la misa en quechua

Upload: hubert-luis-madariaga-manya

Post on 07-Aug-2018

310 views

Category:

Documents


15 download

TRANSCRIPT

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    1/14

    ORDINARIO DE LA MISA EN QUECHUA

    Celebrada con participación del pueblo.

    I.- RITOS INCIALES

    Terminado el canto de entrada, el sacerdote y los fieles, de pie, se santiguan,mientras el sacerdote dice:

    Sacerdote: Dios Yayaq Dios C!"req Dios Es#irit" Sa$to s"ti$#i.

    Pueblo: Hinataq Kachun Jesús.

    SALUDO

    El sacerdote, extendiendo las manos, saluda al pueblo con una de las fórmulassiguientes:

    Sacerdote: Tayta$c!is %es"&ristoq 'ras!ia$ Yayaq (!"ya ("y$i$ Sa$toEs#irit"q )"$a&"y$i$taq qa$&"$a*a$ &ac!"$.

    Pueblo: Qanwanpas kachuntaq.

    ACTO +ENITENCIAL

    El sacerdote invita a los fieles al arrepentimiento:

    Sacerdote: ,ayqe-#a$ay&"$a: (ay Sa$ta Misa qaariy#i Dios$i$c!is)a$ta)aa&"s"$c!is !"c!a$c!is&"$ata #a$#ac!a*a$a$c!is#aq.

    Se hace una breve pausa en silencio.

    Despus hacen todos en com!n la confesión de sus pecados:

    Pueblo: Noqa huchasapa, llapa atipaq Diospa ñaupaqenpi confesakuni,qankunawayqepanaykunaq ñaupaqeykichispi! anchatan huchalliku"qani,yuyaywan,"i#aywan, "uwaywan, #ana i#a huntayniywanpas!

    "olpe#ndose el pecho dicen:

    Huchay#i, huchay#i, ancha hatun huchay#i 

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    2/14

    $uego prosiguen:

    $hay "aykun #añakuni wiñay %i"&en 'anta (a"iata, an&elkunata, llapasantokunata, qankunata waykepanaykunatapas, )aytanchis Dios#anta

    #añapuwanaykichispaq.

    El Sacerdote concluye con la siguiente plegaria:

    Sacerdote: La#a ati#aq Dios &!"ya#aya*as"$ !"c!a$c!is&"$ata#a$#ac!a*as"$ *iay &a"sayta#as taric!i*as"$.

    Pueblo: Hinataq kachun, Jesús.

    El Sacerdote invita a los fieles al arrepentimiento:

    Sacerdote: Maa&"s"$c!is a$c!a &!"ya&oq Dios$i$c!ista !"c!a$c!is&"$ata#a$#ac!asqa *iay &a"sayta qo*a$a$c!is#aq.

    Sacerdote: A#" Taytay&" &!"ya#aya*ay&".

    Pueblo: *pu )aytayku, khuyapayawayku.

    Sacerdote: %es"&risto q!es#iric!i*ay&".

    Pueblo: Jesuk"isto, qhespichiwayku.

    Sacerdote: A#" Taytay&" &!"ya#aya*ay&".

    Pueblo: *pu )aytayku, khuyapayawayku.

    /LORIA

    Se canta o recita los domingos, menos los de adviento y cuaresma tambin losd%as festivos.

    Sacerdote y 0iees: Dios)a$ 'oria &ac!"$ !a$aq #ac!a#i(ay #ac!a#iataq &ac!"$ &"si qe#"La#a #ai#a &!"yasqa$ r"$a&"$a#aqC!e&aq !at"$ &as&ay&i ray&"$T"&"y so$qo*a$ Y"#ayc!ay&i&"Aa$c!ay&i&"M"c!1ay&"i&i&"Aa$c!ay&i&"$ Dios A#"y&"Ha$aq#ac!a &a)ac!iq a#a ati#aq Dios Yaya.Taytaay sa#a$ c!"ri %es"&ristoDios A#"y&" Dios#a (ordero$Dios Yayaq c!"ri$Teqsi)"y"$ti$ r"$a&"$aq !"c!a$&"$a #a$#ac!aq

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    3/14

    (!"ya#aya*ay&"2Teqsi)"y"$ti$ r"$a&"$aq !"c!a$&"$a #a$#ac!aqMaa&"sqay&"ta "yari*ay&".Dios Yayaq #aa eqe$#i tiyaq(!"ya#aya*ay&"2Qa$ sa#aay&i$ Qoa$a (a$&iQa$ sa#aay&i A#"Qa$ sa#aay&i$ a$c!a !at"$ &a$&i%es"&risto Es#irit" Sa$to*a$ &"s&aDios Yayaq /oria$#i.Hi$ataq (ac!"$.

