sus armas no lograrán extinguir nuestra palabra
Upload: observatorio-por-la-autonomia-y-los-derechos-de-los-pueblos-indigenas-de-colombia
Post on 07-Feb-2018
225 views
TRANSCRIPT
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
1/375
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
2/375
Odronhiecehgt`s
Hl @kshrvot`re` p`r lo Out`g`co y l`s Nhrhia`s nh l`s ]uhkl`s Egndhgos hg I`l`ckeo
(@kshrvot`re` ON]E) quehrh hxprhsor su odronhiecehgt` i`g los `rdogezoie`ghs hg
Iotoluo y hg I`l`ckeo quh aog joieleton` lo prhshgtoieg nh hsth egj`rch.
Hg prechr ludor, quhrhc`s odronhihr ol oyugtocehgt` nh Korihl`go, y su `iego
Korihl`go Y`lenoreo, p`r hl op`y` prhston` poro lo hfhiuieg nhl pr`yhit` nhl@kshrvot`re`, hl iuol hs cs ocple` quh lo prhshgtoieg nh hsth egj`rch nh rehsd`s
nh hxtegieg.
Hg I`l`ckeo g` aukehsh sen` p`seklh hl trokof` nh iocp`, seg lo porteiepoieg nh los
`rdogezoie`ghs egndhgos, l`s iokeln`s l`iolhs y tros rdogezoie`ghs egstetuie`ghs
quh trokofog p`r l`s nhrhia`s nh l`s puhkl`s. Chrhihg ugo chgieg hsphieol,
lo Os`ieoieg nh Iokeln`s nhl G`rth nhl Iouio (OIEG), hg porteiulor lo Ioso nhl
]hgsocehgt`2 hl I`gshf` [hde`gol Egndhgo nh I`l`ckeo (I[EI), i`g ug op`y`
hsphieol nhsnh hl ]r`droco p`r lo Nhjhgso o lo Zeno y Nhrhia`s Aucog`s y hl
]r`droco nh I`cugeioie`ghs2 lo Os`ieoieg nh Iokeln`s Egndhgos Goso xaoao2
hl Iokeln` Coy`r Uogoi`go2 lo Xgenon nhl ]uhkl` Ow (XGE]O) y l`s i`gshfhr`s quh
g`s oi`cpoor`g hg thrrhg`2 y l`s Iokeln`s I`lhego nhl puhkl` ^`t`r`z/^`gt`tug
y Iokeln` nh lo Coro nhl puhkl` Cesob.
Ao sen` egvoluoklh hl op`y` nh lo I`rp`roieg Hgsoy`s, quh g`s rehgt s`krh thrrhg`y g`s oyun poro oiihnhr o lo egj`rcoieg n`iuchgtol. ^ockeg odronhihc`s o
Jenhl Cegd`rogih, nh Aucog [edats Hvhrywahrh y su p`rtol dhoitevesc`.`rd. Lo
@iego poro lo I``rnegoieg nh Osugt`s Aucogetore`s nh Goie`ghs Xgenos (@IAO),
hg hl Nhportochgt` nh Irn`ko, tockeg g`s joielet egj`rcoieg vole`so s`krh lo
setuoieg nhl puhkl` Hckhro Bot` nhl Olt` Yeg, os i`c` lo `rdogezoieg Oduos,
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
3/375
9
[`s y ]uhkl`s g`s phrcete usor porth nh los ecdhghs nhl pr`yhit` j`t`dri` nhI`giaeto Duhrro s`krh l`s hjhit`s nh lo rhprhso nh Xrr. Hl Ihgtr` nh Egvhstedoieg y
Hnuioieg ]`pulor (Ieghp) tehgh o nesp`seieg pkleio lo i`gsulto nh su kosh nh not`s
s`krh ve`lhgieo p`lteio G`iah y Gehklo y sh g`s phrcete i`gsultor tockeg lo kosh
nh not`s nh luiaos s`ieolhs poro hl ios` nh los c`velezoie`ghs hg hl nhportochgt`
nhl Iouio. Jegolchgth, hl ]r`droco ]rhsenhgieol poro lo j`rculoieg nh hstrothdeos
y oiie`ghs poro hl nhsorr`ll` egthdrol nh l`s ]uhkl`s Egndhgos nh I`l`ckeo, g`s
op`rt ug` nh sus n`iuchgt`s nh hstune` nh ios` s`krh los ojhitoie`ghs nhl puhkl`
Ow y rhs`lve voreos nh guhstros egquehtunhs.
_uhrhc`s rhi`g`ihr lo i`gogzo nhp`setono hg iono ugo nh los phrs`gos quh g`s
kregnor`g su thstec`ge` nhsegthrhsonochgth, s`l` i`g hl `kfhtev` nh oyunorg`s o
i`cprhgnhr. Hst` hs nh hsphieol ecp`rtogieo, hg ug i`gthxt` n`gnh los setuoie`ghs
nh i`geitevenon pr`cuhvhg rhihl`s y nhsi`gogzos o lo a`ro nh hxprhsorsh. L`s
puhkl`s egndhgos hg I`l`ckeo aog hxphrechgton` l`s rehsd`s quh ecpleio aoklor
ilorochgth.
Hg Korihl`go, odronhihc`s hsphieolchgth o t`nos los phrs`gos quh egthdrog hl
hquep` nhl @kshrvot`re` ON]E p`r su op`y` phrcoghgth h egi`gneie`gol. Onhcs, hl
op`y` nh `tros `rdogezoie`ghs l`iolhs i`c` lo i``phrotevo nh lo Ieutot Egveseklh ao
sen` cuy ecp`rtogth poro ahrcogor loz`s nh s`lenorenon. ^ockeg ol j`t`phre`nesto
Fovehr Yul p`r ihnhr hl us` nh voreos nh sus ecdhghs poro hsth thxt`.
L`s thxt`s rhpr`nuien`s hg hsth egj`rch s`g rhsp`gsokelenon nhl @kshrvot`re` ON]E
y g` rhhfog ghihsoreochgth lo p`seieg nhl Oyugtocehgt` nh Korihl`go, i`c`
egstetuieg nh s`p`rth, nh oldugo nh los rdogezoie`ghs egstetuie`ghs quh g`s aog
kregnon` su op`y`.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
4/375
J`t`drojo6 I`giaeto Duhrro I
@kshrvot`re` p`r lo Out`g`co y Nhrhia`s
nh l`s ]uhkl`s Egndhgos hg I`l`ckeo
Corz` nh ;=?>
I/[ehd` 94, Kof`s. =1=?>, Korihl`go
I`rrh` hlhitrgei`6 egj`M`kshrvot`re`onpe.`rd]dego whk6 www.`kshrvot`re`onpe.`rd
Hquep` nh Egvhstedoieg
Lego Coro D`gzlhz I.
F`s Orestezokol D.
Fuog Coguhl Zeothlo A.
I`giaeto Duhrro I.
Iorl`s Hnuorn` ]rhz I.
Corto [uz
Coretzo Kuetod` [.
Hquep` hnet`reol
F`s Orestezokol D.
Lego Coro D`gzlhz I.
Fuog Coguhl Zeothlo A.
Fuog Coguhl velo H.Dhrorn` Ognronh C.
J`t`drojo
I`giaeto Duhrro I.
Fovehr Yul
Nowg ]olhy
Lego Coro D`gzlhz I.
Nesh` y coquhtoieg
sior Cer
lvor` [`nrduhz
Ecprhseg
Drjequhs Ihvodroj
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
5/375
gneih
=? EG^[@NXIIEGLego Coro D`gzlhz I`rrho
8= IO]^XL@ ?6Hl ]uhkl` OwF`s Orestezokol D.
1: IO]^XL@ ;6I`gthxt` rhde`gol nhl Iouio EgndhgoLego Coro D`gzlhz I`rrho
?91 IO]^XL@ 96 Hl ]uhkl` CesobCorto [uz y Iorl`s Hnuorn` ]rhz I`rrhn`r
?:1 IO]^XL@ >6Hl ]uhkl` Uogob`goFuog Coguhl Zeothlo A`y`s
;?> IO]^XL@ 86Hl ]uhkl` GosoLego Coro D`gzlhz I`rrho
;:> IO]^XL@ :6Hl ]uhkl` ^ t`r`z/^`gt`tugLego Coro D`gzlhz I`rrho
IO]^XL@ 46Hl ]uhkl` Hckhro Bot` nhl Olt` YegI`giaeto Duhrro Iokret`
OGHQ@Y
?. ^oklo nh oit`rhs orcon`s hg cugeiepe`s i`g p`kloieg egndhgo (;=?;);. Ze`loie`ghs o l`s Nhrhia`s Aucog`s nhl puhkl` Ow hg hl phre`n` ;=??-;=?99. [hloieg g` hxaoustevo nh l`s ios`s nhgugieon`s nh ve`loie`ghs nhrhia`s
aucog`s o l`s Hckhro Bot` nhl Olt` Yeg o porter nh ;=?=
;11
9>:
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
6/375
Egtr`nuiiegLego Coro D`gzlhz I`rrho
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
7/375
J`t`drojo6 Fovehr Yul
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
8/375
EG^[@NXIIEG
Egtr`nuiieg
]`r6 Lego Coro D`gzlhz I.
Hg ;==1 hl Ihgtr` nh I``phroieg Egndhgo (IHI@EG) puklei hl lekr` Lo ^ehrro
I`gtro lo Cuhrth. Hl thxt` rhi`dh, hg sus nestegt`s ortiul`s, ug seggchr` nh
ojhitoie`ghs phrphtronos i`gtro l`s thrret`re`s egndhgos y l`s puhkl`s quh aoketog
hg hll`s. N`ih o`s otrs, hsth cesc` ihgtr`, fugt` i`g lo @rdogezoieg Goie`golEgndhgo nh I`l`ckeo (@GEI) y DaB, rholez ug neodgstei` prhc`get`re` s`krh
l`s rehsd`s quh hgjrhgtoko lo p`kloieg egndhgo hg hl lekr` ^ehrro pr`jogono.Hg lo
egtr`nuiieg nhl thxt` nh ;==1, ugo nh los shgthgieos cs i`cplhfos juh i`gstotor
quh lo drog coy`ro nh los ochgozos quh sh neodg`steior`g o`s otrs sh i`gvertehr`g
hg ugo rholenon6 Hl neitochg i`gthgen` hg ^ehrro ]r`jogonog` aoko shrven` i`c`
tologquhro poro jrhgor los odrhse`ghs, hl errhspht` y los ochgozos o lo veno y lo
out`g`co hg l`s thrret`re`s egndhgos. L`s copos trozon`s p`r IHI@EG poro egneior
iulhs hrog los z`gos hg rehsd` poro hl o` ;==1 aog ouchgton` sedgeiotevochgth
hl rho nh ojhitoie`ghs y ochgozos.
;8 egndhgos juhr`g oshsegon`s hg hl pos cehgtros sh rholezoko hl trokof` nh
iocp` poro hsto egvhstedoieg, hgtrh okrel y g`vehckrh nh ;=?9. Iono ieriugstogieo
eduolchgth nrocteio, oksurno h egfusto. Yhdg l`s rhdestr`s quh sh llhvog oituolchgth
hg hl @kshrvot`re` p`r lo Out`g`co y l`s Nhrhia`s nh l`s ]uhkl`s Egndhgos
hg I`l`ckeo (@kshrvot`re` ON]E), hl o` ;=?9 nhf ug soln` nh >? egndhgososhsegon`s y ug` nhsoporhien`?(vhr drios ? y ;). Nh ahia`, hl ;5 nh g`vehckrh
nh ;=?9, hl d`khrgon`r egndhgo Ow, nhl [hsduorn` nh Egno Duoioroy, Fuog lvor`
Gostoiuos ]o, juh oshsegon` nh shes ecpoit`s nh kolo cehgtros sh nhsplozoko hg
ugo c`t` p`r su thrret`re`. Hl d`khrgon`r Gostoiuos thgo ;1 o`s nh hnon y sh
hgi`gtroko lenhrogn` pr`ihs`s p`r lo pr`thiieg nh sus thrret`re`s ogihstrolhs, hg
?Hs ghihsore` nhstoior quh g`s hgjrhgtoc`s o ug p`seklh sukrhdestr` nhl gchr` nh vitecos egndhgos. G`
shro nh hxtroor quh sh prhshgthg ios`s quh g` ahc`s egdrhson` o lo kosh nh not`s, nhken` o lo coghro i`c`
sh gutrh sto, hs nhier, p`r chne` nh l`s nestegt`s i`cugeion`s o lo `pegeg pkleio hjhituon`s nhsnh los
nestegtos `rdogezoie`ghs. ]rhiesochgth, i`c` sh vhr cs onhlogth, hs p`seklh hgi`gtror ios`s hg l`s quh hs
cuy nejiel poro l`s puhkl`s nor o i`g`ihr l`s oshsegot`s nh sus egthdrogths.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
9/375
5
hsphieol nh lo ochgozo nh guhv`s i`l`g`s quh, p`r ghihsenon p`r rnhghs ofhgos,s`g hgveon`s o egvoner los tehrros nhl rhsduorn` y shckrorlos i`g plogtos nh i`io.
Hl c`tev` nh su oshsegot` sh hgiuhgtro og hg pr`ihs` nh hsilorhiecehgt` p`r los
out`renonhs Ow y hgtror o aoihr porth nh `tro egvhstedoieg cs poro lo Jesiolo
i`l`ckeogo. Hl d`khrgon`r Gostoiuos aez` porth nhl drup` nh egndhgos Ow quh
op`rtor`g sus thstec`ge`s iuogn` hl @kshrvot`re` ON]E veset lo Xgenon nhl ]uhkl`
Ow (XGE]O). Hg oquhllos hgtrhvestos, Gostoiuos, os i`c` iono ug` nh l`s Ow
i`g quehghs tuvec`s egthrl`iuieg, hvenhgie lo setuoieg nhshsphrono hg lo quh sh
hgiuhgtrog, nhsirepieg quh sh ocpleor i`g cs nhtollh hg hl thxt` ihgtrol s`krh
hsth puhkl`. G` `kstogth, l` cs i`cplhf` nh hsth ios` hs quh l`s Ow, i`c` lo
coy`ro nh l`s puhkl`s egndhgos nh I`l`ckeo, porhihg hgjrhgtorsh o ugo setuoieg
hg lo quh sh `kshrvo ugo hsioso v`lugton p`lteio nh s`luieg;. Yeg hckord`, jrhgth
o lo nhshsphrogzo, l`s Ow sh cogtehghg hg ug hfhrieie` phrcoghgth nh rhsesthgieo.
D[JEIO ?6 ZI^ECOY NH OYHYEGO^@ YHLHI^EZ@ ]@[ ]XHKL@ (;=?9)
Juhgth6 Kosh nh not`s, @kshrvot`re` ON]E
;Hl egj`rch oguol nh lo Xgepo-Oiepop o lo I`rth Egthrochreiogo nh Nhrhia`s Aucog`s nh neiehckrh nh ;=?9
no iuhgto nh l`s egguchroklhs oit`s nh nhsothgieg p`r porth nh los out`renonhs i`l`ckeogos hg l`s pr`ihs`snh i`gihrtoieg y opleioieg nh chnenos nh pr`thiieg o lo i`cugenon egndhgo Ow, os i`c` nh lo ghdotevo
phrsesthgth poro hgveor jugie`gore`s nhl `rnhg rhde`gol ` goie`gol, i`g p`nhr nh nhieseg, o porteiepor
hg los clteplhs shse`ghs nh lo Cegdo Aucogetoreo ` los chsos nh i`gihrtoieg n`gnh sh nhthrcegog l`s
i`cpr`ces`s quh sh nhkhg iucpler y sh prhthgnh plogthor s`luie`ghs, os sho poleotevos.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
10/375
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
11/375
??
ios`s. Los juhrzos orconos aog sen` rhsp`gsoklhs nh lo cuhrth nh ; egndhgos2 loi`gjr`gtoieg orcono hgtrh lo p`leio y lo duhrrello nh los Jori lh quet lo veno o ug
oshseg o ug egndhgo Ow p`r `p`ghrsh o l`s iultev`s eliet`s hg su rhsduorn`.
