Download - As vangardas en Galicia
![Page 1: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/1.jpg)
1
AS VANGARDAS EN
GALICIA
EN ESQUEMAS
![Page 2: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/2.jpg)
2
1. As vangardas no primeiro terzo do s. XX. 2. As vangardas en Galicia. 2.1. Situación xeral. 2.2. Poesía: direccións renovadoras. 2.2.1. Vangarda matizada (as máis tradicionais) - Hilozoísmo: Luís Amado Carballo - Neotrobadorismo: Bouza Brey,Cunqueiro 2.2.2. Vangarda plena (a máis
rupturista) - Creacionismo: Manuel Antonio 2.3. Prosa. 2.4. Teatro.
![Page 3: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/3.jpg)
31. AS VANGARDAS NO 1º TERZO DO S. XX
Renovación Europa
no 1º terzo do s. XX
Ruptura
radical coa
maneira de
concibir a arte Romper
co pasado, procura
do futuro,
reinventar
Novas formas
de expresió
n
Manifesto
Correntes/Movemento
s/ ismos
![Page 4: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/4.jpg)
41. AS VANGARDAS NO 1º TERZO DO S. XX
ISMOS en Europa
Dadaísmo
Cubismo
Creacionismo
Futurismo
Surrealismo
Ultraísmo
![Page 5: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/5.jpg)
5
Vangardas europeas que inflúen na vangarda galega
FUTURISMO
• Creado polo italiano Marineti, 1909.
• Tecnicismos e estranxeirismos, ruptura das normas ortográficas, destrución absoluta da sintaxe, supresión de adxectivos e adverbios e signos de puntuación.
CUBISMO
• Fundado polo español Pablo Picasso, 1907.
• Caligramas, formas xeográficas, ruptura da secuencia temporal lóxica.
DADAÍSMO
• Un dos fundadores foi Tristan Tzara, Zúrich, 1916.
• Colaxe, rebelión contra as normas establecidas, uso do mundo dos soños, primitiva expresividade infantil (Dá-Dá).
![Page 6: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/6.jpg)
6
Vangardas europeas que inflúen na vangarda galega
CREACIONISMO
• Iniciado en París polo
chileno Vicente
Huidobro, 1916.
• O poema é un obxecto
autónomo, unha creación absoluta, non anécdota nin descripción,
ironía ou burla sobre os
excesos retóricos, versos sen rima, non
nexos temáticos nin
signos de puntuación e configuración caprichosa da
páxina
SURREALISMO• Fundado
en Francia por André Bretón, 1924.
• Escritura automática e das imaxes visionarias, humor negro, obxectos absurdos, mundo onírico, alucinacións.
IMAXINISMO• Liderado
por Ezra Pound, 1909
• Riqueza de imaxes, de colorido e ritmo; predominio da sensación sobe o concepto; poesía fría, plástica, de grande beleza e perfección formais.
![Page 7: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/7.jpg)
7
¿Vangardas literarias en Galicia?
• Si, porque:▫ Manuel Antonio e Cunqueiro
rompen coa tradición poética galega e seguen o ronsel vangardista, de forma persoal.
▫ Publicación de Máis alá, 1922.
▫ Revistas galegas e textos periodísticos de apoio.
▫ As polémicas de Risco con Amado Carballo, Dieste… son sintomáticas do desencontro xeracional e da vontade rupturista dos máis novos.
▫ Quizais fose unha vangarda literaria galega “sui generis”.
▫ Vicente Risco foi (con cartas persoais e artigos) o grande divulgador dos novos movementos artísticos a comezos dos anos 20.
• DIFUSIÓN E ACOLLIDA:▫ Lenta, escasa e conflitiva.
• MOTIVOS:▫ Carácter periférico e non
normalizado da cultura e da literatura galega.
▫ As novidades chegaban tarde e a través doutras literaturas intermediarias que tamén se engancharan con atraso ó tren da modernidade.
▫ Romper cun pasado recente e contra autores emblemáticos aínda vivos (Pondal…).
▫ Literatura galega acabada de resucitar no XIX.
▫ Irmandades da F. e Nós xustificaban a cultura galega nesa literatura do XIX (malo renunciar a esas bases).
![Page 8: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/8.jpg)
8
¿Que aporta cada ismo?
VANGARD
A GALEGA
Cubismo:Caligramas (disposició
n tipográfica
)
Futurismo:Vocabulario
“mecanizado”, supresión de
adxectivos e de signos de
puntuación…
Creacionismo:Xustaposición de imaxes,
o poeta é un Deus, versos sen rima, sen nexos temáticos nin
signos de puntuación, configuración
caprichosa da páxina.