     &cabado el himno, el sacerdote con las manos 'untas dice:

    Sacerdote: Maa&"s"$c!is:

    Si la oración se dirige al (adre:

    %es"&risto c!"riy&i Dios A#"y&" rai&"+ai)i Dios (as#a$ qa$*a$ &a"sa$ &a)ac!i&"$taqEs#irit" Sa$to*a$ &"s&a,iay )a$a #!"c!"&ay$iyoq #ac!a&a)a.

    Si se dirige al (adre, pero al final se menciona al )i'o:

    +ay)i Dios (as#a$ qa$*a$ &a"sa$ &a)ac!i&"$taqEs#irit" Sa$to*a$ &"s&a,iay )a$a #!"c!"&ay$iyoq #ac!a&a)a.

    Si la oración se dirige al )i'o:

    Qa$)i Dios (as#a(a"sa$&i &a)ac!i&"$&itaq Dios Yaya$Es#irit" Sa$to*a$ &"s&a *iay )a$a #!"c!"&ay$iyoq #ac!a&a)a.

     &l final de la oración el pueblo aclama:

    Pueblo: Hinataq Kachun Jesús.

    II.- LITUR/IA DE LA +ALA3RAD*+S(& S**-

    El lector va al ambón y lee la primera lectura, ue todos escuchan sentados.

    (ara indicar el fin de la lectura, el lector dice:

     &(/ D*+S(& S**-*

    Todos aclaman:

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    4/14

    Pueblo: +upaychaikikun *pu Dios.

    $uego se recita o se canta el Salmo responsorial.

    Si hay segunda lectura, al final, el lector dice:

     &(/ D*+S(& S**-*.

    Todos aclaman:

    Pueblo: +upaychaikikun *pu Dios.

    Despus el sacerdote, ya en el ambón dice:

    Sacerdote: A#"$c!is Dios qa$qo$a*a$ &ac!"$.

    El pueblo responde:

    Pueblo: Hinallataq qanwapas.

    El sacerdote dice:

    Sacerdote: So$qoyta si)iyta#as c!1"ya$c!ay a#a ati#aq Dios Sa$toe4a$'eioy&ita ai$ta *ia$ay#aq.

    Sacerdote: Sa$ Mateoq 5L"&as#a67 qeqasqa$ e4a$'eio)a$ta.

    )ace la se0al de la cru1 sobre el libro y sobre su frente.

    Pueblo: Qan#an &lo"ia kachun, )aytallay.

    Terminado la lectura del Santo Evangelio, el Sacerdote dice:

    Sacerdote: (ay)i Dios#a Si)i$.

    Pueblo: *pu Dios )aytayku, yupaychaykikun.

    $uego tiene lugar la )omil%a.

    Si la $iturgia lo prescribe se hace la profesión de 2e.

    Credo

    Sacerdote: Ii$i$ t"&"y ati#aq Yaya#i.

    Pueblo: llapa atipaq Dios +ayapi, hanaq pacha, kay pacha ka#aqninpi ñinitaq#i Jesuk"isto paypa sapaq chu"in *punchis#anpas.Pay#i -spi"itu 'anto#anta "una tuku"qan, %i"&en 'anta(a"ia#anta paqa"i#u"qan, Poncio Pilatoq si#in#anta #uchu"qan,$"upi chakatasqa wañu"qan, p/anpasqataq ka"qan!0khupachakuna#an u"ayku"qan, kinsa ñeqen p/unchaypi 

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    5/14

    1añoqkuna#anta kausa"inpu"qan! hanaq pacha#anwicha"ipu"qan chaypin llapa atipaq Dios +ayaq paña ñeqenpi tiyashan.$hay#anta, kaypacha puchukayta kausaq "unakunata1añoqkunatawanpas ta"ipaq ha#unqa.ñinin -spi"itu 'antupi, 'anta &lesia Katolikapi,'antokunaq huqllachakuyninpi, huchakunaq panpachakuyninpi,1añoqkunaq kausa"inpuyninpi, wiñay kausaypipas iñitaq#i.Hinataq kachun Jesús.