Hl egeie` nh ;=?> g` ao sen` cuia` chf`r. Hl ? nh hghr` juhr`g oshsegon`s n`s
egndhgos Hckhr Iaoc nhl oshgtocehgt` egndhgo Lo Hsphrogzo, cugeiepe` Hl
N`ve`, hg hl nhportochgt` nhl Zollh nhl Iouio2 y hl ;= nh hghr` ugo f`vhg Goso nh
?4 o`s, phrne lo veno tros lo oporhgth hxpl`seg nh ugo drogono hg hl [hsduorn`
nh ^oiuhy`, cugeiepe` nh ^`rek`. Hg hsh c`chgt` sh hstokog nogn` i`ckoths
hgtrh lo duhrrello y hl hfriet`.
O egeie`s nh ;==5, lo I`rth I`gstetuie`gol i`l`ckeogo hcete hl Out` ==>6 ]r`thiieg
orcon` hg hl cori` nh suphroieg nhl hston` nh i`sos egi`gstetuie`gol nhiloron`
hg lo shgthgieo ^=;8/=>. Neiao shgthgieo llhd o lo i`giluseg nh quh hxesto ugo
vulghroieg porteiulor nh l`s nhrhia`s nh l`s puhkl`s egndhgos nhsplozon`s hg hl
y iulturol. Hl gchr` nh puhkl`s egiluen`s hg lo shgthgieo juh nh 9>. Lo I`rth s`leiet
ol Hston` lo dhghroieg nh ugo p`lteio pkleio nh pr`thiieg o iono ug` nh hst`s
puhkl`s. Lo enho juh hlok`ror ug plog nh Yolvoduorno tgeio poro iono ios`, hl iuol
shro hjhituon` p`r l`s puhkl`s thgehgn` hg iuhgto sus ]loghs nh Zeno9.
Hsth pr`ihs` ao thgen` vore`s egi`gvhgehgths. Hg prechr ludor, iose iegi` o`snhspus nh lo shgthgieo nhl Out` ==>, g` sh ao puhst` hg coriao ge ug` s`l` nh l`s
]loghs nh Yolvoduorno tgeio. ]oro l`s ios`s hg l`s quh st`s yo sh hgiuhgtrog
thrcegon`s ` hg pr`ihs` nh ghd`ieoieg - puhkl` Ow, ^`t`r`z ` B`b`gui` - lo
9Nhsnh lo nhilorot`reo nh lo hchrdhgieo tgeio s`krh l`s 9> puhkl`s, lo I`rth I`gstetuie`gol ao rholezon`
vore`s llocon`s nh othgieg s`krh hl shduecehgt` o lo nrocteio setuoieg aucogetoreo, i`g l`s Out`s 91; nh
;=?=, ?4> nh;=??, ?49 nh ;=?;. Jegolchgth, i`gv`io o ugo drog rhveseg dl`kol hg lo quh sh ao nhthrcegon`
y ?19 nh ;=?9, sh kusi rhuger ol i`gfugt` nh lo egstetuie`golenon y nh los out`renonhs egndhgos. Hg l`s
shduecehgt`s ogthre`rhs nh lo I`rth, sh cogtuv` hsphieol prh`iupoieg p`r lo setuoieg nh l`s puhkl`s Aetgu,
Ow, Few (duoyokhr`) y Gubob.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
12/375
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
13/375
?9
priteios hg hl thco. ]`r hl i`gtrore`, lo i`gsulto sh ao i`gvhrten` hg ug i`gstogthhsjuhrz` p`ltei` y iulturol poro oldug`s puhkl`s, y hg hl pregiepol dhghron r nh pudgos
y nevese`ghs ol egthre`r nh los rdogezoie`ghs (@GEI, ;=?=6 ?4).
Hg shdugn` ludor, i`g t`n` y quh oldugos egstetuie`ghs os`ieonos puhnhg aokhr
thgen` lo chf`r nh los egthgie`ghs, lo j`rco hg lo quh sh plogth lo hlok`roieg nh
l`s ]loghs nh Yolvoduorno ao ecpleion` ug i`g`iecehgt` nh lo furesprunhgieo y,
hg dhghrol, nh los j`rcolenonhs ghihsoreos poro prhshgtor ug n`iuchgt` furnei`.
Cuiaos nh los aokelenonhs rhquhrenos y nh lo cesco egjrohstruituro ghihsoreo poro
lo hlok`roieg nh l`s ]loghs nh Yolvoduorno g` hs nh jiel nesp`gekelenon poro l`s
puhkl`s egndhgos. Hst` ao sedgeion` quh oldug`s puhkl`s nhkog kusior oshs`ro
hxthrgo poro egeieor hl pr`ihs` nh hlok`roieg nh l`s n`iuchgt`s quh sh prhshgtog
ol Cegesthre` nhl Egthre`r.
Hl n`iuchgt` nhl ]log nh Yolvoduorno nhl puhkl` ^`t`r`z-^`gt`tug aoih ugo
rhjhrhgieo cuy hsphiio o neia` `kstiul`6 Yokhc`s ic` cogthghr lo orc`go,g`s ao sen` hgshono p`r guhstr`s Coy`rhs y Coy`ros (...) sokhc`s iul hs hl
shgten` nh guhstro phrvevhgieo iulturol y jseio hg hsth thrret`re`. Yokhc`s iul
hs guhstro rhsp`gsokelenon poro cogthghr lo orc`go egthdrol h egthdron`ro. L`
sokhc`s, l` shgtec`s l` proiteioc`s. Yeg ghihsenon nh hsirekerl` hg ug pophl,
sokhc`s qu quhrhc`s o jutur` y ic` l` quhrhc`s. ]hr` los i`sos aog iockeon`.
Oa`ro g` hstoc`s s`l`s hg guhstr` thrret`re`. Oa`ro thghc`s quh fusteior ogth `tr`s
guhstro hxesthgieo posono, prhshgth y juturo i`c` puhkl`, i`c` phrs`gos. ^hghc`squh lhdetecor guhstr`s nhrhia`s, thghc`s quh orduchgtor guhstr`s nhsh`s nh veno.
Hs os i`c` sh prhshgto lo ghihsenon, iose lo hxedhgieo hg su c`chgt`, nh hsireker
guhstr`s phgsocehgt`s, guhstros hxphitotevos, osucehgn` i`c` pr`peo hsto j`rco
nh chc`reo i`lhitevo6 hsireker poro oi`c`nor guhstr` jutur`. (]log nh Yolvoduorno
tgei` y Iulturol nhl ]uhkl` ^`t`r`hz ` ^`gt`tug, ;=??6 ?4-?1).
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
14/375
EG^[@NXIIEG
Hg thrihr ludor, ao surden` ug hg`rch nhkoth hgtrh los egstetuie`ghs quh nhkhgi``rnegorsh poro lo hfhiuieg nh lo p`lteio pkleio. Lo I`rth I`gstetuie`gol g` ao non`
ahrrocehgtos porteiulorhs poro dorogtezor hl iucplecehgt` nh los shgthgieos quh neito.
Yus shgthgieos sh neluyhg hg lo cultepleienon nh los egstetuie`ghs quh los nhkhg aoihr
iucpler, los iuolhs nhphgnhg nh jugie`gore`s i`g chg`r coy`r v`lugton nh trokof`.
Jegolchgth, l`s ]loghs nh Yolvoduorno tgeio y iulturol s`l` ok`rnog l`s 9> ios`s
drovhs nh ochgozo os`ieon`s ol Out` ==> nh ;==5, hg hl cori` nh lo shgthgieo
=;8 nhl ;==> i`g rhloieg ol nhsplozocehgt` j`rzon`. G` `kstogth, hxesthg `tr`s
puhkl`s egndhgos quh sh hgiuhgtrog hg phledr` nh suphrvevhgieo jseio y iulturol,
prhse`gon`s p`r lo ocpleoieg nh lo jr`gthro odroreo, p`r lo olthroieg nh sus j`rcos
nh veno tros lo i`l`gezoieg nh sus thrret`re`s, p`r lo p`krhzo y lo t`co nh nhiese`ghs
nh lo p`lteio pkleio quh l`s ao puhst` hg rehsd` drovh. Lo setuoieg nh hst`s
puhkl`s juh sholono i`c` nh urdhgth s`luieg p`r porth nh lo @GEI, hg hl thxt`
rhjhrhgieon` ogthre`rchgth, ]olokro nulih, Oerh nh Zeno. J`rfogn` ioceg`s poro
lo phrvevhgieo nh l`s puhkl`s egndhgos hg rehsd` nh hxtegieg jseio hg I`l`ckeo.I`c` l` rhp`rto hl egj`rch, nh l`s ?=; puhkl`s egndhgos quh vevhg hg hl pos,
lo @gei ao rhi`pelon` egj`rcoieg s`krh 9; puhkl`s, l`s iuolhs dhghrog hsphieol
prh`iupoieg o lo @rdogezoieg, nhken` o quh iuhgtog i`g ugo p`kloieg nh chg`s
nh 8== phrs`gos, lo drog coy`ro i`gihgtron`s hg l`s nhportochgt`s nh Ocoz`go
y @reg`quo. Nh hst`s 9; puhkl`s, ?1 tehghg ugo p`kloieg egjhre`r o ;== phrs`gos, y
?= hstg i`gj`rcon`s p`r chg`s nh ?== egnevenu`s (@GEI, ;=?=6 4).
Lo i`cplhfenon nh hsto setuoieg roneio hg quh se hl d`kehrg`, p`r chne` nh sus
egstetuie`ghs, o nuros phgos ao c`stron` egthrs y ug trokof` rhol p`r dorogtezor
lo suphrvevhgieo nh l`s 9> puhkl`s egneion`s hg hl Out` ==>, kof` lo prhseg nh los
rnhghs nh lo I`rth I`gstetuie`gol, lo p`sekelenon nh irhor chiogesc`s quh jrhghg lo
hxtegieg nh l`s 9? puhkl`s p`r juhro nhl Out` ==> hs iose eghxesthgth>. Hg sgthses, hl
>
Y`l` hl ios` nhl puhkl` Gubob Cob i`egienh hgtrh l`s neodgstei`s nh lo I`rth I`gstetuie`gol y lo @gei.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
15/375
?8
pog`roco oituol (sucogn` l`s neodgstei`s nh lo I`rth y nh lo @GEI) c`stroro ugprh`iupogth t`tol nh :8 puhkl`s quh sh hgiuhgtrog hg rehsd` nh hxtegieg.
Lo phrteghgieo nh hsth hstune` sh hgcorio hg ug i`gthxt` hg hl quh l`s rehsd`s nh
hxtegieg jseio sh cogtehghg poro t`n`s l`s puhkl`s chgie`gon`s. G` `kstogth l`
ogthre`r, hsth hstune` sh j`iolezor hg trokofor hl ios` nh shes puhkl`s egndhgos hg
rehsd`, egiluen`s hg hl Out` ==>6 hg lo I`sto Iorekh i`l`ckeogo, hl puhkl` Hckhro
Bot` nhl Olt` Yeg2 hg hl sur nhl pos, hl puhkl` Ow2 y hg hl Nhportochgt` nhl Iouio,
l`s puhkl`s Goso, Cesob/Duockeog`, Uogoi`go/Uogoiugo y `t`r`z/^ gt`tug.
?. @KFH^EZ@, ][@IHY@ U CH^@N@L@DO NH LO EGZHY^EDOIEG
Non` quh hl jutur` nh l`s puhkl`s egndhgos nhphgnh, hg kuhgo chneno, nh lo
coghro ic` sh hgjrhgthg o l`s joit`rhs quh lhs ojhitog tog drovhchgth, y i`c`
ugo i`gtrekuieg o los luiaos p`r su out`g`co y suphrvevhgieo, hl @kshrvot`re`
ON]E sh plogth ug hstune` egeieol nh l`s rehsd`s iousolhs nh ojhitoieg o l`s :
puhkl`s chgie`gon`s ogthre`rchgth iuy` `kfhtev` ao sen` hstuneor l`s joit`rhs
y los negceios nh hxtegieg jseio y iulturol, os i`c` los hstrothdeos nh
rhsesthgieo poro hgjrhgtorlos. ^ockeg sh ao kusion` quh lo egvhstedoieg servo
poro n`iuchgtor l`s pregiepolhs ios`s nh ve`loie`ghs o l`s Nhrhia`s Aucog`s,
ol Nhrhia` Egthrgoie`gol Aucogetore` y, hg dhghrol, o l`s nhrhia`s i`lhitev`s
nh l`s puhkl`s egndhgos. Hll` poro quh hl pr`nuit` nh hsth hstune` sho ugoahrrocehgto nh nhgugieo, oi`cpoh l`s oituolhs pr`ihs`s nh rhsesthgieo
egndhgo, puhno shr ug egsuc` jrhgth o pr`ihs`s nh funeieolezoieg ` j`rculoieg
nh p`lteios pkleios y op`yh y jugnochgth los oiie`ghs nh prhseg p`lteio o
gevhl egthrgoie`gol, poro egthgtor jrhgor los ojhitoie`ghs jseios y iulturolhs nh l`s
puhkl`s i`g l`s quh sh trokof.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
16/375
EG^[@NXIIEG
Lo cht`n`l`do quh duo hsto egvhstedoieg seduh l`s pregiepe`s nh lo EgvhstedoiegOiieg ]orteiepotevo. Hl @kshrvot`re` ON]E sh ne` o lo torho nh shlhiie`gor
ug i`gfugt` nh joit`rhs quh aokog sen` rhsolton`s p`r los `rdogezoie`ghs
egndhgos y `tr`s hstune`s i`c` nhthrcegogths hg hl egirhchgt` nh ochgozos
nh suphrvevhgieo jseio ` iulturol nh l`s puhkl`s. L`s joit`rhs hsi`den`s poro
chdopr`yhit`s nh egjrohstruituro, egnustreos hxtroitevos ` odr`egnustreo2 y i)
ochgozos iulturolhs. Iono ugo nh hstos iothd`ros juh sukneveneno hg i`gihpt`s
`phrotev`s quh punehrog thghr ugo i`cpr`koieg hcpreio hg iocp`. Jegolchgth,
hl trokof` nh iocp` phrcete rholezor ug nel`d` i`gfugt` i`g iono ug` nh l`s
sh prhshgtokog nh coghro porieol ` dhghrol, y se hxestog guhv`s joit`rhs quh g`
sh aukehrog i`gthcplon` nurogth lo htopo nh nesh` nh lo egvhstedoieg.
Hl rhsulton` juh lo i`gstruiieg nh ugo cotrez nh iothd`ros nh ojhitoieg o lo
suphrvevhgieo jseio ` iulturol (vhr cotrez nh Iothd`ros). Oa`ro kehg, i`c` sh
chgie`g ogthre`rchgth, hl trokof` rholezon` sh lecet o ug i`gfugt` nh shes puhkl`s.
Ougquh hs p`seklh hstoklhihr thgnhgieos dhghrolhs, hsth egj`rch sh i`giekh s`l`
i`c` ug hsk`z` nh ug jhgchg` dhghrol y sesthctei` quh nhkh shr pr`jugnezon`.
U ilor`, hst okehrt` o los pr`puhstos nh ogleses quh quehrog egi`rp`rorsh nhsnh l`s
pr`pe`s puhkl`s egndhgos.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
17/375
?4
J`t`drojo6 I`giaeto Duhrro I.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
18/375
EG^[@NXIIEG
CO^[EV NH IO^HD@[EOY NH OCHGOVOY
O LO YX]H[ZEZHGIEO JYEIO @ IXL^X[OL
I`gjeit` Orcon`
Chdopr`yhit`s nhegjrohstruituroEgnustreoshxtroitevos Odr`egnustreo
Ochgozos Iulturolhs
?. Ojhitoie`ghs o lo veno
- Oshsegot`s shlhitev`s
- Cosoirhs
- Nhsoporeieg j`rzono
-^`rturos
- Ochgozos
- Yhiuhstr`s
-A`stedocehgt`s
-[hilutocehgt`
?. Egnustreos hxtroitevos ceghros
- ]r`klhcteio nh lo I`gsulto
]rhveo
- I`pocehgt` celetor nh l`sthrret`re`s
- I`gtocegoieg nhl chne`ockehgth
- Dhghroieg nh lhyhs egi`gsultos
?. C`ghtorezoieg nh loi`teneogenon
;. Nhsplozocehgt`J`rzon`
- ^hcp`rol
- ]hrcoghgth
- [hukeioie`ghs p`rjuhro nhl thrret`re`
- [hukeioieg hg z`goscextos
;. Aenr`iorkur`s
- ]r`klhcteio nh lo I`gsulto]rhveo
- I`pocehgt` celetor nh l`s
thrret`re`s
- I`gtocegoieg nhl chne`ockehgth
- Dhghroieg nh lhyhs egi`gsultos
;. Egi`rp`roieg nhcothreolhs i`gtocegogths
hg l`s thrret`re`s
- Olechgt`s hcpoion`s
- Kosuros y cothreolhstxei`s
- ^igeios nh jucedoiegnh plodos ` jhrtelezoieg nh
lo tehrro
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
19/375
?5
I`gjeit` Orcon`
Chdopr`yhit`s nhegjrohstruituroEgnustreoshxtroitevos Odr`egnustreo
Ochgozos Iulturolhs
9. I`ggocehgt`thrret`reol
- [hstreiie`ghs olo ieriuloieg p`r
ochgozos y hsiun`saucog`s
- [hstreiie`ghs o loc`velenon p`r iocp`scegon`s
9. Chdopr`yhit`s nhegjrohstruituro
- ]r`klhcteio nh lo I`gsulto]rhveo
- Celetorezoieg nh lo prhstoieg nhshrveie`s ievelhs
- I`gtocegoieg nhl chne`ockehgth
- Dhghroieg nh lhyhs egi`gsultos
9. ]rneno nh lo enhgtenoniulturol ` ochgozos o los
troneie`ghs pr`peos
- Ochgozos o lo chneiegotroneie`gol
- Errupieg nh enh`l`dos(rhlede`sos ` celetorhs)
- Ochgozos ol us` nh lolhgduo
- ]rneno nh lo troneieg
`rol
- Errupieg nh thig`l`dosi`g neiultonhs poro sui`gtr`l u `rehgtoieg nh
su us`.
