GIZARTEA:

XIV.mendean, uzta txarrek, gerrek eta gaixotasunek eragindako krisi izugarria egon zen Europan eta biztanle asko hil ziren (izurri beltza).

Noblezia eta kleroa estamentu pribilegiatuak ziren. Burgesia pribilegiorik Gabe, baina merkataritzaz aberasturik.

Nekazari asko aske bihurtu.

EKONOMIA:

XV. eta XVI.mendeetan, Europako ekonomiak oparotasun-garaia bizi zuen.

Biztanleriak gora egin zuelako eta produktu gehiago behar zituztelako.

Banku-sistemak hobetu zituzten merkataritza salerosketak errazteko.

Potentzia ekonomiko nagusiak: Venezia, Londres…

POLITIKA:

Errege-erreginek boterea ahuldu zieten nobleei, Elizari, udalerriei eta parlamentuei. Horretarako:

Burokrazia eta administrazio zentralizatu eta profesionala sortu zituzten.

Armada indartu zuten. Zergak areagotu zituzten. Diplomazia-sarea sortu

zuten.

Ondorioz monarkia autoritarioak sortu ziren, baita erresuma handiak ere: Frantzia, Ingalaterra, Espainia eta Errusia.

KULTURA:

Humanismoa

Gizakia zen munduaren erdigunea.

Antzinaroko iturriak Arrazoian eta

esperientzian zentratu. Denetik jakin nahi

zuten. Humanisten lanak

inprentaren (1440) eta akademien bitartez zabaldu.

Zientzia, giza gorputzaren azterketa, geografía, zoología, botanika eta kartografia garatu.

ALDAKETAK