b t

OOOOOOOOOOO

2ROBOTIKA IBAIZABAL

Ba al dago robotik irudi hauetan? Adierazi gurutze batez.

Robotak makinak dira. Energia iturri batek elikatzen ditu eta askotariko gauzak egiteko programatu daitezke.robot bat?

Ba al dakizu zer den

Eta nire izena da.

Ni naiz.

Robot bat naiz. W3DO dut izena. Eta zu? Zer zara eta zer izen duzu?

Kaixo!

3

Robotak egingo ditugu!

Ikusi duzunez, robot asko daude gure inguruan eta gauza

asko egiten laguntzen digute.

Lasterketa auto bat egin nahi

al duzu? Eta nahi al duzu,

gainera, beste auto guztiak

baino azkarragoa izatea eta

lasterketa guzti -guztietan le-

hen postuan iristea?

Egin proiektu hau eta txapelduna izango zara!

Ziur asko, amestu izan duzu

noizbait espazioan zehar bi-

daiatzea eta beste planeta

batzuk esploratzea.

Orain egin dezakezu!

Egin esplorazio ibilgailu bat, eta lortu oztopoekin talkarik ez egitea.

Edonork eduki nahiko luke

dragoi bat berarentzat, ezta?

Ikusi nolakoa den haien mun-

du harrigarria, eta muntatu

dragoi bat.

Lortu dragoiak, harrapakin bat aurkitzean, orro egitea eta bere baraila indartsua ixtea.

Jakin nahiko al zenuke nola funtzionatzen duten, barruan zer mekanismo dituzten eta nola programatzen diren? Zeure robota diseinatu nahiko al zenuke?

Bada, murgildu proposatzen dizkizugun hiru proiektuetan, eta lortuko duzu!

Speedy autoa

4. ORRIALDEA

Misioa Ilargira

16. ORRIALDEA

Komodoko dragoia

26. ORRIALDEA

ko dragoiMisioa Ilargirag

16. ORRIALDEA

IBAIZABAL_

2018

lehenhezkuntza_

__xyz100908

060504_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

4ROBOTIKA IBAIZABAL

Speedy autoa

ESPLORATU

Zer mendetan egin zuten lurrunez bultzatutako autoa? Adierazi erantzun zuzena.

XX. mendean

XIX. mendean

XVIII. mendean

XIX. mendean, auto elektrikoak erabiltzeari utzi zioten. Zergatik? Idatzi Z esaldia zuzena bada, eta O, okerra bada.

Elektrizitaterik ez zegoelako.

Motor elektrikoek pisu handia zutelako.

Bateriak oso azkar agortzen zirelako.

Behar adina entxuferik ez zegoelako.

Inguratu lehen automobiletan erabiltzen hasi ziren berritasunak.

1

2

3

Gasolinazko motorra Nabigatzailea eta GPSa Lau gurpil

Pneumatikoak Esekidura Eguzki sabaia

Bolantea ezkerraldean Beira jasogailuak

Lasterketa autoak izugarri aldatu dira asmatu zirenetik.

Eskaneatu QR kode hau, ikusi autoen bilakaera azaltzen duen bideoa, eta erantzun galderei.

garri

robotika

Lasterketaaldatu dirazirenetik.

Eskaneatu ikusi autoeazaltzen duerantzun g

IBAIZABAL_IBAIZABAL_IBAIZABALIBAIZABAL

201820182018

lehenhezkuntza_

__xyz100908

060504

_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

5

Zure ustez, zer pieza dira automobil batek funtzionatzeko beharrezkoak?4

ERRONKA

Ibilgailu hauetatik, zein da azkarrena, zure ustez? Adierazi.5

ONDORIOZTATU

Proiektu honetan, lasterketa auto bat egingo duzu. Zure ustez, zer egin dezakezu, zure autoa bizkorragoa izan dadin?

6

5

ustez, ustezz, usteez,

[...]

robotikaIBAIZABAL_

2018

lehenhezkuntza

__xyz100908

060504_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

6ROBOTIKA IBAIZABAL

Speedy autoa

SORTUPiezak ezagutzen

Autoa diseinatzen hasi aurretik, begiratu zer pieza behar dituzun.

Honelako lasterketa auto bat egingo duzu!

[oo ]

Elementu mekanikoak

Autoaren osagaiei eusteko erabiltzen den egitura txasisa da. Zenbait

pieza ditu: habeak, plakak, ardatzak…

Gainera, mugimendua transmititzeko, ezinbestekoak dira hauek:

Elementu elektronikoak

Autoa mugiarazten duen elementua motorra da; hain zuzen ere,

elektrizitatea erabiliz mugiarazten du. Ardatz bat birarazten du, eta ardatzak, berriz, gurpilak mugitzen ditu.

