festa da rosa 2008

8/8/2019 Festa da Rosa 2008

1/16

espe

cial_a

peneira

daLouria


2/16

2

Venres 13 de xuoFESTA DA ROSAMultiusos As PozasFestival musical xuvenil (Asociacins culturais de Mos)Centro Recreativo Cultural de Guizn, Folclrico Nosa Terra, Centro Recreativo Cultural deTorroso, Cultural A Cividade, Cultural Tangarao

Pola ma11:30h. Encontro de palilleiras12:00h. lectura do pregn a cargo da The Turres BandExposicin e concurso de Ramos de Rosa e entrega de premiosEntrega de premios do Certame de Rela to Curto AbrenteAo remateActuacin da Banda de Msica xuveni l de TorrosoE despois, un vio galego

Pola tardeA partir das 17:00h. Actividades Infants: inchables, taller de maquillaxe, taller de globoflexia,circuito de mini buguis e kart

Pola noiteActuacin do grupo AramioNo descanso da orquestra, actuacin do monologuista Carlos Blanco

Sbado 14 de xuoFESTA DA ROSAMultiusos As Pozas

Pola tardeA partir das 17:00h. Actividades Infants: inchables, taller de maquillaxe, taller de globoflexia,circuito de mini buguis e kart20:00h. Actuacin da Coral Polifnica Ventos do Val de Petelos e da Coral Madroo de Madrid

Pola noiteA partir das 22:00h. actuacin dos grupos: A Banda de Poi, Estado de Sitio, Baldosa Amarilla eRelltark.

Domingo 15 de xuoFESTA DA ROSAMultiusos As PozasA partir das 17:00h. Actividades Infants: inchables, taller de maquillaxe, taller de globoflexia, circuito de

quads e mini quads

Festival + CulturasMultiusos As Pozass 20:00h. Grupo cubano Ayamey, Grupo arxentino la minitpica, Grupo de Ghana, Grupo Brasileiro.


3/16

3O sbado... noite elctricacon xente da casaOs grupos Estado de Sitio, Baldosa Amarilla e Relltark contaxiarn ao pblico coa sa

msica no Multiusos das Pozas

BALDOSA AMARILLA inagura o seu camio no 2005 na industrializada vila do Porrio. Procedentes doutras formacins con diferentes estilos musicais, seis mozos: Frus (Voz), Iago(Guitarra), Alex (Baixo), Moses (Batera), J. Nunhez (Guitarra) e Gatsby (Guitarra); inician a banda con moito traballo por diante. A principios do 2006 presntanse por primeira vez comoBaldosa Amarilla no festival universitario Leonardo da Vinci en Santiago de Compostela, na que intercalan temas propios con versins de clsicos do rock. A finais dese mesmo ano gra-va seis das sas cancins con Beatr iz Gmez Fandio. Esta gravacin apenas viu a luz e foi suplida pola gravacin en directo das Festas do Cristo. O grupo comeza a te r un troco no seuestilo patente na gravacin de "Palabra Exacta" (Que podedes gozar no noso MySpace baixo licenza CreativeCommons BY-NC-ND 3.0 ou adquirir por 5 a travs do noso e-mail: baldo-saamarilla@gmai l.com) realizada a finais de 2007 no pseudo-estudo "JB Estudo '79" con Jorge Blanco Balado. Comezado o 2008, aceptan a oferta de Ana Belen Diz e Andreia Taboas pa-ra producir o seu primeiro videoclip, "Labirinto", que foi presentado ao Festival de Cans e tivo unha granacollida por parte do pblico, as como na web. neste mesmo ano que Jorge Blanco asume o cargode manager, ademais de ser o seu tcnico de son. E pasan a ser unha marca rexistrada, asentandoseno mbito legal en xaneiro do 2008. Actualmente participan nos concursos 100PipersMusic, Apple Pop,Samsung Rock And Call,... e esta historia sguese escribindo.

Os ESTADO DE SITIO, un dos grupos quemis estn a soar agora mesmo pola comarcae resto do mundo, sirvientes, comosinalan na portada do seu blog (esta-dodesitiorock. blogspot.com) do ron-canrol, tocarn tamn no Multiusos.Sen dbida un risco: o poderososon deste grupo, a sa boa msicaou a sa forza, poden facer que tre-men os muros do recn inauguradoedificio. Todo un luxo para os mosen-ses contemplar o directo dos Estadode Sitio, un grupo da casa que est apreparar o seu segundo traballo deestudio. Quen se perda o concertodespois que non chore...


4/16

4

- LOGO DUN ANO CHEGA O PACTO DEGOBERNO, E DESPOIS DESTAS FESTASCAMBIAR NALGNS ASPECTOS A ESTRUC-TURA DO GOBERNO, QU VAI A SUPOERESTO PARA MOS?

- Vai a supoer algo moi impor-tante para o concello. Os veciosde Mos necesitaban un gobernoestable e con el poder poer enmarcha moitos proxectos que es-tn iniciados e que xa era horaque a travs dun goberno en coa-licin poidramos sacar adiante.

- CMO SE VAI A ESTRUCTURAR ESTEGOBERNO?

- Anda non temos os conce-lleiros delegados, si o reparto deresponsabilidades que estou se-gura ser beneficiosa para o con-cello.

- ESTE PACTO SERVIR TAMN PARAAPROBAR OS ORZAMENTOS....

- S, e isto fundamental. Eusempre digo que o pleno mis im-

portante o dos orzamentos por-que marcar o desenvolvementode cada anualidade. Estamos tra-ballando na sa redaccin e agar-damos que sexa no pleno de cons-titucin da nova corporacin noque poidamos aprobalo e poer-

nos a traballar.- OUTRO TEMA QUE PREOCUPA AOS

MOSENSES AAUTOVA. CMO EST A SI-TUACIN? A VOCEIRADO PP QUEIXASE DAFALTA DE APOIO DO CONCELLO...

