programa de prevenciÓn - sergas...ás drogodependencias e lexislación. 2º: conceptos básicos en...
TRANSCRIPT
PROGRAMA DE PREVENCIÓNDIRIXIDO A MOZOS/AS CON DENUNCIAS POR CONSUMO OU
POSESIÓN DE DROGAS EN LUGARES PÚBLICOS
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 1
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 2
¿QUE IMOSTRABALLAR NESTECURSO?
1º: Presentación do curso, recursos de atenciónás drogodependencias e lexislación.
2º: Conceptos básicos en drogodependencias,consumo e efectos das diversas substancias(incidindo na substancia motivo dadenuncia).
3º: Crenzas, actitudes, estratexias, habilidades.
NORMAS BÁSICAS✓ O contido de todas as sesións é CONFIDENCIAL,
non se pode utilizar fóra do grupo.
✓ Non se pode utilizar en ningún momento a VIOLEN-CIA FÍSICA NIN VERBAL.
✓ Existe un COMPROMISO DE ASISTENCIA porparte de todas as persoas do grupo.
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 3
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 4
RECURSOS DE ATENCIÓN ÁSDROGODEPENDENCIAS E LEXISLACIÓN
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 5
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 6
ATENCIÓN ÁS DROGODEPENDENCIAS
PROGRAMAS DE PREVENCIÓN E INCORPORACIÓNSOCIAL:
PROGRAMAS COMUNITARIOS
PROGRAMAS DE PREVENCIÓN DE DROGODEPENDENCIAS
PROGRAMAS DE INCORPORACIÓN SOCIAL DEDROGODEPENDENTES
RECURSOS DE ATENCIÓN ÁSDROGODEPENDENCIAS:
UNIDADES ASISTENCIAIS DE DROGODEPENDENCIAS (UAD).
UNIDADES DE DESINTOXICACIÓN HOSPITALARIA (UDH).
UNIDADES DE DÍA (UD).
COMUNIDADES TERAPÉUTICAS (CT).
CADERNO DO ALUMNO • 7
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 7
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 8
CADERNO DO ALUMNO • 9
LEXISLACIÓNA Lei orgánica de protección da seguridade cidadá (L. O.1/199, do 21 de febreiro) sanciona, principalmente con mul-tas, o consumo en lugares públicos e a posesión ilícita de dro-gas ilegais (aínda cando sexa para o consumo propio), así co-mo o abandono nos ditos lugares dos instrumentos utilizadospara o consumo de drogas. Esta lei é a que motiva, polo tan-to, a denuncia/sanción que vos foi imposta.
ARTIGO 25:✓ Constitúen infraccións graves á seguridade cidadá o consu-
mo en lugares, vías, establecementos ou transportes públi-cos, así como a posesión ilícita, aínda que non estivese des-tinada ao tráfico, de drogas tóxicas, estupefacentes, ousubstancias psicótropas, sempre que non constitúa infrac-ción penal, así como o abandono nos sitios mencionados deútiles ou instrumentos utilizados para o seu consumo.
✓ As sancións impostas por estas infraccións poderán suspen-derse se o infractor se somete a un tratamento de deshabi-tuación nun centro ou servizo debidamente acreditado, naforma e polo tempo que regulamentariamente se determine.
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 9
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 10
DEFINICIÓN DE DROGA.CONCEPTOS BÁSICOS.
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 11
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:39 Página 12
CADERNO DO ALUMNO • 13
DEFINICIÓN DE DROGA. CONCEPTOS BÁSICOSDROGAS: aquelas substancias que, ao seren consumidas a tra-vés de calquera vía de administración, modifican o funciona-mento do cerebro e alteran as emocións, percepcións, pensa-mentos e condutas.Con relación ás drogas débense ter en conta os seguintes con-ceptos básicos:
✓ USO: aquela modalidade de consumo que non reporta con-secuencias negativas para o suxeito, nin físicas, nin psicoló-xicas, nin sociais, ben sexa por producirse en pequenas can-tidades ou cunha frecuencia mínima, ben sexa por tratarsede pautas de consumo adaptadas co seu medio e integradasna súa cultura. Existen substancias que teñen pouca posibi-lidade de uso reducido.
