aldea etnográfica de carelle grande - terrachaxa.com¡... · un gran proxecto para dinamizar o...

32
Un g ran p roxecto p ara d inamizar o c oncello d e M uras e o r esto d a comarca Aldea E tnográfica d e Carelle G rande 1 19 novembro 2 013 0,30 “É i mposible a a ctividade a grogandeira no n oso p aís s e n on s e r educe d e f orma inmediata a p raga d o x abaril” Guitiriz r ende h omenaxe a os d eportistas e colaboradores n a V II G ala d o D eporte González S antín ( PSdeG): O p artido s erá h orizontal e t ransversal p orque s ó a s eremos e ficaces” Fernando C arreiras ( NNXX) c onvida a p articipar na e laboración d o P lan E stratéxico d e X uventude FRUGA leva a cabo unha campaña de sinaturas na procura de solucións aos estragos da fauna salvaxe. 20 O presidente da Sociedade Micoló- xica Lucus, Julián Alonso, e a admi- nistradora de Champivil, Luz Divina Castelo, achegan as súas re- flexións sobre as posibilidades da micoloxía. 12 Diego Ríos apadriña esta gala onde música e outras sorpresas acompañan aos premios e trofeos que se en- tregan no restaurante La Casilla aos guitiricenses de todas as idades que destacaron nesta ano nalgunha dis- ciplina deportiva. 24 Analizamos os perfís do novo Secretario Xeral do PSdeG de Lugo e do novo Secretario Xeral de NNXX na provincia de Lugo. 13-14 O alcalde de Muras, Issam Alnagm Azzam, presenta os espazos que conformarán a Aldea Etnográfica de Carelle Grande que se inaugurará o vindeiro ano. 16-17 Expertos m icólogos e c omercializadores analizan a r egulación e a s p otencialidades do m ercado m icolóxico galego O terrachá.xa conmemora o seu dé- cimo aniversario agasallando cun exemplar do libro “Terra Chá” de Ma- nuel María. Recóllao na súa librería ha- bitual. Cumprimos 1 0 a nos política deporte actualidade agro

Upload: nguyennguyet

Post on 08-Mar-2019

251 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

Un gran proxecto para dinamizaro concello de Muras e o resto da

comarca

Aldea Etnográfica deCarelle Grande

nº 119 novembro 2013

0,30 €

“É imposible a actividade agrogandeirano noso país se non se reduce de forma

inmediata a praga do xabaril”

Guitiriz rende homenaxe aos deportistas ecolaboradores na VII Gala do Deporte

González Santín (PSdeG): “O partido será horizontale transversal porque só así seremos eficaces”Fernando Carreiras (NNXX) convida a participarna elaboración do Plan Estratéxico de Xuventude

FRUGA leva a cabo unha campaña de sinaturas naprocura de solucións aos estragos da fauna salvaxe.20

O presidente daSociedade Micoló-xica Lucus, JuliánAlonso, e a admi-nistradora deChampivil, LuzDivina Castelo,achegan as súas re-flexións sobre asposibilidades damicoloxía. 12

Diego Ríos apadriña esta gala onde música e outrassorpresas acompañan aos premios e trofeos que se en-tregan no restaurante La Casilla aos guitiricenses detodas as idades que destacaron nesta ano nalgunha dis-ciplina deportiva. 24

Analizamos os perfís do novo Secretario Xeral doPSdeG de Lugo e do novo Secretario Xeral de NNXXna provincia de Lugo. 13-14

O alcalde de Muras, Issam Alnagm Azzam, presenta os espazos que

conformarán a Aldea Etnográfica de Carelle Grande que se inaugurará

o vindeiro ano. 16-17

Expertos micólogose comercializadoresanalizan a regulacióne as potencialidadesdo mercado micolóxico

galego

O terrachá.xa conmemora o seu dé-

cimo aniversario agasallando cun

exemplar do libro “Terra Chá” de Ma-

nuel María. Recóllao na súa librería ha-

bitual.

Cumprimos 10 anos

política

deporte

actualidade

agro

Page 2: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

Un principio fundamental nosniveis económico e medioam-biental que parecía establecidoxudicialmente para moitotempo nas últimas décadasveuse abaixo coa sentenza duntribunal en A Coruña. Resulta que desta volta non haiculpables que paguen polosdanos causados pola traxediasmedioambiental e socioeconó-mica do Prestige. Nin o minis-tro de Fomento daqueltempo, nin o presidenteda Xunta de Galicia, nino ínclito Arsenio Fer-nández de Mesa (pri-meiro voceiro do“gabinete de críse”), nino seu sustituto (“Oseñor dos hilillos”), nino armador, nin a axenciacalificadora que certifi-cou na “ITV” naval queo Prestige estaba“coma un buxo” e pode-ría seguir sucando osmares sen problemaalgún.Seica só a compañíaaseguradora terá quepagar algo, de acordocoa sentenza: 22,7 mi-llóns de euros. Menosdun 2% dos 1.260´8 millóns deeuros que reclamou a Fiscalíae un 2´4% dos 948,8 millónsde euros que solicitaba o Es-tado, ou sexa, vostede e unscantos millóns de persoasmáis –coma eu- que pagandoos nosos tributos termamos daestrutura estatal.O Estado (ou seña: vostede,

aqueloutro, eu …) foi quenadiantou o “noso” diñeiro paraque cobrasen os colectivos depescadores, recolledoras deberberechos, eta, que por forzamaior tiveron que apandar eabandonar o seu traballomeses e meses. A marea branca do volunta-rios, nun dos mellores exem-plos de solidariedade dasúltimas décadas, fixeron unha

achega moi importante para alimpeza do noso mar, a areadas nosas praias e as nosas ro-chas de beiramar. A compra domaterial para esa limpeza e ou-tras necesidades tamén tiveronun custo para o Sector Público.

SENTENZAS XUDICIAISQUE DESPRESTIXAN

Si que pagou nesta mesma se-mana os euros que lle fixou oxuíz na sentenza unha persoaque roubou un xamón, un te-trabick de viño, embutidos ealgunhas latas de conservanunca casa de San Cosme deBarreiros. O fiscal encargadodo caso pediu ademais que lleimpuxese o xuíz tres anos decadea; ao final a sentenza foidun ano de cárcere e o pago

dunha indemnización moneta-ria.Calculen cantos anos de cadeapoderían sumar, se lles aplica-sen a mesma vara de medir,apersoas físicas ou xurídicasque citei no segundo parágrafodeste artigo.Implacable cos pobres (mesmocos “de pedir); benevolente

cos poderosos económica e so-cialmente! Non lles é cousa só dos xuíces.Lembren o indulto no “tempode desconto” do goberno pre-sidido por Zapatero ao presti-xioso banqueiro de primeiroapelido Sáez, ou anteriores“sustos” de Emilio Botín ou obanqueiro Ibarra, prócer doBBV. Mesmo, sen ir tan lonxe,a recente amnistía fiscal” para

os cidadáns “exem-plares” (por iso pa-garon menosimpostos que nóspor ese diñeiro)que tiñan os seuscartos agachadosen paraísos fiscais.Sen tetas tamén hai

paraísos, nos quebranquear mellónsde euros da econo-mía somerxida. A sentenza doPrestige foi vergo-ñenta, desas quedesprestixian, aomeu xuízo, á autén-tica xustiza, anqueos que diten o“Fallo” (ou erro)atopen algúns argu-

mentos xurídicos nos queapoiarse. A diferenza de o que ocorreuen todos os accidentes maríti-mos dos últimos corenta años(Urquiola, Mar Exeo, Erika…..) desta volta, quen conta-minou non paga. Alomenos,nesta primeira volta. Veremosque ocorre na segunda!

Definitivamente chapapotenon é só un derivado do petró-leo. Chapapote no noso país, éunha metáfora. Chapapote éesquecemento, falta de res-pecto, impunidade.O chapapote mancha pero sódo xeito literal. Mancha ascostas, mancha as rochas,mancha as aves, mancha aalma de Galiza pero non man-cha expedientes.O chapapote é corrupción, e opeor é que co seu mouromanto vai matando non só oecosistema, senón tamén as es-peranzas, o orgullo e a pureza.O chapapote semella taménunha triste condena histórica,esa que nos di que temos unpaís arrinconado, bravo e piso-teado ó tempo.O chapapote é un tributo in-xusto e implacable que paga-mos con esforzo e areganadentes.Non o entendemos, nin sabe-mos cal é o servizo prestado,só sabemos que ter un mar fer-moso e transitado ten ese trá-xico imposto, sen que ninguénacerte a controlalo.O chapapote tarda só unhashoras en chegar ás costas e cu-brilas de morte e desolación, etarda anos en desaparecer. Ochapapote chega en xigantes-cos buques e vaise coas mans,coas mans de milleiros de per-soas que unha a unha limpa oque outros emporcan.O chapapote ten nome e apeli-dos cando chega a porto e é unbastardo proscrito candoqueda no camiño, entón xa éde todos.O chapapote tingue, incluso aaqueles que nunca o tocarondende terra e quixeron expan-dilo ó lonxe, mais o seu cheiroe noxenta textura, tarde oucedo rematará por enfermalos.O chapapote sobrevive porquehai quen forma parte del, edesaparecerá cando eles nonestean ou cando dende aspraias lles digamos que nonqueremos máis, nin chapapotenin a eles. Nunca máis!

2 colaboraciónsnovembro 13

11 anos despois conclúe oxuízo-farsa cun veredicto al-draxante. Os máximos respon-sables nin sequera foronacusados. A día de hoxe nin-guén concorda cun desenlaceno que nin sequera se dirimironas responsabilidades de todosos que pola súa incompetencia,accións ou omisións converte-ron un grave accidente marí-timo na maior catástrofeambiental da historia de Galiza.E o feito de dilatarse a instru-ción por máis de 10 anos e fa-llarse 11 despois, exonerandoao único cargo institucional decalquera responsabilidade nacatástrofe, fai que ademais oxuízo sexa unha farsa: unhafarsa aldraxante. Unha aldraxepara Galiza: nin honra nin car-tos, e impunidade para os res-ponsables.Cales van ser pois as conse-

cuencias deste xuízo e destefallo? Pois que encher os maresde chatarras ambulantes e man-dar petroleiros en vías de afun-dimento a alta mar, sae debalde. Impunidade para as pe-troleiras e impunidade para osresponsables políticos que pro-vocaron a marea negra. Un ve-redicto que fai do estadoespañol o sumidoiro do lixomarítimo e político de Europa.Cando menos, e como argu-mentou a Plataforma NuncaMáis da que fai parte ADEGA,conseguiuse denunciar interna-cionalmente a impunidade eexpoñer á luz pública as vergo-ñas dunha administración indo-lente, sinalando aosverdadeiros culpables "in ab-sentia": Rajoy, Álvarez-Cas-cos, Cañete, Matas, De Mesa,López Veiga.... Porén, o únicoimputado do gabinetes de

Aznar e Fraga, López Sors,agora absolto nin sequera asu-miu a responsabilidade dosseus actos e mesmo recuncouna delirante teoría do afasta-mento como mal menor, refor-zada agora co fallo.Simplemente indignante.Tampouco se conqueriu que asociedade galega, cuxo com-portamento exemplar diminuíuos efectos da catástrofe, viracompensados unha parte dosenormes danos ecolóxicos eeconómicos causados polofuel. Á vista do fallo, semellaclaro que dos máis de 4.300millóns de € reclamados pordanos non se recuperará ninunha pequena parte. Xa os pa-gamos entre todos dos nosospetos! Nin erros recoñecidosnin leccións aprendidas: igualque hai 11 anos.Dúas probas claras da indolen-

cia e o desleixo institucionalcoa catástrofe e as súas conse-cuencias, que amosan a posibi-lidade de que outro Prestige sepoderá repetir son:-O plano de continxencias con-tra a contaminación mariña deGaliza, o plano CAMGAL,aprobado polo gabinete Feijooen 2012, nin fixa portos refu-xio, nin ten en conta os sentina-zos, nin considera acontaminación do mar que vénda terra... E por riba sitúa asbases loxísticas lonxe dos trei-tos de costa con máis risco evolve deixar as decisións técni-cas nas mans dos políticos.-Nas Somozas hai aínda alma-cenadas (ilegalmente por certo)10.000 toneladas de refugallosdo Prestige aínda sen tratar,agardando a que a Xunta e o es-tado se poñan de acordo enpagar o seu tratamento...

recuncho de economía ChapapoteFélix JorqueraManuel Roca Cendán

Lois Toirán - ADEGA

O que contamina xa non paga

Eloxio da impunidade: Sen responsables, sen culpables

prestige

Page 3: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

Descoñecendo o motivo, e sen fundamento algún, a Consellería de Cultura trata de desviar o Camiño do Norte resurxido

no 1992 despois dun estudo técnico e histórico realizado pola Excma. Deputación de Lugo cun equipo de expertos dirixidos

por D. Ramón Izquierdo Perrín, ao crear variantes que non teñen nada que ver no contexto histórico das peregrinacións

xacobeas nadas no século IX.

3colaboracións novembro 13

O paso do tempo deixa re-

cordos e as evolucións non

teñen fin. Era o pensamento

que o autor do libro do Xosé

trasmitía ao alumnado,

causa xustificada, con esi-

xencias en pro da responsa-

bilidade para crear

autoestima. Tamén inculcaba evi-

tar erros, aínda que nas súas co-

rreccións tiña presente a tan

cacareada frase que precisa e co-

rrentemente se di “dos erros se

aprende”. Manifestaba que os co-

ñecementos non se adquiren de

casualidade; senón con colabora-

ción en traballos compartidos

onde os mestres eran, e son, base

primordial.

O autor do libro do Xosé era par-

tidario de orientar ao seu alum-

nado, predispoñerse para que se

formaran á idea de enfrontarse ao

mundo con alternativas axeitadas

en ambientes cotiás fóra da escola

que amosan coñecementos dife-

rentes e complementarios. O

mesmo que repasar na casa para

comprobar e perfeccionar as súas

propias evolucións.

Aos tempos modernos, a aprendi-

zaxe é moi diferente: suxeita a

normas orientadas a formacións

de pensamento libre e creativo

para conseguir froitos básicos

para a súa maduración e adapta-

ción a un futuro inmediato en mo-

dalidades individuais e colectivas.

O autor do libro do Xosé prevía

permanentemente amosar diver-

sas comparacións baseándose na

propia natureza nas que recomen-

daba que en todo momento a hu-

mildade era, e é, moi necesaria

para unha boa aprendizaxe en

todas as épocas; ao igual que as

pasadas, as presentes e futuras.

Tamén, prudentemente, conside-

raba imprescindible para lograr

obxectivos non fáciles de conse-

guir na procura de potenciar situa-

cións en pro de evitar fracasos

normalizar sistemas anovados que

a esixe a actualidade, de forma co-

lectiva, a pesar de non ser unha

forma moi axeitada pola diferenza

de diversidade de talentos que in-

dividualmente existe entre a xu-

ventude estudiantil.

O autor do libro do Xosé valoraba

moi intelixentemente ao seu

alumnado e tiña en gran conside-

ración a vontade de cada cal para

premiar as súas virtudes que el

imprimía xenerosamente con esi-

xencias previsibles de futuro en

termos selectivos orientados a ni-

veis diversos para conseguir cre-

atividade positiva a fin de

propósitos emprendedores que re-

almente xa desde a propia infan-

cia se deberan ou deben previr

suficientemente en pro de plante-

xamentos eficaces de futuro.

Os temas principais que o autor

do libro do Xosé mantiña e cues-

tionaba, que aínda ao día de hoxe

seguen vixentes e son imprescin-

dibles para a formación moral,

condición necesaria, a súa vez, en

tódolos tempos para crear un efi-

caz desenvolvemento social e per-

soal que basicamente foron, e son,

a verdadeira fortaleza dunha ex-

quisita educación individual e co-

lectiva.

Manifestaba o autor do libro do

Xosé unha frase moi súa: “vivir

para ver”. E así na actualidade ví-

vese pensando en exceso

en ton materialista pola au-

sencia de valores. Entón

predominan diversas cau-

sas que foron evolucio-

nando e a través dos

tempos xurden temas in-

imaxinables que o autor do

libro do Xosé non prevía no seu

entendemento. Para iso, recorría á

importancia de refráns axeitados

en casos puntuais, como vulgar-

mente se di “cae de caixón”. Un

deles que usaba frecuentemente

era, e é, “o que non ten cabeza, ten

pés”. Entón, en referencia a esa

frase, ven ao caso facer mención

de tempos inmediatos pasados

para recordar entrañablemente a

un gran futbolista chamado

“Zarra” que xogaba de dianteiro

centro e marcaba moitos goles

cunha especialidade extraordina-

ria “cos pés e coa cabeza”. Foi

moi distinguido internacional-

mente nunha época en que o

equipo nacional participou no

Campionato Mundial de Río de

Janeiro cunha distinción entraña-

ble por gañar a Inglaterra por 1-0,

cuxo gol materializou Telmo Za-

rraonandia Montoya. Foi conside-

rado unha gran fazaña naqueles

tempos e, se a memoria non falla,

vaia a redundancia, é unha honra

á súa memoria recordalos entra-

ñablemente sen esquecerse de

todos os compoñentes titulares e

reservas acompañados de dous

ilustres directores: como adestra-

dor, Benito Díaz, e como seleccio-

nador, Guillermo Eizaguirre. O

equipo de gala no campo era:

Ramallets

Alonso, Parra, Gonzalvo II

Gonzalvo III, Puchades

Basora, Igoa, Zarra, Panizo e Gaínza.

Continuará...

As pistolas e escopetas, así

como outros aparellos seme-

llantes inventados pola

mente humana, están des-

eñadas para disparar. Dos

seus canóns saen balas e

estas terán unha finalidade

disuasoria e defensiva, mais

realmente serven para

matar. E os homes levámo-

las utilizando, maiormente,

para isto último desde que

se puxeron en circulación.

Pero tamén se usan en dife-

rentes modalidades deporti-

vas, comezando por

competicións de tiro, onde prima

a mellor puntería dos participan-

tes, e rematando pola caza. In-

cluso permítasenos aludir a certo

xogo denominado paintbull, que

seica se utiliza para descargar

adrenalina e estress, exento de

perigo, xa que neste caso as

balas van cheas de pintura e non

de pólvora. Un simple pasa-

tempo que conta cada vez con

máis adeptos.

Centrémonos na caza, principal-

mente na maior, que na nosa xe-

ografía ten como practicamente

único punto de mira o xabarín,

ese porco bravo de cor escura

que ten gusto polas leiras de

millo e praderías e que tanto des-

gustos dá ós nosos gandeiros

polas reiteradas incursións nas

fincas e as conseguintes desfeitas

que realizan nelas.

Vaia por diante que nesas liñas

non se vai reflectir ningún dis-

curso en contra deste deporte.

Nin moito menos. Ata se com-

prende a súa necesidade para co-

rrixir a sobre poboación de espe-

cies como a que anteriormente

citábamos, ante a inexistencia de

suficientes depredadores para

equilibrar o status que marca a

sabia Natureza. Mais si cómpre

unha reflexión, porque esta prác-

tica non está exenta de perigos. A

proba desta afirmación atopá-

mola nos accidentes que se pro-

ducen, sendo nalgunha ocasión

mortais. Recentemente, un rapaz

menor de idade faleceu polo im-

pacto dun proxectil rebotado.

Meses atrás, na bisbarra chairega

un xoven afeccionado deixou a

vida tras disparárselle a súa pro-

pia escopeta. E todos lembramos

aquel señor que paseaba tranqui-

lamente cando caeu abatido por

unha bala perdida dunha cacería.

Tamén por estes lares aconteceu

dito suceso. Son casos excepcio-

nais, pero rara é a temporada de

caza onde non teñamos que la-

mentar desgrazas persoais. Os

participantes nas batidas, a priori,

están organizados, polo que cada

membro ten unha ubicación e un

cometido. Existen medidas de se-

guridade e protección que nor-

malmente os cazadores acatan.

Eles mesmos, que forman un co-

lectivo importante en Galicia,

son os máis interesados en cum-

prir o establecido para evitar

males maiores. Tamén cómpre si-

nalar o impacto económico que

este hobby xera. A súa práctica

supón un importante gasto no re-

ferente ó equipamento que cada

cazador necesita. Asemade, os

beneficios indirectos naquelas

zonas onde se levan a cabo as ca-

cerías, repercutindo nas econo-

mías locais. E talvez, cunha

mellor planificación, implicando

os distintos sectores e as diversas

administracións, os resultados se-

rían aínda máis positivos.

Pero non deixemos de reiterar -

unha e mil veces- que a caza leva

consigo certas doses de risco.

Utilízanse armas e estas cárgaas

o demo, ainda que as utilicen per-

soas. Serven para matar e as súas

balas teñen que ser dirixidas cara

o obxectivo concreto. Tódalas

precaucións son poucas. E cóm-

pre por tódolos medios para que

non lamentemos males irrepara-

bles.

X. Varela

O libro do Xosé.Memorias populares

Ramón Paz Guntín

A Casa dos Marios

Pablo Veiga

Cárgaas o demo

Page 4: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

4 sociedadenovembro 13

Noche acolleu a II Esfolla do Millo Branco o domingo 17 de novem-bro organizada por NAUSTI. Despois da recollida da espiga, cor-tado da pranta e transporte no carro, preto de 60 veciñosparticiparon na esfolla e enrrestrado do millo. A xuntanza, quecontou coa participación dos máis novos, rematou cunha foliada,merenda, magosto e queimada.

Cea de Amigos de Xermolos que se celebrou no Restaurante ACasilla de Guitiriz o pasado sábado, 2 de novembro.

Actos de inauguración do 8º Hectómetro Literario no Paseo dosSoños de Vilalba en homenaxe a Helena Villar Janeiro e XesúsRábade Paredes. Despois dunha táboa redonda celebrada noMuíño do Rañego o sábado 26 de outubro, foi inaugurada estaescultura, obra de Valdi, coa aportación musical de Mini e Mero.

Máis de 80 familias de todas as parroquias nas que exerce a súapastoral o párroco Luís Ángel Rodríguez Patiño celebraron o do-mingo 3 de novembro en Labrada (Guitiriz) o Día da Familia.

Xotramu e Brinquedia organizaron en Muimenta o luns 11 de novembrodiversas actividades para escolares en conmemoración do Día do Peón.

Un total de 60 alumn@s de 3º da ESO do IES Basanta Silva participa-ron o 25 e 30 de outubro nas visitas ás covas do Rei Cintolo, organi-zadas polo departamento de Xeografía e Historia do Centro, ondefixeron en quendas de 15 un percorrido guiado polo seu interior.

Page 5: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

5colaboracións novembro 13

Moito se leva faladodo asasinato damenor Asunta Bas-terra dende que opasado 22 de setem-bro, xa fai dousmeses, o seu corpoaparecerá sen vidanunha pista forestalpróxima a vivenda da súa nai enTeo.Moitas horas nos telexornaisdiarios, moitas páxinas escritas quexeran todo tipo de comentarios anteas incógnitas e as novas probas quepouco a pouco se realizan.Pero a resolución do caso ou a opi-nión que teña destes feitos non é oque quero compartir convosco nes-tes momentos. Certo é que se tratadunha historia – polo menos o quese filtrou ata o día de hoxe – máisben macabra.Pero a verdade é que este procesode investigación ou sumario, comose coñece tecnicamente, está some-tido a unha serie de normas queforon constantemente vulneradas,cousa que por desgraza sucede ha-bitualmente.Nos últimos días por fin se levantouo tan comentado segredo de suma-rio. Segundo algúns comentan apartir dese momento as actuaciónsque se levaron a cabo son públicas,pero nada máis lonxe da realidade.Ó contrario, a lei actual que regulao procedemento penal e no que secontén un apartado especial adicadoprecisamente a investigación e aosdistintos medios de proba, di expre-samente que estas actuacións sonsegredas, durante toda a súa trami-tación e ata que se poña data dexuízo, é dicir, ata que a investiga-ción remate. Este segredo afecta so-amente a terceiros e non aosimplicados como poden ser o Xuízpor suposto, os fiscais ou os acusa-dos e os seus abogados e procura-dores.Se ben en ocasións se declara o de-nominado “segredo de sumario”,cousa distinta que implica quetamén para as partes acusadoras e

acusadas serán segredos. É diciraínda que alguén se lle impute undelito non coñece nese momento asprobas que existen contra el. Estesegredo interno por dicilo dalgunhamaneira, é temporal, porque encerta medida supón que a aquel queo acusan se lle priva de defendersecorrectamente ao non coñecer asprobas que existen contra él. A du-ración que prevé a lei e como má-ximo de un mes, prorrogable poroutro. E por suposto, ten que terunha causa ou razón, xeralmentebasada na correcta tramitación dainvestigación e das distintas probasque se están a realizar.Isto aínda sorprende máis cando opropio artigo 301 da lei que regulao procedemento penal di que tantoavogados como procuradores decalquera das partes, imputada ouacusación, así como os funcionariosque revelarán estas actuacións seráncastigados cunha pena de multa esen prexuízo das responsabilidadespenais que acarrean a maiores.Como todo o mundo suporá a estasalturas, este artigo é letra morta,pois na práctica nunca se aplica.Día si día tamén saen novidades re-lacionadas con este triste suceso,todo iso a pesar do tan reiterado se-gredo de sumario. INCRIBLE.Moitas foron as especulacións ver-tidas pola prensa en xeral, e poucasas noticias contrastadas.Certo é que ninguén pode negareste punto cotilla que a xente temos,a prensa do corazón esta chea decotilleos e os casos de delitos gravestales como asasinato, queirámoloou non admitir dan moito morbo,venden … Pero o certo e que sepaga un alto custo por satisfacer as

nosas ansias de coñe-cer, de saber dos de-mais. Digo por que.Xa non se respecta atan comentada pre-sunción de inocencia,dende que alguénacode a dependenciaspoliciais e máis ao

xulgado xa pensamos que algodebeu facer, é raro o momento quese espera a que remate unha inves-tigación, máis raro será esperar aSentenza, para condenar a alguénpublicamente. Con estas ansias dedar publicidade a cada un dos acon-tecementos pode ser que se estragueincluso unha ardua labor de inves-tigación, dado que se están a inves-tigar datos que son susceptibles demanipulación.Un dos casos máis sangrantes des-tes exemplos no noso país, foi o deDolores Vázquez acusada durantemoitos anos polo asasinato de Ro-cioWanninkhof, e do que final-mente foi absolta.Non quero dicirque este sexa un suposto similar ninmoito menos o creo, pero si que da-quelo non aprendimos nada e segui-mos condenando a xente nada máisé acusada ou investigada pola co-misión dun delito. Cando menospodiamos respectar esa investiga-ción, agardar un pouco e deixar queremate debidamente, para unha vezque se finalice poder daquela emitiropinións fundamentadas en feitoscontrastados.Aínda que poida parecer que en re-alidade a culpa ou a irresponsabili-dade recae en aqueles que publicanestas noticias, esta irresponsabili-dade é, dende o meu punto de vista,moito maior para aquel que filtraesa información; funcionarios dexustiza que se extralimitan por en-cima da propia lei, así como avoga-dos e procuradores que nin respetano procedemento nin en ocasións aosseus propios clientes. Reitero, enestos casos, mínimo sempre haberádous culpables, aquel que filtra a in-formación e aquel que a divulga.

O segredo de sumariono caso Asunta

Isabel Campello Ares

A depresióne conóm i c aque sofre Ga-licia ten di-m e n s i ó neuropea e veudeterminada,en moigrande me-dida, polasdúbidas, inac-ción ou mani-festos errostanto das Ins-titucións daUnión Euro-pea como dos Gobernos Zapa-tero e Rajoy. Culpar ao GobernoFeijóo sería, xa que logo, in-xusto.Mais é evidente que Feijóoadoptou dende a primavera do2009 unha liña de goberno mar-cada pola obsesión da austeri-dade, da consolidaciónorzamentaria. E ocorría na alturaque a economía galega e, nome-adamente,algúns dos sectoresconsolidados ou emerxentes(enerxías renovábeis, tecnolo-xías da información e comunica-ción, industrias audiovisuais eculturais, automóbil) precisabande selectivas políticas de fo-mento e innovación que foronpracticamente arquivadas (agásparcialmente as do automóbil)coa chegada de Feijóo a MontePío. Outros sectores (naval, mar-industria, agrogandeiro, monte-industria) padecían o desleixohistórico do Goberno españolcara eles, polo que precisabandun acompañamento continuodo Goberno galego e dunha ac-ción exterior decidida de promo-ción, que tampouco existiu, agásno que atinxe ás xestións mexi-

canas- aíndasen froitocoñecido-AXunta liqui-dou de feitoá súa ferra-menta finan-ceira, oI G A P E ,m e n t r e sasistía pasi-vamente ávenda doPastor aoPopular eulterior dilu-

ción da Fundación Barrié no seodeste e á venda do Gallego aoSabadell. E non foi quen a aca-dar do Goberno Rajoy igual tratopara NCG Banco e Bankia,malia partillaren a entidade ga-lega o carácter sistémico desta. Das resultas deste proceso, oGoberno Feijóo agravou a nosarecesión: na construción navalpasamos, dende 2010, de repre-sentarmos o 50% da produciónestatal a só o 24%, os nosos sub-sectores de enerxías renovábeis,tics e industrias audiovisuais eculturais enfrontaron o peche oudeslocalización, o investimentoen I+D+i baixou a níveis de1993, sen que os sectores agro-gandeiro, forestal e monte indus-tria non coñeceran medidaeficaz ningunha nestes anos.Feijóo aínda pode mudar unchisco este proceso se manténNovagalicia como oferta autó-noma de banca minorista parapemes e crea un instrumento fi-nanceiro público para Bancacorporativa de empresas de certadimensión. Porén, semella quepara o primeiro fáltalle o podere para o segundo a vontade.