Motorra martxan jarri eta gelditu egin daiteke; gainera, bi noranz-

koetan eta zenbait abiaduratan biratu daiteke, denbora jakin batean,

zure programan zehazten duzunaren arabera.

Gurpilak, hagunak

eta pneumatikoak, baita haiek mugitzeko

ardatzak ere

rpilak, hagunakpneumatikoak,a haiek mugitzeko

atzak ere

Zenbait neurritako

txirrikak eta haiek

lotzeko uhalak

zu!

a_Gainera mugimendua transmititzeko ezinbestekoak dira hauek:

a__

Gureta pbaita

arda

IBAIZABAL_IBAIZABAL_IBAIZABALIBAIZABAL

201820182018

lehenhezkuntza_

__xyz100908

060504

_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

7

Hub adimenduna erabiliz, zure gailua eta autoaren gainerako

pieza elektronikoak konektatuko dituzu, bluetooth bidez. Hortaz,

hub horrek programa jaso eta aginduak emango ditu, beste uni-

tate elektronikoek exekuta ditzaten.

AA motako bi pila behar ditu eta beharrezko energia emango

die zure autoaren elementu elektroniko guztiei.

Haren zati nagusiak honako hauek dira:

Pizteko botoia

Bi ataka, sentsoreak

edo motorrak

konektatzeko

ERAIKI

Orain has zaitezke zure lasterketa autoa sortzen! Horretarako, jarraitu Muntaketa eskuliburuan ageri diren jarraibideei.

Gogoratu oharrak hartu eta argazkiak egin ditzakezula prozesu osoan. Geroago, azken txostena egiteko erabiliko dituzu.

hheADI

Zure autoak funtziona dezan, programa bat sortu behar duzu gailu batean; ordenagailu edo tableta bat erabil dezakegu.

Gainera, argi bat beharko duzu.

Argi horrek zenbait mezu

emango dizkizu. Mezu

bakoitzari kolore bat dagokio:

• Zuri keinukaria, bluetooth

konexio baten zain badago.

• Urdina, bluetooth konexioa

ezarrita badago.

• Laranja keinukaria, bateriak agortzen ari badira.

robotikaIBAIZABAL_

2018

lehenhezkuntza

__xyz100908

060504_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

8ROBOTIKA IBAIZABAL

Speedy autoaSORTU

Programatzen

Heldu da zure lasterketa autoa programatzeko unea. Horreta-

rako, abiarazi WeDo 2.0 softwarea eta aurkezpen pantaila za-

balduko da.

ADI

Hasi aurretik, WeDo 2.0 softwarea instalatu behar duzu zure gailuan.

Programazio panela. Egiten

dituzun programa kateak

ikusiko dituzu hor.

Hauek dira robotari aginduak

emateko balio duten

programazio blokeak. Ezkerrera arrastatzen badituzu,

gehiago azalduko dira.

Hubaren ikonoak zure gailua

autoaren hub adimendunarekin

konektatzeko aukera ematen

dizu. Mikrofonoa erabiliz, audio

fitxategiak graba ditzakezu.

Hemen, sortzen dituzun proiektuak azalduko dira. Proiektu

bakoitzak ikono bat izango du.

Hautatu proiektu berria sortzeko ikonoa. Pantaila batean, pro-

posatzen diren proiektu guztiak ikusiko dituzu. Sakatu liburuen

ikonoa eta programazio panela zabalduko zaizu.

Dokumentazio tresna:

proiektuaren oharrak idatz ditzakezu, eta

haiei argazkiak eta

bideoak erantsi.

WeDo 2.0ren

proiektuen liburutegia

Eraikitzeko eta

programatzeko

diseinuen liburutegia

Hasierako pantaila

Kamera, bideoa eta

pantailaren argazkia

batera, tresna bakarrean

Ikono honen bidez,

testuak eta irudiak

ezkutatu eta erakuts

ditzakezu.

Ikono honekin proiektu berria sortuko duzu.

Bideo honetan,

programaren bisita

gidatua ikusiko duzu.

Hub adimendunarekin nola

konektatu ikus dezakezu,

bai eta programazio blokeen

zerrenda ere.

Programaren ekintza guztiak

eteteko balio du.

IBAIZABAL_IBAIZABAL_IBAIZABALIBAIZABAL

201820182018

lehenhezkuntza_

__xyz100908

060504

_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

9

Kopiatu programa kate hau programazio panelean; konektatu zure gailua autora, bluetooth bidez; eta idatzi zer gertatzen den Hasi blokea sakatzean.

1

Zure lasterketa autoa mugitzea lortzeko, programazio kateak

sortu behar dituzu. Kate horietan, zuk lortu nahi dituzun mugi-

menduei dagozkien programazio blokeak jarriko dituzu.

