unitate didaktikoa “en el valle de elah” 2 (ekintzak)
Post on 25-Mar-2016
228 Views
Preview:
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
Zinema, Mundua eta Giza Eskubideak‘En el valle de Elah’ Unitate didaktikoa
Ekintzak
Zinema, Mundua eta Giza Eskubideak
Mundua ulertu Giza Eskubideen ikuspuntutik zinemaren bidez4. Unitate Didaktikoa. Gerraren ondorioak. EEBB. “En el valle de Elah”
IPES-eko Giza Eskubide eta Nazioarte Alorreko irakasleengatik burutua (Andrea Aisa Vega, Berta Bernarte Aguirre, María Castejón Leorza eta Cristina García Purroy)Laguntzailea: María José Montes
IPES ELKARTEA – 2010 ApirilaTelleria, 28 behea – 31001 Iruñea948 213279 – ipesnavarra@gmail.comwww.ipesnavarra.orgwww.derechoshumanosycooperacion.org
Honako lan hau onarpen-ez komertzial-lan eratorririk gabeko baimenpean dago 3.0 EspainiaHonako baimenaren kopia bat ikusi ahal izateko, ikustatu:http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/es/
Diseinua eta maketazioa: wakalaka Inprimategia: CanalCeroLege-gordailua: 1107 / 2010
Zinema, Mundua eta Giza Eskubideak‘En el valle de Elah’ Unitate didaktikoa - Ekintzak
00. Aurkibidea
04.or
01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
02. Filma ikusi ondorengo tailerra
05.or
13.or
01
Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
Zinema, Mundua eta Giza Eskubideak‘En el valle de Elah’ Unitate didaktikoa - Ekintzak
01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
06.or
> Estimatutako iraupena
3 saio 55’takoak
> Helburuak
1. Zinema ulertzea errealitateari leiho ireki bat bezala.
2. Gerra-zinemaren funtzioei buruz hausnartu.
3. “En el Valle de Elah” pelikula ikusi baino lehenago gako zinematografiko interpretatiboak esku-ratu.
4. Pelikularen gaiak aurkeztu eta testuinguruan kokatu.
5. Pelikularen sinbologia aurkeztu eta testuinguruan kokatu.
> Metodologia Aurreko ideiak antzemateko galdeketa, testuen irakurketa eta gerra-zinemaren zenbait pelikulen zatiak ikuskatu (“La delgada línea roja”, “Redacted”, “Tropic thunder”, “Cuando éramos soldados”), “En el Valle de Elah” pelikularen trailerrak eta eszena adierazgarriak.
> Beharrezko materiala
“En el Valle de Elah-ren” aurreko mintegia DVD 1.
07.or01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
1. Ariketa. Fikziotik errealitatera begirada bat.Gerra-zinemari buruz hausnarketa egiten dugu
> Gerra zineman
Zinemak gerra isladatzeko, ordenatu eta azaltzeko boterea dauka eragin, justifikatu edo gaitzetsi-raino. Modu honetan, gure munduaren hautematea egokituz joaten da. Gerra-zineman gure bizi-gatazka propioak, gure gatazka etiko propioak isladaturik ikusi ditzakegu.
> Gerra-zinemaren eginkizunak (1)
1. Historikoa (legitimazioa, ideologia-garraiatzailea) Gaur egungo munduan jazotakoa ulertu ahal izateko dokumentu historiko gutxi gora behera fi-dagarri bezala gerra pelikulen balioa, Alderdi garrantzitsu bat da, baina ez funtsezkoa, ezin bait dugu aintzakotzat hartu informazio historiko iturri fidagarri bezala. Pelikula hauek eskaintzen diguten ikusmena momentu bakoitzean kontrol politikoa erabiltzen duenak bitartekaturik dauka iragana kontrolatzen duena oraina kontrolatzen duela frogatzeko, ez bakarrik historia liburu- etan, baizik eta ustez historikoak diren pelikulen bidez.
2. Estetika Gerra- zinemak eskaini dizkigu frogak zein puntutarainoko edertasuna eduki dezaken erail edo hiltzen den soldaduaren antzezpen zinematografikoak. Gaitzesten den indarkeria eszenan jartzerakoan estetikoki hunkitzen gaituena da, bere erakustaldian deskubritzen dugun bitartean edertasun antzeko zer edo zer. Paradoxa bat, nahi bada.
