guia docente esx 0809

ESCOLA SUPERIOR DE ENXEÑERÍA INFORMÁTICA DEPARTAMENTO DE INFORMÁTICA

GUÍA DOCENTE

TITULACIÓN: ENXEÑERÍA TÉCNICA EN INFORMÁTICA DE XESTIÓN

MATERIA: ENXEÑERÍA DO SOFTWARE DE XESTIÓN

CURSO: 2008/2009 CÓDIGO: 106011203

CARÁCTER: TRONCAL CUATRIMESTRE: 1º

CARGA LECTIVA: 6 CRÉDITOS CRÉDITOS ECTS: 5

PROFESOR RESPONSABLE: ENRIQUE BARREIRO ALONSO

DESPACHO: 413 TELÉFONO: 988387020

CORREO ELECTRÓNICO: [email protected] PÁXINA WEB: HTTP://TREVINCA.EI.UVIGO.ES/~EBALONSO

O/A PROFESOR/A RESPONSABLE

ASDO: ENRIQUE BARREIRO ALONSO

O/A SECRETARIO/A DO DEPARTAMENTO

ASDO: REYES PAVÓN RIAL

O/A SECRETARIO/A DO CENTRO

ASDO: XOSÉ ANTÓN VILA SOBRINO

Escola Superior de Enxeñería Informática

2

DATOS ADMINISTRATIVOS

DATOS DA TITULACIÓN Código 1060 Nome ENXEÑERÍA TÉCNICA EN INFORMÁTICA DE XESTIÓN

PLAN ESTUDO 12 Fecha publicación BOE Curso implantación

22/08/2000 2000/2001

DATOS DA MATERIA Código da materia 106011203 Nome da materia Enxeñería do Software de Xestión Centro / Titulación E.S. de Enxeñería Informática /

EnxeñeríaTécnica en Informática de Xestión Tipo Curso Anual/cuadrimestral

Troncal 2º 1 Cuadrimestre Créditos aula

(A) Créditos

laboratorio (L) Créditos

prácticas (P) Créditos ECTS

3 Idioma:

galego castelán X

inglés

3 Idioma:

galego castelán X

inglés

0 Idioma:

galego castelán

inglés

4,8

DATOS DO ENCARGO DE DOCENCIA

Departamento Informática

Área de coñecemento Linguaxes e Sistemas Informáticos

Número grupos A Número grupos L Número grupos P

2 4 0


3

DATOS DO CENTRO

Horario da materia

Luns Martes Mércores Xoves Venres 9-10 10-11 11-12 ESX(A)

ESX4 ESX(A)

12-13 ESX3 ESX4 ESX1 13-14 ESX3 ESX1 14-15 15-16 16-17 ESX(B)

ESX2

17-18 ESX2 ESX(B) 18-19 19-20 20-21 21-22


4

Profesorado da materia

Nome: Enrique Barreiro Alonso Categoría: Profesor Titular de Escola

Universitaria Despacho: 413

Teléfono: 988387020 Email: [email protected] Créditos A Créditos L Créditos P Grupos

3 ESX(A) ESX(B)

Titorías

Idioma galego X castelán X

inglés Período Mañá Tarde

Primeiro cuadrimestre Lun: 11:00 - 14:00

Segundo cuadrimestre Lun: 11:00 - 14:00

Xullo (só de 9:00 a 19:00)

Lun: 11:00 - 14:00

Outros (especificar)

Nome: Rosalía Laza Fidalgo Categoría: Contratado Doutor Despacho: 406 Teléfono: 988387013 Email: [email protected] Créditos A Créditos L Créditos P Grupos

3 ESX4

Titorías

Idioma galego x castelán x

Inglés Período Mañá Tarde

Primeiro cuadrimestre Mar: 12:00 - 14:00 Jue: 10:00 - 14:00

Segundo cuadrimestre Lun: 10:00 - 13:00 Vie: 10:00 - 13:00

Xullo (só de 9:00 a 19:00)

Mar: 10:00 - 13:00 Mie: 10:00 - 13:00



5

Nome: Susana Gómez Carnero Categoría: Asociada T3-P6 Despacho: 305 Teléfono: 988 387 026 Email: [email protected] Créditos A Créditos L Créditos P Grupos 3

Titorías Idioma: gallego X

castellanoX inglés

Período Mañá Tarde Primeiro cuatrimestre

Vie: 16:00 - 20:00

Segundo cuatrimestre

Vie: 16:00 - 20:00

Xullo (só de 9:00 a 19:00)