Horretarako, behar dituzun programazio blokeak arrastatu eta

programazio panelean jaregin behar dituzu.

Sortzen duzun programa kate bakoitzak Hasi blokea izan behar

du hasieran. Bloke horrek kateko aginduak betetzeko aukera

ematen du.

h

Kontsultatu koaderno honen amaierako eranskina, jakiteko zein diren eta zertarako balia ditzakezun programan ageri diren programazio blokeak.

GOGORATU

Autoa ez bada mugitzen, ez aurrera, ez atzera, zerbait gaizki atera da.

Berrikusi egitura mekanikoa eta programazioa.

PRAKTIKATU

Sortu zure programa katea, eta marraztu beheko laukian. Orain, deskribatu zer gertatzen den Hasi blokea sakatzen duzunean.

2

robotikaIBAIZABAL_

2018

lehenhezkuntza_

__xyz100908

060504_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

10ROBOTIKA IBAIZABAL

IKERTUSpeedy autoa

Behin autoa egin eta programatu ostean, are azkarrago mugi

dadin lortu behar duzu. Ikertu zer egin dezakezun horretarako,

eta erantzun galdera hauei.

Zer aldatu behar duzu, zure lasterketa autoa aurrerantz metro bat mugitzeko?

Gurpilen tamaina

Motorraren potentzia

Programa katea

1

Autoa azkarrago mugitzen da.

Autoa motelago mugitzen da.

Aurreko jardueran erantzun duzuna kontuan hartuta, pentsatu programa kate bat. Ondoren, egin eta probatu. Zure helburua lortu al duzu?

Bai Ez

Probatu txirrikak ipintzeko konbinazio hauek. Ondoren, adierazi, gezien bidez, zer gertatzen den konbinazio bakoitzarekin.

2

3

Zer beste aldaketa egin ditzakezu zure autoa azkarrago mugi dadin? Adierazi erantzun zuzen guztiak.

Txasisaren pisua txikitu.

Motorrean txirrika handia eta gurpilean txirrika txikia erabili.

Txasisaren pisua handitu.

Motorrean, txirrika txikia eta, gurpilean, txirrika handia erabili.

34

Autoan egiten dituzun aldaketa guztiak idatziz jaso behar dituzu. Horri esker, azken txostena egiteko beharrezko informazioa izango duzu.

Eta ez ahaztu prozesuaren argazkiak egin behar dituzula!

GOGORATU

IBAIZABAL_IBAIZABAL_IBAIZABALIBAIZABAL

201820182018

lehenhezkuntza_

__xyz1009

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

11

Egin lasterketa 2 m-ko luzerako pista batean. Zer taldek irabazi du? Zer lekutan geratu da zuen autoa?

Talde irabazlea: .

Gure autoa lekuan geratu da.

6

Orain, talde lanean jardungo duzu taldekako lasterketa bat antolatzeko. Talde bakoitzak lasterketa auto bat diseinatu beharko du. Lauki bakoitzean, idatzi edo marraztu autoan zer jarriko duzuen.

5

Programa katea

Txirrika konbinazioa

Beste aldaketa batzukADI

Proiektua gordetzean, izena eman beharko diozu, gerora erraz aurkitu nahi baduzu.

0908

060504

_____00000022220000000000000000000000000000000000000000111111111100

robotikaIBAIZABAL_

2018

lehenhezkuntza

__xyz100908

060504_____020100

x2y2z2

= T1.(m2.Lcm2)

12ROBOTIKA IBAIZABAL

PARTEKATUSpeedy autoa

Zer lasterketa auto egin duzue? Jarri zuen ibilgailuaren irudi

bat eta erabili dituzuen piezen

deskribapena.

Nola programatu duzue?

Deskribatu autoak egiten

dituen mugimenduak

eta erabili dituzuen programa

kateak.

Zer aldaketa egin dituzue prozesuan zehar?Azaldu nolakoa zen autoa

hasieran eta zer aldaketa

egin dituzuen behin betiko

modeloa izan arte.

Zer faktoreri esker lor dezakezue ibilgailu bat azkarragoa izatea?Idatzi zer ondorio atera

dituzuen erronka horri

irtenbidea emateko.

Proiektu honetan lortutako informazio eta esperientzia guztiak

biltzeko unea da orain. Horiek guztiak erabiliz, horma irudi bat

egin behar duzue, eta, ondoren, ikaskideei zuen ondorioak

azaldu.

Horretarako, talde beretan jarraituko duzue. Kontuan izan

irakaslearen jarraibideak.

Lana banatuko dugu

Zatitu kartoi mehea lau zatitan. Taldeko kide bakoitza zati batez

arduratuko da.

