PROGRAMACIÓNS DE 4ºNIVEL

1. CONTEXTUALIZACIÓN

2. MARCO LEGAL

3. OBXECTIVOS DA ETAPA DE EDUCACIÓN PRIMARIA

4. COMPETENCIAS CLAVE

5. METODOLOXÍA DIDÁCTICA

6. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

7. AVALIACION: PROCEDEMENTOS, INSTRUMENTOS, CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN

8. MEDIDAS DE ATENCIÓN A DIVERSIDADE

9. RELACIÓN COS PLANS:

a. PLAN LECTOR

b. PLAN TICS

c. PLAN DE CONVIVENCIA

d. PROXECTO DE ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

e. PROXECTO LINGÜÍSTICO

10. CONTIDOS,CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE, E MÍNIMOS EXIXIBLES DAS ÁREAS E RELACIÓN COAS COMPETENCIAS CLAVE

11. AVALIACION DE COMPETENCIAS CLAVE

1. CONTEXTUALIZACIÓN:

O CPI Alcalde Xosé Pichel leva o nome dun alcalde do Concello de Coristanco. Xosé Pichel Calvelo foi alcalde dende o ano 1951 ata 1972, o ano no que falece. Cando isto ocorre

o seu fillo Xosé Pichel Barca, que vive na actualidade, foi alcalde durante 7 meses entre 1972 e 1973 e despois concelleiro moitos anos.

Comezou sendo unha escola rural . Foi creada nun solar que dou o concello ó ministerio no ano 1972. De feito, a primeira denominación do centro foi “Escuela Comarcal José

Pichel”. Co paso dos anos o centro foi cambiando a súa denominación, pasando a ser” Colegio Nacional de E.G.B. Alcalde José Pichel” durante a Lei Xeral Básica.

O edificio máis antigo corresponde ó actual centro de ensinanza de infantil e primaria, con tres unidades de Educación Infantil e oito de Educación Primaria.

Na actualidade somos un centro público dependente da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria da Xunta de Galicia. O centro conta cun alumnado de entre

320- 350 alumnos de idades comprendidas entre os tres e os dezaseis anos.

O sector agropecuario é a principal base económica do municipio, ocupa un 33% da poboación activa. A pesar do alto nivel de autoconsumo, este sector experimentou nos últimos

anos diversos intentos de modernización, como a instalación da Escola de Formación Agraria, o avance do cooperativismo (destacando COPABER) de patacas de sembra que pasou a

mans privadas ou a progresiva especialización en produción láctea, cereais, fabas e patacas. A tradicional base cerealeira dan fama o pan. Estes productos comercialízanse en feiras como

a de Agoalada. Un recurso abundante é a madeira, hai varias serrarías, destacando a de Cereo.

A ocupación do sector secundario repártese entre a construción e a industria. Os desprazamentos diarios a Carballo e a Coruña son moi intensos, pois o tecido industrial é case

inexistente. Trátase de pequenas empresas de carácter artesanal que aproveitan as materias primas locais como as citadas da minería e madeira, as que se unen as panaderías, un taller

de confección na Agoalada e as peleterías de San Roque

O sector terciario presenta un comercio pouco especializado, de aí a forte dependencia de Carballo o que está moi ligado. Os núcleos de San Roque e Agolada desempeñan

funcións complementarias; comercial Agolada e administrativa San Roque. A carretera C-552 (A Coruña- Fisterra) e a autopista ata Coristanco favoreceu un crecemento urbano lineal e

o establecemento de empresas de transporte de viaxeiros, sobre todo na Agolada.

O galego é a lingua materna e de uso habitual da case totalidade do alumnado (99%). A maioría das familias teñen estudos primarias ou medios no mellor dos casos, existindo

unha porcentaxe significativa sen estudos. Sen embargo, aspiran a cos seus fillos teñan estudos de grao medio ou superior, en todo caso que continúen a súa formación o maior tempo

posible. Outorgan unha grande importancia ás actividades culturais e formativas e habitualmente implícanse na educación e tarefas dos seus fillos e danlle moita importancia á

formación e ós resultados académicos.

Hai que salientar que a práctica totalidade do alumnado do centro é galego. A taxa de alumnos inmigrantes é practicamente inexistente. Temos algún alumno galego de

familias retornadas de Suíza, principalmente. Neste senso hai uniformidade no noso alumnado en canto a etnias, raza, nacionalidade, lingua, cultura e relixión, a diferenza do que pode

suceder en centros urbanos ou doutras características. Hai, porén, unha porcentaxe importante de alumnos con necesidades educativas especiais.

O alumnado que chega o noso centro procede das parroquias de Seavia, Verdes, Oca, Cereo, Agualada, Xaviña, Valenza, Traba, Santa Baia, San Xusto, Ferreira, Erbecedo,

Cuns, Couso, San Paio e unha pequena porcentaxe procede do concello de Carballo. Unha porcentaxe elevada do alumnado utiliza o tran sporte escolar para acudir ó centro e voltar a

casa. A poboación non procede por tanto dun único núcleo senón que vive dispersa en pequenas aldeas rurais.

As situacións económicas, laborais e familiares dos alumnos teñen unha incidencia directa sobre o seu estado emocional e o seu rendemento académico. Esta programación destinada ao alumnado de 4º nivel está dirixida a un grupo constituido por 24 alumnos/as. O grupo conta cunha alumna que presenta neae e que ten AC na meirande parte das áreas e recibe apoio por parte dos especialistas de AL-PT.

2. MARCO LEGAL

Lei Orgánica 8/ 2013 de 9 de Decembro para a mellora da calidade educativa: LOMCE

Decreto 105/2014 do 4 de setembro polo que se regula o currículo de educación primaria na comunidade autónoma galega.

3. OBXECTIVOS, CONTIDOS, CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE, MÍNIMOS EXIXIBLES

A educación primaria contribuirá a desenvolver nos nenos e nas nenas as capacidades que lles permitan:

a) Coñecer e apreciar os valores e as normas de convivencia, aprender a obrar de acordo con elas, prepararse para o exercicio activo da cidadanía e respectar os dereitos humanos,

así como o pluralismo propio dunha sociedade democrática.

b) Desenvolver hábitos de traballo individual e de equipo, de esforzo e de responsabilidade no estudo, así como actitudes de confianza en si mesmo/a, sentido crítico, iniciativa persoal,

curiosidade, interese e creatividade na aprendizaxe, e espírito emprendedor.

c) Adquirir habilidades para a prevención e para a resolución pacífica de conflitos que lles permitan desenvolverse con autonomía no ámbito familiar e doméstico, así como nos grupos

sociais cos que se relacionan.

d) Coñecer, comprender e respectar as diferentes culturas e as diferenzas entre as persoas, a igualdade de dereitos e oportunidades de homes e mulleres e a non discriminación de

persoas con discapacidade nin por outros motivos.

e) Coñecer e utilizar de xeito apropiado a lingua galega e a lingua castelá, e desenvolver hábitos de lectura en ambas as linguas.

f) Adquirir en, polo menos, unha lingua estranxeira a competencia comunicativa básica que lles permita expresar e comprender mensaxes sinxelas e desenvolverse en situacións

cotiás.

g) Desenvolver as competencias matemáticas básicas e iniciarse na resolución de problemas que requiran a realización de operacións elementais de cálculo, coñecementos

xeométricos e estimacións, así como ser quen de aplicalos ás situacións da súa vida cotiá.

h) Coñecer os aspectos fundamentais das ciencias da natureza, as ciencias sociais, a xeografía, a historia e a cultura, con especial atención aos relacionados e vinculados con Galicia.

i) Iniciarse na utilización, para a aprendizaxe, das tecnoloxías da información e da comunicación, desenvolvendo un espírito crítico ante as mensaxes que reciben e elaboran.

j) Utilizar diferentes representacións e expresións artísticas e iniciarse na construción de propostas visuais e audiovisuais.

k) Valorar a hixiene e a saúde, aceptar o propio corpo e o das demais persoas, respectar as diferenzas e utilizar a educación física e o deporte como medios para favorecer o

desenvolvemento persoal e social.

l) Coñecer e valorar os animais máis próximos ao ser humano e adoptar modos de comportamento que favorezan o seu coidado.

m) Desenvolver as súas capacidades afectivas en todos os ámbitos da personalidade e nas súas relacións coas demais persoas, así como unha actitude contraria á violencia, aos

prexuízos de calquera tipo e aos estereotipos sexistas e de discriminación por cuestións de diversidade afectivo-sexual.

n) Fomentar a educación viaria e actitudes de respecto que incidan na prevención dos accidentes de tráfico.

o) Coñecer, apreciar e valorar as singularidades culturais, lingüísticas, físicas e sociais de Galicia, poñendo de relevancia as mulleres e homes que realizaron achegas importantes á

cultura e á sociedade galegas.

4. COMPETENCIAS CLAVE

Enténdese por competencia as capacidades para aplicar de xeito integrado os contidos propios de cada ensinanza e etapa educativa, co fin de lograr a realización axeitada de

actividades e a resolución eficaz de problemas complexos. Na Orde do 23 de xullo de 2014, pola que se regula a implantación para o curso 2014/15 dos cursos primeiro, tercero e quinto

de EP na C.Autónoma de Galicia, segundo o calendario de aplicación da Lei Orgánica 8/2013 para a mellora da calidade educativa, establécense as seguintes:

1º Comunicación lingüística (CCL).

2º Competencia matemática e competencias básicas en ciencia e tecnoloxía (CMCT). 3º Competencia dixital

(CD). 4º Aprender a aprender (CAA).

5º Competencias sociais e cívicas (CSC).

6º Sentido de iniciativa e espírito emprendedor

(CSIEE). 7º Conciencia e expresións culturais (CCEC).

Debemos destacar que se potenciará o desenvolvemento da competencia de comunicación lingüística e da competencia matemática e competencias básicas en ciencia e

tecnoloxía, e que se deben tamén se deseñarán actividades integradas que permitan traballar máis dunha competencia ao mesmo tempo.

5. METODOLOXÍA DIDÁCTICA

De acordo cos obxectivos, é importante que a pedagoxía e a didáctica se orienten a procuralo crecemento do alumno como persoa, adquirindo unha autonomía e dominio das súas

capacidades que o dispoñan para dominar progresivamente as diferentes situacións de aprendizaxe, relación e personalización.

As orientacións psicopedagóxicas irán nas seguintes liñas de acción:

A. A participación directa dos alumnos/as na construción do coñecemento, considerando os seus intereses, posibilidades ..., e indicando formas de organización que o favorezan.

B. Unha metodoloxía centrada no descubrimento e construtivismo, de forma que o alumno vaia conseguindo a realización da súa propia "construción persoal".

- Facilita-la construción de aprendizaxes significativos, favorecendo a relación entre o que se sabe e os novos contidos, así como na súa aplicación en nova e variadas

situacións.

- Promover o desenvolvemento de estratexias propias para a procura e planificación nos procesos de aprendizaxe.

- A figura do profesor/a queda definida como mediador/a entre o alumno e o coñecemento. Realiza a súa función expresando claramente as súas intencións, regulando

os procesos de aprendizaxe ou facendo que os seus alumnos tomen conciencia das súas capacidades, estratexias, procesos de pensamento e de solución de problemas. A toma de

conciencia considérase fundamental na traxectoria de maduración humana.

- Permitir ós alumnos/as que vaian autorregulando as súas aprendizaxes para que o profesorado asegúrese de que poidan construír unha representación correcta do

que van aprender e por que.

- Combinación do traballo individual e cooperativo.

C. A ensinanza baseada no descubrimento: parte da intuición e a experiencia do alumno, da súa capacidade de observación sistemática e de chegar a alcanza-la abstracción propia

do pensamento formal que deben consolidarse neste período.

- Fomentar actitudes de interese e curiosidade pola observación de fenómenos; desenvolver actitudes que dean lugar á mentalidade científica.

- Potencia-lo interese espontáneo polo coñecemento que permita ó alumno/a aproveita-los instrumentos de cultura que xa posúe (lectura, escritura, códigos

matemáticos), para amplialo. É necesario crea-la necesidade de cultura e supera-la actitude pasiva ante a mesma.

D. Desenvolveremos a metodoloxía de forma que:

- O profesorado tratará de orienta-las experiencias do mundo externo vivido polos alumnos/as, procurando que esa observación sexa o punto de referencia para a súa

aprendizaxe.

E. Propoñemos unha metodoloxía e orientación educativa pensada no coidado da atención ás diferenzas individuais.

- O profesor adaptará os métodos e os recursos ás particularidades de cada grupo e de cada alumno/a, e comprobará en que medida as propostas de traballo e os

medios empregados favorecen ó alumno/á asimilación de aprendizaxes e a súa incorporación á vida.

- O Centro coida a atención de todo tipo de diferenzas individuais / grupais, facendo o posible para que os menos favorecidos atopen unha atención o máis axustada ás

súas características propias.

F. Dominio das técnicas instrumentais básicas que aseguren:

- A correcta comprensión e memorización dos contidos curriculares.

6. MATERIAIS E RECURSOS DIDÁCTICOS

2018-2019

Ademais destes materiais empregaranse libros de texto de diferentes editoriais, fichas de traballo recompiladas e/ou elaboradas polo profesorado, guías didácticas, láminas,

posters e murais de aula, fichas de reforzo e ampliación, cadernos de traballo persoal do alumnado, corpos xeométricos, regletas, reloxos, xogos de moedas e billetes, biblioteca da aula

ademais de material específico para a área de inglés, música e educación física.

A aula conta con ordenado conectado a un canon e a interent para poder empregalo de apoio e reforzo ao material diario.

7. AVALIACION: PROCEDEMENTOS, INSTRUMENTOS, CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN E PROMOCIÓN

Avaliaranse todos os elementos que constitúen o proceso de ensino-aprendizaxe (programación, metodoloxía utilizada, materiais, instalacións, alumnado, docente, sistema de

avaliación...), aínda que é imprescindible ter en conta os obxectivos e contidos a desenvolver, contextualizados en cada centro. Utilizaremos os criterios de avaliación como indicadores do

cumprimento dos obxectivos e contidos por parte dos alumnos/as no proceso de aprendizaxe. A valoración do grado en que os alumnos/as van asimilando os contidos pode constituírse

nunha boa referencia sobre o desenvolvemento do proceso de ensino, aínda que non debe ser o único medio de valoración.

Avaliaremos nos seguintes momentos:

Avaliación inicial. Ao principio da UD para ter un coñecemento preciso do nivel do noso alumnado respecto dos contidos a desenvolver (coñecementos previos…).

Levarémola a cabo na 1ª sesión de cada unidade.

Avaliación continua e formativa. Ao longo de todas as unidades, avaliarase durante o seu desenvolvemento, para ver se todo sae segundo o programado; en caso contrario,

varialo no posible. Daremos os resultados rapidamente para motivar ao noso alumnado. No contexto do proceso de avaliación continua, cando o progreso dun alumno ou

dunha alumna non sexa o axeitado estableceremos medidas de reforzo educativo. Estas medidas adoptaranse en calquera momento do curso, tan pronto como se detecten

as dificultades, e estarán dirixidas a garantir a adquisición das competencias imprescindibles para continuar o proceso educativo.

Avaliación final. Ao final de cada UD avaliaremos todo o proceso tendo en conta os resultados da avaliación inicial, os obxec tivos e a avaliación final en función dos criterios

de avaliación

Os mestres e as mestras avaliaremos tanto as aprendizaxes do alumnado como os procesos de ensinanza e a nosa propia práctica docente, para o que establecerán indicadores de logro

básicos nas programacións docentes.

Co fin de garantir o dereito dos alumnos e alumnas a que o seu rendemento sexa valorado conforme criterios de plena obxectivi dade, o centro adoptará as medidas precisas para facer

públicos e comunicar ás familias os criterios de avaliación, os estándares de aprendizaxe avaliables, as estratexias e instrumentos de avaliación, así como os criterios de promoción.

Establécense tamén uns mínimos esixibles en cada área, para obter unha avaliación positiva nesta.

Realizaremos unha avaliación inicial ao comezo de curso, en cada un dos niveis educativos.. Esta avaliación centrarase sobre todo nas áreas instrumentais ( lingua galega e

castelá e matemáticas), a integracíón do alumno no grupo, o seu comportamento e os seus hábitos de traballo se fora o caso. Haberá unha avaliación cada trimestre, á que asistirá todo o

equipo docente, así como os mestres de PT, AL, orientadora e xefe de estudos. De cada unha desta reunións o titor levantará acta do desenvolvemento da sesión, e incluirá as achegas

que fagan os compoñentes do equipo, e que se pidan que consten en acta. As actas quedarán arquivadas na secretaría do centro.

Nas avaliacións trimestrais, o nivel obtido por cada alumno ou alumna en cada área farase constar nun informe, que será entregado aos pais, ás nais ou ás persoas que exerzan a

titoría legal cada trimestre.

O alumno ou a alumna accederá ao curso seguinte sempre que se considere que logrou os obxectivos que correspondan ao curso re alizado e que alcanzou o grao de adquisición

das competencias correspondentes. De non ser así, poderá repetir unha soa vez durante a etapa, cun plan específico de reforzo ou recuperación e apoio, que será organizado polos

centros docentes de acordo co que estableza a consellería competente en materia educativa.

A repetición considerarase unha medida de carácter excepcional e tomarase tras esgotar o resto das medidas ordinarias de reforzo e apoio para resolver as dificultades de aprendizaxe do

alumnado.

O equipo docente adoptará as decisións correspondentes sobre a promoción do alumnado tomando especialmente en consideración a información e o criterio do profesorado titor,

na sesión de avaliación.

Como criterio xeral, establécese que o alumno non promocioná a curso seguinte cando obteña cualificación de insuficiente en lingua galega, lingua castelá e matemáticas. No caso

de tratarse doutras materias, para non promocionar serán catro insuficientes.

A maior parte da información que se terá en conta para emitir unha cualificación final será cualitativa e rexistrarase por medio de escalas observación ou valoración e listas de control,

atendendo a conceptos, procedementos e actitudes. Nalgúns casos, tamén se pode recorrer a unha avaliación cuantitativa (obxec tiva) por medio de test. Para reflexionar sobre a nosa

práctica como docente utilizaremos un rexistro anecdótico, anotando todo o que consideremos oportuno.

A interpretación dos resultados de aprendizaxe realizarase comparando o resultado obtido polo individuo con outros resultados conseguidos por el mesmo, nas mesmas probas ou

respecto de un criterio fixado de antemán, tendo presente uns criterios de avaliación. Valorarase o progreso realizado respecto da avaliación inicial.

Os criterios de cualificación especificaranse na programación de aula, pero con carácter xeral, e a modo orientativo establécense deste xeito:

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

VALORACIÓN EN %

INSTRUMENTOS EMPREGADOS

Procedementos

Escritos Orais Observación

sistemática

directa e

Tarefas diversas realizadas polo alumnado na Escalas

Fichas de rexistro individual

Instrumentos

actividade diaria da aula.

Caderno de clase do alumno/a

Probas de avaliación: escritas (

preguntas pechadas, abertas)

Traballos grupais.· Resolución de

problemas

Actividades de expresión escrita.

Actividades interactivas.

tipo test, de

exercicios e

Participación do alumno/a

e intervencións na aula

Probas orais individuais.

Lecturas expresivas

Preparación en grupo en

actividades colectivas.

·

Valoración dos contidos e competencias adquiridas

40

-Realización de probas escritas ou orais

ou desenvolvidas na unidade

Realización do traballo na clase:

40

-Caderno da clase e libros

-Realización axeitada do traballo -Fichas

-Presentación do caderno -Rexistro de actividades.

-Realización e presentación de fichas

Realización do traballo da casa: deberes e traballos

10

Valoración de traballos específicos

específicos

Valoración de actitudes na aula:

10

-Rexistros variados.

-Escoita (de participación, actitude, atención…)

-Participación

-Esforzo

-Colaboración

O profesorado poderá restar entre un 0,01 e un 0,05 a puntuación dunha proba escrita en función das faltas de ortografía nas áreas de Lingua galega e castelá.

Educación plástica e música: Para calcular a cualificación global, realizarase a media aritmética entre a dúas cualificacións. No caso de dúbida analizaranse os mínimos esixibles.

No caso da lingua estranxeira, a valoración dos contidos e competencias adquiridas ou desenvolvidas na unidade valorarase cun 80% (40 % en expresioón e comprensión escrita e

o outro 40% en expresión e comprensión oral).O traballo e actitude na aula repártense o 20% ( 10% nos traballos de expresión e comprensión escrita tanto na aula como na

casa e o outro 10% na expresión e comprensión oral na aula , tendo en conta que a súa actitude de esforzo , participación e colaboración repercute neste caso positiva ou

negativamente no avance tanto do propio alumno como do resto do grupo .

Na área de Educación Física, para a cualificación do alumnado terase en conta:

Contidos conceptuais: 10% (sabe tipos de respiración,capacidades físicas básicas,habilidade motrices,saltos,xiros….

Contidos procedimentais: 50% (realiza desprazamentos,saltos,xiros,equlibrios,actividades rítmicas,xogos populares…

Contidos actitudinais:40% (respeto aos compañeiros e mestres,interese polos contidos,soluciona conflitos,recolle o material)

Na área de relixión católica mantéñense os procedementos de avaliación excepto as probas de avaliación escritas ( tipo test, de preguntas pechadas, abertas , quedando a

valoración de contidos como segue:

CRITERIOS DE CUALIFICACIÓN

VALORACIÓN EN %

INSTRUMENTOS EMPREGADOS

Realización do traballo na clase:

50

-Caderno da clase e libros de apoio.

-Realización axeitada do traballo -Fichas

-Presentación do caderno -Rexistro de actividades.

-Realización e presentación de fichas

Valoración de actitudes na aula:

50

-Rexistros variados.

-Escoita (de participación, actitude, atención…)

-Participación

-Esforzo

-Colaboración

Nas sesións de avaliación, os mestres/as avaliaremos os procesos de ensino e a práctica docente en relación co logro dos obxectivos de cada nivel e de etapa e co

desenvolvemento das competencias clave. Esta avaliación incluirá os seguintes aspectos:

Adecuación dos obxectivos, contidos, criterios de avaliación, estándares de aprendizaxe e mínimos esixibles ás característcias do alumnado.Fixaremonos sobre todo se os

criterios de avaliación están correctamente difinidos e se os estándares de aprendizaxe cumpren a esixencia de ser medibles e graduables.

As aprendizaxes acadadas polo alumnado, sobre todo nas áreas instrumentais: lingua galega e castelá e matemáricas. -As medidas de atención á diversidade

aplicadas.

O aproveitamento do recursos existentes no centro.

O instrumentos, procedementos, criterios de cualificación empregados na avaliación do alumnado.

A coordinación entre os mestres.

8. MEDIDAS DE ATENCIÓN Á DIVERSIDADE

O proceso educativo do alumnado, tenderá ao desenvolvemento das competencias ou capacidades establecidas nos obxectivos xerais das respectivas etapas educativas do colexio.

Rexerase polo principios de calidade e inclusión garantindo a igualdade de oportunidades e facendo efectivo que cada alumno e alumna desenvolva ao máximo as súas posibilidades.

En termos xerais, a intervención educativa partirá do nivel de coñecementos previos e a zona de desenvolvemento próximo de cada alumno e alumna, respectando o seu ritmo de

aprendizaxe, co obxectivo de que vaia construíndo o seu coñecemento e desenvolvéndose conforme ás súas potencialidades..

Diferenciamos dúas modalidades de atención: unha atención xeral e a atención no caso do alumnado con necesidade específica de apoio educativo.

En canto á atención xeral, como norma, acomodaremos o proceso de ensino-aprendizaxe ás condicións particulares de cada neno ou nena, o que se pode traducir nunha flexibilización

metodolóxica, organizativa e/ou de cooperación familiar.

A intervención co alumnado con necesidade específica de apoio educativo, planificarase en colaboración co Departamento de Orientación, tanto dende o punto de vista curricular coma

organizativo. Estará fundamentado nos informes psicopedagóxicos, a avaliación inicial e información recollida polo profesorado. A adopción de medidas de atención á diversidade de

carácter ordinario ou extraordinario serán comunicadas ás familias e a xefatura de estudos.

Medidas ordinarias

Considéranse medidas ordinarias de atención á diversidade todas aquelas que faciliten a adecuación do currículo prescritivo, sen alteración significativa dos seus obxectivos, contidos

e criterios de avaliación, ao contexto sociocultural dos centros educativos e ás características do alumnado. Estas medidas teñen como finalidade dar resposta ás diferenzas en

competencia curricular, motivación, intereses, relación social, estratexias, estilos e ritmos de aprendizaxe, e están destinadas a facilitar a consecución dos obxectivos e competencias

establecidas.

Adecuación da estrutura organizativa do centro (horarios, agrupamentos, espazos) e da organización e xestión da aula ás características do alumnado.

Adecuación da programación didáctica ao contorno e ao alumnado.

Metodoloxías baseadas no traballo colaborativo en grupos heteroxéneos, titoría entre iguais, aprendizaxe por proxectos e outras que promovan a inclusión.

Adaptación dos tempos e instrumentos ou procedementos de avaliación.

Desdobramentos de grupos.

Reforzo educativo e apoio do profesorado con dispoñibilidade horaria.

Medidas extraordinarias

Considéranse medidas extraordinarias de atención á diversidade todas aquelas dirixidas a dar resposta ás necesidades educativas do alumnado con necesidade específica de apoio

educativo que poden requirir modificacións significativas do currículo ordinario e/ou supoñer cambios esenciais no ámbito organizativo, así como, de ser o caso, nos elementos de acceso

ao currículo ou na modalidade de escolarización. Aplicaranse unha vez esgotadas as de carácter ordinario ou por resultaren es tas insuficientes. Para a súa aplicación será necesaria a

autorización da dirección do centro educativo, do Servizo de Inspección Educativa, da xefatura territorial ou da dirección xeral que proceda, e, se é o caso, informe xustificativo do

correspondente Servizo de Orientación.

Adaptacións curriculares.

Agrupamentos flexibles.

Apoio do profesorado especialista en Pedagoxía Terapéutica e/ou en Audición e Linguaxe.

Flexibilización da duración do período de escolarización.

Atención educativa ao alumnado que, por circunstancias diversas, presenta dificultades para unha asistencia continuada a un centro educativo.

Grupos de adquisición das linguas.

Grupos de adaptación da competencia curricular.

9. RELACIÓN COS PLANS

a. PLAN LECTOR

A “hora de ler” durará 20 minutos e ocupará a hora lectiva despois do recreo. Ademais de fomentar a lectura, este momento axudará a que o alumnado esté máis concentrado e se relaxe

despois de estar xogando fóra.

Ä hora de seleccionar lecturas farase cun sistema mixto, é decir, que se seleccionarán lecturas obrigatorias e éstas alternaránse con lecturas libres.

As lecturas obrigatorias pretenden garantir que os alumnos/as lean textos de todo tipo(conto, novela, poesía, teatro, divulgación,…) para desenvolver correctamente a súa comprensión

lectora. A lectura poderá facerse de maneira individual-silenciosa ou en grupo en voz alta. Con respeto ás lecturas libres serán individuais ou silenciosas.

As actividades que se leven a cabo na aula serán diversas e servirán para traballar non só aspectos lingüísticos senón de todas as áreas: búsqueda de información, traballos en

equipo…Procurar que cada alumno, a partir destas actividades encontre o seu espacio persoal de aprendizaxe.

As actividades serán lúdicas e motivadoras e respectando as idades dos nenos/as, as súas motivacións, intereses e os seus propios ritmos atendendo asi á diversidade do alumnado a as

necesidades educativas de apio específico.

b. PLAN TICS

O plan de introdución das tecnoloxías da información e da comunicación implica un cambio metodolóxico e unha adaptación á realidade para o mellor aproveitamento das posibilidades

que as TIC ofertan.

Contamos cun ordenanador na aula e a aula de informática aínda que conta con poucos ordenadores intentarase usala para diversas actividades. Traballaremos nas distintas áreas os

seguintes contidos: Ofimática: sistemas e programas informáticos (procesador de textos, buscadores de internet, aplicacións, bloc de notas, reprodutores de vídeo e son…), programas

didácticos…Os obxectivos plantexados para este nivel son:

Recoñecer o ordenador como un elemento cotián do noso entorno.

Coñecer e poñer en práctica as normas básicas de funcionamento do ordenador.

Utilización das tecnoloxías da información e a comunicación como instrumento de aprendizaxe.

Utilizar programas educativos.

Seguir a secuencia correcta de ordes no manexo do ordenador.

Interese polo manexo dos ordenadores como instrumento de traballo.

Facer uso de Internet dun xeito guiado e seguro.

c. PLAN DE CONVIVENCIA

Para o desenvolvemento dos obxectivos recollidos no Plan de Convivencia, leváranse a cabo as seguintes propostas:

Informar e implicar ao alumnado nas normas de convivencia da aula así como das súas consecuencias e correcións. Sempre que sexa posible, se terá en conta a

súa opinión.

