txostena ikt (1)
DESCRIPTION
TRANSCRIPT
SARRERA
Teknologiak bizitzako esparru pertsonalean zein sozialean erabiltzeak, hainbat aldaketa
ekartzea suposatu du gizartean.
Gaur egun, alde batetik, informazioaren gizartea nagusi da eta informazioa eta komunikazio
teknologikoen garapenaren ondorioz gizartean aldaketak eman dira. Beste alde batetik, ezagutzaren
gizartea ere aipatzea dago, eta ezagutza zientifikoetan dauden aurrerapenen ondorioz, gizartean
aldaketak eman dira. Gizarte berri honetan, informazioa eta komunikazioa ekonomikoki iturri
aberatsa bilakatu dira.
Informaziozko eta komunikaziozko teknologiek eraldatu egiten dituzte erlazio sozialak eta
familiarrak, espazio soziokultural berria sortuz. Honekin batera, “brecha digital” delakoa sortzen
da, bereizketa bat eginez informazioa, komunikazioa eta sorkuntza teknologia hauek sustatzen
ditutztenen eta ez dituztenen artean.
Gizartearen ezagutza horretan, gizakien aktibitatearen inguruan sortzen diren ezagutza berriak
handituz doaz. Aurrerapen bakoitzak badauka talde espezializatu bat, gainera, ezagutza edota
aurrerapen zientifiko berri bat konpartitu egin daiteke mundu osoarekin , une berberean. Baina
etengabeko ezagutza honek, bizitza osoan zehar ikasten egoteak eskatzen du eta horretan
komunikabideak eta teknologiek funtzio garrantzitsua betetzen dute. Hala ere, garrantzitsuena da
aldaketetara egokitzeko gaitasuna izatea eta ez ezagutza maila altua izatea. Hau da, ezagutza
horiekin moldatzen jakitea.
Hori horrela izanda , hainbat aldaketa metodologiko eta didaktiko eman dira eta norberak eraiki
behar ditu ezagutza horiek hezitzailearen laguntzaz; gainera, egiten ikasten dela defendatzen da.
Argi dago, ezagutzen inguruan eta gizartean dauden aldaketek hezkuntzan aspektu etikoak eta
kulturalak aldatzea dakartzatela eta orain arte izan dugun curriculumak zentzua galdu egiten duela
estatikoegia delako. Ondorioz, ezinbestekoa da hezkuntza birplanteatzea eta paradigma berri bat
sortzen da non gizartearen beharrak kontuan hartzen diren. Zer da gazteek ikastea nahi dena?
zertarako? Zelan? Beraz, esan bezala, ikasleengandik eta zuzendaritzatik espero dena aldatu egiten
da.
Munduko hiritarrek kontzientzia hartu beharko dute, gainera, eskolak eta garraio
komunikabideak garrantzia hartzen dute. Beharrezkoa da hezkuntza sistema egokitzea XXI.
mendeko gizartera. Modu kontzienteago eta konprometituago batekin ezagutzetara hurbiltzeko
1
munduan egon ahal izateko, honetara egokituz.
HEZKUNTZA ETA KOMUNIKABIDEAK
UNESCO izan zen hezkuntza eta komunikabide garraioak erlazionatzeko beharra formulatu
zuen lehena. Horretarako, internazionala den topaketa batean oinarri batzuk finkatu ziren . Ekintza
hori, La Unesco eta Europar Batasunaren aldetik, azkenaldi honetan “alfabetizazion mediatica”
bezala izendatu da.
Definitzeko garaian, honen barnean honako hauek kontuan hartzen dira:
Alde batetik, kulturarako garrantzitsua den irudien edota soinuen bidezko mezuetara
hurbiltzeko gaitasuna izatea , baita hauek analizatzeko eta ebaluatzeko gaitasuna ere. Beste alde
batetik, komunikatzeko komunikabideetaz baliatzeko konpetenteak izatea. Esatea dago,
komunikabide garraio guztiak hartzen direla kontuan: telebista, zinea, irratia, komunibide digitalen
bidezko komunikabieak…
Legeak ezarritako curriculumaren ibilbidean ezberdinatasunak izan arren , 2006. Urtean LOE
jarri zen abian non alfabetatze mediatikoaren garapena agertzen den.