(1) ROCH, Edmond. Películas clave del cine bélico, Ed. Ma non troppo. 2008
3. Morala Gerra zinema oinarriz zinema morala da, ongi eta gaizkiari buruzko gogoeta esen-tzialak dauzkanaren zentzuan, besterik ez bada ohartarazteko zein fluktuatzaileak diren beren mugak salbuenezpeko egoera-tan gerrako egoerak izan daitezkeen beza-la. Gai etiko sakonak planteatzeko ahal-mena dauka, gizatiar baldintzari buruzko benetako gogoetak, muturreko egoeratan ezarriak. Kasu hauetan, gerra zinemak pentsarazten digute ez bakarrik gerra go-rrotogarria bezala, baizik, adibidez gizarte baten anbiguotasuna kriminalak heroietan bihurtzen dituztenak bakarrik etsaiak adierazi dituztelako krudelki erailtzen dituzten haiek.
4. Metaforikoa Batzuetan, pelikula hauek gizartearen metafora bat dira. Gerran isladaturik dauden zenbait gizarte-mekanismoetaz hitz egiten digute: jokoan dauden interesak, gizarteak gatazka armatua bizitzen duen modua (justifikazioa, gaitzespena, gaitasun kritikoa zeinekin bereganatzen den...)
08.or01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
> Gerra zinemaren funtzioen analisia zenbait gerra eszena zehatzetan.
“La delgada línea roja” eta “Tropic Thunder” pelikulen eszena batzuen ikusketa
Eztabaidarako galderak:
> Zuzendariek pelikulekin zer nahi dute transmititu?
> Leialki gertakizun historiko bat aurkeztu (Bigarren Gerrate Mundiala eta estatubatuarren parte hartzea Somalian).
> Azaldu gerra egundoko hedatze ekintza bezala.
> Hausnartu erazi gerrari buruz gizatasuna kendu eta mina eta heriotza eragiten duen ekintza bezala.
> Galdetu arazi nola gizarte batek gerra batean parte hatzera iritsi daitekeen.
> Bi zatiak benetan gertaturiko bi gerra-ekintzetaz hitz egiten digute. Baina gerrari buruz hela-razten dizkiguten mezuak oso desberdinak dira. Zeintzuk dira oinarrizko desberdintasunak?
09.or01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
Irakurketa eta iruzkinak Bell soldaduaren hausnarketei buruz ( “La delgada línea roja-ren” zati bat)
Gatazka gordinenak igarotzerakoan, Bell soldaduak hausnarketak egiten ditu: Bell: Eizugarrizko gordintasun hau, nondik ateratzen da?, nola finkatu da munduan?,zein hazitik, zein zainetatik hazitu da eta noren lana da? Nor hil-tzen digu, bizia eta argia kendu, gutaz iruzur egin, erakutsiz ezagutu gene-zakeena? Agian gure suntsiketak lurrari on egin, belarra hazitzen lagundu edo eguzkiak distiratzea egiten du?(...) Ez dago ezer atzentzea egiten duenik, nahiz eta hutsetik abiatu. Gerrak ez ditu gizonak goresten,basapiztietan bihurtzen ditu, arima usteltzen die.(2)
Eztabaidarako galderak:
> Ze emozio eta hausnarketa iradokitzen dizkizute Bell soldaduaren hitzak?
> Gerra zinemaren zein zereginarekin erlazionatzen duzu? Zergatik?
Eztabaida gidatzeko iruzkinak:
Sekuentzian zehar zati handi batean, indarkeri handiko momentuetan, Bell soldaduaren off ahotsa besterik ez dugu entzuten eta musika in crescendo. Ez ditugu hotsak entzuten, oihuak, kexak, na-hiz eta irudiengatik antzematen den. Hala ere, salbuespen bat dago: Une zehatz batetan entzuten da amerikar soldadu baten tiroa japoniar preso bat akituz. Hots hori, gainerako susmatuetako hots baina existitzen ez direnetatik isolaturik entzutean soinu-bandan, begiralearengan estualdi eztan-da bat eragiten du, ezkortasun liriko bat Bellen hitzetara gehitzen dena.
(2) ZAPLANA, Andrés. Educar para la paz a través del cine de guerra. Revista Pedagogía Social 10, Segunda época: Revista Interuniversitaria
10.or01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
2. Ariketa. “En el Valle de Elah”
01. Pelikularen aurkezpena.
Pelikularen trailerraren ikusketa.
02. “El Valle de Elah-n” gerra. Ezohizko erabilpen bat.
> Generoa. “En el Valle de Elah” ez da gerra pelikula bat, baizik thriller bat non pixkanaka aurkitzen joanen garen, intrigarekin, Mikeri gertatutakoa. Hala ere, gerra da hondo-oihala. Irakekoa, zeinetik baita ere erakusten zaigun ikara eta dakarren heriotza.
