os cruceiros de santa cruz de lamas
TRANSCRIPT
![Page 1: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/1.jpg)
OS CRUCEIROS DE SANTA CRUZ DE LAMAS E SAN MARTIÑO DE LAXE
Laura Fraga LouzánLucía Magariños BarrosAntón Francisco Fernández
![Page 2: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/2.jpg)
ÍNDICE
• SAN MARTIÑO DE LAXE: -Conles
-Querguizo -Tramborríos
-Penagrande -Casal -Chaián de arriba
-Fontenla
• STA. CRUZ DE LAMAS: -Souto -Chaián de abaixo -Igrexa de Lamas
![Page 3: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/3.jpg)
S. MARTIÑO DE
LAXE
![Page 4: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/4.jpg)
Cruceiro de CONLES
![Page 5: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/5.jpg)
LOCALIZACIÓN: En cruce de camiños, aldea de Conles, parroquia de S. Martiño de Laxe.
DATA: 1859.
CARACTERÍSTICAS: Presenta unha soa grada e sobre ela colocase o:
•Pedestal: No seu comezo cúbico, cunha zona rebaixada onde se localiza a inscripción, continúase en forma de chapitel invertido. Amosanos a seguinte inscripción:
“ESTE CRUZERO ES DE FRANCI…CRUZO AÑO DE 1859”
•Fuste: Prismático cuadrangular que aos 60cm faise octogonal.•Chapitel: Muy labrado, motivos vexetais ou xeométricos.
![Page 6: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/6.jpg)
Anécdota:
Contan que un pastor que levaba sempre a pastar as súas ovellas a noite antes de San Roque ao anoitecer cando viña de buscalas e pasaba preto do cruceiro, veu algo que baixaba do ceo e se acercaba a imaxe que se encontraba na cruz, o pastor con medo marchou correndo para a casa, e a mañán seguinte cando volveu pasar por alí observou que a cruz non se encontraba no seu lugar, e dende aquela non se volveu a saber dela.
![Page 7: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/7.jpg)
Cruceiro de QUERGUIZO
![Page 8: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/8.jpg)
LOCALIZACIÓN: Na estrada principal do lugar de Querguizo.
DATA: 1983 (Maestro Paulino)
CARACTERÍSTICAS:•Grada cun escalón•Pedestal: Cúbico •Fuste: Cuadrangular cunha imaxe do San Roque na parte central.•Chapitel: presenta un chapitel simple sen volutas•Cruz:
ANVERSO: Presenta a imaxe do Cristo crucificado
REVERSO: Presenta a imaxe da Virxe María
![Page 9: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/9.jpg)
Cruceiro de Tramborríos.
![Page 10: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/10.jpg)
LOCALIZACIÓN: Na estrada principal entre Conles e Querguizo.
CARACTERÍSTICAS:•Gradas con cinco escalóns, este cruceiro consta tamén dunha fonte e dunha mesa de pedra.•Pedestal: presenta un pedestal cúbico con relevos na parte superior.•Fuste: Cuadrangular•Chapitel: Amosa volutas e un anxo en cada cara.•Cruz: é octogonal con remate en catro lóbulos.
ANVERSO: ten un cristo que está unida á cruz por só pés e mans
REVERSO: presenta a imaxe da virxe cas mans entrelazadas agarrando un rosario.
![Page 11: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/11.jpg)
Cruceiro de PENAGRANDE
![Page 12: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/12.jpg)
CARACTERÍSTICAS: Base cúbica cunha mesa adosada a ela.
-Pedestal: cilíndrico (posiblemente non pertencía en principio ao conxunto).
-Fuste: octogonal liso.-Chapitel: Volutas en ángulos
e nas caras querubines alados.-Cruz:, octogonal, rematada
en estrela de catro puntas.• ANVERSO: Cristo
totalmente destruido.
• REVERSO: Coronación da virxe.
LOCALIZACIÓN: Ao borde da estrada a uns 100m. da igrexa parroquial de S. Martiño de Laxe.
![Page 13: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/13.jpg)
Cruceiro do CASAL
![Page 14: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/14.jpg)
LOCALIZACIÓN: En cruce de camiños, “quinteiro”, lugar do Casal a 1 Km da igrexa parroquial de S. Martiño de Laxe.
CARACTERÍSTICAS: Policromado con vivos colores na súa parte superior.
-Gran base cuboidea, na parte superior, peto de ánimas adosado ao pedestal.
Peto de Ánimas: na parte inferior unha caixa recollida de limosnas. Sobre elas destacan tres figuriñas de medio corpo. A do medio agarrándose a un escapulario.
![Page 15: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/15.jpg)
Cruceiro de CHAIÁN DE ARRIBA
![Page 16: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/16.jpg)
LOCALIZACIÓN: En cruce de camiños do lugar de Chaián a 1,5 km da iglesia parroquial de S. Martiño da Laxe.
