del instituto de ingenierÍa de la unam · rosa maría ramírez zamora y fabricio espejel ayala 31...
TRANSCRIPT
PATENTES
PATENTES
DEL INSTITUTO DE INGENIERÍA DE LA UNAM
DISPONIBLES PARA SU TRANSFERENCIA
INSTITUTO DE INGENIERÍA
El Instituto de Ingeniería de la UNAM (IIUNAM) es el centro de investigación en
ingeniería más productivo de México en áreas como obras de infraestructura,
recursos hídricos, sistemas ambientales y de transporte, planeación,
tecnologías de la información y energía. Cuenta con casi 200 académicos y
aproximadamente 650 becarios (cada semestre), con lo que participa en la
formación de recursos humanos de alto nivel. Colabora en la docencia con
la Facultad de Ingeniería y forma parte de tres programas de posgrado de la
UNAM. Es el instituto de la UNAM con mayor vinculación con el exterior, a
juzgar por el impacto y el monto de sus proyectos patrocinados.
UNIDAD DE PATENTES Y TRANSFERENCIA DE TECNOLOGÍA
La Unidad de Patentes y Transferencia de Tecnología del IIUNAM apoya la
integración de tecnología y la protección de la propiedad industrial en las
investigaciones realizadas en nuestro instituto; para ello, evalúa la posibilidad
de patentar las invenciones desarrolladas. Ayuda en lo necesario para lograr
la transferencia de tecnología de productos, procesos o servicios (PPS)
al sector productivo, mediante la asesoría y el apoyo directo al personal
académico y alumnos que lo soliciten; así como también en la elaboración de
los documentos para conjuntar el paquete tecnológico y en la negociación
del licenciamiento de la tecnología, de acuerdo con la legislación universitaria
de la UNAM.
RELA
CIO
N D
E PA
TEN
TES
Y S
OLI
CIT
UD
ES D
E PA
TEN
TES
PER
TEN
ECIE
NTE
S A
L IN
STIT
UTO
DE
ING
ENIE
RIA
AL
14 D
E EN
ERO
DE
2015
.
NO
MB
RE
DE
LA IN
VE
NC
IÓN
FEC
HA
LE
GA
LN
OM
BR
ES
DE
LO
S IN
VE
NTO
RE
S
13Nu
evo
uso
indu
stria
l de
polím
eros
ióni
cos
a ba
se d
e co
mpu
esto
s N-
óxid
os y
mét
odos
de
obte
nció
n de
los
mis
mos
18-a
br-9
6Ju
dith
Car
doso
Mar
tínez
, Oct
avio
Man
ero
Brito
, Mar
ía Te
resa
Or
ta L
edez
ma
y Bl
anca
Ele
na Ji
mén
ez C
isne
ros
14Si
stem
a an
aero
bio
de le
cho
expa
ndid
o11
-may
-98
Ilang
ovan
Kup
plis
amy
Amm
al y
Rob
erto
Sot
ero
Brio
nes
Mén
dez
15M
icro
plan
ta d
e tra
tam
ient
o de
agu
as re
sidu
ales
par
a flu
jos
pequ
eños
29-o
ct-9
8Ad
albe
rto N
oyol
a Ro
bles
y Ju
an M
anue
l Mor
gan
Saga
stum
e
17Pr
oces
o pa
ra o
pera
r un
bior
reac
tor a
erob
io3-
feb-
05Ja
ime
Albe
rto M
oren
o Pé
rez,
Germ
án B
uitró
n M
énde
z y
Man
uel J
osé
Beta
ncur
Bet
ancu
r
18Es
tabi
lizac
ión
alca
lina
de lo
dos
resi
dual
es e
n si
stem
as c
erra
dos
con
reci
rcul
ació
n de
am
onia
co(F
ase
Naci
onal
Méx
ico)
28-fe
b-05
