gorputzaldiak - berastegikasiz · pdf filegorputzaldiak - 1 unitate didaktikoa 4 sarrera...

26
GORPUTZALDIAK 1. Unitate Didaktikoa ENPATIA Arbelak mugituz bilduma

Upload: dinhque

Post on 05-Feb-2018

257 views

Category:

Documents


6 download

TRANSCRIPT

Page 1: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

GORPUTZALDIAK

1. Unitate DidaktikoaENPATIA

Arbelak mugituz bilduma

Page 2: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

2

EdukiakAmaia Navascues Alberdi, Ana Remiro Esnoz

Edukiak osatzeko laguntzaJune Kortazar Zabala

IlustrazioakQim Castillo

BabesleakGipuzkoako Dantzagunea, Lasarte-Oriako Berritzegunea

Page 3: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

3

Sarrera...................................................................................................................................4Metodologia.........................................................................................................................6Laburpen didaktikoa...........................................................................................................8Unitate didaktikoaren eskemaSarrera.................................................................................................................................11Hasi baino lehen… ........................................................................................................12Eskola

1. Saioa.................................................................................................................13 Saioaren sarrera.................................................................................................13 Beroketa: Gorputza esnatu.............................................................................13 Garapena I: Ukitze Puntuak.............................................................................14 Garapena II: Ispilatu...........................................................................................14 Saioaren itxiera ................................................................................................15

2. Saioa ...............................................................................................................16 Saioaren sarrera.................................................................................................16 Beroketa: Garbiketa ........................................................................................16 Garapena I: Mugimenduaren trena................................................................17 Garapena II: Txotxongiloak.............................................................................18 Saioaren itxiera..................................................................................................18

3. Saioa.................................................................................................................19 Saioaren sarrera.................................................................................................19 Beroketa: Gorputza esnatu.............................................................................19 Garapena I: Gorputza gidatu...........................................................................20 Garapena II: Espazio negatiboak.....................................................................21 Saioaren itxiera..................................................................................................21

4. Saioa.................................................................................................................22 Saioaren sarrera................................................................................................22 Beroketa: Garbiketa..........................................................................................22 Garapena: Gure dantza....................................................................................23 Saioaren itxiera..................................................................................................23

Musika.................................................................................................................................88

Page 4: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

4

Sarrera

Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten 4 sesio jasotzen ditu. Unitate honen helburu nagusia enpatia gaitasun sozio afektiboen garapenean datza, Dantza tresna pedagogiko bezala edukiz.

Lehen Hezkuntzako 1. eta 2. zikloko ikasleei dago zuzendua, 6-12 urte bitartean. Pro-posatzen diren ekintzek etapa horren garapen psikologiko, kognitibo, sozial, afektibo eta fisikoa kontutan hartzen dituzte.

Proposatzen den planteamendu didaktikoaren garapenerako, ardatz erreferentetzat Hezkuntza, Hizkuntza Politika eta Kultura Sailak proposatutako Heziberri 2020 plana hartu da , zeinak EAErako Oinarrizko Hezkuntzarako kurruikuluma ezartzen duen. Era honetan Unitate Didaktikoa justifikatua geratzen da, hemendik konpetentziak, helburu didaktikoak, lorpen adierazleak eta edukiak agertuz.

Unitate Didaktiko honek pertsonen gaitasun fisiko, motor, kognitibo, sozial eta afek-tiboen garapen integrala bermatzeko printzipio orokorrei erantzuten die. Honela, Hezkuntza konpetentzi orokorrak garatzen lagunduko dute, zehatzago, elkarbizitzarako konpetentzia, hau da, pertsonen arteko, taldeko eta komunitateko egoeretan elkar-rekikotasunez parte hartzea, eta norberari aitortutako eskubideak eta betebeharrak besteri aitortzea, norberaren zein guztion ongirako.

Gaitasun sozio afektiboen garapenaren bitartez, ikasleak norberaren ulermenean, be-stearen ulermenean eta besteekiko erlazioan sakondu ahal izatea bilatuko da. Honela, enpatia, terminora hurbiltze bat egongo da, gorputz praktikaren bitartez sentsibilizatuz, bestearen lekuan jarri, beraienganako balorazio egoki bat eduki eta norberarentzako eta besteentzako modu on batean kooperatu ahal izateko..