    Oraci8$ de os 0iees

    3ra. (etición4

    5da. (etición4

    6ra. (etición4

    Pueblo: (añakuykikun )aytallay.

    III.- LITUR/IA EUCAR9STICA

    El sacerdote, estando en el altar, ofrece el pan en la patena:

    +rese$taci8$ de +a$ y de i$o

    Sacerdote: Y"#ayc!asqa &ay a#a-ati#aq t"&"y &a)aq A#" Dios(ay t1a$ta)a$ta(ay)i !a#1a#a r"r"$ r"$a#a a$&1asqa$Qa$)a$ta$ c!as&iray&"Qa$)a$)i &"$a$ &"tic!iy&i&"2(ay)i $oqay&"#aq t1iqra&"$&a &a"say#i t1a$ta.

    Pueblo: 1iñay yupaychasqa Kay )aitallay.

    El sacerdote echa vino y unas gotas de agua en el c#li1 y ofrece:

    Sacerdote: Y"#ayc!asqa &ay a#a-ati#aq t"&"y &a)aq A#" Dios(ay 4i$o)a$ta(ay)i "4as#a s")"$ r"$aq a$q1ay$i$*a$Qa$)a$ta$ c!as&iray&"Qa$)a$)i &"$a$ &"tic!iy&i&"2(ay)i $oqay&"#aq t1iqra&"$&a "qya$a &a"say#aq.

    Pueblo: 1iñay yupaychasqa Kay )aitallay.

    En el centro del altar, el sacerdote extendiendo las manos dice:

    Sacerdote: Maa&"yc!is Dios Tayta$c!ista #ay)a$ !ay*asqa$c!ista

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    6/14

    c!as&i$a$#aq.

    Pueblo: (akiyki#anta chaskichun *pu Dios )aytanchis kay 'antosac"ificiota,Paipa Khapaq sutin yupaychasqa kananpaq,Noqanchispa allinninchispaq,Hinallataq 'anta i&lesia#pa allinninpaqpas.

    Oraci8$

    El celebrante canta o dice la oración sobre las ofrendas, ue es variable ypropia de cada misa.

     &l final el pueblo aclama:

    Pueblo: Hinataq Kachun Jesús.

    I.- +LE/ARIA EUCAR9STICA II(7E2&C*+

    Sacerdote: A#"$c!is Dios qa$&"$a*a$ (ac!"$

    Pueblo: Hinallataq Qanwanpas.

    Sacerdote: So$qo$c!ista !oqaris"$.Pueblo: 2an )aytanchis#an hoqa"isqaña kashan.

    Sacerdote: Dios Tayta$c!is)a$ 'rasiasta qos"$.

    Pueblo: *llin#i chay, "uwananchispunin.

    Sacerdote: Dios Taytay&" 'rasiasta$ qoy&i&" c!"riy&i %es"&risto-ray&".+ay-ray&" t"&"y i)ata#as r"*arqa$&i +ay)i &ay #ac!a)Ha)"rqa$ q!es#ic!eq$iy&" &a$a$#aq2 c!ey#aq &r"s#iC!a&atasqa *aorqa$ &"$a$#as ic!aqa #aa ad"y&i#i

    (a"sas#a tiyay&"s!a$. C!ay-ray&" a$'e&"$a*a$Sa$to&"$a*a$#as &"s&a $iy&" &ay !i$ata:

    Pueblo: 'anto, 'anto, 'anto, )aytayku,Hanaq pacha, kay pachapas payta yupaychanku.+upaychasqataq Diospa sutinpi ha#uy.