- Nidia Arvalo non ten autori-zacin moral para ser a defensorade Mos porque ela era conselleriadelegada de medio ambiente can-do a autova e conseguiu co seuvoto que non se creara unha comi-sin de seguimento, entre outrascousas, e que a nova autopista fo-se de peaxe.

Dende o concello de Mos e a

alcalda duselle dende o princi-pio todo o apoio aos vecios ataque, nestes intres, temos a segu-ridade de que esta nova autova

ven. Partindo de que temos unnon rotundo supresin da pea-xe, tempo de que nos prantexe-mos cos ps sobre a terra que es-tas infraestructuras que van a pa-sar traian consigo contrapresta-cins positivas para o concello de

Mos, para os vecios de Mos, aotempo que eu quero ser a garantapara os vecios para que sexanexpropiados e indemnizados noxustiprezo, que a concesionariadeposite un aval bancario paracalquera desperfecto que se podaocasionar e ao tempo o meu com-promiso para crear unha comisinde traballo para darlle un segui-mento execucin das obras, pa-ra que se faga respectando ao me-dio ambiente e aos intereses dosvecios. tempo de que reconsi-deremos esa defensa dos vecios

dende o punto de vista de que xaque ten que pasar, ten que pasarfacendo o menor dano posible aosvecios de Mos.

- OUTRO DOS TRABALLOS DESTE GO-BERNO DENDE QUE VOSTEDE EST NA AL-CALDA FOI O SANEAMENTO. AGORA MES-MO ESTE TEMA PASA POLA POSTA EN MAR-CHA DA EDARDE GUILLAREI. CMO ES-T A SITUACIN?

- Creouse unha comisin tc-

nica onde ao longo deste mes te-remos un traballo importante fei-to co fin de que no mes de setem-bro ou outubro se poa en mar-cha. Temos o compromiso da con-sellera de que ningn vecio deMos que se vai a servir desta ma-crodepuradora vaia pagar misque outro doutra localidade. Poren marcha a depuradora de Gui-llarei non supor un custo supe-rior a un vecio de Mos que a ou-tro doutra depuradora mis pe-quena. Eu polo tanto agradzollemoitsimo ao conselleiro de Medio

Ambiente ese compromiso, axu-darnos a poer en marcha a depu-radora, e axudarnos a sufragar oseu custo. Por fin estamos na rec-

Mara Jess Escudero, alcaldesa de Mos

Quero ser o garante para osvecios de Mosmara daz (Imaxes: Hernndez)


5/16

5ta final e moi pronto os vecios deMos que xa teen esa rede que du-rante cinco anos estivemos a cons-trur, van a poderse enganchar. Porfin vamos a falar de mellora da cali-dade das augas e sanear moitos ma-nantiais que agora estn contami-nados polos vertidos de fosas spti-

cas.Agora un dos obxectivos que eu

teo nestes momentos o abaste-cemento de auga e estou buscandosolucins xa que nestes intres nonse poden conceder licencias deconstruccin de vivendas se nonadoptamos os servizos bsicos ga-rantizados dende o concelllo. De aque faremos un esforzo moi impor-tante co fin de poder conceder es-tas licencias de construccin e quepodamos seguir ampliando o nme-ro de vivendas desta localidade.

- ONDE FALTARAN ESTES SERVIZOS B-

SICOS?- Nas zonas que temos como so-lo urbano: San Antonio, Puxeiros,Sanguieda e Campo de Eir. Esta-mos traballando neste tema e omeu compromiso poder contarcon estas infraestructuras e poeren marcha a construccin da redede augas. Noutros casos ser a tra-vs de cesins que nos poidan faceras comunidades de augas da sa re-de. importante poder prestar es-te servizo dende o concellopara poder ofertar aos vecios unservizo de calidade e que poidamosconceder licencias de construc-cin.

- EN CANTO A OBRAS, QU PODEMOSDESTACAR DO FEITO ESTES LTIMOS MESES?

- Estamos a piques de rematar oobradoiro de emprego. Est previs-to que a principios de xullo nos visi-te o conselleiro de traballo para aclausura deste programa e apartede que 45 persoas estiveron for-mndose e adquirindo experiencia

profesional, fan obras moi impor-tantes como pode ser a mellora dafontanera dos colexios pblicos deMos, ademais unha zona de recreona parroquia de Cela ou o acondi-cionamento da antiga unitaria deCoto Torrn onde imos a emprazarmoi pronto a Galescola.

Tamn estamos a piques de re-matar o parque recreativo de San-guieda, unha zona de esparce-mento comn moi importante paratodos os vecios de Mos, pero en es-pecial para a xente da parroquia de

Sanguieda que non tia ata a ac-tualidade ningunha zona de recreo.Conta con zona de mantenimentoas como un parque infantil.

Con respecto ao parque empre-sarial estn moi avanzadas as obrasde urbanizacin e o ano que ven sepodern conceder as licencia deobras e actividade s naves que sevan a emprazar no polgono. Estovai a supoer uns ingresos extraor-dinarios nas arcas municipais quevan a repercutir en mellorar os ser-vizos e prestar mis servizos aos ve-

cios. Ao tempo vamos a crear moi-tos postos de traballo en Mos. Euespero que aqu os vecios de Mospoidan atopar un posto de traballo.

Logo estar o segundo polgono,que tamn foi un compromiso daconsellera e onde vamos a poderdar preferencia a moitas empresas

de Mos que nestes intres teen un-ha serie de problemas e que estnrestando calidade de vida aos veci-os. Creo que nos vai a servir paramellorar a calidade de vida de to-dos, ordenar o territorio e imos asolucionar un problema urbansticoque moi grave dentro do munici-pio.

- FALANDO DE URBANISMO, EST XACONTRATADA A REDACCIN DO PLAN XE-RAL...

- S, e quero resaltar esta con-tratacin do Plan Xeral que des-bloquea unha situacin onde ha-

ba problemas coa empresa adxu-dicataria. Nestes momentos te-mos unha nova empresa que tenmoitas ganas de traballar e ondeas tres forzas polticas que forma-mos a corporacin municipal tra-ballamos unidas. Eu desexo quepoidamos chegar ao final da lexis-latura con este traballo feito epoidamos todos os grupos polti-cos unidos da man presentar unproxecto de futuro para os veci-os.

