Transcript

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

HIZKUNTZA-ETALITERATURAKOMUNIKAZIOARAKOKONPETENTZIAEUSKARAETALITERATURA,ETAGAZTELANIAETALITERATURA|152 ETAPAKOHELBURUAK

HonakohauekdiraEuskaraetaLiteraturaetaGaztelaniaetaLiteraturaarloetakoetapakohelburuak:

1. Hizkuntzarenzenbaiterabilera-eremutansortutakoahozko,idatzizkoetaikus-entzunezkodiskurtsoakulertzeaetainterpretatzea,zenbaitmotatakokomunikazio-egoereiaurreegiteko.

2. Norberarenesperientziatikgertuenekoesparruetaneraginkortasunez,errespetuzetaelkarrekinlanegitekogogozbaiahozetabaiidatzizkomunikatzekogaiizatea,uneanunekokomunikazio-premieibeharbezalaerantzuteko.

3. Hizkuntzenerabilerarenoinarrizkokonbentzioetaaraueiburuzgogoetaegitea,etakonbentziozeinarauokbeharbezalaaplikatzea,testuakulertzekoetasortzekoprozeduranagusiakaintzathartuta.

4. Hainbatgenerotakoliteratura-testuakirakurtzeaetaentzutea,eta,hala,literaturazgozatzenikastea,horreksentsibilitateestetikoanaurreraegiteko,norberarenhizkuntza-ondareaaberastekoetaidentitatekulturalaeraikitzekoaukeraematenduenaldetik.

5. Eskolakoetanorberabizideningurunekohizkuntza-aniztasunaaintzathartzea,aniztasunhorrekikojarrerapositiboabarneratzeko,etahizkuntzakkomunikaziorakobaliabideeraginkortzatetakultura-ondaretzathartzea,portaeralinguistikoenpatikoakgaratzekoetaeuskaraegunerokobizitzanerabiltzeko.

6. Informazioarenetakomunikazioarenteknologiakgeroetaautonomiahandiagozerabiltzea,informazioalortzeko,etaelkarrekinkomunikatzekoetakooperatzeko.

7. Norbaitenlaguntzarekinnorberarenikaskuntza-prozesuezgogoetaegitea,bestehizkuntzaetaikasgaibatzuetanikasitakokomunikazio-ezagueraketa-estrategiaktransferitzeko,etanorberarenikaskuntza-gaitasuneankonfiantzaizatea,komunikaziorakokonpetentziahobetzeko.

EDUKIMULTZOENEZAUGARRIAK

LehenHezkuntzaridagozkionadierazpenezko,prozedurazkoetajarrerazkoedukiakhonakoedukimultzohauetanmultzokatzendira:

1.edukimultzoa.Arloguztietankomunakdirenoinarrizkozehar-konpetentziekinlotutakoedukiak.2.edukimultzoa.Ahozkokomunikazioa:hitzegitea,entzuteaetaelkarrekinsolaseanjardutea.3.edukimultzoa.Idatzizkokomunikazioa:irakurtzeaetaidaztea.4.edukimultzoa.Literatura-hezkuntza.5.edukimultzoa.Hizkuntzarietaharenerabilereiburuzkogogoeta.6.edukimultzoa.Hizkuntzarenalderdisoziala.Etapakoikasgaiguztietankomunaden1.edukimultzoakoinarrizkozehar-konpetentziakgaratzeko

beharrezkoakdirenedukiguztiakjasotzenditu.Arloetazikloguzti-guztietanlanduetaebaluatubehardiraedukiok.

Gizarte-bizitzakoesparruadierazgarriguztietanhitzegiteko,idazteko,entzutekoetairakurtzekotrebetasunaketaestrategiaklantzea,horixedacurriculumarenmuinetaardatza.Trebetasunhoriekinlotutaikasibeharrekoakhiruedukimultzotanbiltzendira:2.edukimultzoan("Ahozkokomunikazioa:hitzegitea,entzuteaetaelkarrekinsolaseanjardutea"),3.edukimultzoan("Idatzizkokomunikazioa,irakurtzeaetaidaztea")eta4.edukimultzoan("Literatura-hezkuntza").Ikaskuntza

Koloreurdinekote

stuaezda

arauemailea...Dekretuar

enII

eranskinaosatzen

duencurriculum

orientatzailearida

gokio.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

horiekinestulotuta,bai5.edukimultzoan("Hizkuntzarietaharenerabilereiburuzkogogoeta")etabai6.edukimultzoan("Hizkuntzarenalderdisoziala"),biltzendirahizkuntza-sistemarekin,hizkuntzarenerabilera-arauekinetahizkuntzenetahiztunenartekoerlazioekinlotutakoedukiak.

Edukimultzookmoduanalitikoanaztertzendituztehizkuntza-etaliteratura-hezkuntzarenosagaiak,etaziklobakoitzeaniritsdaitezkeenlorpen-mailakereadieraztendituzte,bainaezduteezertxoereesatenikasgelanegitekoakdirenikaskuntza-jarduerenordenaznahizantolaeraz.Horidelaeta,programazioakegiteanetajarduerensekuentziaikasgelaraeramatean,beharrezkoaizangodablokeguztietakoedukiakelkarrekinondouztartzea.Gogoratubeharradagoprozedurazkoedukiakhartzendituztelaoinarriarlohauetanegitekoakdirenlanek,etaedukihorienzerbitzuradaudelaadierazpenezkoedukiak.

Ahozkokomunikazioarekinlotutakohizkuntza-trebetasunakahaztuakizandituerabatgureeskola-sistemak.Eta,halaetaguztizere,behar-beharrezkoadahizkuntza-trebetasunongarrantziabeharbestetanazpimarratzea,horiekemangobaitieteaukeraikasleeiberenkomunikaziorakokonpetentziaguztizgaratzeko,ikasgelanikaskideenartekokomunikazioaerraztekoetaesatendituztenenesanahiabeharbezalanegoziatzeko;gainera,ezinbestekoakdiratrebetasunkognitibo-linguistikoakgaratzekoetaarloguztietakoezagutzakeraikitzenlaguntzendute.Horrekinbatera,baina,EuskalAutonomiaErkidegokoegoerasoziolinguistikoazeindenkontuanhartuta,beharrezkoadaeskolakeuskarazkoahozkokomunikazioasustatzea,gurehizkuntzarenerabilerasozialaetanormalizazio-prozesuasustatukobaditugu.

Eraberean,garbiesanbeharduguhitzegiteaetaentzutea,baietairakurtzeaetaidazteaere,elkarrekinestulotutadaudela,eta,beraz,komenidelaikaskuntza-jarduerensekuentzianhizkuntza-erabilerarenbialderdiak,ulerkuntzaetaekoizpena,integratzea.

Literatura-hezkuntzarekinlotutakoedukiak4.edukimultzoanjasotzendira,etahauxedutehelburunagusia:lehenzikloan,gureikasleakirakurtzenohitudaitezensaiatzea;etabigarrenzikloan,berenirakurzaletasunasendotudezatenahalegintzea,horrelaliteraturazgozatzenikasdezaten.Etapahonetan,besteedozeinetanbainogehiago,literaturagozamen-iturritzathartzenda:hizkuntzazetahizkuntza-baliabideezgozatzekobidetzat,alegia.

Hizkuntza-sistemarenosagaidirenelementueietahizkuntza-araueiburuzkogogoetarekinlotutakoedukiakuztartzeaetaintegratzeahartzenduhelburu5.edukimultzoak("Hizkuntzarietaharenerabilereiburuzkogogoeta").Trebetasunlinguistiko-komunikatiboakbarneratzeaketalantzeakhizkuntzenalderdikontestual,diskurtsiboetagramatikalezgogoetaeginbeharradakar,etahainzuzenhorrexegatiklandukoduguhemen5.edukimultzohori.Etapahonetan,gurehaurrakirakurtzenetaidaztenhastendirenekolehenurratseiarretabereziajarrikozaie,ikasleekprozesuhorretanbeharbezalaaurreraegindezaten.

6.edukimultzoan("Hizkuntzarenalderdisoziala")edukiugarilantzendira:hizkuntza-aniztasunaetahizkuntzenartekoerlazioak,besteakbeste.Eleaniztasunaezaugarriduengauregungogizartekonplexuhonetan,euskalgizarteaelebitasungorabeheratsubatetiktestuingurueleaniztunbateraigarotzekourratsakegitenarida.Horidelatarteko,behar-beharrezkotzatjotzenduguikasleekbereningurunekoegoerasoziolinguistikoazgogoetaegitea,horrelahizkuntza-aniztasunarenetaeuskararennormalizazio-prozesuarenaldekojarrerahartuzjoandaitezen.

Ikasleenkomunikaziorakokonpetentzialantzea,horixedahizkuntzenirakaskuntzarenetaikaskuntzarenhelburunagusia,etahoridelaeta,hainzuzen,ezinbestekoadahizkuntza-erabilerekinlotutakotrebetasunakhobetzearenmendejartzea5.eta6.edukimultzoetakoedukiekinlotutakojarduerenprogramazioa.

Etapakobizikloetanzeharikasibeharrekoenmailaketaegiteko,irizpidehauekhartukodituguoinarri:batetik,praktikadiskurtsiboenetaikasleenesperientzialinguistikoetakulturalarenartekohurbiltasuna;bestetik,testuenbarne-antolaerarenkonplexutasun-maila;eta,azkenik,testuakulertzekoetaekoiztekoabiaburuizanlitezkeenhelburuaskotarikoak.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

LEHENHEZKUNTZAKO1.ZIKLOKOEDUKIAK

1.MULTZOA.Edukikomunak

Arloguztietankomunakdirenoinarrizkozehar-konpetentziekinlotutakoedukiak

Edukimultzohonetakoprozeduraetajarrerenxededira:

• Informazioaidentifikatzea,lortzea,gordetzeaetaberreskuratzea.