✓ ABUSO: uso inadecuado de drogas, ata o punto de que poi-da comprometer física, psíquica e/ou socialmente a evolu-ción do suxeito, ben pola cantidade consumida (abuso cuan-titativo), ben polas circunstancias en que se produce oconsumo (abuso cualitativo).
✓ DEPENDENCIA: cando se necesita tomar a substancia deforma continuada e periódica para non experimentar sínto-mas de abstinencia e para evitar a sensación de malestar(dependencia física) e/ou para afrontar a vida cotiá (depen-dencia psicolóxica).
✓ TOLERANCIA: o uso repetido da substancia fai que o or-ganismo se adapte. Precísase dunha dose cada vez maior pa-ra provocar os mesmos efectos.
✓ SÍNDROME DE ABSTINENCIA: conxunto de síntomas,malestares, dores, trastornos máis ou menos graves que so-fre a persoa dependente ante unha brusca supresión da subs-tancia á que está habituado ou cando a cantidade é insufi-ciente.
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 13
✓ INTOXICACIÓN: cando o consumo dunha droga é superior,en cantidade ou frecuencia á capacidade do organismo pa-ra eliminala.
✓ SOBREDOSE: intoxicación aguda dunha substancia quedesborda toda posibilidade de resposta defensiva do orga-nismo.
CLASIFICACIÓN DAS DROGAS.
14 • PROGRAMA ALTERNATIVA
AlcoholTranquilizantesHipnóticosOpiáceos (heroína,morfina, codeína,metadona)
Reducen ofuncionamento
do sistemanervioso
DEPRESORAS
AnfetaminasCocaínaAntidepresivosNicotinaXantinas (cafeína, teína)
Incrementan ofuncionamento dosistema nervioso
ESTIMULANTES
Alucinóxenos (LSD)CannabisInhalantesDrogas de síntese
Modifican aspercepcións
e as sensaciónsPERTURBADORAS
DROGA EFECTOS TIPO
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 14
DROGASCONSUMO E EFECTOS
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 15
16 • PROGRAMA ALTERNATIVA
EFECTOS PROVOCADOS POLOSEU CONSUMO CONTINUADO EPROLONGADOPode provocar problemas respiratorios (tosecrónica, bronquite e aumento de arrefriados)debido a que os derivados do cannabis seconsomen habitualmente fumados, con inha-lacións profundas, sen filtro, con retenciónpulmonar do fume, apurando o cigarro aomáximo.
Así mesmo, constitúe un factor de risco enrelación con procesos cancerosos similaresaos do tabaco (cancro de pulmón, etc.).
O consumo diario de haxix ou marihuanaproduce alteracións na aprendizaxe, concen-tración e memoria que afectan gravemente orendemento escolar ou laboral.
Provoca a chamada síndrome amotivacional,caracterizada por apatía, pasividade, indife-renza e desinterese, incapacidade paradesenvolver plans futuros, empobrecementoafectivo, abandono do coidado persoal, inhi-bición sexual, etc. e acompañada dunha serie
No caso de que consumas DOSESELEVADAS, ou se a concentración decannabinoides do haxix ou damarihuana é alta, é bastante frecuenteque experimentes un baixón(“amarelo”, “pálido”) no que seproduce unha baixada brusca datensión, con mareos e palidez, e podessufrir náuseas e vómitos. Estes efectospoden intensificarse co consumoconxunto do alcohol e outras drogas.
CANNABIS
• Ao consumirse fumado, os niveis de THC ensangue aumentan rapidamente e acadan asúa máxima concentración aos poucos mi-nutos, polo que os efectos son case inmedia-tos e poden durar entre 2 e 3 horas.
