i. e. s. eduardo pondal plan xeral...
TRANSCRIPT
I. E. S. EDUARDO PONDAL
PLAN XERAL ANUAL
Aprobado polo Consello Escolar o día 16 de outubro de 2014.
Curso 2014-2015
I.E.S. EDUARDO PONDAL SANTIAGO
Mª Teresa Miñambres Gómez Rudesindo Gil Fernández Secretaria Director
PXA – IES Eduardo Pondal
1
DATOS XERAIS DO CENTRO E INFRAESTRUCTURA.............................................................................................................3 DOCUMENTO Nº1 :PLAN ANUAL
PERSOAL ……………...................................................................................................................................................4
OBSERVATORIO DE CONVIVENCIA ESCOLAR .........................................................................................................4
CONSELLO ESCOLAR ...............................................................................................................................................4
COMISIÓN AVALIACIÓN DE DIAGNÓSTICO.............................................................................................................4
GRUPOS DE DINAMIZACIÓN ..................................................................................................................................4
SECCIÓNS BILINGÜES .............................................................................................................................................5
MASTER EN PROFESORADO ………………..................................................................................................................5
AXUDANTES LINGÜÍSTICOS....................................................................................................................................5
CLUB DE LECTURA ..................................................................................................................................................6
PROXECTOS INTERDISCIPLINARES...........................................................................................................................6
ALUMNADO (Distribución por niveis).....................................................................................................................6
OBXECTIVOS DO CENTRO.........................................................................................................................................6
OBXECTIVOS ESPECÍFICOS PARA ESTE CURSO..........................................................................................................6
DIMINUÍR ASCONDUTAS DISRUPTIVAS...........................................................................................................6
REVISAR OSCRITERIOS METODOLÓXICOS E DE AVALIACIÓN..........................................................................7
POTENCIAR A PARTICIPACIÓN DAS FAMILIAS NO CENTRO.............................................................................7
POTENCIAR AS RELACIÓNS COAS INSTITUCIÓNS DO ENTORNO.....................................................................7
MELLORAR O RENDEMENTOESCOLAR.ATENDER Á DIVERSIDADE..................................................................8
INTEGRARAO ALUMNADO INMIGRANTE........................................................................................................8 OPTIMIZAR OS RECURSOS EDUCATIVOS DO CENTRO.....................................................................................8
COIDAR E MELLORAR ASINSTALACIÓNS..........................................................................................................9
POÑER ENPRÁCTICA OS DIFERENTES PLANS DOCENTRO................................................................................9
ESTRATEXIAS METODOLÓXICAS ..............................................................................................................................9
REUNIÓNS DOS EQUIPOS DOCENTES..............................................................................................................9 SESIÓNS DE AVALIACIÓN…..….........................................................................................................................9 CRITERIOS PARA ACONFECCIÓN DE GRUPOS E HORARIOS...........................................................................10
EQUIPO DE DINAMIZACIÓN DA LINGUA GALEGA...................................................................................................10
PLAN DA BIBLIOTECA..............................................................................................................................................10
FORMACIÓN DO PROFESORADO............................................................................................................................10
CALENDARIO ESCOLAR ...........................................................................................................................................10
DOCUMENTO Nº2:HORARIO XERAL DE CENTRO
HORARIO XERAL DO CENTRO..................................................................................................................................11
HORARIO DE CLASES...............................................................................................................................................11
HORARIO DE VERÁN……………………………………………………………………………………………………………………..…………………..11
DOCUMENTO Nº3 :ORGANIZACIÓN DE SERVICIOS COMPLEMENTARIOS
SERVIZO DE TRANSPORTE ESCOLAR.......................................................................................................................12
RUTAS.....................................................................................................................................................................12
DOCUMENTO Nº4:ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E EXTRAESCOLARES
INTRODUCCIÓN………………………………………………………………………………………………………..………………………………………14
DINAMIZACIÓN LINGÜÍSTICA……………………………………………………..…………………………………………………………………….14
VIAXES DIDÁCTICAS E VISITAS………………………………………………..…………………………………………………………………………15
TEATRO……………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………….17
CINE…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………17
EXPOSICIÓNS E MUSEOS………………………………………………………….………………………………………………………………………18
MÚSICA E CONCERTOS…………………………………………………………………………………………………………………………………….18
CONFERENCIAS………………………………………………………………………………………………………………………………………………..18
PXA – IES Eduardo Pondal
2
TALLERES E PROGRAMAS……………………………………………………………………..………………………………………………………….19
PROXECTOS E CONCURSOS……………………………………………………………………………………………………………………………..31
OUTRAS……………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………32
ACTIVIDADES DEPORTIVAS…………………………………………………………………..………………………………………………………….33
ANEXO I PROXECTO LINGÜISTICO CURSO 2014/15 ANEXO II PLAN PROXECTA
ANEXO III PROXECTO DO CLUB DE LECTURA
ANEXO IV PLAN DA BIBLIOTECA
ANEXO V DINAMIZACIÓN LINGÜISTICA
PXA – IES Eduardo Pondal
3
Denominación: IES Eduardo Pondal
Código do Centro: 15015861
Domicilio: R/Dr. Maceira,9
Localidade: Santiago de Compostela
Concello: Santiago
Código Postal: 15706
C.I.F: Q6555164J
Teléfono: 981522154
Fax: 981522493
Correo electrónico: [email protected]
Páxina web: http://centros.edu.xunta.es/ieseduardopondal
O recinto escolar consta de tres edificios independentes separados entre si por zonas pavimentadas con pasarela de acceso cuberta. Contamos tamén cun pequeno aparcamento e unha
pista polideportiva ao aire libre.
O edificio central consta de tres plantas. Na planta baixa sitúanse a Conxersería, a oficina, os
despachos da Secretaría-Vicedirección, Xefatura de Estudos e Dirección. Tamén están o
Departamento de Orientación, a sala de profesores, a sala de visitas, o salón de actos, a biblioteca
a cafetería. As aulas desta planta albergan os grupos de 1º da ESO e FP Básica e duas aulas para
desdobres.
Na planta primeira encontránse as aulas de 2ºESO, 1 aula de 4º PDC, os departamentos didácticos,
a sala de Proxeccións, os laboratorios de Física e de Química e unha aula pequeña utilizada este
curso para desdobres.
Na segunda planta están as aulas de 1º e 2º de bacharelato, dúas aulas de informática, a aula de
Debuxo e o laboratorio de Ciencias.
No semisoto están as aulas de 3º e 4º de ESO, a aula de francés e unha aula pequeña para desdobres, utilizada este ano para as clases de relixión católica.
Nun dos edificios anexos están ubicadas as aulas de Música e Tecnoloxía e os seus
correspondentes departamentos didácticos.
O restante edificio alberga un polideportivo cos vestuarios e servicios correspondentes.
O centro non dispón de patio cuberto suficientemente extenso polo que o ximnasio debe cumprir
esa función durante os recreos nos días que chove.
PXA – IES Eduardo Pondal
4
DOCUMENTO Nº1: PLAN ANUAL
O claustro está formado por 37 profesores, incluído o profesor de relixión evanxélica. Ademais, o
centro conta con 2 conserxes, 1 auxiliar administrativa, 3 limpiadoras a xornada completa pola
tarde e unha a media xornada pola mañá.
CONSELLO ESCOLAR Representantes do profesorado:
Mª Mercedes Espiño Amíl –Inmaculada Mayer Olmos – Ana Sánchez Barreiro – Mª Rita Amigo
Seisdedos – Margarita Smyth Chamosa Representante de persoal non docente:
Mª Carmen Liñares Nieves Representante da ANPA:
Alba Nogueira López Representante dos Pais/nais: Sonia Calvete Rech
Nieves Herrero Pérez Representantes dos alumnos/as:
Xiana Villar Franqueira – Tomás Otero Casal
MEMBROS: -Director: Rudesindo Gil Fdez -Xefa de Estudos: Dolores Ríos Creo-Xefa do D.O.:
Dolores Alvariño Alejandro -Mª Rita Amigo Seisdedos -Mercedes Espiño Amil –
Inmaculada Mayer Olmos –Alba Nogueira López –Mª Carmen Liñares Nieves- Xiana
Villar Franqueira
Director: Rudesindo Gil Fernández
Xefa de Estudos: Mª Dolores Rios Creo
Orientadora: Dolores Alvariño Alejandro
Titora de 2º curso: Marina Varona Noval
As programacións dos departamentos incorporan as propostas de mellora derivadas da análise dos
resultados acadados na avaliación 2013-14.