• Informazio-iturrienetainformazioarenberarenegokitasunaebaluatzea.

• Informazioaulertzea(konparatzea,sailkatzea,sekuentziatzea,aztertzeaetalaburbiltzea),buruzikasteaetaazaltzea(deskribatzea,definizioaketalaburpenakegitea,azalpenakematea,etab.).

• Informazioabalioesteaetaadieraztea(argudioakazaltzea,arrazoiakematea,etab.).

• Ideiaksortu,hautatuetaadieraztea.

• Ideiak,zereginaketaproiektuakplanifikatzea,etahaienbideragarritasunaaztertzea.

• Egindakoplangintzabetetzeaeta,beharrezkoabaldinbada,huradoitzea.

• Plangintzarenetaegindakolanenebaluazioaegiteaetahobekuntza-proposamenaklantzea.

• Lortutakoemaitzarenberriematea.

• Harremanaketakomunikazioalantzeapertsonekin(enpatiaetaasertibitatea).

• Taldeanikastekolanetanlaguntzeaetaelkarlaneanaritzea.

• Gizaeskubideaketagizartekokonbentzioakerrespetatzea.

• Gatazkakkudeatzea.

• Norberarengorputzaerregulatzea.

• Norberarenemozioakerregulatzea.

• Norberarenalderdikognitiboaerregulatzea.

• Norberarenkomunikazioaerregulatzea(hitzezkoa,hitzikgabekoaetadigitala).

• Norberarenjokabidemoralaerregulatzea.

• Norberarenmotibazioaetagogo-indarraerregulatzea.

2.MULTZOA.Ahozkokomunikazioa:hitzegitea,entzuteaetaelkarrekinsolaseanjardutea

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukohainbateuskarritakoahozkotestuakulertzea:narrazioak,norberarengandikgertuenekobizipenen,gertaerennahizpasadizoenkontakizunak,poemak,abestiak,emozioetairitzienadierazpenak,jarraibideak,azalpenak,deskribapenak...

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukoahozkotestuaksortzea:narrazioak,norberarengandikgertuenekobizipenen,gertaerennahizpasadizoenkontakizunak,emozioetairitzienadierazpenak,jarraibideak,azalpenak,deskribapenak...

• Informazioamodugidatuanantolatzea,bilatzea,testualizatzeaetaberrikustea,ahozkotestuakekoizteahelburuhartuta.

• Harremaninterpertsonaletannahizhezkuntza-esparruansortuohidirenkomunikazio-egoeretanetaegoerainteraktiboetanpartehartzeaetakooperatzea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Ahozkointerakzio-egoeretannagusidirenoinarrizkoarauakaintzathartzea:hitzegitekotxanda,gaiariloturikhitzegitekomekanismoak,besteenjardunariarretajartzea,besteeniritziekikoerrespetua...

• Ahozkokomunikazioarenoinarrizkoezaugarriaketaespresio-elementuespezifikogarrantzitsuenak.

• Ikasgelanlandutakoahozkogeneroenfuntsezkoezaugarriak:solaskideak,helburua,erregistroa,egitura,oinarrizkohizkuntza-elementuak...

• Komunikazio-egoeretanmoduproaktiboanetakonfiantzaosozaktibokipartehartzearenaldekointeresaizatea.

• Solaskideenhizkuntza-erabilerekikoerrespetuaizatea.

3.MULTZOA.Idatzizkokomunikazioa:irakurtzeaetaidaztea

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukohainbateuskarritakoidatzizkotestuakulertzea:oharrak,jakinarazpenak,gonbidapenak,albisteak,ipuinak,poemak,jarraibideak,deskribapenak.

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukohainbateuskarritakoidatzizkotestuaksortzea:egunerokobizitzakobizipenenetagertaerenkontakizunak,ipuinak,oharrak,jakinarazpenak,deskribapenak,azalpenak,eskemasoil-soilak...

• Informazioamodugidatuanantolatzea,bilatzea,testualizatzeaetaberrikustea,idatzizkotestuakekoizteahelburuhartuta.

• Idatzizkotestuenulermen-prozesuanzenbaitestrategiamodugidatuanerabiltzeaetatransferitzea.

• Idatzizkotestuenekoizpen-prozesuanzenbaitestrategiamodugidatuanerabiltzeaetatransferitzea.

• Ikasgelanlandutakoidatzizkogeneroenfuntsezkoezaugarriak:helburua,egitura,hizkuntza-elementuespezifikoak...

• Idatzizmoduproaktiboanetakonfiantzaosozespresatzearenaldekointeresaizatea.

• Solaskideenhizkuntza-erabilerekikoerrespetuaizatea.

• Idatzizkokodearenarauakbarneratzea.

4.MULTZOA.Literatura-hezkuntza

• Zenbaiteuskarritanemandakoliteraturaklasikokoetahaur-literaturakolanak(ipuin,poema,kontakizun,antzerki-lan...)modugidatuanirakurtzea,eta,gero,norberarenesperientziakbesteenekinkontrastatzea.

• Ipuin,kontakizun,poemaetabertsolaburrakdenenarteanirakurtzeaetaentzutea.

• Literatura-testuakmodudramatizatuanirakurtzeaetaabesti,poemaetabertsoakerrezitatzea.

• Ipuinak,poemak,kontakizunaketabertsoakahoznahizidatzizmodugidatuanetazenbaiteredutanoinarritutabirsortzeaetaekoiztea.

• Ikasgelakoetaeskolakoliburutegiaetabaliabidedigitalakerabiltzea.

• Ikasgelakonahizeskolakoliteratura-jardueretanpartehartzea.

• Ahozkonahizidatzizkoliteratura-generoak:generonarratiboa,lirikoaetadramatikoa.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Bertsolaritzaetaahozkoeuskalliteraturakobestegenerobatzuk.

• Besteliteratura-adierazpenbatzuk:komikia,zinema...

• Literatura-testuakirakurtzearenaldekointeresaizatea.

5.MULTZOA.Hizkuntzaetaharenerabilereiburuzkogogoeta

• Ahozkokomunikazioarenetaidatzizkokomunikazioarenartekooinarrizkodesberdintasunformaleimodugidatuanigartzea.

• Zikloanzeharlandutakogenerotestualenoinarrizkozenbaitezaugarriidentifikatzea:ipuinak,kontakizunak,poemaketaabestiak,albisteak,erreportajeak,elkarrizketak,jarraibideak,aurkezpenak,debateak,iruzkinak,kritikak,eztabaidak,deskribapenak...

• Ikasgelanlandutakozenbaithizkuntza-baliabideidentifikatzea:lokailuak,puntuazio-markak...

• Ahozkonahizidatzizkotestuetanaditz-formakidentifikatzea;hauek,nagusiki:iraganaldikoak,narrazioenkasuan;etaorainaldikoak,deskribapenenkasuan.

• Zikloanzeharlandutakoahozkonahizidatzizkotestuetanagertzendirenhitz-familiakidentifikatzea.

• Komunikazio-unitateak(testuak,enuntziatuak,hitzak...)alderatzeaetatransformatzea,etahorretan,zenbaitirizpideaintzathartzea,hizkuntzaknolafuntzionatzenduenaztertzeko.

• Euskararenoinarrizkohizkuntza-elementuakmoduprogresiboanezagutzeaetaerabiltzea,perpausarenosagaiakelkarrekinlotzeko,etahorretan,batezeredeklinabideanjartzeaarreta.

• Oinarrizkogramatika-kategoriakidentifikatzea:izenak,izenondoak,aditza.

• Testu-prozesadoreetakozuzentzaileortografikoakerabiltzenhastea.

• Kalkoaketahizkuntzenartekotransferentziakidentifikatzea.

• Zenbaiteuskarritanargitaratutakoeskola-hiztegiakmodugidatuanerabiltzea,hitzikasiberriekzeresannahidutenjakitekoetabarneratzeko.

• Idazketarenoinarrizkoarauakbeharbezalaerabiltzea.

• Soinuetagrafiekhizkuntzarensistemanzer-nolakoloturadutenjakitea.

• Oinarrizkoortografia-etafonetika-arauak.

• Hutsegiteahizkuntzakikastekoprozesuarenezinbestekopartetzathartzea.

• Idazketa-arauak:

- Hitza,idazketasegmentatzekooinarrizkobaliabidea.

- Letrak:izenaketafonemekikodutenegokitasuna.

- Idazketarennorabideaetazentzua,linealtasuna,papergainekobanaketa,hitz-banaketa.

- Letralarrietaxeheak.

• Idazketarenarauakerrespetatzearenaldekojarreraizatea.

6.MULTZOA.Hizkuntzarenalderdisoziala

• Norberakinguruan(ikasgelan,etxean...)dituenpertsonekzerhizkuntzadakizkitenetaerabiltzendituztenidentifikatzea.

• Norberarenbiografialinguistikoaidentifikatzea.

• Eskolaneuskaraerabiltzearekinlotutakoegoeretanpartehartzea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Norberakhurbilenditueneuskararenaldaeradialektalakidentifikatzeaetaaztertzea.

• EAEkohizkuntzak.

• Norberareningurukohizkuntzak.

• Elebidunetaeleaniztunizateaknorberaridakarkionaberastasunabalioestea.

• Norberarenhizkuntza-errepertorioazabaltzearenaldekointeresaizatea.

• Ingurukohizkuntza-etakultura-aniztasunarenaldekojarrerabalioestea.