• A vida media do THC nun fumador habi-tual de cannabis é de 3 a 7 días, o que su-pón que varios días despois do último con-sumo se poidan ver afectadas as súascapacidades para o estudo, o manexo demáquinas ou de vehículos…
• O consumo de cannabis produce múltiplessíntomas físicos, psicolóxicos e alteraciónsno comportamento. Estes efectos do canna-bis varían en función de diversas circuns-tancias: o estado de ánimo, a idade e perso-nalidade do consumidor, o lugar e aspersoas con quen se consome, as experien-cias previas, a frecuencia e doses de consu-mo, a súa riqueza en THC, o uso conxuntodoutras substancias, as expectativas…
• Cando consomes cannabis, buscas sentirunha serie de efectos inmediatos que con-sideras pracenteiros, agradables, como re-laxación, aumento de sociabilidade, sen-tirte máis comunicativo, eufórico,desinhibido. Experimentas máis apetito,ganas de comer fundamentalmente cousasdoces. As túas percepcións están alteradas(as cores, sons, tacto, percepción do tem-po e do espazo...).
• Outros efectos frecuentes serían: sentirtemáis reservado, pouco comunicativo esomnolento; sequidade de boca, arrubia-mento e brillo dos ollos; taquicardia; des-censo da presión arterial; descoordinacióndos movementos; posibles mareos; dificul-tades para concentrarte e deterioraciónda memoria (lapsus na memoria a curtoprazo, confusión, dificultades para memo-rizar tarefas sinxelas e expresarse de ma-neira clara).
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 16
CADERNO DO ALUMNO • 17
de alteracións psicomotoras (diminución de reflexos, lentitu-de nos movementos...).
O uso crónico de cannabis reduce a actividade do sistemainmunitario (as defensas do organismo para facer fronte aposibles infeccións) e altera a reprodución celular.
No sistema endócrino, pode existir afectación do funciona-mento das hormonas sexuais (ciclos menstruais sen ovulación,redución do número e da mobilidade dos espermatozoides),inhibición do desexo e da resposta sexual, diminución da fer-tilidade, alteracións nos fetos das nais consumidoras, etc.
En persoas con certa predisposición, facilita a aparición de tras-tornos psiquiátricos graves (brotes esquizofrénicos, alucinaciónse delirios, estados paranoides, crises de ansiedade, etc.).
Pode producir despersonalización e flashback (revivir intoxi-cación sen consumir).
Provoca dependencia psicolóxica e física. O consumo prolon-gado de cannabis está acompañado de tolerancia e síndromede abstinencia (ansiedade, tensión, tremores, insomnio, perdade apetito).
CONSUMOS DE ALTO RISCO
En certas circunstancias, o consumo de cannabis, incluso endoses baixas, resulta altamente perigoso e pode ter gravesconsecuencias.
O seu consumo pode interferir coa destreza e outras habilida-des propias da condución e manexo de maquinarias. O riscode sufrir un accidente é moi alto, en especial se, ademais,consumiches alcohol ou outras drogas.
Se tes algún problema psicolóxico, cardiovascular ou respirato-rio, podes sufrir graves complicacións asociadas ao consumo.
¿PORROS TERAPÉUTICOS?
Non confundas a posible utilidade terapéutica do THC con que“fumar porros” é saudable ou supón beneficios para a sáude.
Os usos médicos do cannabis correspóndense, na súa prácticatotalidade, a fármacos obtidos no laboratorio.
O cannabis é unhaplanta coñecidabotanicamentecomo Cannabissativa
O principal responsable dos efectosexperimentados logo do seu consumo é oTHC (delta-9-tetrahidrocannabinol)O seu consumo continuado producetolerancia, dependencia e síndrome deabstinencia
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 17
18 • PROGRAMA ALTERNATIVA
É unha droga psicoestimulante, consumida habi-tualmente por vía inhalada (nifrada). A súa fácilabsorción fai que chegue rapidamente ao cere-bro e que provoque distintos efectos euforizan-tes que aparecen aos poucos minutos do consu-mo, duran entre 30 e 60 minutos e van seguidosdun período de “baixón” (cansazo e disforia).
Logo de nifrar cocaína, adóitase experimentar unha serie deefectos psicolóxicos (euforia, locuacidade, aumento da socia-bilidade, aceleración mental, hiperactividade e desexo sexualaumentado) e físicos (taquicardias, dilatación das pupilas,aumento da presión arterial, contracción dos vasos sanguíne-os, suor, perda de apetito, aumento da temperatura...).