Page 5: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

5

Gaitasun sozio afektiboak, Dantza tresna pedagogiko bezala erabiliz landuko dira. Dant-za, mugimendu libre eta jolasaren erabileraren bitartez, espresio bide eta besteekiko topaleku bezala bideratuko da. Mugimendu librea adierazpen gaitasun eta auto-ezagutza gisa erabiliko dugun moduan, bere alderdi integratzailea ere agertuko da. Recak (2005) dioen bezala, dantza librea da, ez bakarrik adierazteko, baizik mugimenduak jasotzeko, honi erantzuteko eta besteen mugimendua eta zentzua islatzeko ere. Capellok (1980) azpimarratzen duen ideiatik abiatuko gara, zeinak edozein keinu edo adierazpen ez ber-bal zilegi dela dioen, izan ere, ez baitiegu onargarria edo ederra zer den esaten diguten kanon estilistikoei men egingo.

Unitate Didaktikoetan zehar, eta Oinarrizko konpetentzien garapenaren ondoren, ikasleek ikasketak barneratuko dituzte, beste egoera eta testuinguruetan erabili ahal izango dituzten edukiekin erlazioan jarriz. Irakaskuntza-ikaskuntza prozesu osoan zehar, ikaskuntza esanguratsuaren teoria hartuko da oinarri bezala eta ikasleak aurretik ditu-en ezagutzak erreferentzi bezala hartuko dira, ikaskuntza berri bat eraikiz eta honela ezagutza egokituz eta berreraikiz.

Bestalde, ikaskuntza kooperatiboak ere garrantzia dauka Unitate hauetan, ekintza asko esperientzia sozialetan oinarrituko direlako, ikasleen artean informazioa elkar trukatuz eta interakzio hortatik ikasiz.

Page 6: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

6

Metodologia

Unitate Didaktiko bakoitza enpatia terminori buruzko aurre-ebaluazio batekin hasiko da. Honela, irakasleak gaitasun sozio afektiboei dagokienez ikasleek zer ezagutza maila duten jakingo du, ondoren jasotako informazio berria erabiliz ezagutza berreraiki ahal izateko.

Unitate Didaktikoa gaitasun sozio afektibo baten inguruko lau saioz osatua dago. Aldi berean, saioek hiru fasez osaturiko egitura berdina izango dute: beroketa, mugimen-durako prestaketa bezala, motrizitate nahiz jarrera mailan; garapena, non esperientzia jolasen bitartez landuko diren kontzeptuetan sakonduko den; eta itxiera, zeinean la-saitasunera itzuli eta bizipenen inguruko kontzientzia hartuko dugun.

Aldi berean, Unitate Didaktiko bakoitzaren amaieran espazio bat eskainiko zaie, eta espazio honetan taldekako dantzak eraiki ahalko dituzte proposaturiko jarduerak oin-arritzat hartuz, honela beraien bizipen eta jasotako ezagupenetan sakonduz.Irakaskuntza modu nagusiak aurkikuntza gidatua, mugimendu arazoen ebazpena eta zereginen esleipenak izango dira. Eta ondorioz, Unitate Didaktikoaren helburuetan azaldutako gaitasun sozio afektiboaren garapena erraztuko lukeen ikaskuntza testuingu-rua sustatuko da.

Saio hauetan, jolas eta sormen espazio bat sortzea da helburu, bakoitzaren berezko mugimendutik abiatuta. Honela, auto-ezagutza eta besteekiko harremanaren bitartez, ume bakoitzak mugitu eta erabakiak hartu ahal izango ditu libreki, egiten diren pro-posamenen barruan. Jolasa, sormen eta askatasun leku bezala aurkeztuko dugu, non umea libre mugitu ahal izango den, bere erabaki propioak hartuz.

Colasen (1998) arabera, jolasaren bitartez umeak bizipenak pasiboki jaso beharrean jolas aktiboago batengatik ordezkatuko ditu. Era honetan, erdibideko espazio bat sortu ahal izango da kanpo (kanpo errealitatea) eta barruaren artean (premia pertsonalak, desioak, sentimenduak...).

