntadeandalucia.es/cultura/openc

ms/export/bibliotecas/bibmalaga

Sevilla

Red Municipal de Bibliotecas de Sevilla

www.rmbs.es

Biblioteca Provincial Infanta Elena

Avda. María Luisa, 8

Tel. 954712305

Biblioteca Universidad de Sevilla

www.us.es/biblioteca

Teatros:

Huelva

Gran Teatro de Huelva

Vázquez López, 13

Tel. 959245703

Cádiz

Gran Teatro Falla

Plaza Fragela S/N

Tel. 956 22 08 94

Teatro José María Pemán

Avenida Carlos III S/N

Tel. 956 22 35 45

Córdoba

Gran Teatro de Córdoba

www.teatrocordoba.com

Avenida Gran Capitán 3

Tel.: 957 48 02 37

Granada

Teatro Alhambra

Molinos, 56

Tel. 958028000

Teatro Municipal Isabel la

Católica

Almona del Campillo, 2

71

Jaén

Teatro Infanta Leonor

Molino de la Condesa, s/n

Tel. 953276157

Teatro Darymelia

Colón, 6

Málaga

Teatro Cánovas

Plaza de El Ejido

Tel. 952268765

Teatro Cervantes

Ramos Marín, s/n

Tel. 952224109

Sevilla

Teatro de la Maestranza

www.teatromaestranza.com

Paseo Cristóbal Colón, 22

Tel. 954223344

Teatro Lope de Vega

www.teatrolopedevega.org

Avenida de María Luisa, s/n

Tel. 954590867

Teatro Central

www.juntadeandalucia.es/c

ultura/teatrocentral/

José Gálvez, s/n

Isla de la Cartuja

Tel. 955037200

Recinto Ferial:

Huelva

www.andalucia.org/eventos/fi estas-

colombinas/

Real de la Feria

Almería

Avenida del Mediterráneo

(Previsto para 2010 traslado al nuevo

Recinto Ferial Vega de Acá)

Córdoba

Feria de mayo

Recinto del Arenal

Jaén

Recinto Ferial de Jaén

Avenida de Granada, s/n

Málaga

Real de Cortijo de Torres

Sevilla

Real de la Feria

Tablada – Los Remedios

72

Prensa:

Huelva Huelva Información www.huelvainformacion.es/ Calle Isaac Albéniz, s/n. Huelva Tel. 959 541 150 Odiel Información www.odielinformacion.es/ Plaza de las Monjas, 1, 5o. Huelva Tel. 959 251 205 Almería La Voz de Almería www.lavozdealmeria.com Avda. del Mediterráneo, 159 Almería

Cádiz Diario de Cádiz C/ Ceballos 1, 11003 Cádiz - 956 226 306 www.diariodecadiz.es La Voz Digital www.lavozdigital.es Granada Ideal www.ideal.es Granada hoy www.granadahoy.com

Jaén Diario de Jaén C/ Torredonjimeno (Pol. Ind. Olivares) 1, 23009 Jaén - 953 21 11 11 www.diariojaen.es Málaga Diario Sur Avenida Málaga 72, 29720 Rincón De La Victoria - 952 978 093 www.diariosur.es La Opinión C/ Granada 42, 29015 Málaga - 95 212 62 00 www.laopiniondemalaga.es Málaga Hoy C/ Martínez 11, 29005 Málaga - 952 229 614 www.malagahoy.es

Sevilla Diario de Sevilla C/ Rioja 13, 41001 Sevilla - 954 506 200 www.diariodesevilla.es ABC de Sevilla Albert Einstein S/n, Isla de la Cartuja, 41092 Sevilla - 954 488 600 www.abcdesevilla.es El Correo de Andalucía C/ Américo Vespucio 39, 41092 Sevilla - 954 488 500 www.elcorreoweb.es

73

Teléfonos de interese

Servizo de atención cidadá:

Huelva Policía Municipal 092 Guardia Civil 062 Policía Nacional de Huelva 091 Policía Nacional de Ayamonte 959320950 Policía Nacional de Rosal de la Fra. 959141025 Cruz Roja de Huelva 959222222 Protección Civil de Huelva 959210112 Protección Civil de la Provincia 959243100 Emergencias Sanitarias 061 Bomberos Local 080 Bomberos Huelva Provincial 959210220 Almería Bomberos 080 / 950240080 Guardia Civil Tráfico 950256323 Guardia Civil Urgencias 062 Policía Local 092 / 950210019/ 950210020 Policía Nacional 091 / 950623040 Protección Civil 950228611 Emergencias Sanitarias 061 Teléfono único de emergencias 112

Cádiz Ambulancias Urgencias 956470190 / 956470191 Bomberos 085 Guardia Civil 956221 00 Policía Local 092 Policía Nacional 091 Urgencias Sanitarias 061 Atención al Ciudadano 956241015 Córdoba Emergencias 112 Ambulancias 061 Bomberos 080 Policía Local 092 Policía Nacional 091 Guardia Civil 062 Protección Civil 957233753 Granada Emergencias 061 Policía Nacional 091 / 958278300 Policía Local 092 Guardia Civil 062 Protección Civil 958278650 Ambulancias 061 / 958282000 Bomberos 080 / 900199500 Información Accesos Sierra Nevada 958249119

Jaén Coordinación de Emergencias 953003000 Bomberos 080/953220022 Policía Nacional 091/953295117 Policía Local 092/953219105 Guardia Civil 062/95320340 Protección Civil 953003112 Málaga Coordinación de emergencias 112 Bomberos 080 Guardia Civil 062/ 952071520 Guardia Civil de Tráfico 952272400 Policía Local 092/952126500 Policía Nacional 091/952046200 Protección Civil 952214733 Emergencias Sanitarias 061 Sevilla Atención al ciudadano 010 Emergencias 112 Protección Civil 954234040 Policía Nacional 091 / 954289300 Policía Local 092 Guardia Civil 062 Bomberos 080/ 081

74

Sanidade

Hospitais:

Huelva HOSPITAL JUAN RAMÓN JIMÉNEZ ÁREA HOSPITALARIA CENTRO-OESTE DE HUELVA Dirección Ronda Exterior Norte s/n Código Postal 21005 Urgencias 902505061 Centralita 959016000 Atención al ciudadano 959016001 HOSPITAL INFANTA ELENA ÁREA HOSPITALARIA SURESTE-SUROESTE DE HUELVA Dirección Ctra. Sevilla-Huelva s/n Código Postal 21080 Urgencias 902505061 Centralita 959015100 Atención al ciudadano 959015140

Almería HOSPITAL TORRECÁRDENAS ÁREA HOSPITALARIA SUR DE ALMERÍA Dirección Paraje Torrecárdenas s/n Código Postal 04009 www.juntadeandalucia.es/servicioandaluzdesalud/htorrecardenas Urgencias 902505061 Centralita 950016000 Atención al ciudadano 950016141/950016103 Cádiz HOSPITAL PUERTA DEL MAR ÁREA HOSPITALARIA CÁDIZ-SAN FERNANDO Dirección Ana de Viya, 21 Código Postal 11009 Teléfonos: Urgencias 902505061 Centralita 956002100 Atención al ciudadano 956002263/656002113

HOSPITAL JEREZ DE LA FRONTERA ÁREA HOSPITALARIA NORTE DE CÁDIZ Dirección Ronda de Circunvalación s/n Municipio Jerez de la Frontera Código Postal 11407 Teléfonos: Urgencias 902505061 Centralita 956032000 Atención al ciudadano 956032033

Córdoba HOSPITAL REINA SOFÍA ÁREA HOSPITALARIA CENTRO DE CÓRDOBA Dirección Avda. Menéndez Pidal s/n Código Postal 14004 www.juntadeandalucia.es/servicioandaluzdesalud/hrs2 Urgencias 902505061 Centralita 957010000 Correo electrónico gerencia.hrs.sspa@juntadeandalucia.es Jaén COMPLEJO HOSPITALARIO DE JAÉN SUROESTE DE JAÉN Dirección Avda. del Ejército Español, 10 Código Postal 23007 Urgencias 902505061 Centralita 953008000 Atención al ciudadano 953008040

75

Granada HOSPITAL VIRGEN DE LAS NIEVES ÁREA HOSPITALARIA NORTE DE GRANADA Dirección Avda. de las Fuerzas Armadas, 2 Código Postal 18014 www.hvn.es Urgencias 902505061 Centralita 958020000 Atención al ciudadano 958020008 HOSPITAL SAN CECILIO ÁREA HOSPITALARIA CENTRO-OESTE DE GRANADA Dirección Avda. del Dr. Oloriz, 6 Código Postal 18012 Urgencias 902505061 Centralita 958023308/958023229 /958023000 Atención al ciudadano 958023245/958023065

Málaga HOSPITAL GENERAL DE MÁLAGA ÁREA HOSPITALARIA CENTRO-OESTE DE MÁLAGA Dirección Avda. Carlos Haya s/n Código Postal 29010 www.carloshaya.net Urgencias 902505061 Centralita 951290000 Atención al ciudadano 951291146 HOSPITAL VIRGEN DE LA VICTORIA ÁREA HOSPITALARIA CENTRO DE MÁLAGA Dirección Campus Universitario Teatinos s/n Código Postal 29010 www.huvv.es Urgencias 902505061 Centralita 951032000 Atención al ciudadano 951032624

Sevilla HOSPITAL VIRGEN DEL ROCÍO Área Hospitalaria ÁREA HOSPITALARIA CENTRO DE SEVILLA Dirección Avda. Manuel Siurot s/n Código Postal 41013 Urgencias 902505061 Centralita 955012000 Atención al ciudadano 955012125 HOSPITAL VIRGEN MACARENA ÁREA HOSPITALARIA NOROESTE DE SEVILLA Dirección Gerencia Torres Moreno, Joaquín Dirección Avda. Dr. Fedriani, 3 Municipio Sevilla Provincia Sevilla Código Postal 41009 Urgencias 902505061 Centralita 955008000 Atención al ciudadano 955008029/955008030

HOSPITAL VIRGEN DE VALME Área Hospitalaria ÁREA HOSPITALARIA SUR DE SEVILLA Dirección Ctra. de Cádiz Km. 548,9 Código Postal 41014 Urgencias 902505061 Centralita 955015000 Atención al ciudadano 955015001-2 Atención al ciudadano 955015003 Atención al ciudadano 955015004-6 FAX 955015258 FAX 955015960 Correo electrónico HospitalValme.sspa@juntadeandalucia.es

76

Centros de Saúde: Os centros sanitarios de atención primaria repártense ao longo de todo o territorio andaluz. O portal do Servizo Andaluz de saúde ofrece

información detallada ao respecto, indicando a correspondencia de cada ambulatorio cunha zona determinada.