• Euskaraeskolakoesparruguztietanerabiltzearenaldekojarreraproaktiboaizatea.

• Neskenetaemakumeenekarpenakagerianjartzekoetaezeinbazterketamotadakartenhizkuntza-adierazpenakezerabiltzearenaldekointeresaizatea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

LEHENHEZKUNTZAKO2.ZIKLOKOEDUKIAK

1.MULTZOA.Edukikomunak

Arloguztietankomunakdirenoinarrizkozehar-konpetentziekinlotutakoedukiak

Edukimultzohonetakoprozeduraetajarrerenxededira:

• Informazioaidentifikatzea,lortzea,gordetzeaetaberreskuratzea.

• Informazio-iturrienetainformazioarenberarenegokitasunaebaluatzea.

• Informazioaulertzea(konparatzea,sailkatzea,sekuentziatzea,aztertzeaetalaburbiltzea),buruzikasteaetaazaltzea(deskribatzea,definizioaketalaburpenakegitea,azalpenakematea,etab.).

• Informazioabalioesteaetaadieraztea(argudioakazaltzea,arrazoiakematea,etab.).

• Ideiaksortu,hautatuetaadieraztea.

• Ideiak,zereginaketaproiektuakplanifikatzea,etahaienbideragarritasunaaztertzea.

• Egindakoplangintzabetetzeaeta,beharrezkoabaldinbada,huradoitzea.

• Plangintzarenetaegindakolanenebaluazioaegiteaetahobekuntza-proposamenaklantzea.

• Lortutakoemaitzarenberriematea.

• Harremanaketakomunikazioalantzeapertsonekin(enpatiaetaasertibitatea).

• Taldeanikastekolanetanlaguntzeaetaelkarlaneanaritzea.

• Gizaeskubideaketagizartekokonbentzioakerrespetatzea.

• Gatazkakkudeatzea.

• Norberarengorputzaerregulatzea.

• Norberarenemozioakerregulatzea.

• Norberarenalderdikognitiboaerregulatzea.

• Norberarenkomunikazioaerregulatzea(hitzezkoa,hitzikgabekoaetadigitala).

• Norberarenjokabidemoralaerregulatzea.

• Norberarenmotibazioaetagogo-indarraerregulatzea.

2.MULTZOA.Ahozkokomunikazioa:hitzegitea,entzuteaetaelkarrekinsolaseanjardutea

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukohainbateuskarritakoahozkotestuakulertzea:kontakizunak,poemak,abestiak,albisteak,erreportajeak,elkarrizketak,jarraibideak,aurkezpenak,debateak,iruzkinak,kritikak,eztabaidak,deskribapenak...

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukohainbateuskarritakoahozkotestuakekoiztea:kontakizunak,poemak,abestiak,albisteak,erreportajeak,elkarrizketak,jarraibideak,aurkezpenak,debateak,iruzkinak,kritikak,eztabaidak,deskribapenak...

• Informazioaantolatzea,bilatzea,testualizatzeaetaberrikustea,ahozkotestuakekoizteahelburuhartuta.

• Harremaninterpertsonaletannahizhezkuntza-esparruansortuohidirenkomunikazio-egoeretanpartehartzeaetakooperatzea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Ahozkointerakzio-egoeretannagusidirenarauakaintzathartzea:hitzegitekotxanda,gaiariloturikhitzegitekomekanismoak,besteeniritziekikoerrespetua,kortesia-arauak...

• Ahozkotestuenekoizpen-prozesuanzenbaitestrategiaerabiltzeaetatransferitzea.

• Ahozkotestuenulermen-prozesuanzenbaitestrategiaerabiltzeaetatransferitzea.

• Hizkuntzabateaneskuratutakohizkuntza-ezaguerakaktibatzeabestehizkuntzandaudentestuakhobetoulertzekoetaekoizteko.

• Ahozkokomunikazioarenoinarrizkoezaugarriaketaespresio-elementuespezifikoak.

• Ikasgelanlandutakoahozkogeneroenfuntsezkoezaugarriak:solaskideak,helburua,erregistroa,egitura,hizkuntza-elementuespezifikoak...

• Ahozmoduproaktiboanetakonfiantzaosozaritzearenaldekointeresaizatea.

• Solaskideenhizkuntza-erabilerekikoerrespetuaizatea.

3.MULTZOA.Idatzizkokomunikazioa:irakurtzeaetaidaztea

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukohainbateuskarritakoidatzizkotestuakulertzea:kontakizunak,ipuinak,albisteak,erreportajeak,elkarrizketak,jarraibideak,aurkezpenak,iruzkinak,kritikak,egunkarietakogutunak,eskaera-orriak...

• Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,literaturanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukohainbateuskarritakoidatzizkotestuakekoiztea:kontakizunak,ipuinak,albisteak,erreportajeak,elkarrizketak,jarraibideak,aurkezpenak,iruzkinak,kritikak,egunkarietakogutunak,eskaera-orriak...

• Informazioaantolatzea,bilatzea,testualizatzeaetaberrikustea,idatzizkotestuakekoizteahelburuhartuta.

• Idatzizkotestuenulermen-prozesuanzenbaitestrategiaerabiltzeaetatransferitzea.

• Idatzizkotestuenekoizpen-prozesuanzenbaitestrategiaerabiltzeaetatransferitzea.

• Hizkuntzabateaneskuratutakohizkuntza-ezaguerakaktibatzeabestehizkuntzandaudentestuakhobetoulertzekoetaekoizteko.

• Ikasgelanlandutakoidatzizkogeneroenfuntsezkoezaugarriak:solaskideak,helburua,erregistroa,egitura,hizkuntza-elementuespezifikoak...

• Idatzizmoduproaktiboanetakonfiantzaosozespresatzearenaldekointeresaizatea.

• Solaskideenhizkuntza-erabilerekikoerrespetuaizatea.

4.MULTZOA.Literatura-hezkuntza

• Zenbaiteuskarritanemandakoliteraturaklasikokoetahaur-literaturakolanak(ipuin,poema,kontakizun,antzerki-lan...)moduautonomoetagidatuanirakurtzea,eta,gero,norberarenesperientziakbesteenekinkontrastatzea.

• Ipuin,kontakizun,poemaetabertsolaburrakdenenarteanirakurtzeaetaentzutea.

• Literatura-testuenirakurketadramatizatuaegiteaetaabestiak,poemaketabertsoakerrezitatzea,etahorretan,tonua,erritmoa,ahoskeraetaabiadurazaintzea.

• Aldezaurretikegindakoplangintzabatijarraituzetazenbaiteredutanoinarrituz,ipuinak,poemak,kontakizunaketabertsoakahoznahizidatzizbirsortzeaetaekoiztea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Aldezaurretikegindakoplangintzabatijarraituz,ikasleenadinarekinbatdatozenliteratura-testuenerreseinaketalaburpenakegitea.

• Ikasgelakoetaeskolakoliburutegiaetabaliabidedigitalakerabiltzea,etatestuakondoaukeratzea,geroetamoduautonomoagoannorkberelehentasunenberriemanez.

• Ikasgelakonahizeskolakoliteratura-jardueretanpartehartzea.

• Literatura-hizkuntzarenezaugarribatzukidentifikatzea.

• Ahozkonahizidatzizkoliteratura-generoak:generonarratiboa,lirikoaetadramatikoa.

• Bertsolaritzaetaahozkoeuskalliteraturakobestegenerobatzuk.

• Besteliteratura-adierazpenbatzuk:komikia,zinema...

• Literatura-testuakirakurtzearenaldekointeresaizatea.

5.MULTZOA.Hizkuntzaetaharenerabilereiburuzkogogoeta

• Ahozkokomunikazioarenetaidatzizkokomunikazioarenartekooinarrizkodesberdintasunformaleimodugidatuanigartzea.

• Hizkuntzarenlagunartekoerabilerenetaerabileraformalenartekodesberdintasunnagusieiigartzea.

• Zikloanzeharlandutakogenerotestualenoinarrizkoezaugarriakidentifikatzea:kontakizunak,poemaketaabestiak,albisteak,erreportajeak,elkarrizketak,jarraibideak,aurkezpenak,debateak,iruzkinak,kritikak,eztabaidak,deskribapenak...

• Oinarrizkohizkuntza-baliabideakidentifikatzea,ahozkonahizidatzizkotestuakkasuankasukokomunikazio-egoeretaramoldatzeko:erregistroaetaoinarrizkoesplikazio-prozedurak.

• Ahozkonahizidatzizkotestuetanoinarrizkokohesio-mekanismoakidentifikatzea:denborazkolokailuak,izen-ordezkapenaketapuntuazio-markak.

• Ahozkonahizidatzizkotestuetanaditz-formakidentifikatzea;hauek,nagusiki:iraganaldikoak,narrazioenkasuan;etaorainaldikoak,deskribapenenkasuan.

• Zikloanzeharlandutakoahozkonahizidatzizkotestuetanagertzendireneremulexiko-semantikoaketahitz-familiakidentifikatzea.

• Hitzenoinarrizkoosaera-mekanismoakidentifikatzea:elkarketaetaeratorpena.

• Komunikazio-unitateak(testuak,enuntziatuak,hitzak...)alderatzeaetatransformatzea,etahorretan,aurrezemandakozenbaitirizpideaintzathartzea,hizkuntzaknolafuntzionatzenduenaztertzeko.

• Zikloanzeharlandutakotestuetanoinarrizkoegiturasintaktikoakidentifikatzea:subjektuaetapredikatua.

• Euskararenoinarrizkohizkuntza-elementuakmoduprogresiboanezagutzeaetaerabiltzea,perpausarenosagaiakelkarrekinlotzeko,etahorretan,batezeredeklinabideanjartzeaarreta.

