da inclusión á exclusión

MARCO TEÓRICO

MARCO ADMINISTRATIVO

RECURSOS

ENTIDADE

EDUCADOR/A SOCIAL

MARCO TEÓRICO: ORIXE

Burbulla Inmobiliaria

Endebedamento

Risco de deflación

Inestabilidade bancaria

Factores

Internos

Crise das finanzas internacionais

Crise sistémica do modelo neoliberal da globalización

Factores

Externos

Crise Social

Crise Política

Crise de Valores

Crise do Sistema

Crise Económica

Crise Financieira

MARCO TEÓRICO: SITUACIÓN ACTUAL

O signo máis distintivo da crise en España é a evolución

da taxa de desemprego con un drástico aumento dende

finais de 2007 ata a actualidade.

36,37

20,48

24,48

17,02

35,12

19,03 20,94

29,48

22,84

28,29

33,24

21,59 20,05

29,01

18,23 15,84

19,82

31,85

41,2

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Tasa de paro

Tasa de paro

Fonte: Elaboración propia seguindo os Datos INE TIII, 2013

50

45,42

19,93 19,8 20,36 20,78

17,7

14,26

0

10

20

30

40

50

60

homes -25 mulleres -25 homes +25 mulleres +25 homes 25-54 mulleres 25-54 homes +55 mulleres +55

Desemprego

Desemprego

Desigualdades económicas que levan a

perdas de cohesión.

Serios problemas en torno a distribución

dos recursos.

Polarización social.

Nesta crise, a diferenza de outras dáse unha

combinación de tres elementos de precarización e

empobrecimento:

a falla de liquidez debido ao

endebedamento,

o paro prolongado e o fin

das prestacións por desemprego,

e a insuficiencia dos servizos sociais

e prestacións públicas.

López Jimenez (2010)

Xénero

Persoas Extranxeiras

Mocidade

Tipo de Emprego

Nivel de Estudos

Rede de protección Informal

Estudo

descriptivo

Laparra et.

Al. 2010

Afecta maioritariamente ao colectivo

masculino elevando a taxas de situacións

femininas

O afundimento do sector da construción, supuxo unha

perda masiva de postos de traballo desta poboación.

A inmigración aparece como un rasgo determinante

do risco de sufrir insuficiencia severa de ingresos

segundo recollen numerosos estudos ao respecto.

No que respecta a mocidade

identifícanse os fogares con

sustentadores principais xoves,

como algún dos tipos de fogares

máis desfavorecidos.

A variable do tipo de emprego máis determinante de risco de dificultades económicas é a

construción e as profesións vencelladas a esta tanto directamente como indirectamente.

No que respecta a variable do nivel educativo o impacto da crise

chegou máis tarde as persoas con formación pero estendese a diferentes

niveis educativos.

Rede de apoio familiar como

practicamente única protección ante as

dificultades

MARCO TEÓRICO: A EXCLUSIÓN SOCIAL

E non se pode explicar como

arranxo dunha única

causa ou factor.

Non é soamente estrutural

Non implica únicamente a reproducción

de desigualdades

clásicas

Asociado sobre todo ao concepto de

desemprego e inestabilidade dos vínculos

sociais.

Comezou a usarse

incialmente nos anos 70 en Francia.

O CONCEPTO

Podemos definir a exclusión social como:

proceso dinámico de acumulación en

combinación con diversos factores de

desventaxa que poden afectar a persoas

ou grupos, xerando unha situación de

dificultade para acceder aos mecanismos

de desenvolvemento persoas.

As transformacións socioeconómicas das últimas décadas fixeron aflorar novas

manifestacións da pobreza e desigualdade (Hernández, 2008)

Os cambios que se atopan na base dos novos procesos da exclusión social son:

1. A fragmentación da sociedade e a crecente diversidade étnica e cultural derivada das migracións.

2. O impacto da nova economía postindustrial sobre o mercado de traballo.

3. A flexibilidade nos procesos de producción.

O impacto da crise na cohesión social ten como rasgos máis xerais seguindo a Laparra, M e Pérez Eransus, B.

(2010)

O aumento da precariedade laboral

A expulsión do emprego

O aumento da pobreza e da

desigualdade social

O aumento da exclusión social

MARCO ADMINISTRATIVO

Lei 3/2008 de Servizos Sociais de Galicia

Sevizos Sociais Comunitario

Servizos Sociais básicos

Servizos Sociais especificos

Servizos Sociais Especializados

En relación ao obxecto de estudo deste traballo os servizos sociais comunitarios básicos serían

a porta de entrada dos usuarios/as afectados pola situación actual.