Outros servizos como o teléfono de Saúde Responde e a Oficina Virtual do Sistema Sanitario Público de Andalucía inters@s atópanse

tamén a disposición dos interesados. www.juntadeandalucia.es/servicioandaluzdesalud/ Saúde Responde 902505060

Urxencias 061.

77

Educación

Universidades:

Huelva Universidad De Huelva - Conserjería Del Rectorado C/ Doctor Cantero Tel.: 959218000 www.uhu.es Almería Universidad de Almería Carrera Sacramento, s/n Tel.: 950 01 50 00 www.ual.es

Jaén Universidad de Jaén Avenida Andalucía, 47 Tel.: 953263111 www.ujaen.es Cádiz Universidad de Cádiz C/ Ancha, 16 Tel.: 956015000 www.uca.es Córdoba Universidad de Córdoba Avenida Medina Azahara, 5 Tel.: 957212599 www.uco.es

Granada Universidad de Granada Avenida Hospicio S/N Tel.: 958243025 www.ugr.es Málaga Universidad de Málaga C/ Ejido 1, Tel.: 952 131 000 www.uma.es Sevilla Universidad de Sevilla C/ San Fernando, 4 Tel.: 954551002 www.us.es

Universidad Pablo de Olavide Ctra. de Utrera, Km. 1 Tel.: 954 34 92 00 www.upo.es Universidad Internacional de Andalucía (Unia) C/ Américo Vespucio 2, Sevilla Tel.: 955037070 www.unia.es

Colexios: En Andalucía existe unha extensa rede de centros educativos tanto de carácter público como privado. O portal da Consellaría de

Educación da Xunta de Andalucía ofrece toda a información referente aos distintos centros de Educación Infantil e Primaria, Educación

Secundaria Obrigatoria, Formación Profesional, etc.

Consellaría de Educación www.juntadeandalucia.es/educación.

78

12. CASTELA E LEÓN

Lingua Oficial: Castelán

Clima: Continental

Superficie en km2: 94226 Km2.

Cidades:

CONCELLO DE ÁVILA

Pl. Del Mercado Chico, 1

05001 AVILA TELF.920 354 000

www.avila.es

CONCELLO DE BURGOS

Pl. Mayor, 1

09003 BURGOS TELF. 947 288 800

CONCELLO DE LEÓN

Avenida Ordoño II, 10

24001- LEÓN TELF. 987 895 500

CONCELLO DE PALENCIA

Mayor, 7

34001 PALENCIA TELF. 979 718 100

CONCELLO DE SALAMANCA

San Pablo, 26

37001 SALAMANCA TELF. 923 216 741

CONCELLO DE SEGOVIA

Plaza Mayor, 1

40001 SEGOVIA TELF. 921 419 800

www.segovia.es

CONCELLO DE SORIA

Plaza Major, 9

42002 SORIA TELF. 975 234 100

www.ayto-soria.org

CONCELLO DE VALLADOLID

Pl. Mayor, 1

47001 VALLADOLID TELF. 983 345 995

CONCELLO DE ZAMORA

Calle Mayor, 149004 ZAMORA TELF. 980

548 700 www.ayto-zamora.org

79

Provincias:

• Avila • Burgos • León

• Palencia • Salamanca • Segovia

• Soria • Valladolid • Zamora

Concellos: 2.248

Festividades locais: 23 de abril, día de Castela e León

Datos Transporte

Aeroporto:

Burgos - Aeropuerto de Villafría

N-I. Ctra. Madrid-Irún, Km. 245

Teléfono: 947 47 10 00

León - Aeropuerto de León “Virgen del Camino”

Ctra. de la Ermita, s/n. 24189 La Virgen del Camino (León)

Teléfonos: Centralita: 987 87 77 00

Salamanca - Aeropuerto de Matacán

Carretera de Madrid, Km. 14. 37181 Matacán (Salamanca)

Teléfonos: 923 32 96 00, 923 32 96 01

Valladolid - Aeropuerto de Valladolid

Ctra. de León, Km. 9. 47620 Villanubla (Valladolid)

Teléfonos: 983 41 55 01

80

Estación Autobuses:

AVILA

Av. De Madrid, s/n Telf. 920-220154

BURGOS

C/ Miranda,3 Telf. 947-265565

ARANDA DE DUERO

Av Valladolid, s/n Telf. 947-509951

LEON

Av Ingeniero Saenz de Miera, s/n Telf. 987-211000

ASTORGA

Av Murallas, 54 Telf. 987-619100

PONFERRADA

Av Libertad, 15 Telf. 987-401065

VILLABLINO

Av Constitucion, s/n Telf. 987-470395

LA BAÑEZA

Gral. Benavides, 2 Telf. 987-641338

PALENCIA

Jardinillos de la Estación, s/n Telf. 979-743222

GUARDO

C/ Jorge Manrique, s/n Telf. 979-850539

SALAMANCA

C/ Filiberto Villalobos, 71-85 Telf. 923-236717

BEJAR

C/ Cordel de Merinas, s/n Telf. 923-403410

CIUDAD RODRIGO

C/ Campo de Toledo, s/n Telf. 923-460149

SEGOVIA

Pza. Estacionamineto de Autobuses, 1 Telf. 921-427706

CUELLAR

C/ Bartolomé de la Cueva, 1 Telf. 921-140026

SORIA

Av Valladolid, 40 Telf. 975-225160

VALLADOLID

C/ Puente Colgante, 2 Telf. 983-236308

ZAMORA

Av Alfonso Peña, s/n Telf. 980-521281

BENAVENTE

Av General Pirmo de Rivera, s/n Telf.

980-632711

81

Teléfonos de interese

Servizos de urgencia:

Emerxencia e urxencia: Tlf. 1-1-2

Policía Nacional: Tlf. 091 / 062 / 080

Policía Municipal: Tlf. 092

Sanidade

Hospitais:

Complejo Asistencial de Avila

Avda. Juan Carlos I, s/n

05071 - Ávila

Tel: +34 920 358 000

Complejo Asistencial de Burgos

Avda. Cid, 96

09005 - Burgos

Tel: +34 947 281 800

Hospital Santos Reyes de Aranda de

Duero

Avda. Ruperta Baraya, 6

09400 - Aranda de Duero

Tel: +34 947 522 000

H. Santiago Apostol de Miranda de Ebro

Ctra. Orón, s/n

09200 - Miranda de Ebro

Tel: +34 947 349 000

Complejo Asistencial de León

Altos de la Nava, s/n

24071 - León

Tel: +34 987 237 400

Hospital El Bierzo de Ponferrada

C/ Médicos sin Fronteras, 7

24411 - Ponferrada

Tel: +34 987 455 200

82

Complejo Asistencial de Palencia

C/ Donantes de Sangre, s/n

34005 - Palencia

Tel: +34 979 167 000

Complejo Asistencial de Salamanca

Pº de San Vicente, 58-182

37007 - Salamanca

Tel: +34 923 291 100

Complejo Asistencial de Segovia

Ctra. de Ávila, s/n

40002 – Segovia

Tel: +34 921 419 100

Complejo Asistencial de Soria

Pº Santa Bárbara, s/n

42005 - Soria

Tel: +34 975 234 300

Hospital Clinico Universitario de

Valladolid

Avda. Ramón y Cajal, 3

47005 - Valladolid

Tel: +34 983 420 000

Hospital Universitario Río Hortega de

Valladolid

C/ Dulzaina Nº 2

47012 - Valladolid

Tel: +34 983 420 400

Hospital de Medina del Campo

C/ Peñaranda, 24

47400 - Medina del Campo

Tel: +34 983 838 000

Complejo Asistencial de Zamora

Avda. Requejo, 35

49022 – Zamora

Tel: +34 980 548 200

83

Educación

Universidades:

UNIVERSIDAD DE BURGOS

C/ Hospital del Rey, s/n

9001 Burgos (Burgos)

www.ubu.es

CATÓLICA "STA. TERESA DE JESÚS" DE

ÁVILA

C/ Canteros, s/n

5005 Avila (Ávila)

www.cavila.es

EUROPEA "MIGUEL DE CERVANTES"

Ctra. de Segovia, s/n

47012 Valladolid (Valladolid)

www.uemc.edu

UNIVERSIDAD DE LEON

Avda. de la Facultad, 25

24071 León (León)

www.unileon.es

PONTIFICIA DE SALAMANCA

C/ Compañia, 5

37002 Salamanca (Salamanca)

www.upsa.es

S.E.K

Convento de Santa Cruz La Real

C/ Cardenal Zuñiga, 12

40003 Segovia (Segovia)

www.usek.es

UNIVERSIDAD DE SALAMANCA

Patio de las Escuelas Menores, 1

37008 Salamanca (Salamanca)

www.usal.es

UNIVERSIDAD DE VALLADOLID

Pza. de Santa Cruz, 8 (Palacio de Santa

Cruz)

47002 Valladolid (Valladolid)

www.uva.es

84

13. EXTREMADURA

Linguas Oficiales: Castelán

Clima: Clima Mediterráneo; veráns calurosos e secos, invernos longos e de temperaturas suaves. A norte hai zonas mais húmidas, pero as

precipitacións solen ser escasas.Temperaturas medias anuais oscilan entre 16 y 17 graos ao ano, algo menores ao norte, maiores ao sur.