Mar: 17:00 - 19:00 Jue: 17:00 - 19:00


Nome: Jesús Rodríguez Castro Categoría: Asociado T3-P3 Despacho: Lab. 35 Teléfono: 988387252 Email: [email protected] Créditos A Créditos L Créditos P Grupos 3 ESX2

Titorías

Idioma galego castelán X

inglés Período Mañá Tarde

Primeiro cuadrimestre

Xoves 18:00 - 20:00

Segundo cuadrimestre

Xoves 18:00 – 20:00

Xullo (só de 9:00 a 19:00)

Xoves 18:00 – 20:00


Tribunal Extraordinario de 5ª, 6ª e 7ª convocatoria Presidente/a: Pedro Cuesta Morales Secretario/a: Reyes Pavón Rial Vocal: Alma Mª Gómez Rodríguez Suplente: Juan Fco. Gálvez Gálvez


6

PROGRAMA DOCENTE

1. Contextualización

1.1. Perfil dos créditos da materia

A Enxeñería do Software de Xestión cumpre un papel fundamental na formación intelectual e profesional do Enxeñeiro Técnico en Informática de Xestión, pois contribúe dunha forma decisiva ao desenvolvemento do perfil profesional de Desenvolvemento de Software recollido no Libro Branco da Enxeñería Informática. Os contidos desta disciplina permiten ao titulado participar e desenvolver calquera das actividades implicadas nas fases do ciclo de vida de desenvolvemento de software, en produCtos software e aplicacións de dimensión media. En definitiva, permite que sexa capaz de analizar, modelar as solucións e xestionar os requisitos do producto. 1.2. Ubicación e relacións no Plano de Estudios Enxeñería do Software de Xestión é unha materia troncal que consta de 4,8 créditos ECTS (6 créditos segundo ou Plano de Estudos en vigor, 3 de teoría e 3 de prácticas). Cúrsase non primeiro cuadrimestre do segundo curso dá titulación de Enxeñería Técnica en Informática de Xestión. Os seus contidos relaciónanse especialmente cos pertencentes ás materias Fundamentos de Programación, Estructura de Datos, Laboratorio de Programación e Metodoloxía e Tecnoloxía dá Programación, materias do primeiro curso dá titulación, nos que ou alumno aprende vos principios dá programación de aplicacións de software, imprescindibles en calquera proceso de desenvolvemento de software. Posteriormente moitos dos contidos dá materia son ampliados en profundidade en materias como Bases de Datos (representación dá información), Planificación de Proxectos Informáticos (planificación, organización e xestión de proxectos de software, xestión de grupos de desenvolvemento, estimación de tempos e esforzo,...), Desenvolvemento Avanzado do Software e Metodoloxías Avanzadas de Desenvolvemento de Software (utilización de ferramentas CASE, estudo en profundidade de diferentes metodoloxías de desenvolvemento de software,...). Ademáis, non segundo ciclo (Enxeñería Informática) existen outras dúas materias que profundan en aspectos concretos do análise e ou deseño: Análise de Requisitos e Deseño do Software.

2. Obxectivos

2.1. Obxectivos xerais

• Coñecer e comprender as principais características das actividades que compón o ciclo de vida do software.

• Adquirir as destrezas necesarias para poder realizar as tarefas de enxeñería de requirimentos, análises e deseño de aplicacións de software de xestión.


7

• Comprender a importancia de utilizar un enfoque de enxeñería no desenvolvemento de software de calidade.

• Analizar os principais factores que inciden na calidade do software.

2.2. Competencias

1. Académico-conceptuais: a. Coñecer as diferentes metodoloxías e paradigmas de desenvolvemento de

software. b. Coñecer e dominar todas as etapas da vida dun proxecto (requisitos,

análises, deseño, programación, probas e mantemento). c. Coñecer cales son as responsabilidades dos diferentes actores que

participan nos procesos de desenvolvemento de software. d. Interpretar as especificacións funcionais encamiñadas ao desenvolvemento

de aplicacións informáticas. e. Coñecer a teoría e práctica da organización, planificación e xestión dos

proxectos de desenvolvemento de software. f. Motivación pola calidade e a mellora contínua dos procesos de

desenvolvemento de software. 2. Profesionais:

a. Dirixir e coordinar proxectos de desenvolvemento, supervisando as funcións e recursos de análise funcional, orgánico e de programación.

