xunta de galicia pol 8.- aprobacion... · 7 tanto solicitan que se reduza a estes 500m. por...

1

Xunta de Galicia

POL Informe do proceso de participación pública e consultas ANEXO III: GRUPOS E TIPOS DE ALEGACIÓNS. ANÁLISE DE ALEGACIÓNS

2

Contido

Legalidade do documento .................................................................................... 5

AAE............................................................................................................................ 5

Acordo do Consello da Xunta. .................................................................................. 6

Ámbito. ..................................................................................................................... 6

Aplicación ................................................................................................................. 8

Cualificación urbanística. .......................................................................................... 9

Cambios substanciais .............................................................................................. 10

Clasificación de solo. .............................................................................................. 10

Documento. Contido dos PTI .................................................................................. 11

Documento. Natureza ............................................................................................ 13

DOT versus POL ...................................................................................................... 14

Eficacia. Prevalencia do POL fronte ao Planeamento Municipal ........................... 15

Espazos naturais. .................................................................................................... 16

Estudio económico. Carencia ................................................................................. 16

LOUGA versus Art. 97 ............................................................................................. 17

Obxectivos e funcións do POL ................................................................................ 18

Orden de suspensión_Requirimento de anulación ................................................ 20

Participación e información pública ....................................................................... 21

POL. Denominación ................................................................................................ 22

Responsabilidade patrimonial ................................................................................ 23

Retirada del POL ..................................................................................................... 23

Servidume DPMT .................................................................................................... 24

Vulneración da autonomía municipal .................................................................... 25

MC.- Modelo. Comprensión ............................................................................... 27

Ámbito de Recualificación. Delimitar ou identificar .............................................. 27

Cartografía. Dixitalizar elementos que non son do modelo................................... 28

Cartografía. Interpretación series. ......................................................................... 28

Corredores. Axuste a normativa sectorial de augas............................................... 29

Corredores. Xenérica .............................................................................................. 30

Disp. Transitoria 1ª ................................................................................................. 31

Mellora ambiental .................................................................................................. 32

Modelo de ordenación (metodoloxía) ................................................................... 33

Outros aspectos ...................................................................................................... 34

Plans e proxectos sectoriais ................................................................................... 35

Proteccións. Aumentar ........................................................................................... 36

PXOM en trámite .................................................................................................... 38

PXOM. Axuste o POL ao plan vixente. .................................................................... 38

Sistema de asentamentos ...................................................................................... 39

Sistemas Xerais Territoriais. Infraestruturas .......................................................... 41

MP.- Modelo, aspectos pormenorizados ............................................................ 41

Ámbito de Recualificación. Eliminar ....................................................................... 41

Bosques................................................................................................................... 42

3

Cambio a ordenación .............................................................................................. 43

Corredores. Pola súa falta de coherencia, precisión e función .............................. 44

Desenvolvementos urbanísticos ............................................................................ 46

Espazos de interese ................................................................................................ 46

Grao compatibilidade. Cambiar .............................................................................. 47

Liña dinámica litoral ............................................................................................... 49

Núcleos de identidade do Litoral (NIL) ................................................................... 50

Patrimonio .............................................................................................................. 51

Protección costeira. Eliminar .................................................................................. 52

Protección Intermareal ........................................................................................... 53

Unidade de paisaxe. Delimitación .......................................................................... 54

GC.- Aplicación. Comprensión ............................................................................ 55

Actuacións previas. ................................................................................................. 55

Desenvolvemento dos núcleos ............................................................................... 55

Desenvolvementos residenciais illados .................................................................. 56

Desenvolvementos urbanísticos. Directrices e normas xerais. .............................. 57

Disp. Transitoria 1ª en concellos sen plan .............................................................. 58

Edificacións existentes ............................................................................................ 59

Fichas das unidades de paisaxe. Alcance e interpretación .................................... 60

POL. Mecanismos para su aplicación ..................................................................... 60

Precisión e escala .................................................................................................... 61

Usos versus desenvolvementos. ............................................................................ 62

Zonas verdes. Equidistribución ............................................................................... 63

Zonificación e usos ................................................................................................. 63

GP.- Aplicación, aspectos pormenorizados.......................................................... 66

Adaptación ao POL dos solos.................................................................................. 66

Cartografía. Actualización....................................................................................... 66

Coordinación e colaboración interadministrativa .................................................. 66

Desenvolvementos urbanísticos. Prazos ................................................................ 67

Disp. Adicional 3 Ence. ............................................................................................ 68

Educación ambiental .............................................................................................. 68

Grao 4 con Plan de sectorización elaborado .......................................................... 69

Grao compatibilidade. Relación exhaustiva ........................................................... 69

Incorporación/Exclusión de usos ............................................................................ 70

Informe sectorial de paisaxe no procedemento de autorización de usos. ............ 71

Mellora ambiental. Artigos 36 e 63 ........................................................................ 72

Orden de suspensión versus normativa ................................................................. 72

Praias. Clasificación ................................................................................................ 73

Seguimento ............................................................................................................. 74

Sendas ..................................................................................................................... 75

Silencio do informe de paisaxe ............................................................................... 75

GI.- Aplicación. Información ............................................................................... 76

Erros. Cartografía .................................................................................................... 76

Erros. Documento texto ......................................................................................... 76

4

Erros. Urbanismo .................................................................................................... 77

Toponimia ............................................................................................................... 77

5

Legalidade do documento

AAE

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que manifestan dúbidas sobre a validez do proceso de AAE e o contido do ISA.

O proceso de Avaliación ambiental estratéxica (AAE) do Plan de ordenación do litoral realizouse seguindo o establecido na Lei 9/2006, do 28 de abril, de avaliación dos efectos de determinados plans e programas no medio ambiente, na Lei 6/2007, de 17 de maio, de medidas urxentes para a protección do litoral, así como no Documento de referencia (DR) emitido polo órgano ambiental.

A principal finalidade deste proceso de avaliación ambiental é a prevención dos posibles efectos sobre o medio ambiente dos plans e programas, a partir da súa consideración na fase de toma de decisións. Atendendo á metodoloxía exposta no DR do órgano ambiental, esta consideración dos efectos pódese traducir na integración de criterios de sostibilidade na elaboración do propio plan ou programa. Neste senso, a integración dos criterios de sostibilidade expostos no DR realizouse na fase da toma de decisións das distintas alternativas consideradas no POL. A mostra máis explícita deste feito a constitúe a integración no Título II da Normativa, dos “Criterios xerais”, os cales constitúen os obxectivos de referencia para a implantación do modelo territorial proposto.

Por outra parte, o Plan de ordenación do litoral, a pesares de ser un instrumento que se desenvolve por mandato da Lei 6/2007, do 17 de maio, e por acordo do Consello da Xunta na súa reunión de 24 de maio de 2007, estase tramitando de forma simultánea e coordinada coas Directrices de ordenación do territorio (DOT), o que permite a súa integración no sistema xerárquico da planificación en cascada establecido por elas. Deste xeito, o POL constitúe o primeiro instrumento de ordenación do territorio en presentar a Análise de Compatibilidade Estratéxica (ACE) establecida no Informe de sostibilidade ambiental (ISA) das DOT, como ferramenta que xustifica a consideracións dos posibles efectos sobre o medio e a súa coherencia, tanto co sistema de planificación territorial como interna.

Respecto ao contido do Informe de sostibilidade ambiental (ISA), este axustouse ao establecido no DR. En todo caso, cómpre resaltar que entre as funcións deste documento non figura a de realizar unha análise independente da xa realizada na fase de elaboración do propio Plan, senón que a este respecto o ISA debe xustificar a coherencia do proceso de planificación (a realización dunha análise sobre a que fundamentar os obxectivos e as propostas de ordenación), para o que, pode resumir a metodoloxía e os resultados da análise realizada, facendo mención aos restantes documentos do Plan nos que esta se amosa con maior detalle.

Xa se atopa incluído ou non procede

Por todo o anteriormente exposto enténdese que o exposto neste conxunto de

6

alegacións atópase no POL debidamente xustificado, non achegando maior motivación ou fundamentación resultado do cal considérase que non parece consecuente a súa formulación e polo tanto non proceden.

Acordo do Consello da Xunta.

Téñense incluído neste grupo o conxunto de alegacións nas que se determina que o POL vulnera frontalmente o establecido na Lei 10/1995, por non existir acordo específico do Consello da Xunta de Galicia no que se sinale o seu ámbito territorial e os obxectivos principais a acadar, alegando que a día de hoxe non foi adoptado tal acordo.

Infórmase, que dito acordo si foi adoptado na sesión do Consello da Xunta de Galicia do 24 de maio de 2007, na que se adoptaron, entre outros, os seguintes:

Primeiro.-Iniciar o procedemento de elaboración e aprobación do Plan de ordenación do litoral, de conformidade co disposto no artigo 2.3 da Lei 6/2007, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, en relación co artigo 15.1 da Lei 10/1995, de ordenación do territorio de Galicia.

Segundo.-O ámbito territorial do Plan de ordenación do litoral abranguerá ao territorio de tódolos municipios costeiros relacionados no anexo da Lei 6/2007, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia.

Terceiro.-O obxectivo do Plan de ordenación do litoral será establecer os criterios, os principios e as normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras, de conformidade co disposto no artigo 2 da Lei 6/2007.

O acordo ven pois, a cumprir co mandato legal do artigo 2.3 da Lei 6/2007 e o seu contido axústase ao disposto no artigo 12.2 da Lei 10/1995, xa que sinala o ámbito territorial do Plan e os obxectivos principais a alcanzar. Por conseguinte, non se aprecia a infracción legal a que se refiren as alegacións.


Polos motivos anteriormente descritos este conxunto de alegacións manifestan unha ausencia de coñecemento en relación á documentación incorporada ao expediente.

Ámbito.

Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que, ben desde o punto de vista xurídico, ben desde o metodolóxico, cuestiona a posibilidade do POL de establecer un ámbito propio superior aos 500m contemplados na Lei 6/2007, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia.

Do mesmo modo, inclúense aquelas alegacións que o consideran excesivo e polo

7

tanto solicitan que se reduza a estes 500m.

Por último, aínda que son as menos inclúese tamén o conxunto de alegacións que solicitan a inclusión de determinados terreos dentro do ámbito de xestión do POL.

A Comunidade Autónoma de Galicia é a titular da competencia para a ordenación do territorio, incluído o litoral. A LOUGA preveu a elaboración do POL como Plan sectorial, pero non sinalou o seu ámbito. Tampouco o fixo a Lei 6/2007, esta limítase a definir o obxecto do POL que é establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística do zona litoral, pero nin define esa zona nin establece criterios para iso, limítase a suspender novos desenvolvementos urbanísticos na franxa de 500 metros medidos terra dentro dende o límite interior da ribeira do mar.

O ámbito do POL delimitouno o acordo do Consello da Xunta de iniciación do procedemento da súa elaboración, establecendo que abranguerá o territorio de todos os municipios costeiros relacionados no anexo da Lei 6/2007, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia. A facultade do Consello da Xunta para determinar o ámbito dun plan territorial ten apoio no artigo 12.2 LOTGA, segundo o cal este órgano poderá acordar a elaboración dun Plan territorial integrado, sinalando o seu ámbito territorial.

A delimitación do ámbito do POL efectuada non tropeza con obstáculo legal ningún, porque non hai unha definición legal de “litoral” nin na lexislación estatal nin na autonómica de Galicia. Non existe imperativo legal que obrigue a acoutar o ámbito do POL a franxa de 500 metros.

A xurisprudencia do T.C. (STC 149/91) sinala que “litoral inclúe polo menos a ribeira do mar e as súas zonas de protección e influencia”, pero como xa dixemos ese é un contido mínimo que non exclúe a posibilidade de que, para efectos da ordenación do litoral como parte do territorio se tome en consideración unha largura maior.

A lexislación da Comunidade Autónoma de Galicia establece a categoría de “solo rústico de protección de costas” constituída polos terreos situados fóra dos núcleos rurais e do solo urbano, que se atopan a unha distancia inferior a 200 metros do límite interior da ribeira do mar (art. 32.2.e). El art. 85.9.d) establece que, en todo caso, dado o valor do litoral como recurso natural e ambiental non renovable, entenderase que a ordenación urbanística dos terreos situados na franxa de 500 metros dende a ribeira do mar afecta ós intereses autonómicos. Isto significa que a Xunta debe examinar con especial atención na fase de aprobación definitiva do Plan Xeral a ordenación da citada franxa de 500 metros, pero diso non se deduce nin que esa sexa a delimitación legal do litoral nin que o ámbito dun plan que o ordene deba ser e só poida ser ese.

O artigo 30 da Lei 22/1988, de 28 de xullo, de Costas, establece unha zona de influencia, que abarca un mínimo de 500 metros desde a ribeira do mar en que se

8

establecen condicións mínimas para a protección, que deberán ser respectadas pola ordenación territorial e urbanística e cuxa anchura se determinará nos instrumentos correspondentes, como é o caso do presente Plan de ordenación do litoral.

Pero esta Lei en ningún momento identifica o litoral coa devandita zona, o que non sería correcto, pois suporía a exclusión da ribeira do mar e tamén da parte marítima do litoral. A lexislación estatal de Costas non define o litoral nin delimita a súa extensión. Tampouco o fai a lexislación autonómica de Galicia, como xa sinalamos. Fronte ao que din os escritos de alegacións, o art. 85.9.d) da LOUGA non contén unha definición do litoral senón que delimita unha franxa de interese autonómico, da que, por certo, non forman parte nin a ribeira do mar, nin a parte marítima do litoral, polo que non se pode entender coincidente con este último. Polo demais, tampouco é correcto entender que o interese autonómico non se estende máis aló da franxa de 500 metros, pois o territorio de Galicia é a suma dos termos municipais que o integran. A efectos do POL, o Consello da Xunta pode delimitar o seu ámbito co criterio que considere máis adecuado. Nos terreos da oportunidade, poderase compartir ou non a delimitación deste instrumento, pero non suscita reproche algún de legalidade. É evidente que non era a única opción posible, pero iso non significa que sexa ilegal.

Desde o punto de vista metodolóxico na Memoria do documento existe unha profusa documentación que motiva a decisión tomada en relación ao ámbito. De maneira simplificada lembramos aquí que o territorio non se conforma de liñas paralelas á costa, senón que é un organismo vivo, suxeito ás leis naturais que ten as súas propias regras de configuración e que é necesario recoñecelas, se o que se pretende é un plan territorial propio para a Comunidade Autónoma de Galicia. Por iso o POL, a partir do recoñecemento das concas vertentes establece o seu propio ámbito de xestión, non se trata polo tanto dunha cuestión arbitraria.


Polos motivos anteriormente descritos, que supón unha sucinta síntese dos contidos técnicos e xurídicos reflectidos na memoria do documento, considérase que estas alegacións non achegan nova información, nin motivación que indiquen o contrario.

Aplicación

Inclúense neste grupo todas aquelas alegacións que poñen de manifesto dúbidas na interpretación deste artigo ou no seu alcance, sobre todo no relativo á afección do POL nos solos clasificados como urbanos consolidados ou de núcleo rural.

Do mesmo modo se incluíron neste grupo ao conxunto de alegacións que solicitan que o POL non sexa de aplicación a solos clasificados como urbanos non consolidados, así como a parroquias ou lugares concretos.

9

Tamén aqueles que solicitan que o POL non sexa de aplicación a solos urbanizables con plan parcial aprobado (con ou sen Avaliación Ambiental Estratéxica).

O obxectivo do artigo 2 non é outro máis que establecer o ámbito de aplicación do POL.

En relación ao ámbito de xestión se remite ao incluído dentro da cartografía de Modelo de Xestión. Sen embargo, a súa aplicación é un concepto dinámico, é dicir, non será de aplicación aos ámbitos clasificados como solo urbano consolidado ou solo de núcleo rural polo planeamento en vigor. Do mesmo xeito, non será de aplicación naqueles ámbitos que adquiran esa clasificación en virtude de expedientes de primeira formulación, modificación ou revisión daquel agás sexan coincidentes con Ámbitos de Recualificación identificados neste plan ou delimitados polo planeamento urbanístico.

Así mesmo, non o será naqueles solos que á entrada en vigor deste Plan tivesen finalizado a tramitación do instrumento de xestión.

Esta decisión ten que ver con evitar a afección aos ámbitos consolidados. Non obstante, os novos ámbitos de desenvolvemento, ben por estar clasificados como solo urbano non consolidado, ben por estalo como solo urbanizable ou rústico apto para urbanizar deberán axustar as súas determinacións ás do POL co obxectivo de acadar un desenvolvemento sostible e un uso racional do territorio.

O feito de que un ámbito de desenvolvemento alcanzase xa a aprobación do Plan Parcial, mesmo que a haxa obtido adaptando os seus contidos á AAE non impide ao POL pronunciarse sobre o seu grao de compatibilidade con este, e de que este se aplique no caso de que estes desenvolvementos non se fagan efectivos conforme aos prazos establecidos na normativa.


Enténdense incluídas todas aquelas alegacións que non comprenderon o carácter dinámico do documento.

Cualificación urbanística.

Inclúese neste grupo ao conxunto de alegacións que solicita que o POL lles confira a posibilidade de desenvolver determinados usos sexan ou non construtivos, así como aquelas que solicitan o establecemento de condicións de tipoloxía, de intensidade, altura ou calquera outra.

O POL é un instrumento de planificación territorial entre cuxas determinacións non se atopa a clasificación nin a cualificación do solo, esta é unha competencia municipal. O POL condiciona a ordenación urbanística, pero non a substitúe, limitándose a establecer criterios (moitas veces en forma de directrices) que deben ser desenvolvidos polo planeamento urbanístico.

10

O planeamento exercerá estas competencias no marco xurídico vixente en cada caso. Así unha vez o POL entre en vigor, as súas determinacións (criterios, principios e normas xerais) serán incorporadas ao planeamento municipal nos termos indicados na súa normativa.


As cuestións solicitadas non son competencia do POL.

Cambios substanciais

Incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións que sosteñen que o documento de aprobación inicial contén cambios substanciais con respecto ao documento previo do trámite de audiencia e que, por tanto, debe retrotraerse o documento a este punto do procedemento co obxecto de que exista a necesaria publicidade

A introdución de modificacións no documento de aprobación inicial respecto do que foi obxecto de consultas previas é absolutamente normal e revela a utilidade desas consultas previas. O trámite de información pública sobre o plan aprobado inicialmente garante a publicidade e a participación pública no proceso de elaboración deste instrumento de ordenación. Non hai niso infracción algunha das garantías procedimentais dos cidadáns e das Administracións Públicas, senón, ao contrario, cumprimento escrupuloso das mesmas. Quen discrepe das modificacións introducidas ou considere que era mellor o documento obxecto de consultas previas, tivo ocasión de manifestalo na información pública, formulando as alegacións pertinentes. Carece de sentido a pretensión de retrotraer o expediente á fase de consultas previas polo feito de que se introduciron modificacións. Se así se fixese, a tramitación de calquera expediente sería o conto de nunca acabar, a menos que non se fixese modificación algunha na documentación do plan, o que, sinxelamente, non é realista nin desexable, pois acreditaría a inutilidade do proceso planificador (a documentación xa estaría fixada ou petrificada desde o principio). A retroacción de actuacións que solicitan os alegantes carece de calquera fundamentación legal, polo que non pode aceptarse.


Por todo o anteriormente exposto enténdese que o exposto neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado, non achegando maior motivación ou fundamentación resultado do cal considérase que non parece consecuente a súa formulación e polo tanto non proceden.

Clasificación de solo.

Comprende as alegacións que solicitan que o Plan de ordenación do litoral estableza unha clasificación urbanística sobre uno o varios ámbitos, así como aquelas que solicitan que o POL recoñeza como núcleos rurais e/ou solos urbanos consolidados, determinados ámbitos a pesares de non estar recollidos no plan municipal vixente.

11

Tamén inclúense aquelas que solicitan que se poidan incluír, se é o caso, os núcleos rurais que cumpran coas determinacións da lexislación vixente.

Algunhas destas alegacións teñen a súa orixe na reivindicación desta categoría por parte de núcleos ou concellos afectados pola lexislación de costas e que, a día de hoxe, non ostentan tal clasificación. Xúntase, nalgúns casos, apartados concretos dunha proposición de Lei para a súa remisión á mesa do Congreso dos deputados para a modificación da Lei de costas.

Tamén aquelas que solicitan que se poidan incluír, se é o caso, os núcleos rurais que cumpran coas determinacións da lexislación vixente.

De conformidade cos artigos 10 e 11 da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia, a clasificación do solo urbano é unha función que lles corresponde aos plans xerais de ordenación municipal. O Plan de ordenación do litoral non clasifica solo, sendo esta clasificación unha competencia municipal.