Informazioa bilduko dugu

• Berrikusi zuen koadernoetan idatzi dituzuen ohar guztiak eta

egin dituzuen argazkiak.

• Bildu zuei egokitu zaizuen zatia egiteko informazioa, sailkatu

eta antolatu.

• Orri batean, egin zirriborro bat, zuek bildutako datu guztiak

zuei egokitutako zatian nola adierazi erabakitze aldera.

• Erakutsi eta azaldu taldekideei zuek egindako zirriborroa.

Ziur horma irudiaren zuen zatian kontuan hartzeko ideia in-

teresgarriak dituztela.

• Kartoi mehea

• Folioak

• Arkatzak eta erregela

• Errotuladoreak

• Artaziak

• Itsasgarria

• Egindako argazkiak

• Hartutako oharrak

ZER BEHAR DUGU?

IBAIZABAL_IBAIZABAL_IBAIZABALIBAIZABAL

201820182018

lehenhezkuntza_

13

Ekin lanari!

Idatzi eta osatu zuei egokitutako zatia.

Erreparatu aholku hauei:

Eta, azkenik, baliatu

Irakaslearen laguntzarekin, bilatu horma irudia ipintzeko leku

egokia.

Desmuntatu, jaso eta sailkatu WeDo 2.0ren piezak behar bezala.

Behin horma irudia amaitu ondoren, prestatu aurkezpena:

Aukeratu nork azalduko duen zati bakoitza.

Hitz egin ozen eta argi, ahoskatu ondo, eta egin etenak esaldien artean.

Jarraitu horma irudiaren ordenari, proiektuan egin dituzuen urrats guztiak azaltzeko.

Amaitzen duzuenean, animatu ikaskideak galderak egitera, eta erantzun.

AHOZKO AURKEZPENA

__xyz100908

00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666666600000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000055555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555550000000000000000000004444444444444444444444444444444444444444444

________________________________________________________________0000000000000000000000000000000000022222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222222200000000000000000000000000000000000000000000111111111111111111111111111111111111111111111111100000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx22222222222222222222222222222222222222yyyyyyyyyyyyy222222222222222222222222222222222222222222222222222zzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz2

======================================== TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT111111111111111111111111111111111...................(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((mmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm22222222222222222...LLLLLLLLLLLLLLLccccmcmcmcmcmcmcmmmmcccmcmcmmmmmccmmmcccmmmcmcmmmmcmccmmmmcmmmmcmmmmcmcmmcmcm2)

AHOLKUAK

Kontuan izan zenbat toki dagokizuen, eta moldatu horretara.

Prozesuaren atal bakoitzari buruzko oharrak hartzean eta informazioa biltzean, jokatu zehaztasunez, batik bat ondo ateratakoari buruzkoak adieraztean.

Informazioa aurkeztean, izan txukunak, horma irudia polita gera dadin.

1

2

3

[*]

robottikatIBAIZAABAL_A

2018

lehennnhezkuuntza_u

__xyzzz100908

060504_______020100

x2y2z222

= T1.(m2.LLLcm2m2m2))

14ROBOTIKA IBAIZABAL

AUTOEBALUAZIOASpeedy autoa

Ebaluatu nola ikasi duzun proiektu honetan zehar. Horretarako, egin ✗ bat Bai edo Ez hitzen azpian, zure esperientzia nolakoa izan den adierazteko.

1

ATAZAK BAI

Neure kabuz ikasten

Ikasi dut autoak nola aldatu diren.

Eraiki dut auto bat eta badabil.

Sortu dut programa kate bat eta aldatu egin dut.

Badakit eraldaketa mekanikoak egiten, autoa azkarrago mugi dadin.

Talde lanean ikasten

Parte hartu dut taldean, nire esku utzitako lanak eginez.

Egin dut horma irudia, nire taldeak eman dizkidan jarraibideak aintzat hartuz.

Azaldu diet gainerako ikaskideei proiektuan niri egokitutako zatia.

EZ

Ba al zenekien nola aldatu diren autoak? Zer iruditu zaizu deigarriena autoen historian?

2

ABAL_IBAIZAAABAL_AIBAIZABALAIBAIZABALAIBAIZ

201820182018

lehenllntza_hezkunn

__xyz__100908

060504

_____ 020100

xxx2y2z2

= T1.(m222.Lcm2)

15

Zure ustez, zer egin duzu bereziki ondo proiektu honetan?

Zuk bakarrik egiterik izango ez zenukeen zerbaitetan lagundu al dizu taldeak?

Dagoeneko ikusi duzu zer egin daitekeen autoa azkarrago mugi dadin; baina, zer egin zitekeela uste zenuen lehen? Eta orain?

3

4

5

Zenbat gozatu duzu proiektu honekin?6

Lehen… Orain…

15