DINAMIZACIÓN DA BIBLIOTECA
Responsable: Miñambres Gómez, Mª Teresa
DINAMIZACIÓN DO GALEGO
PERSOAL
PXA – IES Eduardo Pondal
5
Responsable: Emilio de Vicente Nogueira
Composición: Profesorado: Mercedes Espiño Amíl Isabel Pereiro Raposo Miguel Vázquez Freire Marián Araújo Muiños Alumnado: Helena Santidrián Mas (3ºESO) Daniela Pérez González (3ºESO) Martiño Rial Osorio (3ºESO) Noa Fernández Moreira (4ºESO) María Blanco Vales (4ºESO) Giulianna Lo Bello Fraga (4ºESO)
Persoal de administración e servizos: Mª Soledad Fernández García
DINAMIZACIÓN DAS TIC
Responsable: Rudesindo Gil Fernández
DINAMIZACIÓN DA CONVIVENCIA ESCOLAR
Responsable: Mª Dolores Alvariño Alejandro
DINAMIZACIÓN DE PROGRAMAS INTERNACIONAIS
Responsable: Rita Amigo Seisdedos
Hai 2 seccións bilingües es inglés:
• Bioloxía e Xeoloxía en 3º ESO, impartida por Margarita Smyth.
• Bioloxía e Xeoloxía en 4º ESO, impartida por Margarita Smyth.
Coordinadoras: Rita Amigo Seisdedos en 3ºESO e Dolores Rios Creo en 4ºESO
Este curso continuarase desenvolvemento as actividades de titoría do alumnado do prácticum,
autorizando expresamente a súa presenza e participación nas actividades do centro docente.
Coordinadora: Rita Amigo Seisdedos
Unha auxiliar lingüístico de inglés, Melissa Krecklow, procedente de Estados Unidos e un auxiliar
de francés,Lucie Morandet, de Francia. Titoras: Dolores Ríos e Carmen González.
PRACTICUM DO MASTER DE PROFESORADO
PXA – IES Eduardo Pondal
6
Este é o 8º curso que funcionará o Club de lectura coordinado pola profesora Mercedes Espiño
Amil (Proxecto en anexo III).
1ºS: Rosa Fraiz, “O medio ambiente a través da prensa” 1ºT: Marina Varona, “O medio ambiente a
través da prensa” 1ºU: Ana Mª López Pena, “De viaje por el mundo”.
PLAN PROXECTA: Está solicitado o proxecto “Parlamento Xove” (AnexoII)
DISTRIBUCIÓN NO CURSO 2014/2015
Neste curso contamos cun total de 299 alumnos distribuidos da seguinte maneira:
ESO:
3 grupos en 1º ESO: 57 alumnos, 3 grupos en 2º ESO: 62 alumnos, 2 grupos de 3º ESO: 39
alumnos , 2 grupos de 4º ESO+PDC: 42 alumnos.
BACHARELATO:
54 alumnos de 1ºBAC: 1 grupo de Ciencias, 1 grupo de Humanidades e CC Sociais.
46 alumnos de 2º BAC: 1 grupo de Ciencias e 1 de Humanidades e CC. Sociais.
1 Crear as mellores condicións para favorecer o desenvolvemento persoal do alumno/a.
2 Fomentar o desenvolvemento das capacidades dos alumos/as, con especial énfase na
adquisición das competencias básicas.
3 Fomentar no alumnado actitudes de respecto, comprensión e compañerismo. 4 Diminuír o absentismo escolar. 5 Potenciar a educación en igualdade.
6 Fomentar o coñecemento da lingua e da cultura da nosa comunidade. 7 Fomentar o gusto pola lectura.
8 Contribuir á normalización lingüística.
9 Desenvolver a adquisición de hábitos de traballo e destrezas para “aprender a aprender”.
10 Favorecer a integración do alumnado, educando nos valores interculturais, de xustiza social
e solidariedade.
11 Fomentar a participación na xestión do centro dos integrantes da comunidade educativa. 12 Favorecer a relación con outras institucións do entorno. 13 Promover a dotación, mantemento e reparación do edificio e das instalacións.
PXA – IES Eduardo Pondal
7
ACCIÓNS:
Acadar a colaboración de todo o profesorado e das familias na resolución de conflitos.
Levar a cabo accións coordinadas co Departamento de Orientación. Colaboración coa entidade
IGASEX-3 para impartir obradoiros de resolución de conflictos, perigos de internet e titorias
individualizadas para alumnos con conductas disrruptivas.. Incluír o programa de habilidades
sociais nas titorías. Inmediatez na toma de medidas con aquel alumnado que impide o
desenvolvemento das clases:
información ás familias, realización de tarefas, etc.
Potenciar a responsabilización do alumnado en tarefas de coidado da clase, etc.
RESPONSABLES: Equipo directivo, departamento de Orientación, titores, resto do profesorado
ACCIÓNS:
Reunión dos compoñentes de cada departamento para analizar os criterios metodolóxicos e
introducir modificacións se fose necesario.
Revisión dos criterios de avaliación para levalos á práctica ou introducir modificacións no
documento elaborado.
Faise constar que a CCP na reunión celebrada o día 1 de outubro de 2013 acordou os seguintes
criterios de desempate para concesión de matriculas de honra cando a nota media de 2ºBAC
coincida:
1º- Terase en conta a nota media de todo o Bacharelato. 2º- De persistir o empate terase en conta a desviación típica máis baixa RESPONSABLES: Departamentos didácticos, Xefe de Estudos, CCP
ACCIÓNS:
Celebración de reunións conxuntas para informar ás familias sobre as posibilidades e a necesidade
de participación dos pais/nais no Centro: actividades extraescolares, participación no Consello
Escolar. Reunións titores-pais para darlles información sobre a programación prevista ao longo do
curso, e a importancia da súa colaboración para a evolución máis favorable dos alumnos/as.
Celebrarase ao principio do curso unha reunión das titoras cos pais e nais dos alumnos de 1º curso
de ESO. O resto das familias reuniranse cos titores ou profesores dos seus fillos solicitando cita cos
titores/as e profesores/as ou ben, cando os titores/as o estimen conveniente, poderán convocar
reunións individuais ou ben en grupo cos responsables dos alumnos/as.
RESPONSABLES: Dirección, Titores
PXA – IES Eduardo Pondal
8
Colaborar cos centros adscritos para un mellor coñecemento do alumnado. Colaborar coa
asociación de nais e país do alumnado do centro. Participar nas diversas organizacións, asociacións,
etc. de tipo social e educativo que existen no concello. Neste caso contamos coa colaboración da
Xefa do Departamento de Orientación, Dolores Alvariño, como impulsora destas relacións e
creadora da Rede Conxo-Milladoiro.
Alumnado con exención de 2ª lingua extranxeira: 1º ESO: 10 ; 2º ESO: 10.
PDC en 4º ESO con 6 alumnos.
ACCIÓNS:
Traballar de forma máis individualizada, incidindo especialmente en 1º e 2º de ESO, pola cantidade
de alumnos necesitados de reforzó e con exención da 2ª lingua estranxeira.
En 4º ESO existe un grupo de PDC de 2º ano formado con 6 alumnos con dificultades de
aprendizaxe.
Celebraranse reunións periódicas do profesorado implicado para coordinar as accións a realizar.
Así mesmo, é preciso facer una análise periódica dos resultados acadados, co fin de introducir
medidas correctoras, se fose necesario.
O alumnado con nacemento fora de España constitúe na actualidade o 6% do alumnado do centro,
cun total de 33 alumnos/as dos que 19 non teñen nacionalidade española.
Nacionalidade: Republica Dominicana: 6; Brasil: 3; Arxentina: 2; Chile: 1; Honduras:1;
Ecuador:1; Perú:1; Apátrida:2; Paraguai:1; Bulgaria:1
Á parte das diferencias socioculturais que este colectivo presenta, desde o momento da súa
incorporación ao centro cómpre proporcionarlles a axuda necesaria a través de atención
individualizada, apoios e reforzos, non só nas linguas senón tamén no resto das materias, para
facilitarlles a necesaria adaptación ás esixencias curriculares do noso sistema educativo.
Ao mesmo tempo, hai que favorecer en todo o alumnado o desenvolvemento de actitudes de
solidariedade e de valoración das diferencias interculturais.
RESPONSABLES: Equipo directivo, Dep. de Orientación, Equipo de profesoras/es
ACCIÓNS:
1 Fomentar o uso dos medios audiovisuais e informáticos xa existentes no centro: pizarra
electrónica, proxectores, ordenadores, etc
2 Continuar a actualización de proxectores, altofalantes e ordenadores nas aulas.
3 Xeneralizar a utilización dos recursos web que xa están a disposición do profesorado neste
centro: xestión de faltas en Xade, colaboración na páxina web do centro, uso da aula virtual
PXA – IES Eduardo Pondal
9
Moodle, levar os blogs dos departamentos, etc.
4 Seguir mellorando a dotación biblioteca tanto con libros como con material audiovisual.
5 Atender as necesidades de material específico necesario para desenvolver as programacións didácticas.
Continuar fomentando o coidado do material e das instalacións por parte do alumnado e seguir co
sistema de reparación e mantemento inmediatos en caso de producirse un deterioro. Concienciar ao
alumnado da necesidade de facer un bo uso do material didáctico e do mobiliario de aula.