Nos servizos sociais comunitarios específicos deberíanse de levar a cabo intervencións para

previr a exclusión social, ao mesmo tempo que facilitar a inserción e normalización social.

Nos servizos sociais especializados deberiase de ofrecer unha atención específica axeitada as

necesidades e peculiaridades deste colectivo.

Programa de

Valoración, información

e orientación

Proporcionar información, orientación e asesoramento

Realizar valoracións e diagnosticos das

demandas da cidadanía

Derivar a intervención social,

biopsicosocial ou socieducativa

Programa básico de inserción

social e servizos sociais

Detectarán e valorarán as situacións de persoas en situación e risco de exclusión.

Participarán, no procedemento de asignación das prestacións económicas de inclusión social

orientadas a satisfacer necesidades básicas e a estimular a incorporación social e laboral.

Analizaran o perfil sociolaboral de cada caso e expedirán os informes e propostas de derivación e

idoneidade.

Favorecerán o desenvolvemento dos itinerarios personalizados de inclusión, coordinando a súa

actuación profesional en especial cos equipos de inclusión sociolaboral que corresponda.

Desenvolverán, actuacións en relación co seguimento e revisión das prestacións económicas

establecidas.

Os servizos sociais comunitarios específicos

• Desenvolverán programas e xestionarán centros orientados a colectivos con problemáticas singulares tanto como espazo de tránsito a servizos especializados como espazo normalizador e de reincorporación social.

As funcións dos servizos sociais comunitarios

específicos vencellados a temática tratada

serian

A xestión de centros de inclusión e

emerxencia

A xestión de programas enfocados

á prevención e á atención de persoas

en risco de exclusión.

RECURSOS SOCIAIS

Prestacións Públicas

Lei 9/1991, de 2 de outubro, de medidas básicas para a inserción social.

Renda de Integración Social

de Galicia

Axudas de Emerxencia Social

Programas de desenvolvemento

integral comunitario

RISGA: RENDA DE INTEGRACIÓN SOCIAL DE GALICIA

Configúrase como unha prestación social destinada a garantir recursos económicos de

subsistencia a quen careza deles, así como a acada-la súa autonomía e integración normalizada

mediante un proxecto personalizado de inserción.

Requisitos Ter residencia efectiva e estar empadroado en calquera dos concellos da Comunidade Autónoma de Galicia, cando

menos durante o ano anterior á formulación da solicitude.

Ter constituída unha unidade de convivencia independente.

Ter entre 25 e 65 anos.

Dispoñer duns ingresos inferiores á contía da prestación da RISGA que lle correspondería á persoa solicitante, e non dispoñer de bens que indiquen a existencia de medios suficientes.

Que non existan persoas legalmente obrigadas e con posibilidade real de prestarlle alimentos á persoa solicitante.

PROXECTO PERSONALIZADO DE INSERCIÓN

Estarán constituídos por un conxunto coordinado e programado de accións que terá como obxectivo a mellora da integración persoal, familiar ou social, así como, se é o caso, a incorporación do beneficiario ó sistema laboral.

A aceptación e o cumprimento das accións contidas nos proxectos de inserción polo beneficiario serán condición para a percepción da prestación.

PROXECTO PERSONALIZADO DE INSERCIÓN

a) Accións que procuren a

rehabilitación persoal e familiar.

b) Accións que procuren a

integración no medio social.

c) Accións de motivación

laboral, orientación

profesional e formación

ocupacional.

d) Actividades de interese colectivo

e social en entidades

públicas ou privadas, sen

menoscabo dos seus dereitos

laborais, así como as diversas formas de

emprego social protexido ou

emprego suplementario.

e) Actividades orientadas cara ó

traballo autónomo ou calquera das

formas de economía social.

f) Accións tendentes á plena

incorporación ó mercado de

traballo mediante a formalización

do correspondente contrato laboral.

Os beneficiarios da renda de

integración social de Galicia quedan

obrigados segundo o artigo 23 da Lei 9/1991

a:

• Destina-lo importe da prestación ó fin para o que se concede.

• Participar nas accións ou actividades que se determinen de acordo co beneficiario dentro do proxecto de inserción.