- ANTES DE REMATAR, UN DESEXO PARAOS VECIOS ESTAS FESTAS.

- Quero invitar a todos os veci-os e vecias de Mos a que vean adesfrutar do programa de actos queten organizada a concellera decultura e invitar a todas as empre-sas de Mos a que pechen as sasportas, que un festivo local quedeben respectar. E sobretododesexo poder saudar a todos os ve-cios persoalmente ao longo do dade festa.


6/16

6

- CHEGOU O TEMPO DA ROSA , SONDATAS IM PORTANTES PARA MOS?

- Moi importantes, e estaimportancia reside no seu escu-do, o smbolo do Mos a sa Ro-sa e non cabe dbida que moiimportante para os mosensesesta festa. - Pensa que leva 35anos celebrndose esta festa.

- OS VECIOS IMPLCANSE NELA?- Si, hai moita participacin

en todos os concursos e en to-das as actividades que se orga-nizan ao redor da festa. Teenmoi asumido, moi dentro que a festa de mos

- ESTA A PRIMEIRA FESTA QUEORGANIZAS COMO CONCELLEIRA DE

CULTURA. CMO FOI A EXPERIENCIA?- Ben, moi ben. O resultado

o veremos agora. Seguimosmis ou menos na lia doutrosanos. Mantivemos moitas dascousas que se facan, porque

an moi ben e haba moita parti-cipacin, como son os distintosconcursos que se celebran entorno da festa. Incorporamosalgo novo como pode ser o con-

certo para xente moza de gru-pos novos da zona, noveles, quetocan en distintos lugares, etratan de promocionar as sasmaquetas. Ser o da 14 conBaldosa Amarilla con Estado deSitio e Relltark . Estarn de te-loneiros da Banda de Poi.

- IMPORTANTE AXUDAR AOS MOZOSQUE ESTN EMPEZANDO .. .

- S , un rapaz de Estado de

Sitio dicamo anda o outro da:a importancia destes concertospara eles, de que a xente tamnos coeza. Ademais o que trata-mos que haxa cousas para to-das as idades, inchables paranenos, con obradoiros e outrasactividades; tamn para maio-res con baile e orquestra e estefestival de xente xove. O quin-ce temos o festival "Mis Cultu-ras" con grupos de distintos pa-ses. Eu creo que hai temas pa-ra todos, que abarca as distin-tas predileccins que poida ha-

ber.- O PROGRAMA DA FESTA DA ROSA

COMEZOU XA COS DIFERENTES CON-CURSOS QUE LEVOU A CABO O CONCE-LLO POR MOR DESTE DA. XA NELES

VESE QUE IMPORTANTE A PARTICIPA-CIN....

- A xente ten costume departicipar todos os anos. Esteano fallou unicamente a parti-cipacin no concurso de rosei-ras, o que se debe a este ltimomes tan malo, con tanta chu-via. As rosas estn moi deterio-radas. Pero sempre hai moitaparticipacin en todo e ns es-tamos encantados de que assexa, de que a xente participe,colabore e que se poidan seguirfacendo cousas. Porque candoti organizas unha cousa o fas

coa idea de que xente lle gus-te e participe, canto mis me-llor. Mis conten tos estamos to-dos, que facemos estas festaspara o disfrute dos vecios, pa-

ra que os vecios o pasen ben, equeremos que tean un abanoamplo para que todos podanparticipar. Neste mes soemosfacer actos durante todas asfins de semana. Comezamoscoa empanada do pan de millo,logo o festival Semente Nova...ata a fin de semana da Rosa

- LOGO DUN MES TRABALLANDONA CONCELLERA DE CULTURA, LOGODE TODA UNHA FESTA DA ROSA ORGA-NIZADA, CHEGOU O PACTO DE GOBER-NO CO BNG E CULTURA VOLVE A FOR-MAR PARTE DA SA CARTEIRA, DLLEPENA?.

- Dme pena porque me sin-to a gusto en Cultura, pero elesxa estiveron antes e o estiveronfacendo ben e estou seguro deque volvern a facelo. Cada unten o seu punto de vista e as s-as prioridades, pero creo que ofeito ata o de agora estaba bene seguirn facndoo.

- PARA REMATAR.. . UN DESEXO

PARA ESTAS FESTAS

- Desexo que os vecios dis-fruten desta programacin, quelles guste e que o pasen bennesta festa.

Delfina Lorenzo, concelleira de Cultura

Facemos estas festas para o

disfrute dos vecios, para que o

pasen ben, e todos participenmara daz

Cada un ten o seupunto de vista e assas prioridades, perocreo que o feito ata ode agora estaba ben eseguirn facndoo


7/16

7


8/16

8

Co uniforme da banda demsica de Torroso subira-se ao escenario a Turres

Band ao completo para inaugu-rar de forma oficial a Festa daRosa.

Cada ano acoden a celebracinentoando o pasodoble de Ponteare-as, por exemplo, no recinto de fes-tas, pero nesta ocasin os compo-entes da Turres - que forman partetamn da citada banda - non irn pa-ra acompaar, senn para protagoni-zar: este ano son os pregoeiros daFesta da Rosa. As razns nolas daDelfina Lorenzo, a concelleira decultura: "son mozos, son de Mos e re-presentan ao noso municipio".

Aos da Turres os vemos sempre

facendo rudo (entndase pola festa,non pola msica) en canto acontece-mento hai en Mos: no festival Re-bumbio, na festa da Prehistoria.... etamn uniformados xunto a Banda deTorroso. Esta vez os ve remos sobre oescenario facendo algo ao que non

estn tan acostumados: falando. Pa-rece ser que ser Diego Cabaleiro,que presenta habitualmente os te-mas da banda, o voceiro e locutordun pregn que veen de consensuarentre todos. Aqueles que non falan,como Gus, aseguran que estn ner-

viosos por esto de ter que falar enpblico, porque a eles non lles damedo esto de subirse a un escenario,levan moitos s costas, pero sempreamparados polos instrumentos. Porcerto, estes, os instrumentos, subi-rn tamn, e logo dunhas pequenas

verbas poderemos escoitalos tocar,que o que mellor saben facer. "Al-

gunha sorpresa sempre hai, anun-cian ademais".

