4. gaia-erosketak-ariketak

10
Erosketak 1 Gasteizko HEO Eguneroko erosketak 3 HIZTEGIA Zenbakiak? Zertarako? 1 IRAKURMENA Arrandegian a Osatu elkarrizketa beheko hitzekin. ________________________________________________________________________________________________ adio arte badauzkagu legatz nahi noiz Ondarroatik ordutan ________________________________________________________________________________________________ Gizona: Egun on, Inazio Arrandegia, zer __(1)__ duzu? Andrea: Kaixo egun on, begira Amaia naiz ez dakit gogoratzen zaren, hemen Antiguakoa. G.: Ez zaitut ezagutuko! Horixe! segi segi A.: Ba begira, afari bat daukagu soziedadean eta ez dakit legatza-edo nahi nuke enkargatu. G.: Bai bai, eder askoak dauzkagu, gaur goizean __(2)__ ekarritakoak. A.: A primeran. Begira, ez dakit, pare bat _(3)_ eta kokotxak kilo eta erdi edo. Izango dituzu? G.: Bai bai, __(4)__ bai. Legatzak zer nahi dituzu garbiak edo? A.: Bai bueno burua kenduta eta bere horretan. G.: Bere horretan, bueno ba. Zein __(5)__ etorriko zara? A.: __(6)__ arte daukazue irekita? G.: Ordu bi eta erdiak __(7)__, orain udan. A.: Bueno eguerdi partean, ordu batak alde horretan edo pasatuko naiz. G.: Bueno ba ongi da, gero arte orduan. A.: Eskerrik asko eh, agur. G.: Bai, __(8)__. b Irakurri ondoren esan egia ala gezurra diren ideia hauek. 1 Arrain saltzaileak lehendik ezagutzen zuen Amaia. 2 Bezeroak legatza buru eta guzti nahi du. 3 Arrandegian ez dago kokotxarik. 4 Bezeroa ordu bi eta erdietan etorriko da arrain bila. 5 Elkarrizketa ez da aurrez aurre gertatu, telefonoz baizik. 2 GRAMATIKA Zer ordutatik zer ordutara a Letraz idatzi hurrengo ordutegiak: 1 10:05etik 12:50era 2 11:00etatik 15:30era 3 16:45etik 20:00etara 4 21:20tik 23:25era b Zenbakiz idatzi hurrengo ordutegiak: 1 Goizeko hamar eta erdietatik arratsaldeko bostak eta hamarrera 2 Arratsaldeko zortziak laurden gutxitatik gaueko ordu batera Zertarako erabiltzen ditugu zenbakiak gure eguneroko bizimoduan? Hona hemen bi erabilera posible: a Zenbakiak eta erosketak Eguneroko erosketak egitea ez da askoren gustuko lana izaten, batez ere txanponekin gora eta behera ibili behar dugulako. Demagun diru-zorroan, egunez egun zehaztuta, aurkituko duzun diru-kopurua duzula. Irakur ezazu salneurrien zerrenda eta galderei erantzun. Nire diru-zorroa Astelehenean: Hogeita hamalau euro Asteartean: Berrogeita bi euro eta hirurogei zentimo Asteazkenean: Hamazazpi euro eta lau zentimo Ostegunean: Hogeita hamasei euro Ostiralean: Hogei euro eta hogeita bederatzi zentimo Larunbatean: Hirurogeita hemeretzi euro eta berrogei zentimo Salneurriak Ogi handia: Laurogeita hamar zentimo Egunkaria: Laurogei zentimo Esne-kaxa: Laurogeita bost zentimo Ur-botila: Hogeita hamahiru zentimo Azukrea: Euro bat eta hamar zentimo Zer erosi? Salneurriak ikusita, saia zaitez galderei erantzuten: 1 Astelehenean, daukazun dirua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako lau ur-kaxa , egunkaria, pare bat ogi handi eta bi zorro azukre erostea? BAI / EZ 2 Asteartean, daukazun dirua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako hamar ur-kaxa, egunkaria, ogi handi bat eta lau zorro azukre eroslea? BAI / EZ 3. Asteazkenean, daukazun dirua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako ur-kaxa bat, egunkaria, hiru ogi handi eta azukre zorro bat erostea? BAI / EZ 4 Ostegunean, posible al zenuke hamabi botilako bost ur-kaxa egunkaria, lau ogi handi eta bi zorro azukre erostea? BAI / EZ 5. Ostiralean, daukazun dírua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako bi ur-kaxa, egunkaria, pare bat ogi handi eta hamar zorro azukre erostea? BAI / EZ 4 A Oinarrizko Maila 2

Upload: mlopezdelapuente8409

Post on 18-Nov-2014

455 views

Category:

Documents


9 download

TRANSCRIPT

Page 1: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 1 Gasteizko HEO

Eguneroko erosketak 3 HIZTEGIA Zenbakiak? Zertarako?