Ademais dos efectos agradables que buscan os consumidores,vai acompañado de síntomas psicolóxicos, condutuais e fisio-lóxicos desagradables, que se denominan “intoxicación agudapor cocaína”. Nesta intoxicación poden producirse complica-cións especialmente graves, como: taquicardias e arritmias;fallo cardíaco; diminución brusca e intensa da circulaciónsanguínea; infartos de miocardio; hemorraxias cerebrais; cri-ses convulsivas con perda de consciencia; asfixia ou subidabrusca da temperatura corporal, que pode desembocar eninsuficiencia renal ou nun fallo metabólico xeneralizado.
COCAÍNA
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 18
COMPLICACIÓNS DO CONSUMOCRÓNICO/ABUSIVO DE COCAÍNA
Complicacións psicolóxicas:✓ Forte dependencia, incluso tras períodos de consumo non
demasiado longos.
✓ Síndrome de abstinencia: (estado de ánimo disfórico,somnolencia, fatiga, irritabilidade, etc.)
✓ Trastornos de atención e concentración.
✓ Trastornos do sono: (insomnio, exceso de sono, etc.)
✓ Trastornos psíquicos severos: (ideas paranoides, depre-sión, esgotamento xeral, crises de angustia, ideas suici-das, etc.)
Complicacións orgánicas:✓ Cardiovasculares: (taquicardias, arritmias, cardiopatías,
colapsos circulatorios, alteracións motoras, etc.)
✓ Neurolóxicas: (dor de cabeza, hemorraxias cerebrais,crises convulsivas, alteracións motoras, etc.)
✓ Problemas respiratorios: (irritación da mucosa nasal,perforación do tabique, etc.)
✓ Falta de apetito, anorexia, perda de peso.
✓ Fallo renal agudo.
✓ Alteracións menstruais, infertilidade e impotencia.
✓ Complicacións obstétricas: (abortos espontáneos e toxi-cidade sobre o feto)
✓ Complicacións hepáticas....
Complicacións sociais:✓ Conflitos familiares, fracaso escolar, problemas legais,
problemas económicos.
A cocaína procededun arbustodenominadobotanicamenteEritroxylon coca
As follas de coca, sometidas a diversos procesosde elaboración química, dan lugar a diferentesderivados: clorhidrato de coca ou cocaína,sulfato de cocaína ou pasta base (basuko) ecocaína base ou crack.
CADERNO DO ALUMNO • 19
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 19
20 • PROGRAMA ALTERNATIVA
As “pastis” ou “pirulas” comercialízanse en forma decomprimidos ou pastillas de diferentes formas e cores,con debuxos e logotipos diversos e bautizadas con variosnomes coloquiais co obxectivo de atraer os novos consu-midores. Os consumidores descoñecen a composición exactadas pastillas e é habitual que nin sequera se trate da subs-tancia que se pretende consumir. Están moi adulteradas.
Logo do seu consumo oral, os primeiros efectos aparecen aos20-30 minutos e alcanzan a súa máxima intensidade despoisde 1 ou 2 horas.
O seu consumo provoca diversos efectos, uns buscados ou de-sexados (de carácter agradable) e outros colaterais ou nega-tivos.
Efectos negativos inmediatos ao consumo: taquicardia, arrit-mia, hipertensión, sequidade de boca, suor, tremores, dor decabeza, contracción da mandíbula, aumento da temperaturacorporal, confusión, angustia, ansiedade, inquietude.
Moitos consumidores experimentan diversos efectos adversoslogo do consumo, como vómitos, entumecemento, percepcióndistorsionada das cores, trastornos do equilibrio e dificulta-de na coordinación de movementos, movemen-tos oscilantes e curtos do globo oculare visión borrosa, maior sensibili-dade ao frío, confusión mentale dificultades de concentra-ción, sensación de desacou-go, insomnio, amnesiatemporal, ilusións oualucinacións visuaistransitorias.
Os consumidoresdescoñecen a
composición exactadas pastillas e éhabitual que nin
sequera se trate dasubstancia que se
pretende consumir.Están moi
adulteradas
DROGAS DESÍNTESE
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 20
•Riscos psicolóxicos máis graves: crises de ansiedade, tras-tornos depresivos, alteracións psicóticas.
