presoak (denak batera)

eh_sukarra_-_10_urte_gartzelan.mp3

PRESOAK

HEZITZAILEAREN FUNTZIOAK

• Hezitzaileak Presoak

Aintzat hartuEzagutu Erlazio eta

komunikazio on bat eduki

Preso bakoitzaren karpeta izan Informazio pertsonala gordetzeko

Presoen portaera + gizalegeak

Aztertu, behatu

Dagozkion batzarretara joan

Antolatu eta kontrolatu

Ekintza

Deportiboa(kirolduna) Rekreatiboa(jolasak...)

Zuzendaritzak agintzen badau parte hartu ahal dau E.G.B-ko irakasleekin

Informatu presoaBerezitasunetaz

Kartzelako araubizitzaz

• HEZITZAILEAK

EUSKAL HERRIKO

KARTZELAK

BASAURIKO KARTZELA Kartzelaren sailak:

- Sail orokorra – 73 zelda- 1. Modulua – 26 zelda- Eritegia – 18 zelda- Atal irekia – 16 zelda

Presoen sailkapena:

- Prebentiboak – 99 preso- Zigorpetuak

- 1. graduan – 2 (% 1)- 2. graduan – 67 (% 32)- 3. graduan – 98 (% 47)- Sailkatu gabe – 43 (% 20)

- Presoak guztira: 309 preso

MARTUTENEKO KARTZELA Kartzelaren sailak:

- Emakumeentzako saila (11 zelda)- Gazteentzako saila (21 zelda)- Eritegia (12 zelda)- Gizonentzako zelda orokorra (5 galeria eta 91 zelda)- Atal irekia ( 12 zelda)

Presoen sailkapena:

- Prebentiboak (emakume 1 eta 48 gizon)- Zigorpetuak

- 1. graduan - 2. graduan (118 gizon eta 17 emakume)- 3. graduan (71 gizon eta 11 emakume)- Sailkatu gabe (24 gizon eta 6 emakume)

- Presoak guztira: 324 preso

LANGRAITZEKO KARTZELA Kartzelaren sailak:

- Emakumeentzako bi modulo- Gizonentzako eritegirako modulo bat- Gizonentzako bost modulo orokor- Gizonentzako atal ireki bat

Presoen sailkapena:

- Prebentiboak – 74 preso- Zigorpetuak

- 1. graduan – 4 (% 0,5)- 2. graduan – 705 (% 84,5)- 3. graduan – 185 (% 10)- Sailkatu gabe – 40 (% 5)

- Presoak guztira: 753 preso

Adinaren araberako sailkapena:

– 25 urtetik beherakoak: 97- (% 31) – 26 eta 30 urte artekoak: 84 - (% 27)– 31 eta 40 urte artekoak: 86 - ( %28)– 41 eta 60 urte artekoak: 38 – (% 12)– 60 urtetik gorakoak: 4 – (% 1)

Lortutako ikasketa mailari dagokionez:

– % 80k ez dituzte gainditu lehen heziketako ikasketak.

BASAURIKO KARTZELA

Adinaren araberako sailkapena:

– 16 eta 20 urte bitartekoak: 15 gizon– 21 eta 25 urte bitartekoak: 77 gizon eta 5 emakume– 26 eta 30 urte bitartekoak: 79 gizon eta 7 emakume– 31 eta 40 urte bitartekoak: 71 gizon eta 11 emakume– 41 eta 60 urte bitartekoak: 47 gizon eta 6 emakume– 60 urtetik gorakoak: 6 gizon

Lortutako ikasketa mailari dagokionez:

– %33k, analfabetotzat edo gutxi alfabetotzat du bere burua– %51k, lehen ikasketak eginak ditu– %7k, ertaineko edo goi mailako titulazioa dute

MARTUTENEKO KARTZELA

Adinaren araberako sailkapena:

– 16 eta 20 urte artekoak: (% 0,5) – 21 eta 25 urte artekoak: (% 20,5)– 26 eta 30 urte artekoak: ( %37)– 31 eta 40 urte artekoak: (% 25)– 41 eta 60 urte artekoak: (% 10,5)– 60 urtetik gorakoak: (% 6,5)

Lortutako ikasketa mailari dagokionez:

– % 65k ez dituzte gainditu lehen heziketako ikasketak.