Schilderrek (1983) dioenez, jolasa desio baten azaleratzea izan daiteke askotan. Forma, mugimendu eta egitura ezberdinak probatuz bere autokontzeptua garatzea ahalbidetu dezakeen espazioa dela dio. Honela, jolasak umearen garapenean egokitzapen eta inte-graziorako bitartekari bezala funtzionatzen du.

Saio hauetan zehar, irakaslearen rola jarduerak aurrera eramateko gidariarena izango da, segurtasun eta konfidantza giroa eskeiniz. Partaideekiko gertutasun jarrera bat mantendu beharko duen arren, berak aukeratuko du jardueretan aktiboki parte hartu edo behatzaile moduan kokatzea. Arreta mantenduko du taldekako nahiz bakarkako egoeren aurrean proposamenek zer denbora behar duten hausnartuz eta aurrean duen taldearen ekintzak egokituz.

Page 7: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

7

Page 8: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

8

Labu

rpen

did

akti

koa

Page 9: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

9

Page 10: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

10

Page 11: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia4. UNITATE DIDAKTIKOA: ENPATIA

Sarrera orokorra

Fischmanek (2008) enpatia pertsona batek beste bat ulertzeko duen gaitasuna bezala definitzen du, non beste pertsonak duen bizipena esperimentatzea bilatzen den. Be-steak zer sentitzen duen norberaren esperientzian antzemango dugu, eta honela, ego-erari erantzun bat ematea ahalbidetuko digu.

Enpatia izaten duen pertsonaren bizipenean, bi momentu bereizten dira: Lehena, uz-tartze afektiboa gertatzen den momentua da, non bestearen egoera afektiboa sentitzen den enpatia izaten duenaren gorputzean. Bigarren momentuan, uztartze afektibo hor-ren banaketa ematen da, bi egoera afektiboak bereiztean, hausnarketaren erabilera dela eta, aspektu kognitiboa azaleratzean.

Enpatia gaitasun hori lantzeko egoera desberdinak eskainiko ditugu: Ikasleek rol-truke-ak egingo dituzte eta aldi berean beste pertsonen gorputz egoerak, muskuluen tonua eta mugimendu gaitasunak eskuratuko dituzte. Hori izango da moldagarritasuna lan egiteko era eta gurekiko desberdinak diren ikuspuntuak bizi ahal izateko aukera.

Enpatiaren ezaugarriak:

· Bestearen azalean jartzea, bere egoera ulertuz.· Bestearen egoera afektiboarekin konektatzeko gaitasuna.· Beste pertsonarekiko ezberdindu eta egoerarekiko era koherente batean erreakzi-onatu.

11

Page 12: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

Hasi baino lehen, kontuan hartu beharreko gauzak

Umeen isiltasuna

Unitate didaktiko hauetan proposatzen diren gorputz dinamika guztiak modu egoki batean bideratzeko,isiltasuna mantentzea oso beharrezkoa da, beste arrazoien artean, bereziki gorputzari hitz egiteko lekua/esparrua uzteko helburua delako. Beste adierazpen mota bat martxan jartzen da non komunikazioa ez da hitzez pasatzen, keinuez eta mugi-menduez baizik.

Hemen proposatzen ditugun dinamikak dantzatik ekarritakoak dira eta komunikazio ez berbal planoan gertatzen eta garatzen dira. Horietan parte hartzen dutenak komunikazio berbalera pasatzen badira, dinamikaren mekanismoek ez dute modu egoki batean funtzi-onatzen, zentzua galtzen dute eta bilatzen diren helburuak ez dira lortzen.

Proposatutako lan honekin beste egoteko modua desberdin bat bilatzen da non hitzak ez duen protagonismorik.

Postura

Dinamika zutik hasten direnean gorputzaren kokapenari jarriko diogu arreta ahalik eta mugimenduetarako disponibilidade handiarekin jolasteko. Postura 0k honako baldintzak behar ditu: Zutik, oinak paraleloan, aldaken zabaleraren distantzia mantenduz, bizkarre-zurra luze, besoak erlaxatuak eta zintzilik, burua bizkarrezurraren ardatzean edo, beste modu batean esanda, bizkarrezurrarekin lerrotuta eta begirada aurrera.

