fragmento 126: santa lucía y san mateo - ifc.dpz.es · santa lucía y san mateo fragmentos...

[ 759 ]

FRAGMENTO 126Santa Lucía y san Mateo

FRAGMENTOS LITÚRGICO-MUSICALES (SIGLOS XIII-XVI) EN EL ARCHIVO HISTÓRICO NOTARIAL DE DAROCA (ZARAGOZA)

Fragmento 126 r.

[ 760 ]

SANTA LUCÍA Y SAN MATEO

Fragmento 126 v.

FRAGMENTO 126Santa Lucía y san Mateo

I. FICHA

I. IDENTIFICACIÓN

__ Imagen: 126r - 126v. __ Forma externa: folio.__ Foliación: folio recto, folio 52, parte pelo; folio vuelto, parte carne.__ Tipo de códice: antiphonarium de sanctis.__ Datación: s. XV (ca. s. XVI).__ Relación: del mismo manuscrito que los dos fragmentos anteriores.__ Notario: Jerónimo Pilares. - Paniza, año 1607.__ Archivo: Daroca. - Sign.: Paniza 2186.

II. DESCRIPCIÓN FÍSICA

__ Dimensiones: __ folio: 537x390 mm.__ caja: 370x260 mm.

__ Caja de escritura: dos columnas; columna, 115 mm.; 34 líneas por columna.__ Estado de conservación: pequeño roto en parte superior; legible en parte carne; dificultad de lectura

en parte pelo.__ Folio recto, incipit: «possunt»; explicit: «vene».__ Folio vuelto, incipit: [roto]; explicit: «ira ac».

III. MORFOLOGÍA

__ Tipo de escritura: gótica textualis.__ Módulos empleados: uno.__ Foliación original: folio recto, folio 52.__ Colores: negro, rojo, azul, verde.__ Iniciales: aumentadas, coloreadas, ornadas y afiligranadas.

IV. MORFOLOGÍA MUSICAL

__ Tipo notación:__ Líneas:__ Claves:

V. CONTENIDO

__ Género: texto.__ Formas litúrgico-musicales: lecturas, oraciones y ordines

__ del oficio divino: maitines.__ del proprium missae:__ del ordinarium missae:

[ 761 ]

__ Tiempo litúrgico: de sanctis.__ Posición: última lectura del oficio de santa Lucía; evangelio del oficio de la vigilia de san Mateo; más

cinco lecturas del oficio de su fiesta.

__ Rúbricas: +__ Ordines: +

VI. OBSERVACIONES

Se puede valorar la riqueza de textos de este fragmento.

II. ESQUEMA

Última lectura del oficio de santa Lucía; evangelio del oficiode la vigilia de san Mateo; más cinco lecturas del oficio de su fiesta.


[ 762 ]

Folio 52, recto, parte peloColumna primera

Santa Lucía

MAITINES__ Lectura. Eodem die.__ Ordines. Post laudibus.

Vigilia de san Mateo evangelista.__ Evangelio. Dyxit Symon.__ Ordines. Reliqua.__ Oración de la vigilia de san Mateo.

Quaesumus Omnipotens Deus.

Columna segunda

__ Oración [residuum].__ Ordines. [ilegible].__ Lectura I. Quoniam Deo.

Folio [52v], vuelto, parte carneColumna primera

__ Lectura I [residuum].__ Lectura II. Hunc cum vidisset.

Columna segunda

__ Lectura II [residuum].__ Lectura III. Cum autem magi.

__ Lectura IIII. Babtizatus est.__ Lectura V. Cumque locutus fuissem.

III. TEXTOS

Folio 52, recto, parte peloColumna primera

In natale sanctae LuciaeAD MATUTINUM

0. __<Lectio [residuum]. Eodem die, Romae, natalis sanctorum Luciae . . .>1. possint tibi esse propicii, et vivas. Sancta Lucia2. respondit: Nec sibi sunt propicii, nec culto-3. ribus suis; nam mihi propiciabitur Dominus Jesus Christus pro4. cuius amore parata sum ignem, vincula, et quas5. volueris penas suffer[r]e. Audiens Di-

