Ttulo orixinal: Le petit prince

Tradutor: Carlos Casares

1 edicin: xullo, 1972

Tipografas de portada: Grand Hotel, Carrington, Helvtica Neue 65 Medium

A LEN WERTH

Pdolles perdn aos nenos por lle dedicar este libro a unha persoa

maior. Teo unha seria escusa: esta persoa maior o mellor amigo

que teo no mundo. Teo outra escusa: esta persoa maior pode

comprendelo todo; ata os libros para os nenos. Teo unha terceira

escusa: esta persoa maior viven en Francia, onde pasa fame e

fro.Ten verdadeira necesidade de consolo. Se todas estas escusas non

chegasen, qurolle dedicar este libro ao neno que esa persoa maior

foi noutro tempo. Tdalas persoas maiores foron nenos antes. (Pero

poucas se lembran). Corrixo, pois, a mia dedicatoria:

A LEN WERTH

Cando era neno

I

Cando eu tia seis anos, unha vez vin nun libro sobre a Selva Virxe que se

titulaba Historias Vividas, unha magnfica estampa. Representaba unha serpe

boa tragando unha fera.

Dicase no libro: As serpes boas tragan a sa presa enteiria de todo, sen

mastigala. Despois non se poden mover e dormen durante os seis meses que

tardan en face-la dixestin.

Matinei eu entn moito sobre as aventuras da xungla, e cun lpiz de cores

consegun traza-lo meu primeiro debuxo. O meu debuxo nmero 1. Era as:

Ensinille-la mia obra de arte s persoas maiores e pregunteilles se o meu

debuxo lles meta medo.

Respondronme: Por que nos vai meter medo un sombreiro?

O meu debuxo non representaba un sombreiro. Representaba unha serpe

boa facendo a dixestin dun elefante. Entn debuxei o interior da serpe boa

para que as persoas maiores puidesen comprender. Os maiores necesitan

sempre explicacins. O meu debuxo nmero 2 era as:

As persoas maiores aconsellronme que deixase os debuxos de serpes

boa, ben as pintase por dentro ou por fra, e que me interesase mis pola

xeografa, a historia, o clculo e a gramtica. Foi deste xeito como abandonei,

s seis anos de idade, unha magnfica carreira de pintor. Quedara desalentado

polo fracaso dos meus debuxos nmeros 1 e 2. As persoas maiores nunca

comprenden nada por si soas e fastidioso para os nenos terlles que andar

dando sempre explicacins.

Tiven, pois, que elixir outro oficio e aprendn a pilotar avins. Voei un pouco

por todo o mundo. E a xeografa, certo, serviume de moito. primeira ollada

saba distinguir China de Arizona. Isto moi til se se perde un na noite.

longo da mia vida tiven montns de contactos con montns de xente

seria. Vivn moito entre persoas maiores e toas visto moi de preto. Non

mellorei gran cousa a mia opinin sobre elas.

Cando me atopaba con algun que me pareca lcido, faca con el a

experiencia do meu debuxo nmero 1, que conservei sempre. Quera saber se

se trataba dunha persoa verdadeiramente comprensiva. Pero sempre me

respondan: un sombreiro. Entn xa non lle falaba nin de serpes boas, nin

de selvas virxes, nin de estrelas. Pame sa altura e falballe de bridge, de

golf, de poltica e de gravatas. Todos quedaban sempre encantados de coecer

un home tan asisado.

II

Deste xeito, vivn s, sen ningun con quen poder falar verdadeiramente,

ata que tiven unha avara, hai seis anos, no deserto do Sahara. Derramrase

algo no meu motor. E como non levaba comigo nin mecnico nin pasaxeiros,

prepareime para facer, eu soo, unha reparacin difcil. Para min era cuestin

de vida ou morte. A penas tia auga para beber durante oito das.

A primeira noite durmn sobre da area, a mil millas de distancia do lugar

habitado mis prximo. Estaba ben mis illado que un nufrago nunha balsa

no medio do ocano. lmaxinade entn a mia sorpresa cando, romper do da,

despertoume unha graciosa vocia que dica:

-Por favor..., pntame un ao!

-Eh!

-Pntame un ao!

Peguei un brinco como se me ferise un raio, restreguei os ollos, mirei ben

arredor de min e vin un rapacio extraordinario que me ollaba gravemente.

Vela tde-lo mellor retrato que, mis adiante, consegun facer del. Pero o meu

debuxo, estou seguro, moito menos engaiolante c modelo. A culpa non

mia. As persoas maiores desalentronme da mia carreira de pintor cando eu

tia seis anos e anda non aprendera a facer mis que as boas pechadas e as

boas abertas.

Vela tde-lo retrato que, mis adiante, consegun facer del.

Contemplei esta aparicin cos ollos redondos polo abraio. Non vos

esquezades de que me atopaba a mil millas de distancia do lugar habitado

mis prximo. Ademais o rapacio non me pareca perdido, nin morto de

cansazo, nin morto de fame, nin morto de sede, nin morto de medo. De

ningunha maneira pareca un neno perdido no medio do deserto, a mil millas

de distancia do lugar habitado mis prximo. Cando por fin consegun falar

dxenlle:

-Pero... que fas ti aqu?

E el repetiu entn docemente, como se se tratase dunha cousa moi

importante:

-Por favor..., pntame un ao...

Cando o misterio demasiado impresionante, non se atreve un a

desobedecer. Por moi absurdo que aquilo me parecese a mil millas do lugar

habitado mis prximo e en peligro de morte, saquei do meu peto unha folla

de papel e unha pluma estilogrfica. Recordei entn que eu estudiara, sobre

todo, xeografa, historia, clculo e gramtica, e xa cun pouco de mal humor,

dxenlle rapacio que eu non saba debuxar.

-Non importa. Pntame un ao.

Como nunca debuxara un ao, pinteille un dos nicos debuxos que era

capaz de facer. O da boa pechada. E quedei chafucado cando lle on dicir:

-Non! Non! Eu non quero un elefante dentro dunha boa. Unha boa

moi peligrosa e un elefante demasiado embarazoso. No meu pas todo

pequenio. A min cmpreme un ao. Pntame un ao.

Debuxeillo e o rapacio miroume atentamente e dixo:

-Non! Este xa est moi enfermo. Faime outro.

Volvn debuxar. O meu amigo sorriu xentilmente, con indulxencia.

-Ves?... Isto non un ao, que un carneiro. Ten cornos...

Refixen outra vez o meu debuxo, que foi rexeitado como os anteriores.

-Este demasiado vello. Eu quero un ao que viva moito tempo.

Perdendo a paciencia e con ganas de empezar a desmonta-lo motor,

esborranchei un novo debuxo e dxenlle:

-Esta a caixa. O ao que ti queres est dentro.

Cunha gran sorpresa para min, o rostro do meu xove xuz iluminouse:

-As o que eu quera! Pensas que fai falla moita herba para este ao?

-Por que?

-Porque no meu pas todo tan pequenio...

-Chegarache. O ao que che dei moi pequeno.

lnclinouse sobre o debuxo e dixo:

-Non tan pequeno. Mira! Quedou durmido.

E as foi como coecn o principio.

III

Tardei moito tempo en comprender de onde via. O principio, que me

faca moitas preguntas, semellaba que nunca oa as mias. Foron palabras

pronunciadas chou as que me revelaron o segredo pouco a pouco. As, cando

se decatou por primeira vez da presencia do meu avin (non vos pintarei o

meu avin porque sera un debuxo demasiado complicado para min),

preguntoume:

-Que cousa esa?

-Isto non unha cousa. Voa. un avin, o meu avin.

Sentame orgulloso de dicirlle que eu voaba. Entn exclamou:

-Como? Caeches do ceo?

-Si -respondinlle modestamente.

- Que gracia!

E o principio soltou unha gargallada que me molestou moito. Gstame que

as mias desgracias se tomen en serio. Despois, engadiu:

-Logo ti tamn vs do ceo. De que planeta es?

De repente, un cachio de luz iluminoume o misterio da sa presencia, e

pregunteille bruscamente:

-Logo ti vs doutro planeta?

Pero non me respondeu. Meneaba a cabeza con dozura, ollando

detidamente o meu avin.

-Claro que andando enriba diso non podes vir de moi lonxe...

E fundiuse nun soo que durou moito tempo. Despois, sacando o meu ao

do seu peto, abismouse na contemplacin do seu tesouro.

Xa podedes imaxinar canto me puido intrigar esta semiconfidencia sobre

os outros planetas. Esforceime por saber algo mis:

-De onde vs, meu rapacio? Onde est esa terra ta de que falas? Para

onde queres leva-lo meu ao?

Despois de meditar un intre en silencio, respondeume:

-O mellor da caixa que me deches que, pola noite, lle servir de casa.

-Seguro. E se es bo, dareiche tamn unha corda e unha estaquia para que o

teas atado polo da.

A mia proposta chocoulle principio.

-Atalo? Que idea mis rara!

- que se non o atas, irase e poderase perder.

O meu amigo riu de novo a gargalladas.

-Pero, a onde queres que vaia?

-Non sei. Pode tirar todo dereito para adiante...

Entn o principio advertiume con gravidade:

-Non importa. Na mia terra todo tan pequerrechio...!

E con certa melancola, quizais, engadiu:

-Camiando todo dereito para adiante non pode ir moi lonxe...

IV

Deste xeito, souben unha segunda cousa moi importante. O seu planeta de

orixe era pouco mis grande ca unha casa!

Isto non me poda sorprender moito. Saba moi ben que parte dos grandes

planetas como a Terra, Xpiter, Marte, Venus, s que se lles puxo nome, hai

centos doutros que, s veces, son tan pequenos que non se poden distinguir

nin coa axuda do telescopio. Cando un astrnomo descobre un destes planetas,

ponlle un nmero por nome. Chmalle por exemplo: O asteroide 325.

Teo razns ben serias para crer que o planeta de onde via o principio

o asteroide B 612. Este asteroide non foi visto mis que unha vez, coa axuda do

telescopio, por un astrnomo turco, no ano 1909.

O dito astrnomo fixera entn unha gran demostracin do seu

descubrimento nun Congreso Internacional de Astronoma. Pero ningun lle

creu por culpa do seu vestido. As persoas maiores son as.