• Oinarrizkogramatika-kategoriakidentifikatzea:izenak,izenondoak,determinatzaileak,pertsona-izenordainak,aditza.

• Testu-prozesadoreetakozuzentzaileortografikoakerabiltzenhastea.

• Hizkuntzarenerabilerasexistaekiditeko,zuzentzaileortografikoakerabiltzenhastea.

• Bihizkuntzetanberdinadenoinarrizkohizkuntza-terminologiaulertzea.

• Ikaskuntza-hizkuntzanagusianeskuratutakoezaguerakerabiltzea,gainerakohizkuntzetanalderdilinguistikoezgogoetaegiteko.

• Kalkoaketahizkuntzenartekotransferentziakidentifikatzea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Zenbaiteuskarritanargitaratutakoeskola-hiztegiakmoduautonomoanerabiltzenhastea,hitzikasiberriekzeresannahidutenjakitekoetabarneratzeko.

• Zikloanzeharlandutakogeneroenegituratestualak:kontakizuna,albistea,erreportajea,elkarrizketa,jarraibideak,aurkezpena,debatea,iruzkina,kritika,eztabaida,deskribapena...

• Kohesio-elementuak:denborazkolokailuak,ordezkapenlexikoetapronominala,oinarrizkopuntuazio-markak.

• Perpausbakuna:osagaiak.

• Aditz-jokoa:denboraetapertsona.

• Hitza:kategoriak,osagaiak,oinarrizkoosaera-mekanismoak.

• Hitzenartekoerlaziosemantikoaketazikloanzeharerabilitakooinarrizkolexikoa.

• Oinarrizkoortografia-etafonetika-arauak.

• Hutsegiteahizkuntzakikastekoprozesuarenezinbestekopartetzathartzea.

• Alderdilinguistikoezgogoetaegitearengarrantziabalioestea,horreknorberarenekoizpenakerregulatzekoetamoduautonomoanikastekoaukeraematenduenaldetik.

• Hizkuntzarenerabilera-arauekzer-nolakogarrantziaetabaliosozialadutenaintzathartzea,horrekhiztunonartekokomunikazioaerraztenduenaldetik.

6.MULTZOA.Hizkuntzarenalderdisoziala

• Munduosoanhizkuntza-aniztasunanagusidelaaintzathartzea.

• Norberarengandikhurbilenekoeskola-etagizarte-testuinguruannagusidenhizkuntza-aniztasunaaintzathartzea.

• Norberarenbiografialinguistikoaetanorberakdakizkienhizkuntzakerabiltzekogaitasunazabaltzeakduengarrantziaaintzathartzea.

• Euskararenerabilerazabaltzearenetanormalizatzearenaldeeskolanetanorberareninguruanegitendirenekimenetanpartehartzea.

• Euskararenaldaeradialektaladierazgarrienakidentifikatzeaetaaztertzea,ahozkonahizidatzizkotestuenbitartez.

• Hizkuntzeietahiztuneiburuzkoestereotipoetaaurreiritziohikoenakidentifikatzea.

• Hizkuntzakmunduan:eleaniztasuna.

• HizkuntzakestatuanetaEAEn:ezaugarrinagusiak.

• HizkuntzakEAEn:elebitasuna,hizkuntza-normalizazioa.

• Hizkuntzaestandarra.Norberareninguruannagusidireneuskararenaldaeradialektalak.

• Elebidunetaeleaniztunizateaknorberaridakarkionaberastasunabalioestea.

• Norberarenhizkuntza-errepertorioazabaltzearenaldekointeresaizatea.

• Ingurukohizkuntza-etakultura-aniztasunarenaldekojarrerabalioestea.

• Euskarabaieskolanetabaigainerakogizarte-esparruetanerabiltzearenaldekojarreraproaktiboaizatea.

• Neskenetaemakumeenekarpenakagerianjartzenetaezeinbazterketamotadakartenhizkuntza-adierazpenakezerabiltzearenaldekointeresaizatea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

EUSKALCURRICULUMARENBERARIAZKOEDUKIENZEHAZTAPENA

Atalhonetan,eraorientagarrianetairekian,etapaosorakoaurkeztendirenedukiak,aurrekoataleanaurkeztutakoeuskalcurriculumarenberariazkoedukienzehaztapenadira.

4.MULTZOA.Literatura-hezkuntza

1.Literaturaidatzia(zerrendaorientagarria)

• PelloAñorga(Ipuinkontalariarenlapikoa;Nieznaiztxerria,2003;Gurehiztegimagikoa;Haurzerulurtarra;Gerlarihandia;Txinpartarenizakiak,2002;Zuni…)

• J. K. Igerabide (Gauezzoobatean,1994;Begi-niniarenpoemak,1992;Egunosorakopoemaketabeste,1993;Egizulo;Lotarakoipuinak;Tantabatenistorioa;Printsesabegi-zulo;Paularenzazpigauak;Mintzonaizisilik…)

• P.Zubizarreta(MatiasPloff-enerabakia;Eztiaetaozpina,1995;Urrezkogiltza;Marraztuidazuipuin bat; Paularen zazpi gauak; Xia Tenzinen bidaia miresgarria; Gizon izandako mutila,1997…)

• A. Lertxundi (Tristeak kontsolatzeko makina; Gizon kabalen piurak, 1984; Begira, begira;Musubero mon amour, 2000; Tradizioaren leihotik; Aizak eta aizan elkarrekin dantzan;Ezkutukomaitea;Letrakkalekantoitik,1996…)

• M.Murua(Maripuzker,2002;Hiritikmendira,2008;MariDomingietaOlentzero,2008;MartinTxikietaBasajaunak,2008;Zapatillaketagaltzak,2008;JonZikinenanaia,2008…)

• X.Olaso(Auskalo!Igarkizunetaaho-korapiloak,200;Pupuantrapua,2004;Hotsatekobasoa,2005…)

• M.A.Landa(Amona,zureIholdi,2000;Alex,1990;Izebatxikia,1998;Elefantetxori-bihotza,2001; Iholdi, 1988; Galtzerdi suizida, 2001; Marlene taxizapata, 2002; Maitagarria etadesioa,2012;Errusika,1988;Julieta,Romeoetasaguak;Nireeskuazurean,1995;Krokodiloaoheazpian,2002…)

• B.Atxaga, (ChuckAranberridentistabatenetxean,1982;Xolaehitzan,2000; JimmyPotxolo,1984; Bambulo. Lehen Urratsak, 1998; Flannery eta bere astakiloak, 1987; Txitoen istorioa;Nikolasaren abenturak eta desabenturak, 1980; Ramuntxo detektibea, 1980; AntoninoApretarenistorioa,1982;Astobathypodromoan,1984…)

• M. A. Meabe (Mila magnolia lore, 2010; Uneka... Gaba, 1986; Bisita, 2001; Itsaslabarrekoetxea, 2001; Joanes eta Bioletaren bihotza, 2002; Etxe bitan bizi naiz, eta zer?, 2003; Nolazuzenduandereñogaiztobat,2003;Urtebeteitsasargian,2006…)

• KirmenUribe(Garmendiaetazaldunbeltza,2003…)

• J.M. Iturralde(Zikoinenkabiansartukonaiz,1986;Londresennagoaitonarekin,1987;Ijitoakdauzkatnireetxean,1988…)

• F. Juaristi (Tristuraren teoria, 1993; Ilargi-lapurra, 1994; Eguzkiren etxea, 1998; Laura etaitxasoa,1998;Animalieninauteria,1999…)

• Txiliku (Zozoa eta biok, 1982;Muxi eta Puxi, 1987; Zazpi egunditu asteak, 1986; Zenbakiakikasiditut;1986;Arrebatxikibatdut,etazer?,2002;AmonaBlasietaHerensugekumea,2002;Osaba Bin Floren; 2003; Jokin Galtxagorri, 2004; Alfonbra berria, 2006;Mixi marrau, 2007;Zaldunbeltzak,2008;Euskalmitologiahaurrentzat,2010;Oihanekoepailea,2013…)

• J.Ormazabal(Maripertxenta,1993;Esaerazaharraketatxisteberriak,1994;Hitzakjostailu,1994; PernandoAmezketarra, 1994; Kittano, 1995; LazkaoTxiki, 1995; Zipriztin, 1996;

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

Azenario erraldoia, 1998; Haizemari, 1998; Nola ibilimunduan, ohetik jaiki gabe, 1998;Olentzerorenoparia,1998;Patxibusa,1998…)

• M.J.Minaberry(Marijanekontazan,1998;Itchulingoanderea,1963;Xoriakantair,1965…)

• ImanolUrbieta(Arteaikastolan,1972;Haurkantarienbirlarak,1974;Laukatuetadanborbat,1987;AlavatikArabara,1988;TxinetaTxan…)

• Xabier Etxaniz (Nire belarriak, 1984; Patxiki, 1985; Haur Folklorearen bilduma, 1986;Igarkizunak,1986; Ilun,1987; Golakatutrabezista,1990; Zerdelaetazerdela,1993;Musulapurra2001…)

• BitorianoGandiaga,XLete,J.Artze,J.M.Lekuona,J.M.Irigoien,B.Atxaga…renpoemak

• Abestiak(poematanoinarrritutakokantak…)

2.AhozkoEuskalLiteratura

• Koplak:SantaAgedakokoplak,dantzakoplak…

• Generoepiko-lirikoa:alegiak,ipuinaketaelezaharrak.Baladak.

• Heziketageneroa:haurjolasak,sehaskakantaketaigarkizunak.

