TEMA 10: ESPAÑA E GALICIA DE 1902-1939

JOSE CARLOS GARCÍA

A CRISE DO LIBERALISMO

A crise do 98 Guerra en Cuba Maine Guerra Hispano-

Americana Desastre do 98 Rexeneralismo

de Joaquín Costa

O reinado constitucional de Afonso XIII

Constitución de 1976 Constitución de alternancia:- Conservadores (Maura)- Liberais (Canalejas) A influencia rexeneracionista de Maura: inténtase acabar co caciquismo Canalejas: política de desamortización e lei de cadeado Aumento da representación dos partidos nacionalistas (Liga Catalana, PNV) Avance dos partidos republicanos e do PSOE (UXT; CNT) A partir de 1909: crise da restauración Semana tráxica Crise de 1917 Protesta militar Protesta politica Folga xeral Trienio Bolxevique Fracaso dos gobernos de concentración

A ditadura de Primo de Rivera

Derrota de Annual Golpe de estado de Primo de Rivera Prohibición dos partidos políticos Prosperidade económica Acaba a guerra de Marrocos Crítica dos intelectuais Pacto de San Sebastián

A SEGUNDA REPÚBLICA: UN RÉXIME DEMOCRÁTICO

Eleccións municipais de 1931

Afonso XIII

Goberno provisional e a Constitución de 1931 Goberno provisional de Alcalá Zamora Cortes constitucionais Constitución de 1931 Libertades individuais amplas (divorcio) Sufraxio universal sen distinción de sexo Estado aconfesional Organización territorial descentralizada (autonomías) Benestar social (expropiación, ensino público) Consecuencias: A máis democrática Problemas: cuestión relixiosa, autonomía Incidentes anticlericales Inicio das conspiracións Eleccións: Alcalá Zamora presidente da república, Azaña presidente do

goberno

O BIENIO REFORMISTA

As reformas Reforma agraria (IRA) Autonomía de Cataluña Reforma militar Reformas laborais Reforma educativa Lei do matrimonio civil e o divorcio

A oposición ás reformas

Oposición desde a dereita ata a esquerda Golpe de estado de Sanjurjo Ocupación de terras no campo (Casas Viejas) División de Azaña e convocatoria de eleccións Triunfo de CEDA de Gil Robles

BIENIO CONSERVADOR E A FRONTE POPULAR

Bienio conservador (1933-1935) Partido radical de Lerroux Parou as reformas e admitiu os golpistas Revolución de Outubro de 1934 Revolución de Astorias Revolución en Cataluña Corrupción

A fronte popular

Coalición de partidos de esquerda Falanxe española Crispación na rúa Triunfo das eleccións da fronte popular Volta á política da reforma e liberación dos presos da

revolución de outubro Distitución de Alcalá Zamora e nombramento de Azaña como

presidente da república Inicio da conspiración de Mola Detonante: Asasinato de Castillo e Calvo Sotelo

O ESTOURIDO DA GUERRA CIVIL

Golpe de estado e a división de España Sublevación do exército africano Apoios Unha parte do exército Os carlistas Os conservadores Zona nacional Castela e León, Castela a Mancha, Galicia, Cáceres, Parte de Andalucía

occidental, Navarra, Baleares (excepto Menorca) e Canarias Xunta de defensa Nacional Unificación de todas as forzas políticas Zona republicana Aragón, norte de España, Cataluña, zona levantina, parte de Castilla la Mancha,

Andalucía e Madrid Intento de revolución social Exército popular

A internalización do conflito

Acordo de non intervención: A URSS Italia fascista,

Alemaña nazi Brigadas

internacionais

E EVOLUCIÓN DA GUERRA

A campaña arredor de Madrid (xullo 1936 – marzo 1937)

Translado das tropas de Marrocos á península

Ofensiva sobre Madrid

Batalla do Jarama e Guadalaxara

A fronte norte (abril – outubro 1937)

Bombardeo de Guernica Caída de País Vasco, Santander, Asturias Control dos recursos industriais e mineiros desta

zona Contraataques en Brunete e Belchite

O final da guerra (outubro 1937 – abril 1939)

Fronte leste Toma de Teruel Chegada ao mediterráneo Corte da zona republicana en dúas partes Batalla do Ebro Tomaron Barcelona Caída de Madrid Medio millón de vidas, devastación do país, exilio

VIVIR EN GUERRA

Fame e represión

Racionamento dos alimentos

Medo aos bombardeos

Represarias (os paseos)

As fosas comúns

A IDADE DE PLATA DA CULTURA ESPAÑOLA Definición: Xeración do 98: influencia di rexeneracionismo.

Sorolla, Gaudí, Antonio Palacio Xeración do 14: (Vangardas). Oitega y Gasset, Juan

Ramón Jiménez, Falla, Turina Xeración do 27: Lorca, Rafael Alberti, Vicente

Aleixandre, Luís Cernuda, Juan Gris, Dalí. Ramón y Cajal, Severo Ochoa

GALICIA DE 1902 E 1939

A sociedade e a economía A maioría da xente traballaba na agricultura Cambios sociais e económicos Desaparece o poder da fidalguía Fortalecemento dunha burguesía industrial e

financieira Transvasamento de traballadores do sector primario

á industria e aos servizos

O agrarismo

Avelino Pousa Antelo

A redención de foros en 1926

Basilio Álvarez

O nacionalismo

Irmandades da fala

Nacionalistas ORGA Partido

galeguista

A II República e o Estatuto do 36

Autonomía para Galicia Estatuto de Galicia:- Cooficialidade da lingua galega- Presidente de Galicia- Presidente da Xunta

A cultura

Xeración Nós Castelao, Vicente Risco, Otero Pedrayo Nós