Tócalle a novembro cando de “san-tos” se trata porque comeza con“todos” nun sinalado día que a súamemoria se dedica en recordo…que pola gracia santoral correspon-den o dito… “dichoso mes”. Entóna beirarrúa quere mencionar expre-samente ao tradicional “Samartiño”que tantos festexos se fan na súahonra. Dise que polo Samartiñonunca falta o porquiño. E para ce-lebralo con xeito a chamada festa da“marrá”, disque sabe coma perdiznas diferentes maneiras de prepara-ción e que o bo clima acompañe.Para iso di o refrán “ten o seu vera-niño, tres días e máis un pouquiño”. A valla ao servizo do Pobo igualque moitos e moitas que rexeitan osfestexos tradicionais non se lles veilusión e din que prefiren as cam-bien para maio ou xuño polos díasmáis longos e as comidas máis sin-xelas e soñan que fragüe a crise.Non cren o que tanto cacarean ospolíticos e políticas que din xa aca-bou... se cadra, de comezar...

A beirarrúa di non en-tender nada. Despois detantos anos escoitando evendo que con tantaalegría se esperaban osfestexos do “Samar-tiño”, agora xa non éigual porque a nova ola non está deacordo “soñan” con outras formasde diversión e non lles interesanada: só pensan en andar no cochede discoteca en discoteca... as finsde semana; mentres que as festas aoaire libre, pasan delas (queren irpola vía libre porque é moito máisdoado non ter que ir na compaña doparaugas). Disque se aborrecen por-que o paraugas non fala... e eles eelas non remexen a lingua... e porriba, enfádanse ao igual que a vallaao servizo do Pobo que chocan conela cando máis tranquila está. Polasbeirarrúas dando bandazos e candode “botellón” se trata, perdendo orespecto en andar con ela polosaires. Así é a evolución dos temposda sociedade que tanto se divirte

diariamente con xuntanzas e tertu-lias diversas. Son sistemas moder-nos coma os da Tele5 no programa“Sálvame” que dirixe o famoso“Xorxe Xavier” co seu famosogrupo con tantos e tantas colabora-doras toas moi ocurrentes e cun en-tendemento extraordinario. Soncapaces de darlle a volta a “mediomundo” cotilleando día tras día senarreglar nada positivo. Para nondicir nada... e din o que saben... ou...non saben o que din... con diálogosenrebesados cheos de contradiciónsentre eles e elas. Todos moi desta-cados. Por iso a valla ao servizo doPobo di que ao igual que ela lles en-canta, a todos e todas que coñece;xa que, ademais, ten un horario moiaxeitado para combater ao “lon-

gueirán outono” tanextresante.A beirarrúa non cansade escoitar a tertulianose tertulianas nas súasxuntanzas, tanto polasmañás como polas tar-

des en canto se asoma unha raioliñade sol, que se agrupan en corros oucorrillos para falar unha miguiña detodo, sobre todo, o que se lles ocu-rre nos entornos que eles e elas semanexan e case sempre acaban dis-cutindo porque non conseguen cuo-rum polos razonamentos. Todos etodas queren levar a voz cantante erebaten tertulianamente excusán-dose de atopar o diálogo axeitadoao igual que os políticos e políticasnos “Parlamentos” con espellos, ásveces, non moi axeitados. Quizáispolo estado de ánimo ou por faltadun tratamento orientado a non pro-ducir irritacións non desexadas. Poriso, a valla ao servizo do Poboquere recomendar a todos e todastranquilidade porque lle parece son

situacións anovadas que instantane-amente xurden e, acto seguido, senormalizan e, ao final, pódensetransformar en modélicas con razo-namentos e formas dun bo entende-mento. Acoplando o refrán “dasdisensións salen as boas razóns”.Entón a beirarrúa que forma partedo Pobo di que a paciencia non émala e seguirá escoitando a todos etodas con neutralidade. O tempoarranxa todo. Así, desexando a todoo Pobo un bo “Samartiño” “dichosomes que comeza con Santos e acabacon San Andrés”.

Conclusión:

Outono “longueirón”es quen es...¡non o fas mal!pórtate con xeitonon teñas en contao que dirán...digan o digan non es inverno...sinxelamente es

continuador do verán.

A beirarrúa recórdalle ávalla ao servizo do Pobo:“Xastamos no Samartiño”Ramón Paz Guntín - A Casa dos Marios

CADERNOS DA VIAXE

Feijóo agravou a recesiónXoán Antón Pérez-Lema

Cara a cara coa xustizaConsultorio legal

Page 6: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

novas da chaira

6 actualidadenovembro 13

vilalba

O domingo 17 de novembro

Noche volveu a rememorar ve-

llos oficios coa segunda reco-

lleita e esfolla do millo branco

que a asociación cultural Nausti

levou a cabo neste ano.

A xuntanza desenvolveuse en

horario de tarde na mesma leira

que o pasado ano e reuniu a 60

veciños e veciñas que, despois

de recoller as espigas e cortar a

planta, realizaron un apalleirado

na terra para desprazalo despois

no carro das vacas ata unha pa-

lleira de pedra onde se procederá

á esfolla de forma tradicional:

deixando algunhas follas en cada

espiga para enrestralas e colgalas

no cabazo para a súa curación e

secado.

“Trátase dunha actividade que

pretende fomentar a relación in-

terxeracional e a reunión dos ve-

ciños coma antano, en torno aos

traballos do agro en xeral, des-

prazados na actualidade polo uso

das máquinas”, segundo mani-

festou Luís Criado, presidente

do colectivo.

A xornada rematou cun magosto

e unha merenda con produtos da

terra acompañada de queimada

e foliada coas gaitas de Cris e

Mar. E, para completar o tras-

lado ao pasado, dende a asocia-

ción agradecen “aos veciños a

súa participación vestidos de

época”; xa que contribuíu a “di-

namizar o rural, por en valor as

nosas tradicións, transmitindo

aos máis novos o que os seus

pais ou avós tiveron que traba-

llar para que hoxe poidamos ter

unhas aldeas cunha forma de

vida tan distinta: mellorando na

calidade de vida, pero a conta de

prexudicar a relación. As asocia-

cións rurais temos a obriga de fo-

mentar as xuntanzas e tratar de

erradicar os individualismos nos

que se estaba a caer”, segundo

concluíu Criado.

A Asociación Cultural Banda de

Música de Vilalba organiza o II

Ciclo de Novos Intérpretes que

desenvolveu no Centro Cultural

Recreativo de Vilalba o 15 deste

mes o primeiro dos concertos. O

escenario dos dous concertos

restantes será o Auditorio Car-

men Estévez e terán lugar o 7 e

27 de decembro con entrada

gratuita a partir das oito e media

do serán.

O encargado de abrir o II Ciclo

de Novos Intérpretes foi Pablo

Dopazo, un bombardino ponte-

vedrés licenciado polo Conser-

vatorio Superior de Música do

Principado de Asturias e nova

promesa no panorama musical

galego con ampla proxección

nacional e internacional, que

presentou “Enfrentados”.

Pola súa banda, o sábado 7 de

decembro será a quenda do Dúo

D`Acord, formado por Celia

Adrián, profesora de Acordeón

no Conservatorio de Ourense e

concertista e a violinista madri-

leña Ana Davó, dúas intérpretes

cunha ampla experiencia con-

certística como integrantes de

diferentes agrupacións.

Finalmente, o dúo vilalbés Dua-

lial, será o encargado de pechar

o II Ciclo de Novos Intérpretes

o venres 27 de decembro nas

instalacións do Auditorio. A per-

cusionista Marta Prado e a flau-

tista Paula Rouco, ámbalas dúas

profesoras no Conservatorio da

vila, ofrecerán unha mostra das

obras do seu primeiro CD que

acaban de editar, froito do pre-

mio á Excelencia Musical outor-

gado pola Fundación Paideia.

Esta actividade organizada pola

Asociación “é unha oportuni-

dade á xente nova, con gran

nivel musical, de poder ofrecer

un concerto dentro dun ciclo,

actividade que, por desgraza

non é moi habitual no panorama

galego, ademáis ao mesmo

tempo ofertando a tódolos vilal-

beses dun xeito totalmente gra-

tuíto tres concertos de primeiro

nivel”, segundo manifesta o seu

presidente, Rodrigo Pavón.

Concertos de Santa Icía e de

Nadal

E, como ven sendo habitual,

dende a Banda de Vilalba tamén

honran á patroa dos músicos

cun concerto. Este ano tivo

lugar o sábado 23 no Centro

Cultural e Recreativo de Vi-

lalba.

Despois desta mostra de música

en directo, xa preparan o tamén

tradicional Concerto de Nadal,

o 25 de decembro.

O xornal terrachá.xa ven de

cumprir 10 anos achegando in-

formación comarcal aos veciños

e veciñas de forma gratuíta. E,

para celebralo, coa distribución

deste número, o 119, agasallará

aos seus lectores co libro de po-

emas de Manuel María sobre a

comarca que leva por título

“Terra Chá”.

E, por outra banda, este xornal

celebrará o seu décimo aniver-

sario cun acto que terá lugar o

venres 29 de novembro a partir

das oito do serán no Centro Cul-

tural e Recreativo de Vilalba

onde se realizará unha locución

e se repartirán exemplares do

poemario, editado en colabora-

ción coa Fundación Manuel

María de Estudos Galegos. Ade-

mais, haberá petiscos para os

asistentes.

A Liga Santaballesa recolleu 145

fotografías que repasaron o papel

da muller no rural pertencentes a

unha mostra promovida pola

asociación de mulleres Agarimo

de Santaballa.

Ademais das fotografías sobre

diferentes actividades das mulle-

res coma as tarefas da casa, o

fiado da lá e o liño, a sega do

trigo, o esfollado do millo; e

tamén de festas e xuntanzas; a

mostra conta con outros elemen-

tos vencellados ao traballo no

rural coma unha maseira, ele-

mentos para calcetar ou fiar.

Dende a asociación, agradecen

aos asistentes que se achegaron

a ver a exposición; xa que, a

pesar de que o tempo non acom-

pañou, “quedáronnos gañas de

seguir e facer máis cousas”.

Macramé

Esta exposición fotográfica non

é máis que unha das actividades

que a asociación organiza ao

longo do ano. A pesar de que o

curso de bolillos tiveron que sus-

pendelo por falta de alumnas, xa

comezou en Santaballa un curso

de macramé da man da artesá

Idoia Cuesta. As clases desen-

vólvense os venres entre as cinco

menos cuarto e as sete menos

cuarto ás que asisten, por agora,

16 alumnas.

Entre outras aplicacións, empre-

gan a técnica do macramé para

facer bolsos, carteiras, cestos, al-

fombras, chales, pulseiras, cin-

tos, colgantes, pendentes e

broches.

Ximnasia e pilates

Por outra banda, os xoves de

catro a cinco e cuarto unha vin-

tena de alumnas de entre 14 e 89

anos reúnense para facer ximna-

sia. E, os martes, de oito e media

a nove e media, asisten a clases

de pilates un total de 29 alumnos

e alumnas; xa que esta actividade

faise en conxunto cos socios e

socias do Padroado da Liga San-

taballesa.

Día Internacional para a Eli-

minación da Violencia de Xé-

nero

E, con motivo da conmemora-

ción do Día Internacional contra

a violencia machista, Agarimo

organizou unha charla informa-

tiva sobre violencia de xénero

que foi impartida por Amalia Paz

Zabala, sarxento comandante da

Garda Civil do posto de Xer-

made.

NAUSTI volveu ao pasado coa segunda esfolla do millobranco

O terrachá.xacumpre 10 anos

O segundo Ciclo de Novos Intérpretestrae a Vilalba os concertos gratuítosdos dúos D`Acord e Dualial Ademais desta exposición, a Asociación de Mulleres Agarimo promove

outras moitas actividades

Santaballa recolleu o traballo da muller rural en 145fotografías

Ademais de recoller o millo, tamén aproveitaron para merendar.

A mostra estaba composta por 145 fotografías e elementos do traballo rural.

Page 7: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

7actualidade novembro 13

Os socialistas de Vilalba critican que Concello e Xunta aíndanon asinasen o convenio de xestión da escola infantil candoesta leva aberta un anoTamén denuncian a apertura dunha fochanca nas inmediacións da EDAR

Os nacionalistas tamén propoñen cobrar impostosás entidades bancarias con caixeiros nas rúas

O BNG pide dar o nome de García Cendáne Novo Cazón a dúas rúas vilalbesas

42 anos de cultura polo Nadal en Begonte

Os socialistas de Vilalba denun-

cian publicamente que o Concello

e a Xunta de Galicia continúen sen

asinar o convenio de colaboración

para a xestión da escola infantil, a

pesares de que hai case un ano que

esta instalación pública entrou en

funcionamento. Esta situación está

a provocar que a entidade local,

ademais de gastos por reparacións,

se vexa na obriga de asumir custos

innecesarios e que non lle corres-

ponden segundo o acordo pactado

coa administración autonómica

como os de teléfono, subministro

de gas e limpeza.

Neste senso, o voceiro municipal

do PSOE, Eduardo Vidal Baa-

monde, critica “a deixadez” dos

Gobernos local e autonómico,

pois a entidade local está a pagar,

por exemplo, facturas de limpeza

sen que se teña adxudicado por

concurso o correspondente ser-

vizo. Proba diso, asegura o socia-

lista, é que só na Xunta de

Goberno Local

do día 11 de

xuño se aproba-

ron conceptos

deste tipo por

importe de

7.774,66 euros.

Eduardo Vidal

indica tamén

que en distintas

manifestacións

públicas, o Al-

calde afirmou

que a nova es-

cola infantil, ao ser de titularidade

autonómica, non ía devengar os

custos ao Concello. Nembargan-

tes, no Orzamento do presente

ano, figura unha partida de 75.000

euros destinada a este fin, “e que

foi xustificada polo Sr. Criado di-

cindo que obedecía a un convenio

asinado coa Xunta”. Pero o certo

é que, a día de hoxe, o convenio

de colaboración “segue metido

nun caixón”.

M���������ón extraxudicial de

crédito para pagar as facturas

Os socialistas de Vilalba denun-

cian “a práctica abusiva” do Al-

calde deste Concello, Gerardo

Criado, á hora de pagar obras que

non están consignadas no Orza-

mento é de validar facturas corres-

pondentes a actuacións executadas

en propiedades privadas.

Neste senso, o Concelleiro socia-

lista Luis Fernández, considera

que “este tipo de actitudes son

máis ben tomaduras de pelo do

Rexedor, quen ordea o pagamento

de facturas, dicindo descoñecer se

se estaban a pagar obras en bens

que non son públicos. Para nós

isto está claro. Só demostra o uso

caciquil que foi o equipo de go-

berno do diñeiro do Concello”.

En total, tal e como asegura o con-

celleiro socialista, a entidade local

executou tres obras en bens priva-

dos. O importe das mesmas as-

cende a 47.939,45 euros

(22.353,74; 19.293,71 e 6.292

euros, respectivamente), e corres-

póndense con actuacións realiza-

das todas elas nas parroquias de

Samarugo, Lanzós e Santaballa.

Fochanca na EDAR de Vilalba

O grupo municipal socialista de

Vilalba tamén esixe ao Alcalde no

Pleno da Corporación os motivos

da apertura dunha fochanca nas

inmediacións da depuradora de

augas residuais, situada moi preto

do río Madalena.

Os socialistas consideran

que se trata dunha “escava-

ción de considerables di-

mensións, localizada en

terreos municipais e da

Rede Natura 2000, na que

se acumulan lodos e mate-

riais contaminantes”. Polo

mesmo, “constitúe un pe-

rigo continuo para as per-

soas e animais que transitan

a diario pola zona”, se-

gundo manifestan.

O BNG de Vilalba defendeu no

Pleno que dúas rúas da vila leven

os nomes de Bernardo García

Cendán e José Luís Novo Cazón.

“Estes dous ilustres vilalbeses que

finaron en 2012 e neste presente

mes, respectivamente, gozaban do

respecto e agarimo de todos os ve-

ciños ao formar parte do asocia-

cionismo vilalbés”, segundo

defende o voceiro municipal,

Félix Jorquera. Ademais, conside-

ran que “estes dous insignes vilal-

beses deben gozar do recordo e

respecto unánime sen distinción

de ideais políticos”.

Por outra banda, os nacionalistas

tamén defenderon o cobro por

parte do Concello dun imposto ás

entidades bancarias que teñan ins-

talados caixeiros automáticos no

exterior da sucursal; xa que enten-

den que “utilizan a custe cero as

rúas públicas para o seu negocio,

sendo incomprensible no contexto

de crise actual cando se esixen

sempre esforzos aos cidadáns”,

segundo manifestan.

E, noutra orde de asuntos, tamén

rogan que “a policía local intensi-

fique o control e proceda ao esta-

blecemento das pertinentes

sancións aos

propietarios

que non retiren

os excremen-

tos dos cans da

vía pública”.

Canon SO-

GAMA

Con respecto

ao incremento

previsto para o

vindeiro ano

do canon de

SOGAMA que

deben satisfacer os concellos, os

nacionalistas piden a súa retirada.

Así mesmo, consideran que cal-

quera modificación que se pre-

tenda “debe pasar

obrigatoriamente por un consenso

coa FEGAMP e cos concellos im-

plicados, coa participación de

SOGAMA e da Consellaría con

atribucións en medio ambiente”.

Ademais, propoñen revisar o Plan

de Xestión de Residuos Urbanos

de Galiza 2010-2020, eliminando

a previsión de construír un nova

incineradora de residuos urbanos

e apoiando un modelo de proxec-

tos comarcais de reciclaxe e com-

postaxe.

O Nadal xa está en marcha en Be-

gonte. E son xa 42 os anos nos que

o Centro Cultural José Domín-

guez Guizán acolle o Belén Elec-

trónico que fora impulsado por

José Rodríguez Varela e que se

conserva no Museo do Belén.

Este ano, será inaugurado o sá-

bado 7 de decembro despois

dunha misa na igrexa parroquial

de Begonte que se celebrará a par-

tir das seis da tarde en memoria

dos socios e amigos do Belén xa

falecidos. Posteriormente, o avo-

gado vilalbés Domingo Goás

Chao, primeiro avogado español

que representou a España no Tri-

bunal de Estrasburgo de Dereitos

Humanos, pronunciará o pregón

antes da actuación da Coral Poli-

fónica Vilalbesa dirixida por Uxío

García Amor.

Certames

A programación cultural que

acompaña ao Belén de Begonte

consta dos xa tradicionais certa-

mes de arte, poesía, xornalismo e

debuxo infantil que alcanzan os

38 anos, a excepción do primeiro

que cumpre 24 neste ano.

Precisamente o Certame Galego

de Arte “José Domínguez Gui-

zán” premia con 1.500 euros e es-

tatuíña de Sargadelos a obra

pictórica seleccionada polo xu-

rado especializado entre as recibi-

das antes das doce do mediodía do

mércores 25 de decembro. Cada

autor, que debe ser un pintor ga-

lego, poderá presentar un máximo

de dúas obras de temática libre e

cun tamaño máximo de 1,5m por

1m.

Así mesmo, o Centro Cultural

“José Domínguez Guizán” tamén

convoca, co patrocinio de Nova-

caixa Galicia, o Certame Nacional

de Poesía sobre o Nadal no que

poden participar todos os poetas

que o desexen, con textos en ga-

lego ou en castelán. O tema dos

traballos será o Nadal, dende cal-

quera punto de vista. Concede-

ranse dous preios dotados con 600

e 300 euros con estatuíña de Sar-

gadelos. A remisión de orixi-

nais farase por triplicado ao

Centro Cultural de Begonte

(Lugo) antes das doce horas do

6 de xaneiro.

En canto ao XXXVIII Certame

Xornalístico “Begonte e o

Nadal”, poderán tomar parte

neste certame os que publi-

quen, en calquera xornal, re-

vista ou en internet, en lingua

galega ou castelá, algún traba-

llo ou serie de traballos sobre

calquera tema que faga referencia

ao Nadal en Begonte e, en xeral,

ao Nadal en Galicia. O prazo de

entrega remata o 6 de xaneiro ás

doce do mediodía. Establécense

dous premios para os que se con-

sideren os mellores traballos dota-

dos con 600 e 300 euros máis

estatuíña de Sargadelos.

Co patrocinio de Caixa Rural Ga-

lega, e co fin de potenciar o espí-

rito do Nadal nos nenos, tamén se

convoca o XXXVIII Certame de

Debuxo Infantil sobre “O Nadal”

ao que poden concurrir todos os

nenos a través dos seus colexios

en dúas categorías: A (ata os 10

anos) e B (de 11 a 15 anos). Así,

en cada unha delas, haberá tres

primeiros premios dotados con 60

euros e trofeo, cinco segundos do-

tados con 30 euros e trofeo. Os

traballos deberán ser presentados

en cartolina cun tamaño entre

medio e un folio. A admisión de

orixinais, cun máximo de 25 tra-

ballos por centro e categoría, re-

matará o 24 dedecembro.

Exposición e clausura

Cara finais de decembro, o luns

día 30, inaugurarase na

sala de exposicións da

Xunta de Galicia en

Lugo a exposición de

pintura coas obras pre-

sentadas ao XXIV Cer-

tame Galego de Arte

“José Domínguez Gui-

zán” que será trasladada

á Casa da Cultura de

Begonte o martes 14 de

xaneiro. E, este ano, cos

traballos premiados na

pasada edición dos certames de

xornalismo e poesía sobre o Nada

editarase o libro ‘O Nadal’.

As actividades do XLII Belén de

Begonte daranse por concluídas

nun acto que terá lugar o sábado

25 de xaneiro a partir das cinco da

tarde no Centro Cultural coa ac-

tuación da agrupación da Asocia-

ción Músico Crisanto e as Escolas

Municipais de Música de Begonte

e Rábade, dirixida por Armando

Morales. Ao longo desta xornada,

tamén se fará entrega dos premios

dos diferentes certames culturais.

vilalba

begonte

Pequena mostra do Belén de Begonte.

Fochanca nas inmediacións da EDAR de Vilalba.

O local social de Noche leva o nome de José Luís Novo Cazón.

Page 8: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

8 actualidadenovembro 13

castro de rei

begonte

O voceiro municipal

socialista de Begonte,

Serafín Otero, explicou

que o PSOE “apoiou

decididamente” no

Pleno da corporación

municipal a proposta

dos veciños de Baa-

monde sobre a modifi-

cación do trazado do

Camiño Norte que in-

clúe o mantemento do

actual trazado ao seu

paso por esta locali-

dade.

Neste senso, o socia-

lista subraia que “non

sabemos con que ob-

xecto a Xunta decicidiu

cambiar o trazado”;

polo que os socialistas respaldan

as numerosas protestas realiza-

das polos cidadáns en repulsa á

ruta alternativa que propón a

Xunta de Galicia e que é respal-

dada polo Concello no treito que

vai dende a localidade begontina

ata a ponte de San Alberte. Por

tanto, Serafín Otero, en concor-

cordancia coa iniciativa dos ci-

dadáns, asegura que

“manterémonos inamovibles na

nosa postura porque o que están

a facer é gobernar de costas aos

seus veciños. Así non se poden

facer as cousas. O Concello an-

tepón os seus intereses ás nece-

sidades dos cidadáns e nós non o

imos a permitir”, concluíu.

En ningún momento, o PP con-

tou cos afectados

A este respecto, o socialista cri-

tica que o Alcalde begontino

aproveitase a reunión coa direc-

tora xeral de Pa-

trimonio, María

del Carmen

Martínez, para

dar a coñecer a

súa proposta coa

que pretende

evitar que o Ca-

miño Norte dis-

curra polo paso

subterráneo da

vía en Baa-

monde e pola es-

trada que vai a

Bóveda para se-

guir o transcurso

do río Parga.

Tendo en conta

que, o Concello

e a Xunta discri-

minou totalmente aos cidadáns,

pois en ningún momento contou

con eles para consensuar a nova

proposta, Serafín Otero lamenta

a incertidume “que estes están a

sufrir. Non saben a que aterse. O

único que conseguiron é confun-

dilos”.

Deste xeito, denuncia que os go-

bernos do Partido Popular fixe-

sen este cambio “a escondidas”

dos afectados.

A Consellería do Medio Rural e

do Mar está a reformar preto de

4 quilómetros de camiños rurais

na parroquia de Ramil, en Castro

de Rei. Así o comunicou a dele-

gada territorial da Xunta, Raquel

Arias, nunha visita que realizou

o xoves 14 de novembro ás obras

na que estivo acompañada polo

alcalde do municipio, Francisco

Balado, ao que informou sobre

os detalles do proxecto.

Arias subliñou que esta actua-

ción supón un investimento de

102.343 euros e forma parte do

plan de mellora de infraestruturas

agrarias que está a desenvolver a

Xunta de Galicia, co fin de me-

llorar as dotacións e contribuír a

afianzar as actividades económi-

cas e fixar poboación no medio

rural.

A delegada sinalou que o arranxo

dos camiños realízase na zona de

concentración parcelaria de

Ramil, proceso culminado no

2011 e que significou a reordena-

ción da propiedade da terra e a

apertura de novos camiños e ac-

cesos a fincas.

A intervención que agora aco-

mete a Xunta de Galicia afecta a

camiños municipais que, ás habi-

tuais causas de deterioro, suman

o movemento de maquinaria pe-

sada propia dos traballos de con-

centración e da execución das

novas vías froito da mesma.

As obras foron adxudicadas no

mes de agosto e contan cun prazo

de execución de 24 meses. En

total, proponse a reforma de 3,8

quilómetros cun ancho medio de

4 metros nos tramos do camiño

da igrexa a Granda, Piquene a

San Caetano, Couto de A a En-

trambosríos e no camiño a Silva.

En xeral, proxéctase a limpeza de

cunetas, o barrido e bacheo da

plataforma e triplo tratamento

asfáltico para mellorar o firme

das vías.

Así, no camiño da igresa ata

Granda reformaranse 947 me-

tros, procedendo á limpeza do

foxo e da superficie do pavi-

mento e á aplicación de dobre

rega asfáltica sobre o firme exis-

tente.

Entre Piquene e San Caetano

arranxaranse 853 metros apli-

cando limpeza de foxo e pavi-

mento e bacheo en todo o tramo

así como triplo rega asfáltica, ac-

tuacións similares ás que se des-

envolverán en 915 metros do

camiño a Silva.

O tramo máis longo e máis com-

plexo será o que une Couto de A

e Entrambosríos, con 1.130 me-

tros de lonxitude xa que, ademais

das intervencións xa descritas,

prevese a instalación dun cano de

formigón de 40 centímetros de

diámetro en parte do trazado.

Os 381 votos emitidos polos par-

ticipantes que degustaron as dez

tapas do II Concurso de Tapas

Concello de Begonte outorgaron a

Casa Varela, de Damil, o primeiro

premio deste certame.

Así se determinou no reconto

efectuado o luns 11 de novembro

onde se deu conta tamén de que o

segundo e o terceiro posto da cla-

sificación correspondían a Ce-

reixo e Casa Pichín,

respectivamente.

“As altas puntuacións de cada tapa

evidencian a súa alta calidade”, se-

gundo manifestan dende o Conce-

llo ao tempo que recordan que “a

participación incrementouse con-

siderablemente con respecto ao

ano pasado”. Nese sentido, agra-

decen aos establecementos a súa

implicación e innovación nas pro-

postas presentadas que deixan un

“moi alto nivel para as vindeiras

edicións do concurso”.