• Egunerokoak:atsotitzak,zirtoak,txisteak…

• Bertsolaritzarenhistoria:

• Ahozkoinprobisaziokantatuakulturaerrealitateunibertsalgisa.• Gauregungobertsolaritza:emakumearenparte-hartzea,gazteenganduenarrakasta…• Bertsolaritzarenhistoria:(zerrendaorientagarria)

- XVIII-XX(erdia)mendeak:FernandoAmezketarra,Bilintx,Xenpelar,Txirrita...MiliaLasturkoa,JosepaAranberri“Xenpelar”…

- 1940zgerozkoak:Xalbador,LazkaoTxiki…

- Bertsolaritxapeldunak:Egaña,MaialenLujanbioetaAmetsArzallus.

- Gauregungoak:tokiantokikobertsolariak.

• Bat-batekoa:

• Ezaugarriak:atzekozaurrerakoteknika,betelana…• Metrikaetabaliabideak:doinua,neurriaetaerrima.• Bertsomoldeak:koplatxikiaetahandia;zortzikotxikiaetazortzikohandia.• Doinueredugarriak:Errotazaharmaitea,AmaBegirazazu,Itsasoalainodago,Amak

ezkonduninduen,Uxozuria,Furrafurra,Ikusinuenean,Xarmangarriazira,Maritxunorazoaz,AnttonetaMaria,PelloJosepe…

• Bat-batekojardueranagusiak:gaiajarritaelkarrizketaosatzeaetaariketak(puntutanaritzeahainbatenartean,lauoinakemandabertsoaosatzea…).

• Bertso-paperak:

• Ezaugarriaketatestuingurua.• Bertsopaperetasortaeredugarriak:(zerrendaorientagarria):“Pasaiakoplazatik”:

Xenpelar;“Tristebizinaizeta”Bilintx;“Umeederbat”:JoxemariIparragirre;“Markesarenalaba”:Iturrino;“Oriokobalearenak”:Anonimoa;“Niresentimentua”:AntonioUrbieta;“EgundaSantiMamiña”:GabrielAresti;“Bizkaikotxerriarena”:Uztarri;“Obaserritxo”:Lazkaotxiki;“Batetikankorrozka”:A.EgañaetaA.M.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

Peñagarikano;“Mendiangoraharitza”:X.Amuriza;“Gizonarruntarenkoplak”XabierLete;“Amarenalabak”MirenAmurizaetaMaialenArzallus;“AiZapotxin”AndoniEgañaetaJonSarasua

5.MULTZOA.Hizkuntzaetaharenerabilereiburuzkogogoeta

1.Testuingurua

• Adierazpen-markak

• Deixipertsonala:pertsona-izenordainak,edutezkoizenordainak(nire,zure,haren,..)etaaditz-hondarkiak1.

• Denbora-etaespazio-deixiak:adberbioaketaadberbio-lokuzioak,adberbiozkomendekoperpausak,aditz-aldiak(orainaldia,iraganaldia,geroaldia),aspektua(puntukaria,burutua,burutugabea)...

• Modalizazio-markak:

- Ziurtasuna, zalantza eta probabilitatea adierazteko esamoldeak: moduzkoaditzak, aditz-modua, adberbioak eta adberbio-lokuzioak, perpaus-modalitatea...

- Baloraziozko esamoldea: izena, adjektiboa, aditza, adberbioa…; hitzik gabekobaliabideak:tipografikoak,ikonografikoak…

• Erregistroa:erregistro-lexikoa,hizkuntzarenaldaerasozialnahizgeografikoak.

• Formaez-murrizgarriaketabirformulatzekoak

• Aposizioa,definizioa,adibidezadieraztea,bukatugabekoesaldiak,elipsia...

2.Testua

• Gaienprogresioaziurtatzekobaliabideak:anaforikoakedoerreferentziazkomekanismoak

• Sinonimoak,hiperonimoak,izenordainak(pertsonalak,erakusleak),erlatibozkoesaldiak,nominalizazioa,elipsia...

• Testu-mailako loturak: lokailuak eta testu-antolatzaileak (denbora, espazioa, ordena,gehikuntza,hierarkizazioa,kausa-ondorioa,kontrastea…)

• Sintaxi-mailako loturak: juntagailuak, menderagailuak, adberbioak, aditz-denbora, baliabideprosodikoak,puntuazio-markak,osagaitipografikoak...

• Testumotak(narrazio-testua,deskribapen-testua,instrukzio-testua)etahaienezaugarriak

3.Perpausak

• Perpausa

• Perpausmotak:bakunaketaelkartuak(juntaduraetamenderakuntza:denborazkoa,kausazkoa,ondoriozkoa,aurkaritzakoa...).

• Perpausenegitura:subjektuaetapredikatua.• Unitatesintaktikoaketahaienosagaiak:izen-sintagma,aditz-sintagma,adjektibo-

sintagma...

1Aditz-erro bati eransten zaion elementu gramatikala, numeroa, kasua, pertsona, generoa, etab. azaltzenduena,etadeklinagaiarinahizaditzhorrenparadigmaridagokionformabakoitzaegitekoerabiltzendena.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Perpausarenosagaienartekolotura:deklinabidea,ordena,komunztadura...

• Hitza

• Mailagramatikalak:izena,adjektiboa,aditza,mugatzailea,izenordaina,adberbioa...• Oinarrizkolexikoa.• Hitzenartekoharremansemantikoa:sinonimoak,antonimoaketahiperonimoak,

eremusemantikoak...• Hitzenosaketa:osagaiak,eratorpena,hitz-elkarketa...• Mailegutzaetazabalkuntzasemantikoa

4.Ahoskera,prosodia,hitzikgabekobaliabideaketaortotipografia

• Euskararenberezkofonemak,aldaketafonetikoakhitzarenbaitanetaahozkokatearenbaitan,diptongoa,intonazioa…

• Esaldienerritmoa,esaldienintonazioaetaazentua

• Hitzikgabekokomunikazioa:keinuak,aurpegia,gorputza,proxemia…

• Arauortografikoak:hitzarenortografia,puntuazio-markak,letralarriak,laburdurak,siglak…

5.Kalkookerraketadesegokitasunak

• Perpaus barneko elementuak (bat ala -a, desberdin, kopurua/kantitatea/neurria, aspektuarilotuak…)

• Perpausetikgorakoak(bezala,anafora/katafora,gerundionarratiboa…)

• Ahoskerarilotuak(diptongoak,yeismoa,hitz-katea…)

6.MULTZOA.Hizkuntzarenalderdisoziala

• Europakohizkuntzak.AmaraunaLanguages:Unescoarenlana.

• HizkuntzakEstatuanetaEAEn.

• Hizkuntzaofizialaketaez-ofizialak.Eleaniztasuna.Elebitasuna.Diglosia.

• Euskararen ofizialtasuna EAEn. Hizkuntzaren normalizazio prozesua: trantsiziotik gaur arte.Herriekimenaketaerakundeak.Komunikabideak.Internetekobaliabideak.

• Euskararenerabilerasexistaekiditekogomendioaketabaliabidedigitalerabilgarriak.

• Euskarazaintzekoetababestekoerakundeak:Euskaltzaindia,EuskalKulturErakundea-InstituteCulturaleBasque(EKE-ICB),…

• Euskarabatuarengarrantzia,euskararenberreskurapenean.

• Gertuenditueneuskalkiak.Euskalkiakhizkuntzaestandarraaberastekobide(Labayru).

• Euskarabultzatzekoekimenaketaprogramakeskolan,herrian,…(Ulibarriprograma,…).

• Hizkuntza-eskubideak defendatzeko erakundeak. Elebide –Hizkuntza Eskubideak BermatzekoZerbitzua–,Hizkuntza-eskubideenBehatokia...

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

EBALUAZIO-IRIZPIDEAKETALORPEN-ADIERAZLEAK

1. Harreman interpertsonaletan, hedabideetan eta hezkuntzan sarri-sarri agertu ohi direnenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoahozkotestuakulertzea(ikaslearenbizipenetatikgertuendaudenak,batikbat),etahorretan,testuenzentzuorokorrari igartzea, ideianagusiaketa bigarren mailako ideiak ondo bereiziz eta kasuan-kasuan lortu beharreko helburuakerdiestekoinformaziopertinenteahautatuz.

2. Harreman interpertsonaletan, hedabideetan eta hezkuntzan sarri-sarri agertu ohi direnenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoidatzizkotestuakulertzea(ikaslearenbizipenetatikgertuendaudenak,batikbat),etahorretan,testuenzentzuorokorrari igartzea, ideianagusiaketa bigarren mailako ideiak ondo bereiziz eta kasuan-kasuan lortu beharreko helburuakerdiestekoinformaziopertinenteahautatuz.

3. Harreman interpertsonaletan, hedabideetan, hezkuntzan eta literaturan sarri-sarri agertuohidirenenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoahozkotestusoil-soilaksortzeanorbaitenlaguntzarekin,etahorretan,bai ikus-entzunezkoteknologiaberriak,bai IKTaketabaihitzezkozeinhitzikgabekobaliabideaktxukunetaegokierabiltzea.

4. Eguneroko egoera interaktiboetan parte hartzea, eta horretan, komunikazio-trukearen oina-rrizkoarauakerrespetatzea.

5. Harreman interpertsonaletan, hedabideetan, hezkuntzan eta literaturan sarri-sarri agertuohidirenenmodukoidatzizkotestusoil-soilakpapereannahizeuskarridigitaleansortzeanorbaitenlaguntzarekin.