1 IRAKURMENA Arrandegian

a Osatu elkarrizketa beheko hitzekin. ________________________________________________________________________________________________

adio arte badauzkagu legatz nahi noiz Ondarroatik ordutan ________________________________________________________________________________________________

Gizona: Egun on, Inazio Arrandegia, zer __(1)__ duzu? Andrea: Kaixo egun on, begira Amaia naiz ez dakit gogoratzen zaren, hemen Antiguakoa. G.: Ez zaitut ezagutuko! Horixe! segi segi A.: Ba begira, afari bat daukagu soziedadean eta ez dakit legatza-edo nahi nuke enkargatu. G.: Bai bai, eder askoak dauzkagu, gaur goizean __(2)__ ekarritakoak. A.: A primeran. Begira, ez dakit, pare bat _(3)_ eta kokotxak kilo eta erdi edo. Izango dituzu? G.: Bai bai, __(4)__ bai. Legatzak zer nahi dituzu garbiak edo? A.: Bai bueno burua kenduta eta bere horretan. G.: Bere horretan, bueno ba. Zein __(5)__ etorriko zara? A.: __(6)__ arte daukazue irekita? G.: Ordu bi eta erdiak __(7)__, orain udan. A.: Bueno eguerdi partean, ordu batak alde horretan edo pasatuko naiz. G.: Bueno ba ongi da, gero arte orduan. A.: Eskerrik asko eh, agur. G.: Bai, __(8)__. b Irakurri ondoren esan egia ala gezurra diren ideia hauek.

1 Arrain saltzaileak lehendik ezagutzen zuen Amaia.

2 Bezeroak legatza buru eta guzti nahi du. 3 Arrandegian ez dago kokotxarik. 4 Bezeroa ordu bi eta erdietan etorriko da

arrain bila. 5 Elkarrizketa ez da aurrez aurre gertatu,

telefonoz baizik.

2 GRAMATIKA Zer ordutatik zer ordutara a Letraz idatzi hurrengo ordutegiak:

1 10:05etik 12:50era 2 11:00etatik 15:30era 3 16:45etik 20:00etara 4 21:20tik 23:25era

b Zenbakiz idatzi hurrengo ordutegiak: 1 Goizeko hamar eta erdietatik arratsaldeko bostak eta hamarrera → 2 Arratsaldeko zortziak laurden gutxitatik gaueko ordu batera →

Zertarako erabiltzen ditugu zenbakiak gure eguneroko bizimoduan? Hona hemen bi erabilera posible:

a Zenbakiak eta erosketak Eguneroko erosketak egitea ez da askoren gustuko lana izaten, batez ere txanponekin gora eta behera ibili behar dugulako. Demagun diru-zorroan, egunez egun zehaztuta, aurkituko duzun diru-kopurua duzula. Irakur ezazu salneurrien zerrenda eta galderei erantzun.

Nire diru-zorroa Astelehenean: Hogeita hamalau euro Asteartean: Berrogeita bi euro eta

hirurogei zentimo Asteazkenean: Hamazazpi euro eta lau

zentimo Ostegunean: Hogeita hamasei euro Ostiralean: Hogei euro eta hogeita

bederatzi zentimo Larunbatean: Hirurogeita hemeretzi euro

eta berrogei zentimo

Salneurriak

Ogi handia: Laurogeita hamar zentimo Egunkaria: Laurogei zentimo Esne-kaxa: Laurogeita bost zentimo Ur-botila: Hogeita hamahiru zentimo Azukrea: Euro bat eta hamar zentimo

Zer erosi? Salneurriak ikusita, saia zaitez galderei erantzuten:

1 Astelehenean, daukazun dirua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako lau ur-kaxa , egunkaria, pare bat ogi handi eta bi zorro azukre erostea? BAI / EZ

2 Asteartean, daukazun dirua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako hamar ur-kaxa, egunkaria, ogi handi bat eta lau zorro azukre eroslea? BAI / EZ

3. Asteazkenean, daukazun dirua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako ur-kaxa bat, egunkaria, hiru ogi handi eta azukre zorro bat erostea? BAI / EZ

4 Ostegunean, posible al zenuke hamabi botilako bost ur-kaxa egunkaria, lau ogi handi eta bi zorro azukre erostea? BAI / EZ

5. Ostiralean, daukazun dírua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako bi ur-kaxa, egunkaria, pare bat ogi handi eta hamar zorro azukre erostea? BAI / EZ

4 A Oinarrizko Maila 2

Page 2: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 2 Gasteizko HEO

6. Larunbatean, daukazun dirua kontuan hartuta, posible al zenuke hamabi botilako hogei ur-kaxa, egunkaria, ogi handi bat eta sei zorro azukre erostea? BAI / EZ

Oharra: Batuketa egiteko: "gehi" erabili. Kenketa egiteko: "ken" erabili. Biderketa egileko: "bider" erabili. Zatiketa egiteko "zati" erabili.

b Zenbakiak eta diru-kontuak

Gure etxeko finantzek ere kezka sortzen digute: banketxera joatea, ordainketak egitea… Pentsa ordainketa bat egin behar dugula eta horretarako txeke bat luzatuko diogula lana egin digunari. Nola bete, ordea, euskaraz?

Ondoko datuak erabiliz, bete:

Kontuan izan zenbakiak idazteko garaian letraz idatzi behar dituzula. Ez dakizula ziur nola idazten diren? Lasai, aurrerago izango duzu eta zuzentzeko aukera!

AURREZKI KUTXA EUR____________ €

Txeke honen ordez ordain ____________-(r)i

Euroak _______________________________

__________________________________

_____________________________________

Herria eta data letraz idatzi Jabearen izenpea

AURREZKI KUTXA EUR____________ €

Txeke honen ordez ordain ____________-(r)i

Euroak _______________________________

__________________________________

_____________________________________

Herria eta data letraz idatzi Jabearen izenpea

AURREZKI KUTXA EUR____________ €

Txeke honen ordez ordain ____________-(r)i

Euroak _______________________________

__________________________________

_____________________________________

Herria eta data letraz idatzi Jabearen izenpea

NORI KOPURUA DATA 1 Eramaileari 10.566 € 2007-9-13 2 Joxe Garciari 4.789 € 2007-10-21 3 Amaia Lertxundiri 888 € 2007-11-09

4 GRAMATIKA Konparazioa

a Idatzi konparazioak: berdintasunezkoak (=) eta desberdintasunezkoak (≠).

