artritisa

ARTRITISA

Hezur-sistemarekin erlazionaturiko patologia ezberdin asko existitzen dira, hainbat mota ezberdinetakoak: artikulazioetakoak, hazkuntzarekin erlazionaturikoak, adinarekin azaltzen direnak… Guk Artritisari buruz hitzegingo dugu.

Zer da?• Artritisa artikulazioen handitzea dakarren

patologia bat da.• Gaixotasunak (autoimmunitarioa

edo infekziosoa), hezurren hausturak nahiz artikulazioen higadurak berak eraginda.

• Patologia degeneratiboa dela esaten da, hau da, eboluzionatuz eta okertuz joaten da denborarekin. Honen arriskua, egoeraren arabera, oso handia izan daiteke: artikulazioa guztiz geldiaraztea ekarri dezake.

• Ehundik gora artritis mota ezberdin ezagutzen dira, eta guk adibide batzuk emango ditugu:

ARTRITISA ERAGIN DEZAKETEN FAKTOREAK:

• 1.- KONTROLATU DAITEZKEEN FAKTOREAK:

• Gehiegizko pixua• Muskulu ahulak edukitzea• Artikulazioak mindu

dezaketen mugimenduak asko errepikatu

• 2.- FAKTORE INBOLUNTARIOAK:

• Disposizio genetikoa, gurasoengandik jasoa

• Sistema inmunologikoaren funtzionamendu txarra

• Katilagoan berezko arazoak

• Artikulazioetan lesioak• Bakterio, onddo edo

birusen eragina

ESKUETAKO ARTRITISA:• Honek eskuei eta inguruko

egiturei eragiten die.• Heredagarria da gehienetan• Patologia honek Heberden eta

Bouchard izeneko noduluak ateratzea eragiten du. Honegatik, eskuetako hatzak handitu egiten dira: eskuak gogortu eta koxkor antzekoak ateratzen dira.

• Mina eragiten du, batez ere mugimenduak egiterakoan.

• Gehienetan, geldirik egonda ez du minik eragiten.

OSTEOARTRITIS• Patologia honen eragina leku

espezifikoetan bakarrik gertatzen da.

• Artrosi izenarekin ere ezagutzen da.

• Hezurretako kartilagoaren desgastearen eraginez gertatzen den deformazioa da. Kartilago hauek desagertu egiten dira eta, honen eraginez, hezurrek bata bestearen aurka igurtzen dira.

• Honek mina eta inflamazioa ekartzen ditu.

• Tratamendua antiinflamatorio eta anlgesikoen bidez ematen da.

ARTRITIS REUMATOIDE • Aurrekoa ez bezala, patologia hau

gorputz osoan zehar zabaltzen da.• Hezurren inguruan dauden

kartilagoak eta mintz sinonialaren hantura edo handitzea eragiten du.

• Gaixotasun autoinmmunea konsideratzen da; gorputzak lehenengo bere buruari eraso egiten dio, eta beste organo batzuei ere eragin diezaioke.

• Hau jasaten duten artikulazioetan likido sinbiosalaren lekuz kanpoko jariaketa gertatzen da; hezurren lubrikazioaz eta babesteaz arduratzen dena.

• Gaixotasun honen tratamendua oso oldarkorra (agresiboa) da, eta antiinflamatorioz, kortikoidez eta inmunosupresorez, dago osatua; larritasunaren arabera.

“ATRITIS IDIOPÁTICA JUVENIL”• Artritisa ez da bakarrik zahartzaroan

gertatzen askok uste duten moduan; haurtzaroan edo gaztaroan ere gertatu daiteke; eta honen adibide ona “Atritis idiopática juvenil” da.

• Ez dakizu zehatz zein den gaixotasun honen iturria baina, ikerketa batzuek erakutxi dutenez, oso posiblea da gaixotasun autoinmunitarioa izatea.

• Atritis mota honen sintomak oso ezberdinak izan daitezke, mota ezberdinetakoak daude.

• Hauetako batzuk izan daitezke: eskumuturreko, belauneko eta behatzetako mina izaten da, inflamazioarekin batera; pixu asko jasaten duten artikulazioetan mina, zurruntasuna artikulazioetan, noduluen agerpena…

PREBENTZIOABadaude artritisa saihesteko hainbat neurri:• Kirola egin egunero• Korri egin edo paseatzera atera• Igeri egitea bereziki ona da• Artritisa baduzu beharrezko medikamentuak

hartu egunero• Zure etxe edo lantokia zure beharretarako

egokitu• Makila erabili laguntzeko