1 Plan de Autoprotección Escolar
2 Plan TIC
3 Proxecto lector
4 Plan de convivencia
5 Plan xeral de atención a diversidade
6 Proxecto lingüístico do centro.
7 O Plan de acción titorial.
A Comisión de Coordinación Pedagóxica reunirase ó comenzo e ó final de curso e as veces que se precisen o longo deste. As reunións do Equipo de Dinamización do galego serán ó comenzar e
finalizar o curso, así como cantas outras veces se considere necesario.
Reunións de avaliación: Cada titor coordinará as sesións de avaliación do equipo de profesores.
1ª AVALIACIÓN
4 de decembro: 2º Bacharelato (5 de decembro: entrega de boletíns)
17 de decembro: 1º , 2º e 3º ESO
18 de decembro: 4º ESO e 1º Bacharelato
19 de decembro: Entrega de cualificacións
2ª AVALIACIÓN
12 de marzo: 2º Bacharelato (13 de marzo entrega de boletíns)
25 de marzo: 1º , 2º e 3º ESO
26 de marzo: 4º ESO e 1º Bacharelato
27 de marzo: Entrega de cualificacións
3ª AVALIACIÓN
25 de maio (sen fixar debido as PAU): 2º Bacharelato
22 de xuño: 1º e 2º e 3º da ESO
PXA – IES Eduardo Pondal
10
23 de xuño: 4º ESO e 1º Bacharelato
25 de xuño: Entrega de cualificacións
26 de xuño: Atención dos profesores ás solicitudes de aclaracións ás cualificacións.
Os grupos confeccionaranse dependendo da optatividade de cada nivel. En 1° e 2° curso de E.S.O. teranse en conta as seguintes variables: Distribución de alumnos con
necesidades de reforzo e apoio, equilibrio de repetidores, etc.
En 3° terase en conta ao alumnado da sección bilingüe de Bioloxía.
En 4° de E.S.O. o criterio utilizado para a distribución de alumnos será a elección dos itinerarios que o centro oferta: no grupo S figuran os alumnos do itinerario científico, no T os do itinerario
humanístico así como o grupo de PDC.
En 1º de Bacharelato a distribución farase tendo en conta o itinerario elixido polos alumnos: O grupo A está constituído por alumnos de Ciencias e o B por alumnos de Humanidades.
En 2° de Bacharelato, o grupo A está constituído por alumnos de Científico-tecnolóxico, o grupo B é Humanístico.
Como norma xeral non se utiliza a opción de relixión como criterio para organizar os grupos, polo
que en todos eles pode haber todas as opción salvo no grupo de 2º T en que todo o alumnado é
escolle a opción de relixión católica para que a profesora realice a labor de titora.
Canto ós horarios do profesorado, procurarase respectar na medida do posible as preferencias
manifestadas nas súas peticións e primarase que os horarios sexan compactos para evitar espazos
libres entre clases.
Tamén se evita simultanear sesións con grupos diferentes nas aulas específicas, como
Polideportivo, Aula de Música e aula de Tecnoloxía.
-Potenciar o uso da Lingua Galega nas actividades do Centro. -Mellorar a competencia lingüística dos membros da comunidade educativa e lograr unha valoración positiva do uso da lingua propia.
Adxúntase anexo V coas actividades propostas polo equipo de dinamización.
RESPONSABLE: Emilio de Vicente Nogueira
PLAN DA BIBLIOTECA: Desenvolvido en Anexo IV
A formación do profesorado dependerá da oferta de cursos da Consellería de Educación e dos
ofertados pola USC ou por outros organismos e institucións e das petición que dos mesmos faga o
profesorado do centro.
As actividades lectivas abranguerán dende o 15 de setembro de 2014 ata o 19 de xuño de 2015.
O día 15 de maio e solicitado polo centro por razón didácticas e de tradición e tamén porque é o
que maioritariamente se solicita por parte dos centros educativos de Santiago.
PXA – IES Eduardo Pondal
11
DOCUMENTO Nº2: HORARIO XERAL DE CENTRO
Desde o comezo do curso o Centro permanece aberto de luns a venres, desde as 8:30 ata 14:35.
Polas tardes, os martes (con clases de 16.30 a 18.10), mércores e xoves o horario é de 16:30 a
19:00.
As tardes dos luns e os venres poderá abrirse con actividades ocasionais previamente programadas,
tales como actividades extraescolares, exames, actividades de formación ou reunión de membros da Comunidade escolar ou cursos organizados, previamente notificadas á Dirección.
A distribución do horario lectivo será de luns a venres de 8,45 a 14,25 h, con seis períodos
lectivos de 50 minutos e dous recreos de 20 minutos, de 10,25 a 10.45 h. e de 12.25 a 12.45.
Pola tarde, os martes haberá clase de 16:30 a 18:10. Os mércores e xoves pola tarde o centro
permanecerá aberto para a realización de actividades ou para realizar traballos na biblioteca.
Durante os recreos a biblioteca permanecerá aberta para poder solicitar préstamos, para a lectura da
prensa escrita e utilización dos ordenadores alí ubicados tanto para traballar como para realizar
consultas en Internet.
Así mesmo, haberá competicións deportivas durante os recreos entre equipos de alumnos en
distintas modalidades.
HORARIO DE VERÁN
De luns a venres dende as 9h ata as 14h
A partir do 10 de xullo: dende as 10 h ata as 13 h
Durante o mes de agosto non funcionará a oficina xa que a administrativa está de vacacións.
PXA – IES Eduardo Pondal
12
DOCUMENTO Nº3: ORGANIZACIÓN DE SERVICIOS COMPLEMENTARIOS
83 alumnos/as, dos 299 que ten o centro na actualidade, empregan o servizo de transporte escolar.
O IES Eduardo Pondal conta con 2 empresas de transporte escolar que teñen as seguintes rutas e
paradas:
EMPRESA RÍAS BAIXAS (MODALIDADE A)
Paradas: Conxo , Torrente, Rocha , Vidán , Puente Laraño, Bar Puente, Casal, Moniña, Costoia,
Framil I, Framil II, Pardiñas I, Pardiñas II, Laraño, Aldea Nova.
EMPRESA HEFESL (MODALIDADE A)
Paradas:
Piñeiro, Carballal, Reborido, Fraiz de arriba, Fraiz de abaixo, Feans, Tras Igrexa, Qintáns, Portela
de Villestro, Ponte de Vilastrexe, Roxos, Silvouta, A Barcia, Brandia, Vidán.
PXA – IES Eduardo Pondal
13
DOCUMENTO Nº 4
PROXECTO DE ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS E
EXTRAESCOLARES
PXA – IES Eduardo Pondal
14
1. INTRODUCCIÓN.
A maioría dos xefes de departamento fixeron as súas propostas de actividades para o curso 2014-
2015, nunha reunión da Comisión de Coordinación Pedagóxica, o mércores día 1 de outubro, e
forman parte deste Proxecto de Actividades Complementarias e Extra escolares.
Acordouse limitar as actividades para 2º BAC e, no posible, facelas fora do horario lectivo.
Tamén que se programen as saídas para grupos completos.
Desde a vicedirección nos comprometemos a facer un estudio das actividades realizadas no
primeiro trimestre para equilibrar, no futuro, as saídas entre os distintos grupos.
2. NORMALIZACIÓN E DINAMIZACIÓN LINGÜÍSTICA.
O Departamento de Dinamización Lingüística presenta os seguintes proxectos de actividades a
desenvolver ó longo do curso 2014-2015.
1º Trimestre
Coa colaboración do Departamento de Galego:
Celebración do Samaín cun concurso de cabazas e receitas típicas.
Conmemoración do día da Ciencia o 4 de novembro.
Concurso de postais de Nadal.
Festival de Nadal.
2º Trimestre
Celebración do Entroido.
Celebración do Día da Poesía.
3º Trimestre
Conmemoración do Día das Letras Galegas
Sesión de Contacontos.
Festival de fin de curso.
Anual
Continuación do blogue para o EDLG e todo o alumnado “Sen peros na Língua” http://endl-
ieseduardopondal.blogspot.com.es/
Asistencia a representacións teatrais, conferencias, museos etec.
Promoción das novas referentes a lingua.
PXA – IES Eduardo Pondal
15
Asesoramento lingüístico.
Promoción da lectura
Xornal galego nos obradoiros de El País.
Traballo en galego coa Voz de Galicia.
NA LIÑA DE COLABORACIÓNS DESTACAMOS:
ORGANIZACIÓN DO FESTIVAL DE TEATRO INTERCENTROS, xunto cos demais centros de
Secundaria da comarca. A preparación das obras e a coordinación de ensaios correrá a cargo do
profesor Miguel Vázquez Freire, que contará coa axuda dunha monitora.