Felizmente para o asteroide B 612, un dictador turco impuxo seu pobo,

baixo pena de morte, a obrigacin de se vestir europea. O astrnomo

informou de novo sobre o seu descubrimento, no ano 1920. a vestido dun xeito

moi elegante e todo o mundo aceptou a sa demostracin.

Se vos conto estes detalles sobre o asteroide B 612, e se vos digo o seu

nmero, por causa das persoas maiores. s persoas maiores gstanlle-las

cifras. Cando lles falades dun novo amigo, nunca vos preguntan nada esencial

del. Non vos din: Como a sa voz? Que xogos lle gustan mis? Colecciona

bolboretas?. Non, as persoas maiores preguntan: Cal a sa idade? Cantos

irmns ten? Canto pesa? Canto gaa o seu pai?. Pensan que soamente as o

poden coecer. Se lles dicides: Vin unha fermosa casa chea de ladrillos cor de

rosa, con xeranios nas fiestras e con pombas no tellado..., non chegan a

imaxinar como esa casa. Hailles que dicir: Vin unha casa que vale cen mil

pesos. Entn exclaman: Ah, que fermosa !.

As, se lles dicides: A proba de que o principio existiu, que se trataba

dun ser engaiolante, que ra e que quera un ao; e o feito de querer un ao,

unha proba de que existe, encollern o lombo e dirn que sodes uns nenos.

Pero se lles dicides: O planeta de onde via o asteroide B 612, entn

quedarn convencidos e deixaranvos en paz coas sas preguntas. Son as. Non

se lles pode ter isto en conta. Os nenos teen que ser moi indulxentes coas

persoas maiores.

Pero ns, que comprendmo-la vida, burlmonos dos nmeros. A min

gustarame comezar esta historia maneira dos contos de fadas. Gustarame

dicir: Era unha vez un principio que viva nun planeta pouco mis grande ca

el, e que tia necesidade dun amigo.... Para os que comprenden a vida, isto

tera mis aire de verdade.

Non me gusta que o meu libro sexa lido con lixeireza. Sinto unha pena

fonda contar estas lembranzas. Hai xa seis anos que o meu amigo marchou

co seu ao. Se intento describilo aqu s coa intencin de non me esquecer

del, porque triste esquecerse dun amigo. Non todo o mundo gozou da sorte

de ter un amigo. E eu podo chegar a ser como as persoas maiores, que

soamente senten interese polas cifras. Por iso merquei unha caixa de lpices

de cores. moi duro poerse de novo a debuxar mia idade, cando soamente

tia intentado pintar, idade de seis anos, unha boa aberta ou unha boa

pechada. Tratarei de facer uns retratos o mis parecidos que poida, pero non

estou seguro de conseguilo. Un debuxo parecerase, e outro non se parecer

nada. Trabucareime tamn un pouco reproduci-lo tamao. Unhas veces o

principio ha ser demasiado grande e outras, demasiado pequeno. Tamn hei

ter dbidas sobre a cor do seu vestido. Andarei como s atoutiadas sobre isto

e aquilo. En fin, heime trabucar nalgns detalles importantes. Pero teredes que

me perdoar. O meu amigo non me daba nunca explicacins. Quizais pensaba

que eu era semellante a el. E eu, por desgracia, non son capaz de ve-los aos a

travs das caixas. Tal vez eu sexa un pouco como as persoas maiores. mellor

envellecn xa.

V

Cada da, moi lentamente e como chou dalgunhas reflexins, a

aprendendo novas cousas sobre o planeta, a partida e a viaxe do principio. As

foi como terceiro da coecn o drama dos baobabs.

Isto sucedeu gracias ao. O principio, preocupado por unha grave

dbida, preguntoume:

-Os aos comen os arbustos non ?

-Si. certo.

-Ah! Estou contento!

Non comprendn por que lle pareca tan importante que os aos comesen

os arbustos. Pero o principio engadiu:

-Entn tamn comern os baobabs, claro.

Dxenlle principio que os baobabs non son arbustos, senn rbores tan

grandes como igrexas e que anda que levase consigo unha manada de

elefantes, non seran capaces de acabar cun s baobab.

A idea dunha manada de elefantes fixo rir principio.

-Habera que os poer uns por riba dos outros...

E logo observou intelixentemente:

-Os baobabs antes de se faceren grandes, son moi pequenios.

- certo. Pero por que queres que os teus aos coman os baobabs

pequenos?

Respondeume: Claro, como se se tratase de algo evidente. Pero a min

custoume moito traballo chegar a comprender este problema.

En efecto, no planeta do principio haba, como en tdolos planetas, herbas

boas e herbas malas, como resultado de grans bos de herbas boas e de grans

malos de herbas malas. Pero os grans son invisibles. Dormen no segredo da

terra ata que un deles ten a fantstica idea de despertar. Entn despreguzase e

alonga primeiro timidamente cara sol unha engaiolante ponlia inofensiva.

Se se trata dunha ponla de rbano ou de roseira pdese deixar medrar como

ela queira. Pero se se trata dunha planta mala, haina que arrincar axia, en

canto se recoeza. No planeta do principio haba grans terribles... Eran os

grans dos baobabs. O chan do planeta estaba infectado deles. Se aparece un

baobab, e non se acode a tempo e non se corta de seguida, despois xa non se

pode un desfacer del. Cobre o planeta enteiro e frao coas sas races. E se o

planeta pequenio e os baobabs son moitos, fndeno medio.

Esta unha cuestin de disciplina -dicame mis tarde o principio-.

Cando pola ma acaba un o seu aseo cmpre facer tamn con moito coidado

a limpeza do planeta. Hai que se dedicar a arrinca-los baobabs tan pronto

como se distinguen das roseiras, s que se semellan moito cando son novios.

un traballo moi aburrido, pero moi fcil.

Un da aconselloume que fixese un debuxo ben clario para meterlles isto

na cabeza s rapaces da mia terra. Se algunha vez fan unha viaxe -dicame-,

pdelles servir de algo. s veces non hai inconveniente en retrasar calquera

traballo, pero se se fai isto tratndose de baobabs, ocorre sempre unha

catstrofe. Eu coecn un planeta habitado por un preguiceiro que deixou

medrar tres arbustos....

Coas indicacins que me fixo o principio, debuxei aquel planeta. Non me

gusta falar como se fora un moralista, pero o perigo dos baobabs tan pouco

coecido e os riscos que pode correr quen se perda nun asteroide son tan

considerables que, por unha vez, farei unha excepcin para berrar: Nenos,

atencin s baobabs!. Soamente por advertir s meus amigos dun perigo que

os ronda dende hai tempo sen sabreno, como me pasaba a min, pxenme a

traballar neste debuxo. A leccin que poida dar con el, penso que vala a pena,

quizais moitos de vs preguntaredes: Por que non hai neste libro outros

debuxos tan grandiosos como o debuxo dos baobabs? A resposta ben simple:

Intentei facelos, pero non o consegun. Cando debuxei os baobabs estaba

animado por un sentimento de urxencia.

VI

Ah, meu principio, as fun comprendendo eu, pouquio a pouco, a ta

vidia melanclica! Durante moito tempo non tiveches outra distraccin que a

dozura que sentas contempla-lo solpor. Aprendn este novo detalle cando na

ma do cuarto da me dixeches:

-Gstame moito o solpor. Imos ver un solpor...

-Pero hai que agardar.

-Agarda-lo que?

-Agardar que o sol se poa.

principio sorprendcheste moito, despois riches de ti mesmo e dixeches:

-Sempre penso que estou no meu planeta.

En efecto. Todo o mundo sabe que cando medioda nos Estados Unidos

ponse o sol en Francia. Abondara con visitar Francia durante un minuto para

asistir solpor, pero desgraciadamente Francia queda demasiado lonxe. En

troques, no teu pequeno planeta abondaba con arrastra- la ta silla algns

pasos e contemplba-lo crepsculo cada vez que o desexabas...

E logo engadas:

-Un da vin prse o sol corenta e catro veces! Sabes? Cando un est moi

triste gusta ve-lo solpor.

-Entn, o da das corenta e catro veces estaras moi triste, verdade?

Pero o principio non me respondeu.

VII

O quinto da, e sempre gracias ao, enteireime destoutro segredo da vida

do principio. Bruscamente e sen prembulos, como se fose o froito dun

problema longamente meditado en silencio, preguntoume:

-Un ao, se come os arbustos, comer tamn as flores non ?

-Un ao come todo canto encontra.

-Tamn as flores que teen espias?

-Si. Tamn as flores que teen espias.

-Entn, para que serven as espias?

Eu non o saba. Atopbame moi ocupado tratando de destornillar un perno

do meu motor que estaba demasiado apretado. Sentame inquedo porque a

mia avara empezbame a parecer moi grave e xa tema que me ocorrese o

peor, porque a auga que tia para beber ase esgotando pouco a pouco.

-Para que serven as espias?

Unha vez que faca unha pregunta, o principio non renunciaba nunca

sa resposta. Eu estaba irritado por culpa do perno e respondinlle o primeiro

que me veu cabeza:

-As espias non serven para nada. As flores tenas por pura maldade.

-Oh!

E despois dun intre de silencio, espetoume cunha especie de xenreira:

-Non che creo! As flores son dbiles e inxenuas, e tratan de tranquilizarse

como poden. Crense terribles coas sas espias...

Non lle respondn. Naquel instante eu estaba a pensar: Se este perno segue

resistindo, vouno facer saltar dun martelazo. Pero o principio interrompeu

novamente as mias reflexins:

-E ti coidas que as flores...

-Non, non, eu non creo nada! Respondinche o primeiro que me veu

cabeza! Estou ocupado en cousas serias!

Miroume pampo:

-Cousas serias!

Estbame vendo co meu martelo na man, os dedos negros de graxa,

inclinado sobre un obxecto que lle pareca moi feo.

-Falas igual que as persoas maiores!

Sentn vergonza, e el, despiadado, engadiu:

-Ti confndelo todo, misturas todo!

Estaba verdadeiramente irritado. Sacuda a cabeza, e o vento axitaba os

seus cabelos dourados.