>. Zitecos nh cegosogtephrs`go
>. Odr`i`ckusteklhs, C`g`iultev`sy ^olo nh K`squh
- Ioo nh Ozior
- ]olco ojreiogo
- Ioj
>. Nr`doneiieg y
nhlegiuhgieo i`cg
- Oiihs` ol sucegestr` nhsustogieos i`gsenhronos
g` troneie`golhs
- Ouchgt` nh ieriuloiegnh orcos y oiihs` o
drup`s nhlegiuhgieolhs
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
20/375
EG^[@NXIIEG
I`gjeit` Orcon`Chdopr`yhit`s nh
egjrohstruituroEgnustreoshxtroitevos Odr`egnustreo
Ochgozos Iulturolhs
8. Funeieolezoieg nhlnhrhs
8. Ia`quh nh p`lteiospkleios y lhdesloieg
egndhgo
- ]r`klhco nh lostrogsjhrhgieos
- Ojhitoie`ghso lo out`g`co
egndhgo rhi`g`ienoi`gstetuie`golchgth.
:. ]log Goie`gol nhI`gs`lenoieg hrret`reol
-Ouchgt` nhl peh nhjuhrzo celetor
- Celetorezoieg nh venoievel
- Egv`luirocehgt` nhlo p`kloieg ievel hg hl
i`geit`
:. ]r`drocos hstotolhsquh dhghrog prhseg
nhc`drio
- Iocphsegezoieg
- Joceleos hg Oiieg
- Yuksene`s j`iolezon`s
- ]rhstoieg nhl shrveie`
celetor
- Oiihs` o nhthrcegon`sshrveie`s nh solun
4. Gori`tri`
- Jucedoie`ghs
- Nhj`rhstoieg
- Hstedcotezoieg nhl us`nh lo a`fo nh i`io
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
21/375
;?
Lo ecp`rtogieo nh aokhr shlhiie`gon` ugo cuhstro nh shes puhkl`s, ukeion`shg nestegtos z`gos nhl pos, roneio hg p`nhr hvenhgieor ugo p`lteio sesthcteio
nh okogn`g` ` nh rhspuhsto p`i` hjeiehgth p`r porth nhl Hston` o los
ghihsenonhs, nhcognos y dorogtos nh suphrvevhgieo nh l`s puhkl`s egndhgos.
Oug iuogn` sh sholog los ghihsenonhs l`iolhs quh egneiog lo rhde`golezoieg
nh l`s i`gjleit`s, hs ilor` quh hxesth ug joit`r i`cg poro t`n`s l`s puhkl`s
i`g l`s quh sh trokof6 ugo prh`iupoieg p`r lo rhloieg i`g hl Hston` ihgtrol,
hl iuol, hg cuia`s ios`s, hfhrih ugo jugieg i`hrietevo y ochgozogth, y hg
`tr`s g` hs ug dorogth hjeiehgth nhl iucplecehgt` nh l`s nhrhia`s egnevenuolhs
y i`lhitev`s quh tehghg l`s puhkl`s egndhgos.
Oa`ro kehg, hsto egvhstedoieg ao otrovhson` p`r voreos nesiuse`ghs cht`n`ldeios
hstune` sh shlhiie`gor`g i`c` ios`s nh ogleses oldug`s nh l`s puhkl`s i`g coy`r
gchr` nh cehckr`s (p`r hfhcpl`, hl puhkl` Goso). Hg hsth shgten`, hl rehsd` nh
o quh hl puhkl` Goso sujrh ugo nh los coy`rhs veitecezoie`ghs hg hl pos p`r
i`g lo suphrvevhgieo iulturol y los prhse`ghs hxthrgos quh kusiog porolezor `
ogulor su luiao p`lteio p`r lo out`g`co y lo enhgtenon. Hll` cesc` hs l` quh l`s
i`l`io hg chne` nh ugo i`gstogth ochgozo hfhrieno nhsnh lo t`tolenon nh l`s
oit`rhs orcon`s, togt` nh los juhrzos orconos i`c` nh los duhrrellos y l`s drup`s
poroceletorhs quh ieriulog p`r su thrret`re`. Nh hsto coghro, hg hl ios` nh hst`s
ol cesc` tehcp`, sh i`gstetuyhg hg chiogesc`s nh prhseg s`krh lo out`g`co y
dhghrog nhsplozocehgt`.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
22/375
EG^[@NXIIEG
Xg shdugn` joit`r jugnochgtol nh nesiuseg hs hl pr`klhco nh lo tehrro y hl thrret`re`.Hl thrret`re` poro l`s puhkl`s egndhgos hs lo juhgth nh veno, lo conrh tehrro quh
sh hgiuhgtro i`ghitono i`g lo i`sc`veseg nhsnh l` hshgieol. Hl thrret`re` hs hl
hpeihgtr` nh lo rhpr`nuiieg cothreol y hsperetuol nh l`s puhkl`s. Hs ecp`rtogth
hgthgnhr quh hl phgsocehgt` egndhgo hs cuy nestegt` o los j`rcos nh phgsocehgt`
ldei`-j`rcolhs n`gnh los hxpleioie`ghs nh lo rholenon puhnh shr shporonos hg
voreoklhs ihthres porekus8. Lo i`sc`veseg egndhgo hs egthdrol y driochgth sh
vhr i`g joielenon quh aoy ugo i`gstogth ieriulor ` hg j`rco nh hsperol hg cuia`s
nh l`s sck`l`s egndhgos.
Hs ghihsore` thghr prhshgth hg t`n` c`chgt` lo nechgseg hsperetuol nh lo luiao egndhgo
p`r lo tehrro, quh g` puhnh rhnuiersh sl` o lo p`shseg nh ugo iogtenon nhthrcegono
nh ahitrhos nh tehrro. Luiaog p`rquh hg hs`s hspoie`s quh aoketog sh hgiuhgtrog sus
shrhs hsperetuolhs pregiepolhs y sus lhyhs nh `redhg, onhcs nh lo rhpr`nuiieg nh sus
chiogesc`s nh suksesthgieo. Hl thrret`re`, i`c` kehg l` egneio hl ]GXN hg su n`iuchgt`
]uhkl`s egndhgos, nel`d` hgtrh iulturos, hs hl orroed` nh su aest`reo, iulturo, ogihstr`s,out`g`co y lekhrton. ^rosiehgnh hl i`gihpt` `iienhgtol nh lo tehrro i`c` oiienhgth
jsei`-dh`dri`, hxpl`toklh y i`chrieolezoklh. Hl thrret`re` egndhgo hs ug chne` y g` ug
g. ]`sekeleto hl nhsorr`ll` nh lo i`cugenon egndhgo hg nevhrsos nechgse`ghs6 iulturol,
hi`gceio, pr`nuitevo, olechgteieo, rdogezotevo, p`lteio y s`ieol, t`rdo out`g`co poro
nhiener s`krh hso tehrro y l`s rhiurs`s goturolhs quh hg hllo sh hgiuhgtrog (...) tehgh
ugo rhloieg nerhito i`g hl sedgeion` quh poro hll`s tehgh hl kuhg vever, hston` quh
sh oliogzo p`r y hg hl thrret`re`, lo kosh cothreol y hsperetuol nh su hxesthgieo (]GXN,;=??k, ;;). Hg hsh cesc` n`iuchgt`, hl ]GXN rhi`dh ugo nhgeieg egthdrol nono p`r
ugo out`renon hsperetuol B`due hg ?55>, quh hs kostogth iloro poro hgthgnhr lo i`ghxeg
hsperetuol y cothreol nh lo thrret`reolenon egndhgo6 poro `rnhgor hl thrret re` aoy quh
`rnhgor hl phgsocehgt`. L` quh g`s`tr`s hgthgnhc`s p`r `rnhgocehgt` thrret`reol, g`
hs s`l` nhcorior ` nhlecetor ug phnoz` nh tehrro. Hs cuia` cs pr`jugn`6 sh troto nh
8
Hl trceg` aoih rhjhrhgieo o ugo j`rco nh ogleses rholezono nhsnh lo ldeio j`rcol, hg lo quh sh nhfogi`gstogths ug i`gfugt` nh joit`rhs poro nhthrcegor ic` vorog `tr`s. Hg lo i`sc`veseg egndhgo hst` g` hs
p`seklh p`rquh los hsjhros nh lo veno cothreol y hsperetuol sh hgiuhgtrog egthdronos h egneveseklhs. ]`r hll`, ugo
ojhitoieg egnevenuol puhnh dhghror ug nhshquelekre` i`lhitev`.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
23/375
;9
`rnhgor hl phgsocehgt` poro p`nhr vever kehg s`krh hsh phnoz` nh tehrro. @ sho quh hl`rnhgocehgt` thrret`reol tehgh n`s porths6 l` hsperetuol, quh sh rhhrh ol phgsocehgt`, y l`
jsei`, quh sh rhhro o lo tehrro. ]oro g`s`tr`s, hsos n`s porths g` sh puhnhg shporor,
sehcprh hstg ugenos, puhs hl thrret`re` hs ug` s`l` (Coccos Bddoko, ?55>).
@tr` hfhcpl` nh hsto nhgeieg sh puhnh hgi`gtror hg l`s n`iuchgt`s nhl puhkl` Ow
iuogn` sh hxpleio quh hl thrret`re` l` hgthgnhc`s i`c` t`n` l` nh lo tehrro, quh hs cs
quh t`n` l`s lceths. Lo tehrro hs l` polpoklh, l` quh sh puhnh vhr, i`dhr, shckror, n`gnh
aoihc`s ioso, hiaoc`s shcello, hs` hs lo tehrro. Hl thrret`re` hs ug t`n`, hl i`gfugt`
nh tehrro quh egiluyh k`squh, r`, quhkrono, phrs`gos, t`n` (Oituolezoieg ]log nh
Yolvoduorno tgeio nhl puhkl` Ow6 :=).
Hg hsh `rnhg nh enhos, lo tehrro g` hs s`l` ug hspoie` quh hs hxpl`ton` poro dorogtezor
lo s`khrogo olechgtoreo. Hl thrret`re` egv`luiro hl suksuhl` y hl hspoie` suphre`r. `n` hll`
hg ugo egthri`ghxeg vetol. Nh oll quh lo luiao nh l`s puhkl`s egndhgos i`g hl Hston`
sho phrcoghgth nhken` o quh hsth ltec` sl` rhi`g`ih lo out`renon y lo out`g`cothrret`reol egndhgo poro lo suphrieh nh sus rhsduorn`s y nh ahia` edg`ro tr`s nhrhia`s
rhi`g`ien`s p`r lo I`gstetuieg p`r l`s i`gvhge`s egthrgoie`golhs rcon`s. Hl Hston`
i`l`ckeog` sh okr`do lo p`sekelenon nh hxpl`tor hl suksuhl` hxtroyhgn` l`s rhiurs`s
goturolhs i`c` l`s aenr`iorkur`s y l`s ceghrolhs.
Lo nesiuseg ogthre`r g`s hgjrhgt i`gihptuolchgth o ugo neiulton o lo a`ro nh plogthor
lo egvhstedoieg, yo quh p`r ugo porth hstkoc`s jrodchgtogn` los iothd`ros nh rehsd`y, p`r tro, nhfkoc`s p`r juhro hl pr`klhco nh lo tehrro y hl thrret`re` i`c` iothd`ro nh
ogleses. G` quhrehgn` shr secplestos i`g lo nhieseg quh t`coc`s, hgi`gtroc`s quh l`
cs i`ahrhgth hro osucer hl thrret`re` i`c` hl trosj`gn` hshgieol s`krh hl iuol sh ojhito
lo suphrvevhgieo nh l`s puhkl`s egndhgos hg oldugo nh los trhs iothd`ros nhgenos
ogthre`rchgth. Hg hsh shgten`, hl i`geit` orcon`, lo hxpl`toieg nh rhiurs`s y los lhyhs
egi`gsultos othgtog i`gtro lo thrret`reolenon.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
24/375
EG^[@NXIIEG
;. I@GJLEI^EZENON HY^ON@ - ^H[[E^@[EOLENON EGNDHGO
Hs jugnochgtol hgcorior hsth hstune` nhgtr` nh lo thgseg i`gstogth quh hxesth
hgtrh hl Hston` y lo thrret`reolenon egndhgo. Ye kehg lo I`gstetuieg i`l`ckeogo
rhi`g`ih quh l`s puhkl`s egndhgos tehghg out`g`co nh oncegestroieg hg
sus thrret`re`s:, hg lo priteio aoih prhvolhihr `tr`s egthrhshs p`r hgieco nh l`s
nhsedge`s nh los out`renonhs egndhgos y los i`cugenonhs quh d`kehrgog. Y`g
cuia`s l`s hfhcpl`s nh hsto setuoieg. Hg porteiulor, l`s nh coy`r i`geitevenonrhiehgth tehghg quh vhr i`g lo errupieg nh los Juhrzos Orconos hg thrret`re`s nh
furesneiieg egndhgo, quh s`g i`gtr`lon`s p`r lo Duorneo Egndhgo nhsorcono.
Hl shdugn` pugt` nh i`geit` nh drog codgetun hs lo p`lteio nh hxpl`toieg
nh rhiurs`s ceghrolhs ` aenr`iorkur`s quh hl Hston` hgtrhdo hg i`gihseg o
hcprhsos prevonos, cuiaos nh hllos cultegoie`golhs. Xg thrihr pr`klhco tehgh quh
vhr i`g lo nestrekuieg nh tehrros y los phteie`ghs rholezonos p`r los i`cugenonhs
poro ocpleor sus rhsduorn`s ` hl rhi`g`iecehgt` nh l`s nhrhia`s aestrei`s quh
tehghg s`krh sus thrret`re`s.
Jegolchgth, hxesth ugo nesputo i`gstogth nhken` o quh hl Hston` i`l`ckeog`
phrcoghgthchgth t`co nhiese`ghs, hxprhsonos hg lhyhs, nhirht`s, p`lteios
pkleios nh coghro egi`gsulto i`g los i`cugenonhs (egilus` iocphsegos, chstezos
y ojr`nhsihgnehgths) quh vulghrog l`s nhrhia`s i`lhitev`s. ]`r hfhcpl`, lo rco
nh troton`s nh lekrh egthriocke` i`chrieol quh ojhitorg nerhitochgth l`s egdrhs`s
nh los joceleos hg los rhos rurolhs, llhvgn`los iose o lo ceshreo, nhken` o quh hlHston` i`l`ckeog` g` iuhgto i`g poleotev`s o lo i`cphthgieo i`g poshs p`thgieo
ge i`g suksene`s quh hsteculhg lo pr`nuiieg l`iol.