O artigo 13 da Lei de Ordenación do Territorio de Galicia non inclúe dita clasificación no contido posible dos plans territoriais integrados (como o POL), polo que non hai cobertura legal para establecela neste instrumento. Os plans territoriais condicionan o plan urbanístico municipal, pero non o substitúen. Cada un cumpre a súa función, segundo os criterios legais de articulación.

Por este motivo, as clasificacións do solo recollidas no POL son as do planeamento vixente no momento da súa redacción e non prexulga que a modificación, revisión ou redacción do planeamento urbanístico altere estas clasificacións en coherencia co Modelo Territorial proposto desde o POL.

Xa que logo, o solicitado atópase xa recollido con carácter dinámico no POL, que non pudendo clasificar solo, establece que quedarán fora do seu ámbito de aplicación o que así se clasifique polo planeamento municipal, no seu momento (salvo aqueles que coincidan cos ámbitos de recualificación identificados).


Por todo o anteriormente exposto enténdese que o expresado neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado, non achegando maior motivación ou fundamentación resultado do cal considérase que non parece consecuente a súa formulación e polo tanto non proceden.

Documento. Contido dos PTI

Inclúense neste grupo todas aquelas alegacións que indican que o POL incumpre o artigo 13 da LOTGA en relación ao contido dos plans territoriais integrados.

Tamén as que manifestan que o POL non cumpre coa obriga do artigo 14 da LOTGA,

12

de concretar os aspectos do planeamento urbanístico que se modifican.

O POL ten todo o contido que a LOTGA lle esixe para o cumprimento do seu obxecto, de conformidade co artigo 2 da Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, e o acordo do consello da Xunta de 24 de maio de 2007:

• establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseado en criterios de perdurabilidade e sostibilidade,

• establecer a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras.

Se o principal obxectivo marcado pola lei é o de establecer a normativa necesaria para garantir a protección das zonas costeiras, soster que o POL non é idóneo para conter medidas de protección, (sendo un dos seus principais obxectivos a protección do litoral e da paisaxe), en base a manter que só pode conter unha enumeración de contidos que debe ter un PTI, non ten fundamento; xa que esa enumeración é xenérica para todo tipo de PTI, esquecéndose, ademais, dos mandatos específicos do artigo 2 da Lei 6/2007 de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia e do art. 5.2 da Lei da paisaxe de Galicia.

O artigo 5 da Lei 7/2008, de 7 de xullo, de protección da paisaxe de Galicia, establece que os poderes públicos velarán para que no ámbito da súa competencia e da natureza de cada territorio adóptense as medidas específicas necesarias para a protección, xestión e ordenación da paisaxe. Os poderes públicos integrarán a consideración da paisaxe nas políticas de ordenamento territorial e urbanístico

Por outro lado o artigo 13 da LOTGA, ao establecer as determinacións dos plans territoriais integrados, coincide coa definición do primeiro aspecto do contido do POL segundo a Lei 6/2007, que acabamos de salientar: "criterios, principios e normas xerais que constitúan o referente para a ordenación urbanística municipal".

As determinacións dos plans territoriais integrados encóntranse reguladas no artigo 13 da LOTGA. A redacción deste artigo non debe entenderse no sentido de que todo plan territorial integrado deba conter todas e cada das determinacións enunciadas nel e só poida conter ese tipo de determinacións. Unha comprensión substancialista do precepto impón a conclusión de que o contido de cada plan dependerá da función que estea chamado a cumprir. A do POL, como xa nos consta, está nitidamente sinalada no artigo 2 da Lei 6/2007. Non tería sentido, por exemplo, incluír determinacións relativas ás superficies destinadas a vivendas protexidas ou de prezo taxado ou á promoción pública de solo industrial, pois estas finalidades quedan fora do obxecto do POL. O mesmo pode dicirse da situación dos equipamentos de interese común ou a determinación dos servizos comúns. O POL sinalará os que sexan acordes coa súa funcionalidade, pero non outros alleos a ela.

13

Conforme ao propio artigo 13, as determinacións dos plans territoriais integrados deberán reflectirse en "os documentos gráficos e escritos que sexan necesarios". A LOTGA non achega precisión adicionais sobre a documentación necesaria, o que dota a estes plans dunha gran flexibilidade dende o punto de vista formal. O mesmo acontece coas directrices de ordenación do territorio, que "conterán os documentos gráficos e escritos que reflictan axeitadamente os contidos expostos no artigo anterior, co grao de precisión apropiado ás súas funcións" (art. 8). En contraste, regúlase con máis detalle a documentación dos plans de ordenación do medio físico, que pode servir de referencia (art. 28). Estes plans tamén deberán conter os documentos gráficos e escritos que sexan necesarios para reflectir as súas determinacións e, en todo caso, os seguintes:

• Memoria con análise da situación actual, descrición de problemas, obxectivos e medidas de actuación.

• Documentación gráfica con planos de información e proposta.

• Normativa que defina o grado de vinculación de cada contido”.

Como pode comprobarse esta é unha documentación mínima (“en todo caso”), que non exclúe calquera outra que se considere necesaria.

É difícil imaxinar un plan de ordenación do territorio que non conteña, polo menos, un dos tres documentos citados. Non é, desde logo, o caso do POL, no que, xunto á Memoria xustificativa e a documentación gráfica, está obrigado á inclusión dunha normativa, por mandato da Lei 6/2007.


Por todo o exposto anteriormente enténdese que o reclamado neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado, non achegando maior motivación ou fundamentación resultado do cal considérase que non parece consecuente a súa formulación e polo tanto non proceden.

Documento. Natureza

Incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións que manifestan confusión en relación á natureza do documento expresando que puidera tratarse dun plan sectorial, ou incluso dun plan de ordenación do medio físico.

A natureza do POL non é algo interpretable. O artigo 2 da Lei 6/2007, de 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia despexou toda dúbida respecto á natureza do Plan de Ordenación do Litoral nos seguintes termos: O Plan sectorial de ordenación do litoral a que fai referencia a disposición transitoria oitava da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia, terá a natureza dun plan territorial integrado regulado na Lei 10/1995, de 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia.

14

Así pois, xa non rexe a natureza de plan sectorial que lle atribuía a disposición transitoria oitava da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia, por canto e dado que segundo a disposición derogatoria única da Lei 6/2007, de 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, establece que quedan drogadas aquelas disposicións de igual ou inferior rango que se opoñan ó disposto na presente Lei, tal natureza de Plan sectorial ha quedado suprimida. Obvia dicir que por suposto non se trata dun plan de ordenación do medio físico.


Por todo o anteriormente exposto enténdese que o exposto neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado, non achegando maior motivación ou fundamentación resultado do cal considérase que non parece consecuente a súa formulación e polo tanto non proceden.

DOT versus POL

Incorporáronse neste grupo todas aquelas alegacións que poñen de manifesto a imposibilidade de levar a cabo o POL sen que se teñan aprobadas as Directrices de Ordenación do Territorio (DOT).

Tamén se inclúen as que indican que se debe suspender a tramitación do POL ata que estas apróbense.

O artigo 12.2 da Lei 10/1995 de Ordenación del Territorio de Galicia establece que “Cando circunstancias non previstas nas directrices o aconsellen, poderá o Consello da Xunta de Galicia acorda-la celebración dun plan territorial integrado, sinalando o seu ámbito territorial e os obxectivos principais por acadar.”.

Un Plan Territorial integrado pode formularse en desenvolvemento das Directrices de ordenación do Territorio, ou tal e como establece o parágrafo 2 do mesmo artigo, cando circunstancias non previstas nas directrices o aconsellen, (e por analoxía xurídica, en ausencia de directrices), si así o acorda o Consello da Xunta de Galicia. O Consello da Xunta o día 24 de maio de 2007 adoptou o acordo de iniciación, que precisamente establece o seu ámbito territorial, e o obxectivo do POL.

A Lei 6/2007, de 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, ten por obxecto ( segundo o artigo 1) garantir a preservación do litoral en tanto non sexa aprobado o Plan de ordenación do litoral e lle dota dunha natureza, un obxectivo propio, unha eficacia singularizada e establece o seu procedemento de aprobación. Así pois, a singularidade que lle outorga esta Lei ó POL, está establecendo xa esas circunstancias “non previstas nas directrices”, que neste caso se ven dobremente reforzadas : Pola Lei 6/2007 e polo acordo do consello da Xunta de 24 de maio de 2007, amén de que as DOT, en tramitación, tamén recollen a súa necesidade.

15

En todo caso, a tramitación simultánea das DOT co presente Plan de ordenación do litoral permitiu potenciar as necesarias sinerxías, establecendo deste xeito coordinado o marco de xestión, entendida esta como a ordenación e a protección, das políticas públicas e as iniciativas privadas no ámbito do litoral.


Por todo o anteriormente exposto enténdese que o sinalado neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado, non achegando maior motivación ou fundamentación, resultado do cal considérase que non parece consecuente a súa formulación e polo tanto non proceden.

Eficacia. Prevalencia do POL fronte ao Planeamento Municipal

Agrupáronse baixo este suposto todas aquelas alegacións que expoñen dúbidas con respecto á relación de prevalencia do POL en relación ao planeamento municipal.

Algunhas delas manifestan dúbidas con respecto á eficacia dos distintos documentos (normativa, cartografía, fichas das unidades de paisaxe).

Conforme ao establecido no artigo 14 da Lei 10/1995, de 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia, como Plan Territorial Integrado, as determinacións do presente Plan terán forza vinculante congruente coa súa funcionalidade.

De conformidade co artigo 14.3 da Lei 10/1995, de 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia, e o artigo 2.2 da Lei 6/2007, de 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e litoral de Galicia, e sen prexuízo do establecido nas disposicións transitorias, as determinacións deste Plan serán directamente aplicables e prevalecerán sobre as do plan urbanístico, nos aspectos e do modo que se indica nesta normativa.

De acordo co artigo 45.2 da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia, o planeamento urbanístico está vinculado xerarquicamente a este Plan, e deberá redactarse en coherencia co seu contido.

Asemade, o artigo 85.9 da Lei 9/2002, de 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia di precisamente que :

Para resolver sobre a aprobación definitiva, a consellería competente en materia de urbanismo e ordenación do territorio analizará: A coherencia do plan coas directrices de ordenación do territorio e os demais instrumentos previstos na Lei 10/1995, de ordenación do territorio de Galicia, así como coas normas técnicas de planeamento.

Así pois, a coherencia dunha PXOM, non debe ser só en relación ás DOT, senón en relación a todos os demais instrumentos de ordenación do territorio, e o POL, como plan territorial integrado regulado na Lei 10/1995, de 23 de novembro, de

16

ordenación do territorio de Galicia, o é.



Espazos naturais.

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan a incorporación doutros espazos naturais máis aló dos recollidos na Rede galega de Espazos Naturais, así como aquelas que solicitan a ampliación dalgúns destes espazos.

O tratamento dos Espazos Naturais Protexidos regúlase en Lei 9/2001, de 21 de agosto, de Conservación da Natureza. Na elaboración do POL incorporáronse aqueles ámbitos importantes desde o punto de vista territorial co obxectivo de favorecer a súa posta en valor, o seu adecuado tratamento e a necesaria coordinación administrativa. Con todo o POL non é o instrumento para ampliar estes espazos ou incorporar outros. O POL ten unha metodoloxía propia na que se integran as análises e traballos específicos realizados co marco do planeamento sectorial vixente. O POL, no marco dos seus obxectivos e funcións, establece o seu Modelo Territorial.


Polo anteriormente exposto non é competencia do POL alterar o réxime destes espazos nin a recompilación de todos os estudos e documentos relacionados cos espazos naturais.

Estudio económico. Carencia

Incorporáronse neste grupo todas aquelas alegacións que establecen que o POL debería incorporar un estudo económico, fundamentando esta esixencia no artigo 15 do Real decreto Lexislativo 2/2008, do 20 de xuño, polo que se aproba ou Texto Refundido da Lei de Solo (de ámbito estatal).

Este artigo establece que a documentación dos instrumentos de ordenación das actuacións de urbanización debe incluír un informe ou memoria de sostibilidade económica, en que se ponderará en particular o impacto da actuación nas Facendas Públicas afectadas pola implantación e o mantemento das infraestruturas necesarias ou a posta en marcha e a prestación dos servizos resultantes, así como a suficiencia e adecuación do solo destinado a usos produtivos.

Este artigo non está a falar dos instrumentos de ordenación do territorio, se non dos instrumentos de desenvolvemento do solo urbano, e así non debe esquecerse cal é o título deste artigo: Artigo 15. Avaliación e seguimento da sostibilidade do desenvolvemento urbano.

17

O artigo 15.4 do Texto Refundido da Lei do Solo de 2008 obriga a incluír “un informe ou memoria de sostibilidade económica” en “a documentación dos instrumentos de ordenación das actuacións de urbanización”. Esta Lei entende por actuacións de urbanización as actuacións de transformación urbanística que consisten en “nova urbanización” (paso dun ámbito de solo rural a solo urbanizado) ou na reforma ou renovación dun ámbito de solo urbanizado (art. 14.1). Non é ese o obxecto do POL. A regulación destas actuacións é competencia do planeamento urbanístico, que poderá prevelas no marco da lexislación vixente e do planeamento territorial de superior xerarquía (como o POL). Por conseguinte, non é obrigatoria a inclusión dun informe ou memoria de sostibilidade económica neste instrumento de ordenación territorial.

Non se debe confundir urbanismo con ordenación do territorio, e a Lei de Ordenación do Territorio de Galicia non esixe estudio económico para os PTI.



LOUGA versus Art. 97

Comprenden aquelas alegacións que expresan que existe unha contradición entre as determinacións do POL e o establecido pola Disposición Transitoria Primeira da LOUGA.

O artigo 97 da Normativa do POL establece, para os municipios con planeamento xeral non adaptado á LOUGA, un prazo de tres anos para a aprobación do instrumento de equidistribución dos ámbitos de solo urbano non consolidado e solo urbanizable delimitado que conten con ordenación detallada á entrada en vigor daquel. Pola contra, os ámbitos desas clases de solo que non conten con ordenación detallada deberán adaptarse ao POL. Os alegantes consideran discriminatorio este criterio, por canto a falta de aprobación da ordenación detallada pode deberse a múltiples causas, moitas delas non imputables aos propietarios do solo, senón a diversos actos xurídicos dos poderes públicos que impediron dita aprobación. Arguméntase que a adaptación non será posible en moitos casos pola canle do planeamento de desenvolvemento, senón que será precisa a modificación do planeamento xeral, o que impedirá a execución deste nos seus actuais termos en contra do previsto na Disposición Transitoria Primeira da LOUGA e coas consecuencias indemnizatorias que derivarían da aplicación do artigo 35 da Lei estatal do Solo (Texto Refundido de 2008). Conclúese solicitando que se permita aos propietarios das citadas clases de solo a plena materialización dos aproveitamentos recoñecidos no plan en vigor e na LOUGA.

Este modo de argumentar parte da premisa de que a Transitoria Primeira da LOUGA impide calquera alteración do planeamento xeral existente á súa entrada en vigor, garantindo aos propietarios do solo o dereito a materializar o aproveitamento

18

urbanístico resultante do devandito planeamento nos seus propios termos. Con todo, non é ese o significado da Transitoria. Regula a incidencia da LOUGA sobre o plan existente, en función de que estea ou non adaptado á Lei 1/1997. Dispón, en síntese, para o solo urbano, o respecto da ordenación existente e, no urbanizable delimitado, o respecto aos usos e intensidades previstas no planeamento xeral. Isto supón que a LOUGA non modifica por si mesma a ordenación existente, pero non garante o seu intanxibilidade fronte a posibles incidencias por actos xurídicos externos á LOUGA como é o POL ou como podería ser calquera iniciativa municipal de modificación ou revisión do devandito planeamento. A modificación da Transitoria pola Lei 2/2010, de 25 de marzo, de medidas urxentes, non alterou esa situación. O que engade, aos efectos que aquí interesan, é a distinción de dúas situacións en solo urbanizable, en función de que teña ou non Plan Parcial aprobado. Por conseguinte, na redacción actual da Transitoria a aprobación ou non da ordenación detallada é relevante para determinar o réxime aplicable, exactamente o mesmo que fai o POL.

O mandato de adaptación ao POL nos solos que non teñan ordenación detallada aprobada non supón necesariamente a diminución do aproveitamento permitido polo planeamento en vigor. Poderían manterse os usos e as súas intensidades, pero con outras condicións de ordenación. Por outra banda, se a adaptación esixise a modificación do plan xeral, esta podería tramitarse simultaneamente coa do Plan Parcial, polo que tampouco ten que levar necesariamente un atraso na aprobación deste último. É comprensible que cada propietario pretenda manter a situación xurídica que máis lle favoreza, pero tamén hai que entender que o POL ten que procurar a súa aplicación efectiva a situacións moi diversas. Para iso distinguíronse varios graos de compatibilidade. Nalgúns casos a adaptación é moi fácil, noutros, non tanto.


Por todo o anteriormente exposto enténdese que o sinalado neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado, non achegando maior motivación ou fundamentación resultado do cal considérase que non parece consecuente a súa formulación e polo tanto non proceden.

Obxectivos e funcións do POL

Incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións que aprecian unha extralimitación ou inadecuación dos obxectivos e funcións do POL.

Tamén as que indican que as funcións en materia de paisaxe que desenvolve o POL son impropias porque lle competen aos instrumentos da Lei 7/2008 de protección da paisaxe de Galicia.

Segundo a Lei 6/2007 é obxecto do POL "establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras" (art.º 2.1). O Acordo do Consello da Xunta do 24 de maio de 2007, polo que se acorda a iniciación do

19

procedemento de elaboración do POL reitera ese obxectivo. En rigor, son dous: a) establecer un marco de referencia para o plan urbanístico ("a ordenación urbanística da zona litoral") mediante un conxunto de "criterios, principios e normas xerais"; b) aprobar a normativa de conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras.

Todas as determinacións do POL "serán directamente aplicables e prevalecerán de forma inmediata sobre as do plan urbanístico, que haberá de ser obxecto de adaptación" (art.º 2.2 da Lei 6/2007). Pero hai que matizar a diferente funcionalidade dos dous aspectos do contido do POL que acabamos de mencionar. O primeiro constitúe un marco de referencia xeral ("criterios, principios e normas xerais"), que deberá ser desenvolvido polo plan urbanístico municipal. O segundo, integra un conxunto normativo de aplicación inmediata e directa para a "conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras".

O artigo 13 da LOTGA, ao establecer as determinacións dos plans territoriais integrados, coincide coa definición do primeiro aspecto do contido do POL segundo a Lei 6/2007, que acabamos de salientar: "criterios, principios e normas xerais que constitúan o referente para a ordenación urbanística municipal". Non menciona, en cambio, o segundo aspecto, é dicir, a normativa de conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras. Pero isto non significa, obviamente, que non sexa posible a súa inclusión. Ao contrario, é obrigada, por imperativo da propia Lei 6/2007.

As determinacións dos plans territoriais integrados recóllense no artigo 13 da LOTGA. A redacción deste artigo non debe entenderse no sentido de que todo plan territorial integrado deba conter todas e cada das determinacións enunciadas nel, e só poida conter ese tipo de determinacións. Unha comprensión substancialista do precepto impón a conclusión de que o contido de cada plan dependerá da función que estea chamado a cumprir. A do POL, como xa nos consta, está nitidamente sinalada no artigo 2 da Lei 6/2007. Non tería sentido, por exemplo, incluír determinacións relativas ás superficies destinadas a vivendas protexidas ou de prezo taxado ou á promoción pública de solo industrial, pois estas finalidades quedan fosen do obxecto do POL. O mesmo pode dicirse da situación dos equipamentos de interese común ou a determinación dos servizos comúns. O POL sinalará os que sexan acordes coa súa funcionalidade, pero non outros alleos a ela.

A relación de determinacións dos plans territoriais integrados no artigo 13 da LOTGA ten interese en canto pon de relevo o alcance que os plans territoriais integrados poden ter como "referente" para o plan urbanístico municipal, sen que con iso se produza, en principio, atentado ningún á autonomía constitucional das entidades locais.

Os alegantes consideran que a inclusión de criterios proteccionistas no POL carece de cobertura na LOTGA e que resulta demasiado simplista a pretensión de atopar esa cobertura na Lei 6/2007. Pero non hai contradición algunha entre as dúas leis,

20

que se deben interpretar conxuntamente. Non hai ningún obstáculo para que os “criterios, principios e normas xerais” de referencia para o plan urbanístico municipal, que a LOT inclúe no contido posible dos Plans territoriais integrados, teñan carácter proteccionista. No caso concreto do POL deben telo necesariamente por imperativo do art. 2.1 da Lei 6/2007, como xa lembramos. A propia LOT, na súa art. 3º, menciona entre os obxectivos da ordenación do territorio a definición das áreas territoriais que, pola súa riqueza paisaxística ou ecolóxica, haxan de ser obxecto de especial protección (apartado f). Por conseguinte, a alegación carece de fundamento xurídico.