Komunikabideen erabilera pedagogikoa eskoletan
Orain arte, Lengua eta Literaturako irakasleek hezteko tresna bezala erabiltzen zuten soilik;
batez ere, aldizkarien bitartez. Geroago, beste ikasgai batzuetako irakasleak hasi ziren.
Denborarekin, eskoletan irratien erabilera sustatu zen eta pixkanaka gero eta teknologia berri
gehiago hedatzen hasi ziren eta honekin batera, ordenagailuak jarri zituzten espainiako eskola eta
institutoetan.
Horrela izanda, gaur egun, informazioa eta komunikazioaren teknologiak orokortu egin dira.
Ondorioz, Internetek berebiziko garrantzia hartu du eta blog-ak, wikik,… landu egiten dira
eskoletan. Gainera, hainbat ikerkuntza egin dira honen inguruan eta ikaskuntza prozesuan
lagungarriak direla defendatzen da.
Azpimarratu beharra dago egun, hezkuntza mediatikoaren sorrera, hainbat zereginen ardatza izan
daitekeela, planifikazio batzuen oinarria izan daitekeela eta eskolaz kanpoko ekintzetan parte hartu
dezakeela.
2
Alfabetatze tradizionala eta alfabetatze berriak. Alfabetatze mediatikoa
Gaur egun, alfabetizazioaren kontzeptua aldatzen joan da. Lehen, ondo menperatuta zeukatenak
idazten eta irakurtzen zekitenak ziren, baina gaur egun, mota asko daude; hala nola,
informaziozkoa, digitala, audiobisuala…..
Digitalizazio garai honekin irakurketzeko era desberdinak agertu dira, beraz, formakuntza berriak
beharrezkoak dira. Gainera, ez dugu ahaztu behar irakurketa dela benetan dagoen bide garrantzitsua
ezagutzaren gizarterantza abiatzeko. Horrez gain, alfabetatze anitzeko egoera batean gaude non
alfabetatze moten artean erlazioak dauden. Ondorioz, bizitza osoan ikasten egotea ezinbestekoa
bihurtzen da.
Mota bakoitzak funtzio konkretu bat dauka eta elementu ezberdinetaz osatzen da. Hona hemen
euren artean dauden loturak:
- Audiobisualki alfabetizatuta dagoen pertsona batek, mezu audiobisualak ulertzeko gaitasuna du
eta irudien bitartez komunikatzeko gai da.
- Informaziozko alfabetatzea American Library Association-ek honela definitu zuen: informazioa
noiz behar den jakitean, nola bilatu, zelan ebaluatu eta noiz eta zelan erabili jakiten denean.
Kontuan izan behar dugu , biztanleriaren kopuru handi batentzat informaziozko alfabetizazioa
lantzen duten instituzio bakarrak eskolak eta institutuak direla. Horrez gain, gaitasun hauek, dauden
desberdintasun sozialak konpentsatzeko eta berdintasuna sustatzeko balio dutela.
- Alfabetatze teknologikoa: Lotura bat dago informazioaren alfabetizazio eta teknologikoaren
artean. Beraz, Informaziozkoa era egokian erabiltzeko ezinbestekoa da teknologikoa era egokian
erabiltzea.
- Alfabetatze mediatikoa:Alfabetizazio honen barnean idaztea, irakurtzea, audiobisuala, digitala…
agertzen dira; hau da, konbergentzia mediatikarako beharrezkoak diren elementuak.
Hezkuntza mediatikoaren helburuak
UNESCO-ren arabera helburu nagusia egunerokotasunean komunikabideek, mezuak igortzeko
eskaintzen dituzten erabilera anitzen kontzientzia handiagoa hartzea da.
3
Ezagutzaren inguruko formakuntza honetan, komunikabideen bidez esan nahi dena da ondo
ezagutzea eta interpretatzen ikastea espero dela, baita kulturaren osagarria dela eta bizitza
pertsonalean eragina daukala jakitea.
Gainera, kultura arteko hartu emana ezinbestekoa da mediatikoa den alfabetizazio egokia
sustatzeko..
Helburuak oinarrizko bi zutabetan bana daitezke:
- Ikasleei informazioaren gizartean jarduteko beharrezkoa zaien gaitasun kognitiboa garatzea.