Nahiz eta gerra pelikularen gai nagusiena ez izan, badago asmo argi bat gerra guztiei datxekion giza-hondaketa salatzeko. Horretarako ez dira ohiko gerra eszenak agertzen. Ez ditugu aurkaketa armatuak ikusten, eta gerra ez da lehenengo terminoan agertzen ere. Ala ere, agertzen diren es-zena bakanak nahikoak dira parte hartzen duten alde guztientzat gerrak agertarazten dituen ikarak bere gordintasaun guztian erakusteko.
03. “En el Valle de Elah”: iparrameriketako gizartearen hausnarketa kritiko bat.
> Pertsonai protagonista, Hank, gerran sartzen den heinean bere seme soldaduaren bilaketaren bi-tartez, soldadu ohia eta iparrameriketako hiritar bezala oinarritzen den baloreetan aldaketa bat ja-saten du. Balore hauek pelikulan irudikatzen dira sinbolo multzo batzuekin nortasuna eta batasuna ematen dituztenak, bai pertsonai protagonistarentzat nola estatubatuar gizartearentzat. Hanken krisiak estatubatuar gizartearen zati baten kritikak isladatzen ditu Irakeko gerraren partehartzea zalantzan jartzen dutenak gizarte ondorioetatik.
> Laburpena. Hank, gerrako beterano amerikarra, Mike bere semearen desagerpena ikertu behar du, Irakera bidalitako soldadua bere basetik misterioski baimenik gabe aldentzen dena. Sanders detektibea eta bere emakumearen, Joanen, laguntzaz Iraken Mikek bizitako esperientziak berri- tzen dituzte. Aurkitzen duena eragingo du bere militar karrera ere zalantzan jartzea.
11.or01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
Eztabaidarako galderak:
> Ze sinbolizatzen du banderak eszena honetan?
> Nola tratatzen du Hankek? Zer exigitzen dio salvadortar soldaduari?
> Zertaz informatzen gaitu Hank-ek banderaren hizkuntzataz?
> Hankek soldaduaren bandera jasotzeko moduz zuzentzen duenean, galdetzen dio bere nazio-nalitatea. Zergatik erlazionatzen du Hankek banderaren erabilpen onarekin biak estatubatua-rrak badira?
04. Estatubatuar gizarteari nortasuna eta batasuna ematen dieten sinboloak.
Gerra-pelikulen zatiak ikuskatu. Ikusi irakasleriarentzako material osagarria.
> Bandera: nazio batasuna eta aberri harrotasun sinboloa.
> Iparrameriketako hiritartasuna: eskubide bat eta abantaila bat. “En el Valle de Elah-ren” zatiaren ikusketa.
12.or01. Filma ikusi baino lehenagoko tailerra
Galderak eztabaidarako:
> Protagonistaren hitzetan, zein zen bere misioa soldadu bezala? Nola erantzuten dute bere lagunek?
> Soldaduak bere hasierako helburuatik aldentzen den bizitako esperientzia lazgarri bat konta- tzen du. Nola interpretatzen dute bere lagunek aitorpen hori? Porrot egin dutela uste dute?
> Amerikar ametsa: konfidantza eta arrakastaren esperantza. “Redacted”: soldadu heroiaren zatiaren ikusketa.
Galderak eztabaidarako:
> Mel Gibson-ek errezatu egiten du frontera joan aurretik. Zein da bere jarrera? Zer eskatzen dio Jainkoari?
> Jainkoaren irudia: misio baten legitimazioa.
> Ohizko familia: gizarte baten egituratze ardatza. “Cuando éramos soldados-en” 1. zatiaren ikusketa.
Galderak eztabaidarako:
> Zein famili eredu helarazten du eszenak? Ze paper betetzen du amaren irudiak? Eredu horrekin ados zaude? Zergatik?
“Cuando éramos soldados-en” 2. zatiaren ikusketa.
> Armada: heroien batuketa nazio baten misio “salbatzailea” irudikatzen dutenak.
02
Filma ikusi ondorengo tailerra
Zinema, Mundua eta Giza Eskubideak‘En el valle de Elah’ Unitate didaktikoa - Ekintzak
02. Filma ikusi ondorengo tailerra
14.or
> Estimatutako iraupena
Saio 1, 55’takoa
> Helburuak
1. Aztertu pelikularen historia, pertsonaiak eta sinboloak nora eraiki diren.
2. Pelikularen edukierak erlazionatu eta argitu ikasitako argibide zinematografikoekin.
3. Gerraren zerikusi eta kostu-sozialen jakitun izan.
4. Gerraren dimentsio sozial eta psikologiko berri bat ezagutu.
5. Aztertu iparrameriketako gizartearen krisia 1go munduko potentzi bezala.
6. Gerra ulertu gizatasuna kentzen duen gertakari bat bezala.
7. Adierazgarriak egin giza eskubideen ulerkuntza nazioarteko errealitatean.
> Metodologia “El Valle de Elah-ren” eszenen azterketak erantsitako DVD eta edukiera taulatik hasita.