Posibilitar o diálogo co alumnado en relación á disciplina e convivencia, empregando o debate e respectando as opinións dos demais.

Desenvolvemento de habilidades sociais.

Actuación inmediata ante os problemas de conduta, seguindo as normas recollidas no plan (rexistro de incidencias).

Resolución de conflitos pola vía da mediación.

Informar ás familias no relacionado coa convivencia escolar.

d. PROXECTO DE ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES

Durante este curso académico 15-16 están programas das as visitas á Casa das Ciencias de A Coruña, ao Centro Meteorolóxico de Galicia así como a visita a unha praia

ou fraga próxima ao centro para a súa limpeza. Tamén se levará a cabo ás saídas ao contorno incluindo as que oferte o Concello.

e. PROXECTO LINGÜÍSTICO

En relación ao proxecto lingüístico, a nosa programación encamiñarase a:

Utilizar o galego como lingua vehicular habitual e preferente na vida escolar.

Promover a lectura de autores galegos a través das súas obras como lectura recomendada na casa e no colexio.

Programar actividades relacionadas coas distintas conmemoracións tradicionais facendo uso do galego: magosto, Entroido, Nadal, letras galegas… Estas actividades

programaranse no seu momento de acordo cos equipos de normalización, biblioteca e actividades extraescolares e figurarán na PXA.

En coordinación co equipo de TICS, biblioteca e normalización actualizar e renovar todo tipo de material en galego: libros, programas informáticos, cedés… e facilitar

e promover o seu uso polos alumnos/as.

Introducir a obra de artistas galegos: artes plásticas, música… como recurso nas actividades da clase.

10. ELEMENTOS TRANSVERSAIS

Sen prexuízo do seu tratamento específico nalgunhas das disciplinas de cada curso, a comprensión lectora, a expresión oral e escrita, a comunicación audiovisual, as tecnoloxías

da información e a comunicación, o emprendemento e a educación cívica e constitucional traballaranse en todas as disciplinas.

A consellería competente en materia educativa fomentará a calidade, equidade e inclusión educativa das persoas con discapacidade, a igualdade de oportunidades e non-

discriminación por razón de discapacidade, medidas de flexibilización e alternativas metodolóxicas, adaptacións curriculares, accesibilidade universal, deseño para todas as

persoas, atención á diversidade e todas aquelas medidas que sexan necesarias para conseguir que o alumnado con discapacidade poida acceder a unha educación de calidade en

igualdade de oportunidades.

Así mesmo, a consellería competente en materia educativa promoverá o desenvolvemento dos valores que fomenten a igualdade efe ctiva entre homes e mulleres e a prevención

da violencia de xénero, e dos valores inherentes ao principio de igualdade de trato e non-discriminación por calquera condición ou circunstancia persoal ou social.

Do mesmo xeito, promoverá a aprendizaxe da prevención e resolución pacífica de conflitos en todos os ámbitos da vida persoal, familiar e social, así como

dos valores que sustentan a liberdade, a xustiza, a igualdade, o pluralismo político, a paz, a democracia, o respecto polos dereitos humanos e o rexeitamento

da violencia terrorista, a pluralidade, o respecto polo Estado de dereito, o respecto e consideración polas vítimas do terrorismo, e a prevención do terrorismo

e de calquera tipo de violencia.

A programación docente debe comprender, en todo, caso a prevención da violencia de xénero, da violencia terrorista e de calquera forma de violencia,

racismo ou xenofobia, incluído o estudo do Holocausto xudeu como feito histórico.

Evitaranse os comportamentos, estereotipos e contidos sexistas, así como aqueles que supoñan discriminación por razón da orientación sexual ou da

identidade de xénero, favorecendo a visibilidade da realidade homosexual, bisexual, transexual, transxénero e intersexual.

Os currículos de educación primaria incorporan elementos curriculares relacionados co desenvolvemento sostible e o medio ambiente, os riscos de

explotación e abuso sexual, as situacións de risco derivadas da utilización das tecnoloxías da información e da comunicación, así como a protección ante

urxencias e catástrofes.

Os currículos de educación primaria incorporan elementos curriculares orientados ao desenvolvemento e afianzamento do espírito emprendedor. A

consellería con competencias en materia de educación fomentará as medidas para que o alumnado participe en actividades que lle permitan afianzar o

espírito emprendedor e a iniciativa empresarial a partir de aptitudes como a creatividade, a autonomía, a iniciativa, o traballo en equipo, a confianza nun

mesmo e o sentido crítico.

No ámbito da educación e da seguridade viaria incorpóranse elementos curriculares e promóvense accións para a mellora da convivencia e a prevención dos

accidentes d e tráfico, co fin de que o alumnado coñeza os seus dereitos e deberes como usuario/a das vías, en calidade de peón ou peoa, persoa viaxeira e

persoa condutora de bicicletas, respecte as normas e os sinais, e de que se favoreza a convivencia, a tolerancia, a prudencia, o autocontrol, o diálogo e a

empatía con actuacións axeitadas tendentes a evitar os accidentes de tráfico e as súas secuelas.

11. CONTIDOS,CRITERIOS DE AVALIACIÓN, ESTÁNDARES DE APRENDIZAXE, E MÍNIMOS EXIXIBLES DAS ÁREAS E RELACIÓN COAS COMPETENCIAS CLAVE

Este apartado está extraído íntegramente do DECRETO 105/2014, do 4 de setembro, polo que se establece o currículo da educación primaria na

Comunidade Autónoma de Galicia (DOG do 9 de setembro de2014).

Unicamente se engaden aqueles estándares de aprendizaxe que consideramos como mínimos esixibles para obter unhacualificación positiva na

área. Nalgúns casos foron simplificados, concretados oureelaborados.

12. AVALIACION COMPETENCIAS CLAVE

COMPETENCIA SENTIDO DE INICIATIVA Y ESPÍTIRU EMPRENDEDOR

CNB1.1.3. Manifesta autonomía na planificación e execución de accións e tarefas e ten iniciativa na toma dedecisións. 15%

CNB1.3.1. Utiliza estratexias para traballar de forma individual e en equipo amosando habilidades para a resolución de conflitos. 10%

LCB1.7.2. Organiza o discurso axeitándose aos diferentes modos discursivos (narrar, expoñer, describir e dialogar) 15%

VSCB1.7.2. Desenvolve actitudes de respecto e solidariedade cara aos demais en situacións formais e informais da interacción social. 15%

VSCB2.1.1. Expresar con claridade e coherencia opinións, sentimentos e emocións. 15%

EPB2.4.1. Organiza e planifica o seu propio proceso creativo partindo da idea, recollendo información bibliográfica, dos medios de comunicación ou da internet,

desenvolvéndoa en esbozos e elixindo os que mellor se adecúan aos seus propósitos na obra final, sen utilizar elementos estereotipados, sendo capaz de

compartir cos compañeiros e compañeiras o proceso e o produto final obtido. 15%

EPB2.5.2. Presenta as tarefas con orde e limpeza, respectando as normas e as indicacións establecidas, e crea hábitos de traballo. 15%

COMPETENCIA SOCIAL Y CÍVICA

Explica a importancia do cuidado do medio, así como as consecuencias da acción humana neste.15%

Aplica as normas sociocomunitarias: escoita atenta, espera de quendas, participación respectuosa.15%

Emplea de maneira efectiva a linguxje oral para expresarse e aprender, escoita, recollida de datos, pregunta e repregunta.10%

Valora a súa produción escrita así como a producíon escrita dos compañeros.10%

Desenrola e mostra actitudes apropiadas para o traballo en matemáticas: esfuerzo, perseverancia, flexibilidad y aceptación de la crítica razonada.10%

Coñece os efectos beneficiosos do exercicio físico para a saúde.15%

Respecta e acepta as diferenzas individuais. 15%

Desenrola hábitos de orde y limpeza, e usa de forma axeitada e responsable os materiais, os instrumentos e los espazos.10%

COMPETENCIA DIXITAL (CD)

CNB1.1.2. Presenta os traballos, en soporte dixital ou papel, de maneira ordenada, clara e limpa. 15%

CSB1.1.1.Busca información (empregando as TIC e outras fontes directas e indirectas), selecciona a información. 10%

LCB3.7.1. Usa con axuda Internet e as Tecnoloxías da Información e da Comunicación para escribir, presentar os textos e buscar información, buscar imaxes, crear

táboas e gráficas etc. 15%

PLEB1.3. Identifica a información máis relevante en interaccións orais nas que participa que traten sobre temas familiares procedentes de diferentes medios de

comunicación e da Internet. 10%

PLEB4.4. Completa un formulario en liña cos seus datos persoais e dos e das demais (nome, apelido, idade...). 10%

PLEB4.8. Utiliza de xeito guiado as TIC para a produción de textos sinxelos. 15%

EPB2.3.4. Utiliza as tecnoloxías da información e da comunicación para coñecer expresións artísticas e culturais dos pobos do mundo. 15%

LGB2.5.1. Utiliza, de forma guiada, as tecnoloxías da información para obter información. 10%

COMPETENCIA EN APRENDER A APRENDER (CAA

CNB1.1.5. Reflexiona sobre o traballo realizado, saca conclusións sobre como traballa e aprende e elabora estratexias para seguir aprendendo. 15%

CSB1.2.2.Adoita un comportamento responsable, construtivo e solidario respectando diferentes ideas e achegas nos debates, recoñecendo a cooperación e o diálogo

como principios básicos do funcionamento democrático. 15%

LCB1.1.2. Aplica as normas sociocomunicativas: escoita atenta, espera de quendas, participación respectuosa. 15%

PLEB5.1. Identifica aspectos básicos da vida cotiá dos países onde se fala a lingua estranxeira (horarios, comidas, festividades...) e compáraos cos propios,

amosando unha actitude de apertura cara ao diferente. 10%

EFB1.1.5. Demostra un nivel de autoconfianza axeitada ás súas capacidades. 15%

EMB2.1.4. Analiza a interpretación e valora o resultado, amosando interese por mellorar. 10%

LGB1.10.1. Interésase por expresarse oralmente coa pronuncia e entoación adecuada a cada acto comunicativo. 10%

MTB1.3.1. Profunda en problemas unha vez resoltos, analizando a coherencia da solución e buscando outras formas de resolvelos. 10%

COMPETENCIA LINGÜÍSTICA

Busca, selecciona e organiza a información importante, obtén conclusións e comunica o resultado de forma oral e escrita.15%

Expresa ideas, pensamentos,opinións, sentimentos con certa claridade.15%

Utiliza o vocabulario axeitado a súa idade para expresarse con progresiva precisión nos diferentes contextos de comunicación.15%

Comprende de forma global a información xeral de textos orais de uso habitual do ámbito escolar e social, identifica o tema e selecciona as ideas principais.15%

Responde preguntas correspondentes á comprensión literal.15%

Utiliza a información recollida para levar acabo diversas actividades en situación de aprendizaxe individual ou colectiva.10%

Elabora,imitando modelos, textos orais breves e sinxelos atendendo á formada mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos) e a súa intención

comunicativa (informativos, literarios e prescritivos).15%

CONCIENCIA Y EXPRESIONES CULTURALES

Interpreta e comenta, de forma oral e escrita, o contido das imaxes dunha obra artística concreta.15%

Procura información sobre artistas plásticos/as da propia cultura ou alleos, en relación coas características da súa obra.15%

Experimenta con materiais e texturas para creacións orixinais, integrándoos de diferentes maneiras.15%

Identifica e valora as manifestacións artísticas propias de Galicia.10%

Interpreta pezas vocais e instrumentais sinxelas con distintos agrupamentos, con e sen acompañamento.15%

Razoa o sentido do compromiso respecto a un mesmo e ás demais persoas.15%

Expresa os seus sentimentos, necesidades e dereitos, á vez que respectaos dos e das demáis nas actividades cooperativas.15%

COMPETENCIA MATEMÁTICA E COMPETENCIAS BÁSICAS EN CIENCIA E TECNOLOXÍA

Profunda en problemas unha vez resoltos, analizando a coherencia da solución e buscando outras formas de resolvelos. 20%

Le, escribe e ordena en textos numéricos e da vida cotiá, números (naturais, fraccións e decimais ata as centésimas), utilizando razoamentos apropiados e

interpretando o valor de posición de cada unha das súas cifras. 20%

Elabora e emprega estratexias de cálculo mental. 20%

Coñece a enerxía que empregan as máquinas de uso habitual e explica a importancia da ciencia e a tecnoloxía na vida cotiá.10%

Elabora gráficos sinxelos a partires de datos demográficos obtidos en diversas fontes de información.10%

Realiza composicións plásticas con figuras xeométricas, manexando ferramentas básicas de precisión e utilizando escalas e proporcións.10%

Inventa e reproduce pequenas coreografías que corresponden coa forma interna dunha obra musical de forma sinxela binaria, ternaria e rondó.10%

CIENCIAS DA NATUREZA

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO CUARTO

Obxectiv

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competenc

os ias clave

BLOQUE 1. INICIACIÓN Á ACTIVIDADE CIENTÍFICA

b B1.1. Realización de B1.1. Realizar un CNB1.1.1. Busca, selecciona e CAA

e proxectos, pequenas proxectoparaa organiza a información importante, CCL

g CMCCT

h CSIEE

i B1.2. Interese por coidar problema formulado,

a presentación dos

traballos en soporte

elaborar con CNB1.1.2. Presenta os traballos, en CCL

autonomía soporte dixital ou papel, de maneira CMCCT

dixital ou papel.

B1.3. Uso das TIC de

documentación sobre o proceso e

ordenada, clara e limpa. CD

xeito cada vez máis presentala en CNB1.1.3. Manifesta autonomía na CAA

autónomo para a

busca de información

e para a súa

comunicación,

diferentes soportes. planificación e execución de accións

e tarefas e ten iniciativa na toma de

decisións.

CMCCT

CSIEE

empregando a nivel CNB1.1.4. Consulta e utiliza CAA

básico o tratamento de documentos escritos, imaxes e CMCCT

textos (titulación, gráficos. CD formato, arquivo e

recuperación dun CNB1.1.5. Reflexiona sobre o CAA

investigacións e obtención dun obtén conclusións e comunica o

presentación de produto como resultado de forma oral e escrita.

resultados. resultado dun

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO CUARTO

Obxectiv

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competenc

os ias clave

texto, cambios, traballo realizado, saca conclusións CMCCT

substitucións e sobre como traballa e aprende e

impresión). elabora estratexias para seguir

B1.4. Seguimento dunha aprendendo.

secuencia dada para

atopar unha

información en internet

e noutros soportes.

b B1.5. Iniciación á B1.2. Establecer CNB1.2.1. Establece conxecturas de CAA

e actividade científica. conxecturas de sucesos ou problemas do seu CMCCT

g sucesos ou contorno, empregando medios problemas que propios da observación para obter CSIEE

h ocorren no seu unha información.

contorno por medio

da observación e CNB1.2.2. Emprega axeitadamente o CMCCT

obter unha vocabulario que corresponde a cada CCL información. un dos bloques de contidos.

a B1.6. O traballo B1.3. Traballar de CNB1.3.1. Utiliza estratexias para CAA

b cooperativo. forma cooperativa traballar de forma individual e en CMCCT

c B1.7. Técnicas

traballo. Recursos e

apreciando o coidado equipo amosando habilidades para a

pola seguridade resolución pacífica de conflitos. CSC

k técnicas de traballo

m individual.

B1.8. Hábitos de traballo,

esforzo e

propia e a dos seus

compañeiros/as,

coidando as

ferramentas e

facendo un uso

CSIEE

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO

CUARTO

Obxectiv

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Mínimos Competenc

os ias clave

responsabilidade. axeitado dos

materiais.

BLOQUE 2. O SER HUMANO E A SAÚDE

e B2.1. O corpo humano e B2.1. Coñecer

a CNB2.1.1. Localiza os principais CMCCT

h o seu morfoloxía externa do órganos vitais e entende a súa

k funcionamento. propio corpo e os importancia no funcionamento do

B2.2. As funcións vitais. órganos máis organismo.

importantes para o

Importancia dos

sentidos en relación seu funcionamento . CNB2.1.2. Recoñece a importancia dos Recoñece a importancia dos sentidos para a relación co medio CMCCT

co medio. Descrición sentidos para a relación co medio e e as formas de coidalos. CCL do seu papel e formas as formas de coidalos.

para o seu coidado

habitual.

B2.3. Recoñecemento

dos cambios físicos e

persoais nas

diferentes etapas da

vida das persoas.

a B2.4.

Saúde e B2.2 Identificar e CNB2.2.1. Identifica e adopta hábitos CMCCT

b enfermidade. explicar as de hixiene, de descanso e de CSC

c B2.5. Hábitos consecuencias para a alimentación sa e diferencia

saúde e o prácticas e mensaxes que son

d saudables:

alimentación, hixiene, desenvolvemento contraproducentes para a saúde.

CIENCIAS DA NATUREZA CURSO

h

k

m

exercicio físico descanso.

e persoal de determinados hábitos

B2.6. Actitude crítica ante

prácticas e mensaxes

que non favorecen o

correcto

de

hixiene,

alimentación,

exercicio

físico e descanso.

desenvolvemento

saúde.

da

ÁREA CUARTO

Obxectiv

os

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Mínimos Competenc

ias clave

CNB2.2.2 Identifica e valora as súas

habilidades persoais.

CSC

CSIEE

CNB2.2.3. Recoñece algúns factores

que producen as enfermidades máis

habituais (carie, catarros, gripe,

obesidade) e aplica actuacións para

á súa prevención.

CMCCT

B2.7. Factores que

producen as

enfermidades máis

habituais: carie,

obesidade, gripe,

catarros...

B2.8. Coñecemento de si

mesmo/a e dos e das

demais: emocións e

sentimentos propios e

alleos. Valoración das

súas habilidades

persoais.

B2.9. A relación cos

demais. Toma de

decisións.

B2.10. A igualdade entre

homes e mulleres.

CNB2.2.4. Planifica, de forma Planifica, de forma autónoma e creativa, actividades deCAA

CSC autónoma e creativa, actividades de ocio e tempo libre, individuais e en grupo.

ocio e tempo libre, individuais e en

grupo.

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO CUARTO

Obxectiv

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competenc

os ias clave

e B2.11. Clasificación dos B2.3. Deseñar un menú CNB2.3.1. Clasifica e diferencia CMCCT

h alimentos en función equilibrado para a alimentos en función dos nutrientes Selecciona a información e comunícaa oralmente ou

dos nutrientes súa idade. principais. por escrito. principais.

B2.12. Identificación

de sistemas de

conservación

alimentaria.

CNB2.3.2. Identifica sistemas de CMCCT

conservación alimentaria. Coñece as distintas formas de representar a Terra e

B2.13. Pirámide identifica polos, eixe e hemisferios.

alimentaria.

B2.14. Análise de

dietas equilibradas. CNB2.3.3. Analiza dietas e elabora un CMCCT

menú equilibrado na escola. Coñece as vertentes hidrográficas de Galicia, as súas

características e algún río que desemboca en cada

unha.

BLOQUE 3. OS SERES VIVOS

b B3.1. Diferenza entre B3.1. Identificar e CNB3.1.1. Observa, identifica e Realiza as tarefas de modo ordenado, limpo e claro CMCCT

h seres vivos e inertes. clasificar, con recoñece as características básicas

e B3.2. Identificación de

animais e de plantas

criterios científicos, e clasifica animais vertebrados e

animais, plantas e invertebrados do seu contorno, con l rochas do seu criterio científico.

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO CUARTO

Obxectiv

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competenc

os ias clave

i como seres vivos. contorno próximo, CNB3.1.2. Observa, identifica e CMCCT

o B3.3. Identificación e recoñecendo as súas recoñece as características básicas Emprega de maneira axeitada o vocabulario adquirido

clasificación de rochas características e clasifica plantas do seu contorno,

a partir de

características

observables.

principais, buscando información en fontes

variadas.

con criterio científico.

CNB3.1.3. Utiliza claves e guías para CMCCT

B3.4. Clasificación de a clasificación científica de animais e Coñece a diversidade cultural, social, política e CAA

animais vertebrados e

invertebrados a partir

plantas. lingüística de España.

de características CNB3.1.4. Identifica hábitats de seres CMCCT

observables. vivos e elabora un protocolo para CCL

B3.5 Clasificación das respectar a biodiversidade. plantas (herbas,

arbustos e árbores) a

partir de

características Localiza nun mapa as principais unidades de relevo,

observables. mares, océanos e grandes ríos de Galic.

B3.6 Utilización guiada

de claves e de guías

de animais e plantas

para a clasificación e

identificación

dalgunhas especies

existentes en Galicia.

B3.7. Identificación de

cambios observables

que se producen nos

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA

CURSO

CUARTO

Obxectiv

Contidos Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Mínimos Competenc

os ias clave

seres no contorno.

B3.8. Valoración da

biodiversidade e

interese pola súa

conservación.

a B3.9.

Planificación, B3.2.

Planificar, CNB3.2.1. Coñece e explica as

CMCCT

b observación e observar e comparar, funcións de relación, reprodución e Valora a importancia da escritura, a agricultura e a

c comparación das empregando os alimentación. gandería como descubrimentos que cambiaron diversas maneiras en instrumentos e o

profundamente as sociedades humanas. e que os seres vivos material necesarios e

h realizan as funcións rexistrar de forma

i vitais utilizando cooperativa, algún

instrumentos proceso asociado ao

j CNB3.2.2. Planifica, observa, compara, CMCCT apropiados e medios ciclo vital dun ser vivo

rexistra e comunica, empregando CCL l audiovisuais e contrastando os

soportes textuais variados, os CSIEE m tecnolóxicos da rexistros propios e os resultados da observación do ciclo

o maneira máis precisa dos compañeiros con vital previamente planificado. CD e rigorosa posible. información doutras

Comunicación dos fontes. Comunicar de

resultados, xeito oral e escrito os

empregando distintos resultados,

soportes textuais. empregando soportes

textuais variados.

BLOQUE 4. MATERIA E ENERXÍA

a B4.1. O sol e a auga B4.1. Identificar, a CNB4.1.1. Identifica e coñece a CMCCT

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO

CUARTO

Obxectiv

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Mínimos Competenc

os ias clave

b como fontes de partir de exemplos da intervención da enerxía nos cambios CSC

c enerxía. vida cotiá, usos dos da vida cotiá.

recursos naturais e

e B4.2. Características e

consecuencias do CNB4.1.2. Explica algunhas CMCCT h

propiedades do aire e

actuacións necesarias seu uso inadecuado características e propiedades do aire CCL para evitar a súa facendo fincapé no e as actuacións necesarias para

CSC contaminación. aforro enerxético e no evitar a súa contaminación.

B4.3 Valoración da

importancia da boa

calidade da auga e do

aire para a nosa

saúde e o

mantemento da vida.

B4.4. Intervención da

enerxía na vida cotiá.

B4.5. Uso responsable

dos recursos naturais

do planeta. Aforro

enerxético.

B4.6. A produción de

residuos, a

contaminación e o

impacto ambiental.

B4.7.

Desenvolvemento de actitudes individuais e colectivas fronte a

impacto

medioambiental. CN B4.1.3. Elabora protocolos para

mellorar os problemas

medioambientais da súa contorna.

CMCCT

CSC

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO CUARTO

Obxectiv

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competenc

os ias clave

determinados

problemas

mediombientais.

b B4.8. Realización de B4.2. Realizar CNB4.2.1. Investiga e explica o CMCCT

e experiencias sinxelas experiencias sinxelas comportamento de certos corpos CCL

g sobre o e pequenas diante da luz. comportamento dos investigacións para

h corpos (lupas, recoñecer os CNB4.2.2. Identifica forzas coñecidas CMCCT

espellos, auga e cambios de certos que fan que os obxectos se movan

prismas) diante da luz. corpos diante da luz ou se deformen a través de

B4.9. Identificación de e os efectos de experiencias ou pequenas

forzas coñecidas que

fan que os obxectos

se movan ou

deformen.

forzas coñecidas no investigacións.

movemento dos

corpos.

b B4.10. Realización de B4.3. Realizar CNB4.3.1. Compara densidades de CMCCT

e experiencias con experiencias con diferentes substancias de uso cotián

g mesturas. mesturas sinxelas de con respecto á auga e presenta

h B4.11. Identificación de substancias conclusións en diferentes soportes.

compoñentes e

preparación dunha

mestura.

B4.12. Procedementos

de separación.

relacionadas coa vida

doméstica e do CNB4.3.2. Identifica e prepara CMCCT

contorno e achegar algunhas mesturas de uso

conclusións sobre os doméstico.

resultados.

CNB4.3.3. Separa compoñentes CMCCT

dalgunhas mesturas de uso cotián

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA CURSO CUARTO

Obxectiv

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competenc

os ias clave

presentando conclusións sobre os

resultados.

BLOQUE 5. A TECNOLOXÍA, OBXECTOS E MÁQUINAS

a B5.1. Identificación da B5.1. Manipular e CNB5.1.1. Manipula e identifica CMCCT

b enerxía que fai observar o algunhas máquinas e aparellos CSC

e funcionar as máquinas funcionamento de sinxelos e habituais na vida cotiá,

h de uso cotián e aparellos e máquinas analizando o seu funcionamento.

doméstico e algúns sinxelas simples e

CSIEE

operadores mecánicos das complexas máis CNB5.1.2. Coñece a enerxía que CMCCT

(eixe, roda, polea, habituais e o seu uso empregan as máquinas de uso CCL plano inclinado, na vida cotián. habitual e explica a importancia da

engrenaxe, freo, ciencia e a tecnoloxía na vida cotiá.

panca, manivela etc.).

B5.2. Importancia da

ciencia e da tecnoloxía

para mellorar as

condicións de vida e

de traballo.

a B5.3. Planificación e B5.2. Planificar e CNB5.2.1. Identifica e describe oficios CMCCT

b realización dalgún realizar a construción en función dos materiais, das CCL c obxecto ou máquina de forma cooperativa ferramentas e das máquinas que

d

de construción sinxela. dalgún obxecto ou empregan.

B5.4. Manexo de máquina sinxela para

CSC

e ferramentas, aparellos

e máquinas de uso

a resolución dun CNB5.2.2. Aplica os coñecementos ao CMCCT

problema formulado e deseño e á construción dalgún

ÁREA CIENCIAS DA NATUREZA

CURSO

CUARTO

Obxectiv

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Mínimos Competenc

os ias clave

h doméstico, superando presentar os obxecto ou aparello sinxelo, CAA

j estereotipos sexistas. resultados en empregando operacións CCEC

m B5.5Prevención de diferentes soportes. matemáticas no cálculo previo, así

CD riscos no emprego de

como as tecnolóxicas: unir, cortar,

CSIEE máquinasde uso pegar...

cotián.

CIENCIAS SOCIAIS

ÁREA CIENCIAS SOCIAIS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

BLOQUE 1. CONTIDOS COMÚNS

a B1.1.Iniciación ao coñecemento B1.1.Realizar un traballo de

CSB1.1.1.Busca información CAA

científico, toma de conciencia das súas investigación que supoña a busca, (empregando as TIC e outras

b fases e a súa aplicación nas Ciencias selección e organización de fontes directas e indirectas), CD

d sociais.Proposta de traballo que xurda información sobre fenómenos selecciona a información

CMCCT dun problema, acontecemento ou previamente delimitados, a relevante, a organiza, analiza,

e inquedanza e que supoña un proceso de realización dun produto, a obtén conclusións sinxelas e as CCL

h investigación e acción que garanta documentación do proceso e a comunica oralmente e/ou por

i participación activa do alumnado e comunicación do resultados. escrito.

facilite o proceso de autorregulación de

aprendizaxes. CSB1.1.2.Manifesta autonomía na CSIEE

B1.2.Busca e selección de información planificación e execución de CAA empregando as TIC e outras fontes accións e tarefas, ten iniciativa na

(directas e indirectas), organización, toma de decisións e asume

análise, documentación do proceso responsabilidades.

(mediante uso do cartafoles) e

comunicación das conclusións. CSB1.1.3.Realiza as tarefas CAA

B1.3.Planificación e xestión de proxectos encomendadas e presenta os CCL co fin de acadar obxectivos. Iniciativa traballos de maneira ordenada,

CMCCT emprendedora. clara e limpa.

a B1.4.Emprego de técnicas de estudo B1.2.Empregar estratexias de traballo CSB1.2.1.Participa en actividades CSC

b individual e de estratexias de traballo cooperativo, adoitar un individuais e de grupo, e emprega CAA

c cooperativo. Valoración do esforzo e comportamento de respecto e estratexias de traballo cooperativo coidado do material. tolerancia ante as diferentes ideas e valorando o esforzo e o coidado

d B1.5.Participación activa e construtiva achegas alleas nos diálogos e do material.

na vida social, uso das normas de

convivencia

debates, valorando o esforzo e

amosando actitudes de cooperación, CSB1.2.2.Adoita un CSC

B1.6 A cooperación e o diálogo como

valores democráticos e recursos básicos

na resolución pacífica de conflitos.

participación e respecto cara aos comportamento responsable,

demais. construtivo e solidario

respectando diferentes ideas e

achegas nos debates,

recoñecendo a cooperación e o

diálogo como principios básicos

do funcionamento democrático.