-Coezo un planeta onde vive un seor moi colorado. Nunca cheirou o

recendo dunha flor, nunca mirou a unha estrela e xamais quixo a ningun. Na

sa vida fixo outra cousa que non fosen sumas. E pasa o da repetindo coma ti:

Eu son un home serio, eu son un home serio...! Parece que isto infla o seu

orgullo. Pero iso non un home, iso un cogordo.

-Un que?

-Un cogordo!

O principio estaba plido de clera.

-Hai millns de anos que as flores fabrican espias. Hai tamn millns de

anos que os aos, a pesar disto, comen as flores. E parceche pouco serio

tratar de comprender por que as flores levan o traballo de fabricar unhas

espias que non lles serven para nada? que non che parece importante

entn a guerra dos aos e das flores? Non isto moito mis serio e

importante que as sumas dun seor groso e vermello? E se eu che digo que

coezo unha flor nica no mundo, que non a hai en ningn outro sitio mis

que no meu planeta e que calquera ma pode ser aniquilada para sempre por

un ao que nin sabera sequera o que faca, tampouco che parece importante?

O principio pxose vermello e seguiu dicindo:

-Se algun ama a unha flor da que soamente existe un nico exemplar en

millns de estrelas, abonda con isto para se sentir ditoso contemplalas. Pode

decir: A mia flor est al, nalgunha parte... Pero se o ao come a flor, para el

como se de repente se apagasen tdalas estrelas. que isto non

importante?

Non puido falar mis e estralou en saloucos. A noite caera xa. Eu deixara as

ferramentas e importbanme pouco o meu martelo, o perno, a sede e a morte.

Sobre unha estrela, sobre un planeta, o meu, a Terra, haba un principio a

quen consolar. Collino nos meus brazos e arroleino dicndolle: A flor que ti

amas non corre perigo... Heiche debuxar un bozo para o teu ao e unha

armadura para a ta flor e... Non saba que outra cousa lle poda dicir,

sentame desmaado e tampouco saba como consolalo ou como atopar algo

que lle devolvese a confianza en min. tan misterioso o pas das bgoas!

VIII

Aprendn ben pronto a coecer a esta flor. No planeta do principio sempre

houbera flores moi simples, adornadas cunha soa fila de ptalos, que a penas

ocupaban sitio e que non molestaban a ningun. Aparecan unha ma entre a

herba e apagbanse xa tardia. Pero aquela xermolara un da, dun gran

chegado quen sabe de onde, e o principio vixiaba atentamente a esta ponlia

que non se asemellaba s demais. Podase tratar dun novo tipo de baobab. Pero

o arbusto deixou de medrar axia e comezou a botar unha flor. O principio

asistiu nacemento dun enorme capullo e pensou que de al a sar algo

milagroso, pero a flor pechada no seu cuarto verde, non acababa de se

engalanar. Elixa con coidado as sas cores, vestase lentamente e axustaba un

a un os seus ptalos. Non quera sar xa murcha como as papoulas, senn

aparecer con todo o esplendor da sa fermosura. Era moi coqueta. Levaba xa

moitos das pondose fermosa, ata que unha ma, xusto hora de se ergue-

lo sol, apareceu.

E ela que traballara con tanto detalle, dixo boquexando:

- Ah! Acabo de espertar... Perdodeme... Estou toda despeinada...!

O principio non puido conte-la sa admiracin:

-Que fermosa es!

-Verdade que si? -respondeu docemente a flor-. E nacn canda o sol...

O principio pensou que non era demasiado modesta, pero era tan

conmovedora!

-Parceme que a hora do almorzo -dixo de seguida-. Se tiveses a bondade

de pensar en min...

E o principio, todo confuso, foi procurar unha regadeira de auga fresca e

serviu flor.

Pero ela axia o empezou a atormentar coa sa vaidade un pouco

sospeitosa. Un da, por exemplo, falando das sas catro espias, dxolle

principio:

-Xa poden vi-los tigres coas sas poutas!

-Non hai tigres no meu planeta -fxolle sabe-lo principio-; e ademais os

tigres non comen herba.

-Eu non son unha herba... -respondeu a flor con dozura.

-Perdame!

-Eu non lles teo medo s tigres, pero sinto terror ante as correntes de aire.

Non ters un biombo?

Uf! -pensou o principio-. Non ningunha sorte para unha planta o sentir

medo das correntes de aire... Esta flor ben complicada...

-Pola noite ters que me cubrir cun fanal. Fai moito fro no teu planeta. Est

mal emprazado. Al, de onde veo eu...

A flor calou de pronto. Ela viera en forma de gran. Era imposible que

coecese outros mundos. Humillada por se deixar sorprender inventando unha

mentira tan inxenua, tusiu das ou tres veces, para distrae-la atencin do

principio.

-E o biombo?

-ao buscar, pero como me estabas falando...

Entn ela forzou a tose para lle facer sentir remordementos.

Deste xeito, o principio, pese boa vontade do seu amor, axia empezou a

dubidar dela. Tomara en serio palabras que non tian importancia e sentase

desgraciado. Un da confesoume: Non a deba escoitar. Nunca se debe escoitar

s flores. Abonda con miralas e con respira-lo seu recendo. A mia flor

embalsamaba co seu perfume o meu planeta, pero isto non consegua

aledarme. A historia das poutas, que tanto me irritara, penso que me debera

entenrecer...

Despois engadiu: Daquela non souben comprender nada. Debn xulgala

polos seus actos e non polas sas palabras. Ela embalsamaba e iluminaba a

mia vida e eu nunca debn fuxir de al. Non souben adivia-la tenrura que se

esconda tralas sas pobres solercias. As flores son tan contraditorias! E eu era

demasiado novio para sabela amar.

IX

Penso que, para se ir, o principio aproveitou unha emigracin de paxaros

salvaxes. Aquela ma puxo o seu planeta en orde. Limpou con coidado o

charrizo dos dous volcns que tia en actividade e que lle servan para quenta-

lo almorzo polas mas. Tia tamn un volcn apagado que limpou as

mesmo, pois, como el dica, nunca se sabe o que pode pasar. Se se lles quita o

charrizo, os volcns arden sen erupcins, lentamente e con regularidade. As

erupcins volcnicas son como o lume das chemineas. Vese ben que na Terra

somos demasiado pequenos para limpa-los nosos volcns. Por iso nos dan

tantos disgustos.

O principio arrincou tamn, con melalancola, os derradeiros xermolos de

baobab. Pensaba que non a voltar xamais e todos aqueles traballos familiares

parecanlle aquela ma extremadamente doces. Cando regou a flor, e se

preparou para colocala abrigo do fanal, sentiu ganas de chorar.

-Adeus -dxolle flor.

Ela non lle respondeu.

-Adeus -repetiulle.

A flor tusiu, pero non porque estivese acatarrada.

-Fun unha parva -dxolle fin-. Trata de ser feliz.

Sorprendeuse de que non lle zafraase e quedou desconcertado, co fanal no

aire. Non comprenda esta tranquila dozura.

-Si, qurote -dxolle a flor-. Se non te decataches foi por culpa mia, pero

iso non ten importancia. Ti fuches mis parvo ca min. Trata de ser feliz... Solta

dunha vez ese fanal. Xa non o quero.

-Pero o vento...

-Non estou tan acatarrada... O aire fresco da noitia farame ben. Son unha

flor.

-E os animais?

-Terei que soportar das ou tres eirugas, se quero coece-las bolboretas.

Coido que son moi fermosas. Se non quen vai vir a me facer visitas? Ti estars

lonxe. En canto s animais grandes, non sinto medo. Teo as mias poutas.

E amosaba inxenuamente as sas catro espias. Despois engadiu:

-Xa que tes decidido marchar, marcha xa. Non alongues mis a

incomodidade da despedida.

Non quera que a vise chorar. Era tan orgullosa...

X

Atopbase na rexin dos asteroides 325, 326, 327, 328, 329 e 330. Por buscar

unha ocupacin e para se instrur, decidiu visitalos todos.

O primeiro estaba habitado por un rei. O rei, vestido de prpura e de

armio, estaba sentado nun trono moi simple, pero maxestuoso.

-Ah! -exclamou o rei divisa-lo principio-. Aqu temos un sbdito.

E o principio preguntouse:

-Como me pode recoecer se non me viu endexamais?

Non saba que para os reis o mundo est moi simplificado. Tdolos homes

son sbditos.

-Achgate para que te poida ver mellor -dxolle o rei, que estaba todo

contento de ser, fin, rei para algun.

O principio mirou arredor, buscando onde se sentar, pero o planeta estaba

enteiramente ocupado polo magnfico manto de armio. Entn quedou de p,

pero como estaba canso, boquexou.

-Boquexar dediante dun rei vai en contra da etiqueta. Prohboche que o

fagas.

-Non podo evitalo -respondeu o principio moi confuso-. Fixen unha longa

viaxe e non durmn...

-Entn -dixo o rei-, ordnoche que boquexes. Hai anos que non vexo

boquexar a ningun. Os boquexos son moi curiosos para min. Vea, boquexa

outra vez! unha orde.

-Dme vergonza... Non podo... -dixo o principio pndose vermello.

-Hum! Hum! -respondeu o rei. Ordnoche que boquexes e que non...

Farfullaba un pouco e pareca fastidiado.

Porque o rei daba moita importancia a que a sa autoridade fose respetada.

Non toleraba a desobediencia. Era un monarca absoluto. Pero como era bo, daba

ordes razoables.

Se lle ordenase -dica con frecuencia-, se lle ordenase a un xeneral que se

convertese en paxaro de mar e non me obedecese, non sera por culpa del.

Sera por culpa mia.

-Pdome sentar? -preguntou o principio con moita timidez.

- Ordnoche que te sentes -respondeulle o rei, recollendo

maxestuosamente un faldn do seu manto de armio.

Pero o principio estaba sorprendido. O planeta era minsculo. Sobre quen

podera reinar aquel rei al?

-Seor... -dixo-, pdovos perdn por me atrever a preguntar...

-Ordnoche que me preguntes -dixo o rei de presa.

-Seor... sobre que reinades vs?

-Sobre todo -respondeu o rei cunha gran simplicidade.

-Sobre todo?

Cun xesto, o rei sinalou o seu planeta, os outros planetas e as estrelas.