Blan
ca E
lena
Jim
énez
Cis
nero
s, Ju
an M
anue
l Mén
dez
Cont
rera
s,
Cata
lina
May
Ren
dón
y Jo
sé A
nton
io B
arrio
s Pé
rez
19Re
sidu
al w
ater
trea
tmen
t mic
ropl
ant f
or s
mal
l flow
s (E
stad
os U
nido
s)29
-oct
-99
Adal
berto
Noy
ola
Robl
es y
Juan
Man
uel M
orga
n Sa
gast
ume
21Nu
evo
proc
edim
ient
o de
ext
rusi
ón d
e po
límer
os y
apa
rato
que
apl
ica
este
pro
cedi
mie
nto
16-o
ct-9
7Ba
ltasa
r Men
a In
iest
a
27Ve
hícu
lo e
léct
rico
con
dos
rued
as d
elan
tera
s m
otric
es y
vira
bles
e in
terv
alo
de v
iraje
de
180°
25-ju
n-09
Enriq
ue C
hicu
rel U
ziel y
Fili
berto
Gut
iérre
z M
artín
ez
28Bo
mba
rota
toria
de
desp
laza
mie
nto
posi
tivo
11-s
ep-0
9Ri
card
o Ch
icur
el U
ziel,
Filib
erto
Gut
iérre
z M
artín
ez y
José
Leó
n Ga
rza
29Di
spos
itivo
ext
erno
de
aplic
ació
n de
mas
a in
erci
al p
ara
ensa
yos
en m
esa
vibr
ador
a21
-sep
-09
Serg
io A
lcoc
er M
artín
ez d
e Ca
stro
y W
ilmer
Juliá
n Ca
rrillo
Leó
n
30Pr
oces
o de
fusi
ón h
idro
term
al a
lcal
ino
para
sín
tesi
s de
zeo
lita
P21
-may
-10
Rosa
Mar
ía R
amíre
z Za
mor
a y
Fabr
icio
Esp
ejel
Aya
la
31Fi
ltros
sol
ares
par
a ah
orro
de
ener
gía
18-ju
n-10
Rafa
el A
lman
za S
alga
do
32Di
spos
itivo
ext
erno
de
aplic
ació
n de
mas
a in
erci
al p
ara
ensa
yos
en m
esa
vibr
ador
a (R
epúb
lica
de C
olom
bia)
21-s
ep-1
0Se
rgio
Alc
ocer
Mar
tínez
de
Cast
ro y
Wilm
er Ju
lián
Carri
llo L
eón
33Pr
oces
o de
obt
enci
ón d
e ze
olita
s X
empl
eand
o lo
dos
de p
lant
as p
otab
iliza
dora
s de
agu
as s
uper
ficia
les
6-di
c-10
Rosa
Mar
ía R
amíre
z Za
mor
a y
Fabr
icio
Esp
ejel
Aya
la
34Pr
oces
o de
obt
enci
ón d
e un
a m
ezcl
a de
zeo
litas
, zeo
lita
Z y
soda
lita,
em
plea
ndo
lodo
s de
pla
ntas
pot
abili
zado
ras
de a
guas
sup
erfic
iale
s10
-dic
-10
Rosa
Mar
ía R
amíre
z Za
mor
a y
Fabr
icio
Esp
ejel
Aya
la
35M
áqui
na ro
tato
ria d
e va
por
17-m
ay-1
1Ri
card
o Ch
icur
el U
ziel,
Erne
sto
Terra
zas
Agui
lera
y A
leja
ndro
Gon
zále
z Ca
lder
ón
36Re
nova
dor e
coló
gico
del
agu
a de
lagu
nas
cost
eras
3-ju
n-11
Mig
uel Á
ngel
Ala
torre
Men
diet
a, M
artín
Mer
ino
Ibar
ra, F
ranc
isco
Ge
rard
o Ru
iz Re
nter
ía y
Rod
olfo
Silv
a Ca
sarín
37Pr
oces
o de
rem
oció
n de
fosf
atos
, met
ales
pes
ados
y c
olor
ante
s pr
esen
tes
en a
gua
empl
eand
o co
mo
adso
rben
tes
esco
rias
met
alúr
gica
s de
la in
dust
ria d
el h
ierro
26-ju
l-11
Rosa
Mar
ía R
amíre
z Zam
ora,
Ber
tha
Mar
ía M
erca
do B
orra
yo y
Raf
ael S
chou
wena
ars
Fran
ssen
s
38Am
ortig
uado
r mag
nétic
o de
mas
a si
nton
izada
, con
am
ortig
uam
ient
o ge
nera
do m
agné
ticam
ente
14-o
ct-1
1Ne
ftalí
Rodr
ígue
z Cu
evas
39Re
ómet
ro d
e or
ifici
o y
proc
eso
para
la m
edic
ión
de v
isco
sida
d ex
tens
iona
l14
-nov
-11
Rica