Oinarrizko mugak

Edozein jarduera didaktikoan bezala, talde dinamika hauetan umeek ez dute mugimen-duak edo egoerak erabiliko besteari mina egiteko edo gaizki sentiarazteko. Horrelako jarrerak ez dira onartuko.

12

Page 13: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

1. SAIOA

Saioaren sarreraSaioaren hasieran ikasleekin borobil bat egingo da, enpatia deituriko gaitasun sozio afektiboari buruz galdetzeko, eta horrekin erlazionaturiko esperientziaren bat partekatzeko.

Enpatia hitza inoiz entzun duten galdetuko zaie, ea badakiten zer esan nahi duen beste norbaiten azalean jartzeak, edota inoiz eduki duten sentipenen bat beste norbaitek zerbait biziki sentitu duela sumatu dutenean.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Beroketa: Gorputza esnatu

Hasierako kokapena

Umeak espazio zabalean sakabanatuta daude modu libre batean.

Deskribapena

Aretoan ibiliz hasiko gara, ibilbide desberdinak eginez, bertan dauden pertsonak eta espazioa behatuz. Ibiltzen ari garen bitartean, ikasle bakoitzari gorputza berotzeko modu bat pentsa dezala eskatuko diogu, galdera honi erantzuna emanez: zer behar du nire gorputzak mugitzen hasteko? Pentsatzeko minutu batzuk utzi ondoren, nahi duten lekuan geratu eta banan-banan ikasleek beraien proposamenak erakutsiko dituzte, eta besteok beraiekin egingo ditugu aldi berean.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Behar baldin bada, proposamen hau adibideren batekin argi daiteke (lepoa luzatu alde batera eta bestera, besoekin borobilak egin, gerria mugitu, hankak askatu...). Honeta-rako, beste kiroletan edota hainbat ekintza fisikotan erabiltzen dituzten ariketetan pentsatzea lagungarria izan daiteke.

Bariazioak

Bakarka pentsatzea edota mugimendua adieraztea zaila egiten bazaie, bikoteka jar daitezke elkarrekin pentsatu eta erabakitzeko. Ariketa bera borobil batean egin deza-kete, kontzentrazio maila eta talde sentsazioa handiagoa izan dadin.

Iraupena: 10 minutu inguru.

13

Page 14: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

Garapena I: Ukitze puntuak

Hasierako kokapena

Umeak espazio zabalean sakabanatuta daude modu libre batean. Deskribapena

Ibiltzen jarraitzen dugun bitartean, pixkanaka taldea ixten joango gara, bakoitza be-stearengandik geroz eta hurbilago ibiliz. Momentu jakin batean, irakasleak 1 zenbakia esatean, bakoitzak pertsona bat ukitu eta postura horretan geratuko da. Eta “ibili” esatean, berriz ere oinez jarraituko dugu. Jolas hau, 1, 2, 3 eta 4 zenbakiak, ukitze pun-tuak mantendu behar dituzten pertsona kopuruarekin erlazionatzean datza. Aurrera eramateko, gorputz atal desberdinak erabili daitezke. Zero zenbakia kontakturik eza adierazteko erabil dezakegu.. Kontuan hartu beharreko gauzak

Jolas honek bat-batekotasuna eta azkartasuna eskatzen dituenez, kontuz ibili beharko dugu minik har ez dezagun eta besteei ere minik eman ez diezaiegun.

Bariazioak

Ikasleek pixkanaka talde dinamikaren ardura senti dezaten, ikasle bati irakaslearen pa-pera egiteko esan ahal diogu, hau da, bera izango litzateke oraingo honetan zenbakiekin jolastuko litzatekeena.

Iraupena: 5 minutu inguru.

Garapena II: Ispilatu

Hasierako kokapena

Bikoteka.

Deskribapena

Bata bestearen aurrean jarriko da. Bata “pertsona” izango da, eta bestea “ispilua”. Pertsona nahi duen bezala hasiko da mugitzen, eta ispilua berdina egiten saiatuko da. Denbora tarte bat pasa ondoren rolak trukatuko dituzte. Ekintza hau bikotekide ezber-dinekin gauzatuko dute.