•Riscos orgánicos: aumento agudo da temperatura corporal(síndrome hipertérmica ou “golpe de calor”), arritmia, con-vulsións, insuficiencia renal, rabdomiólese (necrose muscu-lar), coagulopatía, hemorraxias, tromboses cerebrais, insu-ficiencia hepática.
• Golpe de calor: caracterízase pola elevación brusca datemperatura corporal (por riba de 40-41º). É unha con-secuencia do efecto hipertérmico da substancia, da ca-lor dos ambientes en que se consome, das horas de bai-le seguidas e da inadecuada toma de líquidos querehidratan o organismo. Nos casos máis graves pódesechegar á morte.
Existen unha serie de signos que poden alertar da apa-rición desta síndrome: detención brusca da suor; cam-bras nas pernas, brazos e nas costas; atordamento, ver-tixe, sentirse repentinamente canso, irritable ouenfermo; náuseas e vómitos; lixeira incontinencia uri-naria.
Recoméndase: DESCANSAR (deixar de bailar); ir aun LUGAR VENTILADO; tomar grandes cantidades deZUME OU AUGA. Se os síntomas persisten, avisaran-se os servizos médicos de urxencia.
RISCOS:
Son substancias obtidaspor síntese químicarealizadas en laboratoriosclandestinos. A máiscoñecida é o éxtase ouMDMA.
CADERNO DO ALUMNO • 21
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 21
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 22
DROGASCRENZAS, ACTITUDES, INFORMACIÓN
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 23
CRENZAS, ACTITUDES, INFORMACIÓN
“EU CONTROLO, só consumo para divertirmesó consumo as fins de semanaconsumo se me apetecenon estou enganchado/aa min non me vai pasar nada
…E PODO DEIXALO CANDO QUEIRA”
Seguramente nalgunha ocasión pensaches, escoitaches oudixeches o famoso “Eu controlo”. As persoas tendemos apercibir, en diversas situacións, máis control do que real-mente existe. Isto sucede coas drogas tamén. Os que abusando alcohol pensan que nunca serán alcohólicos; os que fumantabaco din que poden deixalo cando queiran, pero agora noné o momento; os que que fuman porros, se meten unha raiade coca, toman unha pastilla… pensan que nunca van terunha dependencia, eles/as non son ionquis.
Non todos os que consomen drogas van chegar a ser drogo-dependentes, pero estes últimos tamén pensaron, como tipensas, que controlaban ou controlan.
24 • PROGRAMA ALTERNATIVA
Non todos os queconsomen drogas van
chegar a serdrogodependentes,
pero estes últimostamén pensaron, como
ti pensas, quecontrolaban ou
controlan
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 24
MITOS E CRENZAS SOBRE DIVERSASDROGAS
✓ Cando consomes algún tipo de droga, séntestemellor, amósaste tal e como eres.
✓ Unha droga natural non causa dano.
✓ As drogas só son prexudiciais se se consomenhabitualmente, quen só consome as fins desemana non está enganchado.
✓ O cannabis non crea dependencia.
✓ O alcohol fai que a xente sexa máis sociable.
✓ Algunhas drogas estimulan a potencia sexual.
✓ Fumar marihuana é mellor que fumar haxix.
✓ A persoa que máis aguanta é a que máiscontrola.
✓ Unha droga produce os mesmos efectos en todasas persoas.
✓ Podo deixar de fumar cando queira.
✓ A cocaína aumenta o rendemento e a capacidadeintelectual.
✓ O consumo de cocaína pódese controlar.
✓ Cando consomes pastillas de síntese, tes claro oque tomas.
✓ Para conseguir relaxarme e concentrarme,necesito fumar.
✓ Se se coñece ao camelo, non hai ningún risco deobter mala mercancía.
CADERNO DO ALUMNO • 25
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 25
26 • PROGRAMA ALTERNATIVA
ACTITUDES ANTE O CONSUMO DE DROGAS¿CAL É A TÚA ACTITUDE ANTE O CONSUMO DE DROGAS?