-Sobre todo iso? -dixo o principio.

-Sobre todo iso... -respondeu o rei.

Porque non era s un monarca absoluto, senn que era un monarca

universal.

-E obedcenvo-las estrelas?

-Claro! -dixo o rei-. Obedecen axia. Eu non tolero a indisciplina.

Semellante poder maravillou principio. Se o tivese el, podera asistir non

a corenta e catro, senn a setenta e dous, ou cen ou a douscentos solpores no

mesmo da, sen necesidade de andar arrastrando o seu asento. Como se senta

un pouco triste se lembrar do seu pequeno planeta abandonado, atreveuse a

pedirlle unha gracia rei:

-Gustarame ver unha posta de sol... Ddeme ese gusto... Dicdelle sol que

se poa.

-Se eu lle ordenase a un xeneral que voase de flor en flor como unha

bolboreta, ou que escribise unha traxedia, ou que se convertese nun paxaro do

mar, e o xeneral non executase a orde de quen sera a culpa, mia ou del?

-A culpa sera vosa -dixo o principio con firmeza.

-Xusto. Soamente se lle pode pedir a un o que un pode dar -continuou o rei-

. A autoridade descansa, sobre todo, na razn. Se lle ordenas teu pobo que se

tire mar, far a revolucin. Eu teo dereito a esixir obediencia porque as

mias ordes son razoables.

-Entn a mia posta de sol...? -recordou o principio, que non esqueca

nunca calquera cousa que tivese preguntado.

-Tera-la ta posta de sol. Esixireina. Pero seguindo a mia ciencia de

goberno, quero agardar a que as condicins sexan favorables.

-Cando ser iso? -preguntou o principio.

-Hem! Hem! -respondeulle o rei, despois de consultar un calendario-,

hem!, hem!, ser... cara s sete corenta. E vers como se me obedece.

O principio boquexou. Lamentaba o seu solpor frustado, e ademais

estbase aburrindo un pouco.

-Non teo nada que facer aqu- dxolle rei. Vou marchar.

-Non te vaias -dixo o rei, que estaba moi contento de ter un sbdito-. Non te

vaias e fgote ministro.

-Ministro de que?

-De... de xusticia!

-Pero se non hai ningun a quen xulgar...!

-Iso non se sabe -dxolle o rei-. Nunca percorrn o meu reino. Son moi vello

e cnsame o camiar, pero non teo sitio para unha carroza.

- Oh! Eu xa vin -dixo o principio, que se inclinou para botar unha ollada

outra banda do planeta-. Al embaixo non hai ningun tampouco...

-Entn xulgaraste ti a ti mesmo -respondeulle o rei-. o mis difcil. ben

mis difcil xulgarse un a si mesmo que xulgar s demais. Se consegues

xulgarte ben, que es un verdadeiro sabio.

-Eu podo xulgarme a min mesmo en calquera parte -dixo o principio-. Non

teo necesidade de vivir aqu.

-Hem! Hem! -dixo o rei-. Estou seguro de que no meu planeta hai unha

rata vella. Escitoa polas noites. Podes xulgar a esta rata. Condnala a morte de

cando en cando. As a sa vida depender da ta xusticia. Cada vez que a

condenes, ters que lle concede-lo indulto, pois temos que economizala. Non

hai mis que unha.

-A min non me gusta condenar a morte a ningun -respondeu o principio-

. Vou marchar.

-Non -dixo o rei.

Pero o principio, que tia todo disposto e non quera disgustar monarca,

dixo:

-Se a Vosa Maxestade desexa ser obedecido sen chistar, poderame dar

unha orde razoable. Poderame ordenar, por exemplo, que marche antes de que

pase un minuto. Parceme que as condicins son favorables...

Como o rei non respondeu nada, o principio, despois de atariar un pouco,

suspirou e pxose en marcha.

-Fgote o meu embaixador! -apresurouse a berra-lo rei.

As persoas maiores son moi raras, dica para si o principio durante a

viaxe.

XI

O segundo planeta estaba habitado por un vaidoso.

- Ah! Ah!, vnme visitar un admirador -berrou dende lonxe o vaidoso

cando viu principio.

Porque para os vaidosos tdolos demais homes son admiradores.

-Bos das! -dixo o principio-. Que sombreiro mis chusco ten vostede!

- para saudar -respondeulle o vaidoso-. para saudar cando me aclaman.

Por desgracia nunca pasa ningun por aqu.

-Ah, si? -dixo o principio, que non comprendeu.

-Bate as tas mans unha contra a outra -aconselloulle o vaidoso.

O principio bateu as sas mans e o vaidoso saudou modestamente,

quitando o seu sombreiro.

-Isto mis divertido que a visita que lle fixen principio.

Volveu bate-las mans unha contra a outra, e o vaidoso pxose a saudar

outra vez quitando o sombreiro.

Despois de cinco minutos de exercicio, o principio cansou da monotona

do xogo.

-Que hai que facer para que caia o sombreiro? -preguntou o principio.

Pero o vaidoso non o ou. Os vaidosos non oen mis que as louvanzas.

-Ti admrasme moito, verdade?

-Que significa admirar?

-Admirar significa recoecer que eu son o home mis fermoso, o mis

elegante, o mis rico e o mis intelixente do planeta.

-Pero ti ests s neste planeta.

-Cmpreme ese gusto! Admrame, a pesar de todo!

-Ben, admrote -dixo o principio encollendo o lombo-, pero para que che

pode servir iso?

E o principio marchou.

Dende logo -a dicindo para si durante a viaxe-, as persoas maiores son

ben raras!

XII

O planeta seguinte estaba habitado por un bebedor. Esta visita foi moi curta,

pero sumiu principio nunha gran melancola.

-Que fas a? -preguntoulle bebedor, que estaba sentado en silencio

dediante dunha coleccin de botellas baleiras e outra coleccin de botellas

cheas.

-Bebo! -respondeu o bebedor con ton lgubre.

-Por que bebes? -preguntou o principio.

-Para esquecer.

-Para esquecer que? -inquiriu o principio, xa compadecido.

-Para esquecer que sinto vergonza -confesou o bebedor baixando a cabeza.

-Vergonza de que? -preguntou o principio, que quera socorrelo.

-Vergonza de beber! -dixo o bebedor, que se pechou definitivamente no

silencio.

E o principio marchou todo perplexo.

Decididamente -a dicindo para si durante a viaxe- as persoas maiores son

moi raras.

XIII

No cuarto planeta viva un home de negocios.

Estaba tan ocupado que nin sequera levantou a cabeza cando chegou o

principio.

-Bos das -dixo chegar-. O seu cigarro est apagado.

-Tres e dous fan cinco. Cinco e sete, doce, e tres, quince. Bos das. Quince e

sete, vintedous. Vintedous e seis, vinteoito. Non teo tempo para acendelo.

Vinteseis e cinco, trinta e un. Uf! Isto suma cincocentos un millns seiscentos

vintedous mil setecentos trinta e un.

-Cincocentos un millns de que?

-Eh? Anda est a? Cincocentos un millns de... Xa non sei... Teo tanto

traballo! Eu son un home serio e non me divirto con parvadas! Dous e cinco,

sete...

-Cincocentos un millns de que? -repetiu o principio, que nunca na sa

vida renunciara a que lle deran unha resposta a calquera pregunta que fixera.

O home de negocios ergueu a cabeza.

-Hai cincoentos catro anos que vivo aqu e soamente me molestaron en tres

ocasins. A primeira vez foi hai vintedous anos, por culpa dun abelln que

caera Deus sabe de onde. Fixo un rudo espantoso e metn catro erros nunha

suma. A segunda vez foi hai once anos e tivo a culpa o reuma. Eu non fago

exercicio. Non teo tempo de andar ruando. Son un home serio. E a terceira

vez... a terceira vez esta! Dica que eran cincocentos un millns...

-Millns de que?

O home de negocios comprendeu que non haba esperanza de que o

deixase en paz.

-Millns desas cousias que s veces se ven no ceo.

-Moscas?

-Non, cousias que brillan.

-Abellas?

-Non. Unhas cousias douradas que fan soar s folgazns. Eu son un

home serio e non teo tempo para soar!

-Ah! Estrelas?

-Iso . Estrelas.

-E que fas ti con cincocentos un millns de estrelas?

-Cincocentos un millns seiscentos vintedous mil setecentos trinta e un.

Eu son un home serio e exacto!

-E que fas ti con esas estrelas?

-Que que fago?

-Si.

-Nada. Toas.

-Que ti es dono desas estrelas?

-Si.

-Pois eu vin a un rei que...

-Os reis non teen nada. Eles reinan sobre algo, que moi diferente.

-E para que che serve te-las estrelas?

-Srveme para ser rico.

-E para que che serve ser rico?

-Para mercar outras estrelas, se que se descobre algunha.

Este -dixo para si o principio- razoa un pouco como o meu borracho.

Nembargantes, seguiu preguntando:

-Como se poden te-las estrelas?

-E logo de quen son? -retrucou, enfadado, o home de negocios.

-Non sei. De ningun.

-Entn son mias, pois fun o primeiro en pensar esa idea.

-E abonda con iso?

-Claro que si. Se atopas un diamante que non de ningun, teu. Se atopas

unha illa que non de ningun, para ti. Se tes unha idea que ningun tivo

antes ca ti, pdela patentar e ta. Eu teo as estrelas porque nunca ningun

antes ca min pensou en telas.

-Iso certo -dixo o principio-. E que fas con elas?

-Adminstroas. Cntoas e volvo contalas unha e outra vez -contestou o

home de negocios-. difcil, pero eu son un home serio!

O principio anda non estaba satisfeito.

-Se eu teo un pano de seda, podo levalo arredor do pescozo. Se teo unha

flor, podo collela e levala. Pero ti non podes colle-las estrelas!

-Non, pero podo metelas nun banco.

-Que quere dicir iso?

-Quero dicir que escribo nun papel o nmero de estrelas que teo e logo

pchoo con chave nun caixn.

-E iso todo?

-Abonda.

divertido -pensou o principio-. E bastante potico, pero non serio.

O principio tia, sobre as cousas serias, ideas moi diferentes das que

teen as persoas maiores.

