caderno lingua...2 3 7 4 t 5 l u v a s 2 escribe a carón de cada afirmación a palabra da...

Linguacaderno

PRIM

ARIATerceiro trimestre

O caderno Lingua 3, para terceiro curso de Primaria, é unha obra colectiva concibida, deseñada e creada no Departamento de Edicións Educativas de Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L., dirixido por Antonio Brandi Fernández e Ana María Guerra Cañizo.

Na súa elaboración participou o seguinte equipo:

TExTO Teresa Broseta Fandos (Lecturas iniciais) Ánxela Carril Caldelas Luz Cures Vázquez Paula Fernández Seoane Roxelio Sarria Batlle Amparo Tortosa Sanz

ILUSTRACIÓN Toni Cabo

EDICIÓN Paula Fernández Seoane

EDICIÓN ExECUTIVA Afonso Toimil Castro Amparo Tortosa Sanz

DIRECCIÓN DO PROxECTO Ana María Guerra Cañizo

DIRECCIÓN E COORDINACIÓN EDITORIAL DE PRIMARIA Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero

Índice

Unidade 11

COMPRENDO UN CONTO. Todos os oficios nun ��114

GRAMÁTICA. Os posesivos ��116

ORTOGRAFÍA. Palabras con v ��118

VOCABULARIO. Os bombeiros ��110

SABER FACER. Expresar preferencias ��112

ACTIVIDADES DE REPASO ��113

Unidade 12

COMPRENDO UN TEXTO POÉTICO. As mascotas de Alfredo ��114

GRAMÁTICA. Os demostrativos ��116

ORTOGRAFÍA. A coma ��118

VOCABULARIO. A granxa ��120

SABER FACER. Contar unha experiencia persoal ��122


Unidade 13

COMPRENDO UN TEXTO TEATRAL. O pregón ��124

GRAMÁTICA. O adxectivo ��126

ORTOGRAFÍA. Palabras con x e con s ��128

VOCABULARIO. A rúa ��130

SABER FACER. Dar indicacións ��132


2

Unidade 14

COMPRENDO UN CONTO. Alberte, o torpe ��134

GRAMÁTICA. Os pronomes persoais ��136

ORTOGRAFÍA. Palabras con x e con ll ��138

VOCABULARIO. O faiado ��140

SABER FACER. Describir un obxecto ��142


Unidade 15

COMPRENDO UN TEXTO INFORMATIVO. A tumba misteriosa ��144

GRAMÁTICA. O verbo ��146

ORTOGRAFÍA. Os dous puntos ��148

VOCABULARIO. Os coches antigos ��150

SABER FACER. Elaborar un anuncio ��152


Repaso trimestral ��154

3

11 Comprendo un conto

Todos os oficios nunAquela tarde, na escola, falaron do que lles gustaría ser cando fosen maiores. Había profesións para todos os gustos!

–Doutora –dixo Clara.

–Mestre! –exclamou David.

–Xardineira –engadiu Helena.

–Músico! –berrou Brais.

Saíron bombeiros, panadeiros, dependentes, astronautas, pintores, deportistas… Só Estrela permanecía calada, e a mestra preguntoulle:

–E a ti, Estrela? Que che gustaría ser?

Naquel preciso momento soou o timbre. Estrela alegrouse unha barbaridade, porque non sabía que contestar. Non se vía en disposición de se decidir por un único oficio, porque en realidade gustábanlle moitos: debuxante, bailarina, exploradora, doutora, escritora, ximnasta, mariñeira, taxista, astronauta, pasteleira…

Ao chegar á casa de seus avós, Estrela explicoulles as súas inquietudes mentres ceaban. Os avós, que sempre a escoitaban con atención, permaneceron un momento en silencio, considerando o problema. Despois dun anaco, o avó exclamou:

–Xa o teño, Estrela! Xa sei como podes facer todas esas cousas á vez!

–Como, avó? –preguntou Estrela, intrigada.

–Faite actriz! –dixo o avó, triunfal–. Así poderás representar todos os oficios que queiras…

–Que boa idea, avó! –entusiasmouse Estrela–. Mañá direille á mestra que quero ter un oficio que pode ser todos os oficios. Seguro que lle leva un anaco adiviñar cal é!

1 Repasa a lectura e escribe o nome da persoa que quere desempeñar cada oficio.

H�e¬enå Davi∂ —larå B<raifi4

2 Escribe o nome do oficio a que se refire cada definición. Todos se mencionan na lectura.

Viaxa polo espazo nunha nave e explora outros planetas�

Apaga incendios e rescata persoas que están en perigo�

Amasa o pan, cóceo no forno e, ás veces, tamén o vende�

Traballa no mar, a bordo dun barco�

3 Marca o significado correcto das expresións destacadas.

Estrela non se vía en disposición de decidirse

por un único oficio�

Cando soou o timbre, alegrouse unha barbaridade�

Máis tarde contoulles aos avós as súas inquietudes�

4 Responde.

Por que Estrela non se vía en disposición de elixir un único oficio?

Que lle propuxo o avó?

Por que?

5 Explica que oficio che gustaría desempeñar a ti.

COMPETENCIA LECTORA

Dib� a misma niña hablando con sus abuelos mientras merienda

Non se sentía capaz�

Non tiña tempo�

Alegrouse moi pouco�

Alegrouse moitísimo�

As súas preocupacións�

Os deberes que tiña�

astronautåbom∫±iro pana∂eiro mari~eiro

Porq€æ e>

R. L.

Q€æ ßæ fi≈eßæ actriΩ.Porq€æ ası po∂eríå ®ep®eßenta® todofi

®ealida∂æ gustábanl¬æ todofi.

ofi o‡iciofi q€æ qui≈eßæ.

5

maracasos teus

as túas pratos

as súas

os seus

trompetaa nosa

o noso tambor

o seu

a súa

Os posesivos

LEMBRA

Os posesivos son as palabras que indican a quen pertence un ser ou un obxecto�

Os posesivos sempre van no mesmo xénero e no mesmo número ca o substantivo a que se refiren� En galego, os posesivos adoitan levar diante o artigo correspondente�

1 Arrodea os posesivos deste texto.

2 Clasifica os posesivos que arrodeaches na actividade anterior.

3 Risca en cada caso a combinación incorrecta do artigo e o posesivo co nome.

Uns canciños moi elegantes

A miña veciña está moi orgullosa dos seus dous canciños, Puf e Paf. Paséaos a diario polas rúas do noso barrio. Aos meus amigos e a min encántanos velos, sempre tan amañados, cada un co seu abrigo e coas súas botiñas. E é que a súa dona non quere que Puf e Paf se arrefríen por nada do mundo. Por iso os coida tanto, como fan as nosas nais con nós!

Masculino Feminino

Singular Plural Singular Plural

ße€noso

ßeufiµeufi

miñåsúå

nosafisúafi

6

11GRAMÁTICA

4 Pensa e relaciona.

5 Completa cada oración co posesivo que corresponda.

súas • túas • miña • seus • nosos • seu

O bom∫±i®o puxo o cas©o. A”nå no> atopå afi ¬en†efi! Nófi vivimofi cofi paifi. S<arå xogå cofi irmánfi. S’æ q¤e®efi, ∂éixoc™æ å bicic¬etå. T^ viráfi coafi curmáfi.