Premios

O sorteo realizado entre

os participantes determi-

nou que Aurita Suárez se

fixera coa Tablet Galaxy

Tab. Pero, ademais, cada

establecemento outor-

gou cadanseu agasallo

por deixar o tríptico de

participación na urna de

cada local. Deste xeito, o gañador

por Casa Varela foi Boris Otero;

por Casa Pichín, José Vidal; e Isi-

dro Penas resultou gañador no sor-

teo correspondente á urba de

Restaurante Paz y Ana. O Restau-

rante Hostal San Martín premiou

a Fernando Maseda, mentres que

o Cereixo entregou un agasallo a

Manuel Cruz. María Isabel Fon-

tela será agasallada polo Café Res-

taurante Puente Miraz; Manuel

Castiñeira, polo Bar A Cantina;

Rocío Iglesias, pola Taberna do

Labrego e Antonio Buján polo

Restaurante Galicia.

Os restaurantes Suso e Río Lea

fanse cos premios do primeiro

concurso de tapas de Castro Ribei-

ras do Lea grazas aos votos do pú-

blico e do xurado,

respectivamente.

A asociación cultural Gaia púxose

a fronte desta nova iniciativa en

Castro Ribeiras do Lea na que par-

ticiparon un total de oito estable-

cemento servindo tapas entre o

venres 15 e o xoves 21 de novem-

bro por un prezo de 1,50 euros.

Entre os 6.649 votos recibidos,

Suso fíxose coa primeira posición

do concurso cunha nota

media de 8,734 puntos;

xusto por diante de

Chus, con 8,46, e Bar

Areas, con 8,441.

Pola súa banda, o res-

taurante Río Lea obtivo

a máxima puntuación

(8,5 puntos) do xurado

composto polos coci-

ñeiros Eloy Martínez

Iglesias e Alberto Saa-

vedra García que destacaron

tamén destacaron (cun 8) a tapa

servida polo Bar Areas.

Premios ao público

Entre todas as papeletas partici-

pantes resultou gañadora cunha

estancia nun Spa para dúas per-

soas Beatriz Silvosa Alvariño;

mentres que Diana Vilasuso Braña

se fixo co premio de 300 euros en

metálico á ruta por sete dos oito

locais participantes, como mí-

nimo.

O PSOE de Begonte rexeitou no Pleno a modificacióndo Camiño Norte realizada pola Xunta e o Concello “aescondidas dos veciños”

Medio Rural arranxa preto de 4 quilómetros decamiños municipais na parroquia de Ramil

Casa Varela repite primeiro premiono II Concurso de Tapas Concellode Begonte

Suso e Río Lea fanse cos premios doprimeiro concurso de tapas de Castro

Serafín Otero explicou os motivos polos que non apoiaría a

modificación do trazado do Camiño Norte ao seu paso por

Baamonde.

Casa Varela volve gañar o concurso de tapas.

“Mar e terra”, do restaurante Suso, fíxose co

premio do público.

Page 9: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

cospeito9actualidadenovembro 13

A Xunta Directiva da Asociaciónde Empresarios de Muimentapon en marcha unha nova edi-ción do Concurso de Tapas quealcanzará a súa oitava ediciónentre o 5 e o 8 de decembro.Os oito establecementos partici-pantes servirán tapas a un prezode 1,50 euros en horario de setea once da noite. E, como vensendo habitual, os bares contaráncos mesmos viños: o albariñoBouza do Rei, o mencía Rectoralde Amandi e o Rioja Azpilicueta.Entre as tapas serán destacadasdúas: a mellor tapa segundo ovoto do público e outro segundoo voto profesional. Nesta oca-sión, a puntuación do xuradoprofesional repartirase ao ao 50% entre o voto que emitan ospropios bares participantes,sendo a outra metade da puntua-ción a que emita os membros daXunta Directiva da Asociación

de Empresarios.Así mesmo, poñerase un auto-bús, en colaboración con Auto-cares Darriba, que traerá a xenteque queira probar as tapas deMuimenta, realizando catro rutasdiferentes cada un dos días quese leve a cabo o concurso. Asaída de cada un dos puntos caraMuimenta será ás sete e media eregresando ás once e mediadende a Praza Maior de Mui-menta aos seus lugares de orixe,facendo as paradas precisas den-tro das rutas establecidas.O xoves 5 de decembro o auto-bús achegará xente dende Castroa Muimenta pasando por Xustáse Momán. O venres, 6 de decem-bro, virá dende Meira pasandopor Paraxes, Pousada, Xesto eOuteiro. Os vilalbeses poderánparticipar nesta edición do con-curso de tapas de Muimenta o sá-bado 7 de decembro grazas a este

novo servizo. O autobús sairá daPravia e o Mega Gadis pasandopolo empalmde de Rioaveso,Feira do Monte e Cruce doSanto; mentres que dende Bre-toña o autobús achegarase aMuimenta o domingo 8 pasandopola Pastoriza, o cruce de Viánen Reigosa, O Carrizal e A Ve-reda.Tamén se manterá a microbús deAutocares Darriba que perco-rrerá cada media hora, a partirdas oito da tarde para facer a rutapara que non se teña que usar ocoche.

Premios para os participantes

Entre os clientes repartiranse 600euros, como ven sendo habitual,en forma de vales de compra nocolectivo empresarial da vila.Por unha banda, sortearase un de300 euros á ruta completa e tresde 100 euros ao voto individual.

O nacionalista Mario Outeiro,delegado de Cultura da Deputa-ción de Lugo, entregou a mem-bros da organización da Festa daFilloa de Muimenta o informeque a Deputación realizou sobrea declaración desta celebracióncomo Festa de Inrterese Turís-tico Nacional e que resultou po-sitivo. Malia que a Deputaciónnon é o órgano preceptivo paraoutorgar esta distinción, a insti-tución provincial corrobora conese informe que a festa cumpretodos os requisitos esixidos paraa súa declaración.Tal e como expli-cou Mario Outeiro,“para a declaraciónde Festa de IntereseTurístico Nacionaldanse varios ele-mentos imprescin-dibles: cumprir 5anos da súa decla-ración como Festa de IntereseTurístico galego e contar cunarraigo entre a poboación e con-tinuidade no tempo, máis quedemostrado pois supera os 20anos chegando á súa 22ª edi-ción, ademais de moitos outroselementos que a fan especial”. Por enriba disto entre outras ra-zóns, Mario Outeiro destacou “a

forte implicación veciñal nafesta, xa que todos os que acu-dimos á Festa da Filloa pode-mos ver como a xente daparroquia de Muimenta parti-cipa e traballa a prol da organi-zación do festexo de xeitocompletamente desinteresado,tendo en conta ademais o grandenúmero de persoas que se preci-san para poñer en marcha unevento así que congrega a mi-lleiros de persoas no recinto fei-ral de Muimenta”.Ademais, a celebración reúnedúas características principais

como sona de tra-t a r s edunha ce-lebracióncun poderde convo-c a t o r i apara toda

a comarca chairega e tamén a deser unha festa gastronómica vin-culada á cultura tradicionaldunha área xeográfica determi-nada, polo que a Deputación deLugo xa en agosto aprobara adeclaración para contribuír aorecoñecemento da Festa da Fi-lloa de Muimenta como Festa deInterese Turístico Nacional.

A comisión de gandeiros da tri-xésima edición da MOEXMUcelebrou a tradicional reunióncon Africor Lugo para tratarasuntos sobre o concurso, expo-sición e subasta de gando se-lecto, que será o único que semantén por terceiro ano consecu-tivo na provincia. O vindeiroano, celebraranse entre o venres4 e o domingo 6 de abril nomarco da Mostra Exposición deMuimenta, os vixésimos oitavosconcursos de gando frisón e ex-posición de gando de raza RubiaGallega; ademais da décimosexta edición da subasta deGando Selecto.Á xuntanza mantida o sábado 16de novembro acudiu tamén o de-putado provincial do MedioRural, José Fernández; e o Xefe

do Servizo de Gandería do De-partamento Territorial en Lugoda Consellería do Medio Rural edo Mar da Xunta de Galicia, Ma-nuel Corujo González, que mos-traron, en persoa, a súadisposición para colaborar unhaedición máis co Concurso deGando da MOEXMU. O Alcaldede Cospeito, ao final, non puidoasistir por motivos de axenda,pero tamén mostrou a disposi-ción do Concello para manter acolaboración co mesmo.Os gandeiros e os representantesde Africor resaltaron o traballoque durante estas tres décadaslevan a cabo os empresarios deMuimenta, a través das comisiónda MOEXMU, xa que “levantraballando dende mediados dosanos oitenta, todos os anos sen

faltar nunca a súa cita de apoio erespaldo ao sector gandeiro”.Estas reunións, que se veñen ce-lebrando dende a edición de1999, son de gran utilidade,delas, por exemplo, saíu a ideade organizar a subasta de gandoque se iniciou na edición desepropio ano, a modificación dolugar do concurso no ano 2.005ou a celebración dunhas das edi-cións do curso de xuíces no re-cinto feiral.

Os chozos dos primeiros anos

Na xuntanza deste ano, tamén sefalou das primeiras edicións lem-brando os chozos de xestas quese utilizaban os primeiros anos,cando o gando se ubicaba nos te-rreos nos que hoxe en día se sitúao colexio de Muimenta.

Autobuses dende Castro, Meira, Vilalba e Bretoñaachegarán participantes ao VIII Concurso deTapas de Muimenta

A Deputación apoia que a Festa daFilloa sexa declarada de IntereseTurístico Nacional

Os gandeiros da MOEXMU acadan o compromisodas institucións de colaboración co concurso,exposición e subasta

Mario Outeiro fixo entrega do informe da Deputación aos organizadores

da Festa da Filloa.

“Técnicos da Deputa-ción realizaron un in-

forme onde secomproba como se

cumpren os requisitosesixidos para recibiresta declaración”

Page 10: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

guitiriz

10 actualidadenovembro 13

A traballadora social PastoraVeres, nada no lugar dos Ramos,nos Vilares, propón a publicacióne edición audiovisual dun traballosobre esta parroquia do municipiode Guitiriz.Ligada ao movemento asociativodende sempre, cofundadora daAsociación de Veciños, Cultural eDeportiva de Os Vilares e unha daspromotoras da Romaría Labregada Chaira, esta “chairega orgu-llosa” como ela mesma se define,apunta que o obxecto desta inicia-tiva é escribir sobre Os Vilares.O proxecto, baixo a denominaciónde ‘Os Vilares: lareira de soños’,versaría sobre as orixes desta pa-rroquia e o seu espazo xeográfico;pero, sobre todo, “da súa xente queao longo do tempo foron testemu-ñas e protagonistas de tódoloscambios que se viñeron produ-cindo ao longo do último século”.“Os Vilares e Guitiriz van ser noano 2014 o centro da cultura e asLetras Lalegas pola homenaxe aoparroquiano Xosé María Díaz Cas-tro. Pero, independentemente damerecida dedicatoria ao poetachairego, a contorna do seu nace-mento e crianza merece taménproxectarse ao coñecemento dosque alí nunca estiveron”, manifestaa promotora do proxecto.

“Dous meses realizando visitas ásbodegas para ofrecer os melloresprodutos do mercado aos meusclientes” foi o traballo previo querequiriu a cata de viños que o gui-tiricense Marcos Docasal ofreceuna Casa Habanera da súa vila oxoves 14 de novembro.Durante a cata ofrecida pola dis-tribuidora Vía XVIII, que contacoa exclusiva para Lugo, presen-touse, pois, o catálogo coa infor-mación sobre os viños e bodegasque representa. A ese respecto,

destaca que “todas as bodegas quetraballo cultivan as súas viñas deforma ecolóxica evitando engadirfertilizantes químicos, pesticidas,herbicidas...”. Ademais, “a maio-ría dos viños proceden de viñasvellas, de menor producción; perocon moita maior calidade nos seusfroitos”. Marcos Docasal destaca que “cadaunha das nove bodegas presenta-ron os viños de maior producciónque tiveron unha impactante acep-tación”.

A voceira municipal do PSOE deGuitiriz, Regina Polín, denuncia“a desfeita” realizada polo Al-calde e o Concelleiro de MedioRural na ponte de Requeixo, si-tuada entre as parroquias de OsVilares e Buriz. Deste xeito, a so-cialista subliña que o Rexedormunicipal e o seu Tenente Al-calde ordearon arranxar esta in-fraestrutura sen obter os permisosnecesarios da Consellería de Pa-trimonio e da Confederación Hi-drográfica para acometer unhaactuación destas características.“Así funciona este Concello.Abusando claramente da súa fun-ción pública, decidiron amañaresta ponte sen estar en condiciónslegais de poder facelo”. Probadelo, asegurou Regina Polín, éque “cando nós gobernabamos xaintentamos amañala, pero Patri-monio non nos deixou, o que nosobrigou a ter que deixala comoestaba”.Así mesmo, a voceira municipalguitiricense asegura que o go-berno municipal, non só incum-priu a lei neste senso, senón quetamén o fixo ao dar a autorizaciónpara cortar varias árbores no río,sen contar para elo co visto eprace da Confederación Hidro-

gráfica, a administración que, porlei, engade a socialista, “é a en-cargada da administración hi-dráulica das cuncas fluviais”.Neste senso, asegurou que “esta épolítica camicace do noso Al-calde, que non só fai obras seobter os permisos, senón que de-cide cortar polo pé as árboresexistentes no río. Ademais, o quefixo foi unha auténtica chapuza,pois esta fin de semana, a canti-dade de augaa c umu l a d a ,tirou coa zaho-rra e as pedrasque colocaron,co cal a ponteveuse literal-mente abaixo”.Por este mo-tivo, a socia-lista non entende como “Teixidoe o Sr. Veres, coñecedores de queGuitiriz, que é o único Concelloda provincia incluído na rede deentidades locais sostible, están afacer estas cousas. Están conver-tendo o sostible en antisostible”,destacou.�A seguridade dos veciños nonlle preocupa ao Alcalde”

Deste xeito, e tendo en conta que

a intensidade das choivas demos-trou que os materiais empregadosna reparación non son os aconse-llados dende o punto de vista téc-nico para garantir a seguridadedos usuarios, Regina Polín incideen que, “primeiro, para facer unhaactuación deste tipo calquera ad-minsitración ten que cumprir a lei.Segundo, cando se fai unha obradestas características, o que tenque pensar un Alcalde é na segu-

ridade dos veci-ños. É dicir, todoo contrario do quefai Teixido”. Aeste respecto, ecoñecedores deque esta infraes-trutura é atrave-sada diariamentepor varias persoas

e por varios vehículos, os socia-listas pregúntanse que pasaría seno momento en que se veu abaixo a ponte estÁ sendo cruzadapor un veciño. “Agora puxounhas vallas para impedir o ac-ceso. Con isto non basta, xa que oprimeiro que debía pensar era enfacer as cousas ben. Non se podeandar tentando á sorte porqueaquí está en xogo a vida dos cida-dáns”, concluíu Regina Polín.

A Consellería de Cultura, Educa-ción e Ordenación Universitariae o Concello de Guitiriz colabo-rarán en 2014 para difundir epoñer en valor a vida e a obra deXosé María Díaz Castro.Así o anunciou o martes 12 denovembro o secretario xeral deCultura, Anxo Lorenzo, tras areunión de traballo que mantivoen Guitiriz, vila natal do poeta, coalcalde do municipio, José MaríaTeixido, e coa concelleira deEducación, Cultura e ServizosSociais de Guitiriz, María Ma-nuela Carballeira.Avanzar no acordo de colabora-ción entre a Consellería e o Con-cello para a celebración dasLetras Galegas 2014 foi o obxec-tivo desta xuntanza, na quetamén participaron AlfonsoBlanco e Xosé Antonio Cascudo,en representación da asociacióncultural guitiricense Xermolos,coa que Díaz Castro mantivounha estreita vinculación nos úl-timos anos da súa vida.Así, a creación dun roteiro litera-rio sobre o autor ao que a RealAcademia Galega (RAG) lle de-dica o próximo ano as Letras Ga-legas é unha primeira dasactividades que acordaron impul-sar para o ano do seu centenarioque se conmemorará o 19 de fe-breiro.

A xuntanza serviu para definir acelebración do Centenario dopoeta, que Xermolos leva variosanos preparando, e da festa dasLetras. Nese sentido, AlfonsoBlanco, coordinador de Xermo-los, entende que “a implicacióndas administracións é unha res-ponsabilidade co país”. E, defeito, o responsable do departa-mento autonómico puido coñeceros seus proxecto de cara ásúa incorporarán ao calenda-rio de actividades que se or-ganizarán o vindeiro ano enGuitiriz, "en toda Galicia etamén no exterior", segundomanifestou Lorenzo.Para iso, dende a asociaciónlocal, están a traballar en di-versos eidos co obxectivo de“chegar a todas e todos osgalegos, tamén na emigra-ción”, segundo manifestouAlfonso Blanco, coordinadorde Xermolos, que consideraque “o Ano de Díaz Castro éunha fortuna para todas etodos os cidadáns e que tenque ser para que o pobo co-ñeza e disfrute da súa obra”.

Pre-estrea de ‘O instante

eterno’

Ademais do traballo audiovisualque Cascudo está a dirixir entorno á figura do poeta guitiri-

cense, tamén preparan unha foto-biografía que pretenden presentarno Centenario, entre outros pro-xectos.Por agora, xa foi presentada enCompostela a montaxe non defi-nitiva de "O instante eterno" coaparticipación de numerosos veci-ños e veciñas de Guitiriz queacompañaron ao impulsro doproxecto.

“Todos estes materiais van axu-dar a vivir o Ano de Díaz Castrodende xaneiro. De feito, estamosen contacto cos centros de en-sino, asociacións culturais, mes-tres dos centros penitenciarios e

asociacións de veciños de todo opaís, para espallar a arte de DíazCastro, porque pensamos queaxuda a coñecer Galiza e a traba-llar por ela, porque sentimoscomo "a beleza feriunos parasempre", aclarou Blanco despoisda xuntanza.

Outros estudos sobre Díaz Cas-

tro

Ao encontro asistiron tamén LuísGonzález Tosar e Armando Re-queixo, especialistas na obra doescritor que están a preparar es-critos de cara á súa publicaciónno vindeiro ano.

O PSOE de Guitiriz denuncia “a desfeita” realizadapolo Concello na ponte de Requeixo

“Impactante aceptación” da catade viños celebrada en Guitiriz

Un roteiro literario sobre Díaz Castro será impulsado polaXunta e o Concello de Guitiriz durante 2014

Nace un proxectosobre a parroquiade crianza de DíazCastro

Requeixo, González Tosar, Lorenzo, Teixido, Cascudo, Broz, Blanco e Car-

balleira antes de comezar a xuntanza.

Marcos Docasal na presentación da cata de viños.

“Teixido e o seu Te-

nente Alcalde, abu-

sando da súa función

pública, decidiron ama-

ñar esta ponte sen cum-

prir as condicións

legais”

Page 11: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

outeiro de rei

xermade

11actualidade novembro 13

O programa ‘Cen soños... conManuel María’ é unha iniciativaposta en marcha desde a Área deCultura da Deputación de Lugo encolaboración coa Fundación Ma-nuel María destinada a valorar e

dar a coñecer entre o alumnadodos centros de ensino primario ao“escritor máis prolífico e social-mente relevante da segunda me-tade do século XX na Galiza”.O programa, que está dirixido aalumnas e alumnos de primariados CEIP’s da provincia de Lugo,permitirá que os centros de ensinolucenses, a maiores das visitas

guiadas á Casa Museo ManuelMaría, rehabilitada co apoio daárea de Cultura da Deputación,poidan desenvolver na propia casadiferentes obradoiros de xeito to-talmente gratuíto, como anima-

ción á lectura especializados naobra e na figura do escritor chai-rego, así como outras actividadesrelacionadas co coñecemento deManuel María desde unha pers-pectiva didáctica e á vez lúdica.As visitas faranse en grupos de ata50 nenas e nenos a desenvolver aolongo do curso escolar 2013-2014, e iranse cubrindo por estrita

orde de entrada de solicitude norexistro da Deputación. Os cen-tros que queden fóra da convoca-toria permanecerán en reserva,seguindo a orde de entrada parasucesivas quendas deste pro-grama. A área de Cultura asumeo custe das visitas á Casa Museoe a realización dos obradoiros,mentres que os restantes gastosserán cubertos polo Centro de En-sino.Para completar a xornada, a áreade Cultura propón actividades al-ternativas como a visita a SantaIsabel de Outeiro de Rei, a Penasde Rodas, ou a visita ao obradoirode instrumentos tradicionais deXaneco Tubío ou á Olería deBonxe, coas que os rapaces e ra-pazas poderán coñecer lugaresque están presentes na obra deManuel María.

Tarifas das actividades comple-

mentarias

A visita guiada ao obradoiro deinstrumentos tradicionais de Xa-neco Tubío ten un prezo de 200euros máis IVE; mentres que aoobradoiro de xoguetes sonoroscustará 350 euros. Pola súa banda,a visita ao obradoiro de Olería deBonxe custa 2 euros por persoa,co IVE incluído.

Os nacionalistas de Xermade re-cordan que “levamos dous anospedindo que se arranxen as gotei-ras do pavillón municipal”.Nas instalacións municipais,“entre outras moitas actividades,adestra e xoga o Relúa FSF, undos poucos equipos de fútbol salafemininos da provincia, polo quedebería ser un orgullo para todosnós”, sentenza a voceira munici-pal, María do Mar Hermida.Aínda así, “nun dos encontros daLiga no que o Relúa tería quexogar na casa, é dicir, no PavillónMunicipal de Xermade; unha vezmáis, o partido non se puido ce-

lebrar en Xermade debido ao es-tado esvaradío do chan por mordas goteiras”. Deste xeito, “asmozas tiveron que desprazarse axogar ao Pavillón do colexio vi-lalbés Insua Bermúdez”.Así pois, Hermida considera“unha vergoña que o noso equipoteña que xogar os seus encontrosen pavillóns alleos e máis tendoen conta que non hai nin 10 anosque se cambiou a cuberta do Pa-villón de Xermade”. Aínda así,“o BNG de Xermade seguiráapoiando ao noso equipo ondequeira que vaia” e “aproveitamospara darlle os parabéns polos

seus fantásticos resultados”.Ademais, dende o BNG local cri-tican outras actuacións do PP deXermade que “unha vez supe-rado o ecuador da lexislatura,temos claro cal debía ser o seuprograma electoral; xa que todoo que daquela presentou foi tintasobre papel mollado que desapa-receu ao día seguinte dos comi-cios: o Centro de Día, a estradade Momán a Cabreiros, o PAI,etc”.Nese sentido, Hermida cre que“o único ao que se están dedi-cando é a levarlle a contraria aoBNG”.

O grupo municipal socialista deXermade anuncia que donará ósafectados polo tifón de Filipinasa asignación económica corres-pondente pola asistencia ao Plenoextraordinario convocado a pa-sada semana polo Partido Popularen todos os Concellos da provin-cia, e no que se debateu o Plan deemprego que porá en marcha aDeputación de Lugo.Neste senso, o voceiro do PSOEneste municipio, Roberto Pernas,anuncia que “esta retribución da-

rémola aos dagnificados. Cremosque non é xusto cobrar por unPleno que se fixo, ademais, cunfin partidista, polo que considera-mos que esta era a mellor op-ción”. Ademais, “tampouco é de reciboque cobrásemos por este asuntocando a sesión extraordinaria íadestinada a vetar o Plan de em-prego”. A este respecto, indicouque “fronte a un Partido Popularque non só non está a facer nadapara reducir o paro, senón que

boicotea calquera proxecto nestesenso, todos os concelleiros so-cialistas participaremos nestalabor humanitaria”. Pernas mati-zou que “non sei como teñen caraa convocar este Pleno, cando dos21 obradoiros de emprego conce-didos pola Xunta tan só un foipara un Concello gobernado poloPSOE. O PP é o partido da discri-minación, do sectarismo e o par-tido dos amigos. Xermade é un boexemplo disto”, concluíu o vo-ceiro municipal do PSOE.

Sotavento uniuse á celebracióndo Día Mundial da Ciencia que seconmemora o 10 de novembro. “O principal obxectivo desteevento mundial é achegar á socie-dade a mensaxe de que a cienciae a tecnoloxía poden contribuír areducir a pobreza, protexer omedio ambiente e a mellorar a ca-lidade de vida de todos”, recordandende o Parque Experimental So-tavento.Con motivo desta conmemora-ción ofrece a exposición ‘Entremoléculas’ que ofrece unha vi-sión amena, divulgativa e didác-tica da Química. A mostra,editada polo CSIC, está dirixida atoda a poboación, con especialatención aos mozos estudantes

dos diferentesciclos educati-vos de secunda-ria.O venres 8 denovembro asinstalacións doParque EólicoExperimentalrecibiron a vi-sita de máis duncentenar de ra-paces proce-dentes de

diferentes puntos de Galicia, dePortugal, do Reino Unido e deTurquía. Con motivo do DíaMundial da Ciencia, as activida-des divulgativas centráronse enexperimentos lúdicos con maque-tas hidráulicas, fotovoltaicas, eó-licas, etc. e unha visita á VivendaBioclimática que integra de dife-rentes fontes de enerxía renova-bles.

Redes sociais

Co obxectivo fundamental de dara coñecer as súas actividades a unmaior número de persoas, a Fun-dación Sotavento Galicia inicioua súa andaina nas redes sociais eestrea páxinas de Facebook eTwitter.

A FGAMT-CIG de Lugo vén deinformar que o pasado martes seabriu o plan de liquidación deAlimentos Lácteos. Un plan, ex-plica o Secretario Comarcal daFederación que fora presentado o25 de setembro e mediante autode día 12 de novembro adquirefirmeza. Isto supón quedurante o prazo de 15días se recollerán as po-síbeis ofertas, no caso deexistiren, para poder fa-cerse en propiedade coasmarcas Deleite e Muuu.O plan, apunta ChristianLópez Carmona, prevécomo primeira opción a venda di-recta, partindo dun prezo de saídade 1,25 millóns de euros que sepoderían ver minimizados caseno 70%, en función das capacida-des de asimilar traballadores etraballadoras para empresas den-tro da provincia de Lugo. A se-gunda opción pasaría por poxapública, que non contempla oscondicionantes sociais.Entre os traballadores e traballa-doras existe a convicción de queseguramente “non existiría me-

llor propietario para esta marcasque os propietarios da factoría deOuteiro de Rei”. Iso si, sempre namedida en que retomar a activi-dade o sexa con leite dos gandei-ros galegos/as e mediante osprocesos industriais que dan oaval de garantía destas instala-

cións. Nonobstante, la-menta LópezC a r m o n a ,“non se apre-cia ningúntipo de inte-rese, polo quenos vindeiros

días tentaremos coñecer as im-presións dos propietarios”.Dende a FGAMT-CIG sublíñaseque, a pesares de levaren tantotempo fóra dos lineais dos cen-tros de venda, a posibilidade depoder adquirir estas marcas em-pregando a vía dos compromisossociais supón un auténtico ‘ofer-tón’; a expensas de requirir daspremisas anteriores de calidade eorixe galegos, sobre todo no queatinxe ao desenvolvemento e cre-ación dunha marca.

O BNG de Xermade denuncia “de novo” o mal estado dopavillón municipal

Os socialistas de Xermade donan aos afectados polo tifón de Filipinasa gratificación do Pleno convocado polo PP nos Concellos de Lugo

Sotavento celebrou o Día Mundialda Ciencia

Un programa gratuíto pon en valor a figura e obra de ManuelMaría entre os estudantes de Primaria da provincia

O persoal de Alimentos Lácteosconsidera que “non existe mellortitular para as marcas que opropietario da factoría”

Mario Outeiro e Alberte Ansede durante a presentación do programa.

Un centenar de rapaces e rapazas participaron nas actividades

do Día da Ciencia.

“O plan prevé

como primeira

opción a venda

directa cun prezo

de saída de 1,25

millóns de euros”

Page 12: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

12 actualidadenovembro 13

Cada ano, coa chegada do outono,dos montes galegos brotan corposfructíferos de fungos pluricelula-res, máis coñecidos coma cogo-melos. Sobre o seu proceso decrecemento e reproducción, aafección á micoloxía, o seu con-sumo e explotación comercial falao micólogo Julián Alonso Díaz,presidente da Sociedade Micoló-xica Lucus que conta na actuali-dade con 252 socios e que este anose puxo á fronte da organizacióndo duodécimo Encontro Interna-cional de Micoloxía do ArcoAtlántico. Foron expertos micólogos de tallainternacional os que ofreceron as11 conferencias nas que se abor-dou a descrición e as novidades ta-xonómicas máis relevantes noestudo de distintos grupos de fun-gos e tamén no eido da toxicoloxíamicolóxica.Pero iso non foi todo, nas saídas aocampo e nas sesións de traballoposteriores identificáronse pretode 300 taxóns distintos de fungos,algúns deles citados por primeiravez en Galicia coma, por exemplo,os referentes a fungos hipoxeos ousubterráneos que poñen de relevoa importantísima biodiversidademicolóxica dos ecosistemas lucen-ses. Aínda así, a exposición queacolleu o colexio Rosalía de Cas-tro non chegou ás 250 exemplaresde cogomelos recollidos no en-torno de Lugo.