Esta actividade mobiliza a miles de alumnos que acoden a ver as obras que representan os distintos
grupos dos centros participantes.
CORRELINGUA. Esta carreira en defensa da lingua é organizada todo os anos polo Concello en
colaboración cos centros educativos nas vísperas do Día das Letras Galegas.
Neste centro a súa organización corre a cargo do Departamento de Dinamización Lingüística xunto
co de Educación Física.
3. VIAXES DIDÁCTICAS E VISITAS
En xeral, os alumnos do centro participarán en viaxes e visitas organizadas polos Departamentos e
profesores do centro, sempre que contribúan á ampliar a súa formación e o seu coñecemento do
entorno. Destacarán en particular as seguintes:
DEPARTAMENTO DE FRANCÉS:
Viaxe de fin de ciclo, dirixida especialmente aos alumnos de 4º ESO.
A viaxe tería unha semana de duración e a data habitual e a semana anterior as vacacións de
Semana Santa.
DEPARTAMENTO DE INGLÉS
Ten previsto facer unha viaxe de estudos a Londres no mes de marzo con saída un martes e regreso
un sábado para os alumnos de 3º ESO, esta actividade estará organizada por as profesoras: Rita
Amigo e Mercedes Espiño.
DEPARTAMENTOS DE GREGO E ARTE:
Propón unha viaxe a Grecia, en datas sen determinar, co alumnado que cursa Latín e Grego (4º T,
1º B e 2º B)
O día 2 de marzo, farán unha viaxe a Lugo para asistir ó Festival Xuvenil de Teatro Grecorromano,
organizado pola Sección Galega da Sociedad Española de Estudios Clásicos (SEEC). Irán alumnos
de Latín, Grego e Lengua Castellana de 4ºT, 1º e 2º de Bacharelato.
DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA
Viaxe a Madrid os días 24 ou 26 de abril para participar na Final do concurso Young Business
PXA – IES Eduardo Pondal
16
Talents no caso de que se clasifique algún equipo.
Visita ao “Viveiro de Empresas” da Cámara de Comercio de Santiago” no polígono Costa Vella
para alumnos de 2º BAC. E 4º ESO do OIE
DEPARTAMENTOS DE RELIXIÓN E ARTE
Viaxe a Roma para alumnos de 1º e 2º BAC.
O departamento de Relixión tamén propón a realización dun tramo do Camiño de Santiago, na
primaveira e cunha duración de dous días.
DEPARTAMENTO DE GALEGO:
Visitas culturais a Ourense, Celanova, roteiro Pondaliano, etc.
Exposicións varias, ofertadas por organismos como O Concello, Consellería, etc.
Saídas pola cidade para coñecer diversos aspectos, roteiro da lírica galego-portuguesa medieval,
roteiro rosaliano por Compostela, presentación de libros, visita a librarías, bibliotecas, mercado de
abastos.
DEPARTAMENTO DE TECNOLOXÍA:
Visitas:
Parque Experimental de Sotavento
Planta de compostaxe de Lousame
DEPARTAMENTO DE CIENCIAS DA NATUREZA:
Estudio de indicadores biolóxicos de contaminación atmosféricos e acuáticos, na zona.
Estudio do modelado do contorno.
Visita a USC: Centro de Xenómica de Santiago, Facultade de Bioloxía
Participación no Unistemday (células nai)
Participación nas actividades propostas na Semana da Ciencia (novembro) e noutros talleres,
exposicións, charlas, roteiros etc, propostos por diferentes organismos.
Visita ao Museo do Mar en Vigo.
Visita a feira de tecnoloxía Biospain.
Visita ao Centro Nacional de Investigacións Oncolóxicas CNIO e ao Instituto Severo Ochoa de
Madrid
Visita ao museo Luis Iglesias de Santiago
Visita a EDAR e ETAP, Potabilizadora de Santiago e ao Centro de Xestión de lixo de Lousame
para alumnos de 2º de Bacharelato.
Realizaránse outras actividades e visitas que xurdan ao longo do curso.
DEPARTAMENTO DE RELIXIÓN:
PXA – IES Eduardo Pondal
17
Visita á cidade histórica de Pontevedra e o Museo de Poio, para alumnos de 3º da ESO.
Visita ó Mosteiro de Celanova e á cidade de Ourense, para alumnos de 4º da ESO.
Visita aos conventos de clausura e o Museo das Peregrinacións de Santiago para 2º ESO.
Visita ao Mosteiro de San Francisco para 1º BAC
DEPARTAMENTOS DE FILOSOFÍA E GALEGO
Visita ao Parlamento
DEPARTAMENTO DE FÍSICA E QUÍMICA:
Visita ao Museo Ciencia e da Tecnoloxía do IES Arzobispo Xelmirez I.
4. TEATRO.
O GRUPO DE TEATRO DO CENTRO, ten como obxectivo montar unha obra para representar no
Festival de Teatro intercentros. Será coordinado o presente curso polo profesor Miguel Vázquez
coa axuda dunha monitora.
ASISTENCIA A REPRESENTACIÓNS TEATRAIS, nas diversas salas da cidade e no propio
centro é unha proposta realizada por distintos departamentos como Inglés, Francés, Dinamización
Lingüística, Lingua Galega, Filosofía ca asistencia a unha representación teatral sobre a
problemática da inmigración. O departamento de Lengua Castellana asistirá as representacións de
“Luces de bohemia”, no Teatro Principal no mes de xaneiro, con alumnos de 2º BAC e “Rinconete
y Cortadillo” no mes de marzo con 1º de BAC.
5. CINE.
Os alumnos do centro asistirán a aquelas proxeccións cinematográficas no centro ou fora, que os
profesores consideren importantes para a súa formación.
O Departamento de Filosofía proxectará unha película na última semana de xaneiro para
conmemorar o Día da Paz.
Para alumnos de BAC proxeccións de filmes (por determinar) en horario extra escolar, vinculados
aos distintos períodos históricos que son afrontados nas clases de Historia da Filosofía, no contexto
de sendas semanas sobre a Antigüidade, o Medievo, a Modernidade e a Contemporaneidade. Se os
recursos orzamentarios o permiten, tentarase que estas semanas se complementen asemade con
conferencias.
Para alumnos de Cultura Audiovisual, visionado das gravacións realizadas polo alumnado dos
cursos precedentes.
Presentación ao Festival de Cinema Jove de Valencia dos traballos realizados no curso precedente.
En caso de seren seleccionados estes traballos para participar no Festival, unha representación do
alumnado, acompañada do profesor, asistirá ao mesmo.
PXA – IES Eduardo Pondal
18
6. EXPOSICIÓNS E MUSEOS.
Como en anos anteriores, os alumnos do centro visitarán museos e exposicións como: o Auditorio
de Galicia, o MUPEGA, a Biblioteca Anxel Casal, o Centro Galego de Arte Contemporánea, a
Fundación Granell, o Museo de Ciencias Naturais, o Museo do Mar de Vigo, Museo do Pobo
Galego, Hostal dos Reis Católicos..., e participarán nas actividades organizadas por estes
(conferencias, obradoiros, etc.)
DEPARTAMENTO DE RELIXIÓN:
Visita á cidade histórica, ás cubertas da Catedral e o Museo de Terra Santa de Santiago, para
alumnos de 1º da ESO.
Visita ós conventos de clausura e Museo das Peregrinacións en Santiago para alumnos de 2º da
ESO.
Visita ao Mosteiro de San Francisco para 1º BAC
DEPARTAMENTO DE HISTORIA:
Visita á zona monumental, á Catedral, ao Museo, ás cubertas para alumnos de Arte.
Visita ás exposicións da cidade.
Visita ao Museo de Pontevedra.
Visita a un castro: Castrolandín
Visita a una fábrica
Varios Departamentos como o de Historia e Filosofía propoñen visitar o Parlamento de Galicia
7. MÚSICA E CONCERTOS.
Asistencia a concertos no Auditorio de Galicia ou noutras salas da cidade. Queren que ao longo
deste curso todos os alumnos de Música poidan acudir como espectadores a un concerto en
directo, sexa de música clásica, folk ou étnica.
Participación nos concertos que organiza o Concello.
Organización de concertos no propio centro e en colaboración co Concello.
Colaboración, xunto con outros departamentos en actividades multidisciplinares.
8. CONFERENCIAS.
Todos os Departamentos programarán ao longo do curso as conferencias que consideren oportunas.
Polo momento están previstas as seguintes:
PXA – IES Eduardo Pondal
19
DEPARTAMENTO DE FILOSOFÍA:
Prevé a realización dunha conferencia para conmemorar a Semana da Paz (última semana de
xaneiro).