> Beharrezko materiala
“En el Valle de Elah-ren” geroko mintegia. DVD 2Edukiera taula.Irakasleentzako materiala. Aldez aurreko edukiera:
2. Fitxa. Pelikularen gaiak.3. Fitxa. Pelikula nola kontatzen zaigun. 4. Fitxa. Pelikularen izatearen arrazoia.
15.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
Eszenak ikusi baino lehenagoko galdera batzuk taldearekin pelikulaz hitz egiteko:
> Gustatu zaizue pelikula? Zergatik?
> Zein da pelikularen gaia?
> Eta historia nagusia? Agertzen dira historia gehiago? Zeintzuk?
> Uste duzue pelikulak aurkezten dituen egoerak benetakoak direla?
> Zuen iritziz, zer da zuzendariak aditzera eman nahi duena?
> Gogoratu pelikula nola hasi eta bukatzen den. Hasierako misterioa bukaeran azaltzen da. Zer lortzen du horrekin zuzendariak?
> Ze genero zinematografikoa dagokio pelikulari?
Galdera hauen erantzunen arabera pelikularen historia eraikitzen duten elementuak ezagutzen joanen dira.
1. Ariketa. Pelikulari buruzko hausnarketak, inpresioak,ideia-jasak bildu.
Generoa
Argumentua
Bilbe
Bilbepekoa
Gaia
Gaia edo estiloagatik pelikulak sail- katzeko modua: musikala, poliziala, historikoa, belikoa, erromantikoa, aben-turazkoa, izua, dokumentala.
Kontaketa bateko gertakari guztien multzoa, agerikoak izan edo ez.
Historiaren gorputzaren bitartez gertakarien plangintza egin arazo bat aurkeztetik aurrera.
Benetako edukiera da eta zinemagilea-ren historiaren ikuspuntua isladatzen duena. Bilbe nagusia aurrera egitea egiten du eta pertsonaiei dimentsioa eta bolumena ematen die.
Akzioan bihurtzen den ideia bat da.
Genero poliziala, drama soziala.
Iraketik iritsi eta berehala, gerrako beterano batek bere semearen desagerpena ikertzea erabakitzen du, poliziaren arduragabetasuna eta Armadaren traben erdian. Bakarrik de-tektibe bat laguntzeko prest dago mingarria gertatuko den egi baten bilaketan, baina baita argigarria gaur egungo munduaz.
Miken desagertzea. Genero poliziala edo thriller delakoaren arabera eraikitako bilbea, akzioaren, dramaren eta suspen-searen eredu klasikoen erabilerarekin.
Hankek bere semeak Iraken daukan jokaeraren aurkikuntza. Hanken gatazka pertsonala adierazten du: mugikorrarekin hartutako irudien flashbacketan barna eta Miken kideen elkarrizketekin.
Gerrako beterano batek Irakeko gerrara eramandako ipa-rrameriketako idealak zalantzan jartzen ditu bere semearen erailketaren ikerketatik aurrera.
Pelikulan erabilpena Elementuen identifikazioa
16.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
7 eszena aztertzea proposatzen dugu (“Geroko mintegiren” DVDtik) jardueraren bukaeran agertzen den edukiera taulaz gero. Berarekin taldean eszena bakoitzeko hausnarketa egiterik badago arre-ta jarriz pertsonaien eta sinboloen eraikuntzara. Irakaslearen liburuxkarekin informazioa zabaltzea gomendagarria da.
ESZENA 01. Muntaia 1 > Sanders detektibearekin Hank-en lehenengo topaketa.
> Hank autoan soldadu batekin hitz egiten du.
2. Ariketa. Eszenen analisia.
Eztabaidarentzat galderak:
> Nor da Hank? Nolakoa da?
> Hank-ek esaten dio Sanders detektibeari: “Nire semeak 18 hilabete igaro ditu demokrazia toki higuingarri ho-rretara eramaten eta bere herrialdea zerbitzatzen. Ez duzu uste tratu hobeago bat merezi duenik?” Hank-en baieztapenarekin ados zaude? Zergatik? Zergatik galdetzen dio Hank-ek soldaduari Mike-k erlaziorik bazeuzkan mexikarrekin?
> Soldaduak dio: “Mike primerazko soldadua zen. Armada maite zuen, badakizu. Irrikatzen zegoen onak salbatzeagatik eta gaiztoak hiltzeagatik. Ez zituzten he-roiak Irak bezalako lekuetara bidali behar.”