-Eu -dixo- teo unha flor que rego tdolos das. Teo tres volcns que limpo

de charrizo tdalas semanas, pois limpo tamn o que est apagado. Nunca se

sabe o que pode ocorrer. bo para os meus volcns e para a mia flor que eu

sexa o seu dono. Pero ti non es til para as estrelas...

O home de nogocios abriu a boca, pero non atopou palabras para responder,

e o principio foise de al.

Decididamente - a dicindo para si durante a viaxe- as persoas maiores son

extraordinarias.

XIV

O quinto planeta era moi curioso. Era o mis pequenio de todos. A penas

haba sitio para un farol e un faroleiro. O principio non chegaba a comprender

para que podan servir al, nalgn lugar do ceo, e nun planeta sen casas e sen

xente, un farol e un faroleiro. Non obstante dixo para si:

-Este home pode que sexa absurdo. Nembargantes menos absurdo que o

rei, que o vaidoso, que o home de negocios e que o bebedor. Polo menos o seu

traballo ten un senso. Cando acende o seu farol como se fixese nacer unha

estrela mis ou unha flor. Cando o apaga fai durmir a estrela e a flor. unha

ocupacin bonita. E por ser bonita verdadeiramente til.

Cando chegou planeta saudou respectuosamente faroleiro:

-Bos das. Por que apga-lo teu farol?

- a consigna -respondeu o faroleiro-. Bos das!

-Que a consigna?

-Apaga-lo meu farol. Boas noites!

E acendeu o farol.

-E por que o acendes?

- a consigna.

-Non o entendo -dixo o principio.

-Non hai nada que entender -dixo o faroleiro-. A consigna a consigna. Bos

das!

E apagou o seu farol.

Despois enxugou a fronte cun pano de cadros vermellos.

-O meu oficio terrible. Antes anda era razoable. Apagaba pola ma e

acenda pola noite. As tia o resto do da para descansar, e o resto da noite

para durmir...

-E dende entn cambiaron a consigna?

-Non cambiaron a consigna -dixo o faroleiro-. Iso o malo, que o planeta foi

xirando mis de presa de ano en ano e a consigna non cambiou.

-E entn? -dixo o principio.

-Pois agora que d unha volta por minuto non teo un segundo de

descanso. Acendo e apago unha vez por minuto!

-Ten gracia! Na ta terra os das s duran un minuto.

-Pois non ten tanta gracia -dixo o faroleiro-. Xa hai un mes que ti e mais eu

estamos falando.

-Un mes?

-Si. Trinta minutos. Trinta das! Boas noites.

E volveu acende-lo seu farol.

O principio mirouno e sentiu cario por este faroleiro tan fiel consigna.

Lembrouse dos solpores que noutro tempo el a buscar arrastrando a sa silla.

Quixo axudar seu amigo:

-Sabes? Eu sei de que xeito podes descansar cando queiras...

-Eu quero descansar sempre -dixo o faroleiro.

Porque se pode ser a un tempo fiel e preguiceiro.

O principio proseguiu:

-O teu planeta tan pequenio que lle podes da-la volta en tres alancadas.

Non tes mis que camiar moi pasenio para estar sempre sol. Cando

queiras descansar, camias, e as o da durar o tempo que ti queiras.

-Con iso pouco adianto -dixo o faroleiro-. O que a min mis me gusta na

vida durmir.

-Iso non unha sorte -dixo o principio.

-Non unha sorte, non -dixo o faroleiro-. Bos das!

E apagou o seu farol.

Este - a dicindo para si o principio mentres segua mis lonxe a sa

viaxe-, este sera despreciado por tdolos demais, polo rei, polo vaidoso, polo

bebedor, polo home de negocios. Nembargantes, el o nico que non me

parece ridculo. Quizais porque se preocupa doutra cousa que de si mesmo.

Suspirou con sentimento e seguiu dicindo para si: o nico que podera

se-lo meu amigo. Pero o seu planeta demasiado pequenio. Non hai sitio para

os dous....

O que o principio non se ousaba confesar era que el aoraba este bendito

planeta por causa, sobre todo, dos mil catrocentos corenta solpores que poda

contemplar cada da.

XV

O sexto planeta era un planeta dez veces mis grande. Estaba habitado por

un vello que escriba nuns libros moi grandes.

-Anda, olla un explorador! -dixo albiscar principio.

O principio sentou na mesa e respirou fondo. Levaba tanto tempo

viaxando!

-De onde vs ti? -dxolle o vello.

-Que libro ese tan grande? -preguntou o principio-. Que fai vostede

aqu?

-Eu son xegrafo -respondeu o vello.

-E que un xegrafo?

- un sabio que sabe onde se atopan os mares, os ros, as cidades, as

montaas e os desertos.

-Iso moi interesante -dixo o principio-. Por fin, un verdadeiro oficio!

E botou unha ollada planeta do xegrafo. Nunca vira anda un planeta tan

maxestuoso.

- moi fermoso o voso planeta. Hai ocanos aqu?

-Non o podo saber -dixo o xegrafo.

-Ah! (o principio sentiuse decepcionado.) E montaas?

-Non o podo saber -repetiu o xegrafo.

-E cidades e ros e desertos?

-Tampouco o podo saber.

-Pero vostede xegrafo!

-Si, claro -dixo o xegrafo-, pero non son explorador. E non teo

exploradores. E o xegrafo non vai andar contando as cidades, os ros, as

montaas, os mares, os ocanos e os desertos. O xegrafo demasiado

importante para andar dun sitio para outro. Non sae do despacho, pero recibe

os exploradores. Pregntalles e toma nota dos seus recordos. E se os recordos

dun deles lle parecen interesantes, o xegrafo manda facer un inqurito sobre

a moralidade do explorador.

-Por que?

-Porque un explorador que mentise sera unha catstrofe para os libros de

xeografa. Tamn un explorador que bebese demasiado.

-Por que? -preguntou o principio.

-Porque os borrachos ven dobre. Entn o xegrafo pora das montaas

onde s hai unha.

-Eu coezo a un -dixo o principio- que sera mal explorador.

- posible. Cando a moralidade dun explorador parece boa, faise un

inqurito sobre o seu descubrimento.

-Vaise ver?

-Non. Iso demasiado trambilicado. Pdeselle explorador que traia probas.

Se se trata, por exemplo, do descubrimento dunha gran montaa, haille que

esixir que traia grandes pedras.

De speto, o xegrafo sentiuse emocionado.

-Pero ti... Ti vs de moi lonxe! Ti es explorador! Vasme describi-lo teu

planeta!

E o xegrafo, despois de abri-lo seu libro rexistro, afiou a punta do lpiz. Os

relatos dos exploradores antanse primeiro con lpiz. Para pasalos a pluma

agrdase ata que se presenten as probas.

-A ver -dixo o xegrafo.

-Oh! -dixo o principio-. O meu pas non moi interesante. pequenio.

Teo tres volcns. Dous volcns en actividade e un apagado. Pero nunca se

sabe.

-Nunca se sabe -dixo o xegrafo.

-Teo tamn unha flor.

-Ns non tomamos nota das flores - dixo o xegrafo.

-Por que? Son o mis bonito!

-Porque as flores son efmeras.

-Que significa efmeras?

-As xeografas -dixo o xegrafo- son os libros mis serios de tdolos libros.

Nunca pasan de moda. moi raro que unha montaa cambie de sitio. moi

raro que un ocano se baleire. Ns anotamos cousas eternas.

-Pero os volcns apagados pdense espertar -interrompeu o principio-.

Que significa efmera?

-Que os volcns estean apagados ou espertos, igual para ns -dixo o

xegrafo-. O que conta a montaa. Ela non cambia nunca.

-Pero que significa efmera? -repetiu o principio, que na sa vida

renunciara a unha resposta, unha vez feita a pregunta.

-Significa que est ameazada de prxima desaparicin.

-A mia flor est ameazada?

-Claro.

A mia flor efmera -dixo para si o principio- e non ten mis que catro

espias para se defender do mundo! E deixeina soa no meu planeta.

De principio, arrepentiuse, pero recobrou o seu valor.

-Que planeta me aconsella visitar agora? -preguntou.

-A Terra -respondeulle o xegrafo-. Ten unha boa reputacin...

E o principio foise, pensando na sa flor.

XVI

O stimo planeta foi, polo tanto, a Terra.

A Terra non un planeta calquera. Nel cntanse cento once reis (sen

esquecer, claro est, os reis negros), sete mil xegrafos, novecentos mil homes

de negocios, sete millns e medio de borrachos, trescentos once millns de

vaidosos, dicir, arredor de dous mil millns de persoas maiores.

Para que vos deades unha idea das dimensins da Terra, direivos que antes

de que se inventase a electricidade, haba que manter, sobre o conxunto dos

seis continentes, un verdadeiro exrcito de catrocentos sesenta e dous mil

cincocentos once faroleiros.

Visto dende lonxe, o efecto era esplndido. Os movementos deste exrcito

estaban regulados como os dun ballet de pera. Primeiro vian os faroleiros de

Nova Zelanda e de Australia. Acendan os seus farois e marchaban durmir.

Entn tocballe-lo turno de danza s da China e de Siberia, que tamn se

perdan despois entre bastidores. Logo vian os faroleiros de Rusia e da India. A

continuacin, os de frica e de Europa e, finalmente, chegaban os da Amrica

do Sur e da Amrica do Norte. Nunca se trabucaban na sa orde de entrada na

escena. Era grandioso.

Soamente o faroleiro do nico farol do Polo Norte e o seu colega do nico

farol do Polo Sur, levaban unha vida de ociosidade e de descanso: traballaban

das veces por ano.

XVII

Cando se quere facer gracia, est un exposto a mentir un pouco. Non fun

moi honrado falar dos faroleiros. Risco de dar unha falsa idea do noso

planeta s que non o coecen. Os homes ocupan moi pouco sitio na Terra. Se

os dous mil millns de habitantes que a poboan se puxesen de p e un pouco

apretados, como nun mitin, caberan ben nunha praza de vinte millas de longo

por vinte de ancho. A humanidade poderase amontoar sobre o illote mis

pequeno do Pacfico.