b. Deseñar arquitecturas e detallar especificacións de funcionamento de aplicacións de software de xestión.

c. Realizar a análise e o deseño detallado das aplicacións informáticas. d. Controlar e xestionar o desenvolvemento de proxectos informáticos. e. Elaborar e manter documentación descritiva da xénese, producción e

operatividade das aplicacións informáticas. f. Utilizar adecuadamente unha ferramenta de enxeñería de software asistida

por computador (CASE). 3. Persoais

a. Competencias para tarefas colaboradoras: capacidade de dirixir reunións, capacidade de escoitar aos demais e captar o sentido do que expresan, capacidade de facerse entender e convencer, capacidade de organizar e dirixir grupos de traballo no desenvolvemento de proxectos informáticos.

b. Compromiso co traballo: traballar baixo presión, finalizar as tarefas e obxectivos marcados, axustarse a horarios, prazos e pautas externas de traballo, asumir responsabilidades propias e colectivas.

c. Destrezas lingüísticas: comprensión de textos complexos de diferentes ámbitos da empresa, boa comunicación escrita e oral, capacidade de captar a atención do receptor, resumir e estructurar información complexa.

3. Prerrequisitos (se procede) 3.1. Competencias mínimas

• Ter unha boa capacidade de comprensión e expresión escrita e oral. • Destrezas para o traballo en equipo (iniciativas, planificación e coordinación) • Ter adquirido os coñecementos e competencias das materias Fundamentos de

Programación e Metodoloxía e Tecnoloxía da Programación.


8

3.2. Plan de traballo e actividades para a consecución dos

prerrequisitos

• Lectura de textos da disciplina, así como de descricións textuais de requirimentos de usuarios.

• Formación de equipos de traballo de tres ou catro persoas para desenvolver un traballo de análise e deseño na práctica da materia.

4. Bloques e temas de contido

4.1. Descriptor da materia (BOE)

Deseño, propiedades e mantemento do software de xestión. Planificación e xestión de proxectos informáticos. Análise de aplicacións de xestión.

4.2. Temario

TEMA CONTIDO

1. Introducción á Enxeñería do Software

1.1. Características e evolución do software 1.2. Natureza e problemas do desenvolvemento de software 1.3. A Enxeñería do Software 1.4. Actividades de desenvolvemento na Enxeñería do Software 1.5. O proceso: modelos de desenvolvemento

2. Enxeñería de requerimientos

2.1. A comunicación con clientes y usuarios. 2.2. Tipos de requerimientos 2.3. Identificación de requerimientos funcionais 2.4. Identificación de requerimientos non funcionais 2.5. O glosario de términos

3. Análise de sistemas

3.1. Introducción e obxectivos do análise. 3.2. O modelo de dominio 3.3. Modelo de casos de uso: contratos 3.4. Modelado de comportamento: diagramas de estados 3.5. Tarxetas CRC 3.6. Análise estructurado 3.7. Administración do análise

4. Deseño do software

4.1. Introducción e obxectivos do deseño 4.2. Conceptos esenciais do deseño 4.3. Deseño arquitectónico 4.4. Deseño orientado a obxectos 4.5. Deseño estructurado

5. Administración de proxectos

5.1. Introducción á administración de proxectos de software. 5.2. Persoal do proxecto 5.3. Planificación do proxecto 5.4. Medición e métricas do software 5.5. A estimación na administración de proxectos 5.6. O risco no desenvolvemento de software


9

6. A calidade do software

6.1. O concepto de calidade 6.2. Administración da calidade 6.3. Aseguramiento da calidade 6.4. Planificación da calidade 6.5. O control de calidade 6.6. Modelos de calidade do software

7. Xestión de configuración e mantemento do software

7.1. Xestión de configuración 7.2. Mantemento do software

4.3. Prácticas

• Boletíns de prácticas: os alumnos realizarán unha serie de boletíns de prácticas que deberán entregar nas datas que se establezan ao principio do curso.

• Traballo en grupo: No laboratorio, e organizados por grupos, os alumnos realizarán a análise e deseño dun sistema de información, seguindo as actividades e fases do Proceso Unificado e utilizando a notación UML.