Donostia ≠ Beasain / garesti / da Donostia Beasain baino garestiagoa da. zu = zure arreba / argal / zara Zu zure arreba bezain argala zara

liburuak ≠ aldizkariak / orrialde / ditu Liburuak aldizkariak baino orrialde gehiago

ditu

jertseak = alkandorak / balio du Jertseak alkandorak adina balio du

1 ni / aste honetan ≠ joan den astean / lanpetu / ibili naiz 2 Gasteiztik Bilbo = Bergara / urrun / dago 3 bigarren azterketa ≠ lehenengoa / gaizki / egin nuen

4 zuek ≠ guk / jaten duzue 5 gizonek = emakumeek / gogor / egiten dute lan

6 gaurko filma = atzokoa / aspergarri / izango da

7 Jone ≠ Nekane / garai / da 8 kazetariak = medikuak / irabazten du 9 zure maletak ≠ nireak / pisu / du 10 gure etxeak = zureak / metro / ditu 11 umeek ≠ nagusiek / azkar / ikasten dute hizkuntza

12 talde honek ≠ horrek / ondo / jokatu du 13 autoa (ez da) = trena / seguru 14 antzerkia (ez da) = telebista / merke 15 nire lan berria (ez da) = zaharra / interesgarri

16 jatetxe horrek = honek / mahai / ditu 17 zapata hauek (ez dira) = bota horiek / eroso

18 Laudion ≠ Amurrion / biztanle / bizi dira

Page 3: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 3 Gasteizko HEO

Moda, arropa

1 HIZTEGIA a Irakurri arreta handiz ondoko deskribapenak eta saiatu esaldiok irudiekin lotzen. Gero gurutzegrama osatu.

1. Neguan edo hotz handia egiten duenean, gainerako arropen gainean jartzen den jantzi luze eta lodia.

2. Emakumezkoek bularrei eusteko erabiltzen duten jantzia. 3. Gizonezkoen jantzia da. Gorputza, besoak eta gehienetan lepoa estaltzen du eta aurrealdean

botoiak ditu. 4. Gorputza gerritik behera eta bi zangoak banaka estaltzen dituen jantzia. Motzak ere

badaude. 5. Gizonezkoen barneko jantzia, galtzen azpitik erabiltzen dena. 6. Batez ere emakumezkoek erabiltzen duten gerritik beherako jantzia, moda eta era bileraren

arabera forma eta luzera aldakorra dituena. 7. Hankaren behealdea eta oina estaltzen dituen jantzia. Binaka erabiltzen dira. 8. Gorputzean zuzenean larruazal gainean jartzen den jantzia. Normalean mahuka motzak ditu,

leporik ez du eta aurreko aldean zein atzekoan marrazkiak, letrak... izan ditzake. Bero egiten duenean, gainean beste ezer jantzi gabe erabil daiteke.

9. Puntuzko ehunez egindako jantzia, gorputza lepotik gerriraino estaltzen duena. Oro har bi motakoak daude: lepo itxia eta pikoduna dutenak.

10. Euria egiten duenean eta gainerako arropen gainean jartzen den jantzi arina. Oihala berezi samarra da, ura pasatzen uzten ez duelako.

11. Emakumezkoen jantzia da, oin eta hanka osoa izterren goialderaino estaltzen dituena. 12. Alkandoraren antzeko jantzia, lepoduna, bi edo hiru botoi dituena eta mahuka motzak zein

luzeak dituena. Bero egiten duenean, gainean beste ezer jantzi gabe erabil daiteke. 13. Alkandora luzearen moduko jantzia, emakumeek lotarako erabiltzen dutena. 14. Jantziak gerrian lotzeko erabiltzen den apaingarria. 15. Oihalezko apaingarri luzea, alkandoraren lepoa inguratu eta aurrean korapilatuz janzten

dena. Batez ere gizonezkoek erabiltzen dute. 16. Hotza edo euria egiten duenean, ohiko jantzien gainetik jartzen den jaka lodia, bereziki ilea

duena. 17. Emakumezkoen barneko jantzia, gerritik izterren goialderaino estaltzen duena. 18. Alkandoraren gainean jartzen den jantzia. Galtzekin trajea osatzen du, baina bakarrik ere

erabil daiteke. 19. Orkatilaraino heltzen den zola gogorreko oinetakoa. Binaka erabiltzen dira. 20. Emakumezkoen jantzia, alkandoraren antzekoa. 21. Lo egiteko erabiltzen den bi piezako jantzia. 22. Igeri egiteko edo eguzkia hartzeko erabiltzen den jantzia. 23. Etxean erabiltzeko edo kirola egiteko oinetakoa. 24. Bereziki emakumeentzako jantzia. Pieza batekoa eta edozein luzera izan dezakeena.