14

Page 15: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

Kontuan hartu beharreko gauzak

Batez ere dinamika honen hasieran, mugimenduak mantso-mantso egin beharko dituz-te, bi ikasleren mugimenduak aldi berean egitea izango baita helburua. Garrantzitsua da, baita ere, bikoteek mugimendu berdinak egin behar ez dituztela gogoraraztea, aurka-koak baizik (ispilu batek bezala).

Iraupena:10 minutu inguru.

Saioaren itxiera

Saioa amaitzean, izandako esperientzia desberdinei buruz mintzatzeko tarte bat edukiko dute. Orduan, zein egoeratan sentitu diren eroso eta zeinetan ez adierazi ahalko dute, adibidez, hausnarketari bidea emanez.

Iraupena: 15 minutu inguru.

15

Page 16: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

2. SAIOA

Saioaren sarreraBigarren saioaren sarrerarako, guztien artean borobil bat osatuko dugu, eta lehenengo saioa gogoraraziz hasiko gara. Zein ekintza egin genituen eta egitean zer sentitu genuen adieraziko dugu.

Ondoren, enpatiaren kontzeptura itzuli eta argitu ahalko dugu, aurretik zer zekiten gogoratuz eta bizitako esperientziarekin erlazionatuz. Honela, aurretikako eta ondoren-go informazioaren egokitze eta berreraikitze bat egin ahalko da.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Beroketa: Garbiketa

Hasierako kokapena

Umeak espazio zabalean sakabanatuta daude modu libre batean.

Deskribapena

Jolas honetan gorputzeko geruza eta gune ezberdinetatik igaroko gara:Azala: Hasteko dutxa txiki bat hartuko dugu, xaboia gure azal guztitik pasaz eta gor-putza esnatuz.

Hezur eta giharrak: Lurrean eserita, behetik goraka joango gara, hezurrak giharretatik bereiziz, eskuekin emango dugun masaje edo kolpetxoen bitartez. Ibilbide hau be-hatzetatik hasi eta aurpegiko gune ezberdinak errepasatuz amaituko dugu.Artikulazioak: Artikulazioa bi hezurren arteko lotura izanik, gure gorputzeko artikulazi-oak bilatzen saiatuko gara, baita hauen mugimenduak nolakoak diren aztertzen ere.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Ukitzeko modu ezberdinei dagokienez, eskuak modu desberdinetan erabiliko ditugu, hatz puntekin ikutuz, eskua posizio itxian baina airez beteta erabiliz..

16

Page 17: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

Bariazioak

Taldean nahiko konfiantza badago, dinamika hau binaka egin daiteke, batak bestea ma-nipulatuz eta amaitzean rolak trukatuz. Azala, hezur eta giharren esplorazioa zutik egin daiteke, eta artikulazioak mugitzeko manipulatua izaten ari denari etzateko eskatu ahal diogu.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Garapena I: Mugimenduaren trena

Hasierako kokapena

Lerro batean.

Deskribapena

Trenaren zati guztiak ez dira aldi berean mugitzen. Leku ezberdinetatik pasa ahala, mug-imendu desberdinak gauzatzen ditu. Baina konturatzen bagara, zati guztiek leku beretik pasatzean mugimendu berdina egiten dute.

Honela, gure ikasleak tren bihurtuko dira. Lerroan kokatuko dira, lehenengoa bere bidea egiten hasiko da, eta besteak egindako bide horretatik pasako dira. Bidea ekintza libre eta bat-batekoz osaturik egongo da. Denbora bat pasa ostean, lerroko lehenengoa bukaerara joango da, eta bigarren postuan zegoena lehenengoan jarriko da. Modu hon-etan, lerroko kide guztiak pasako dira posizio ezberdinetatik.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Bidea ekintza desberdinez osatua egoteaz gain, espazio fisikoa ere erabil dezakegu gure aztarnak uzteko, hala nola, paretak, lurreko leku jakinak, aretoan dauden materialak...

Iraupena: 10 minutu inguru.

17

Page 18: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

Garapena II: Txotxongiloak

Hasierako kokapena

Bikoteka.