> Zure iritziz, Ze baloreekin identifikatzen duzu heroi bat? Mike zen? Zergatik bere kideak heroitzat hartzen du? Nortzuk dira “onak” eta nortzuk “gaiztoak”?
> Elkarrizketatan gerra batean armadaren zereginaz hitz egiten da, bi argudioak zertan desberdin- tzen dira? Zein terminoekin adierazten dute Irak? Ze zentzua dauka gerrak bi pertsonai hauentzat?
Aztertzeko osagaiak:
> Pertsonaien eraikitzea: heroia / Heroi faltsua.
> Sinboloen eraikuntza: armada heroien batuketa bezala;estatubatuar hiritartasuna.
17.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
ESZENA 02. Hankek David eta Goliaten historia kontatzen du.
Eztabaidarako galderak:
> Nor zen David? Eta Goliat?
> Nor irudikatzen du David pelikulan? Eta Goliat?
Aztertzeko osagaiak:
> Sinboloen eraikuntza: “Jainkoaz fidatzen gara”.
ESZENA 03. Muntaia 2. Inkomunikazioa. > Iraketik Mikek aitari deitzen dio.
> Hankek Joani bere semearen heriotza telefonoz jakinarazten dio.
Eztabaidarako galderak:
> Zergatik deitzen dio Mikek telefonoz bere aitari? Zer eskatzen dio?
> Ze aurpegiratzen dio Joanek bere senarrari? Zein da Miken amaren zeregina historian? Aztertzeko osagaiak:
> Pertsonaien eraikuntza: heroiaren irudiak / heroi faltsua; heroiaren bidelagunak.
> Sinboloen eraikuntza: familia (bakartasuna), armada heroien batuketa bezala.
18.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
ESZENA 04. Muntaia 3. Genero indarkeria. > Sanders detektibeak emakume baten salaketa jasotzen du bere zakurraren heriotzari buruz.
> Emakumea erailik agertzen da.
Eztabaidarako galderak:
> Nor da Sanders detektibea? Nola tratatzen dute bere lankideek? Zergatik?
> Pelikulak isladatzen du nola etengabe bere lankideek iseka egiten dioten emakumea izateagatik. Uste duzu hau benetakoa dela? Nola deskribatzen duzu jarrera hori?
> Zergatik uste duzu neska komisaldegira joaten dela? Zeri dio beldurra? Zein da benetako ara-zoa?
> Komisaldegian laguntza eskatzen duen emakumeak ez du inolako laguntzarik aurkitzen eta azkenean bere senarragatik eraila da. Uste duzu egoera hau benetakoa dela?
> Ze garrantzia dauka hiltzailea militar ohia izatea? Ze erlazio dauka indarkeri modu honek peliku-lan zehar agertzen diren beste indarkeri ekintzekin?
Aztertzeko osagaiak:
> Pertsonaien eraikuntza: heroiaren bidelagunak; armada heroien batuketa bezala.
ESZENA 05. Mexikar soldaduren identifikazioa heriotzaren lehenengo susmagarri bezala.
Eztabaidarako galderak:
> Zergatik joaten dira soldadu mexikarra atxi-lotzera? Zergatik susmatzen dute beretaz? frogak badituzte? Nola ateratzen dira komisal-degitik atxilotzeko? Ze aurreritzi egokitzen zaio mexikar soldaduari?
Aztertzeko osagaiak:
> Sinboloen eraikuntza: estatubatuar hiritartasuna: eskubide bat eta abantaila bat.
> Uste duzu aurreritziak dauzkagula gure gizartean beste kolektiboengana? Zeintzuk?
19.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
Eztabaidarako galderak:
> Zergatik da horren garrantzitsua Hankentzat bandera ongi jasotzea? Konturatzen denean gaizki egien ari dela, nongoa den galdetzen dio. Zergatik ziurtzat jotzen du ez dela estatubatuar jatorrizkoa? Hala ere, ala da?
> Zergatik jartzen dute bandera soldaduaren hilkutxa gainean?
> Nola interpretatzen duzu pelikula bukatzea bandera buruz behera jasota egotearekin? Zergatik esaten du Hankek “ongi erabilia izan dela? Ados zaude?
> Uste duzu Hankek hasieran dauzkan ideal berak dauzkala bandera jasotzen duenean? Zer aldatu da?
Aztertzeko osagaiak:
> Pertsonaien eraikuntza: antiheroia.
> Sinboloen eraikuntza: bandera; Amerika aterpe bezala.
> Hankek salvadortar soldadu bati bandera jaso-tzeko modua zuzentzen dio.