Gus, que un dos dous nicoscompoentes da banda que non deMos, anda que asegura sentirse domunicipio, admite que "foi unha ilu-sin grandsima que nos tean esco-

llido, significa para ns un recoece-mento".

De feito importante que te re-coezan na casa. Anda que este oprimeiro pregn que lles encargan,os da Turres percorreron xa moitosescenarios nestes anos que levan fa-cendo msica, un campo no que es-tn xa afianzados.

O

s da Turrespercorreron xa

moitos escenariosnestes anos que levanfacendo msica, uncampo no que estnxa afianzados


9/16

9


10/16

10

AAsoci aci n de MMRR Val da Louri-a , en c olabor acin coa concelle-ra de Cultura do Concel lo de Mos,

organizou como cada ano no primeirodomingo de xuo a XI I I edic in da Fes-ta da empanada de mil lo. Esta festa t i-vo lugar no Pavil ln de deportes deSanguieda, a carn do lugar donde sevia celebrando estes lt imos anos.

s 10h da ma chegaron as primeirasempanadas presentadas a concurso, recep-cin que se pechou s 11.30h , momento noque o xurado comezou a degustacin dasmesmas para elixir as empanadas premiadas.O xurado estaba composto, como nos anosanteriores, por un representante poltico decada un dos partidos con representacin nacorporacin e por das profesionais da coci-a.

Os premios mellor presentacin, dota-dos con 200 e 150, foron para Josefa Sen-lle e para Milagros Rodrguez . En canto aomellor sabor, as empanadas premiadas foronunha de cogumelos con xamn, de Brgida Ri-

vero, e unha de bacallau con pasas, de LuzVila. No apartado de empanada mis grandeo premio foi, como cada ano, para a nicapresentada a concurso pola panadera Pili,

que tamn levou 200.A lectura do pregn foi a cargo do grupo

de cantareiras Malvela. E o grupo de gaitas

do Centro Cultural do Abrente foron os en-cargados de amenizar a degustacin das em-panadas.

Esta festa da empanada de millo, que se

vn celebrando desde o ano 1986, est enca-drada nas actividades da Festa da Rosa doConcello de Mos.

O nmero de asistentes superou as ex-pectativas da asociacin, polo que ducias depersoas tiveron que marchar sen probar aempanada.

XIIIedicin da Festa da

Empanada de Millo


11/16

11O son das palilleiras

escitase aqu...T

r i c , t r i q u i t r c ,

t r i qu i t r c , t r i -

quitric/ o son

d a s p a l i l l e i r a s

e s c i t a s e a q u / T r i c ,

t r i q u i t r c , t r i q u i t r c ,

t r i q u i t r c / o s o n d a s

p a l i l l e i r a s e s c o i t a s

a l . As comeza unha anti-ga cantiga tradicional quexurdiu, de seguro, dun grupode antigas palilleiras duran-

te o metdico labor de pali-llar.Recollemos este cantar

popular nestas lias, conmotivo da celebracin doEncontro de Palilleiras queter lugar en Mos por mor daFesta da Rosa, municipioque non permite que as no-sas tradicins sexan leva-das polo vento. S se levou ovento o resto deste cantarpopular do que s coece-mos outros catro versos:

A madeira sobre o pano/

o pano sobre a madeira/ di-

me porque non me queres/

dime ti, ai palilleira/.

As mans habilidosas datradicin non escrita que en-ganchan os finos fios volvenao Multiusos de Mos paraengalanar as roseiras dosmis finos encaixes. Volvenpersonificadas nesas mulle-res do municipio que, a tra-vs de diferentes asocia-cins, estn a recuperar un-ha das mis antigas tradi-cins.

O oficio tradicional de

palillar estivo a piques deperderse por ser un procesode producin moi tedioso emanual, ao introducirse un-ha sociedade fortemente in-

dustrializada e comercialextensiva, o palillado non re-sultaba unha actividade ren-dible comercialmente, poriso foi abandonada ata a sacase desaparicin. Actual-mente, conservase comounha actividade de carcterartesn, que, grazas a sapromocin como produto ar-tesn est recuperando oseu pulo na nosa comarca.

Entendese por palilleira,aquela muller que capazde traballar co encaixe, sen-do este un tecido decorativode fos finos e no que se em-pregan agullas e palillos pa-ra a sa fabricacin. No ca-so do encaixe das palillei-ras, estes fos distribuensenunha almofada por riba dundebuxo que serve como pa-trn para ir realizando o en-caixe.

Cando palilleira bordas/

e entonas esta cancin/ es-

ts a facer mainio/ encaixe

no meu corazn/.

Pois iso, deixemos queas palilleiras nos fagan go-zar nesta Festa da Rosa.

As manshabilidosasda tradicin nonescrita queenganchan osfinos fios volvenao Multiusos deMos paraengalanar asroseiras dos

mis finosencaixes.


12/16

12

Roseiras silvestresAs Roseiras silvestres son as especies que me-

dran na natureza, delas descenden todas as demaisrosas. A roseira silvestre un arbusto fibroso non moialto, con talos forrados de suts espias. As follas es-tn mantidas por un talo, se compoen de dous ou trespares de follas mis unha impar. Dan unhas sedutorasrosas brancas, rosas, vermellas e amarelas, de todosos matices posibles. Nacen de forma espontnea en

setos, malezas, bordos de bosques etc. as comonas ladeiras con poca vexetacin. Cultvanse por todoo pas.