V������ G�li��“En Galicia están descritas máis de2.000 especies e variedades de co-gomelos. Todos teñen un granvalor ecolóxico pero a maior partenon son nin tóxicos nin comesti-bles. Entre os comestibles máis co-ñecidos e frecuentes podemos citaros Boletus do grupo edulis (án-doas), Cantharellus cibarius (can-tarela), Lactarius deliciosus(níscalo), Craterellus tubaeformise lutescens (trompeta), Hydnumrepandum (lingua de vaca), Ma-crolepiota procera (zarrota, chou-pín, cogordo), etc”. E, por outrabanda, tamén hai que ter en contaque “existen especies tóxicas:dende algunhas que producen in-dixestións a outras mortais. Nestasúltimas destacar a especie Amanitaphalloides, e tamén Amanita vernae Amanita virosa, diversas espe-cies de pequenas Lepiotas como:Lepiota brunneoincarnata, josse-randii, etc., Galerina margi-nata, Cortinarius orellanus,entre outras, ademáis de outrasmoi tóxicas como Amanitapantherina, Amanita muscaria,Paxillus involutus, moitas es-pecies de Inocybe, Clitocybe,etc”, como sinala o expertomicólogo Julián Alonso.Polo tanto, recomenda “identi-ficar ben o exemplar asistindoa bos cursos e formando partedunha asociación micolóxica

para evitar posibles intoxicacións”.Ademais, para o consumo propiopódese “comezar con especies fá-ciles de distinguir e non consumiren caso de dúbida”.������� � ������ón de apro-

veitamentos forestais

Así, é indubidable que tanto afec-cionados que colleitan para o con-sumo propio coma os recolectoresque se dedican a comercializar oproduto, deben coñecer cada unhadas especies. Aínda que “a maioríados afeccionados comezan cun in-terese gastronómico, tamén haimoitos afeccionados interesadospola fotografía ou pola procuradunha renda económica”.Nese caso, Alonso sinala que “oscogomelos son un aproveitamentoforestal e un recurso natural im-portante e, como tal, está reguladaa súa recollida en moitas Comuni-dades. En Galicia existe xa un pro-xecto de regulación deste e outrosaproveitamentos forestais”. Asímesmo, recorda a necesidade“dunha boa e consensuada regula-ción que aporte seguridade xurí-dica a propietarios, afeccionados ecolleiteiros, ademais de estableceras boas prácticas de recollida eaquelas que deben prohibirse paragarantir a sostibilidade do re-curso”.Aínda así, esta práctica sostible –sempre que se faga de forma co-rrecta- xa se ben desenvolvendocon fins comerciais dende os anos60 con destino aos mercados ex-ternos. “Existen, sen embargo, ou-tras potencialidades emerxentesque xa son unha realidade noutroslugares, como o micoturismo ou amicogastronomía que practica-mente non se exploraron en Gali-cia”.

Outras aplicacións micolóxicas

“Ademais da potencialidade do tu-rismo micolóxico, moitas especiesde fungos tamén contan con pro-piedades medicinais -coñecidasdende antigo- sendo unha das liñasde investigación máis prometedo-ras na procura de produtos e sus-tancias activas contra múltiplesdoenzas e enfermidades. En Gali-cia hai algunha empresa que estátraballando nesa dirección”, se-gundo apunta este micólogo quetamén recorda a “gran importanciado eido biotecnolóxico en camposcoma o da micoremediación -de-

puración de sustratos contamina-dos utilizando fungos-, o uso de al-gúns fungos en loita biolóxicacontra certas pragas, a compos-taxe, etc”.

Comercialización

En canto á comercialización doscogomelos silvestres, na Terra Cháten nome propio: Castelo. Esta fa-

milia vilalbesa que leva máis de 50anos recollendo e comercializandoestes produtos naturais destaca a“gran riqueza dos montes da co-marca onde se dan todo tipo desetas comercializables. Unha ri-queza que se debería destacarcando se fala da Terra Chá, ade-mais do queixo San Simón daCosta ou o Capón de Vilalba”.Entre as variedades de cogomelosmáis frecuentes na comarca ató-pase o Boletus Edulis sendo a zonaespañola de maior produción destecogomelo. Pero tamén se dan Ci-barius, Cantharellus Tubaeformis,Ludecens, trompeta dos mortos,

Hydnum, tricholoma Porten-tosum, Boletus pinicola eaerus...Este ano, segundo manifestaLuz Divina Castelo, adminis-tradora de Champivil, foi“bastante malo no referido ácantidade e calidade. Foi unano no que se desenvolveu acampaña en menos dunha se-mana debido á calor e a secaque sufriron os montes. Amaioría das setas nacían ma-

duras, envellecids e cunha grancantidade de verme que prolifera-ron debido ao aumento do mos-quito propiciado pola calor domonte”.Deste xeito, os prezos mantivé-ronse moi baixos por segundo anoconsecutivo debido, tamén, á di-minución da demanda deste pro-duto considerado “gourmet”. “A

crise supuxo un descenso do poderadquisitivo que no sector supuxoun descenso das vendas. Antes en-viabase nun día un tráiler de setase, a día de hoxe, envíase medio.Así mesmo, mentres antes se com-proban por 8, 9 ou 10 euros oquilo; agora o seu prezo vai entreos 2 e os 5 euros”.

Potencialidade dos montes gale-

gos

A pesar desta mala tempada, LuzDivina Castelo, manifesta que“Galicia debería ser unha potenciaen España na comercialización decogomelos silvestres”. Pero, undos problemas que presenta a nosacomunidade, segundo esta expertacolleiteira, é actual xestión dosmontes galegos. “Dende hai unsanos deixáronse caer os montes.Non se limpan e a maleza propiciaa proliferación de animais salvaxesque se moven polos montes dei-xándoos sen capacidade de produ-ción. Ademais, o incremento daplantación de eucalipto deixa es-quecidos aos castaños e piñeiros ábeira dos que se daban grandes ni-

veis de produción”. Deste xeito,Castelo insiste en que “Galicia éunha potencia, pero non hai lexis-lación, nin control e, ademais, osmontes está abandonados”.

“Do monte ó prato”

Co obxectivo de recadar fondospara a excursión de fin de curso doalumnado de 1º de Bacharelato do

IES Basanta Silva de Vi-lalba, a ANPA e o propioinstituto organizaron unhasXornadas de Micoloxíabaixo o nome “Do monte óprato” que se desenvolveronentre o mércores 13 de no-vembro e o domingo 17baixo a coordinación do mi-cólogo José Luís Cuba e otamén micólogo e cociñeiroAntonio Díaz.O mércores 35 alumnos ealumnas realizaron unhasaída guiada ao monte paraa identificación e recolec-ción de cogomelos que, pos-teriormente, empregaroneles mesmos para realizar amontaxe dunha exposiciónrecreando hábitats micolóxi-cos por familias nos que ca-talogaron 82 variedades.Foi o domingo cando 30persoas realizaron outrasaída guiada ao monte querematou cun taller de cociñasobre conservación e elabo-ración dos cogomelos im-partida polo cociñeiroAntonio Díaz, do restau-rante Andarubel das Fragasdo Eume. Ademais deste,tamén participaron na pre-paración dunha cea de cincopratos a base de cogomelos,Teresa Vázquez, do Mesóndo Campo; Ángel Campos,

do Parador de Vilalba; JacoboSanteiro, do restaurante Paprika deLugo e Vicente González (Tito),cociñeiro vilalbés afeccionado. Osmesmos alumnos e alumnas de 1ºde Bacharelato serviron a cea aos85 comensais.

Charla co profesor Rigueiro Ro-

dríguez en Nete

A Escola de San Cosme de Neteacolleu o venres 22 de novembrounha conferencia sobre micoloxía,impartida polo prestixioso escritore profesor universitario AntonioRigueiro Rodríguez, na que desta-cou “a gran afluencia de público”nunha conferencia “moi participa-tiva; xa que o público, bastante en-tendido na materia hai que dicir,formuloulle ao profesor dúbidas ecomentarios ao longo das dúashoras aproximadas da charla”, se-gundo recorda Gelu, da asociaciónde veciños.Ademais, os exemplares de cogo-melos que achegaron algúns dosasistentes serviron de axuda para odesenvolvemento práctico da con-ferencia.

“É precisa unha boa e consensuada regulación que aporte seguridade xurídicaa propietarios, afeccionados á micoloxía e colleiteiros”

Alumnos do Basanta Silva colaborando cos cociñeiros na preparación da cea das súas

xornadas micolóxicas (arriba) e partida de setas de Champivil lista para a saída cara o

mercado francés (abaixo).

Nesta tempada, Champivil promove osegundo Concurso de Setas nas cate-gorías de “Boletus máis lindo” e “Setamáis linda”. O prazo para presentar asfotos de exemplares a concurso rematao sábado 30 de novembro e non seráata o sábado 7 de decembro cando sefaga entrega dos trofeos aos gañadoresnun acto que se desenvolverá nas súasinstalacións a partir das oito e mediado serán.

II Concurso de Setas Champivil

Page 13: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

actualidade 13novembro 13

“Sería moi ilusionante que de Novas Xeracións saísen persoas con auténticavocación política”

Fernando Carreiras, novo Secretario Xeral de Novas Xeracións na provincia de Lugo

O chairego Fernando Carreirasven de ser nomeado novo secre-tario xeral de NNXX da provin-cia de Lugo nunha executivaencabezada por Daniel Vega.A candidatura deste último foi aúnica presentada para o Con-greso de NNXX de Lugo que secelebrou a pasado sábado 2 denovembro resultando reelixidopara dirixir a formación populardurante outros tres anos máis.Completan a executiva provin-cial Yaiza Neira e Rosa Arza, vi-cepresidenta e vicesecretariaxeral, respectivamente.Pero, ademais destes, sonoutros 21 mozos e mozasda provincia os que con-forman os cargos de secre-tarios e coordinadores daformación. Así, a repre-sentación chairega enNovas Xeración complé-taa a vilalbesa CatalinaPita Criado, nomeada se-cretaria de Cultura, De-portes e Asociacionismo.Pola súa banda, MarcosLombardero é o novo co-ordinador comarcal, quecontará coa colaboracióndo seu adxunto, DiegoRifón. ��������, como afron-

tas ti esta nova etapa na

formación xuvenil?

Afróntoa con moita ilu-sión e satisfacción, peroplenamente consciente de quesupón máis traballo, máis dedi-cación e máis responsabilidadecon todos os mozos e mozas queconformamos esta organizaciónna nosa provincia. Non quero fa-llar a tódolos afiliados de novasxeracións que confiaron en minpara esta nova etapa e, dun xeitoespecial quero agradecerlle, aDaniel Vega por ter contado co-migo para ser o novo SecretarioXeral.

Cal é o obxectivo para os vin-

deiros tres anos da nova execu-

tiva? E cal os teus propios

dentro da formación?

O obxetivo primordial da nosaexecutiva é asentar as bases doproxecto político xuvenil do Par-tido Popular. Nestes tres anos dé-monos a coñecer na meirandeparte dos concellos da nosa pro-vincia, constituíndose agrupa-cións locais e comarcais; peronon foi suficiente. Temos queconsolidar o traballo feito e di-fundir o noso proxecto noutrosconcellos onde non existimos.Entre os meus propios obxecti-vos, pretendo realizar aporta-cións que reforcen máis a nosaformación, coas que os mozos emozas da nosa provincia se sin-tan plenamente identificados.

Novas Xeracións ten que serunha escola na que se formen fu-turos políticos con verdadeiravocación política, ao igual queaqueles que na transición conse-guiron chegar ao gran acordoConstitucional e que implantaronno noso país unha democracia.Sería moi ilusionante que deNovas Xeracións saísen persoascon auténtica vocación política.

O Programa Electoral aséntase

sobre dez puntos que se cen-

tran tanto no reforzo da for-

mación, como no contacto cos

principais sectores. Nese senso,

que accións tedes previsto des-

envolver?

As principais accións que temosprevisto desenvolver nos vindei-ros tres ano son: apoiar aos em-prendedores máis novos; manterxuntanzas cos representantes daagricultura, pesca e gandería; im-pulsar actividades relacionadasco turismo; traballar con ONG´Se entidades sen ánimo de lucropara axudar ás persoas máis des-favorecidas; estar en contactocos dirixentes das principais aso-ciacións xuvenís e sindicais deLugo; reforzar a estructura in-terna da nosa organización, do-tando de maior competencias ásestructuras comarcais, ofrecendoapoio ás locais e reforzando afunción dos secretarios de área;e proceder á creación da Escolade Formación Manuel Fraga Iri-barne como órgano interno, peroindependente, da nosa forma-ción.

Que importancia cres que

teñen os mozos e mozas na po-

lítica?

Un dos obxetivos primordiais danova executiva é sensibilizar áxuventude sobre a importanciaque supón que a mocidade esteainmersa na política. Son cons-

ciente que estamos a vivir unforte desapego político por partedos máis novos. A sociedade ac-tual perdeu a confianza nos seusdirixentes políticos, e ve ao polí-tico como parte do problema enon a solución. Por iso, para tra-ballar por unha sociedade mellore máis xusta, cómpre que osmozos sexamos críticos con todoaquilo que non nos pareza co-rrecto; pero constructivos á horade dar solucións aos verdadeirosproblemas deste momento. Poriso é importantísimo unha maiorimplicación dos mozos na repre-

sentación política e que contencon nós nos órganos de gobernodas nosas institucións, porque osmozos de hoxe son os que faránposible os avances do mañá.

E falando dos temas que lles

afectan directamente, a educa-

ción e o emprego son dous dos

temas que máis preocupan na

actualidade aos mozos e mozas

lucenses en xeral. En materia

de educación, cales son os

vosos propósitos?

Unha educación de calidade é opiar fundamental para calquerasociedade. É significado de ga-rantía e futuro. A LOMCE, pri-meira Lei de Educaciónaprobada polo Partido Popular,aposta pola calidade da ensi-nanza, primando o esforzo dosestudantes e que vai na direc-ción de situar o Sistema Educa-tivo público español á altura deEuropa. Neste eido, Novas Xe-racións temos previsto a crea-ción dunha AsociaciónEstudiantil que defenda os inte-reses dos nosos estudantes naUniversidade e na FormaciónProfesional e que difunda deta-lladamente tódolos puntos da ac-tual reforma educativa.

E sobre o desemprego xuvenil,

como pretendedes trasladar á

clase política as inquedanzas

laborais da xuventude?

O noso país segue a estar nuncontexto dunha altas taxas deparo, que afecta de xeito especialaos máis novos. Ante esta situa-ción debemos buscar soluciónscon iniciativas que nos permitanir combatendo esta lacra xa que,como é sabido, nos momentos deprofundas crise nacen as mello-res ideas. Novas Xeracións foisempre escoitada polos gobernosde Rajoy e de Feijóo. Por isocreo que é importante seguir fa-

cendo fincapé enque se busque unmarco máis favo-rable para o em-prendemento entreos máis novos,continuar coa bai-xada nas cotiza-cións á SeguridadeSocial dos mozos,asegurar as presta-cións por desem-prego e, nun curtoprazo de tempo,unha reforma tri-butaria que com-bine a baixada deimpostos cunhamellor redistribu-ción dos mesmosentre as distintasadministraciónspúblicas.

Ademais destes, cales conside-

ras que son os temas que máis

preocupan aos mozos e mozas

lucenses e aos chairegos e chai-

regas en particular?

Creo que a emancipación, o ac-ceso a unha vivenda e as cargasfamiliares son os tres temas quemáis preocupan á mocidade lu-cense e chairega. As instituciónspúblicas deben velar para que osmozos de hoxe poidan indepen-dizarse e acceder unha vivenda,tanto en réxime de alugueirocomo de compra, a uns prezosasequibles aos seus niveis de

renda, aínda máis agora coa grancantidade delas que existen ba-leiras. E para aqueles mozos queteñan cargas familiares e se ato-pen en situación desemprego, asinstitucións públicas deben au-mentar a contía das axudas diri-xidas a estas familias.

Como valoras as políticas da

Xunta e do Goberno central

nestas materias?

Valoro moi positivamente as me-didas de emprego impulsadaspolo goberno central que permi-tirán que o noso país se posi-cione mellor na economía a nivelglobal. A introducción da Forma-ción Profesional Dual, que xuntoco contrato de Formación eAprendizaxe, proporcionarannosoportunidades de emprego aosmozos. O goberno de Feijóo im-pulsou a primeira Lei de Xuven-tude de Galicia, a proposta deNovas Xeracións, e o Plan Estra-téxico de Xuventude “Xuven-tude 2013” que conten 249medidas distribuídas en distintasáreas, entre as que se atopa edu-cación, emprego e vivenda.

E cales cres que debería seguir

neste tempo de especiais difi-

cultades para os mozos e

mozas?

A Dirección Xeral de Xuventudee Voluntariado está a preparar oPlan Estratéxico de Xuventude2014-2016, recentemente nos re-mitiron unha carta para que par-ticipemos na confección domesmo enviando as nosas pro-postas. Este plan dará un novoimpulso á xuventude galega nosdistintos ámbitos da súa vida. Euconvido a que os mozos e mozasparticipen na elaboración domesmo, o coñezan e se acollanas axudas que se van a por enmarcha a través del.

CONVENCIÓN NACIONALDE NOVAS XERACIÓNSRecentemente ven de celebrarseen Madrid a Convención Nacio-nal de Novas Xeracións na queparticipou unha delegación daformación xuvenil luguesa enca-bezada polo seu Presidente, Da-niel Vega, entre a que se atopabatamén Fernando Carreiras.

Que conclusións sacades da

vosa participación na Conven-

ción Nacional?

A Convención Nacio-nal foi un evento ex-c e p c i o n a l ,xuntámonos preto de1.000 dirixentes deNovas Xeracións detoda España na calpuidemos escoitar aosprincipais líderes po-líticos do noso par-

tido, que nos trasladaronimportantes mensaxes entre asque quero destacar tres: que nosformemos moi ben; que sexamospolíticos con verdadeira voca-ción; e que os erros cometidos nopasado, pola clase política, nossirva de ensinanza para afrontaro futuro do noso país.

Fernando Carreiras (cuarto pola esquerda) co resto de representantes de NNXX de Lugo na

Convención Nacional.

“NN XX ten prevista a creación

dunha Asociación Estudiantil

que defenda os intereses dos

nosos estudantes na Universi-

dade e na FP e que difunda de-

talladamente tódolos puntos

da actual reforma educativa”

Page 14: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

14 actualidadenovembro 13

O pasado sábado 26 de outubro

o PSdeG de Lugo elixía novo Se-

cretario Xeral debido á elección

de Xosé Ramón Gómez Besteiro

como Secretario Xeral

do PSdeG-PSOE. Deste

xeito, Juan Carlos Gon-

zález Santín -anterior Se-

cretario de

Organización- era eli-

xido novo Secretario

Xeral en Lugo cun 94%

dos votos, sendo o único

candidato á elección.

O terrachá.xa falou co

recentemente elixido Se-

cretario Xeral do PSdeG

en Lugo, Juan Carlos

González Santín, para

coñecer máis de preto

este novo proxecto.

En li��� xerais, en quese basea este novo pro-

xecto?

En primeiro lugar, gustaríame

destacar que o Partido está pre-

parado para cumprir a súa única

e verdadeira función: servir á so-

ciedade para ser a alternativa

onde non somos goberno e dar

resposta onde si o somos.

Toca demostrar que non todos os

políticos somos iguais, demos-

trar que estamos ao carón dos

que precisan do sector público e

que somos capaces de xestionar

con compromiso social. Temos

que ser a alternativa. Nós nos

queremos gobernar por gobernar.

Non queremos alcaldías, deputa-

cións, Xunta

ou mesmo

Estado por

reforzamento

do propio

partido…

Temos que

ser bos xes-

tores, pero

non xestores empresariais. Os

Concellos non son empresas, a

Xunta non é unha empresa, as

Deputacións non son empresas.

As administracións públicas non

deben ter beneficios nin enrique-

cer ás persoas, senón que deben

servir aos cidadáns e garantir a

igualdade e sostenibilidade de

todos. Esta xestión debe reverter

na recuperación dos principais

piares do Estado de Benestar

polos que tanto loitamos os so-

cialistas nos últimos anos, e que

tanto están a destruír os gobernos

do Partido Popular. Temos que

traballar pola Educación e a Sa-

nidade públicas para todos, por

garantir as políticas sociais e os

dereitos civís, pola cultura….

Que lle ofrece esta nova execu-

tiva aos lucenses?

Ser a alternativa esixe esforzo e

dedicación.

Por iso, tra-

ballaremos

en rede en

toda a pro-

vincia. Que

as ideas que

medran na

agrupación

local de Catro de Rei, de Meira,

de Begonte, de Vilalba… ou, en

cada Concello, cheguen a toda a

provincia, a Santiago ou mesmo

a Madrid. Neste cometido, a exe-

cutiva será esencial e os coordi-

nadores comarcais serán persoas

cercanas ás agrupacións. Neste

senso, o partido será horizontal e

transversal porque só así sere-

mos eficaces e, a secretaría xeral,

funcionará como un instrumento

de traballo.

E que rol desempeñará os

PSdeG nos Concellos nos que

goberna un Alcalde socialista

coma nos que non é así?

O meu proxecto de Partido está

claro: ser alternativa onde non

somos goberno e dar resposta

onde si o somos. Para elo, xa es-

tamos traballando sen prisa, pero

sen pausa. O noso Partido sem-

pre estivo apegado aos Conce-

llos. Obvio, son as institucións

máis cercanas ó cidadán. Por iso,

precisamente son para os socia-

listas as institucións máis impor-

tantes.

A vindeira gran proba do voso

traballo verase reflexada nos

vindeiros comicios municipais.

2015 será o ano para asentar e

consolidar a nosa proposta e para

comezar a cambiar este país e as

nosas vilas. O ataque que está a

sofrir o municipalismo non ten

precedentes na nosa democracia.

Por iso traballaremos

para non defraudar nin

un só voto dos que nos

prestan. O pasado re-

porta leccións valiosas,

o presente é duro, pero

o PSOE tamén é futuro

porque somos o Partido

do pobo e da xente co-

rrente. Estou conven-

cido de que a cita de

2015 será unha oportu-

nidade extraordinaria

para afianzar o noso

proxecto non só na

Terra Chá, senón tamén

en toda a provincia.Será

a cita do cambio, o cam-

bio operado polo PSdG,

e avanzado na Deputa-

ción.

Falando agora das Primarias

celebrada no PSdeG que impli-

caron á militancia; que papel

consideras que teñen os mili-

tantes no partido, agora que

vides de crear unha secretaría

do militante no PSdeG de

Lugo?

Dende o 28 de outubro, tan só

dous días despois do Congreso,

todos os afiliados poden dirixirse

ao seu partido e trasladar as súas

propostas, a través da web

www.psoeprovincialdelugo.com

;do mail:

[email protected]; ou

por carta tradicional, xa que

existe unha persoa dispoñible –

Leticia Seara- para atender as

súas peticións que, posterior-

mete, serán debatidas pola exe-

cutiva e contestadas de forma

persoal.Somos un partido aberto,

no que cada militante pode diri-

xirse a nós con todos aqueles

temas que lle interesen.

Que outros cambios foron esta-

blecidos nas diferentes secreta-

rías?

Ademais de manter á única alcal-

desa socialista da provincia, tal e

como xa fixo no seu día Besteiro,

configuramos novas secretarías.

Ademais, da do Militante, crea-

mos as de Transparencia e Bo

Goberno; de Economía e de Cul-

tura e Pensións; o que supuxo

unha renovación do 30%.

E xa que falamos do anterior

secretario xeral provincial, que

relación pretende manter a

nova executiva lucense coa exe-

cutiva galega liderada por

Gómez Besteiro?

Con José Ramón á fronte do Par-

tido en Galicia chegou unha

nova forma de facer política. O

tempo da interinidade rematou.

De Pedrafita a Compostela o

Partido está renovado. Rematou

o tempo de mirar de portas para

dentro. En Santiago e Lugo o

PSOE xoga no mesmo equipo.

En 2012, con Besteiro á cabeza,

como secretario xeral, asumín a

secretaría de organización por-

que creo firmemente no seu tra-

ballo, por iso, as relacións de

ambas as dúas executivas estarán

baseadas no diálogo, no con-

senso e no respeto mutuo.

Finalmente, que consideras

que supuxo para o Partido a

conferencia política celebrada

polos socialistas en Madrid?

A conferencia serviu para confi-

gurar un novo proxecto que sexa

capaz de dar resposta ás necesi-

dades dos cidadáns.Demostrouse

que hoxe o PSOE é máis necesa-

rio ca nunca. Somos a única al-

ternativa para frear o paro, para

volver a conseguir os dereitos

que tiñamos. Quedou claro que a

experiencia piloto de primarias

abertas de Galicia, o Partido deu

un xiro á esquerda.

“Toca demostrar que non todos os políticos somos iguais, que estamosao carón dos que precisan do sector público e que somos capaces de

xestionar con compromiso social. Temos que ser a alternativa”

Juan Carlos González Santín, novo Secretario Xeral do PSdeG de Lugo

Juan Carlos González Santín, con Besteiro, trala súa elección.

“O Partido está prepa-

rado para cumprir a

súa única e verdadeira

función: servir á socie-

dade onde somos go-

berno e onde non”

Page 15: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

actualidade 15novembro 13

A Plataforma en defensa do Ca-miño Norte, da que forma partea asociación Amigos da Etapa31, ademais da asociación de ve-ciños Montenegro de Baamondeentre outros colectivos, conti-núan a mobilizarse ante a faltade garantía de que se manteña oactual trazado do Camiño, perose engadan como variantes as re-collidas no último proxecto en-cargada pola Xunta, segundomanifestou o Conselleiro deCultura, Educación e Ordena-ción Universitaria.Nese sentido, convocaron unhamanifestación que se celebrou osábado 16 de novembro enArzúa contra a modificación doactual trazado do Camiño Nortepara que xa presentaran, entempo e forma, as alegaciónspertinentes diante a DirecciónXeral de Patrimonio.

A !"#$%ónsDende Baamonde (Begonte),Santa Leocadia (Guitiriz), Sei-xón, Miraz e A Roxica (Friol) emesmo O Mesón e Sobrado,poñen de manifesto nas alega-cións presentadas tanto “a caren-cia de datos históricosconcluíntes sobre o trazado pro-posto pola Consellería de Cul-tura coma o esquecemento dosúltimos 21 anos da historia daperegrinaxe a Santiago de Com-postela que en nada ten que vercos camiños que conflúen nestacidade”, segundo manifestandende a asociación de Amigosda Etapa 31.Ademais, tamén inclúen nas

súas alegación argumentaciónssobre a falta de valor paisaxís-tico - natural e monumental navariante proposta e a dureza eperigosidade do novo trazado;xa que “o camiñante ten que cru-zar a estrada “Parga - Friol” nuntramo de curvas sen visibilidade,nin paso de peóns”.Por outra banda, Amigosda Etapa 31 alegan que“nos atopamos ante unhamodificación do trazadoque afecta notablemente aopequeno comercio daszonas afectadas, especial-mente vulnerable na épocada crise actual e que ten osseus establecementos dis-postos para a atención aoperegrino”. Polo mesmo,acusan á Administraciónde obviar a realización“dun estudio socio econó-mico profundo, sobre o im-pacto da modificación nosmunicipios que ela mesmaalentou como propios do Ca-miño Norte”.

Magosto

Na mesma senda reivindicativa,celebraron en Baamonde un ma-gosto o sábado 23 deste mes.

Presenza na Internet

A Plataforma na defensa do ac-tual trazado do Camiño Norteconta cun portal web onde sepoden seguir de preto as súas ac-tividades reivindicativas, ade-mais de atopar máis informaciónsobre a nova proposta do trazadoou as alegacións presentadas:

www.defensadocamiñonorte-web.es.

Frecha humana de Record

Guinness

A vindeira actividade con carac-ter reivindicativo que promovendende a plataforma é unha fre-cha humana que se desenvolverá

o sábado 14 de decembro dendeBaamonde por Sambreixo,Miraz, Sobrado e Arzúa ata che-gar a Compostela.Para lograr este record precisanreunir un mínimo de 200 persoasque comezarán a camiñata naentrada de Baamonde no actualCamiño de Santiago ás oito emedia da mañá. Dende alí ache-garanse andando ata Sambreixo(Guitiriz) onde subirán en auto-buses para facer o tramo da en-trada de Miraz (Friol). Tomandonovamente os buses, achega-ranse a Sobrado para realizar otramo dende a lagoa ata a saída

da vila. Dirixíndose ata Arzúarealizarán o percorrido dende oViso polo centro da localidadeata a saída para facer unha pa-rada para o xantar. Despois to-marán rumbo a Santiago onderealizarán unha marcha ata oObradoiro.Os interesados en participar

poden inscribirse ata o venres 6de decembro a través do ende-rezo electrónico dos Amigos daEtapa 31 do Camiño Norte deSantiago, [email protected], facendochegar a súa filiación, DNI, telé-fono de contacto e dirección decorreo electrónico. Ademais,tamén se poderán inscribir naCafetería-Bar Rotonda, en Baa-monde; no local de apoio ao pe-regrino Witéricus, en SantaLeocadia; no Bar Miraz, enFriol; no Supermercado Claudiode Sobrado ou no restaurante ORueiro de Arzúa.