    Tra$sici8$

    Sacerdote: Sa$to$ c!eqaq &a$&i Taytaay

    T"&"y Sa$to &ay#a qaariy$i$

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    7/14

    Oraci8$ co$secratoria

    Sacerdote: Sa$t"yac!iy Dios Taytay&" &ay qo&"y$iy&"taHi$ataq $oqay&"#aq t"&"c!"$ %es"&ristoq

    ("r&"r)a$ ya*ar$i$)a$*a$

    Reato de a I$stit"ci8$C+-S&"7&C*8- DE$ (&-

    (i&i$ %es"&risto )"$aya$*a$ a&ari$a$#aqHa#1irqo$a$&"a &as!aqti$ t1a$tata !a#1irqa$Qa$ Yaya$)a$ 'rasiasta qos#ataq #!a&)irqa$2

    A#osto$i$&"$a)a$taq ra&iy&orqa$ $is#a:;CHAS(IYCHIS MI(HUCHISTAQ (AY T1ANTATA

    (AYMI NOQAQ (UR(UY

    +AYMI QANQONA-RAY(U ENTRE/ASQA (ANQA<

    Co$sa'raci8$ de i$o

    Mi&!"yta t"&"s#ataqa 'rasiaste qorqa$(aista !a#1irqa$.

    Hay*arirqa$taq a#osto$i$&"$a)a$ &ayta $is#a:;CHAS(IYCHIS U(YAYCHISTAQ. (AY (ALIS+IN NOQAQ YA,ARNIY

    MOSOQ ,I=AY+AS (AMACHINAY(U+AQ YA,ARNIY.

    +AYMI QANQUNA-RAY(U LLA+A RUNARAY(U+ASHICH1ASQA (ANQA HUCHA(UNA +AN+ACHASQA(ANAN+AQ.

    SA+A (UTI (AYTA RU,AQTIY(ICHIS NOQAMANTA YUYAYRIYCHIS.<

    Aca)acio$esEl sacerdote canta o dice:

    Sacerdote: (ay)i iiy$i$c!is#a Sacra)e$to:

    Pueblo: 1año"qankitaq, kausa"inpo"qankitaq,

    3ha#uy Jesuk"isto )aytayku3

    O>aci8$ de a icti)a

    Sacerdote: ("$a$ y"yari&"s#a Dios Yayay&"C!"riy&i %es"&risto *a"#"sqa$)a$ta(a"sari$#"sqa$)a$ta*a$(ay qo*asqay&i&" 4i$"ta &"$a$ aqa)"y&i&".,iay &a"say$iyoq &a$ay&"#aq &ac!"$.

    Pueblo: +upaychaykikun )aytallay.

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    8/14

    Sacerdote: Maa&"yc!is Dios Tayta$c!is #ay)a$ !ay*asqa$c!istaC!as&i$a$#aq.

    Pueblo: Dios )aytaku, pay#an haywasqanchista chaskichunPaypa sutin yupaychasqa kananpaq.

    I$tercesio$es

    Sacerdote: Dios Taytay&" t"&"y so$qo*a$ y"#ayc!ay&i&".3e$dicio$$iy&ita qo*ay&" c!1"ya so$qo*a$ &ristoq("r&"$ta ya*ar$i$ta*a$ c!as&i$ay&"#aq.+ay)i qa$*a$ Es#irit" Sa$to*a$#as &"s&a(a"sa$taq &a)ac!i&"$taq. +ay)i Dios ,iay#a,iay$i$#aq. Hi$ataq &ac!"$ %es?s.

    +or os 0iees 4i4os

    Sacerdote: Taytaay y"yariy sa$ta i'es!iay&ita teqsi)"y"#i )ast1arisqataSa$to +a#a ")aiq @ra$cis&ota ")aiq Ric!ard Da$ie Yayay&ita2 &aqataq a#a$ *a*ay&itaA#a*ay&"taq ai$ &ay)a$.

    +or os 0iees Di0"$tos

    Sacerdote: Y"yariytaq Taytaay *ayqe-#a$ay&"$ata *aoq&"$ata+ay&"$a$ &a"sari$#"y y"yay*a$ a"#ara$&".+ay&"$a$ *aorqa$&" &!"ya&"y$iy&i#i. Q!a*aric!iyTaytaay &1a$c!ariy "yay&ita.