A pelota perténcenos a nós�

O chifre é de Antón�

A piruleta é dela�

Os lapis perténcenvos a vós�

A carpeta trouxéchela ti�

É a túa carpeta�

É a nosa pelota�

Son os vosos lapis�

É a súa piruleta�

É o seu chifre�

6 Pinta os posesivos que indiquen que unha única persoa posúe varias cousas.

miñas teu vosos

miña teusmeusnosas

túas

túafi

ße€

ßeufimiñå

nosofisúafi

7

Palabras con v

LEMBRA

Escríbense con v os seguintes termos:

• As formas de pasado dos verbos ter e estar�

• Outras palabras como avoa, chuvia, vida…

Tamén se escribe v despois de n�

Se unha palabra se escribe con v, as da súa familia tamén se escriben con v�

1 Ordena as letras para formar verbos. Despois, escribe cada un a carón da palabra que corresponda.

verniz v

vacina v

nave

vento

chuvia

2 Completa estas oracións con formas dos verbos anteriores.

M”iñå na^ o mob¬æ do saló>.

O buq¤æ e> ma® a∫±rto.

A”b®æ å √±ntÅ æ es†æ cuarto.

A e>ƒerµeirå moitofi pac^en†efi.

Levå paraugafi, q¤æ agorå µesmo .

V E Z N I R A R

N A E V G R A

R E N I T L A V

C O H V E R

A V C I R A N

±rniza®acina®

na√±ga®√±ntila®cho√±®

√±rnizo€na√±gå

vacinå√±ntilå

cho√¶8

3 Copia as palabras substituíndo o símbolo por b ou por v.

en¬ío in¬ernar em¬ruxar am¬ición

con¬erter en¬exa

com¬inar in¬estigar

4 Completa coas consoantes que faltan e despois escribe unha oración con cada parella de palabras.

cå å æ efi å å ello

o æ å o æ

.

5 Completa as palabras do texto con b ou con v.

U> efi aró> i>esq€ec^ ¬æ!

O xo efi, cando íå ao på illó> då ilå, i©en†æ efi aro¤ æ cåe¤ nå lamå. Po ®æ! T^ o q¤æ i® caµ ia® å roupå Å caså æ, cando

o¬ e¤, xå estå å ®ematando o partido!

11ORTOGRAFÍA

® ¬v

v l¬ > v

v

Vvv

v

v

vv

b

v

b b

b

© v®

envíoembruxa®

combina®con√±r†e®

in√±rna®ambició>en√±xåin√±stiga®

R. L.

9

Os bombeiros

1 Resolve o encrucillado. Que obxectos utiliza un bombeiro?

6

E8 9

1

2

3

7

4 T

5 L U V A S

2 Escribe a carón de cada afirmación a palabra da actividade anterior que corresponda.

Permite acceder aos lugares elevados para rescatar as persoas�

O bombeiro úsaa para apagar o lume e o xardineiro, para regar�

É importante tela á man para iluminar os lugares escuros�

Utilízase para romper unha porta cando non é posible abrila�

Serve para apagar o lume pouco intenso, que acaba de prender�

4

9

7

2

3

8

15

6

S

L N ED

RC S OC

T

M

E

C

N

I

M C AH AA

E T NI OX

A

R

DG

A

AU

RAXE

T

O

A

B

E”scadåM”ang€eiråL”an†ernåM”achadåE”xtinto®

10

3 Relaciona cada palabra con outra que teña un significado similar.

apagar

avisar

apresurarse

salvar

rescatar

extinguir

advertir

bulir

4 Escribe cada palabra onde corresponda e descubrirás que tarefas realizan os bombeiros.

camións • vítimas • bombeiros • liberan • incendio aviso • parque de bombeiros • apagar

—adå díå ofi aco∂e> ao ße¤ luga® ∂æ trabal¬o, q¤æ Æ o . Des∂æ alı, cando ®eci∫±> u> , såe> cofi carå ao luga® do parå o luµæ. A”∂emaifi, ofi bom∫±irofi taµé> ofi conduto®efi q¤æ q¤eda> atrapadofi nofi ßeufi √±hículofi cando ßæ produ©æ u> acci∂en†æ æ ®escata> afi ∂æ catástro£efi como †er®emotofi æ inundaciónfi.

5 Resolve a adiviña. De que obxecto relacionado cos bombeiros se trata?

Cando me oen, todos apartanporque digo, sen falar,que nalgún lugar hai un incendioe que os bombeiros van pasar!

É å .

11VOCABULARIO

bom∫±irofi

parq€æ ∂æ bom∫±irofiaviso

camiónfi in©endioapaga®

li∫±ra>

vítimafi

si®enå11

EXPRESAR PREFERENCIAS SABER FACER

1 Marca. En cal destes lugares che gustaría vivir?

2 Relaciona. A que lugar corresponde cada característica?

Hai moitos servizos� A montaña

Está a carón do mar� A cidade

A vida alí é máis tranquila� A costa

3 Escribe outro aspecto positivo que cres que pode ter a vida en cada un deses lugares.

Na montaña

Na cidade

Na costa

4 Completa o texto co lugar que elixiches e con dúas razóns polas que che gustaría vivir alí.

Gustaríaµæ vivi® porq¤æ

æ porq¤æ

R. L.

R. L.

R. L.

12

ACTIVIDADES DE REPASO

11

1 Fíxate no exemplo e escribe oracións con posesivos.

Eu teño un boli azul�

Eles teñen uns bonecos�

Ana ten unha carteira�

Vós tedes unhas bólas�

Ti tes uns libros�

2 Completa con b e con v.

3 Escribe unha oración co nome de cada obxecto.

É o µe¤ bol^ azu¬.S<o> ofi

—o> mot^ o då ®eno ació> do ello pazo då ilå, co> idámolo ao con©erto q¤æ >e¬ ßæ ©e¬æ rarÅ

o in∂eiro no æ ∂æ ße†eµ ro, áfi 21 ™. Po® få o®, e> ıenofi u> cor®eo e¬ectrónico

parå co>firma® å súå asis†enciå.

IN ITACIÓN

ßeufi bo>ecofi.É å súå car†eirå.A”fi bólafi so> vosafi.

b b

v vv v

v vvv

v

Ofi librofi so> †eufi.

R. L.

V

13

12 Comprendo un texto poético

As mascotas de AlfredoUn hámster, dous cans,

un gato fedello,

tres tartarugas,

catro coellos

e moitos peixiños

tiña Alfredo.

1 Completa co nome do animal representado e coa cantidade axeitada. Que mascotas tiña Alfredo?

A”¬f®edo tiñå ,

, ,

, ,

æ .

E aínda se queixaba,

con gran desolación,

porque non lle deixaban

facer de anfitrión

de crocodilos, de serpes,

nin dun triste escorpión…

Vaia zoolóxico!

Que esaxeración!

t®efi tartarugafi

u> háms†e®

u> gato

catro cø±llofi

doufi canfi

catro πei≈efi14

COMPETENCIA LECTORA

2 Pinta os outros animais que Alfredo quería ter na casa.

4 Arrodea. Como son os animais que lle gustaría ter a Alfredo?

Domésticos� Salvaxes� Inofensivos�

5 Razoa. Cres que os pais de Alfredo lle deixarán ter os animais que quere? Por que?

6 Fíxate no poema e responde.

Con que palabra remata o segundo verso?

Cal é a vogal da sílaba tónica?