Clasifcanse nos seguintes tipos:

Banksia: unha roseira trepadora que presentatalos severos e curvados moi extensos. Require un so-porte para ascender. A sa folla perenne sen espi-as. As flores non teen aroma. Florece en primaveraformando ramos de rosas brancas ou amarelas moipequenas, de 2 cm. de dimetro. unha das primeirasen florecer cada ano e faino en gran abundancia. Ne-cesita un lugar grande de luz e sol para florecer viva-mente, necesita un chan hmido pero ben desaguadoe frtil. Son resistentes s condicins costeiras.requireunha rega moderada en primavera e vern.

Escaramujo: O seu nome significa "rosa de can",posiblemente ao cuspido de sas espias cos colmi-llos dun can. Esta planta utilizbase principalmentepara curar a rabia. un arbusto espiento dunha a tresmetros de altura. Os talos se curvan e roben entre osmatorrais.Talos e ramas de cor verde de espias fortese curvadas. As follas son caducas, Follas variadas con2 ou 3 pares de foliolos irregulares. As Rosas son decor branco ou rosa. En grupos dunha a catro Rosas portalo. A corola est completada por cinco ptalos largoscunha cisura no extremo, de cor, que pode variar des-de o rosa intenso ao branco . Florece en primavera evern os froitos fructifican ao final do vern ou princi-

pios de outono. Basea do cliz amplase e vlvesepulposa, cambiando paulatinamente de cor ata virarsetotalmente vermella. Durante este proceso fructificanas sementes no seu interior, que se volven duras.

Rosa centifolia: sase en decorado de xardnscomo sebe informal. A sa altura dunha a dous me-tros. Se pdelle atopar en bosques. Atpanse sobre to-do na rexin de Grasse, ao sur de Francia, e seu perfu-me cuspido ao da Rosa gallica. Esta especie repro-dcese en viveiro, xeralmente a travs de gallos. A florten diversos usos medicinais e en perfumera.

Roseira de Alejandra: Arbusto de moitas espi-as, corpulento, o seu crecemento perpendicular,

pode chegar a medrar ata dous metros de altura. Assas follas son dun verde mate. Rosas dobres, cuan-tiosos ptalos, duns dez cm. de largo, con manchasverdes claras. Florecen en vern. Rosas de cor rosa

moi recendentes cuns trinta e seis ptalos. A Rosa deAlejandra e a Rosa centifolia son as especies de Ro-sas que se utilizan como orixe do aceite esencial. Oaceite esencial conseguese por purificacin en corren-te de vapor (ou de auga) dos ptalos frescos. un l-quido amarelo verdello cun perfume moi intenso floral.necestanse mis de trinta Rosas para crear unha soapinga desta esencia cun aroma profundo e doce deRosa.

Rosa eglanteria ou mosqueta: Arbusto alto quepode chegar a sobrepasar os dous metros de altura, detalos flexibles e inclinados con moitas espias de cor li-lacias. De follas caducas. As Rosas estn compostaspor cinco ptalos cada unha de cor un rosceo. Os es-tames son de cor amarelo. A floracin prodcese unhasoa vez por tempada. Delas extrese un aceite moi uti-lizado hoxe en dia, o aceite de Rosa de mosqueta.

Rosa gallica: Arbusto baixio apenas chega aacadar o metro de altura. Ramas rectas de moitas es-pias. As Rosas adoitan ser moi grandes e solitarias otamao da Rosas pode chegar acadar 9 cm. de dime-tro, son de cor rosa ou vermello prpura. Florecen a fi-nais da primavera ou principios do vern. Atpase enbosques, setos, ao lado dos camios etc

Rosa pimpinellifolia: Arbusto bastante pequenoentre 0,5 e 1,5m de alto. Ramas rectas e moi ramifica-das de cor verde escuro, espias moi intensas duns8mm de longo. As sas follas son vexetativas de bor-dos serralados dunha cor verde mate. As Rosas adoi-tan ser de cor branco tirando a amarelada, en ocasinspuidronse chegar a atopar dunha cor rosceo, adoi-tan nacer solitarias nunca en grupo. Florecen en pri-mavera.

Rosa rugosa: Arbusto, a sa altura entre 1,5 a2m de altura. Tanto as as sas ramas como sas talosson moi espientos. As Rosas son de cor branco ou ro-

sa prpura duns 8 ou 9 cm. de dimetro, cunha fra-grancia moi intensa, hai diferentes variedades as calesse dividen en diferentes grupos, distnguense pola safragrancia, a sa forma de crecemento xa que podenmedrar en solitario ou en grupo de dous e pola sa corxa que poden pasar dunha rosa a un vermello. Normal-mente utilzanse como Rosas decorativas en parquese xardns.

Rosa virxiniana: Arbusto de 1,5m de altura.Adoita ser de moita floracin facendo unha forma re-dondeada. As sas ramas son de cor caoba, as follascambian de cor segundo a tempada do ano medrandunha cor caoba a principios de primavera cuspido aoda rama pasando por un amarelo e se pon nun verde

brillante en vern ata que a finais de outono convrte-se nun vermello alaranxado. As Rosas adoitannacer para o vern nunha cor rosa plido e con moitafragrancia.

Rosa rosae...Existen moitos tipos de rosas. Anda que poden clasificarse de

varios xeitos, o mis comn facelo a partir da roseira orixinal.

As, podemos atopar tres grandes grupos: Roseiras silvestres,

roseiras antigos e roseiras modernas. Declinmolas, pois.


13/16

13Roseiras antigasAs Roseiras Antigas son as variedades

que existan antes do ano 1.867. Son pouco co-ecidas no mercado actual. Aos poucos vanseutilizando mis, pois son incriblemente fortes erobustas.Non requiren de moitos coidados xa

que teen menos problemas de pragas e doen-zas.As Roseiras Antigas clasifcanse en trececoleccins principais.

Alba: De gran tamao, ramificacins moilibres, con conxuntos de rosas compostos en-tre cinco e sete flores semidobres ou dobres. Asflores nacen en vern. Follas moi copiosas e lu-minosas, dun verde grisallo. Son moi resisten-tes e axeitadas para borduras e tamn para uti-lizalas a modo de exemplares cercados.

Borbonia: Desenvolvemento aberto, moivigoroso. Poden crearse como trepadores.