• Escolariza-los menores ó seu cargo que estean en idade escolar obrigatoria.

• Non exerce-la mendicidade nin a prostitución, nin inducir ou compeler á práctica de calquera delas a ningún membro do fogar.

• Comunica-las variacións sobrevidas que, de conformidade coa presente lei, puidesen dar lugar á modificación, suspensión ou extinción da prestación.

• Cantas outras se deriven do obxecto e da finalidade da renda de integración social de Galicia.

Entidades locais- Servizos Sociais Comuntiarios

•Valoración e Informe social

Delegación Provincial da Consellería competente en materia de servicios sociais

•Cualificación e resolución

TRAMITACIÓN

AES: AXUDAS DE EMERXENCIA SOCIAL

Teñen por obxecto paliar situacións de emerxencia de persoas con fogares independentes

afectadas por un estado de necesidade. Estas constitúense como o segundo programa

dentro do conxunto coordinado de medidas consideradas no título preliminar da Lei

9/1991.

Poderán ser beneficiarias as persoas

que reúnan os requisitos seguintes:

•Ser maior de idade.

•Estar empadroado e ter residencia efectiva en calquera dos concellos da Comunidade Autónoma Galega.

•Non dispoñer de ingresos suficientes para afronta-los gastos derivados da situación de emerxencia.

•Ter constituído un fogar independente polo menos cun ano de antelación á data de solicitude.

Número de persoas

convivintes

1

2

3

4

5

Importe mensual

499,232

579,10

645,66

698,91

752,16

LíMITES DE INGRESOS

Considéranse situacións de emerxencia social

(artigo 44 da lei 9/1991)

Gastos imprescindibles para o uso da vivenda habitual.

Gastos imprescindibles para o mantemento da habitabilidade ou accesibilidade da vivenda habitual.

Gastos destinados a dota-la vivenda do equipamento básico.

Gastos destinados a cubrir, con carácter urxente, necesidades primarias: alimentación, vestido, atención sanitaria, instrucción e outras de natureza análoga, non cubertas polos diferentes sistemas de protección. Gastos destinados ó traslado de vivenda cando así se reflicta no proxecto de integración.

Tipoloxía da axuda Importe máximo €

Axudas para gastos imprescindibles no uso da vivenda

habitual

Axudas para gastos de mantemento da habitabilidade ou

accesibilidade da vivenda habitual

Axudas para gastos de equipamento básico da vivenda

Axudas para gastos destinados a cubrir necesidades primarias

Axudas para gastos derivados do traslado de vivenda dentro

da

mesma localidade

Axudas para gastos derivados do traslado de vivenda fóra da

localidade

No caso de que soliciten axudas para varios conceptos existe

un límite máximo de

Importe máximo €

1.331,59

5.325,10

1.065,02

1.065,02

1.065,02

1.331,28

7.455,14

Outros recursos

Prestacións non contributivas

•Invalidez

•Xubilación

II Plan de Inclusión Social

2007-2013

Cáritas Diocesanas

Cáritas Parroquiais

Agrupacións de Cáritas constituídas no territorio dunha rexión ou comunidade

Organismos nacionais das asociacións e institucións Católicas de acción

caritativa e social

As ordes e institucións relixiosas adicadas a acción caritativa e

social

Caritas Española é a

confederación das

entidades de acción

social da Igrexa

Católica

Domicilio Social

• Praza Vispo Cesareo, s/n CP: 32005 Ourense

• www.caritasourense.org

• Telefono: 988236819 Mobil: 687713981

Horario atención administración

• De luns a venres de 08:30 a 14:00

• De luns a xoves de 16:00 a 19:00

Natureza Xurídica

• Entidade privada relixiosa

Recoñecementos

• Medalla de Ouro de Galicia (2004), Insignia de Ouro da Federeación de Asociacións de Veciños de Ourense (2005).

Xunta Directiva

• Delegado Episcopal José Angel Feijoo Mirón

• Secretaria Xeral María Tabarés Domínguez

Acollida Integral e Emprego

Muller e familia

Vivenda

Persoas maiores

Infancia

Alfabetización e formación cultural

compensatoria

Educación familiar

Roupero diocesano

Accións de información

Asesoramento persoalizado,

Formación, Mediación e proxección

laboral

Centro de día Vivenda de seguridade

Aula permanente de alfabetización

e formación

Escola infantil.