4 B

Page 4: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 4 Gasteizko HEO

2 IRAKURMENA

Britainiarren azpiko arropa

a Irakurri albistea, ulertu eta, ondoren, bete hutsuneak. 2 aukera sobera daude.

antzeko ohiturak

azpiko arropa

britainiarrek

egun bat gehiagotan

erantzun

fabrikatzaileak

galtzontzilo bera

inkestan

kalera

usain txarra

Surcare detergentearen ___1___ 3.000 britainiarri inkesta bat egin die, eta ___2___ harrigarriak jaso dituzte.

Gizon britainiarren %19k lozioa ematen dute barruko arropan bizarra moztu ondoren, ___3___ estaltzeko.

Baina daturik harrigarriena: %4k esan dute ___4___ erabiltzen dutela aste osoan. Bestalde, 20 gizonetatik batek buelta ematen dio azpiko arropari, ___5___ erabiltzeko.

Eta badirudi emakume britainiarrek ere ___6___ dituztela. Gizon-emakume guztien %10ek onartu dute ___7___ bera erabiltzen dutela hiru egunetan. Gainera, %48k adierazi dute batzuetan −batez ere, gauean− barruko arroparik gabe ateratzen direla ___8___ .

b Irakurri albistea, ulertu eta, gero, erantzun galderei.

1. Zenbat britainiarrek erantzun diote inkestari? a. 2.000k b. 3.000k c. 4.000k

2. Zer egiten dute britainiarren %19k, bizarra moztu ondoren? a. Lozioa botatzen diote azpiko arropari. b. Lozioa ematen dute aurpegian. c. Lozioa kanpoko arropan jartzen dute

3. Zertarako ematen dute lozioa bizarra moztu ondoren? a. Larruazala zaintzeko. b. Azpiko arroparen usain txarra estaltzeko. c. Hobeto ligatzeko.

4. Zenbatek ez dituzte aldatzen galtzontziloak aste osoan? a. %1ek. b. %4k. c. %9k.

5. Zer egiten du 20 gizonetatik batek, azpiko arropa egun bat gehiago erabiltzeko? a. Buelta ematen diote azpiko arropari. b. Labean berotzen dute azpiko arropa. c. Egunero aldatzen dituzte galtzontziloak.

6. Zer egiten dute, batzuetan, gizon- -emakumeen %48k gauez kalera ateratzen direnean?

a. Ongi lisatzen dute azpiko arropa. b. Aldatzeko arropa eramaten dute.

c. Azpiko arroparik gabe ateratzen dira.

W B R P

C b E

L e

r

X o

k

Ñ i

N a

S

F

O K

M T

D Z

b A

u

l I

a

r G

r J

e

t

a U

k

o

a H

Page 5: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 5 Gasteizko HEO

Opariak egitea

1 IRAKURMENA Diruaz

a Irakurri zer esaten duen Arantzazuko Amaren egutegiak diruaz. Arretaz irakurri, eta, ondoren, lotu lehen zutabeko esaldia bigarren zutabekoarekin.

1. Diruaz eros ditzakegu plazerrak, 2. Diruaz eros dezakegu dibertsioa, 3. Diruaz eros dezakegu morroi bat, 4. Diruaz eros dezakegu emakume bat, 5. Diruaz eros dezakegu janaria, 6. Diruaz eros ditzakegu diplomak, 7. Diruaz eros ditzakegu lasaitzeko botikak, 8. Diruaz eros ditzakegu mesedeak, 9. Diruaz eros dezakegu lurra, 10. Diruaz eros ditzakegu errezoak, 11. Diruaz eros dezakegu ongizatea, 12. Diruaz eros ditzakegu gauzak eta,

batzuetan, ondo pasatzea ere bai,

a baina ez bakea. b baina ez barkamena. c baina besteak maitatuz bakarrik izan gaitezke zoriontsu. d baina ez emaztea. e baina ez Jainkoa. f baina ez zoriona. g baina ez zerua. h baina ez apetitua. i baina ez adiskide bat. j baina ez maitasuna. k baina ez kultura. l baina ez alaitasuna.

2 GRAMATIKA

a Aukeratu deklinabide egokia erlatibozko egitura hauetan. Horretarako erreparatu aditz nagusiari:

Beherapenak gizonei Valentziako herri bateko denda batzuek beherapenak egingo dizkiete erosketak egitera joaten diren (0) gizonei/gizonek/gizonak.

Bi urte eta erdi iraungo duen (1) programari/programa/programak jarriko du abian Alaquaseko Udalak, eta egun batzuetan deskontu-bonoak emango zaizkie herriko dendetan etxeko erosketak egiten dituzten (2) gizonak/gizonek/gizonei.

Alaquaseko Udalak deskontu-bonoak emango dizkie etxeko erosketak egitera joaten diren herriko (3) gizonei/gizonak/gizonek. Neurri horren helburua da gizonek ere parte hartzea "emakumeen" lanetan. Horrela, bada, etxetik kanpoko eta etxe barruko lanak bi bikotekideen artean banatzea bultzatu nahi dute.

Jorge Alarte Valentziako herri horretako alkateak adierazi du "ConciliAlaquás" programaren barruan bururatu zitzaiela ideia eta bi urte eta erdi iraungo duela proiektuak. Horretarako, emakumeen eta gizonen arteko berdintasuna sustatzeko Europako Gizarte Fondoaren diru-laguntzak lortu ditu Udalak.

"Betidanik emakumeekin lotu izan diren (4) lanek/lanei/lanak gizarteratu eta gizonek ere ikastea nahi dugu: haur eta zaharren zaintza, etxeko ekonomiaren ardura etab." esan du alkateak.

