AS ORIXES DA ESCRITURA

• O límite entre Prehistoria e a hHstoria vén marcada pola aparición da escritura. Antes de que existira a escritura o

ser humano recurría á memoria (o libro oral). Lembrar todos os acontecementos resultaba difícil, por iso a necesidade de levar contas ou deixar constancia de relatos ou acontecementos trouxo consigo a aparición da escrituta en lugares diversos do planeta: Mesopotamia (actual Irak), Exipto ou China.

• O feito de que existan documentos escritos é síntoma dun grao evolutivo maior. Isto non quere dicir que apareza en tódolos sitios ao mesmo tempo, nin que supuxese a fin das sociedades prehistóricas.

• Hai uns 3300 anos a.C., en Umm el-Qaab (Abidos-Exipto) atopáronse un conxunto de tabliñas de arxila que son os documentos máis antigos de escritura atopados. Este tipo de escritura baseábase en pictogramas ou ideogramas (do grego idea=idea e gráfo=escribir).

• Os ideogramas era signos que representan de maneira esquemática obxectos reais. Co tempo este tipo de representacións pictóricas simplificáronse ata se converter en signos abstractos, a escritura cuneiforme.

• Exemplos modernos de ideogramas son as señalizacións (señais de tráfico, informativas, etc.). Vexamos algúns exemplos de ideogramas antigos e modernos:

• O caracter chino 人 "rén" que significa "home" destaca a principal característica do ser humán, que é a posición bípede.

Hai uns 5.300 anos inventouse unha primitiva forma de escrita em Oriente Próximo. Os agricultores e gandeiros deixaron de confiar na súa memoria para levar as contas dos cultivos e rebaños. Esta primeira escrita foi gravada en táboas de arxila, era de tipo pictográfico e nela aparecían símbolos como animais, cereais e o sol. Estes caracteres van a desenvolverse ata transformarse em caracteres en forma de cuña.

Comparativa

Escritura pictográfica

• Símbolos cun significado

Escritura cuneiforme

• Cada símbolo vaise complicando

Da escritura pictográfica á cuneiforme

A escritura cuneiforme

• Os signos cuneiformes representan obxectos, animais, persoas e tamén sons que se agrupan para formar unha palabra.

A escritura silábica (SG- signos gráficos)

• Co tempo os escribas comezaron a fraccionar as palabras en sons silábicos pois comprenderon que os mesmos podían empregarse tamén noutras palabras.

• Foi un progreso que disminuíu a cantidade de SG empregados polos escribas, así: • - En Uruk - 3.500 a.C, a escritura empregaba máis de 2.000 SG, inicialmente de tipo

pictográfico e logo ideográficos. • - En Fara - 3.300 aC, a escritura xa era silábica e empregaba ( 800 SG cuneiformes • - En Lagash - 2.900 aC, simplificouse algo más, seguiu sendo silábica, pero xa con (

600 SG cuneiformes. • Los escribas debían coñecer e gravar numerosos SG para unha soa palabra: • Nabu \ ku \ du \ ur \ ru \ us \ ur • = Nabucodonosor •

Leer más: http://www.monografias.com/trabajos92/evolucion-escritura-y-sus-soportes/evolucion-escritura-y-sus-soportes.shtml#ixzz3OXJbYioz

O alfabeto persa

• Os persas adoptaron o sistema silábico mesopotámico ( s. VIII aC e continuaron empregándoo ata o s. IV aC.

Escritura alfabética

• A principios del IIº milenio aC ( siglos XX y XIX aC ) os escribas da zona costeira de Siria, sobre o Mediterráneo, na franxa Ugarit - Biblos, acuciados pola intensa actividade comercial e profusa correspondencia, simplificaron definitivamente a escritura, adoptando solamente los SG cuxo son permitía deducir a palabra que correspondía segundo o contexto.

• No s. XVII a.C, xa estaba afirmado o alfabeto cuneiforme con ( 30 SG • Pouco despois desenvolveron a escritura con signos cursivos lineales, que los arqueólogos

denominan fenicio.

• Actualmente denomínase: • - "acádica" a la escritura cuneiforme silábica; • - "ugarítica" a la escritura cuneiforme alfabética y • - "fenicia" a la escritura cursiva lineal alfabética.

• Os escribas de Canaán eran capaces de escribir nos tres sistemas máis no xeroglífico e no

demótico exipcio e de ler os respectivos idiomas.

Escritura cursiva lineal alfabética

1º alfabeto coñecido

• Cando os escribas de Canaan, lograron adaptar os seus SG cuneiformes aos sons bucais simples e as súas inflexións ( 1.700 aC, pasaron de centenares de SG silábicos a ( 30 SG alfabéticos, adquirieron gran velocidade de escritura.

A TÁBOA DE UGARIT e os 30 signos gráficos.

De Mesopotamia a Fenicia

• A escritura lineal alfabética adoptada polos fenicios era basicamente consonántica e estaba reducida a 22 signos gráficos e así pasou aos hebreos.

• O movemento fenicio polo Mediterráneo era moi intenso e coas súas mercadorías transmitiron a súa forma de escritura; que se arraigou en GRECIA no século IX a. C.

Alfabeto fenicio.

Da escritura fenicia á romana

Alfabeto grego

Escritura exipcia

• Exipto sempre foi feudal, baixo os faraóns ou baixo a casta sacerdotal de Amón, por iso: • A súa escritura xeroglífica (gravada nas pedras dos monumentos), pictográfica e ideográfica,

pertencía ao ámbito da aristocracia;

• -A súa escritura hierática, semi hermética, cursiva lineal sobre papiros, era de uso sagrado e pertencía ao ámbito sacerdotal. Era sinistrórsum (se escribía de derecha a izquierda)

• Cara o s. V a.C, os escribas adoptaron unha escritura cursiva para uso comercial e contractual, tamén lineal sobre papiros, que os griegos denominaron demótica. Era sinistrórsum.

• As tres escrituras evolucionaron cara a alfabetización, pero cunha estrutura gramatical complicada.

• No século III a.C., o poder pasou á dinastía macedónica os cales adoptaron a Alenxandría como capital e impuxeron o grego como idioma e escritura.

• As escrituras exipcias se extinguíronse; e non deixaron pegada significativa na escritura europea.

Alfabeto exipcio

Fabricación papiro Exipto

• https://www.youtube.com/watch?v=z3Z-cIiRkVM

Escrituras alfabéticas modernas

Escritura actual non alfabética

Chinés xaponés

SOPORTES DA ESCRITA

As máis antigas

• Perdurar no tempo: cavernas e rochas

• Transmisión destas ideas en distintos espazos : ósos, madeiras, cortezas de árbores e táboas de arxila.

Dende Exipto • Os papiros • Os pergameos a partir de becerros,

cordeiros, xatas e cabritos. • En Mesoamérica: en amatl (pranta)

parecido ao papiro. Maias. • O papel en China. No século VI d.C.

xa se fabricaba en diversas cores, formatos e espesores. E con variados propósitos: cartas, documentos… Serán os árabes os que difundan este uso. En Xátiva Valencia establecerán unha fábrica de papel.