Organización de tres conferencias, a desenvolver unha por trimestre, sobre temas asociados ao
currículo das materias de 1º e/ou 2º BAC
Asistencia a un xuício.
DEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN:
Charlas de orientación profesional para alumnos de 4º de E.S.O.
Charlas de Orientación para alumnos de 2º de BACHARELATO.
Charlas de Orientación sobre ciclos.
Charlas da USC para BAC.
DEPARTAMENTO DE GALEGO:
Conferencias en relación coa materia: charlas a cargo de escritores, ou de críticos especialistas,
organizadas polos profesores ou facilitadas polas institucións, como o que soe suceder no Día das
Letras Galegas. Contacontos, concertos de música.
DEPARTAMENTO DE LENGUA CASTELLANA
Charla-coloquio no centro con la escritora Alicia Borrás, prevista para o mes de marzo.
9. TALLERES E PROGRAMAS.
DEPARTAMENTO DE ORIENTACIÓN
PROPOSTA DA CONCRECCIÓN DO PLAN DE ACCIÓN TITORIAL E DO PLAN DE
CONVIVENCIA 2014-2015
Contidos relacionados coas habilidades sociais, a autoestima, a resolución pacífica de conflictos, a
dinámica de grupos, a igualdade entre homes e mulleres, a educación afectivo-sexual, a prevención
do consumo de drogas, o uso responsable das novas tecnoloxias…….O DESENVOLVEMENTO
DAS COMPETENCIAS EMOCIONAIS E SOCIAIS,…….
Os programas que veñen a continuación son programas de prevención que se desenvolven coa
colaboración das seguintes entidades ou organismos: Concello de Santiago ( Unidade Municipal de
Atención a Drogodependentes (UMAD), IGASEX-3 )·, Cruz Vermella Xuventude,………Baixo a
coordinación do Departamento de Orientación deste centro.
CONCELLO DE SANTIAGO. PROGRAMA ALEIDA. IGAXES-3
ALEIDA é un proxecto dirixido a promover a xestión da diversidade e a mediación intercultural e
enmárcase nos programas relacionados coa inmigración e o traballo con persoas en risco de
exclusión social que desde o 2007, leva a cabo IGAXES-3. IGAXES-3 nace no ano 2001 como
PXA – IES Eduardo Pondal
20
unha organización sen ánimo de lucro, desde e para as persoas, de prestración de servizos no terreo
social. Traballa especialmente na inclusión social de colectivos vulnerables a través dunha filosofía
de traballo baseada nos conceptos de incubación social e empoderamento.
O programa ALEIDA está dentro do Plan de Convivencia do centro, do Plan do Departamento de
Orientación e do Plan Xeral do centro. Dentro do Programa ALEIDA desenvolvéronse neste centro
os seguintes obradoiros:
Coñece a nosa cultura. Dirixido aos grupos de 1º de ESO.
Obradoiro de uso seguro e responsable das novas tecnoloxías da información. Dirixido aos grupos
de 1º de ESO e aos de 2º de ESO.
Obradoiro de resolución de conflitos. Dirixido aos grupos de 1º de ESO e aos grupos de 2º de
ESO.
Obradoiro de educación Afectiva e Relacións non Coercitivas.
Obradoiro do Plan de Prevención de Drogodependencias do Concello de Santiago de Compostela
para 4º ESO.
Titorías individualizadas.
TITORÍAS INDIVIDUALIZADAS :
Obxectivo:
Estudar cos alumnos/as que participan na titoría individualizada as dificultades que teñen no centro,
cos profesores/as, cos calumnos/as, e traballar as posibles alternativas ou solución.
Desenvolver as competencias emocionais:
Estratexias de resolución de conflitos: Ensinar a desenvolver os pasos necesarios para dar solución
alternativas aos conflitos a través de técnicas de comunicación e escpita activa.
Habilidades Sociais: Escoitar, iniciar e mantaer unha conversa, formular unha pregunta, pedir
axuda, seguir instruccións.
Habilidades Emocionais: Controlar os sentimentos, controlar os impulsos,..
Habilidades Cognitivas: Saber ler e interpretar os indicadores sociais, dominar os impulsos,
anticipar consecuencias, comprender as normas de conduta (o que é , e o que non é unha conduta
acptable).
Habilidades de conduta: responder eficazmente á crítica, resistir ás influencias negativas, escoitas
aos demais.
PROTOCOLO DE ACTUACIÓN:
As titorías individualizadas de IGASEX-3 forman parte do Proxecto ALEIDA, que está incluido
dentro do Plan de Convivencia do centro, Plan Xeral do centro, Plan do Departamento de
Orientación, aprobados polo Consello Escolar e Claustro.
As familias dos alumnos/as aos que van dirixidas serán informadas e haberá que ter a súa
PXA – IES Eduardo Pondal
21
conformidade para levalas a cabo.
Os alumnos-as serán informados e aceptarán o programa.
As titoras/as serán informados.
A Dirección do centro dará a súa conformidade, e encargarase da provisión dos espacios.
A Xefa do Dpto. de Orientación coordinará o programa. Todas as semanas, haberá unha reunión de
coordinación entre a orientadora e os técnicos/as do programa (educadores/as sociais).
Cada un dos alumnos/as que participen no programa terán sesións de forma individualizada cos
técnicos de Igaxés-3 (Educador/a Social).
Na última semana do programa, terá lugar unha reunión dos Educadores/as Sociais coas titoras/es
dos alumnos/as que participen no programa para trasmitirlles a información de cada caso e realizar
unha avaliación.
Características xerais dos contextos socio/familiar dos alumnos/as:
Situación socio-familiar desfavorable.
Influencia dun contorno problemático ou conflitivo.
Características persoais:
Situación académica desfavorable, tendencia ao fracaso e/ou absentismo escolar.
Falta de interese, motivación fronte os estudos.
Pouca aceptación dos signos ou persoas que representan autoridade.
Baixa autoestima e pouca confianza nas súas capacidades persoais.
Dificultade para planificarse e finalizar as tarefas encomendadas.
Falta de identificación coa institución educativa.
Incumprimento das normas de convivencia do centro educativo.
“PROGRAMA KTORCE-18. Programa de Prevención de Condutas Infractoras” . ASOCIACIÓN
ARELA – EDUCA BARRIÉ (Fundación Barrié)
A Asociación ARELA traballa dende o ano 2000 na execución de medidas xudiciais impostas a
adolescentes e mozos/as por delitos cometidos antes de cumprir a maioría de idade. A Asociación
Arela ten como obxectivo o desenvolvemento integral da infancia e da mocidade de Galicia, en
situación de desprotección e/ou conflito social, fomentando iniciativas de calidade e
normalizadoras, cun compromiso continuo pola xustiza social.
En qué consiste o programa?
Charlas divulgativas para os alumnos/as de entre 2º e 4º ESO, de 100 minutos de duración, cun
claro obxectivo preventivo das condutas infractoras máis salientables nos adolescentes, facendo
especial fincapé no acoso escolar, as redes sociais, o maltrato familiar…e todas aquelas situación e
temas que viven de cerca os adolescentes, explicando as consecuencias legais e a responsabilidade
PXA – IES Eduardo Pondal
22
dos menores nas mesmas.
Charlas divulgativas para os país/nais: trátase de charlas enfocadas dende o principio de
prevención: prevenir que, nun futuro, os seus fillos/as teñan risco de caer en comportamentos
infractores, necesidade de límites e normas,…. Co Programa KTORCE-18 preténdese achegar a
Lei 5/2000, reguladora da responsabilidade penal dos/as menores aos seus protagonistas, os
adolescentes e as súas familias :Cómo se chega a un Xulgado de Menores
Medidas xudiciaes que se poden impoñer a un/unha menor de idade e en qué consiste cada unha
delas
Delitos mais frecuentes cometidos entre menores de idade
O papel da familia
Consecuencias para os país e as nais (a responsabilidad civil, é decir, os país/nais
“pagan”económicamente todo o que fan os seus fillos/as).
Onde dirixirse no caso de ter algún problema.
Ofertar materiais didácticos e actividades para a aula, co fin de seguir afondando no traballo das
charlas.
PROGRAMA DE EDUCACIÓN PARA A SAÚDE
CRUZ VERMELLA-XUVENTUDE
Xustificación
Un dos obxectivos prioritarios no proxecto global de Cruz Vermella Xuventude é o traballo no
campo da promoción de hábitos de vida saudables, necesidade xurdida da preocupación pola
calidade de vida de adolescentes e mozos/as.
A defensa da saúde foi dende sempre obxectivo prioritario de Cruz Vermella Española, sen
embargo a evolución da nosa institución nos últimos anos transformou a orientación do seu labor
neste campo, pasando dunha intervención meramente asistencial a desenvolver unha laboura
preventiva e por tanto de promoción de hábitos saudables.