Informazioa eskuratzeko ez ezik, kritikotasunez komunikabideetan agertzen diren mezuak
baloratzeko ere kapaz izan behar dute. Azken finean, alfabetizazio honen bitartez ulertu behar
dutena da, komunikabideak euren pertzepzio eta sinismenetan eragina dutela eta norberaren aukera
pertsonalak baldintzatzen dutela. Helburu honek irakurketa zutabea izatea eskatzen du. Irakurketa
zentzu zabalean; orrialde guztien irakurketa, irudi guztiena, …
- Hiritarren kontzientzia globalaren garapena. Baina ezinezkoa da erreferente etiko bat izan
gabe, hori dela eta hiritarren kontzientzia globala garatzea heziketa mediatikoaren helburu bat da.
Alde batetik, arduratsuak diren hiritarrak eratu nahi dira, gizarte demokratikoarekin konprometituta
daudenak. Bestetik, kritikoak izatea lortu nahi da eta ez konformistak eta superfizialak izatea.
Baina, hori guztia lortzeko ezinbestekoa da besteekin konpartitzea, elkarrizketak egotea, zalantzak
izatea, ideiak, sentimenduak eta ezagutzak edukitzea.
Hezkuntza mediatikoa denon ardura da
Erabilitako bide hauek, informazioaren trasmisoreak eta iritziaren sortzaileak dira. Bizitzan
nonahi agertzen dira eta familia eta eskolarekin batera sozializatzaile nagusienetakoak bihurtzen
dira.
Beraz, mediatikoa den hezkuntza honetan ez du eskolak soilik parte hartzen, aitzitik, pertsona
askoren artean egindako lanaren menpean dago. Hala nola, bibliotekarioak, irakasleak, idazleak,
familiak, komunikabideen arduradunak… hartzen dute parte.
Hainbat administrazioen ardura da:
·Kontsumitzaileen babesaz arduratzen direnak.
·Mezu publizitateen kontrola eta telebistan agertzen diren edukienak.
4
·Irtenbide berrien garapenarenak.
·Eduki berri hauen inklusioa irakasleen hasierako eta etengabeko formakuntzarenak…
Familiak :
·Komunikabideen erabilpena sustatu behar du.
·Haurrak erabilpen hauetan ondo gidatzen eta ondo horientatzen jakin beharko du, euren
autonomía pertsonala sustatzeko.
·Giro familiar egokia ahalbidetu beharko du , irakurketak sustatuz, kritikotasuna garatuz, eta
eskolarekin heziketa prozesuan parte hartuz beharrezkoa denean.
Hezkuntza sistemak:
·Informazioaren eta komunikazioaren bide hauek lotura duten edukiak eskolako
curriculumean integratu beharko du.
·Ikasteko espazio berriak sortuko ditu.
·Familiekin elkarlanean aritu; informazioa , formakuntza emanez…
Zuzendaritza taldeak, inspekziozkoak:
·Esku hartu beharko dute metodologi berriak eskoletan sartzeko.
Komunikabideak:
·Informatzeko ardura hartzen dute (baloreak, gaitasun berriak, …)
OINARRIZKO KONPETENTZIAK
Gaur egungo hezkuntzan hutsune nabaria eman da. Alde batetik, agiria lortzen ez duen ikasle
kopurua handia da eta bestetik, absentismo tasa oso altua ematen da LOEk horri erantzuna eman
ahal izateko hiru helburu markatzen ditu:
1. Biztanleria guztiak kalitatezko hezkuntza eta formakuntza jasotzea.
2. Komunitatea osatzen duten partaide guztien kolaborazioa(inbolukrazioa) helburu hori
lortzeko.
5
3. Europar Estatuko hezkuntzako helburuak betetzera iristea.
Konpetentzia kontzeptuaren jatorria
Gaitasun kontzeptua testuinguru laboraletik sortu zen eta, ondoren, hezkuntza arloan
txertatu zen. Gaitasunak hezkuntza arloan uztartzeko, nazioarteko organo desberdinek
proposamenak egin zituzten, horiek hainbat dokumentuetan jaso ziren eta, dokumentu
horietan, hezkuntzarako helburu estrategikoak zehaztu ziren.
Hezkuntza jakintzaren gizartearen beharrizanetara egokitzea garrantzitsua zirudien.
Horren ondorioz, oinarrizko gaitasuna definitu eta curriculumean uztartu ziren.