Non se debe esquecer o obxecto do POL, establecido polo artigo 2 da Lei 6/2007 de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia e polo propio acordo do Consello da Xunta do 24 de maio de 2007:

• Establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da paraxe litoral baseado en criterios de perdurabilidade e sostibilidade,

• Establecer a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras.

Se o principal obxectivo marcado pola lei é o de establecer a normativa necesaria para garantir a protección das zonas costeiras, soster que o Pol non é idóneo para conter medidas de protección, (sendo un dos seus principais obxectivos a protección do litoral e da paisaxe), en base a manter que só pode conter unha enumeración de contidos que debe ter un PTI, non ten fundamento, xa que esa enumeración é xenérica para todo tipo de PTI, esquecéndose dos mandatos específicos do artigo 2 da Lei 6/2007 de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia e do art. 5.2 da Lei da paisaxe de Galicia.

O artigo 5 da Lei 7/2008, de 7 de xullo, de protección da paisaxe de Galicia, establece que o poder públicos velarán para que no ámbito da súa competencia e da natureza de cada territorio adóptense as medidas específicas necesarias para a protección, xestión e ordenación da paisaxe. O poder públicos integrarán a consideración da paisaxe nas políticas de ordenamento territorial e urbanístico.



Orden de suspensión_Requirimento de anulación

Inclúense nesta categoría o conxunto de alegacións que cuestionan a validez legal da orde, así como aquelas que solicitan a anulación da mesma.

Tamén as que solicitan, para ámbitos concretos, que non se aplique a suspensión.

21

As medidas cautelares que se establecen na Orde de 23 de xullo de 2010, pola que se aproba inicialmente o Plan de ordenación do litoral, son o resultado dun estudo exhaustivo dos desenvolvementos urbanísticos previstos no ámbito do plan. Como consecuencia desta análise, a suspensión estableceuse en ámbitos nos que se considerou necesario preservar os valores paisaxísticos e ambientais postos de manifesto.

As medidas que se adoptaron coa orde atopan cobertura nas previsións do artigo 5.bis da Lei 10/1995, de ordenación do territorio de Galicia, introducido pola Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, que no seu primeiro punto establece: “Acordada polo Consello da Xunta a iniciación do procedemento de elaboración de calquera instrumento de ordenación do territorio, a persoa titular da consellería competente en materia de urbanismo e ordenación do territorio, de forma motivada, poderá suspender preventivamente os procedementos de aprobación do planeamento urbanístico, dos instrumentos de xestión ou execución do planeamento e de outorgamento de licenzas para ámbitos ou para usos determinados, coa finalidade de elaborar o instrumento de que se trate. Esta suspensión haberá de publicarse no Diario Oficial de Galicia.” O artigo 5.bis da Lei 10/1995, de ordenación do territorio de Galicia, introducido pola Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia establece no seu parágrafo 2 que a suspensión á que se refire o número 1 anterior extinguirase coa aprobación definitiva do instrumento de ordenación do territorio que motivou a adopción da medida cautelar de suspensión e, en todo caso, polo transcurso do prazo de dous anos contados desde a data do acordo de suspensión, prorrogable por un ano máis. Extinguidos os efectos da suspensión por aplicación deste artigo, non poderán acordarse novas suspensións no mesmo ámbito e por idéntica finalidade no prazo de catro anos."

Trátase polo tanto dunha medida cautelar con plena cobertura legal, en tanto en canto se tramita o Plan. O seu contido non forma parte do POL, aínda que, obviamente, teña sido ditada para facilitar a súa tramitación.



Participación e información pública

Incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións que poñen de manifesto a necesidade dunha maior publicidade do documento para facilitar a súa comprensión dada a súa complexidade ou que a información pública non é unha verdadeira participación cidadá

Ao longo da tramitación do POL esta Consellería, de maneira activa, puxo a disposición pública toda a información da que dispón coa calidade e precisión

22

axeitada sobre o territorio obxecto de ordenación para a elaboración deste documento, e fíxoo, entre outros medios, a través das tecnoloxías da información e das telecomunicacións, así na súa páxina web figura o texto integro e a documentación cartográfica do plan plenamente actualizada, en formato descartable e de balde.

Con obxecto de facer máis accesible o documento, e máis alá do mandato legal das obrigas en canto a información pública previstas na Lei 27/2006, de 18 de xullo pola que se regulan os dereitos de acceso a información, de participación pública e de acceso a xustiza en materia de medio ambiente, habilitáronse foros en diferentes redes sociais na Rede e creouse unha oficina técnica de información e atención o público na Consellería, e en tódalas delegacións da mesma na Comunidade Autónoma.

Asemade, conscientes da dificultade que entraña comprender un documento desta escala, que é o primeiro que se elabora en Galicia, acudiuse a todos aqueles lugares nos que se demandou unha exposición directa á cidadanía ou técnicos.


A participación pública incorporada na tramitación do POL, así como a publicidade á que se someteu a súa documentación foi ampla, nova, en relación aos soportes e os contidos e suficiente desde el punto de vista da tramitación e legalidade do documento.

POL. Denominación

Inclúense nesta categoría o conxunto de alegacións que solicitan modificar o título do POL e cambialo por: "Plan de ordenación do Litoral, redes fluviais e espazos de interese próximos á costa".

Incluíronse nesta categoría todas aquelas alegacións que solicitan modificar o título de Plan de Ordenación do Litoral por outro.

A denominación do POL procede xa inicialmente da disposición transitoria oitava da Lei 9/2002 de 30 de decembro de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia, que se ben o prevía como plan sectorial, o denominaba igualmente “Plan de Ordenación do litoral”. A lei 6/2007, de 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia consolida este denominación aínda que lle cambia a natureza, pero tanto nos seus artigos 1 e 2 expresamente coma ó longo do seu articulado impón esta denominación.

Asemade o Consello da Xunta da Galicia na súa sesión do 24 de maio de 2007, acordou iniciar o procedemento de elaboración e aprobación do Plan de ordenación do litoral. Esa é a denominación expresa elixida, non outra, cúmprese así co mandato legal e co acordo do Consello da Xunta.

23

Non procede


Responsabilidade patrimonial

Incorporáronse neste grupo todas aquelas alegacións que motivan un suposto indemnizatorio por impedir o desenvolvemento de determinados solos tal e como están previstos no planeamento municipal

A aprobación do POL, por si mesma e en termos xerais, non produce lesión patrimonial indemnizable conforme ás regras de responsabilidade patrimonial dos poderes públicos. A procedencia da indemnización debe probarse en cada caso acreditando a existencia dalgún dos supostos previstos no artigo 35 da Lei estatal de Solo, Texto refundido de 2008. A necesidade de adaptar o plan urbanístico ao POL tampouco leva consigo por si soa a procedencia de indemnizar, pois esa adaptación poderá facerse normalmente sen perda ou redución do aproveitamento urbanístico ou aplicando os mecanismos de repartición de cargas e beneficios previstas na LOUGA. A este respecto convén recordar que a adquisición do dereito ao aproveitamento urbanístico non deriva directamente da previsión no plan de determinadas edificabilidades, senón que require a execución do plan en vigor e, se esta se produciu legalmente, o solo terá xa a condición de urbano consolidado, polo que non lle será aplicable o POL.

Asemade, nos supostos en que hai ordenación detallada, non se interrompen os prazos de execución, senón que se respectan se o plan marcounos, e se non se fixo dáse un prazo de 3 anos para o seu desenvolvemento; polo que en ningún caso pódese falar de que a execución non se leve a efecto por causas imputables á Administración, neste caso ao POL e antes de transcorridos os prazos dado que estes respéctanse. Os que non teñan ordenación detallada non tiñan máis que unha simple expectativa e por tanto non entran nos supostos indemnizatorios. Non se impediu co POL ningún desenvolvemento urbanístico que estea en prazos de execución, nin por causas imputables á Administración, neste caso ao POL, por tanto non existen derivados da súa aplicación supostos indemnizatorios.



Retirada del POL

Incorpóranse neste grupo aquelas alegacións que solicitan a retirada do POL, na súa totalidade ou en parcelas concretas, cunha variada motivación

24

O POL non vulnera ningún precepto legal, e seguiu a tramitación regulamentaria, polo tanto non se aprecia ningún impedimento para continuar coa súa tramitación dando cumprimento ao mandato legal establecido na Lei 6/2007.

Esta petición se fai sen ningunha fundamentación legal asociada fora das que xa se teñen analizado. O POL está a seguir tódolos seus pasos con cumprimento escrupuloso da legalidade e introducindo aquelas modificacións que unha vez estudadas estimáronse xustificadas, polo que non procede a súa retirada.

Do mesmo xeito enténdese que carecen de rigor as formulacións de carácter persoal, sen motivación algunha, que esixen a retirada dos efectos do POL de parcelas concretas.

Non procede


Servidume DPMT

Incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións que solicitan que se altere, incrementando ou reducindo o Deslinde Público Marítimo Terrestre e/ou a servidume de protección.

O POL establece as súas determinacións de conformidade co marco legal conformado pola Lei 10/1995, do 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia, a Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, e a Lei 7/2008, do 7 de xullo, de protección da paisaxe de Galicia. O seu contido, ademais, toma en consideración e respecta tanto a lexislación de carácter sectorial vixente, como os plans ou resolucións ditados ao seu amparo. Neste caso, a dimensión da franxa de servidume de protección do dominio público marítimo-terrestre que recolle a cartografía do POL é a que quedou establecida nos expedientes de deslinde aprobados polo órgano competente (Dirección Xeral de Sostibilidade da Costa e do Mar do Ministerio de Medio Ambiente e Medio Rural e Mariño).

O artigo 11 da Lei 22/1988, de 28 de xullo, de Costas establece que para a determinación do dominio público marítimo-terrestre practicaranse pola Administración do Estado os oportunos deslindes, e o artigo 12 establece expresamente que o deslinde será aprobado pola Administración do Estado. Así pois, trátase dunha competencia estatal e non é competencia do POL reducir ou alterar a citada zona de servidume de protección do dominio público marítimo-terrestre, se non limitarse a reflectir a aprobada no deslinde oficial.

Por tanto non é competencia do POL reducir ou alterar a citada zona de servidume de protección do dominio público marítimo-terrestre, prevalecendo en todo caso a

25

aprobada no deslinde oficial.

Non procede

Non é competencia do POL a determinación desta liña do deslinde.

Vulneración da autonomía municipal

Agrupáronse baixo este epígrafe todas aquelas alegacións que, facendo referencia á clasificación do solo ou ben de maneira xenérica indican que o POL vulnera a autonomía municipal

É importante destacar aquí a xurisprudencia do Tribunal Constitucional que ten declarada ao respecto: A autonomía local está graduada en función dos intereses locais e supralocais:

▬Sentencia TC 170/1989, do 19 de outubro (RI 404/1985-BOE 246, do 7 de novembro – F J 9): Este Tribunal declarou que a autonomía local, tal e como se recoñece nos artigos 137 e 140 da Constitución Española, goza dunha garantía institucional cun contido mínimo que o lexislador debe respectar. Esa garantía institucional supón o dereito da comunidade local que hai que participar a través de órganos propios no goberno e administración de cantos asuntos atínxenlle, graduándose a intensidade desta participación en función da relación existente entre os intereses locais e supralocais dentro de tales asuntos ou materias.

A Lei de paisaxe de Galicia sinala no seu artigo 1 que a paisaxe ten unha dimensión global de interese xeral para a comunidade galega, por canto transcende aos campos ambientais, culturais, sociais e económicos. Así pois entran en xogo non só intereses locais, senón tamén supralocais “interese xeral” para a comunidade galega.

▬Auto do Tribunal Constitucional de 251/2009, do 13 de outubro de 2009, exposta nun conflito en defensa da autonomía local fronte a un instrumento de ordenación do territorio, en que se declarou a inadmisión a trámite do conflito:

Todos os instrumentos de ordenación do territorio refírense a actuacións de interese supramunicipal, ben por situarse ou referirse a un ámbito territorial que supera o dun concreto municipio, ben porque a incidencia das actuacións previstas transcendan ao ámbito municipal en atención á súa magnitude, importancia ou especiais características. Importa destacar tamén que no procedemento de aprobación de todos eles recóllese o obrigatorio trámite de audiencia ás entidades locais afectados polos mesmos.... Deste xeito a entidade local ten lexislativamente garantido algún tipo de intervención.

Engade este Auto do TC:

.. na aprobación dos instrumentos públicos que dan cobertura ás actuacións ten que se dar audiencia aos entes locais, dun lado, e que, doutro, estes últimos teñen que emitir un informe.. conclúese que a norma cuestionada non comporta unha vulneración da autonomía local constitucionalmente garantida, tendo en conta que

26

non priva aos municipios do seu dereito a intervir.

No caso do POL, coinciden intereses supralocais, e na súa aprobación dáse audiencia aos concellos e posibilidade de emitir informe, trámite en que precisamente encontrámonos e que vén esixido polo artigo 15 da LOT.

Non debe esquecerse que o art. 45.2 de la LOUGA establece que “ Os plans de ordenación urbanística están vinculados xerarquicamente ás determinacións das Directrices de ordenación do territorio e aos demais instrumentos establecidos pola Lei 10/1995, de Ordenación do Territorio de Galicia, e haberán de redactarse en coherencia con todos eles.”

Así pois, non existe vulneración da autonomía municipal, cada concello redactará o seu PXOM, si ben con suxeición ao que a lei lle impón, e en concreto a este instrumento de ordenación do territorio, que nace para unha protección do litoral coherente e coordinada.

Non procede


27

MC.- Modelo. Comprensión

Ámbito de Recualificación. Delimitar ou identificar Baixo este epígrafe agrúpanse as alegacións que se refiren aos ámbitos de recualificación que identifica o POL nas unidades de paisaxe solicitando ben que sexa o Plan de Ordenación do Litoral quen precise a delimitación destes, ou ben que obrigue ao Plan Xeral a delimitalos. Así mesmo inclúense as que solicitan a identificación de novos ámbitos.

O Plan de Ordenación do Litoral fai a identificación destas áreas a escala territorial, considerando que nelas a dinámica de ocupación é insostible e que deberán ser obxecto dun tratamento pormenorizado. Así o POL , no seu articulado define “os ámbitos de recualificación”, como aquelas áreas de carácter residencial, produtivo, de servizos ou análogas, desvinculadas dos núcleos fundacionais, desconformes co modelo territorial proposto no presente Plan, desconformidade que responde, na maioría dos casos á súa localización en espazos de valor ou ao seu carácter illado.

O obxectivo da declaración destes ámbitos é propiciar unha mellora da contorna rural ou urbana, para iso é imprescindible unha análise a unha escala máis detallada que a do POL. Para cumprir os obxectivos que o POL establece nestes ámbitos é imprescindible incorporar á ecuación da delimitación cuestións ligadas á xestión e planificación urbanística. Estas cuestións están na óptica do local e son polo tanto competencia municipal.

En consecuencia, na normativa do POL indícase que será o planeamento urbanístico quen de delimitalos, desde a escala municipal.

No caso de agregado urbano as determinacións do POL propoñen a súa recualificación e mellora. Así, non describiuse ningún ámbito de recualificación, agás nas zonas incluídas nos Espazos de interese ou aquelas áreas de carácter produtivo que deban ser obxecto de rexeneración desde o punto de vista funcional, ambiental e paisaxístico.

Estimada

Polo exposto estimáronse aquelas alegacións que solicitaban a identificación dun ámbito de recualificación, e tras analizalo valórase dun xeito positivo.


Cando, tal e como se ten dito, o solicitado non se corresponde coa escala de actuación territorial do POL ou coas funcións propias do mesmo. Ou ben xa está incluído no documento.

28

Cartografía. Dixitalizar elementos que non son do modelo Incluíronse nesta categoría un conxunto de alegacións que solicitan se recoñeza na cartografía unha serie de usos ou elementos que non forman parte da metodoloxía empregada.

En relación á solicitude de inclusión no documento dos elementos referidos infórmase que a cartografía do POL é unha cartografía homoxénea para todo o ámbito delimitado. Trátase dunha cartografía que ten como obxecto servir de base para o análise e a reflexión dos valores, procesos e transformacións do litoral de Galicia. En concreto, a cartografía de Usos e Elementos para a valoración contén unha síntese dos elementos analizados tal e como se indica na Memoria do documento. Tratase polo tanto dun traballo de síntese e integración, non dunha mera xustaposición, algúns dos elementos indicados polos alegantes serviron de base para a realización desta cartografía. Nese sentido resulta inapropiado incluír a documentación solicitada.


Incluíronse neste grupo aquelas alegacións que puñan de manifesto unha ausencia no entendemento dos elementos utilizados na cartografía do POL, ou ben sobre as que facían referencia a elementos que xa estaban incluídos.

Cartografía. Interpretación series. Neste grupo incluíronse o conxunto de alegacións que manifestan discrepancia en relación ao recollido nas distintas series cartográficas.

Tamén aquelas que solicitan que a cartografía de Modelo territorial sexa soamente orientativa para o plan municipal.

Debe indicarse que as discrepancias apuntadas por los alegantes poden responder ao diferente carácter dunha e outra serie de planos do POL:

Na serie do modelo territorial quedan plasmadas as áreas, os asentamentos e os sistemas xerais que conforman o modelo territorial do POL, segundo se definen no título IV do documento. Estas delimitacións afectan a todo o ámbito territorial, independentemente da súa clasificación urbanística. A súa modificación implica a necesidade da modificación do POL.

Nos planos de modelo de xestión recóllense, tramadas en branco, as delimitacións dos ámbitos de solo urbano consolidado e solo de núcleo rural que establece o planeamento urbanístico municipal vixente, que son as zonas nas que, conforme ao disposto no artigo 2 da normativa, non son de aplicación as determinacións do POL. De acordo coa xestión dinámica coa que o POL pretende levar a cabo a protección da paisaxe litoral, esta cartografía irá incorporando as delimitacións que resulten dos planeamentos que acaden a súa aprobación definitiva, sen que isto supoña a necesidade de modificar o documento.

29

Polo tanto, posto que as determinacións establecidas no POL non implican clasificación urbanística do solo, serán os concellos os que, no momento da redacción, revisión ou modificación do seu planeamento, clasifiquen o solo de conformidade coas categorías establecidas pola lexislación urbanística e en coherencia co POL. Para iso, analizaranse os contidos da súa memoria, das fichas das unidades de paisaxe e das distintas series cartográficas, especialmente da do Modelo Territorial e usos e elementos para a valoración, xunto coa normativa.


Tal e como se indicou as queixas ou discrepancias manifestadas supón unha falta de entendemento do contido e alcance de cada unha das series cartográficas.

Desestimada

Desestimáronse as alegacións que solicitan que a cartografía do modelo territorial ou a de usos do solo e elementos para a valoración non sexan de aplicación.

Corredores. Axuste a normativa sectorial de augas Agrupáronse baixo este epígrafe as alegacións que solicitaban que os corredores se axustaran ao previsto na lexislación de Augas sobre servidume ou na lexislación urbanística sobre solo rústico de protección das augas.

A protección de corredor persegue o criterio de conectividade ecolóxica recollido na lexislación europea, estatal e autonómica sobre conservación da natureza e a protección da paisaxe (Directiva Hábitats (1992), Lei 9/2001, do 21 de agosto, de conservación da natureza, entre outras).

Este criterio de busca da conectividade entre hábitats, que é máis manifesto en torno ás áreas de maior interese ecolóxico como son os espazos naturais protexidos, debe estenderse ao conxunto do territorio, especialmente cando a fragmentación da paisaxe, como sucede no ámbito litoral, pon en perigo a diversidade biolóxica.

Neste momento, no que comezan os problemas de fragmentación da paisaxe, xorde a necesidade de manter ou incrementar a conectividade entre os elementos remanentes. Así, mentres que a perda de hábitat é dificilmente solucionable polas demandas territoriais, a conectividade é máis alcanzable, na medida que unha solución eficaz non implica grandes demandas de superficie senón continuidade e coherencia territorial.

Por isto, os corredores ecolóxicos definidos no POL deben entenderse como elementos de naturalización necesarios nos que se reúnen múltiples funcións, dende as puramente hidrolóxicas por estar definidos sobre os cursos de auga, as ecolóxicas como garantes da conectividade entre as áreas costeiras e os espazos interiores de valor ambiental, ate incluso as culturais de conformidade coa súa historia, tradición u outras razóns análogas que resalten os seus valores ambientais fundamentais.