LANGRAITZEKO KARTZELA

HIRU KARTZELETAKO ARAZOAK

– Gizonentzako mintzatokia• Txikiak, arazo akustikoak, abokatuen mintzatokiak ez daude behar adina

isolatuta– Prestakuntza latokiak

• Ez dago behar adinako espazio fisiko.– Liburutegia

• Oso txikia – Metadona banaketa

• Kanpoan metadonarekin tratamenduan daudenei ematen zaie– Jangelak

• Gutxi dira

– Sukaldeak• Egoera txarrean

– Eritegia• Kokagune desegokia• Muga arkitektonikoak ez dira kendu

– Dutxak• Batzuk berritu gabe eta beste batzuk presoak beraiek berri dabez

– Jende pilaketa• Zentroaren kapazitate teorikoa ez doa bat errealitatearekin.

– Garbitasuna• Eraikuntzan erabilitako materialagatik sortzen da.

– Atal irekia• Utzikeria sentsazioa deigarria da:

– Komunak oso zikin– sukaldean garbitasun falta– Eta abar

– Emakumeentzako moduluak• Eraikuntzaren estrukturan • I. moduluko zelda bat eritegia bihurtu da• Seme-alabekin elkarbizitza egiteko espaziorik ez

– V. moduloa• Lehengo graduan sailkatutako zigorpetuak• Euren burua zauritzea galarazteko bi zelda daude

– Presoen egoera prozesal edo penitentziarioarekin zerikusia duten aspektu jurudikoak

• Ofiziozko abokatuen eta partikularren kontrako kexak • Kartzelaldi prebentiboa eta/edo ezarritako kartzela zigorra guztiz neurri gabekoa da. • Irizpide murriztatzailea• Baldintzapeko askatasuna ez da zuzen ezartzen • ….

– Kartzelako bizitza eta funtzionamenduaren kontra aurkeztutako kexa

• Baimen ukapenei buruz• Espetzeko profesinelekiko harremanak

– Gehienbat hotzak– Tramite burokratikoei dagokienez

• Gauza guztietarako eskabide orriak aurkeztu beharra• Erantzun bizkorra zigortzeko baina oso motela onurak ezartzerakoan• ….

– Babesik gabeko egoerei dagokienez• Protesta eginez gero zigortua izateko beldurra• Tratu txar kasu isolatuak eta salatu gabeak• ...

– Drogari dagokionez • Droga ugari• xiringarik eza• Kutsatzeko arazoak

– Otorduei dagokionez• Beti menu berdinak jan beharra• Batzuetan janariak egoera txarrean jan beharra• ...

– Espetxeko bizi-baldintzekin zerikusia duten beste gai batzuei dagokionez

• Presoen arteko harremanetan sortzen diren arazoak sarritan droga trafikoarekin erlazionatua

• Patioari askok gaizkiletza eskola deitzen diete• Ekonomatoko salneurriak eta produktu batzuen gabezia

– Iharduera eremuei dagozkien kexak• Heziketa alorrari buruz:

– Ikasgeletan preso pilaketa– eskola ordutegi oso urria– Ordutegi bateraezinak

• .Lanbide heziketari eta lan alorrari buruz:– Iharduera gitxi– lan gutxi egon arren zortzi ordu sartu beharra– Soldata txikia

• Suspertze pertsonalaren alorrari buruz• Osasun laguntzaren alorra

– Metadona egitaraua mugatuta dago– Zentroko prefesionalakprestatuta dauden zalantzan jartzen dute– Gaisoei jarraipen pertsonalizatiruk ez egitea

– Gizarte laguntzaren alorra– Talde jakin baten edo zentroko moduloetako baten egoerari buruzko

kexa bereziak• I.moduloan

– Preso gehienak hemen daude– Zeldetan masifikazioa– beraien gizarte inguruerekiko sustrairik eza

• IV.moduloan– Modulo honetan dromenpekotasun arazoak dituztenzigorpetu

batzuk eta estatuaren segurtasunaren kontrako delituengaitik(terrorismoagatik)

• V.moduloan– Ihardueretan parte hartzeko aukerarik eza– presoek beraien buruak ez zauritzeko prestatuta dauden bi zelden

ezaugarrien kontrako kexak ere badaude

• Eritegian– Sendagile kontsulta eskatzen den kasuan bakarrik emoten da– Desadostasuna botika tratamenduarekin– ….

• Atal irekian– Lana lortzeko zailtasunak– garbitasun eta berokuntza arazoak– Emakumeentzat ez dago atal irekirik

• Emakume presoen arazo bereziak– Ginekologia zerbitzua ez da nahikoa– jangelako egoera txarra– Arratsaldeetan lantoki okupazionalik ez egotea– …..