Que outras palabras finais de verso teñen esa mesma vogal na sílaba tónica? Cópiaas�

3 Marca. A que se refire a expresión un triste escorpión?

A un escorpión que está triste� A un único escorpión�

R. L.

£e∂ello

A”l‡®edocø±llofi

æ

15

Os demostrativos

LEMBRA

Os demostrativos son as palabras que indican a distancia que hai entre a persoa que fala e os seres ou os obxectos a que se refire�

Os demostrativos van sempre no mesmo xénero e no mesmo número ca o substantivo que acompañan�

1 Arrodea os demostrativos e subliña os substantivos a que se refiren.

Descansaremos á sombra, baixo aquelas árbores�

Este pico chámase Pena Maior e aquel grupo de montañas forman a serra da Pega�

Esta novela é máis longa ca aquela obra que leramos�

Aqueles rapaces colleron ese autobús�

Estes guantes combinan con esa bufanda�

Quero estas laranxas, eses plátanos e esas uvas, por favor�

2 Completa a táboa cos demostrativos que arrodeaches.

Singular Plural

Masculino Feminino Masculino Feminino

Proximidade

Distancia media

Afastamento

estå

eså

aq€elå

estafi

esafi

aq€elafi

es†æ

eßæ

aq€e¬

es†efi

eßefi

aq€e¬efi

16

12

3 Completa cos demostrativos axeitados.

GRAMÁTICA

Gústanµæ máifi camisafi azuifi cå

≈erßeifi √±rµellofi.

Devol√±®eil¬æ lib®o å M”ig¤e¬ æ ∂eixa®eil¬æ

πelotå å —arµæ.

Q¤ero espag¤e†efi, ensaladå

æ croq¤etafi.

Leva®e^ Å µeså cul¬e®efi

æ pratofi.

estafi

eßæ

estå

es†efi

estafi aq€e¬efi

eså aq€elafi

eßefi

17

A coma

LEMBRA

Escríbese coma (,), entre outras cousas, para separar os elementos dunha enumeración�

Nas enumeracións non se escribe coma nin antes nin despois da palabra e�

1 Risca o elemento que sobra en cada enumeración e cópiaa de novo corrixida.

2 Traza unha liña da cor correspondente onde sexa necesario.

aquí sobra a coma aquí falta unha coma

O sábado que vén iremos ao cine con Xoán, Pedro, e Ana�

Onte na froitaría mercamos melocotóns sandía e ameixas�

Na viaxe por Italia meus pais visitaron Florencia Roma, Venecia Milán e, Xénova�

As cores que máis me gustan son o vermello o verde o morado e o laranxa�

Nesta panadaría fan pan, chourizos, empanadillas e pasteis�

Para cear podes elixir ensalada, sopa, paella ou macarróns�

Na tenda venden bonecas, balóns, refrescos e xogos de mesa�

Nå †endå √±n∂e> bo>ecafi, balónfi æ xogofi ∂æ µeså.

Parå ©ea® po∂efi elixi® ensaladå,påellå o€ macarrónfi.

Nestå panadaríå fa> pa>,empanadillafi æ pas†eifi.

18

3 Enumera os catro obxectos ou produtos de cada debuxo. Non esquezas empregar a coma.

4 Ordena os fragmentos desta nota. Despois, cópiaos por orde e engade as comas necesarias.

12ORTOGRAFÍA

No froi†eiro ha^

No escritorio ha^

Biquiños!

Ola, mamá:

Todos querían saber a que hora vai ser a festa de aniversario do papá�

Telefonaron o tío Xavier a avoa a tía Susana e a curmá Xoana�

Breixo

1

4

2

3

u> bolígra‡ounhå grampadorå, unhågomå æ u> ca∂erno.

unhå πerå,doufi plátanofi, unhå mazÅ

Te¬e‡onaro> o tío X”av^e®, å avoå, å tíåS<usanå æ å curmÅ X”oanå.Todofi q€ería> sa∫±® å q€æ horå va^ ße® å ƒestå ∂æ ani√±rsario do papÅ.B<iquiñofi!

Olå, mamÅ:

æ t®efi laranxafi.

11

19

A granxa

1 Relaciona os animais que forman parte da mesma familia.

2 Substitúe cada letra pola que ocupa a posición anterior no abecedario e descubrirás outras crías de animais.

D B C S L U P D B E F M P

B O P D B A B Q P

galo egua becerro

boi porca pito

cabalo galiña poldro

porco vaca bacoriño

A Ñ O

C

C

CA

A

AB

Z

DR

A

EI

P

L T

O

OO

20

3 Completa coas palabras da actividade anterior.

O Æ å críå då o√±llå æ do car>eiro. O Æ å críå då ca∂elå æ do ca>.

O Æ å críå då cabrå æ do castró>. O Æ å críå då cø±llå æ do cø±llo.

4 Fíxate no son que emite cada animal e completa as oracións.

12VOCABULARIO

5 Sigue as liñas e descubrirás que fan estoutros animais da granxa.

A , cando fa^ « », caca®exå.

O , cando fa^ « », miañå.

O , cando fa^ « », píå.

A , cando fa^ « », ∫±å.

Ca-ca-ca!

burro ornea

porco gruñe

cabalo múa

vaca rincha

Pío, pío!

Miau!

Beeee!

añopoldro

cabritocazapo

galiñåcå-cå-cå!

gato mia€!

o√±llå ∫¶æææ!

pitiño pío, pío!

21

CONTAR UNhA EXPERIENCIA PERSOAL SABER FACER

1 Pensa na primeira viaxe ou excursión que lembres e responde.

A onde fuches?

Cando foi?

Con quen fuches?

Que medio de transporte empregaches (bici, coche, autobús…)?

2 Lembra como te sentiches e arrodea da cor que corresponda o adxectivo ou adxectivos que o expresan.

Ao inicio Durante a viaxe Ao final

temeroso/a nervioso/a emocionado/a aburrido/a

canso/a contento/a satisfeito/a triste

3 Completa o texto en que narras a túa primeira viaxe a partir das respostas anteriores. Podes engadir algún outro comentario se o desexas.

A miñå priµeirå via≈æ fo^ . Fu> å

co> , e> .

A”o principio estabå , porq¤æ .

Duran†æ å via≈æ .

A”o fina¬ estabå .

Cando?

Onde?

Con quen?

Como te sentías?

Que fixeches? Que sentías?

Como acabou todo? Como te sentiches?

En que medio de transporte?

R. L.

R. L.

R. L.

22


12

1 Completa as series.

2 Escribe as comas que faltan nesta nota.

estå vacå

eßæ rapaΩ

aq¤e¬efi vasofi

aq¤elafi flo®efi

Q¤erido fillo: A”córda†æ ∂æ darl¬efi ∂æ coµe® áfi vacafi aofi cø±llofi aofi porcofi æ áfi galiñafi.Deicå å noi†æ! PapÅ

eså vacå aq€elå vacå

aq€e¬ rapaΩes†æ rapaΩ

es†efi vasofi eßefi vasofi

estafi flo®efi

,,

esafi flo®efi

23

13 Comprendo un texto teatral

O pregón(A praza da vila está baleira. Entra XOÁN, policía municipal, cun megáfono na man.)

XOÁN: (Falando polo megáfono.) Fáiselles saber a todos os veciños de Vilanova que o Concello convocou un concurso…

(Entran un grupo de veciños e de veciñas curiosos.)

ANA: Un concurso?

PEDRO: Un concurso de que?

XOÁN: (Impaciente.) Déixenme acabar, recoiro! (Volvendo falar polo megáfono.) Un concurso de ideas para decidir como será a nova praza…

MARTA: Unha nova praza?

TOMÉ: Onde?

XOÁN: (Anoxado outra vez.) Queren calar? (Polo megáfono.) A nova praza da Cultura, onde se situarán a Biblioteca Municipal e o Auditorio…

(Todos saltan de alegría.)