Ultraísmo:Metáfora, imaxe,
innovacións tipográficas na disposición do
poema
Dadaísmo:
Creatividade
acudindo ó mundo onírico
2. AS VANGARDAS EN GALICIA. 2.1. SITUACIÓN XERAL
![Page 9: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/9.jpg)
9
Características das vangardas galegas
Ruptura coatradición Inmediata.
Actualización
e
modernizació
n sen perder
a
singularidade
.Desde asunción plena das
vangardas/ reformulación medieval ou popular/ a
individualidades.
Revistas literarias.Tamén en publicación
s periódicas.
![Page 10: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/10.jpg)
10
Nome
2. AS VANGARDAS EN GALICIA. 2.1. SITUACIÓN XERAL
Xeración de 1922
Xeración de
vangarda
Novecentistas Xeración do 22
![Page 11: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/11.jpg)
11
Revistas
2. AS VANGARDAS EN GALICIA. 2.1. SITUACIÓN XERAL
Yunque
Papel de color
Ronsel
Cristal Alfar
Resol
Galiza
![Page 12: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/12.jpg)
12
Manifesto “MÁIS ALÁ”Único manifesto dos anos 20 e 30
Breve folleto de oito páxinas
Publicado en 1922
Asinado polo poeta Manuel Antonio e o debuxante Álvaro Cebreiro
Dividido en catro partes
![Page 13: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/13.jpg)
13
O manifesto “Máis alá”
1ª PARTE
as dúas
primeiras
son crítica
do pasado e
do presente
da cultura
galega.
Critica os
escritores
que
reproducen
os modelos
decimonónic
os, e tamén
os propios
precursores.
2ª PARTE:
Arremete
contra
Valle Inclán
e os seus
imitadores
que, a
pesar de
seren
galegos,
empregan o
castelán.
3ª PARTE:
Afirma conceptos
novos
(independencia
respecto dos
movementos
artísticos, defensa
da ruptura total
coa tradición e
aposta pola
absoluta
renovación de
temas e formas,
procura da
orixinalidade
desde o máis
radical
individualismo)
4ª PARTE:
Chamamento
ás novas
xeracións
intelectuais a
romperen co
pasado e
procuraren o
seu propio
camiño, indo
sempre “máis
alá”.
2. AS VANGARDAS EN GALICIA. 2.1. SITUACIÓN XERAL
![Page 14: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/14.jpg)
14
Tendencias vangardistas da poesía en Galicia
Vangarda matizada
Hilozoísmo (imaxinismo):
Amado Carballo
Neotrobadorismo:
Fermín Bouza Brey
Álvaro Cunqueiro
Vangarda plena
Creacionismo: Manuel Antonio
2. AS VANGARDAS EN GALICIA. 2.1. SITUACIÓN XERAL
![Page 15: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/15.jpg)
152. 1. Poesía: direccións renovadoras. 2.2.1. Vangarda matizada (as máis tradicionais) - Hilozoísmo. - Neotrobadorismo.
HILOZOÍSMO NEOTROBADORISMO
IMAXINISMO.
Tendencia máis exitosa.
Tema central: a paisaxe galega, a
terra.
Metáfora, prosopopea, cualificación
sensorial.
Luís Amado
Carballo:Proel
O galo
• A partir de 1926.
• Influxo que se difunde amplamente
coa publicación das cantigas de
amigo e amor da man de Joaquim
Nunes entre 1928 e 1933.
• Álvaro Cunqueiro:
Mar ao norde (cubismo)
Poemas do si e non (surrealismo)
Cantiga nova que se chama
Riveira, Dona do corpo delgado,
Herba aquí e acolá
(neotrobadorismo)
![Page 16: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/16.jpg)
16
CREACIONISMO
Manuel ANTONIO
O máis innovador e avanzado da vangarda.
Nacionalista galego radical.
Monolingüismo en galego.
Modernización da literatura galega.
Asina “Máis alá”.
Obras: Con anacos do meu interior, Foulas, Sempre
e mais dispois, De catro a catro,
Viladomar.
2.2.Poesía: direccións renovadoras. 2.2.1. Vangarda matizada. 2.2.2. Vangarda plena(a máis rupturista) - creacionismo.
![Page 17: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/17.jpg)
17
CREACIONISMO
DE CATRO A CATRO: Único libro publicado en vida.
Innovador, audaz, RUPTURISTA.
Innovadora disposición tipográfica, ausencia de ritmo e rima, non lóxica
gramatical, METÁFORAS inusuais, falta de espazo e tempo.
19 poemas escritos nunha viaxe do autor nun paquebote.