Alaquasen bizi diren 15.000 (5) gizonak/gizonek/gizonei animatzeko, datozen bi urte eta (6) erdiak/erdi/erdian, hainbat egunetan, bonoak emango zaizkie herriko denda eta supermerkatuetan etxerako erosketak egiten dituzten (7) gizonak/gizonei/gizonek.

b Hutsuneak bete nor-nori-nork aditz laguntzailea orainaldian eta lehenaldian jarriz.

1 Zuk niri argazkia erakutsi _didazu /zenidan. 2 Xabierrek guri egunkaria ekartzen _______ egunero. 3 Izebak lagunari atea ireki _______ lehen. 4 Zuk aitonari ez ________ tabakorik erosi? 5 Lagunek niri beti berri onak ematen ______. 6 Guk lagunei ez _______ postalik bidali. 7 Nik aurkezle horri txiste onak entzuten ________ askotan.

8 Zuk guri telefonoz deitu _______ ? 9 Gure alabak arrainei ura aldatzen _______ gauero. 10 Zuek nagusiari ez ________ horrelakorik esan. 11 Guk tabernariei pintxoak ordaindu ______. 12 Horiek zuri hiru kilo madari eskatu ______. 13 Nik zuri etxeko erosketak egin ___________ .

4 C

Page 6: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 6 Gasteizko HEO

Interneten erostea

1 IRAKURMENA eBay, salerosketak sarean

Sistema erraz eta eroso bati esker, eBay enpres ak bere sareko zerbitzuak partikularrei eskaintzen dizkie. Gainera, oso salneurri merkeak dituenez, amu da kontsumitzaileentzat. Interneten dauden enkante -web orrietatik ezagunena da eBay (www.ebay.es). 19 95ean Kaliforniako San José hirian sortutako enpresa hau sareak negozio berriak sortzeko duen ahalmenaren eredu ga rbia da. Izan ere, oso urte gutxitan zerbait saldu edo erosi nahi duten pe rtsonen topaleku bihurtu baita, baita bildumazale entzat ere. Etxean daukazun zerbait erosi edo saldu nahi duzu eta ez dakizu nola. Inte rnet bidez egin dezakezu, eBay atarian erregistratuta. Doan da erregistratzea. Saldu nahi baduzu, telefono-zenb aki batera deitu behar da eta kode bat emango dizute saldu nahi duzun objekturako. Ond oren, argazki digital bat atera eta pantailak berak esango dizkizu jarraitu beharreko urratsak. Iragarkia , hiru, bost, zazpi edo hamar egun egon liteke sare an. Iragarkia jartzeagatik 5 zentimo €-2,40 € bitarte kobratzen d ute. Eta objektua saltzen bada, komisioa ere kobratz en dute: saldutako salneurriaren %1.5-%5 bitarte. Produktu ga restienek dute komisiorik txikiena. Zuk jarritakoa hartzeko eroslerik azaltzen ez bada, eBayk ez du ezer kobrat zen, baina erdia edo saldu egiten omen da. Erosteko, berriz, bi modu daude. Enkante bidez ala ja rritako prezioan. Bidalketa-gastuak normalean erosleak ordaintzen ditu. Saldutako gauza asko oso berriak di renez, ia erabili gabeak, garantia ere ematen diote erosleari. Beraz, badakizu, ez daukazu aitzakia rik etxean nahi ez duzun ia ezer edukitzeko. Batez ere berria bada. Beste kontu askoren antzera, nahi ez dug una Internet bidez saltzea oso ohikoa da AEBetan. Datu harrigarria da, baina survey.com etxearen arabera estatubatuarren erdiak jasotako op ariak beste norbaiti oparitu edo saltzen omen dizkio, eta horietatik %10ak Inter net erabiltzen du horretarako. Batzuetan enpresa izan daiteke asmatzen ez duena lankide edo bezeroen opariekin. Tonbole tako zenbat objektu ere saltzen dira gero Interneten. Baina, sarea ez da bakarrik nahi ez duguna saltzeko bi de bat. Batzuek hauxe egiten dute: adibidez, bideo-ka mara bat oparitu diote, Interneten jartzen dute sal gai , eta lortutako diruarekin beste bat merkeagoa erosten du te, sarean bertan.

a Irakurri baino lehen

Hiztegia:

AITZAKIA: Excusa.

AMU: Anzuelo.

ASMATU: Acertar, dar en el clavo.

BIDALKETA-GASTUAK: Gastos de envío.

BILDUMAZALE: Coleccionista.

DOAN: Doarik. Gratis.

ENKANTE: Subasta.

HARRIGARRIA: Extraño.

IRAGARKIA: Anuncio publicitario.

SALEROSKETA: Compraventa.

SALNEURRI: Precio.

TOPALEKU: Lugar de encuentro.

ZERBAIT: Algo.

2 GRAMATIKA: Nor-nori lehenaldian 1. Filma niri ez __________ gustatu. 2. Zer gertatu __________ zuri? 3. Lagunei autoa hondatu __________. 4. Zuei zer iruditu __________ inauteriak? 5. Hauei betaurrekoak ekartzea ahaztu ________. 6. Atzo guri bazkarian ogia bukatu __________. 7. Atea ireki zenuenean niri paper guztiak nahastu __. 8. Mutil horri ez __________ ezer axola. 9. Langileei argiak itzali __________. 10. Zuri oso azkar gastatu __________ dirua. 11. Guri herri hura benetan ikusgarria iruditu _____.