ANA: Xenial!

PEDRO: Fantástico!

MARTA: Por fin teremos unha biblioteca!

TOMÉ: E un auditorio!

XOÁN: (Enfadado.) Calade dunha vez e deixádeme rematar o pregón!

ANA: Perdoa…

PEDRO: Os nervios…

MARTA: Tes que entender que…

TOMÉ: Nós…

XOÁN: (Bramando.) Abonda! (Polo megáfono.) Quen desexe participar no concurso, que se achegue ao concello para ler as bases e en paz!

(Sae da escena.)

ANA: Eu marcho voando ao concello!

PEDRO: E eu!

MARTA: Eu tamén!

TOMÉ: E eu!

(Saen rapidamente. Volve entrar XOÁN.)

XOÁN: (Burlón, despregando uns papeis.) Xa podedes correr, xa, que as bases téñoas eu…

1 Marca. Que é un pregón?

Un anuncio que se comunica en voz alta nun sitio público�

Un discurso para pedir axuda ou socorro�

24

2 Completa o pregón que leu o policía cos datos que se ofrecen na lectura.

COMPETENCIA LECTORA

3 Escribe cada palabra no lugar que corresponda.

convocar

situarse

bases

despregar

Normas que regulan un concurso ou competición�

Anunciar un concurso para que os interesados poidan participar�

Estender algo que estaba dobrado�

Ocupar un lugar determinado�

4 Responde.

Quen o di?

Como o di?

A quen llelo di?

Por que llelo di?

Fáißel¬efi sa∫±® å todofi ofi √±ciñofi ∂æ q¤æ o convoco¤ u> ∂æ parå ∂ecidi® como ßerÅ å novåprazå då , on∂æ ßæ situará> å æ o .Q¤e> q¤eirå participa® no concurso, q¤æ ßæ ac™eg¤æ ao parå ¬e® afi .

Calade dunha vez!

Vilanovå»on©ello concurso

i∂eafi—ulturå

B<iblio†ecå M”unicipa¬ A”uditorio

con©ello baßefi

B<aßefi—onvoca®Desp®ega®S<ituarßæ

X”oá>, u> policíå municipa¬.B<ramando. A”ofi √±ciñofi æ áfi √±ciñafi. Porq€æ no> l¬æ ∂eixa> ¬e® o p®egó>.

25

O adxectivo

LEMBRA

Os adxectivos son palabras que serven para expresar como están ou como son as persoas, os animais ou os obxectos� Sempre van no mesmo xénero e no mesmo número ca o substantivo que acompañan e poden situarse diante ou detrás del�

Hai adxectivos que teñen unha forma para o masculino e outra para o feminino; outros, en cambio, teñen a mesma forma para os dous xéneros�

1 Arrodea os adxectivos e copia o substantivo a que se refiren.

Para xantar, tomei uns macarróns deliciosos�

A vella ponte non puido resistir a riada e caeu�

Hoxe no patio vimos moitas formigas voadoras�

2 Clasifica neste cadro os adxectivos que arrodeaches e inventa os que falten.

Masculino Feminino

Singular Plural Singular Plural

3 Arrodea en cada caso a forma do adxectivo que concorda co substantivo destacado.

A ensalada que fixo meu pai estaba boísima boísimo �

O meu irmán prestoume este lapis vermellos vermello �

As miñas compañeiras da clase son moi divertidas divertidos �

Cando vén a avoa, os rapaces póñense moi contento contentos �

macarrónfipon†æformigafi

∂eliciosofi∂eliciosovoado® voado®efi

√±llå √±llafivoadorå voadorafi

26

13

4 Pinta os adxectivos que teñen a mesma forma en masculino e en feminino.

5 Completa cos adxectivos que pintaches.

GRAMÁTICA

unhå †eå unhå ƒerå unhå ma¬etå

6 Describe estes animais con dous adxectivos.

O πeriquito Æ A gatå Æ

unhå flo® unhå sumå unhå rapazå

rosa alegre fácilsalvaxecansopesado

suaveforzudo contentomarrón rápido enfadado

fáci¬

salva≈æ

√±r∂æ æ ama®elo.

grifi æ mo^ sua√¶.

marrón suave

salvaxe fácilalegre

roså a¬eg®æ

marró>sua√¶

R. M.

27

Palabras con x e con s

LEMBRA

A letra x pode representar dous sons distintos:

• O que se pronuncia en palabras como paxe, baixo, xersei…

• O que se pronuncia en palabras como taxi, óxido, texto, exame…

2 Escribe o nome do obxecto que corresponde a cada definición. Para iso, fíxate nas palabras destacadas.

Aparello que extrae o fume dunha cociña�

Aparello con que se espremen as laranxas�

Aparello que serve para extinguir o lume�

Instrumento empregado para escachar noces�

Moble para expoñer mercadorías�

Máquina para escavar a terra�

3 Clasifica as palabras anteriores segundo a sílaba pola que comecen.

Comezan por es-

Comezan por ex-

1 Arrodea as palabras en que o x se pronuncia coma en paxe. Despois, completa a oración cos termos apropiados, fixándote na concordancia.

mexillón próximo peixaría ameixa caixón

éxito viaxe auxilio dúplex debuxo

H”o≈æ nå tiña> unhafi æ unfi ∫±> f®escofi.

extracto®

πeixaríå aµeixafiµexillónfi

esp®eµedo®extinto®escachano©efiexposito®escavadorå

esp®eµedo® escachano©efi escavadorå

extracto® extinto® exposito®28

13ORTOGRAFÍA

6 Escribe unha oración con cada palabra que non empregaches na actividade anterior.

4 Completa con x ou s. Fíxate en que cada símbolo representa sempre a mesma letra.

5 Copia as oracións elixindo en cada caso a palabra axeitada.

Deixa sempre o liso lixo no colector axeitado�

Este xersei quédame moi xusto susto e resúltame incómodo�

Colle auga na serra xerra e pona na mesa�

María diso dixo que non quere sobremesa�

e|to¬o

ma|a¬e

de|e¬o

¬ira|ol

|a¬ofón

¬imna|ia

men|a¬e

pai|a¬e

e¬cur|ión

estoxo xiraso¬ µensa≈æ

masa≈æ saxo‡ó> paisa≈æ

excursió>∂eßexo ximnasiå

Deixå ßemp®æ o lixo no co¬ecto® a≈eitado.

E”s†æ ≈erße^ q€édaµæ mo^ xusto æ resúltaµæ incómodo.

—ol¬æ augå nå ≈errå æ ponå nå µeså.

M”aríå dixo q€æ no> q€e®æ sob®eµeså.

R. L.

29

A rúa

1 Busca en cada serie o nome de dous elementos da rúa e cópiaos no seu lugar.

2 Clasifica estas palabras relacionadas coa cidade.

varredor • coche • apartamento

edificio • carteiro • moto

policía • bicicleta • rañaceos

C B T S E M Á F O R O E B A N C O

D P A P E L E I R A Z B F A R O L

S I N A L P C O L E C T O R R T I

Son traballadores Son vivendas Son vehículos

co¬ecto® faro¬ ßemá‡oro

banco sina¬ paπe¬eirå

var®edo®car†eiropolicíå

coc™æmotobicic¬etå

apartaµentoedi‡icioraña©eofi

30

3 Risca a palabra que sobra en cada grupo.

Transportes públicos metro patinete autobús tranvía

Zonas verdes parque xardín supermercado arboredo

Edificios públicos concello biblioteca museo granxa

13VOCABULARIO

praza avenida rúa parque

4 Escribe o tipo de lugar representado en cada caso e invéntalle un nome propio.R. M.

Parq€ædåA”laµedå

R”úådåL”i∫±rda∂æ

A”venidå∂æ—as†elao

PrazådåVilå

31

DAR INDICACIóNS SABER FACER

1 Observa o plano e risca as indicacións incorrectas para ir de A (banco) a C (colexio).

A B

C

D

Para ir do banco ao colexio, camiña todo recto e atravesa dúas tres rúas�

A continuación, xira á dereita esquerda e continúa cara adiante atrás

ata que atraveses o río a avenida � Despois, xira á dereita esquerda

e atoparás o colexio detrás de fronte .