30

Respecto á identificación que se propón de corredores ecolóxicos coa zona de servidume/policía dos cursos de auga, hai que engadir que, a diferenza da protección de augas, os corredores ecolóxicos tentan preservar as zonas nas que se materializan os fluxos de auga, materiais e enerxía mais tamén a conectividade biolóxica. É por isto que a súa definición non coincide coa servidume de augas nin a zona de policía de ríos e regatos. Por isto, atópanse incluídos nos ámbitos do corredor ademais dos cursos de auga permanente ou temporal e a súa vexetación de ribeira, os espazos adxacentes necesarios para o bo funcionamento dos hábitats de especial valor ecolóxico que os conforman, actuando como garantes da conectividade entre as áreas costeiras e os espazos interiores de valor ambiental. É por isto que os corredores non coinciden nin deben facelo coas áreas de servidume ou policía de ríos, por ter o seu fundamento nun concepto máis amplo de conectividade ecolóxica e funcional do territorio.

Asemade, os corredores ecolóxicos están recollidos de maneira orientadora na cartografía do Plan de Ordenación do Litoral. O planeamento municipal poderá precisar a delimitación destes espazos, mais garantindo sempre o mantemento global da rede territorial definida polos corredores ecolóxicos.

Desestimada

Polo exposto, desestimáronse todas as alegacións así formuladas

Corredores. Xenérica Agrúpanse neste epígrafe todas aquelas alegacións que solicitan a eliminación o redución dos corredores por considerar que dificultan ou impiden os desenvolvementos urbanísticos previstos no planeamento ou por estimar que teñen unha superficie excesiva.




31

Por isto, vos corredores ecolóxicos definidos non POL deben entenderse como elementos de naturalización necesarios nos que se reúnen múltiples funcións, dende ás puramente hidrolóxicas por estar definidos sobre vos cursos de auga, ás ecolóxicas como garantes dá conectividade entre ás áreas costeiras e vos espazos interiores de valor ambiental, ate mesmo ás culturais de conformidade coa súa historia, tradición ou outras razóns análogas que resalten vos seus valores ambientais fundamentais.

Os corredores defínense sobre a aptitude do territorio para evitar esta fragmentación dos hábitats de maior interese e coa base territorial dos cursos de auga como elementos lineais que garanten, non soamente a conectividade biolóxica, senón tamén os fluxos de auga, materiais e enerxía. O seu ámbito inclúe non soamente os elementos da paisaxe de maior nivel evolutivo tales como bosques autóctonos senón tamén aquelas formacións que ofrecen condicións favorables á permeabilidade do territorio para a vida silvestre e, en conxunto, incrementan a capacidade de resposta e, polo tanto, a resiliencia das poboacións, de especial interese no escenario actual de cambio climático.

Asemade, os corredores ecolóxicos están recollidos de maneira orientadora na cartografía do Plan de Ordenación do Litoral. O planeamento municipal poderá precisar a delimitación destes espazos, mais garantindo sempre ou mantemento global dá rede territorial definida polos corredores ecolóxicos.


Neste grupo incluíronse aquelas que piden a redelimitación do ámbito sen comprender que esta é unha competencia municipal.

Desestimada

Desestimáronse aquelas alegacións nas que non se xustificaba a eliminación ou o motivo do alegado.

Disp. Transitoria 1ª incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións cuxo obxecto era poñer de manifesto a innecesariedade de que o planeamento urbanístico se adaptara al POL.

Tamén aquelas que se opoñen á innecesariedade de adaptarse establecida na área de ordenación, para aqueles plans xerais que estean aprobados provisionalmente, ou aquelas que suxiren algunha cautela máis para dito planeamento.

O obxectivo desta disposición transitoria é establecer un prazo para a adaptación da planeamento xeral non adaptado á Lei 9/2002, de 30 de decembro, de Ordenación Urbanística e Protección do Medio Rural de Galicia.

Doutro xeito non se daría cumprimento ao mandato legal establecido na Lei 6/2007 de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia

32

que procura a consecución dun modelo territorial baseado en criterios de sostibilidade e racionalidade. O seu artigo 2.2 obriga a adaptar o plan urbanístico ao POL, polo que é coherente establecer un prazo para iso. Tamén o art. 14 da Lei de Ordenación do Territorio de Galicia prevé a adaptación do planeamento urbanístico ao territorial, o que é congruente coa superioridade xerárquica deste sobre aquel (art. 45.2 LOUGA).

Non existe polo tanto impedimento legal algún para a citada adaptación, todo o contrario, supón un acto de coherencia e de goberno do territorio. O contrario sería facer un documento que non tería aplicabilidade supondo unha fraude de lei.

Do mesmo xeito e debido ao avanzado estado de tramitación do planeamento aprobado provisionalmente considerouse coherente circunscribir a adaptación ao POL aos ámbitos de maior valoración, sendo discrecional do concello o adaptarse na área de ordenación.

Desestimada

Polos motivos anteriormente expostos considerouse razoable racionalizar a adaptación do planeamento aprobado provisionalmente desestimándose este.

Estimada

Aqueles casos que suxiren algunha cautela máis no momento da revisión do planeamento xeral aprobado provisionalmente.

Mellora ambiental

Inclúense neste grupo ao conxunto de alegacións que solicitan a revisión desta área por entender que non conteñen os valores mencionados no documento. Moitas destas teñen a súa fundamentación nunha falta de entendemento do réxime establecido no POL para este ámbito, especialmente no relativo aos desenvolvementos urbanísticos.

Tal e como se indica na memoria do documento, o obxectivo principal desta área é o de preservar a paisaxe litoral como un valor natural e cultural reivindicando esta fronte litoral como un elemento propio, unha traza distintiva, un recurso e un indicador da calidade de vida de Galicia.

Pero tamén ten como obxectivo mellorar aquelas intervencións que non se axustan ao modelo proposto neste Plan e necesitan de actuacións para colaborar a transformar estas escenas en paisaxes de calidade.

Así, na normativa do presente plan, establécese a forma de levar a cabo eses crecementos conforme aos criterios xa enunciados entre os que está completar a trama existente, ademais de que estes crecementos se dirixirán, sempre que sexa posible, en dirección contraria á costa. Neles, as edificacións situaranse diante dos núcleos existentes tan só co obxectivo de completar a fachada marítima, ou a trama

33

existente.

Como se indicou en repetidas ocasións no documento, protexer non é só prohibir, senón que é necesario dirixir procesos, atopar os lugares mais adecuados para a localización das actividades e usos así como racionalizar os desenvolvementos e evitar os impactos sobre os ámbitos e ecosistemas mais fráxiles, é dicir: ordenar. A delimitación desta área xunto cos criterios, normas e principios establecido na normativa perseguen proporcionar o modelo necesario para preservar os seus valores e mellorar a calidade ambiental e paisaxística da mesma.


Estas alegacións pon de manifesto unha falta de comprensión do modelo do POL e da súa aplicación, trátase dunha cuestión metodolóxica xa contestada no Tipo Modelo de Ordenación: metodoloxía.

Modelo de ordenación (metodoloxía) Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que con carácter xeral cuestionan a metodoloxía do POL por entender que o mero cumprimento da lexislación urbanística e sectorial vixente xa constitúen un marco básico suficiente para preservar o litoral.

Do mesmo xeito inclúense aquelas alegacións que solicitan que se realice un POL con determinacións meramente orientativas

O mero cumprimento da lexislación sectorial non é suficiente para a consecución dunha protección efectiva da zona costeira e dun modelo de xestión baseado en criterios de perdurabilidade e sostibilidade.

A Lei 6/2007 establece a necesidade de realizar este Plan co obxecto de "establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras" (art.º 2.1).

Son múltiples os motivos que fan necesaria a aprobación do Plan de ordenación do litoral, entre eles que transcenda á planificación urbanística do escenario da lexislación sectorial e a incorpore ao obxectivo do crecemento sostible.

Por unha banda, mesmo o marco xurídico vixente esixe a realización dun Plan territorial integrado ao obxecto de establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras.

Por outra banda, tanto os foros de expertos como a propia Comisión Parlamentaria, creada para o seguimento deste Plan reforzan a necesidade de establecer un

34

Modelo Territorial coherente, que posibilite o desenvolvemento sostible do litoral e que asegure ao mesmo tempo o mantemento dos seus valores e espazos identitarios, tendo en conta que as análises efectuadas poñen de manifesto que o crecemento sen límites xera disfuncións e perturbacións no sistema ecolóxico, así como no modelo de organización do territorio.

A personalidade do territorio galego, combinación dos seus carácteres topográficos e bioclimáticos, xunto coa peculiar ocupación humana que construíu no transcurso de séculos unha gran variedade de paisaxes litorais, está inmersa, nalgúns casos, en procesos de degradación ambiental e paisaxística.

A continuidade do modelo existente, con predominio dunha intensa antropización, pode supoñer un menoscabo dos valores característicos do litoral, dotados dunha singularidade e fraxilidade moi alta.

O Plan de ordenación do litoral propón un modelo de contención da ocupación do solo, en particular dos elementos mais fráxiles, de racionalidade dos crecementos urbanísticos, de naturalización das intervencións que se mostren necesarias e de preservación dos elementos que garanten a biodiversidade.

Desde estes principios, formúlase o modelo de áreas continuas e descontinuas e os espazos de interese como malla natural sobre a que as actuacións necesarias do urbanismo e dos sistemas sectoriais e territoriais se insírense respectándoo imprescindible equilibrio ambiental e conservación da biodiversidade.

En ningún caso parece poderse dar cumprimento aos obxectivos e determinacións establecidas pola lei 6/2007 desde a realización dun documento meramente orientativos que non inclúa criterios, principios ou normas xerais


Algunhas destas alegacións pon de manifesto unha falta de comprensión do modelo do POL e da súa aplicación, e carecen de argumentos xurídicos ou técnicos suficientes ou as súas propostas non constitúen un marco sólido para dar cumprimento ao mandato establecido na lei 6/2007.

Outros aspectos

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan cuestións de diversa natureza. Na meirande parte dos casos non gardan relación cos obxectivos e funcións do POL tales como:

- Maior concreción de pautas para deseño bioclimático

- Incluír medidas para a dinamización económica, particularmente non turismo

- Outorgar prioridade a actividades produtivas sostibles

- Solicitan un estudo das necesidades de vivenda e do número de vivendas baleiras

- Anulación dalgunhas das propostas da análise.

35

Noutras alegacións, realízanse suxestións e achegas que foron incluídas parcialmente na medida que se adecuaban a ditos obxectivos e funcións do POL, como é o caso das suxestións recibidas sobre enerxías renovables.


Trátase de cuestións de distinto alcance ao do POL propias dunha regulación de carácter sectorial mais específico.

Estimada parcialmente

Trátase de achegas e suxestións que foron incluídas na súa meirande parte na medida que se adecuaban aos obxectivos e funcións do POL e que melloran e enriquecen as propostas.

Plans e proxectos sectoriais

Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan que os plans e proxectos sectoriais aprobados e vixentes con anterioridade ao POL non se desenvolvan dun xeito independente ao POL e ao seu Modelo Territorial, ou non se considere a súa excepcionalidade.

Do mesmo xeito incluíuse neste grupo o conxunto de alegacións que supoñen que non se poderá desenvolver algún dos plans e proxectos en vigor, así como aqueles que solicitan a eliminación de algunha das previsións establecidas nos citados plans e proxectos.

De conformidade co o establecido no artigo 5 do Decreto 80/2000, de 23 de marzo, polo que se regulan os plans e proxectos sectoriais de incidencia supramunicipal, os plans e proxectos sectoriais non poderán vulnera-las determinacións contidas noutros instrumentos de ordenación do territorio regulados na Lei 10/1995, do 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia.

Asemade no artigo 9 do mesmo Decreto 80/2000 entre as determinacións que deben reunir estes instrumentos están as medidas de articulación co planeamento urbanístico e cos demais instrumentos de ordenación do territorio vixentes.

En cumprimento disto, o POL sinala que de conformidade co establecido no artigo 5 do Decreto 80/2000, de 23 de marzo, polo que se regulan os plans e proxectos sectoriais de incidencia supramunicipal, os plans e proxectos sectoriais estableceranse no marco das determinacións contidas noutros instrumentos de ordenación do territorio regulados na Lei 10/1995, de 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia, polo que os seus determinacións recollerán os criterios establecidos no presente Plan de Ordenación do Litoral.

36

Así pois os plans e proxectos sectoriais que se tramiten unha vez aprobado o POL deberán respectalas súas determinacións, se ben o principio constitucional da irretroactividade das normas non permite a súa aplicación ós plans e proxectos sectoriais aprobados e vixentes con anterioridade ao POL.

Excepcionalmente, polo interese do seu desenvolvemento no marco de políticas sectoriais da Comunidade Autónoma de Galicia e atendendo aos obxectivos da política sectorial, no ámbito do Plan de Ordenación do Litoral, poderanse delimitar áreas para a localización de instalacións e dotacións que se desenvolverán a través dalgúns dos plans e proxectos sectoriais recollidos na Lei 10/1995, de 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia. Estes plans e proxectos terán entre os seus fins, ademais da implantación das actividades que lles son propias, a reordenación de aquelas outras existentes incompatibles co modelo previsto no Plan de Ordenación do Litoral, respectando os valores nel recoñecidos.


Por todo o anteriormente exposto, enténdese que o sinalado neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado.

Proteccións. Aumentar

Incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións que solicitaban, con carácter xeral, un tratamento máis intenso desde o punto de vista da protección do espazo costeiro ou a inclusión de figuras de protección non reflectidas de xeito formal por parte do POL ou de outros elementos de interese inventariados cuxa consideración é máis axeitada a unha escala de maior detalle. Tamén as que solicitan que se protexa un elemento concreto (curso de auga, zona arborada, etc.)

Considérase que a extensión, diversidade e complexidade do litoral de Galicia fan necesario unha aproximación progresiva ao modelo de organización territorial así como aos seus valores para poder deste modo protexelo, ordenalo e xestionalo. As propostas de protección fanse atendendo a criterios homoxéneos que sexan significativos a escala territorial. Poderiamos dicir que o POL é tan só unha peza máis, un instrumento que necesita da transposición dos seus criterios e directrices ao modelo proposto polos distintos plans urbanísticos dos municipios costeiros, ás distintas políticas e plans sectoriais, co fin de alcanzar os obxectivos deste.

O POL convértese así nun instrumento imprescindible para alcanzar o necesario equilibrio entre a localización das poboacións e as actividades no territorio e a súa efectiva protección para lograr un desenvolvemento sostible. Deste xeito resulta un instrumento que se espera sexa o suficientemente eficaz para colaborar na redacción dos novos plans urbanísticos e supoña unha reorientación dos modelos de utilización do territorio e dos recursos naturais no ámbito litoral, parte fundamental do patrimonio e identidade rexional.

Os traballos e estudos realizados, en particular os que se reflicten na cartografía de

37

Usos do solo e elementos para a valoración, así como nas Fichas das unidades de paisaxe son a base para a reflexión nos procesos de planificación a escala territorial e tamén local. Isto facilitará, sen dúbida algunha, que de xeito transparente se poñan de manifesto os valores do territorio e a súa paisaxe, desde criterios de racionalidade e sostibilidade. Moitas das áreas nas que se solicitan maiores proteccións aparecen recollidos na cartografía de Usos e elementos para a valoración, mediante categorías de usos a considerar para a súa protección e ou conservación (agrupacións da lenda de usos: Bosques autóctonos, Bosques de recolonización, Bosques de ribeira e Bosques mixtos) entre outros.

O POL pretende conseguir unha protección e ordenación da paisaxe litoral mediante unha xestión dinámica. Trátase, como se dixo con anterioridade, dunha nova cultura do territorio que se actualiza cada día. Non obstante, este é un documento que se debe reafirmar con cada acción que o desenvolve, con cada plan que se adapta a el.

O POL mantivo desde o principio da súa tramitación unha metodoloxía coherente na interpretación das áreas susceptibles de albergar valores desde o punto de vista territorial. Desde o POL buscouse sempre alcanzar unha xestión dinámica do territorio na que sobre as premisas duns principios, criterios e normas xerais aplicados a unha caracterización do territorio en atención aos seus valores e procesos, as distintas administracións con competencia no mesmo puidesen adecuar o seu modelo territorial ao previsto polo POL, favorecendo con esta suma de accións unha xestión sostible do territorio e unha protección efectiva dos seus valores.

Por outro lado o POL establece que as determinacións contidas nel establécense no marco da ordenación territorial e enténdense sen prexuízo doutras máis restritivas que puidesen vir impostas pola lexislación sectorial, así como polo planeamento municipal, polo que calquera espazo que goce dunha protección maior recoñecida ten plena cabida no POL.

Polo tanto, coa base do modelo do POL, e atendendo á particularidade de cada territorio e/ou á singularidade dunha especie, o plan sectorial, territorial e urbanístico, a unha escala de análise máis detallado, poderá establecer maiores proteccións ou restrinxir aínda mais o réxime de usos contido nel.


Inclúense nesta consideración aquelas solicitudes que xa se atopan en protección costeira e que teñen a súa orixe nun erro de apreciación ou do entendemento das diferentes series cartográficas así como aquelas alegacións que solicitaban aspectos contrarios ao modelo o a metodoloxía do POL, por entender que o POL mantivo desde o principio da súa tramitación unha metodoloxía coherente na interpretación das áreas susceptibles de albergar valores desde o punto de vista territorial. Tamén aquelas nas que se solicitan maiores proteccións aparecen recollidos na cartografía de Usos e elementos para a valoración, mediante categorías de usos a considerar para a súa protección e ou conservación.

38

Estimada

Estimáronse aquelas solicitudes de inclusión de elementos locais que desde o concello se puxo de manifesto os valores que os fan merecedores dunha maior protección a escala territorial.

PXOM en trámite Recóllense neste grupo de alegacións aquelas que solicitan que sexa o POL o que se adapte ou recolla as determinacións dos plans en tramitación.

En relación co planeamento urbanístico municipal que se está tramitando, o POL establece nas súas disposicións transitorias o réxime de aplicación en cada caso, modulando a obriga de adaptación dos plans xerais ás determinacións do POL en función do estado de tramitación no que se atopen.

A respecto da coordinación e axuste entre os contidos do POL e dos PXOM, debe partirse da hipótese (consonte co disposto no artigo 14 da Lei 10/1995, e 45 da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia) de que o planeamento urbanístico municipal que se atope en tramitación deberá adecuarse ás determinacións do POL, conforme ao establecido nas súas disposicións transitorias. Por tanto, será novo PXOM o que se adaptará ao POL, a fin de que precisamente resulten congruentes as súas determinacións coas propias do modelo territorial establecido pola Comunidade Autónoma.

Desestimada

Desestimáronse o conxunto destas alegacións polos motivos anteriomente descritos.

PXOM. Axuste o POL ao plan vixente. Recolle as alegacións que solicitan que se integren as determinacións do planeamento municipal vixente como determinacións do POL para un municipio determinado alegando que este protexe suficientemente o territorio, ten un maior coñecemento deste ou ten sido aprobado pola propia administración autonómica.

Estas alegacións cuestionan, más allá da metodoloxía da elaboración do POL, a necesidade mesma da realización dun plan desta natureza. En relación con este cuestionamento cómpre afirmar que o mero cumprimento da lexislación sectorial non é suficiente para a consecución dunha protección efectiva da zona costeira e por si mesma non pode constituír un modelo de xestión do territorio baseado en criterios de perdurabilidade e sostibilidade.

Como apoio a este argumento, lémbrase que a Lei 6/2007 establece a necesidade de realizar este Plan e o seu obxecto. Así o POL debe “establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras” (art. 2.1). Consecuentemente o Acordo do Consello da Xunta de 24 de maio de 2007, supón

39

o inicio do procedemento.

É importante pois, establecer que non so o marco xurídico vixente esixe a realización de un Plan territorial integrado ao obxecto de establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral, senón tamén concorren outros argumentos neste senso como son, a análise realizada por expertos indicando a necesidade de establecer un modelo territorial coherente que posibilite o desenvolvemento sostible do litoral e que asegure ao mesmo tempo o mantemento dos seus valores e espazos identitarios. Unha análise que pon de manifesto que o crecemento sen límites xera disfuncións e perturbacións no sistema ecolóxico, así como no modelo de organización do territorio. Unha conclusión recollida pola propia Comisión Parlamentaria. E, finalmente, cumpre recordar que se da a circunstancia de que Galicia é a única rexión do espazo atlántico que non conta cun instrumento de planificación territorial e protección do seu litoral.

A personalidade do territorio galego na banda costeira continental xorde da combinación das súas características topográficas e climáticas, ao que se engade un peculiar tipo de ocupación humana que construíu no transcurso de séculos, unha gran variedade de paisaxes. Estas paisaxes son un dos maiores atractivos turísticos de Galicia e atópanse, nalgúns casos, inmersos en procesos de degradación ambiental e paisaxística.