12. Erlojua ordu biak eta bostean gelditu ____ niri. 13. Joni grano bat atera __________ sudurrean. 14. Zuri konturatu gabe joaten _______ denbora. 15. Zuei ez __________ futbola interesatzen. 16. Pasabidera atera ginenean atea itxi _______. 17. Zuri bulegoko giltzak galdu __________. 18. Tabernariari platerak apurtu __________. 19. Neskatila honi bi hortz erori__________. 20. Zuei erosketak dendan ahaztu __________. 21. Mutiko bihurri hori guri burlaka hasi _______. 22. Guri gurpila aldatzean eskuak zikindu ______.

4 D

b Testua irakurri bitartean erantzun galderei:

1 Noiz sortu zen eBay enpresa? Non?

2 Zenbat ordaindu behar da erregistratzeko?

3 Zer egin behar duzu han zerbait saltzeko?

4 Zenbat kostatzen da iragarkia jartzea? Eta komisioa?

5 Nork ordaintzen ditu bidalketa-gastuak?

6 Erosleak badu garantiarik?

7 Zenbat estatubatuarrek oparitzen edo saltzen dituzte jasotako erregaluak?

8 Nola lortzen dute pertsona batzuek diru gehiago?

Page 7: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 7 Gasteizko HEO

1 HIZTEGIA -tegi, -gailu, -gai atzizkiak erabiliz erantzun galderei. Nola esaten zaio…

1. entzuteko balio duen materialari? 2. arraina saltzen duten dendari? 3. kafesnea saltzen den lekuari? 4. zuloak egiten dituen tresnari? 5. orduak dakartzan dokumentuari? 6. ikasteko balio duen materialari?

7. jolasteko balio duen objektuari? 8. loreak eta landareak hazten diren lekuari? 9. gauzak biltzeko lekuari? 10. jaunak bizi diren lekuari? 11. arropa garbitzen duen makinari?

2 IRAKURMENA Liburuak pisura saltzen

Malagako liburu denda batek pisura saltzen ditu liburuak

Denetariko obrak aurki daitezke liburu dendan, haurrentzako obretatik hasi eta Kixote-raino. Sprin Libros izeneko Malagako liburu denda batek salmenta sistema bitxia dauka. Izan ere, pisuaren arabera saltzen ditu liburuak. Ez dira, gainera, bigarren eskuko liburuak, katalogoetatik kanpo dauden liburuak dira, eta, horregatik, merkeago eros daitezke. Irakurleek denetarik aurki dezakete liburu denda horretan, haurrentzako ipuinetatik hasi eta Kixote bezalako obra potoloetaraino. Horrek, hain zuzen ere, kilo bat baino gehiago pisatzen du, baina liburu hori da salduena, hala ere. Silvia Estradak, liburu dendako arduradunak, azaldu du liburuak sekzioka ordenatuta daudela eta sekzioen barruan pisuaren arabera daudela banatuta.

a Testua irakurri ondoren esan egia ala gezurra diren ideia hauek.

1 Malagako liburu denda batean bigarren eskuko liburuak pisura saltzen dira. 2 Liburu guztien artean Kixote saldu da gehien. 3 Liburu denda barruan, sail bakoitzean ere pisuaren arabera ordenatzen dira liburuak.

3 INTERNET: UDAKO ARGAZKIAK

a Lotu argazki bakoitza testu egokiarekin

1

a Patagonia Leire Arregi arrats izugarri baten testigu izan zen Patagoniako Barilochen. Mirestuta, argazkia atera zion eta Euskonews Gaztearen irakurleak berak bizi zuenaren parte izatea nahi du argazki hau bidalita.

2

b Argentina Teresa Zavaletak Argentinatik bidali digun argazkia da. Bertan, kalean tangoa dantzatzen ikus dezakegu bikote bat, kalean dabilen jendearen begiradapean.

c Chicago Amerikako Estatu Batuetan egon da Arrate Arin aurtengo udan. Bertan ikusitako eskultura bitxiari argazkia atera zion eta Euskonews Gaztea astekarira bidali. Chicagoko babarruna bezala bataiatu du bere argazkia.

4

d Ullibarri Ganboa Mari Tere Andak Ullibarri Ganboan, Araban, ematen du uda urtero. Hona hemen bere argazkia.

Zure argazkia sarean ikusi nahi baldin baduzu, oraindik garaiz zabiltza! Egin beharrekoa, argazkia http://gaztea.euskonews.com/aleak.html helbidera bidaltzea da eta zure erretratuak Interneten barrena ikusi ahalko dituzu. Animatu eta parte hartu!

4 E

3

Page 8: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 8 Gasteizko HEO

4 GRAMATIKA Konparazioa

a Aukeratu adina (=beste) edo bezain beheko esaldiak osatzeko.

1 Hori, zuek ______ gaztea da. 2 Kanadan Estatu Batuetan ______ baso daude. 3 Kepak zuk ______ liburu irakurri zituen iaz. 4 Gu zuek ______ lasai gabiltza. 5 Barakaldok ez dauka Donostiak ______ biztanle. 6 Elenak Marik ______ ondo pintatzen du. 7 Kiwiak ez dira gereziak ______ garestiak. 8 Gure amamak zureak ______ urte dauzka. 9 Asturias Galizia ______ euritsua da. 10 Kale hau beste hori ______ luzea da. 11 Iazko jaietan taberna horrek ez zuen honek ______ saldu. 12 Nik zuk ______ opari jaso ditut.

b Osatu beheko taula

Adjektiboa Konparatiboa Superlatiboa ona txarra gaiztoa

Adberbioa Konparatiboa Superlatiboa ondo/ongi gaizki

Zenbatzaileak Konparatiboa Superlatiboa asko gutxi

Aditz laguntzailea

a Bete itzazu hutsuneak. Horretarako aditz laguntzailea nor-nork ala nor-nori-nork den jakin behar duzu.