2 Responde. Seguindo o itinerario anterior, se xiraramos á dereita despois da ponte, que edificio atopariamos?

3 Traza no plano anterior o percorrido para ir da biblioteca (B) ao concello (D) e descríbeo.

Parå i® då biblio†ecå ao con©ello,

A”topariamofi o hospita¬.

xirå Åesq€erdå nå priµeirå rúå æ ∂espoifi xirå Å∂e®eitå polå ßeguin†æ. —ontinúå ®ecto atå o fina¬ då prazå æ atoparáfi o con©ello Å esq€erdå.

32

1 Subliña. Cal é o adxectivo adecuado para referirse ao representado en cada ilustración?

2 Completa co adxectivo que prefiras, no xénero e no número correspondentes.


13

vella vellos

vellas vello

saborosa saborosos

saborosas saboroso

fresca frescos

fresco frescas

sucios sucia

sucias sucio

Unhå bicic¬etå

Unfi ca∂eliñofi

Unfi xiraso¬efi

Unhafi flo®efi

U> estoxo

U> †e¬é‡ono

3 Risca en cada caso a forma incorrecta.

paxaro pasaro estremo extremo excusa escusa

maxia masia extranxeiro estranxeiro éxito ésito

próximo prósimo

bocexo boceso

extraño estraño

tósico tóxico

escravo excravo

excarvar escarvar

novå antigo

xogado®efi

ƒermosofi

bonitafi

azu¬

R. M.

33

1 Responde.

Por que os pais de Alberte lle daban tantas recomendacións ao seu fillo?

Segundo a información proporcionada na lectura, que adoitaba romper Alberte?

14 Comprendo un conto

Alberte, o torpeCada vez que saía da casa, Alberte recibía o mesmo aluvión de consellos:

–Vai con coidado!

–Non rompas nada!

Non era estraño que llos desen, a verdade, porque Alberte tiña a desgraza de tropezar con todo aquilo co que se podía tropezar e de romper todo aquilo que era posible romper: pratos, vasos, adornos, reloxos… Un pesadelo constante!

Un bo día, cando paseaba con seus pais, o can dunha veciña escapou e lanzouse a perseguir a Mica, a gata do porteiro. Mica, espantada, refuxiouse no supermercado, pero o can entrou detrás dela coma un tolo. Alberte non o pensou dúas veces: entrou no supermercado á carreira, conseguiu adiantar o can e colleu a Mica no colo antes de que sufrise ningún dano.

Cando volveu á rúa, coa gata nos brazos, a xente púxose a aplaudir. O porteiro e a dona do can aplaudíanlle porque salvara a Mica; e os clientes do supermercado, porque os librara de dous animais furiosos.

E os pais de Alberte? Os pais do rapaz aplaudían con toda a alma porque, por primeira vez na vida, o seu fillo entrara e saíra do supermercado sen romper nada. Sería posible que estivese curado?

Porq€æ tiñå å ∂esgrazå ∂æ troπeza® co> todo o q€æßæ podíå troπeza® æ ∂æ romπe® todo o q€æerå posib¬æ romπe®. Pratofi, vasofi, adornofi, ®eloxofi...

34

2 Pinta os adxectivos axeitados. Como era Alberte?

inhábil

torpe

mañoso

distraído

coidadoso

3 Numera. En que orde ocorren os feitos?

4 Marca. Que non fai Alberte desta vez no supermercado?

5 Responde. Por que lle aplauden a Alberte?

COMPETENCIA LECTORA

Os seus pais�

Os clientes do supermercado�

O porteiro e a dona do can�

Porq¤æ

Porq€æ tiñå å ∂esgrazå ∂æ troπeza® co> todo o q€æßæ podíå troπeza® æ ∂æ romπe® todo o q€æerå posib¬æ romπe®. Pratofi, vasofi, adornofi, ®eloxofi...

Porq€æ, po® priµeiråveΩ nå súå vidå, entraråæ saírå do suπerµercadoße> romπe® nadå.

ofi librarå ∂æ doufi animaifi furiosofi.

Porq€æsalvarå å M”icå.

2 3 1

torpeinhábil distraído

35

Os pronomes persoais

LEMBRA

Os pronomes persoais son as palabras que serven para referirse ás persoas sen dicir o seu nome�

Hai tres clases de pronomes persoais: os de primeira persoa (eu, nós) utilízanse para nomearnos a nós mesmos; os de segunda persoa (ti, vós) utilízanse para nomear as persoas con quen falamos; os de terceira persoa (el, ela, eles, elas) utilízanse para referirse ás persoas de quen se fala�

1 Relaciona. A quen se refire cada pronome?

2 Copia substituíndo as palabras subliñadas polo pronome axeitado.

eles • nós • ela • el • vós

Que película fostes ver teu pai e mais ti?

A mestra quere que fagamos un traballo�

Os seus curmáns teñen unha casa antiga na Fonsagrada�

Óscar e mais eu imos xogar ao parque todos os días�

Ramón é o rapaz máis alto da clase�

eleselelas elanós vós

Ti e Lois Os avós Ana e Eva Miña nai e mais eu A pintora O médico

Q€æ πelículå fos†efi √±® vófi?

E”lå q€e®æ q€æ fagamofi u> traballo.

E”¬efi †e~e> unhå caså antigå nå Fonsagradå.

Nófi imofi xoga® ao parq€æ todofi ofi díafi.

E”¬ Æ o rapaΩ máifi alto då claßæ.36

14

3 Completa co pronome adecuado.

4 Volve escribir as oracións substituíndo os pronomes por nomes propios.

Ti queres un xeado?

Eles perderon o autobús�

As gañadoras do concurso foron elas�

El é unha persoa moi amable�

GRAMÁTICA

A †endå Æ ∂æ Paulo æ ∂æ Gonzalo. so> ofi donofi.

trou≈emofi u> baló>. taµé> po∂e∂efi xoga®.

S’æ pi∂efi u> bocadillo ∂æ xamó>, πedi®e^ outro ∂æ tortillå.

E”stafi so> S<arå æ Ta®eixå. so> afi miñafi irmáfi.

R”oså, q¤e®efi u> ≈eado?

E”¬efi

E”lafi

tê€

NófiVófi

X”aquí> æ X”avê® πer∂ero> o autobúfi.

A”fi gañadorafi do concurso foro> —arµæ æ L”aurå.

X”avê® Æ unhå πersoå mo^ amab¬æ.

R. M.

37

Palabras con x e con ll

LEMBRA

Convén non confundir certas palabras galegas coas súas equivalentes castelás�

Hai palabras que en castelán se escriben con j e en galego levan x, como obxecto�

Con todo, isto non ocorre sempre� De feito, escríbense con ll, e non con x, palabras como palla, ovella…

1 Busca catro palabras con x e catro con ll e escríbeas onde corresponda.

2 Completa o texto con catro palabras das anteriores.

Nu> do zoo ha^ unhå ∂æ monofi mo^ chistosofi. R”aña> å , baila> æ fa> ≈estofi graciosofi. —alq¤erå botå unhå ao √±lofi.