6. oclecianus constanciam fidei eius, iussit eam7. trahi ad carcerem ?, ubi consolationem divinam8. promeruit. Reducta autem beata Lucia iterum an-9. te Dioclecianum, seditque pro tribunali, ex-10. tensa est gloriosa femina, et fustibus diutis-11. sime verberata. Et ecce subito terremotus factus12. est magnus, et templum Iovis ita subrutum13. ut nec lapis super lapidem edificii remane-14. ret. Deinde beata Lucia et sanctus Geminia-15. nus, a Megasio consulari viro artati, post16. laudabilem victoriam martyrii gladio a-17. nimadversi sunt sub die sexto decimo kalendas18. octobris. Quorum corpora rapuit quedam19. mulier cristiana, nomine Maria, et, ut decuit,20. martires sepelivit.

(Ado Viennesis, Martyrologium G. XVI Kal. Octobris (16 Sept.). PL 123, 358).__ <Ordines.> Post Benedictus fiat commemoratio martyrum.__ In Vigilia

21. sancti Mathei evangelistae.__ Evangelium. Dyxit Symon.__ Ordines. Reliqua in vigilia

22. apostolorum. Reliqua dicantur dominica et si hec vigilia venerit inffra23. IIIIor tempora primum evangelium legatur de IIIIor temporibus24. sermo(¿) de (vigilia?) . Reliqua dicantur de dominica. Oraciones sub una25. conclusione (¿) de Dominica vel de IIIIor temporibus. Secunda26. vig[ilegible] venerit [ilegible] primum evangelium le-27. gatur de [ilegible] idest VIII lectio [ilegible]28. de IIIIor temporibus sermo(?) id est [ilegible]29. de vigilia [ilegible] sub una conclusione de comumni [ilegible]30. (¿) [ilegible] de vig[ilegible]31. oratio de (vigilia?).

__ Oratio de vigilia beati Mathei.32. Quaesumus Omnipotens Deus ut beati Matey33. apostoli tui et evangeliste, quam preve-34. nimus veneranda solempnitas, et devocionem

Segunda columna

1. nobis augeat et salutem. Per.__ Ordines [roto/ilegible].

2. et psalmi feriales dicantur [roto/ilegible] a-3. postolorum oratio ut supra; in matutinis similiter preter lec-4. tiones et orationes.

__ Lectio prima.5. Quoniam Deo cura est6. de hominibus et plus animarum7. eorum gerit curam quam cor-8. porum beatum Matheum contra ethiopis9. misit in civitatem eorum magnam que dicitur10. Nadaver, cui preerat rex Eglipus. Quam11. ingressus cepit detegere prestigia duo-12. rum magorum Zaroen et Arphaxat qui13. populum ita ludifficabant ut dicerent se14. deos esse. Faciebant subito gressus ho-


[ 763 ]

15. minum figi et et tamdiu immobiles stare16. quamdiu ipsi voluissent, sed quos illi figebant.17. Matheus in Christi nomine solvebat, quos illi ce-18. cabant, hic illuminabat, quibus illi au-19. ditum tulerant, iste reddebat. Serpen-20. tes eciam quos illi ad percuciendos homines21. excitabant, hic convertebat in sompnum, et22. percussiones eorum facto signo Domini curabat.23. __ Lectio II. Hoc cum vidisset24. quidam ethiops eunuchus25. Candacis regine, qui fuerat a Philipo26. [apostolo] baptizatus, procidit [....]27. [ .....] eum dicens: [Respexit vere Deus]28. [civitatem] istam, ut liberet eam de [magis29. istis] quos putant stulti homines deos esse,30. et suscepit eum in domum suam, et venie-31. bant ad eum omnes amici eius et audiebant32. verbum vite et credebant in Deum, et bap-33. tizabantur. Factum est autem ut quadam die [cum]34. predicatio existeret in domo eius, vene-