1 Medikuak gaixoa sendatu ______ . 2 Medikuak gaixoari gripea sendatu ______ . 3 Ilobek osaba paseatzera eraman ______ . 4 Ilobek osabari egunkaria eraman ______ . 5 Nik zu etxe ondoan utziko ______ . 6 Nik zuri liburu bat utziko ______ . 7 Aitak ni erretzen ikusi ______ . 8 Aitak niri tabako paketea ikusi ______ . 9 Lapurrak diru-zorroa harrapatu ______ gizonari. 10 Baina gizonak berehala harrapatu ______ gizona. 11 Amak alabak jantzi ______ . 12 Amak alabei zapatak jantzi ______. 13 Zuk ni pinturaz zikindu ______ . 14 Zuk niri galtzak zikindu ______. 15 Lagunak gu bere etxean gorde ______. 16 Lagunak guri dirua gorde ______. 17 Nik zuei jatetxe on bat aurkituko ______ bazkaltzeko. 18 (Nik zuek) non aurkituko ______ eguerdian?

5 IRAKURMENA Munduko errekorrak a Bete hutsuneak beheko hitzekin. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

ezizena gehiago zabal erasotzen eraikitzeko bizi 1957an balea (0) munduan garaiena urte _________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Arrainik handiena… marrazo __0__ da. 18 metro luze izatera irits daiteke. Ur epel eta sakonetan __1__ da. Animalia txikiez eta plaktonez elikatzen da. Gizakiaren zorionenean, ez du __2__.

Jende gehien bizi den herrialdea… Txina da. 1300 milioi lagun bizi dira han. __3__ 6500 milioi lagun bizi dira, gutxi gorabehera; hala, bada, munduko bost biztanletik bat txinatarra da. Txinako 40 bat hiritan milioi bat lagun baino __4__ bizi dira.

Bizirik dagoen zuhaitzik zaharrenak… 4733 __5__ ditu, eta Matusalen izeneko pinua da. Edmund Schulman doktoreak aurkitu zuen zuhaitza, Kaliforniako Mendi Zurietan (AEB). __6__ zehaztu zuten zuhaitzaren adina. Sumo borrokalaririk altuena... Hawaiin jaiotako Chad Rowan da orain arte ezagutzen den sumo borrokalaririk__7__. 2,04 metro luze da, eta bere pisua ere ikusgarria da: 227 kilo pisatzen du. Akebono da sumo borrokalari horren __8__, eta 1993ko urtarrilean lortu zuen Yokozuna (txapeldun handia) tituluaren maila gorena.

Zubi esekirik zabalena Sydneyko (Australia) Portuko Zubia da. Izugarria da: 48,8 metro __9__ da, eta zortzi errepide, bi trenbide elektriko, bizikletentzako bide bat eta oinezkoentzako beste bat ditu. 509 metroko luzera du zubiak, eta bost urte behar izan zituzten __10__. 1932. urtean inauguratu zuten.

Page 9: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 9 Gasteizko HEO

ZUZENKETA-ORRIA

4 A

4 A

4 B

1 IRAKURMENA

a 1 nahi; 2 Ondarroatik; 3 legatz; 4 badauzkagu; 5 ordutan; 6 Noiz; 7 arte; 8 adio

b 1 egia; 2 gezurra; 3 gezurra; 4 gezurra; 5 egia

2 GRAMATIKA

a 1 Hamarrak eta bostetik ordu bata hamar gutxitara 2 Hamaiketatik hiru eta erdietara 3 Bostak laurden gutxitatik zortzietara 4 Bederatziak eta hogeitik hamaikak eta hogeita bostera

b 1 10.30etik 17.10era 2 19.45etik 01.00era

3 HIZTEGIA

a zenbakiak

1 Bai, nik hogeita hamalau euro ditut eta hogei euro eta hirurogeita lau zentimo behar ditut erosketa horiek egiteko.

2 Ez, berrogeita bi euro eta hirurogei zentimo dauzkat, baina berrogeita bost euro eta hirurogeita hamar zentimo behar ditudalako.

3 Bai, nik hamazazpi euro eta lau zentimo ditut eta zortzi euro eta berrogeita hamasei zentimo behar ditudalako.

4 Bai, nik hogeita hamasei euro ditut eta hogeita sei euro eta berrogei zentimo behar ditudalako.

5 Ez, nik hogei euro eta hogeita bederatzi zentimo ditut, baina hogeita bat euro eta berrogeita hamabi zentimo behar ditudalako.