Frecha humana de Record Guinness para reivindicar o actualtrazado do Camiño Norte

Estado, Xunta e Deputación poñen en marcha os seus respectivosplans de vialidade invernal nas estradas da provincia

terra chá

BREVES

Dous imputados enBegonte por incendiosforestais

XXV Feira do Porco daCeba

Curso de defensa persoalen Vilalba

A Xefatura Provincial da PolicíaAutonómica de Lugo vén de im-putar a dous homes como pre-suntos autores de catorceincendios forestais ocorridos nosúltimos tres anos no Concello deBegonte, como resultado do tra-ballo de varios meses de investi-gación do Grupo deInvestigación de Incendios deLugo en colaboración cos Axen-tes da Brigada do Distrito Fores-tal X da Terra Chá. A maioría dosincendios que se atribúen aosdous veciños de Begonte produ-círonse nunha área de 400 me-tros e afectaron a múltiplesparcelas, moitas delas con super-ficie arborada.

O Concello de Cospeito orga-niza a XXV Feira do Porco daCeba que se celebra, como cadaano, o último sábado do mes denovembro. Este ano, a feira dosábado 30 chega precedidadunha Semana Gastronómica doPorco da Ceba que se celebra enoito establecementos do munici-pio e onde os participantes po-derán degustar estes produtos dexeito gratuíto.Ademais, os clien-tes que consuman en todos os lo-cais, poderán optar a premios eagasallos.

O Café-Bar Santi, de Muras, ce-lebra a primeira fase de degusta-ción de menús para peñas,asociacións, pandillos de ami-gos, etc. Trátase dunha iniciativaque levará a cabo as fins de se-mana do inverno a partir destemes de novembro na que se po-derán degustar empanadas casei-ras, callos, cocidos, carnes ápedra e á brasa ou pescados fres-cos do día a prezos económicos. Ademais, o cliente poderá pedirou escoller o seu propio menúque pechará cunha gran varie-dade de sobremesas caseiras aescoller. O establecemento, quetamén ofrece o servizo de comi-das a domicilio, pon a disposi-ción dos interesados en reservaros teléfonos: 982 500 026 ou 607982 168.

O Centro Deportivo Jansu aco-llerá o sábado 21 de decembroun curso de defensa persoal dedúas horas de duración que darácomezo ás cinco e media datarde. O prezo do curso por per-soa é de 10 euros. Para máis in-formación poden chamar aoteléfono 651 577 247.

O plan de vialidade invernal narede de estradas do Estado naprovincia de Lugo e na vertenteleonesa do porto de Pedrafita, ataVilafranca do Bierzo, foi presen-tado na Xesta (Abadín). O dispo-sitivo estatal disporá de corentamáquinas quitaneves para facili-tar a circulación ante nevadas eoutras situacións meteorolóxicasextremas en 758,46 quilómetrosde estradas convencionais eautovías estatais da provinciade Lugo, incluíndo a vertenteleonesa de Pedrafita. No iniciodesta campaña disporáse duntotal de 40 máquinas quitane-ves e esparcidoras de salmoira,2.315.000 litros de salmoira(de menor impacto ambiental)e 9.600 toneladas de sal. Undos catro postos de mando es-tratégicos da provincia sitúaseen Vilalba, encargado da auto-vía A-8, as estradas N-634, N-642 e a parte norte da N-640.Os tramos máis destacados sono Porto da Xesta e o do Marco

de Álvare.

A Xunta conta con 18 máqui-

nas

A Xunta de Galicia tamén ven depoñer en marcha o operativo doPlan de Vialidade Invernal naprovincia de Lugo, que “ata omes de maio servirá para refor-zar a seguridade viaria” na redede estradas de titularidade auto-

nómica na provincia.Así, un total de 18 máquinas qui-taneves están xa activas para ac-tuar nas estradas, catro destasdotadas de esparexedores de sal-moira.Para o presente ano, estarántamén en funcionamento, catroplantas que servirán para a fabri-cación e abastecemento de sal-moira para o operativo do Plan

de Vialidade Invernal mantendo,así mesmo, os 11 silos de sal dis-tribuídos estratéxicamente polaxeografía provincial. A Pasto-riza, Begonte e Xermade contancon cadanseu silo que pode al-bergar ata 60 toneladas de sal.

Plan Invernal da Deputación

A Deputación mantén despre-gado na rede viaria provincial, amáis extensa de España ao supe-rar os 4.200 quilómetros, un totalde 104 operarios e 64 máquinas,que xa traballan a todo rende-mento co Plan Invernal, concargo á partida anual para a con-servación viaria, que supera os 3millóns de euros. Este dispositivo atópase distribu-ído nas oito zonas da rede viariaprovincial para os que traballan13 persoas e 8 vehículos porzona atendendo emerxencias as24 horas do día. Ningún dos 12saleiros da institución onde se al-bergan 235 toneladas de sal sesitúan nos concellos da comarca.

Degustación de menúspara grupos no Santi

Presentación do dispositivo do Plan Invernal da Deputación.

Manifestación da Plataforma en Arzúa.

Page 16: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

16actualidadenovembro 13

aldea etnográfica muras

Exterior da cafetería-comedor da aldea etnográfica (arriba) e unha das habitacións rehabilitadas nunha dasvivendas adquiridas para o proxecto (abaixo).

Page 17: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

17actualidade novembro 13

aldea etnográfica muras

As 14 edificacións que confor-

man a Aldea Etnográfica de

Carelle Grande, no termo mu-

nicipal de Muras lindando co

de Xermade e As Pontes, faci-

litará “a volta ao de antes coas

comodidades de agora”.

Así defende o alcalde de

Muras, Issam Alnagm Azzam,

este proxecto que pretende

“promover o turismo de toda a

comarca da Terra Chá e tamén

a das Pontes”. Nese sentido,

destaca que “a aldea etnográ-

fica é un complexo de turismo

natural que se atopa nun en-

clave estratéxico preto do lago

das Pontes, da costa de Viveiro

e do interior da Terra Chá onde

se poden visitar as zonas turís-

ticas de Vilalba, a Lagoa de

Cospeito, o Spa de Santaballa

ou outros lugares”.

Este espazo natural de 50 hec-

táreas “foi recuperado tratando

de conservar o pasado do inte-

rior rural galego e recrear a

forma de vida de antano”.

Deste xeito, “foron rehabilita-

das cada unha das edificacións

por Construcciones y Excava-

ciones Saavedra y López se-

gundo o proxecto redactado

inicialmente fai catro anos

aproximadamente. Afortunada-

mente, agora estamos a piques

de rematar estas e outras obras

nas casas de pedra que servirán

como vivendas, salón de actos,

tenda de venda de produtos da

aldea, recepción, cafetería e co-

medor. Tamén foron restaura-

das diferentes cortes onde

vivirán os animais da aldea,

pozos de auga, cabozos, fornos

nos que se cocerá o pan servido

na aldea e mesmo unha forxa

que se pretende poñer de novo

en marcha”.

O conxunto das edificacións

conservan as paredes de pedra,

as vellas madeiras dos tellados

–vigas- rehabilitadas e as larei-

ras e outras pedras de cantería

presentes nas vivendas. Pola

contra, instaláronse novas ma-

deiras no chan e peches de

PVC de imitación a madeira

que manteñen o equilibrio vi-

sual e aportan confortabilidade.

Investimento

O investimento total do pro-

xecto estímase nuns 3 millóns

de euros procedentes do canon

eólico, unhas axudas que a

Xunta de Galicia reparte aos

concellos que contan con par-

ques eólicos no seu solo.

Muras é precisamente un dos

que máis aeroxenadores ten

instalados no seu termo muni-

cipal e as axudas recibidas in-

vestiunas neste ambicioso

proxecto de futuro contribu-

índo tamén ao mantemento do

emprego.

Ademais da compra dos terreos

e vivendas, a pesar de que

aínda faltan por adquirir al-

gúns; ese investimento foi des-

tinado á rehabilitación das edi-

ficacións, a carpintería, as

instalacións eléctrica, de fonta-

nería, calefacción radiante e a

adquisición de mobiliario.

Pero, a estes servizos, hai que

sumar a construción dunha

rede de sumidoiros, a conexión

a Internet, a insta-

lación dun cuarto

de baño en cada

unha das habita-

cións de diferen-

tes tamaños que se

poden alugar de

xeito individual

ou por casas com-

pletas que dispo-

ñen tamén de

camas supletorias

en forma de litei-

ras. En total, son

80 as prazas das

que dispón a aldea

de Carelle

Grande.

Entorno natural

Os traballos que

xa atopan na úl-

tima fase tamén

incluíron o valado da finca para

evitar a presenza de animais

que destrúan o entorno e o

arranxo das terras de cara a po-

ñelas en produción. E, é que

dentro do proxecto recóllese a

posta en marcha dunha aldea

recreando a forma de vida dos

nosos devanceiros: o traballo

da terra, o coidado dos animais

e a alimentación a base de pro-

dutos naturais. Deste xeito, po-

tenciando o interior rural

galego, ofrécese este espazo

para aqueles interesados en

plantar árbores, coñecer de

preto o coidado dos animais.

Tamén se dirixe á celebración

de congresos e outros eventos

e usos que se poden potenciar

mediante o desenvolvemento

de talleres e obradoiros de ofi-

cios tradicionais, coidados da

horta, rutas de sendeirismo, etc.

Así, a oferta hostaleira verase

completada cunha oferta de

ocio na propia aldea.

Dinamización económica

Dende o Concello de Muras

agardan que “este ambicioso

proxecto, que constitúe un gran

patrimonio para o Concello, se

poda poñer en marcha no vin-

deiro ano 2014 contribuíndo

tamén á dinamización econó-

mica grazas a creación de

novos postos de traballo e a

conservación doutros relacio-

nados coas empresas constru-

toras e de servizos que aínda se

atopan traballando na aldea”.

Aldea Etnográfica de Carelle Grande, un proxecto para dinamizaro concello de Muras e o resto da comarca

O alcalde de Muras no interior dunha das vivendas rehabilitadas.

Page 18: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

18actualidadenovembro 13

A De&'(ada de De)-eño e Artesanía, Re-gina Polín, supervisou

as actuacións levadas

a cabo para o arranxo

dun muro e a constru-

ción dun depósito de

auga para granxas e

incendios, nos Conce-

llos de Guitiriz e Xer-

m a d e ,

respec t ivamente .

Estes traballos reali-

záronse con cargo ás

axudas de mellora no

rural, dotadas con

300.000 euros, coas que a institu-

ción provincial impulsa o sector

primario mellorando servizos e in-

fraestruturas no rural.

Tal e como destacou Polín, “non

se trata de facer obras grandes e

vistosas, senón de aportar a nosa

colaboración con actuacións bási-

cas, por pequenas que sexan, que

son fundamentais para que os ve-

ciños poidan manter unhas condi-

cións de vida e de traballo que lles

permitan vivir dignamente no

rural. Esta debe ser a prioridade de

calquera administración”. Estas

axudas beneficiaron a preto de 60

colectivos, que recibiron axudas

de ata 6.000 euros, e que puideron

ser realizadas xa no 2012, ou ben

a acometer ata o mes de xuño

deste 2013.

Os comuneiros

de Santa Leoca-

dia, do Concello

de Guitiriz,

foron os benefi-

ciados dunha

destas axudas,

grazas á que pui-

deron facer

fronte ós custes

de arranxo dun

muro no barrio

de Digañe, na

parroquia de

Santa Leocadia.

Dotada con 6.000 euros, esta

axuda permitiu aos veciños das

máis dunha ducia de vivendas,

que cederon parte dos seus terreos

permitindo aumentar a anchura

deste camiño. Deste xeito, contan

finalmente cunha vía de comuni-

cación mellorada, que incrementa

a seguridade dos seus usuarios ha-

bituais e dos milleiros de peregri-

nos que a empregan ao longo do

ano, posto que por ela discurre o

Camiño de Santiago. Por outra

banda, os propietarios de monte

común de Lousada, no Concello

de Xermade, tamén recibiron

unha axuda de 6.000 euros para a

construción dun depósito de auga,

que dará servizo para o rego e ou-

tras necesidades básicas das ex-

plotacións veciñas, como para o

seu uso en caso de emerxencia por

lume polos preto de 200 veciños

que residen na zona.*+,-./0 d0 /ec102 ,23+4230Con esta iniciativa do organismo

provincial, os preto de 60 colecti-

vos veciñais e de gandeiros bene-

ficiados obtiveron financiamento

para acondicionar vías, locais so-

ciais, áreas recreativas, traídas de

auga, fontes, cercados de pasti-

zais, curros para o gando ou depó-

sitos para a extinción de

incendios. En moitas ocasións, os

destinatarios non poden asumir

por si mesmos estas obras, que

aínda que de pequena entidade,

teñen unha importancia vital para

a calidade de vida e o traballo do

rural, polo que foi fundamental a

aportación do organismo lugués,

que concedeu o 100% das contías

solicitadas ata un máximo de

6.000 euros.

As actuacións subvencionadas

puideron ser realizadas xa no

2012, ou ben a acometer ata o mes

de xuño deste 2013. O preto do

50% das obras realizadas foron

acondicionamento de vías de co-

municación, que facilitan o acceso

ás zonas máis rurais. As canaliza-

cións de auga foron outras das

obras máis realizadas, supoñendo

preto do 20% do total.

Na pasada convocatoria estas axu-

das supuxeron a realización de

120 obras en núcleos rurais de 47

concellos, dando emprego a unha

media de 300 persoas.

A Deputación de Lugo subiu un

90% en dous anos os investimen-

tos para crear emprego, ata alcan-

zar os 12,8 millóns en 2014. Así o

anunciou o Presidente provincial,

José Ramón Gómez Besteiro, du-

rante unha rolda de prensa na que,

xunto ao Vicepresidente Primeiro,

Antonio Veiga Outeiro, e a Depu-

tada de Economía, Pilar García

Porto, presentou o Orzamento da

entidade para o vindeiro ano.

Crear emprego para xerar riqueza

e fixar poboación e a “máxima

prioridade” dos presupostos, que

ascenden a 89 millóns de euros,

unha cantidade que se mantén con

respecto a este 2013.

A este primeiro compromiso sú-

manse “garantir uns servizos pú-

blicos de calidade; cooperar ao

máximo cos Concellos; e manter,

ao mesmo tempo, unhas contas

públicas saneadas”.5e+414 0 ce6120 de 2ec274No 2014, a Deputación inviste 4,5

millóns para rematar o 1º centro

público de recría de gando vacún

de España, que abrirá no 2015.

Con este proxecto contribúe a

crear emprego na provincia, pois a

última fase das obras garante 200

postos de traballo en Lugo, e a

posta en marcha das instalacións

potenciará o sector agrogandeiro,

estratéxico para Galicia. “Achega-

mos 12 millóns de euros, sen nin-

gún apoio da Xunta, que, pola

contra, si deu diñeiro público a un

fracaso anunciado como o de Ali-

mentos Lácteos”, explicou Bes-

teiro.

Emprego na conservación de es-

tradas

O Orzamento reserva 4 millóns de

euros para o Plan de Conservación

da rede provincial máis extensa de

España, con 4.200 quilómetros,

“co que contribuímos a soster uns

350 empregos nas empresas adxu-

dicatarias destes traballos”, afir-

mou o Presidente.

Turismo, cultura e deporte

Ademais da súa función social, os

investimentos nas áreas de Tu-

rismo, Cultura e Deporte, que

suman 9,7 millóns de euros no

2014, “son xeradores de em-

prego”, recalcou o Vicepresidente

Primeiro. A Deputación lucense

segue sendo a que máis inviste de

todo o Estado en Deporte por ha-

bitante e ano, despois das forais

vascas e os cabildos, explicou An-

tonio Veiga, engadindo que se

manteñen as partidas de 2,1 mi-

llóns en axudas a clubs deportivos

e 480.000 para colectivos cultu-

rais.

Polos servizos públicos de cali-

dade

Aínda que non conta co apoio do

Goberno galego, a Deputación,

destacou Besteiro, consegue au-

mentar por segundo ano a partida

de Servizos Sociais. Se en 2013

subiu un 12%, en 2014 súmalle

medio millón de euros, ata acadar

os 2,9. Continúa ademais coa rede

de residencias e centros de día pú-

blicos da terceira idade, para a que

dispón de 15 millóns de euros. En

2014 rematarán as obras da Fon-

sagrada, Castroverde, Trabada, Pe-

drafita e Pol, e as de Navia de

Suarna e Ribas de Sil comezarán

nas vindeiras semanas.

O Vicepresidente destacou neste

eido que, “mentres a Xunta su-

prime día si e día tamén liñas de

axuda a benestar”, a Deputación

mantén 250.000 euros para colec-

tivos que traballan neste ámbito;

dedica 1,3 millóns ao Servizo de

Axuda no Fogar (SAF), “a Depu-

tación galega que máis achega”,

garante a teleasistencia domicilia-

ria, e abre unha liña de axudas de

concorrencia para todos os Conce-

llos que queiran asumir o copago

de medicamentos dispensados en

farmacias hospitalarias imposto

polo Goberno central.

Máxima cooperación cos Conce-

llos

Ademais de asistencia en todo tipo

de materias (urbanística, econó-

mica, xurídica, recursos huma-

nos…), continúan programas para

axudar ás entidades locais a aforrar

na factura eléctrica; na implanta-

ción da administración electrónica

e o goberno aberto; e a gañar liqui-

dez co Sistema de Recadación

Provincial. En canto a investimen-

tos, destina 7,4 millóns de euros

aos 67 Concellos a través dun plan

de infraestruturas de interese veci-

ñal, dotado con 2,2 millóns; o Plan

de Obras e Servizos (POS), que

mantén cun orzamento de 3 mi-

llóns, “a pesar de que o Goberno

central segue desaparecido” e a

achega do Consorcio Provincial de

Bombeiros, de 2,2 millóns.

Contas solventes e estables

As contas da Deputación manté-

ñense solventes e estables. No

2014, a débeda baixa en 11 mi-

llóns de euros, case 4 millóns máis

do que inicialmente estaba pre-

visto, co que a final do vindeiro

ano quedará en 26 millóns. Ade-

mais, por terceiro ano, non recorre

a operacións de crédito. Esta situa-

ción permitiralle manterse á ca-

beza das menos endebedadas de

España e acadar o endebedamento

cero no 2016, mantendo os inves-

timentos.

A Deputación de Lugo permitirá

un ano máis que 58 mozos titu-

lados lucenses completen a súa

formación en diferentes países

europeos. O luns 25 de novem-

bro publicouse, a través da web

www.deputacionlugo.org, a lis-

taxe de seleccionados do pro-

grama Leonardo da Vinci, os

cales partirán cara os seus desti-

nos o vindeiro ano.

O seguinte paso que os seleccio-

nados deberán dar será o de pre-

sentar a documentación esixida

nas bases ata o 30 de novembro.

A documentación terá que ser

presentada tanto no Rexistro

Xeral da entidade como enviada

por correo electrónico dirixido

ao enderezo becasleonardo@de-

putacionlugo.org.

O Salón de Actos de San Marcos

acolleu, así mesmo, o mércores

27 de novembro unha sesión in-

formativa para os rapaces selec-

cionados, na que se lles explicará

en detalle o desenvolvemento da

programación das bolsas á súa

chegada ós países de destino, e

se lles resolverán as posibles dú-

bidas que poidan xurdir.

Os bolseiros seleccionados par-

tirán a primeiros de ano cara

Hamburgo, Viena, Florencia,

Lisboa, Praga, Belfast, Cork, Ir-

landa, Módena e Lisboa, desti-

nos nos que, grazas a esta

iniciativa impulsada polo orga-

nismo lugués e cofinanciada

pola Unión Europea, completa-

rán a súa formación antes de re-

gresar a España e poñer en

práctica o aprendido.

A Deputación mellora as dotacións de máis de 200 veciños de Santa Leocadiae Lousada con 12.000 euros do plan de axudas ao medio rural

A Deputación presenta os Orzamentos para 2014 co empregocomo prioridade

58 mozos lucensesformaranse en Europacoas bolsas Leonardoda Vinci

García Porto, Besteiro e Veiga durante a presentación dos Orzamentos.

Polín, durante a súa visita a Lousada (Xermade).

#SanMarcos

Page 19: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

19actualidade novembro 13

Manifestación de traballadoresdos estaleiros de Ferrol en Com-postela. Un milleiro de operarioschegados á capital de Galiza enauto-carros e carros particularesprocedentes de toda a comarca ecoa finalidade de reivindicar anteo Parlamento o que levan mesesexixindo nas rúas, nos centros detraballo, nas xuntanzas: carga detraballo. “Non pedimos imposí-beis, só que Xunta e gobernocumpran o que prometeron en pú-blico: Floteis, dique flotante”, si-nalan desde o comité de empresa.A manifestación partiu da Ala-meda compostelá para chegarante o Parlamento de Galiza. Alí,ducias de anti-disturbios total-mente pertrechados e coas esco-petas de pelotas de goma ben ávista. Varias rúas cortadas ao trá-fico e omnipresencia de furgone-tas de policía nas máis próximasá Cámara parlamentar. “Máis tra-ballo e menos policía” berraron osoperarios ao chegar ante o cordónpolicial.

Sen renderse

Os traballadores de-positaron no chan ocadaleito que sim-boliza o naval deFerrol e os monigo-tes de Feijóo, Rajoye o alcalde de Fe-rrol. Entre berros de'Naval, solución' e 'Onde están,que non se ven, as promesas doPP' prenderon lume o féretro. E ocheiro a pólvora, das ducias de

petardos que se guindaban cadapouco, enchía a Rúa do Hórreo, ado parlamento de Galiza.As palabras de orde seguían.Desde as clásicas 'Se isto non sea m a ñ a ,caña, caña,caña' ou 'Aculpa dequen é, dosque votan oPP' até asreivindica-cións con-cretas ('Seno dique, Ferrolterra vai a pique'),as acusacións con nome e apeli-dos ('O alcalde de Ferrol, é un es-quirol') e o malestar pola amplapresenza policial ('Aí están, esesson, os piquetes do patrón'). Maisunha faixa, xa presente noutrasmobilizacións, resumía o sentirdos manifestantes: 'Remata o tra-ballo, remata a paciencia'.Cabo deles, dos traballadores,desprazáronse representantes dos

grupos parla-mentares doBNG, AGE ePSdeG. Candoquixeron vol-ver o Parla-m e n t oatoparon osanti-disturbiosa exixirlles aidentificación.

Ao igual que os veciños queviven no Hórreo e que para volveros seus enderezos tiñan que mos-trar pouco menos que o contrato

do piso a algún axente especial-mente metódico.

“O trato da Xunta ao naval é

unha vergoña”

Ignacio Naveiras, vo-ceiro do comité de em-presa de Navantia,cualificou de “vergo-ñento” o trato e a acti-tude da Xunta e ogoberno central para conaval de Ferrol. “Nontemos nin unha contes-tación”, denuncia. Na-

veiras lembra que levan meses emeses a pedir nas rúas “que cum-pran cos seus compromisos públi-cos: dique flotante, floteis,gaseiros...”, e lembra que sonmáis de 3.200 empregos destruí-dos na comarca no naval porculpa, apunta, do Partido Popular.Non quixo naveiras esquecer o al-calde ferrolá, o popular Rey Va-rela: “´É un demagogo. Fai verque defende o naval e non é quende trasladar a nosa situación den-tro do seu propio partido”.'Fóra fascistas da Xunta de Ga-liza' berraban os manifestantesque xa levaban perto dunha horaante o Parlamento. “A clave éobrigar ao goberno a que cumprao que nos comprometeu” refle-xionaba José, 55 anos, de Fene,baixo a faixa de 'Remata a pacien-cia' que engadiu: 'Ti, periodista,sabes que tes que poñer de todoisto? Que arde o naval de Ferrolen Compostela!'. Teu dito, meufeito.

Rexeitar a sentenza do Prestigetamén nos estadios de fútbol. Unfallo xurídico que certifica a im-punidade da maior catástrofe dahistoria de Galiza merece ser res-pondida en todos os lugares po-síbeis. Por iso, peñas deafeccionados do Celta de Vigo,do Deportivo da Coruña e do CDLugo partillan unha demanda

común: que en Balaídos e Ria-zor, no minuto 10, abrouxe oNunca Máis nas bancadas.Tamén convidan aos seareiros alevar bandeiras e camisolas deNunca Máis. Todo iso para darun punteirolo (ou fungueirazo,ou punteirazo ou furolo ou tra-llazo ou barrenazo ou) á impu-nide.

No caso do Celta, a idea partiuda Peña Colectivo Nós e xa teno apoio, entre outras, dos Carca-máns da Illa de Arousa, de Mer-legos, de Preferencia Celeste...Mais semella que o xérmolo ini-cial da proposta (como recoñe-cen os celtistas de Nós) está naCoruña, onde polas redes sociaisse espallou a idea.

“La infección por el VIH y elsida. Prevenir es posible. De-pende de nosotros”.É o texto que aparece na carpetaque contén o material editadopola Xunta de Galiza no marcodunha campaña de sensibiliza-ción e prevención perante estadoenza e que foi enviado aoscentros de ensino malia estar re-dactado integramente en caste-lán.O Goberno galego vulnera destamaneira o decreto 79/2010, queo propio PP aprobou coa oposi-ción de institucións culturais, so-ciais, sindicais e da comunidade

educativa. Di CIG-Ensino queesta norma ten "poucos aspectosaceptábeis" e entre eles estaría oapartado primeiro do artigo 3,que estabelece a nosa linguacomo oficial nos centros de en-sino que dependen da consellaríade Educación.A central nacionalista entendeesta actuación da Xunta comomáis unha mostra de "desprezo"cara ao noso idioma que avanzana "estratexia de españolización"do estudantado galego. Por todoisto, convidan os centros educa-tivos a devolver todo este mate-rial á consellaría.

“Con preocupación e clara dis-conformidade”. Así valora a Aso-ciación Galega de Editores aspartidas orzamentarias que o go-berno galego prevé para o sectordo libro no 2014 e que supoñen

unha rebaixa de 440.000 euroscon respecto ao ano anterior, quexa viña minguando dese o 2010no que calculan como unha redu-ción acumulada do 75%..A xunta directiva da AGE fixopública despois da sesión do 25de novembro a súa valoracióndas partidas recollidas no Pro-xecto de Lei Orzamentaria quecontinúan na liña de rebaixa parao sector do libro, cunha ha bai-xada de 440.000 euros que sesuma á dos 250.000 da desapare-cida orde de axudas á edición degrandes obras, o que, xunto cos

recortes en axudas á tradución,edicións de materiais curricularesou adquisicións de fondos supo-ñen unha diminución dun 75%. O recorte supón 100.000 eurosmenos para a tradución, 71.540

de baixa para dotaciónbibliotecaria -partidaque se reducira nun 60%no 2010-, menos100.000 na edición demateriais curriculares,que xa baixara nun 50%anteriormente e quedaagora sen apoio institu-cional, “a pesar da reno-vación dos materiaisdidácticos de tres cursos

de Educación Primaria, previstano calendario de implantación daLOMCE”, lamentan desde aAGE. “Mentres se recorta en partidastranscendentais para apoiar á cul-tura do país, outras intranscen-dentes para a promoción e ocoidado da produción cultural,manteñen o seu orzamento inal-terábel dende hai máis de catroanos”, valoran na nota de prensa,na que reclaman un “cambio naspolíticas culturais e un apoio ex-plícito á edición, como sector es-tratéxico da cultura de Galicia”.

A Xunta vulnera o seu propio'decretazo' e edita en castelánmaterial para previr a sida

A Asociación Galega de Editorescritica os recortes para o libronos orzamentos da Xunta

Arde o naval de Ferrol ás portas do Parlamentode Galiza

Balaídos e Riazor: fungueirazo á impunidade doPrestigePeñas do Celta, do Depor e do Lugo comparten unha petición para as afecciónsgalegas nesta fin de semana: que no minuto 10 dos respectivos encontros osberros e as bandeiras de Nunca Máis enchan as bancadas dos estadios.

galiza

Capa da carpeta que contén o material.

Centos de traballadores do naval ferrolá manifestáronse perante un Parlamento blindado por ducias de antidisturbiosque cortaron varias rúas o tránsito de persoas e vehículos.