Apoios económicos para

aluguer Pago de facturas.

Asesoramento e mediación social para acceder o

alugueiro.

Vivendas de acollida temporal

Vivenda de seguridade

22 Vivendas de Promoción

4298 3089

5869 5499 6294

9798

solicitudes

2007 2008 2009 2010 2011 2012

Fonte: elaboración propia datos Memoria Cáritas 2012

Fonte: elaboración propia datos Memoria Cáritas 2012

Tipo de respostas

de intervención Ano

2008

Ano

2009

Ano

2010

Ano

2011

Ano

2012

Para Vivenda 17.856,61

62.524,88

78.383,35

95.331,01

99.436,32

Para Alimentos 20.025,27

24.201,97

24.876,86

22.919,60

29.555,25

Para roupa e/ou

calzado

1.374,39

1.541,90

1.603,91

2.288,57 2.590,72

Para educación-

formación

17.733,41

76.922,19

144.200,54

135.807,11

09.226,62

Para transporte 5.693,95

3.997,77

1.756,54

2.325,93

4.509,10

Para gastos de

saúde

1.795,55

3.042,41

2.419,98

2.344,59

3.153,75

Outras:

Diñeiro de bolsillo

6.361,11

1.721,74

1.097,04

2.063,50

2.827,32

Tasas de

documentación

571,50

753,09

Acompañamento

persoas maiores

Transporte

21.735

Total 70.840,29 183.952,86

249.338,22 285.386,81 252.052,17

Persoas sen ingresos

Persoas sen ingresos e sen acceso aos dereitos sociais

Persoas con ingresos insuficientes

•Desemprego;

•Desprotección social;

•Endeudamento

•Falta de apoio familiar.

As principais causas da súa situación económica son:

Respecto das PRESTACIÓNS PÚBLICAS ante o drástico aumento da demanda, em 2012 obsevaron que:

Endurecense os requisitos Existen retrasos na xestión Reduceuse o presuposto.

Os recortes en SERVIZOS SOCIAIS están provocando principalmente nas persoas atendidas en Cáritas as seguites situacións:

Aumento das demandas de axuda económica na entidade;

Situacións familiares de vulnerabilidade

Falla de recursos para facer fronte a demanda social

E. Social Especializado

E. Social Persoas Adultas

Animación Sociocultural

Desenvolver un diagnóstico

da situación, persoal e familiar

Desenvolver programas socioeducativos e ou biopsicosociais para a

promoción da inclusión e a prevención da exclusión

Son fundamentales os programas de formación,

animación e orientación sociolaboral

Debemos ter en conta outros programas e liñas

de intervención como: programas formativos de economía familiar, aforro, resolución de conflitos e

habilidades sociais.

CONCLUSIÓNS

O número de persoas afectadas pola crise actual é alarmante e lonxe de estancarse segue a aumentar día a día. Entre as principais dificultades actuais atópase o desemprego, a precariedade no emprego, o endebedamento, os desafiuzamentos e a falla de recursos económicos.

A situación das persoas en exclusión social está empeorando e afectando a outras novas.

As persoas máis afectadas pola crise actual son aquelas pertencentes ao grupo social máis humilde da nosa sociedade, aínda que esta situación está afectando a practicamente o conxunto da sociedade.

O acceso aos dereitos fundamentais non se está a garantir debido as políticas de austeridade.

Os servizos sociais son un dos piares fundamentais do estado do benestar garantindo a mellora da calidade de vida da cidadanía sempre e cando se destinen os orzamentos precisos.

VALORACIÓNS FINAIS O desenvolvemento deste traballo foi amplamente enriquecedor, axudounos a observar a realidade social na que

todos/as estamos inmersos dende unha óptica máis técnica.

Constatamos como os servizos sociais non son quen de facer fronte as necesidades e demandas actuais debido as

políticas de austeridade, nunha conxuntura na que deberían de estar máis presentes que nunca.

A visita a Cáritas-Ourense, concretamente ao comedor social, permitiunos vivir in situ o desbordamento no que a

entidade esta inmersa a día de hoxe.

Co desenvolvemento da nosa profesión podemos intervir para paliar as terribles consecuencias desta crise dende

os diversos ámbitos da educación social e atendendo ou traballando con diversos colectivos Como educadoras

sociais temos a responsabilidade de loitar porque os dereitos fundamentais que tan duramente custou acadar, se

manteñan e se fagan efectivos.