MAREAS MAREAS VERMELLASVERMELLAS

ÍndiceÍndice

1.1. Que son as mareas vermellas?Que son as mareas vermellas?2.2. Zonas marítimas onde se localizan.Zonas marítimas onde se localizan.3.3. Causas destas mareas.Causas destas mareas.4.4. Consecuencias destas mareas.Consecuencias destas mareas.5.5. Pódense evitar? Por que?Pódense evitar? Por que?6.6. Impacto medioambiental.Impacto medioambiental.7.7. Vídeo relacionado sobre estas mareas.Vídeo relacionado sobre estas mareas.8.8. Fontes de información.Fontes de información.9.9. Autores.Autores.

1. Que son as mareas 1. Que son as mareas vermellas?vermellas?

• O termo marea O termo marea vermella refírese vermella refírese

concretamente a un concretamente a un fenómeno de coloración fenómeno de coloración na auga do mar visible na auga do mar visible a nivel macroscópico. A a nivel macroscópico. A coloración que se ve na coloración que se ve na

auga é debida ós auga é debida ós pigmentos presentes pigmentos presentes

nos organismos nos organismos microscópicos.microscópicos.

En realidade esta denominación marea vermella é bastante incorrecta, posto que, nin son fenómenos asociados ás mareas nin teñen por que ser necesariamente de cor vermella. A coloración que se ve na auga é debida ós pigmentos presentes nos organismos microscópicos. Estes pigmentos, que lle permiten captar a luz solar para realizar a fotosíntese ( clorofilas a, b e c, carotenoides, fucoxantina, ß-caroteno, peridinina...), danlles unha coloración que varía dependendo do tipo de pigmentos e das proporcións entre eles. A presenza de coloración na auga non está asociada necesariamente coa presenza de toxinas nos moluscos. Este tipo de fenómenos coñécense en Galicia vulgarmente co nombre de purga de mar .

En Galicia producíronse proliferacións microalgais produtoras de coloración na auga de:

Cor vermella debidas ao dinoflaxelado Gonyaulax polygramma e ao ciliado Messodinium rubrum.

Cor vermella-alaranxado debidas ao dinoflaxelado Noctilluca scintillans.

Cor marrón-verdoso debidas aos dinoflaxelados Karenia mikimotoi e Prorocentrum minimum.

Cor marrón-vermello debidas a diatomeas como por exemplo dos géneros Chaetoceros, Rhizosolenia, etc..., e aos dinoflaxelados Gymnodinium catenatum e Glenodinium foliaceum.

Cor marrón-chocolate debidas ao flaxelado Heterosigma akashiwo. 

  O termo Episodio Tóxico de Orixe Fitoplanctónico refírese a que, en determinadas ocasións, proliferan especies de fitoplancto que conteñen toxinas. Coma o fitoplancto constitúe a base principal da cadea trófica alimenticia, estas toxinas poden ser transferidas ao consumidor final a través dos moluscos bivalvos filtradores que as acumulan.

2. 2. Zonas marítimas onde se Zonas marítimas onde se localizanlocalizan

3. Causas destas mareas3. Causas destas mareas

• Aumento da concentración de certos Aumento da concentración de certos organismos compoñentes do plancto. organismos compoñentes do plancto. Baixo certas condicións ambientais Baixo certas condicións ambientais prodúcese un aumento esaxerado de prodúcese un aumento esaxerado de organismos fitoplantónicos, o que se organismos fitoplantónicos, o que se coñece como afloramento, causando coñece como afloramento, causando grandes cambios de coloración da agua grandes cambios de coloración da agua debido a que posúen pigmentos cos que debido a que posúen pigmentos cos que captan a luz solar. captan a luz solar.

4. Consecuencias destas 4. Consecuencias destas mareasmareas

• Os bivalvos aliméntanse filtrando grandes Os bivalvos aliméntanse filtrando grandes volumes de auga o que lles permite obter e volumes de auga o que lles permite obter e concentrar apreciables cantidades de concentrar apreciables cantidades de organismos compoñentes do plancto, organismos compoñentes do plancto, incluídos os tóxicos, orixinadores de mareas incluídos os tóxicos, orixinadores de mareas vermellas. Como consecuencia da continua vermellas. Como consecuencia da continua filtración de plancto tóxico, grandes filtración de plancto tóxico, grandes cantidades do veleno líganse ós tecidos ou cantidades do veleno líganse ós tecidos ou concéntranse nas glándulas dixestivas de concéntranse nas glándulas dixestivas de mexillóns, ameixas e outros mariscos. mexillóns, ameixas e outros mariscos.

BIOTOXINASBIOTOXINAS

5. Pódense evitar? Por que?5. Pódense evitar? Por que?

• Non, xa que é un fenómeno da natureza que Non, xa que é un fenómeno da natureza que escapa do noso control. Así e todo, si se pode escapa do noso control. Así e todo, si se pode

facer algo ó minimizar os riscos na nosa saúde:facer algo ó minimizar os riscos na nosa saúde:– 1- Non comer ningún tipo de marisco cru.1- Non comer ningún tipo de marisco cru.– 2- Ferver os mariscos polo menos 5 minutos antes de 2- Ferver os mariscos polo menos 5 minutos antes de

consumilos. consumilos.– 3- Mantelos refrixerados ata a súa cocción (a menos 3- Mantelos refrixerados ata a súa cocción (a menos

5ºC).5ºC).– 4- Coidar que non se produza contaminación cruzada.4- Coidar que non se produza contaminación cruzada.– 5- Lavar moi ben as mans ó cociñar.5- Lavar moi ben as mans ó cociñar.– 6- Manipular separadamente mariscos crus do resto dos 6- Manipular separadamente mariscos crus do resto dos

alimentos. alimentos.– 7- Despois de manipular mariscos crus, lavar as mans.7- Despois de manipular mariscos crus, lavar as mans.

Impacto medioambientalImpacto medioambiental

• Practicamente todas Practicamente todas estas algas son inocuas, estas algas son inocuas, pero aumentan as pero aumentan as substancias tóxicassubstancias tóxicas  das das augas mariñas, o que augas mariñas, o que ocasiona a morte de ocasiona a morte de miles de peixes, aves e miles de peixes, aves e outros animais outros animais mamíferos nos mamíferos nos ecosistemas mariños, ecosistemas mariños, polo que tamén se ven polo que tamén se ven prexudicados sectores prexudicados sectores marítimos que viven da marítimos que viven da pesca.pesca.

77. Vídeos relacionados coas mareas . Vídeos relacionados coas mareas vermellasvermellas

VÍDEOVÍDEO

MAREA VERMELLA EN GALICIAMAREA VERMELLA EN GALICIA

9. Fontes de información9. Fontes de información

• YouTubeYouTube

• Google imaxesGoogle imaxes

• www.imarpe.blog.pewww.imarpe.blog.pe

• www.shoa.clwww.shoa.cl

• http://www.intecmar.org/Deinteres/http://www.intecmar.org/Deinteres/MareasVermellas.aspx?sm=bMareasVermellas.aspx?sm=b

AutoresAutores

FERNANDO ABA NEGROFERNANDO ABA NEGRO

SANTIAGO NEGRO ALVITESANTIAGO NEGRO ALVITE

4º ESO A4º ESO A