“Non pedimos im-

posíbeis, só que

Xunta e goberno

central cumpran

o que promete-

ron en público"

"Non falamos só

dun sector, o naval.

Falamos dunha co-

marca enteira que

vai a pique. E dese

naufraxio hai res-

ponsábeis"

Libros.

Page 20: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

20 agronovembro 13

“É imposible a actividade agrogandeira no noso país se non se reducede forma inmediata a praga do xabaril”

A FRUGA recolle sinaturas reclamando responsabilidades á Xunta nunha campaña denominada“Control e reducción do censo do xabarín XA!!”

Elías Somoza, responsable dos sectores gandeiros da FRUGA

A FRUGA ven de poñer en mar-cha unha campaña de recollidasinaturas solicitando soluciónsaos estragos da fauna salvaxeno agro galego baixo a denomi-nación de “Control e reduccióndo censo do xabarín XA!!”.A ese respecto, dende a Federa-ción Rural Galega achegan unhaserie de proposta, que farán che-gar á Xunta xunto coas sinatu-ras, para solucionar os danoscausado polo xabaril. Estas pro-postas pasan polo establece-mento de medidas estruturais eactuacións a curto prazo concre-tas que “deben ser combinadaspara baixar o censo de xabaril efrear a desfeita á que someten oagro galego”. Nese senso, reco-llen tamén a necesidade de ela-borar un estudo rigoroso quedetermine o censo e distribu-ción da fauna salvaxe e os seusdanos e habilitar un fondo decompensación de danos.E, é que “a día de hoxe sonconstantes as perdas ocasiona-das nos cultivos agrícolas dasexplotacións gandeiras debidoaos ataques constantes do xaba-ril aos seus cultivos forraxeiros:tanto ao millo coma aos pastiza-les, sendo frecuentes tamén osataques a cultivos hortícolas”,segundo afirma Elías Somoza,responsable dos sectores gan-deiros da FRUGA.Co obxectivo de reunir máis das2.000 sinaturas que levan reco-llidas ata o momento, “estamosa recoller sinaturas por todo opaís: dende a Mariña ata as co-marcas da Costa da Morte. Xa

estivemos en moitos lugarescoma Becerreá, Sarria, Teo,Mondoñedo, Betanzos, Silleda,entre outros. É evidente que oéxito da campaña vai dependermoito da nosa capacidade dechegar a tódolospuntos do país atao primeiro trimes-tre do 2014 que adaremos por con-cluída”, confesaSomoza, a quennos diriximospara coñecer máisdetalles sobre aspropostas da Fe-deración RuralGalega contra osataques da faunasalvaxe.89: ;<=;=>?@>>9A:<BC:> ;@<@D=EF@?:< =>C@G=> ;<=H=D@-C=> ;=I= A@F@<BI?En primeiro lugaré evidente que hai que facer unestudo serio e rigoroso do quesupón a presenza da fauna sal-vaxe nas nosas explotacións.Con isto quero dicir que é pre-ciso saber como se está a tratareste tema noutras latitudes,cales son os danos máis fre-cuentes producidos, como sepoden alimentar estes animaissen masacrar os cultivos...Todos estes aspectos e moitosoutros deben ser obxecto dunestudo que permita actuar enfunción das conclusións acada-das.

En segundo lugar, nestes mo-mentos pensamos que o xabarilé unha praga, xa que hai estudosque sitúan o número de cabezasdesta especie en máis de 50.000na provincia de Lugo. Entón é

preciso actuar contra esta pragareducindo de forma urxente onúmero de reses.E, finalmente, en terceiro lugaré preciso abonar de forma inme-diata tódolos danos ocasionadospola fauna salvaxe; xa que seconsideramos a fauna salvaxecomo un ben social o que nonpodemos é asumir os gandeirostódolos seus males. Teraos queasumir a administración compe-tente, neste caso a Xunta de Ga-liza.

Falando da administración

autonómica, que responsabili-

dade considerades entón que

ten neste asunto?

Dende que o señor Feijoó é Pre-sidente da Xunta non se voltoua pagar ningún dano de fauna

salvaxe, tendo en conta que opropio Presidente sufriu no seuvehículo os danos do xabarilnun accidente de tráfico. O quefai a Xunta é botar balóns fóra edicirlle á xente que lle reclamenao TECOR correspondente;pero, atopámonos con que a díade hoxe coinciden en moitoscasos os cazadores cos gandei-ros: son os mesmos. Os tecoresteñen seguros que cobren osdanos ocasionados en acciden-tes de circulación, pero eses se-guros non cobren os danos acultivos. E, ademais, se hai moi-tos accidentes o seguro sube oseu coste, co cal atopámonosque a actividade da caza comezaa ter uns custos que cada díamenos cazadores poden asumirdando como resultado a disolu-ción dalgún tecor.Igualmente, a nova lei de caza -que está en fase de aprobación-profundiza cada vez máis nesteaspecto, deixando todo en mansdos tecores, mentres que aXunta se lava as mans. A día de hoxe a actitude daXunta de Galiza, lonxe de sol-ventar estes problemas, o quefai é intentar enfrontar a caza-dores con labregos, é dicir,como que o tema non vai coGoberno. Entón, para que que-remos unha Consellería deMedio Rural e Medio Am-biente?

E, o abandono das terras ao

que se ve sometido o rural,

pode ter algunha relación co

incremento dos danos da

fauna salvaxe?

É evidente que canto maior é oabandono do medio rural,maior é o habitat para apresenza deste tipo de ali-mañas. En moitos casosvemos como estas resesse están aproximando aáreas urbanas, proximida-des do HULA, área me-tropolitana da Coruña...Non é de recibo ver comoimportantes áreas do país,están poboadas con espe-cies como o piñeiro ou oeucalipto, lugares noscales non se refuxia o xa-baril. Pola contra, boaparte dos soutos desapa-recen ou están cubertosde maleza. Se non hai nino Banco de Terras, ninuns límites para as plan-tacións atopámonos con

que cada vez haberá máis luga-res para o refuxio da fauna sal-vaxe.

Nese sentido, que políticas de-

mandades da Xunta?

O primeiro que ten que facer éfacilitar o movemento de terrasagrarias e impedir que impor-tantes extensións de terra agra-ria fértil queden totalmente amonte. Medidas como o Bancode Terras, axudas como o Con-trato de Explotacións Sustentá-bel, aproveitamentosilvopastoril das masas manco-munadas, toda unha serie demedidas que a propia Xunta seencargou de desmantelar des-pois de seren postas en marchapolo goberno bipartito.Igualmente, con respecto áfauna salvaxe demandámosllecatro aspectos. Por unha bandaa asunción de responsabilidadespor parte da Consellería deMedio Rural e non deixar quese transforme nun conflictoentre labregos e cazadores. Poroutra, a reducción de forma in-mediata da praga do xabaril por-que, do contrario, é imposible aactividade agrogandeira no nosopaís. Tamén demandan a reali-zación dun estudo sobre censos,tratamentos, indemnizacións,etc. da fauna salvaxe. E, final-mente, o aboamento de formainmediata de tódolos danos oca-sionados pola fauna salvaxe”.

Campaña de recollida de sinaturas na Feira de Monterroso.

A directora xeral de Conserva-ción da Natureza, Verónica Te-llado, deu a coñecer que aXunta de Galicia traballa e tenprevisto poñer en marcha unplan técnico que incluirá medi-das como a revisión das estimaspoboacionais e que servirá debase para o deseño das medidasnecesarias para un axeitado con-trol da poboación do xabaril.Esta iniciativa ten como obxec-tivo lograr poboacións equili-bradas que non supoñan ungrave problema para as econo-mías rurais e para os ecosiste-mas nos que se integran. Oprimeiro paso é a elaboracióndun censo, “aspecto un tantocomplexo, dado que se tratadunha poboación silvestre e asúa área de campeo é moi ex-

tensa”. Non obstante, augurouque estes datos permitirán loca-lizar as poboacións de xabaril ecoñecer a magnitude do pro-blema.

Fondo de corresponsabilidade

A directora enumerou unhaserie de iniciativas, que en todocaso se aplicarán en base á unhaboa información e posterior pla-nificación, para intentar reducirestes danos, como son as medi-das de control do crecementodas poboacións das especiescausantes dos danos para man-telas en niveis que resulten axei-tados e economicamenteviables. Tamén se analiza a po-sibilidade de rebaixar a poboa-ción dos axentes causantes, parao que se terán en conta os con-

trois poboacionais.Así mesmo, a directora de Con-servación da Natureza recordouque a nova Lei de caza, en trá-mite parlamentario na actuali-dade, contempla a creación dunFondo de Corresponsabilidade,que contribuirá ao soporte dascargas que leva aparellada a res-ponsabilidade por danos ocasio-nados pola fauna salvaxe.Sinalou que a estratexia princi-pal centrarase en evitar a produ-ción dos danos, e advertiu queestas axudas suavizarán o im-pacto que causa o xabaril.Por último, engadiu que na tra-mitación do regulamento destefondo abrirase un proceso parti-cipativo onde se dará voz atodos os axentes implicados naeconomía rural.

A Xunta elabora un plan técnico para controlar a poboación do xabaril

Page 21: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

21agro novembro 13

As trece reses presentadas á poxacelebrada no mercado gandeirode Castro Ribeiras do Lea o sá-bado 9 de novembro foron ven-didas por un prezo medio de2.369 euros a compradores daprovincia.Acordes co actual mercado doleite, os prezos de cada animalsuperaron en 450 euros os prezosda poxa de xuño. Deste xeito, orango de prezos desta poxa foidende os 1.900 euros ata os2.900 euros.As vacas máis demandadasforon as recén paridas que alcan-zaron un prezo medio de 2.420

euros, mentres que as xovencasse mantiveron nos 2.300 euros.

Teixeiro Delete Soda

O animal que acadou o prezomáis alto foi o presentado polagandería SAT Teixeiro, da Pasto-riza, unha filla de Delete paridado 30 de xuño, con máis de54.000 quilos de leite producidosen só catro lactacións: TeixeiroDelete Soda.O animal era un dos máis novospresentados na categoría de pri-meirizas. Con algo máis de dousanos de idade xa se atopa pre-ñada de novo de dous meses.

A Xunta de Galiza ten orzamen-tado só para este curso case 29millóns de euros para comedoresescolares, e iso cando vén de im-poñer o copagamento neste ser-vizo para poder darlle unaretallada máis ao noso sistemaeducativo. Moitos deses cartosvan para grandes empresas decátering ou se gastan, maiorita-riamente, en mercar os alimentosa almacenistas que sempre optanpolos produtos máis baratos senter en conta a súa procedencia,impacto medioambiental ou fres-cura.A alternativa pasa por que a ad-ministración comece a mercar osalimentos para escolas, hospitais,centros penitenciarios, etc, concriterios como a eliminación deintermediarios, a aposta polosprodutos frescos e de tempada ou

a elección das explotaciónslocais á hora de facer esacompra. Son moitos millónsde euros que poderían suporun revulsivo para o nosomedio rural e o medio am-biente en troques de selopara a contabilidade dunhaspoucas empresas.Disto e moito máis se falou edebateu na xornada sobrecompra pública que organi-zaron o Sindicato LabregoGalego e Veterinarios senFronteiras (VSF), o pasado 8de novembro, en Compos-tela. Na primeira parte da xor-nada, Xavier Gómez revelouque as diversas administraciónsdo Estado están a gastar cada anoentre 2.000 e 3.000 millóns deeuros en mercar alimentos, a me-

tade dos cales acaban nas arcasde 9 grandes empresas de cáte-ring, das cales dúas se levan o21% do total despois de pasar

por unha cadea comercial na quehabitualmente hai seis interme-diarios entre quen produce o ali-mento e quen o consume.

Pola súa banda, a secre-taria xeral do SLG, Isa-bel Vilalba, denunciouque o meirande dos re-cursos públicos en formade compra de alimentosou axudas á agricultura,acaban apoiando un sis-tema de produción doque se lucran grandesdistribuidoras e indus-trias alimentarias, conmarxes de beneficiosabusivas. Estas marxessó son posibles man-tendo os prezos en orixea niveis que nin sequeracobren os custes de pro-dución, cun impacto que

se traduce nunha sangría na quemiles de explotacións pechancada ano e condenan ao nosomedio rural á desertización.

O 14 e o 15 de novembro cele-brouse na Facultade de Veterina-ria de Lugo a undécima edicióndas Xornadas Técnicas de Vacúnde Leite organizada por SeragroS. Coop. Galega. Á cita acudironmáis de 700 persoas por día paraas que se confeccionou un pro-grama profesional no que toma-ron parte numerosos relatores. No acto de inauguración, o pre-sidente de Sera-gro, RogelioGrille, afirmouque “independen-temente do mo-mento do sector,temos que seguirapostando polaprodución” e ex-presou o desexo de“ver algo de luznese horizonte deaquí a 2020”. Esaé precisamente afilosofía coa queemprenden asXornadas cadaano.Grille estivo acompañado polopresidente da Deputación Pro-vincial de Lugo, José RamónGómez Besteiro, e polo decanoda Facultade de Veterinaria, Ger-mán Santamarina Pernas, ambosos dous representantes de insti-

tucións colaboradoras nesteevento no que se os relatores fa-laron sobre a correcta monitori-zación pre e posparto nasgranxas, o manexo das vacas dealta producción e o sistema derecría de xovencas de substitu-ción en Israel ou tamén sobrepodoloxía. No programa do xoves taménentrou a avaliación do confort

animal en granxa; mentres que ovenres as charlas comezaron entorno á xestión da produción deforraxes mediante a planifica-ción forraxeira e contabilidadeseparada e continuaron coa im-portancia do período seco en ter-

mos de saúde do ubre.Antes dunha mesa redonda sobrea actualidade do sector onde seamosou o descontento pola in-certeza acerca da longa negocia-ción da PAC e dos criterios dasaxudas -que fai que os gandeirosteñan pouca marxe de manobra-e pola inestabilidade dos contra-tos lácteos -incluso na actuali-dade coa suba de prezos-; houbo

tempo para escoitar reflexiónssobre a dispoñibilidade de terras. Finalmente, o humor do mono-loguista Carlos Blanco precedeuao ‘brinde do leite’ co que Sera-gro homenaxea aos produtores ereivindica a súa actividade.

As trece reses presentadas ápoxa de Castro foron vendidaspor un prezo medio de 2.369euros

As XI Xornadas Técnicas de Vacún de Leitecontaron coa participación de máis de 700persoas interesadas polo sector

O SLG considera que “os 3.000 millóns de euros que a administración gastacada ano en alimentos serían un revulsivo para o medio rural”

agro

XI Xornadas de Vacún de Leite.

Xornada sobre compra pública do SLG e Veterinarios Sen Fronteiras.

Page 22: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

JJagronovembro 13

A Consellería do Medio Rural edo Mar destinará 96 millóns de

euros a accións preventivas e de

infraestruturas forestais no 2014,

un 12% máis que no ano anterior.

Esta aposta ten como obxectivos

fundamentais a valorización pro-

dutiva multifuncional do monte e

a valorización comercial e da ca-

lidade dos seus produtos. Así o

anunciou no Parlamento galego a

conselleira do Medio Rural e do

Mar, Rosa Quintana, durante a súa

comparecencia para dar conta dos

orzamentos do seu departamento

para o ano 2014.

Na aposta multifuncional da pro-

dución do monte, a conselleira

destacou o apoio aos traballos sil-

vícolas aos que o seu departa-

mento destinará 6,6 millóns de

euros. Tamén accións comple-

mentarias como o apoio á mellora

dos sistemas silvopastorís e á api-

cultura. Para a valorización co-

mercial dos seus produtos Medio

Rural e Mar sube nun 33% os fon-

dos destinados á mellora da súa

comercialización e destinará 1,2

millóns de euros á creación de

empresas neste eido. Ademais

apoiarán a calidade destes produ-

tos forestais destinando 1,4 mi-

llóns de euros a accións de loita

contra pragas e enfermidades e ao

plan de mellora forestal.

Estas partidas enmárcanse nas

funcións fundamentais do orza-

mento desta Consellería. Unha

delas, segundo explicou Rosa

Quintana, está dirixida a dinami-

zar a economía do medio rural e

para iso destina máis do 50% do

orzamento global, cun total de

307,9 millóns de euros. A outra é

a da valorización no medio rural,

que acada 115,7 millóns do orza-

mento. Este estímulo ao desenvol-

vemento do rural compleméntase

con 12,7 millóns de euros que se

dirixirán á incorporación de

mozos e mozas ás actividades

agrarias, o que supón un ascenso

dun 45% respecto da cifra de

2013.

KefLMNL dL OecPLM QMRSTMRLCoa finalidade de mellorar a com-

petitividade dos sectores prima-

rios de Galicia, Medio Rural e

Mar asigna diferentes partidas

orientadas a reforzar a estrutura do

sector. No ámbito rural, a conse-

lleira salientou a aposta do seu de-

partamento por modernizar e

diversificar o tecido produtivo ao

que se destinarán 79,7 millóns de

euros. Tamén lembrou a impor-

tancia da dotación de servizos, as-

pecto ao que se dirixirán 13,3

millóns de euros e destacou os 11

millóns de euros que permitirán

mellorar camiños e vías rurais.

CLSeMcRTURNTVRónRosa Quintana incidiu na impor-

tancia de seguir apostando por im-

pulsar a comercialización, para o

que é necesario, indicou, “seguir

dándolle pulo á cali-

dade e ao estímulo em-

presarial”. Neste

sentido, destacou o

apoio de 13,6 millóns

de euros á mellora da

calidade da produción

agroalimentaria, que é

un 27% superior ao de

2013 e os 19,7 millóns

que se empregarán en

axudas para a industria-

lización e comercializa-

ción dos produtos

agroalimentarios.

Eido social

En relación ao ámbito

social, a titular de

Medio Rural e Mar manifestou a

súa intención de blindar os fondos

destinados ao operativo contra os

incendios forestais, ao servizo de

Gardacostas e ao Instituto Tecno-

lóxico para o Control do Medio

Mariño, Intecmar.

En canto á loita contra os lumes,

Rosa Quintana destacou que o seu

departamento achegará 8 millóns

de euros aos concellos para que

desenvolvan labores de preven-

ción e engadiu que se destinarán

case 2 millóns de euros á mellora

dos equipos de comunicación.

Cifras 2014

No que atinxe ás cifras globais do

orzamento para 2014, a conse-

lleira indicou que o seu departa-

mento disporá dun total de 583

millóns de euros, o que supón

unha contracción do gasto dun

7%, acadando un axuste á baixa

de 44 millóns de euros. Segundo

especificou, este axuste débese

basicamente a dúas causas. Por

unha banda aos acontecementos

relacionados cos fondos comuni-

tarios, xa que boa parte do axuste

débese ao remate da programa-

ción do Fondo Europeo de Pesca

e outra parte ao fin da aplicación

de fondos da PAC. Por outra

banda, polo axuste nos capítulos

de persoal e gastos correntes, que

descenden en 1,6 millóns de

euros.

Rosa Quintana incidiu en que este

axuste non impedirá atender as

liñas de potenciación do sector

primario grazas ao esforzo de

priorización realizado na configu-

ración deste orzamento, que ten

tres obxectivos fundamentais: es-

timular a capacidade produtiva,

avanzar na valorización comercial

dos produtos e internacionalizar a

produción de Galicia.

O proxecto de orzamentos da

Xunta para o ano 2014, trae a

novidade de destinar os cartos

do Fondo de Compensación

Ambiental, a pagar o alugueiro

dos medios aéreos de extinción

para a vindeira campaña de loita

contra o lume do ano 2014.

Os 9 millóns recadados pola

Xunta de Galicia, dos parques

eólicos galegos a través do

Canon Eólico, e que se destinan

ao Fondo de Compensación

Ambiental, permitirían cofinan-

ciar Fondos Europeos para

sumar un orzamento suficiente

para forestar ata 24.000 ha de

monte, unha superficie superior

á queimada en Galicia no pre-

sente ano 2013. Isto é así por-

que os fondos destinados a

extinción de incendios non son

cofinanciables con fondos Es-

truturais da Unión Europea,

mentres que a prevención, a

xestión forestal, a ordenación de

montes, e as actividades agro-

gandeiras que xeran actividade

e prevención, sí son cofinancia-

bles e encaixarían no PDR de

Galicia.

Hai que ter en conta que o PDR

de Galicia 2007-2013, leva un

nivel de execución moi baixo,

cifrado no 54% do orzamento

programado, en decembro de

2012 (última cifra oficial publi-

cada) o que conlevará a devolu-

ción de fondos asignados a

Galicia a Bruxelas de non con-

seguir investirse no rural galego

nos dous anos de prórroga do

PDR que quedan ata o 2015.

Unións Agrarias quere denun-

ciar que destinar eses cartos a

pagar o alugueiro de medios aé-

reos, en vez de cofinanciar fon-

dos do PDR para xerar xestión

forestal e desenvolvemento

rural, é unha nova oportunidade

perdida para cambiar a diná-

mica da prevención e loita con-

tra os incendios forestais, que

lonxe de ser unha cuestión de

orde pública, ou de destinar

máis cartos a despliegues de

medios que sempre se ven des-

bordados cando as condicións

climáticas se complican, ten que

abordarse dende o desenvolve-

mento rural, a creación de em-

prego e riqueza no rural galego,

a diminución de conflitos, e as

reformas estruturais que permi-

tan a xestión do monte e a con-

tinuidade da agricultura e a

gandeiría como actividades que

manteñen os prados, cultivos e

terras de labor que fan de corta-

lumes naturais e impiden a apa-

rición de grandes incendios

forestais na paisaxe galega.

Unha delegación de Unións Agra-

rias encabezada polo secretario de

Organización, Xosé Rodriguez,

reclamou ao delegado do Go-

berno en Galicia, Samuel Juárez,

maior protección e vixilancia para

o rural dado o incremento de rou-

bos que se están a producir nos úl-

timos meses en toda Galicia.

Desde UUAA deuse a voz de

alarma ante esta situación real-

mente insoportable, esixindo ás

autoridades que tomen as medi-

das imprescindibles para garantir

a seguridade nas explotacións

agrarias.

Cada día as estatísticas presentan

como moitas familias do rural se

ven obrigadas a afrontar unha im-

portante perda económica e un

grave prexuízo no desempeño da

súa actividade por culpa de ban-

das criminais organizadas.

Desde a Delegación do Goberno

trasladouse aos representantes de

UUAA que Galicia é unhas das

zonas prioritarias para as unida-

des policiais especiais acollidas

ao Plan ROCA (Roubos no

Campo). Do mesmo xeito o sin-

dicato colaborará para atallar a

onda de roubos cunha campaña

de información e sensibilización

cara os habitantes do rural, e

sobre todo os de máis idade, para

implantar protocolos de seguri-

dade para preservar os domicilios,

as granxas ou os apeiros de rou-

bos e furtos.

Unións Agrarias, tamén lle trasla-

dou ao delegado do Goberno de

actuar con forza no mercado

negro de obxectos ou colleitas

roubas que na actualidade operan

con bastante facilidade. Final-

mente, a organización agraria de-

mandou a modificación das penas

por reincidencia no Código Penal

e que se realice una valoración do

dano que produce o roubo.

Medio Rural e Mar disporá para 2014 dun orzamento total de 583 millóns de euros

UUAA critica que “os 9 millóns de euros do Fondode Compensanción Ambiental irán a contrataspara a extinción do lume en vez de xerar investimento”

Unións Agrarias pide máis vixilanciano rural contra os roubos

agro

Quintana durante a súa comparecencia sobre os Orzamentos de 2014. CONCHI PAZ

Page 23: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

O Peugeot Vilalba FS ven de per-der no Municipal de Vilalba anteo líder do grupo 8 da Terceira Di-visión Nacional, o Leis Ponteve-dra, por 1-6. Pero, a esta derrotasúmase a rexistrada ante o TroulaBetanzos e A Estrada, tamén nacasa, por 3-5 e 5-10, respectiva-mente. Se a estes datos lle suma-mos a derrota na súa visita a VistaAlegre por 5-2 ante o filial do Bu-rela e un empate na Pontenovaante o Superti por 2-2, os vilalbe-ses suman 1 punto nos últimoscinco partidos quedando relega-dos a penúltima posición da táboa.

O Racing Club Villalbés busca aestabilidade no medio da táboacon 18 puntos, a 5 da zona de des-censo, despois de rexistrar unhavitoria, un empate e tres derrotasnos últimos cinco partidos. O con-xunto chairego sumou 4, dos 15puntos posibles no último mes,nos partidos disputados na casaonde só foi capaz de marcar ungol. Foi ante o Arousa (1-0); men-tres que soubo manter o empateante o caracha (0-0). Precisa-mente a ausencia de goles foi oque definiu as visitas ao CulturalAreas (1-0), Bertamiráns (1-0) eAs Pontes (2-0).

O Club de Loitas Olímpicas de Vi-lalba ven de conseguir un históricoterceiro posto na Liga Nacional de

Clubs grazas á colaboración deloitadores doutros clubs galegosque lle permitiron, incluso, acari-ñar a primeira posición durante ocampionato celebrado en Los Na-rejos (Murcia) este sábado 23 denovembro.Foron os oito mellores clubs deEspaña os que se mediron en Mur-

cia nunha cita á que os vilalbesesacudiron cun equipo incompletoque lle facía moi difícil a loita

polos primeiros postos, pois co-mezaba cada encontro co marca-dor en contra. Por iso, consideranesta fazaña “unha gran vitoria”; xaque “para nós supuxo un grandeesforzo poder estar nesta cita de-bido á reducción dos ingresos e adificultade engadida que supóncompatinuar a ofertar adestramen-

tos diarios”.A pesar de considerárense “oequipo máis pequeno e máis hu-

milde de toda acompetición”,non pareceu enningún momentominguar as gañasdos deportistas deloitar. Así, du-rante todo o cam-pionato so caeronante o Club Aresde Valencia; xaque, no resto dafase eliminatoria,empataron co SanBlas de Madrid eo CAR de Murcia-que finalmenteacadou o pri-meiro posto- egañaron contra oQuart de Poblet

de Valencia, valéndolles a segundapraza do grupo e o pase á loitapolo bronce. Cun equipo incom-pleto e con algunha baixa por le-sión, o conxunto galego impúxoseao Hércules de Andalucía que acu-día cun equipo de 19 loitadores.Dende o Club de Loitas Olímpicasde Vilalba resaltan “o esforzo dos

loitadores e o bo traballo levado acabo por Nicolás Castro e MarcosMiragaya que, coa súa intelixenciae sabedoría, souberon facer unposta táctica na que a inferioridadenumérica non impedira a loitapolos primeiros postos”. Con esteresultado, “agardamos que sirvapara motivar aos nosos deportistasmáis novos e co tempo a nosa terraconte con máis dun equipo na di-visión de honra”.

Equipo: Vilalba

Iauipogo Rey Oliveira, menos de63kg; Marcos Carral Suárez,menos de 70 kg; Eliseo PermuySoto (Club Keltoi), menos de 70kg; Pablo García García (ClubPontevedra), menos de 70kg (gre-corromana); Luís Garníl Rielo(Club Keltoi), menos de 80kg;José Luís Puentes Seoane, menosde 90kg; Damián IglesiasVilela(Club Touro), menos de 90kg(grecorromana); José Cuba Váz-quez, máis de 90kg; e Catriel Pe-huén Muriel, máis de 90kg(grecorromana). Rubén VarelaVázquez (Club Stellae) asistiucomo árbitro; mentres que NicolásCastro Seoane e Marcos MiragayaLama, exerceron de adestradores.

Se o Café Bar Estudiante Vetera-nos do TDM Vilalba caía na sé-tima xornada por 7-0 ante oFerrolterra TM, segundo clasifi-cado do grupo Norte na PrimeiraGalega, chegou na oitava a oca-sión do TDM Concello de Vilalbaque repetiu resultado. Co mesmo resultado rematou oencontro, nesta oitava xornada,entre o Afer Formación de Rá-bade e o conxunto Veteranos quesegue sen puntuar; xa que viña deperder ante os xuvenís de El Clubdel Mar que chegaron ao Pavillóndo Mato Vizoso como un ciclónarrasando aos vilalbeses.Non foron boas para os vilalbesesas últimas tres xornadas nas quenon logran atoparse cómodos nacategoría.

O TDM Concello de Vilalba des-cansou na sexta xornada e só foicapaz de conseguir dous doscatro puntos disputados en Lugoante os dous equipos do Dez Por-tas o sábado 16 de novembro.No primeiro encontro ante oPorta Miñá impúxose por 5 a 2 eno segundo, ante o Porta Estación- líder da clasificación- sucumbiupor un 4 a 3, a pesar de realizarun gran encontro e disputandotodos os partidos empatados adous. Os xogadores do TDMderon mostras dun moi bo nivelde xogo poñéndollo moi difícilaos rivais.Con estes resultados, o TDMConcello de Vilalba sitúase sé-timo na clasificación con 6 pun-tos.