> Bandera soldadu hil baten hilkutxa gainean.
> Bandera Mikek bere batailoiarekin etxera bidaltzen duen argazkian; bigarren planoan bere hilketa jakinarazten duenean armadak bidaltzen duen bandera ikusten da.
ESZENA 06. Muntaia 3. Iparrameriketako bandera pelikulan.
> Buruz behera jasotako bandera “arazoak dauzkagula eta gu salbatzera etorri behar direla gai ez garelakoz gure burua bakarrik salbatzeko esan nahi du”.
ESZENA 07. Muntaia 4. Soldaduei gizatasuna kentzea. > Miken erailketaren aitorpena eta torturen kontakizuna.
> Mikek haur bat harrapatu eta hiltzen du.
20.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
Eztabaidarako galderak:
(aitormena)
> Nola sentitu zara eszena ikusterakoan?
> Zer sentitzen du Miken hiltzaileak erailketa aitortzen duenean? Kezkatsu edo damuturik dago? Zergatik erail zuen? Zergatik esaten du Mike hiltzailea izan zitekeela?
> Zergatik deitzen diote Mikeri “Doc”? Ze jarrera dauka Mikek irakiar bateri egindako torturak kon-tatzen dituen bitartean? Zergatik torturatzen dute? Pertsona edo etsai bat ikusten dute beragan? Uste duzu gerran egoteagatik torturak justifikatzen direnik? Kasuren batean torturak justifikatuko zenituzke? Antzeko kasuren bat ezagutzen duzu? Abu Graib kartzela gertatutako kasuak ezagu- tzen dituzu?
(haurraren harrapatzea)
> Pelikularen hasieran aurkeztutako misterioa eszenak argitzen du (eszena lausoak irakiar haurrenak jostatzen). Pelikuletan ikustera ohituta gauden amerikar soldaduen irudia? Zergatik?
> Nola interpretatzen duzu azken indarkeri ekintza hau? Gerrak pertsonei gizatasuna kentzen diela uste duzu? Zergatik?
> Nor irudikatzen du soldaduek eraildako haurra? Azkeneko eskaintzarekin zuzendariak zer nahi du aditzera eman?
Aztertzeko osagaiak:
> Pertsonaien eraikuntza: heroiaren irudia eta heroi faltsua.
> Sinboloen eraikuntza: armadaren krisia heroien batuketa bezala, Amerika aterpe bezala izatea-ren mitoaren krisia.
21.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
Her
oia
/ her
oi fa
ltsua
Antih
eroi
a
Her
oiar
en b
idel
agun
ak
Her
oia
izak
i bik
ain
beza
la a
gertz
en d
a g
izad
iare
n hi
stor
ia
dete
rmin
atze
ko g
ai d
iren
ekin
tzak
bur
utze
ko b
idal
ia. Z
enba
it fro
ga g
aind
itzen
ditu
pre
ziat
ua d
en z
er e
do z
er lo
rtzek
o as
moa
reki
n, p
erts
onai
a ze
in g
izad
i guz
tiare
ntza
t.
Her
oiar
en z
ereg
in b
erak
egi
ten
ditu
zte
bai
na h
auek
ez
bez
ala,
“per
tson
a ar
runt
ak” d
ira. D
esira
tzen
ez
den
orai
ngo
bate
tara
era
ntzu
na e
mat
eko
sortz
en d
ira e
ta
gero
aldi
ko in
ongo
agi
ntza
gab
e bi
zi d
ira.
Her
oiar
en a
ldak
eta
lagu
ndu
eta
ahal
bide
tzen
dut
en p
erts
o-na
iak.
Har
en b
enet
ako
norta
suna
eza
gutz
era
emat
en d
ute.
Her
oiak
: Han
k et
a M
ike
pelik
ular
en h
asie
ran.
Her
oi fa
ltsua
(Mik
e) e
kint
zan
igar
o bi
tarte
an.
Han
ken
kris
ia (b
ere
sem
eare
n de
side
aliz
azio
a he
roi b
ezal
a et
a be
rezk
o ba
lore
ena)
ant
iher
oian
bih
urtz
en d
u.
Sand
ers
dete
ktib
ea: a
kzio
bilb
eare
n be
neta
ko s
usta
tzai
lea
(Mik
en d
esag
ertz
eare
n ka
suan
).
Joan
: pis
u si
nbol
ikoa
; ger
rak
erag
iten
duen
min
aren
ikus
garri
tasu
na (M
ike
sem
e et
a ez
sol
dadu
bez
ala
giza
tar-
tzen
du)
. Han
keri
bere
gai
tzes
pena
(“Ja
da b
at k
endu
zen
idan
Beh
arre
zkoa
zen
bes
tea
hiltz
ea e
re?”