Durante os meses de verán as temperaturas ascenden a medias de 25 graos, alcanzándose máximas diurnas en torno aos 40.

Superficie en km2: 41.634 Km2 Cidades: As cidades mais poboadas de Extremadura son:

Badajoz: www.aytobadajoz.es; +34 924 210000.

Plaza de España 1

Cáceres: www.ayto-caceres.es; +34 927 255800.

Plaza Mayor 1.

Mérida: www.merida.es; +34 924 380100.

Plaza de España 1.

Plasencia: www.aytoplasencia.es; +34 927 428528.

C/ del Rey s/n.

Don Benito: www.donbenito.es; +34 924 811534.

Almendralejo: www.almendralejo.es; +34 924 670507.

C/ Mérida 2.

Villanueva de la Serena: www.villanuevadelaserena.es;

+34 924 846010. Plaza de España 1.

Navalmoral de la Mata: www.aytonavalmoral.es;

+34 927 530104. Plaza de España 1.

Zafra: www.zafra.es; +34 924 554511.

Plaza Pilar Redondo 1.

Montijo:www.aytomontijo.dip-badajoz.es

+34 924 455494. Plaza de España 1.

85

Provincias:

• Cáceres

• Badajoz

Concellos: 383 Concellos:

• 219 en Cáceres

• 164 en Badajoz

Festividades locais: 8 setembro, día de Extremadura.

Datos Transporte

Aeroporto: Aeroporto de Badajoz, Talavera la Real. Tfno: 902 404704

Estación Autobuses:

Almendralejo: Juan Campomanes 1; +34 924 67 02 20

Azuaga. Estalaje, s/n. Tel.: 924 89 08 08

Badajoz. José Rebollo López, 2.

Tels.: 924 25 86 61 - 924 25 87 50

Castuera. Zújar, s/n. Tel.: 924 76 11 77

Don Benito. Avda. Alonso Martín, s/n. Tel.: 924 81 29 45

Fregenal de la Sierra. Ctra. de Badajoz, s/n.

Tel.: 924 70 09 36

Fuente de Cantos. Ctra. Gijón-Sevilla, s/n. Tel.: 924 58 01 53

Llerena. Pº Cieza de León, 16. Tel.: 924 87 11 54

86

Mérida. Avda. de la Libertad, s/n. Tel.: 924 37 14 04

Montijo. Virgen de Barbaño, 84. Tel.: 924 45 68 72

Olivenza. Avelino Palma Brioa, s/n. Tel.: 924 49 05 31

Los Santos de Maimona. Francisco Pizarro, s/n.

Tel.: 924 57 20 40

Villafranca de los Barros. Fernando Aranguren, s/n.

Tel.: 924 52 60 96

Villanueva de la Serena. Hernán Cortés, 3. Tel.: 924 84 21 12

Zafra. Ctra. Badajoz-Granada, s/n. Tel.: 924 55 39 07

Arroyo de la Luz. Regajal, 18. Tel.: 927 27 17 17

Cáceres. Ctra. Gijón-Sevilla, s/n. Tel.: 927 23 25 50

Coria. Del Guijo, s/n. Tel.: 927 50 15 99

Jaraíz de la Vera. Ctra. Comarcal 501 (Plasencia-Alcorcón).

Tel.: 927 46 12 77

Miajadas. Los Naranjos, s/n. Tel.: 927 34 77 97

Moraleja. Antonio Hurtado, 3. Tel.: 927 14 71 39

Navalmoral de la Mata. Ctra. de Jarandilla, s/n.

Tels.: 927 53 05 55 - 927 53 33 00

Plasencia. Tornavacas, 2. Tel.: 927 41 45 50

Trujillo. Avda. Miajadas, s/n. Tel.: 927 32 12 02

Estacións de Tren:

Aljucén. Cardero, s/n. Tel.: 924 31 20 05

Almendralejo. Estación FF.CC., s/n. Tel.: 924 66 08 83

Badajoz. Carolina Coronado, s/n. Tel.: 924 27 11 70

Cabeza del Buey. Barriada de la Estación, s/n.

Tel.: 924 60 01 95

Castuera. Pº de la Estación, s/n. Tel.: 924 77 23 23

Don Benito. Avda. de la Constitución, 92. Tel.: 924 80 19 31

Fregenal de la Sierra. Barriada de la Estación FF.CC., s/n.

Tel.: 924 70 09 53

Garrovilla. Estación FF.CC., s/n. Tel.: 924 33 50 67

Guareña. Ctra. de la Estación FF.CC., s/n. Tel.: 924 35 01 76

Llerena. Barriada de la Estación, 6. Tel.: 924 87 02 39

Mérida. Cardero, s/n. Tel.: 924 31 81 09

Montijo. Ctra. de la Estación FF.CC., s/n. Tel.: 924 45 47 62

San Vicente de Alcántara. Estación FF.CC., s/n.

Tel.: 924 41 00 62

Villafranca de los Barros. Estación FF.CC., s/n.

Tel.: 924 52 44 09

87

Villanueva de la Serena. José Gallardo, s/n.

Tel.: 924 84 16 91

Zafra. Avda. de la Estación, s/n. Tel.: 924 55 02 15

Estradas:

Autovía do Sudoeste: A-5. E90

Autovía Extremadura –Comunidad Valenciana: A43

Autovía Ruta de la Plata: A-66. E803

Autovía Trujillo –Cáceres: A58

Autovía Badajoz –Granada: A 81

Autovía Navalmoral de la Mata-Portugal: EX – A1

Autovía de Las Vegas Altas: EX – A2

Datos Culturais

Monumentos de interese:

Balneario de Alange, baños romanos. c/ Baños 58, Alange,

Badajoz

Balneario de Baños de Montemayor. Baños de Montemayor,

Cáceres

Basílica de Santa Lucía del Trampal. Pza España 1, Alcuéscar,

Cáceres

Dolmen de Lácara. Pz España 6, (ayto). La Nava de Santiago,

Badajoz

Mina la Jayona. Pza España 1. Fuente del Arco, Badajoz

Monasterio de Yuste, Cuacos de Yuste, Cáceres

Puente de Alcántara. Avda Mérida 21, Oficina Turismo,

Alcántara, Cáceres

Puerta Palma, c/ Puente de Palma, Badajoz

88

Real monasterio de Santa María de Guadalupe, Pza Juan

Carlos I, Guadalupe, Cáceres

Teatro Romano de Mérida, c/José Ramón Mélida s/n, Mérida,

Badajoz

Torre de Esparteros, C/ Castillo, Badajoz

Alcazaba de Badajoz. Pza. José Álvarez y Sáez de Buruaga

s/n. Badajoz

Alcazaba de Mérida. Pza del Rastro s/n. Mérida, Badajoz

Alcázar de Zafra. Pza. Corazón de María 7, Zafra, Badajoz

Arco Romano de Cáparra. Ctra. N630 cruce Villar de Plasencia

dirección Guijo de Granadilla. Guijo de Granadilla, Cáceres.

Balneario de Fuentes del Trampal. Ctra. Carmonita km 34,

Carmonita. Badajoz.

Balneario el Raposo. Balneario el Raposo s/n. Puebla de

Sáncho Pérez, Badajoz

Casa exposición de la inquisición. C/ Toril 10. Garganta la

Olla, Cáceres

Castillo de Belvís de Monroy. Ayto. c/ Escuelas s/n. Belvís de

Monroy, Cáceres

Castillo de Luna. Alburquerque, Badajoz

Castillo de Medellín. Medellín, Badajoz

Castillo de Montánchez. c/Castillo s/n. Montánchez, Cáceres

Castillo de Trujillo. Trujillo, Cáceres

Catedral de la Asunción de Nuestra Señora, Coria, Cáceres

Catedral de San Juan Bautista, Pza. España s/n. Badajoz

Convento de San Benito. C/Regimiento de Argel 43-45,

Alcántara, Cáceres.

Convento de Santiago. Pza España s/n, Calera de León,

Badajoz

Ermita de Ntra. Sra. Del Salor. Torrequemada, Cáceres

Granja de Mirabel. Ctra. Guadalupe, Guadalupe, Cáceres

Iglesia de San Pedro Apóstol. Llano de San Pedro, Garrovillas

de Alconétar, Cáceres

Iglesia de Santa María de la Consolación. Plazuela de las

Nieves, Garrovillas de Alconétar, Cáceres

Iglesia de Santa María la Mayor. Brozas, Cáceres

Iglesia de Nuestra Sra. De los Ángeles. El Cantón 8, Acebo,

Cáceres

Monasterio de Tentudía. Calera de León, Badajoz

Palacio de Sotofermoso. Abadía, Cáceres

Parador nacional de turismo de Plasencia. Pza. San Vicente

Ferrer s/n. Plasencia, Cáceres

89

Plaza de la Constitución. Garrobillas de Alconétar, Cáceres

Poblado de Vegaviana. Pza Don José Luís Fernández del Amo,

Vegaviana, Cáceres

Museos:

Museo de Bellas Artes de Badajoz;

calle Duque de San Germán 13, Badajoz.