A Organización Mundial da Saúde (OMS) na súa Constitución, define a saúde como "un estado de
completo benestar físico, mental e social, e non solamente a ausencia de afeccións ou
enfermidades"1. Esta nova dimensión fainos situarnos nun plano non só individual e illado, senón
nun plano integrador da sociedade y do ser humano, entendendoó como conxunto de condiciones
necesarias ou calidade de vida que permita á persoa exercer tódalas súas facultades en harmonía e
relación co seu propio medio.
A nosa saúde depende, nunha considerable medida, do medio político, social, cultural, económico e
físico no que nos desenvolvemos. Fomenta-la saúde supón por tanto deixar nos individuos a
capacidade de elección dun estilo de vida san, acorde con ese medio e ó seu vez, melloralo cos
diferentes medios que temos ó noso alcance, que a elección dese sistema de vida san chegue a se-la
opción máis fácil para todos e todas. Pero o que sexa ou non saudable non hai que deixalo
1 La Constitución fue adoptada en Nueva York el 22 de Julio de 1946 por la Conferencia Institucional de la Salud.
PXA – IES Eduardo Pondal
23
unicamente en mans dos expertos, senón que é algo que podemos deseñar entre todos e todas
porque ten que ver co noso modo de entender e organiza-la vida.
Por todo elo, traballa-lo área de saúde dende Cruz Vermella Xuventude supón facelo dende o
programa de Educación para a Saúde, é dicir, non só transmitindo información e coñecementos
elementais sobre cuestións de salubridade, senón, sobre todo, desenvolvendo no conxunto da
poboación hábitos capaces de modificar aqueles comportamentos insás ou perigosos para a súa
saúde. Para elo, será necesario recorrer a estratexias de intervención e procedementos específicos
de aprendizaxe e adquisición de condutas.
Segundo o Regulamento da Lei Xeral de Educación do Ministerio de Educación e Ciencia inclúe a
implantación progresiva no curriculum escolar de temas como A Saúde, A Paz e A Cooperación e
O Medio Ambiente. Cruz Vermella Xuventude, orientada ó traballo educativo con adolescentes e
mozos, pode ser vehículo de apoio para impulsar esta reforma, a través de programas de educación
para a saúde e de actividades da institución en Santiago de Compostela.
Obxectivos Xerais
Fomenta-lo interese de adolescentes e mozos/as pola adopción de hábitos e condutas saudables
como parte do seu desenvolvemento integral, modificando aqueles comportamentos que respondan
a costumes individuais e sociais insanas e perigosas para a súa saúde.
Promover entre os/as adolescentes e mozos/as actitudes de responsabilidade respecto ás
drogodependencias con especial referencia ás drogas de síntese, cannabis, alcol e tabaco,
accidentes de tráfico e trastornos na conduta alimenticia (anorexia, bulimia).
Favorecer que os individuos e os grupos organizados da sociedade, acepten a saúde como un valor
fundamental, tratando de facer dela un patrimonio da comunidade, e asumindo responsabilidades e
control de moitas das condicións que lle afectan.
Promove-lo desenvolvemento da educación para a saúde, nos ámbitos de poboación xuvenil
escolarizada e asociada, considerando estes foros os máis adecuados para un exitoso
desenvolvemento de actividades preventivas cara este sector de poboación.
Favorece-lo acceso de adolescentes e mozos á información e ós recursos sociais existentes.
Destinatarios/as
Tendo en conta a importancia dos contidos que se desenvolven no programa , consideramos
necesario traballa-la prevención en adolescentes e mozos con idades comprendidas entre os 14 e os
20 anos, pertencentes a centros educativos, asociacións xuvenís, centros de barrios, etc. Non
obstante, se considerarán como prioritarias persoas dun nivel socioeconómico e cultural baixo,
procurando responder ás necesidades existentes.
PXA – IES Eduardo Pondal
24
Metodoloxía
Seguindo a liña de actuación da nosa asociación, a metodoloxía será participativa e dinámica, de
forma que evite a desmotivación e axude á reflexión, ó análise e á procura de alternativas. A
participación de tódolos membros do grupo a través do debate, a discusión, o traballo en equipo, o
intercambio de coñecementos e puntos de vista... favorece, sen dúbida, o proceso de aprendizaxe.
A metodoloxía que se levará a cabo terá en conta os seguintes criterios psicopedagóxicos:
Partir dos intereses e as capacidades do grupo, así como dos seus coñecementos previos sobre o
tema.
Fomenta-la cohesión de grupo, a participación e o traballo en equipo, utilizando as técnicas e os
recursos convenientes para elo.
Promover un clima de confianza próximo ó grupo, que favoreza a implicación do mesmo nas
actividades e no enfoque de dúbidas.
Adapta-los contidos e actividades ó perfil específico do grupo co que se intervén.
Areas a desenvolver
Tendo en conta o grupo de poboación ó que está dirixido o programa, considéranse como áreas de
traballo prioritarias as seguintes:
1.Hábitos nocivos e drogas (4hs). Para 3º ESO.
2. Sexualidade (4hs). Para 3º e 4º ESO.
3. ETSs – SIDA (2hs). Para 4º ESO.
4 Nutrición e Trastornos da conduta alimenticia (4hs). Para 3º ESO.
1. Hábitos nocivos
OBXECTIVOS
Analizar e amplia-lo concepto de Saúde, atendendo á evolución do termo dende un punto de vista
puramente físico, ata unha concepción máis integral e positiva.
Clarificar conceptos e termos básicos relacio con as drogodependencias.
Analiza-los diferentes factores que poden influír no consumo de drogas, así como nas posibles
consecuencias que poden derivarse do mesmo.
Previr do consumo das drogas máis consumidas pola poboación mozo, entre as que destacámo-lo
alcol , o tabaco, o cannabis e as drogas de síntese.
Dotar ós participantes de ferramentas persoais efectivas para facer fronte a situacións de risco, a
través do adestramento nas HHSS básicas.
Ofrecer ós/as adolescentes e mozos/as ferramentas que favorezan unha planificación saudable do
seu tempo libre.
PXA – IES Eduardo Pondal
25
CONTIDOS
Concepto de Saúde. Estilos de vida saudables.
¿Por que consomen os/as adolescentes e mozos/as. Factores que inflúen no consumo de drogas.
Conceptos básicos sobre drogas: uso, abuso, dependencia,..
Tipos de drogas. Especial referencia a Drogas de Síntese, Cannabis, Alcol e Tabaco.
Consecuencias do consumo de drogas (especial referencia a alcol, tabaco e drogas de síntese).
Como combate-la presión grupal: Habilidades sociais básicas e avanzadas.
Medios de comunicación social e drogas.
Alternativas de Lecer e Tempo Libre adaptadas ó perfil dos/as adolescentes e mozos cos que se
intervén.
2. SEXUALIDADE
OBXECTIVOS
Transmitir a os/as adolescentes e mozos/as conociamplios e adecuados á súa idade sobre a
sexualidade.
Promove-la aceptación da sexualidade como unha dimensión positiva e necesaria para o
desenvolvemento integral da persoa.
Favorece-la adquisición de actitudes de respecto cara a diversidade de persoas e orientacións
sexuais.
Favorecer un maior coñecemento do corpo e o achegamento ós recursos de saúde existentes na
sociedade, como factores que contribúen ó benestar dos/as adolescentes e mozos/as.
Aportar información adecuada sobre anticoncepción e enfermidades de transmisión sexual (ETS),
que contria a prevención de embarazos non desexados e de ETS.
Dotar ós participantes de ferramentas persoais efectivas que favorezan a vivencia da propia
sexualidade dunha forma sana e responsable.
CONTIDOS
Concepto de Sexualidade.
Orientación do desexo e identidade sexual. Prexuízos e estereotipos.
Anatomía e Fisioloxía sexual.
Métodos Anticonceptivos.
Enfermidades de transmisión sexual (ETS).
Sexualidade e xénero.
Habilidades sociais e asertividad.
PXA – IES Eduardo Pondal
26
3. SIDA
Para aborda-lo área de SIDA considérase necesario traballar previamente cos grupos o área de
Sexualidade.
OBXECTIVOS
Aportar información ampla sobre o VIH e o SIDA.
Fomentar actitudes de responsabilidade dirixidas a evitar condutas de risco, que preveñan a
transmisión do virus.
Analiza-los prexuízos e estereotipos dos participantes en torno ó VIH/SIDA e ás persoas portadoras
ou enfermas.
CONTIDOS
Información e coñecementos básicos sobre o VIH e o SIDA.
Vías de transmisión do virus.
Sexualidade e SIDA. Sexo seguro fronte a condutas de risco. HHSS Básicas.
Actitudes cara o SIDA. Prexuízos e falsas crenzas.
4. TRASTORNOS DA CONDUTA ALIMENTICIA
OBXECTIVOS
Informar ós/as adolescentes e mozos sobre a enfermidade e os seus diferentes tipoloxías.