) bai
ta e
re d
a fa
milia
ask
ok g
erra
ra tr
opak
bid
altz
en d
ituzt
en b
eren
gob
ernu
, Est
atu
eta
nazi
oei e
gite
n di
eten
sal
aket
a.
Pert
sona
ien
erai
kunt
za
Ger
ra, j
azar
pen
eta
pobr
etas
unet
ik a
ldeg
iteko
leku
a da
Est
a-tu
Bat
uak;
non
hut
setik
has
i et
a “a
mer
ikar
am
etsa
” bet
etze
ko
gaita
suna
izan
.
Elka
rtasu
n lo
tura
bat
da
eta
balo
re m
ultz
o et
a bi
zitz
eko
era
jaki
n ba
teko
par
taid
e iz
atea
. Oin
arri
etni
korik
gab
eko
nazi
ona-
lism
o in
darts
ua fu
ntse
zko
lotu
ra e
lem
entu
a da
.
Sold
adue
i giz
atas
una
kent
zea
berra
gertz
en d
a so
zial
ki b
erai
en e
txek
o itz
uler
an in
dark
eri e
ra d
esbe
rdin
etan
. M
ike
ez d
a Ira
ken
hiltz
en, E
stat
u Ba
tuet
an h
iltze
n da
ber
etar
ren
esku
etan
. Est
atu
Batu
ak a
terp
e et
a to
ki s
egur
u iz
atea
ren
idei
arek
in h
aust
en d
a.
Mex
ikar
sol
dadu
a, e
stat
ubat
uar h
irita
rra, b
ere
latin
dar b
aldi
ntza
gatik
has
iera
tik s
usm
opea
n da
go. D
roga
trafik
oko
mafi
en p
arta
ide
izat
eare
n su
smoa
k ez
agut
araz
ten
ditu
exi
stitz
en d
iren
joka
bide
arra
zist
ak n
azio
auk
e-re
n id
eala
izan
arre
n.
Sinb
oloe
n er
aiku
ntza
Amer
ika
ater
pe b
ezal
a
Esta
tuba
tuar
hirit
arta
suna
22.or02. Filma ikusi ondorengo tailerra
Band
era
Jain
koaz
fidat
zen
gara
Fam
ilia
Arm
ada
hero
ien
batu
keta
bez
ala
Naz
io-b
atuk
etar
en s
inbo
lo n
agus
iena
. I-1
1tik
aur
rera
, he
rrial
dea
meh
atxa
turik
sen
titu
zene
an, b
ande
ra n
abar
iago
eg
in z
en. I
rake
ko in
basi
oa h
asita
sol
dadu
ak e
ta g
erra
ren
alde
aza
ltzen
zire
nen
aber
tzal
etas
unar
en s
eina
le b
ihur
tu z
en,
bake
zale
zire
nen
kont
ra h
aren
aur
kako
ak.
Ala
ere,
pel
ikul
a bu
katz
en d
a ba
nder
a bu
ruz
behe
ra ja
sota
, film
eare
n ha
sier
an a
zaltz
en d
en b
ezal
a, la
gunt
za
eska
tzek
o na
zioa
rteko
ikur
bat
da:
“ara
zoak
dau
zkag
ula
erra
n na
hi d
u et
a gu
sal
batz
era
etor
ri be
har d
irela
ez
gare
lako
z gu
bak
arrik
sal
batz
eko
gai”.
Giz
on a
bertz
ale
horre
ntza
t, so
ldad
u oh
ia, m
undu
a sa
lbat
zera
dei
turik
o na
zio
ahal
guzt
idun
a uz
ten
du iz
atea
z, Ir
akek
o ge
rra b
akar
dade
an h
asi z
uena
. Neo
kont
sera
dore
joer
ak d
efen
datz
en z
uen
un
ilate
ralis
moa
Irak
eko
gerra
has
teko
dag
oene
ko e
z da
uka
zent
zurik
: “ez
gar
a ba
karri
k sa
lbat
zeko
gai
”.
Dav
id: g
erra
ren
izua
reki
n au
rre e
man
dako
aita
bat
ber
e se
mea
ri gi
zata
suna
ken
du d
iona
; giz
arte
aren
zat
ia g
erra
ren
izua
z ja
kitu
na e
ta g
ataz
kan
bere
giz
arte
aren
pap
era
zala
ntza
n ja
rtzen
due
na; M
ike
aurre
egi
ten
dion
ger
rare
n au
rrean
.