As persoas maiores seguro que non vos han crer. Imaxinan que ocupan

moito sitio. Crense importantes como os baobabs. Debedes aconsellarlles que

fagan clculos. Gustaralles, porque adoran as cifras. Pero non perdde-lo tempo

inutilmente con ese problema, xa que tedes confianza en min.

Cando chegou Terra, o principio sorprendeuse de non ver ningun. Tia

xa medo de se ter equivocado de planeta, cando un anelo da cor da la se

removeu na area.

-Boas noites -dixo o principio.

-Boas noites -dixo a serpe.

-Sobre que planeta can? -preguntou o principio.

-Sobre a Terra, en frica -respondeu a serpe.

-Ah...! E non hai ningun na Terra?

-Isto o deserto. Nos desertos non hai ningun. A terra grande -dixo a

serpe.

O principio sentou nunha pedra e elevou os ollos ceo.

-Pregntome -dixo- se as estrelas estn acendidas para que cada un poida

un da atopa-la sa. Mira o meu planeta. Est xusto por riba de ns... Pero que

lonxe queda!

- fermoso -dixo a serpe-. Que vs ti facer aqu?

-Teo dificultades cunha flor -dixo o principio.

-Ah...!

E calaron.

-Onde estn os homes? -preguntou logo o principio-. Sntese un s no

deserto...

-Tamn se est s entre os homes -dixo a serpe.

O principio mirouna durante un anaco de tempo.

-Es un bicho raro, delgado como un dedo...

-Pero son mis poderosa c dedo dun rei -contestou a serpe.

O principio sorriu:

-Ti non es poderosa... Non tes patas..., nin podes viaxar...

-Eu pdote levar mis lonxe que un navo -dixo a serpe.

Enroscouse arredor do nocello do principio, como unha abrazadeira de

ouro.

- que lle toco, fgoo volver terra de onde sau. Pero ti es puro e vs dunha

estrela...

O principio non respondeu.

-Dsme pena, ti, tan dbil sobre esta terra de granito. Pdoche axudar se un

da botas moito de menos o teu planeta. Podo...

- Oh! Xa te comprendin -dixo o principio-, pero por que falas sempre por

medio de enigmas?

-Eu reslvoos todos -dixo a serpe.

E calaron.

XVIII

O principio atravesou o deserto e non atopou mis que unha flor. Unha

flor de tres ptalos, sen importancia...

-Bos das, -dixo o principio.

-Bos das -contestou a flor.

-Onde estn os homes? -preguntou cortesmente o principio.

A flor vira pasar un da unha caravana.

-Os homes? Coido que non existen mis de seis ou sete. Vinos hai anos,

pero nunca se sabe onde atopalos. Lvaos o vento porque non teen races, e

iso debe ser moi molesto.

-Adeus -dixo o principio.

-Adeus -dixo a flor.

XIX

O principio subiu a unha alta montaa. As nicas que tia coecido eran

os tres volcns que lle chegaban s xeonllos. O volcn apagado usbao de

taburete. Dende unha montaa coma esta -dixo para si- poderei ver todo o

planeta e a tdolos homes.... Pero non viu mis que as puntas aguzadas das

rocas.

-Bos das -dixo chou.

-Bos das! Bos das! Bos das! -respondeu o eco.

-Quen es ti? -dixo o principio.

-Quen es ti?... Quen es ti?... Quen es ti?... -respondeu o eco.

-Sede os meus amigos, estou s -dixo.

-Estou s!... Estou s!... Estou s!... -respondeu o eco.

Que planeta mis raro! -pensou o principio-. Est todo seco, aguzado e

salgado. E os homes non teen imaxinacin. Repiten todo canto se lles di... Na

mia terra eu tia unha flor: ela falaba sempre a primeira.

XX

Pero sucedeu que o principio, despois de camiar moito tempo por medio

da area, as rocas e as neves, descubriu por fin un camio. E os camios van dar

todos a onde habitan os homes.

-Bos das -dixo.

Era un xardn cheo de rosas.

-Bos das -dixeron as rosas.

O principio mirounas. Parecanse todas sa flor.

-Quen sodes? -preguntou estupefacto.

-Somos rosas -responderon as rosas.

-Ah...! -exclamou o principio.

E sentiuse moi desgraciado. A sa flor dixralle que ela era a nica da sa

especie en todo o universo. E velaqu que haba cinco mil, todas parecidas, nun

s xardn.

Se ela vira isto -dicase o principio -sentirase avergoada, tosera

moitsimo e finxira morrer para escapar do ridculo. E eu tera que facer que a

coidaba porque se non, por me humillar a min tamn, deixarase morrer de

verdade...

E seguiu dicndose: Eu coidaba que era rico, porque tia unha flor nica, e

resulta que non teo mis que unha rosa ordinaria. Isto e os meus tres volcns

que me chegan s xeonllos, un dos cales ademais mellor est apagado xa

para sempre, non fan de min un prncipe moi importante que digamos... E

deitndose na herba, o principio chorou.

XXI

Entn apareceu o raposo.

-Bos das -dixo.

-Bos das -respondeu cortesmente o principio, que se volveu, pero non viu

a ningun.

-Estou aqu -dixo a voz-, debaixo da mazaira...

-Quen es ti? -preguntou o principio-. Es moi bonito...

-Eu son un raposo -dixo o raposo.

-Ven xogar comigo - propxolle o principio-. Estou tan triste...!

-Non podo xogar contigo -dixo o raposo-. Non estou domesticado.

-Ah...! Perdn! -disculpouse o principio.

Pero despois de pensar un pouco, engadiu:

-Que significa domesticar?

-Ti non es de aqu -dixo o raposo-. Que buscas?

-Busco s homes -respondeu o principio-. Que significa domesticar?

-Os homes -dixo o raposo- teen escopetas e cazan. moi molesto! Tamn

cran galias. S son interesantes por esto. Ti buscas galias?

-Non -contestou o principio-. Eu busco amigos. Pero que significa

domesticar?

- unha cousa demasiado esquecida -dixo o raposo-. Significa crear

vencellos.

-Crear vencellos?

-Claro -dixo o raposo- . Ti non es anda para min mis que un rapacio

semellante a outros cen mil rapacios. E non me compres para nada.

Tampouco ti tes necesidade de min. Para ti eu non son mis que un raposo

semellante a outros cen mil raposos. Pero se ti me domesticas, teremos

necesidade un do outro. Ti sers para min nico no mundo. E eu tamn serei

para ti nico no mundo...

-Empezo a comprender -comentou o principio-. Hai unha flor... Eu penso

que ela me ten domesticado...

- posible -dixo o raposo-. Na Terra vense tantas cousas...!

-Oh! Non na Terra -exclamou o principio.

O raposo pareceu todo intrigado:

-Noutro planeta?

-Si.

-Hai cazadores nese planeta?

-Non.

- interesante. E galias?

-Non.

-Non hai nada perfecto -suspirou o raposo.

E despois, volvendo sa idea, dixo:

-A mia vida montona. Cazo galias e os homes czanme a min. Tdalas

galias se parecen e tdolos homes se parecen tamn. Por iso abrrome un

pouco. Pero se ti me domesticas, a mia vida estar chea de sol e coecerei un

rudo de pasos diferente de tdolos demais. Os outros pasos fanme meter

debaixo da terra. Os teus chamaranme, como se foran unha msica. Ademais,

mira. Ves al os campos de trigo? Eu non como pan. Para min o trigo intil.

Os campos de trigo non me recordan nada, e iso triste. Pero ti te-los cabelos

dourados. Se me domesticas ser marabilloso. O trigo, que dourado tamn,

traerame o teu recordo e gustarame escoita-lo rudo que fai o vento entre as

meses...

O raposo calou e quedou mirando un bo anaco de tempo para o principio.

-Por favor - dxolle-, domestcame.

-De boa gana o fara -respondeulle o principio-, pero non me queda tempo.

Teo que descubrir outros amigos e coecer moitas cousas anda.

-Soamente se coecen ben as cousas que se domestican -dixo o raposo-. Os

homes non teen tempo de coecer nada. Mercan todo xa feito nas tendas,

pero como non hai ningunha onde se vendan amigos, os homes non teen

amigos. Se queres un amigo, domestcame!

-Que hai que facer? -preguntou o principio.

-Hai que ter moita paciencia -respondeu o raposo-. Primeiro, ti sntaste un

pouco lonxe de min, as, sobre a herba, e eu mrote polo rabo do ollo. Ti non me

dirs nada, porque a linguaxe fonte de malentendidos. Pero cada da pdeste

sentar un pouco mis preto de min...

O principio volveu da seguinte.

-Fora mellor que vieras mesma hora -dixo o raposo-. Se vs, por

exemplo, s catro da tarde, dende as tres empezarei a ser feliz. E conforme vaia

avanzando a hora, ireime sentindo mis feliz. s catro sentireime axitado e

inquedo, para descubrir as o que custa a felicidade. Pero se ti vs a calquera

hora nunca saberei cando teo que muda-lo corazn... Os ritos son necesarios.

-Que un rito? -preguntou o principio.

- tamn unha cousa demasiado esquecida -dixo o raposo-. o que fai que

un da sexa diferente doutro da e que unha hora non se pareza s outras

horas. Entre os meus cazadores, por exemplo, hai un rito. Os xoves bailan coas

mozas da vila. Entn o xoves un da marabilloso: eu vou paseando ata a via.

Pero se os cazadores bailaran cando lles dera a gana, os das seran todos iguais

e eu non tera nunca vacacins.

Deste xeito o principio domesticou raposo. E cando estaba cerca a hora

da despedida, o raposo dixo:

-Ah...! Vou chorar!

-A culpa ta -dxolle o principio-. Eu non che quera facer mal, pero ti

empecheste en que te domesticase...

E logo engadiu:

-Claro...

-Pero vas chorar...

-Claro...

-Entn pouco saches gaando...

-Si que gaei -dixo o raposo-, gaei gracias cor do trigo...

E logo engadiu:

-Volve mira-las rosas. Comprenders que a ta nica no mundo. Ven

despois a dicirme adeus e descubrireiche un segredo.

O principio foi ve-las rosas.

-Vs non vos parecedes nada mia rosa, vs non sodes nada - dxolles-.

Ningen vos domesticou e vs non domesticastes a ningun. Sodes como era

antes o meu raposo: Un raposo semellante a outros cen mil raposos. Pero eu

fxeno amigo meu e agora nico no mundo.