8 dira, besteak beste, curriculumean ezartzen diren gaitasunak:
1. Hizkuntzaren komunikazioa: Lengoaia instrumentu bezala erabiltzea (komunikazioa ahozkoa,
idatzizkoa…).
2. Matematika: Zenbakiak eta oinarrizko eragiketak egiten jakitea.
3. Mundu fisikoaren interakzioa: Egoera desberdinetan maneiatzeko gaitasuna, autonomia eta
iniziatiba pertsonalarekin.
4. Konpetentzia digitalaren trratamendua: Informazioa komunikatzeko, bilatzeko,
prozesatzeko…gaitasuna. Teknologia berriak.
5. Hiritartasuna eta soziala: Errealitatea soziala ulertu eta konbibentzia eta konfliktoak aurrera
eramateko gaitasuna.
6. Kultura eta artistikoa: Adierazpen kultural eta artistiko desberdinak baloratzea, ezagutzea eta
ulertzea.
7.Ikasten ikastea: Ikasten jarraitzea modu eraginkor eta autonomo batean (helburuak eta
beharrak kontuan izanda).
8.Autonomia eta iniziatiba pertsonala: Imaginatzeko, garatzeko eta ebaluatzeko gai izatea,
proiektu indibidualak zein kolektiboak.
Hezkuntza tradizionalaren eta Konpetentzien hezkuntzaren arteko desberdintasunak
Antzinako hezkuntzaren arazo nagusia, edukiei emandako garrantziaren ondorioz
hezkuntza memoristikoa sortu izana da. Aldiz, gaitasunetan oinarritutako hezkuntzaren
6
oinarriak bi hauek dira: ikasketa esanguratsua eta edukien erabilgarritasuna.
Irakaskuntza tradizionala
Ikaskuntzak zer eragiten du? Eduki akademikoak
Nola lortzen dira? Irakaskuntza abstraktua.Kontestutik kanpo.
Non lortzen da irakaskuntza? Gelan bereziki.
Ze irakaskuntza mota? Memoria lantzekoa.Indibiduala.
Irakaskuntzaren helburua? Goi mailako ikaskuntzetarako prestatzen dira.
Irakaslearen papera? Ezagutzak transmititzen dituena.
Eskola nolakoa da? Aislatua.
Konpetentzien irakaskuntza
Ikaskuntzak zer eragiten du? Eginkizun batean sortzen diren prozesu kognitibo eta afektiboak
barneratu.
Nola lortzen dira? Zentratutako irakaskuntza.Kontestu konkretua.
Non lortzen da irakaskuntza? Leku desberdinak:gela, liburutegian, zentruko inguruetan…
Ze irakaskuntza mota? Irakaskuntza funtzionala eta esaguratsua. Kooperatiboa.
Irakaskuntzaren helburua? Bizitzarako prestatu.
Irakaslearen papera? Bitartekaria ikaskuntza prozesuetan.
Eskola nolakoa da? Inguruarekin erlazionatuta.
Ikaskuntza bizitzan zehar
Lehen eskolan eskuratzen ez ziren gaitasunak geroago eskuratu ezin zirela uste zen. Gaur egun,
aldiz, kontuan izaten da hezkuntza egiturek gaitasun horiek eskuratu ez duten gizabanakoei
baliabideak eskiani behar dizkietela gaitasun horiek eskuratu eta mantentzeko.
Horretarako eskolaren ekintza ez da nahikoa, inguruko agente sozialen elkarrekintza ere behar da.
7
Beste alde batetik, bizitzan zehar emandako ikaskuntza hezkuntza formala, informala eta ez formala
hartzen ditu bere barne. Beraz, honek guztiak, hezkuntzari buruzko ikuspegiaren aldaketa dakar.
OINARRIZKO KONPETENTZIEN IRAKASKUNTZA ETA IKASKUNTZA
Hau guztia, orain arte izandako estereotipo eta jarrerak baztertzera gonbidatzen gaitu, gaitasunak
era egoki batean irakatsi ahal izateko.
Hezitzailearen papera konpetentziazko hezkuntzan
• Gaitasun profesional berriak barneratzeko beharra.
• Eragile desberdinen presentzia irakaskuntza- ikaskuntzan; familia…
• Ikerkuntza- ekintza aplikatu.