Teléfonos +34 924 212469/ 248034.

Museo etnográfico de Don Benito: +34 924 812037

Museo de la Catedral de Badajoz

Museo etnográfico Extremeño González Santana, Olivenza.

Plaza de Santa María S/n. +34 924 490200.

museodeolivenza@hotmail.com

Casa museo de Zurbarán en Fuente de Cantos

Museo de la Concatedral Plaza de Santa María

(Sacristía Mayor)Tlf: 927 21 53 13, Cáceres

Casa – Museo árabe Yusuf Al Borch, Cáceres

Museo de la Catedral de Coria, Plaza de la Catedral s/n,

Coria. 927 503960

MUSEO ETNOGRÁFICO TEXTIL PÉREZ ENCISO.PLASENCIA 10600

Plaza del Marqués de la Puebla, s/n Tfno.: 927 411 435

OFICINA DE LA RED DE MUSEOS DE EXTREMADURA MÉRIDA.

C/ Manos Albas, 5 Tfno.: 924 930 330

MUSEO ARQUEOLÓGICO PROVINCIAL. BADAJOZ. Plaza J.

Álvarez y Sáez de Buruaga Tfno.: 924 001 909 MUSEO

EXTREMEÑO E IBEROAMERICANO DE ARTE CONTEMPORÁNEO

(MEIAC). BADAJOZ C/ Museo, 2 Tfno.: 924 013 060.

MUSEO DE CÁCERES. Plaza de las Veletas, 1

Tfno.: 927 010 877.

MUSEO DE HISTORIA Y CULTURA CASA PEDRILLA Y CASA

GUAYASAMÍN. CÁCERES Ronda de San Francisco, s/n

Tfno: 927 241 633

CONSORCIO MUSEO VOSTELL-MALPARTIDA. MALPARTIDA DE

CÁCERES. Carretera de los Barruecos, s/n Tfno.: 927 010 812

www.museovostell.org

CONSORCIO MUSEO ETNOGRÁFICO GONZÁLEZ SANTANA.

OLIVENZA Plaza de Santa María, s/n Tfno.: 924 490 222

90

CONSORCIO MUSEO PÉREZ COMENDADOR-LEROUX. HERVÁS C/

Asensio Neila, 5 Tfno.: 927 481 655

MUSEO ARQUEOLÓGICO DE LA FUNDACIÓN CONCHA.

NAVALMORAL DE LA MATA C/ Asensio Neila, 5

Tfno.: 927 481 655

Museo de la Moto Clásica, Ctra. De la Garganta km 0,2,

Hervás. 927 481206

Museo Pecharromán. c/ Luís Garzón 37, Pasarón de la Vera,

Cáceres. 927 469130

Museo del Convento del Santo Cristo, Serradilla

Museo Monasterio de Yuste. Cuacos de Yuste. 927 172130

Casa –Museo de Gabriel y Galán. Pza. de Gabriel y Galán.

Guijo de Granadilla. 927 439082

Museo Convento el Palancar. Pedroso de Acim, Cáceres.

Museo etnográfico de Cilleros. c/ el Peso 5, Cilleros, Cáceres.

Telf. 927512037

Museos del Monasterio de Guadalupe. Guadalupe, Cáceres

Museo etnográfico de Logrosán. c/Iglesia 25. Logrosán,

Cáceres.Tlfn. 927 360799

Museo Nacional de Arte Romano de Mérida. C/ José Ramón

Mélida 2. 924 31 1690

Museo de Arte Visigodo de Mérida. C/ Santa Julia 3. Mérida,

924 300106

Excavación Arqueológica y Centro de Interpretación de la

Iglesia de Santa Eulalia. Avda. Extremadura s/n. Mérida

Museo de Geología de Extremadura. Centro Cultural

Alcazaba. c/ John Lennon, Mérida. 924 380115

Museo del Ferrocarril. c/ Moreno de Vargas 10. Mérida. 924

330680

Museo de la Catedral de Plasencia. Pza. de la Catedral s/n,

Plasencia. 927 414852

MUSEO DEL ACEITE MONTERRUBIO DE LA SERENA 06427

Parque de las Lagunillas Ctra, del Zújar, s/n

MUSEO DEL CARNAVAL BADAJOZ Plaza de la Libertad, s/n.

MUSEO DE LA ALFARERÍA SALVATIERRA DE LOS BARROS 06175

Carretera de Zafra, s/n Tfno.: 924 688 519

www.salvatierradelosbarros.es

MUSEO DE LA CEREZA CABEZUELA DEL VALLE C/ Hondón, 58

Tfno.: 927 472 208

MUSEO DEL EMPALAO VALVERDE DE LA VERA C/ Mirlos, 23

Tfno.: 927 566 222

91

MUSEO DEL GRANITO QUINTANA DE LA SERENA 06450

C/ Costanilla, 8 Tfno.: 924 777 809

MUSEO DE LOS AUROROS. ZARZA CAPILLA 06611 C/ Marquesa

de Casariego, 13

Tfno.: 924 619 094 / 279 www.museodelosauroros.com

MUSEO DEL QUESO. CASAR DE CÁCERES. c/ Barrionuevo Bajo,

7 Tfno.: 927 290 081

MUSEO DEL TURRÓN. CASTUERA 06420. C/ Huertos, 46 Tfno.:

924 761 037

MUSEO ETNOGRÁFICO DE AZUAGA. AZUAGA C/ Muñoz Crespo,

19 Tfno.: 924 890 400

MUSEO ETNOGRÁFICO DE DON BENITO. DON BENITO C/ Don

Pedro Granada, 10 Tfno: 924 812 037 www.donbenito.org

MUSEO ETNOGRÁFICO MONFRAGÜE. SERRADILLA 10530 C/

Cuatro Lobos, 4 Tfno.: 652 504 927

museoetnografico@aytoserradilla.org

MUSEO DEL PIMENTÓN JARAIZ DE LA VERA (CÁCERES). Plaza

Mayor, nº 7 www.museodelpimenton.com

MUSEO DE SANTA CLARA ZAFRA c/ Sevilla, 30 Tfno.:924 55 14

87 www.museodesantaclara.com

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE LA BATALLA DE LA ALBUERA.

LA ALBUERA C/ Mirador s/n. Tfno.: 924 480 001

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE LA CUEVA DE MALTRAVIESO

CÁCERES Avda.de Cervantes, s/n Tfno.: 927 010 877

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE LA OCTAVA DEL CORPUS

PEÑALSORDO C/ Virgen, 9 Tfno.: 924 614 003

www.penalsordo.com

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE LA VIDA TRADICIONAL.

HINOJOSA DEL VALLE 06226 C/ Usagre, s/n

Tfno.: 924 537 805

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE LOS COLUMBARIOS. MÉRIDA

C/ Antonio Machado, s/n

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DEL PALACIO SANTUARIO DE

CANCHO ROANO. ZALAMEA DE LA SERENA Ctra. Badajoz 632

(Zalamea-Quintana de la Serena) Tfno.: 629 235 279

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DEL YACIMIENTO DE HIJOVEJO.

QUINTANA DE LA SERENA C/ Costanilla, 8 Tfno.: 924 777 809

Fax: 924 786 023

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE MEDELLÍN. MEDELLÍN C/

Cerro del Castillo, s/n Información en el Tfno.: 924 82 24 38

92

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DE LA PINTURA RUPESTRE

CABEZA DEL BUEY

CENTRO DE INTERPRETACIÓN SANTA LUCÍA DEL TRAMPAL.

ALCUÉSCAR Tfno.: 608258780

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DEL TESORO DE ALISEDA.

ALISEDA. C/ Gabriel y Galán, 8 - A Tfno.: 927 277 280

CENTRO DE INTERPRETACIÓN DEL YACIMIENTO DEL

CASTREJÓN DE CAPOTE. HIGUERA LA REAL El yacimiento

arqueológico de Capote se sitúa a 7 km. del casco urbano.

Acceso a través de la N-435 Tfno.: 620 855 985

Centro de Intepretación de la Minería en Extremadura.

Cáceres. Barriada Aldea Moret. Entre la N-630 y la Ex-100.

Teléfono:927 006 992

Centro de Interpretación de la Arquitectura Popular.

Burguillos del Cerro (BADAJOZ) Camino del Castillo, s/n.

Teléfono: 924 029 821.

Centro de Interpretación de la Ciudad Romana de Cáparra. N-

630 Cruce con Villar de Plasencia (Dirección Guijo de

Granadilla). Teléfono: 927 017 976.

Centro de Interpretación de la Fortaleza y Ciudad Medieval

de Plasencia. Plaza de Torre Lucía, s/n

Teléfono: 927 017 842.

Centro de Interpretación del Circo Romano. MÉRIDA Avda

Juan Carlos I, s/n Teléfono: 924 004 933

Centro de Interpretación del Ferrocarril HERVÁS (CÁCERES)

Paseo de la Estación, s/n Teléfono: 927 014 714

Centro de Interpretación de los Conjuntos Históricos. ZAFRA

(BADAJOZ) C/ Ancha, 1. Teléfono: 924 029 817

Centro de Interpretación del Yacimiento Arqueológico de

Hornachuelos. RIBERA DEL FRESNO (BADAJOZ). C/ San Juan

Macías, 2 Teléfono: 924 536 011 (Ayuntamiento) Teléfono:

924 537 224 (Casa de la Cultura)

Centro de Interpretación de Zurbarán FUENTE DE CANTOS

(BADAJOZ 06240) C/ Los Frailes, s/n. Teléfono: 924 580 035

Centro de Interpretación General de la Vía de la Plata.