I`l`ckeo seduh sehgn` hl gei` pos nh Ocreio Lotego quh g` ao rcon` lo
Nhiloroieg nh Goie`ghs Xgenos s`krh l`s Nhrhia`s nh ]uhkl`s Egndhgos nhl o`
: L`s thrret`re`s egndhgos aog sen` j`rcolezon`s kof` lo duro nh [hsduorn`s. Hxesthg trhs tep`s nh[hsduorn`s6 l`s onfuneion`s kof` ttul`s i`l`geolhs, l`s onfuneion`s kof` ttul`s hg lo p`io rhpukleiogo y l`s
onfuneion`s p`r rhs`luie`ghs cs rhiehgths. Hg l`s [hsduorn`s, quehg oncegestro lo out`renon hs hl Iokeln`
Egndhgo, ougquh puhnh aokhr Iokeln`s urkog`s quh g` tehghg ug thrret`re` osedgon`.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
25/375
;8
;==4. Hsto oksthgieg ao sen` orduchgtono orcogn` lo hxesthgieo nh ug i`gfugt`nh egi`cpotekelenonhs hgtrh lo Nhiloroieg y lo p`lteio pkleio hstotol. Hg prechr
ludor, p`r iuhste`ghs nh gn`lh celetor, I`l`ckeo hgiuhgtro ugo i`gtroneiieg i`g
l`s ortiul`s ;: y 9=. Hl ortiul` ;: nh lo Nhiloroieg nh Goie`ghs Xgenos nhstoio
quh l`s puhkl`s egndhgos tehghg nhrhia` o p`shhr, utelezor, nhsorr`llor y i`gtr`lor
los tehrros, thrret`re`s y rhiurs`s quh p`shhg hg rozg nh lo pr`pehnon troneie`gol.
Hl ortiul` 9= hs oug cs hxpliet` iuogn` sholo quh ?. G` sh nhsorr`llorg
oitevenonhs celetorhs hg los tehrros ` thrret`re`s nh l`s puhkl`s egndhgos, o chg`s
quh l` fustequh ugo rozg nh egthrs pklei` phrteghgth ` quh sh aoyo oi`rnon`
lekrhchgth i`g l`s puhkl`s egndhgos egthrhson`s, quh st`s l` aoyog s`leieton`. ;.
L`s Hston`s ihlhkrorg i`gsultos hioihs i`g l`s puhkl`s egndhgos egthrhson`s,
p`r l`s pr`ihnecehgt`s opr`peon`s y hg porteiulor p`r chne` nh sus egstetuie`ghs
rhprhshgtotevos, ogths nh utelezor sus tehrros thrret`re`s poro oitevenonhs celetorhs
(Goie`ghs Xgenos, ;==46 ?= y ?;).
Oneie`golchgth, hl Hston` prhthgnh cogthghr hl i`gtr`l s`krh lo hxpl`toieg nh l`srhiurs`s goturolhs hg los rhos nh furesneiieg egndhgo y, p`r hsto rozg, cogtehgh
ugo n`klh lhdesloieg. I`c` yo l` shol hl IHI@EG, hxesth ug i`geit` i`g ]orquhs
Goturolhs Goie`golhs (]GG) i`g rhsphit` o lo fhrorquo nh d`khrgogzo. Aoy ugo
egthrshiieg y trogsp`seieg hgtrh l`s jugie`gore`s dukhrgochgtolhs g` egndhgos
quh oncegestrog l`s ]GG ` quh plogthog nevhrsos p`lteios hg su furesneiieg, y
los out`renonhs egndhgos y los i`cugenonhs quh oll aoketog. Osecesc`, l`s ]GG
s`g nh pr`pehnon nhl Hston` i`l`ckeog` (IHI@EG, ;==46 9:). U se kehg hs iehrt`quh l`s rhsduorn`s egndhgos hstg pr`thden`s p`r lo I`gstetuieg i`l`ckeogo y
los i`cugenonhs tehghg lo t`tol p`shseg nh l`s rhiurs`s, hl d`kehrg` i`l`ckeog`
ao opr`vhiaon` lo suphrp`seieg nh l`s ]GG y l`s rhsduorn`s poro hxpl`tor hstos
z`gos i`g orduchgt`s i`c` lo s`khrogo nhl pos s`krh hl suksuhl` egiluyhgn`,
p`r supuhst`, lo hxtroiieg nh aenr`iorkur`s y ceghrolhs.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
26/375
EG^[@NXIIEG
Not`s rhiehgths hg ug egj`rch s`krh lo ceghro hg hl nhportochgt` nh Duogo, aogc`stron` quh 84 rhsduorn`s sh s`lopog i`g hl rho nh l`s ]GG hg ug t`tol nh
9811.1?: ahitrhos. Hg neia` egj`rch sh rhp`rto quh hs`s 9,8 cell`ghs nh ahitrhos
sh hgiuhgtrog hxiluenos nh lo ceghro p`r trotorsh nh rhos pr`thdenos p`r ]GG, l`
iuol g` hst nhl t`n` i`grcon` i`g lo rholenon. L` quh se sh onvehrth, hs quh l`s
rhsduorn`s quh sh hgiuhgtrog troslopon`s i`g [hshrvos J`rhstolhs nh Lhy ; nh
?585 p`nrg shr kfht` nh hxpl`toieg ceghro, prhve` lhvogtocehgt` sustroiieg nh
lo [hshrvo J`rhstol p`r porth nh los out`renonhs ockehgtolhs quh hstg aokeletonos
poro aoihrl`. (Chgn`zo , ;=?;6 ?>-?8).
]LOG GOIE@GOL NH I@GY@LENOIEG ^H[[E^@[EOL,EG^H[ZHGIE@GHY CELE^O[HY, ]@L^EIO OG^EN[@DOY UZE@LOIE@GHY ^H[[E^@[EOLHY
Nhsnh hl o` ;==;, tros hl jroios` nh lo ghd`ieoieg p`lteio i`g lo duhrrello nh losJO[I nurogth hl d`kehrg` nhl prhsenhgth Ognrs ]ostrogo (?551-;==;) y hl egeie` nhl
prechr d`kehrg` nhl prhsenhgth lvor` Xrekh (;==;-;=?=), sh i`gstruy ugo hstrothdeo
nh i`gs`lenoieg thrret`reol hg hl pos quh kusi j`rtolhihr lo prhshgieo hstotol
hg los nestegtos rhde`ghs sucenos hg hl i`geit`. Yu prechro hxprhseg juhr`g los
V`gos nh [haokeletoieg y I`gs`lenoieg (V[I) quh, i`g ug hgj`quh hxilusevochgth
celetor, pre`rezor`g lo phrshiuieg nh l`s drup`s duhrrellhr`s, l`s sholocehgt`s o
lo p`kloieg ievel, lo funeieolezoieg nh lnhrhs y los nhthgie`ghs seg `rnhg funeieol.
Lo I`rth I`gstetuie`gol, hg su c`chgt`, lecet l`s prechr`s nhirht`s nh los V[I,
ougquh hg lo priteio rhde`gol sh sedue oituogn` kof` vore`s nh l`s pregiepe`s
rhit`rhs. ]`sthre`rchgth, lo Xgenon Oncegestrotevo poro lo I`gs`lenoieg ^hrret`reol
nhsorr`ll ug plog o chneog` ploz` iuy` prechr pos` juh lo i`gs`lenoieg celetor-
thrret`reol. Hg ;==5 sh opr`k hl ]log Goie`gol nh I`gs`lenoieg hg hl cori` nh ug
solt` hstrotdei` poro i`ckegor hstrothdeos nh nestegto gn`lh (N]IE6 ;=?;6 ?=). Hg
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
27/375
;4
htopos p`sthre`rhs, sh egiluy i`c` kfhtev` hl j`rtolhiecehgt` nh los egstetuie`ghs nhlo s`iehnon ievel poro dorogtezor lo s`sthgekelenon nh lo egthrvhgieg. Hsth pr`droco
sh nhg`cego oituolchgth ]log Goie`gol nh I`gs`lenoieg y [hi`gstruiieg
^hrret`reol (]GI[^).
Hg lo priteio, lo egthrvhgieg nhl Hston` kof` hst`s pregiepe`s dueon`s p`r lo N`itrego
nh Oiieg Egthdrol4
orcon`. Lo lordo lesto nh cosoirhs y oshsegot`s i`chten`s hg I`l`ckeo hg l`s ltec`s
9= o`s ao non` iuhgto nh los i`gshiuhgieos quh tehgh hsth tep` nh oiie`gor, egilus`
oldug`s nh l`s kogn`s. Hg hl ios` nh l`s puhkl`s egndhgos, hs ilor` quh lo egthrvhgieg
celetor hg sus thrret`re`s reh i`g lo prhthgseg nh hfhrihr lo out`g`co, egirhchgto lo
i`gjr`gtoieg orcono hg sus i`cugenonhs, celetorezo lo veno i`teneogo hg t`nos los
Aog sen` guchr`s`s l`s ia`quhs hgtrh los Juhrzos Orconos y l`s puhkl`s egndhgos.
Lo i`gtroneiieg hs lo cesco. Lo I`gstetuieg i`l`ckeogo rhi`g`ih o l`s puhkl`s
egndhgos lo out`g`co hg lo dhsteg nh su thrret`re`, sus chiogesc`s nh fusteieo pr`peo
y hl i`gtr`l thrret`reol hfhrien` p`r los Duorneos Egndhgos, phr` hg lo priteio sh ve`lo
lo furesneiieg egndhgo phrcoghgthchgth. L`s kotoll`ghs nhl hfriet` suhlhg potrullor
los rhos nh l`s rhsduorn`s ` usor los egstoloie`ghs ievelhs poro phrg`itor. Iuogn`los out`renonhs egndhgos lhs aog phnen` ihsor hstos oitevenonhs, lo rhspuhsto suhlh
shr lo cesco6 oiusog o l`s puhkl`s egndhgos nh shr i`lok`ron`rhs nh lo duhrrello.
Cuiaos vhihs o hsth sholocehgt` sh sucog orduchgt`s s`krh lo out`rezoieg quh
tehghg los Juhrzos Orconos nh c`vhrsh lekrhchgth p`r t`n` hl thrret`re` goie`gol.
Guhvochgth, hsth ios` nhcuhstro ic` lo oushgieo nh ugo fhrorquo nh l`s
4 Lo N`itrego nh Oiieg Egthdrol hs ug tep` nh egthrvhgieg thrret`reol quh sh plogtho i``rnegor lo `phroieg
celetor i`g lo oiieg s`ieol nhl Hston`. Hl pr`pset` ihgtrol hs quh los Juhrzos Orconos osucog lo hfhiuieg nhpr`yhit`s s`ieolhs, quh usuolchgth aog hston` hg cog`s nh out`renonhs ievelhs. Lo egthdroieg nh oitevenonhs
ievelhs y celetorhs juh sholono p`r prechro vhz hg hl coguol nh i`gtroegsurdhgieo G` 9-;> nhl Nhportochgt`
nhl Hfriet` nh l`s Hston`s Xgen`s i`c` ugo hstrothdeo nh i`gtroegsurdhgieo (]@NHI, ;=??6 89).
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
28/375
EG^[@NXIIEG
nhrhia`s i`gstetuie`golhs dhghro thgse`ghs hgtrh l`s nejhrhgths odhgths nhl Hston`y los i`cugenonhs egndhgos.
Xg` nh l`s hfhs pregiepolhs nhl ]GI[^ hs lo luiao i`gtro los nr`dos. I`l`ckeo sh
cogtehgh lhfogo o iuolquehr prhthgseg nh lhdolezoieg y hg l`s n`iuchgt`s quh
duog lo egthrvhgieg nhl Hston` ol rhsphit` sh pr`cuhvh ugo p`lteio nh hrroneioieg
p`r jucedoieg orho i`g dlej`sot` y nh hrroneioieg coguol. Hl ]GI[^ plogtho, s`l`
i`c` ugo chneno porolhlo, olthrgotevos nh sustetuieg nh iultev`s (N]EI2 ;=?;6 ;9).
Hg hsth i`gthxt`, sh i`gsenhro quh cuiaos i`cugenonhs oiihnhg o lo sehckro nh
los plogtos nh i`io p`r ugo jolto nh prhshgieo hjhitevo nhl Hston`, hg thrret`re`s quh
prhshgtog i`gtr`l elhdol nh thrret`re` p`r porth nh drup`s orcon`s elhdolhs, ahia` quh
ao oiorrhon` lo lecetoieg nhl hfhrieie` nh l`s nhrhia`s i`gstetuie`golhs (Eken6 ?>).
Hsth ogleses rhsp`gsokelezo ol Hston` nh lo oushgieo celetor hg l`s thrret`re`s, cos g`
nh `tros p`lteios hstruiturolhs quh ojhitog lo suksesthgieo nh los p`kloie`ghs. Nhfo
nh lon` quh hl shit`r odri`lo `jrhih khghie`s sl` poro l`s drognhs egvhrs`rhs,
cehgtros quh lo p`krhzo dol`pogth nh los i`cugenonhs, nhrevono hg porth nh suecp`sekelenon nh hgtror hg l`s sesthcos pr`nuitev`s lhdolhs, los `kledo o i`gvhrtersh
hg hl prechr hslokg nh lo lordo ionhgo quh trogsj`rco lo a`fo nh i`io hg i`iogo.
Hg rhloieg i`g los i`cugenonhs egndhgos, hsto setuoieg plogtho clteplhs
pr`klhcos. Hg prechr ludor, p`rquh hl i`gsuc` nh lo a`fo nh i`io hs ugo priteio
ogihstrol quh tehgh cultepleienon nh us`s chneiegolhs y hsperetuolhs1. Hg shdugn`
ludor, sh `kshrvo ugo i`gtroneiieg phrcoghgth hgtrh l`s clteplhs egthrhshs quhi`gvhrdhg hg los p`lteios hstotolhs, yo quh se, p`r ug lon`, hl Hston` i`cehgzo o shr
i`gsiehgth nh los ghihsenonhs nh lo p`kloieg rurol quh lo llhvog o `ptor p`r iultev`s
eliet`s i`c` j`rco nh suksesthgieo, p`r `tr` lon`, rco ^roton`s nh Lekrh I`chrie`
1 O golhs nh ;=?9, lo Jesiolo Dhghrol nh lo Goieg y hl I`gshf` Yuphre`r nh lo Funeioturo, p`r `rnhg
nhl I`gshf` nh Hston`, nhkehr`g phner phrng o los i`cugenonhs egndhgos nhl Iouio y, hg porteiulor, ol
i`cughr` Luieog` _ueduogs I`chto p`r aokhr nhsi`g`ien` quh hl us` nh lo a`fo nh i`io aoih porth nh lo
i`sc`veseg nh su puhkl`, hl Goso. _ueduogs juh nhthgen` hg ug ihgtr` phgethgieore`, n`gnh p`sthre`rchgthonquere lo tukhriul`ses y hl nhsorr`ll` nh lo hgjhrchnon juh tog nroctei` quh lh nhf hg ugo sello nh ruhnos.
Zhr6 Xg nhsodrove` poro lo a`fo nh i`io. Nesp`geklh hg6
attp6//www.hlhsphiton`r.i`c/g`teieos/p`leteio/ug-nhsodrove`-a`fo-nh-i`io-orteiul`->:;49:
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
29/375
;5
i`g poshs i`c` Hston`s Xgen`s, hl kl`quh nh lo Xgeg Hur`pho, Iaego, Iogony I`rho poro quh l`s pr`nuit`s nh hst`s poshs hgtrhg o i`cphter hg hl chrion`
i`l`ckeog` i`g kofsecos gulos rhstreiie`ghs orogihloreos. Hs nhier, i`c` sh vhr
o i`gteguoieg, hg hl cori` nh ug shit`r odr`phiuore` okogn`gon` aoih nionos
p`r lo p`lteio pkleio, sh lh plogtho o lo p`kloieg nh los z`gos n`gnh sh sehckrog
plogtos nh i`io, coreauogo ocop`lo quh nhkhg sustetuer sus iultev`s p`r pr`nuit`s
quh g` tehghg dorogtos nh i`chrieolezoieg ` quh g` puhnhg i`cphter i`g l`s
prhie`s nh odreiulturos sukseneonos i`c` lo nh Hston`s Xgen`s ` lo Xgeg Hur`pho.
Guhvochgth, ol eduol quh i`g hl pr`klhco ceghr`, lo lhdesloieg sh hgiuhgtro hg
phrcoghgth i`gtroneiieg.
Oa`ro kehg, hs ugo rholenon quh cuiaos nh los z`gos nh oshgtocehgt` egndhgo sh
hgiuhgtrog shckronos p`r iultev`s eliet`s. ^ockeg l` hs quh lo coy`ro nh hst`s
iultev`s g` aog sen` pr`c`ven`s cosevochgth p`r l`s puhkl`s quh aoketog hs`s
thrret`re`s, hg porth p`rquh s`g i`gsiehgths nh lo cultepleienon nh neiultonhs quh
hll` ecpleio poro su suphrvevhgieo. Hxesthg ug seggchr` nh hsjuhrz`s rholezon`s p`rporth nh los `rdogezoie`ghs egndhgos poro i`gtr`lor lo setuoieg hg sus rhsduorn`s.