Deskribapena

Pertsona bat txotxongiloa izango da eta bestea manipulatzailea. Jolasa manipulatzaileak txotxongiloaren gorputzeko atal ezberdinak mugitzean datza, posizio (estatiko) ez-berdinetara eramanez eta nahi duen irudia sortuz. Ekintza hau bikote desberdinekin egingo dugu.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Manipulatzailearen helburua txotxongiloa ez apurtzean datza, beraz artikulazio bakoit-zaren aukerak kontuan hartu beharko ditu.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Saioaren itxiera

Saioa amaitzean, izandako esperientzia desberdinei buruz mintzatzeko tarte bat edukiko dute. Orduan, zein egoeratan sentitu diren eroso eta zeinetan ez adierazi ahalko dute, adibidez, hausnarketari bidea emanez.

Iraupena: 10 minutu inguru.

18

Page 19: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

3. SAIOA

Sarrera

Hirugarren saioaren sarrerarako, guztien artean borobil bat osatuko dugu, eta lehengo bi saio gogoraraziz hasiko gara. Zein ekintza egin genituen eta egitean zer sentitu ge-nuen adieraziko dugu. Ondoren, enpatiaren kontzeptura itzuli eta argitu ahalko dugu, aurretik zer zekiten gogoratuz eta bizitako esperientziarekin erlazionatuz. Honela, aur-retikako eta ondorengo informazioaren egokitze eta berreraikitze bat egin ahalko da.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Beroketa: Gorputza esnatu

Hasierako kokapena

Umeak espazio zabalean sakabanatuta daude modu libre batean.

Deskribapena

Aretoan ibiliz hasiko gara, ibilbide desberdinak eginez, bertan dauden pertsonak eta espazioa behatuz. Ibiltzen ari garen bitartean, ikasle bakoitzari gorputza berotzeko modu bat pentsa dezala eskatuko diogu, galdera honi erantzuna emanez: zer behar du nire gorputzak mugitzen hasteko? Pentsatzeko minutu batzuk utzi ondoren, nahi duten lekuan geratu eta banan-banan ikasleek beraien proposamenak erakutsiko dituzte, eta besteok beraiekin egingo ditugu aldi berean.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Behar baldin bada, proposamen hau adibideren batekin argi daiteke (lepoa luzatu alde batera eta bestera, besoekin borobilak egin, gerria mugitu, hankak askatu...). Honeta-rako, beste kiroletan edota hainbat ekintza fisikotan erabiltzen dituzten ariketetan pentsatzea lagungarria izan daiteke.

Bariazioak

Bakarka pentsatzea edota mugimendua adieraztea zaila egiten bazaie, bikoteka jar daitezke elkarrekin pentsatu eta erabakitzeko. Ariketa bera borobil batean egin deza-kete, kontzentrazio maila eta talde sentsazioa handiagoa izan dadin.

Iraupena: 10 minutu inguru.

19

Page 20: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

Garapena I: Gorputza gidatu

Hasierako kokapena Umeak espazio zabalean sakabanatuta daude modu libre batean.

Deskribapena

Proposamen honen bitartez, gure gorputza espazioan zehar gidatuko dugu era ezberdi-netan.

Dinamika honek bi atal ditu:

1. atala: Aretoan ibiltzen hasiko gara. Bakoitzak ibilbide ezberdinak egingo ditu eta es-pazioan sakabanatuko gara.

2. atala: Espazio osoa erabiltzen jarraituko dugu gure artean talkarik egin ez dezagun. Norabide ezberdinak hartuko ditugu bi eratan:

Lerro zuzena: Espazioaren puntu batean gelditzen gara, beso bat aurrerantz luzatuko dugu eta honek adierazten duen norabidea hartuko dugu marra zuzena jarraituz pa-retara iritsi arte, inorekin talka egin gabe. Iristean besoa jaitsiko dugu. Ekintza hau er-repikatuko dugu norabide desberdinak erabiliz.

Lerro kurbatua: Jendea saihestuz jarraituko dugu baina oraingo honetan burua bolantea balitz bezala erabiliko dugu jendearekin talka ez egiteko, espazioan kurbak marraztuz.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Ariketa hau norberak bere erritmoan egingo du, bai ibiltzeko eta baita erabakiak hartzeko momentuetan ere. Garrantzitsua da azpimarratzea inorekin ezin dugula talka egin, espazioan bidegurutze asko egongo baitira.