    Co))e)oraci8$ de os Sa$tos

    Sacerdote: (!"ya#aya*ay&" a#ay&"ta !i$aataq Dios#a )a)a$

    Qoa$a ir'e$ Maria*a$ &"s&a a#osto$iy&i&"$a*a$La#a$ Sa$toy&i&"$a*a$#as2Ar )"$ay c!ey#i *a*ay&i ray&" %es"&risto,iay &a"sayta C!as&ic!i$ay&ic!is#aq s")aq ta&i*a$("si$ay#aq.

    Co$c"si8$ de a +e'aria E"carstica

    El Sacerdote eleva la patena con la hostia y el c#li1 diciendo l sólo:

    Sacerdote: %es"&risto ray&" +ay*a$ +ai#i t"&"y Y"#ayc!ayT"&"y 'oria &ac!"$ qa$ a#a-ati#aq Dios Yaya#aq

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    9/14

    Es#irit" Sa$to#aq#as,iay )a$a #"c!"&ay$iyoq #ac!a&a)a.

    Pueblo: Hinataq kachun, Jesús.

    .- RITO DE LA COMUNIBN

    Oraci8$ de Seor 

    El Sacerdote canta o dice:

    Tayta$c!is %es"&risto yac!ac!i*arqa$c!isI)ay$atac!"s )aa&"$a$c!is c!aytaC!ay yac!ac!i*asqa$c!is )aa&"yta

    A)a )a$c!a&"s#a $is"$:

    El Sacerdote extiende las manos y 'unto con los fieles dice:

     Yayay&" !a$aq #ac!a&"$a#i &aq s"tiy&i )"c!1asqa &ac!"$2Q!a#aq &ay$iy&i $oqay&")a$ !a)"c!"$2

    M"$ay$iy&i r"*asqa &ac!"$ i)ay$a$ !a$aq-#ac!a#iHi$aataq &ay #ac!a#i#as.

    Sa#a #1"$c!ay t1a$tay&"ta &"$a$ qo*ay&"2H"c!ay&"tari #a$#ac!a*ay&"

    I)ay$a$ $oqay&"#asNoqay&"$a$ !"c!ai&"q&"$ata #a$#ac!ay&" !i$a2

    A)ataq &ac!ari*ay&"c!" *ateqay)a$ "r)a$ay&"#aq Yai$raq t"&"y )a$a ai$)a$ta qes#ic!i*ay&".

    Extendiendo las manos el celebrante prosigue solo.

    Sacerdote: Yayay&" t"&"y )a$a ai$)a$ta qes#ic!i*ay&".Qo*ay&" t!aq-&ayta &a"say$iy&"#i.H"c!a)a$ta &ar"$c!asqa &a"sa$ay&"#aq Ya$a#a*ay&" %es"&risto qes#ic!iq$iy&" &"ti)"$a$&a)a.

    Pueblo: )eqsi#uyuntinpi )aytanchis llapa atipaq wiñaypaq.

    Rito de a +a

    Sacerdote: Taytay&" %es"cristo qa$)i $irqa$&i a#osto$iy&i&"$a)a$:Ai$ &ay$iyta saqey&ic!is ai$ &ay$iyta qoy&ic!isA)a !"c!ay&"ta q!a*ayc!" as*a$ Sa$ta I'esiay&iqIiy$i$ta a#ay&" !"qa#i !""s#a &a"sa$ay&"#aq.

    Pueblo: Hinataq kachun Jesús.

    Sacerdote: Tayta$c!is %es"&ristoq ai$ &ay$i$ qa$&"$a*a$ &ac!"$.

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    10/14

    Pueblo: Hinallataq qanwanpas.

     & continuación el Sacerdote o el di#cono invita a todos a darse la pa1.

    Sacerdote: La#aa$c!is Dios#a *a*a$&"$a &asqa$c!isray&"+a$#ac!a$a&"s"$c!is a>raa$ay&"s"$c!is#as.

    Pueblo: )aytanchis noqanchiswan kachun4hinallataq qanwanpas.

    @racci8$ de +a$

    El Sacerdote fracciona la hostia sobre la patena y echa una part%cula en elc#li1. ientras se canta o recita:

    Pueblo: Jesuk"isto )aytaku, Dios +ayaq ko"5e"on,6unakunaq huchankunata panpachaq,

    Khupayawayku.