Folio vuelto, parte carneColumna primera

__ <Lectio II> [residuum].0. [runt s]upradicti magi cum singulis dracho-1. nibus, q[uorum] flatus flamifer in tantum ardorem2. emanabant sulphureum et fetorem, ut3. homines interficerent. Ut audiret hec mathe-4. us, consignans se securus cepit exire. Ut5. cum viderunt eum magi, ambo drachones an-6. te pedes apostoli obdormierunt quousque omnis7. populus civitatis conveniret ad hoc spectaculum.8. __ Lectio III. Cum autem magi non9. potuissent eos suis incantaci-10. onibus excitare, rogatu populi ait ad eos11. apostolus. In Nomine et in virtute Christi quem predico cum12. omni mansuetudine neminem ledentes, re-13. dite ad loca vestra. Ad hanc vocem exierunt14. portas civitatis nusquam comparuerunt.15. Tunc allocutus est populum, ut relictis idolis16. Deum vivum qui est solus adorandus adorent.17. Cumque multis exortacionibus admoneret e-18. os subito ortus est tumultus, quod filius regis19. erat mortuus. Ad cuius funus stabant20. magi. Qui cum non possent eum excitare, in21. troductus est ad eum apostolus per Candacis eu-22. nuchi solerciam, iubente rege cum multo ho-23. nore. Qui cum in nomine Domini ressuscitasset eum24. expavit cor regis et regine et omnium cir-25. cumadstancium dicentes eum esse Deum. Ad hec26. apostolus: ego non sum deus, sed sum servus Domini mei27. Ihesu Christi. Et cum cognovissent credendo gratiam28. Dei, iussit eos ydola destruere, et he-


[ 764 ]

29. difficare templa, ad cuius vocem fabrica-30. verunt ecclesiam, quam vocavit apostolus resurec-31. tio quoniam per resurectionem filiiregis, hedifi-32. cata fuerat. In qua ecclesia sedit Matheus33. annis XX tribus, et constituit presbiteros et

Columna secunda

1. diachones per civitates et castella et nonnul2. las fabricavit ecclesias.

__ Lectio IIII.3. Babtizatus est autem rex Eglippus et regina4. Euffinisia et filios eorum, qui susci-5. tatus est Eufranon et filia eorum Efigenia virgo Christi6. permanens. Magi vero timentes fugerunt ad per-7. sas, et quia longum est enarrare, quanti ibidem ce-8. ci illuminati sunt per apostolum, quot mortui suscita-9. ti, quot paralitici curati, quam christianissimus fuerit rex,10. et omnis exercitus eius, quomodo omnia templa destructa,11. quo ordine ad pasionis martyrium pervenerit reta-12. xamus. Rex autem Eglippus senectute exple-13. ta perrexit ad Dominum, et accepit ex Adelphus14. eius nomine Yrtacus imperium. Hic cum vellet E-15. ffigeniam accipere in uxorem, iam Christo dicatam, quae sa-16. crum velamen de manu apostoli acceperat, et17. quae erat iam praeposita virginum amplius quam ducenta-18. rum, sperans quod apostolus posset eius animum commo-19. vere, cepit cum eo agere dicens: Dimidium reg-20. ni mei accipe, tantum ut Effigeniam meo matri-21. monio copulare possim. Cui respondit apostolus:22. Iuxta bonum propositum predecessoris tui, iube23. convenire universas virgines quae cum ea sunt, et u-24. niversum populum, et audi quanta bona de bo-25. no coniugio loquar, et quam satis sint accepta26. Deo sancta coniugia.

__ Lectio V.27. Cumque locutus fuisset ut promiserat de28. coniugii dignitate ad populum, ait29. Yrtaco. Karissime fili Yrtace Effigeniam sponsam30. iam celestis regis effectam, et sacro vela-31. mine consecratam, nullo modo poteris tuo matri-32. monio copulare. Ad hanc vocem Yrtacus qui per33. singulas dictiones de coniugio apostoli cum su-34. is factoribus laudator extiterat ira ac [inconclusa].

(Para las lecturas del oficio de san Mateo, cfr. OrdericusVitalis, Historia Ecclesiastica. PL 188, 171).

final del fragmento __________


[ 765 ]

fragmento 126: santa lucía y san mateo - ifc.dpz.es · santa lucía y san mateo fragmentos...

Documents