• Teknologia berrien erabilpena.
• Taldeko lana sustatu.
ALFABETATZE MEDIATIKOA ETA OINARRIZKO KONPETENTZIAK
Ikusi dugu alfabetatze kontzeptua ezagueraren gizarteak aurrera egin ahala handitzen joan dela.
Testuinguru honetan, Hezkuntza Mediatikoa ezinbesteko ezaguera eremu bezala agertzen da
ikasleek curriculumean definitzen diren oinarrizko zortzi konpententziek adierazten duten
gaitasunak lortu ahal izateko.
8
Hezkuntza Mediatikoaren edukien presentziak curriculumean komunikabideen hezkuntza-
erabilera ikuspegi hirukoitz batetik gauzatzera gonbidatzen du:
1. Hezkuntza komunikabideekin (“La educación con medios”): Komunikabideak informazio- eta
dokumentazio-iturri bezala erabiltzean datza: Interneten informazioa bilatzea, liburutegietan
eta hemeroteketan ikertzea, etab. Horrez gain, baliabide didaktiko bezala erabiltzen da
oinarrizko konpetentzia desberdinak eskuratzeko, batez ere, informazio trataera eta
konpetentzia digitalekoak eta ikasten ikastekoak.
2. Hezkuntza komunikabideetan (“La edudación en medios”): Hezkuntza mediatikoaren
oinarrizko kontzeptuen ikasketa dakar. Komunikabideak ikerketa-objektua bihurtzen dira.
Erabilera hau bereziki lotuta dago komunikazio linguistikoaren konpetentziekin eta
konpetentzia kultural eta artistikoarekin.
3. Hezkuntza komunikabideen aurrean (“La educación ante los medios”): Ikuspegi hau
komunikabideen erabilera zuhurrean datza. Erabilera honek, komunikabideen mezuen aurrean
jarrera kritikoak garatzen, haien aurrean jarrera aktiboa sustatzen eta hiritartasun globalaren
balioak lantzen lagunduko digu.
Ikasleengan garatu nahi ditugun konpetentzien arabera komunikabideen erabilera pedagogiko
zehatz bat aukeratuko dugu. Hala ere, ikuspegi guzti hauek osagarriak ere dira.
KOMUNIKAZIO ZERBITZUAK LOE CURRICULUMEAN
Heziketa mediatikoa Haur hezkuntzatik hasi beharko litzateke aurrerago lehen hezkuntzan eta
gero bigarren hezkuntza beharrezko oinarria edukitzeko.
Haur Hezkuntzako curriculuma:
Teknologiekin kontaktua hartzen du, oinarrizko informazioa eta teknologia elementuak ingurune
soziala eta kulturalaren arabera izanda.Haur Hezkuntzako curriculumak hiru eremu hauek hartzen
ditu bere barne:
Autonomia pertsonala
9
• Zentzumenen erabilpena, identifikazioa, espresioa, sentimenduak eta emozioak.
• Norberaren burua den moduan onartzea era positibo, prejuizio barik eta diskriminazio
barik.
• Ebaluazio irizpidea, besteak errespetuz errespetatzea eta onartzea.
Ingurunearen ezaguera
• Teknologien eta digitalen alfabetizazioekin hastea.
• Haurren ingurunean dauden egoera desberdinak antzeztea.
• Beste kulturen elementuak edo seinaleak ikastea.
Komunikazioa
• Hizkuntzaren erabilpen desberdinak erabiltzea: ahozkoa, idatzizkoa, artistikoa, teknologikoa
…
• Errealitate bateko dimentsio desberdinak ezagutzea.
Eremu honek, hiru bloketan banatzen da.
• Ahozko hizkuntza: Hemen ahozko testuen, mezuen, eta istorioen parte hartzea, entzute
aktiboa, hurbiltasuna eta interpretazioa nabarmendu eta hizkuntza idatzira hurbiltzen hastea.
• Ikus-entzunezko eta teknologiaren informazioa eta komunikazioa: Haurrek erabili
dezaten teknologiak heziketa mediatikoa sustatzeko.
• Hizkuntza artistikoa: Esperimentazioaren bitartez ikastea, jabetzea ikus-entzunezko
kodeen esanahiaz.