BAÑOS DE MONTEMAYOR C/ Castañar, 48. Teléfono: 923 020

328

Centro de Interpretación General de la Vía de la Plata de

Mérida. (Yacimiento arqueológico de Morería) Paseo de

Roma, s/n. Teléfono: 924 006 458

93

Centro de Interpretación General de la Vía de la Plata de

Monesterio. MONESTERIO (BADAJOZ) Plaza del Pueblo (Junto

a Iglesia de San Pedro) Teléfono: 924 516 70

Centro del Campamento Romano de Cáceres el Viejo.

CÁCERES. Carretera de Torrejón el Rubio Km 2,5 (Ex 390).

Teléfono: 927 006 988.

Bibliotecas:

BIBLIOTECA DE EXTREMADURA.BADAJOZ Plaza Ibn Marwan,

s/n (Antiguo Hospital Militar, Alcazaba) Tfno.: 924 014 484

www.bibliotecadeextremadura.com

BIBLIOTECA PÚBLICA BARTOLOMÉ J. GALLARDO. BADAJOZ.

Avda. de Europa, 2 Tfno.:924 012 313

www.bibliotecaspublicas.es/badajoz/;

biblioteca.badajoz@juntaextremadura.net

BIBLIOTECA PÚBLICA JESÚS DELGADO VALHONDO. MÉRIDA

Avda. de la Libertad, s/n Tfno.: 924 003 070.

www.bibliotecaspublicas.es/merida;

biblioteca.merida@juntaextremadura.net

BIBLIOTECA PÚBLICA "A. RODRÍGUEZ-MOÑINO/M. BREY"

CÁCERES. Alfonso IX, 26 Tfno.: 927 001 600

www.bibliotecaspublicas.es/caceres;

biblioteca.caceres@juntaextremadura.net

CENTRO DE DOCUMENTACIÓN DE LAS HURDES.

PINOFRANQUEADO, CÁCERES C/ La Era, 3 Tfno.: 927 674 133.

www.centrodocumentacionhurdes.com

OFICINA DEL PLAN DE FOMENTO DE LA LECTURA DE

EXTREMADURA. MÉRIDA C/ Almendralejo, 47

www.lecturaextremadura.com

94

Teatros:

CONSORCIO GRAN TEATRO. CÁCERES. San Antón, s/n

Tfno.: 927 010 884. www.granteatrocc.com

CONSORCIO TEATRO LÓPEZ DE AYALA. BADAJOZ Paseo de San

Francisco, 1 Tfno.: 924 013 140 www.teatro-ldeayala.es

ESCUELA DE TEATRO Y DANZA DE EXTREMADURA. CÁCERES

Pza. de San Jorge, 5 Cáceres 10003 Tlfno. 927 00 54 93.

escuela.teatroydanza@juntaextremadura.net

OFICINA DEL FESTIVAL DE TEATRO CLÁSICO DE MÉRIDA.

MÉRIDA Paseo de los Rosales, 7 Tfno: 924 009 480

www.festivaldemerida.es. oficina@festivaldemerida.es

SALA TRAJANO. MÉRIDA. C/ Muza, s/n Tfno: 924 007 056 Tfno

Taquilla.: 924 009 809

SCENA. CULTURA Y FESTIVALES. EXTREMADURA. MÉRIDA.

C/ Almendralejo, 14

Tfno.: 924 007 065 www.escenaextremadura.com

Recinto Feiral:

Institución feiral de Badajoz IFEBA. Avda. Elvas S/N Badajoz. +34 924 213 000. www.ifeba.net

Institución Feiral de Extremadura FEVAL. Avda Badajoz S/N Don Benito. +34 924 810751. www.feval.com

Institución feiral Tierra de Barros, INTEFIBA. c/ Mérida 2, Almendralejo. +34 924 670507. www.salondelvinoylaaceituna.com

Prensa (prensa rexional):

HOY. Badajoz, www.hoy.es

LA CRÓNICA DE BADAJOZ. Badajoz, www.lacronicabadajoz.com

EL PERIÓDICO DE EXTREMADURA. Cáceres, www.elperiodicoextremadura.com

95

Teléfonos de interese Serviz de atención cidadá:

T. de consumidor: 902402777

Teléfono de Información al ciudadano de la Junta de

Extremadura: 901601601

T. Información sobre Ayudas de la DG Empresas: 901 109110

T. fomento Extremeño del mercado exterior: 902 100414

T. Joven: 900500800

T. Información sobre adopción Internacional: 901400550

T. Ayuda a la Infancia y Adolescencia: 900202010

T. información Drogodependencia: 900210994

T. único Cita previa para ITV: 902488000

T. Cita previa del Servicio Extremeño de Salud (Badajoz,

Cáceres, Plasencia, Mérida y Almendralejo): 901100737

T. Centro Empleo virtual: 901401111

T. Recogida de Animales Salvajes 900351858

T. del Mayor: 900847070

T. Información del Plan Especial de Vivienda: 902402242

T. del Adulto y la Familia: 600505152

T. Información en I+D+i: 900709000

T. Información sobre la TDT: 901101110

T. información de medidas contra la crisis: 900103010

Servizos de urxencia: Centro de Atención de Urxencias e Emerxencias: 112

Prefixos telefónicos (chamada local):

927 – PROVINCIA DE CÁCERES

924 – PROVINCIA DE BADAJOZ

96

Sanidade Hospitais:

Hospital Gral. Univ. Infanta Cristina Francisco Téllez de Peralta, Elvas, s/n 06080 Badajoz Tfno. 924 218 100 Hospital S. P. Alcántara de Cáceres Elías del Amo Olea, 10071 Cáceres Tfno. 927 256 200 Hospital Materno Infantil Damián Téllez Lafuente, s/n 06010 Badajoz Teléfono: 924 215 000 Hospital “Virgen de la Montaña” Avda. de España, 2, 10004 Cáceres Teléfono: 927 256 800 Hospital Perpetuo Socorro Teléfono: 924 215 000 Hospital Ciudad de Coria Cervantes, 75, 10800 Coria Tfno. 927 149 200

Hospital de Mérida Pol. Nueva Ciudad, s/n, 06800 MÉRIDA Tfno. 924 381 000 Hospital Campo Arañuelo. Carretera del hospital s/n. 10300, Navalmoral de la Mata Tfno: 927 548 900 Hospital de Don Benito Vill. de la S. Ctra. Don Benito-Vill. de la S., Km 3 06400 Don Benito Tfno. 924 386 800 Hospital Virgen del Puerto, Plasencia Paraje Valcorchero, s/n 10600 Plasencia Tfno. 927 458 000 Hospital Llerena Ctra. Badajoz-Granada, s/n 06900 Llerena Tlno. 924 877 000

97

Centros de Saúde:

Centro Salud Aceuchal. c/ La Cerca S/N, Aceuchal, Badajoz.

+34 924687408

CS Alburquerque. c/ Santiago S/N. Alburquerque. Badajoz.

+34 924400650

CS Alconchel. c/Virgen de Guadalupe S/N. Alconchel. +34

924420263

CS Almendralejo. Alfonso X S/N. almendralejo. +34

924662144

CS Azuaga. La Luz S/N. Azuaga. +34 924 891686

CS ANEXO 1. Avda Damián Téllez de la Fuente SN. Badajoz.

+34 924240803

CS Zona Centro. Manuel Fdez. Mejías 1. Badajoz. +34

924245100

CS La Paz. República Dominicana SN. Badajoz. +34 924233100

CS. San Roque. Teresa Isturíz SN. Badajoz. +34 924242459

CS San Fernando. Antonio Machado SN. Badajoz. +34

924274610

CS Barcarrota. Ctra. Badajoz SN. Barcarrota. +34 924736377

CS Cabeza del Buey. Avda. Ntra. Sra. De Belén SN. Cabeza

Del Buey. +34 924601186

CS Campanario. Espronceda 3. Campanario. +34 924 851546

CS Castuera. Fco. Pizarro 1. Castuera +34 924 772100

CS Cordobilla de Lácara. Avda Progreso SN. Cordobilla de

Lácara. +34 924 320205

CS José Mª Álvarez Martínez. Avda. Córdoba 222. Don Benito.

+34 924 812410

CS Fregenal de la Sierra. Urb. Los Álamos SN. Fregenal de la

Sierra. +34 924 701250

CS Fuente de Cantos. Pza. Aurora SN. Fuente de Cantos. +34

924 500810

CS Fuente del Maestre. Corredera 1. Fuente del Maestre. +34

924 530457

CS Guareña. Pz. Ramón y Cajal SN. Guareña. +34 924350233

CS Herrera del Duque. Avda. Extremadura 1. Herrera del

Duque. +34 924 651032

CS Hornachos. Ramón y Cajal SN. Hornachos. +34 924 534020

98

CS. Jerez de los Caballeros. Bda El Pomar SN. Jerez de los

Caballeros. +34 924 730064

CS Llerena. Pza. San Antón SN. Llerena. +34 924 870250

CS Mérida Urbano II “Obispo Paulo”. Mérida. +34 924 303261

CS Mérida Urbano I. Luis Álvarez Lencero SN. Mérida. +34 924

373321

CS Mérida Urbano II. San Luis SN. Mérida. +34 924 302411

CS Monesterio. Ntra Sra. Del Paso SN. Monesterio. +34 924

516562

CS Montijo. San Antón SN. Montijo. +34 924 454950

CS Navalvillar de Pela. Ramón y Cajal SN. Navalvillar de Pela.

+34 924 86025

CS Oliva de la Frontera. Travesía Prado SN. Oliva de la

Frontera. +34 924 754400

CS Olivenza. Ramón y Cajal SN. Olivenza. +34 924 491161

CS Orellana la Vieja. Pza. San Sebastián SN. Orellana la Vieja.

+34 924 86770

CS Pueblonuevo del Guadiana. Travesía Cosntitución 4.