Dar a coñecer ó grupo factores de risco, síntomas e consecuencias dos trastornos alimenticios.
Potencia-las habilidades sociais, a autoestima e hábitos de vida saudables como prevención dos
trastornos.
Fomenta-lo espírito crítico nos/as adolescentes e mozos cara calquera tipo de imaxe que favoreza o
éxito, o prestixio e o recoñecemento social da delgadeza.
Implicar ó grupo no papel activo que poden asumir na detección de casos próximos ó seu medio.
CONTIDOS
Principais trastornos do comportamento alimenticio: anorexia nerviosa e bulimia nerviosa.
Tipoloxía da enfermidade.
Factores determinantes dos trastornos do comportamento alimenticio.
Medios de comunicación social. A publicidade. Estereotipos de beleza.
Factores de risco.
Prevención da anorexia e a bulimia: Autoestima e Habilidades sociais.
PXA – IES Eduardo Pondal
27
Alimentación e nutrición. Dietas saudables, deporte e alternativas no tempo libre.
Recursos de prevención e tratamento da enfermidade. O papel do grupo de amigos e a familia.
PROGRAMA DE “Prevención de Condutas Violentas”:
Habilidades Sociais.
Resolución de conflitos.
Vilencia nas aulas.
Violencia de xénero.
Violencia nas redes sociais.
Este programa irá dirixido ao alumnado de 1º ESO.
Duración: 8 sesións. 1 sesión semanal na hora de titoría.
CENTRO QUÉROTE +XUNTA DE GALICIA
MODALIDADE : COÑECÉNDONOS
INTRODUCIÓN:
Dende os centro Quérote Máis o equipo multidisciplinar formado por Educadores/as Sociais,
Traballadores/as Sociais e Psicólogos/as ofrece formación dirixida á mocidade en temas
relacionados coa imaxe corporal e autoestima, afectividade e sexualidade, convivencia, seguridade
no uso de novas tecnoloxías e prevención de consumos. Trabállase de xeito colaborativo con
recursos complementarios para facer chegar ao alumnado e a toda comunidade educativa a
información en canto temáticas abordadas dun xeito completo e unificado, establecendo
mecanismos estables de colaboración entre todos/as os implicados neste proceso de aprendizaxe.
OBXECTIVOS:
Dar información de modo xeral, complementario e eficaz ante situación que implican maior risco
ou secoñecemento por parte dos rapaces/as, familias e/ou docentes relacionadas cos temas
abordados polos distintos profesionais.
Estimular unha autoestima positiva co obxecto de reducir a influencia da presión grupal.
Educar en habilidades sociais que favorezan a toma de decisión responsables para un mesmo/a e
para a comunidade.
Poñer en valor a diversidade, a tolerancia e o respecto.
Desenvolver o sentido crítico dun modo razonable e responsable.
Tomar conciencia dos hábitos saudables.
Reforzar as habilidades para aprender a distinguir o que gusta e o que non en relación coas demais
PXA – IES Eduardo Pondal
28
persoas.
Aportar información en canto a riscos derivados de determinadas situación (seguridade en Internet,
consumo de sustancias, prevención de embarazos non planificados e ITS, etc).
Transmitir mensaxes positivas sobre os beneficios de non consumir alcohol.
ORGANIZACIÓN, DESENVOLVEMENTO E METODOLOXÍA:
O Proxecto “Coñecéndonos” organízase en 3 sesións formativas:
1ª Sesión: Convivencia, valor da diversidade.
2ª Sesión: Imaxe corporal e autoestima.
3ª Sesión: Afectividade/Sexualidade
Temporalización:
Cada sesión ten unha duración de 100 minutos.
AVALIACIÓN:
Seguindo a normativa, Resolución do 14 de xuño de 2013:
O equipo directivo do centro supervisará o desenvolvemento do proxecto e dará conta aos órganos
de participación e gobernó, aos país/nais ou titores/as legais , así como a institución que participa
no programa.
A inspección educativa realizará, ao longo do curso académico, o seguimento e a avaliación do
programa, e informará periódicamente á Consellería de Cultura, E. e O.U.
A avaliación do proxecto realizada polo centro incorporarase á memoria anual do centro.
PROXECTO DE PREVENCIÓN DO ACOSO ESCOLAR
DIRIXIDO AO ALUMNADO DE 1º ESO
XUSTIFICACIÓN
O acoso escolar é un fenómeno frecuente que afecta a un gran número de nenos e nenas
(para ser mais concretos, entre o 5 e o 18 por cento), e que produce graves consecuencias na saúde
de tódolos actores implicados (non sónasvítimas, senóntamén, nos agresores e nos espectadores)
tanto a corto como a longo prazo (ex. absentismo escolar, trastornos psicopatolóxicos, ideación
paranoide e, tal e como levamos visto nos últimos anos, nos peores casos a morte). Dada a súa
prevalencia e a severidade dos seus efectos, así como, a difusión realizada polos medios de
comunicación e a través das novas tecnoloxías nos casos mais extremos aumentou a preocupación
social e da administración educativa neste senso. Proba desta inquietude no nosos contexto é a
LeiLei 4/2011, do 30 de xuño, de convivencia e participación da comunidade educativa en materia
de convivencia escolar.
Con base en todo o anterior e, no marco do programa Iniciativa Xove subvencionado pola
Consellería de Traballo e Benestar (DOGA núm. 73),preséntase este proxecto piloto que ten como
PXA – IES Eduardo Pondal
29
obxectivo proporcionarlle aos estudantes de ensino secundario unha guía de recursos aos que
acceder no caso de verse inmersos nunha situación de acoso na escola, dado que é un fenómeno
que adoita manterse, a miúdo, en segredo. Non debemos esquecer que os estudantes, por medo ás
consecuencias, non adoitan contarlle a ninguén o que están a vivir, prolongando deste xeito a
situación de vitimización e sufrimento. Se os estudantes dispoñen dunha guía de recursos que lles
permita identificar as situación de acoso e intervir nelas sen ter que pasar por un adulto, é mais
probable que fagan emprego destes recursos. Asemade, o proxecto pretende facilitarlle aos
profesores e aos pais guías que lles permitan a identificación das situacións de acoso e lles
proporcionen pautas de actuación que leven á intervención temperá.
Por último, o desenvolvemento deste proxecto correrá a cargo de profesionais da psicoloxía e da
educación con experiencia no eido do acoso escolar e que , ademais, desenvolven tarefas como
persoal investigador da Universidade de Santiago e relacionadas coa intervención familiar.
Precisamente, no equipo colabora un técnico do Programa “Ruptura de Parella, non de Familia”
(Entidade integrada na Coordinadora de Traballo en Rede Conxo-Milladoiro, coordinada pola Xefa
do Departamento de Orientación do IES Eduardo Pondal). Ademais, a planificación e posta en
marcha desta proposta será incorporada na documentación que rixe a actividade ordinaria do centro
no curso 2014/2015. Para isto, será indispensable a estreita colaboración co Departamento de
Orientación.
OBXECTIVOS
O obxectivo xeral deste proxecto e contribuír á prevención do acoso escolar entre a xuventude do
noso entorno inmediato, mediante o emprego de técnicas de formación levadas a cabo por
profesionais da psicoloxía e da educación. Para isto, desenvolverase unha serie de obxectivos
específicos, que son: (1) Centralizar os recursos relativos ao acoso escolar dispoñibles no noso
entorno nun mesmo e difundir as formas de acceso entre os alumnado do centro, (2) Sensibilizar
aos rapaces na problemática do acoso escolar e proporcionarlles unha guía impresa, e (3)
Sensibilizar a pais e mestres e proporcionarlles pautas de actuación ante situacións de acoso
escolar.
DESTINATARIOS
Os destinatarios directos das actividades son os e as estudantes de primeiro curso de ESO (12-13
anos), se ben poderán beneficiarse alumnos e alumnas de outros cursos, posto que as guías
poñeranse a disposición de todo o alumnado e expoñeranse no centro cartaces de sensibilización
asociados a unha páxina web na que se colgarán os materiais. Asemade, este proxecto pretende
chegar tamén a pais e mestres. Deste xeito, prevemos unha mellora da comprensión da
problemática do acoso escolar entre os rapaces que reciban a formación, así como nos seus pais e
profesores. Do mesmo xeito, entendemos que esta maior sensibilización traducirase nunha
influencia sobre outros rapaces do seu entorno inmediato (compañeiros doutros cursos, irmáns,
amigos doutros centros, etc.). Agardamos tamén que a formación dos pais e profesores se estenda
na súa contorna.