CAA

b B1.7.Utilización da terminoloxía propia B1.3.Coñecer e utilizar as palabras CSB1 3.1.Emprega de maneira CCL

e da área. claves e conceptos necesarios para axeitada o vocabulario CAA

h Elaboración dun glosario da área.

i B1.8.Fomento de Técnicas de animación á lectura de textos de divulgación das

ser capaz de ler, escribir e falar sobre adquirido para ser capaz de ler,

Ciencias sociais, así como escribir e falar sobre Ciencias

comprender diferentes linguaxes sociais.

CMCCT

CSC

o Ciencias sociais (de carácter social, xeográfico e histórico).

recollidos en textos de carácter

social, xeográfico ou histórico. CCB1.3.2.Expón oralmente de CCL

forma clara e ordenada, contidos CMCCT A prensa escrita e dixital como fontes relacionados coa área, que

CSC de información. manifestan a comprensión de

B1.9.Utilización e lectura de diferentes textos orais e /ou escritos de

linguaxes textuais e gráficos. carácter xeográfico, social e

histórico.

CAA

CSB1.3.3.Analiza informacións CCL

relacionadas coa área e manexa CD imaxes, táboas, gráficos,

CMCCT esquemas, resumos e as

tecnoloxías da información e a CSC

comunicación.

BLOQUE 2. O MUNDO QUE NOS RODEA

h B2.1.A litosfera: placas tectónicas. Os B2.1.Coñecer a formación da CSB2.1..1 Coñece e define a CMCCT

e volcáns, os terremotos e as súas litosfera e a dinámica de placas formación da litosfera e a

CAA consecuencias. tectónicas e analizar as súas dinámica de placas

o influencias e consecuencias no tectónicas e as súas CCL medio que o rodea. consecuencias.

h B2.2.Formas de representación da B2.2.Explicar e comparar as distintas CSB2.2.1.Explica e compara as CMCCT

e Terra: planos, mapas, planisferios e formas de representar a superficie distintas formas de CCL

g globos terráqueos. terrestre identificando os polos, o representación da Terra, planos,

CAA

eixe e os hemisferios e analizar cal mapas, planisferios e globos i

B2.3.Identificación dos polos, o eixe e os

hemisferios. delas reflicte mellor a realidade á que terráqueos identificando polos,

representa. eixe e hemisferios.

h B2.4.Os paralelos e meridianos. As B2.3. Identificar e manexar os CSB2.3.1. Localiza diferentes CMCCT

g coordenadas xeográficas: latitude e conceptos de paralelos, meridianos e puntos da Terra empregando os CAA

i lonxitude. coordenadas xeográficas para paralelos e meridianos e as

localizar determinados puntos da coordenadas xeográficas.

Terra.

h B2.5.Planos, mapas e planisferios. B2.4.Diferenciar correctamente entre CSB2.4.1.Identifica e clasifica CMCCT

g Mapas físicos e políticos. planos, mapas, planisferios, mapas distintos tipos de mapas, define CAA

e B2.6.Escalas e signos convencionais físicos e políticos, analizar e que é a escala nun mapa, o seu

describir as características máis uso e emprega e interpreta os

i dun mapa.

B2.7.Orientación no espazo: Elaboración relevantes de cada un e interpretar a signos convencionais básicos

súa escala e signos convencionais que poden aparecer nel.

dun itinerario coa axuda de ferramentas

básicos de cara a orientarse nun

dixitais.

espazo determinado e á elaboración

dun itinerario empregando as TIC.

h B2.8.O tempo atmosférico. B2.5.Explicar que é o tempo CSB2.5.1.Define tempo CMCCT

B2.9.Medición e predición meteorolóxica. atmosférico, coñecer os instrumentos atmosférico, identifica os distintos

g Instrumentos de medida. Elaboración e de medida, o seu uso, realizar instrumentos de medida que se CCL comunicación dun parte meteorolóxico medicións e interpretacións de utilizan para a recollida de datos

i CAA empregando as TIC (programa de gráficos a través dos datos recollidos atmosféricos clasificándoos

e radio, boletín meteorolóxico etc). nunha estación meteorolóxica de segundo a función e información

b B2.10.Gráficos sinxelos de temperaturas e cara a facer unha predición do tempo que proporcionan e fai

atmosférico para un período de medicións, interpretacións de

precipitacións: os climogramas.

tempo determinado e a datos e predicións do tempo

B2.11.Os mapas do tempo. Símbolos comunicación deste empregando atmosférico.

convencionais.

mapas do tempo. CSB2.5.2.Describe unha estación CMCCT

meteorolóxica, explica a súa CCL función e confecciona e interpreta

CAA gráficos sinxelos de temperaturas

e precipitacións. CD

CSB2.5.3.Interpreta e elabora CMCCT

sinxelos mapas meteorolóxicos distinguindo os seus elementos

principais.

a B2.12.A hidrosfera. Distribución das B2.6.Explicar a hidrosfera, identificar e CSB2.6.1.Define hidrosfera, e CMCCT

b augas no planeta. Masas e cursos de nomear masas e cursos de auga, identifica e nomea as grandes CCL

h auga. diferenciando augas superficiais e masas e cursos de auga,

CSC

augas subterráneas, cuncas e explicando como se forman as B2.13.Vertentes hidrográficas.

e

vertentes hidrográficas e analizar as augas subterráneas, como afloran

B2.14.Os tramos dun río.

o partes as partes dun río do medio e como se accede a elas.

próximo.

CSB2.6.2.Diferencia cuncas e CMCCT

vertentes hidrográficas. CCL

CSB2.6.3.Identifica e nomea os CMCCT

tramos dun río e as CCL

características de cada un deles. CAA

e B2.15.A litosfera: características e tipos B2.7.Adquirir o concepto de litosfera, CSB2.7.1.Observa, identifica e CMCCT

h de rochas. coñecer algúns tipos de rochas e a explica a composición das CCL

o B2.16.Rochas e minerais: propiedades, súa composición identificando rochas nomeando algúns dos

usos e utilidades. distintos minerais e algunha das súas seus tipos.

propiedades e usos. Facer especial CSB2.7.2.Identifica e explica as CMCCT fincapé nos que son propios de diferenzas entre rochas e CCL Galicia minerais, describe os seus usos e

utilidades clasificando algúns

minerais segundo as súas

propiedades.

e B2.17.A diversidade xeográfica das B2.8.Describir as características do CSB2.8.1.Localiza nun mapa as CSC

h paisaxes de Galicia: relevo e hidrografía. relevo de Galicia e a súa rede principais unidades de relevo en CAA

i Utilización de sistemas de información hidrográfica, localizándoos nun Galicia e as súas vertentes

xeográfica. mapa. hidrográficas.

o

CSB2. 8.2 Sitúa nun mapa os CSC

mares, océanos e os grandes ríos CAA

de Galicia.

a B2.18.A intervención humana no medio. B2.9.Explicar a importancia da CSB2.9.1.Explica a importancia do CSC

b B2.19.A contaminación e o cambio intervención humana no medio e coidado do medio, así como as CCL

h climático. favorecer o desenvolvemento consecuencias da acción humana

sostible a través da realización dunha neste.

campaña de concienciación no

B2.20.Desenvolvemento sostible e centro educativo. CSB2.9.2. Propón algunhas CSC

consumo responsable. Elaboración medidas para o desenvolvemento CCL

dunha campaña de concienciación no sostible e o consumo

centro educativo. responsable.

BLOQUE 3. VIVIR EN SOCIEDADE

a B3.1.A Constitución de 1978. B3.1.Analizar a importancia que teñen CSB3.1.1.Identifica, respecta e

CSC

d B3.2.Dereitos e deberes dos cidadáns e os dereitos, deberes e liberdades valora os principios democráticos Emprega de CCL

h cidadás. recollidos na Constitución para o máis importantes establecidos na maneira axeitada o

exercicio dunha cidadanía activa e Constitución para o exercicio da vocabulario

unha convivencia pacífica. cidadanía activa e convivencia

pacífica. adquirido.

a B3.3.Forma de goberno: a monarquía B3.2.Identificar as principais CSB3.2.1.Identifica as principais CSC

d parlamentaria. institucións políticas de Galicia e do institucións de Galicia e do CCL

h B3.4.As principais institucións políticas e Estado español que se derivan da Estado español e describe as

as súas funcións. Elaboración de Constitución, así como as súas súas funcións.

o organigramas sinxelos. funcións.

CSB3.2.2.Identifica a división de CCL

poderes do Estado e cales son as CSC

atribucións recollidas na

Constitución para cada un deles.

a B3.5.A organización social, política e B3.3.Coñecer a organización CSB3 3.1 Explica a organización CCL

d territorial: o Estado español e as territorial do Estado español e os territorial de España, nomea as CSC

h Comunidades Autónomas. seus órganos de goberno básicos estruturas básicas de goberno e

o B3.6.Estruturas de goberno básicas: o localiza en mapas políticos as

concello. distintas comunidades autónomas

que forman España.

a B3.7. Manifestacións culturais e B3.4.Valorar a diversidade cultural, CSB3.4.1.Recoñece, partindo da Realiza as tarefas de modo CSC

d lingüísticas de España. social, política e lingüística do Estado realidade do estado español, a ordenado,limpo e claro CCL

h español respectando as diferenzas. diversidade cultural, social,

Coñece as distintas formas

política e lingüística nun mesmo

de representar a Terra e

territorio como fonte de identifica polos, eixe e

enriquecemento cultural. hemisferios.

Coñece a diversidade cultural

social, política e lingüística de

España.

Define Prehistoria e Historia

asociando estas etapas a

feitos que marcaron o seu

inicio e o seu fin.

d B3.8.Demografía e poboación. B3.5.Comprender e interpreta os CSB3.5.1.Define demografía e CCL

g B3.9.Conceptos demográficos: básicos e a principais conceptos demográficos e comprende os principais CSC

h súa representación. Representacións gráficas dalgúns datos demográficos de

calculalos a partires dos datos de conceptos demográficos.

poboación.

i Galicia obtidos en fontes estatísticas: CSB3.5.2.Elabora gráficos CMCCT o

IGE. sinxelos a partires de datos

demográficos de obtidos en

diversas fontes de información.

CAA

a B3.10.Educación viaria. Adquisición de B3.6. Coñecer e respectar as normas CSB3 6.1.Explica normas básicas CSC

h coñecementos que contribúan a de circulación e fomentar a de circulación e as consecuencias CCL

n consolidar condutas e hábitos viarios seguridade viaria en todos os seus derivadas do descoñecemento ou

correctos. aspectos. incumprimento destas.

CSB3 6.2.Coñece o significado CSC

dalgunhas sinais de tráfico, CCL

recoñece a importancia de

respectalas e as utiliza tanto

como peón ou peoa e como

persoa usuaria de medios de

transporte (abrocharse o cinto,

non molestar a persoa

condutora...)

BLOQUE 4. AS PEGADAS DO TEMPO

b B4.1.O tempo histórico. A Prehistoria e a B4.1.Explicar as características de CSB4.1.1.Define o concepto de CSC

g Idade Antiga: duración e datación dos cada tempo histórico estudado e prehistoria e historia, asociándoa CMCCT

h feitos históricos significativos que as certos acontecementos desas as distintas idades aos feitos que acoutan. Proxecto de traballo épocas que determinaron cambios marcan o seu inicio e final. CCL

colaborativo sobre as formas de vida fundamentais no rumbo da historia. CSB4.1.2.Explica e valora a CSC

que caracterizan a Prehistoria. importancia da escritura, a CCEC

agricultura e a gandería, como CCL

descubrimentos que cambiaron profundamente as sociedades

humanas.

Localiza nun mapa as

b B4.2.As fontes históricas: a importancia B4.2.Coñecer a importancia das CSB4.2.1.Recoñece a importancia principais unidades de relevo, CSC

h das fontes arqueolóxicas e materiais. A fontes históricas para o estudo da dos restos arqueolóxicos e mares, océanos e grandes CMCCT

i escritura. historia. materiais que produce unha ríos de Galicia.

CAA sociedade como fontes para

coñecer o noso pasado, con

especial relevancia da

escritura.

g B4.3.Técnicas para localizar no tempo e B4.3.Utiliza as nocións básicas de CSB4.3.1.Recoñece o século CMCCT

h no espazo feitos do pasado: os mapas sucesión, duración e simultaneidade como unidade de medida do CSC históricos e as liñas do tempo. para ordenar temporalmente algúns tempo histórico e localiza

feitos históricos e outros feitos feitos situándoos como

relevantes. sucesivos a.C o d.C

percibindo a duración, a algún río que

simultaneidade e as relacións

entre os acontecementos. desemboca en cada

unha.

b B4.4.A península ibérica na Prehistoria. B4.4.Identificar e localizar no tempo os CSB4.4.1.Sitúa nunha liña do CMCCT

d B4.5.A península ibérica na Idade procesos e acontecementos tempo os feitos fundamentais da CSC

h Antiga. o

B4.6.A Prehistoria e Idade Antiga en

Galicia. Os principais xacementos

arqueolóxicos de Galicia.

históricos e culturais máis relevantes prehistoria e historia de España e

da historia de España para adquirir describe as principais

unha perspectiva global da súa características de cada unha

evolución e coñecer os principais delas.

xacementos arqueolóxicos de

CCEC

CCL

Galicia. CSB4.4.2.Explica aspectos CCEC

relacionados coa forma de vida, CSC

organización social e cultura das CCL

distintas épocas históricas

estudadas.

CSB4.4.3.Explica a diferenza dos CSC

dous períodos nos que se divide CCEC

a Prehistoria e describe as CCL

características básicas das

formas de vida nestas dúas

épocas.

CSB4.3.2.Usa diferentes técnicas Coñece as vertentes CSC

para localizar no tempo e no espazo feitos do pasado,

hidrográficas de Galicia, CMCCT

as súas características e CAA

CSB4.4.4.Data a Idade Antiga e Valora a importancia da CMCCT

describe as características escritura, a agricultura e a CSC

básicas da vida naquel tempo, en gandería como CCEC

especial as referidas á descubrimentos que

romanización.

cambiaron profundamente

as sociedades humanas.

d B4.7.Noso patrimonio histórico e cultural. B4.5.Desenvolver a curiosidade por CSB4.5.1.Identifica, valora e Selecciona a información CSC

h coñecer as formas da vida humana respecta o patrimonio natural, e comunícaa oralmente CCEC

o no pasado, valorando a importancia histórico, cultural e artístico e

ou por escrito.

que teñen os restos para o asume as responsabilidades que

coñecemento e estudo da historia e supón a súa conservación e

como patrimonio cultural que hai que mellora.

coidar e legar.

d B4.8.Museos, sitios e monumentos B4.6.Valorar a importancia dos museos, CSB4.6.1.Respecta e asume o CSC

h históricos como espazos de aprendizaxe sitios e monumentos históricos como comportamento que debe CCEC

o e gozo. Planificación conxunta e visita a espazos onde se ensina e aprende, cumprirse cando visita un museo

un museo próximo. amosando unha actitude de respecto ou un edificio antigo.

á súa contorna e á súa cultura,

apreciando a herdanza cultural.

LINGUA CASTELÁ E LITERATURA

ÁREA LINGUA CASTELÁ E LITERATURA CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Mínimos Competencias clave

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL. FALAR E ESCOITAR

a B1.1. Estratexias e normas para o B1.1. Participar en situacións de LCB1.1.1. Expresa ideas, CCL

c intercambio comunicativo: participación; comunicación, dirixidas ou pensamentos, opinións, CAA

e exposición clara; escoita; respecto á espontáneas, respectando as normas sentimentos con certa claridade.

CSC quenda de palabra; entoación adecuada; da comunicación: quenda de palabra,

respecto polos sentimentos, escoitar. LCB1.1.2. Aplica as normas CCL

experiencias, ideas, opinións e

sociocomunicativas: escoita

coñecementos dos e das demais. CAA

atenta, espera de quendas, CSC

participación respectuosa.

e B1.2. Comprensión e expresión de B1.2. Recoñece a información verbal e LCB1.2.1. Integra recursos CCL

mensaxes verbais e non verbais. non verbal dos discursos orais e verbais e non verbais para integrala nas producións propias. comunicarse nas interaccións orais, dándolle valor

complementario a estes.

LCB1.2.2. Exprésase cunha CCL

pronunciación e unha dicción correctas: articulación, ritmo,

entoación.

a B1.3. Participación en situación de B1.3. Expresarse con coherencia LCB1.3.1. Participa activamente e CCL

b comunicación, espontáneas e dirixidas, básica de forma oral para satisfacer con coherencia na secuencia das CD

utilizando un discurso ordenado e necesidades de comunicación en súas ideas en diversas situación

e coherente. diferentes situacións. de comunicación: CAA

- diálogos CSC

-exposicións orais segundo modelo CSIEE

e guiadas, con axuda, cando

cumpra, das tecnoloxías da

información e comunicación.

LCB1.3.2. Participa activamente CCL

nas tarefas de aula, cooperando CAA en situación de aprendizaxe

CSC compartida.

CSIEE

e B1.4. Dedución das palabras polo B1.4. Facer hipóteses sobre o LCB1.4.1. Utiliza o vocabulario CCL

contexto. Interese pola ampliación significado de palabras sinxelas a axeitado a súa idade para

do vocabulario. Creación de redes partir do seu contexto de uso. expresarse con progresiva

semánticas sinxelas. precisión nos diferentes contextos

de comunicación.

LCB1.4 2. Diferencia polo contexto CCL

o significado de correspondencias fonema-grafía

idénticas en textos significativos.

b B1.5. Comprensión global e específica B1.5. Recoñecer o tema e as ideas LCB1.5.1. Comprende de forma CCL

e de textos orais de diversa tipoloxía principais dos textos orais sinxelos. global a información xeral de CAA atendendo á forma da mensaxe textos orais de uso habitual,do

(descritivos, narrativos, dialogados, ámbito escolar e social, identifica

expositivos) e a súa intención o tema e selecciona as ideas

comunicativa (informativos, literarios e principais.

prescritivos)

LCB1.5.2. Recoñece a tipoloxía CCL

de textos orais sinxelos de CAA

diversa tipoloxía atendendo á

forma da mensaxe (descritivos,

narrativos, dialogados,

expositivos) e a súa intención

comunicativa (informativos,

literarios e prescritivos).

LCB1.5.3. Responde preguntas CCL

correspondentes á comprensión

literal.

LCB1.5.4. Utiliza a información CCL

recollida para levar a cabo CAA diversas actividades en situación

CSC de aprendizaxe individual ou

colectiva. CSIEE

b B1.6. Reprodución de textos adecuados B1.6. Reproducir textos axeitados á LCB1.6.1. Reproduce de memoria CCL

e ao nivel que estimulen o seu interese. súa idade, os seus gustos e breves textos literarios ou non CAA intereses, utilizando con creatividade literarios axeitados aos seus

CCEC as distintas estratexias de gustos e intereses.

comunicación oral.

b B1.7. Produción de textos orais de diversa B1.7. Producir textos orais breves e LCB1.7.1. Elabora, imitando CCL

e tipoloxía segundo o seu formato e sinxelos dos xéneros máis habituais modelos, textos orais breves e CAA intención comunicativa. imitando modelos e adecuados ao sinxelos atendendo á forma da

CSIEE seu nivel mensaxe (descritivos, narrativos, dialogados, expositivos) e a súa

intención comunicativa

(informativos, literarios e

prescritivos).

LCB1.7.2. Organiza o discurso CCL

axeitándose aos diferentes modos CAA discursivos (narrar, expoñer,

CSIEE describir e dialogar)

a B1.8. Estratexias para utilizar a linguaxe B1.8. Utilizar de xeito efectivo a LCB1.8.1. Emprega de xeito CCL

b oral como instrumento de comunicación linguaxe oral: escoitar con atención, efectivo a linguaxe oral para CAA

e e aprendizaxe: escoitar, recoller datos, recoller datos, preguntar e comunicarse e aprender: escoita,

CSC preguntar repreguntar. recollida de datos, pregunta e

repregunta. CSIEE

b B1.8. Estratexias para utilizar a linguaxe B1.9. Valorar os medios de LCB1.9.1. Utiliza de xeito guiado CCL

d oral como instrumento de comunicación comunicación social como os medios audiovisuais e dixitais CD

e e aprendizaxe: escoitar, recoller datos e instrumento de aprendizaxe e de para recoller información.

CAA preguntar. acceso a informacións e experiencias

de outras persoas. LCB1.9.2. Transforma en noticias CCL

feitos cotiás próximos á súa CSC

realidade, imitando modelos.

LCB1.9.3. Resume de forma global CCL

entrevistas, noticias e debates CD infantís procedentes dos medios

CAA

de comunicación. CSC

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA. LER

e B2.1. Lectura, en silencio e en voz alta de B2.1. Ler en voz alta e en silencio, LCB2.1.1. Le en silencio e en voz CCL

distintos tipos de texto adecuados ao diferentes textos. alta, sen dificultade e con certa

seu nivel. expresividade, diferentes tipos de

textos apropiados á súa idade

e B2.2. Comprensión global e específica de B2.2. Comprender distintos tipos de LCB2.2. 1. Distingue, de forma CCL

distintos tipos de texto atendendo a textos adaptados á idade e xeral, entre as diversas tipoloxías CAA forma da mensaxe (descriptivos, utilizando a lectura como medio para textuais en textos do ámbito

narrativos, dialogados, expositivos) e a ampliar o vocabulario e fixar a escolar e social.

súa intención comunicativa ortografía.

(informativos, literarios e prescriptivos). LCB2.2.2. Resume textos lidos, de CCL

diferente tipoloxía, adecuados a CAA súa idade e reflectindo a

estrutura e destacando as ideas

principais.

e B2.3. Utilización de estratexias para a B2.3. Utilizar estratexias para a LCB2.3.1. Formula hipóteses CCL

comprensión lectora de textos: comprensión de textos sinxelos de sobre o contido do texto a partir CAA

consideración do título e das diversa tipoloxía. do título e das ilustracións

ilustracións. Identificación de palabras redundantes.

clave. Relectura. Anticipación de

hipóteses de significado polo LCB2.3.2. Identifica as palabras CCL

contexto. Recoñecemento básico da clave dun texto. CAA tipoloxía textual. Uso do dicionario.

LCB2.3.3. Activa coñecementos CCL

previos axudándose deles para CCA

comprender un texto.

LCB2.3.4. Relaciona de xeito global, CCL

a información contida nos CMCT gráficos e ilustracións coa

CCA información que aparece no texto.

LCB2.3.5. Interpreta mapas CCL

conceptuais sinxelos. CCA

LCB2.3.6. Iníciase na utilización CCL

autónoma do dicionario en CAA

distintos soportes, no seu traballo

escolar.

b B2.4. Gusto pola lectura. B2.4. Ler por propia iniciativa LCB2.4.1. Dedica un tempo CCL

e B2.5. Selección de libros segundo o diferentes tipos de textos. semanal para a lectura voluntaria

gusto persoal. de diferentes textos.

B2.6. Lectura dos libros establecidos no

Plan lector.

b B2.6. Lectura dos libros establecidos no B2.5. Utilizar fontes e soportes LCB2.5.1. Consulta biblioteca, de CCL

e Plan lector. existentes na biblioteca para xeito guiado, de diferentes fontes CD

i B2.7. Uso da biblioteca para a procura seleccionar e recoller información, bibliográficas e textos en soporte

CAA de información e utilización da mesma ampliar coñecementos e aplicalos en informático para obter información

como fonte de aprendizaxe e de lecer. traballos persoais. para realizar traballos individuais

ou en grupo.

LCB2.5.2. Localiza na biblioteca de CCL

aula e centro lecturas axeitadas CD ao seu gusto persoal e

CAA intereses, aplicando as normas básicas de funcionamento da

mesma.

LCB2.5.3. Identifica o argumento CCL

de lecturas realizadas dando CAA conta dalgunhas referencias

bibliográficas: autor ou autora e

xénero.

a B2.8. Iniciación á creación da biblioteca B2.6. Mostra interese por manter LCB2.6.1. Coida, conserva e CCL

b persoal. unha biblioteca propia. organiza os seus libros. CSC

e

a B2.9. Identificación e valoración crítica B2.7. Identifica a estrutura LCB2.7.1. Diferenza entre CCL

e das mensaxes e valores transmitidos organizativa de diferentes textos información e publicidade. CAA polo texto. lidos, centrándose na interpretación

CSC do seu significado.

LCB2.7.2. Formula hipótese sobre a CCL

finalidade de textos de tipoloxía CAA evidente a partir da súa estrutura

CSC e dos elementos lingüísticos e

non lingüísticos.

e B2.10. Utilización guiada das B2.8. Utilizar as Tecnoloxías da LCB2.10.1. Utiliza as Tecnoloxías CCL

i Tecnoloxías da Información e Información e Comunicación para a da Información e Comunicación CD Comunicación para a procura e procura e tratamento guiado da para a procura e tratamento

CAA tratamento guiado da información. información. guiado da información.

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA. ESCRIBIR

b B3.1. Produción de textos para comunicar B3.1. Producir textos segundo un LCB3.1.1. Escribe, en diferentes

CCL

e coñecementos, experiencias e modelo con diferentes intencións soportes, textos sinxelo do ámbito Expresa o lido en CD necesidades. comunicativas, aplicando as regras escolar e social: atendendo á

diferentes soportes CAA

ortográficas e coidando a caligrafía, forma da mensaxe (descritivos, B3.2. Cohesión do texto: mantemento do claramente.

tempo verbal, puntuación. orde e presentación. narrativos, dialogados,

B3.3. Aplicación das normas

expositivos) e a súa intención

comunicativa (informativos,

ortográficas. Acentuación.

literarios e prescritivos) diarios,

cartas, correos electrónicos,

noticias, contos, folletos

informativos, narracións, textos

científicos, anuncios publicitarios,

receitas, instrucións, normas….

LCB3.1.2. Escribe textos,

CCL

organizando as ideas utilizando Presenta o seu CAA elementos de cohesión básicos e traballo limpo,

CSIEE respectando as normas lexible e ordenado

gramaticais e ortográficas

básicas.

LCB3.1.3. Elabora e presenta, de

CCL

forma guiada, un informe sinxelo, Memoriza e CD utilizando soporte papel e reproduce textos

CAA informático sobre tarefas ou adecuados á súa

CSIEE proxectos realizados. idade: cancións,

poemas, adiviñas

LCB3.1.4. Presenta os seus

CCL

textos con caligrafía clara e Emprega as normas CAA

limpeza: evitando riscos, ortográficas

inclinación de liñas etc. e gramaticais

básicas nas súas

producións escritas

b B3.4. Valoración da propia produción B3.2. Valorar a súa propia produción LCB3.2.1. Valora a súa propia CCL

e escrita, así como da produción escrita escrita, así como a produción escrita produción escrita, así como a CSC dos seus compañeiros. dos seus compañeiros. produción escrita dos seus

compañeiros.

b B3.5. Valoración da propia produción B3.3 Buscar unha mellora progresiva LCB3.3.1. Pon interese e CCL

e escrita, así como da produción escrita no uso da lingua escrita. esfórzase por escribir CAA

dos seus compañeiros. correctamente

B3.6. Realización de ditados.

LCB3.3.2. Reproduce textos CCL

ditados.

b B3.7. Normas e estratexias para a B3.4. Aplicar todas as fases do proceso LCB3.4.1. Emprega, de xeito CCL

e produción de textos: planificación de escritura na produción de textos guiado e segundo modelos, CAA (función, destinatario, xeración de ideas, escritos de distinta índole: estratexias de planificación,

CSIEE estrutura...) planificación, textualización, revisión textualización e revisión do texto.

e reescritura.

B3.8. Textualización en frases con

secuencia lineal. LCB3.4.2. Utiliza, para escribir CCL

B3.9. Revisión e mellora do texto.

textos sinxelos, borradores que CAA amosan: a xeración e selección

CSIEE de ideas, a revisión ortográfica e

a secuencia coherente do escrito.

b B3.10. Creación de textos utilizando a B3.5. Elaborar proxectos individuais ou LCB3.5.1. Elabora gráficas sinxelas CCL

e linguaxe verbal e non verbal con colectivos sobre diferentes temas do a partir de datos obtidos de CAA

i intención informativa: carteis seu interese. forma guiada.

publicitarios. Anuncios. Cómics.