Gol
iat:
gerra
ren
ezbe
harra
eta
sor
tzen
due
n bo
rtxak
eria
; Ira
ken
gerra
just
ifika
tu z
uen
dokt
rina;
Mik
e-n
giza
tasu
n ke
ntze
a et
a be
re s
olda
du k
idea
k.
Inko
mun
ikaz
ioa
eta
fam
iliare
n ha
ustu
ra: t
elef
ono
mug
ikor
ra e
rabi
ltzen
da
hitz
ekin
esa
n ez
in d
ena
kont
atze
ko. H
ank
sem
ea id
ealiz
atze
n du
, ber
e so
ldad
u- a
bertz
ale-
her
oiar
en e
redu
ra h
urbi
ltzea
exi
gitz
en d
iona
. Mik
e be
re fa
milia
ko
ered
uei e
rant
zuna
em
an b
ehar
die
: aita
- ger
rako
bet
eran
oa e
ta b
ere
anai
a –
hero
ia. H
ank-
ek g
alar
azte
n du
ber
e Jo
an s
emea
ren
bila
keta
n pa
rte h
artz
ea. B
erak
aur
pegi
ratz
en d
io b
i sem
eak
sold
adue
tan
bihu
rtu iz
ana
eta
herio
tza-
ra e
ram
an iz
anak
.
Sold
adua
k ez
dira
est
atub
atua
r abe
rtzal
e ba
lore
ak e
spor
tatz
en d
ituzt
en h
eroi
ak, g
izat
asun
a ga
ldut
ako
giza
bana
koak
fro
ntea
n bi
zita
ko e
ta g
auza
tuta
ko in
dark
eria
gatik
eta
ber
e ki
dea
hitz
en d
uten
ak b
aizi
k.
Ager
tzen
dire
n in
dark
eri m
odu
desb
erdi
nak:
• Fro
ntea
n in
dark
eria
eta
giz
atas
una
kent
zea:
irak
iarre
i tor
tura
k, h
arra
patz
en d
ituzt
en h
aurre
n er
ailk
eta.
• Tal
deko
inda
rker
ia: M
ike-
n er
ailk
eta,
irai
nak
strip
pear
s et
a em
agal
duei
, ira
kiar
rei t
ortu
rak,
har
rapa
tzen
dut
en
haur
rare
n er
ailk
eta.
• Gen
ero-
inda
rker
ia: S
ande
rs-i
irain
ak b
ere
lank
idee
n al
detik
, milit
ar o
hiar
en e
maz
tear
en e
railk
eta.
Elka
rte s
orku
ntza
n er
lijioa
k ga
rrant
zizk
o el
emen
tu b
at d
ira.
Esta
tuba
tuar
mito
logi
aren
zat
i han
di b
at e
ta g
izar
tean
era
bili-
tako
hiz
kunt
za o
inar
ri bi
blik
o ba
t dau
kate
. “O
rore
n m
intz
aira
n”
bihu
rtu d
a.
Sinb
oloe
n er
aiku
ntza
Giz
arte
a eg
itura
tzek
o el
emen
tu n
agus
itzat
har
tzen
da.
Tra
di-
zioz
ko fa
milia
ren
ered
uare
n er
antz
una
da n
on fa
milia
ren
kide
ba
koitz
aren
egi
nkiz
unak
era
bat m
ugat
uak
daud
e.
Arm
adak
est
atub
atua
r bal
io e
ta ja
rrera
k iru
dika
tzen
ditu
: no
rber
arek
iko
konfi
dant
za, a
disk
idet
asun
a et
a be
rdin
tasu
n se
ntim
endu
han
dia.
Arm
adak
o eg
inki
zuna
k la
gunt
zen
du:
• Mun
dua
berra
ntol
atze
n.• L
ehen
engo
pot
entz
ia b
ezal
a he
gem
onia
man
tend
u.• E
stat
ubat
uar b
alor
eak
mun
dura
esp
orta
tu: a
skat
asun
a, d
e-m
okra
zia
eta
balo
re e
rlijio
soak
, ber
aien
erre
gele
n ar
aber
a.• E
tsai
ak e
ta a
liatu
ak (o
nak
eta
gaiz
toak
) nab
arm
enki
eza
-gu
tu. “
Des
berd
inek
” kas
ik “g
aizt
aker
i”oro
korre
ko g
aita
suna
er
abat
ekoa
dau
kate
. Giz
aban
ako
estre
mis
ten
tald
e m
uga-
tu b
atzu
en p
orta
era
pare
katz
en d
ute
giza
rte o
soek
in. H
au
Terro
rear
en k
ontra
ko G
erra
just
ifika
tzen
du.
Laguntzailea Babeslea
2010eko apirila
top related