A continuidade do modelo existente pode supoñer un menoscabo dos valores característicos do litoral, posto que supón a antropización de elementos singulares e fráxiles, modelo que reflicte a meirande parte do planeamento vixente en Galicia. Por tanto, a consecución dos obxectivos establecidos na Lei 6/2007 necesita da realización dun planeamento territorial integrado que incorpore criterios e principios homoxéneos baseados en criterios de racionalidade e sostibilidade para toda a costa, dando un paso máis do considerado polo planeamento vixente.

Desestimada

En consecuencia, desestímanse todas as alegacións que solicitan o axuste do POL ao PXOM vixente.

Sistema de asentamentos Neste grupo inclúense aquelas alegacións que se refiren a discrepancias coa cualificación dos asentamentos derivadas da antigüidade de determinadas construcións existentes, ou á propia cualificación do asentamento en relación co regulado para cada tipo na normativa.

A caracterización realizada do sistema de asentamentos ten por obxecto recoñecer xéneses e realidades diversas. Isto permitiu analizar as súas orixes e transformacións e ao mesmo tempo, realizar unha reflexión sobre un modelo de ocupación e uso do territorio en clave de perdurabilidade e sostibilidade.

40

Estes asentamentos agrupáronse en catro tipos que permitiran valorar os cambios necesarios para acadar maiores cotas de calidade e cohesión social no marco do desenvolvemento sostible:

1.- Asentamento de carácter fundacional:

Recolle aqueles núcleos que, de carácter urbano ou rural, teñen unha orixe ou fundación antiga, e que poden ou non terse desenvolvido e medrado ao longo do tempo como consecuencia dun crecemento continuo. Albergan distintos procesos de transformación e responden a diferentes configuracións espaciais, pero a relación entre a orixe dese asentamento co territorio é a que pon de manifesto o entendemento deste e do seu aproveitamento, así como os nexos de relación con outros asentamentos da mesma natureza.

Dentro deste grupo, destacáronse aqueles asentamentos tradicionais cuxa localización estratéxica no borde costeiro e a súa vinculación funcional co mar confírelles unha singularidade que lles fai merecedores dun tratamento específico, e denomináronse Núcleos de identidade do litoral, co obxectivo de que ou planeamento urbanístico impida a perda desta singularidade recoñecida.

2.- Desenvolvemento periférico:

Recolle os contiguos aos núcleos fundacionais froito da súa expansión e evolución. É o que comunmente coñecemos como periferia, ben sexa esta urbana ou rural. Este crecemento pode ou non conservar a trama e a tipoloxía arquitectónica. Por veces o tamaño e a intensidade desta periferia é tan elevado que pode transformar substancialmente o núcleo fundacional.

3.- Asentamento funcional:

Inclúe núcleos que responden a modernas implantacións no territorio diferente das de carácter tradicional e que porén pola súa natureza (áreas produtivas, empresariais, educativas e de servizos) ou polos lazos de relación entre as edificacións, a súa morfotipoloxía, así como as dotacións e servizos cos que contan configuráronse como asentamentos integrantes do modelo de organización de territorio.

Trátase de asentamentos que nun curto período de tempo encontraron o seu sitio no conxunto do contexto territorial e contan con servizos e espazos de cohesión suficiente como para ser tidos en conta.

4.- Agregado urbano:

Recolle os continuos urbanos difusos que se desenvolven ao longo da costa case sen interrupción. Son áreas carentes de estruturas definidas, nas que os núcleos fundacionais aparecen como os principais elementos de identidade, aínda que difuminados por unha ocupación continua do territorio, aínda que cunha densidade distinta en cada caso.

41

Estimada

Estimáronse aquelas alegacións nas que comprobouse o dito polo alegante en relación coa construción, sen prexuízo de que por si so transforme o tipo de asentamento do que forma parte.

Desestimada

Desestimáronse aquelas que, despois de revisadas, constatouse que non se axustaban ao definido na normativa para cada un dos tipos de asentamentos cos que indicaban corresponderse.


Neste grupo puxéronse o conxunto de alegacións que solicitaban aspectos xa incorporados no documento aprobado inicialmente.

Sistemas Xerais Territoriais. Infraestruturas Agrúpanse neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan que os plans e proxectos de infraestruturas deban ter en consideración o Modelo territorial proposto polo POL así como os valores territoriais que se pretender presevar.

Do mesmo xeito incluíronse neste grupo aquelas alegacións que solicitan que se inclúan ou se exclúan determinadas obras ou instalacións portuarias previstas

As infraestruturas, incluídas as portuarias, encóntranse recollidas no Plan como Sistemas Xerais Territoriais. Este tipo de proxectos son de competencia sectorial. Para eles o POL promove, dende a colaboración e coordinación administrativa, incorporar a integración paisaxística no deseño e a execución das obras, instalacións e edificacións procurando a conectividade e funcionalidade dos ecosistemas. Nese sentido deberán incorporarse as determinacións dos corredores ao deseño das diferentes infraestruturas. Deste modo dende o POL foméntase que os plans e proxectos que se desenvolvan estean en harmonía co Modelo Territorial previsto neste plan, así como co recoñecemento dos espazos e elementos de valor.


Estas alegacións poñen de manifesto unha falta de comprensión do modelo do POL e da súa aplicación.

MP.- Modelo, aspectos pormenorizados

Ámbito de Recualificación. Eliminar Incorporáronse neste grupo todas aquelas alegacións que solicitaban se eliminasen as determinacións contidas sobre os ámbitos de recualificación nas fichas das unidades de paisaxe, ou a súa eliminación das fichas.

O Plan de Ordenación do Litoral, identifica as áreas de recualificación que, a escala territorial, considera como zonas onde a dinámica de ocupación é insostible e que, polo tanto, deberán ser consideradas e tratadas con maior detalle polo plan

42

urbanístico. Así o POL , no seu articulado define “os ámbitos de recualificación”, como aquelas áreas de carácter residencial, produtivo, de servizos ou análogas, desvinculadas dos núcleos fundacionais, desconformes co modelo territorial proposto no presente Plan, desconformidade que responde, na maioría dos casos á súa localización en espazos de valor ou ao seu carácter illado.

Estimada

Elimináronse as áreas de recualificación definidas en agregado urbano, salvo aquelas que coincidían con espazos de valor, posto que se incluíu na normativa unha regulación específica para o desenvolvemento destes ámbitos.

Desestimada

Desestimáronse aquelas alegacións que tras unha revisión pormenorizada do documento constátase que os seus especificidades coinciden coas determinacións establecidas no documento para estes ámbitos.

Bosques

Con esta denominación recolléronse todas as alegacións sobre as masas arbóreas, as cales na súa inmensa maioría discutían ou negaban, as veces a propia existencia da masa boscosa, as veces o tipo ou a ausencia de valores salientables.

Tamén se inclúen aquelas alegacións que indican a necesidade de que o POL pronúnciese sobre as plantacións de eucaliptos, prohibíndoas ou que se manifeste sobre a política forestal.

Do mesmo xeito incluíronse aquelas que solicitan que incorpore áreas que o concello ten especial interese en protexer.

A cartografía de usos e elementos para a valoración pretende, máis aló de mostrar unha síntese do traballo de análise realizada para a elaboración do Plan de Ordenación do Litoral, servir de base para a toma de decisións a escala máis pormenorizada. Xa que logo, a referencia á existencia dunha masa arbórea debe entenderse con ese carácter, aínda que normativo en canto á necesidade de telo en conta na función planificadora, é complementario na toma de decisións, segundo sexa a súa natureza ou valor ecolóxico, a súa dimensión relativa, ou se atope nunha ou noutra área continua ou descontinua das que establece o POL.

En definitiva, será no seo do procedemento de redacción do planeamento cando se procederá a contrastar de forma efectiva estes valores e polo tanto á súa adecuada clasificación e cualificación polo mesmo.

Do mesmo xeito indícase que non é obxectivo do POL o establecemento da política forestal e polo tanto a regulación das explotacións forestais.


Neste grupo puxéronse o conxunto de alegacións que solicitaban aspectos xa

43

incorporados no documento aprobado inicialmente así como aqueles que solicitan que o POL regule as plantacións forestais así como aspectos varios ligados á política forestal

Desestimada

Desestimáronse todas aquelas alegacións nas que comprobouse o dito polo alegante referido a inexistencia da masa arbórea ou á unha errónea cualificación dela, non se corresponde cos usos e o modelo cartografado no POL.

Estimada

Estimáronse todas aquelas alegacións nas que comprobouse o dito polo alegante referido a inexistencia da masa arbórea ou á unha errónea cualificación dela era certa e coherente co modelo.

Cambio a ordenación Incluíronse neste grupo ao conxunto de alegacións que solicitan cámbiese a categoría dun ámbito de Mellora ambiental e paisaxística á área de Ordenación.

A motivación de moitas destas alegacións non é tanto poñer de manifesto que non concorren os valores que orixinaron a súa inclusión na Área de mellora ambiental e paisaxística como a vontade de poder levar a cabo desenvolvementos urbanísticos.

Polo que se refire á exclusión de certas zonas da área de mellora ambiental e paisaxística (MAP) e a súa inclusión na área de ordenación, debe indicarse que a área de MAP correspóndese co territorio comprendido entre a costa e os primeiros eixes e espazos que articulaban o modelo de organización tradicional, comprendendo deste xeito a paisaxe litoral próxima á costa (apartado 5.1.2 do Título IV Modelo de Xestión do POL).

Constitúe, na meirande parte dos casos, as áreas sometidas durante as últimas décadas á maior presión antrópica, nas que se fai necesario conservar e, no seu caso, recuperar a súa calidade ambiental e paisaxística preservándoa de intensos procesos de ocupación edificatoria. A definición destas áreas diferenciadas forma parte do modelo de ordenación que establece o POL, sendo esta unha función discrecional do planeamento territorial.

A ordenación que establece o POL basease nun modelo de xestión do territorio desde a perspectiva do desenvolvemento sostible, polo que inclúe en todo caso a posibilidade do crecemento que se xustifique necesario. En particular, na área de Mellora ambiental e paisaxística (MAP), permítese de forma motivada crecementos urbanísticos desde aqueles asentamentos que se definan como de carácter fundacional, periférico, funcional ou incluído no agregado urbano.

Estimada

Preséntanse argumentos que conducen á constatación dun erro ou dunha incoherencia coa metodoloxía empregada.

44

Estimada Parcialmente

Tras unha nova análise á luz dos datos achegados tan só unha parte do alegado é susceptible de pasar ao área de Ordenación

Desestimada

Ao non presentarse argumentos que conduzan ao recoñecemento dun erro ou unha determinación non congruente co modelo establecido, non procede atender á petición neste senso.

Corredores. Pola súa falta de coherencia, precisión e función Agrupáronse neste epígrafe as alegacións que incluían motivacións concretas para solicitar a revisión, redución ou eliminación dos corredores.




Por isto, os corredores ecolóxicos definidos no POL deben entenderse como elementos de naturalización necesarios nos que se reúnen múltiples funcións, dende ás puramente hidrolóxicas por estar definidos sobre os cursos de auga, ás ecolóxicas como garantes da conectividade entre ás áreas costeiras e os espazos interiores de valor ambiental, ate mesmo ás culturais de conformidade coa súa historia, tradición ou outras razóns análogas que resalten vos seus valores ambientais fundamentais.

Os corredores defínense sobre a aptitude do territorio para evitar esta fragmentación dos hábitats de maior interese e coa base territorial dos cursos de auga como elementos lineais que garanten, non soamente a conectividade biolóxica, senón tamén os fluxos de auga, materiais e enerxía. O seu ámbito inclúe, non soamente os elementos da paisaxe de maior nivel evolutivo tales como bosques autóctonos, senón tamén aquelas formacións que ofrecen condicións favorables á permeabilidade do territorio para a vida silvestre e, en conxunto,

45

incrementan a capacidade de resposta e, polo tanto, a resiliencia das poboacións, de especial interese no escenario actual de cambio climático.

Para a xeración dos corredores ecolóxicos e funcionais do POL seguiuse unha metodoloxía (descrita no Título II, Capítulo 3 desta Memoria) baseada na conectividade funcional da paisaxe, é dicir, na capacidade de dispersión de elementos singulares da biota e a súa resposta ás distintas configuracións espaciais así como os distintos elementos que compoñen a matriz da paisaxe.

Posto que o POL é un documento de escala e alcance territorial están representados como unha área de movemento, é dicir como un ámbito que o plan urbanístico deberá precisar, delimitar e motivar de forma máis concreta e de xeito coordinado cos organismos con competencias nas materias que nela coinciden. Para esta delimitación deberase ter presente a función ecolóxica, con elemento de conectividade e de reserva de solo que supoñen estes ámbitos, ademais de potenciar o seu uso como elementos capaces de dotar ao territorio de maior lexibilidade. Esta cuestión, como é lóxico, pouco ten que ver coas funcións da zona de policía da Lei de augas, xa que estas están máis vinculadas á existencia dun posible risco de inundación ou de alteración do réxime hidrolóxico do curso de auga mais que á necesaria conectividade e funcionalidade dos ecosistemas.

Esta última consideración cobra aínda máis forza como ferramenta para a planificación nos ámbitos con procesos de ocupación difusa e no agregado urbano.

Do mesmo modo é importante recordar que o plan municipal poderá establecer, no momento da súa revisión, outros corredores axeitados á escala e funcionalidade no municipio, co obxectivo de contribuír á mellora da conectividade ambiental e funcional, así como colaborar á consecución dunha infraestrutura verde. Tras a formalización final destes ámbitos terase conseguido establecer unha rede verde a escala territorial que sirva de soporte para o coñecemento e posta en valor deste rico patrimonio facilitando a utilización destes espazos como corredores non só de vida senón tamén de percorridos de conexión e interpretación do territorio e a paisaxe.

Desestimada

Desestimáronse aquelas que, unha vez analizada a alegación, comprobouse que o dito polo alegante non contraviña o carácter do corredor cartografado, sen prexuízo de que a súa delimitación poda ser modificada polo planeamento coa mesma metodoloxía e funcións que a empregada para a súa formulación.

Estimada

Estimáronse aquelas nas que, unha vez analizada a alegación, comprobouse que ou ben a proposta do alegante respondía con mellor criterio á metodoloxía empregada para definir os corredores, ou ben o trazado cartografado non se corresponden coa realidade.

46


Estimáronse parcialmente aquelas nas que, unha vez analizada a alegación, admitiuse en parte que ou ben a proposta do alegante respondía con mellor criterio á metodoloxía empregada para definir os corredores, ou ben o trazado cartografado non se corresponden coa realidade.

Desenvolvementos urbanísticos Inclúense neste grupo aquelas alegacións que poñen de manifesto a diversidade de situacións recollidas na área de Ordenación e que expoñen dúbidas sobre a racionalidade de que se impidan, nestes ámbitos os crecementos cara á costa, cando en ocasións, parece ser o máis acorde co modelo de organización existente.

O POL pretende servir como elemento de marco territorial no que establecer o compromiso para evitar a actual presión sobre o bordo costeiro e as súas zonas adxacentes, así como sobre aqueles espazos que pola súa vinculación visual están sometidos tamén a estas.

Esta área considérase, sen embargo, apta para os desenvolvementos urbanísticos dende calquera tipo de asentamento. A vontade do modelo expresado no POL foi sempre que nela, o plan dirixa os crecementos urbanísticos preferentemente e sempre que sexa posible, en dirección contraria á costa e, en todo caso, evitando a presión sobre as áreas máis fráxiles e os espazos e elementos de valor recollidos neste Plan.

Nese sentido clarifícase a normativa para racionalizar a aplicación deste precepto.

Estimada

Estímase a alegación no sentido expresado na normativa.



Espazos de interese Recóllense as alegacións nas que se solicita a eliminación dos espazos de interese incluídos en ámbitos aos que se refire o artigo 2 da normativa, nos que non é de aplicación o POL, ou aquelas nas que se discute os valores identificados en ditos espazos ou as que solicitan unha modificación da delimitación proposta.

Os espazos de interese defínense como aqueles que con independencia da situación nunha ou varias áreas do POL, posúen unhas características singulares e homoxéneas que os fan merecedores dun especial recoñecemento dos seus valores naturais e culturais.

47

Inclúese nesta categoría espazos que posúen unha xeomorfoloxía singular, os que conteñen taxons endémicos, vulnerables ou de distribución reducida, ou inciden no imaxinario colectivo do litoral de Galicia. A definición que fai o POL dos espazos de especial interese é orientativa e, segundo o articulado da normativa, o planeamento municipal poderá delimitar estes espazos con estudos de maior precisión, así como identificar outros non recollidos.

Así mesmo, de conformidade co artigo 2 da Normativa, no solo de núcleo rural e urbano consolidado non resulta de aplicación as determinacións do POL e consecuentemente as relativas aos espazos de interese.

Estimada / Parcialmente estimada

Estimáronse aquelas alegación que facían referencia a non aplicabilidade dos espazos de interese nos ámbitos aos que segundo a Normativa non é de aplicación o POL, e procedeuse a clarexar a normativa no caso de que a delimitación dos espazos de interese coincida con ámbitos excluídos das determinacións do POL, por ter a consideración de solo urbano ou de núcleo rural, non serán de aplicación as limitacións propias destes espazos, tal e como se solicita.

Estimáronse cando o proposto é coherente co modelo e cartografía e do POL por ter os valores e condicións que, a escala territorial, significaron o recoñecemento dun espazo como tal.


Cando o alegante solicita a redelimitación do ámbito, considerase xa incluída por ter un carácter orientativo segundo se recolle no articulado destes espazos, pudendo o planeamento levar a cabo estas delimitacións con estudos de mais precisión que a escala territorial do POL.

Inclúense tamén aquelas alegacións que solicitan a restrición dos espazos de interese aos montes veciñais, por entender que non é obxecto deste documento.

Desestimado

Desestimáronse cando o proposto non é coherente co modelo e cartografía e do POL por non ter os valores e condicións que, a escala territorial, significaron o recoñecemento dun espazo como tal.

Grao compatibilidade. Cambiar Neste grupo incluíronse todas as alegacións que formal ou implicitamente solicitan un cambio de grao de compatibilidade, por entender que a realidade física ou xurídica do ámbito non se axusta ao grao asignado no POL.

Neste senso cabe recordar, que aos efectos do POL, os ámbitos de solo clasificado como urbano non consolidado e urbanizable de planeamento xeral no adaptado a la Lei 9/2002 de Galicia, que non se desenvolvesen ou que se atopen en tramitación sen rematar o correspondente instrumento de equidistribución, antes da súa

48

entrada en vigor, caracterizáronse en función do encaixe das súas determinacións cos criterios, principios e normas xerais do POL, con independencia da área continua o descontinua do POL na que se sitúen .

A devandita caracterización deu como resultado os diferentes graos de compatibilidade recollidos na súa normativa.

Grao1: Son aqueles ámbitos que poden integrar nas súas determinacións, os criterios, principios e normas xerais identificados no POL, sen ter que se modificar, polo que poden continuar coa súa tramitación, sen prexuízo do resto da normativa de aplicación.

Grao 2: As súas determinacións son adaptables coas do presente plan mediante incorporación dos criterios, principios e normas xerais recollidos para cada un deles no anexo á Normativa. O cumprimento destes criterios e normas verificaranse no seo do procedemento establecido no artigo da citada Normativa.

Grao 3: As súas determinacións considéranse incompatibles, xa que necesitan levar adiante axustes nas determinacións urbanísticas de carácter xeral ou pormenorizada, para incorporar os criterios, principios e normas xerais do Plan de ordenación do litoral; estes axustes deben entenderse no marco da revisión do PXOM, xa que o seu alcance transcende dos límites do ámbito.

Grao 4: Son aqueles ámbitos que en virtude da disposición transitoria 1ª da LOUGA se lles aplica o réxime urbanístico do solo urbanizable non delimitado e que no momento da elaboración e aprobación do POL, non se dispoñía de información suficiente para poder analizar o seu grado de compatibilidade, ben por estar sen iniciar a súa tramitación ou ben porque aínda tendo información desta, resultaba insuficiente para asignarlle un grao de compatibilidade, en relación cos valores identificados para ese ámbito, deixando que sexa no seo do procedemento establecido para a súa tramitación urbanística (Plan de sectorización) cando se acredite a súa adaptación ao POL e demais normativa aplicable.

Estimada

O criterio de estimación foi que, á luz da documentación achegada, constatouse ou ben un erro no documento de aprobación inicial ou ben que os cambios solicitados eran compatibles co modelo do POL.