    Jesuk"isto )aytaku, Dios +ayaq ko"5e"on,6unakunaq huchankunata panpachaq,

      Khupayawayku 

    Jesuk"isto )aytaku, Dios +ayaq ko"5e"on,6unakunaq huchankunata panpachaq,

     *llin Kausayta qowayku.

    I.- COMUNIBN

    Con la hostia elevada sobre la patena, el Sacerdote se dirige a los fieles:

    Sacerdote: (ay)i Tayta$c!is %es"&risto Dios Yayaq (ordero$.+ay)i &ay #ac!aq !"c!a$&"$ata #a$#ac!aq.

    Todos los fieles se unen al Sacerdote diciendo una sola ve1:

    Pueblo: Jesuk"isto )aytayku, #anan sonqoyku#anHaykuyku#unaykikupaq hinachu kayku.chaka huq si#illata "i#a"iy sonqoyku qhali kananpaq.

    El Sacerdote se acerca a los fieles ue van a comulgar, diciendo, alpresentarles la hostia:

    Sacerdote: (ay)i %es"&ristoq &"r&"$ Ya*ar$i$#as.

    Pueblo: Hinataq kachun, Jesús.

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    11/14

    Acci8$ de /racias

    Sacerdote: Dios Taytay&" 'rasiasta qoy&i&" (ay Sa$to Sa&ra)e$t"taC!as&i&"sqay&")a$ta.Taytay&" %es"&risto c!"riy&iray&".

    Hi$ataq (ac!"$ %es?s.

    Rito de Des#edida

     & la oración siguen las advertencias ue convenga hacer.

     & continuación el celebrante bendice a los asistentes:

    3e$dici8$

    Sacerdote: Tayta$c!is %es"&risto qa$&"$a*a$ &ac!"$.

    Pueblo: Hinallataq kanwanpas.

    Sacerdote: La#a ati#aq Dios#a >e$dicio$$i$ Yaya#a c!"ri#a Es#irit" Sa$to#aUray&a)"s"$&ic!is.

    Pueblo: Hinataq kachun Jesús.

    El Sacerdote con las manos 'untas despide al pueblo.

    Sacerdote: Dios#a >e$dicio$i$*a$ ri#"yta ati$&ic!is)i.

    Pueblo: *pu Diosninchis#an &"aciasta qosun.

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    12/14

    CANTICOS RELI/IOSOS EN QUECHUA

    QALLARIY

    )a9u ayey puririsun)a9u panay thas9irisun ;bis

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    13/14

    )ana pachapi? Santota 9achun?

    Sutiy9ipi hamu? @usi @usillan

    @usi @usillan? hana pachapi

    Santo?Santo?Santo

    CONSA/RACION

    Banmi Dios @an9i, ura ostia Santa?

    Bonor sayaspa, chun9a uch>ay 9uy9i

    /yarilla=ay, &pu Aesu9risto

    Dios acha Bhuya.

    COMUNION

    Coro: )amuy Aesusllay sonoy uhuman

    Ban muna9uypi raurarinaypa.

    Solista: 3. esan churasan runa9unapa

     &ngelpa t>antan 9amaris9a0a.

    5. $lapallanchismi mi9huy9usunchis,

    Dios yayanchispa t>anta ru=asanta.

    6. Cordero t>antan chay aychay9ia,

    arasan 9ani mi9huy9achi=ay.

    F. @usi ta9i=an payta yuyaspa,

     &chuy9usami Diospa mesanman.

    G. i0ay 9ausachi chay unuy9ita,

    Ch>a9isan 9ani uyay9achi=ay.

    DES+EDIDA

    Coro: Hachu, amay, ni=an9i0a,

    7ipullay0a, =a=ay nispaIaytan risa, suma umi0a,

  • 8/20/2019 La Misa en Quechua

    14/14

    Ban mamayta saerispa.

    Solista: ay pun9utan ullpuy9usa,

    Banmanta0a t>a9a9uspaI

    (iman0ata anchuy9usa,

    Banman hina 9usi9uspa.

    Suma Husta, Dioslla=an0a,

    Chas9i=ay0a sonollaytaI

    $la9i9una mu9isanta,

     &ncha phuti hasollayta.