G A R G A L L A D AF S O P I R A R O ME F R O L E Z P D UX U S R A I O A L RU A M E I X A R O ÑN G E L B A R E F IC O S L E T O L U MO F T A G U L L A OM X A R D Í N A H N

LL

X

gargalladå o®ellå pa®ellå agullå

xunco aµeixå ®eixå xardí>

xardí> pa®ellåo®ellå

gargalladå38

14ORTOGRAFÍA

Palabras con x

Palabras con ll

3 Copia as palabras substituíndo os símbolos por x ou por ll. Despois, clasifícaas onde corresponda.

sorte|a espon¬a

tra¬ecto burbu|a

ata|o in¬ección

bande¬a lente|as

o|eiras ¬eso

re¬eitar agasa|o

4 Completa coas palabras da actividade anterior que resulten apropiadas.

E”så ∂æ ouro πer†en©e¤ å unhå raíñå. A”o ƒer√±®, å augå fa^ . Nå q¤edå u> prato ∂æ . —omo o erå longo, col¬emofi u> .

5 Completa cada sinónimo coas letras que faltan e formarás palabras con ll e con x.

máquina å a®æ o encarnado erµæ o gana ∂æ æ o plan π o ecto combate atå å enmeigar eµ r¤ a®

sor†ellå burbullafi

ban∂exå ¬en†ellafitra≈ecto atallo

ll l¬

l¬

π v® ≈bb

fi ≈≈

sor†ellå

sor†ellå

tra≈ecto

tra≈ecto

atallo

atallo

ban∂exå

ban∂exå

ol¬eirafi

ol¬eirafi

®e≈eita®

®e≈eita®

esponxå

esponxå

burbullå

burbullå

in≈ecció>

in≈ecció>

¬en†ellafi

¬en†ellafi

≈eso

≈eso

agasallo

agasallo

39

O faiado

1 Le o texto e copia onde corresponda os nomes dos obxectos que Carlos atopou no faiado.

2 Indica que obxecto ou obxectos dos anteriores están feitos de cada material.

porcelana madeira

vidro tea

ferro pel

3 Agora pensa e escribe o nome doutros obxectos que estean feitos destes materiais.

papel cortiza

plástico mármore

O faiado das sorpresas

Carlos subiu esta mañá ao faiado da casa dos avós e alí atopouse cun monte de sorpresas: unha maleta vella chea de fotos, un espello precioso co marco dourado, unha cama con barrotes de cando a avoa era pequena, un vestido longo, un armario enorme, unha vaixela descolorida pero moi bonita… Seguro que aínda había moitos máis segredos por descubrir!

unhå vai≈elå u> armario unhå camå

unhå ma¬etå u> esπello u> √±stido

vai≈elå armario √±stido esπello

camå ma¬etå

libro bo†ellå

tapó> ∂æ bo†ellå estatuå

R. M.

40

14VOCABULARIO

4 Completa e relaciona. De que artesán se está a falar en cada caso?

1 O traballå o vidro.2 O traballå o barro.3 O traballå o ƒerro.4 O traballå å ma∂eirå.5 O traballå o esparto.

5 Arrodea os obxectos que poderías atopar nun faiado e responde.

Que teñen en común os obxectos que arrodeaches?

Son obxectos antigos que xa non se utilizan�

Son obxectos actuais que se utilizan a diario�

Que expresións non lles podes aplicar aos obxectos que arrodeaches? Ríscaas�

Son do ano da polca�

Son do tempo de Maricastaña�

Están de moda�

Lévanse�

Son máis vellos ca andar a pé�

Pasaron de moda�

soprado®

1

o¬eiro£er®eiro

carpin†eiro©es†eiro

4 5

3

2

41

DESCRIBIR UN OBXECTO SABER FACER

1 Observa o armario da avoa e arrodea as afirmacións seguindo o código de cores.

Ten dúas portas�

É moi grande�

Ten un espello no medio�

Ten forma rectangular�

É de madeira castaña�

Debaixo do espello ten caixóns�

2 Observa como é o armario por dentro e completa a descrición.

3 Escribe a descrición completa do armario seguindo as indicacións.

Como é por fóra

Que elementos

ten

Como é por dentro

O armario då avoå Æ

Á ha^ u> parå å roupå longå. Á ha^ parå ofi ≈erßeifi æ å roupå miúdå.

colgadoirodereita estantesesquerda

Describe o aspecto xeral

do armario�

Refírese aos elementos que compoñen

o armario�

esq€erdå

∂e®eitå estan†efi

colgadoiro

mo^ gran∂æ,®ectangula® æ ∂æ ma∂eirå marró>.Te> dúafi portafi æ u> esπello no µedio. Debaixo do esπello †e> doufi caixónfi.Á esq€erdå ha^ colgadoirofi parå å roupå.Á ∂e®eitå ha^ estan†efi parå å roupå miúdå.

42


14

1 Completa o cadro dos pronomes persoais.

eles

nós

el

vós

eu

elas

ti

ela

2 Completa co pronome axeitado en cada caso.

Ment®efi varro å cociñå, f®egafi å louzå.

¬e> contofi; e> cambio, p®e£erimofi ofi cómicfi.

está> mo^ con†entafi. sa∫±∂efi po® q¤æ?

3 Completa con x ou con ll, segundo corresponda.

atå o eado på aso oiå lara> å empa®æ a® ®e^ å toå å cø¶ o co í> esπæ o aroπæ

4 Escribe o nome dalgúns obxectos que poderías atopar nun faiado.

1�ª persoa 2�ª persoa 3�ª persoa

Singular

Plural

Á ∂e®eitå ha^ estan†efi parå å roupå miúdå.

t^

t^

e€

e€

e¬ elånófi

nófi

vófi

Vófi

e¬efi

E”¬efi

elafi

E”lafi

l¬l¬

l¬l¬

l¬

l¬≈ ≈≈

≈≈≈

Nu> faiado po∂eríå atopa® ca∂eirafi æ outrofi mob¬efi √±llofi, roupå q€æ xå no> ßæ uså...

R. M.

43

15 Comprendo un texto informativo

A tumba misteriosaA arqueoloxía é a ciencia que estuda a historia a través dos restos materiais que o pasado nos deixou dispersos por aquí e por alá.

Son moitas as persoas que, ao longo dos séculos, buscaron o coñecemento que se oculta nas entrañas da terra. É posible que un dos arqueólogos de máis renome fose o inglés Howard Carter. A súa sona débese ao feito de que, no ano 1922, descubriu a tumba de Tutankamon no Val dos Reis, en Exipto.

A tumba, oculta durante máis de tres mil anos, atopábase practicamente intacta e con todos os tesouros: o sarcófago coa máscara de ouro do faraón, xoias, mobles, armas, roupa…

Aquel descubrimento tivo resonancia mundial e reavivou o interese da xente polo antigo Exipto. Por se iso fose pouco, os membros do equipo de Carter comezaron a morrer inesperadamente poucos meses despois de entrar na tumba. Máis de oito mortes foron atribuídas á maldición do faraón, furioso con aqueles que ousaran perturbar o seu descanso.

Pero o caso é que Carter, o principal responsable, viviu aínda quince anos máis e fíxose famoso en todo o mundo. Unha maldición ben estraña, non credes?