Reflexiona sobre as substancias que consomes… O teu consumo pode ser ¿agradable,divertido, un problema?, ¿lamentaches algunha vez consumir, pensas que é perigoso con-sumir drogas, que drogas consideras que son máis e menos perigosas, en que che podenaxudar as drogas, a lexislación é demasiado estrita, é importante facer prevención nasescolas e cos mozos...? ¿Cal é a túa opinión?
ACTIVIDADE
ACTIVIDADES
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 26
CADERNO DO ALUMNO • 27
“Candotiña tempo libre e non
tiña nada que facer, era candofumaba, de feito, para min fumar porros
estivo sempre vinculado ao ocio e aotempo libre. Non se me ocorrería nunca
fumar un porro pola mañá antes de irtraballar, pero si un sábado que non
teño nada que facer. Eu agora fumoa diario, pero cando estou con
amigos. Adoito fumar entre dous eseis ao día, compartidos con outraxente, as fins de semana é cando
máis fumo. Ás veces estourelaxada e soa, e apetéceme
fumar un porro…, así que ofago, pero con medio que fumexa teño abondo. Para min
fumar porros ten que ver conrelaxarse, con estar a
gusto…”.
“O haxix engancha bastante,pero é unha droga que a podes
deixar. Hai épocas nas que só fumochocolate, sen tabaco; se algún día non
fumo, xa o creo que se nota, dou voltas nacama, súo coma un porco, éntrame
ansiedade que te cagas, pero é levadeira.Es consciente de por que pasa,encóntraste mal e notas que che
falta algo, pero sabes porque é”.
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 27
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 28
REDUCIÓN DE RISCOSESTRATEXIAS E HABILIDADES
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 29
ANALIZA A TÚA CONDUTA
30 • PROGRAMA ALTERNATIVA
SITUACIÓN EACONTECEMENTO ESTADO EMOCIONAL CONDUCTA CONSECUENCIAS
(C.P. / L.P.)
CO
NSU
MO
DE
CA
NN
AB
IS E
/OU
OU
TRA
S D
RO
GA
S
ACTIVIDADE
ACTIVIDADES
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 30
CADERNO DO ALUMNO • 31
INVENTARIO DE SITUACIÓNS DE RISCO
ACTIVIDADE
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 31
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 32
HABILIDADESAUTOIMAXE E AUTOSUPERACIÓN
TOMA DE DECISIÓNS
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:40 Página 33
34 • PROGRAMA ALTERNATIVA
ACTIVIDADES
AS MIÑAS MELLORES CUALIDADES
AS MIÑAS PEORES CUALIDADES
¿QUE ME GUSTARÍA CAMBIAR OU MELLORAR?
ACTIVIDADE
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 34
CADERNO DO ALUMNO • 35
TOMA DE DECISIÓNSMÉTODO DOS CINCO PASOS PARA TOMAR DECISIONS
HABILIDADES
AUTOIMAXE E AUTOSUPERACIÓNCOMO SUPERARTE A TI MESMO
✓ Obsérvate da forma máis realista posible. Identifica cales son as túas mellores epeores cualidades.
✓ Nunca te formes unha imaxe negativa de ti mesmo a partir dunha ou dúas malasexperiencias.
✓ Acepta o teu propio corpo. Debes comprender que a moda, a publicidade, os mediosde comunicación, a sociedade … crean estereotipos.
✓ Recoñece a túa valía persoal. Confía nas túas opinións e sentimentos.
✓ Non tendas a compararte sempre cos demais. Todos/as somos diferentes.
✓ Tenta superarte nos aspectos que queiras mellorar.
✓ Non te exixas ser perfecto/a. Acepta os teus puntos fortes e débiles.
✓ Elixe metas realistas.
✓ Acepta os erros e aprende deles.
✓ Afronta os problemas de cara, sen aprazamentos e apuros.
PASO 1 DEFINE claramente o problema que se che presenta.
PASO 2 Considera o maior número de ALTERNATIVAS posi-bles (pensa nas diferentes que podes levar a cabo).Cantas máis alternativas manexes, mellor decisión po-derás tomar.
PASO 3 Recolle a INFORMACIÓN que necesites para tomar adecisión.
PASO 4 Pensa nas CONSECUENCIAS de cada alternativa(pensa que sucederá se tomas cada unha das alternati-vas posibles).