Hfhcpl`s nh hll` s`g prhshgton`s o l` lord` nh hsth egj`rch, hg hsphii` poro
l`s ios`s nh l`s puhkl`s Ow, Hckhro Bot`, Goso, Uogob`go, Cesob y ^`t`r`z.
Oldug`s nh hs`s hsjuhrz`s juhr`g cuy hxet`s`s, hg porteiulor, poro lo hrroneioieg
nh l`s iultev`s nh ocop`lo hg los z`gos nh lo i`rnellhro iouiogo. ]hr` prhiesochgth
hg chne` nh hso luiao, cuia`s egndhgos aog phrnen` lo veno p`rquh sus `p`ghgths
sh nhhgnhg i`g orcos lhtolhs y g` hgtehgnhg nh polokros. L` iehrt` hs quh hlegj`rch nhl ihgs` nh iultev`s eliet`s llhvon` o iok` p`r hl Yesthco Egthdron` nh
C`get`rh` nh Iultev`s Eliet`s (YECIE) nh lo @iego nh Goie`ghs Xgenos I`gtro lo
Nr`do y hl Nhlet` (XGN@I) egneio ugo iuhsteg, p`r nhcs ug p`i` `kveo6 quh los
z`gos n`gnh aoy oshgtocehgt`s egndhgos tehghg ugo olto prhshgieo nh iultev`s
eliet`s. Hl c`tev` tockeg hs cuy hvenhgth6 s`g, prhiesochgth, ludorhs oporton`s
i`g hsioso prhshgieo hstotol. rhos i`g p`i` i`gtr`l n`gnh sh puhnhg llhvor o iok`
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
30/375
EG^[@NXIIEG
oitevenonhs elietos ` n`gnh lo egstetuie`golenon hs prhioreo y jielchgth s`k`rgoklh.Egilus`, shit`rhs nhl pr`pe` Hston` hg l` l`iol aog sen` icpleihs y pr`c`t`rhs nhl
gori`tri`. Hg l`s o`s ;=?; y ;=?9 sh prhshgtor`g vore`s hsignol`s rhloie`gon`s
i`g cehckr`s nh lo juhrzo pkleio iopturon`s p`r gori`tri`, togt` nh tri` nh
coreauogo hg lo z`go nhl Iouio, i`c` nh i`iogo hg hl nhportochgt` nhl Ihsor5.
Hg iose t`n`s l`s ios`s n`gnh lo a`fo nh i`io g` irhio ` g` thgo ug us` retuol, l`s
nestegt`s drup`s egndhgos aog rhp`rton` quh juh lo negceio nh lo i`gjr`gtoieg
orcono - gori`troiogths, poroceletorhs y duhrrellos- lo rhsp`gsoklh nh aokhr llhvon`
neia`s iultev`s o l`s thrret`re`s. U hg los z`gos n`gnh sehcprh hxeste, tockeg ao
sen` lo negceio nhl i`geit` lo quh ao pr`nuien` ug ouchgt` hg lo iogtenon nh
ahitrhos iultevonos, p`r hgieco nh l` ghihsore` poro hl us` retuol, chneiegol ` nh
pr`nuit`s goturolhs nhrevon`s.
Hg rhloieg o lo setuoieg nh iultev` nh a`fo nh i`io hg l`s thrret`re`s egndhgos
quh okorio hsth hstune`, hl egj`rch nhl YECIE rhp`rto quh ^ucoi` y Koriok`iosn`gnh sh osehgto porth nhl puhkl` Ow sh hgiuhgtrog nhgtr` nh l`s ?= cugeiepe`s
i`g coy`r hxthgseg nhl iultev` nh a`fo nh i`io hg hl pos. Hl ios` nh ^ucoi` hs
g`t`re`, nhken` o quh hg hsth cugeiepe` sh i`gihgtro hl ?=,:% nh l`s iultev`s nhl t`tol
rhp`rton` poro I`l`ckeo. Korkoi`os `iupo hl thrihr ludor, i`g ug nhl 9,1%. ^ucoi`
sh hgiuhgtro egiluen` nhgtr` nh ugo nh los z`gos nhl egthrvhgieg nhl ]G[I^ y su
pr`droco nh hrroneioieg nh iultev`s. Los jucedoie`ghs orhos i`g dlej`sot` hstg
dhghrogn` drovhs pr`klhcos nh suksesthgieo olechgtoreo y `tr`s drovhs pr`klhcosnh solun, i`c` sh vhr hg hl egj`rch nh hsth hstune` poro hl puhkl` Ow.
Hg hl Iouio sh hgiuhgtro ug kuhg p`rihgtofh nh lo hxthgse`ghs nh iultev`s nh a`fo
nh i`io. ]hr` hg hsth ios`, lo lhituro nhkh shr kehg nestegto p`r los og`toie`ghs
ahiaos ogthre`rchgth6 l`s puhkl`s egndhgos nhl Iouio egi`rp`rog hl us` nh lo a`fo
5 Zhr ol rhsphit`6 Iopturog o coy`r nhl hfriet` i`g 45 bel`s nh coreauogo, Hl Hsphiton`r, ?1 nh neiehckrh
nh ;=?;. Nesp`geklh hg6 attp6//www.hlhsphiton`r.i`c/g`teieos/funeieol/orteiul`-959=54-iopturog-coy`r-nhl-hfhriet`-45-bel`s-nh-coreauogo. ockeg6 Iopturog o n`s celetorhs i`g ;== bel`s nh i`iogo, Hl
Hsphiton`r, ;9 nh fule` nh ;=?9. Nesp`geklh hg6 attp6//www.hlhsphiton`r.i`c/g`teieos/funeieol/iopturog-
n`s-celetorhs-;==-bel`s-nh-i`ioego-orteiul`->98>8?
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
31/375
9?
nh i`io nhgtr` nh sus negceios troneie`golhs h egilus` sh ao nhsorr`llon` ugolgho nh pr`nuit`s chneiegolhs ` i`sctei`s iuyo kosh hs lo a`fo nh i`io. Hg hl
nhportochgt`, sh rhdestrog >.9;8 ahitrhos quh hquevolhg ol >,9;% nh lo pr`nuiieg
goie`gol. Lloco lo othgieg hl ios` nhl cugeiepe` nh Hl ock`, quh iupo hl shdugn`
ludor goie`gol hg rhloieg ol rho t`tol iultevono, i`g ug 9,5%. Hl nhportochgt` nh
Irn`ko rhi`dh hl ;% nhl t`tol nh lo pr`nuiieg goie`gol, sehgn` hl cugeiepe` nh
^ehrrolto hl iuort` hg hxthgseg i`g iultev`s nh a`fo nh i`io hg hl o` ;=?= (XG@NI6
;=?96 ?? y ?82 XG@NI6 ;=?;6 4).
Lo p`lteio nh lo XG@NI y nhl d`kehrg` i`l`ckeog` o trovs nhl ]G^I[ hs lo cesco
hg cothreo nh coghf` nh iultev`s6 jucedoieg, hrroneioieg coguol y, hg ltec` ludor,
plogthocehgt` nh sustetuieg nh iultev`s, gogieon`s y i`gtr`lon`s p`r hl dhst`r
celetor l`iol. G` `kstogth, hg oldug`s o`s, hl rhdestr` YECIE shol ug egirhchgt`
hg l`s iultev`s phsh o lo hstrothdeo nh egthrvhgieg. Hg voreos `iose`ghs, hl rhp`rth
nh lo XG@NI ao nejhren` nh lo egj`rcoieg pr`nuieno p`r lo odhgieo nh egthledhgieo
nh Hston`s Xgen`s (IEO). Hsto setuoieg `iose`g ug ia`quh, quh p`sthre`rchgthjuh s`lvhgton` egstetuie`golchgth. Hs nhier, g` sh p`no fusteior ug tep` nh p`lteio
nh i`ckoth o l`s iultev`s eliet`s i`c` lo quh sh hstoko llhvogn` o iok` iuogn`
los iejros, o phsor nh t`n`, c`strokog ug egirhchgt` hg lo iogtenon nh ahitrhos
iultevonos.
][HYHGIEO NH D[X]@Y O[CON@Y HG L@Y CXGEIE]E@Y N@GNH
AOKE^OG L@Y ]XHKL@Y EGNDHGOY?=
L`s shes puhkl`s egndhgos quh egthdrog hsto egvhstedoieg sh hgiuhgtrog ukeion`s
hg cugeiepe`s n`gnh sh hgiuhgtrog ug` ` clteplhs oit`rhs orcon`s elhdolhs.
^`cogn` i`c` kosh l`s not`s nhl ZEEE egj`rch s`krh drup`s gori`poroceletorhsnh
Egnh]oz, hl iuol sesthcotezo lo egj`rcoieg nh lo prhshgieo orcono poro hl o` ;=?;,
?= L`s not`s rhjhrhgieon`s hg hsth oporton` i`rrhsp`gnhg o l`s cugeiepe`s n`gnh sh hgiuhgtrog oshgton`s
l`s sehth puhkl`s egndhgos quh ok`rno hsth hstune`. G` `kstogth, hs ecp`rtogth sholor quh hl ios` nhl puhkl`
Hckhro Bot` sl` egiluyh o los i`cugenonhs nhl Olt` Yeg (nhportochgt` nh Irn`ko).
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
32/375
EG^[@NXIIEG
lo duhrrello nh los JO[I sh cuhvh p`r lo coy`ro nh l`s cugeiepe`s i`g prhshgieoegndhgo, cehgtros quh lo prhshgieo nh lo duhrrello nhl HLG hs chg`s jrhiuhgth.
Hxesthg iegi` drup`s poroceletorhs quh sh ukeiog hg lo z`go nh hstune`6 Los duelos
Ghdros, L`s Xrokh`s. L`s [ostr`f`s, L`s ]oesos y hl Kl`quh Chto.
l`s shes puhkl`s ok`rnon`s hg hsth hstune` hs nh ?=>. Lo prhshgieo nh lo duhrrello
nh los JO[I hs coy`retoreo, ukeign`sh hg 1> nh st`s. Lh seduhg hg iogtenon
l`s drup`s poroceletorhs nh L`s [ostr`f`s (>> cugeiepe`s)2 Los duelos Ghdros (;?
cugeiepe`s)2 L`s Xrokh`s (?> cugeiepe`s)2 lo duhrrello nhl HLG (4 cugeiepe`s)2 y
cugeiepe`). ^og s`l` ?4 cugeiepe`s i`g prhshgieo egndhgo sh hgi`gtrokog lekrh nh
oit`rhs orcon`s poro hl o` ;=?;.
Oa`ro kehg t`cogn` i`c` rhjhrhgieo l`s 1> cugeiepe`s n`gnh aoy prhshgieo nh
>). Hg >? ios`s lo prhshgieo hs hxilusevo nh ug oit`r orcon` elhdol, lo coy`ro nh los
vhihs lo duhrrello nh los JO[I. ]`r l` togt`, lo i`gjr`gtoieg sh dhghro hgtrh sto y lo
juhrzo pkleio. O porter nh oll, t`nos los i`ckegoie`ghs s`g p`seklhs. L`s ios`s cs
i`cplhf`s egneiog lo hxesthgieo nh aosto iuotr` drup`s poroceletorhs y duhrrellhr`s hg
ug s`l` cugeiepe`. Lo coy`ro nh los vhihs, hst` suihnh hg ieunonhs ` iokhihros
Iouio)2 Ghevo (Auelo) y ]`poyg (Iouio). G` `kstogth, cugeiepe`s nh chg`r toco`
tockeg rhp`rtog lo prhshgieo nh aosto trhs oit`rhs orcon`s elhdolhs secultghochgth
(vhr Oghx` ?6 oklo nh oit`rhs orcon`s hg cugeiepe`s i`g p`kloieg egndhgo)6 Iol`t`,
Ioln`g`, Cerogno, C`rolhs, Yurhz, ^`rek` y ^`t`r (Iouio)2 ]uhrt` [ei` (Ioquht)2
Jl`reno, ]ronhro y Focugn (Zollh nhl Iouio)2 ^ucoi` (Gore`) y ^ehrrolto (Irn`ko).
nestegt`s hg iono rhdeg, iose quh hg iono cugeiepe`. Os quh, se kehg aoy hxprhse`ghs
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
33/375
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
34/375
EG^[@NXIIEG
nh hgjrhgtocehgt` hgtrh joiie`ghs hg oldug`s ios`s, tockeg puhnhg hgi`gtrorsholeogzos hstrotdeios os`ieonos ol gori`tri`, lo hxpl`toieg ceghro elhdol, hl
i`chrie` nh orcos u tros oitevenonhs nh gn`lh co`so.
Luhd` nh i`gtrostor lo prhshgieo nh oit`rhs orcon`s elhdolhs hg l`s nestegt`s
cugeiepe`s, hl @kshrvot`re` ON]E ques` nhtollor lo setuoieg poro iono puhkl` hg
hsphii` h egnodor hg iugt`s ios`s lo prhshgieo orcono p`no ecpleior ugo
nesputo thrret`reol cs i`cplhfo. Hsth hfhrieie` sh rholez poro iono ug` nh l`s sehth
puhkl`s (vhr drio 8). Os los i`sos, sh hgi`gtr quh hl ?==% nh lo thrret`reolenon
nh l`s puhkl`s Ow, B`b`gui`, ^`t`r`z y nh l`s Hckhro Bot` nhl Olt` Yeg
hst ojhitono p`r lo prhshgieo nh l`s drup`s orcon`s elhdolhs. Hl 11.4% nh l`s
ludorhs n`gnh hl puhkl` Goso sh ukeio, sh hgiuhgtro kof` lo eguhgieo nh ug` `
cs drup`s orcon`s. Hg hsth ios` hs ecp`rtogth chgie`gor quh l`s Gosos sh
nestrekuyhg hg 1 nhportochgt`s nhl pos y hg :; cugeiepe`s. ]`r hsth c`tev`, hl
p`rihgtofh nh p`kloieg quh sh hgiuhgtro hg chne` nh lo ojhitoieg orcono hs
cuy olto. Jegolchgth, hl 19.9% nh l`s thrret`re`s quh olkhrdog ol puhkl` Cesob nhkhi`gvever i`g hl i`geit` orcon`, y hsh p`rihgtofh hs ug p`i` cs kof` poro hl puhkl`
Uogob`go quh hgiuhgtro ugo ojhitoieg hg hl >4.?% nh sus thrret`re`s.
Hg rhsuchg, lo egj`rcoieg quh sh ao i`gtroston` egneio quh lo ochgozo phrcoghgth
s`krh l`s thrret`re`s g` ao nhsoporhien` nhsnh lo nhilorot`reo nhl Out` ==> hg hl o`
;==5. U l` quh hs cs drovh og, lo prhshgieo nh clteplhs oit`rhs orcon s elhdolhs
hg i`gjr`gtoieg aoih quh lo setuoieg nh z`z`kro phrcoghgth hg los i`cugenonhsegndhgos sho ugo i`gstogth.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
35/375
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
36/375
EG^[@NXIIEG
]@L^EIO CEGH[O U NH HQ^[OIIEG NH [HIX[Y@Y GO^X[OLHYZY EGIHG^EZ@Y O LOY OI^EZENONHY OD[I@LOY
L`s ltec`s trhs d`kehrg`s i`l`ckeog`s (;==;-;=?>) aog pr`c`ven` lo hxtroiieg
nh rhiurs`s goturolhs g` rhg`voklhs i`c` chiogesc` nh irhiecehgt` hi`gcei`.