1 Repasa o texto e completa.

A arq¤eoloxíå Æ

2 Arrodea o debuxo que representa o antigo Exipto.

å c^enciå q€æ estudå å historiå å tra√–fi dofi ®estofi ma†eriaifi q€æ o pasado nofi ∂eixo€ disπersofi po® aquı æ po® alÅ.

44

3 Completa a ficha sobre a tumba de Tutankamon.

COMPETENCIA LECTORA

4 Relaciona as palabras ou expresións que teñan un significado semellante.

dispersos

ocultar

as entrañas

renome

intacta

perturbar

o interior

alterar

sen danos

agochar

espallados

fama

5 Marca. En que pensaban algúns que consistía a maldición de Tutankamon?

Os que ousasen perturbar o seu descanso, morrerían�

Se alguén entraba na súa tumba, o Sol habíase apagar�

Os que inventaran a arqueoloxía, ían desaparecer�

6 Explica. Que pasou co equipo de Carter despois do descubrimento? E con el?

TUMBA DE TUTANKAMONA”no do ∂escubriµento: L”uga®: A”rq¤eólogo: Tesourofi q¤æ ßæ atoparo>:

1922 Va¬ dofi R�eifi, e> E”xipto H”owar∂ —ar†e® o sarcó‡ago coå máscarå ∂æ ouro do faraó>, xoiafi, mob¬efi, armafi, roupå...

Oito µembrofi do equipo mor®ero> unfi µesefi∂espoifi, πero —ar†e® vivi€ quin©æ anofi máifiæ fíxoßæ mundialµen†æ famoso.

R. M.

45

O verbo

LEMBRA

Os verbos son palabras que expresan accións�

Cada verbo ten moitas formas diferentes� O conxunto das formas dun verbo chámase conxugación�

O infinitivo é a forma que utilizamos para nomear o verbo�

1 Subliña o verbo de cada oración.

O sábado pasado visitamos unha exposición de coches antigos�

A nai de Lucía traballa no supermercado do noso barrio�

Xaime presumía moito da súa mochila nova�

O día da excursión Roberto saíu da casa ben cedo�

2 Pinta da mesma cor as formas que pertencen ao mesmo verbo.

lemos

pintabas

corriamos

xogará

xogarías

corro

lía

pinta

pintemos

len

xogan

correrán

correse

xogaba

pintariamos

lerías

3 Escribe o infinitivo de cada verbo anterior debaixo da imaxe correspondente.

xoga® cor®e® pinta® ¬e®

46

15

6 Completa cada oración co verbo axeitado.

M”arcofi æ H”ugo no coro då escolå.

L”aurå l¬efi unhå cartå aofi ßeufi amigofi italianofi.

E”¤ ßemp®æ µæ polå mañÅ, an†efi ∂æ almorza®.

O gato nå butacå då avoå.

GRAMÁTICA

5 Escribe tres formas máis de cada un dos verbos anteriores.

1

2

3

4

4 Escribe o verbo que expresa a acción representada en cada caso.

1 2 3 4

canta>

escribiu

ducho

dorµæ

friti® ri® ®ega® coµe®

friti®e^ fritimofi fri†e>r^ ri> ri®emofi®eg€e^ ®egamofi ®ega®e∂eficoµæ coµe€ coµe®e∂efi

R. M.

47

Os dous puntos

LEMBRA

Escríbense dous puntos (:) nos seguintes casos:

• Diante dunha enumeración que se anuncia.

• Antes de citar as palabras exactas que dixo alguén.

1 Arrodea os dous puntos en cada oración e escribe 1 ou 2, segundo a función que cumpran.

1 Serven para introducir unha enumeración anunciada�

2 Serven para introducir as palabras exactas que dixo alguén�

Miña nai exclamou: «Que susto tan grande me deches!»�

Estivemos en tres países de América do Sur: Brasil, Arxentina e Chile�

Teño que mercar estes alimentos: plátanos, ovos e fabas�

O avó díxome: «Entra no coche e abrocha o cinto»�

2 Copia cada oración no lugar axeitado colocando os dous puntos onde conveña.

Breixo ten tres animais de compañía un can, un gato e unha iguana�

Na casa vivimos cinco persoas o papá, a mamá, o avó, a avoa e mais eu�

No balcón hai dúas plantas un xasmín e unha caraveleira�

2

12

1

No balcó> ha^ dúafi plantafi:u> xasmí> æ unhå cara√±¬eirå.

Nå caså vivimofi cin©o πersoafi: o papÅ,å mamÅ, o avó, å avoå æ maifi e€.

B<reixo †e> t®efi animaifi ∂æ compañíå: u> ca>, u> gato æ unhå iguanå.

48

4 Observa os debuxos e inventa o texto que introduce as palabras dos personaxes. Non esquezas empregar os dous puntos.

A «I®emofi ∂æ excursió>!».B «Ne©esito u> †e¬é‡ono».C «Gústac™æ o µeló>?».

5 Relaciona os elementos e copia as oracións enteiras onde corresponda. Debes utilizar os dous puntos e escribir entre comiñas (« ») as palabras dos personaxes.

O rapaz exclamou chorando Pasen por aquí, por favor�

O porteiro díxonos con grande amabilidade Ai, que dor de barriga!

15ORTOGRAFÍA

Vicente practica: atletismo, fútbol, baloncesto e natación�

Vicente practica catro deportes: atletismo, fútbol, baloncesto e natación�

Temos que facer tres traballos: o de Plástica, o de Matemáticas e o de Lingua�

Temos que facer: o traballo de Plástica, o de Matemáticas e o de Lingua�

3 Marca a oración de cada cadro en que se empregaron correctamente os dous puntos.

A B C

A µestrå anunciå:O cl^en†æ dixo:X”ianå va^ p®egunta®:

R. M.

O rapaΩ exclamo€ chorando: «A”^, q€æ do® ∂æ barrigå!».

O por†eiro díxonofi co> gran∂æ amabilida∂æ: «Paße> po® aquı, po® favo®».

49

Os coches antigos

1 Copia onde corresponda o nome de cada elemento do coche.

retrovisor

faro

volante

asento

bucina

pedais

2 Le as oracións e escribe o elemento do coche a que se refire cada unha.

Písanse para facer que o coche vaia máis rápido ou máis lento�

Prémese para indicarlles cun son aos demais que nos aproximamos�

Serve para observar se veñen outros vehículos detrás de nós�

Permítenos dirixir o coche na dirección que desexemos�

Emite luz para iluminar o camiño se hai néboa ou pouca luz�

É o lugar onde sentan os viaxeiros�

3 Risca o nome do vehículo intruso e explica por que non é coma os outros.

coche

camión

bicicleta

moto

furgoneta

®etroviso® volan†æaßento

bucinå

faro

πedaifi

PedaifiB<ucinåR�etroviso®Volan†æFaroA”ßento

É o único q€æ no> funcionå co> moto® ∂æ gasolinå.50

4 Relaciona cada verbo co seu significado.

arrancar Reducir a velocidade do vehículo�

acelerar Poñer en marcha o vehículo�

xirar Deixar o vehículo colocado convenientemente nun lugar�

frear Cambiar a dirección en que vai o vehículo�

aparcar Aumentar a velocidade do vehículo�

5 Completa co elemento axeitado para formar o nome de cada obxecto.

para

conta

quilóµetrofi

choq¤efi

r®evoluciónfi

brisafi

6 Escribe, a partir da imaxe, un texto breve en que utilices as palabras propostas.

entrevistar • piloto • gañar • carreira

15VOCABULARIO

conta

para

para

conta

A car®eirå xå acabo€. Ofi xornalistafi ent®evista> o piloto q€æ gaño€ æ fa> fotofi parå o xorna¬.