DATA: 1792
CARACTERÍSTICAS: Non posúe gradas e presenta unha base en forma de tronco de pirámide.•Pedestal: Cúbico con calaveras nas esquinas. Da inscrición só se le claro:
“Devoción e .......... Es ano de 1792”•Fuste: Octogonal con varias figuras:
-San Antonio, fáltalle a cabeza-Restos de figura con lanza.
•Cruz: é octogonal e amosa a imaxe do Cristo crucificado.
NOTA: Antigamente non existía chapitel nin cruz, sobre o fuste aparecía a virxe, actualmente o cruceiro foi restaurado
![Page 17: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/17.jpg)
Cruceiro de FONTENLA
![Page 18: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/18.jpg)
LOCALIZACIÓN: Está a cincocentos metros da igrexa de san Martiño de Laxe.
DATA: 2004
CARACTERÍSTICAS:•Consta de tres gradas cunha mesa de pedra.•Pedestal: é cúbico.•Fuste: presenta un fuste cilíndrico acalanado.•Chapitel: é circular e liso.•Cruz: octogonal que presenta volutas nos catro lados.
ANVERSO: amosa a imaxe do Cristo crucificado.
REVERSO: imaxe da Virxe co neno Xesús no brazo esquerdo.
![Page 19: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/19.jpg)
A procesión de San Roque que ten lugar todos os anos o día dezaseis de agosto ás sete da mañá pasa por todos e cada un destes cruceiros coa imaxe de San Roque(patrón do lugar), entre outras, parándose diante de cada un deles para rezar unhas oracións.
NOTA:
![Page 20: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/20.jpg)
SANTA CRUZDELAMAS
![Page 21: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/21.jpg)
Cruceiro do SOUTO
![Page 22: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/22.jpg)
LOCALIZACIÓN: Na carballeira do lugar do Souto a 1km da igrexa parroquial.
DATA: 1801
CARACTERÍSTICAS:•Escalinatas con varias gradas.•Pedestal: Cuadrangular en forma de chapitel invertido con inscrición:
“ESTELOICONI COLAS CASAL A DVOCION DE D BLAS FAROÑA ANO 1801”•Fuste: Prismático, cuadrangular no seu comezo e logo octogonal onde presenta dous pequenos detalles a modo de repisas.•Chapitel: Moi labrado, follas de acanto, volutas e querubíns nos lados.•Cruz: Cilíndrica con dúas ou tres nudosidades.
ANVERSO: Cristo, apoia na cruz as mans, os pés e atadura de roupa. Cara con barba, peito ben traballado con costelas baixas e verticalizadas.
REVERSO: Virxe en oración apoiase sobre serpes.
![Page 23: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/23.jpg)
Cruceiro de CHAIÁN DE ABAIXO
![Page 24: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/24.jpg)
LOCALIZACIÓN: Na camiño principal de Chaián de abaixo.
DATA: 1793
CARACTERÍSTICAS:•Pedestal: En forma de base de pirámide. Presenta unha mesa de pedra diante.•Fuste: octogonal acanalado.•Chapitel: é simple e sen adornos.•Cruz: Octogonal lisa con lóbulos. Non presenta imaxes en ningún dos lados.•Presenta inscricións: “ES WARRIA JABAT CRUZERO CHAIEN DEBOZION DER PRC 1793” “I.N.R.I”
![Page 25: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/25.jpg)
Cruceiro IGREXA I
![Page 26: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/26.jpg)
LOCALIZACIÓN: Situada no cruce de camiños do lugar da igrexa a 200 metros desta.
DATA: 1799
CARACTERÍSTICAS:•Ao pé hai unha mesa que na superficie presenta unha franxa posterior lisa, no seu punto medio hai un posible burato pequeno tapado con cemento. A partir dese punto saen hacia diante e os laterais unhas canaletas profundas con doble relieve. •Os bordes laterais e frontais entán redondeados. •Chapitel: non presenta adornos.•Fuste: é liso•Cruz: é totalmente lisa coa seguinte inscrición:
“DJ ASO JYSO O IJOIC”
![Page 27: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/27.jpg)
Cruceiro IGREXA II
![Page 28: Os cruceiros de santa cruz de lamas](https://reader036.vdocumento.com/reader036/viewer/2022062300/55ba44b2bb61eb60438b45b5/html5/thumbnails/28.jpg)
LOCALIZACIÓN: Nun cruce de camiños entre o Souto e Sta. Cruz.
CARACTERÍSTICAS:•Consta de dúas gradas.•Pedestal: Cúbico coas esquinas redondeadas.•Fuste: octogonal•Non presenta chapitel.•Cruz: é simple rematada en lóbulos