As rosas estaban moi molestas e o principio anda lles dixo:

-Sodes fermosas, pero estades baleiras. Ningun sera capaz de da-la vida

por vs. A mia rosa, se non se fixa un nela, podera parecer igual ca vs. Pero

ela sabe que mis importante ca todas vs xuntas, porque a reguei eu, porque

eu a metn no fanal e abrigueina do vento, e porque lle matei os vermes (salvo

dous ou tres que deixei para que chegaran a bolboretas). E porque moitas veces

escoitei as sas queixas e as sas louvanzas e anda tamn o seu silencio. En

fin, porque a mia rosa.

E volveu para se despedir do raposo.

-Adeus -dxolle.

-Adeus -dixo o raposo-. Velaqu o meu segredo. moi simple: Soamente se

ve ben co corazn. O esencial invisible para os ollos.

-O esencial invisible para os ollos -repetiu o principio para non se

esquecer.

- o tempo que perdiches con ela o que fai ta rosa tan importante.

- o tempo que perdn coa mia rosa... -repetiu o principio para se acordar.

-Os homes esqueceron esta verdade -dixo o raposo-, pero ti non a debes

esquecer. Es responsable para sempre daquilo que domesticaches. Es

responsable da ta rosa...

-Son responsable da mia rosa... -repetiu o principio para se acordar.

XXII

-Bos das -dixo o principio.

-Bos das -dixo o garda-agullas.

-Que fas aqu? -preguntoulle o principio.

-Coloco os viaxeiros en paquetes de mil e despacho os trens que os levan,

uns para a dereita e outros para a esquerda.

E un tren todo iluminado, ruxindo coma o trono, fixo trema-la caseta do

garda-agullas.

-Levan ben presa... -dixo o principio-.Que buscan?

-Nin sequera o maquinista o sabe -dixo o garda-agullas.

E pasou ruxindo, en sentido contrario, outro tren iluminado.

-Volveu xa? -preguntou o principio...

-Non son os mesmos -contestou o garda-agullas-. un cambio.

-Non se atopaban contentos onde estaban?

-Un nunca se sente contento onde est -dixo o garda-agullas.

E ruxiu de novo o trono dun terceiro tren iluminado.

-Van perseguindo s primeiros viaxeiros? -preguntou o principio.

-Non perseguen absolutamente nada -dixo o garda-agullas-. Al dentro

dormen ou boquexan. Soamente os nenos esmagan o seu nariz contra os

cristais.

-Soamente os nenos saben o que buscan -dixo o principio- . Perden o

tempo cunha boneca de trapo, que se converte en algo moi importante para

eles, e se llela levan, choran...

-Teen sorte -dixo o garda-agullas.

XXIII

-Bos das -dixo o principio.

-Bos das -dixo o comerciante.

Era un comerciante de pldoras perfeccionadas que quitan a sede. Englese

unha por semana e vanse as ganas de beber.

-Por que vendes iso? -preguntou o principio.

-Porque con isto afrrase moito tempo. Os expertos fixeron clculos e

afrranse cincuenta e tres minutos semana.

-E que se fai con eses cincuenta e tres minutos?

-Cada un fai deles o que quere...

Eu -pensou o principio- se tivera cincuenta e tres minutos, camiara

pasenio cara a unha fonte....

XXIV

Estabamos xa no oitavo da da mia avara no deserto e escoitaba a historia

do comerciante bebendo a ltima gota da mia provisin de auga.

-Ah! -dxenlle principio- as tas lembranzas son moi fermosas, peroeu

anda non reparei o meu avin e non teo nada para beber. Tamn eu sera

feliz se puidera camiar pasenio cara a unha fonte...

-O meu amigo o raposo... -dxome.

-Meu rapacio, non se trata do raposo!

-Por que?

-Porque imos morrer de sede...

Non comprendeu o meu razoamento e respondeume:

-Anda que un vaia morrer, bo ter un amigo. Eu estou moi contento de ter

un amigo raposo...

incapaz de medi-lo peligro -pensei-. Nunca tivo nin fame nin sede.

Abndalle un pouco sol...

Pero miroume e respondeu meu pensamento:

-Eu tamn teo sede... Vamos buscar un pozo...

Fixen un xesto de cansazo. absurdo buscar un pozo na inmensidade do

deserto. Sen embargo, puxmonos en camio.

Cando levabamos camiado das horas en silencio, caeu a noite a as

estrelas comezaron a brillar. Eu vaas como en soos, pois a causa da sede tia

algo de febre. As palabras do principio danzaban na mia memoria:

-Ti tamn tes sede? -pregunteille.

Pero non me respondeu. Dixo simplemente:

-A auga tamn pode ser boa para o corazn...

Non entendn o que quera dicir, pero calei. Saba moi ben que non se lle

deban facer preguntas.

O principio estaba canso e sentou. Eu sentei beira del e despois dun bo

anaco de silencio dixo:

-As estrelas son fermosas gracias a unha flor que non se ve...

Respondinlle que seguramente e quedei mirando, sen dicir palabra, as

enrugas da area baixo a la.

-O deserto fermoso -engadiu.

E era certo: A min sempre me gustou o deserto. Senta un sobre unha duna e

non se ve nada, non se escoita nada ... Sen embargo, hai algo que brilla no

silencio...

-O que fai mis fermoso o deserto que esconde un pozo en calquera

parte...

Quedei sorprendido comprender de repente o significado daquel

misterioso brillar da area. Cando eu era neno viva nunha casa vella onde,

segundo unha lenda, haba un tesouro soterrado. Nunca ningun o soubo

descubrir ou quizais nin o buscaron sequera. Pero a casa enteira estaba

encantada por el. A mia casa gardaba un segredo no fondo do seu corazn.

-Si -dxenlle principio- trtese da casa, das estrelas ou do deserto, o que

os fai fermosos invisible.

-Gstame que esteas de acordo co meu raposo...

Como o principio a quedando durmido, collino nos meus brazos e

pxenme novamente en camio. Estaba emocionado. Parecame que levaba un

tesouro frxil e que non haba nada mis frxil sobre a Terra. luz da la a

contemplando aquela fronte plida, aqueles ollos pechados, aqueles cabelos

que treman co vento... e dicame: Isto que vexo non mis que a codia, o mis

importante invisible...

Entn os seus beizos entreabertos esbozaron un sorriso e pensei: O que me

emociona tanto deste principio durmido a sa fidelidade a unha flor, a

imaxe dunha rosa que brilla nel coma a chama dunha lmpada, anda cando

dorme.... E pareceume mis frxil o principio. s lmpadas hainas que

protexer: unha lufada de vento pdeas apagar...

E camiando deste xeito, romper do da descubrn o pozo.

XXV

-Os homes -dixo o principio- enfrnanse nos trens, pero non saben o que

buscan. Por iso se axitan e dan voltas.

E engadiu:

-Non vale a pena...

O pozo que atoparamos non se pareca nada s pozos do Sahara. Os pozos

do Sahara son simples buracos cavados na area. Aquel pareca o pozo dunha

vila, pero al non haba ningunha vila, e a min parecame que estaba soando.

- raro -dxenlle principio-. Est todo listo para sacar auga: a polea, o

caldeiro e a corda...

Riu, colleu a corda e fixo xira-la polea, que xemeu como xeme unha vella

veleta cando o vento leva moito tempo durmido.

-Oes? -dixo o principio-. Despertmo-lo pozo e agora canta.

Non quera que fixese esforzos e dxenlle:

-Dixame a min. Isto demasiado pesado para ti.

Subn pasenio o caldeiro ata o peitoril do pozo e deixeino al. Anda soaba

nos meus odos o canto da polea, e na auga que estaba tremendo, va treme-lo

sol.

-Teo sede desta auga -dixo o principio-. Dme de beber...

Comprendn entn o que el buscara!

Ergun o caldeiro ata os seus beizos e bebeu cos ollos pechados. Aquela auga

era doce coma unha festa. Era algo mis que un alimento. Nacera do noso

camiar baixo as estrelas, do canto da polea, do esforzo dos meus brazos. Era

como un regalo para o corazn. Cando eu era neno, a luz da rbore de Nadal, a

msica da misa do galo, a dozura dos sorrisos, todo lle daba aquel fermoso

brillar s regalos que me botaban os Reis.

-No teu planeta -dixo o principio- os homes cultivan cinco mil rosas no

mesmo xardn... e non atopan o que buscan...

-Non, non o atopan -respondinlle.

-E nembargantes o que eles buscan podera atoparse nunha soa rosa ou

nunha pouca auga...

-Seguro -respondn.

E o principio engadiu:

-Os ollos estn cegos. Hai que buscar co corazn.

Eu bebera, e respiraba ben. A area romper do da da cor do mel. E eu

sentame ditoso de poder gozar desta cor. Por que tia que sentir pena...?

-Tes que cumpri-la ta promesa -dxome docemente o principio, que se

volvera xa sentar mia beira.

-Que promesa?

-Xa sabes... un bozo para o meu ao... Eu son responsable da mia flor...

Saquei do meu peto os debuxos que esbozara. Cando os viu, o principio

dixo rindo:

-Os teus baobabs parecen repolos.

-Oh!

E eu que estaba tan orgulloso dos baobabs!

-E o raposo... as orellas parcenlle cornos. Son demasiado longas!

E volveu rir.

-Es inxusto, rapacio. Eu non saba debuxar mis que boas abertas ou

boas pechadas.

-Oh, todo se arranxar -dixo-. Os nenos saben.

Debuxei entn un bozo e, co corazn encollido, entregueillo:

-Ti tes proxectos que eu ignoro...

Pero non me respondeu.

-Sabes? -dxome-. Ma fai un ano que can na Terra.

E despois dun silencio, engadiu:

-Can moi preto de aqu...

Pxose vermello e, novamente, sen saber por que, sentn unha pena

estraa. Mentres tanto, ocorruseme unha pregunta:

-Entn, a ma que te coecn, hai oito das, non paseabas chou, ti s, a

mil millas de distancia do lugar habitado mis prximo... que voltabas

punto onde caeras?

O principio volveuse poer vermello.

E tartariando engadn:

-Quizais polo aniversario...?