LCB3.5.2. Elabora con creatividade

CCL

textos breves do seu interese: CD contos, anuncios, rimas,

CAA

cancións, cómics, carteis, Produce textos

CSIEE ilustrándoos para facilitar a súa variados (cartas,

compresión ou mellorar a súa

presentación. pregóns,

poemas…)

respectando as

normas ortográficas

básicas.

a B3.11. Uso da linguaxe non B3.6. Favorecer a través da linguaxe a LCB3.6.1. Exprésase por escrito, CL

d discriminatoria e respectuosa coas formación dun pensamento crítico utilizando de xeito habitual, unha CSC

e diferenzas. que impida discriminacións e linguaxe non sexista e

prexuízos. respectuosa coas diferenzas.

e B3.12. Utilización guiada das B3.7. Utilizar as Tecnoloxías da LCB3.7.1. Usa con axuda Internet e CCL

i Tecnoloxías da Información e da Información e da Comunicación de as Tecnoloxías da Información e CD Comunicación de modo eficiente e modo eficiente e responsable para da Comunicación para escribir,

CAA responsable para presentar as súas presentar as súas producións. presentar os textos e buscar

producións. información, buscar imaxes, crear CSIEE

táboas e gráficas etc.

e B3.13. Produción de textos segundo B3.8. Escribir os textos establecidos LCB3.8.1. Produce os textos CCL

Plan de escritura do centro no Plan de escritura. establecidos no plan de escritura CAA

axeitados á súa idade e nivel. CSIEE

BLOQUE 4. COÑECEMENTO DA LINGUA

b B4.1. A palabra. A sílaba. Diptongos e B4.1. Aplicar os coñecementos básicos LCB4.1.1. Coñece e recoñece as CCL

e hiatos. sobre a estrutura da lingua, a categorías gramaticais pola súa

B4.2. Recoñecemento das distintas clases gramática (categorías gramaticais), o función na lingua: presentar ao

de palabras e explicación reflexiva do vocabulario (formación e significado nome, substituír ao nome,

seu uso en situacións concretas de das palabras e campos semánticos), expresar características do nome, comunicación (nome, verbo, adxectivo, así como as regras de ortografía para expresar accións ou estados.

favorecer unha comunicación máis

preposición, adverbio, pronomes e

CCL artigos). Características e uso de cada eficaz. LCB4.1.2. Utiliza con corrección os

clase de palabra. tempos simples e compostos nas

B4.3 Conxugación dos verbos regulares e formas persoais e non persoais

do modo indicativo e subxuntivo

irregulares máis frecuentes.

dos verbos ao producir textos

orais e escritos.

LCB4.1.3. Diferenza familias de CCL

palabras.

b B4.2. Recoñecemento das distintas clases B4.2. Desenvolver as destrezas e LCB4.2.1. Coñece, recoñece e CCL

e de palabras e explicación reflexiva do competencias lingüísticas a través usa sinónimos, antónimos, seu uso en situacións concretas de do uso da lingua. polisémicos ou frases feitas na comunicación (nome, verbo, adxectivo, expresión oral e escrita.

preposición, adverbio, pronomes e

CCL artigos). Características e uso de cada LCB4.2.2. Recoñece prefixos e clase de palabra. sufixos e é capaz de crear

B4.4. Vocabulario. Frases feitas. palabras derivadas.

Formación de substantivos, adxectivos e

CCL verbos. Recursos derivativos: prefixos e LCB4.2.3. Identifica e clasifica os

sufixos na formación de nomes, diferentes tipos de palabras nun

adxectivos e verbos. texto.

B4.5. Recoñecemento e observación LCB4.2.4. Utiliza diversos CCL

reflexiva dos constituíntes oracionais: a

conectores básicos entre oracións

oración simple, suxeito e predicado.

ao producir textos orais e escritos. B4.6. Recoñecemento e uso dalgúns

conectores textuais básicos. LCB4.2.5. Recoñece a oración CCL

simple, distingue suxeito e

predicado.

b B4.7. Uso eficaz do dicionario para B4.3. Sistematizar a adquisición de LCB4.3.1. Iníciase no coñecemento CCL

e ampliación de vocabulario e como vocabulario a través dos textos. da estrutura do dicionario e no CAA consulta ortográfica e gramatical. seu uso para buscar o significado

de diferentes tipos palabras.

LCB4.3.2. Selecciona a acepción CCL

correcta segundo o contexto de CAA

entre as varias que lle ofrece o

dicionario.

LCB4.3.3. Utiliza as normas CCL

ortográficas básicas nas súas

producións escritas.

b B4.8. Clases de nomes: comúns, B4.4. Desenvolver estratexias para LCB4.4.1. Utiliza as diferentes CCL

e propios, individuais, colectivos, mellorar a comprensión oral e escrita clases de palabras para elaborar CAA

concretos e abstractos. a través do coñecemento da lingua. o discurso.

B4.9. Ortografía: utilización das regras

CCL básicas de ortografía. Regras de LCB4.4.2. Utiliza correctamente as

acentuación. Signos de puntuación. normas de concordancia de

B4.10. As relacións gramaticais xénero e de número na expresión

oral e escrita. Recoñecemento e explicación reflexiva

das relacións que se establecen entre

LCB4.4.3. Aplica as normas de CCL

o substantivo e o resto dos

acentuación e clasifica as

compoñentes do grupo nominal.

palabras dun texto.

LCB4.4.4. Usa os signos de CCL

puntuación ao producir textos

escritos.

LCB4.4.5. Aplica as normas de uso CCL

da til nos seus textos escritos.

LCB4.4.6. Utiliza unha sintaxe CCL

básica nas producións escritas

propias.

b B4.11. Utilización de material multimedia B4.5. Utilizar programas educativos LCB4.5.1. Utiliza distintos CCL

educativo e outros recursos didácticos dixitais e outros recursos didácticos programas educativos dixitais e

e ao seu alcance e propios da súa idade. ao seu alcance e propios da súa outros recursos didácticos ao seu

CD

i idade para realizar tarefas e avanzar alcance e propios da súa idade CAA na aprendizaxe. como apoio e reforzo da

aprendizaxe.

b B4.12. Valoración da diversidade da B4.6. Valorar a variedade lingüística LCB4.6.1. Valora a variedade CCL

d lingua na nosa comunidade autónoma. de España e do español como fonte lingüística de España. CSC

e de enriquecemento cultural.

o

b B4.13. Identificación das similitudes e B4.7. Comparar aspectos básicos das LCB4.7.1. Compara aspectos CCL

d diferenzas entre as linguas que coñece linguas que coñece para mellorar na (gráficos, sintácticos e léxicos) CSC

e para mellorar na súa aprendizaxe e súa aprendizaxe e lograr unha das linguas que coñece.

lograr unha competencia comunicativa competencia integrada.

o integrada.

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA

e B5.1. Valoración dos textos literarios como B5.1. Valorar os textos literarios e LCB 5.1.1. Valora de forma global, CCL

vehículo de comunicación e como fonte utilizar a lectura como fonte de lecer as características fundamentais CCEC

de coñecemento doutros mundos, e información. de textos literarios narrativos,

tempos e culturas e como gozo persoal. poéticos e dramáticos.

e B5.2. Lectura guiada de textos narrativos B5.2. Integrar a lectura expresiva e a LCB 5.2.1. Realiza lecturas CCL

de tradición oral, literatura infantil, comprensión e interpretación de guiadas e comentadas de textos CCEC

adaptacións de obras clásicas e textos literarios narrativos, líricos e narrativos de tradición oral,

literatura actual. dramáticos na práctica escolar e literatura infantil, adaptacións de

B5.3. Lectura comentada de poemas, recoñecer e interpretar algúns obras clásicas e literatura actual.

recursos básicos da linguaxe literaria

relatos e obras teatrais.

B5.4. Identificación de recursos literarios e diferenza das principais LCB 5.2.2. Interpreta, intuitivamente, CCL convencións formais dos xéneros. a linguaxe figurada en textos

CAA B5.5. Distinción entre conto e lenda. literarios.

Coñecemento de lendas españolas e

doutros países.

e B5.4. Identificación de recursos B5.3. Coñecer e valorar os recursos LCB 5.3.1. Distingue algúns CCL

literarios. literarios da tradición oral: poemas, recursos retóricos básicos propios CCEC

cancións, contos, refráns e adiviñas. dos poemas

LCB 5.3.1. Utiliza, de xeito CCL

guiado, comparacións, CCEC aumentativos, diminutivos e

sinónimos en textos literarios.

b B5.6. Creación de textos literarios en B5.4. Producir a partir de modelos LCB 5.4.1. Crea, con axuda, CCL

e prosa ou en verso, valorando o sentido dados textos literarios en prosa ou en sinxelos textos literarios (contos, CAA estético e a creatividade: contos, verso, con sentido estético e poemas, cancións e sinxelas

CSIEE poemas, adiviñas, cancións e teatro. creatividade: contos, poemas, obras teatrais) a partir de pautas

adiviñas, cancións e fragmentos ou modelos dados. CCEC

teatrais.

a B5.7. Comprensión, memorización e B5.5. Reproducir textos literarios LCB 5.5.1. Memoriza e reproduce CCL

b recitado de poemas co ritmo, entoación breves e sinxelos e adaptados á sinxelos textos orais adecuados á CAA

e e dicción adecuados. idade. súa idade: contos, poemas,

CCEC cancións.

e B5.8. Dramatización e lectura B5.6. Participar con interese en LCB 5.6.1. Realiza dramatizacións CCL

j dramatizada de textos literarios. dramatizacións de textos literarios individualmente e en grupo de CAA adaptados á idade. textos literarios axeitados á súa

CCEC idade.

d B5.9. Valoración da literatura en calquera B5.7. Valorar a literatura en calquera LCB 5.7.1. Valora a literatura en CCL

e lingua (maioritaria, minoritaria ou lingua, especialmente en lingua calquera lingua, especialmente en CSC minorizada) como vehículo de galega, como vehículo de lingua galega, como vehículo de

CCEC comunicación e como recurso de gozo comunicación e como recurso de comunicación e como recurso de

persoal. gozo persoal. gozo persoal.

LINGUA GALEGA E LITERATURA

ÁREA LINGUA GALEGA E LITERATURA

CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

BLOQUE 1. COMUNICACIÓN ORAL: FALAR E ESCOITAR

a B1.1. Comprensión de textos orais B1.1. Comprender o sentido LGB1.1.1. Comprende as ideas CCL e procedentes da radio, da televisión ou da global de textos orais principais dun texto xornalístico CAA

internet, con especial incidencia na informativos dos medios de oral informativo dos medios de

noticia, para obter información xeral comunicación audiovisuais comunicación audiovisual,

sobre feitos e acontecementos que emitidos con claridade, de emitido de xeito claro, directo e

resulten significativos e elaboración dun xeito directo e estilo sinxelo. sinxelo.

resumo.

LGB1.1.2. Elabora un breve CCL

resumo dun texto oral. CSC

b B1.2. Uso guiado de documentos B1.2. Utilizar de xeito guiado LGB1.2.1. Accede de xeito CCL d audiovisuais para obter e relacionar documentos audiovisuais guiado a documentos, CD e informacións relevantes para aprender. valorándoos como audiovisuais e dixitais para obter CAA i instrumento de aprendizaxe. a información necesaria para CSC o realizar traballos ou completar

información.

a B1.3. Comprensión e produción de textos B1.3. Comprender e producir LGB1.3.1. Participa nunha CCL

b orais breves para aprender e para textos orais propios do uso conversa entre iguais, CAA c informarse, tanto os producidos con cotián ou do ámbito comprendendo o que di o CSC e finalidade didáctica como os de uso académico. interlocutor e intervindo coas CSEIEE o cotián, de carácter informal (conversas propostas propias.

entre iguais e no equipo de traballo) e

LGB1.3.2. Sigue unha CCL

dun maior grao de formalización

exposición da clase e extrae o CAA

(exposicións da clase ou debates).

sentido global.

LGB1.3.3. Elabora e produce CCL textos orais (explicacións CSIEE sinxelas, exposicións, CAA narracións...) presentando

coherentemente a secuencia de

ideas, feitos, vivencias e as súas

opinións e preferencias,

utilizando o dicionario se é

preciso.

LGB1.3.4. Participa no traballo CCL en grupo, así como nos debates. CSIEE CAA

CCL

a B1.4. Actitude de escoita adecuada e B1.4. Manter unha actitude de LGB1.4.1. Atende as CCL

c respecto das de quen fala sen escoita activa, deixando falar intervencións dos e das demais CSC e interrupcións inadecuadas. os demais, sen anticiparse ao en actos de fala orais, sen

que van dicir e respectando interromper.

as súas opinións.

LGB1.4.2. Respecta as opinións CCL

da persoa que fala. CSC

a B1.5. Participación e cooperación nas B1.5. Participar nas diversas LGB1.5.1. Respecta as quendas CCL c situacións comunicativas habituais situacións de intercambio oral de palabra nos intercambios CSC d (informacións, conversas reguladoras da que se producen na aula orais. CAA e convivencia, debates, discusións ou amosando valoración e

LGB1.5.2. Respecta as opinións CCL o instrucións) con valoración e respecto respecto polas normas que

das persoas participantes nos CSC

das normas que rexen a interacción oral rexen a interacción oral.

intercambios orais e é CCEC

(petición e quendas de palabra,

consciente da posibilidade de

mantemento do tema, respecto ás

empregar a lingua galega en

opinións das demais persoas, papeis calquera intercambio oral dentro

diversos no intercambio comunicativo, da escola ou fóra dela. ton de voz, posturas e xestos

LGB1.5.3. Emprega unha CCL adecuados).

postura e xestualidade adaptada CSC ao discurso, para reforzalo e CCEC

facilitar a súa comprensión.

LGB1.5.4. Exprésase cunha CCL pronuncia e dicción correctas: CSC

articulación e volume. CCEC

LGB1.5.5. Participa na conversa CCL formulando e contestando CSC preguntas. CCEC

CAA

a B1.6. Uso de estratexias elementais para B1.6. Amosar interese por LGB1.6.1. Planifica e elabora un CCL b comprender e facer comprender as expresarse en público discurso oral coherente, na CAA e mensaxes orais: ton de voz, entoación, coherentemente, usando secuencia de ideas ou feitos

o xestualidade e uso de nexos básicos. nexos básicos adecuados e utilizando un vocabulario

presentando estratexias adecuado á súa idade.

elementais para facer

LGB1.6.2. Elabora un discurso CCL

comprender a mensaxe. oral cohesivo, utilizando algúns

nexos básicos.

LGB1.6.3. Amosa un discurso CCL oral claro, cunha pronuncia e CCEC entoación axeitada e propia da

lingua galega.

b B1.7. Produción de textos orais propios B1.7. Elaborar textos sinxelos LGB1.7.1. Elabora textos CCL e dos medios de comunicación social propios dos medios de sinxelos propios dos medios de CD i mediante simulación para ofrecer e comunicación mediante comunicación mediante CAA o compartir información e opinión. simulación. simulación. CSIEE

CSC

d B1.8. Utilización de estratexias para B1.8. Reforzar a eficacia LGB1.8.1. Utiliza a CCL e potenciar a expresividade das mensaxes comunicativa das súas expresividade corporal para CCEC

orais. mensaxes orais, coa reforzar o sentido das súas CSC

utilización de elementos producións orais. CAA propios da linguaxe xestual.

b B1.9. Actitude de cooperación e de B1.9. Amosar respecto e LGB1.9.1. Amosa respecto ás CCL d respecto en situacións de aprendizaxe cooperación nas situacións de ideas dos e das demais e CAA e compartida. aprendizaxe en grupo. contribúe ao traballo en grupo. CSIEE

o

e B1.10. Interese por expresarse B1.10. Interesarse por amosar LGB1.10.1. Interésase por CCL oralmente coa pronuncia e coa entoación unha pronuncia e entoación expresarse oralmente coa CAA adecuadas. adecuadas. pronuncia e entoación adecuada CCEC

a cada acto comunicativo. CSIEE

a B1.11. Uso, dunha forma xeral, dunha B1.11. Usar, dunha forma LGB1.11.1. Usa, dunha forma CCL d linguaxe non discriminatoria e xeral, unha linguaxe non xeral, unha linguaxe non sexista. CSC e respectuosa coas diferenzas. discriminatoria e respectuosa

LGB1.11.2. Usa, de maneira CCL o

coas diferenzas. xeral, unha linguaxe respectuosa CSC

coas diferenzas.

a B1.12. Recoñecemento das variedades B1.12. Identificar variedades LGB1.12.1. Identifica diferenzas CCL d lingüísticas de carácter xeográfico en lingüísticas de carácter fonéticas e morfolóxicas moi CCEC e textos orais, sinalando as diferenzas xeográfico en textos orais, evidentes en textos orais

o fonéticas e morfolóxicas e léxicas máis sinalando as diferenzas caracterizados pola súa orixe

evidentes. fonéticas, morfolóxicas e xeográfica.

léxicas máis evidentes.

LGB1.12.2. Valora por igual as CCL distintas variedades xeográficas CSC da lingua galega e o estándar CCEC

como variante unificadora.

a B1.13. Identificación da lingua galega B1.13. Identificar a lingua LGB1.13.1. Identifica o uso oral CCL

d con diversos contextos de uso oral da galega con diversos contextos da lingua galega con diversos CCEC e lingua: en diferentes ámbitos de uso oral. contextos profesionais:

o profesionais e públicos (sanidade, sanidade, educación, medios de

educación, medios de comunicación, comunicación, todo tipo de

comercios...) e en conversas con comercios.

persoas coñecidas ou descoñecidas.

LGB1.13.2. Recoñece a validez CCL da lingua galega para conversas CCEC

con persoas coñecidas ou CSC

descoñecidas.

BLOQUE 2. COMUNICACIÓN ESCRITA: LER

b B2.1. Comprensión da información B2.1. Comprender, localizar e seleccionar información explícita en textos escritos de soportes variados (web infantís, libros, carteis).

LGB2.1.1. Comprende a CCL

e relevante en textos das situacións cotiás información relevante en textos CD I de relación social: correspondencia propios de situacións cotiás e CSC j escolar, normas da clase, normas do dos medios de comunicación

o comedor, normas do transporte e regras social nos que esta se amose de

de xogos. forma evidente.

B2.2. Comprensión de información xeral

LGB2.1.2. Identifica as ideas CCL

en textos procedentes dos medios de

principais dun texto (narrativo,

comunicación social (incluídas web

descritivo, expositivo) adecuado

infantís) con especial incidencia na

á súa idade. noticia e nas cartas á dirección do xornal, localizando informacións destacadas en LGB2.1.3. Busca, localiza e CCL portadas, titulares, subtítulos, entradas. selecciona información concreta CAA B2.3. Comprensión de información dun texto sinxelo, adecuado á CSIEE relevante en textos para aprender e para súa idade.

informarse, tanto os producidos con

finalidade didáctica como os de uso LGB2.1.4. Interpreta, CCL cotián (folletos descricións, instrucións e personificacións, hipérboles e CAA explicacións). ironías evidentes, en textos de CSIEE dificultade adecuada á súa

idade.

LGB2.1.5. Identifica a estrutura CCL xeral dun texto e recoñece algúns mecanismos de cohesión (repeticións, sinónimos, anáforas

pronominais sinxelas).

LGB2.1.6. Emprega o dicionario CCL para resolver as dúbidas de CAA vocabulario que atopa nos CSIEE

textos.

LGB2.1.7. Fai unha lectura CCL rápida, selectiva ou integral en CAA función das necesidades de CSIEE

cada momento.

b B2.4. Interpretación de esquemas, B2.2. Interpretar e LGB2.2.1. Interpreta e CCL e gráficos e ilustracións relacionadas co comprender, de maneira comprende, de maneira xeral, a CAA

contido principal do texto que xeral, a información información de gráficos, CSC acompañan. procedente de gráficos, esquemas sinxelos e CSIEE esquemas sinxelos e ilustracións, relacionando esta CMCT ilustracións en textos. co contido do texto que

acompañan.

b B2.5. Subliñado, esquematización e B2.3. Realizar o subliñado LGB2.3.1. Realiza o subliñado CCL e resumo da información relevante dun das ideas principais dun texto das ideas principais dun texto CAA

texto sinxelo. sinxelo e esquematizar e sinxelo.

resumir o seu contido.

LGB2.3.2. Esquematiza as ideas CCL dun texto sinxelo, indicando as CAA

ideas principais.

LGB2.3.3. Realiza o resumo dun CCL

texto sinxelo. CAA

b B2.6. Introdución ás estratexias de B2.4. Utilizar, de maneira LGB2.4.1. Deduce, de maneira CCL e control do proceso lector (anticipación, xeral, estratexias para xeral, o posible contido dun texto CAA

formulación de hipóteses, relectura...). mellorar a lectura. antes de lelo, axudándose do CSIEE

título e as ilustracións.

LGB2.4.2. Relé un texto e marca CCL as palabras clave para acadar a CAA

comprensión, cando é preciso. CSIEE

b B2.7. Uso dirixido das tecnoloxías da B2.5. Utilizar as tecnoloxías LGB2.5.1. Utiliza, de forma CCL e información e das bibliotecas para obter da información para obter guiada, as tecnoloxías da CD i informacións relevantes para realizar as información necesaria para a información para obter CAA

súas tarefas. realización das súas tarefas. información.

LGB2.5.2. Utiliza dicionarios CCL dixitais para interpretar a CAA información dun texto. CD

CSIEE

a B2.8. Lectura persoal, silenciosa e en B2.6. Ler, en silencio ou en LGB2.6.1. Descodifica sen CCL

b voz alta, de textos en galego adaptados voz alta, textos en galego dificultade as palabras. CAA

e aos seus intereses. adaptados aos seus LGB2.6.2. Le textos en voz alta, CCL B2.9. Dramatización e lectura intereses. sen dificultade e coa velocidade dramatizada de textos literarios e non adecuada.

literarios.

LGB2.6.3. Le textos, adaptados CCL á súa idade e aos seus intereses, en silencio e sen

dificultade.

LGB2.6.4. Fai lecturas CCL

dramatizadas de textos. CSC

a B2.10. Coñecemento do funcionamento B2.7. Coñecer o LGB2.7.1. Usa a biblioteca de CCL b da biblioteca da aula e do centro, así funcionamento da bibliotecas aula con certa autonomía, para CAA e como as virtuais e participación en de aula, centro, así como as obter datos e informacións, e CSC i actividades literarias. virtuais, colaborando no seu colabora no seu coidado e

coidado e mellora, e participar mellora.

en actividades literarias.

LGB2.7.2. Identifica o CCL funcionamento da biblioteca de CAA aula, de centro, así como as CSC virtuais e colabora no seu

coidado e mellora.

LGB2.7.3. Participa en CCL actividades literarias do centro. CSC

CCEC

a B2.11. Mantemento adecuado e B2.8. Ter interese por ter LGB2.8.1. Amosa interese pola CCL b ampliación da biblioteca persoal. unha biblioteca propia. conservación e organización dos CAA

e seus libros. CSC

a B2.12. Interese polos textos escritos B2.9. Amosar interese polos LGB2.9.1. Amosa interese pola CCL b como fonte de aprendizaxe e como textos escritos como fonte de lectura como fonte de CAA e medio de comunicación de experiencias. aprendizaxe e medio de aprendizaxe e medio de CSC

o comunicación. comunicación. CCEC

a B2.13. Desenvolvemento da autonomía B2.10. Amosar certa LGB2.10.1. Amosa certa CCL b lectora, da capacidade de elección de autonomía lectora e autonomía lectora e capacidade e temas e de textos e de expresión das capacidade de selección de de seleccionar textos do seu

m preferencias persoais. textos do seu interese, así interese.

como ser quen de expresar preferencias.

LGB2.10.2. Expresa, de maneira CCL sinxela, opinións e valoracións CSC sobre as lecturas feitas. CAA

CSIEE

BLOQUE 3. COMUNICACIÓN ESCRITA: ESCRIBIR

B3.1. Uso, de maneira xeral, das B3.1. Usar, de maneira xeral, LGB3.1.1. Planifica a CCL estratexias de planificación, de as estratexias de elaboración do texto, antes de CSIEE textualización e revisión como partes do planificación, textualización e comezar a escribir, xerando CAA proceso escritor. revisión do texto. ideas, seleccionando e

estruturando a información.

LGB3.1.2. Elabora o texto cunha CCL estrutura definida, con CAA coherencia xeral e de xeito CSIEE

creativo.

LGB3.1.3. Aplica, de forma CCL xeral, os signos de puntuación (punto, coma, punto e coma, a dous puntos, puntos

b suspensivos, signos de

e exclamación e interrogación).

LGB3.1.4. Aplica, de maneira CCL xeral, a norma lingüística: CSC ortografía, acentuación, léxico, CCEC

morfosintaxe.

LGB3.1.5. Escribe textos propios CCL seguindo o proceso de CAA planificación, redacción, revisión CSIEE

e elabora borradores.

LGB3.1.6. Usa o dicionario CCL durante a elaboración de textos. CAA

CSIEE

a B3.2. Composición de textos propios de B3.2. Crear textos sinxelos de LGB3.2.1. Elabora, en diferentes CCL

b situacións cotiás de relación social diferente tipoloxía que soportes, textos propios da vida CAA

e (correspondencia básica, mensaxes permitan narrar, describir e cotiá e académica, imitando CD i curtas, normas de convivencia, avisos, resumir emocións e modelos: cartas e correos o solicitudes, instrucións) de acordo coas informacións relacionadas con electrónicos, mensaxes curtas,

características propias destes xéneros. situacións cotiás e aqueles normas de convivencia,avisos, B3.3. Composición de textos de que sexan característicos dos instrucións…

información e de opinión moi sinxelos, medios de comunicación.

LGB3.2.2. Redacta textos CCL

característicos dos medios de

sinxelos xornalísticos (noticias) e CSC

comunicación social, sobre

publicitarios (anuncios e carteis). CCEC

acontecementos significativos, con

CAA especial incidencia na noticia e nas

cartas á dirección do xornal, en LGB3.2.3. Elabora diferentes CCL situacións reais ou simuladas. tipos de textos (narrativos, CAA expositivos, descritivos)

seguindo un guión establecido.

LGB3.2.4. Escribe textos CCL coherentes empregando algúns CSC

elementos de cohesión. CCEC

LGB3.2.5. Resume o contido de CCL textos sinxelos propios do CSC ámbito da vida persoal ou CAA familiar ou dos medios de

comunicación.

B3.4. Produción de textos relacionados B3.3. Elaborar textos do LGB3.3.1. Elabora por escrito CCL co ámbito académico para obter, ámbito académico para obter, textos moi sinxelos do ámbito CAA

b organizar e comunicar información organizar e comunicar académico (cuestionarios, CSIEE (cuestionarios, resumos, informes información. resumos, informes sinxelos,

e

sinxelos, descricións, explicacións). descricións, explicacións...) para

obter, organizar e comunicar

información.

a B3.5. Creación de textos sinxelos B3.4. Elaborar textos sinxelos LGB3.4.1. Elabora textos CCL b utilizando a linguaxe verbal e non verbal: que combinen a linguaxe sinxelos que combinan a CSC e carteis publicitarios, anuncios, cómic. verbal e a non verbal. linguaxe verbal e non verbal: CCEC j carteis publicitarios, anuncios, CAA

o cómic. CSIEE

b B3.6. Uso guiado de programas B3.5. Usar, de xeito guiado, LGB3.5.1. Usa, de xeito guiado, CCL

d informáticos de procesamento de textos. programas informáticos de programas informáticos de CD

e procesamento de texto. procesamento de texto. CAA

i CSIEE

j

B3.7. Utilización de elementos gráficos e B3.6. Utilizar recursos LGB3.6.1. Usa recursos sinxelos CCL

b paratextuais, con grao crecente de gráficos e paratextuais que gráficos e paratextuais CD

e dificultade, para facilitar a comprensión faciliten a comprensión dos (ilustracións, subliñados, CSIEE

i (ilustracións,subliñados, gráficos, textos. gráficos e tipografía) para

j tipografía) e ilustrar o seu contido. facilitar a comprensión dos

textos e ilustrar o seu contido.

a B3.8. Interese polo coidado e a B3.7. Coidar a presentación LGB3.7.1. Coida a presentación 1. Memoriza CCL

b presentación dos textos escritos e dos traballos escritos en dos textos seguindo as normas pequenos textos CD

e respecto pola norma ortográfica. calquera soporte e valorar a básicas de presentación (lendas, poemas, CAA

i B3.9. Valoración da escritura como lingua escrita como medio de establecidas: marxes, cantigas…) e

instrumento de relación social, de comunicación. disposición no papel, limpeza, identifica o xénero

obtención e de reelaboración da calidade caligráfica, interliñado… ao que pertencen

información e dos coñecementos. en calquera soporte. (poesía,

narrativa…)

LGB3.7.2. Valora a lingua escrita CCL

como medio de comunicación e CSC

como medio de obtención e

coñecemento.