Lehen Hezkuntzako curriculuma
Lehen hezkuntzan eremu hauetan lan egingo da:
• Irakurketaren ulermenean
• Ahozko eta idatzizko espresioan
• Ikusi-entzumenezko komunikazioa
10
• Informaziorako eta komunikaziorako teknologiak
• Hezkuntza balioetan.
Hauek lortzeko, IkT ak izugarrizko garrantzia dute. Gure gizartean teknologiak garrantzia lortu
du eta hauen erabilpen egoki bat egiteko haur hezkuntzan eta lehen hezkuntzan erabiliko dute
ikasleek.
Etapa honetan, helburu orokorren artean, IKT-etan trebatzen hastea eta sortu eta jasotako mezuak
kontzientzia kritikoarekin ebaluatzea da. Eremu bakoitzeko helburu orokorretan eta edukien
deskribapenean tresna tradizionalen eta IKT-ekin erlazionaturiko kontzeptuak uztartzen dira, modu
horretan, Hezkuntza Mediatikoaren bi helburu orokorrak lortzeko.
Jarraian, lehen hezkuntzan ikasgai bakoitzak zer nolako garrantzia duen eta ikasgai horietan IKT-
ek duten garrantzia ikusiko dugu.
Lengua castellana y literatura:
• Informazioen ulermena, hitzen identifikazioa, klasifikazioa eta konparazioa.
• Teknologien erabilpena: biblioteken informazioa eta komunikazioa.
Atzerriko hizkuntza:
• Bideoen entzute eta ulermena.
• Irakurtzeko eta idazteko programa informatikoen sarrera bat .
Matematikak:
• Era egoki batean teknologiak erabiltzea bai kalkuluetarako, bilaketarako,
errepresentazioetarako …
Ingurune:
• Jarraipen bat interneten informazioa bilatzeko.
• Teknologien balorazioa bai gure eguneroko bizitzan eta bai lan munduan.
• Teknologiak dakarren adizioaz ohartzea eta erabilpen on bat egiten ikastea.
Artea:
11
• Irudiak manipulatzeko eta bilatzeko, diseinua egiteko, difusioak egiteko …
Gizarterako hezkuntza:
• Bilaketen ezaguera , aukeraketa, informazioaren erabilpen egokia batez ere informazioaren
ulermenerako.
HEZKUNTZA MEDIATIKOAREN EDUKIAK
Hezkuntza mediatikoaren dimentsio eta blokeak
Hezkuntza mediatikoaren helburuak eta ezaugarriak kontuan izanda lau dimentsio desberdindu
ditzakegu
1. Bideen ezaugarritzea eta hizkuntza mediatikoak
a) Bideen egileak: nork komunikatzen du? Zertarako?
b) Bideen kategoriak: ze dokumento mota da?(prentsa, irratia, zinema...)
c) Bideekin erlazionatutako teknologiak: nola produzitzen dira mesuak?
d) Bideen hizkuntzak: nola identifikatzen dugu mezuen esanahia?(publizitatea, hizkuntz
kodea...)
e) Bideen errepresentazioak: nola aurkezten dute errealitatea bideek?(estereotipoak, baloreak,
errealitatea eta fikzioa...)
2. Informazio bilaketa bideetan
a) Bideak, informazio iturria: bideek eskainitako informazio guztia nola eskuratu, ebaluatu eta
kudeatu behar da? Ikaslegoak informazio iturri desberdinak, dokumentuen ebaluaketa eta
aukeraketa, eskuratutako datuen erabilera etiko eta arduratsua, irakurketa kritikoa etab. lantzen ditu.
12
3. Kontzientzia kritikoaren garapena unibertso mediatikoarekin erlazionaturik
a) Bideen hartzaileak: nortzuk dira mezu mediatikoen jasotzaileak eta nola interpretatzen dituzte
mezu horiek? Bideekiko jarrera aktibo eta kritikoa izateko beharra ikasten da.
b) Bideak eta hiritar globalak: Zer modutan bultzatzen gaitu gaurkotasunaren ezaguera
hiritartasun globalerako ekintzari? Komunikabideetako paper sozialaren kontzientzia hartzeko balio
duten edukiak jorratzen dira. Komunikabideen ideologia, adierazpen askatasuna, kontsumitze
arduratsua, eguneroko gertaeren analisi kritikoa...