6. Testu,enuntziatuetahitzakelkarrekinalderatueta transformatu,etahizkuntza-sistemarietahizkuntzarenerabilera-araueiburuzgogoetaegitekogai izatea,etaezaguerahoriekulermen-arazoakkonpontzekoetatestualizazio-etaberrikusketa-prozesuakhobetzekoerabiltzea.

7. Zikloanzehar landutakooinarrizkoterminologia linguistikoarenberri jakitea,eta terminologiahori testuak ulertzearekin eta sortzearekin lotutako hizkuntzaren erabilerari buruzkojardueretanerabiltzea.

8. Irakurtzeko ohitura izatea, eta literatura gozamen-iturritzat etamundua ezagutzeko bidetzathartzea.

9. Gaiizateabaihaur-literaturaklasikokoetabaigauregungohaur-literaturakotestuakulertzekoetaerreproduzitzeko,etahorretan,ahozkonahiz idatzizkoliteraturarietakonbentzioliterarioespezifikoeiburuzkonorberarenezaguerakerabiltzea.

10. Norberareninguruanhitzegitendirenhizkuntzakidentifikatzeaetabalioestea.

11. Norberarenikasgelako,eskolakoetaetxeingurukoerrealitatelinguistikoazeindenjakitea,etaerrealitatelinguistikohoribalioestea.

12. Ohituraetajokabidelinguistikoasertiboetaenpatikoakhartuzjoatea,etaeskolaneuskarazhitzegitearenaldekojarreraizatea.

13. Informazioa bilatzeko, hautatzeko, kudeatzeko eta komunikatzeko prozesuan, norbaitenlaguntzarekin informazioaren teknologiak erabiltzeko gai izatea, eskolan egunero sortzenzaizkionpremieiaurreegiteko.

14. Gaiizateabereikaskuntzalinguistikoazgogoetaegiteko,etahorretan,norberarenikaskuntza-gaitasuneankonfiantzaizatea,horrelanorkbereburuaerregulatzenikasteko.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

LEHENHEZKUNTZAKO1.ZIKLOA

1. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoahozkotestuakulertzea(ikaslearenbizipenetatikgertuendaudenak,batikbat),etahorretan,testuenzentzuorokorrariigartzea,informaziogarrantzitsuenaondobereizizetakasuan-kasuanlortubeharrekohelburuakerdiestekoinformaziopertinenteahautatuz.

• Badakiikasgelanerabiliohidirenahozkotestuakzergenerotakoakdirenidentifikatzen.• Entzuketa-lanetarakobeharrezkoadeninformazioabereiztendu.• Testukogaiaetaideianagusiakulertzenditu.

• Gaidainformazioaerregistratzekoirakasleekemandakobaliabideakmodugidatuanerabiltzeko:fitxak,taulak...

• Osonabarmenakdirenbazterketa-adierazpeneiigertzendie.

• Gaidaahozkotestuakulertzeansortzenzaizkionzalantzakargitzekoeskuradituenestrategiasinpleakmodugidatuanerabiltzeko.

• Badakiadi-adientzutenetasolasaldietanpartehartzen.• Badakibesteeierrespetuosozentzuten.

2. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoidatzizkotestuakulertzea(ikaslearenbizipenetatikgertuendaudenak,batikbat),etahorretan,testuenzentzuorokorrariigartzeaetakasuan-kasuanlortubeharrekohelburuakerdiestekoinformaziopertinenteahautatzea.

• Badakiikasgelanlanduohidirenidatzizkotestuakzergenerotakoakdirenidentifikatzen.• Gaidatestuarenzentzuorokorraulertzeko.• Gaidairakurgaiarenhelburuarekinbatdatorreninformazioaidentifikatzekoetalortzeko.

• Gaidainformazioaerregistratzekoirakasleekemandakobaliabideakmodugidatuanerabiltzeko:taulak,kontzeptuzkomapak...

• Gaidaandrozentrikoak,sexistaketabazterketazkozenbaitadierazpeniigartzeko.

• Gaidaidatzizkotestuakulertzensaiatzeansortzenzaizkionarazoakkonpontzekoeskuradituenestrategiaegokiakmodugidatuanerabiltzeko.

• Idatzizkotestuakulertunahianaridela,elementugrafikoetaikonikoakuztartzenditu.

3. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,hezkuntzanetaliteraturansarri-sarriagertuohidirenenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoahozkotestusoil-soilaksortzeanorbaitenlaguntzarekin.

• Gaidakomunikazio-egoerarenoinarrizkoezaugarriakmodugidatuanaztertzeko:hartzailea,testuarenhelburua...

• Badakiegoerarenaraberaerabakipertinenteakhartzen:informaziopertinentearenerregistroa...

• Badakiahozkotestuetakoedukiamodugidatuanantolatzen,eta,horretarako,oharrakhartzenditu,eskemaketagidoiakegiten,etaabar.

• Gaidaproposatzenzaizkioniturrietaninformazioabilatzeko,etabadakiinformaziopertinenteaaukeratzen,kasuankasukohelburuazeindenkontuanhartuta.

• Ahozkotestuatxukun-txukunaurkeztendu.

• Gaida,bereahozkoekoizpenetan,euskarridigitalenbateta/edoIKTbaliabiderenbatirakasleenlaguntzarekinerabiltzeko.

• Eraonargarrianahoskatzenetaintonatzendu.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Gaidaberegorputz-jarreraetakeinuakaldezedomoldezkontrolatzeko.• Badakiosoohikoakdirenbazterketazkoadierazpenakerabiltzeariukoegiten.

4. Baiikasgelakoetabaieskolakoegunerokoegoerainteraktiboetanpartehartzea,etahorretan,komunikazio-trukearenoinarrizkoarauakerrespetatzea.

• Bereideien,gertaeren,bizipenen,sentimenduenetairitzienberriemanezpartehartzendukomunikazio-interakzioetan.

• Gaidasolasaldiakbeharbezalahasi,jarraituetaamaitzeko.• Hitzegitekotxandakerrespetatzenditu.• Solaskidearientzutendio,etagaidaentzundakoaaintzathartutaerantzuteko.• Gaidagalderabatedobesteegineta/edoazalpenegokietagarrantzitsuakemateko.• Badakitestuinguruarekinbatdatozenhitzetaadierazpenakerabiltzen.• Gaidabereintonazioa,gorputz-jarreraetakeinuakaldezedomoldezkontrolatzeko.

5. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,hezkuntzanetaliteraturansarri-sarriagertuohidirenenmodukoidatzizkotestusoil-soilakpapereannahizeuskarridigitaleansortzeanorbaitenlaguntzarekinetaereduargiakoinarrihartuta.

• Gaidaekoizpen-prozesukourratseimodugidatuanjarraitzeko:plangintzaegitea,testuaidazteaetatestuaberrikustea.

• Geroetamodueraginkorragoandarabilidazketa-sistema,eta,horretan,gaidaoinarrizkokonbentzioakbeharbezalaerabiltzeko:fonema-grafiaegokitasuna,hitzensegmentazioaetapuntuazio-markabatedobeste.

• Txukun-txukunsortzendituidatzizkotestuak.• Bereekoizpenetanidazketa-kodearenarauakerrespetatzenditu.• Oinarrizkoaraumorfosintaktikoetaortografikoakerrespetatzenditu.• Testuatxukun-txukunaurkeztendu:marjinakerrespetatzenditu...• Gaidamodugidatuanidatzizkotestuakberrikusteko,horiekhobetuetaberridazteko.• Gaidamodugidatuetakolaboratzaileanidatzizkotestuakberrikusteko.

6. Testu,enuntziatuetahitzakelkarrekinalderatuetatransformatu,etahizkuntza-sistemarietahizkuntzarenerabilera-araueiburuzgogoetaegitea,ezaguerahoriekulermen-arazoakkonpontzekoetatestualizazio-etaberrikusketa-prozesuakhobetzekoerabiltzea,eta,aldiberean,idazketa-sistemarenerabilerafinkatzenhastea.

• Ikasgelanlandutakotestuetanidentifikatzendituenuntziatuak,hitzaketasilabak.

• Identifikatzenditubaigramatika-kategoriak(izena,aditza)etabaioinarrizkogramatika-arauak.

• Bereekoizpenetanoinarrizkoaraumorfosintaktikoakerrespetatzenditu:deklinabidea,komunztadura...

• Testuakulertzenetasortzenaridela,gaidalandutakoezagueralinguistikoakmodugidatuanaplikatzeko.

• Gaida,proposatutakoirizpideetanoinarrituta,testusoil-soilakzuzenetaegokiosatzekoetatransformatzeko.

• Gaida,proposatutakoirizpideetanoinarrituta,baibereetabaibesteentestuetanoinarrizkohutsegitelinguistikoakidentifikatzekoetazuzentzeko.

• Bereekoizpenetanhizkuntza-arauakerrespetatzearenaldekointeresadu.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Gaidabaibereetabaibesteentestuetandakizkienhizkuntzenartekozenbaitkalkoidentifikatzekoetazuzentzeko.

• Eskolakohizkuntzanlandutakoezagueralinguistikoakdarabiltzagainerakohizkuntzetaneginbeharrekoulermen-etaekoizpen-lanakhobetzeko.

7. Zikloanzeharlandutakooinarrizkoterminologialinguistikoarenberrijakitea,etaterminologiahoritestuakulertzearekinetasortzearekinlotutakohizkuntzarenerabilerariburuzkojardueretanerabiltzea.

• Zikloanzeharlandutakooinarrizkoterminologiaulertzendu,etagaidahizkuntzariburuzkogogoeta-jardueretakoazalpeneietajarraibideeijarraitzeko.

• Zikloanzeharlandutakooinarrizkoterminologiadarabilhizkuntzariburuzkogogoeta-jardueretan.