Producen flores dobres, que adoitan apareceren grupos de tres, florecen en vern e outono.Son recomendables para borduras e tamnpara a decoracin de muros e columnas.

Centifolia: Arbustos espientos, con flo-res de moita fragrancia. As flores son, en xeral,dobres ou plenamente dobres, aparecen ensolitario ou en grupos de tres.Florece en vern.As follas adoitan ser de cor verde escuro. Usopara borduras.

China: Pequenos ou medianos arbustosremontantes de ramillas abertas, longas. Flo-res simples ou dobres, que aparecen en solita-rio ou en grupos de das a trece flores. Flora-cin de vern a outono. Posen fololos acumi-nados e brillantes. Necesitan un lugar protexi-do son axeitados para borduras e paredes.

Damascenos: Arbustos de aspecto aber-to. Flores semidobles ou completamente do-bres de moita fragrancia. Floracin diversa aolongo do vern. Son recomendables para bor-duras.

Gallica:Roseira moi espesa e mesta. Pro-duce rosas de tons vistosos, xeralmente reuni-das en conxuntos de tres fragrancias distintas.As follas son de cor verde apagado.Son axeita-dos para borduras e setos.

Hbrido perpetuo: Arbustos, abundante-mente ramificados. Flores plenamente dobresxeralmente solitarias ou en grupos de tres, flo-recen en vern e outono. As follas son en xeralde cor verde oliva. Son recomendables parasementados e borduras.

Musgoso: Arbustos pouco espeso, moiatractivos pola vellosidad que aparece na partemenor do cliz, con aspecto de carrapucho oumofo. As follas son en xeral de cor verde escu-ro. En vern producen flores dobres ou comple-tamente dobres.

Noisettianos: Roseiras trepadoras congrandes ramos de flores, adoitan florecer entrevern e outono, cun aroma lixeiramente pican-te. Necesitan un lugar protexido. Son recomen-

dables para ser instaladas en paredes orienta-das ao sur ou ao oeste.

Patio: Arbusto trepador. Producen rama-lletes compostos de tres a once flores simplesou dobres, florecen en vern-outono. Son moiapropiados para chanzos, borduras, setos e ta-mn para o seu cultivo en macetas.

Prtland: Arbustos de progreso erguido,espeso e compactos, pero menos vigorosos emis reflorecientes que os Borbonianos. Porta-dores de conxuntos de flores semidobles oudobres florecen en vern e outono, medran so-as ou en grupos de tres. Son recomendablespara chanzos e borduras.

Sempervirens:Roseiras escaladores se-miperennes, transportadores de cuantiosasflores moi demandante no vern, principalmen-te ao final do vern. Flores semidobles a com-pletamente dobres. Son moi recomendablespara a decoracin de prgolas e cercados.

Roseirasmodernas

Da clasificacin de grupos de rosas di-cir: Silvestres, Antigas e Modernas, os mo-dernas son as mis famosas hoxe en da edas que hai un maior nmero de clases. Mis

do 95 % das roseiras que se plantan son Ro-seiras Modernas.

Hbrido de t:Son as rosas mis cultiva-das e comercializadas. o tipo de rosa maiscomercial, normalmente a que se adoita re-galar para san Valentn nas sas mltiplescores. Estas rosas son ideais para o corte.Polo xeral florecen en primavera e outono.Non obstante, cada ano presntanse novasvariedades cun tempo de floracin mis lon-go. Son sensibles ao fro e no inverno requi-ren proteccin.

Arbustiva: As Roseiras arbustivas for-

man un grupo moi propio dentro das Rosei-ras modernos.Son grandes matas. Exhibenrosas simples ou dobres, en solitario ou benen acios. A maiora son reflorecientes, dicir

que volven a medrar ao longo do ano. As ro-sas nacen en vern e outono. Entre as clasesarbustivas hai un bo nmero de variedades.Adotanse utilizar como: Cercados no cspe-de. Agrupado con outros arbustos que nonsexan roseiras.Cercados floridos libres.

Floribunda: a rosa mais comercial

despois do hibrido de t. As rosas a diferenzados Hbridos de T, son mis pequenas e es-tas nacen en ramos polo cal a simple vistason mais coloridas. Moi brillantes, campesi-as e florferas. Os ramos estn formados xe-ralmente de 3 a 25 rosas simples a completa-mente dobres. Floracin de vern a outono.De aspecto respectivamente baixo, uns 50cm de altura, pero hai exemplos de ata 1 m.

Glandiflora: Este tipo de rosa caracter-zase pola sa rosa xa que moi parecida aohibrido de t e floribunda pero dun tamaomoito menor, medran en ramos igual que afloribunda polo cal as sas caractersticas

son similares. Unha da caracterstica salien-tada o gran crecemento que pode chegar aacadar durante o primeiro ano de cultivo agran enerxa de crecemento, fai posible quepoida plantarse nos xardns sen coidado in-sistente, acadando facilmente unha alturasuperior a 1,80 m. no primeiro ano de planta-cin. Estas renen as vantaxes dos Hbridosde t e de floribundas, en especial as coresalaranxadas. Indistintamente son represen-tacins importantes como a persistencia dassas cores, a forma de engrandecerse e aduracin das flores, a textura dos seus pta-los fan posible que sexan considerados co-mo as roseiras mis modernos.

Polyantha: A rosa polyantha moi pare-cida floribunda. Medran en ramalletes com-pactos, espesos e compostos entre 7 e 15 ro-sas pequenas, que poden ser simples ou do-bres. Florecen entre vern e outono. Plntan-se en grupos e para facer borduras. As sascaractersticas son iguais floribunda.

Trepadora: As roseiras trepadoras te-en uns talos extensos que consente en as-cender por cenadores, muros, cercados, ar-cos, columnas decorativas, celosas ou por-ches. Hai variedades de tres tipos: Reflore-centes coas rosas grandes. Reflorecentes ecoas rosas pequenas que medran en ramos.

Non reflorecentes dicir que s florecen un-ha vez ao ano, en primavera, pero medra aogrande con moita floracin dunha soa vez,chegando a cubrir todo tipo de trepadora depequenas rosa en ramalletes. Floracin deprimavera a outono.