MÓDULO CONTIDO

1 Aprendizaxe da ferramenta CASE Exercícios

2

Modelo de Casos de Uso: 1. Identificación de actores e obxectivos 2. Identificación de escenarios e casos de uso 3. Diagrama de casos de uso 4. Requisitos funcionais: Especificación de casos de uso

Especificación complementaria: Requisitos non funcionais Glosario de términos

3

Modelo de Casos de Uso: 1. Diagramas de Secuencia do Sistema 2. Relacións de Actividades

Modelo de Dominio: 1. Identificación de clases de dominio 2. Asociacións 3. Diagrama de Clases

Modelo arquitectónico Glosario de términos

4

Modelo de Casos de Uso: 1. Contratos das operacións Modelo de Deseño:

1. Diagramas de Secuencia 2. Diagramas de Colaboración 3. Diagramas de Clases Parciais

Modelo de Comportamento: 1. Diagramas de Estados

Glosario de términos


10

5. Metodoloxía e estratexia de aprendizaxe

5.1. Metodoloxía docente

1. Clases presenciais teóricas: nas sesións teóricas se presentarán os conceptos básicos da Enxeñería do Software así como as indicacións para a elaboración das prácticas e o traballo conxunto.

a. Debates: os alumnos prepararán en pequenos grupos parte do temario que presentarán e debatirán nas clases teóricas.

2. Clases presenciais prácticas: no laboratorio os alumnos resolverán as prácticas e problemas prantexados polo profesor, que serán resoltos e debatidos públicamente na última parte da clase.

3. Seminarios e actividades: a. Realizaranse seminarios e debates para os que os alumnos prepararán

diferentes contidos e traballos que presentarán e debatirán cos seus compañeiros e o profesor.

b. Asistencia a conferencias complementarias aos contidos da materia. c. Outras actividades non presenciais, como consultas e discusión nos foros

da plataforma de e-learning da Universidade de Vigo (http://faitic.uvigo.es) sobre dúbidas ou diferentes cuestións plantexadas polos alumnos.

4. Titorización individuais e en grupo: sesións pechadas nas que se levará a cabo a supervisión do traballo desenvolto polos alumnos, tanto de xeito individual como en grupos.

5.2. Estratexias de aprendizaxe

As estratexias que se propón utilizar nas clases son:

1. Estimular ao máximo a participación do alumnado. Creando o clima adecuado pódese chegar a conseguir que falen, que dean ideas, que discutan solucións ou polo menos que manifesten se comprenderon ou non o recentemente explicado. Algunhas estratexias útiles para conseguir a participación son:

a. Realizar preguntas directas (pedindo exemplos, solucións ou conceptos xa explicados)

b. Pedir a persoas concretas que resolvan na lousa exercicios expostos (quizá habéndollos mirado primeiro para que salgan á lousa con maior seguridade).

c. Dar unha solución incompleta ou con algunha incorrección e preguntar se a solución está ben para todos os casos, pondo á clase a buscar o fallo ou a incompletitud do explicado.

2. Explicación detallada dos novos conceptos, enmarcándoos na medida do posible no problema para o que constitúen unha solución. Non importa que sexa sinxela, exporase de forma razoada a construcción da solución, así como o estudo das posibles solucións alternativas que poidan aparecer na súa xestación. Só así poderá evitarse a sensación de aparición máxica que a simple presentación dunha solución pode producir.

3. Proposta constante de preguntas, problemas, exercicios e outras actividades complementarias relacionadas cos contidos expostos na clase, posto que devanditos exercicios obrigarán aos estudantes a reflexionar sobre os conceptos explicados verbalmente, facilitándolles así a creación dos seus propios mapas mentais. Algúns dos exercicios resolveranse en clase, os demais deben quedar expostos pois guiarán


11

ao estudante no seu estudo. Doutra banda, é interesante expor tarefas complementarias (revisión de textos, lecturas, procuras de información técnica ou comercial) que permitan asentar e asimilar os coñecementos expostos en clase e ligalos co mundo real.

4. Utilización cando sexa necesario de medios audiovisuais. En concreto, utilizaranse presentacións informáticas sobre todo para transmitir información como definicións, diagramas, gráficos, etc. Se é posible, proporcionarase copia deste tipo de material aos estudantes con anterioridade á exposición, evitando desta forma a tediosa tarefa do ditado ou do debuxo en lousa de confusos esquemas por parte do profesor, e a copia por parte do alumnado, centrando o esforzo de ambas as partes na exposición e comprensión dos coñecementos. De todos os xeitos, as reproducións en papel das transparencias nunca deben ser consideradas como substitutos dos textos ou apuntes, senón como material complementario.