BLOQUE 4. COÑECEMENTO DA LINGUA

e B4.1. Uso e identificación intuitiva da B4.1. Utilizar terminoloxía LGB4.1.1. Sinala a Comprende as i deas CCL

terminoloxía seguinte nas actividades de lingüística e gramatical denominación dos textos principais dun texto e CAA produción e interpretación: denominación dos básica, como apoio á traballados e recoñece nestes resúmeo. Exprésase con

textos traballados; enunciado, palabra e sílaba, comprensión e á produción de enunciados, palabras e sílabas.

claridade.Comprende a

xénero e número, determinantes, textos, así como aplicar o seu

información relevante dun

cuantificadores, tempos verbais (pasado, coñecemento no uso da

presente e futuro). lingua. texto. Resume textos

variados e recoñece a súa

estruturaLe coa velocidade e

expresividade axeitada.

Presenta os traballos lexibles

e claros.

LGB4.1.2. Identifica o tempo CCL verbal (presente, pasado e CAA

futuro) en formas verbais dadas.

LGB4.1.3. Diferencia as sílabas Elabora distintos tipos de CCL que conforman cada palabra, textos (noticias, cartas, CAA diferenciando a sílaba tónica das contos…) respectando as

átonas. regras ortográficas e

gramaticais aprendidas.

LGB4.1.4. Identifica nun texto CCL substantivos, adxectivos CAA

determinantes e cuantificadores.

LGB4.1.5. Sinala o xénero e CCL número de palabras dadas e CAA

cámbiao.

b B4.2. Aplicación xeral das normas ortográficas, B4.2. Aplicar, de forma xeral, LGB4.2.1. Aplica xeralmente as CCL e apreciando o seu valor social. as normas ortográficas xerais normas de acentuación. CSC

e as de acentuación en CCEC particular, apreciando o seu

valor social e a necesidade de LGB4.2.2. Coñece e utiliza as CCL

cinguirse a elas. normas ortográficas básicas, CSC aplicándoas nas súas CCEC

producións escritas.

LGB4.2.3. Valora a importancia CCL do dominio da ortografía para CSC asegurar unha correcta CCEC comunicación escrita entre as

persoas falantes dunha mesma

lingua e para garantir unha

adecuada interpretación dos

textos escritos.

e B4.3. Comparación e transformación de B4.3. Utilizar correctamente LGB4.3.1. Emprega con CCL enunciados, mediante inserción, supresión, as regras de puntuación, así correccións os signos de cambio de orde, segmentación e recomposición, como construír correctamente puntuación. para xulgar sobre a gramaticalidade dos as oracións desde o punto de

LGB4.3.2. Usa unha sintaxe CCL resultados e facilitar o desenvolvemento dos vista sintáctico, nas elemental adecuada nas súas conceptos lingüísticos e da metalinguaxe. producións orais e escritas. producións. B4.4. Comparación de estruturas sintácticas

elementais para observar a súa equivalencia LGB4.3.3. Respecta, de xeito CCL semántica ou posibles alteracións do xeral, as normas CSC significado. morfosintácticas de colocación CCEC B4.5. Inserción e coordinación de oracións do pronome átono.

como instrumento na mellora da composición

escrita.

e B4.6. Exploración das posibilidades do uso de B4.4. Recoñecer e empregar LGB4.4.1. Usa diversos CCL

diversos enlaces entre oracións (adición, causa, os conectores básicos. conectores básicos entre CAA oposición, contradición...), en relación coa oracións: adición, causa,

composición de textos. oposición, contradición...

e B4.7. Identificación intuitiva do verbo e os seus B4.5. Identificar intuitivamente LGB4.5.1. Identifica CCL complementos, especialmente o suxeito, así o suxeito e o predicado, así intuitivamente, en oracións CAA como dalgúns papeis semánticos do suxeito. como o papel semántico do sinxelas, o papel semántico do

suxeito, para mellorar a suxeito.

comprensión e a produción de LGB4.5.2. Sinala intuitivamente CCL textos. o verbo e os seus CAA complementos, especialmente o

suxeito, en oracións.

b B4.8. Uso do dicionario, en papel ou dixital, con B4.6. Usar o dicionario en LGB4.6.1. Usa, con certa CCL e certa autonomía. papel ou dixital, con certa autonomía, o dicionario en papel CAA i autonomía. ou dixital. CD

o

B4.9. Identificación de palabras compostas e B4.7. Identificar palabras LGB4.7.1. Recoñece palabras CCL derivadas, de sinónimos de antónimos e compostas e derivadas, así derivadas e compostas, CAA palabras polisémicas de uso habitual, en como sinónimos, antónimos e identificando e formando familias

relación coa compresión e coa produción de palabras polisémicas de uso de palabras.

textos. habitual, para comprender e

LGB4.7.2. Recoñece e usa CCL

producir textos. sinónimos, antónimos, palabras CAA polisémicas de uso habitual.

a B4.10. Valoración da lingua galega dentro da B4.8. Valorar a lingua galega LGB4.8.1. Identifica e valora a CCL d realidade plurilingüe e pluricultural de España e dentro da realidade plurilingüe lingua galega dentro da CSC e de Europa. e pluricultural de España e de realidade plurilingüe e CCEC h Europa. pluricultural de España e de

m Europa.

o

a B4.11. Comparación entre aspectos das linguas B4.9. Establecer relacións LGB4.9.1. Recoñece, de forma CCL d que coñece e/ou está a aprender para mellorar elementais entre as diversas xeral, e evita as interferencias CCEC e os procesos comunicativos e recoñecer as linguas que utiliza ou está a entre as linguas que está a

m interferencias. aprender o alumnado. para aprender.

o

reflexionar sobre como

LGB4.9.2. Identifica diferenzas, CCL

mellorar os seus procesos

regularidades e semellanzas CCEC

comunicativos na lingua

elementais sintácticas, CSC

galega. ortográficas, morfolóxicas e

léxicas entre todas as linguas

que coñece e/ou está a

aprender, como punto de apoio

para a súa aprendizaxe.

BLOQUE 5. EDUCACIÓN LITERARIA

b B5.1. Escoita, memorización e B5.1. Escoitar, memorizar, LGB5.1.1. Escoita, memoriza e CCL

d reprodución de textos procedentes da reproducir e valorar textos reproduce textos procedentes da CAA e literatura popular oral galega (adiviñas, procedentes da literatura literatura popular oral galega CCEC o lendas, contos, poemas, cancións, ditos), popular galega, así como da (adiviñas, lendas, contos,

así como da literatura galega en xeral. literatura galega en xeral. poemas, cancións, ditos) e da

B5.2. Valoración e aprecio do texto literatura galega en xeral.

literario galego (oral ou non) como fonte

LGB5.1.2. Valora os textos da CCL

de coñecemento da nosa cultura e como

literatura galega (oral ou non) CCEC

recurso de gozo persoal.

como fonte de coñecemento da

nosa cultura e como recurso de

gozo persoal.

b B5.3. Lectura persoal, silenciosa e en B5.2. Ler textos e obras en LGB5.2.1. Le en silencio obras e CCL

d voz alta de obras en galego adecuadas á galego da literatura infantil, textos en galego da literatura CCEC

e idade e aos intereses. adaptacións breves de obras infantil, adaptacións breves de CD i B5.4. Lectura guiada e expresiva de clásicas e literatura actual, en obras clásicas e literatura actual,

textos narrativos da literatura infantil, diferentes soportes. en diferentes soportes.

adaptacións breves de obras literarias

LGB5.2.2. Le en voz alta obras e CCL

clásicas e literatura actual en diversos

textos en galego da literatura CCEC

soportes.

infantil, adaptacións breves de CD obras clásicas e literatura actual

e en diferentes soportes.

b B5.5. Lectura guiada de poemas, de B5.3. Identificar o xénero LGB5.3.1. Identifica o xénero CCL d relatos e de obras teatrais sinxelas literario ao que pertence uns literario ao que pertencen uns CCEC e recoñecendo as características dalgúns textos dados. textos dados: narrativa, poesía e

o modelos. teatro.

b B5.6. Recreación e composición de B5.4. Recrear e compoñer LGB5.4.1. Recrea e compón CCL

e poemas e relatos para comunicar poemas e relatos a partir de poemas e relatos, a partir de CCEC sentimentos, emocións, preocupacións, modelos sinxelos. modelos sinxelos, para CSC desexos, estados de ánimo ou comunicar sentimentos,

lembranzas, recoñecendo as emocións, preocupacións,

características dalgúns modelos. desexos, estados de ánimo ou

lembranzas.

b B5.7. Dramatización e lectura B5.5. Participar activamente LGB5.5.1. Participa activamente CCL d dramatizada de situacións de textos en dramatizacións de en dramatizacións de situacións e literarios adaptados á súa idade. situacións e de textos e de textos literarios adaptados

literarios adaptados á súa á súa idade.

idade.

a B5.8. Valoración da literatura en calquera B5.6. Valorar a literatura en LGB5.6.1. Valora a literatura en CCL d lingua (maioritaria, minoritaria ou calquera lingua, como calquera lingua, como vehículo CSC e minorizada), como vehículo de vehículo de comunicación, de comunicación, fonte de CCEC o comunicación, fonte de coñecemento fonte de coñecemento doutros coñecemento doutros mundos,

doutros mundos, tempos e culturas, e mundos, tempos e culturas, e tempos e culturas, e como

como recurso de gozo persoal. como recurso de gozo recurso de gozo persoal.

persoal.

a B5.9. Interese por coñecer os modelos B5.7. Amosar interese, LGB5.7.1. Amosa curiosidade CCL

d narrativos e poéticos que se utilizan respecto e tolerancia ante as por coñecer outros costumes e CCEC

e noutras culturas. diferenzas persoais, sociais e formas de relación social,

o B5.10. Comparación de imaxes, culturais. respectando e valorando a

símbolos e mitos facilmente diversidade cultural. interpretables que noutras culturas

serven para entender o mundo e axudan

a coñecer outras maneiras de relacións

sociais.

MATEMÁTICAS

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Mínimos Competencias clave

BLOQUE 1. PROCESOS, MÉTODOS E ACTITUDES EN MATEMÁTICAS

b B1.1. Planificación do proceso de B1.1. Expresar verbalmente de forma MTB1.1.1. Comunica verbalmente CMCT

g resolución de problemas: análise e razoada o proceso seguido na de forma razoada o proceso CCL

e comprensión do enunciado. Estratexias resolución dun problema. seguido na resolución dun

e procedementos postos en práctica: problema de matemáticas ou en

facer un debuxo, unha táboa, un contextos da realidade.

esquema da situación, ensaio e erro

razoado, operacións matemáticas B1.2. Utilizar procesos de razoamento MTB1.2.1. Reflexiona sobre o CMCT

axeitadas etc. Resultados obtidos. e estratexias de resolución de proceso de resolución de CAA problemas, realizando os cálculos problemas:revisa as operacións

CSIEE necesarios e comprobando as utilizadas, as unidades dos solucións obtidas. resultados, comproba e interpreta

as solucións no contexto da

situación, busca outras formas de

resolución etc.

MTB1.2.2. Utiliza estratexias CMCT

heurísticas e procesos de CAA

razoamento na resolución de

ÁREA

MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos

Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

problemas. CSIEE

MTB1.2.3. Realiza estimacións e

elabora conxecturas sobre os CMCT resultados dos problemas a

CAA resolver, contrastando a súa

validez e valorando a súa utilidade CSIEE

e eficacia.

MTB1.2.4. Identifica e interpreta

datos e mensaxes de textos CMCT

numéricos sinxelos da vida cotiá CCL

(facturas, folletos publicitarios, CAA

rebaixas...).

b B1.2. Proposta de pequenas

B1.3. Profundar en problemas MTB1.3.1. Profunda en problemas

g investigacións en contextos numéricos, resoltos propoñendo pequenas unha vez resoltos, analizando a CMCT

xeométricos e funcionais. variacións nos datos, outras coherencia da solución e CAA preguntas etc. buscando outras formas de CSIEE

resolvelos.

MTB1.3.2. Formula novos CMCT

problemas, a partir dun resolto: CAA variando os datos, propoñendo

CSIEE novas preguntas, conectando coa realidade, buscando outros

contextos etc.

g B1.3. Acercamento ao método de B1.4. Identificar e resolver problemas MTB1.4.1. Practica o método CMCT

ÁREA

MATEMÁTICAS CURSO CUARTO

Obxectivos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

traballo científico mediante o estudo da vida cotiá, axeitados ao seu nivel, científico sendo ordenado, CAA

dalgunhas das súas características e a establecendo conexións entre a organizado e sistemático.

súa práctica en situacións sinxelas. realidade e as matemáticas e

valorando a utilidade dos

coñecementos matemáticos

axeitados para a resolución de

problemas.

b B1.4. Confianza nas propias capacidades B1.5. Desenvolver e cultivar as MTB1.5.1. Desenvolve e amosa CMCT

g para desenvolver actitudes apropiadas actitudes persoais inherentes ao actitudes axeitadas para o traballo CSC e afrontar as dificultades propias do traballo matemático. en matemáticas: esforzo,

CSIEE traballo científico. perseveranza, flexibilidade e

aceptación da crítica razoada.

b B1.5. Utilización de medios tecnolóxicos no B1.6. Utilizar os medios tecnolóxicos de MTB1.6.1. Utiliza ferramentas CMCT

g proceso de aprendizaxe para obter modo habitual no proceso de tecnolóxicas para a realización de CD

i información, realizar cálculos numéricos, aprendizaxe, buscando, analizando e cálculos numéricos, para aprender

CAA resolver problemas e presentar seleccionando información relevante e resolver problemas.

resultados. en internet ou en outras fontes

B1.6. Integración nas tecnoloxías da elaborando documentos propios,

información e a comunicación no facendo exposicións e

proceso de aprendizaxe. argumentacións.

BLOQUE 2. NÚMEROS

b B2.1. Números naturais, decimais e B2.1. Ler, escribir e ordenar utilizando MTB2.1.1. Identifica os números CMCT

e fraccións. razoamentos apropiados, distintos romanos aplicando o CCEC

g B2.2. A numeración romana. tipos de números (romanos, coñecemento á comprensión de

naturais, fraccións e decimais ata as datacións. CCL

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

h B2.3. Orde numérica. Utilización dos centésimas). MTB2.1.2. Le, escribe e ordena en CMCT

números ordinais. Comparación de textos numéricos e da vida cotiá, CAA

números. números (naturais, fraccións e CCL

B2.4. Nome e grafía dos números de decimais ata as centésimas),

máis de seis cifras. utilizando razoamentos

B2.5. Equivalencias entre os elementos apropiados e interpretando o valor

do sistema de numeración decimal: de posición de cada unha das

unidades, decenas, centenas etc. súas cifras.

B2.6. O sistema de numeración decimal:

valor posicional das cifras.

B2.7. O número decimal: décimas e

centésimas.

B2.8. Fraccións. Representación gráfica.

B2.9. Os números decimais: valor de

posición.

b B2.10. Descomposición e redondeo de B2.2. Interpretar diferentes tipos de MTB2.2.1. Descompón, compón e CMCT

g números naturais e decimais números segundo o seu valor. redondea números naturais e CAA decimais, interpretando o valor de

posición de cada unha das súas

cifras.

b B2.11. Operacións con números B2.3. Operar cos números tendo en MTB2.3.1. Aplica as propiedades CMCT

g naturais: suma, resta, multiplicación e conta a xerarquía nas operacións, das operacións e as relacións CAA división. aplicando as súas propiedades, as entre elas.

B2.12. Identificación e uso dos termos estratexias persoais e os diferentes

CMCT propios da división. procedementos que se utilizan MTB2.3.2. Realiza sumas e restas

segundo a natureza do cálculo que de fraccións co mesmo

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

B2.13. Propiedades das operacións e se realizará (algoritmos escritos, denominador na resolución de CAA

relacións entre elas utilizando números cálculo mental, tenteo, estimación, problemas contextualizados.

naturais. calculadora), usando o máis

B2.14. Concepto de fracción como adecuado. MTB2.3.3. Realiza operacións con CMCT

relación entre as partes o todo. números decimais na resolución CAA

B2.15. Operacións con fraccións. de problemas contextualizados.

B2.16. Operacións con números

decimais.

B2.17. Utilización dos algoritmos estándar

de suma, resta, multiplicación e división.

b B2.18. Estimación de resultados. B2.4. Coñecer, utilizar e automatizar MTB2.4.1. Emprega e automatiza CMCT

g B2.19. Utilización dos algoritmos estándar algoritmos estándar de suma, resta, algoritmos estándar de suma, CAA

i de suma, resta, multiplicación e división. multiplicación e división con distintos resta, multiplicación e división (de

B2.20. Automatización de algoritmos. tipos de números, en comprobación ata dúas cifras) con distintos tipos

de resultados en contextos de de números, en comprobación de

B2.21. Descomposición de números resolución de problemas e en resultados en contextos de

naturais atendendo ao valor posicional situacións da vida cotiá. resolución de problemas e en

das súas cifras. situacións cotiás.

B2.22. Construción de series

CMCT ascendentes e descendentes. MTB2.4.2. Constrúe series

B2.23. Descomposición de números numéricas, ascendentes e

decimais atendendo ao valor posicional descendentes, de cadencias 2, das súas cifras. 10, 100 a partir calquera número e de cadencias 5, 25 e 50 a partir

de múltiplos de 5, 25 e 50.

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

B2.24. Elaboración e uso de estratexias MTB2.4.3. Elabora e emprega CMCT

de cálculo mental. estratexias de cálculo mental. CAA

B2.25. Utilización da calculadora.

MTB2.4.4. Estima e redondea o CMCT

resultado dun cálculo valorando a CAA

resposta.

MTB2.4.5. Emprega a calculadora CMCT

aplicando as regras dos eu CAA funcionamento para investigar e

CD resolver problemas.

b B2.26. Comprobación de resultados B2.5. Identificar, resolver problemas MTB2.5.1. Resolve problemas que CMCT

g mediante estratexias aritméticas. da vida cotiá, adecuados ao seu impliquen o dominio dos contidos CAA

B2.27. Resolución de problemas da vida nivel, establecendo conexións entre traballados, empregando

cotiá. a realidade e as matemáticas e estratexias heurísticas, de

valorando a utilidade dos razoamento (clasificación,

coñecementos matemáticos recoñecemento das relacións, uso

adecuados e reflexionando sobre o de exemplos contrarios), creando

proceso aplicado para a resolución conxecturas, construíndo,

de problemas. argumentando e tomando

decisións.

MTB2.5.2. Reflexiona sobre o CMCT

procedemento aplicado á CAA resolución de problemas

CSIEE revisando as operacións

empregadas, as unidades dos

ÁREA

MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

resultados, comprobando e

interpretando as solucións no

contexto e buscando outras

formas de resolvelo.

BLOQUE 3. MEDIDA

b B3.1. Elección da unidade máis axeitada B3.1. Escoller os instrumentos de MTB3.1.1. Estima lonxitudes, CMCT

e para a expresión dunha medida. medida máis pertinentes en cada capacidades e masas de obxectos CCL

g B3.2. Realización de medicións. caso, estimando a medida de e espazos coñecidos elixindo a

CAA

B3.3. Estimación de lonxitudes, magnitudes de lonxitude, unidade e os instrumentos máis

capacidade, masa e tempo facendo axeitados para medir e expresar

capacidades e masas de obxectos e

previsións razoables. unha medida, explicando de forma

espazos coñecidos; elección da

oral o proceso seguido e a

unidade e dos instrumentos máis

estratexia utilizada.

axeitados para medir e expresar unha

medida. MTB3.1.2. Mide con instrumentos, CMCT

utilizando estratexias e unidades CAA convencionais e non

convencionais, elixindo a unidade

máis axeitada para a expresión

dunha medida.

g B3.4. Comparación e ordenación de B3.2. Operar con diferentes medidas. MTB3.2.1. Suma e resta medidas de CMCT

medidas dunha mesma magnitude. lonxitude, capacidade e masa en

B3.5. Desenvolvemento de estratexias forma simple dando o resultado

para medir figuras de maneira exacta e na unidade determinada de

antemán.

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO CUARTO

Obxectivos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

aproximada. MTB3.2.2. Expresa en forma CMCT

B3.6. Sumar e restar medidas de simple a medición da lonxitude,

lonxitude, capacidade e masa. capacidade ou masa dada en

forma complexa e viceversa.

MTB3.2.3. Compara e ordena CMCT

medidas dunha mesma

magnitude.

b B3.7. Unidades de medida do tempo e B3.3. Coñecer as unidades de medida

MTB3.3.1. Resolve problemas da CMCT

g as súas relación. do tempo e as súas relación, vida diaria utilizando as medidas CAA

B3.8. Equivalencias e transformacións utilizándoas para resolver problemas temporais e as súas relacións.

entre horas, minutos e segundos. da vida diaria.

B3.9. Lectura en reloxos analóxicos e

dixitais .

B3.10. Cálculos con medidas temporais.

b B3.11. O sistema monetario da Unión B3.4. Coñecer o valor e as

MTB3.4.1. Coñece a función, o CMCT

g Europea. Unidade principal: o euro. equivalencias entre as diferentes valor e as equivalencias entre as CAA Valor das diferentes moedas e billetes. moedas e billetes do sistema diferentes moedas e billetes do

CSC B3.12. Múltiplos e submúltiplos do monetario da Unión Europea. sistema monetario da Unión

euros. Europea utilizándoas tanto para

B3.13. Equivalencias entre moedas e resolver problemas en situación

reais coma figuradas.

billetes.

BLOQUE 4. XEOMETRÍA

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

b B4.1. Formas planas e espaciais: figuras B4.1. Coñecer as figuras planas; MTB4.1.1. Clasifica triángulos

CMCT

g planas: elementos, relación e cadrado, rectángulo, romboide, atendendo aos seus lados e aos Le, escribe e ordena números naturais, CAA

i clasificación. triángulo, trapecio e rombo. seus ángulos, identificando as fraccións e decimais.

B4.2. Clasificación de triángulos relacións entre os seus lados e

atendendo os seus lados e os seus entre ángulos.

ángulos.

MTB4.1.2. Utiliza instrumentos de

CMCT

debuxo e ferramentas CD tecnolóxicas para a construción e

exploración de formas

xeométricas.

b B4.3. Clasificación de cuadriláteros B4.2. Utilizar as propiedades das MTB4.2.1. Clasifica cuadriláteros

CMCT

g atendendo o paralelismo dos seus lados. figuras planas para resolver atendendo ao paralelismo dos Suma, resta e compara as unidades de CAA Clasificación dos paralelepípedos. problemas. seus lados. lonxitude, capacidade e masa.

B4.4. A circunferencia e o círculo.

Elementos básicos: centro, raio e

diámetro.

MTB4.2.2. Identifica e diferencia

CMCT

os elementos básicos da Expresa oralmente o proceso seguido para CAA circunferencia e círculo: centro, resolver un problema ou calquera operación

raio e diámetro. matemática.

b B4.5. Identificación e denominación de B4.3. Coñecer as características e MTB4.3.1. Identifica e nomea

Coñece o valor e equivalencias entre

CMCT

g polígonos atendendo o número de lados. aplicalas para clasificar: poliedros, polígonos atendendo o número de CAA

B4.6. Corpos xeométricos: elementos, prismas, pirámides, corpos redondos: lados.

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

relación e clasificación. cono, cilindro e esfera e os seus

as moedas e billetes da UE

B4.7. Poliedros. Elementos básicos: elementos básicos.

vértices, caras e arestas. Tipos de MTB4.3.2. Recoñece e identifica

CMCT

poliedros.

poliedros, prismas, pirámides e os CAA

B4.8. Corpos redondos: cono, cilindro e seus elementos básicos: vértices,

esfera. caras e arestas. Identifica corpos xeométricos (cilindro,

B4.9. Regularidades e simetrías:

prisma, cono, esfera …).

recoñecemento de regularidades.

MTB4.3.3. Recoñece e identifica CMCT

corpos redondos: cono, cilindro e CAA esfera e os seus elementos

básicos.

b B4.10. Interpretación de representacións B4.4. Interpretar representacións MTB4.4.1. Representa a escola, o

CMCT

g espaciais en situacións da vida cotiá. espaciais realizadas a partir de barrio ou a aldea mediante un Coñece as unidades de medida do tempo e CAA

h sistemas de referencia e de obxectos plano ou esbozo. as súas relacións

CSC ou situacións familiares.

b B4.11. Resolución de problemas de B4.5. Identificar, resolver problemas MTB4.5.1. Resolve problemas

g xeometría relacionados coa vida cotiá. da vida cotiá axeitados ao seu nivel, xeométricos que impliquen Expresa oralmente o proceso seguido para

establecendo conexións entre a dominio dos contidos traballados, resolver un problema ou calquera operación CMCT realidade e as matemáticas e utilizando estratexias heurísticas

matemática.

CAA

valorando a utilidade dos de razoamento (clasificación,

CSIEE coñecementos matemáticos recoñecemento das relacións, uso

axeitados e reflexionando sobre o de exemplos contrarios), creando

proceso aplicado para a resolución conxecturas, construíndo,

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO CUARTO

Obxectivos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos

Competencias clave

de problemas. argumentando e tomando

decisión.

MTB4.5.2. Reflexiona sobre o

proceso de resolución de Nomea polígonos segundo o nº de lados.

problemas: revisando as

operacións utilizadas, as Expresa oralmente o proceso seguido para

unidades dos resultados, CMCT

comprobando e interpretando as resolver un problema ou calquera CAA

solucións no contexto, operación matemática.

propoñendo outras formas de

resolvelo.

BLOQUE 5. ESTATÍSTICA E PROBABILIDADE

b B5.1. Recollida e clasificación de datos B5.1. Recoller e rexistrar unha MTB5.1.1. Identifica datos

Compón, descompón e CMCT

g cualitativos e cuantitativos. información cuantificable, utilizando cualitativos e cuantitativos en

redondea. CAA

algúns recursos sinxelos de situacións familiares.

representación gráfica: táboas de Resolve problemas

datos, bloques de barras, diagramas sinxelos que impliquen

lineais… comunicando a información. calquera das operacións

traballadas (suma,.

ÁREA MATEMÁTICAS CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos Competencias clave

b B5.2. Análise crítica das informacións B5.2. Facer estimacións baseadas na MTB5.2.1. Realiza análise crítica e

CMCT

g que se presentan mediante gráficas experiencia sobre o resultado argumentada sobre as Interpreta adecuadamente a CAA estatísticas. (posible, imposible, seguro, máis ou informacións que se presentan información dunha gráfica.

menos probable) de situacións mediante gráficas estatísticas.

sinxelas nas que interveña o azar e

comprobar o dito resultado.

EDUCACIÓN ARTÍSTICA

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN PLÁSTICA) CURSO

CUARTO

Obxectivos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Mínimos

Competencias clave

BLOQUE 1. EDUCACIÓN AUDIOVISUAL

e B1.1. Comunicación das apreciacións B1.1. Aproximarse á lectura, análise e EPB1.1.1. Analiza, de maneira Analiza, de maneira sinxela e utilizando CCEC obtidas por observación. interpretación da arte e as imaxes fixas sinxela e utilizando a terminoloxía a terminoloxía axeitada, imaxes fixas

j B1.2. Elaboración de carteis con e en movemento nos seus contextos axeitada, imaxes fixas atendendo

atendendo ao tamaño, formato, CCL b CAA

diversa información aplicando os culturais e históricos, comprendendo, ao tamaño, formato, elementos elementos básicos

coñecementos plásticos adquiridos. de maneira crítica, o significado e básicos (puntos, rectas, planos,

B1.3. Creación de imaxes para textos

función social, sendo capaz de cores, luz, función, ... ).

elaborar imaxes novas a partir dos

dados para secuenciar unha historia (

coñecementos adquiridos. EPB1.1.2. Elabora carteis con diversa CCL

romance, cantiga, … ). información considerando os CAA conceptos de tamaño, equilibrio,

CCEC proporción e cor, e engadindo textos utilizando a tipografía máis axeitada

á súa función.

EPB1.1.3. Secuencia unha historia en

CCEC

diferentes viñetas nas que CCL incorpora imaxes e textos seguindo

CAA o patrón do cómic.

EPB1.1.4. Interpreta e comenta, de

CCL

forma oral e escrita, o contido das CCEC imaxes dunha obra artística

CSC concreta.

j B1.4. Observación de materiais B1.2. Recoñecer e identificar as formas EPB1.2.1. Representa formas

CCEC

b empregados nas obras plásticas. naturais e artificiais, as texturas, os naturais e artificiais presentes no CSIEE

B1.5. Valoración do coñecemento de códigos e as técnicas básicas das contexto, utilizando instrumentos,

diferentes códigos artísticos como obras plásticas, e expresar as súas técnicas e materiais adecuados na

medios de expresión de sentimentos e diferenzas. súa obra persoal.

ideas.