PASO 5 ELIXE a mellor alternativa e lévaa a cabo. Posterior-mente deberás comprobar a eficacia desa acción pararesolver o problema.
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 35
TOMA DE DECISIÓNSDECISIÓN QUE SE VAI TOMAR
ALTERNATIVAS POSIBLES
INFORMACIÓN NECESARIA
36 • PROGRAMA ALTERNATIVA
ACTIVIDADES
ACTIVIDADE
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 36
CADERNO DO ALUMNO • 37
TOMA DE DECISIÓNSALTERNATIVAS
1
VANTAXES
INCONVENIENTES
2
VANTAXES
INCONVENIENTES
3
VANTAXES
INCONVENIENTES
DECISIÓN FINAL
ACTIVIDADE
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 37
COMO MELLORAR AS TÚAS HABILIDADES SOCIAIS
APRENDE A ACTUAR:Podes aprender novas habilidades sociais e adquirir máis autocon-fianza se representas unha situación social como se foses un actorque desempeña un papel.
POUCO A POUCO:Empeza practicando en situacións fáciles e avanza gradualmentecara ás situacións máis difíciles.
PREPÁRATE ANTES DE ENTRAR EN ACCIÓN:Podes facelo cun pequeno guión e ensaiar escoitando a túa voz.
HABILIDADES
TÁCTICAS PERSUASIVAS
✓ Adulación
✓ Razoamento lóxico
✓ Apelación á autoridade
✓ Persistencia
✓ Culpabilización
RESISTENCIA ÁS TÁCTICASPERSUASIVAS
✓ Escoitar atentamente o que aoutra persoa di sobre o tema
✓ Decidir o que se pensapersoalmente sobre ese tema
✓ Comparar o que dixo a outrapersoa co que se pensa
✓ Decidir que idea se prefire ecomunicarllo á outra persoa
38 • PROGRAMA ALTERNATIVA
Podes aprerepresentas
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 38
CADERNO DO ALUMNO • 39
EXPECTATIVAS DE AUTOCONTROLBUSCA DE ALTERNATIVASOs problemas son algo que existe e que non podemos obviar, pero si que podemos anticipa-los para buscar solucións alternativas.
✓ Recoñecer que o problema existe. Para isto temos que percibir e valorar as mensaxesque nos chegan e que nos indican que o problema existe.
✓ Identificar o problema describíndoo do xeito máis exacto e detallado posible.
✓ Considerar as formas posibles de resolvelo. É o momento de pensar en todas assolucións que se nos ocorren a nós ou a outras persoas.
✓ Seleccionar a posible solución que pareza máis prometedora, considerando todos osaspectos positivos e negativos e optar pola que teña máis probabilidades de solucionar oproblema.
✓ Valorar a efectividade da solución empregada, deste xeito veremos como se podemellorar noutras ocasións.
prender novas habilidades sociais e adquirir máis autoconfianza setas unha situación social como se foses un actor que desempeña un papel
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 39
40 • PROGRAMA ALTERNATIVA
ACTIVIDADES
BUSCA DE ALTERNATIVAS
SITUACIÓN
ALTERNATIVAS
1
VANTAXES
INCONVENIENTES
2
VANTAXES
INCONVENIENTES
3
VANTAXES
INCONVENIENTES
ACTIVIDADE
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 40
CADERNO DO ALUMNO • 41
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 41
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 42
REXEITAMENTO
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 43
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 44
CADERNO DO ALUMNO • 45
HABILIDADES DE REXEITAMENTO
✓ Di NON en primeiro lugar e como xeito de empezar.
✓ A túa voz e ton ten que ser claro, firme e senvacilación.
✓ Mantén o contacto visual directo coa persoa.
✓ Suxire unha alternativa, algunha outra cousa que facer,compartir outra fórmula que non sexa consumir drogas.
✓ Pídelle á persoa que cese a súa presión e non cheofreza novamente esa posibilidade no futuro.
✓ Cambia de tema.
✓ Evita o uso de respostas vagas e ambiguas.
✓ Non te sintas culpable por rexeitar o consumo.
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 45
5010281-ALUMNO_I 6/10/06 13:41 Página 46