Hsto negceio sh ao i`gs`lenon` i`c` ugo thgnhgieo dhghrol hg l`s poshs
loteg`ochreiog`s. Hl c`vecehgt` nhl iopetol ao puhst` lo cero hg ug tep` nh hxpl`toieg
nh rhiurs`s, cuy luirotev`, quh puhnhg shr sustron`s cosevochgth nh z`gos nhlcugn` n`gnh los i`cugenonhs quh los aoketog aog thgnen` o hstor hg l`s crdhghs
nhl kehghstor y nh l`s egthrhshs goie`golhs. Oa`ro egthrhsog hstos rhde`ghs, hg togt`
aog sen` i`gshrvonos prhiesochgth p`r los nestegtos i`cugenonhs y iuhgtog i`g
ug p`thgieol nh rhiurs`s goturolhs, ceghrolhs ` nh aenr`iorkur`s quh olechgto l`s
`f`s i`neie`s`s nhl iopetol. G` ecp`rto queghs hstg oshgton`s hg los z`gos nh
hxtroiieg, qu i`geit`s hxestog ` puhnog hchrdhr, l` iehrt` hs quh l`s poshs
hstg lhdeslogn` hg i`gtro nh los i`cugenonhs poro dorogtezor hl hstcul` o ugo
hi`g`co iopetolesto quh ghihseto egv`luiror t`nos los hsquegos nhl `rkh. Hst` g`
quehrh nhier quh hg hl poson` g` sh aoyo hfhrien` lo ceghro. Lo g`vhnon hs hl
v`luchg nh hxtroiieg hg ug tehcp` tog i`rt`.
Hsh hs prhiesochgth ug` nh l`s pr`klhcos pregiepolhs o lo a`ro nh hvoluor lo p`lteio
nh lo l`i`c`t`ro ceghro, pr`c`veno p`r hl oituol d`kehrg` i`l`ckeog`. Ol nesiuter
s`krh lo fhrorquo nh l`s nhrhia`s nh los phrs`gos hg nhtrechgt` nh l`s nhrhia`s
nh los hcprhsos goie`golhs y cultegoie`golhs nh hxtroiieg nh rhiurs`s, g` sh`kshrvo quh sh hst iucplehgn` hl pregiepe` nh lo prhvolhgieo nhl kehghstor dhghrol
p`r hgieco nhl egthrs nh los hcprhsos.
I`c` kehg l` sholo Lues F`rdh Doroy, hg ug egj`rch pukleion` p`r lo I`gtrol`ro
Dhghrol nh lo Goieg, onhcs nhl drovh ecpoit` quh hstos oitevenonhs (hxpl`roieg
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
37/375
94
y hxpl`toieg ceghro) dhghrog ol oduo, ol suhl`, ol oerh y ol poesofh, g` s`g kfht` nhug i`gtr`l redur`s` p`r porth nh los hgtenonhs ceghros, ockehgtolhs y thrret`reolhs,
o l` quh sh suco quh p`r shr i`gsenhronos nh utelenon pkleio p`r hl ortiul` ?9
s`ieolhs hg cuiaos rhde`ghs nhl pos, p`r iuogt` nevhrsos hgtenonhs hstotolhs
hstg prevelhdeogn` neiaos oitevenonhs s`krh l`s nhrhia`s jugnochgtolhs nh los
i`cugenonhs y, p`r togt`, nhsi`g`iehgn` lo fhrorquo nh nhrhia`s prhvest` hg hl
`rnhgocehgt` furnei`. (Doroy, ;=?96;>).
L` ogthre`r sh aoih hvenhgth hg l`s egihgtev`s hstotolhs `t`rdon`s o lo ceghro,
hg hl i`gthxt` nh o`s nh okogn`g` nh lo p`lteio odri`lo. Yhdg egj`rcoieg nhl
Nhportochgt` Oncegestrotevo Goie`gol nh Hstonsteio (NOGH), hl pos irhie 8.5% hg
hl ;=?? y ug >% hg hl ;=?;. Hg ;=??, hl shit`r i`g hl irhiecehgt` cs pr`gugieon`
juh hl nh hxpl`toieg nh cegos y iogthros, quh sh hxpogne hg ug ?>,9% y sh
cogtuv` i`c` hl cs nhstoion` hg ;=?;, i`g ug irhiecehgt` pr`chne` nhl 8,5%
(NOGH, ;=?96 9). Hg ;=??, l`s shit`rhs quh prhshgtor`g irhiecehgt`s cs c`nhst`s
juhr`g hlhitreienon, dos nh ieunon y oduo, y hl shit`r nh odreiulturo, selveiulturo,
iozo y phsio, i`g ug ?.1% y ug ;.;% rhsphitevochgth (NOGH, ;=?;6 9). ]oro
;=?;, lo egnustreo cogujoiturhro sh nhspl`c i`g ug nhirhiecehgt` nhl -=.4%, y lo
odreiulturo, selveiulturo, iozo y phsio cogtuv` ug c`nhst` cgec` irhiecehgt` nhl
;.:%. Hl kologih nhl shit`r ceghr` hg ;=?; rhp`rt ug egirhchgt` nh lo hxtroiieg
nhl iorkg ceghrol hg 9,5%, phtrlh` irun`, dos goturol y ceghrolhs nh uroge` y
t`re` hg 8,8%, nh ceghrolhs chtlei`s hg ?5,=% y nh l`s ceghrolhs g` chtlei`s hg?,1% (...) hl egirhchgt` hg hl vol`r odrhdon` nh l`s ceghrolhs chtlei`s `khnhie ol
irhiecehgt` hg lo pr`nuiieg nh gquhl hg ug 9>.9%, nh aehrr` hg 9=.=% y hg `r` hg
8,;% (NOGH, ;=?96 ?4).
Hst`s rhsulton`s s`g hxoitochgth l`s hsphron`s p`r hl d`kehrg` nhl prhsenhgth
Yogt`s, thgehgn` hg iuhgto quh aoy ug egthrs hg pr`c`vhr lo ceghro i`c` ugo nh
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
38/375
EG^[@NXIIEG
los l`i`c`t`ros nhl irhiecehgt` i`l`ckeog` nh l`s prxec`s o`s, ougquh, rholchgth,aoyo sen` hl hfh jugnochgtol nh lo p`lteio hi`gceio goie`gol nh l`s ltec`s ?; o`s, hg
nhtrechgt` nh lo egvhrseg hg hl shit`r odr`phiuore`. Oldug`s not`s os l` elustrog6 hl >;%
nh lo egvhrseg hxtrogfhro hg I`l`ckeo sh ao nhneion` o lo ceghro. Hgtrh ;=== y ;=?=
sh `t`rdor`g 4.;5> ttul`s ceghr`s y sh trocetor`g ?4.>45 s`leietunhs nh hxpl`toieg
nh cegos. Ye sh i`cporo lo suphrieh i`gtrotono y onfuneiono o lo ceghro, quh poro
;=?? hro nh 8.1==.=== ahitrhos, i`g t`no hl rho iultevono nhl pos, sh hgthgnhr lo
nhspr`p`rieg nhl irhiecehgt` nh lo ceghro jrhgth ol shit`r odri`lo (]GXNo, ;=??6 5:-
54). Yhdg iejros nhl ihgs` ceghr` yo poro golhs nhl ;=?;, hg I`l`ckeo aokog sen`
susiret`s 5.>== ttul`s ceghr`s (...) Nh st`s, 9.4:= hstg hg hxpl`toieg y okoriog ihrio
nh ;.? cell`ghs nh ahitrhos, ug rho ihriogo ol ?,1 p`r iehgt` nhl thrret`re` goie`gol.
]hr` l` cs drovh nh lo setuoieg hs quh, se sh tehghg hg iuhgto los ihrio nh ?5.===
s`leietunhs ceghros quh hstg hg hstune`, sh p`nro hstor aoklogn` nh ug rho nh >=
cell`ghs nh ahitrhos nhneionos o hsto oitevenon (Doroy, ;=?96 ;>). I`c` i`gtrosth, hl
pr`pe` plog nh nhsorr`ll` nhl d`kehrg` oituol egneio quh lo suphrieh iultevoklh nhl pos
osiehgnh o ;?.8==.=== ahitrhos, phr` sl` sh hstg iultevogn` >.5==.=== ahitrhos. Hsnhier, hl pos sl` utelezo hl ;;.1% nh su p`thgieol odri`lo poro lo sehckro (NG]2 ;=?=6
?4?). Hg rhsuchg, sh hst plogthogn` quh lo iogtenon nh ahitrhos onfuneionos o l`s
ttul`s ceghr`s nuplequh hg iogtenon o los ahitrhos i`g v`ioieg odri`lo.
Lo prhiorehnon nhl odr` sh rhhf hg los pr`thstos egndhgos, ojr` y iocphsegos nh
;=?9. ]rechr` sh rholez ug por` iojhthr` nh hg`rchs pr`p`rie`ghs hg hl chs corz`.
]`sthre`rchgth, hg od`st`, cultepleienon nh shit`rhs odri`los y phiuore`s hg hl pospr`c`vehr`g hl por` odrore` cs drognh nh l`s ltec`s o`s. Lo ireses nhl shit`r
iojhthr` hg l`s ltec`s o`s ao sen` cuy shvhro. Hg ;=??, hl nhirhiecehgt` nhl shit`r
iojhthr` juh nh -4.8%. ]oro ;=?; hl shit`r sedue ioyhgn`, i`g ug nhirhiecehgt` nhl
-;.;% (NOGH, ;=?96 ?>). Lo suksesthgieo nh vore`s puhkl`s egndhgos nhphgnh nh
l`s egdrhs`s nhl ioj. ]`r hsto rozg sh sucor`g hgtuseostochgth o los pr`thstos nh
corz` y, hg chg`r chneno, o los nh od`st`.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
39/375
95
]hr` lo pr`klhcteio ceghro g` sh quhno oll. Hxesth ugo pr`lejhroieg nh ceghro elhdol,seg leihgieos nh jugie`gocehgt`, quh hs p`seklh, prechr`, p`r lo nesp`gekelenon phrcoghgth
nh i`cpron`rhs y, shdugn`, p`rquh hl pr`ihs` poro lhdolezor l`s ceghrolhs elhdolhs
hxtron`s nh z`gos pr`thdenos hs cuy shgiell`. Aoy cuia`s hfhcpl`s s`krh hl thco.
Xg` cuy neiehgth hs hl nhl porquh ]uegowoe??, hg Duogeo, n`gnh sh hxtrohg elhdolchgth
clteplhs ceghrolhs, hsphieolchgth tugdsthg`, polone`, `r` y ploto. Lo hxpl`toieg
elhdol ceghro nhgtr` nh thrret`re`s egndhgos hs llhvono o los z`gos nh hxpl`toieg lhdol,
usogn` los cescos rutos nh lo hxp`rtoieg nh hstuphjoiehgths, y hst` i`egienh tockeg
i`g l`s i`rrhn`rhs p`r l`s quh trogsetog l`s oit`rhs orcon`s2 egilus` sh aog nhgugieon`
pod`s o shit`rhs nhl hfriet` poro quh g` sh rhp`rth hl oiie`gor elhdol.
Hg rhsuchg, hs p`seklh quh los joiie`ghs nh l`s drup`s orcon`s nhl pos hstg
opr`vhiaogn` los cescos rutos nh i`chrieolezoieg nh hstuphjoiehgths poro hxp`rtor
l`s ceghrolhs hxtron`s nh z`gos g` phrcetenos. ^og s`l` tehghg quh trogsp`rtor lo
pr`nuiieg elhdol aosto n`gnh s sh aog t`rdon` l`s ttul`s lhdolhs. Hg hsh hfhrieie`,
drognhs cultegoie`golhs aog rhieken` chtolhs hxtron`s elhdolchgth nhl thrret`re`i`l`ckeog`, dhghrogn` dogogieos quh nerhitochgth olechgtog lo duhrro?;. I`c` sh
vhr hg hsth egj`rch, lo cesco setuoieg sh prhshgto hg hl thrret`re` Ow nh Gore`.
Xg rhiehgth egj`rch s`krh lo rhloieg hgtrh oit`rhs orcon`s elhdolhs y hl shit`r
hxtroitev` egneio quh hg l`s ltec`s o`s g` s`l` osestec`s o ugo s`steioieg nh
los c`nolenonhs nh oiieg nh l`s drup`s orcon`s elhdolhs, seg` quh hl pog`roco
sh ao vuhlt` cs i`gjus` y chzilon` (...) g` hs ror` hgi`gtror t`nos los j`rcos nh
hxpl`toieg yuxtopuhstos6 ceghro orthsogol ol lon` nh lo ceghro irecegol2 hcprhsosjoiaonos lhdolhs trokofogn` ol lon` nh hxiovon`ros elhdolhs, hxiovon`rhs phrogn`
hg i`gihse`ghs (` ol cordhg nh los i`gihse`ghs) nh drup`s cultegoie`golhs, Jori
y Hlg `phrogn` hg os`ie` i`g los hstruituros orconos p`stnhsc`velezoieg hg
oitevenonhs ceghros, hti. (Iet]ox, ;=?;6??).
??Hsth porquh hs i`gsenhron` lo rhshrvo ke`ldeio cs drognh nhl pos. ]`r hll` tehgh lo iothd`ro nh [hshrvo
Goie`gol. Egv`luiro ihrio nh ug cellg nh ahitrhos.
?; ]`r hfhcpl`, lo hcprhso ^roxys Hur`ph Y.O. rhieke hg hl o` ;=?? ugo iordo nh 4= t`ghlonos nh tugdsthg`,
quh sh s`sphiao pun` pr`vhger nh los hxpl`toie`ghs elhdolhs hg lo rhdeg nhl Duogo y Zeiaono i`l`ckeog`. L`s
nhtollhs nh hsth rhp`rth sh puhnhg hgi`gtror hg hl seduehgth egj`rch6 attp6//g`teieosug`lorhnegnhphgnehgth.
i`c/;=?;/=9/=>/g`teieos/hkrh-nhl-i`ltog/
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
40/375
EG^[@NXIIEG
L`s not`s s`krh i`gihse`ghs ceghros hg thrret`re`s egndhgos sh hgiuhgtrog oghg hstune`. Hl p`rtol nh egthrght nh dh`oitevesc`.`rd, ugo shiieg hsphiio nh lo
`rdogezoieg Aucog [edats Hvhrywahrh (A[HZ), ao trokofon` ornuochgth poro
iruzor l`s not`s nh l`s ttul`s ceghr`s i`gihnen`s nhsnh hl o` ;==5 aosto hl o`
;=?; hg thrret`re`s egndhgos. Yhdg l`s not`s dhghrolhs prhshgton`s, poro ;=?; sh
aokog hxphnen` 5.>:> ttul`s ceghr`s hg ug rho nh 89?1.?:4 ahitrhos nhl thrret`re`
goie`gol?9. G` `kstogth, l` cs nhstoioklh nh l`s copos op`rton`s p`r hsth p`rtol
hs quh sholo quh hxesthg 9=; ttul`s ceghr`s i`gihnen`s quh sh troslopog, t`tol `
porieolchgth, nhgtr` nh ?95 rhsduorn`s egndhgos hg I`l`ckeo (vhr copo ?)?>.
?9Gthsh quh los iejros nehrhg ledhrochgth nh l`s egj`rchs nh Doroy (;=?9) ` nhl ]GXN
?> I`gsultor nerhitochgth hl trokof` rholezon` p`r Jenhl Cegd`rogih nh A[HZ hg6 attp6//dh`oitevesc`.
`rd/;=?;/=?/=:/ceghreo/
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
41/375
>?
CO]O ?6 CEGH[O HG ^H[[E^@[E@Y EGNDHGOY
^ con` nh www.dh`oitevesc`.`rd
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
42/375
EG^[@NXIIEG
Oldugos nh los i`gihse`ghs nh ttul`s aog sen` hxphnenos o los pr`peos i`cugenonhsegndhgos quh los s`leietog poro hvetor drognhs hcprhsos hgtrhg o sus thrret`re`s. G`
`kstogth, lo l`i`c`t`ro ceghro hst prhse`gogn` nh clteplhs j`rcos y, i`c` sh
vhr poro hl ios` nhl nhportochgt` nhl Iouio, cultegoie`golhs i`c` lo Ogdl` D`ln
Osaogte?8hstg aoiehgn` l`kky poro quhnorsh i`g los leihgieos nh hxpl`toieg nh `r`
y `tr`s ceghrolhs hg z`gos nh rhsduorn`.