6 Ez, nik hirurogeita hemeretzi euro eta berrogei zentimo ditut,baina laurogeita zazpi euro eta berrogeita hamar zentimo behar ditudalako.

b Zenbakiak eta diru- kontuak Txekeak bete:

1 Hamar mila, bostehun eta hirurogeita sei euro. 2 Lau mila, zazpiehun eta laurogeita bederatzi euro. 3 Zortziehun eta laurogeita zortzi euro 4 GRAMATIKA Konparazioa

1 Ni aste honetan joan den astean baino lanpetuago ibili naiz.

2 Gasteiztik Bilbo Bergara bezain urrun dago.

3 Bigarren azterketa lehenengoa baino okerrago egin nuen.

4 Zuek guk baino gehiago jaten duzue.

5 Gizonek emakumeek bezain gogor egiten dute lan.

6 Gaurko filma atzokoa bezain aspergarria izango da.

7 Jone Nekane baino garaiagoa da.

8 Kazetariak medikuak adina irabazten du.

9 Zure maletak nireak baino pisu gehiago du.

10 Gure etxeak zureak adina metro ditu.

11 Umeek nagusiek baino azkarrago ikasten dute hizkuntza.

12 Talde honek horrek baino hobeto jokatzen du.

13 Autoa ez da trena bezain segurua.

14 Antzerkia ez da telebista bezain merkea.

15 Nire lan berria ez da zaharra bezain interesgarria.

16 Jatetxe horrek honek adina mahai ditu.

17 Zapata hauek ez dira bota horiek bezain erosoak.

18. Laudion Amurrion baino biztanle gehiago bizi dira.

1 HIZTEGIA Arropa

gurutzegrama

1 R berokia 2 D bularretakoa 3 B alkandora 4 F galtzak 5 A galtzontziloak 6 N gona 7 U galtzerdiak 8 I kamiseta 9 C jertsea 10 S gabardina 11 L galtzerdiak 12 J poloa 13 X kamisoia 14 Z gerrikoa 15 Ñ gorbata 16 W txamarra 17 E kuleroak 18 K jaka 19 H zapatak 20 M blusa 21 P pijama 22 O bainujantzia 23 G zapatilak 24 T soinekoa 2 GRAMATIKA

a 1 fabrikatzaileak 2 erantzun 3 usain txarra 4 galtzontzilo bera 5 egun bat gehiagotan 6 antzeko ohiturak 7 azpiko arropa 8 kalera b 1 b 2 a 3 b 4 b 5 a 6 c

Page 10: 4. gaia-erosketak-ariketak

Erosketak 10 Gasteizko HEO

4 C

4 D 4 E

1 IRAKURMENA a 1 j 2 l 3 i 4 d 5 h 6 k 7 a 8 b 9 g 10 e 11 f 12 c 2 GRAMATIKA a 0 gizonei 1 programa 2 gizonei 3 gizonei 4 lanak 5 gizonak 6 erdian 7 gizonei b 1 didazu/zenidan 2 digu/zigun 3 dio/zion 4 diozu/zenion 5 dizkidate/zizkidaten 6 diegu/genien 7 dizkiot/nizkion 8 diguzu/zenigun 9 die/zien 10 diozue/zenioten 11 dizkiegu/genizkien 12 di(zki)zute/zi(zki)zuten 13 dizkizut/nizkizun

1 IRAKURMENA b

1 1995ean sortu zen, Kaliforniako San José hirian.

2 Ezer ez. Ez da ezer ordaindu behar erregistratzeko.

3 Hasieran telefonoz deitu behar da eta kode bat emango dizute. Gero, argazki digital bat atera eta ordenagailuak esaten dizkizun urratsak jarraitu behar dira.

4 5 zentimo €-2,40 € bitarte kostatzen da. Komisioa produktuaren prezioaren %1,5-%5 bitartean da.

5 Erosleak ordaintzen ditu.

6 Bai, badu.

7 %10ak.

8 Oparitu dizkieten objektuak Interneten salgai jarrita. 2 IRAKURMENA 1. zitzaidan; 2. zitzaizun; 3. zitzaien; 4. zitzaizkizuen; 5. zitzaien; 6. zitzaigun; 7. zitzaizkidan; 8. zitzaion; 9. zitzaizkien; 10. zitzaizun; 11. zitzaigun; 12. zitzaidan; 13. zitzaion; 14. zitzaizun; 15. zitzaizuen; 16. zitzaigun; 17. zitzaizkizun; 18. zitzaizkion; 19. zitzai(zki)on; 20. zitzaizkizuen; 21. zitzaigun; 22. zitzaizkigun

1 HIZTEGIA

1 entzungai; 2 arrandegi; 3 kafetegi; 4 zulagailu; 5 ordutegi; 6 ikasgai; 7 jostailu; 8 lorategi; 9 biltegi; 10 jauregi; 11 garbigailu

2 IRAKURMENA 1 gezurra; 2 egia; 3 egia 3 INTERNET 1 b; 2 c; 3 d; 4 a 4 GRAMATIKA Konparazioa

a 1 bezain; 2 adina; 3 adina; 4 bezain; 5 adina; 6 bezain; 7 bezain; 8 adina; 9 bezain; 10 bezain; 11 adina; 12 adina

b ona hobea onena txarra txarragoa txarrena gaiztoa gaiztoagoa gaiztoena

ondo hobeto ondoen ongi hobeki ongien gaizki okerrago okerren

asko gehiago gehien gutxi gutxiago gutxien Aditz laguntzailea

a 1 du, 2 dio; 3 dute; 4 diote; 5 zaitut; 6 dizut; 7 nau; 8 dit; 9 dio; 10 du; 11 ditu; 12 dizkie; 13 nauzu; 14 dizkidazu; 15 gaitu; 16 digu; 17 dizuet; 18 zaituztet

5 IRAKURMENA

a 0 balea 1 bizi 2 erasotzen 3 Munduan 4 gehiago 5 urte 6 1957an 7 garaiena 8 ezizena 9 zabal 10 eraikitzeko