Bariazioak

Proposamena garatzeko espazioa murriztu dezakegu, honela gurutzatzeak ugarituko dira, eta espazio txikiak zehaztasun gehiagoz mugitzera behartuko gaitu. Beste aukera bat bi mugimendu erak (lerro zuzena eta lerro kurbatua) nahastean datza, eta bakoit-zak erabakiko du noiz aldatu batetik bestera.

Iraupena: 10 minutu inguru.

20

Page 21: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

Garapena II: Espazio negatiboak

Hasierako kokapena

Bikoteka.

Deskribapena

Pertsona batek posizio bat hartzen du eta hor gelditzen da. Beste pertsonak, forma horren espazio negatiboetan kokatzen du bere gorputza, hau da, hutsuneetan, barruan zein inguruan puzle bateko piezak izango balira bezala, baina elkar ukitu gabe hiru di-mentsioko espazioan. Orduan forma hartu duen lehenengo pertsona kontu handiarekin bere posiziotik irtengo da (ukitu gabe baita ere), bigarrenak espazio negatibo horren formarekin jarraituko duelarik. Orain lehenengo pertsona hori izango da espazio negat-iboa egingo duena. Horrela jarraituko dugu, geroz eta zehatzagoak izaten.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Jolas honetan, nahiz eta hartzen ditugun formek garrantzia eduki, arreta berezia jarriko diegu trantsizioei, hau da, leku batetik bestera joateko erari.

Bariazioak

Ariketa bera hirukote edo laukoteetan proba dezakegu. Taldeko kideek, lehenengo, bigarren, hirugarren edota laugarren diren erabakiko dute. Ordena horretan jolasarekin hasiko dira: lehenengoak forma bat hartuko du, gero bigarrenak espazio negatiboa eg-ingo du eta honela denak gehitu arte. Bukatutakoan, lehenengoa atera egingo da, on-doren egituran berriro sartzeko, jolas zikloarekin jarraituz.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Saioaren itxiera

Saioa amaitzean, izandako esperientzia desberdinei buruz mintzatzeko tarte bat edukiko dute. Orduan, zein egoeratan sentitu diren eroso eta zeinetan ez adierazi ahalko dute, adibidez, hausnarketari bidea emanez.

Iraupena: 10 minutu inguru.

21

Page 22: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa4. SAIOA

Saioaren sarrera

Enpatiari buruzko azken eskola hau, aurreko hiru saioetan jasotako ezagutzen trans-ferentziara egongo da zuzendua. Transferentzia hori gauzatu ahal izateko, ekintza enpatikoa zein beste egoeratan bizi izan duten edo gerta daitekeen galdetuko zaie. Honetarako, bizitzako hainbat esparru edo testuinguru pertsonal hartuko dira kontuan, adibidez, familiako erlazioetan edo jolastokian edota parkean lagunekin elkartzen dire-nean.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Beroketa: Garbiketa

Hasierako kokapena

Umeak espazio zabalean sakabanatuta daude modu libre batean.

Deskribapena

Jolas honetan gorputzeko geruza eta gune ezberdinetatik igaroko gara:Azala: Hasteko dutxa txiki bat hartuko dugu, xaboia gure azal guztitik pasaz eta gor-putza esnatuz.

Hezur eta giharrak: Lurrean eserita, behetik goraka joango gara, hezurrak giharretatik bereiziz, eskuekin emango dugun masaje edo kolpetxoen bitartez. Ibilbide hau be-hatzetatik hasi eta aurpegiko gune ezberdinak errepasatuz amaituko dugu.

Artikulazioak: Artikulazioa bi hezurren arteko lotura izanik, gure gorputzeko artikulazi-oak bilatzen saiatuko gara, baita hauen mugimenduak nolakoak diren aztertzen ere.

Kontuan hartu beharreko gauzak

Ukitzeko modu ezberdinei dagokienez, eskuak modu desberdinetan erabiliko ditugu, hatz puntekin ikutuz, eskua posizio itxian baina airez beteta erabiliz...