Sarmentosa: As sas rosas son idnti-cas s das roseiras arbusto. Pdese plantarna casa en tarros ou xardineiras non ser ne-cesaria unha superficie grande para a saplantacin. Poderiamos inclur as RoseirasSarmentosas dentro das Trepadoras, xa queson case idnticas. Son roseiras trepadorasvigorosas, con talos longos e fortes. Medran

principalmente en vern, en ramos de 3 a 20rosas simples a completamente dobres. Sonas mis utilizadas para ser plantadas en mu-ros, valos, glorietas e rbores.


14/16

14

"Omundo nolo estn queiman-do, secando e envenenado; ocoecemento estase ma-

lempregando e dervase a fins que vanen contra da propia humanidade; o'saber' est sendo empregado para so-meter e dominar. Estamos usando ho-me contra do home, estamos aparente-mente 'coecendo' mis, para destrur-nos", aseguran os da Banda de Poi, unhaformacin que irrompeu no panoramamusical galego cun compromiso social.Nas sas letras, na sa msica atopamoso sentir da realidade social, porque elesnon andan sen rumbo senn que se diri-xen al a onde poidan transmitir a sapercepcin da vida.

Neste percorrer a Banda de Poi,con Tonhito- o mtico de Heredeiros - cabeza, chegan a Mos o sbado 14 s22h, e chegan encabezando a un elen-co de novos msicos da Louria quequeren perseguir os seus pasos, no

que a xito musical se refire.Os de Poi chegan Festa da Rosa

logo de que escomezaran a sa andai-na musical no 2006, sendo moi acla-mados por todo o pblico en xeral.Durante a xira do veran 2006 estive-ron en numerosos festivais e eventostanto en Galiza (Festival de Pantn,Ulla River Festival, Ferrol, Lugo, San-tiago de Compostela, Revoltallo....)como en Portugal (Vilardemouros..)acadando unha grande repercusin entdolos sectores. Este ano acaban depresentar un adianto do seu novo dis-co co tema que xa est a soar nos me-dios "45 diamantes" e co cal xa estn areventar no panorama musical. De se-

guro este adianto chegar a Mos.Do seu directo, podern compro-

balo este sbado, podemos destacar afrescura e o bo humor. A banda de poinon deixa ao pblico indiferente. Nonesperen bancadas ou asentos, porque

o ideal ter un bo espazo para brincarao son da msica. Eles animan, asegu-rmosllo.

Como curiosidade saiban, paracoecelos un pouco mis, que a Bandade Poi toma o seu nome de Poi, un lu-gar situado no medido das aldeas deRiveira, na Serra do Barbanza, ao peda Ra de Arousa. Poi unha pedra on-de hai tres casas que pertencen a to-das as aldeas e non pertence a nin-gunha. Cando haba rivalidade entreas aldeas os de Poi non tian conflictocon ningun porque Poi Poi, de to-dos e de ningun, s Poi. Esta a fi-losofa da banda, Ser. Este o motivopolo cal a banda de Poi.

A Banda de Poi un grupo galai-co-portugus que busca o que uneaos pobos para evaporar o que nos di-vide. A sa msica unha fusinde rock e sntesis para tentar acadar oxtasis.

ABanda de Poi un grupogalaico-portugus quebusca o que uneaos pobospara evaporar oque nos divide.A sa msica unha fusin derock e sntesis

para tentaracadar o xtasis.


15/16

15

-PORQUE AARPA?-Dende nena sempre me pareceu uninstrumento marabilloso, o seu son, a saesttica apaixoante. Encantbame HarpoMarx, ese xeito tan fantstico e simpticoque tia... e ser un personaxe cmico perocunha maneira tan sensible. Era a arpa miscercana que tia eu. De pequena contabaco piano da mia avoa que non sonaba e aarpa de Harpo Marx.

-AO PRINCIPIOTOCABASALGNINSTRUMEN-TOMIS?

-Cantaba. Mia avoa ensinounos a can-tar. Logo aprendn a tocar a guitarra de xeitoautodidacta e sendo maior matriculeime al-gns anos en guitarra clsica no conserva-torio. Estudiei Pedagoxa musical en Santia-go.

-QUELUGAROCUPAAMSICANATA VIDA?- o maior e principal motor da mia vi-

da. Agora mesmo eu son profesora de msi-ca, teo unha escola de msica en Vigo eson msico. O que todos os msicos preten-demos vivir da nosa msica. s veces pa-rece imposible, unha quimera posto que es-t todo moi complicado. Somos moitos e haixente moi boa en Galicia. Gustarame ter omeu oco. complexo, por iso traballo moiduro tamn no mbito da educacin. Encn-tame. Son moi feliz como docente. Sei quehai xente que non goza co seu traballo. No

meu caso todo o contrario.-OUSEXAQUEODADOCENCIAMUSICALNON

TEN OS PROBLEMAS QUE OUTROS MBITOS DO

ENSINO...-Est moi complicado ser mestre por-

que a situacin social que vivimos un pou-co catica e iso reflxase nos rapaces. Esecaos ven de volta s escolas. s veces tesque esquecerte un pouco dos obxectivos eempezar a ofrecer o que eles estn recla-mando que eminentemente atencin. Es-tn tremendamente ss polo estilo de vidaque temos todos. Entn tes que comezarpor baixar as esixencias ao mnimo e ofre-cerlles a ta persoa ao cen por cen. Tes que

escoitar que o que eles reclaman, que oque eles queren. E pasa que non todos te-mos esa predisposicin. Anda que sexa-mos estupendos mestres e teamos clara

cal a nosa funcin, escoitar moi difcil.-CALES SON OS TEUS REFERENTES MUSI-

CAIS?-Uff, hai de todo... Eu son melmana eescoito todo tipo de msica. En casa teoclsica, moderna, chill-out... Escoito msicadoutras rexins, encntame tamn o heavy.

-SE TIVERASQUE ESCOLLERALGNS INTR-PRETES CALES SERAN?