Desestimada

Deste grupo desestimáronse aquelas alegacións que non acreditaron o grao de compatibilidade que solicitaban para un ámbito determinado, sen prexuízo de que en virtude das disposicións de adaptación dos ámbitos de desenvolvemento de planeamento xeral vixente ao POL, en función do seu grao de tramitación, o POL outorgue un prazo para rematar esta tramitación.

49



Liña dinámica litoral As alegacións incluídas neste epígrafe poñen de manifesto a súa discrepancia coa liña cartografada de dinámica litoral por considerar que, formando parte do modelo territorial, non ten unha transposición normativa concreta, porque semella responder a criterios non expresados de forma clara, subxectivos; por non corresponderse coa definición que dela se fai ou porque a concreción desta nun lugar concreto non se atopa xustificada cos procesos litorais ou por responder de forma diferenciada a supostos iguais.

A costa é un complexo sistema natural en constante dinamismo, no que cada elemento depende da evolución e comportamento do resto.

O termo "dinámica costeira" empregado no Plan de Ordenación do Litoral alude a todos aqueles procesos físicos que producen cambios morfolóxicos na costa. Os desprendementos en acantilados, os cambios intensos nas praias por efecto de temporais ou os episodios de inundación, son algunhas evidencias da devandita dinámica. Episodios todos eles que entrañan riscos naturais que deben ser considerados dende o punto de vista da ordenación territorial, co propósito de garantir unha axeitada avaliación e unhas acertadas medidas de mitigación.

O termo risco implica, non só a idea de perigo e destrución, senón tamén as de elección, cálculo e responsabilidade. Polo tanto, a análise de riscos incorpora na súa propia natureza a visión preventiva.

Por tal motivo, a liña de dinámica litoral é a plasmación espacial das zonas de probabilidade de ocorrencia de fenómenos que poden entrañar riscos, non só considerando as dinámicas actuais, senón tamén, os escenarios futuros de cambio climático que, a teor do coñecemento científico actual, poderían variar substancialmente algúns parámetros clave, como o nivel do mar ou a frecuencia e intensidade de episodios meteorolóxicos adversos.

En definitiva o resultado, a liña de dinámica costeira, pretende alertar sobre zonas con algún tipo de risco presente e sobre a necesaria adaptación aos escenarios futuros de cambio climático, para que sexa tido en conta polo planificador e sen que neste momento supoña o establecemento de limitacións concretas sobre os terreos afectados.

Respecto á posible confusión coa liña de dominio público marítimo terrestre derivada dos expedientes de deslinde aos que fai referencia a Lei 22/1988, de 22 de xullo, de Costas, cómpre indicar que o trazado da liña de dinámica litoral fíxose dende unha perspectiva diferente, cun carácter máis científico e sen a incidencia na

50

titularidade dos terreos e limitacións de usos que ten a que realiza o Ministerio de Medio, Medio Rural e Mariño.

Estimada

Considérase estimadas aquelas alegacións que incidían na incoherencia existente entre a normativa e a expresión gráfica desta liña na cartografía do modelo territorial, no sentido de reflectir na serie cartográfica de Usos e elementos para a valoración como un elemento máis a considerar polo planeamento.

Así mesmo estimáronse, modificando o trazado desta liña nas que se puido comprobar que o exposto polo alegante coincidía co método xeral empregado.

Desestimada

Considéranse desestimadas aquelas alegacións que, unha vez revisadas, queda xustificada o trazado da liña no ámbito ao que se refire.


Aquelas alegacións que indican de xeito erróneo estar na zona de dinámica litoral ou que esta lles impide a realización de actuacións concretas na súa parcela ou se contradí coa clasificación urbanística da parcela.

Núcleos de identidade do Litoral (NIL) Incluíronse nesta categoría todas aquelas alegacións que solicitan a inclusión e/ou exclusión de determinados asentamentos nesta categoría.

Tamén aqueles que solicitan que se atenda á singularidade destes núcleos e a súa particular relación coa costa.

Trátase dun tipo particular de asentamentos tradicionais cuxa localización estratéxica no bordo costeiro ou lámina de esteiro lles confire unha singularidade que os fai merecedores dun tratamento específico. É dicir, non todos os asentamentos tradicionais foron considerados NIL, posto que non todos se configuran como elementos identitarios dende o punto de vista do entendemento do modelo de organización do territorio e o carácter do litoral.

O factor definitorio de todos os NIL é o de dispoñer de trazos de interese e atractivo que os doten de potencial para xogar un papel específico no modelo territorial deste ámbito. Analizando o papel do Litoral no conxunto do territorio galego, de onde emanan as orientacións acerca da súa ordenación, construíuse a armazón teórica e metodolóxica que posibilita a identificación destes núcleos, con especial atención á súa secular relación co mar.

As Directrices de ordenación do territorio, destinadas a esbozar os trazos do que se pretende sexa o Modelo Territorial de Galicia cun longo recorrido temporal, recoñecen a importancia estratéxica do Litoral. Nese sentido, e como é lóxico, o presente Plan de ordenación do litoral articula as medidas necesarias para que o

51

seu desenvolvemento garanta o equilibrio territorial respecto ás áreas interiores e sirva para impulsar a consolidación do sistema urbano atlántico.

Precisamente por isto, os NIL contan cun tratamento específico no que se establece que as súas delimitacións serán obxecto do planeamento. Estes terán un carácter motivado atendendo á súa historia, estrutura morfolóxica e relación funcional e visual co mar. Do mesmo xeito, o planeamento xeral establecerá a figura pola cal se concretará o seu desenvolvemento, conforme aos principios xerais establecidos no POL.

Desestimada

Aquelas que unha vez analizadas móstranse desconformes cos criterios empregados polo POL para o seu caracterización dentro desta tipoloxía de asentamentos.

Estimada

Aquelas que unha vez analizadas móstranse conformes cos criterios empregados polo POL para o seu caracterización dentro desta tipoloxía de asentamentos.


A particularidades deste tipo de núcleos son as que se tiveron en conta para establecelos como unha categoría singularizada de asentamentos e conferirlles un réxime e determinacións propias.

Patrimonio Incluíronse nesta categoría todas aquelas alegacións que solicitan a inclusión e/ou exclusión de diferentes elementos por entender que ten ou carecen, se é o caso, do citado recoñecemento.

Tanto para ou documento de aprobación inicial como para ou documento que se está a rematar de cara a fase de aprobación definitiva do Plan de Ordenación do Litoral (POL) prescindiuse do uso e da representación gráfica da delimitación das áreas de protección dos elementos catalogados do patrimonio cultural.

A normativa en Galicia a este respecto ven dada pola Lei 8/1995, do 30 de outubro, do Patrimonio Cultural de Galicia, correspondéndolle a Comunidade Autónoma a competencia exclusiva sobre ou patrimonio cultural.

Tal e como establece a referida lei no seu artigo 4, respecto do papel das corporacións locais en materia de patrimonio cultural:

"1. Os Concellos teñen a obriga de protexer, defender, realzar e dar a coñecer ou valor cultural dous bens integrantes do patrimonio cultural de Galicia que se sitúen non seu termo municipal"

"2. Correspóndelles, así mesmo, adoptar, en caso de urxencia, ás medidas preventivas necesarias para salvagardar vos bens do patrimonio cultural de Galicia

52

que viran ou seu interese ameazado

E tal e como establece no seu artigo 12, o acordo de declaración de bens de interese cultural corresponde ó Consello da Xunta, e no caso dos bens inmobles describirase a súa delimitación gráfica e o contorno afectado. "

As áreas que delimitan os elementos do patrimonio cultural, xa sexan xacementos arqueolóxicos, zonas de interese etnográfico, ou contornos de bens de interese cultural, están recollidas nos diferentes instrumentos do planeamento urbanístico existente e en declaracións de bens de interese cultural.

Por un lado, atopámonos cunha grande cantidade de información nesta materia, dentro dos diferentes instrumentos de ordenación urbanística (PXOM, normas subsidiarias, adaptación á LOUGA…), na que se aprecia a falla dun criterio unificador e organizativo á hora de delimitar ditos elementos patrimoniais, por outro lado, a ausencia dunha información acorde coas finalidades do POL que non é outra que a de incorporar estes elementos como fitos recoñecibles da paisaxe.

Neste contexto, decidiuse representar todos os elementos do patrimonio cultural incluídos no POL como entidades de tipo puntual, recollendo os elementos patrimoniais recoñecidos polos organismos competentes, así como outros ligados ao patrimonio etnográfico, mariño, froito da especificidade e natureza dun plan destas características, orientada á integración e recuperación destes elementos característicos e configuradores das unidades de paisaxe nas que se atopen.

Estimada

Estimáronse todas aquelas alegacións que tras a súa revisión recoñeceuse que comparten a metodoloxía empregada no POL para a súa inclusión e/exclusión

Desestimada

Desestimáronse todas aquelas alegacións que tras a súa revisión recoñeceuse que non comparten a metodoloxía empregada no POL para a súa inclusión e/exclusión

Protección costeira. Eliminar

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan a supresión da protección costeira dun ou varios ámbitos.

A motivación é moi diversa, nuns casos indícase que non concorren os valores suficientes, noutros que esta categoría impide o desenvolvemento previsto para eses ámbitos, etc.

Tal e como se expresa na normativa no seu artigo 11, a protección costeira, correspóndese coas áreas que conforman os elementos máis singulares e representativos do escenario costeiro, incluíndo significativos valores ambientais que deben ser obxecto de conservación.

53

Engloba espazos de elevado valor natural e ambiental así como paisaxístico por constituír as xeoformas rochosas (acantilados, illas e illotes) e os sistemas praia-duna xunto coas formacións vexetais costeiras asociadas. Do mesmo modo se inclúen nesta categoría os espazos afectados polas dinámicas costeiras.

Esta é sen dúbida unha das Áreas mais fráxiles e valiosas do litoral de Galicia. É ademais expoñente de moitos dos seus trazos mais identitarios e como tal é preciso que o POL recóllaa en toda a súa diversidade para poder preservala con criterio de sostibilidade e racionalidade.


Non afecta ao ámbito ao que se refire

Desestimada

Desestimáronse todas aquelas alegacións que tras a súa revisión recoñeceuse que non comparten a metodoloxía empregada no POL para a súa inclusión e/exclusión nesta categoría.

Protección Intermareal Incluíronse nesta categoría todas aquelas alegacións que solicitan a inclusión ou exclusión de ámbitos concretos do POL desta categoría ou aqueles que solicitan a súa revisión con carácter xeral.

Correspóndese coas áreas en que o escenario costeiro se prolonga por rías e esteiros xerando formas asociadas ás dinámicas fluvio mariñas, compartindo as súas mesmas características e valores de conservación.

Engloba os espazos de elevado valor natural ambiental que albergan as chairas intermareais, marismas altas e baixas. Deben analizarse estes valores no contexto do seu marco territorial.

Polo tanto os obxectivos que se perseguen nesta categoría consisten en preservar a funcionalidade destes ecosistemas profundamente vinculados coa dinámica fluvio-mariña ao mesmo tempo que a mellora da calidade das augas. É especialmente importante nestes ámbitos non soamente evitar a súa ocupación senón mellorar a súa calidade (en concreto a calidade das súas augas) posto que supoñen hábitats excepcionais e sen lugar a dúbidas identitarios das zonas costeiras. Son ámbitos nos que as perturbacións de carácter antrópico poden alterar o fráxil equilibrio das condicións que configuran o medio natural no que se desenvolven os ecosistemas que lles son propios, provocando así a perda da súa biodiversidade.

Desestimada

Desestimáronse todas aquelas alegacións que tras a súa revisión recoñeceuse que non comparten a metodoloxía empregada no POL para a súa inclusión e/exclusión nesta categoría.

54

Unidade de paisaxe. Delimitación Inclúese neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan unha redelimitación das unidades de paisaxe definidas.

A Xunta de Galicia, no marco da lei 7/2008, de 7 de xullo, de protección da paisaxe de Galicia puxo en marcha o proceso de elaboración dos Catálogos e Directrices de Paisaxe Litoral.

Este proceso no que se tomarán como punto de partida as delimitacións das unidades de paisaxe recollidas no POL conterá unha importante tramitación participativa. Froito da súa tramitación poderanse alterar as delimitacións das unidades de paisaxe atendendo a unha metodoloxía coherente e homoxénea para todo o ámbito.


Enténdese que a delimitación das unidades de paisaxe ten un carácter informativo desde o punto de vista do POL, e que será no proceso de elaboración dos Catálogos e Directrices de paisaxe onde se poderá valorar a súa delimitación mais adecuada, cunha participación cidadán máis intensa e unha documentación mais adecuada para o conxunto do territorio considerado

55

GC.- Aplicación. Comprensión

Actuacións previas.

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que conclúen que o POL supón unha legalización das actuacións previas á súa entrada en vigor, así como aquelas que solicitan que efectivamente o faga. Do mesmo xeito inclúense neste grupo todas aquelas que indican que o POL sanciona aquelas actuacións previas desconformes co modelo territorial proposto.

Non é obxecto do POL revisar a legalidade das actuacións levadas a cabo, senón formular a forma en que a partir de agora se vai ocupar o territorio.

O POL no legaliza nin ilegaliza nada, establece os criterios e principios xerais para que o planeamento urbanístico os concrete conforme a un modelo de desenvolvemento sostible.


Por todo o anteriormente exposto enténdese que o sinalado neste conxunto de alegacións, fai referencia a aspectos alleos ao POL manifestando unha falta de comprensión do alcance das determinacións do mesmo.

Desenvolvemento dos núcleos

Inclúese neste grupo ao conxunto de alegacións que indican que o POL supón un impedimento para o desenvolvemento dos núcleos, ben sexa dentro da iniciativa para a modificación da Lei de costas, ben por errónea interpretación do os criterios de desenvolvemento nas distintas Áreas continuas e descontinuas do POL.

O modelo territorial que establece o POL non só recoñece o sistema de asentamentos existente na actualidade, senón que regula os supostos e os criterios nos que poden levarse a cabo actuacións de desenvolvemento e/ou mellora deles. De modo que o POL non impide o desenvolvemento, senón que establece criterios, principios e normas xerais para que aquel se poida producir dun modo sostible. Condiciona eses desenvolvementos, pero non os impide.

O POL debe ser un documento que ademais de preservar os espazos valiosos do litoral estableza o mecanismo para dirixir estes procesos, introducindo unha lóxica a escala territorial, unha lóxica baseada en formulacións ecolóxicas e paisaxísticas. Simplificando estas ideas, isto supón:

● ampliar a responsabilidade con respecto á natureza e os seus sistemas

● establecer compromisos de calidade cara ás xeracións futuras

● Primar o pensamento colectivo fronte aos usos individuais

En palabras do lexislador: “ao obxecto de establecer os criterios, principios e

56

normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras”.

O propio preámbulo da Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, fai fincapé na sostibilidade no crecemento urbano establecendo que “Sen dúbida, o crecemento urbano segue sendo necesario, pero debe responder aos requirimentos do desenvolvemento equilibrado e sostible, minimizando os impactos daquel crecemento e apostando pola rexeneración das cidades e vilas existentes. A Unión Europea insiste claramente nisto, por exemplo na Estratexia territorial europea ou na máis recente Comunicación da Comisión sobre unha Estratexia temática para o medio ambiente urbano, que deben ser os referentes para as políticas públicas sobre o territorio.

A definición do modelo de ocupación do territorio corresponde aos instrumentos de ordenación do territorio e ao planeamento urbanístico, que deben responder aos criterios de sostibilidade económica, social e ambiental.”

Por iso desde o POL dedícase un capítulo enteiro da súa normativa a fixar o marco destes posibles desenvolvementos.


Polo anteriormente descrito trátase máis dunha falta de comprensión do modelo territorial que persegue o POL e da súa aplicación.

Desenvolvementos residenciais illados

Intégranse neste grupo aquelas alegacións que indican que dende o POL non se debe e/ou non se pode impedir modelos de crecemento baseados en urbanizacións illadas de carácter residencial e/ou turístico.

Ao longo das últimas décadas e nun período moi curto de tempo Galicia, e sobre todo o seu litoral, experimentou transformacións como nunca antes fora quen de facelo. Durante este período, a dispersión do espazo construído e, moi especialmente, a urbanización difusa, provocou unha importante fragmentación territorial, ecolóxica e paisaxística. A ocupación do solo froito do crecemento urbanístico desorganizado, espacialmente incoherente, desordenado e desligado dos asentamentos urbanos tradicionais alterou, nalgúns casos de xeito intenso, a lóxica territorial de boa parte do litoral. Esta dispersión do espazo construído, xunto coa implantación de determinados equipamentos e infraestruturas pesadas, así como a xeneralización dunha arquitectura allea ao carácter do lugar -en especial nalgunhas áreas turísticas-, deu como resultado unhas paisaxes dominadas cada vez máis pola homoxeneización e a banalización.

Do mesmo modo, algúns crecementos, implántanse en zonas sensibles do territorio, se impoñen ao existente, alterando e transformando os valores naturais ou paisaxísticos que facían que ese espazo fóra apreciado socialmente.

57

Noutras ocasións, non se trata xa tan só dunha alteración do patrimonio natural ou dunha perda da biodiversidade, senón da construción en enclaves illados sen elementos de cohesión social, desligados dos seus núcleos fundacionais. Estes enclaves demandan servizos e aumentan a mobilidade colaborando así a un proceso globalizado de dispersión que se afasta dun uso racional do solo. Moitos problemas ambientais teñen a súa orixe no uso (algunhas veces abuso) do solo, que conduce á amplificación dos efectos do cambio climático, a perda de biodiversidade e a contaminación das augas, os solos e o aire. Os efectos poden ser directos (por exemplo, destrución de hábitats ou paisaxes naturais) ou indirectos (por exemplo, o selado do solo e a deforestación que aumentan os riscos de inundación).

O obxecto do POL é "establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras". En todo o mundo parece entenderse cada vez con máis claridade que o territorio é un sistema, tanto económico, como natural e cultural; que o solo é un recurso escaso e non renovable e que a paisaxe é un dereito e un recurso económico e patrimonial de primeira orde. Polo tanto, as transformacións producidas, aínda que teñan unha escala local, colaboran sempre con outras de carácter global. Tan só é posible dirixir procesos como os descritos con anterioridade mediante a implantación dunha política conxunta comprometida de ordenación do territorio e da paisaxe.

Esta é a base do establecemento dun modelo territorial que fomente a consolidación dos núcleos fundacionais, evite os procesos de dispersión e impida a perda de calidade ambiental e escénica do litoral.

Estas consideracións foron integradas igualmente nas Directrices de ordenación do territorio (DOT) aprobadas provisionalmente o pasado 3 de decembro de 2010, resultando na redacción da determinación 3.1.5. a) “Os instrumentos de ordenación territorial e o planeamento urbanísSco: a. Non poderán conter previsións de crecementos residenciais desvencellados dos asentamentos preexistentes ou daquelas áreas de recualificación idenSficadas co obxecSvo de reconducir as dinámicas de ocupación do territorio incompaSble cun modelo de desenvolvemento sustentable”.


Por todo o anteriormente exposto, e a necesaria coherencia entre as Directrices de ordenación do territorio redactadas simultaneamente ao Plan de Ordenación do litoral, enténdese que este conxunto de alegacións non proceden.

Desenvolvementos urbanísticos. Directrices e normas xerais.

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que indican que o conxunto de normas en relación aos novos desenvolvementos teñen un carácter ambiguo e críptico, ou que fan unha errónea interpretación dos criterios, principios e normas

58

xerais para os desenvolvementos urbanísticos nas distintas áreas continúas ou descontinuas do Pol.

A regulación contida a este respecto na Normativa é suficiente para salvagardar os elementos de valor analizados así como para a consecución do Modelo territorial proposto, evitando a presión sobre as áreas máis fráxiles e procurando unha ordenación baseada en criterios de sostibilidade e racionalidade. Non se debe esquecer que segundo o artigo 2 da Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, o POL nace co obxecto de establecer os criterios, os principios e as normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade

Con estas determinacións, que están na óptica do territorial, o planeamento, a escala local, poderá adoptar varias ordenacións posibles todas elas coherentes coas citadas determinacións.

Unha maior concreción suporía entrar a valorar cuestións propias do planeamento municipal ou do planeamento de desenvolvemento.


Polo anteriormente descrito trátase máis dunha falta de comprensión do modelo territorial que persegue o POL e da súa aplicación.

Disp. Transitoria 1ª en concellos sen plan

Incluíronse neste grupo todas aquelas alegacións cuxo obxecto era pór de manifesto o agravio que supón o establecemento dun prazo de adaptación ao POL dos concellos con planeamento vixente fronte aos que carecen deste e polo tanto non teñen prazo de adaptación, solicitando que se elimine o prazo de adaptación ao POL

O obxectivo desta disposición transitoria é establecer un prazo para a adaptación do planeamento xeral non adaptado á Lei 9/2002, de 30 de decembro, de Ordenación Urbanística e Protección do Medio Rural de Galicia.