rdo
Chic
urel
Uzie
l, Ga
brie
l Asc
anio
Gas
ca, F
ranc
isco
Javi
er N
aran
jo C
háve
z, En
rique
Muñ
oz D
íaz
y Le
opol
do R
uiz
Huer
ta
40Pr
oces
o de
pro
ducc
ión
de u
n na
noca
taliz
ador
tipo
Fen
ton
de n
anop
artíc
ulas
de
óxid
os d
e hi
erro
so
porta
das
en m
ater
iale
s po
roso
s pa
ra la
oxid
ació
n de
con
tam
inan
tes
pres
ente
s en
agu
a9-
ene-
12Ro
sa M
aría
Ram
írez
Zam
ora,
Aria
dna
Alic
ia M
oral
es P
érez
y R
afae
l Sch
ouwe
naar
s
NO
MB
RE
DE
LA IN
VE
NC
IÓN
FEC
HA
LE
GA
LN
OM
BR
ES
DE
LO
S IN
VE
NTO
RE
S
41Tra
nsm
isió
n m
agné
tica
cicl
oida
l con
eng
rane
s de
iman
es p
erm
anen
tes
para
tran
smis
ión
de p
oten
cia
7-fe
b-12
Rica
rdo
Chic
urel
Uzie
l, Lu
is A
lber
to V
ázqu
ez P
érez
y G
abrie
l Asc
anio
Gas
ca
42Di
spos
itivo
par
a la
pro
tecc
ión
del c
able
ado
22-fe
b-12
Ragn
ar Tr
illo
Vald
és y
Eus
ebio
Cal
ixto
Mad
aria
ga S
oto
43Pr
oces
o de
rem
oció
n de
bor
atos
y fl
uoru
ros
pres
ente
s en
agu
a em
plea
ndo
esco
rias
met
alúr
gica
s de
la in
dust
ria d
el a
cero
com
o ad
sorb
ente
20-m
ar-1
2Ro
sa M
aría
Ram
írez
Zam
ora,
Raf
ael S
chou
wena
ar y
Ber
tha
Mar
ía M
erca
do B
orra
yo
44Pr
oces
o de
pre
para
ción
de
zeol
itas
A, P
y N
aP-C
aP u
tiliza
ndo
lodo
s ge
nera
dos
en la
indu
stria
pap
eler
a14
-jun-
12Ro
sa M
aría
Ram
írez
Zam
ora,
Mar
ía N
efta
lí Ro
jas
Vale
ncia
y F
abric
io E
spej
el A
yala
45Di
spos
itivo
par
a m
edir
flujo
s de
gas
es d
e fo
rma
disc
ontin
ua21
-jun-
12Fr
anci
sco
Javi
er N
aran
jo C
háve
z y
Alej
andr
o Va
rgas
Cas
illas
46Si
stem
a sa
telit
al p
ara
entre
nam
ient
o de
recu
rsos
hum
anos
18-s
ep-1
2Es
aú V
icen
te V
ivas,
Em
ilio
Augu
sto
Jimén
ez M
adrig
al, J
osé
Rodr
igo
Córd
ova
Alar
cón
y Ri
card
o Pe
ralta
y F
abi
47Pr
oces
o au
tom
átic
o pa
ra d
eter
min
ar la
din
ámic
a de
l chi
rrido
de
diod
os lá
ser
22-n
ov-1
2Ra
món
Gut
iérre
z Ca
stre
jón
48Si
stem
a pa
ra b
alan
cear
din
ámic
amen
te u
na tr
ansm
isió
n ci
cloi
dal d
e en
gran
es31
-ene
-13
Rica
rdo
Chic
urel
Uzie
l y L
uis
Albe
rto V
ázqu
ez P
érez
49Cy
cloi
dal t
rans
mis
sion
s6-
feb-
13Ri
card
o Ch
icur
el U
ziel,
Luis
Alb
erto
Váz
quez
Pér
ez y
Gab
riel A
scan
io G
asca
50Di
spos
itivo
par
a ca
ptar
y d
ispo
ner d
esec
hos
feca
les
de m
asco
tas
15-fe
b-13
Euse
bio
Calix
to M
adar
iaga
Sot
o
51Re
duct
or d
e ve
loci
dad
28-fe
b-13
Enriq
ue Ja
ime
Chic
urel
Uzie
l y F
ilibe
rto G
utié
rrez
Mar
tínez
52Un
idad
sol
ar c
ombi
nada
par
a la
elim
inac
ión
de c
onta
min
ante
s y
subp
rodu
ctos
no
biod
egra
dabl
es p
rese
ntes
en
agua
med
iant
e pr
oces
os fo
toqu
ímic
os y
térm
icos
31-m
ay-1
3Ra
fael
Alm
anza
Sal
gado
y F
abio
la M
énde
z Arri
aga
53Pr
oces
o de
ela
bora
ción
de
un m
ater
ial c
erám
ico
celu
lar p
repa