Badajoz. +34 924 474100

CS La Roca de la Sierra. Travesía Justo Castilla SN. La Roca

de la Sierra. +34 924 406205

CS Santa Amalia. Hernán Cortés SN. Santa Amalia. +34 924

830318

CS San Vicente de Alcántara. Travesía San Ramón, San

Vicente de Alcántara. +34 924 410356

CS Santa Marta de los Barros. San Isidro Labrador SN. Santa

Marta de los Barros. +34 924 681097

CS Los Santos de Maimona. La Granja SN. Los Santos de

Maimona. +34 924 544384

CS Siruela. Cruz Chiquita SN. Siruela. +34 924 626180

CS Talarrubias. Avda. Constitución 130. Talarrubias. +34 924

630271

CS Talavera la Real. Avda Portugal 30. Talavera la Real. +34

924 441319

CS Villafranca de los Barros. Colombia SN. Villafranca de los

Barros. +34 924 524218

CS Villanueva de la Serena I y II. Pza. Salamanca SN.

Villanueva de la Serena. +34 924 844011

CS Villanueva del Fresno. Universidad de Extremadura SN.

Villanueva del Fresno. +34 924 427513

CS Zafra I. Ctra. Los Santos de Maimona SN. Zafra. +34 924

554571

99

CS Zafra II. Ctra Los Santos de Maimona SN. Zafra. +34 924

554539

CS Zalamea de la Serena. Avda de Europa 1. Zalamea de la

Serena. +34 924 780501

CS La Zarza. Los Cerratos 26. La Zarza. +34 924 367262

CS Calamonte. Manuel Golpe SN. Calamonte. +34 924 324053

CS Alcántara, Virgen de Hitos SN. Alcántara. +34 927 390710

CS Alcuéscar. Avda. Portugal SN. Alcuéscar. +34 927 384210

CS Aldea Moret. Jesús de Nazaret SN. Cáceres. +34 927

235141

CS Aldeanueva del Camino. Rodeo SN. Aldeanueva del

Camino. +34 927 479144

CS Almaraz. Charcón SN. Almaraz. +34 927 544415

CS Arroyo de la Luz. Pza España sn. Arroyo de la Luz. +34 927

271679

CS Berzocana. El Tesoro 1. Berzocana. +34 927 150253

CS Bohonal de Ibor. Gobernador García Tafalla SN. Bohonal

de Ibor. +34 927 574132

CS Cabezuela del Valle. Parque de San Antonio SN. Cabezuela

del Valle. +34 927 472306

CS Plaza Argel. Pza. Argel SN. Cáceres. +34 927 242262

CS San Jorge. Atahualpa 3. Cáceres. +34 927 215636

CS Zona Centro. Avda Hernán Cortés 1. Cáceres. +34 927

217300

CS Manuel Encinas. Doctor Rodríguez Ledesma 8. Cáceres.

+34 927 249850

CS Casas del Castañar. Avda Asperilla SN. Casas del Castañar.

+34 927 478345

CS Castañar de Ibor. Avda. Guadalupe SN. Castañar de Ibor.

+34 927 554500

CS Ceclavín. Río Tajo SN. Ceclavín. +34 927 393472

CS Coria. Cervantes Sn. Coria. +34 927 503725

CS Guadalupe. Huerta del Hospital Sn. Guadalupe. +34 927

367217

CS Hervás. El Prado SN. Hervás. +34 927 473291

CS Hoyos. Avda Extremadura SN. Hoyos. +34 927 514345

CS Jaraíz de la Vera. Pablo Picasso SN. Jaraíz de la Vera. +34

927 170105

CS Logrosán. Gran Vía Sn. Logrosán. +34 927 360769

CS Losar de la Vera. Castañar 16. Losar de la Vera. +34 927

570606

CS. Miajadas. Apolinar Moreno SN. Miajadas. +34927 160663

100

CS Mohedas de Granadilla. Avda. Extremadura Sn. Mohedas

de Granadilla. +34 927 673440

CS Montehermoso. Avda. Regimiento de Infantería Sn.

Montehermoso. +34 927 675423

CS Moraleja. Cilleros Sn. Moraleja. +34 927 147343

CS Navalmoral de la Mata. Eduardo Lozano Sn. Navalmoral de

la Mata. +34 927 535680

CS Navas del Madroño. Isabel Herreros SN. Navas del

Madroño. +34 927 375282

CS Nuñomoral. Eduardo Dato SN. Nuñomoral. +34 927 433016

CS Pinofranqueado. D. Miranda SN. Pinofranqueado. +34 927

674144

CS Plasencia I. Luis de Toro 5. Plasencia. +34 927 423380

CS Plasencia II. Antonio Vargas y Laguna SN. Plasencia. +34

927 423086

CS Plasencia III. Cañada Real SN. Plasencia. +34 927 428421

CS Salorino. Avda. Mirasierra 1. Salorino. +34 927 593156

CS Santiago del Alcántara. Paseo de Extremadura SN.

Santiago de Alcántara. +34 927 592295

CS Serradilla. Cuatro Lobos SN. Serradilla. +34 927 407522

CS Talaván. Virgen de la Soledad SN. Talaván. +34 927 285316

CS Talayuela. Mesón de Paredes SN. Talayuela. +34 927

578264

CS Torre de Don Miguel. General Mola SN. Torre de Don

Miguel. +34 927 441415

CS Torrejoncillo. Avda. del Parque 1. Torrejoncillo. +34 927

304270

CS Trujillo. Avda Ramón y Cajal Sn. Trujillo. +34 927 322363

CS Valdefuentes. Avda. Extremadura 33. Valdefuentes. +34

927 388550

CS Valencia de Alcántara. Travesía Canalejas SN. Valencia de

Alcántara. +34 927 580334

CS Valverde del Fresno. Avda. Dr. Castro Prieto Carrasco SN.

Valverde del Fresno. +34 927 510170

CS Villanueva de la Vera. Avda. Vera Sn. Villanueva de la

Vera. +34 927 567231

CS Villar del Pedroso. Avda. Gral. Adelaido Corrochano Sn.

Villar del Pedroso. +34 927 555527

CS Zorita. Avda. Constitución 106. Zorita. +34 927 340800

CS Ahigal. Agapito Monforte SN. Ahigal. +34 927 439291

101

Urxencias:

Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Badajoz Plaza de Minayo, s/n. BADAJOZ Tfno.: 924 262550 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 UME- Mérida C/. San Pedro de Alcántara (Esquina Bartolomé J. Gallardo) s/n MÉRIDA Tfno.: 924 304817 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Don Benito Ctra. D. Benito-Villanueva, Km. 3 (Hospital D. Benito-Vva) DON BENITO Tfno.: 924 804560/6190001 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Helicóptero 112 Don Benito Helipuerto, s/n. (Hospital Don Benito-Villanueva) DON BENITO 924 386825 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Zafra Hospital de Zafra 924 029337 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Cáceres Avda. Pablo Naranjo, s/n. (Hospital San Pedro de Alcántara)Cáceres Tfno.: 927 621300 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Helicóptero 112 Malpartida de Cáceres Polígono de las Arenas s/nº MALPARTIDA DE CÁCERES Tfno.: 927 276383 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Plasencia Paraje Valcorchero, s/n. PLASENCIA Tfno.: 927 419156 Unidades de Urxencias e Emerxencias Sanitarias 112 Navalmoral de la Mata Avda. del Hospital, s/n NAVALMORAL DE LA MATA Tfno.: 927 530021

102

Educación

Universidades: Universidade de Extremadura. www.unex.es

Colegios:

608 centros públicos:

Escola educación infantil: 21

Escola hogar e residencia: 10

Colexios públicos: 377

Centros rurais agrupados: 40

Instituto de Educación Secundaria: 131

Instituto de Formación profesional Superior: 4

Colexio Público de Educación Especial: 8

Escola oficial de Idiomas: 9

Escola de Arte: 1

Conservatorio de Música: 7

104 centros privados:

Centros privados de educación infantil: 18

Centro Privado con varias Enseñanzas de Rexime Xeral: 67

Centro Privado de formación profesional específica: 8

Centro privado de educación especial: 11

Formación Profesional: 131 centros de Educación Secundaria; 4 de Formación Profesional superior; 8 centros privados de Formación

Profesional específica.

103

14. GALICIA

Linguas Oficiais: Galego e Castelán

Clima: Atlántico, que se caracteriza pola regularidade das precipitacións ao longo do ano (entre 1.000 e 1.500 mm anuais repartidos por

toda a comunidade), temperaturas suaves e unha oscilación térmica anual reducida (8,8 °C en Fisterra, xunto á costa, e 15,5 °C en

Ourense, no interior).

Superficie en km2: 29.574 Km2

Cidades: As cidades máis poboadas de Galicia son:

Vigo: 295.703. Área metropolitana: 473.945.

A Coruña: 245.164. Área metropolitana: 408.468.

Ourense: 107.186.

Lugo: 95.416.

Santiago de Compostela: 93.712. Área metropolitana: 173.970.

Pontevedra: 80.096.

Ferrol: 75.181.