Os municipios sen plan deben iniciar o proceso de elaboración do mesmo para dar cumprimento á LOUGA. No devandito trámite, como é lóxico, deberán adaptarse ao marco xurídico vixente nese momento. O POL será un instrumento máis dos que deberán ter en consideración.

Doutro xeito non se daría cumprimento ao mandato legal establecido na Lei 6/2007 de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia que procura a consecución dun modelo territorial baseado en criterios de sostibilidade e racionalidade.

Non hai discriminación nin agravio porque se trata de situacións diferentes. Nos

59

concellos con plan non adaptado á LOUGA, é coherente que se estableza un prazo para a adaptación. Nos concellos sen plan non hai nada que adaptar, pero, cando o elaboren, terán que axustarse ás determinacións do POL e ao resto do ordenamento xurídico.


Por todo o anteriormente exposto enténdese que o exposto neste conxunto de alegacións atópase no POL debidamente xustificado, co cal no parece procedente a súa formulación.

Edificacións existentes

Recóllense neste grupo aquelas alegacións que fan referencia a que o POL deixa fora de ordenación a todas as vivendas situadas nalgunha das áreas continuas ou descontinuas, ou solicitan que o POL non estableza maiores restricións ás construcións existentes que as que impón a LOUGA.

Tamén incluíronse neste grupo ao conxunto de alegacións que solicitan se teña en consideración as necesidades de realizar determinado tipo de obras nas edificacións preexistentes. Algunhas de estas alegacións poñen de manifesto a necesidade de prestar especial atención ó patrimonio etnográfico mariño.

Respecto a que o POL deixa edificacións fóra de ordenación, debe indicarse que o POL non establece restrición ningunha para as edificacións existentes, segundo se recolle no articulado da normativa. Neste articulado remítese ao planeamento municipal para o establecemento das ordenanzas correspondentes, os parámetros e condicións para a súa reforma, ampliación ou cambio de uso, se e o caso, coas especialidades establecidas para as áreas de recualificación.

O POL regula que as edificacións e usos legalmente implantados antes da entrada en vigor do Plan poderán seguir desenvolvendo a súa actividade, con independencia da súa conformidade co Plan de Ordenación do Litoral.

As obras ou instalacións existentes en dominio público marítimo- terrestre e servidume de protección á entrada en vigor da Lei de Costas, estarán ao que se establece na Disposición Transitoria Cuarta da citada Lei, xa que o POL non pode alterar o réxime establecido na lexislación estatal.

Con todo, o POL, consciente do inmenso patrimonio ligado ao mar existente na costa de Galicia, recoñece na súa cartografía estas edificacións e regula de maneira específica a posibilidade de realizar obras de rehabilitación, renovación e reforma de edificacións existentes de carácter tradicional ou de singular valor arquitectónico; e en especial, as que estean recollidas no plan territorial ou urbanístico como elementos de interese integrantes do patrimonio cultural paisaxístico etnográfico do litoral. En todos estes casos admitirase o cambio de uso para vivenda, fins dotacionais ou establecementos hoteleiros, hoteis rurais e de restauración conforme á lexislación relativa a turismo de Galicia. Este é un uso

60

permitido ou compatible en todas as áreas do POL.


Polo tanto, considérase que estas alegacións teñen a súa orixe nunha incorrecta comprensión do documento ao estar as solicitudes que fan xa incluídas no POL.

Fichas das unidades de paisaxe. Alcance e interpretación Aglutínanse neste epígrafe o conxunto de alegacións que solicitan se aclare o alcance do contido das fichas das Unidades de Paisaxe.

Do mesmo xeito inclúense aquelas alegacións que solicitan que se completen os campos relativos a riscos e impactos, obxectivos e accións.

O POL xorde dunha metodoloxía baseada na análise e o recoñecemento da paisaxe. Este traballo pon as bases para a realización dos Catálogos e Directrices da paisaxe do litoral.

Así, a caracterización da paisaxe realízase no POL mediante a información recollida sobre cada unidade de paisaxe que serviu de base para a realización da cartografía de Usos do solo e elementos para a valoración.

A caracterización da paisaxe estruturouse en fichas dotadas de textos, mapas e fotografías explicativas para cada unidade, de forma que a partir dos datos dispoñibles se analizan os apartados descritos na Memoria no Título II do Capítulo 3 destinado á Paisaxe.

A cartografía de Usos e elementos para a valoración e a documentación considerada nas fichas das unidades de paisaxe, completa e motiva a cartografía de Modelo Territorial e, polo tanto, ten un carácter complementario, vinculante ata a existencia dunha cartografía contrastada máis exacta, ao aproximarse a unha escala de maior detalle e precisión.

Por outro lado, e para efectos informativos, indícase que o POL xa recolle na súa Memoria, en concreto no Título II destinado á Paisaxe, e máis especificamente no capítulo 3 dedicado á caracterización da paisaxe, que estes contidos son propios do proceso de redacción e elaboración dos Catálogos da Paisaxe do Litoral. O POL neste sentido foi un avance do que se levará a cabo nese proceso.


Procedeuse tan só a clarificar o alcance destas fichas cuestión que, doutra banda estaba xa incluída no documento.

POL. Mecanismos para su aplicación Localízanse neste grupo o conxunto de alegacións que indican que o POL non establece os mecanismos necesarios para levar á práctica o modelo pretendido.

O artigo 13 da Lei 10/1995, do 23 de novembro, de ordenación do territorio de

61

Galicia, recolle a posibilidade de que os plans territoriais integrados conteñan previsións relativas á implantación de infraestruturas ou equipamentos, ou ás medidas necesarias para a obtención dos seus obxectivos. Non obstante, tal contido non é unha obriga, senón unha facultade, que debe exercerse en congruencia co alcance e o carácter do plan territorial de que se trate.

Neste caso, as funcións do POL como plan territorial integrado veñen matizadas, respecto do contido do artigo 13 da Lei de ordenación do territorio, polo disposto no artigo 2 da Lei 6/2007, do 11 de maio, de medidas urxentes en materia de ordenación do territorio e do litoral de Galicia, que reforza a función deste plan como instrumento para o establecemento de criterios, principios e normas xerais para una ordenación sostible do litoral.

Polo tanto, en atención ao citado carácter e tendo presente o ámbito territorial do plan, dentro da discrecionalidade que asiste á administración no exercicio da súa facultade de ordenación, se establece que el POL sexa o marco para unha planificación en clave de racionalidade e sostibilidade.

Non obstante o POL non clasifica, nin cualifica solo nin tampouco o xestiona, isto levarase a cabo mediante a aprobación e adaptación do plan municipal.

O POL queda na escala do territorial, establecendo o marco, o modelo, os criterios, principios e normas, a regulación dos usos e indicando o grao de compatibilidade dos solos existentes. No futuro o plan municipal deberá adaptarse, colaborando deste xeito á consecución dun modelo territorial equilibrado e respectuoso cos valores do litoral de Galicia.


Procedeuse tan só a clarificar o modelo de xestión do POL cuestión que, doutra banda, estaba xa incluída no documento.

Precisión e escala Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que poñen de manifesto que o POL carece do grao de precisión e concreción gráfica abondo para a correcta aplicación do seu Modelo territorial e/ou a regulación nel contida.

En relación á precisión e escala da cartografía do Plan ha de indicarse que se traballou cunha cartografía base escala 1:5.000, sen prexuízo do cal, as series cartográficas para ser máis manexables se editasen a unha escala de menor detalle. Non obstante, isto non significa que o POL non conteña a escala e precisión adecuadas para poder levar a cabo os obxectivos que lle son propios. A escala deste Plan é a territorial e presenta dúas aproximacións, unha relativa aos elementos do Modelo Territorial, expresados na cartografía de Modelo Territorial e outra relativa aos usos pormenorizados, expresados na cartografía de Usos e elementos para a valoración, así como nas fichas das unidades de paisaxe.

62

Ter descendido a unha escala mais precisa houbera suposto entrar a valorar cuestións que se atopan xa na óptica do local. Por outro lado, a extensión e a diversidade da costa galega fixeron que se buscase unha escala tanto de análise, coma de edición axeitada para unha compresión holística deste territorio.

O POL contén ademais no seu articulado unha referencia a estas cuestións no que se aclara que, na aplicación deste instrumento, ao aproximarse a unha escala maior, atenderase á cartografía máis precisa e actualizada, suficientemente contrastada, en relación aos estudos e aspectos analizados, sempre e cando se manteña a congruencia no xeito de interpretar ese tipo de estudos no documento.

Doutra banda, as determinacións da súa normativa fundaméntanse nos estudos e criterios establecidos no resto da Memoria e nas Fichas das Unidades de paisaxe, atopando en todos estes documentos información suficiente para a correcta aplicación do plan.


Enténdese que se atopa xa incluída a posibilidade de incorporar matices ao documento conforme descéndese de escala e contrástase con estudos mais específicos ou detallados.

Desestimada

Desestimáronse o conxunto de alegacións que pon de manifesto que a escala ou o grao de precisión do POL non é a adecuada por carecer de motivación.

Usos versus desenvolvementos. Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións poñen de manifesto unha errónea comprensión do texto normativo ao manifestar que a regulación dos usos do POL impide calquera desenvolvemento urbanístico.

Neste senso, cómpre indicar que os usos e actividades reflectidos no artigo 45 enuméranse, sen prexuízo do establecido no mesmo para os desenvolvementos urbanísticos que poderán establecer o réxime de usos máis adecuado ao solo no que se atopen, podendo polo tanto o planeamento xeral concretar usos para as zonas que clasifique como ámbitos de solo urbano non consolidado ou urbanizable.

A redacción e regulación dos usos, elaborouse seguindo a mesma estrutura que establece a Lei 9/2002 e as súas correspondentes modificacións. Nela regúlanse os usos e actividades en solo rústico por unha banda e por outra banda establécense os límites para os usos nos desenvolvementos urbanísticos.

Os desenvolvementos regúlanse de xeito específico co obxectivo de establecer unha serie de normas xerais para unha ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, que dependerán da regulación específica de cada área.

63

Sendo estes crecementos compatibles nas zonas de Ordenación e excepcionalmente posibles nas zonas de Mellora Ambiental e Paisaxística.

Polo tanto, non é certo que non se permitan os usos residenciais no POL, senón que este establece uns criterios, principios e normas xerais en función da área específica en que se atopen, debendo ser os instrumentos urbanísticos os que, no seu caso, concreten as intensidades e tipoloxías máis adecuadas conforme á lexislación vixente.

Non obstante procedeuse a clarificar o texto normativo.

Parcialmente estimada

A resposta á alegación supón clarificar o texto normativo.

Zonas verdes. Equidistribución Incorpóranse neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan que o POL cualifique de zona verde ou permita cualificar como tal ámbitos suxeitos a protección co obxectivo de facilitar a xestión urbanística, a obtención dos terreos e a recuperación das plusvalías por parte dos particulares.

Non é unha competencia propia do POL senón o plan municipal a cualificación de solo. Non obstante o que se regula o POL é a posibilidade, en todas as súas áreas do modelo territorial de que se establezan polo plan xeral sistemas xerais ou locais de espazos libres.

Deste xeito, a través da xestión urbanística procederase á apropiación do correspondente aproveitamento urbanístico e á obtención dos terreos cuxa utilización e tratamento deberá ser adecuado á natureza do solo e a categoría do POL na que se insira.


Enténdese que non é competencia do POL o solicitado polo alegante e que en todo caso, o fin perseguido contémplase na normativa do POL a través da utilización dos mecanismos de equidistribución establecidos na lexislación urbanística se a planeamento municipal considérao adecuado.

Zonificación e usos Inclúense nesta categoría o conxunto de alegacións que poñen de manifesto que dende o POL non se pode e/ou non se debe regular os usos susceptibles de desenvolverse nas distintas áreas do modelo territorial nel identificadas.

Tamén aquelas que supoñen unha falta de entendemento do modelo e a súa aplicación.

Algunhas destas alegacións solicitan que o POL reproduza o réxime da LOUGA.

64

Segundo a Lei 6/2007, o POL debe conter a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras. O establecemento dun réxime de protección leva consigo a identificación dos elementos a protexer, ben mediante a declaración singular ben mediante a delimitación de áreas ou zonas con diferente intensidade da protección ou ben mediante unha combinación de ambos os dous criterios

Tamén é inherente ao establecemento dun réxime de protección a determinación dos usos permitidos (con ou sen autorización) e os prohibidos. Así o fai o POL, que remite á lexislación urbanística para a regulación o procedemento para a autorización.

A atribución á Administración autonómica da competencia para outorgar determinadas autorizacións de usos en solo rústico é un fenómeno normal na lexislación urbanística e así pono de relevo a LOUGA (arts. 36 e ss.). No solo rústico de protección de costas, o art.º 38 atribúe á Comunidade Autónoma a autorización dos usos "relacionados no apartado 2, letras e) e l), do artigo 33 da presente lei, así como as actividades e construcións vinculadas directamente coa conservación, utilización, aproveitamento e desfrute do dominio público, do medio natural e do patrimonio cultural, e os que poidan establecerse a través dos instrumentos previstos na lexislación de ordenación do territorio, sempre que non leven consigo a transformación da súa natureza rústica e quede garantida a integridade dos valores obxecto de protección,".

O artigo 30 da LOUGA, na nova redacción introducida pola recente Lei 2/2010, do 25 de marzo, de medidas urxentes de modificación daquela, faculta aos instrumentos de ordenación do territorio para modificar o réxime de usos e edificación en solo rústico e de núcleos rurais nos seguintes termos: "Os instrumentos de ordenación do territorio, en congruencia coa súa escala territorial respectiva e cos fins públicos perseguidos, poderán modificar o réxime de usos e condicións da edificación previstos na presente lei para o solo rústico e o dos núcleos rurais de poboación, en atención ás circunstancias que, dende a devandita perspectiva, reúna o municipio en que se encraven,".

En definitiva, o POL, en coherencia cos obxectivos que lle marca a Lei 6/2007 debe:

- establecer o réxime de protección aplicable no seu ámbito, identificando os elementos e as áreas ou zonas a protexer

- determinar os usos admisibles (con ou sen autorización) e os prohibidos, podendo modificar en solo rústico e de núcleos rurais o establecido con carácter xeral na LOUGA

- adoptar as medidas necesarias para a posta en valor do litoral e a protección da paisaxe

As determinacións do POL "serán directamente aplicables e prevalecerán de forma inmediata sobre as do plan urbanístico, que haberá de ser obxecto de adaptación"

65

(art.º 2.2 da Lei 6/2007).

Co obxectivo de facilitar a lectura e aplicación do POL, optouse por recoller as mesmas denominacións e/ou análogas ás establecidas na LOUGA, pero como é lóxico, e co obxectivo de alcanzar as funcións anteriormente citadas, dende o POL se establece unha regulación pormenorizada dos usos en relación ás distintas áreas continuas e descontinuas definidas no seu modelo territorial. Pola contra, de nada serviría a caracterización do territorio e o modelo territorial creado polo POL, se deste non se deducise un réxime de usos que asegurase o réxime de protección axeitado a cada área definida.


Trátase de alegacións que solicitan cuestións ligadas ao réxime de usos que xa están contempladas na normativa ou que se supón unha falta de entendemento do modelo e da súa aplicación, especialmente as relacionadas cos usos residenciais.

66

GP.- Aplicación, aspectos pormenorizados

Adaptación ao POL dos solos

Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que manifestan que se trate por igual aos solos dos planeamentos adaptados á LOUGA e os que non.

Aínda que a LOUGA é un marco normativo non contén Modelo Territorial algún a diferenza do POL; e tendo en conta que os plans adaptados á LOUG realizaron un importante esforzo estableceuse unha gradación temporal facilitando así que o proceso de adaptación ao Plan para estes municipios non supoña unha perturbación.

Desestimada

Desestimáronse todo este conxunto de alegacións por carecer de motivación.

Cartografía. Actualización Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan que se inclúa un procedemento no POL mediante o cal se actualice a súa cartografía conforme se modifique ou revise o planeamento municipal.

Neste sentido e coa finalidade requirida polos alegantes, introduciuse na normativa do POL que a cartografía do Modelo de Xestión actualizarase de oficio pola Consellería competente, en función dos cambios de clasificación do solo que sexan consecuencia de alteracións do planeamento urbanístico ou da aprobación de deslindes do dominio público marítimo-terrestre, sen que iso supoña modificación do presente Plan.

Estimada

En base aos argumentos anteriormente expostos estimáronse este conxunto de alegacións.

Coordinación e colaboración interadministrativa Agrupáronse baixo este título todas aquelas alegacións que solicitan que o POL incorpore a creación de órganos e/ou a disposición de mecanismos que faciliten a coordinación administrativa.

O POL convértese así nun instrumento imprescindible para alcanzar o necesario equilibrio entre a localización das poboacións e as actividades no territorio e a súa efectiva protección para lograr un desenvolvemento sostible. Deste xeito resulta un instrumento que se espera sexa o suficientemente eficaz para colaborar na redacción dos novos plans urbanísticos e supoña unha reorientación dos modelos de utilización do territorio e dos recursos naturais no ámbito litoral, parte fundamental do patrimonio e identidade rexional.

O POL pretende conseguir unha protección e ordenación da paisaxe litoral mediante unha xestión dinámica. Trátase, como se dixo con anterioridade, dunha

67

nova cultura do territorio que se actualiza cada día. Non obstante este é un documento que se debe reafirmar con cada acción que o desenvolve, con cada plan que se adapta a el.

Polo tanto, coa base do modelo do POL, e atendendo á particularidade de cada territorio e/ou á singularidade dunha especie, o plan sectorial, territorial e urbanístico, a unha escala de análise mais detallado, poderá establecer maiores proteccións ou restrinxir aínda mais o réxime de usos contido nel.

Faise ademais unha referencia expresa á formulación do plan xeral, polo cal unha vez iniciado este a consellaría competente en materia de urbanismo, logo de solicitude da administración municipal que o tivese formulado, subministrará a esta no prazo máximo de dous meses canta documentación considere necesaria ou de interese para os efectos da adaptación do plan ao Plan de Ordenación do Litoral e coordinará canta información haxa de ser tida en conta para a redacción do instrumento de ordenación de que se trate e que deba ser achegada polos diferentes departamentos da Administración autonómica.

Por outra banda, indícase que se promoverán convenios de colaboración entre as distintas administracións, ao obxecto de executar proxectos de ordenación e restauración ambiental conforme aos criterios, principios e normas establecidos neste Plan ou nos plans e proxectos de desenvolvemento que poidan aprobarse.

Mais alá diso, o POL contén unha serie de actuacións complementarias encamiñadas a mellorar a difusión e o coñecemento da documentación deste así como dos valores e elementos identitarios do litoral galego.


Enténdese que os mecanismos previstos no POL facilitarán a coordinación administrativa e polo tanto, o solicitado xa se atopa incluído no documento.

Desenvolvementos urbanísticos. Prazos

Incorporáronse neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan que non se estableza prazo ningún de adaptación ao POL para os ámbitos suxeitos a desenvolvemento.

O Plan de Ordenación do Litoral, consciente da complexidade de tramitación dos instrumentos urbanísticos trata de xeito diferenciado os ámbitos suxeitos a desenvolvementos, segundo sexa o seu estado de tramitación, tal e como se reflicte na normativa.

Así, os ámbitos de solo urbano non consolidado e solo urbanizable delimitado que teñan a ordenación detallada, aprobada definitivamente ou contida no plan xeral, poderán continuar a súa tramitación conforme aos prazos establecidos no planeamento urbanístico ou en todo caso, durante 3 anos contados a partir da entrada en vigor do presente Plan.

68

No entanto, en defensa do interese xeral, transcorrido o prazo fixado na normativa, sen que sexa aprobado definitivamente o instrumento de equidistribución, deberán adaptarse integramente ao establecido neste Plan de Ordenación do Litoral.

Desestimada

Polo anteriormente descrito desestimáronse o conxunto destas alegacións.

Disp. Adicional 3 Ence.

Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que se pronuncian sobre o tratamento dado no POL ao espazo actualmente ocupado polas instalacións da empresa ENCE situadas en Lourizán, na ría de Pontevedra. Tanto aquelas que solicitan a eliminación das determinacións expresadas no documento como aquelas que requiren mais condicionantes para a recuperación do ámbito, especialmente no ligado ao tratamento das praias da súa contorna.

O POL contempla para este espazo un ámbito de recualificación sobre a área de Mellora Ambiental e Paisaxística. O obxecto desta área é o da recuperación do territorio que quedará vacante coa materialización do traslado destas instalacións a outro emprazamento dentro da propia comarca de Pontevedra no horizonte do ano 2018.