• Atzerritarren taldearen arazo bereziak– Jatorrizko herrietan kondena betetzeko traslado eskarien

moteltasuna

• ONDORIOAKONDORIOAK

PRESOEK ADIERAZITAKO KEZKA NAGUSIAK:PRESOEK ADIERAZITAKO KEZKA NAGUSIAK: LANGRAIZLANGRAIZ

– Irteera baimenak– Kartzela aldaketak– Otordu kaxkarrak– Droga– Barne burokrazia– Zentroko masifikazioa– Lantokietan eta Ikastaroetan sartzeko eta destinoak lortzeko aukerak – Osasun eta higiene baldintzak– Tratamendu taldeetako profesionalekin harreman zuzena ez izatea

BASAURI- HIES gaitzaren arazoa eta kutsatzeko arriskuak- Drogaren arazoa eta xiringarik eza.- Ikasgela eskasia- Lantokietan sartzeko aukera: ordainketa.

- Kartzelatik irtetean lana lortzeko aukera.- Irteera baimen aukerak.- Familiaren egoera.

HIRU KARTZELETAKO ARAZO EDO KEXA AIPAGARRIENAK:

- Aspektu juridikoei dagozkienak.

- Zentruko bizitzari zuzenean dagozkienak.

- Kartzela eta gizartearen arteko harremanei dagozkienak.

MARTUTENE

- Osasunaren gaia eta osasun baldintzak.- Droga, HIES gaitza eta xiringa gutxi edukitzeagatik kutsatzeko arriskua.

- Baimenak ukatzea.- Famili egoera larriak.- Zentroan kirola egiteko instalazio eza.

- Lantoki produktiboetan sartzeko aukerak, kartzela-zigorra arintzeko irizpideak, besteak beste.

- Ikastaroetara edo prestaketa lantokietara joateko bultzagarri gutxi edo bat ere ez egotea.

EAEKO ZIGOR BETEARAZPEN SISTEMAREN EGOERA

Egungo egoerari buruzko ondorioa aldatu beharreko ezaugarri nagusiak

• Espetxe zigorrak izatea, beste zigorrik eta neurririk ia ez da aplikatzen. EAEn ez dago espetxe baliabiderik.

• Espetxe administrazioak ia ez du baliabiderik segurtasun neurriak betetzeko.

• Espetxe zentroak zaharkituta daude eta instalazioak ez dira espezifikatuak eta maxifikatuak daude.

• Espetxetako langileak kualifikatzio txikia dute, eta gehien bat zaintza lanetan aritzen dira.

• Espetxeratuek osasun fisikoko eta mentaleko arazo larriak dituzte eta osasun arreta eskasa jasotzen dute.

• Emakume espetxeratuen egoera okerragoa da.

• Espetxe zigorra betearaztean indibidualizatzeko gaitasunik ez.

• Espetxe zigorraren betearazpenak ez du loturarik aurreragoko gizarteratzearekin.

• Espetxeko segurtasun alderdiak lehenesten dira, tratamenduari eta osasunari dagozkian kaltetan.

• Espetxe erakundea ez da gardena.

ZIGOR ETA ESPETXE BETEARAZPEN SISTEMAREN EZAUGARRIAK

Etorkizuneko eredua definitzeko funtsezko elementuak

• Politika kriminala (delituen prebentziorako elburuak eta baliabideak).

• Espetxe betearazpen ahalik eta gardenena izatea, kanpo kontrol guztiak eginda.

• Espetxeetako eta zigor betearazpeneko langileen autapeneko, prestakuntzako eta funtzionamenduko sistemak berriz definitzea hauen partaidetza ez dadin zaintza hutsa izan.

• Zentro txikien eta espezifikoen alde egitea, makro-espetxeen aurrean.

• Zigorra betearazteko burua ahalaik eta gehien indibidualizatzea.

• Betearzpena gizarte arlora bideratzea, hau da, eskuhartzearen gizarteratzeko alderdiak indartsea eta zigortuen premietara egokitutako zentro eta baliabide espezifikoak izatea.

• Espetxea ez den beste zigorren alde egitea eta horiek garatzea.

• Zigor betearazpenaren sisteman komunitatea implikatzea.

HELBURU OROKORRAK

Hezitzailea Hartu-emonak Giza eta kultur animazioa Laguntza

HEZITZAILE BATEK ZENTRU BATEAN BETE BEHARREKO HELBURUAK

INTERBENTZIO FASEAK

Aztertze fasea Interbentzio fasea Ebaluaketa fasea

1996AN MARTUTENEN EGINDAKO PROGRAMAK

PROGRAMAK

Errefuxiatuekin tailerrak Video Forum Saskibaloia

adingabekoentzat

ERREFUXIATUEKIN LANA

Kartzelan errefuxiatuak

Helburuak

Metodologia

Ekintzak

LANGRAITZEN ERABILTZEN DIREN FITXAK

FITXAK

Larrosa Urdina Horia

Nanclareseko presoentzako patio

bat

Nanclareseko zuzendaritzako pasabidea

Nanclares de la Oca-ko kartzela