A Escola Lucense, de Lugo, fíxoseeste ano co torreón de prata do IVTorneo de Taekwondo Concellode Vilalba 2013 ao conseguir 63puntos.A Escola Lucense conseguiu su-birse ao máis alto do podio tantona categoría masculina coma fe-minina; mentres que entre os rapa-ces quedaron segundosclasificados os do club Taeguk deSarria, e terceiros os participantesdo Neka de Monforte. Na catego-ría feminina, Jansu de Vilalba fí-xose coa segunda praza; mentresque a terceira foi para Taeguk deSarria.Os locais conseguiron dez metais:tres ouros, dúaspratas e cincobronces. LucíaMoreno (Rábade),Agustín Ínsua (Vi-lalba) e Silvia Soto(Vilalba) acadarona primeira posiciónno campionato nascategorías benxa-mín feminino, in-fantil masculino einfantil feminino.Inés Poupariña(Vilalba) conse-guiu a medalla deprata tamén na ca-tegoría benxamínfeminina; mentres

que Silvia Moreno (Rábade) fixoo propio na categoría infantil femi-nino. Tatiana Campello, ClaudiaRivas, Miriam Díaz, Raúl Gonzá-lez e David Fernández, todos deVilalba, acadaron a terceira posi-ción nas súas respectivas catego-rías do torneo local.

Segundo encontro de tecnifica-

ción infantil

Nesa mesma xornada, o Club De-portivo Jansu participou no se-gundo Encontro de TecnificaciónInfantil de taekwondo celebradoen Begonte para deportistas detoda a provincia.“Esta iniciativa, posta en marcha

pola Federación Galega de Taek-wondo, está servindo para que osdeportistas máis novos se ache-guen á competición, ademais deservir para detectar novos valoresque despois se irán formando ensucesivos adestramentos e nospropios clubs nos que adestran ha-bitualmente”, segundo manifestaJuan Carlos Quintana, o director etécnico do club.Estefanía Hernández, responsableda tecnificación infantil esta tem-pada en Lugo, é unha deportistacunha dilatada experiencia depor-tiva dentro do taekwondo que va-lora positivamente estes encontrostanto a nivel deportivo como per-

soal.Pola contra, osresponsables dosdous clubs parti-cipantes nesteevento -Neka deMonforte e Cen-tro Deportivo Vi-lalba Jansu-lamentan a baixaparticipación; xaque “a Federa-ción Galega deTaekwondo estáa facer un granesforzo para dar-nos formación”,segundo creQuintana.

22 deportesnovembro 13

Vilalba FS, penúltimo

O RCV suma 4 puntosen 5 xornadas

Histórica terceira praza de Vilalba na Liga Nacional declubs de loita

A Escola Lucense faise co Torreón de Prata no torneode taekwondo Concello de Vilalba deste anoO equipo feminino do Club Deportivo Jansu acada a segunda posición

Pouca sorte para o TDM Vilalbana Primeira Galega

deportes

Equipo de Vilalba no torneo de San Javier.

Participantes na xornada de tecnificación celebrada en Begonte.

Club del Mar xuvenil - Café Bar Estudiante Veteranos.

Page 24: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

24 deportenovembro 13

Atopar puntos nun terreo coaaxuda dun mapa no menor tempo

posible pasando por determinados

controis. Niso consiste a orienta-

ción, un deporte que mestura ha-

bilidades físicas e mentais e que

naceu en Escandinavia onde se

practicaba como exercicio militar

a finais do século XIX, pasando

despois a establecerse como

deporte competitivo.

A comarca chairega ven de

experimentar un achega-

mento á disciplina nas insta-

lacións do Hotel Balneario e

Golf de Guitiriz que acolle-

ron o 10 de abril a proba do

campionato provincial de

orientación para as catego-

rías infantil e cadete.

Entre a vintena de rapaces e

rapazas do IES Poeta Díaz

Castro da localidade anfi-

trioa que participaron na

proba, Rubén Lobeiras e

Sandra Calvo conseguiron

subirse ao podio na categoría

infantil masculina e femi-

nina, respectivamente; xunto

a Jesús Roca. Nesta carreira a pé

cronometrada, Rubén acadara a

primeira posición cun tempo

pouco superior á media hora, un

chisco por diante do seu compa-

ñeiro, segundo clasificado na

xeral. Sandra, pola súa banda, ter-

ceira clasificada, manifestou que

a súa estratexia foi seguir as nor-

mas da proba: “guiarse cun mapa

para chegar aos controis o máis

rápido posible”. Orientación e

campo a través combinados entre

os que Rubén manifesta sentirse

cómodo nas dúas; mentres que

Sandra cre que, posiblemente, se

lle de mellor a orientación. Aínda

así Lobeiras, como bo aventu-

reiro, destaca que lle resultou “en-

tretida” a proba porque “hai que

correr, mollarse... pero tamén

compites cos teus compañeiros”.

Pola contra, Calvo subliñou que o

atractivo da proba é “poder andar

ao teu aire”; xa que “eu fixen a

proba soa”.

A pesar destes resultados en

orientación, ambos confesan a

súa paixón polo fútbol sala.

Rubén Lobeiras, a piques de cum-

prir os 14 anos, leva dende ben

cativo practicando este deporte

nas escolas deportivas munici-

pais. Sandra Calvo, pola súa

banda, recorda o seu ingreso nas

escolas cando tiña 9 anos. Da-

quela practicaba patinaxe, disci-

plina que abandonou tres anos

despois. Agora, con 14 anos, re-

tomou a práctica deportiva for-

mando parte do equipo cadete de

fútbol sala de Guitiriz que ven de

constituírse esta tempada. Queda

patente, entón, a implicación co

deporte destes rapaces que desta-

can “a mellora na velocidade, re-

sistencia física e orientación” que

lles aportan as escolas deportivas

municipais.WXX Gala do DeporteDe calquera xeito, ambos resulta-

ron ser dous dos premiados na sé-

tima Gala do Deporte de Guitiriz

prevista para o venres 29 de no-

vembro no restaurante La Casilla,

cunha capacidade para 300 per-

soas, a partir das nove e media do

serán que contará tamén con ani-

mación musical, todo baixo a or-

ganización do Concello. O

obxectivo da mesma é “premiar

aos deportistas que destacaron na

tempada anterior e tamén aos pa-

trocinadores para animalos a se-

guir colaborando e levando a

cabo as diferentes actividades de-

portivas da que goza Guitiriz”, se-

gundo destaca a concelleira de

deportes, Ana Broz. Trátase pois,

dunha homenaxe ao deporte en

todas as categorías e disciplinas

tanto das escolas deportivas mu-

nicipais coma doutros clubs ou

mesmo deportistas do municipio

que compitan fóra. Non en van,

resultarán premiados deportistas

de todas as idades e de disciplinas

coma o atletismo, a ximnasia de

rehabilitación, o tiro con arco,

kickboxing ou o máis practicado

en Guitiriz: o fútbol sala.

Premiados

Ademais dos xa nomeados Rubén

Lobeiras e Sandra Calvo na cate-

goría de orientación, tamén reci-

birán medallas e trofeos, os

demais premiados, sen esquecer

ao Instituto Poeta Díaz Castro,

pola súa participación na proba de

orientación. Entre os deportistas

das escolas deportivas, as compa-

ñeiras de ximnasia de rehabilita-

ción acordaron conceder o premio

a Pilar García San Miguel e María

del Carmen Martínez. Pola súa

banda, os monitores do resto das

disciplinas decidiron outorgar os

premios en función do interese e

esforzo dos deportistas. Así, Ai-

nara Barral será a premiada da ca-

tegoría ximnasia rítmica; mentres

que en patinaxe as distincións

deste ano recaerán en Tania

Gómez e Antía Rodríguez. Lois

Lobeiras recibirá na mesma gala

un premio na categoría de tenis.

E no apartado dos privilexiados

que tiveron oportunidade de par-

ticipar nunha competición oficial,

serán destacados con estes pre-

mios na categoría de campo a tra-

vés: Noemí Carro, sexta no

campionato galego de campo a

través celebrado nas inmedia-

cións do campo de golf do Balne-

ario de Guitiriz, e en atletismo:

María Calvo, terceira no provin-

cial. Por outra banda, Santi Cas-

tro, terceiro clasificado no torneo

de tiro con arco San Froilán;

quinto no Trofeo Concello de

Cambre deste ano e primeiro no

Trofeo Escolas de Cambre de tiro

con arco; recibirá o premio desta

categoría.

Xa por equipos, destacarase o tra-

ballo do conxunto infantil, cam-

pión de Liga, Copa e Supercopa

da Terra Chá e subcampión pro-

vincial de fútbol sala. Do mesmo

xeito, tamén recibirán un premio

os rapaces do equipo prebenxa-

mín, campións de Copa, Super-

copa, subcampións da Liga

escolar e subcampións do provin-

cial.

Entre os deportistas guitiricenses

que destacaron nesta tempada

atópase tamén Paula López, cam-

pioa galega deste ano e subcam-

pioa de España o ano anterior en

kickboxing. Do mesmo xeito, Sa-

muel Vázquez tamén recibirá un

premio polos seus éxito no eido

do motocross.

Pechando a páxina dos deportis-

tas premiados, Pedro Escolante

recibirá un premio pola súa vin-

culación ao deporte como “depor-

tista total” segundo o define o

técnico de deportes de Guitiriz,

Manolo Martínez; xa que “prac-

tica atletismo, campo a través, ci-

clismo, triatlon...”.

Os patrocinadores e colaborado-

res tamén recibirán a súa recom-

pensa en forma de premio nesta

sétima Gala do Deporte. Serán

destacadas as tres comunidades

de montes que colaboran coas es-

colas deportivas: Guitiriz, Parga e

As Negradas; ademais de Protec-

ción Civil e Autos Muíños.

Deportista convidado

Despois de contar co triatleta Ja-

vier Gómez Noya na pasada edi-

ción da Gala do Deporte, este ano

participará neste acto o adestrador

máis novo da División de Honra

do fútbol sala, o lugués Diego

Ríos que forma parte na actuali-

dade do corpo técnico do con-

xunto sénior do Azkar Lugo FS

procedente das filas do filial.

Partido fYtbol sala femi-nino

A xornada de exaltación de-

portiva que vivirá Guitiriz o

venres 29 de novembro con-

tará tamén coa celebración

dun partido amigable entre o

equipo cadete de fútbol sala

feminino e un combinado

sénior que comezará ás sete

da tarde no pavillón munici-

pal.Z[\]^ gradas no pavillónmunicipal

Precisamente o pavillón mu-

nicipal estreou novas gradas

con capacidade para 300

persoas a principios desta

tempada. Trátase dunha me-

llora levada a cabo polo Concello

tralo rexistro dun aumento da

afluencia de público aos partidos

de fútbol sala e outros eventos or-

ganizados polo Concello. “Este

ano batemos récord de competi-

cións levadas a cabo no munici-

pio tanto a nivel provincial coma

galego”, segundo recorda a edil

guitiricense Ana Broz. Ademais,

“tamén batemos récord de parti-

cipantes e disciplinas”.

AECC

Durante a celebración da VII

Gala do Deporte, tamén se apro-

veitará para facer entrega á asam-

blea local da AECC da recadación

levada a cabo mediante a coloca-

ción de furnas no pavillón muni-

cipal con motivo do Día

Internacional contra o Cancro de

Mama.

VII Gala do Deporte de Guitiriz, recompensa ao esforzo e á implicación co deporte

Sandra Calvo e Rubén Lobeiras no pavillón municpal de Guitiriz (á esquerda) e Diego Ríos (á dereita).

deporte

As escolas deportivas guitiricen-

ses están tamén de noraboa por

outro motivo. Os tres equipos

participantes na Supercopa da

Terra Chá de fútbol sala escolar

que se celebrou en Guitiriz o sá-

bado 18 deste mes conseguiron

o título con facilidade nos seus

respectivos partidos. O con-

xunto cadete venceu por 7-2 ao

Cospeito e os prebenxamíns por

7-0 ao equipo vilalbés; mentres

que os infantís de protagoniza-

ron un partido máis igualado cun

resultado final favorable por 2-1

ante os de Rábade.

No resto das categorías fixé-

ronse co título os rapaces de

Castro de Rei e Outeiro de Rei,

en benxamíns e alevíns, respec-

tivamente.

Tres títulos para Guitiriz na Supercopa de fútbol sala escolar da

Terra Chá

Grupo cos participantes na Supercopa de fútbol sala escolar da Terra Chá.

Page 25: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

_5`aciedade novembro b3

O documental cO liño, arte ecultura”, un traballo audiovisualrealizado en colaboración coaAsociación de Veciños de Ca-breiros (Xermade), protagoni-zado pola Asociación deMulleres de San Bartolomeu deÍnsua (Vilalba) para divulgar otraballo do liño tal e comose facía antigamente, desdea súa semente até o fiado,foi presentado este sábadono Museo Provincial deLugo coa participación dodelegado de Cultura e Tu-rismo da Deputación, MarioOuteiro.A proxección do DVD con-tou tamén coa presenza deAna Belén López Pérez, au-tora do libro “ O liño e as fo-liadas no Concello deVilalba”, Lourdes OteroMato, secretaria e portavozda Asociación de Mulleresde Ínsua, e Míriam Fernán-dez Otero, estudante decuarto ano de Historia daArte na USC e membro da

Asociación de Mulleres deÍnsua, que interviñeron nun co-loquio ao remate da proxeccióndo DVD.Mario Outeiro afirmou que “éimportantísimo o traballo de re-cuperación e posta en valor donoso patrimonio cultural que re-

alizan asociacións do rural comoa de Mulleres de Ínsua. De nonser por colectivos que poñen enmarcha iniciativas como estamoita da historia dos traballosdo noso rural permanecerían es-quecidos e ocultos para as xera-cións posteriores. Por iso vaia

por diante o noso agradece-mento por todo o traballo quearredor do liño está a desenvol-ver a asociación de Mulleres deSan Bartolomeu de Ínsua: Lugoe Galiza precisan dun asociacio-nismo cultural vivo e activo e,sen dúbida, este colectivo é un

exemplo”.

Adecfgcfón de Mulle-res de San Bartolo-meu de ÍnsuaA asociación de Mu-lleres de San Bartolo-meu de Ínsua nace coafinalidade de xuntar áspersoas desta parro-quia vilalbesa favore-cendo o contacto e acohesión social dasmesmas, na súa maio-ría mulleres que adoe-cían de actividades nasúa contorna.As integrantes da aso-ciación comezaron asementar o liño e a in-vestigar sobre o pro-

ceso artesanal ao seu redor, pro-curando información das activi-dades de lecer vinculadas aotraballo das antigas fiadeiras,como por exemplo a celebracióndas coñecidas foliadas. O pri-meiro ano da andaina da asocia-ción sementaron o liño e osegundo ano da andaina difundi-ron as actividades ligadas aoliño e a actividade de fiar.O traballo desde a asociaciónabarca desde a sementeira até otear; fabricando entre outros te-cidos o traxe rexional de cotíotecidos nos teares e pezas novasaproveitando as sabas vellas dassúas avoas e outras pezas vellasesquecidas no fondo do armario.O traballo de investigaciónabarca desde a recollida comatodo o proceso de tecido.A través da asociación traballa-ron tamén na recuperación devocabulario a día de hoxe caseesquecido e nas particularidadesdo fío nun e noutro lugar, ache-gándose as súas diferenzas e si-militudes.

Finalmente, Rubén Vizcaínonon trouxo para Guitiriz un dospremios da música que se falla-ron en Los Ángeles o pasadoxoves 21 de novembro. Esteguitiricense, natural das Negra-das, estaba nominado para osHollywood Music in MediaAwards na categoría de músicaclásica por "Nocturno n. 1",unha das pezas compostas por elmesmo que se inclúen no docu-mental ‘O instante eterno’ deXosé Antonio Cascudo sobre afigura do poeta Díaz Castro.A pesar de non facerse co pre-mio, Rubén Vizcaíno ten mani-festado estar “realmente moicontento de ter vivido esta expe-riencia, que me permitiu coñe-cer un pouco mellor comofunciona a industria da músicaen Hollywood, ademais depoder contactar con moitoscompositores de todo omundo”. É indiscutible, pois,“estas nominacións supoñen

unha oportunidade de facermáis visible o noso trabalo nomundo da composición que moia miúdo permanece nun se-gundo plano”.

O instante eternoA banda sonora do filme ‘O ins-tante eterno’ incluirá variaspezas da autoría deste composi-tor que confesa inspirarse na na-tureza para moitas das súascomposicións. Algunhas delasforon compostas especifica-mente para este proxecto “tra-tando de acompañar do mellorxeito posible o seu relato; xaque a música no cinema debereforzar as sensacións ou ideasque o director trata de transmi-tir”. De feito, e a pesar de que o“Nocturno n.1” xa era unha obrapreexistente, cando Cascudo aescoitou decatouse que poderíaencaixar perfectamente na at-mosfera de ‘O instante eterno’no que xa estaba a traballar.

A empresa dalleQlibras, ilumi-nará o sábado 30 de novembro aCasa Escola Habanera de Lan-zós na conmemoración dos seus100 anos de existencia cunhamontaxe lumínica e de son deúltima tecnoloxía.dalleQlibras SL vestirá de gala aCasa Escola Habanera de Lan-zós, a partir das sete da tarde,empregando Led de baixo con-sumo que protagonizarán efec-tos, cambios de cor eacompañamento sonoro que“quedarán gravados na memoria

dos veciños de Lanzós e aquelesque os acompañen nesta festa”.Pero, ademais deste espectáculo,

a celebración do sábado que pre-tende “render homenaxe a todosaqueles veciños de Lanzós quetraballaron e participaron a proldeste proxecto colectivo facendoposible a construción e posta enfuncionamento da Casa Escola”tamén contará con outras activi-dades.Baixo a organización da Asocia-ción de Veciños de Lanzós, AS-VELA, en colaboración coaÁrea de Cultura da DeputaciónProvincial e o Concello de Vi-lalba, levarase a cabo no Adro

dende as once da mañá a presen-tación da Exposición “Luces deAlén Mar. As Escolas de Ameri-

canos en Galicia”, do Conselloda Cultura Galega; ademaisdunha conferencia a cargo deDaniel Manuel Vázquez Vilasobre “O Patrimonio Inmaterialda Emigración”, a proxección dodocumental da súa autorías:“Lembranzas da Infancia. Re-cordos da Escola” e da interven-ción de Carmen PernasBermúdez arredor da figuraCosme Sacido.Posteriormente, xa cara ao me-diodía, no camposanto realiza-rase unha ofrenda floral

amenizada pologrupo de gaitas“Buxos Verdes”e, a continuación,a Coral PolifónicaVilalbesa inter-pretará habane-ras.Xa pola tarde,continuará a mú-sica coa actuacióndo grupo "Airiñosda Freba", antesda iluminación daCasa Escola. Des-pois, celebraraseo tradicional ma-gosto con músicade Tundal. Pero,xa ao mediodía,

haberá castañas nun xantar deconfraternidade que inclúe em-panada, callos e queimada.

O Museo de Lugo acolleu a presentación do documental 'O liño. Arte e cultura'

Outeiro, García-Porto, Otero, Fernández e López, antes da conferencia no Museo Provincial.

Rubén Vizcaíno na entrega dos Hollywood Music in Media Awards.

Luz e son de última tecnoloxía conmemoranos 100 anos da Casa Escola Habanera deLanzós

O guitiricense Rubén Vizcaínocoñeceu Hollywood e contactou“con compositores de todo omundo”

sociedade

Casa Escola Habanera de Lanzós.

Durante a xornada do 30 de novembro poderase visitar a exposición ‘Lucesde Alén Mar. As Escolas de Americanos en Galicia’

Tamén haberá unha conferencia, a proxección dun documental, música equeimada para animar o xantar e o tradicional magosto

Page 26: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

óns

concursosteatro

eventosVilalba

Escola Escola Lanzós

Luces de Alén Mar. As Escolas de Americanos

en Galicia30 de novembro

Dentro das actividades organizadas pola Asociación de Veciños de Lanzós para a

conmemoración do centenario da “Sociedad de Instrucción y Protección Progreso

de Lanzós”, o sábado 30 de novembro inaugurarase ás once do mediodía da man do

Consello da Cultura Galega.

Vilalba

Casa da Cultura

Soños de augaAta o 12 de decembro

A mostra reúne unha serie de fotografías da escritora galega Helena Villar Janeiro

que teñen como nexo común o tema da auga en todas as súas formas: a orballada, a

batida do mar, a brétema, a chuvia…

Lugo

Sala de Exposicións do Edifico Administrativo da Xunta

VisiónsAta o 31 de decembro

‘Visións’ é o resultado da contemplación da realidade que nos rodea por parte de

sete fotógrafos lucenses (Miguel Calvo, Luis Engroba, Fernando Gago, J. M. Guisa-

sola, Méndez, Eduardo Ochoa e X. M. Otero.

Lugo

Museo Provincial

A vangarda das formas. Obra cerámica de Isaac

Díaz PardoAta o 2 de febreiro

Esta exposición, formada por máis de 350 pezas, recolle a evolución creativa da ce-

rámica de Isaac Díaz Pardo dende finais dos anos corenta do século pasado ata os

seus últimos deseños, xa no século XXI.

Un lugar axeitado para criminaisVilalba

Auditorio Municipal Carmen Estévez30 de novembro

A Escola Municipal de Teatro da Pontenova achega a representación desta peza aopúblico do auditorio vilalbés o sábado 30 de novembro a partir das oito e media doserá dentro da programación da XV Mostra de Teatro de Vilalba. A entrada é gratuíta.

O príncipe e o parruloAs Pontes

Auditorio Municipal Cine Alovi5 de decembro

EME2 Emoción&Arte achega esta peza de teatro infantil ao auditorio municipal da lo-calidade das Pontes de García Rodríguez o xoves 5 de decembro a partir das doce

do mediodía.

Muimenta

VIII Concurso de TapasDo 5 ao 8 de decembro

O Concurso de Tapas de Muimenta celebra a súa oitava edición coincidindo coa

ponte de decembro. Os establecementos partiocipantes ofrecerán tapas a un prezo

de 1,50 euros nun horario de sete da tarde e once da noite. Entre os clientes reparti-

ranse 600 euros en vales de compra no colectivo empresarial de Muimenta: 300 á

ruta e tres premios de 100 euros ao voto individual.

Vilalba

Certame de Poesía Infantil “Nadal 2013”Ata o 13 de decembro

A Biblioteca Municipal de Vilalba convoca o Certame De Poesía Infantil “Nadal 2013”

(fase local), que consta de tres categorías que van desde os 8 ata os 16 anos inclu-

sive, tendo de prazo para a inscrición ata o 13 de decembro e para a entrega de tra-

ballos ata o 20 de decembro, na propia biblioteca municipal de Vilalba. As bases e a

folla de inscrición tamén están dispoñibles en www.vilalba.org.

Guitiriz

Concerto de Santa Icía 2013Casa Habanera30 de novembro

A Banda Municipal de Guitiriz, a Coral Xermolos, Sons da aldea e o grupo de gaitas

da Escola Municipal de Música de Guitiriz participan neste concerto que se celebra

a partir das sete e media da tarde do sábado 30 de novembro na Casa Habanera de

Guitiriz.

Vilalba

Centenario da Sociedad de Instrucción y

Protección Progreso de LanzósCasa Escola Lanzós

30 de novembroA “Asociación de Veciños de Lanzós” organiza unha celebración para conmemorar o

seu centenario coincidindo co tradicional magosto. Os actos previstos darán co-

mezo ás once da mañá coa presentación da exposición “Luces de Alén Mar. As Esco-

las de Americanos en Galicia”. Tamén haberá unha conferencia, a proxección dun

documental, un xantar popular, a iluminación espectacular da fachada da Escola e

música da man de Buxos Verdes, a Coral Polifónica Luar, Airiños da Freba e Tundal.

Begonte

XLII Belén de BegonteCentro Cultural José Domínguez Guizán

7 de decembroDespois dunha misa na igrexa parroquial de Begonte a partir das seis da tarde en

memoria dos socios e amigos do Belén xa falecidos; o avogado vilalbés Domingo

Goás Chao, pronunciará o pregón de inauguración das actividades culturais do XLII

Belén de Begonte que inclúen o certame de arte, xornalismo, poesía e debuxo infan-

til. Tamén participará a Coral Polifónica Vilalbesa dirixida por Uxío García Amor.

As Pontes

SésAuditorio Municipal Cine Alovi

21 de decembroA cantautora galega María Xosé Silvar, Sés, achegarase ao auditorio municipal pon-

tés o sábado 21 de decembro ás nove do serán dentro da programación de AGADIC

para a Rede Galega de Teatros e Auditorios para presentar o seu último traballo: ‘Co

xenio destrozado’.

26 actualidadenovembro 13

Page 27: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

Que ler?a elección de:

Que escoitar?

Que ver?

Xenaro Pérez López

Sociólogo xubilado

Un libro Un disco

Unha comida

Un sitio onde vivir Unha personaxe histórica

Manuel Gago imaxina os soños, as lendas e os mitos da Idade doFerro, como un reporteiro de viaxes que leva a súa gravadora ao in-terior destas cabanas castrexas. Un minucioso traballo de documen-tación histórica foi o paso previo para deixar voar a imaxinación eentrar nun universo cultural mítico, onde o vento e a chuvia nostraen versos, memorias e a recuperación de centos de nomes de per-soas, cidades e seres míticos da Galicia previa á invasión romana,ata agora descoñecidos polo gran público. As ilustracións de ManelCráneo recrean este mundo con formas e cores poderosas que nosfan viaxar no tempo.

Israel Nash é un bo tipo, só dese xeito enténdese a súa pro-posta musical: unha viaxe ó folk rock mais profundo e agari-moso de América. Na súa voz chégannos lembranzas deCrosby, Stills, Nash (nada que ver con el) & Young, sobretodo deste último, xa que os timbres de Israel e Neil son moisimilares, se acaso o noso protagonista non o ten tan nasal.Este terceiro traballo está repleto de grandes temas de temáticafolk e con tratamento rock, as veces máis contundente queoutras.Un disco que podería terse publicado no 74. Tecnoloxía a mí-nima, e para que con esta materia prima de primeira calidade?.“Just like water”, semella recén saída de “Harvest”, cun fer-moso style guitar que lle aporta unha dose country moi pla-

centera. O mesmo se pode dicir de “Who in time”, neste caso co protagonismo da harmónica nun temaque ule a herba fresca. Pero o tema favorito do disco é “Myer Canyon”, máis complexo, cristalino, acús-tico e cuns coros que lle outorgan forza extra á peza. Unha canción sensacional que vai gañando co pasodos minutos.“Rexaminarum” é un corte moi Stone, cunhas fabulosas guitarras nun remate de canción e disco quedeixa un goloso padal.En resume, un excelente traballo que non descobre novos sons pero que solventa con garantías unha es-coita máis que agradecida.

Sister, Úrsula Meier

Vento e chuvia. Mitoloxía da antiga Gallaecia,Manuel Gago. Edicións Xerais

Economía e sociedade, Max Weber Varios de Milladoiro

Polbo á feira

Unha película

A derradeira tentación de Cristo,Martin Scorsese

Un cidadepara visitar

Berlín

Unha bebida

Viño albariño

Algún nas Rías Baixas Mahatma Gandhi

Israel Nash Gripka: “Israel Nash´srain plans”

Simon, un neno de doce anos, e a súa atolada irmá maior Louiseviven nunha vila desolada na ladeira das montañas nevadas. Pretohai unha estación de esquí, á que Simon vai todos os días para roubaros equipos aos turistas e revendérllelos aos rapaces do barrio. Así écomo Simon mantén á familia.

Título orixinal : L'enfant d'en haut. Ano : 2012. País: Suiza. Dura-ción: 97 minutos. Xénero: Drama social. Direccióin: Úrsula Meier.Guión: Úrsula Meier. Música: John Parish. Fotografía: Agnès Go-dard. Reparto: Kacey Mottet Klein, Léa Seydoux, Martin Compston,Gillian Anderson, Jean-François Stévenin. Productora: coproduc-ción Suiza-Francia; Archipel 35 / Véga Films. Premios (2012): mención especial no Festival de Cine de Berlín;mellor fotografía e Premio Eurimages (ex aequo) no Festival de Se-villa; nominada a mellor actor revelación (Kacey Mottet Klein) nosPremios César e nominada a mellor película estranxeira nos Inde-pendent Spirit Awards.

por Félix Jorquera

fmenfm.blogspot.com.es

27recomendacións novembro 13

Page 28: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

hCannaliza xurdiu como unha alternativa ao desemprego e ao abandonodo rural”

Ramón Servia, secretario de Cannaliza SCG

Naij kal de Lousame (A Coruña),Ramón Servia estableceuse naaldea de Roca (Guitiriz) despoisde estudar Enxeñería TécnicaAgrícola en Lugo e quedar nodesemprego tras desenvolver di-ferentes traballos en obras públi-cas e mantemento industrial enlugares coma Madrid, Barcelonaou Roma.Neste entorno rural foi no quecomezou a barallar a posibili-dade de plantar cáñamo, nomeque reciben as variedades daplanta Cannabis Sativa e a fibraque se obtén delas que ten, entreoutros, usos téxtiles. Nese sen-tido, tras un proceso de docu-mentación, púxose en contactocon outros amigos de diferentespuntos de Galicia que tamén es-taban interesados nesta iniciativade cara a sentar as bases de Can-naliza SCG que toma o nome doxogo de palabras “Canna(bis)” e“(Ga)liza”.