Dada a importancia que para este ámbito e a súa contorna suporá a citada transformación, considérase necesario regulala mediante unha disposición adicional.

Estimada

Estimáronse este conxunto de alegacións que solicitan reforzar a recuperación ambiental dos espazos relacionados directa ou indirectamente coa actividade produtiva.

Desestimada

Desestimáronse o conxunto de alegacións que solicitaban a eliminación da proposta de recualifcación do espazo actualmente ocupado polas instalacións da empresa ENCE situadas en Lourizán, na ría de Pontevedra.

Non procede ou se atopa xa incluído.

Aquelas alegacións que solicitaban a delimitación do ámbito de recualificación, cuestión que é competencia do planeamento municipal.

Educación ambiental

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan conceder unha importancia maior á educación ambiental, entendida esta como mecanismo para acadar a correcta comprensión e aplicación do POL

69

Tralo trámite de información pública comprobouse a importancia outorgada á formación e ó coñecemento dos valores do litoral, así como á análise e criterios empregados na elaboración do POL. Unha relevancia, non só pola necesaria divulgación, senón cara a súa efectiva aplicación

Por isto reforzouse o Capítulo III. Actuacións complementarias do Título V,

establecendo a necesidade de incorporar unha estratexia de divulgación ambiental

do POL, co obxectivo de dar a coñecer o documento, os seus valores, criterios e

alternativas de sostibilidade, así como impulsar a participación da cidadanía

Estimada

Polo anteriormente exposto estimáronse o conxunto destas alegacións

Grao 4 con Plan de sectorización elaborado

Inclúense neste grupo o conxunto das alegacións que solicitan a exclusión de Grao 4 a aqueles ámbitos que contan cun plan de sectorización iniciado.

O grado G4 definiuse para aqueles ámbitos de solo urbanizable aos que segundo a Lei 9/2002, de ordenación urbanística e protección do medio rural de Galicia aplícaselles o réxime de solo urbanizable non delimitado, en atención a cal terán que elaborar un plan de sectorización (art. 86 da LOUG), o cal deberá definir o ámbito ou sector a desenvolver e xustificará a adaptación a lexislación urbanística e de ordenación do territorio vixentes no momento da súa tramitación.

A posta en coñecemento desta consellería do inicio da presentación do plan de sectorización non constitúe por si mesma información suficiente para poder estudar o grado de compatibilidade co Plan de ordenación do litoral.

O criterio utilizado foi entender que ata que non se aprobase o instrumento de desenvolvemento destes ámbito o seu réxime é o do solo urbanizable non delimitado.

Desestimada

Polo anteriormente descrito desestimáronse o conxunto destas alegacións.

Grao compatibilidade. Relación exhaustiva Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que manifestan a necesidade de que se incorpore ao POL un listado exhaustivo dos solos suxeitos a desenvolvemento co obxectivo de identificar con claridade o seu grado de compatibilidade e/ou afección co POL.

O POL determina varios graos de compatibilidade para os ámbitos de solo clasificado como urbano non consolidado e urbanizable que non se desenvolvesen ou que se atopen en tramitación sen ter aprobado o correspondente instrumento de equidistribución antes da súa entrada en vigor.

70

Así, ademais do grao 1, establécense outros como é o grao 2, 3 e 4 que se atopan no anexo da Orde de 23 de xullo pola que se aproba inicialmente o Plan de ordenación do litoral de Galicia. No entanto, hai ámbitos de desenvolvemento que xa se atopan executados ou co seu instrumento de equidistribución terminada onde non resulta de aplicación o POL e que tampouco se atopan no citado anexo, polo tanto non todos os ámbitos que non figuran neste anexo teñen o grao de compatibilidade 1.

Por iso e para unha maior claridade do documento de cara á aprobación definitiva do mesmo incorporouse unha listaxe de todos os solos analizados co seu correspondente grao de compatibilidade ou afección do Plan de Ordenación do Litoral.

Estimada

Polo anteriormente descrito estimáronse o conxunto destas alegacións.

Incorporación/Exclusión de usos

Incorpora aquelas alegacións que solicitan a inclusión ou a exclusión de determinados usos nalgunha área continua ou descontinua do POL ou con carácter xeral, así como as que solicitan se modulen estes usos en función dos valores dos elementos existentes.

Os usos regulados no plan teñen como obxectivo asegurar o adecuado tratamento das distintas áreas continuas e descontinuas do POL. Para iso diferénciase entre usos permitidos, compatibles e incompatibles. Para a asignación de cada unha destas categorías analizouse a necesidade da implantación dos usos nas diferentes áreas así como que esta implantación non lesione de xeito substancial os valores que pretenden preservarse. Non debemos esquecer que se trata dunha regulación de usos en solo rústico, cuxa natureza é a de albergar usos e instalacións acordes co medio, onde se debe evitar especialmente, no ámbitos con valores recoñecidos, a ocupación e urbanización con usos propios de contornas humanizadas.

O espazo litoral como xa se explicou na Memoria do POL é un espazo profundamente transformado nas últimas décadas. E os seus valores ambientais e paisaxísticos son un reclamo para moitas actividades que compiten por localizacións próximas ao mar e as rías. Con todo, a proliferación de edificacións en solo rústico supón a perda da naturalidade destes espazos e leva, en ocasións, a perda da calidade ambiental e paisaxística así como da diversidade. Debemos de ser polo tanto especialmente cautelosos coa incorporación de novos usos sen motivación suficiente.

Estimada

Estimáronse aquelas que solicitaban a incorporación dalgún uso concreto por entender que poderían ser compatibles co modelo do Plan por non lesionar o

71

carácter e valor da categoría na que solicitaban poderse implantar.

Desestimada

Desestimáronse aquelas que solicitaban a incorporación dalgún uso concreto por entender que lesionaban o carácter e valor da categoría na que solicitaban non estar prohibido.

Non procede ou se atopa xa incluído

Incluíronse neste grupo aquelas alegacións que puñan de manifesto unha ausencia no entendemento do modelo de aplicación e xestión do POL, ou ben o uso sobre o que facían referencia xa estaba incluído de igual forma na normativa do documento.

Informe sectorial de paisaxe no procedemento de autorización de usos. Incorpora o conxunto de alegacións que inciden sobre la inecesariedade o arbitrariedade no feito de incorporar un informe sectorial de paisaxe no procedemento de autorización de usos.

Segundo a Lei 6/2007 o obxecto do POL é "establecer os criterios, principios e normas xerais para a ordenación urbanística da zona litoral baseada en criterios de perdurabilidade e sostibilidade, así como a normativa necesaria para garantir a conservación, protección e posta en valor das zonas costeiras" (art.º 2.1).

O Acordo do Consello da Xunta do 24 de maio de 2007, polo que se acorda a iniciación do procedemento de elaboración do POL reitera ese obxectivo.

Do mesmo xeito, a Lei 7/2008 do 7 de xullo de Protección da Paisaxe de Galicia outorga pleno recoñecemento xurídico á paisaxe establecendo os instrumentos encamiñados á protección, á xestión e á ordenación da paisaxe de Galicia, co fin de preservar e ordenar todos os elementos que a configuran no marco do desenvolvemento sostible, entendendo que a paisaxe ten unha dimensión global de interese xeral para a comunidade galega, por canto transcende aos campos ambientais, culturais, sociais e económicos.

Da integración destas normativas e obxectivos xorde no POL a necesidade de establecer un instrumento de natureza preventiva, o Estudo de impacto e integración paisaxística, pero imprescindible, dende o punto de vista xurídico técnico, para valorar as repercusións e impactos que sobre a paisaxe teñen as autorizacións nel establecidas. Non debemos esquecer que estes usos son compatibles e non taxados. Na súa tramitación débese ter en conta que non lesione a natureza do solo no que se insire.

A autorización céntrase sobre os usos e actividades en solo rústico e polo tanto elabórase ao abeiro do establecido no artigo 34 da Lei 9/2002, do 30 de decembro, de Ordenación Urbanística e Protección do Medio Rural de Galicia, e non no marco

72

da tramitación dun Plan Xeral, momento no que non se ten o coñecemento preciso e concreto que, se fora o caso, un Estudo de impacto e integración paisaxística debe precisar.

Polo demais, non hai contradición ningunha entre o art.º 50 da normativa do POL e o 196.5 da LOUGA. Este refírese ao suposto de autorizacións autonómicas previas á licenza municipal. Ese suposto regúlase no apartado 2 do art.º 50 do POL. O suposto que se cuestiona é o do apartado 3 do art.º 50, pero aquí non hai autorización autonómica, senón que son actuacións suxeitas só a licenza municipal, en cuxo procedemento de outorgamento o POL introduce un informe vinculante. Polo tanto, a alegación carece de fundamento.

Desestimada

Por todo o anteriormente exposto considerase necesario o informe ao que fai mención o artigo 50 para, no seu caso, solicitar o Estudo de impacto e integración paisaxística e así valorar debidamente o alcance da autorización ou licenza que se pode chegar a dar.

Mellora ambiental. Artigos 36 e 63 Incorporáronse neste grupo o conxunto de alegacións que solicitaban unha aclaración en relación ao contido destes dous artigos e, mais concretamente, ante a posibilidade de que se leven a cabo desenvolvementos urbanísticos nesta Area.

Tal e como establécese na normativa, permítense crecementos nas zonas de mellora ambiental e paisaxística sempre e cando estean debidamente motivados e sexan dende aqueles asentamentos recollidos na cartografía como asentamentos de carácter fundacional, desenvolvementos periféricos, asentamentos funcionais e agregados urbanos, en todo caso procedeuse a clarificalo no artigo correspondente da normativa.


A pesar de que tanto na Memoria como na normativa articulábase esta posibilidade, tal e como se indica procedeuse a clarificar o texto normativo.

Orden de suspensión versus normativa Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que indican que se debe ter en consideración a complexidade na tramitación dos instrumentos de desenvolvemento así como aqueles que alegan a falta de sentido a suspensión preventiva establecida na citada orde toda vez que se aprobase o POL estes solos poderán proseguir coa súa tramitación durante un tempo tal e como se indica na normativa do POL.

As medidas cautelares que se establecen na Orde de 23 de xullo de 2010, pola que se aproba inicialmente o Plan de ordenación do litoral, son o resultado dun estudo exhaustivo dos desenvolvementos urbanísticos previstos no ámbito do plan. Como consecuencia desta análise, a suspensión estableceuse en ámbitos nos que se

73

considerou necesario preservar os valores paisaxísticos e ambientais postos de manifesto, como é o caso ao que se refire a alegación. As críticas de legalidade que puideran suscitar a citada Orde de suspensión deberían ter dirixida a súa alegación a través da interposición dun recurso contra ela. O seu contido non forma parte do POL, aínda que, obviamente, fose ditada para facilitar a súa tramitación.

Non obstante e conscientes da complexidade da tramitación dos instrumentos urbanísticos, o POL, trata de xeito diferenciado os desenvolvementos que teñen o seu instrumento de ordenación aprobado definitivamente, tal e como se reflicte na normativa.

No entanto, en defensa do interese xeral e transcorrido o prazo fixado na normativa, sen que sexa aprobado definitivamente o instrumento de equidistribución, deberán adaptarse integramente ao establecido neste Plan de Ordenación do Litoral.

Nese senso, una vez aprobado definitivamente o POL e publicado no DOG, este terá eficacia e rexerá o establecido na súa normativa.


Trátase de novo mais dun problema de interpretación que de legalidade e en todo caso, a medida adoptada debe entenderse no marco do principio xeral de caución.

Praias. Clasificación

Inclúense neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan algunha alteración na caracterización das praias realizadas polo POL ou na súa regulación normativa.

Os sistemas praia-duna son un dos elementos de maior atractivo do litoral e ao mesmo tempo ecosistemas fráxiles e valiosos, cuxa preservación é imprescindible para manter a súa adecuada funcionalidade.

Desde o Plan de Ordenación do Litoral, conscientes de que representan un importante recurso económico e atractivo turístico, caracterizáronse para establecer unha regulación adecuada á súa contorna e carácter, co obxectivo de procurar a racionalización dos accesos, aparcadoiros e servizos.

Así, aos efectos do Plan de Ordenación do Litoral, as praias clasifícanse atendendo á súa xénese, á contorna no que se sitúan, a súa accesibilidade e a intensidade de uso. Non se trata polo tanto dunha cuestión arbitraria, senón que é o resultado dunha metodoloxía e dun traballo polo miúdo de análise. Como resultado, as praias clasifícanse en:

a.- As praias urbanas: son aquelas situadas nunha contorna urbana, altamente transformado, con fácil accesibilidade e que soportan un intenso uso.

b.- As praias periurbanas: son aquelas cuxo contorna atópase parcialmente transformado, están próximas a asentamentos urbanos e contan cunha aceptable accesibilidade e elevada afluencia de visitantes.

74

c.- As praias rurais: son aquelas que están situadas en enclaves de elevada fraxilidade paisaxística, nunha contorna pouco transformada que mantén un carácter rural, contan cunha aceptable accesibilidade e, polo xeral, un uso moderado.

d.- As praias naturais: son aquelas situadas en espazos afastados de núcleos de poboación, nunha contorna que conserva características moi próximas á naturalidade e contan polo xeral cun difícil acceso e un uso reducido. Algunhas destas praias ten un difícil ou case imposible acceso por terra, sendo habitual o seu acceso polo mar.

Desestimada

Analizouse a documentación e procedeuse a desestimar a alegación

Estimada

Analizouse a documentación e procedeuse a estimar a alegación.

Seguimento Inclúense nesta categoría o conxunto de alegacións que solicitan cuestións relacionadas co seguimento do POL. Estas abarcan aspectos referidos á inclusión de novos indicadores de seguimento e outros relacionados coa Comisión de seguimento.

O sistema de seguimento proposto no ISA do POL, a prol da coherencia do sistema de planificación territorial de Galicia, contémplase como a aplicación no ámbito do litoral, do sistema de seguimento da sustentabilidade territorial establecido para as DOT.

Este sistema nas DOT, proponse como un conxunto de orientacións que deberán ser concretadas no posterior Decreto que aprobe dito sistema de seguimento, tal e como contempla o artigo 10.10 da Lei 10/1995, do 23 de novembro, de ordenación do territorio de Galicia.

Asemade, a Memoria ambiental do proceso de AAE das DOT, emitida por resolución da Secretaría Xeral de Calidade e Avaliación ambiental o día 1 de decembro de 2010, concretou unha batería de indicadores que deberán ser considerados no sistema de seguimento que se aprobe por Decreto.

Neste contexto, o sistema de seguimento do POL será concretado a partir do sistema de seguimento das DOT, polo que as suxestións solicitadas ao respecto tanto para o sistema de indicadores como para a Comisión de seguimento, serán consideradas nese momento posterior de maior definición e concreción.


Por todo o exposto incluíuse unha mención á consideración das suxestións

75

realizadas para o sistema de indicadores e para a Comisión de seguimento para o momento no que se poida desenvolver e concretar o sistema de seguimento tras a aprobación do Decreto de seguimento das DOT.

Sendas

Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan complétese a normativa (art. 91) incluíndo unha serie de cautelas para evitar a desnaturalización destas sendas e o seu adecuado tratamento ambiental e paisaxístico.

Tamén aquelas que achegan algunha suxestión relativa ás sendas expostas no presente documento, enriquecendo o establecido nela.

Procedeuse a incorporar ao articulado parte das determinacións xa incluídas na Memoria e desenvolvidas de xeito pormenorizado na senda dos Faros co obxectivo, como indican as alegacións de procurar un tratamento sensible á natureza do espazo que se percorra e primando o mantemento da condicións naturais así como a integración paisaxística destas actuacións que deberán procurala mínima urbanización.

Estimada

Procedeuse a clarificar o articulado no sentido indicado nas alegacións, ou a incluír no texto o aportado.

Silencio do informe de paisaxe Incluíronse baixo este epígrafe todas aquelas alegacións que se solicitaban a modificación do sentido negativo do informe en materia de paisaxe do artigo 50 do documento da aprobación inicial.

En relación ao sentido do silencio, prímase que os cidadáns obteñan resposta expresa da Administración e, sobre todo, que a obteñan no prazo establecido. O silencio administrativo, positivo ou negativo, non debe ser un instituto xurídico normal, senón a garantía que impida que os dereitos dos particulares baléirense de contido cando a súa administración non atende eficazmente e coa celeridade debida as funcións para as que se organizou. Esta garantía, expoñente dunha Administración na que debe primar a eficacia sobre o formalismo, só cederá cando exista un interese xeral prevalente ou, cando realmente, o dereito cuxo recoñecemento postular non exista. Primando pois os intereses dos cidadáns e no sentido que establece o art. 43 da Lei 30/1992, do 26 de novembro, de Réxime Xurídico das Administracións Públicas e do Procedemento Administrativo Común, considerouse cambiar o sentido do silencio e establecelo como positivo.

Estimada

Polo anteriormente exposto aceptáronse este conxunto de alegacións.

76

GI.- Aplicación. Información

Erros. Cartografía Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que sinalan algún erro nalgunha das series cartográficas.

Analizada a documentación facilitada indícase que:


Consideráronse deste xeito todas aquelas alegacións que tras a revisión da información achegada contrastouse que non é coherente coa metodoloxía empregada no POL na elaboración da cartografía, ou ben xa se atopa incluído na mesma.

Desestimada

Tras o análise da alegación, a información achegada non permite contrastar fehacientemente o exposto na mesma.

Estimada

Tras a análise contrástase que, efectivamente, conforme aos criterios utilizados trátase dun erro.


Tras a análise contrástase que, efectivamente nalgúns casos, conforme aos criterios utilizados, trátase dun erro.

Erros. Documento texto Agrupáronse nesta categoría o conxunto de alegacións que poñen de manifesto a existencia dalgún erro no texto do documento (Memoria, Normativa, Fichas das unidades de paisaxe).


Consideráronse deste xeito todas aquelas alegacións que tras a revisión da información achegada contrastouse que non é coherente coa metodoloxía empregada no POL, ou ben xa se atopa incluído na mesma.

Desestimada


Estimada

Tras a análise contrástase que, efectivamente, conforme aos criterios utilizados trátase dun erro.


Tras a análise contrástase que, efectivamente en algúns casos, conforme aos

77

criterios utilizados trátase dun erro.

Erros. Urbanismo Incluíronse neste grupo as alegacións nas que se pon de manifesto algún erro no plan urbanístico (clasificación do solo, estado do plan, etc). Tamén inclúese o conxunto de alegacións que indican a necesidade de que o POL recolla o resultado de sentencias xudiciais.

Tras a análise da documentación facilitada considérase a alegación:


Consideráronse deste xeito todas aquelas alegacións que tras a revisión da información achegada contrastouse que non é coherente coa metodoloxía empregada no POL, ou ben xa se atopa incluído na mesma.

Desestimada


Estimada

Tras a análise contrástase que efectivamente, conforme aos criterios utilizados trátase dun erro. Tamén os casos nos que se poida contrastar dita sentencia , xa que o POL contempla a forma de actualizar a cartografía do modelo de Xestión, reflectindo as delimitacións destes solos urbanos, tal e como aclárase na normativa.


Tras a análise contrástase que, efectivamente nalgúns casos, conforme aos criterios utilizados trátase dun erro.

Toponimia Incluíronse neste grupo o conxunto de alegacións que solicitan un cambio na toponimia, ben por entender que se trata dun erro, ben por que existe outro topónimo mais coñecido.

A toponimia recollida na documentación do POL é o resultado da captura de información de diversas fontes, desde a cartografía base ata as consultas nos concellos. Nalgúns casos, particularmente no que se refire á toponimia menor (a relativa a entidades xeográficas diferentes dos asentamentos ou entidades de poboación), dáse o caso da existencia de varios topónimos que se refiren á mesma entidade, ou ben que se refiren a elementos ou partes dunha mesma entidade que non son facilmente deslindables entre si. Nestes casos o POL optou por recoller un só dos devanditos topónimos, a fin de axustar os seus contidos ao grao de precisión propio da escala cartográfica coa que se elaborou o traballo.

Así mesmo, indícase que remitíronse á Comisión de toponimia da Xunta de Galicia

78

todas aquelas cuestións discordantes co Plan de ordenación do litoral para a análise por parte dese organismo e a súa posterior incorporación ao POL de se lo caso

Estimada

Estimáronse todas aquelas alegacións que tras a súa revisión recoñeceuse que comparten a metodoloxía e criterios empregados no POL para o establecemento da toponimia.


Cando temos algúns topónimos estimados e algúns non estimados.


Consideráronse deste xeito todas aquelas alegacións que tras a súa revisión recoñeceuse que non comparten a metodoloxía empregada no POL para o establecemento da toponimia e polo tanto non se trata dun erro.

xunta de galicia pol 8.- aprobacion... · 7 tanto solicitan que se reduza a estes 500m. por...

Documents