5. Recomendaranse un ou máis libros de texto básicos para o seguimento de cada un dos temas, de modo que o guión da exposición dos temas do programa adáptese máis ou menos a algún deles. Deste xeito evitarase que os apuntes sexan o único material de estudo do alumnado.

6. Plan de traballo do alumnado

DISTRIBUCIÓN DE CRÉDITOS ECTS 5 nº créditos ECTS x 25 horas = 125 horas curso A asignatura terá unha carga de traballo de 5 créditos ECTS, o que equivale 125 horas de traballo do alumno. As horas totais da materia organízanse segundo as seguintes actividades:

ACTIVIDADES HORAS PRESENCIAIS

FACTOR HORAS NON PRESENCIAIS

TOTAL

Clases maxistrais 18 1,2 21,6 39,6

Boletíns de prácticas 10 1 10 20 Seminarios e actividades 23 1 23 46

Exames parciais 3 2 6 9 Titorías individuales / de grupo 2 0,5 1 3

Exame final 2,5 2 5 7,5 TOTAL 58,5 66,6 125,1


12

7. Bibliografía e materiais

7.1. Bibliografía básica

I. Sommerville. Ingeniería del Software. Peasley Addison Wesley, 2005 R.S. Pressman. Ingeniería del Software. Un enfoque práctico. McGraw.Hill, 2005 C. Larman. UML y patrones. Prentice Hall, 2002

7.2. Bibliografía complementaria

G. Booch, J. Rumbaugh, I. Jacobson. El Lenguaje Unificado de Modelado: Guía del Usuario. Addison-Wesley, 2006. I. Jacobson, G. Booch, J. Rumbaugh. El Proceso Unificado de Desarrollo de Software. Addison Wesley, 2000.

7.3. Outros recursos

1. Medios materiais necesarios para a docencia na aula:

a. Ordenador portátil con conexión a Internet b. Proxector de vídeo c. Pantalla de proxección

2. Medios materiais necesarios para a docencia no laboratorio: a. Un ordenador para cada alumno con acceso a Internet. b. Un ordenador para o profesor c. Proxector de vídeo d. Pantalla de proxección e. Impresora accesible dende todos os postos f. Software: ferramenta CASE (Visual Paradigm ou similar), procesador de

textos, folla de cálculo. 3. Plataforma de e-learning da Universidade de Vigo (http://faitic.uvigo.es)


13

8. Avaliación dos procesos e resultados de aprendizaje. Criterios de avaliación

Os alumnos poderán optar por dúas modalidades de avaliación. Por unha banda, unha modalidade para asistentes, é dicir, alumnos que non poden ou non desexan asistir ás clases teóricas e ao laboratorio durante o curso. A outra está dirixida aos alumnos que, baixo determinadas condicións de asistencia a clase, optan por un sistema no que non se realiza exame final e a nota ven determinada pola calificación obtida nas diferentes actividades planificadas na materia.

8.1. Criterios de avaliación para asistentes O alumno poderá acollerse a esta modalidade de avaliación, na que a calificación final verá dada por:

• Exames parciais: ........................................................................... 20% • Controles de tempo (PSP): .......................................................... 7% • Traballo en grupo: ........................................................................ 20% • Boletíns de prácticas: .................................................................... 16% • Asistencia a prácticas (mínimo 75%): ........................................ 7% • Asistencia a teoría: ........................................................................ 10% • Exame final..................................................................................... 20% • Poderánse propor iniciativas durante o curso que permitirán ao alumno

incrementar a súa calificación final.

Para poder acollerse a esta modalidade o alumno debe comprometerse explícitamente a asistir ao número mínimo especificado de clases de prácticas, así como a realizar e entregar nos prazos previstos todas as actividades, traballos, e documentos solicitados. O incumprimento inxustificado dalgunha das condicións do contrato causará a inmediata asignación do alumno ao sistema de avaliación para non asistentes (ver seguinte apartado).

8.2. Criterios de avaliación para non asistentes

A calificación final da materia será a nota resultante das seguintes calificacións: • Nota exame teoría: 40% • Nota traballo en grupo: 25% • Nota exame práctico: 35%

9. Avaliación do proceso docente

• Ao longo do curso a través do contacto directo e traballo co alumno. • Nun informe final conxunto redactado pola totalidade dos alumnos • A través da enquisa de avaliación docente da Universidade.

guia docente esx 0809

Documents