ramón maría aller ulloa
TRANSCRIPT
Ramón María Aller Ulloa (Lalín,1878 - 1966), sacerdote católico, matemático e
astrónomo español.
Ramón Aller foi un catedrático da Universidade de Santiago de Compostela.
Realizou varios estudos e observacións astronómicas relevantes desenvolvendo
instrumentos que foron adoptados por outros centros como o Observatorio de
París. Era políglota e chegou a dominar 10 idiomas.
Biografía
Ramón Aller naceu o o 3 de febreiro de1878 no pazo de Filgueiroa enDonramiro,
Lalín provincia de Pontevedra, Galicia (España).
Comezou a estudar cos xesuítas enLa Garda e continuounos no seminario de Lugo.
Con vinte anos obtivo un doutoramento en teoloxía. Foi ordenado sacerdote con
dispensa de dous anos. En 1899comeza, por libre na Universidade de Oviedo, os
estudos de Ciencias Exactas que seguiría na Universidade de Madrid alcanzando a
licenciatura en 1904 con 26 anos. En 1912 se doutora con premio extraordinario e,
neste mesmo ano, constrúe en Lalín o primeiro observatorio astronómico de
Galicia.
Comezou a súa afección á observación astronómica cun anteojo de 75 mm de
apertura que lle regalou a súa avoa Camila Ulloa cando era seminarista. A este
primeiro instrumento engadiu un teodolito que lle regalou María Lajosa Sánchez.
Estes foron os primeiros instrumentos que montou no observatorio que instalou na
galería da súa casa. Con eles, e algún outro instrumento auxiliar como un
cronómetro da Mariña, realizou as primeiras observacións sistemáticas de cosmos
que chegaron a ser recollidas no Anuario do Observatorio de Madrid. Logo realizou
unha serie de observacións xunto con estudos teóricos que foron publicadas na
Revista da Sociedade Astronómica de España e América.
En 1918 edita o libro de matemáticas “Algoritmia” que é patrocinado polo seu tío
Saturnino Aller. Ao morrer este Ramón queda cos seus bens en usufructo e decide
aumentar o instrumental de observación adquirindo un refractor de 120 mm e de
1.800 mm de distancia focal. A instalación deste instrumento, que se poría en
marcha en 1925, requiriu a modificación do seu observatorio ao cal tivo que
engadir unha cúpula. Para a posta en marcha do refractor realiza un minucioso
programa a seguir (este programa esta publicado en Arquivo do Seminario de
Estudos Galegos de 1932 baixo o título Programa do Observatorio de Lalín).
O programa tiña no seu primeiro punto a observación das estrelas dobres. Os
resultados destas observacións publicáronse na revista alemá Astronomiche
Narichtench a principal revista de astronomía de Europa. Estes estudos foron
pioneiros en España e crearon unha importante escola na Universidade de
Santiago.
Desde 1930 que publica os seus primeiros traballos na revista “Astronomiche
Narichtench”.Ata 1939 edita máis de 40 traballos en diferentes medios tanto
nacionais como estranxeiros. Completando, ademais, un interesante tratado de
astronomía que viña escribindo desde a súa mocidade. Completaba estes traballos
de observación, relevantes e extraordinarios se se teñen en conta os escasos
medios, coa confección de planos, a docencia e ata a biografía de Rodríguez
González, o Matemático Bermés.
En 1939, encárgase de explicar xeometría analítica e análise matemática en
laUniversidad de Santiago de Compostela. En 1943 constrúese un observatorio na
Universidade de Santiago onde trasladan os instrumentos de Lalín e en 1944 créase
a Cátedra de Astronomía para só para él.
O 30 de xuño de 1943 presenta a súa tese doutoral na Universidade de Madrid co
tema Algunhas experiencias que convén realizar nas observacións de pasos por
verticais e ese mesmo ano é nomeado Director do Observatorio Astronómico e
edita Introdución á Astronomía, obra que viña preparando desde a súa mocidade.
Se ampla o observatorio cun telescopio de pasos que achegue o Consello Superior
de Investigacións Científicas.
En 1945 crea a sección de Astronomía Teórica e Matemáticas Durán Loriga xerme
do que logo sería a Facultade de Matemáticas. Durante os anos 40 e 50 o
observatorio atópase en pleno rendemento publicándose eses traballos
enpublicaciones do observatorio de Santiago. Nese tempo é tamén cando se crea a
cátedra de astronomía que dirixe Aller ata 1949 que é nomeado Catedrático
extraordinario de astronomía. En 1948 é nomeado membro da Comisión 26 de
laUnión Astronómica Internacional de Zúric e publica o libro Astronomía a primeira
ollada. O ano seguinte, en 1949, é nomeado membro da Comisión Nacional de
Astronomía. Entre 1960 e 1963 dirixe tres teses doutorais.
Cae enfermo en 1964 e trasládase ao seu pobo natal onde morre o 28 de marzode
1966, aos 88 anos de idade.
A súa obra ocupa máis de 78 artigos publicados en diferentes medios, 4 libros, 5
teses doutorais dirixidas por el, catro estrelas descubertas e numerosos planos e
deseños de instrumentos de observación e medición así como outros moitos
materiais de diferentes temas.
Ramón María Aller foi membro da Academia das Ciencias Exactas de Madrid, da
Comisión da Astronomía e doutras institucións mundiais. Inventou aparellos de
medición e observación, algúns dos cales foron adoptados polo observatorio de
París. Foi nomeado catedrático e director vitalicio do observatorio de Santiago,
coengo honorario, e fillo adoptivo da cidade de Santiago de Compostela. O inglés
Wilkins puxo o nome de Aller a un cráter da Lúa.
OBSERVATORIO ASTRONOMICO .-"RAMON ALLER"-LALIN.
Este é o telescopio do Observatorio astronomico de SAntiago de Compostela .E as fotos de mais arriba son do onservatorio Astronomico en LAlin, hoxe en dia tamen
alberga o museo Laxeiro.
A cúpula, que ten un sistema moi orixinal de apertura, dentro do edificio no campus.
Este è o primixenio telescopio, que utilizou Ramon Mª.Aller, para seus estudios e observacions.