EPB1.2.2. Clasifica texturas, formas e

CCEC

B1.6. Clasificación de texturas e

cores, atendendo a distintos

tonalidades, e apreciación de formas CCL

criterios (similitude, diferenza, tacto,

naturais e artificiais, exploradas desde

dureza etc.)

diferentes ángulos e posicións.

EPB1.2.3. Identifica a influencia dos

CCEC

fondos de cor.

EPB1.2.4. Recoñece e interpreta de

CCL

forma oral e escrita o contido das CCEC

imaxes nunha obra artística. CSC

EPB1.2.5. Identifica as formas de

Identifica as formas de representar a CCL

representar a figura humana nas figura humana nas obras. CMCCT obras.

j B1.7. Interese por procurar B1.3. Identificar determinados/as artistas EPB1.3.1. Describe profesións

CCL

e información sobre as producións e amosar interese por coñecer as relacionadas coas artes plásticas e CCEC

i artísticas e por comentalas. formas de expresión das súas obras visuais.

CSC B1.8. Indagación sobre as calidades de máis representativas.

diferentes materiais e uso que se fai

EPB1.3.2. Procura información sobre

Procura información sobre artistas CCL

deles en distintas representacións. artistas plásticos/as da propia plásticos/as da propia cultura ou alleos,

B1.9. Uso dos recursos dixitais na cultura ou alleos, en relación coas en relación coas características da súa CCEC

procura da información. características da súa obra. obra. CSC CD

EPB1.3.3. Expresa as sensacións e

CCL

as apreciacións persoais sobre as CCEC obras plásticas dun autor ou dunha

CSIEE autora cun criterio artístico.

CD

j B1.10. Valoración do contido B1.4. Interpretar o contido das imaxes e EPB1.4.1. Interpreta e valora a

CCL

e informativo que as imaxes das representacións do espazo información obtida de imaxes no CAA

b proporcionan. presentes no contexto, identificando as contexto social, e elabora e

CCEC B1.11. Comunicación das apreciacións posicións dos elementos plásticos no comunica informacións básicas.

espazo.

obtidas dunha imaxe. Identifica a posición dos elementos

B1.12. Observación de elementos para EPB1.4.2. Identifica a posición dos CCEC

elementos plásticos tendo en conta plásticos tendo en conta técnicas

estudo de escalas e proporcións. CSC

B1.13. Indagación sobre as maneiras técnicas espaciais. espaciais

CMCCT

de representar o espazo.

BLOQUE 2. EXPRESIÓN ARTÍSTICA

j B2.1. Procura das posibilidades da cor B2.1. Coñecer e utilizar materiais, EPB2.1.1. Representa formas

CCEC

b en contrastes, variacións e técnicas e códigos diversos que se naturais e artificiais con diferentes combinacións, apreciando os utilizan nas producións artísticas. formas, cores, texturas e materiais.

resultados sobre diferentes soportes.

B2.2. Uso de diferentes texturas para EPB2.1.2. Consegue dar sensación CCEC

as representacións (area, tecidos, de profundidade e volume ás súas CSIEE

papel etc.). creacións.

B2.3. Exploración das calidades dos

EPB2.1.3. Utiliza as cores, as

Utiliza as cores, as mesturas e a

CCEC

materiais e o tratamento non

mesturas e a tonalidade con sentido tonalidade con sentido estético, de forma

convencional destes (pintura CSIEE

esparexida, por chorro etc.). estético, de forma cada vez máis cada vez máis autónoma.

autónoma.

B2.4. Emprego de distintos soportes

nas creacións. EPB2.1.4. Realiza unha obra con

CSIEE

B2.5. Curiosidade por coñecer as

posibilidades plásticas dos materiais.

B2.6. Construción de móbiles,

estruturas e volume.

B2.7. Construción de estruturas sinxelas

para representacións teatrais.

materiais téxtiles de refugo.

CCEC

EPB2.1.5. Experimenta con materiais

CAA

e texturas para creacións orixinais, CCEC

integrándoos de diferentes

maneiras.

EPB2.1.6. Utiliza ceras, rotuladores,

Utiliza ceras, rotuladores, tintas, plumas CCEC

tintas, plumas etc. para os debuxos etc. para os debuxos usando liñas

usando liñas grosas, finas, grosas, finas, sombras, manchas etc CSIEE

sombras, manchas etc.

EPB2.1.7. Representa obxectos coa

técnica da esfumaxe. CCEC

EPB2.1.8. Utiliza e mestura técnicas

CCEC

(acuarela, témperas etc.) con CSIEE

finalidade estética.

EPB2.1.9. Identifica as formas en

CCEC

que está representada a figura CSC

humana nas obras plásticas.

EPB2.1.10. Representa imaxes

CCEC

usando diferentes características

da cor.

EPB2.1.11. Utiliza diferentes

CCEC

materiais e texturas (arxila, tecidos, CSIEE

papel etc.) para as súas creacións

plásticas.

EPB2.1.12. Recorta, encarta e pega

CCEC

con precisión, con distintos materiais

e texturas, creando formas

tridimensionais.

j B2.8. Experimentación das dimensións e B2.2. Realizar composicións plásticas EPB2.2.1. Utiliza a cuadrícula como

CCEC

g das proporcións dunha mesma forma con figuras xeométricas, manexando un elemento que estrutura o espazo CMCC T

b en diferentes posicións. ferramentas básicas de precisión e gráfico.

B2.9. Experimentación das utilizando escalas e proporcións.

. Traza formas xeométricas con

posibilidades de representación con EPB2.2.2. Traza formas xeométricas CCEC liñas grosas, finas, continuas, con precisión, coa axuda das precisión, coa axuda das ferramentas

descontinuas e xeométricas. ferramentas básicas (regra, básicas (regra, escuadro e cartabón). CMCC T

B2.10. Realización de fotografías:

escuadro e cartabón).

enfoque e planos.

EPB2.2.3. Aplica nocións métricas e

CCEC

B2.11. Aplicación en producións

de perspectiva á construción de

propias de aspectos observados en CSIEE

estruturas e á transformación do

obras artísticas.

espazo.

B2.12. Utilización de recursos dixitais e

audiovisuais para a elaboración de EPB2.2.4. Realiza trazados con

CCEC

obras artísticas. precisión utilizando ferramentas CMCC T básicas.

EPB2.2.5. Manexa e utiliza escalas e

CCEC

proporcións axeitadas para CMCC T

representar obxectos.

EPB2.2.6. Realiza composicións

CCEC

plásticas con figuras xeométricas, CSIEE

apreciando o valor expresivo da cor.

EPB2.2.7. Debuxa persoas e

CCEC

obxectos a través dun eixe de CMCC T

simetría.

i B2.13. Compilación impresa e dixital B2.3. Utilizar e manexar as novas EPB2.3.1. Coñece e utiliza recursos

CCEC

j sobre manifestacións artísticas. tecnoloxías da información e da tecnolóxicos para obter información CD

b B2.14. Interese pola procura da comunicación como medio de sobre o contexto artístico e cultural

información, investigación e deseño. para as súas producións.

d información artística.

B2.15. Interpretación da información. EPB2.3.2. Coñece e utiliza recursos

CCEC

B2.16. Inicio no uso dos medios tecnolóxicos básicos para a CD

audiovisuais e dixitais para a creación

elaboración das propias creacións. de obras plásticas. CAA

EPB2.3.3. Procura imaxes en soporte

CD

dixital para as organizar e as CAA transformar nunha produción propia

(novela, historieta, cartel, mural,

esquematización dunha lección da

clase etc.).

EPB2.3.4. Utiliza as tecnoloxías da

Utiliza as tecnoloxías da información e CSC

información e da comunicación para da comunicación para coñecer CCEC

expresións artísticas e culturais dos coñecer expresións artísticas e CD

culturais dos pobos do mundo. pobos do mundo

b B2.17. Establecemento de ordes e B2.4. Utilizar recursos bibliográficos, dos EPB2.4.1. Organiza e planifica o seu

CSIEE

j pautas para seguir. medios de comunicación e da internet propio proceso creativo partindo da CAA B2.18. Interese por axustar o proceso para obter información que lle sirva idea, recollendo información

CSC creativo ás intencións previstas, para planificar e organizar os bibliográfica, dos medios de mediante bosquexos ou deseños. procesos creativos, así como para comunicación ou da internet,

coñecer e intercambiar informacións desenvolvéndoa en esbozos e

elixindo os que mellor se adecúan

con outro alumnado. aos seus propósitos na obra final,

Organiza e planifica o seu propio proceso

creativo partindo da idea, recollendo sen utilizar elementos

información bibliográfica, dos medios de estereotipados, sendo capaz de comunicación ou da internet

compartir cos compañeiros e

compañeiras o proceso e o produto

final obtido.

EPB2.4.2. Elabora bosquexos e

CSIEE

deseños para axustar o proceso de CAA creación individual ou en grupo, e

CCEC presenta os traballos con orde e

limpeza.

a B2.19. Uso responsable de B2.5. Coidar e usar correctamente os EPB2.5.1. Desenvolve hábitos de orde

. Desenvolve hábitos de orde e limpeza, CSC

b instrumentos, materiais e espazos. materiais, os instrumentos e os e limpeza, e usa de forma e usa de forma responsable e axeitada CSIEE

espazos, responsable e axeitada os materiais, os materiais, os instrumentos e os j B2.20. Selección axeitada de materiais e

espazos.

os instrumentos e os espazos. espazos.

EPB2.5.2. Presenta as tarefas con

Presenta as tarefas con orde e limpeza, CSC

orde e limpeza, respectando as respectando as normas e as indicacións

normas e as indicacións establecidas, e crea hábitos de traballo. CSIEE

CCEC establecidas, e crea hábitos de

traballo. CAA

EPB2.5.3. Selecciona e utiliza as

CCEC

materias de forma apropiada e CSIEE responsable, segundo as súas

posibilidades plásticas e os

resultados marcados.

EDUCACIÓN ARTÍSTICA (MÚSICA)

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe MÍNIMOS Competencias clave

BLOQUE 1. ESCOITA

j B1.1. Audición activa dunha B1.1. Utilizar a escoita musical para EMB1.1.1. Expresa as súas CCL

d selección de pezas instrumentais indagar nas posibilidades do son apreciacións persoais sobre o CCEC

o e vocais de distintos estilos e e coñecer exemplos de obras feito artístico musical.

culturas adaptadas á idade do variadas da nosa cultura e

alumnado. doutras culturas. EMB1.1.2. Manifesta as CCL

B1.2. Asistencia a sensacións, as impresións e os CCEC representacións musicais e sentimentos que lle provoca a

comentario posterior. audición dunha peza musical.

B1.3. Interese polo repertorio EMB1.1.3. Coñece, entende e CSC

tradicional de Galicia e das zonas

respecta as normas de

de procedencia dos compañeiros

comportamento en audicións e

e das compañeiras.

representacións musicais. B1.4. Audición e análise de obras

musicais de distintas EMB1.1.4. Identifica e valora as CCEC

características e procedencias. manifestacións artísticas CAA B1.5. Actitude atenta e silenciosa, propias de Galicia.

e respecto polas normas de

comportamento durante a

audición de música e na

asistencia a representacións.

j B1.6. Recoñecemento de B1.2. Identificar e describir as EMB1.2.1. Describe e dá CCL

calidades dos sons: intensidade, características de elementos información salientable sobre CCEC

musicais e calidades dos sons do elementos da linguaxe musical

101

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe MÍNIMOS Competencias clave

duración, altura e timbre. contexto. presentes nas manifestacións

B1.7. Acento e pulso. musicais e nos sons do

contexto.

j B1.8. Elementos musicais: B1.3. Analizar a organización de EMB1.3.1. Distingue e clasifica CAA

indicacións de tempo e matices obras musicais sinxelas e tipos de voces e instrumentos, CCEC

(fortísimo, forte, piano e describir os elementos que as e agrupacións instrumentais ou

mezzoforte; dinámica e compoñen. vocais.

reguladores).

B1.9. Identificación dos rexistros EMB1.3.2. Identifica e describe CCL

de voces graves e agudas, así variacións e contrastes de CCEC

como as posibles agrupacións velocidade e intensidade tras a

vocais e instrumentais (dúo, trío, escoita de obras musicais.

cuarteto, orquestra e banda).

B1.10. Compases de 2/4, 3/4 e EMB1.3.3. Identifica, clasifica e Identificar, clasificar e CCEC

completa os compases

4/4.

completar os CMCCT

traballados.

compases traballados.

j B1.11. Instrumentos: clasificación B1.4. Coñecer e identificar as EMB1.4.1. Identifica de xeito CAA

d tradicional (vento, vento-madeira, principais familias dos visual e auditivo os CCEC

o vento-metal, corda percutida, instrumentos, amosando interese instrumentos.

friccionada e punteada, e por coñecer instrumentos doutras

percusión determinada e culturas. EMB1.4.2. Clasifica os Clasificar os CAA

indeterminada). instrumentos por familias: i nstrumentos por CCEC

B1.12. Instrumentos da vento, corda e percusión. familias:

102

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe MÍNIMOS Competencias clave

orquestra: achegamento á súa vento, corda e

colocación. percusión.

B1.13. Instrumentos da cultura

galega e doutras culturas. EMB1.4.3. Procura información, CCEC

organízaa e preséntaa sobre a CAA música e os instrumentos

CSIEE

doutras culturas. CD

j B1.14. Recoñecemento e B1.5. Utilizar recursos gráficos EMB1.5.1. Establece unha CAA

i identificación das partes dunha durante a audición dunha peza relación entre o que escoita e CCEC peza musical. Formas musicais musical, así como rexistros e represéntao nun musicograma

binarias, ternarias e rondó. aplicacións informáticas para a ou nunha partitura sinxela.

análise e a produción musical.

B1.15. Uso de aplicacións

informáticas educativas sinxelas EMB1.5.2. Identifica as partes CAA

para a análise e a produción dunha peza musical sinxela e CCEC musical. representa graficamente a súa

estrutura.

EMB1.5.3. Representa CAA

graficamente, con linguaxe CCEC musical convencional ou non,

os trazos característicos da

música escoitada.

EMB1.5.4. Utiliza aplicacións CCEC

informáticas para representar CD

ou realizar tarefas de análise e

103

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe MÍNIMOS Competencias clave

produción musical.

BLOQUE 2. INTERPRETACIÓN MUSICAL

j B2.1. Reprodución de pezas B2.1. Interpretar un repertorio EMB2.1.1. Coñece e utiliza a CCEC

b instrumentais e cancións sinxelas básico de cancións e pezas linguaxe musical para a CAA ao unísono, de maneira colectiva, instrumentais, en solitario ou en interpretación de obras.

con ou sen acompañamento. grupo, mediante a voz ou

Frauta doce: dixitación da escala instrumentos, utilizando a EMB2.1.2. Traduce á linguaxe Traducir á linguaxe CCEC

de do sen alteracións. linguaxe musical, así como musical convencional melodías musical convencional

CAA

B2.2. Uso dos instrumentos de valorar o traballo feito, avaliar o e ritmos sinxelos.

melodías e ritmos

placas Orff en acompañamentos resultado e propor accións de

de pezas sinxelas. mellora. sinxelos.

B2.3. Rexistro gravado da

interpretación feita e posterior

análise e comentario.

B2.4. Coordinación e

sincronización individual e EMB2.1.3. Interpreta pezas Interpretar pezas CCEC

colectiva na interpretación: vocais e instrumentais sinxelas vocais e instrumentais CAA simultaneidade, sucesión e con distintos agrupamentos,

sinxelas con distintos CSC alternancia. con e sen acompañamento.

B2.5. Ditados rítmicos con figuras agrupamento s, con e

sen acompañam

de negra, branca, redonda e

corchea e os seus silencios en

compases binarios e ternarios.

B2.6. Ditados melódico-rítmicos

sinxelos.

104

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe MÍNIMOS Competencias clave

ento.

EMB2.1.4. Analiza a CAA

interpretación e valora o CSC

resultado, amosando interese

por mellorar.

j B2.7. Improvisación de esquemas B2.2. Explorar estruturas musicais e EMB2.2.1. Crea unha peza CAA

b rítmicos e melódicos sobre seleccionar e combinar ideas musical sinxela a partir da CCEC bases musicais dadas. musicais dentro de estruturas selección, a combinación e a

B2.8. Creación de pequenas sinxelas entre varias dadas, co organización dunha serie de

melodías e acompañamentos obxectivo de crear un produto elementos dados previamente,

sinxelos de melodías dadas. musical propio, individual ou coñecidos e manexados.

grupal.

EMB2.2.2. Amosa respecto e CSC

responsabilidade no traballo

individual e colectivo.

j B2.9. Recreación musical e B2.3. Explorar e utilizar as EMB2.3.1. Emprega CD

d sonorización dun texto oral ou posibilidades sonoras e instrumentos materiais, CAA escrito. expresivas de diferentes dispositivos electrónicos e

CSIEE B2.10. Sonorización de imaxes, materiais, instrumentos e recursos informáticos para

vídeos ou representacións dispositivos electrónicos. crear pezas musicais sinxelas

dramáticas usando distintos para a sonorización de imaxes

materiais instrumentos e e representacións dramáticas.

dispositivos electrónicos.

EMB2.3.2. Constrúe algún CCEC

B2.11. Invención e construción

instrumento orixinal ou similar

dun instrumento. CAA

a un existente. CSIEE

105

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe MÍNIMOS Competencias clave

BLOQUE 3. MÚSICA, MOVEMENTO E DANZA

j B3.1. Recoñecemento do corpo B3.1. Adquirir capacidades EMB3.1.1. Identifica e utiliza o CCEC

como instrumento rítmico e de expresivas e creativas que corpo como instrumento para a

expresión corporal. ofrecen a expresión corporal e a expresión de sentimentos e

B3.2. Creación de pequenas danza. emocións e como forma de

coreografías para obras musicais interacción social.

breves e de estrutura sinxela. EMB3.1.2. Inventa e reproduce CCEC

pequenas coreografías que CAA corresponden coa forma

CMCCT interna dunha obra musical de forma sinxela binaria, ternaria e

rondó.

j B3.3. Reprodución de xogos B3.2. Interpretar un repertorio EMB3.2.1. Controla a postura e a Controlar a postura e a CCEC

b motores e secuencias de básico de danzas propias da coordinación coa música coordinación coa CAA

o movementos fixados ou cultura galega e doutras culturas. cando interpreta danzas.

música

cando

inventados, procurando unha

progresiva coordinación interpreta danzas así

individual e colectiva. como reproducir e

B3.4. Interpretación de danzas

gozar interpretando

tradicionais galegas e doutras danzas tradicionais

culturas. galegas e doutras

culturas

106

ÁREA EDUCACIÓN ARTÍSTICA (EDUCACIÓN MUSICAL) CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe MÍNIMOS Competencias clave

EMB3.2.2. Recoñece danzas de CAA

diferentes lugares e culturas, e CCL valora a súa achega ao

CCEC patrimonio artístico e cultural.

EMB3.2.3. Reproduce e goza CCEC

interpretando danzas CSC

tradicionais galegas e doutras

culturas.

107

VALORES SOCIAIS E CÍVICOS

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

BLOQUE 1. A IDENTIDADE E A DIGNIDADE DA PERSOA

m B1.1. O autocoñecemento. B1.1. Crear unha imaxe VSCB1.1.1. Expresa a

VSCB1.1.1. CSC

k Identificación das características positiva de un mesmo percepción da súa propia Expresa a CCL persoais e dos trazos de tomando decisións identidade relacionando a percepción da

identidade, as propias meditadas e responsables, representación que fai de un súa propia

capacidades e necesidades. baseadas nun bo mesmo e a imaxe que identidade

B1.2. Habilidades comunicativas. autoconcepto. expresan das demais relacionando a

Expresión de vivencias e persoas. representación

sentimentos de forma que fai de un

construtiva. mesmo e a imaxe

que expresan das

demais persoas.

VSCB1.1.2.Manifesta CSC

verbalmente unha CCL visión positiva das

CAA súas propias calidades e

m B1.3. O autoconcepto. A B1.2. Construír o estilo VSCB1.2.1. Razoa o sentido do VSCB1.2.1. Razoa CSC

autovaloración; os trazos de persoal baseándose compromiso respecto a un o sentido do CCL personalidade. A na respectabilidade mesmo e ás demais compromiso

CSIEE autoconciencia emocional. A e na dignidade persoas. respecto a un

respectabilidade e a dignidade persoal. mesmo e ás

persoal. O estilo persoal demais persoas.

positivo.

108

VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

VSCB1.2.2. Actúa de forma CSC

respectable e digna. CSIEE

M B1.4. As emocións. Identificación, B1.3. Estruturar un pensamento VSCB1.3.1. Reflexiona, CAA

A recoñecemento, expresión e efectivo e independente sintetiza e estrutura os verbalización. Causas e empregando as emocións de seus pensamentos.

consecuencias. Asociación forma positiva.

CAA pensamento-emoción. VSCB1.3.2. Utiliza estratexias de

B1.5. O autocontrol. A regulación dos reestruturación cognitiva, de

sentimentos. As estratexias de xeito guiado, sobre situacións

reestruturación cognitiva. A da súa realidade.

resiliencia.

VSCB1.3.3. Aplica o autocontrol á CSC

toma de decisións, á CSIEE negociación e a resolución de

conflitos, de xeito guiado.

VSCB1.3.4. Expresa os seus CSC

sentimentos, necesidades e CSIEE dereitos, á vez que respecta os

CCL dos e das demais nas

actividades cooperativas.

M B1.6. A responsabilidade. O sentido B1.4.Desenvolver o propio VSCB1.4.1. Traballa en equipo VSCB1.4.1. Traballa CSC

B do compromiso respecto a un potencial, mantendo unha valorando o esforzo individual e en equipo valorando CSIEE mesmo e a ás demais persoas. motivación intrínseca e colectivo para a consecución de o esforzo individual

Valoración do erro como factor de esforzándose para o logro de obxectivos. e colectivo para a

éxitos individuais e consecución de

109

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

aprendizaxe e mellora. compartidos. obxectivos.

VSCB1.4.2. Asume as súas CSC

responsabilidades durante CSIEE

a colaboración.

VSCB1.4.3 Realiza unha CSC

autoavaliación responsable da CAA

execución das tarefas. CSIEE

m B1.7. A autonomía persoal e a B1.5. Adquirir capacidades para VSCB1.5.1. Utiliza o pensamento CSC

autoestima. Seguridade nun tomar decisións de forma creativo na análise de CSIEE

mesmo e nunha mesma, iniciativa, independente, manexando as problemas e na formulación de

autonomía para a acción, confianza dificultades para superar propostas de actuación.

nas propias posibilidades. A toma frustracións e sentimentos

de decisións persoal meditada. negativos ante os problemas. VSCB1.5.2.Emprega estratexias CSC

Tolerancia á frustración. para facer fronte á incerteza, CSIEE

ao medo ou ao fracaso.

a B1.8. A iniciativa. A automotivación. A B1.6. Desenvolver a autonomía VSCB1.6.1.Participa na CSIEE

autoproposta de desafíos. e a capacidade de resolución de problemas CSC emprendemento para escolares con seguridade

conseguir logros persoais e motivación.

responsabilizándose do ben

común. VSCB1.6.2. Realiza propostas CSC

creativas e utiliza as súas CSIEE

competencias para abordar CCEC

110

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

VSCB2.1.3. Emprega a CCL

comunicación verbal en relación CAA coa non verbal en exposicións

CSIEE orais.

VSCB2.1.4. Expón CCL

respectuosamente os CSC

argumentos.

B B2.2. A comunicación receptiva. A B2.2. Utilizar habilidades de VSCB2.2.1. Escoita exposicións CSC

escoita activa. Estratexias da escoita e o pensamento de orais e entende a comunicación CCL

linguaxe oral como instrumento de perspectiva con empatía. desde o punto de vista da

comunicación: escoitar, preguntar, persoa que fala.

argumentar.

VSCB2.2.2. Realiza actividades CCL

cooperativas detectando os CSC sentimentos e pensamentos

CSIEE que subxacen no que se está a

dicir.

VSCB2.2.3. Colabora en

VSCB2.2.3. CAA

proxectos grupais escoitando Colabora en CSIEE activamente, demostrando proxectos grupais

CSC interese polas outras persoas. escoitando

activamente, CCL

demostrando

interese polas

outras persoas.

111

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

C B2.3. Os elementos da B2.3. Iniciar, manter e finalizar VSCB2.3.1. Comunícase CCL

m comunicación que favorecen o conversas cunha maneira de empregando expresións para CSC

e diálogo. Iniciación, mantemento e falar adecuada aos mellorar a comunicación e

finalización de conversas. interlocutores e ao contexto, facilitar o achegamento co seu

Identificación e recoñecemento de tendo en conta os factores interlocutor nas conversas.

hábitos que facilitan e dificultan a que inhiben a comunicación

comunicación. para superar barreiras e os VSCB2.3.2. Amosa interese CCL que permiten lograr polos seus interlocutores. CSC

proximidade.

E B2.4. A aserción. Exposición e B2.4. Empregar a aserción. VSCB2.4.1. Expresa abertamente CCL

M defensa das ideas propias con as propias ideas e opinións. CSC argumentos fundados e razoables

CSIEE empregando estratexias de

comunicación construtivas. VSCB2.4.2. Emprega a CCL

linguaxe positiva. CSC

M B2.5. O diálogo. A busca do mellor B2.5. Dialogar creando VSCB2.5.1. Relaciona diferentes CCL

argumento. A creación de pensamentos compartidos ideas e opinións para atopar os CSC pensamentos compartidos a con outras persoas para seus aspectos comúns.

CAA través do diálogo. atopar o mellor argumento.

c B2.6.A intelixencia interpersoal. A B2.6. Establecer relacións VSCB2.6.1. Emprega diferentes CSC

m empatía: atención, escoita activa, interpersoais positivas habilidades sociais.

observación e análise de empregando habilidades

comportamentos. O altruísmo. sociais. VSCB2.6.2. Participa activamente CSC en actividades grupais e CSIEE

reflexiona sobre a súa

112

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectiv Contid Criterios de avaliación Estándares de

Competencias os os aprendizaxe clave

contribución á cohesión

dos grupos sociais aos

que pertence.

a B2.7. O respecto, a tolerancia e a B2.7. Actuar con tolerancia VSCB2.7.1. Respecta e acepta

VSCB2.7.1. CSC

o valoración do outro. As comprendendo e as diferenzas individuais. Respecta e

diferenzas culturais. Análise de aceptando as diferenzas. acepta as

situacións na escola e fóra dela diferenzas

que producen sentimentos individuais.

positivos ou negativos no VSCB2.7.2. Recoñece, CSC alumnado. identifica e expresa as

B2.8 A diversidade. Respecto polos calidades doutras

costumes e modos de vida persoas.

diferentes ao propio.

c B2.9 As condutas solidarias. A B2.8. Contribuír á mellora do VSCB2.8.1. Forma parte activa CSC

m disposición de apertura cara aos clima do grupo amosando das dinámicas do grupo.

CSIEE demais: compartir puntos de actitudes cooperativas e

vista e sentimentos. As establecendo relacións VSCB2.8.2. Establece e CSC

dinámicas de cohesión de grupo. respectuosas. mantén relacións CSIEE emocionais amigables,

baseadas no intercambio

de afecto e a confianza

mutua.

BLOQUE 3. A CONVIVENCIA E OS VALORES SOCIAIS

b B3.1. Responsabilidade no B3.1. Resolver problemas en VSCB3.1.1. Desenvolve CSC

m exercicio dos dereitos e dos colaboración, poñendo de proxectos e resolve CSIEE deberes individuais nos grupos manifesto unha actitude problemas en colaboración.

nos

113

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

que se integra e participación nas aberta cara aos demais e VSCB3.1.2. Pon de manifesto CSC

tarefas e decisión destes. A compartindo puntos de vista e unha actitude aberta cara aos CSIEE

disposición de apertura cara ao sentimentos. demais compartindo puntos de

outro, ao compartir puntos de vista vista e sentimentos durante a

e sentimentos. interacción social na aula.

B B3.2. A interdependencia e a B3.2.Traballar en equipo VSCB3.2.1. Amosa boa VSCB3.2.1. Amosa CAA

cooperación. A interdependencia favorecendo a disposición para ofrecer e boa disposición CSIEE positiva e a participación igualitaria. interdependencia positiva e recibir axuda para a para ofrecer e

CSC As condutas solidarias. A amosando condutas aprendizaxe. recibir axuda para a

aceptación incondicional do outro. solidarias. aprendizaxe.

A resolución de problemas en

VSCB3.2.2.

colaboración. Compensación de VSCB3.2.2. Emprega CAA

carencias dos e das demais. A axeitadamente estratexias de Emprega CSIEE disposición de apertura cara ao axuda entre iguais. axeitadamente

CSC outro, ao compartir puntos de vista estratexias de

e sentimentos. axuda entre iguais.