8. Irakurzaletasunalantzea,etaproposatutakotestuakmoduautonomoanirakurtzekogaiizatea.

• Proposatutakoliteratura-testuakirakurtzenditu.• Literatura-lanenedukiaberebizipenekinlotzendu.

• Aktibokipartehartzenduirakurritakoliteratura-testueiburuzkosolasaldietan,etabereesperientzienetaikuskerenberriematendu.

• Ikasgelakonahizeskolakoliteratura-jardueretanpartehartzendu.• Irakurketarenaldekointeresadu.

9. Gaiizateabaihaur-literaturaklasikokoetabaigauregungohaur-literaturakotestuakulertzekoetaerreproduzitzeko,etahorretan,ahozkonahizidatzizkoliteraturariburuzkobereezaguerakerabiltzea.

• Bereinteresekinbatdatozenliteratura-generoetakotestuakarretahandizirakurtzenetaentzutenditu.

• Aktibokipartehartzendudenenarteanadostutakoesanahiakeraikitzekonegoziazio-prozesuetan.

• Gaidaahozkoetaidatzizkoliteratura-testuenzentzuorokorraulertzeko.• Gaidabaiahozkoetabaiidatzizkoliteratura-testuenoinarrizkoezaugarriakidentifikatzeko.

• Aktibokipartehartzendupoemen,bertsoenetanarrazioendramatizatze-,birsortze-etaerrezitatze-jardueretan,etahorretan,ahoskera,azentua,erritmoaetaintonazioazaintzenditu,batetik,etaeszenaratze-lanakerraztekoestrategiakerabiltzenditu,bestetik.

• Gaidabatenbatenlaguntzarekinahozkoetaidatzizkoliteratura-testuakzenbaiteuskarritansortzeko,etahorretan,ikasgelanlandutakoliteratura-testurenbathartzendueredu,etabereideiaetabizipenakerabiltzenditu.

10. Norberarenikasgelakoetaetxeingurukoerrealitatelinguistikoazeindenjakitea,etaerrealitatelinguistikohoribalioestea.

• Badakizerhizkuntzakosatzendutenberehizkuntza-errepertorioa,etagaidaikaskideetaezagunenaidentifikatzeko.

• Badakizeindirenbereinguruanhitzegitendirenhizkuntzak.• Gaidabereingurukohizkuntzenerabilera-eremueta-egoerakidentifikatzeko.• Badakizeindireninguruanditueneuskararenaldaeradialektalak.

• Hiztunetahizkuntzenaldekointeresaetaerrespetuadu,etahaiekikoaurreiritziakbaztertzenditu.

• Bereingurukohizkuntza-aniztasunabalioestendu.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

11. Ohituraetajokabidelinguistikoasertiboetaenpatikoakhartuzjoatea,etaeskolaneuskarazhitzegitearenaldekojarreraizatea.

• Eskolakokomunikazio-trukeetaneuskarazhitzegitearenaldekojarreradu.• Eskolaneuskarazantolatutakojardueretanpartehartzendu.• Euskaraerabiltzearenaldekojarreraasertiboaetaenpatikoadu.

12. Informazioabilatzeko,hautatzeko,kudeatzekoetakomunikatzekoprozesuan,norbaitenlaguntzarekininformazioarenteknologiakerabiltzekogaiizatea,eskolanegunerosortzenzaizkionpremieiaurreegiteko.

• Gaidabatenbatenlaguntzarekinirakasleakordenagailubideznahizonlineemandakoinformazioaaurkitzekoetaberreskuratzeko.

• Ahozkonahizidatzizkotestuakekoiztekobeharrezkoakdirenbaliabideetaaplikaziobatzukmodugidatuanerabiltzenditu,baibakarkaetabaitaldean.

13. Gaiizateabatenbatenlaguntzarekinnorberarenikaskuntzalinguistikoazgogoetaegiteko,etahorretan,norkbereikaskuntza-gaitasuneankonfiantzaizatea.

• Ikaskuntza-etaebaluazio-prozesuankontrol-zerrendakerabiltzenditumodugidatuan.

• Baibereetabaibesteensormen-lanakberrikustekoetahobetzekozereginetanpartehartzendumodugidatuan.

• Hutsegiteahizkuntzakikastekoprozesuarenezinbestekopartetzathartzendu,etabereburuahobetzearenaldekojarreradu.

• Ikaskuntzanaurreraegitearenaldekojarreradu.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

LEHENHEZKUNTZAKO2.ZIKLOA

1. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoahozkotestuakulertzea(ikaslearenbizipenetatikgertuendaudenak,batikbat),etahorretan,testuenzentzuorokorrariigartzea,ideianagusiaketabigarrenmailakoideiakondobereizizetakasuan-kasuanlortubeharrekohelburuakerdiestekoinformaziopertinenteahautatuz.

• Badakiahozkotestuakzergenerotakoakdirenidentifikatzen.• Gaidatestuarenzentzuorokorraulertzeko.• Igartzendiogaiarietaigorlearenasmoari.• Gaidaideianagusiakbereizteko.• Gaidaentzuketa-lanenhelburuarekinbatdatorreninformazioaidentifikatzekoetalortzeko.

• Gaidainformazioaerregistratzekoirakasleekemandakozenbaitbaliabidemodueraginkorreanerabiltzeko:fitxak,taulak,kontzeptuzkomapak...

• Badakigertaeraketairitziakbereizten.• Igartzendieosonabarmenakdirensexistaetabazterketa-adierazpenei.

• Gaidaahozkotestuakulertzeansortzenzaizkionzalantzakargitzekoeskuradituenestrategiaegokienakerabiltzeko.

• Badakibesteeiaktibokientzuten.• Badakibesteeierrespetuosozentzuten.

2. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetanetahezkuntzansarri-sarriagertuohidirenenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoidatzizkotestuakulertzea(ikaslearenbizipenetatikgertuendaudenak,batikbat),etahorretan,testuenzentzuorokorrariigartzea,ideianagusiaketabigarrenmailakoideiakondobereizizetakasuan-kasuanlortubeharrekohelburuakerdiestekoinformaziopertinenteahautatuz.

• Badakiikasgelanlanduohidirenidatzizkotestuakzergenerotakoakdirenidentifikatzen.• Gaidatestuarenzentzuorokorraulertzeko.• Errazigartzendiogaiarietaigorlearenasmoari.• Gaidaideianagusiaketabigarrenmailakoakbereizteko.• Gaidairakurgaiarenhelburuarekinbatdatorreninformazioaidentifikatzekoetalortzeko.

• Gaidainformazioaerregistratzekoirakasleekemandakozenbaitbaliabideerabiltzeko:fitxak,taulak,kontzeptuzkomapak...

• Badakigertaeraketairitziakbereizten.• Gaidatestutikabiatutaosonabarmenakdireninferentziakegiteko.• Errazigartzendiebazterketa-adierazpenei.

• Gaidaidatzizkotestuakulertzensaiatzeansortzenzaizkionarazoakkonpontzekoeskuradituenestrategiaegokiakerabiltzeko.

• Ondouztartzenditu,idatzizkotestuakulertunahianaridela,elementugrafikoetaikonikoak.• Ondoerabiltzendu,testudigitalakulertunahianaridela,elementumultimodalenesanahia.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

3. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,hezkuntzanetaliteraturansarri-sarriagertuohidirenenmodukoeuskarrietagenerodesberdinetakoahozkotestusoil-soilaksortzeanorbaitenlaguntzarekin,etahorretan,baiikus-entzunezkoteknologiaberriak,baiIKTaketabaihitzezkozeinhitzikgabekobaliabideaktxukunetaegokierabiltzea.

• Gaidakomunikazio-egoerarenezaugarriakmodugidatuanaztertzeko:hartzailea,testuarenhelburua...

• Komunikazio-egoerazeindenkontuanhartuta,erabakipertinenteakhartzenditu:erregistronahizeuskarriegokiakhautatzenditu...

• Badakiahozkotestuetakoedukiaantolatzen,eta,horretarako,oharrakhartzenditu,eskemaketagidoiakegiten,etaabar.

• Badakihainbatiturrierabilizinformazioabilatzen,etagaida,berehelburuazeindenkontuanhartuta,informaziogarrantzitsuenahautatzeko.

• Ahozkotestuatxukun-txukunaurkeztendu.• BereahozkoekoizpenetaneuskarribisualetaIKTbaliabideakmodueraginkorreanerabiltzen

ditu.• Ahoskeragarbiadauka.• Gaidaberegorputz-jarreraetakeinuakbeharbestekontrolatzeko.• Badakiandrozentrikoak,sexistaketabazterketazkoadierazpenakerabiltzeariukoegiten.

4. Egunerokoegoerainteraktiboetanpartehartzea,etahorretan,komunikazio-trukearenoinarrizkoarauakerrespetatzea.

• Bereideien,gertaeren,bizipenen,sentimenduenetairitzienberriemanezpartehartzendukomunikazio-interakzioetan.

• Badakiegoerarekinbatdatorrenhizkuntza-erregistroaerabiltzen.• Hitzegitekotxandakerrespetatzenditu.• Osoadientzutendiesolaskideei,etahaiekesandakoariestulotutahitzegitendu.• Garrantzihandikogalderaetaohartarazpenakegitenditu.• Badakitestuinguruarekinbatdatozenhitzetaadierazpenakerabiltzen.• Intonazio,gorputz-jarreraetakeinuegokiakerabiltzenditu.

5. Harremaninterpertsonaletan,hedabideetan,hezkuntzanetaliteraturansarri-sarriagertuohidirenenmodukoidatzizkotestusoil-soilakpapereannahizeuskarridigitaleansortzeanorbaitenlaguntzarekin.