METODOLOXÍA
Este material presentarase en sesións de formación cos alumnos/as, pais e mestres no centro
educativo. No primeiro caso, realizaranse un mínimo de tres sesións de formación ( cunha duración
estimada de 45-50 minutos) co grupo de alumnos e alumnas de primeiro curso da ESO, por
considerar esta unha das idades de máis risco. A súa vez, organizarase unha sesión de formación
dirixida ó profesorado e outra a pais e nais interesados nesta temática. O obxectivo de estas sesións
é achegar os materiais dun xeito accesible e resolver as dúbidas e inquedanzas dos participantes
PXA – IES Eduardo Pondal
30
acerca do acoso escolar, as situacións de risco, as súas consecuencias e os recursos e solucións
dispoñibles na súa contorna inmediata. O deseño e planificación das sesións axustarase ás
necesidades do centro educativo e dos participantes. Os propios membros do equipo serán
responsables de impartir ditas sesións e traballar cos materiais elaborados. Asemade, este proxecto
integrarase no Plan de Convivencia Escolar do centro, no Plan de Acción Tutorial, Proxecto
Educativo e Plan do Departamento de Orientación.
TEMPORALIZACIÓN
As actividades deste proxecto desenvolveranse, en colaboración co Departamento de Orientación
Educativa,ó longo do curso 2014/2015 en función das necesidades e demandas do centro I.E.S.
Eduardo Pondal.
RECURSOS
Facilitaranse dúas guías, unha para nais, pais e mestres, e outra para os estudantes. A primeira
recolle claves que permiten a identificación das situacións de acoso e a diferenciación doutras
situacións afíns (independentemente do rol do estudante). Ademais facilita estratexias para
achegarse a os/as mozos/as e tratar o tema. Por outra banda, o obxectivo de facerlle chegar as guías
a todos os estudantes baséase en dous principios: o primeiro é que, a meirande parte das veces, este
tipo de recursos póñense a disposición de casos concretos nos que xa se coñece que o rapaz está
sendo vítima, de xeito que aqueles casos non identificados non terían acceso, e isto dificultaría que
puideran poñerlle fin á situación (prevención primaria); e segundo, o acoso é unha situación na que
os rapaces e rapazas non se identifican, porque xeralmente adoitan definila como agresións físicas,
deixando a un lado todas aquelas situacións de abuso psicolóxico, relacional e ciberacoso.
Proporcionarlles unha guía sinxela que lles mostre graficamente a multitude de situacións de acoso
que poden vivir, poder axudarlles a identificarse como partes das situacións de acoso (como
agresores, vítimas ou espectadores) e buscar solucións á problemática.
O deseño destes materiais será realizado por profesionais que traballan dende a psicoloxía e a
educación neste eido e que contan con dilatada experiencia na intervención con pais e rapaces/as.
AVALIACIÓN
Antes de comezar as sesións formativas valorarase o coñecemento previo de alumnos, nais, pais e
profesores en relación ó acoso escolar e as súas consecuencias. Igualmente, ao finalizar, valorarase
de novo o coñecemento adquirido ou aprendido e recolleranse as suxestións e achegas dos
participantes de cara a mellora do proxecto.
SEGUIMENTO
Neste derradeira fase, realizaranse contactos periódicos nos meses seguintes para realizar un
seguimento ó longo do curso 2014/2015 e, no caso de detectar esta problemática, cabe a
posibilidade de asesorar ou colaborar co Departamento de Orientación na intervención de casos
particulares.
O xoves, día 25 de setembro, ás 18:00 horas, tivo lugar por parte da Xefa do Departamento de
Orientación deste IES, a presentación aos pais/nais do alumnado de 1º da ESO, dos seguintes
programas:
Programa de Prevención das Conductas Violentas. Pablo Méndez Trigo, coordinador do Programa
de Educación para a saúde da Cruz Vermella.
Programa de Prevención do Acoso Escolar. Irene Quinteiro e Judith Velasco, psicólogas, Grupo
Saraiba da Universidade de Santiago de Compostela.
PXA – IES Eduardo Pondal
31
DEPARTAMENTO DE CIENCIAS
Programa “Ratos na Escola” de Educabarrié ou “Unha cebra na auga” da Universidade de Lugo
Participación no Programa “A Ponte” da USC
DEPARTAMENTO DE GALEGO
Participación na elaboración dun xornal cos programas “El Pais de los Estudiantes”, “La Voz de
Galicia”
Os departamentos de Galego e Inglés seguirán participando en programas euroeos como PEL
(Portfolio Europeo das Linguas) e Comenius .
DEPARTAMENTO DE INGLÉS
Ten solictada a participación nunha actividade de inmersión lingüística en Inglés para alumnos de
3º S(Sección Bilingüe) e 8 alumnos de 3º T
Tamén prevé a participación no programa de intercambio con alumnos do “Magellan Study
Abroad”, de Los Ángeles, USA, a través das redes sociais (Skype, WhatsApp, Facebook, Twitter) o
curso pasado participaron nesta actividade 15 alumnos de 3º, 4º da ESO e 1º de BAC.
Este departamento fará actividades para conmemorar o Día de Europa 9 de maio) e o día de Saint
Patrick (patrón de Irlanda)
PROXECTOS E CONCURSOS
DEPARTAMENTO DE GALEGO:
Concurso redacción de Cocacola
Relato Corto de Caixanova
Promoción da lectura co Clube de Lectura “Outros mundos para-lelos”
DEPARTAMENTO DE INGLÉS
Participará en diversos concursos que se oferten ao longo do curso escolar
DEPARTAMENTO DE HISTORIA
Proxecto Terra
DEPARTAMENTO DE LENGUA CASTELLANA
Participación no programa “Coñecer as cidades patrimonio
PXA – IES Eduardo Pondal
32
DEPARTAMENTO DE CIENCIAS:
Participación en Concursos e en distintos obradoiros e conferencias ofertadas polo Concello,
Consellería de Educación e Medio Ambiente, a Cruz Vermella, etc.
DEPARTAMENTO DE GREGO:
Participación no concurso de Cultura Clásica “En Liña” ODISEA 2015 que se celebrará os días
26, 27, 28 e 29 de xaneiro. O día 29 será necesario que o alumnado participante dispoña de toda a
mañá para concursar nunha das aulas de informática do centro. Caso de que algún equipo quede
empatado a puntos con outros equipos de Galicia participarán nun desempate o día 4 de febreiro.
Participarán alumnos de Latín e Grego (4º T, 1º B e 2º B).
IV Certamen de Relatos Cortos para dinamizar a Biblioteca
DEPARTAMENTO DE MATEMÁTICAS:
Participación nas Olimpíadas Matemáticas, para alumnos da E.S.O. no mes de abril.
DEPARTAMENTO DE FILOSOFÍA
Participación na II Olimpíada Filosófica de Galicia con asistencia ao acto de presentación dos
traballos finalistas na Facultade de Filosofía da USC.
DEPARTAMENTO DE ECONOMÍA:
Participación no concurso “Young Business Talents” organizado por Praxis MMT para 1º de BAC.
Participación de alumnos de 2º BAC nas Olimpíadas Galegas de Economía a finais de xuño.
OUTRAS.
DEPARTAMENTO DE FILOSOFÍA:
Organización dun Club de Lectura Filosófica ou tertulia filosófica que se desenvolverá
mensualmente.
O Departamento de Filosofía ten asumido a clase optativa de Cultura Audiovisual que se imparte
en 3º e 4º da ESO. Un dos obxectivos desta clase é a realización, a cargo do alumnado, de
gravacións en vídeo de carácter estético ou documental.
Desenvolvemento dun blog co nome de Praza pública, incorporado á páxina web do Instituto, e
deseñado co obxeto de promover pequenas investigacións e exercicios de carácter filosófico por
parte do alumnado.
GRUPO SOLIDARIO DO INSTITUTO:
Coordinado pola profesora, Inés López, que realizarán distintas actividades con alumnos ao longo
do curso, tendo como referentes os seguintes días:
20 de novembro: día dos dereitos da infancia
30 de xaneiro: día escolar pola paz e a no violencia
12 de febreiro: menores soldados
PXA – IES Eduardo Pondal
33
8 de marzo: día para os dereitos das mulleres
5 de xuño: día mundial do medio ambiente
12. ACTIVIDADES DEPORTIVAS.
Ligas deportivas internas para todos os cursos, que se realizarán durante os recreos, en diferentes
deportes (Fútbol-Sala, Baloncesto, Voleibol, Bádminton, etc.).
Posibles saídas con diferentes cursos para actividades na natureza: marcha, sendeirismo, rafting,
carreira pedestre, carreiras de orientación, esquí..., segundo interese dos alumnos.
Participación en actividades deportivas puntuais que oferten as diferentes federacións o entidades
deportivas ao longo do curso como:
- Carreira pedestre de Santiago a finais de outubro
- Torneos de Baloncesto do Correo Galego
- Encontros amistosos con outros centros.
- Xogos populares, Loita, Patinaxe…
Santiago, outubro do 2014
Asdo. Mª Isabel Pereiro Raposo
(Vicedirectora)