B3.3. Estruturas e técnicas da

CSC aprendizaxe cooperativa. VSCB3.2.3. Respecta as regras

durante o traballo en equipo.

VSCB3.2.4. Emprega destrezas CSC

de interdependencia positiva. CSIEE

CAA

a B3.4.Valoración da necesidade de B3.3. Implicarse na elaboración VSCB3.3.1. Percibe e verbaliza a CCL

normas compartidas que regulan a e no respecto das normas da necesidade de que existan CSC

convivencia frutífera no ámbito comunidade normas de convivencia nos

114

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

social. Elaboración de normas de educativa empregando o diferentes espazos de

convivencia da aula e do centro sistema de valores persoal interacción social

positivas, facilitadoras e asumidas que constrúe a partir dos

VSCB3.3.2.

polo grupo e pola comunidade. valores universais. VSCB3.3.2. Participa na CCL

elaboración das normas da Participa na CSC aula. elaboración das

CSIEE normas da aula.

VSCB3.3.3. Respecta as CSC

normas do centro escolar.

c B3.5. A resolución de conflitos. A B3.4. Participar activamente VSCB3.4.1. Resolve os conflitos CSC

m linguaxe positiva na comunicación na vida cívica de forma de modo construtivo, con axuda CSIEE de pensamentos, intencións e pacífica e democrática dunha persoa adulta.

posicionamentos persoais. As fases transformando o conflito en

da mediación formal. A oportunidade, coñecendo e VSCB3.4.2. Manexa a linguaxe CCL transformación do conflito en empregando as fases da positiva na comunicación de CSC oportunidade. mediación e usando a pensamentos e intencións nas

linguaxe positiva na relacións interpersoais.

comunicación de

pensamentos, intencións e VSCB3.4.3. Analiza as CSC posicionamentos persoais. emocións, sentimentos e CSIEE posibles pensamentos

das partes en conflito.

a B3.6. Identificación, recoñecemento e B3.5. Comprender a VSCB3.5.1. Argumenta a CSC

valoración dos dereitos de todos os importancia dos dereitos da necesidade de protexer os CCL

nenos e de todas as nenas do infancia, valorando as dereitos básicos da infancia.

115

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

mundo recoñecidos nas condutas que os protexen. VSCB3.5.2. Xustifica a CSC declaracións universais, no importancia de que todos os Estatuto de autonomía de Galicia e nenos e nenas reciban axuda. na Constitución española.

VSCB3.5.3. Razoa as CSC

consecuencias da explotación CSIEE infantil e a trata de nenos e

nenas.

a B3.7. Os valores cívicos e o B3.6. Comprender a correlación VSCB3.6.1. Expón verbalmente a CSC

d exercicio dos dereitos e deberes entre dereitos e deberes, correlación entre dereitos e CCL nas situacións de convivencia no valorando situacións reais en deberes.

contorno inmediato entre iguais. relación aos dereitos da

B3.8. Dereitos dos nenos e das infancia e respectando a VSCB3.6.2. Razoa a valoración CSC

nenas. Relacións entre dereitos e igualdade de dereitos de de situacións reais expostas en CD deberes. Recoñecemento do seu nenos e nenas no contexto internet, en relación aos

CCL carácter universal para todos os social. dereitos da infancia.

homes e as mulleres, sen

discriminación. VSCB3.6.3. Expón mediante VSCB3.6.3. Expón CSC

B3.9. Realización e interpretación

traballos de libre creación as mediante traballos CCEC

conclusións da súa análise de libre creación as

de gráficos sinxelos.

CCL crítica das diferenzas na conclusións da súa

asignación de tarefas e análise crítica das CD

responsabilidades na familia e diferenzas na CMCT na comunidade escolar en asignación de CSIEE función do sexo. tarefas e

responsabilidades

na familia e na

comunidade escolar

116

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

en función do sexo.

d B3.10. As diferenzas de sexo como B3.7. Comprender e valorar a VSCB3.7.1. Expón de forma CSC

m un elemento enriquecedor. Análise igualdade de dereitos de argumentada a importancia de CCL das medidas que contribúen a un homes e mulleres, a valorar a igualdade de dereitos

equilibrio de xénero e a unha corresponsabilidade nas de homes e mulleres, a

auténtica igualdade de tarefas domésticas e o corresponsabilidade nas tarefas

oportunidades. Valoración da coidado da familia, domésticas e o coidado da

igualdade de dereitos de homes e argumentando en base a familia.

de mulleres na familia e no mundo procesos de reflexión, síntese

laboral e social. e estruturación. VSCB3.7.2. Realiza traballos de CSC

libre creación investigando CD casos de falta de

CCL corresponsabilidade no coidado

da familia presentados nos CCEC

medios de comunicación. CSIEE

h B3.11. A repercusión social, no B3.8. Realiza un uso VSCB3.8.1. Amosa interese CSC

o presente e no futuro, de accións responsable dos bens da pola natureza que o rodea e individuais e colectivas. natureza, comprendendo e séntese parte integrante dela.

Identificación de actitudes e de interpretando sucesos,

estratexias persoais e colectivas de analizando causas e VSCB3.8.2. Razoa os motivos CSC coidado do medio e promoción de predicindo consecuencias. da conservación dos bens CCL

formas de vida saudables. naturais.

VSCB3.8.3. Propón iniciativas CSC

para participar no uso CSIEE adecuado de bens naturais

razoando os motivos.

117

ÁREA VALORES SOCIAIS E CÍIVICOS CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe

Competencias clave

N B3.12. A educación viaria. Respecto B3.9. Valorar as normas de VSCB3.9.1. Colabora en CSC

cara ás normas de mobilidade seguridade viaria, analizando campañas escolares sobre CSIEE

viaria. Identificación das causas e as causas e consecuencias a importancia do respecto

grupos de risco nos accidentes de dos accidentes de tráfico. das normas de educación

tráfico. viaria.

B3.13. Identificación de actitudes e de VSCB3.9.2. Investiga sobre as CSC

estratexias persoais e colectivas principais causas dos CD

que contribúen a consolidar accidentes de tráfico coa axuda CAA

condutas e hábitos viarios das novas tecnoloxías.

correctos.

VSCB3.9.3. Expón as VSCB3.9.3. Expón CSC

consecuencias de diferentes as consecuencias CCL accidentes de tráfico. de diferentes

CMCT accidentes de

tráfico. CD

118

INGLÉS

BLOQUE 1. COMPRENSIÓN DE TEXTOS

ORAIS

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Competencias

clave

B1.1. Estratexias de comprensión: B1.1. Comprender a idea global PLEB1.1. Comprende o Comprende o sentido global e a CCL e a información máis sentido global e a información máis importante de

Uso progresivo do contexto importante en textos orais información mais textos orais, con estruturas visual e non verbal e dos moi breves con estruturas importantes de textos coñecidas e léxico de uso cotiá.

coñecementos previos, transferidos desde as linguas que coñece a lingua estranxeira, para a formulación de hipóteses sobre o que se vai escoitar,

simples e coñecidas cun léxico orais, con estruturas de uso cotiá con axuda de coñecidas e léxico de uso

elementos lingüísticos e non cotiá procedentes de lingüísticos presentes nas medios audiovisuais ou da situacións comunicativas e Internet adecuados a súa conectados cos propios idade.

Identifica a información máis relevante en interaccións orais nas que participa que traten sobre temas familiares procedentes de diversas fontes.

sobre o tema ou a situación. Interpretación das ideas

intereses e coas propias experiencias, articulados con

PLEB1.2. Comprende os Escoita atentamente en interaccións CCL puntos principais e cara a cara, sen interromper.

principais expresadas en mensaxes orais de progresiva complexidade, como instrucións ou explicacións e interaccións orais ou gravacións en soporte audiovisual e informático para extraer información global e

claridade e lentamente, recoñece palabras e transmitidos de viva voz ou expresións coñecidas en por a través de recursos textos orais (contos, multimedia que non cancións e conversas) distorsionen a mensaxe. sobre temas familiares ou

B1.2. Coñecer e aplicar as do seu interese e estratexias básicas máis expresados con claridade e adecuadas para a que conten con apoio comprensión do sentido xeral, visual. e a información

Mostra interese e respecto polas intervencións orais alleas.

119

ÁREA PRIMEIRA LINGUA CURSO CUARTO ESTRANXEIRA:

INGLÉS

BLOQUE 1. COMPRENSIÓN DE TEXTOS

ORAIS

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Competenci

as clave

dalgún detalle concreto. mais importante do texto. PLEB1.3. Identifica a CCL Recoñecemento de léxico, formas

e estruturas básicas orais B1.3. Discriminar patróns

sonoros, rítmicos e de CAA

propias da lingua estranxeira, entoación básicos nos

para expresar funcións diferentes contextos previamente utilizadas. comunicativos de forma

Asociación de palabras e significativa.

expresións con elementos paraverbais (entoación,

PLEB1.4. Escoita atentamente CCL pausas, énfases…) e non en interaccións cara a cara, CSC verbais (expresión facial, sen interromper. xestos...).

Seguimento verbal e non verbal de mensaxes orais (instrucións e peticións)de progresiva complexidade en situacións comunicativas habituais dentro e fóra da aula.

Repetición,

memorización comprensiva e observación de modelos correspondentes a rimas, cancións, dramatizacións... para a adquisición do léxico e expresións cotiás da lingua estranxeira

PLEB1.5. Interese e respecto CCL polas intervencións orais CSC

alleas en prol da mellora da súa pronuncia, entoación e

acentuación.

120

ÁREA PRIMEIRA LINGUA CURSO CUARTO ESTRANXEIRA:

INGLÉS

BLOQUE 1. COMPRENSIÓN DE TEXTOS ORAIS

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Contidos mínimos Competencias clave

Desenvolvemento de actitudes e estratexias de cooperación e respecto en situacións de aprendizaxe compartida que faciliten interaccións orais en grupo, seguindo modelos pautados, para a realización de tarefas na aula.

B1.2. Patróns sonoros, rítmicos e de entoación: identificación progresiva de aspectos fonéticos, do ritmo e da entoación da lingua estranxeira como aspectos fundamentais para a comprensión de breves textos orais a través do xogo e da expresión corporal e musical.

121

BLOQUE 2. PRODUCIÓN DE TEXTOS ORAIS

Contid

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Contidos mínimos Competenci

as os

B2.1. Estratexias de produción: B2.1. Interactuar en situacións reais PLEB2.1. Participa en situacións Participa en situacións reais ou simuladas CCL

Planificación: ou simuladas sinxelas de reais ou simuladas de de comunciación breves e elementais, CSC

Concibir a mensaxe con claridade e practicalo varias veces.

comunicación sobre temas do seu comunicación breves e previamente preparadas, sobre temas

interese, sobre persoas da súa elementais, do seu interese, sobre persoas da súa

contorna inmediata, usando previamente preparadas e contorna inmediata, cunha pronuncia e

expresións e frases coñecidas e ensaiadas, sobre temas do seu entoación comprensibles.

Execución: de uso frecuente, normalmente interese, sobre persoas da súa Amosa unha actitude de escoita atenta.

Expresar a mensaxe con illadas ou enlazadas con contorna inmediata, cunha Reproduce comprensiblemente textos orais

claridade axustándose aos conectores básicos (and/or/then). pronuncia e entoación sinxelos e breves (ex. cancións, rimas,

modelos. B2.2. Participar de forma activa e comprensibles. conversas telefónicas, dramatizacións…)

Apoiarse nos coñecementos cooperativa en situacións

previos para participar funcionais de comunicación que

requiran un intercambio directo de

información en áreas de

necesidade inmediata ou temas do

seu interese cunha pronuncia

axeitada e empregando as

convencións propias do proceso

comunicativo.

B2.3. Valorar as linguas estranxeiras

como instrumento de

comunicación.

B2.4. Producir patróns sonoros,

acentuais, rítmicos e de entoación

básicos e de uso diario.

PLEB2.2. Pregunta e responde

para dar/obter información en

interaccións cotiás.

Manifesta interese

aportacións dos

compañeiras.

e

seus

respecto polas

compañeiros e

CCL

activamente en situacións funcionais de comunicación, seguindo modelos,

adecuadas á idade do PLEB2.3. Amosa unha actitude de

escoita atenta.

Iníciase progresivamente nos aspectos CSC

fonéticos, do ritmo, da acentuación e da

entoación da lingua estranxeira para a

produción de textos orais.

alumnado e aos seus intereses..

Compensar as carencias lingüísticas

PLEB2.4.Reproduce

comprensiblemente textos orais

sinxelos e breves (p.e.

cancións, conversas

te

CCL

CSC

mediante procedementos non verbais (xestos, expresións faciais, posturas, contacto visual ou corporal).

122

ÁREA PRIMEIRA LINGUACURSO CUARTO ESTRANXEIRA: INGLÉS

BLOQUE 2. PRODUCIÓN DE TEXTOS

ORAIS

Contid Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Comp

os a c

Recoñecer e dramatizacións).

usar progresivamente léxico, formas e estruturas PLEB2.5. Manifesta interese e CSC

básicas orais moi breves respecto polas apartacións do

propias da lingua seus compañeiros/as.

estranxeira, para expresar funcións previamente PLEB2.8. Amosa unha actitude CCL

traballadas. positiva polo uso da lingua CSC

Participar en interaccións orais estranxeiranas diferentes

en situacións reais ou situacións comunicativas.

simuladas a través de respostas verbais e non PLEB2.9. CCL

verbais. Domina progresivamente

Producir textos orais cotiás de aspectos fonéticos, do ritmo, da

índole diversa tendo en conta tanto elementos lingüísticos como extralingüísticos: utilizar xestos ou recorrer a imaxes para axudar na comprensión de producións orais.

Participar activamente en intercambios lingüísticos orais sinxelos, previamente traballados en grupo, para expresar as

acentuación e da entoación da

lingua estranxeira para a

produción de textos orais.

necesidades de 123

ÁREA PRIMEIRA LINGUACURSO CUARTO ESTRANXEIRA: INGLÉS

BLOQUE 2. PRODUCIÓN DE TEXTOS

ORAIS

Contid Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Competenci

os

comunicación máis inmediatas.

Empregar a lingua estranxeira en situacións variadas de comunicación.

B2.2. Patróns sonoros, rítmicos e de entoación:

Uso axeitado dos sons propios da lingua estranxeira: pronuncia de palabras e frases cotiás de forma comprensible.

Iniciación ás normas que regulan a interacción oral (quendas de palabra, volume de voz e ritmo axeitado).

Dominio moi progresivo de aspectos fonéticos básicos, de ritmo e entoación para a produción de textos breves orais a través do xogo e da expresión corporal e musical.

as

clave

124

BLOQUE 3. COMPRENSIÓN DE TEXTOS ESCRITOS

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Competencias

clave

B3.1. Estratexias de comprensión: B3.1. Identificar o tema e comprender o PLEB3.1. Comprende frases simples Comprende textos escritos moi sinxelos CCL

Activación dos coñecementos sentido xeral e as ideas máis escritas, relacionadas cos temas previamente traballados de forma oral.

previos en relación á tipoloxía e tema do texto que se vai traballar.

Identificar elementos icónicos, títulos e facer unha primeira anticipación sobre o contido de

importantes en textos escritos traballados previamente de forma

sinxelos de temas previamente oral. traballados de forma oral e de

interese para o alumnado, e conte PLEB3.2. Comprende a idea principal Comprende a idea principal dun texto escrito CCL

con apoio visual en soporte papel ou dun texto escrito sinxelo sinxelo acompañado de apoio visual,

dixital. acompañado de apoio visual, acorde á súa idade procedente de

textos escritos sinxelos B3.2. Coñecer as estratexias básicas acorde a súa idade procedente dos distintas fontes.

adaptados á súa idade. máis adecuadas para a comprensión

do sentido xeral, e as ideas principais

medios de comunicación

adaptados a súa competencia Identificación de palabras clave do

texto, relacionadas cos e coas personaxes e o contexto a través

en textos escritos sinxelos.

B3.3. Discriminar patróns gráficos e

lingüística.

da linguaxe non verbal ou co recoñecer os significados e PLEB3.3. Amosa interese pola lectura Amosa interese pola lectura nunha lingua CCL

apoio de ilustracións. Identificación de textos sinxelos:

intencións comunicativas básicas que nunha lingua estranxeira. estranxeira. CAA

expresen pausas, exclamacións e

regras de xogos, algunhas instrucións, carteis da aula…

interrogacións. PLB3.4. Selecciona contos, Iníciase progresivamente no uso autónomo CCL narracións ou outro material escrito de estratexias de comprensión lectora. CSIEE da biblioteca de aula para a súa

Recoñecer o léxico, formas e lectura autónoma acordes a súa

estruturas básicas escritas idade e intereses.

propias da lingua estranxeira, para expresar funcións PLB3.5. Iniciase progresivamente no CCL

previamente utilizadas. uso autónomo de estratexias de CAA

126

Captación da idea global e identificación de comprensión lectora.

elementos máis relevantes en textos escritos situacións cotiás próximas á experiencia como PLB3.6. Formula hipóteses sobre CCL

invitacións, felicitacións, notas, avisos, o texto a partir de elementos CSIEE

folletos..., con axuda de elementos lingüísticos icónicos e títulos que o

e non lingüísticos do contexto. acompañan, e compróbaas.

Lectura guiada e comprensión de diferentes textos sinxelos, en soporte papel e dixital, PLEB3.7. Valora a lingua escrita CCL

adaptados á competencia lingüística do como medio de comunicación. CAA

alumnado, para utilizar información global e específica, no desenvolvemento dunha tarefa, PLEB3.9. Amosa interese por CCL

proxecto ou para gozar da lectura. informarse, comunicarse e CSIEE

Iniciación no uso do dicionario bilingüe e das aprender a través dos textos

tecnoloxías da información e da comunicación escritos.

para ler (web, programas multimedia e correo electrónico).

B3.2. Patróns gráficos, convencións ortográficas e de puntuación elementais:

Recoñecemento dos signos de puntuación elementais.

Asociación de grafía, pronuncia e significado a partir de modelos escritos, expresións orais coñecidas e establecemento de relacións analíticas grafía-son.

razoable corrección as

127

B4.1. Estratexias de produción: B4.1. Escribir textos sinxelos PLEB4.1. Escribe frases sinxelas Escribe frases sinxelas e pequenos texto CCL

Planificación: propios, compostos de frases relacionadas con temas da súa relacionados cos temas da súa vida

Seleccionar o tipo de texto que se vai producir: simples illadas, nun rexistro vida cotiá traballadas cotiá traballados previamente de forma

neutro, utilizando con previamente de forma oral. oral, con coherencia. conto, notas, dramatizacións …

convencións ortográficas e PLEB4.2. Escribe E scribe conversas sinxelas, seguindo un CCL

os principais signos de conversas

puntuación, para falar de si

ÁREA PRIMEIRA LINGUA CURSO CUARTO

ESTRANXEIRA: INGLÉS

BLOQUE 4. PRODUCIÓN DE TEXTOS ESCRITOS

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Competencias

clave

Iniciarse no uso do dicionario da súa contorna máis inmediata e de sinxelas, seguindo un modelo modelo dado e respectando a estrutura

bilingüe e outros materiais de aspectos da súa vida cotiá, en dado e respectando a estrutura gramatical coñecida.

consulta en soporte papel ou situacións familiares e predicibles. gramatical coñecida.

dixital adecuados á idade do B4.2. Coñecer e aplicar as estratexias

alumnado. básicas máis adecuadas para a PLEB4.3. Escribe textos sinxelos, Responde de forma escrita a preguntas CCL

Execución: produción de textos escritos. organizados con coherencia na sobre temas traballados en clase como,

Producir a mensaxe escrita con B4.3. Aplicar patróns gráficos e súa secuencia e con léxico por exemplo, onde está un obxecto ou

claridade, utilizando convencións ortográficas básicas

expresións e frases coñecidas. para escribir con razoable corrección

relacionado co tema da escritura un lugar, de que cor é un obxecto, que

propios de situacións de relación hora é, cales son os seus gustos ou se interpersoal (invitacións, notas e hai algo nun determinado lugar, como se

Compensar as carencias léxicas frases curtas que utiliza normalmente avisos). nomean as partes do corpo…

mediante o uso do dicionario ao falar, cunha ortografía aceptable.

visual do alumnado e de B4.8. Iniciarse no uso das ferramentas PLEB4.4. Completa un formulario en Presenta os seus traballos con caligrafía CCL

materias audiovisuais e informáticas para completar liña cos seus datos persoais e dos clara e limpeza.

multimedia para reproducir actividades preelaboradas polo e das demais (nome, apelido,

mensaxes escritas sinxelas. persoal docente. idade...).

Apoiarse nas palabras e frases coñecidas previamente en PLEB4.5. Responde de forma escrita CCL

interaccións orais e de lectura. a preguntas sobre temas

Seleccionar e empregar o léxico traballados en clase como, por

adecuado ao tema e usar exemplo, onde está un obxecto ou

algún recurso cohesivo para un lugar, de que cor é un obxecto,

non repetir palabras. que hora é, cales son os seus gustos ou se hai algo nun

128

ÁREA PRIMEIRA LINGUA CURSO CUARTO

ESTRANXEIRA: INGLÉS

BLOQUE 4. PRODUCIÓN DE TEXTOS ESCRITOS

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Competencias

clave

Reelaborar informacións en determinado lugar.

ficheiros, libriños... textos

CCL escritos, moi breves e PLEB4.6. Escribe

pautados, afíns aos seus correspondencia persoal simple

intereses, cunha intención en soporte papel ou dixital falando

comunicativa. de si mesmo/a e da súa contorna

Reproducir a forma gráfica de inmediata.

certas palabras en situacións

comunicativas, sen modelos PLEB4.7. Produce textos escritos CCL

dados, a través de hipóteses significativos,en soporte papel ou CD

ou tratando de recordar a súa dixital, de forma individual ou en CSC

forma. parella seguindo o modelo

Compoñer a partir de modelos, traballado.

diferentes textos sinxelos, PLEB4.8. Utiliza de xeito guiado as

CCL utilizando expresións e frases

TIC para a produción de textos

coñecidas oralmente, para CD

sinxelos.

transmitir información.

Utilizar a lingua estranxeira en PLEB4.9. Presenta os seus textos CAA

mensaxes escritas como con caligrafía clara e limpeza: CSIEE

recordatorio visual e para á evitando riscos, i nclinación de aprendizaxe de novas palabras

liñas etc.

e expresións (carteis para

identificar os obxectos e os PLEB4.10. Amosa interese por

CCL

espazos da aula, calendario,

129

ÁREA PRIMEIRA LINGUA

CURSO

CUA

RTO

ESTRANXEIRA: INGLÉS

BLOQUE 4. PRODUCIÓN DE TEXTOS ESCRITOS

Contidos

Criterios de avaliación

Estándares de aprendizaxe

Contidos mínimos

Competencias

clave

normas de xogos, cartafol utilizar a lingua estranxeira escrita CAA

colectivo...). de forma correcta en situacións

Iniciarse no uso das tecnoloxías variadasatendendoá súa

dainformación ea corrección ortográfica.

comunicación para producir

textos e presentacións,

recompilar e transmitir

información.

B4.2. Patróns gráficos, convencións ortográficas e de puntuación elementais:

Uso dos signos de puntuación máis básicos.

Uso de símbolos de uso frecuente: €, ₤.

Asociación de grafía, pronuncia e significado a partir de modelos escritos, expresións orais coñecidas e establecemento de relacións grafía-son.

130

BLOQUE 5. COÑECEMENTO DA LINGUA E CONSCIENCIA INTERCULTURAL

Contidos Criterios de avaliación Estándares de aprendizaxe Contidos mínimos Competencias

clave

B5.1. Aspectos socioculturais e B5.1. Identificar aspectos PLEB5.1. Identifica aspectos básicos da Inicia e remata as interaccións CCL

sociolingüísticos: socioculturais e sociolingüísticos vida cotiá dos países onde se fala a adecuadamente. CAA

Valoración positiva das básicos para unha comprensión lingua estranxeira (horarios, comidas, Expresa, identifica e distingue os tramos CSC

intervencións orais propias e adecuada do texto oral e escrito. festividades...) e compáraos cos horarios e as rutinas do día, pezas de

alleas na lingua estranxeira como B5.2. Amosar curiosidade pola lingua e

instrumento para comunicarse e pola súa cultura.

coñecer outras culturas. B5.3. Iniciar e rematar as interaccións

propios, amosando unha actitude de

apertura cara ao diferente. vestir… e demais vocabulario traballado

na clase.

Valoración da propia cultura a adecuadamente en situacións reais PLEB5.2. Amosa curiosidade por Pregunta e responde de xeito CCL través do coñecemento e ou simuladas en contextos dirixidos.

aprender a lingua estranxeira e a súa comprensible sobre a localización CSC

valoración doutras culturas, B5.4. Obter e dar información persoal, cultura. (obxectos, espazos, seres vivos…),

respecto e aceptación de ideas e sobre o seu contorno máis inmediato sobre o permiso, o acordo, a costumes distintos. en situacións preferencia, o desexo ou a capacidade.

Recoñecemento e aprendizaxe de comunicativas habituais dentro e fóra

formas básicas de relación social da aula. PLEB5.3. Inicia e remata as Estrutura adecuadamente os elementos CCL

na lingua estranxeira. B5.5. Expresar nocións básicas relativas interaccións adecuadamente. das oracións, mantén a concordancia CAA

Recoñecemento da realidade a rutinas, tempo, vestimenta e prezo. de número e usa correctamente os CSC

plurilingüe da propia contorna. B5.6. Expresar e identificar localización nexos básicos.

B5.2. Funcións comunicativas: de persoas, de obxectos e de

Establecemento de relacións lugares.

sociais: saudar, agradecer,

PLEB5.4. Pregunta e responde de xeito Diferenza preguntas e respostas moi CCL

comprensible en actividades de simples, así como as que achegan CSC

despedirse, dirixirse aos demais. aprendizaxe cotiás en distintos información. contextos.

131

Realización de preguntas e respostas sinxelas sobre aspectos persoais dun mesmo/a e dos e das demais.

Expresión da posesión dun mesmo/a e dunha terceira persoa en afirmativa e negativa.

Expresión da información en afirmativa e negativa e formulación das correspondentes preguntas.

Realización de preguntas e respostas sinxelas sobre os días da semana, os meses e o tempo atmosférico, a hora etc.

Descrición das rutinas diarias.

Realización de preguntas e respostas sinxelas indicando a identificación e localización de persoas, de obxectos e de lugares...

Realización de preguntas e respostas sinxelas en relación a operacións de compravenda.

Formulación de preguntas e respostas sinxelas en relación á cantidade.

Realización de preguntas e respostas sinxelas sobre os gustos e preferencias.

B5.7. Solicitar e comprender o permiso, o acordo, a información, a

preferencia, a axuda ou o desexo, a

capacidade entre outras.

B5.8. Utilizar adecuadamente as

estruturas morfosintácticas para

realizar as funcións comunicativas

propias do seu nivel.

B5.9. Recoñecer estruturas sintácticas

básicas e os seus significados

asociados.

B5.10. Utilizar estruturas sintácticas de

progresiva dificultade (p. e. enlazar

frases sinxelas con conectores

básicos como and, or, then).

B5.10. Mostrar un control sobre un

conxunto de estruturas gramaticais

sinxelas e de modelos de oracións e

frases dentro dun repertorio

memorizado.

B5.11. Comprender e utilizar o léxico

propio do nivel en situacións

comunicativas sinxelas da vida da

aula ou fóra dela.

B5.12. Comparar aspectos lingüísticos e

culturais das linguas que coñece para

mellorar na súa aprendizaxe e lograr

unha competencia integrada a

través de

PLEB5.5. Expresa, identifica e distingue

os tramos horarios e as rutinas do

día, prezos, pezas de vestir…

Memorizarutinas lingüísticaspara

desenvolverse nas interaccións

habituais.

CCL

PLEB5.6. Pregunta e responde de xeito

comprensible sobre a localización

(obxectos, espazos, seres vivos …).

CCL

CSC

PLEB5.7. Pregunta e responde de xeito

comprensible sobre o permiso, o

acordo, a preferencia, desexo ou a

capacidade.

CCL

CSC

PLEB5.8. Estrutura adecuadamente os

elementos das oracións, mantén a

concordancia de número e usa

correctamente os nexos básicos.

CCL

PLEB5.9. Diferenza preguntas e

respostas moi simples, así como as

que achegan información.

CCL

PLEB5.10. Memoriza rutinas

lingüísticas para desenvolverse nas

interaccións habituais.

CCL

CAA

PLEB5.12. Compara aspectos

lingüísticos e culturais das linguas

que coñece para mellorar na súa

aprendizaxe e lograr unha

CCL

CAA

132

Realización de preguntas e respostas sobre a habilidade.

Expresión de habilidades e capacidades en afirmativo e negativo.