O principio pxose vermello novamente. Non responda s preguntas, pero

cando un se avermella, quere dicir que si, verdade?

-Ah! -dxenlle-. Teo medo...

Pero respondeume:

-Agora tes que traballar. Volta onda a ta mquina. Eu agrdote aqu. Volve

ma...

Pero eu non me atopaba tranquilo. Lembrbame do raposo. Se un se deixa

domesticar, exponse a chorar un pouco...

XXVI

beira do pozo haba un vello muro de pedra en runas. Cando volvn do

meu traballo, da seguinte tardia, dende lonxe vin principio sentado no

alto, coas pernas colgando. On que dica:

-Non te lembras? Non foi aqu, estou seguro!

Haba outra voz que lle responda, sen dbida, porque contestou:

-Si, si, foi ese da, pero este non o lugar...

Segun andando cara muro. Non va nin oa a ningun, nembargantes o

principio responda de novo:

-Seguro! Xa vers onde comenzan as mias pisadas na area. Non tes mis

que agardar al. Irei esta noite.

Eu atopbame a vinte metros do muro e anda non va a ningun.

Despois dun anaco de silencio, o principio dixo:

-Tes un bo veneno? Non me fars sufrir moito tempo?

Detvenme de repente, co corazn encollido, pero sen comprender nada

anda.

-Agora vaite -dixo-, quero baixar de aqu...

Entn baixei os meus ollos ata o p do muro e peguei un brinco. Unha cobra

desas amarelas que matan a unha persoa en menos de trinta segundos

erguase frente do principio.

Buscando o meu revlver no peto, boteime a correr, pero fixen rudo e a

cobra deixouse caer docemente na area, como un chafars de auga que morre e,

sen se apurar demasiado, foise esvarando entre as pedras cun lixeiro rudo de

metal.

Cheguei muro co tempo xusto para recoller nos meus brazos

pequerrecho principio, que estaba branco coma a neve.

-Que historia esta! Ti falas tamn coas cobras!

Quiteille a sa bufanda de ouro, molleille as sens e deille de beber. Non me

atreva a lle preguntar nada. Miroume con moita tristeza e abrazoume con

forza. Oa bate-lo seu corazn como o dun paxario que morre dun tiro de

escopeta. Dxome:

-Algrome de que arranxra-la avara da ta mquina. Agora poders volver

ta casa...

-Como que o sabes?

Via xustamente a lle dicir que, contra toda esperanza, conseguira remata-

lo meu traballo.

Non respondeu mia pregunta, pero dixo:

-Tamn eu volto hoxe para a mia casa.

E logo, con moita melancola, engadiu:

- mis lonxe... e ben mis difcil...!

Decatbame de que algo extraordinario estaba a pasar. Estreiteino nos

meus brazos como a un menio, pero pareceume que se funda nun abismo

sen que eu puidese facer nada para impedilo.

Tia unha ollada seria, perdida lonxe...

-Teo o teu ao e a caixa para metelo. E teo o bozo...

Sorriu con melancola.

Agardei bastante tempo. Cando sentn que a recobrando a calor, dxenlle:

- Tiveches medo, pequenio...

Claro que o tivera, pero sorriu docemente:

-Terei mis medo esta noite...

Sentn que de novo me xeaba un sentimento de algo irreparable. E

comprendn que non soportaba a idea de non volver or nunca mis aquel riso,

que era para min como unha fonte no deserto.

-Meu pequeno, quero escoitar outra vez o teu riso...

Pero dxome:

-Esta noite far un ano. A mia estrela atoparase xusto enriba do lugar onde

can o ano pasado...

-Verdade que esta historia da cobra, da cita e da estrela non mis que un

mal soo?

Pero non contestou mia pregunta. Dixo:

-O que importante non se ve nunca.

-Seguro...

- como a flor. Se che gusta unha flor que se atopa nunha estrela, ben

bonito mirar ceo pola noite. Tdalas estrelas estn cheas de flores.

-Seguro...

- como a auga. A que ti me deches era como unha msica, a causa da

polea e da corda... Lmbraste? Que rica estaba!

-Seguro...

-Polas noites ti mirara-las estrelas. A mia tan pequenia que nin sequera

cha podo ensinar dende aqu. mellor as. A mia estrela ser para ti unha

estrela de tantas. Deste xeito gustarache ollar tdalas estrelas. Todas sern

amigas tas. Ademais vouche facer un regalo...

Riu outra vez.

-Ah, meu pequenio, meu pequenio, como me gusta o-lo teu riso!

-Pois ese o meu regalo. Ser como a auga...

-Que queres dicir?

-As estrelas non son a mesma cousa para todo o mundo. Para os que

viaxan, as estrelas son guas. Para outros non son mis que luces pequerrechas.

Para os sabios son problemas. Para o meu home de negocios eran ouro. Pero

todas estas estrelas estn caladas. Ti en cambio ters estrelas como ningun as

ten...

-Que queres dicir?

-Cando mires ceo, polas noites, como eu vivirei e rirei nunha delas, entn

ser como se risen tdalas estrelas. Ters estrelas que saben rir.

Riu outra vez.

-E cando estea xa consolado (sempre se acaba consolando un) sentiraste

contento de me ter coecido. Sera-lo meu amigo e ters ganas de rir comigo. s

veces abrira-la ta fiestra soamente por pracer... E os teus amigos quedarn

pasmados de te ver rir ollando o ceo. Entn diraslles: Si, as estrelas fanme rir

sempre. Eles pensarn que ests tolo. E eu fareiche deste xeito, unha mala

xogada.

E riu outra vez.

-Ser como se en vez de estrelas, che dera un montn de axouxerios que

souberan rir.

Riu unha vez mis e despois pxose serio.

-Esta noite... sabes?... non veas...

-Non te deixarei.

-Terei aspecto de enfermo... como se fora morrer. Non vale a pena que

veas...

-Non, eu non te deixarei.

Pero el estaba preocupado.

-Dgoche isto por culpa da cobra... Non quero que che morda. As cobras son

malas e s veces morden por pracer...

-Non, non te deixarei.

Pero algunha cousa o sosegou:

-Claro que non teen veleno para unha segunda mordida.

Aquela noite non o vin poerse en camio. Foise sen facer rudo. Cando

consegun alcanzalo, andaba con paso rpido e decidido. Soamente me dixo:

-Ah! Ests a...

Colleume pola man. Anda estaba preocupado:

-Fixeches mal. Vas sentir pena, porque vou ter aspecto de estar morto, anda

que non sexa certo.

Eu calaba.

-Comprende, demasiado lonxe. E eu non podo levar comigo este corpo.

Pesa demasiado.

Eu segua calado.

-Pero isto ser como unha vella codia abandonada. E as codias vellas non

son tristes...

Eu segua sen dicir nada.

El a perdendo nimos. Pero fixo anda un esforzo e dixo:

-Ser agradable, sabes? Eu tamn mirarei as estrelas. Tdalas estrelas

sern pozos cunha polea enferruxada. Tdalas estrelas me darn de beber...

Eu segua calado.

-Ser tan divertido! Ti ters cincocentos millns de axuxeres, e eu terei

cincocentos millns de fontes...

O principio calou tamn, porque estaba chorando...

- al. Dixame ir s.

E sentou porque tia medo.

-Sabes? -dixo-, a mia flor... eu son responsable dela. tan flebe e tan

inocente! Soamente ten catro espias de nada para se defender do mundo...

Sentei porque xa non me tia de p.

-A est... iso todo -dixo o principio.

Despois dun momento de dbida, ergueuse e deu un paso. Eu non me poda

mover.

Non foi mis que un lstrego amarelo no seu nocelo. Ficou un instante

inmbil. Non lle escapou un s berro. Caeu lentamente, como cae unha rbore,

sen facer rudo, a causa da area.

XXVII

Agora pasaron xa seis anos dende aquela. Nunca contei esta historia. Os

compaeiros que me volveron ver aledronse de me atopar vivo. Eu estaba

triste, pero dicalles: o cansazo.

Co tempo consoleime un pouco, pero non de todo. Sei que voltou seu

planeta porque romper do da xa non atopei o seu corpo, que non era tan

pesado... Gstame escoita-las estrelas pola noite. como se escoitara

cincocentos millns de axuxeres.

Pero ocorre algo extraordinario. Esquecinme de poerlle a correa de coiro

bozo que pintei para o principio. Seguro que non lla puido atar ao. Entn

eu pregntome: Que sucedera no seu planeta? O mellor, o ao comeu a flor...

Unhas veces digo para min: Seguro que non! O principio pecha tdalas

noites a flor na sa camp de cristal e vixa o ao.... Entn sntome ditoso e

tdalas estrelas rin docemente.

Pero outras veces penso: Un distrese de cando en cando, e abonda con iso.

mellor, unha noite esqueceuse da camp de cristal ou o ao sau sen facer

rudo.... Entn, os axuxeres convrtense en bgoas...!

A est o gran misterio. Para vs, que amde-lo principio, como para min,

todo ser distinto no universo, se en calquera parte, non se sabe onde, un ao

que non coecemos comeu ou non comeu unha rosa...

Ollade o ceo e preguntdevos: Comeu ou non comeu o ao a flor? E

veredes como todo cambia.

E ningunha persoa maior chegar a comprender xamais que isto tea tanta

importancia!

Esta , para min, a mis fermosa e a mis triste paisaxe do

mundo. a mesma paisaxe da pxina anterior, pero volvina

debuxar para ensinrvola ben. Aqu foi onde o principio apareceu

sobre a Terra, e aqu desapareceu despois.

Fixdevos ben nesta paisaxe para estar seguros de recoecela

se algn da visitades frica e atravesde-lo deserto. Se pasades por

al, prgovos que non pasedes correndo. Agardade un intre, xusto

debaixo da estrela. Se un neno se achega a vs, se ri, se ten cabelos

de ouro, se non contesta cando se lle pregunta, adiviaredes de

seguida quen . Entn, sede amables con el! E non me deixedes tan

triste: escribdeme axia para me dicir que voltou...

IIIIIIIVVVIVIIVIIIIXXXIXIIXIIIXIVXVXVIXVIIXVIIIXIXXXXXIXXIIXXIIIXXIVXXVXXVIXXVII