22

Page 23: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

EnpatiaBariazioak

Taldean nahiko konfiantza badago, dinamika hau binaka egin daiteke, batak bestea ma-nipulatuz eta amaitzean rolak trukatuz. Azala, hezur eta giharren esplorazioa zutik egin daiteke, eta artikulazioak mugitzeko manipulatua izaten ari denari etzateko eskatu ahal diogu.

Iraupena: 10 minutu inguru.

Gure dantza

Unitate didaktikoari amaiera emateko, saioaren tarte handi bat talde dantza bat sortzen emango dugu, unitatean zehar ikasleek parte hartu duten ekintzetako batzuk aukeratuz. Honela, bizipenak bildu eta errepasatuko ditugu, aldi berean, partaide bakoitzak gertat-utakoari eta sentitutakoari buruz hausnarketa egingo du.

Talde guztiaren laguntzaz, aurreko saioetan egindako ekintzak errepasatuz hasiko gara.

Ondoren, 3-5 pertsonetako taldeak osatzea eskatuko dugu. Hori egin ondoren, 15 bat minutu izango dituzte talde dantza hori gauzatzeko, aurrerago, itxierako atalean beraien kideen aurrean erakutsiko dutelarik.

Dantza sortzeko, nahi dituzten ekintzak aukeratuko dituzte, gura duten ordenean, buru-ratzen zaizkien aldaketak gehituz.

Jolas hau oso irekia denez, agian ikasle batzuek gida moduko bat edukitzea eskertuko lukete jarraibide edo adibideak emateko:

Dantzaren hasiera hau pentsa dezakete: non eta nola hasiko dira?

Non nahi dute publikoa kokatzea? Ze distantziatan egon nahi dute publikoarekiko?

Gehien gustatu zaien ekintza hautatuz hasi daitezke dantza garatzen.

Dantzak eraikiz, unitatean zehar edukitako bizipenen artean zer berreskuratu nahi duten eta zer aldaketa egin nahi dituzten pentsa dezakete talde txikietan.

Iraupena: 25 minutu inguru.

Saioaren itxiera

Unitate hau amaitzeko, partaideek eginiko dantzak erakutsi eta partekatuko dituzte beste taldeekin. Hala, bakoitzaren bizipen, nahi, ideia eta mugimenduak partekatu eta jasoko dituen espazioan amaituko dugu..

Iraupena: 15 minutu inguru.

23

Page 24: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Gorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa

MUSIKA

1. Saioa

Gorputza esnatu Summer, Joe Hisaishi. 6:26 Steady State, Penguin Cafe Orchestra. 3:36 Ukitze puntuak Star Scat, Caravan Palace. 3:51

Ispilatu Le Cou De La Girafe, Pascal Gaigne. 3:06 Dead Already, Thomas Newman. 3:23 La Valse d´Amélie, Yann Tiersen. 2:16

2. Saioa

Garbiketa Mahalageasca, Mahala Rai Banda vs. Shantel. 4:18 Dragons, Caravan Palace. 4:06

Mugimenduaren trena Miss Teardrop, Felix Laband. 3:25 Boycott Inmorality, Rachel Portman. 4:38

Txotxongiloak Summer 78, Yann Tiersen. 3:41 I Giorni, Ludovico Einaudi. 6:19

3. Saioa

Gorputza esnatu Summer, Joe Hisaishi. 6:26 Steady State, Penguin Cafe Orchestra. 3:36

Gorputza gidatu Herrian Herria, Pascal Gaigne. 4:42 Zig Zag, René Aubry. 3:27

Espazio negatiboak Don’t Be Afraid, you Have Just Got Your Eyes Closed, Múm. 5:44 Apertura, Gustavo Santaolalla. 2:53

4. Saioa

Garbiketa Salento, René Aubry. 5:45 Rasta La Vista, René Aubry 2:40

Gure dantza Charlotte Mittnacht, Devotchka. 3:07

24

Page 25: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten

Enpatia

25

Page 26: GORPUTZALDIAK - berastegikasiz · PDF fileGorputzaldiak - 1 Unitate didaktikoa 4 Sarrera Aurkezten den materiala, Unitate Didaktiko batez osatua dago, eta ordu beteko irau-pena duten