Formulación de preguntas e respostas sobre a vestimenta.

Descrición de persoas, plantas e animais.

Expresión básica de desexos.

Formulación de preguntas sobre o desexo.

Expresión de instrucións.

Preguntas e respostas sobre petición e ofrecemento de axuda.

B1.4. Estruturas sintáctico-discursivas:

Saúdos, agradecemento,

despedidas... (Hi, See you, How are you? I´m fine, thanks…).

Preguntas e respostas sobre aspectos persoais, como nome, idade, estado de ánimo, comida favorita... (What’s your name?,My name is, How old are you?, I’m, I´m (bored), What´s your favourite (sport)? My favourite (sport) is..., (What´s his/her favourite (subjectt)? His/her favourite (subject) is...).

producións audiovisuais ou

multimedia e de manifestacións

artísticas (horarios, hábitos,

festividades…).

B5.13. Recoñecer un repertorio limitado

de léxico de alta frecuencia relativo a

situacións cotiás e temas habituais e

concretos relacionados coas súas

experiencias, intereses e próximos á

súa idade.

competencia integrada a través de

producións audiovisuais ou

multimedia e de manifestacións

artísticas.

PLEB5.13. Comprende e usa

adecuadamente o vocabulario

necesario para participar nas

interaccións de aula ou fóra da aula,

ler textos próximos á súa idade e

escribircon léxico traballado

previamente.

CCL

CAA

133

Expresión de posesión en primeira e terceira persoa e formulación da pregunta correspondente e resposta afirmativa e negativa.

Expresión da información (I´ve/I haven´t got (English) on (Friday), Have you got (PE) on (Tuesday), Yes, I´ve/No I haven´t).

Preguntas e respostas sobre os días da semana, meses, o tempo atmosférico e a hora (What time is it ?, It´s (Half) past (one)...).

Descrición das rutinas diarias (I (get up) (at eight o clock) on (Monday)).

Preguntas e respostas sobre obxectos do seu interese (Where´s is it?, It´s in/on/under/next to).

Expresión de cantidade: contar desde 1 a 100.

Preguntas e respostas sinxelas sobre o prezo (How much is it?, It´s (one) pound and (fifty) cents).

Preguntas e respostas sinxelas sobre a cantidade de obxectos ou persoas (How many… are there?).

Preguntas e respostas sobre o gusto en primeira persoa (Do you like (cheese)?, Yes, I do/ No, I

134

don´t).

Expresión do gusto en primeira persoa en afirmativa e negativa (I like (salad), I don´t like (chips)).

Realización de preguntas e respostas sobre habilidade (Can you (swim)?, Yes, I can; No I can´t).

Expresión de habilidades en afirmativo e negativo (I can (play the piano), I can´t (play the trumpet).

Identificación das pezas de roupa (I´m wearing, he/she´s wearing).

Preguntas e respostas sobre a vestimenta (What´s she/he wearing?, Who´s wearing (shoes)?).

Expresión de desexos (I want to (make a cake).

Preguntas sobre o desexo (Do you want to (play basketball?)).

Expresión de instrucións (Touch your (legs), Listen, please…).

Realización de preguntas e respostas curtas (What´s this?, It´s…).

Preguntas e respostas sobre petición e axuda (Can I have (pasta), please?).

135

B5.3. Léxico oral de alta

frecuencia (recepción e

recepción) relativo a posesións

persoais, a cores, números ata o

100, preposicións, días da

semana, roupa, materiais

escolares, a hora, adxectivos

para describir persoas, lugares e

obxectos, partes do corpo e a

cara, deportes, equipamento

deportivo, actividades ao aire

libre, comida, moedas (euros,

cents, pounds, pence), estado e

sentimentos, tempo atmosférico,

días da semana, meses,

estacións do ano, accións (rutina

diaria...), instrumentos musicais,

materiais, animais, partes do

corpo e da cara e partes da casa

136

CSIEE

EDUCACIÓN FÍSICA

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

BLOQUE 1. CONTIDOS COMÚNS EN EDUCACIÓN FÍSICA

a B1.1. Valoración e aceptación da B1.1. Opinar, tanto desde a EFB1.1.1. Investiga, Recoñece os dous tipos CSC

c propia realidade corporal e a das perspectiva de participante como de reflexiona e debate de

demais persoas. espectador ou espectadora, ante as forma guiada sobre

de respiración. CAA

d B1.2. Aceptación e respecto cara posibles situacións conflitivas distintos aspectos da Mantén o equilibrio CD

k ás normas, regras, estratexias e xurdidas, participando en debates, e moda e a imaxe sobre distintas bases de

m persoas que participan no xogo. aceptando as opinións dos e das corporal dos modelos sustentación a alturas

Elaboración e cumprimento dun demais. publicitarios.

código de xogo limpo.

variables

Coñece os músculos e B1.3. Confianza nas propias EFB1.1.2. Explica aos articulacións principais CCL

capacidades para desenvolver seus compañeiros e que participan en CAA actitudes apropiadas e afrontar as compañeiras as movementos básicos. CSC

dificultades propias da práctica da

actividade física.

características dun xogo practicado na

Colócanse á esquerda

clase. ou dereita de diferentes

EFB1.1.3. Mostra boa

disposición para

obxectos,persoas,espaz os…

CSC

CAAsolucionar os conflitos

Mellora na eficacia de CSIEE de xeito razoable. respostas motrices ante

a combinación de EFB1.1.4. Recoñece estímulos CSC

as condutas visuais,auditivos, CAA inapropiadas que se táctiles.. producen na práctica

deportiva. Realiza saltos en distintos tipos de

137

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

contornos e actividades físico,deportivas e expresivas.

Realiza habilidades motrices de manipulación de obxectos (lanzamentos e recepcións) a diferentes tipos de contornos.

Fai xiros en distintos tipos de contornos sen perder o equilibrio.

Mantén o equilibrio en distintas posicións e superficies.

Realiza movementos a partir de estímulos rítmicos e musicais.

Coñece e practica danzas sinxelas.

Coñece a importancia das capacidades físicas para a mellora das habilidades motrices dentro das actividades artístico-

138

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

expresivas.

Realiza o quecemento

de forma autónoma.

Coñece os efectos beneficiosos do

exercicio.

Identifica a frecuencia

cardíaca en sí mesmo

e nos compañeiros.

Ten en c onta a

seguridade na práctica

de actividade física.

Recoñece a orixe e importancia dos xogos

e deportes tradicionais.

Soluciona conflitos de

xeito razoable.

Usa as novas

tecnoloxías como fonte

de información.

Respecta a diversidade da realidade corporal e de niveis de competencia

motriz entre nenos e

139

140

ÁREA

EDUCACIÓN FÍSICA

CURSO

CUARTO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

nenas.

Participa na colocación

e recollida de material

nas sesións de

educación física.

EFB1.1.5. Demostra

CSC

un nivel de CSIEE

autoconfianza

CAA axeitada ás súas

capacidades.

i

B1.4. Utilización de medios

B1.2. Buscar e presentar información

EFB1.2.1. Utiliza as

CD tecnolóxicos no proceso de e compartila, utilizando fontes de novas tecnoloxías CAA aprendizaxe para obter información determinadas e facendo para localizar a

información, relacionada coa área. uso das tecnoloxías da información e información que se lle

B1.5. Integración das tecnoloxías a comunicación como recurso de solicita.

apoio á área.

da información e a comunicación

no proceso de aprendizaxe. EFB1.2.2. Presenta CCL os seus traballos CD

atendendo as pautas

CAA proporcionadas, con orde, estrutura e

limpeza.

EFB1.2.3. Expón as

CCL

súas ideas CSC expresándose de

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

forma correcta en diferentes situacións e respecta as opinións dos e das demais.

a B1.6. Implicación activa en

B1.3. Demostrar un comportamento EFB1.3.1. Participa CSC

k actividades motrices diversas, persoal e social responsable, activamente nas CAA recoñecendo e aceptando as respectándose a un mesmo e ás actividades propostas diferenzas individuais no nivel de outras persoas nas actividades físicas buscando unha

n habilidade. e nos xogos, aceptando as normas e mellora da

B1.7. Uso correcto de materiais e regras establecidas e actuando con competencia motriz.

espazos na práctica da Educación física.

interese e iniciativa individual e traballo en equipo. EFB1.3.2. Demostra CSIEE

B1.8. O coidado do corpo e a certa autonomía CAA

consolidación de hábitos de hixiene corporal.

resolvendo problemas motores.

CCEC

B1.9. Coñecemento da normativa EFB1.3.3. Incorpora CSC

básica de circulación en rúas e nas súas rutinas o

estradas.

coidado e hixiene do CSIEE

B1.10. Identificación e respecto, ao realizar saídas fóra do colexio, dos

corpo. CAA

sinais básicos de tráfico que EFB1.3.4. Participa na CSC

afectan aos peóns ou peoas e ás recollida e

persoas ciclistas. organización de

material utilizado nas

clases.

EFB1.3.5. Acepta CSC formar parte do grupo CAA que lle corresponda e o resultado das

141

l

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

competicións con deportividade.

EFB1.3.6. Recoñece CSC

e respecta as normas CAA de educación viaria en contornos habituais e non habituais.

BLOQUE 2. O CORPO: IMAXE E PERCEPCIÓN

b B2.1. Valoración e aceptación da

B2.1. Aceptar e respectar a propia EFB2.1.1. Respecta a CSC

k propia realidade corporal e a dos e realidade corporal e a das demais diversidade de CAA das demais mostrando una actitude persoas. realidades corporais e crítica cara ao modelo estético- de niveis de

corporal socialmente vixente. competencia motriz

B2.2. Seguridade, confianza nun entre os nenos e

mesmo e nas demais persoas. nenas da clase.

B2.3. Autonomía persoal: EFB2.1.2. Toma de CSC

autoestima, expectativas realistas conciencia das

de éxito. esixencias e

valoración do esforzo que comportan as aprendizaxes de novas habilidades.

CAA

CSIEE

b B2.4. Descubrimento dos

B2.2. Coñecer a estrutura e EFB2.2.1. Recoñece CAA

k elementos orgánico-funcionais funcionamento do corpo para adaptar os dous tipos de CSC relacionados co movemento: o movemento ás circunstancias e respiración.

142

m

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

circulación, respiración, locomoción condicións de cada situación, sendo EFB2.2.2. Mantense CSC (principais músculos e capaz de representar mentalmente o

en equilibrio sobre CAA articulacións). seu corpo na organización das

distintas bases de

accións motrices.

B2.5. Control do ritmo respiratorio sustentación a alturas

en diferentes actividades. Toma de variables.

conciencia e inicio do control dos

diferentes tipos de respiración. EFB2.2.3. Coñece os CMCCT

B2.6 Equilibrio estático e dinámico músculos e CAA sobre superficies estables e articulacións

CSC inestables e alturas variables. principais que

B2.7. Organización espacial participan en

movementos

(organización dos elementos no

segmentarios básicos

espazo, apreciación de distancias,

e no control postural.

traxectorias, orientación, lonxitude).

Organización temporal (duración,

sucesión, ritmo). Organización EFB2.2.4. Colócase á CAA espazo-temporal velocidade, esquerda-dereita de CSC previsión do movemento). diferentes obxectos,

CSIEE persoas e espazos en movemento, con e

sen manipulación de

distintos móbiles.

EFB2.2.5. Mellora a CAA

súa eficacia nas CSC

repostas motrices

CSIEE ante combinacións de estímulos visuais,

auditivos e táctiles no

tempo e no espazo.

BLOQUE 3. HABILIDADES MOTRICES

143

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

b B3.1. Formas e posibilidades do

B3.1. Resolver situacións motrices EFB3.1.1. Realiza CSC

j movemento. Axuste e con diversidade de estímulos e desprazamentos en CCEC consolidación dos elementos condicionantes espazo-temporais, diferentes tipos de fundamentais na execución das seleccionando e combinando as contornos e en habilidades motrices básicas. habilidades motrices básicas e actividades físico-

B3.2. Utilización eficaz e adaptándoas ás condicións deportivas e artístico-

CAA

económica das habilidades motrices básicas en medios e situacións estables e coñecidas.

B3.3. Inicio na adaptación das

habilidades básicas a situacións non habituais e contornos descoñecidos ou con incerteza,

establecidas de forma eficaz. expresivas, intentando non perder o equilibrio nin a continuidade, axustando a súa realización aos parámetros espazo- temporais.

incidindo nos mecanismos de EFB3.1.2. Realiza a CSC

decisión.

habilidade motriz CCEEB3.4. Mellora das capacidades básica do salto en

físicas básicas de forma global e diferentes tipos de

orientada á execución das contornos e de

habilidades motrices. actividades físico-

B3.5. Disposición favorable a deportivas e artístico-participar en actividades físicas expresivas sen perder diversas aceptando a existencia de o equilibrio e a

diferenzas no nivel de habilidade. continuidade, axustando a súa realización aos parámetros espazo- temporais.

CAA

EFB3.1.3. Realiza as CSC habilidades motrices CCEE básicas de manipulación de

144

CAA

k

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos

Contidos

Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

obxectos (lanzamento,

recepción) a diferentes

tipos de contornos e

de actividades físico-

deportivas e artístico-

expresivas aplicando

os xestos e utilizando

os segmentos

dominantes.

EFB3.1.4. Realiza as CSC habilidades motrices CCEE de xiro en diferentes

CAA tipos de contornos sen perder o equilibrio

e a continuidade,

tendo en conta dous

eixes corporais e os

dous sentidos, e

axustando a súa

realización aos

parámetros espazo-

temporais.

EFB3.1.5. Mantén o CSC equilibrio en CAA diferentes posicións e

CSIEE

superficies.

EFB3.1.6. Realiza CSC actividades físicas e

145

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

xogos propostos no CAA medio natural ou en contornos non habituais con certo nivel de incertezas.

BLOQUE 4. ACTIVIDADES FÍSICAS ARTÍSTICO EXPRESIVAS

b B4.1. O corpo e o movemento

B4.1. Utilizar os recursos expresivos EFB4.1.1. Representa CCEC

d como instrumentos de expresión e do corpo e o movemento, de forma personaxes, CSC

j

comunicación. estética e creativa, comunicando situacións, ideas e B4.2. Coñecemento e práctica de sensacións, emocións e ideas. sentimentos,

CAA

k diversas manifestacións expresivas m adaptadas ao ámbito escolar:

utilizando os recursos

expresivos do corpo, o mimo, dramatización, baile, individualmente, en

expresión corporal.

B4.3. Adecuación do movemento a

estruturas espazo-temporais e execución de bailes e coreografías

parellas ou en grupos.

EFB4.1.2. Realiza CCEC

movementos a partir CSC

simples utilizando como base o folclore galego e outros bailes do mundo.

B4.4. Expresión de emocións e

de estímulos rítmicos ou musicais, individualmente,en parellas ou grupos.

CAA

sentimentos a través do corpo, o EFB4.1.3. Coñece e CCEC

xesto e o movemento. practica bailes e CAA

danzas sinxelas representativas da cultura galega e doutras culturas, seguindo unha coreografía básica.

CSIEE

146

CSC

ÁREA

EDUCACIÓN FÍSICA CURSO

CUARTO

Obxectivos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

EFB4.1.4. Leva a CCEC

cabo manifestacións CSC artísticas en

interacción cos

compañeiros e

compañeiras.

b

B4.5. Desenvolvemento das

B4.2. Relacionar os conceptos EFB4.2.1. Distingue CMCCT d habilidades motrices básicas, específicos de Educación física e os as capacidades CSC

participando en actividades introducidos noutras áreas coa

físicas básicas

j

CAA artístico-expresivas. práctica de actividades artístico- implicadas nas k B4.6. Recoñecer e valorar a expresivas. actividades artístico-

expresivas.

posibilidade de cambiar as

montaxes ou coreografías de

actividades artístico-expresivas EFB4.2.2. Coñece a CMCCT (espazos, materiais, tempos...) importancia do CAA para adaptalas ás necesidades do desenvolvemento das

CSC grupo. capacidades físicas para a mellora das

habilidades motrices

implicadas nas

actividades artístico-

expresivas.

BLOQUE 5. ACTIVIDADE FÍSICA E SAÚDE

a

B5.1. Consolidación de hábitos de

B5.1. Recoñecer os efectos do EFB5.1.1. Participa CSIEE b hixiene corporal e adquisición de exercicio físico, a hixiene, a activamente nas CAA

hábitos posturais e alimentarios alimentación e os hábitos posturais

actividades propostas

k

saudables relacionados coa sobre a saúde e o benestar, para mellorar as

actividade física. manifestando unha actitude capacidades físicas

responsable cara a un mesmo ou relacionándoas coa

147

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

B5.2. Recoñecemento dos mesma. saúde. beneficios da actividade física na

saúde integral da persoa. EFB5.1.2. Relaciona CSC

B5.3. Práctica segura da actividade os principais hábitos CAA

física, recoñecendo a importancia de alimentación coa do quecemento, a dosificación do actividade física

esforzo, a volta á calma e a (horarios de comidas, relaxación. calidade/cantidade

dos alimentos inxeridos etc.).

EFB5.1.3. Coñece os CSC

efectos beneficiosos CAA do exercicio físico para a saúde.

EFB5.1.4. Adopta CSC

hábitos posturais CAA axeitados recoñecendo a súa importancia para saúde.

CMCCT

EFB5.1.5. Realiza os CSC quecementos de CAA

forma autónoma. CSIEE

k B5.4. Mellora da condición física

B5.2. Mellorar o nivel das súas EFB5.2.1. Mellora o CAA orientada á saúde, en función do capacidades físicas, regulando e seu nivel de partida CSC desenvolvemento psicobiolóxico. dosificando a intensidade e duración das capacidades

do esforzo, tendo en conta as súas físicas orientadas á posibilidades e a súa relación coa saúde.

148

CMCCT

CSIEE

ÁREA

EDUCACIÓN FÍSICA

CURSO

CUARTO

Obxectivos

Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

saúde. EFB5.2.2. Identifica a CAA frecuencia cardíaca CMCCT

en repouso e

CSC realizando actividade física, nel mesmo ou

nun compañeiro ou

compañeira.

EFB5.2.3. Percibe e CAA comeza a adaptar a CSIEE

intensidade do seu

CSC esforzo ás demandas da estrutura da clase

de Educación física.

k B5.5. Adopción das medidas

B5.3. Identificar e interiorizar a EFB5.3.1. Ten en CAA

básicas de seguridade na importancia da prevención, a conta a seguridade na CSC execución das actividades físicas e recuperación e as medidas de práctica da actividade

no uso de materiais e espazos. seguridade na realización da práctica física, sendo capaz de

B5.6 Actitude favorable cara á da actividade física. realizar o quecemento

con certa autonomía.

actividade física con relación á

saúde, manifestando

comportamentos responsables,

respectuosos e seguros cara a un

mesmo e as demais persoas.

BLOQUE 6. OS XOGOS E ACTIVIDADES DEPORTIVAS

a B6.1. Descubrimento e aplicación

B6.1. Resolver retos tácticos EFB6.1.1. Consolida o CSC

b das estratexias básicas de xogo elementais propios do xogo e de uso dos recursos CSIEE

relacionadas coa cooperación, a actividades físicas, con ou sen

adecuados para

k

CAA oposición e a cooperación- oposición, aplicando principios e resolver situacións

149

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

m oposición. regras para resolver as situacións básicas de táctica B6.2. Respecto cara ás persoas motrices, actuando de forma individual e colectiva

que participan no xogo e rexeitamento cara aos comportamentos antisociais.

B6.3. Comprensión, aceptación e cumprimento das normas de xogo.

individual, coordinada e cooperativa e en situacións motrices desempeñando as diferentes funcións habituais.

implícitas en xogos e actividades

EFB6.1.2. Utiliza as CAA habilidades motrices CSIEE básicas en distintos xogos e actividades físicas.

d B6.4. O xogo e o deporte como

B6.2. Coñecer, a diversidade de EFB6.2.1. Recoñece CCEE

k elementos da realidade social. actividades físicas, lúdicas, as diferenzas, CAA

Coñecemento e práctica de xogos deportivas,en especial as de Galicia. características tradicionais de Galicia. básicas entre xogos

CSC

o B6.5. Achegamento ao xogo populares, deportes

doutras comunidades e países dos seus compañeiros e compañeiras da clase.

colectivos, deportes individuais e actividades na natureza.

EFB6.2.2. Recoñece CCEC

a orixe e a CAAimportancia dos xogos e os deportes tradicionais de Galicia.

EFB6.2.3. Realiza CSC

distintos xogos e CAAdeportes tradicionais de Galicia seguindo

150

CSC

CSC

m

ÁREA EDUCACIÓN FÍSICA CURSO CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de avaliación Estándares de Competencias

aprendizaxe clave

as regras básicas.

a

B6.6. Aplicación das habilidades

B6.3. Relacionar os conceptos EFB6.3.1. Distingue CSC

b básicas en situacións de xogo. específicos de Educación física e os as capacidades CAA

k B6.7. Participación en xogos de

diferente tipoloxía e iniciación á práctica de actividades deportivas a través de xogos predeportivos e o deporte adaptado.

introducidos noutras áreas coa físicas básicas práctica de actividades físico- implicadas nos xogos deportivas. e nas actividades

deportivas.

EFB6.3.2. Distingue CAA

en xogos e deportes CSCindividuais e colectivos estratexias de cooperación e de oposición.

k

B6.8 Iniciación á orientación

B6.4 Manifestar respecto cara ao EFB6.4.1. Faise CSC

l deportiva mediante propostas contorno e o medio natural nos xogos responsable da CAA

n

lúdicas (ximnasio, patio, parque). e actividades ao aire libre, eliminación dos B6.9 Práctica e gozo de actividades identificando e realizando accións residuos que se xeran

o motrices lúdicas relacionadas coa

natureza (xogos de campo, de

exploración, de aventura, marcha, escalada...).

concretas dirixidas á súa as actividades no

preservación. medio natural.

EFB6.4.2. Utiliza os CSC

B6.10 Coñecemento e coidado da espazos naturais

CAA

contorno natural. respectando a flora e

a fauna do lugar.

151

RELIXIÓN CATÓLICA

ÁREA RELIXIÓN

CUARTO

Obxectivos Contidos Criterios de Estándares de Mínimos Competencias avaliación aprendizaxe esixibles clave

1. O mundo e a vida como 1. Valorar que Deus creou o Localiza y describe situaciones CL, CEC don de Deus na Biblia. mundo para que o home de pecado descubiertas en los

Valores que xorden da puidese traballar e gozar do relatos de las religiones

creación, a dignidade. traballo continuando a obra antiguas.

2. Deus Pai axuda ao da creación de Deus. Todos

home para facer o ben. podemos e debemos Califica el tipo de pecado en

3. A ruptura do home con colaborar con Deus. situaciones de su entorno y las X , CSC

Deus a través do pecado. 2. Coñecer como valoran os compara con las encontradas

A resposta de Deus á cristiáns a axuda de Deus e a en los relatos de las religiones

separación do home necesidade que teñen dela antiguas.

mostrando o seu para facer o ben e vencer o

misericordia. mal. Para iso é necesario Recuerda y acepta situaciones

4. Os milagres e as confiar nel. Algúns milagres e personales o sociales que X

parábolas na Biblia que parábolas ensínannos a necesitan de perdón.

fundamentan os valores verdade de Deus (Jn. 15,5).

presentes na vida cotiá. 3. Recoñecer que Xesús viño Ubica en el relato las frases

5. A acción salvadora de para salvar ao home do que expresan la falta de

Deus a través dos pecado. En Nadal Xesús vén colaboración en la tarea de

patriarcas, Moisés e María para salvarnos. Dios y el rechazo de la

no pobo xudeu. 4. Descubrir a acción amistad con Él, y las aplica a

152

Esperamos a vinda de

Xesús o salvador.

6. A salvación de Deus

chéganos coa morte e

resurrección de

Xesucristo, Salvador,

vencedor do pecado e da

morte, vive para sempre.

7. A forza do Espírito

xera os vínculos internos

que unen aos membros

da Igrexa.

8. Os sacramentos

da Igrexa. Eucaristía.

9. Os cristiáns,

testemuñas de Xesús.

10. O sétimo e oitavo

mandamiento. A

fraternidad e o

respecto aos demais.

11. O valor das festas no

novo pobo de Deus. O

seu sentido comunitario e

rememorativo.

12. O cristián realiza un

salvadora de Deus en Israel a

través dos Patriarcas.

Abrahán non tiña casa e

cando Deus pídelle que salga

da súa terra era xa ancián.

Contra toda esperanza

humana de ter fillos el fíase

de Deus e cre. Deus

bendícelle e faille unha

Promesa: será pai dun gran

pobo.

5. Valorar a acción pola que

Deus salvou a Moisés das

augas do Nilo. A Moisés

Deus encomendoulle a

misión de sacar ao seu pobo

da escravitude de Exipto para

levalo á terra de liberdade.

Con Moisés Deus fixo unha

Alianza co seu pobo: Deus

comprometeuse a coidar

atendelos e eles tiñan que

ser fieis a Deus.

6. María foi elixida por Deus

para ser Nai do seu Fillo.

153

situaciones actuales.

Recuerda y narra

CSC acontecimientos actuales en

los que se ha rechazado la

amistad con Dios.

Descubre y enumera las

características del perdón de

Dios en algunos relatos

bíblicos.

Identifica y describe

comportamientos de la vida

del rey David que se oponen a

la voluntad de Dios.

Compara la actitud de David

X

con situaciones personales en

las que ha sentido la

necesidad de ser perdonado.

Reconoce y expresa

X EE, CEC artísticamente escenas de la

historia de David en las que

Dios le perdona. Muestra

respeto por las intervenciones

de sus compañeros

Reconstruye y memoriza

escenas bíblicas donde Dios

hace la promesa del Mesías.

Analiza, comenta y crea

relatos donde actualiza las

pródigo y

del fariseo y el publicano.

, SIEE

parábolas del hijo

Visualiza, en obras de arte,

escenas de perdón y las CEC explica.

Busca, subraya y comenta

rasgos de la preferencia de X

Jesús por los más

necesitados y los enfermos,

en los textos evangélicos.

154

camiño que Xesús Nela exprésase o amor con

ensínanos para chegar ao que Deus amounos aos

ceo. homes en Xesús o seu Fillo.

Ela interveu na nosa

salvación ao aceptar a

invitación de Deus. Ela

colaborou en que Deus se

fixese home, Xesucristo,

Salvador.

7. Comprender o amor de

Xesús. Xesús pola súa morte

na cruz quixo darnos a maior

proba do amor de Deus,

amando ata o límite, ata a

morte. Cristo morreu na cruz

para cumprir a vontade do

Pai que era salvarnos a

todos. Ao terceiro día

resucitou e apareceuse ás

mulleres e aos apóstolos.

8. Valorar que na

comunidade dos discípulos

de Xesús vívese como

irmáns. A Igrexa, novo Pobo

de Deus ten por cabeza a

Cristo, ten por condición a

liberdade e dignidade dos

fillos de Deus e ten como fin

estender o Reino de Deus ata

que chegue á súa plenitude

Secuencia ordenadamente

escenas de la Historia de la

las palabras

de Jesús que expresan su

relación con el Padre.

CT Pasión e identifica

no fin dos tempos.

9. Coñecer a Eucaristía na

que Xesucristo está presente

baixo as especies de Pan e

Veu dándonos a comer o seu

Corpo e a beber o seu

Sangue. Na Misa

reunímosnos/reunímonos a

familia dos cristiáns, nela

Xesús fálanos e ensínanos.

A Misa chámase tamén

Sacrificio Eucarístico porque

nela faise presente o

sacrificio de Xesús na Cruz e

a súa Resurrección. Tamén

se denomina a Cea do Señor

porque Xesús instituyó a

Distingue y explica frases del

relato de la oración del Huerto

de los Olivos que expresan la

obediencia de Jesús al Padre.

Conoce y explica las

condiciones para acoger el

perdón de Dios.

Describe los pasos de la

celebración del sacramento

del Perdón.

155

Eucaristía na última Cea.

10. Coñecer que Xesús

ensinounos como debemos

amarnos uns a outros e dar

testemuño del coas palabras e

coas obras, ser testemuñas

Vincula símbolos, significados

C y momentos en la celebración

eucarística.

del. Para facer as obras que

Xesús fixo necesitamos a forza

do Espírito que se nos dá nos

sacramentos.

11. Coñecer e valorar o

mandamiento de amar a

Deus e ao próximo. O

próximo é calquera persoa

que necesita axuda, perdón

comprensión, é o teu irmán.

Por iso non é bo quitar ao

irmán o que non é teu nin

mentirlle. A caridade e o

amor é o máis excelente dos

dons de Deus.

12. Orientar o sentido último

da vida como plenitude do

Investiga y presenta con

diversos recursos obras e

Iglesia de

carácter penitencial.

C, SIEE instituciones de la

156

157

encontro con Deus.