R. M.

51

ELABORAR UN ANUNCIO SABER FACER

1 Marca os catro tipos de información que poderías incluír no anuncio dunha exposición de vehículos.

Lugar en que se celebrará e enderezo� Horario de visita�

Previsión do tempo� Tipos de vehículos expostos�

Datas da exposición� Prezo do combustible dos vehículos�

2 Inventa un slogan que anime a xente a visitar a exposición.

3 Completa o anuncio da exposición inventando os datos necesarios.

GRANDE EXPOSICIÓN DE VEHÍCULOS

A”lı po∂eráfi √±®

e>

Enderezo

Slogan

Datas

Horario

Lugar

Tipos de vehículos expostos

Unhå oportunida∂æ únicåparå ®evivi® å historiå!

R. M.

R. M.

monocic¬etafi æ afi bicic¬etafi máifimo∂ernafi, coc™efi ∂æ cabalofi,ofi priµeirofi automóbi¬efiæ ofi últimofi bólidofi ∂æ Fórmulå1.

Unhå oportunida∂æ únicåparå ®evivi® å historiå!

Vi√±iro afi priµeirafi

E<stradå Ver∂æ fi/>, Vi√±iro.

Ofi √±n®efi do 7 ∂æ xuño ao 2 ∂æ xullo.A∫±rto ∂æ 10 å 13™ æ ∂æ 16 å 21™.

52


15

1 Ordena as letras e escribe a acción representada en cada debuxo.

A R A S E V R R I D I V D I

U E R E Q R R E F A G R

2 Escribe unha oración con cada un dos verbos anteriores.

3 Marca. Cales son os usos correctos dos dous puntos?

Marcar que unha oración queda inacabada� Introducir unha enumeración�

Introducir as palabras exactas que dixo alguén� Pechar unha pregunta�

4 Ordena as palabras para formar oracións e cópiaas poñendo os dous puntos onde corresponda.

son

Estes

amigos

Brais, Martiño e Iago�

os meus

preguntou

«Alguén foi ao zoo?»

O mestre

monocic¬etafi æ afi bicic¬etafi máifimo∂ernafi, coc™efi ∂æ cabalofi,

Ofi √±n®efi do 7 ∂æ xuño ao 2 ∂æ xullo.A∫±rto ∂æ 10 å 13™ æ ∂æ 16 å 21™.

esvara® dividi®

q€e®e® f®ega®

B<raifi esvarå æ cåæ.A”ntíå divi∂æ 16 ent®æ 4.X”ianå q€e®æ moito Å súå tíå Olgå.A”ntó> f®egå ofi pratofi då ©eå.

R. M.

E”s†efi so> ofi µeufi amigofi: B<raifi, M”artiño æ Iago.

O µest®æ pregunto€: «A”lg€é> fo^ ao zoo?».53

Repaso trimestral

1 Fíxate no exemplo e escribe o posesivo adecuado en cada caso.

Vós tedes un espello antigo� É o esπello antigo. Eu merquei unha mochila� É å mochilå. Ela leva un sombreiro azul� É o somb®eiro azu¬. A ti déronche unhas mazás� S<o> afi mazáfi. Nós construímos unha casa� É å caså.

2 Completa en cada caso cun demostrativo axeitado.

Vic™efi caså ∂æ aló? Gústanµæ botafi q¤æ ¬evafi, Pedro.

Po® favo®, ac™égaµæ pratofi ∂æ aı adian†æ æ vasofi do chi>eiro.

figo q¤æ esto¤ coµendo estÅ docísimo!

3 Escribe unha oración a partir de cada imaxe en que uses adxectivos.

4 Completa co pronome persoal adecuado.

sa∫±fi riro> i∂efi nado pintå saímofi

voso

ße€miñå

túafinoså

aq€elåesafi

eßefiaq€e¬efi

E”s†æ

R. M.

Vimofi t®efi xoaniñafi πeq€eniñafi.O faro¬ Æ mo^ alto.Ofi pitiñofi so> ama®elofi.A mang€eirå Æ mo^ longå.

t^ elafi/e¬efi vófie€ e¬/elå nófi

R. M.

54

5 Arrodea o verbo de cada oración e escribe ao lado o infinitivo correspondente.

De maior, Filipe será inventor�

A avoa chamou onte por teléfono�

Mariña ten o cabelo crecho�

Matías conduce un camión�

A meu pai encántanlle as cereixas�

6 Relaciona. Que signo hai que usar en cada caso?

Diante dunha enumeración que se anuncia�

Para separar os elementos dunha enumeración�

Antes de citar as palabras exactas de alguén�

7 Escribe palabras da mesma familia ca as seguintes que teñan o son B.

convidar móbil

veloz inverno

sabio lamber

varrer neve

8 Completa con s, x ou ll.

oá> tivo doufi agaså ofi: u> ®elo o æ u> erße^.

No æ to æ πeriµento co> eguiro> †e® Æ ito. O con©æ eiro or∂eno¤ arra> a® eså æ tradå.

coma

dous puntos

ße®chama®†e®conduci®encanta®

X l¬

l¬

x≈

≈ ≈fifi

fi≈

≈

R. M.

convidabå√±locida∂æsa∫±doríåvar®edo®

mobilida∂æin√±rna¬lam∫±tadå>evaradå

55

Dirección de arte: xosé Crespo González.

Proxecto gráfico: Pep Carrió.Fotografía de cuberta: Leila Méndez.

Xefa de proxecto: Rosa Marín González. Coordinación de ilustración: Paula Fernández Seoane e Amparo Tortosa Sanz. Xefe de desenvolvemento de proxecto: xavier Tejeda de la Calle. Desenvolvemento gráfico: Raúl de Andrés González e Jorge Gómez Tobar.

Dirección técnica: Ángel García Encinar.

Coordinación técnica: Ester Marín Otero, Jesús Muela Ramiro e Virtudes Llobet Azpitarte. Confección e montaxe: Ester Marín Otero e Esperanza Martínez Molina. Corrección: Luz Cures Vázquez e xavier Pais Villar.

Documentación e selección fotográfica: Mercedes Barcenilla Rodríguez.

Fotografías: J. Jaime/Francisco Arribas; J. Lucas; L. Olivenza; P. Anca; A. G. E. FOTOSTOCK/Jut; COMSTOCK; GETTY IMAGES SALES SPAIN/Thinkstock, Photos.com Plus; I. PREYSLER; ISTOCKPHOTO/Getty Images Sales Spain; Cortesía de Apple; Helen Chelton López de Haro/E. Talavera/Jorge Cueto; MATTON-BILD; MUSEO ExIPCIO, EL CAIRO; REAL MUSICAL, MADRID; Sony Computer Entertainment Inc.; ARQUIVO SANTILLANA.

Calquera forma de reprodución, distribución, comunicación pública ou transformación desta obra só pode ser feita coa autorización dos seus titulares, agás as excepcións que establece a lei. Contacte con CEDRO (Centro Español de Dereitos Reprográficos, www.cedro.org) se precisa fotocopiar ou escanear algún fragmento desta obra.

© 2014 by Edicións Obradoiro, S. L. / Santillana Educación, S. L.Entrecercas, 2 15705 Santiago de CompostelaPRINTED IN SPAIN

ISBN: 978-84-9972-255-9CP: 506088Depósito legal: M-20173-2014

caderno lingua...2 3 7 4 t 5 l u v a s 2 escribe a carón de cada afirmación a palabra da...

Documents