4. Komunikabideen bidezko adierazpena
a) Komunikabideak eta sormena: nola adierazten dugu gure barneko munduan komunikabideen
bidez? Mezu pertsonalak IKTen bidez sortzeko eta horiek komunikatzea beharrezko ezaguerak eta
estrategiak lantzen dira.
Hezkuntza mediatikoarekin erlazionatutako gaitasunak
Eduki horiek curriculumetan integratzeak hezkuntza mediatikoaren erlazionaturiko zenbait
gaitasun garatzea du helburu:
- Teknologia mediatikoak egokitasunez erabiltzea, behar indibidual eta kolektiboak asetzen
dituzten edukiak eskuratzeko eta partekatzeko helburuarekin.
- Iturri kultural eta instituzional desberdinetatik eratorritako komunikabide eta edukietara sartzea
- Eduki mediatikoak zergatik eta nola sortzen diren ulertzea
- Era kritikoak aztertzea
- Komunikabideak modu sortzaile batean erabiltzea
13
- Mingarriak izan daitezkeen edukiak identifikatu eta ekiditea
- Komunikabideak modu eraginkor batean erabiltzea
LOE-an gaitasun hauek, azpi konpetentzia gisa agertzen dira.
INGURUNEA
Ikastetxea ikasketa-ingurune sortzaile bihur dadin beharrezkoa da atmosfera edo giro egokia
izatea, espazioa diseinuan eta antolakuntzan malgua izatea. Euren ikasleen ikasketaren
orientatzailearen papera hartze duten irakasleak izatea eta kultura komunikatiboa hainbat mailatan
sustatzea
Taldeko prozesuak errazteko, irakasleak umeak errespetzea, ezagutzen duena eta hauek
ezagutzen dutenaren erlazioa ezagutzeko kapazitatea izatea beharrezkoa da.
Ikastetxean zein klasean giro kreatiboa sortzeko 3 ardatz ikusi daitezke:
·Giroa egokia izatea.
·Dimentsio formatiboa izatea ( jakin, izaten jakitea, egiten jakin)
·Orientatzailea eta gidaria izan behar da, ikt-a sustatuz ….
KONBERGENTZIA MEDIATIKOAREN TESTUINGURUAN OINARRIZKO
KONPETENTZIAK GARATZEKO METODOLOGIA AKTIBOAK
Oro har, ikaskuntza guztiek ikasketa-prozesu bat sortu nahi dute. Horretarako, irakasleak hainbat
metodologiaz baliatzen da. Hauek dira adibide batzuk:
Ikaskuntza kooperatiboa
Ikaskuntza-irakaskuntza estrategia interaktiboa da, zeinetan, ikasleek euren artean lan eginez
ikasten duten.
Arazoetan oinarritutako ikaskuntza
14
Ikasleek talde txikietan ikasten dute, arazo batetik abiatuz. Arazo hori ulertzeko behar duten
informazioa bilatzen dute eta konponbidea ematen diote. Prozesu guztia irakasle batek
gainbegiratzen du.
Proiektuen bidezko lanak
Ikasleek proiektu desberdinak eraikitzen dituzte, ondoren, eskola-ekintzak proiektu horien
arabera burutzen dira.
Egoeren azterketa
Ikasketak egoera zehatz baten azterketa intentsiboan oinarritzen dira, egoera horien
irtenbideetatik abiatuz ikasketa berriak sortzeko.
Portafolioaren erabilera
Gelako apunteak, lanak, ikerketa lanak, auto-ebaluaketak, iruzkinak etab. biltzen dituen
portafolio baten eraketan oinarritzen den ikasketa metodoa.
Interesguneak
Interesguneak ikasleen ingurune hurbiletik abiatzen da, haientzat ezaguna den egoera edo
jakintzetatik. Hortik abiatuz errealitate ezezagunetara edo kontzeptu konplexuetara igarotzen da.
Interesgune orok hurrengo faseak ditu:
a) Behaketa: Metodo zientifikoaren hasiera. Behaketaren bidez ingurunearen ezaugarriak
hautematen dira
b) Lotzea: ikaslegoak aurretik zituen jakintzen eta prozesuan zehar jasotako jakintzen arteko
lotura egiten du, ideiak konparatuz eta hierarkizatuz.
c) Adierazpena: Prozesuaren amaiera
Errekurtso digitalak gelan
Programa honen helburua LH eta DBHko gela tradizionalak gela digitalak bihurtzea da.