• Gaidakomunikazio-egoerarenezaugarriakmodugidatuanaztertzeko:hartzailea,testuarenhelburua...

• Komunikazio-egoerazeindenkontuanhartuta,erabakipertinenteakhartzenditu:erregistronahizeuskarriegokiakhautatzenditu...

• Badakiidatzizkotestuetakoedukiaantolatzen,eta,horretarako,oharrakhartzenditu,eskemaketagidoiakegiten,etaabar.

• Badakihainbatiturrierabilizinformazioabilatzen,etagaida,berehelburuazeindenkontuanhartuta,informaziogarrantzitsuenahautatzeko.

• Txukun-txukunsortzendituidatzizkotestuak.• Testukoinformazioaparagrafotanbanatzendu.• Oinarrizkokohesio-elementuakerabiltzenditu:oinarrizkolokailuak,sinonimoak...• Oinarrizkoaraumorfosintaktikoetaortografikoakerrespetatzenditu.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• IKTbaliabideakmodueraginkorreanerabiltzenditu,bereidazlanaksortuetazabaltzeko.• Testuatxukun-txukunaurkeztendu:marjinakerrespetatzenditu...• Gaidaidatzizkotestuakberrikusteko,horiekhobetuetaberridazteko.• Gaidamodugidatuetakolaboratzaileanidatzizkotestuakberrikusteko.

6. Testu,enuntziatuetahitzakelkarrekinalderatuetatransformatu,etahizkuntza-sistemarietahizkuntzarenerabilera-araueiburuzgogoetaegitekogaiizatea,etaezaguerahoriekulermen-arazoakkonpontzekoetatestualizazio-etaberrikusketa-prozesuakhobetzekoerabiltzea.

• Gaida,zikloanzeharlandutakotestuetatikabiatuta,testuinguruarekinetatestuarekinlotutakohizkuntza-adierazlebatzukidentifikatzeko.

• Gaidabereekoizpenetanoinarrizkosintaxi-egiturakidentifikatzekoetaerabiltzeko.

• Ondoidentifikatzenditubaigramatika-kategoriak(izena,izenondoa,aditza)etabaioinarrizkogramatika-arauak.

• Bereekoizpenetanoinarrizkoaraumorfosintaktikoakerrespetatzenditu:deklinabidea,komunztadura...

• Testuakulertzenetasortzenaridela,gaidalandutakoezagueralinguistikoakmodugidatuanaplikatzeko.

• Gaida,proposatutakoirizpideetanoinarrituta,testusoil-soilakzuzenetaegokiosatzekoetatransformatzeko.

• Gaida,proposatutakoirizpideetanoinarrituta,baibereetabaibesteentestuetanoinarrizkohutsegitelinguistikoakidentifikatzekoetazuzentzeko.

• Bereekoizpenetanhizkuntza-arauakerrespetatzearenaldekointeresadu.

• Gaidabaibereetabaibesteentestuetandakizkienhizkuntzenartekozenbaitkalkoidentifikatzekoetazuzentzeko.

• Eskolakohizkuntzanlandutakoezagueralinguistikoakdarabiltzagainerakohizkuntzetaneginbeharrekoulermen-etaekoizpen-lanakhobetzeko.

7. Zikloanzeharlandutakooinarrizkoterminologialinguistikoarenberrijakitea,etaterminologiahoritestuakulertzearekinetasortzearekinlotutakohizkuntzarenerabilerariburuzkojardueretanerabiltzea.

• Zikloanzeharlandutakooinarrizkoterminologiaulertzendu,etagaidahizkuntzariburuzkogogoeta-jardueretakoazalpeneietajarraibideeijarraitzeko.

• Zikloanzeharlandutakooinarrizkoterminologiadarabilhizkuntzariburuzkogogoeta-jardueretan.

8. Irakurtzekoohituraizatea,etaliteraturagozamen-iturritzatetamunduaezagutzekobidetzathartzea.

• Proposatzenzaizkionliteratura-testuakirakurrietagozamen-iturritzathartzenditu.• Literatura-lanenedukiaberebizipenekinlotzendu.

• Aktibokipartehartzenduirakurritakoliteratura-testueiburuzkosolasaldietan,etabereesperientzienetaikuskerenberriematendu.

• Ikasgelakonahizeskolakoliteratura-jardueretanpartehartzendu.• Irakurketarenaldekointeresadu.

9. Gaiizateabaihaur-literaturaklasikokoetabaigauregungohaur-literaturakotestuakulertzekoetaerreproduzitzeko,etahorretan,ahozkonahizidatzizkoliteraturarietakonbentzioliterarioespezifikoeiburuzkonorberarenezaguerakerabiltzea.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

• Bereinteresekinbatdatozenliteratura-generoetakotestuakarretahandizirakurtzenetaentzutenditu.

• Aktibokipartehartzendudenenarteanadostutakoesanahiakeraikitzekonegoziazio-prozesuetan.

• Gaidaahozkoetaidatzizkoliteratura-testuenzentzuorokorraulertzeko.• Gaidabaiahozkoetabaiidatzizkoliteratura-testuenzenbaitezaugarriidentifikatzeko.

• Aktibokipartehartzendupoemen,bertsoenetanarrazioendramatizatze-,birsortze-etaerrezitatze-jardueretan,etahorretan,ahoskera,erritmoa,azentuaetaintonazioazaintzenditu,batetik,etaeszenaratze-lanakerraztekoestrategiakerabiltzenditu,bestetik.

• Gaida,aldezaurretikegindakoplangintzabatijarraituz,ahozkoetaidatzizkoliteratura-testuakzenbaiteuskarritansortzeko,etahorretan,ikasgelanlandutakoliteratura-testurenbathartzendueredu,etabereideiaetabizipenakerabiltzenditu.

10. Norberareninguruanhitzegitendirenhizkuntzakidentifikatzeaetabalioestea.

• Gaidainguruandituenpertsonenhizkuntza-errepertorioarenpartedirenmundukohizkuntzakidentifikatzeko.

• Badakizeindirenestatukohizkuntzaofizialak.

• Hizkuntzenaldekointeresaetaerrespetuadu,etahaiekikoetahiztunekikoaurreiritziakbaztertzenditu.

11. Norberarenikasgelako,eskolakoetaetxeingurukoerrealitatelinguistikoazeindenjakitea,etaerrealitatelinguistikohoribalioestea.

• Badakizeindenbereinguruanhitzegitendirenhizkuntzenegoera:estatusaetaezaguera-etaerabilera-maila.

• Gaidaikasgelannahizeskolanhitzegitendirenhizkuntzenerabilera-ohiturakaztertzeko,balioestekoetaohituraeraikitzaileakproposatzeko.

• Gaidabereinguruankontaktuandaudenhizkuntzenartekointerakzio-egoerakidentifikatzeko.• Gaidabaigaztelaniarenetabaieuskararen(euskarabatuaetaeuskalkiak)aldaeranagusiak

identifikatzeko,etaberenkomunikazio-balioaaitortzendu.• Bereingurukohizkuntza-aniztasunakultura-aberastasuntzathartzendu.

12. Ohituraetajokabidelinguistikoasertiboetaenpatikoakhartuzjoatea,etaeskolaneuskarazhitzegitearenaldekojarreraizatea.

• Eskolakokomunikazio-trukeetanmoduproaktiboanerabiltzendueuskara.• Eskolaneuskarazetaeuskararenaldeantolatutakojardueretanpartehartzendu.• Euskaraerabiltzearenaldekojarreraasertiboaetaenpatikoadu.

13. Informazioabilatzeko,hautatzeko,kudeatzekoetakomunikatzekoprozesuan,norbaitenlaguntzarekininformazioarenteknologiakerabiltzekogaiizatea,eskolanegunerosortzenzaizkionpremieiaurreegiteko.

• Gaidainformazioabilatzaileetanetabesteiturribatzuetanmodugidatuanbilatzekoetaaurkitzeko.

• Gaidabatenbatenlaguntzarekininformazioaordenagailubideznahizonlinegordetzekoetaberreskuratzeko.

• Ahozkonahizidatzizkotestuaketatestumultimodalakekoiztekobeharrezkoakdirenbaliabideetaaplikazioakerabiltzenditu,baibakarkaetabaitaldean.

• Gaida,irizpidebatzueijarraituzetaelkarlaneanarituz,iturrienfidagarritasunazgogoetaegiteko.

LEHENHEZKUNTZARAKOCURRICULUMARENBERARIAZKOIKUSPEGIA

LH

14. Gaiizateanorberarenikaskuntzalinguistikoazgogoetaegiteko,etahorretan,norberarenikaskuntza-gaitasuneankonfiantzaizatea,horrelanorkbereburuaerregulatzenikasteko.

• Modugidatuanerabiltzenditueskolakohizkuntzanagusiaikasteanlandutakoerregulazio-estrategiak,gainerakohizkuntzenikaskuntzahobetzeko.

• Ikaskuntza-etaebaluazio-prozesuagidatzendutenkontrol-zerrendakerabiltzenditu,etahaiekegitekolanetanpartehartzendu.

• Baibereetabaibesteensormen-lanakberrikustekoetahobetzekozereginetanpartehartzendumodugidatuan,etabesteenekarpenakbalioestenditu.

• Gaidahizkuntzarakokonpetentzianaurreraegitekoaukeraematendiotenegoeraketajarduerakmodugidatuanidentifikatzeko.

• Hutsegiteahizkuntzakikastekoprozesuarenezinbestekopartetzathartzendu,etabereburuahobetzearenaldekojarreradu.

• Hizkuntzenikaskuntzanaurreraegitearenaldekojarreradu.


Top Related