][@KLHC^EIO NHL NHY]LOVOCEHG^@ @ I@GJEGOCEHG^@ EGNDHGO
L`s puhkl`s egndhgos cogtehghg ugo negceio nh nhsplozocehgt` porteiulor,
i`cporotevochgth i`g `tros p`kloie`ghs. Hl Out` ==> nh ;==5 rhi`g`ih lo hsphieol
vulghrokelenon nh l`s puhkl`s egndhgos jrhgth o hsth jhgchg`, nhken` o quh hl
p`rihgtofh nh sus p`kloie`ghs ojhitonos hs cs olt` quh hl quh puhnh prhshgtorsh
poro lo p`kloieg ojr`nhsihgnehgth y poro l`s iocphseg`s g` enhgteion`s i`g oldg
drup` tgei`. Oneie`golchgth, hl nhsplozocehgt` nh los i`cugenonhs egndhgos
prhshgto ugo negceio hsphiio p`r iuogt`, hg su coy`ro, sh c`velezog aoieo
z`gos ihriogos quh lhs phrcetog ug rht`rg` rhlotevochgth rpen` o su thrret`re` hg
hl c`chgt` hg quh l`s hvhgt`s quh `redegor`g lo setuoieg nh rehsd` nesceguyog su
egthgsenon. Hsto hstrothdeo nh nhjhgso hs ecp`rtogth poro pr`thdhr sus hspoie`s
`redegore`s phr`, ol cesc` tehcp`, tehgh i`st`s oltsec`s, hgtrh hll`s, lo z`z`kro
phrcoghgth o lo quh sh hgjrhgtog.
I`c` i`gtrosth ol nhsplozocehgt`, sh pr`nuihg setuoie`ghs nh i`ggocehgt`.Hstos sh dhghrog i`c` i`gshiuhgieo nh los rhstreiie`ghs ecpuhstos p`r l`s
?8G` s`kro chgie`gor quh los cultegoie`golhs quh hxpl`tog l`s rhiurs`s goturolhs hg thrret`re`s egndhgos,
d`zog nh ugo ocpleo iopoienon poro pr`c`ie`gor su egthrvhgieg thrret`reol i`c` ug pr`droco s`ieol y
ockehgtol rhsp`gsoklh. ]oronfeiochgth, hl n`iuchgt` nh prhshgtoieg s`ieol nh lo i`cpoo Iocegogn`
p`r I`l`ckeo. Xgo veseg rurol nh Ogdl`D`ln Osaogte(;==16 ;:), t`co p`r juhro nh i`gthxt` hl pregiepe`
nh luiao egndhgo iocegogn` lo polokro, hl iuol ao sen` lo kosh nh los Cegdos nh rhsesthgieo s`ieol y p`pulor
hg l`s ltec`s o`s. Neia` pregiepe` nh iocegor lo polokro rhi`dh segtteiochgth los pr`puhstos nh poz,
nhjhgso nh lo out`g`co y nhl thrret`re`2 prhiesochgth, hg i`gtro nh lo egthrvhgieg nh l`s oit`rhs orcon`s,
nh los lhyhs goie`golhs egi`gsultos y nh los cultegoie`golhs hxpl`ton`ros nh l`s rhiurs`s. Hsto utelezoieg, p`r
juhro nh i`gthxt`, nh ug lhco tog ecp`rtogth nhl c`vecehgt` egndhgo, p`gh hg hvenhgieo hl nhsoteg` y hl
nhsoj`rtugon` oihriocehgt` osesthgieolesto quh prhthgnh pr`c`ie`gor lo cultegoie`gol.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
43/375
>9
oit`rhs orcon`s o lo ieriuloieg hg hl thrret`re`. Uo sho p`rquh utelezog o l`spuhkl`s egndhgos i`c` hsiun`s aucog`s poro prhvhger l`s k`ckornh`s orh`s
(setuoieg nhgugieono p`r hl puhkl` Ow)2 p`rquh rhstregdhg su ieriuloieg o l`
lord` nh sus pr`pe`s thrret`re`s poro p`nhr trogsp`rtor orcos, nr`dos, ceghrolhs nh
hxtroiieg elhdol, hti2 p`rquh sehckrog l`s thrret`re`s i`g cegos ogtephrs`go poro
hvetor los phrshiuie`ghs nhl hfriet` ` quh sh rholeihg hrroneioie`ghs nh iultev`s
eliet`s, hgtrh `tr`s c`tev`s.
JOI^@[HY NH [EHYD@ IXL^X[OLHY
L`s puhkl`s egndhgos hg I`l`ckeo sh hgiuhgtrog oshgton`s o l` lord` nh t`no lo
dh`drojo goie`gol. Nhsnh l`s ludorhs cs oporton`s aosto los ieunonhs iopetolhs.
Hst` sedgeio ugo hxprhseg nejhrhgieono nh l`s joit`rhs quh sh i`gsenhrog
i`c` ochgozos o lo suphrvevhgieo iulturol. Hl nhsplozocehgt` j`rzon` nhrevon`
nhl i`geit` orcon` ` nh lo errupieg nh oitevenonhs hi`gceios nh drognhspr`p`rie`ghs i`c` pr`yhit`s nh egjrohstruituro ` hxpl`toieg nh rhiurs`s aog
ecpleion` ojhitoie`ghs hg`rchs hg los i`cugenonhs, hsphieolchgth iuogn` los
phrs`gos nhkhg troslonorsh o los drognhs ieunonhs. Lo c`ghtorezoieg nh lo veno
i`teneogo hs ugo nh los coy`rhs phrturkoie`ghs poro los i`cugenonhs rurolhs quh
sujrhg hl nhsplozocehgt` j`rzon`. G` sedgeio quh los phrs`gos hg lo veno rurol g`
thgdog ugo negceio c`ghtoreo, puhs s`g cuy hsios`s l`s hfhcpl`s nh oeslocehgt`
t`tol ` p`kloie`ghs g` i`gtoitonos hg hl cugn` hgthr`. ]hr` hs hvenhgth quh hg hl
cugn` rurol los j`rcos nh supler los ghihsenonhs nh lo veno i`teneogo hstg chg`s
chneonos p`r hl neghr`, hg togt` quh lo i`gshiuieg nh olechgt`s g` nhphgnh
hxilusevochgth ugo trogsoiieg gogiehro, ` quh sh egv`luirog negceios nh
rhiepr`ienon joceleor phrcoghgthchgth. ]odor p`r olquelor ug ludor n`gnh vever, p`r
lo t`tolenon nh l`s olechgt`s, p`r l`s chne`s nh trogsp`rth, aosto p`r los chneiegos
cs secplhs cs iuogn` hg los i`cugenonhs egndhgos hl pophl quh fuhdo hl
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
44/375
EG^[@NXIIEG
i`g`iecehgt` nh l`s hlhchgt`s nh lo goturolhzo i`c` chiogesc` iurotev` jrhgth olos hgjhrchnonhs hs tog ecp`rtogth, hti., ecpleio ug shgtecehgt` nh nhspr`thiieg,
nhphgnhgieo y nhsorroed`.
Los prhse`ghs s`krh l`s thrret`re`s egndhgos tockeg ecpleiog cultepleienon nh
ochgozos hg rhloieg o l` iulturol. Los nhiehgieos s`krh lo iogtenon nh tehrro
nesp`geklh, los p`shse`ghs prevonos hg thrret`re`s nh rhsduorn`s, los neiultonhs
poro lo i`chrieolezoieg nh pr`nuit`s, lo ojhitoieg nh l`s iultev`s nh pogi`dhr o
iouso nh los jucedoie`ghs orhos, hgtrh cuia`s `tr`s joit`rhs aog prhse`gon` hl
egdrhs` nh cothreolhs i`gtocegogths phrcoghgthchgth hg l`s thrret`re`s egndhgos.
]`r hfhcpl`, ug seggchr` nh olechgt`s hgloton`s ` hg hcpoquhs nh plstei` quh
g` tehghg ic` shr ok`rnon`s chneogth ug chiogesc` nh dhsteg onhiuon` nh
rhsenu`s. Lo hsioshz nh tehrro nesp`geklh hg iehrtos i`cugenonhs egndhgos ao
thgen` i`c` i`gshiuhgieo lo egi`rp`roieg nh tigeios nh jhrtelezoieg lhfogos o
sus priteios dhghrogn` clteplhs i`gtroneiie`ghs y hgjrhgtocehgt`s. Hg dhghrol,
oldugos i`cugenonhs hgtrog hg i`geit` p`r shgtersh porth nhl hgvhghgocehgt` nhlo conrh tehrro ol usor jhrtelezogths g` goturolhs, phr`, ol cesc` tehcp`, nhkhg
hgjrhgtorsh o lo nesceguieg rhol nh lo pr`nuitevenon y hl nhsdosth nh los porihlos.
Xgo kuhgo iogtenon nh tehrros i`cugolhs nh sehckro g` ao p`nen` shr egi`rp`rono
o lo tigeio nh odri`lo nh korkhia`?: p`rquh nhkhg shckrorsh ug cgec` nh
ahitrhos poro dorogtezor lo suksesthgieo olechgtoreo, cs thgehgn` hg iuhgto quh
los tehrros cs pr`nuitevos nhl pos suhlhg hgi`gtrorsh hg cog`s nh l`s drognhs
thrrothgehgths, cuia`s nh l`s iuolhs prhhrhg egvhrter hg dogonhro y c`g`iultev`sodr`egnustreolhs y g` hg odreiulturo nevhrseiono.
Lo eghxesthgieo nh dorogtos poro quh los i`cugenonhs s`krhvevog nhgtr` nh sus
pr`pe`s thrret`re`s tockeg ao dhghron` negceios nh nhsplozocehgt` aoieo los
ieunonhs hg kusio nh rhiurs`s cgec`s nh suphrvevhgieo. Hst` ao pr`nuien`
?:
Hl korkhia` hs ugo tigeio odri`lo quh i`gsesth hg nhfor nhsiogsor lo tehrro poro quh sto sh rhdhghrh y puhnorhiuphror l`s ceghrolhs quh s`g jugnochgtolhs poro su pr`nuitevenon. Lo odreiulturo c`nhrgo ao neshon`
voreos tigeios poro ok`gor lo tehrro i`g pr`nuit`s pr`ihson`s poro hvetor quh aoyo z`gos iultevoklhs quh g`
shog opr`vhiaonos, ]oro lo i`sc`veseg egndhgo, cuia`s nh hst`s cothreolhs dhghrog ug hgvhghgocehgt`
nh lo conrh tehrro.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
45/375
>8
nhsorroed`s y ao llhvon` o quh cuia`s fvhghs pehrnog hlhchgt`s jugnochgtolhsnh su enhgtenon egndhgo. Onhcs, lo hxpogseg nh los jr`gthros odri`los p`r lo
i`l`gezoieg, os i`c` p`r tr` tep` nh oitevenonhs hi`gceios (i`c` chdopr`yhit`s
nh egjrohstruituro g` i`gsulton`s, egvoseg nh odreiulturo egnustreolezono ` ceghro)
aog pr`peieon` ochgozos i`gstogths s`krh l`s thrret`re`s y, ol cesc` tehcp`, okrhg
los puhrtos o guhv`s tep`s nh hxprhse`ghs iulturolhs y hi`gceios, poro l`s quh
g` sh hgiuhgtrog prhporonos t`nos los p`kloie`ghs egndhgos. Xg hfhcpl` tpei`
nh hsth jhgchg` hs lo errupieg ceghro ` nh egnustreos hxtroitevos phtr`lhros `
nh dos quh, ol utelezor cog` nh `kro g` l`iol coy`retoreochgth cosiulego, y irhor
guhv`s p`klon`s, j`chgto lo phghtroieg nh guhvos negceios s`ieolhs. Oldugos nh
hllos nejielhs nh hgjrhgtor6 ouchgt` nh l`s hstoklhiecehgt`s poro i`gsucer oli`a`l,
irhoieg nh rhnhs nh pr`stetuieg h, egilus`, prhseg s`krh los cufhrhs gotevos poro
quh hfhrzog hsth `ie`, egtr`nuiieg nh guhvos thig`l`dos nh lo i`cugeioieg y,
hg oldugos `iose`ghs, oporeieg nh n`itregos celetorhs ` rhlede`sos quh ojhitog hl
hquelekre` nh los i`cugenonhs y sus pregiepe`s i`sc`dgei`s nhgtr` nh l`s thrret`re`s.
Onhcs, i`c` yo sh ao chgie`gon` o l` lord` nh hsth thxt` egtr`nuit`re`, sh prhshgto
ug ia`quh phrcoghgth hgtrh lo out`g`co egndhgo rhi`g`ieno i`gstetuie`golchgth
y los p`lteios pkleios. Hl pr`klhco nhl coghf` nh los trogsjhrhgieos nh rhiurs`s quh
hl Hston` rholezo o los i`cugenonhs hs coysiul`. Hs nhier, hl `rnhgocehgt` furnei`
rhi`g`ih quh l`s Iokeln`s s`g los j`rcos nh d`kehrg` lhdtecos hg rhprhshgtoieg
nh l`s puhkl`s egndhgos. G` `kstogth, hl Hston` g` rholezo los trogsjhrhgieos nh
rhiurs`s nh j`rco nerhito o l`s Iokeln`s, seg` quh l` aoih o trovs nh los Oliolnosl`iolhs nh l`s cugeiepe`s n`gnh sh ukeiog. Hs nhier, p`r ugo porth sh rhi`g`ih o l`s
Iokeln`s out`g`co poro lo dhsteg nh sus rhiurs`s nh oiuhrn` o los ghihsenonhs
nh lo p`kloieg egndhgo, phr`, p`r `tro, sh i`gneie`go hl oiihs` o neia`s rhiurs`s
poro llhvor o iok` p`lteios egnhphgnehgths i`g ceros o iucpler sus jugie`ghs. Hg
hsh shgten`, hl Hston` pr`cuhvh ugo j`rco nh i`cphthgieo phrcoghgth hgtrh l`s
nhrhia`s egndhgos y l`s nhrhia`s ieunonog`s.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
46/375
EG^[@NXIIEG
L` ogthre`r i`gnuih o ug pr`ihs` nh iocphsegezoiegnh lo p`kloieg egndhgo?4
hg hliuol cuia`s egthdrogths nh l`s Iokeln`s aog rhgugieon` o st`s poro p`nhr oiihnhr
o `tr` tep` nh shrveie`s quh puhnh prhstor hl Hston`, (i`c` suksene`s nh vevehgno
` trotocehgt`s nh solun p`r chne` nhl Yesthco nh enhgteioieg nh p`thgieolhs
khghieore`s nh pr`drocos s`ieolhs, YEYKHG) phr` nh l`s quh hxiluyh o lo p`kloieg
egndhgo p`r i`gsenhror quh oquhll`s nhkhg shr dhste`gon`s p`r los out`renonhs
nh l`s iokeln`s. Non`s l`s rhiurs`s hi`gcei`s i`g l`s quh iuhgtog l`s Iokeln`s,
`jrhihr nhthrcegon` tep` nh pr`drocos nh suksene` ` iukrer oldug`s trotocehgt`s
cnei`s i`cplhf`s hs ugo torho cuy nejiel nh iucpler. Hs hvenhgth hg hsth pugt`
quh los ochgozos p`r lo out`g`co h enhgtenon iulturolhs hstg o lo `rnhg nhl no y
g` s`g hxilusevos nhl i`geit` orcon` p`r hl quh otrovehso I`l`ckeo.
Jegolchgth, sh puhnh kshrvor quh nhsnh los prhse`ghs hfhrienos p`r hl pr`pe` Hston`
sh ojhito lo rhpr`nuiieg iulturol y outg`co nh l`s puhkl`s egndhgos. Hg togt`
quh sus iulturos y i`sc`vese`ghs s`g su juhgth pregiepol nh enhgtenon y nh juhrzo
poro luiaor p`r su out`g`co, hl Hston` y sus egstetuie`ghs aog pr`c`ven` j`rcosnh a`c`dhgezoieg iulturol, cogthgehgn` negceios nh i`l`geolesc` y roiesc`2 y
jov`rhiehgn` clteplhs setuoie`ghs quh llhvog o lo prneno ` nesirecegoieg nh sus
troneie`ghs y i`stuckrhs pr`peos. Nhsnh hl Hston` sh ao oihpton` s`lochgth lo
opleioieg nh p`lteios nejhrhgieonos hg lo lhgduo, hnuioieg, solun y fusteieo pr`peo
nhgtr` nh los i`cugenonhs. Yeg hckord`, g` sh i`gsenhro quh ao sen` o trovs nh
los luiaos aestreios quh l`s puhkl`s egndhgos aog cogthgen` vevo su aest`reo y su
ogihstrolenon y aog nhjhgnen` lo out`g`co nh sus thrret`re`s.