104

Provincias: A Coruña

Lugo

Ourense

Pontevedra

Municipios:

• 53 bisbarras

• 315 municipios

• 3.778 parroquias

Festividades locais : 25 xullo, día de Galicia e 17 de Maio Días das Letras Galegas. Datos Transporte Aeroportos:

Alvedro (A Coruña)

Teléfono: 981187200 Fax: 981187239

Provincia: A CORUÑA Concello:

CULLEREDO

Lavacolla (Santiago)

Teléfono: 981547500 Fax: 981547507

Provincia: A CORUÑA

Concello: SANTIAGO DE COMPOSTELA

Peinador (Vigo) Teléfono: 986268200 |

Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO

105

Estación Autobuses: Estación de Autobuses de A Coruña (A Coruña)

Tel. +34 981184335 Dir: Rúa dos Cabaleiros, 21, 15004

Estación de Autobuses do Ferrol (Ferrol)

Tel. +34 981328233 Dir: Paseo da Estación, s/n 15405

Estación de Autobuses de Santiago de Compostela (Santiago de

Compostela)

Tel. +34 981542416 Dir: Praza Camilo Díaz Baliño, s/n 15704

Estación de Autobuses Lugo Tel. 982223985 Dir: Praza dá Constución, s/n 27002

Estación de Autobuses Ourense

Tel. 988216027 Dir: Estr. de Vigo, 1 32001

Estación de Autobuses Pontevedra

Tel. 986852408 Dir: Avda. dá Estación s/n 36003

Estación de Autobuses Vigo

Tel: 986373411 Dir: Av. de Madrid Nº: 57 36204

Estación Tren: Estacións RENFE

Tel único 902 240202 - internacional: 93 4901122

A Coruña: C/ Joaquín Planelles.

Santiago de C.: Rúa Hórreo, 75 A.

Lugo: Pl. Conde Fontao.

Ourense: C/ Eulogio Gómez.

Pontevedra: Pl Calvo Sotelo s/n.

Vigo: Pl. da Estación.

106

Estradas:

Autoestradas de Peaxe

AP -9 Autoestrada do Atlántico (Tui - Pontevedra - Santiago - La Coruña - Ferrol)

AP -53 Autoestrada Santiago de Compostela - Orense (abertos tramos Santiago - Silleda - Lalín)

Autovías

A -52 Autovía das Rías Baixas (Benavente - Orense - Vigo) por Portela do Padornelo e La Canda.

A -6 Autovía do Noroeste ( Benavente - Lugo - La Coruña) por portos de Manzanal e Piedrafita do Cebreiro.

Datos Culturais Monumentos de interese: Nos catro Museos Provinciais de Arqueoloxía, situados nas capitais provinciais, e especialmente no de

Pontevedra, expóñense abundantes mostras da arqueoloxía galega, dunha sorprendente riqueza, variedade e rareza. As pezas máis

orixinais son as que pertencen á cultura dos castros, vivendas do pobo celta, que nos legou unha riquísima colección de xoias e obxectos

de ouro. Ademais destes pódense visitar outros grandes museos, como o de Belas Artes de A Coruña, o Municipal de Castrelos en Vigo ou

o Museo do Pobo Galego de Santiago. Tamén atopámonos con case un centenar de pequenos museos oficialmente rexistrados e

distribuídos por toda Galicia.

107

Ademais da arte prehistórica, na que merecen mención especial os numerosos dolmens e gravados rupestres, monumentos romanos de

grande espectacularidade. Aí están as Murallas de Lugo, a Torre de Hércules ou a Ponte Romana de Ourense. Da ópoca sueva e visigótica

consérvanse algúns exemplares señeros. Pero é sobre todo na arte románica dos séculos XII e XIII, plasmada no medio millar de templos

deste estilo, repartidos por todos os cantos de Galicia. Séguelle en importancia o barroco, que se recrea nas complicadas fachadas, nas

gráciles torres e nos seus sorprendentes retablos. De aquelas é forzoso traer como exemplo a fachada do Obradoiro, que oculta o

primitivo románico. De entre os innumerables retablos, quizais o de San Martín Pinario de Santiago, o da igrexa do mosteiro de

Celanova, o da catedral de Lugo...

Entre as artes menores de todos é coñecida a cerámica de Sargadelos, os encaixes de Camariñas, a ourivaría e a azabachería

santiaguesa...

MOSTEIROS: Outros monumentos relixiosos que asombran en Galicia son os grandes mosteiros. A maioría deles teñen a súa orixe no

nacemento do monacato durante o século VII, pero o grande esplendor adquíreno durante os séculos XI e XII, coincidindo co momento de

maior apoxeo da cultura galega. Non obstante os magníficos edificios conservados corresponden á época renacentista e barroca, cando

foron reconstruídos ou reformados. Poñamos como exemplos destas suntuosas edificacións, case sempre en lugares idílicos e

despoboados, o mosteiro de Samos, no Camiño de Santiago, o de Oseira, un dos poucos que conserva a súa igrexa románica, o de

Sobrado, dominando un vasto paisaxe, o de Oía, a beiras do mar. Algúns deles foron modernamente revitalizados e teñen hospedaxe.

Outros áchanse semiabandonados entre frondosos bosques, como o de Caaveiro, o de Acebeiro ou o de Monfero. O de Armenteira

conserva unha magnífica portada románica cun enorme rosetón pétreo.

AS CINCO CATEDRAIS: As cinco catedrais galegas teñen un elemento común: a superposición de estilos ao longo dos séculos. En todas

elas predomina o románico, pero a continuación fóronse introducindo reformas e engadidos. Diso temos o primeiro exemplo na catedral

compostelana. Na de Tui destacan os elementos góticos. Tamén na de Mondoñedo, que se coroa con torres barrocas. os engadidos máis

108

significativos na de Ourense son o deambulatorio neoclásico e o cimborrio renacentista. A fachada neoclásica da catedral de Lugo non fai

sospeitar o magnífico interior románico.

Museos: A CORUÑA

• Casa Museo Emilia Pardo Bazán

• Casa Museo Rosalía de Castro

• Casa Museo Val Inclán

• Casa Museo dá Fundación Camilo José Cela

• Casa dás Ciencias

• Centro Galego de Arte Contemporánea

• Colección Etnográfica do Colexio Público Mosteiro de

Caaveiro

• Colección Fernando Blanco de Lema

• Colección Visitable Museo Marítimo 'Seo de Corcubión''

• Colección de Anestesioloxía e Reanimación

• Colección de Reloxos

• Colección dous Gabinetes de Ciencias do Antigo Instituto

de Santiago

• Domus-Casa do Home

• Fundación Museo do Gravado á Estampa Dixital

• Museo Arqueolóxico e Histórico dá Coruña

• Museo Casa da Troya

• Museo Catedralicio de Santiago de Compostela

• Museo Etnográfico Sotelo Branco

• Museo Galego de Arte Contemporánea 'Carlos Maside'

• Museo Granell

• Museo Militar de A Coruña

• Museo de A Colexiata do Sar

• Museo Terra de Melide

• Museo de As Mariñas

• Museo de As Peregrinacións e de Santiago

• Museo de Arte Sacra de Iria Flavia

• Museo de Arte Sacra de Santa María do Campo

• Museo de Belas Artes

• Museo de Historia Natural 'Luis Iglesias'

• Museo de Terra Santa

• Museo do Pobo Galego

109

LUGO

• Barco-Museo Boniteiro "Raíña do Carmen"

• Museo Comarcal dá Consagrada

• Museo Diocesano e Catedralicio de Lugo

• Museo Diocesano e Catedralicio de Mondoñedo

• Museo Etnográfico do Cebreiro

• Museo Etnográfico e dá Historia de San Paio de Narla

• Museo Histórico de Sargadelos

• Museo Monográfico do Castro de Viladonga

• Museo Parroquial de Monterroso

• Museo Parroquial de San Martiño de Mondoñedo

• Museo Provincial de Lugo

• Museo Provincial do Mar

• Museo dá Prehistoria e Arqueoloxía de Vilalba

• Museo de Arte Sacra dás Clarisas de Monforte

• Museo de Arte Sacra de Vilanova de Lourenzá

• Museo de Nosa Señora de A Antiga

OURENSE

• Fundación Aser Seara. Museo Iconográfico de Allariz

• Fundación Cultural Outeiro Pedraio

• Museo Arqueolóxico Provincial de Ourense

• Museo Catedralicio de Ourense

• Museo De Arte Sacra De Santa Clara De Allariz

• Museo Etnográfico Olimpio Liste

• Museo Etnográfico dá Limia

• Museo Etnolóxico de Rivadavia

• Museo Galego do Xoguete

• Museo Municipal de Ourense

• Museo dá Colexiata de Xunqueira de Ambía

• Parque Etnográfico do Rio Arnoia

• Colección Casa do Patrón

110

PONTEVEDRA

• Fundación Laxeiro

• Museo ANFACO dá Industria Conservería

• Museo Catedralicio de Tui

• Museo Diocesano de Tui

• Museo Etnográfico e do Viño

• Museo Liste Vigo

• Museo Massó

• Museo Municipal Manuel Torres

• Museo Municipal Ramón María Aller Ulloa

• Museo Municipal de Ponteareas

• Museo Municipal de Vigo Quiñóns de León

• Museo Provincial de Pontevedra

• Museo de A Citania de Santa Tegra

Bibliotecas:

Biblioteca Pública de A Coruña Miguel González Garcés

Rúa Miguel González Garcés, 1 15008 A Coruña

bppmgonzalezgarces@xunta.es

http://www.rbgalicia.org/coruna/

Tlf: 981170218 Fax: 981170219

Biblioteca Pública Nodal de Lugo

Avda. Ramón Ferreiro, s/n

27002 Lugo

biblio.publica.lugo@xunta.es

bplu@olmo.pntic.mec.es

Información: 982228525

Empréstito: 982221156

Infantil/xuvenil: 982221157

Administración: 982228085

Fax: 982228085

111

Biblioteca Pública do Estado de Ourense

Concello, 11

32003 Ourense

bpou@olmo.pntic.mec.es

Tlf: 988210700

Fax: 988510250

Biblioteca Pública Nodal de Pontevedra

Alfonso XIII, 3

36002 Pontevedra

biblio.publica.pontevedra@xunta.es

Tlf: 986850838

Biblioteca Pública Central de Vigo

Joaquín Yáñez, 6

36202 Vigo

bibli.central.vigo@xunta.es

Tlf: 986229074

Fax: 986227342

Biblioteca Pública de Santiago Anxel Casal

Avda. de Xoán XXIII s/n

15704 Santiago de Compostela

biblio.publica.santiago@xunta.es

Tlf: 881999401

Teatros:

Teatro Foro Metropolitano - A Coruña

Teatro Colon - A Coruña

Teatro Rosalia de Castro - A Coruña

Auditorio Municipal Gustavo Freire - Lugo

Teatro Principal, Ourense

Teatro Principal – Pontevedra

112

Recinto Feiral:

Pazo de Feiras e Congresos de Lugo

Instituto Feiral de Vigo

Feira Internacional de Galicia

Expourense

Fexdega

Prensa (prensa rexional):

Expocoruña- Ifeco

Pazo de Congresos e Exposicións de Galicia

Pazo de Exposicións e Congresos de A Coruña, PALEXCO

Feira Internacional de Mostras do Noroeste FIMO

Pazo dá Cultura de Pontevedra

La Voz de Galicia

El Correo Galego

El Ideal Galego

La Opinión

Diario Pontevedra

Faro de Vigo

El Progreso

La Región

113

Teléfonos de interese Servizo de atención cidadá:

• Emerxencias 112

• Urxencias 061

• Teléfono de Atención ao Maior de Galicia 900333666

• Télefono atención gripe 902 400 116

• Información cidadá 012 Servizos de urxencia: Centro de Atención de Urxencias e Emerxencias: 112 Prefixos telefónicos (chamada local):

981- PROVINCIA DA CORUÑA

982- PROVINCIA DE LUGO

988- PROVINCIA DE OURENSE

986- PROVINCIA DE PONTEVEDRA

114

Sanidade Hospitais A CORUÑA HOSPITAL VIRXE DÁ XUNQUEIRA PASEO PEPE SANCHEZ 7 A CORUÑA Concello: CEE Teléfono: 981706010 GRUPO HOSPITALARIO MODELO CALE VICERREI OSORIO 30 A CORUÑA Concello: CORUÑA (A) Teléfono: 981147300 SANATORIO NEUROPSIQUIATRICO LOS ABETOS, S.A. ESTRADA ZAPATEIRA A CORUÑA Teléfono: 981289006 USP HOSPITAL SANTA TERESA, S.A. CALE LONDRES 2 Provincia: A CORUÑA Concello: CORUÑA (A) Teléfono: 981219800

COMPLEXO HOSPITALARIO UNIVERSITARIO A CORUÑA LUGAR JUBIAS DE ARRIBA 84 A CORUÑA Concello: CORUÑA (A) Web: www.hospitalcoruna.es Teléfono: 981178000 CENTRO ONCOLOXICO DE GALICIA AVENIDA MONSERRAT S/N A CORUÑA Teléfono: 981287499 SAN RAFAEL HOSPITAL LUGAR JUBIAS DE ARRIBA 82 Provincia: A CORUÑA Concello: CORUÑA (A) Web: www.imqsanrafael.com Teléfono: 981179000 COMPLEXO HOSPITALARIO ARQUITECTO MARCIDE-NOVOA SANTOS AVIDA RESIDENCIA S/N Provincia: A CORUÑA Concello: FERROL Teléfono: 981334000

HOSPITAL XERAL JUAN CARDONA CALE PARDO BAZAN Provincia: A CORUÑA Concello: FERROL Web: www.hjcardona.org Teléfono: 981312500 SANATORIO A ROBLEDA LUGAR SANTISO S/N Provincia: A CORUÑA Concello: O PIÑEIRO Teléfono: 981585811 HOSPITAL COMARCAL DÁ BARBANZA LUGAR SALMON S/N Provincia: A CORUÑA Concello: RIBEIRA Teléfono: 981835901 CENTRO MATERNO INFANTIL O ROSEIRAL RÚA ANTONIO CASARES (DE) 2 Provincia: A CORUÑA Concello: SANTIAGO DE COMPOSTELA Teléfono: 981574100

115

COMPLEXO HOSPITALARIO UNIVERSITARIO DE SANTIAGO CALE CHOUPANA (DÁ) S/N Provincia: A CORUÑA Concello: SANTIAGO DE COMPOSTELA Teléfono: 981950000 HOSPITAL A NOSA SEÑORA DA ESPERANZA AVENIDA BURGAS (DÁS) Provincia: A CORUÑA Concello: SANTIAGO DE COMPOSTELA Teléfono: 981552200 HOSPITAL POLICLINICO O ROSEIRAL CALE SANTIAGO LEON DE CARACAS (DE) 1 Provincia: A CORUÑA Concello: SANTIAGO DE COMPOSTELA Teléfono: 981551200 INGO RÚA RAMON BALTAR (DE) S/N Provincia: A CORUÑA Concello: SANTIAGO DE COMPOSTELA LUGO CENTRO RESIDENCIAL E REHABILITADOR SAN RAFAEL ESTRADA DE ROZAS-ABADIN S/N Provincia: LUGO Concello: CASTRO DE REI Teléfono: 982310002

COMPLEXO HOSPITALARIO XERAL-CALDE DE LUGO RÚA DOUTOR OCHOA S/N Provincia: LUGO Concello: LUGO Teléfono: 982296000 POLICLINICO LUCENse, S.A. CALE DOUTOR IGREXAS OUTEIRO S/N Provincia: LUGO Concello: LUGO Teléfono: 982222854 SANATORIO NOSA SEÑORA DOS OLLOS GRANDES CALE MONTEVIDEO 23 Provincia: LUGO Concello: LUGO Teléfono: 982284040 HOSPITAL COMARCAL DE MONFORTE RÚA CORREDOIRA S/N Provincia: LUGO Concello: MONFORTE DE LEMOS Teléfono: 982417900 HOSPITAL DÁ COSTA RÚA MEDICO VIOR S/N Provincia: LUGO Concello: BURELA Teléfono: 982589900

OURENSE HOSPITAL COMARCAL VALDEORRAS AVDA CONDE DE FENOSA 50 Provincia: OURENSE Concello: BARCO DE VALDEORRAS (O) Teléfono: 988339000 COMPLEXO HOSPITALARIO DE OURENSE Endereito: CALE RAMON PUGA 52 Provincia: OURENSE Concello: OURENSE Teléfono: 988385500 CENTRO MEDICO O CARMEN AVIDA HABANA (DA) 50 Provincia: OURENSE Concello: OURENSE Teléfono: 988223400 CLINICA SANTA TERESA RÚA SAENZ DEZ 11 Provincia: OURENSE Concello: OURENSE Teléfono: 988371710 HOSPITAL DE VERIN ESTRADA DE LAZA, S/N Provincia: OURENSE Concello: VERIN Teléfono: 988413636

116

PONTEVEDRA COMPLEXO HOSPITALARIO DE PONTEVEDRA MOURENTE Provincia: PONTEVEDRA Concello: PONTEVEDRA Teléfono: 986800000 HOSPITAL MIGUEL DOMINGUEZ CALE FRAY JUAN NAVARRETE 9 Provincia: PONTEVEDRA Concello: PONTEVEDRA Teléfono: 986864005 SANATORIO SANTA MARIA, S.L. AVIDA SANTA MARIA, 9 Provincia: PONTEVEDRA Concello: PONTEVEDRA Teléfono: 986856562 CLINICA A MERCEDE AVENIDA ANDURIQUE 11 Provincia: PONTEVEDRA Concello: POIO Teléfono: 986872500 POVISA HOSPITAL RÚA SALAMANCA 5 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Web: www.povisa.es Teléfono: 986413144

CENTRO MEDICO O CASTRO-CLINICA NTRA.SRA. DO PERPETUO SOCORRO. RÚA MANUEL OLIVIE Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986411466 HOSPITAL NOSA SEÑORA DE FATIMA CALE VIA NORTE 48 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986821100 CRUZ VERMELLA ESPAÑOLA HOSPITAL DE VIGO RÚA CANOVAS DO CASTELO 16 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986438900 SANATORIO PSIQUIATRICO SAN JOSE CALE TOMAS A ALONSO 89 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986235606 CENTRO MEDICO PINTADO VIA DÁ HISPANIDADE 40 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986418436 CENTRO DE REHABILITACION DE VIGO CALE FELICIANO ROLAN 12 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986413499

SANATORIO CONCHEIRO AVIDA MADRID 4 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986413244 SANATORIO SANTA CRISTINA-O MAGNOLIO RÚA SAGUNTO 24 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986271778 COMPLEXO HOSPITALARIO UNIVERSITARIO DE VIGO RÚA PIZARRO 22 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986816000 GALARIA, EMPRESA PUBLICA DE SERVIZOS SANITARIOS ESTRADA MEIXOEIRO S/N Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO CENTRO MEDICO PINTADO AVENIDA HISPANIDADE 40 Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986411498 CLINICA RESIDENCIAL O PIÑEIRAL, S.L. CAMIÑO BOUCIÑA Provincia: PONTEVEDRA Concello: VIGO Teléfono: 986266400

117

HOSPITAL COMARCAL DO SALNES LUGAR LUGAR ESTROMIL - ANDE Provincia: PONTEVEDRA Concello: VILAGARCIA DE AROUSA Teléfono: 98656800

Ambulatorios

Máis información: www.sergas.es

118

Educación Universidades:

UNIVERSIDADE SANTIAGO DE COMPOSTELA www.usc.es

UNIVERSIDADE DA CORUÑA www.udc.es

UNIVERSIDADE VIGO www.uvigo.es Colexios: Máis información en: www.wdu.xunta.es FP: Máis información en:www.edu.xunta.es