rado
a
parti
r de
lodo
gen
erad
o en
pla
ntas
pot
abili
zado
ras
12-a
go-1
3Ro
sa M
aría
Ram
írez
Zam
ora,
Raf
ael S
chou
wena
ars
y Fa
bric
io E
spej
el A
yala
54Pr
oces
o y
sist
ema
para
la id
entifi
caci
ón y
cua
ntifi
caci
ón d
e hu
evos
de
helm
into
s en
mue
stra
s18
-sep
-13
Blan
ca E
lena
Jim
énez
Cis
nero
s, F
erna
ndo
Arám
bula
Cos
ío, C
atal
ina
May
a Re
ndón
, Fr
anci
sco
José
Torn
er M
oral
es, G
usta
vo A
dolfo
Rod
rigo
Velá
sque
z Ro
dríg
uez,
Emili
a So
leda
d Lu
cario
y Je
ssic
a Da
mar
is P
érez
Sán
chez
55Ho
rno
sola
r, ca
mpo
de
helio
stat
os p
ara
dive
rsas
apl
icac
ione
s y
sist
ema
form
ado
por e
l mis
mo
5-di
c-13
Fabi
ola
Mén
dez A
rriag
a, Iv
án H
erná
ndez
Mar
tínez
y R
afae
l Alm
anza
Sal
gado
56Sp
eed
redu
cer
23-e
ne-1
4En
rique
Jaim
e Ch
icur
el U
ziel y
Fili
berto
Gut
iérre
z M
artín
ez
57Pr
oces
o so
lar f
otoF
ento
n he
tero
géne
o ut
iliza
ndo
esco
rias
met
alúr
gica
s co
mo
foto
cata
lizad
or p
ara
la d
esin
fecc
ión
y de
sint
oxic
ació
n de
agu
a30
-ene
-14
Rosa
Mar
ía R
amíre
z Za
mor
a y
Myr
iam
Sol
ís L
ópez
58Re
acto
r con
mut
ado
por t
irist
ores
, com
o di
spos
itivo
par
a ev
itar
ferro
reso
nanc
ia e
n tra
nsfo
rmad
ores
de
pote
ncia
l ind
uctiv
o07
-may
-14
Mig
uel Á
ngel
Olg
uín
Bece
rril y
Cés
ar Á
ngel
es C
amac
ho
59Re
ómet
ro e
lect
rom
agné
tico
de e
sfer
a gi
rato
ria e
n se
dim
enta
ción
25-m
ay-1
4Fr
anci
sco
Anto
nio
Godí
nez
Roja
no, E
ric L
auga
y Jo
sé R
ober
to Z
enit
Cam
acho
60Si
stem
a de
inte
rrupc
ión
del s
umin
istro
de
fluid
os a
nte
emer
genc
ia s
ísm
ica
1-ju
l-14
Silv
ia R
aque
l Gar
cía
Bení
tez
61Di
spos
itivo
de
acon
dici
onam
ient
o y
adqu
isic
ión
de s
eñal
es d
e vo
ltaje
ana
lógi
cas
para
tran
sduc
tore
s di
vers
os03
-sep
-14
Enriq
ue R
amón
Góm
ez R
osas
, Mig
uel Á
ngel
Men
doza
Gar
cía
y Cé
sar O
mar
Góm
ez C
ruz
62Di
spos
itivo
lect
or g
enér
ico
para
sen
sore
s ba
sado
en
cuer
da v
ibra
nte
con
puer
to U
SB12
-sep
-14
Enriq
ue R
amón
Góm
ez R
osas
, Mig
uel Á
ngel
Men
doza
Gar
cía
y Jo
rge
Blan
co F
igue
roa
63Ra
dióm
etro
ultr
avio
leta
, par
a su
apl
icac
ión
en m
odel
os d
e ra
diac
ión
UV08
-oct
-14
Lour
des
Angé
lica
Quiñ
ones
Juár
ez, M
artín
Pér
ez T
isca
reño
Y R
afae
l Alm
anza
Sal
gado
64Re
acto
r ene
rgét
icam
ente
aut
ónom
o pa
ra la
des
cont
amin
ació
n ca
talít
ica
de a
gua
med
iant
e en
ergí
a so
lar
13-o
ct-1
4Ju
lio C
ésar
Mor
ales
, Raf
ael A
lman
za S
alga
do y
Fili
berto
Gut
iérre
z M
artín
ez
65Ec
o-la
drill
os c
on b
ase
en re
sidu
os d
e co
nstru
cció
n26
-nov
-14
Mar
ía N
efta
lí Ro
jas
Vale
ncia
, May
ra It
zel M
aldo
nado
Pér
ez y
Esp
eran
za A
quin
o Bo
laño
s
ALG
UN
AS
PATE
NTE
S Q
UE
PU
EDE
UST
ED L
ICEN
CIA
R A
L IN
STIT
UTO
DE
ING
ENIE
RÍA