Elmón, quen integra CannalizaSCG?

Nesta sociedade de traballo aso-ciado somos un total de sete per-soas de todas as provinciasgalegas, excepto a de Ourense:Narón, Carballo… O curioso éque foi a través da cooperativaAlsativa, de Granada, que os co-ñecín. Co rapaz de Narón com-partín un saco de sementesimportadas dende Francia, men-tres que o rapaz de Carballo se-mentou el o saco de 25 quilos.

E por que foi necesario impor-

tar as sementes de Francia?

Ao tratarse de Cannabis Sativa érequisito imprescindible para o

seu cultivo legal mercar semen-tes certificadas que non se podenconseguir en toda España; xa quea cooperativa catalá que as co-mercializaba, xa non o fai. Pero,ademais de Francia, pódense ato-par noutros países europeos quesi traballan este cultivo coma Ita-lia, Francia, Hungría, Romanía,etc. grazas ás axudas da UE paraa producción de fibras téxtiles,vixentes tamén en España ata o2007 cando se deixaron de reci-bir debido á falta de transforma-ción da planta. En países comaAlemaña ou Francia poden che-gar a facturar 6 millóns de eurosanuais, unicamente, pola vendade sementes que non precisa degrandes transformacións.

Que ideas perseguides co cul-

tivo do cáñamo?

A idea xurdiu como unha alter-nativa ao desemprego e, aomesmo tempo, ao abandono dorural; xa que, en Galicia abundanas pequenas parcelas abandona-das que se poderían poñer enproducción.

E cales son os seus usos?O cáñamo emprégase, principal-mente, para a producción téxtil,a elaboración de bioplásticos;pero tamén no eido da cosméticae da alimentación onde destacanos aceites.

Polo momento, comezastes este

ano a cultivalo...

Este ano estivemos a tomar datosde cara a mellorar e adquirir ex-periencia. Nunha das fincas cul-tivámolo cunha densidade maiorque na outra. Así, puidemoscomprobar que na finca onde sefixo un cultivo cunha densidadede 60 quilos por hectárea, asplantas son máis apropiadas paraa producción téxtil; mentres quea producción da finca cunha den-sidade de 20 quilos por hectárearesulta máis axeitada para obtersementes.Será o vindeiro ano cando se in-troduzan novas variedades pro-cedentes de Italia ou Finlandiaque terán características diferen-tes, como por exemplo, a alturaque alcanza a planta.

E cal é o ciclo vital desta

planta?

É unha planta de ciclo anual. Se-méntase entre abril e maio emedra, libre de traballos que ou-tros cultivos requiren durante oseu período de crecemento, ata omes de setembro, no caso dequerer aproveitar a semente; xaque é o mes no que madura. Polacontra, se interesa o talo para otéxtil, será máis conveniente cor-tar as plantas en xullo podendo,incluso, volver sementar para re-

coller outra colleita a finais desetembro. Aínda así, hai que teren conta que non se poden se-mentar as que se recollen, senón

que deben ser certificadas, édicir, que un instituto expida uncertificado no que conste un ín-dice de toxicidade menor que odas variedades destinadas ao usopsicotrópico –menos de 0,2% deTHC (tetrahidrocannabinol)- eunha taxa de xerminación maiorao 75%.

No caso de empregalo para

obter fibra téxtil, que procede-

mento se require?

A transformación de cara a obterfibra téxtil é laboriosa e requiredunha maior inversión coma aadquisición de máquinas, teares,etc., aínda que sexa un traballoartesanal. O proceso é similar aodo liño; polo que colaboramoscoas mulleres da Asociación deMulleres San Bartolomeu deInsua para realizar as primeirasprobas e comprobar o seu com-portamento segundo a súa apli-cación. O traballo artesanal éidéntico ao que se debe facer coaplanta do liño. Primeiro córtase edeixase a remollo uns días antesde proceder ao seu secado. Des-pois québrase o seu interior le-ñoso, amazotándoo, antes depasalo por un cepillo para obteras fibras. Pero, noutros países,empregan outra forma de pro-ceso algo máis industrializadoque permite obter as fibras enverde. Despois de cortar a planta,déixana nos campos en forma dealpacas ou bobinas ás que lles in-

xectan un fungo que separa a ce-lulosa -que, no caso do cáñamo,se atopa na parte máis interior dotalo da planta- da fibra nun pro-

ceso que se coñece como en-rriado.

Pero, ademais desta, que ou-

tras aplicacións ten o cáñamo?

Como fibra téxtil tamén se em-prega para a elaboración de cor-das e cordeis. Na actualidade,países como Francia, Alemañaou a China emprégano para a ela-boración de cordas técnicascoma as que se empregan nosbarcos, para facer redes, esca-lada... Nese sentido, sen ir máislonxe, a localidade de Portoma-rín contou cunha fábrica de redese labora -das confibra decáñamo .E, poro u t r ab a n d a ,tamén sepode empregar para a biocons-trucción –con ladrillos de cá-ñamo mesturados con barro ecal- ou para elaborar bioplásti-cos.

En que ten previsto especiali-

zarse esta cooperativa de tra-

ballo asociado?

Aínda non nos dedicamos exclu-sivamente a isto, de feito taménofrecemos a través da coopera-tiva os nosos servizos como pe-ritos agrícolas. Polo de agoraestamos facendo contactos conempresas interesadas en mercar

o produto, mentres buscamosunha experiencia no cultivo, assementes, e as distintas posibili-dades de transformación. Esta-mos a estudar a rendibilidade dasdiferentes posibilidades. Os bio-plásticos tamén consideramosque se trata dun sector explora-ble. Para a fabricación téxtil re-quírense maiores esforzos deinvestimento; mentres que para aextracción do aceite, por exem-plo, precisariamos unicamenteunha prensa coa que prensar enfrío as sementes que conteñen un30% de aceite rico en Omega 3 e6 e cun balance entre ácidos sa-turados e insaturados de 1:3, poloque se trata dun alimento com-pleto. Ademais, cos residuos, pó-dense elaborar tortas secas queaínda conteñen un 34% de prote-ína con aceite que se pode em-pregar para elaborar fariña,pasta, repostería ou empregalocomo complemento alimenticioou para a alimentación animal. Oseu uso tradicional é servir de ali-mento para os paxaros.

Plantexádesvos, entón, a idea

de comercializar produtos ela-

borados?

Estamos a barallar a comerciali-zación de produtos elaborados,baixo o amparo ecolóxico, de-pendendo da demanda e a súarendibilidade; aínda que, o ob-xectivo, cando a idea comezou afuncionar, non pasaba por crearunha gran empresa e investir enterreos, senón servir de interme-diarios. A nosa intención é dar aposibilidade á xente, sobre todoaquela en idade laboral que seatopa no paro, de implantalocomo un cultivo máis nestes te-rreos onde abunda o minifundioe empregalo para procesalo, seexiste demanda. Sería unha granoportunidade para sacarlle rende-mento aos terreos baldíos, xa que

se tratadun cul-tivo que,a d em a i sde darse enc a l que r al a t i t u d e ,non re-

quire coidados especiais e supónun aforro con respecto a outrosao non precisar o uso de herbici-das ou pesticidas.

E para darvos a coñecer, tedes

presenza na Internet?

Dende a nosa web, www.canna-liza.com, ofrecemos tamén osnosos servizos como peritos agrí-colas; e, tamén contamos cunportal de vendas no enderezowww.shop-hemp.com. Ademais,estamos presentes nas redes so-ciais cun perfil en facebook de-nominado “Cannaliza SCG”.

28 empresanovembro 13

Ramón Servia entre as plantas de cáñamo durante a súa colleita.

“O cáñamo emprégase

para a producción téxtil, a

elaboración de bioplásticos

ou para a alimentación ou

a cosmética...”

Page 29: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

O Hostal Restaurante Terra Chá de Vilalba lucirá un ano máis un es-pectacular Belén durante o Nadal que incorpora novidades neste 2013.

Nacida o 18 de novembro de 1913, María López Paredes ven decelebrar o seu centenario na compaña do seu fillo, os seu seisnetos e seis bisnetos. María mantense activa lendo a prensatodos os días, incluído tamén o xornal terrachá.xa.

Os rapaces e rapazas do CEIP Insua Bermúdez de Vilalba e as súasfamilias elaboraron por segundo ano consecutivo sobremesas concastañas que se puideron degustar no centro o luns 11 de novembro.

29sociedade novembro 13

25 alumnos e alumnas de 2º da ESO do IES Plurilingüe San Ro-sendo de Mondoñedo foron seleccionados para disfrutar dunhasemana no Centro de Excelencia para a Formación en Inglés enOs Peares (Carballedo). O programa de inmersión lingüística per-mitiralles mellorar a súa competencia lingüística nesta lingua es-tranxeira. A estadía de formación desenvolveuse entre o domingo17 e o sábado 23 de novembro.

Page 30: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

c mo pa a empo!cnocpqra cno

Pasticipa

uv uvwv

cvu

cxswv

mauda

ud

v xu

wms ou wha

twa

yy a

vz0

z 8

z 33

{{, da

ud

v a

se

wyvwta que

ti c

sea

w ya

sa ace

sta

s c

vauvw

a ye

swvua

|e d

v me

w. Entre os acertantes sortearemos unha

cea para dúas persoas no Restaurante A Nova Ruta.

Quen é este rapaz?

Solución do mes pasado: Gañador:

Alfonso Gesto Orosa Marcos Castro

fotodenuncia

Aínda que a inmensa maioría de propietarios decans son respectuosos, tamén é certo que algunhaminoría quere para os demais o que non querepara a súa casa. É a rúa Cotalón a que rexistra

maior cantidade de excrementos polas beirarrúas.

Incivismo

Pista:

Futbolista e traballador no Polígono Industrial de Vilalba.

30 servizosnovembro 13

Page 31: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

ANUNCIOS POR PALABRASANÚNCIESE (GRATIS A PARTICULARES) TELF/FAX: 982 51 03 35

TERRA CHÁ.XA APTO. 86 27800 VILALBA - [email protected]

- VÉNDESE PISO DE 120 M2 NO CENTRO DE VILALBA,RÚA XOSÉ MARÍA CHAO. 120.000 EUROS. TELF. 647 12 4512.

-VÉNDESE FINCA EDIFICABLE EN LANZÓS MOREDA.12.000 EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69

- ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA FOZ EN VILALBA.30 EUROS. TELÉFONO 982 51 12 69

-VÉNDESE CASA DE PEDRA EN SEIXAS, COSPEITO.PLANTA BAIXA E PRIMEIRO PISO DE 214 M2, 2 BAÑOS, 3ANEXOS, 2 POZOS E FINCA DE 6.000 M2. A TAN SÓ 5 MI-NUTOS DE VILALBA. TLF.: 620 80 08 03

-ALÚGASE CASA DE CAMPO CON TERREO, 3 DORMITO-RIOS, COCIÑA-SALÓN-BAÑO E SERVIZO DE GARAXE.POZO PROPIO. A 100 METROS DA SAÍDA DA AUTOVÍA DOCANTÁBRICO. TOTALMENTE RESTAURADA. 608 34 23 66

-BÚSCASE CASA DE ALQUILER CON ALGO DE TERREONA ZONA DE VILALBA, COSPEITO E ENTORNO. TELF: 65727 94 68.

-VÉNDESE OU ALQUÍLASE PRAZA DE GARAXE AO LADODA PANADERÍA CURRÁS (VILALBA). 630 40 75 33

-VÉNDESE CASA EN ROUPAR (XERMADE) NO LUGAR DATORRE. TEN UNHA SUPERFICIE CONSTRUÍDA DE 267 M2;UN ALMACÉN NA PLANTA BAIXA DE 54 M2; UNHA VIVENDANA PRIMEIRA PLANTA DE 101 M2 E OUTRO ALMACÉNANEXO Á PLANTA BAIXA DE 65 M2. O MESMO CONXUNTOCONTÉN UNHA LEIRA CHAMADA HORTA QUE É UN LA-BRADÍO DE 989 M2 SOBRE O QUE EXISTE OUTRO ALMA-CÉN DE 101 M2. ADEMAIS, INCLÚE OUTRA LEIRACHAMADA PRADELLA DO VERDE QUE É UN PRADO DE514 M2. PREZO: 41.000 EUROS. TELFS: 982 51 06 81 E 98250 16 47.

- VÉNDESE CASA DE PEDRA HABITABLE EN SAN SIMÓNCON BODEGA GRANDE, GARAXE, CHOZA, TERREO,POZO E POZO NEGRO. CONSTA DE COCIÑA, CON CO-CIÑA ECONÓMICA, COMEDOR, SALA DE ESTAR, CHIME-NEA, DORMITORIOS, BAÑO E ASEO. PREZO: 50.000EUROS. TELF. 630 57 96 43.

- VÉNDESE BAIXO ACONDICIONADO EN VILALBA NA RÚACIDADE DE LUGO, 33 CON 200 METROS CADRADOS.TELF. 609 73 30 85.

- ALÚGASE GARAXE QUE SE PODE EMPREGAR COMO AL-MACÉN NA RÚA CAMPO DE PUENTE (AO LADO DO XA-LUNDÉS. TELF. 630 40 75 33.

- ALÚGASE CASA CON ALPENDRES E TERREO NA ES-TRADA COSPEITO-VILALBA. TELF. 605 680 188.

-- ALÚGASE LOCAL EN VILALBA PARA BAR, CAFETERÍA, PUBOU CALQUERA OUTRO TIPO DE ACTIVIDADE EN ZONA CÉN-TRICA. PREZO ECONÓMICO E A CONVIR. INTERESADOSCHAMAR AO 636 30 75 95.

- ALÚGASE LOCAL CENTRO LUGO CON MOBILIARIO PARACONFECCIÓN CON LICENCIAS. TELF. 678 43 28 01.

- CHICO DE 42 ANOS BUSCA CHICA. AS PONTES. TELF: 62711 93 42.

-CHICO DE 30 ANOS BUSCA CHICA DE 20 A 30 ANOS. TELF.:677 78 92 87.

-RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DA PROVINCIA DELUGO ENTRE 40 E 50 ANOS PARA AMIZADE OU O QUEXURDA. TELF.: 649 59 69 96.

- HOME SEPARADO DE 65 ANOS BUSCA MULLER DE 60 NONFUMADORA E SEN CARGAS. TELF. 630 40 37 11.

- RAPAZ SOLTEIRO DE 44 ANOS BUSCA RAPAZA SOLTEIRA DEENTRE 35 E 44. PREFERIBLEMENTE QUE LLE GUSTE AALDEA. TELF. 671 41 66 79.

- MANOLO DA TERRA CHÁ, 47 ANOS, SEPARADO, ALTO, TRA-BALLADOR, COÑECERÍA MULLER DA ZONA. TELF. 679 05 8179.

- RAPAZ DA TERRA CHÁ BUSCA RAPAZA DE 45 A 60 ANOSPARA BOA AMIZADE. TELF. 648 14 72 43.

-VÉNDESE MOTO HONDA VFR SI 800.15.000 km. DE SETEM-BRO DE 2008. REVISIÓNS PASADAS. INCLÚE EXTRAS: ESCA-PES E AKRAPOVIC. GASOLINA. PREZO: 5.995 EUROS.INTERESADOS CHAMAR AO TELÉFONO: 618 165 744.

-BÚSCANSE PERSOAS PARA TRABALLAR ENSOBRANDO PU-BLICIDADE DESDE A CASA, OFICINAS OU TENDAS. INFORMA-CION ENVIANDO UN SELLO PARA RESPOSTA A C/ MARÍAPITA 23-25 3º IZQUDA. LA GÁNDARA, NARÓN, 15570 A CO-RUÑA.

- REALÍZANSE TODO TIPO DE TRABALLOS FORESTAIS: DES-BROCE, PODA E PODA EN ALTURA, PLANTACIÓNS, CORTADE LEÑA, TRABALLOS DE XARDINERÍA, PECHES DE FIN-CAS, ETC. TELF.:696 22 47 09. ECONÓMICO.

-FÁNSE LIMPEZAS DE FINCAS E XARDÍNS. DESBROCE MA-NUAL. PRECIOS ECONÓMICOS. TELF. 647 44 14 83.

- VÉNDESE CARRO DUNHA VACA DE CHAPA GALVANIZADACON LATERAIS, UN EIXO DE 1,70 X 1,30 X 0,72 E BASCU-LANTE (SEMINOVO). PREZO 300 EUROS. TELF. 982 39 95 54

-VÉNDESE MEL CASEIRA. TELF. 659 25 77 42

- CÓMPRASE FORMIGONEIRA DE SEGUNDA MAN. TELF.605 31 11 56.

- VÉNDENSE HUCHAS DO TRIGO CENTENARIAS. TELF. 63040 75 33.

-VÉNDESE MATERIAL DE HOSTELERÍA: CORTAFIAMBREIRAELÉCTRICA, PLANCHA A GAS BUTANO, BOTELLEIRO DEVIÑO, FREIDORA DE 6+6 ELÉCTRICA E 2 CÁMARAS DE VIXI-LANCIA CON DECODIFICADOR. TODO EN BO ESTADO ECON PREZOS ECONÓMICOS. TELF: 625 10 49 28.

-VÉNDESE MUÍÑO ANTIGO DE CEREAL. TELF. 648 70 38 76.

- VÉNDENSE 12 VENTÁS NOVAS DE ALUMINIO (98CM X129CM) E UNHA PORTA DE 83 CM X 210CM. TELF. 982 16 8006.

- VÉNDESE FRIGORÍFICO DE 80 CM. APROXIMADAMENTECON MOI POUCO USO EN 100 EUROS. TELF. 630 57 96 43.

- VÉNDENSE VENTÁS DE ALUMINIO, PORTAS, IMPRESORA,SCANNER TPV E OUTROS. TELF. 678 432 801.

traballo

ofertas inmobiliarias

motor

outras ofertas

ofertas do agro

31publicidade novembro 13

- SE QUERES GAÑAR UNS CARTOS EXTRA NO TEMPOLIBRE, CHÁMAME E INFÓRMOTE. TELF. 660 79 69 95.

-OFRÉCESE CHICA PARA COIDAR DE PERSOAS MAIORESTANTO DE DÍA COMA DE NOITE. TELF.: 629 98 73 16.

- OFRÉCESE CHÓFER A PARTICULARES CON COCHE OUSEN COCHE. TELF. 667 44 40 04.

-OFRÉCESE CHICA PARA LIMPAR POR HORAS OU COIDARNENOS, PREFERENTEMENTE POLAS MAÑÁS. INTERESA-DOS CHAMAR AO TELF. 637 24 96 02.

- AUXILIAR DE AXUDA A DOMICILIO CON MÁIS DE 5 ANOSDE EXPERIENCIA OFRÉCESE PARA O COIDADO DE AN-CIÁNS E DEPENDENTES NA ZONA DE VILALBA. TELF. 619 9322 61.

- SE OFRECE SEÑORA PARA FACER COMIDAS POLAS FES-TAS, TAREFAS DO FOGAR OU COIDAR NENOS OU MAIO-RES. TELF: 697 60 48 18.

- OFRÉCESE DIPLOMADA EN MAXISTERIO PARA DAR CLA-SES PARTICULARES (INFANTIL/PRIMARIA/1E2 ESO) E COI-DAR NENOS A DOMICILIO. TELF: 617 85 62 01.

-DÁNSE CLASES PARTICULARES DE INGLÉS, FRANCÉS,LINGUA E CLASES DE APOIO A PRIMARIA, ESO E BAC DEHUMANIDADES. TELF. 697 59 60 16.

- BÚSCASE RAPAZA INTERNA PARA O COIDADO DUNHAPERSOA MAIOR. TELF. 610 70 41 65.

-OFRÉCESE SEÑORA PARA LIMPEZA, ATENCIÓN A PER-SOAS OU TAREFAS DO FOGAR. DESPRAZAMENTO PORTODA A TERRA CHÁ E ARREDORES. TELF. 622 41 81 96.

- OFRÉCESE SEÑOR A INTERNA PARA COIDADO DE PER-SOAS MAIORES, NENOS OU LIMPEZA DO FOGAR. TELF. 634288 235.

relacións persoais

-ALÚGASE PRAZA DE GARAXE MOI AMPLA NA AVDA. GALICIA.MOI BO PREZO. TELF. 630 40 75 33.

- ALQUÍLASE ENTRECHÁN (119 METROS CADRADOS) NA RÚACALVARIO. TLFNO: 625 10 49 28.

- ALÚGASE APARTAMENTO NA CORUÑA CAPITAL. ZONA LOSROSALES AO LADO DO CENTRO COMERCIAL LOS ROSA-LES CARREFOUR. CERCA NÁUTICA, ESCOLA DE IDIOMAS,CONSERVATORIO DE MÚSICA. 2 HABITACIÓNS, SALÓN, CO-CIÑA, 1 BAÑO, MICROONDAS E GARAXE. PARA ESTUDAN-TES OU LARGA TEMPORADA. 1 PLANTA. 652 38 89 33.

ALÚGASE PRAZA DE GARAXE NA RÚA BASANTASILVA DE VILALBA. TELF. 629 02 83 96

REALÍZANSE TRABALLOS DE MEDICIÓN E VALORACIÓN

DE PARCELAS. TELF. 616 204 665.

Page 32: Aldea Etnográfica de Carelle Grande - terrachaxa.com¡... · Un gran proxecto para dinamizar o concello de Muras e o resto da comarca Aldea Etnográfica de Carelle Grande nº 119

Razón tiña o amigo, Xosé MaríaDíaz Castro, no seu poema Pe-nélope, porque cando este nosopobo da un paso cara adiantesempre chega alguén que o fairetroceder outro, e, segundo dinos amigos da Quenlla, os gale-gos temos esa maldición que se-gundo a lenda teñen tamén asrochas glaciais que se atopan noPedregal de Irimia, onde nace opai Miño, e seguiremos así ateque deixemos de renegar de nósmesmos.Aquí no concello de Guitiriz,onde naceu o poeta dos Nimbos,a Deputación de Lugo que é a ti-tular da rúa, co consenso da an-terior equipa de goberno, fai unsanos, peonalizou a Rúa do Mer-cado para deleite e desfrute dosveciños da vila. Para elo pavi-mentouna con fermosas laxes degranito da nosa comarca, perologo cambiou o goberno muni-cipal e os actuais rexedores doPP converteron en cascallos aslaxes de pedra para encher o ocoque quedou de formigón -mate-rial mais acorde co seu pensa-mento e do que o partido doalcalde sacou tantos soldos “B”-para volvela abrir ao tráfico ro-dado.Non lles importou nada as pací-ficas mobilizacións dos veciñosen contra desa decisión que fer-vía nos seus miolos desde facíamoito tempo, nin a oposición daDeputación a esa medida ante ostribunais de xustiza, senón que,utilizando a prepotencia que llesdá o dereito o poder a castigaraos díscolos, multaron arbitra-riamente aos manifestantes concantidades que van dos douscen-tos aos mil cincocentos euros avarios deles. Estas multas foronimpostas selectivamente sen seridentificados por ningunha auto-ridade e a única identificaciónposible debeu ser por medio defotografías nas que alguén ía si-nalando ao seu albedrío quentiña que ser sancionado e quennon. Así se explica tamén a elec-ción da cantidade imposta acada un, segundo a implicaciónpolítica do manifestante e o ren-cor que lle tivera quen exercíade xuíz. Agora -tamén arbitra-

riamente, e para consumar unhamiserable vinganza- a Delega-ción do Goberno arquivounastodas menos a de mil cincocen-tos euros ao responsable localdo BNG por ser, segundo eles, oautor intelectual da protesta.Tampouco agardaron a unhasentencia firme dos tribunais dexustiza e correron a facer a súa

felonía utilizando para elo vintee catro mil euros de todos oscontribuíntes mentres negan odiñeiro para dependencia e ou-tros servizos sociais. Este gastoinnecesario constituiría unhaprevaricación si no seu día asentencia sae favorable a Depu-tación, que foi quen pagou asobras que agora eles esnaquiza-ron, polo que deberían ser elesos que pagaran do seu peto evolver deixala como estaba,pero, como van de sobrados eviven no limbo, dixo o alcalde,Xosé María Teixido, que vai esi-xir a Deputación o pago do

custe destas obras desenvolvi-

das en execución subsidiaria, a

pesar de que segundo os técni-cos do ente provincial, a destru-ción que levou a cabo constitúeunha infracción moi grave quevulnera a Lei 8/2013, do 28 dexuño, de Estradas de Galicia.Non é a primeira vez que este al-calde mete a pata dese xeito,pois xa anteriormente mandouaos funcionarios municipais ma-

nipular un cadro propiedade deBarras Eléctricas que abastecíao alumado público e despois,para que as rúas da vila non que-daran a escuras, tivo que alugarun xerador de enerxía durantevarios meses até que se baixouda nube na que vive desde quetomou posesión da alcaldía. Dáa impresión de que quere mane-xar o Concello como si fora afuneraria que rexenta, e nonentra na súa mente que, nestecaso, non xestiona os seus cartossenón os de todos os veciños.É un sarcasmo que argumenteque se trata dunha promesa elec-toral que o partido lle obriga acumprir cando ese partido, ou

banda organizada, fixo todo ocontrario do que dixo nas distin-tas campañas electorais. Pareceser que solo cumpren as que vancontra o pobo. De todos xeitosesa destrución non sería posíbelsen a colaboración necesaria doconcelleiro independente, JesúsVeres Vázquez, un home quesempre presumiu ser de esquer-

das de toda a vida e que agoraapoia a dereita mais reacciona-ria, pero din por aquí que setrata da Vinganza de DonMendo por despeito político aanterior lexisladora que nonquixo metelo nos primeiros pos-tos das listas dos socialistas nasegunda lexislatura que gober-naron o concello e el pertencía aese partido. Hai quen di queestes gobernantes senten com-plexo polas súas limitacións;que pola súa incompetenciaobran deste xeito irracional e au-toritario, destruíndo o que ou-tros fixeron para demostrar quefan algo, pero tamén hai quenpensa que detrás se atopan mes-

quiños intereses, e mais si temosen conta que o formigón que vo-taron contén pouco cementopara, como din as malas linguas,volver a botarllo dentro depouco; que así... sempre sequeda algo nas unllas.Outro argumento que utilizan éque lle dá mais viabilidade aotráfico da Avenida da Coruña aoCampo da Feira, pero esa viabi-lidade estaba mais garantida queagora polas rúas da Boa Veciñae Terra Chá, que van ter que se-guir sendo utilizadas polos vehí-culos que teñan mais ancho queun utilitario, e nin sequera ana-lizaron as propostas dos gruposda oposición porque o deles noné gobernar a favor dos interesesda poboación senón que gober-nan contra os que non pensancoma eles, de aí que esta des-feita fora a obra mais importanteque acometeron desde que to-maron o poder, xunto coa repa-ración da ponte de Requeixo quelevou a auga cando caeron catrogotas.Non é normal desfacer o queestá feito coa idea de facer unhafenda entre os veciños; mais sise pon en perigo a integridadedos viandantes ao quedar agoraas beirarrúas ao mesmo nivelque a vía destinada ao tráfico ro-dado e intentando solucionareste grave problema de delimi-tación enchéndoa de estacas deferro e unhas varandas na en-trada tan estreitas que a duraspenas deixarán pasar un camiónde bombeiros en caso de necesi-dade nalgunha das vivendas ouedificios desa rúa.Isto é unha proba mais de que opoder en mans de autoritarios eacomplexados constitúe un pe-rigo potencial para os cidadáns,pois cando todos queren imitara Pontevedra convertendo as ci-dades en espazos seguros e hu-manos para desfrute dos seusveciños, facendo que teñan maiscabida as persoas que os auto-móbiles, eles converteron aúnica rúa peonil que tíñamos enGuitiriz nunha perigosa estradae nunha rateira, en caso de acci-dente, pola súa irresponsabili-dade.

Outro paso atrás en Guitiriz eunha rúa esnaquizada

Raúl RíoPublicado no Terra e Tempo dixital o 16 de novembro de 2013.