Horretarako arbel digitalak eta wifia integratu nahi dira; gainera, irakasleak ordenagailua izango du
hezkuntzarako herraminta gisa baita ikaslegoak ere.
Programa honek IKTen erabilera sustatzen du ikasteko eta irakasteko metodo berri bat bezala,
15
kuadernoa, liburua, fotokopia, arbela edo klera bezalako baliabide tradizionalak osatzen dituena.
Teknologien aplikazioak hezkuntzan ikaste-ikasketa bultzatzen du eta ikasleen parte-hartzea eta
haien motibazioa eta sormena handitzen du. Halaber, irakasleei klaseak dokumentatzea eta hauek
eraginkorragoak bihurtzen ahalbidetzen die eta lagungarria izan daiteke Hezkuntza Berezian.
Interneta gelan
Internet, munduko komunikazio sare handiena, inoiz egondako informazio-iturririk osatuena
izateaz gain, gizabanako ororen eskura dagoen argitalpen baliabidea bihurtu da. Honek, errekurtso
didaktiko aberats batean bihurtzen du.
Ikasleek foro eta hitzaldietan parte har dezakete, mota askotariko informazioa aurkitu, iritziak
adierazi, beste erabiltzaile batzuekin komunikatu, etab.
Teknologia hauen goratzeak ikasgela ikasketa ingurune berri batean bihurtzea dakar, zeinetan:
•Informazio-ondasun handiena ikasleek lantzen dute, aurrez egindako helburu batzuetan
oinarrituz.
•Garrantzitsuena elkarrekin ikastea da (ikasgela kooperatiboak). Ideiak etengabe
elkartrukatzen dira taldearen helburuak lortzeko asmoz.
•Gaiak testuinguruan kokaturik daude, eguneko gaurkotasunarekin lotuta.
•Eratutako dinamikak ikasten ikastea ahalbidetzen du, gizabanakoaren eta teknologiaren,
gizabanakoaren eta taldearen, eta taldearen eta irakaslearen arteko elkarrekintzan sortzen den
feed-backari esker.
Ikasgelan Internet altxatzeak Heziketa Mediatikoaren postulatuekiko erlazio estua gordetzen
duten funtsezko hiru lan-lerro garatzea ahalbidetzen du:
•Internet errekurtso-zentro bezala.
•Internet komunikabide bezala.
•Internet mezuak ekoizteko plataforma bezala. Informazioa eskuratzeko aukeraz gain, hau
eratzeko eta besteekin partekatzeko aukera eskaintzen digu (wikiak, blogak…).
Web 2.0.
Web 2.0.aren agerpenak potentzial didaktiko handiko tresna berriak jartzen ditu irakasleen eta
16
ikasleen eskura; software sozialak partekatzea, parte-hartzea eta elkarri eragitea ahalbidetzen du.
Web 2.0.aren aplikazioen artean Wikiak nabarmentzen dira.
Web 2.0. ak erabiltzaileari kontsultatzeko, sortzeko eta editatzeko gaitasuna errazten dio.
Erabiltzailea edukien hartzailea eta irakurlea soilik izatetik haien produktorea eta sortzailea izatera
pasatzen da.
IKASTETXERAKO HEZKUNTZA PLAN MEDIATIKOA
Alfabetatze mediatikoaren integrazioa ikastetxean oinarrizko alderdi batzuk kontuan izanik egin
behar da:
- Ikuspegi zabala: eduki berriak ez dira sartu behar, baizik eta dauden edukietan fokua, atentzioa
ipini, dimentsio egoki bat emanez, metodologia aktiboagoak erabiltzen.
- Konpetentzia bidezko hezkuntza: oinarrizko planteamendu asumituta egotea eta taldekide
guztiekin konpartitzea beharrezkoa da.
17
Bibliografia
-Bernabeu. N, Esteban. N, Gallego. L, Rosales. A (2011)Alfabetización Mediática y Competencias
Básicas. Ministerio de Educación. Gobierno de España. Institu de Formación del Profesorado.
Investigacion e Innovación Educativa (IIFIIE) https://drive.google.com/folderview?
id=0BwKRXJYxE7M3bmdMdFJBMGZ2TEE&usp=sharing
18