-Eu son moi romntica... difcil. Damsica tradicional galega, por exemplo,non podera deixar de nomear a RodrigoRoman e Milladoiro, Uxa, Berrogetto,Mercedes Pen. De Mercedes encn-tame a sa fusin e como toma a msi-ca dun xeito divertido. Na clsica en-cntame Wagner, Chopin, Ver-di, ...Non coezo todas asobras dun autor pero megusta coecer de todo.

-HAI MSICOS QUEDIN TER UNHA RELA-CIN MOI ESPECIAL CO

SEU PBLICO. ACON-TCECHE O MESMO

CANDO ACTAS EN

DIRECTO?-Cando to-

co en directoteo a sensa-cin de que a xenteest moi conectada.Sexa coa banda ou

soa, vexo que o pblicoest tremendamente vol-cado. Tremendamenterespetuoso. Emocinameporque a sensacin moi fer-mosa e sntome moi ben.

-AARPATEN UNSON MARCADA-MENTE SENSIBLE. PENSAS QUE SSEPODE REALIZARDETERMINADOTI-PODE MSICACONEL?

-Non, non. Estou convencidade que coa arpa pdese facer detodo. Outra cousa que eu sexa capaz defacer de todo. Neste proxecto que teo ago-ra hai msica tradicional con muieiras, jo-

tas, pero tamn msica de autor que soamis moderna. Algns, anda que sexan tra-dicionais, teen unha onda mis funky, ou-tros son mis blues. Tento non estar estere-

otipada. A nica caracterstica que tre-mendamente doce e moi sensual. Da moit-simo xogo.

-CANDO VAS A TOCAR EN DIRECTO ATOPASDIFICULTADES COS TCNICOS POR SER UN INS-TRUMENTOPOUCO USUAL?

-Pasa coa arpa e pasa coa voz. Si quelles costa ter en conta todos os matices do

instrumento. Supoo que por falta de cos-tume.

-SE HOUBERAMIS ARPISTAS...-(Risas)... Claro. s veces teen certo

medo a improvisar. Probar.-PREFIRESCOMPOER OU ADAPTAR?-Hai temas que me encanta collelos e

adaptalos. Neste novo proxecto hai arran-xos doutros autores. Tamn me gusta com-poer, claro que si. Penso que o traballo decomposicin moito mis duro porque sem-pre mis esixente co teu polo que os temaspasan por vintemil cribas antes de amosar-llos a ningun e un traballo moito mis lon-go. Cando arranxas non dubidas tanto pos-

to que xa coeces o tema.-CNTANOS EN QUE CONSISTE ESTE NOVOPROXECTO...

-O proxecto leva o meu nome, MartaQuintana, e consiste

nunha voz e unhaarpa. Comigo

estn cincomsicos fan-tsticos, osmel loresa g o r amesmod e

Galicia, estou entusiamada con eles. SonMarcos Campos, gaiteiro, acordeonista,flautista, fai de todo; Suso Feixn Alonsoque toca percusin, unha mquina, un dosmellores percusionistas galegos; Harry Pri-ce, violinista de Londres que vive aqu e que-dou encantado, vive como un autntico ga-lego, cultivando as sas patacas e repolos;

Jorge Villar que ven da guitarra clsica; xun-to con todos eles est Serxio Covos que unbailador que nos acompaa neste proxectocoa sa danza e tamn nos acompaa nal-gunhas pezas coa sa voz e a pandeira.

antn fernndez

Marta Quintana, arpista

A msica o principal

motor da mia vida

Hai msicos que viven de tal maneira o seu traballo, a sa relacin co instrumento escollido que

acontece unha sorte de simbiose especial. Un bo exemplo disto tmolo en Marta Quintana e a

sa arpa. Sensibilidade e sensualidade a partes iguais que os mosenses puideron escoitar na

Festa das Letras Galegas celebrada o pasado 17 de maio no Multiusos das Pozas. A artista de

Pereiras quixo iniciar precisamente no seu concello unha nova andaina en solitario despois da

fermosa experiencia de Setesaias. Este vern presntase ao proxecto Runas e para outubro

teremos oportunidade de escoitala nun novo traballo discogrfico. Que os deuses lle sexan fa-

vorables.

Penso que o traballo decomposicin moitomis duro porque sempre mis esixente co teupolo que os temas pasanpor vintemil cribas antesde amosarllos a ningun e un traballo moito mislongo.


16/16

16

"SepiaE u l a -lia", de

Xon Diguez Vzquez, a fotografa gaadora do

concurso "Elementos Emble-mticos de Mos", que un ano

mis convocou o concello pormor da Festa da Rosa. Imaxe em-

blemtica, de seguro, a fachadadunha das igrexas mis estimadas domunicipio, emprazada moi preto dopazo de Mos.

O xurado, presidido por Delfina Rodr-

guez Lorenzo, concelleira delegada de cul-tura, estivo composto por profesionais dosmedios de comunicacin e representantesdos partidos polticos integrantes da corpora-cin municipal que viron nesta dualidade decolores, na mestura de motivos, e na calidadeda imaxe, un reflexo do que Mos hoxe en da.Un pobo con tradicin, natureza e modernida-de.

Mencin deben ter tamn os outros pre-miados neste certame, no que hai que desta-car a sa alta participacin. O segundo lugarfoi para a foto titulada "Quinteto de Pedra", deManuel Sio Branco, o terceiro lugar para "A-Mos-Arte", de Martio Picallo Fontes, e ocuarto para "Campanario", de Miguel A.Edieira Fernndez. Ademais, entregron-se premios de 60 euros a outras dasobras finalistas.

Os premios entregaranse o da 13de xuo, no marco das actividadesprogramadas dentro da Festa dRosa. As obras galardoadas se-rn expostas no Multiusos AsPozas a partir do da da pre-

miacin e pasarn a en-grosar o arquivo muni-

cipal de Mos.Sepia Eulalia gaa o II

Concurso de FotografaConcello de Mos

festa da rosa 2008

Documents