Poemas: “Intencións”, “Recalada”, “Navy Bar” e “Adeus”.
Estrutura circular: saída, navegación, recalada, regreso.
Liñas interpretativas:
Símbolos que provocan que a VIAXE marítima se convirta nunha viaxe
interior e os elementos naturais en reflexo do estado anímico da voz
poética (numerosos símbolos) ante o inexorable paso do tempo, de xeito
monótono e repetitivo.
Navío sen viaxe, inmóbil, sen orde cronolóxica nin lóxica, con ilusións
frustradas.
2.2.2. Vangarda matizada (as máis rupturista) - Creacionismo.
![Page 18: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/18.jpg)
18
OS VANGARDISTAS GALEGOS
CUNQUEIRO
LUÍS AMADO
CARBALLO
FERMÍN BOUZA BREY
MANUEL ANTONIO
![Page 19: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/19.jpg)
19
ÁLVARO CUNQUEIROMondoñedo 1911- 1981
Mar ao norde (1932): cubismoPoemas do si e non (1933): surrealismo
Cantiga nova que se chama Riveira (1933): neotrobadorismo
OS VANGARDISTAS GALEGOS
![Page 20: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/20.jpg)
20
OS VANGARDISTAS GALEGOS
LUÍS AMADO CARBALLO
Pontevedra, 1901-1927
Hilozoísmo
Proel (1927)
O galo
![Page 21: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/21.jpg)
21
OS VANGARDISTAS GALEGOS
FERMÍN BOUZA BREYPonteareas 1900 – Compostela 1973
NeotrobadorismoNao senlleira (1933)
![Page 22: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/22.jpg)
22
OS VANGARDISTAS GALEGOS
MANUEL ANTONIO PÉREZ SÁNCHEZRianxo 1900 – 1930
Con anacos do meu interior (1920-1922)Foulas (1922-1925)
Sempre e mais dispois (1923-1924)De catro a catro (1928): única publicada en vida.
Creacionismo
![Page 23: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/23.jpg)
23
Os escritores vangardistas despois das Vangardas
Unha xeración
malograda
• Varios morreron prematuramente moi novos (diversas doenzas, barbarie
fascista).• Algúns abandonan máis ou
menos voluntariamente as súas carreiras literarias.
• Outros cambian a castelán xa antes da guerra.
• Uns apoian a causa franquista.
• Varios seguen escribindo, pero deixando a poesía por
outros xéneros.• Uns poucos en galego e en
castelán.
![Page 24: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/24.jpg)
242.3. Prosa
Situación xeral:
Aínda están en plena fase creativa os
narradores de Nós.
O principal prosista é
Dieste, pero hai outros:
Manuel Luís Acuña, Blanco
Amor, Luís Amado
Carballo, Filgueira Valverde,
Álvaro de las casas.
Rafael Dieste:
Dos arquivos do trasno,
1926. Libro de relatos onde expón a súa
teoría do conto: - Unidade
emotiva, entendida
como obsesión polo que ten
que acontecer.- O final, que pode ter ou
non ter relación co que
a accnión narrativa parecería
esixir.
Técnica narrativa de Os arquivos do
trasno:a) Brevidade intensidade, mestura culto /popular, técnica do relato oral (apelación ó lector, autoxustificación do narrador, digresións, historias encaixadas), adxectivación, comezo in media res, finais abertos.. b)Temas de misterio.
c)Orixe popular das historias.
![Page 25: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/25.jpg)
25
2.4. Teatro.
Pouco cultivado por: - falta de compañías teatrais.-rexeitamento de moldes e temas do teatro galego precedente.-falta de difusión pola ditadura.Álvaro de las Casas, Luís Manteiga, Filgueira Valverde.Destacado: Dieste.
Características xerais
A fiestra valdeira, 1927.
- Nova e positiva orientación no teatro galego.- Tres lances, con estrutura: introdución, nó e desenlace.- Versión estilizada e depurada dun motivo popular.
Rafael Dieste
![Page 26: As vangardas en Galicia](https://reader031.vdocumento.com/reader031/viewer/2022012305/5588a83fd8b42ac8318b456b/html5/thumbnails/26.jpg)
26
1. As vangardas no primeiro terzo do s. XX. 2. As vangardas en Galicia. 2.1. Situación xeral. 2.2. Direccións renovadoras. 2.2.1. Vangarda matizada (as máis tradicionais) - Hilozoísmo:Luís Amado Carballo - Neotrobadorismo:Bouza Brey, Cunqueiro 2.2.2. Vangarda plena (a máis
rupturista) - Creacionismo: Manuel Antonio 2.3. Prosa. 2.4. Teatro.