Harremaneko elementuak

estimuluak

Fisikoak

Kimikoak

Biotikoak

errezeptoreakkoordinatzaileak

efektoreak

Nola erantzuten dute izaki bizidunek?

Erantzunak: izaki bizidunek estimulu batekiko erreakzio gisa egiten duten ekintzak.

Mugimenduzko erantzunak Jariatzezko erantzunak

Portaera eta moldaera

Portaera: organismoek kanpo-estimuluekiko erreakzionatuz sortzen dituzten erantzunen multzoak izaki bizidun bakoitzaren portaera eragiten du.

Bi mota

Bi portaera mota

Berezkoa eta senezkoa Bereganatua edo ikasia

Nerbio-sistema deritzo nerbio-zelulek eratutako organo eta egitura guztien multzoari.

Ornogabeen nerbio-sistemak

Nerbio-sareak Gongoil-sistema

Ornodunen nerbio-sistema

Nerbio-zentroak nerbioak

Zentzumen-nerbioak: errezeptoreetatik nerbio-zentroetara eramaten dute informazioa.

Nerbio motorrak: nerbio-zentroetatik gorputzeko organo efektoreetara helarazten dute informazioa: giharretara eta guruinetara.

Zein da nerbio-sistemaren funtzionamendua?

Zentzumen-organoek jasotako informazioa landu egiten du nerbio-sistemak, eta ondoren, erantzun bat prestatzen du.

Edozein estimulurekiko erantzunik azkarrenei eta soilenei ekintza erreflexuak esaten zaie.

• Errzeptoreak deritzo kanpo-estimuluak nahiz barne-estimuluak hautematen berezituta dauden egitura sentsorialei.

KOORDINAZIO - SISTEMAK

Animaliek bi sistema dituzte:

• sistema endokrinoa • nerbio-sistema

Lokomozio-aparatua• Ornogabeen

lokomozio-aparatua:Exoeskeletoa dute.

• Ornodunen lokomozio-eskeletoa: Endoeskeletoa dute.

Landare erantzunak estimuluekiko:

• Grabitazio-estimulua

• Estimulu mekanikoak

• Argi-estimulua

• Bero estimulua

• Estimulu hidrikoa

• Estimulu kimikoak

Tropismo

• Fototropismoa

• Geotropismoa

• Tigmotropismoa

• Hidrotropismoa

Nastiak

• Nastiak deritze landareen zenbait atalek kanpo-estimuluekiko erreakzionatuz sortzen dituzten erantzun iragankorrei.

Landare-hormonak

• Landare-hormonak deritze landareen bizi-funtzioak erregulatzen eta koordinatzen dituzten substantzia kimikoei.