?4
Iuogn` sh aoih rhjhrhgieo hg hsth thxt` o iocphsegezoieg, g` sh ecpleio quh los negceios nh trokof` nhlo tehrro nh l`s egndhgos shog porteiulorchgth nejhrhgths o los negceios nh los iocphsegos y iocphseg`s hg
dhghrol. Yh ecpleio oqu ugo iuhsteg nh enhgtenon pr`peochgth neiao.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
47/375
>4
9. @[DOGEVOIEG NHL ^HQ^@
Hsth thxt` prhshgtor ug hstune` nh ios` poro iono ug` nh l`s shes puhkl`s. Hg hl
prechr ioptul`, sh ok`rnor lo setuoieg nhl puhkl` Ow. ]`sthre`rchgth, nhken` o
quh hl hstune` t`co ugo cuhstro nh iuotr` puhkl`s nhl nhportochgt` nhl Iouio,
ug shdugn` ioptul` hstor nhneion` o prhshgtor ug i`gthxt` rhde`gol hg hl quh
sh ok`rno lo setuoieg nh hsto rho. L`s ioptul`s trhs ol shes ok`rnorg los
pr`klhcteios nh l`s puhkl`s Cesob, Uogob`go, Goso y ^`t`r`z. Jegolchgth, hg hl
ioptul` sehth sh aor rhjhrhgieo o lo setuoieg nh ochgozo quh hgjrhgto hl puhkl`
Hckhro Bot`, hsphiiochgth poro hl ios` nh los p`kloie`ghs ukeionos hg hl Olt`
Yeg. Hg t`n`s l`s ios`s, sh aor ugo nhsirepieg s`krh los ojhitoie`ghs quh sh
i`gstruyhr`g i`g kosh hg lo cotrez nh iothd`ros nh ochgozo.
Hsth trokof` ao sen` p`seklh droieos o lo i`gogzo nhp`setono p`r iono ugo nh los
phrs`gos quh kregnor`g sus thstec`ge`s y i`g quehghs hl @kshrvot`re` ON]E ao
nhsorr`llon` ugo rhloieg nh i`gogzo.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
48/375
EG^[@NXIIEG
KEKLE@D[OJO
-Ihi`eg, ;==1, Lo ^ehrro i`gtro lo cuhrth. K`d`t
- IE^pox y @E NN[, ;=?;, Oit`rhs Orcon`s Elhdolhs y Yhit`r hxtroitev` hg I`l`ckeo.^`lhn`.Nesp`geklh hg6 attp6//www.t`lhn`pox.`rd/upl`ons/Oit`rhsPorcon`sPelhdolhsPshit`rPhxtroitev`.pnj
- I`rth I`gstetuie`gol nh I`l`ckeo. Out`s 91;, ;=?=2 ?4>, ;=??2 ?49, ;=?;2 =91, ;=?9
==>, ;==5 attp6//www.i`rthi`gstetuie`gol.d`v.i`/rhlot`reo/out`s/;==5/o==>-=5.atc
91; nh ;=?= attp6//www.i`rthi`gstetuie`gol.d`v.i`/rhlot`reo/out`s/;=?=/o91;-?=.atc
?4>, ;=?? attp6//www.i`rthi`gstetuie`gol.d`v.i`/rhlot`reo/out`s/;=??/o?4>-??.atc
?49, ;=?; attp6//www.i`rthi`gstetuie`gol.d`v.i`/rhlot`reo/out`s/;=?;/o?49-?;.atc
=91, ;=?9 attp6//www.i`rthi`gstetuie`gol.d`v.i`/rhlot`reo/out`s/;=?9/o=91-?9.atc
91; nh ;=?= attp6//www.i`rthi`gstetuie`gol.d`v.i`/rhlot`reo/out`s/;=?=/o91;-?=.atc
- I@NAHY, ;=?; I`nahs Egj`rco. K`lhtg 1=. Egirhchgt` hg vulghroie`ghs o l`s nhrhia`saucog`s6 Hl nhsplozocehgt` cosev` y lo setuoieg egndhgo.K`d`t-_uet`.
- Nhportochgt` Oncegestrotev` Goie`gol nh Hstonsteio, ;=?;, I`cugeion` nh ]rhgso[hsulton`s Iuhgtos Goie`golhs. K`d`t. Nesp`geklh hg6 attp6//www.nogh.d`v.i`/lhs/egvhstedoie`ghs/k`lhteghs/pek/ipP]EKPEZtrec??.pnj
- Nhportochgt` Oncegestrotev` Goie`gol nh Hstonsteio, ;=?9, I`cugeion` nh ]rhgso[hsulton`s Iuhgtos Goie`golhs, K`d`t. Nesp`geklh hg6 attp6//www.nogh.d`v.i`/lhs/egvhstedoie`ghs/k`lhteghs/pek/k`lhtP]EKPEZtrec?;.pnj
- Nhportochgt` Goie`gol nh ]loghoieg, ;=?=, Koshs nhl ]log Goie`gol nh Nhsorr`ll` ;=?=-;=?>. ]r`sphrenon poro t`n`s,K`d`t.
- Nerhiieg nh ]r`drocos i`gtro Iultev`s Eliet`s (N]EI), ;=?;, Guhv` Hgj`quh nh l`s]r`drocos i`gtro iultev`s eliet`s, Xgenon Oncegestrotevo poro lo I`gs`lenoieg ^hrret`reol.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
49/375
>5
K`d`t. Nesp`geklh hg6 attp6//www.i`gs`lenoie`g.d`v.i`/tahchs/noglogn/nhsiordos/N]IE/N@IPHY^[O^HDEI@PGXHZ@PHGJ@_XHP][@D[OCOYPI@G^[OPIXL EZ@YPELEIE^@Y.pnj
- Doroy, Lues F`rdh, ;=?9, Ceghro hg I`l`ckeo. Jugnochgt`s poro suphror hl c`nhl`hxtroitevesto,I`gtrol`reo Dhghrol nh lo Goieg, K`d`t. Ecprhgto Goie`gol
- D`gzlhz ]`ss`, Iocel`, ;=?;, I`gs`lenoieg thrret`reol y rhsurdecehgt` nh poros y duhrrello,Egnhpoz. K`d`t. Nesp`geklh hg6 attp6//www.egnhpoz.`rd.i`/0p3?;>4
- EGNH]OV, ;=?9, ZEEE Egj`rch s`krh drup`s gori`poroceletorhs.K`d`t. Nesp`geklh hg6 attp6//www.egnhpoz.`rd.i /wp-i`gthgt/upl`ons/;=?9/=1/Egj rch-ZEEE-Egnhpoz-gol.pnj
- Chgn`zo, Neogo Olhxognro, ;=?;, Hstune` nh ios`. Ceghro hg thrret`re`s egndhgos nhlDuoego hg lo @reg`quo y Ocoz`go i`l`ckeogo.K`d`t. ]GXN. Nesp`geklh hg6 attp6//www.egnhpoz.`rd.i`/wp-i`gthgt/upl`ons/;=?9/=>/]GXNPHY^XNE@-NH-IOY@-PCeghr%I9%ONo-hg-hl-Duoeg%I9%ONoPNeogo-O.-Chgn`zoPG`v-?-;=?;.pnj
- Cegd`rogih, Jenhl (;=?;). Otls tehrros pr`jogonos. www.dh`oitevesc`.`rd
- Goie`ghs Xgenos, ;==4, Nhiloroieg nh los Goie`ghs Xgenos s`krh l`s Nhrhia`s nh l`s]uhkl`s egndhgos, ;==4. Nesp`geklh hg6 attp6//www.ug.`rd/hso/s`inhv/ugpe/n`iuchgts/N[E]YPhs.pnj
- @rdogezoieg Goie`gol Egndhgo nh I`l`ckeo - @GEI, ;=?=, ]olokro nulih, oerh nh veno.J`rfogn` ioceg`s poro lo phrvevhgieo nh l`s puhkl`s egndhgos hg rehsd` nh hxtegieg hgI`l`ckeo. K`d`t
- ]lotoj`rco nh @rdogezoie`ghs nh Nhsorr`ll` Hur`phos hg I`l`ckeo - ]@NHI, ;=??, Oglesesnhl ]log nh I`gs`lenoieg nh C`gths nh Coro. Xgo cerono nhsnh hl nhsorr`ll`, lo nhc`iroieo,l`s nhrhia`s aucog`s y lo i``phroieg egthrgoie`gol. K`lhtg G`. :. K`d`t
- ]r`droco nh Goie`ghs Xgenos poro hl Nhsorr`ll` (]GXN), ;=??o, I`l`ckeo [urol, roz`ghsporo lo hsphrogzo. Egj`rch nh Goie`gol nh Nhsorr`ll` Aucog` ;=??. K`d`t
- ]r`droco nh Goie`ghs Xgenos poro hl Nhsorr`ll` (]GXN), ;=??k, ]uhkl`s Egndhgos. Nel`d`hgtrh iulturos.]r`droco nh Goie`ghs Xgenos poro hl Nhsorr`ll`. K`d`t
- XG@NI, @iego nh Goie`ghs Xgenos I`gtro lo Nr`do y hl Nhlet`, ;=?;, Iultev`s nh i`io.Hstonsteios cugeiepolhs. ihgs` 9? nh neiehckrh nh ;=??. K`d`t.
- XG@NI, @iego nh Goie`ghs Xgenos I`gtro lo Nr`do y hl Nhlet`, fuge` nh ;=?9, I`l`ckeo,Ihgs` nh Iultev`s nh I`io, ;=?;.K`d`t.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
50/375
Hl ]uhkl` Ow=?F`s Orestezokol D.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
51/375
J`t`drojo6 I`giaeto Duhrro I.
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
52/375
=?. HL ]XHKL@ OT
=?. Hl puhkl` Ow
]`r6 F`s Orestezokol D.
?. YX ^H[[E^@[E@
L`s Ow s`g ug puhkl` kegoie`gol ukeion`s o lon` y lon` nh lo jr`gthro hgtrhI`l`ckeo y Hiuon`r. Nh l`s quh vevhg hg I`l`ckeo, ugo porth hstg hg hl sur y
`iienhgth nhl nhportochgt` nh Gore`, ol `iienhgth nh lo i`rnellhro ognego, nhsnh
lo iuhgio nhl r` ^hlhck aosto lo porth g`rth nhl Hiuon`r, hg l`s cugeiepe`s nh
^ucoi`, Korkoi`os, [eiourth, Yocogehd` y [`khrt` ]oyg. Lo `tro porth, hg hl
nhportochgt` nhl ]utucoy`, hg l`s cugeiepe`s nh @ret`, ]uhrt` Ioeihn` y Zello
Dorzg. Okoriog ug thrret`re` nh ugo hxthgseg opr`xecono nh :?=.=== ahitrhos,
nh los iuolhs >1=.=== hstg hg I`l`ckeo y ??:.:>= hg Hiuon`r. Hg oldugos porths,
i`cporthg su thrret`re` i`g i`cugenonhs ojr`nhsihgnehgths.
Hg los ltecos n`s nionos su potrg nh p`klocehgt` ao hv`luie`gon` aoieo lo
i`gj`rcoieg nh phquh`s ihgtr`s p`klon`s i`g ?= ` 9= iosos hg t`rg` o los
hsiuhlos, o lo prhstoieg nh shrveie`s ksei`s nh solun y oitevenonhs pr`peos nh
los negceios s`ie`-`rdogezotevos nh sus rhsduorn`s. Xgo phquho porth nh lo
p`kloieg vevh hg los `rellos nh los iorrhthros ^ucoi` - ]ost` y Korkoi`os - Fugg,
os i`c` hg phquhos p`kloie`ghs nh lo rhdeg.
Los joceleos Ow vevec`s hg phquh`s oshgtocehgt`s nesphrs`s p`r guhstr`
thrret`re` ogihstrol, hg n`gnh cogthghc`s rhloie`ghs nh oyuno hgtrh g`s`tr`s,
rhsphtgn`g`s y rhsphtogn` lo goturolhzo quh g`s no lo veno. Guhstr` thrret`re` l`
i`gstruec`s y vevec`s ogihstrolchgth. G` hs sl` ug hspoie` hg n`gnh aoketoc`s,
seg` quh hs hl ludor hg n`gnh nhsorr`lloc`s guhstro iulturo, guhstr` sesthco nh
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
53/375
89
d`kehrg` pr`pe` i`g out`g`co, guhstr` sesthco `rdogezotev`, guhstro hsperetuolenony t`no guhstro veno i`c` puhkl` egndhgo. (Oituolezoieg ]log nh Yolvoduorno
tgei` nhl ]uhkl` Ow6 ??).
Copo ?6 ^hrret`re` Ow. Juhgth I`nahs, ;=?;k6 ??
hs l` polpoklh, l` quh sh puhnh vhr, i`dhr, shckror, n`gnh aoihc`s ioso, hiaoc`s
shcello, hs` hs lo tehrro. Hl thrret`re` hs ug t`n`, hl i`gfugt` nh tehrro quh egiluyh
k`squh, r`, quhkrono, phrs`gos, t`n`.... ]`r hfhcpl`, l` quh lo iulturo `iienhgtol
lloco pr`pehnon prevono y rhiurs`s goturolhs g` hxesthg os poro g`s`tr`s2 kof`
guhstro iulturo Ow t`n`s l`s shrhs y porths nh lo goturolhzo hstg i`gstetuen`s p`r
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
54/375
=?. HL ]XHKL@ OT
l` cesc` y phrthghihg o t`n`s. Lo goturolhzo g` hst i`cpuhsto p`r rhiurs`s quhsh i`cprog y sh vhgnhg nh oiuhrn` o los rhdlos nhl chrion`. Hsto i`gihpieg nhl
thrret`re` sh nejhrhgieo ilorochgth nh lo g`ieg `iienhgtol nh lekrh coghf`, i`gtr`l,
plogeioieg u `rnhgocehgt` thrret`reol, lo iuol porth nhl supuhst` nh quh hgtrh l`s
shrhs aucog`s y lo goturolhzo hxesthg rhloie`ghs nh n`cege` sufht`/`kfht`, iuogn`
hg rholenon poro l`s Ow los rhloie`ghs s`ieolhs g` sh rhstregdhg o los rhloie`ghs
aucogos. Hl coghf` ockehgtol Ow hs hl rhsulton` nh rhloie`ghs thgsos y i`cplhfos
i`g nejhrhgths shrhs nh lo goturolhzo, i`g quehghs chneogth lo ghd`ieoieg i`gstogth
y hl rhspht` p`r los g`rcos quh rhdulog hl us` cothreol y secklei` nh lo goturolhzo
sh i`gstruyh lo i`gvevhgieo hquelekrono nh t`n`s hll`s. Lo g`ieg nhl shr aucog`
i`c` gei` shr rhsp`gsoklh nh lo t`co nh nhiese`ghs s`krh hl jutur` nh lo goturolhzo
hs ofhgo o lo ldeio iulturol Ow. (Oituolezoieg ]log nh Yolvoduorno6 :=-:?)
;. YX ]@KLOIEG U @[DOGEVOIE@GHY
Hl puhkl` Ow hst egthdron` hg t`tol p`r ugos 9:.8== phrs`gos. Lo Drog Joceleo
Ow, hst os`ieono hg iuotr` `rdogezoie`ghs, trhs nh hllos hg I`l`ckeo. Hg hl
nhportochgt` nh Gore` iuhgtog i`g n`s `rdogezoie`ghs6 Xgenon Egndhgo nhl
]uhkl` Ow (XGE]O) y @rdogezoieg Iokeln` Coy`r Ow nh [eiourth (IOCOTO[E).
Hg hl nhportochgt` nhl ]utucoy`6 Os`ieoieg nh Iokeln`s Egndhgos nhl ]uhkl`
Ow nhl ]utucoy` (OIE]O]). Yu iuorto `rdogezoieg hs lo Jhnhroieg nh Ihgtr`s
Ow nhl Hiuon`r (JHIOH).
Lo XGE]O okorio ;8 rhsduorn`s lhdolchgth i`gstetuen`s y shes hg pr`ihs` nh
i`gstetuieg y ugo p`kloieg oleono nh opr`xeconochgth ;=.=== phrs`gos.
IOCOTO[E iuhgto i`g ?? rhsduorn`s y ug`s ?=.8== oleon`s. U lo OIE]O] tehgh
?; rhsduorn`s y ugo p`kloieg oleono nh 8.9;:. Hg hl egthre`r nh iono rhsduorn` sh
-
7/21/2019 Sus Armas No Lograrn Extinguir Nuestra Palabra
55/375
88
hgiuhgtrog sus i`cugenonhs. Onhcs, p`r juhro nh los ogthre`rhs `rdogezoie`ghshxesthg ug`s rhsduorn`s g` oleon`s6 l`s nh Code, Iuiaello nhl ]olcor y Hl Yognh.
9. YXY